cm.be 2 november

5 kampioe

van de u nen itleendie n 8

4

10

Nieuw voor chronisch zieken

6

Hoe voedzaam is vegetarisch?

14

De huisapotheker

Nieuws uit jouw regio

CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 49 | NR 21 | 2 NOVEMBER 2017 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000

Leven na een ongeval

st

Wim: ‘Ik ben een ander man’

M

e i h c i

l

Mantelzorgstatuut

‘Ik weet zelf toch wel of ik nog kan rijden.’ Na een bas­ ketbalwedstrijd durfde de vader van mijn kameraadje wel eens te veel te drinken. Zijn sleutels wilde hij abso­ luut niet afgeven. ‘Ik heb nog nooit een ongeluk gehad.’

De andere ouders maakten ondertussen een plaatsje vrij in hun auto, en mijn kameraadje stapte stilletjes in.

We hebben hem toen laten rijden, zonder zijn zoon in de auto. Maar eigenlijk hadden we dat niet mogen doen. De jongens die Wim en Liesbet op pagina 4 hebben aangere­ den, hadden allebei te veel gedronken. En net zoals de va­ der van mijn kameraad kropen ze achter het stuur. Wim en Liesbet mogen de gevolgen ervan dragen.

naar wie ze zijn, en wat ze willen. Ze moeten rekening houden met een nieuwe ik, beperkingen inbegrepen.

Een glas wijn kan een leven veranderen, een pintje kan levenslang verdriet betekenen. Ik drink niets meer als ik moet rijden. Geen glaasje. Om het met de woorden van wielrenner Alberto Contador te zeggen: ‘Cero coma cero cero cero …’ Mijn vriendin zegt dan: ‘Eentje kan toch geen kwaad?’ Mijn vrienden zeggen dan: ‘Twee mag toch?’

Maar ik vind het veel gemakkelijker om niets te drinken dan om mijn grenzen af te tasten. Een bourgondiër kan ik wel nog eens zijn als ik met de fiets ben.

Hun leven zag er van de ene op de andere seconde helemaal anders uit. De uitgestippelde route ligt plots bezaaid met hindernissen. Een huwelijk op de klippen, een onmogelijke job. Ze moeten weer op zoek

De UCLL weet niet hoeveel studenten zorgta­ ken thuis combineren met hun studies.

Onderzoek in Nederland toonde aan dat tot 1 op 6 studenten in deze situatie zouden zijn. Ze zorgen (mee) voor een broer of zus of inwo­ nende grootouder. Vaak beseffen studenten zelf niet dat ze hierdoor overbelast worden.

De hogeschool geeft studenten de mogelijk­ heid het mantelzorgstatuut aan te vragen.

Wie dit statuut krijgt, kan in overleg dead­ lines voor examens of werkjes uitstellen. De studenten moeten niet minder presteren. De lat blijft even hoog liggen. Maar de hoge­ school ondersteunt hen wel met bijkomende faciliteiten. Mantelzorgers kunnen deadlines en examens uitstellen of kunnen de les verla­ ten als er zich thuis een dringende crisis voordoet.

www.ucll.be Shelly.Lavens@terduinen.be

Medische gegevens van

Hondsdolheid op reis Hondsdolheid komt niet meer voor in België. Wees wel waakzaam als je op reis gaat.

je dagelijkse activiteiten weer doen, maar op een andere manier. Samen met de ergotherapeut oefen je ook nieuwe methoden om je te verplaat­ sen en leer je hulpmiddelen goed te gebruiken.

De therapeutische begeleiding be­ staat uit drie sessies, waarvan min­ stens één aan huis. De dienst Thuis Blijven Wonen is gratis en geeft naast ergobegeleiding ook woonad­ vies.

Rabiës of hondsdolheid komt al jaren niet meer voor in België, maar is elders nog wel aanwezig. In enkele Europese landen maar vooral in Afrika, Azië en Zuid­Amerika vind je het virus. Elk jaar overlijden wereldwijd bijna 60 000 mensen aan een besmetting, vooral na een hondenbeet. Wees waakzaam als je naar het buiten­ land trekt.

Streel geen zwerfdieren, hoe lief en gezond ze ook lijken. In de eerste weken na de besmetting zie je vaak aan een dier niets ab­ normaals. Een likje over een wondje aan je hand kan al voldoende zijn om het virus op te lopen. Neem je je eigen huisdier mee op reis? Vraag dan aan je dierenarts welke inentingen nodig zijn.

www.cm.be/thuis-blijven-wonen

www.favv-afsca.be/dierengezondheid/rabies

of twee­eiige meerlingen gaat. Die gegevens laten toe om na te gaan in hoeverre erfelijke aanleg een invloed heeft op de gezondheid. Er wordt bijvoorbeeld onderzoek gevoerd naar de oorzaken van allergieën, hoge bloeddruk of alcoholisme. Blijkt de weerslag van erfe­ lijkheid niet groot, dan wordt gezocht naar omgevingsfactoren.

Ook houdt het register belangrijke medische gegevens bij over de zwangerschap, de ge­ boorte en de eerste weken na de geboorte.

Fitte 80-plussers gezocht

De Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit Gent doen een onderzoek naar kwetsbaarheid bij ouderen en zoeken 80-plussers om mee te werken.

Iedereen wil graag gezond en actief ouder worden. Zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen is de wens van velen. Maar als je lichaam zijn reserves verliest, wordt het kwetsbaar. Dan heb je meer kans op een op­ name in een ziekenhuis of woonzorgcentrum.

De universiteiten van Brussel en Gent onder­ zoeken de mogelijkheid om die kwetsbaar­ heid bij het verouderen te voorkomen of uit te stellen.

De onderzoekers zoeken nog steeds nieuwe deelnemers. Ben jij 80 jaar of ouder? Woon je zelfstandig thuis, stap je zelfstandig en ben je geestelijk fit? Ben je bereid gedurende twee jaar om de zes de maanden je lichamelijke en

Hoe gaat het met u?

10 000 meerlingen

Sinds 1964 houdt het Meerlingenregister ge­ gevens bij van alle meerlingen die in Oost­ Vlaanderen geboren worden. Meer dan 98 procent van de meervoudige geboortes wor­ den geregistreerd. Van elk kind wordt een stukje placenta bewaard. Zo kunnen onder­ zoekers nauwkeurig bepalen of het om een­

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Bram Dehouck | Rosine Pittevils | Sarah Vandoorne | Anneleen Vermeire | Michiel Verplancke | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Lieven Van Assche

In Zorgverblijf Ter Duinen kun je van maandag 11 december tot vrijdag 15 december een kerst­ midweek meemaken.

Het personeel doet er alles aan om je helemaal in de sfeer te brengen. Ze halen de kerstbomen van de zolder en zorgen voor lichtjes, kerstballen en ca­ deautjes. Je kunt creatief aan de slag, je gaat samen naar het kerstbal en bezoekt de kerstmarkt in Brugge.

Een midweek kost 310 euro voor CM­leden en 358,60 euro voor niet­leden, de activiteiten zijn in de prijs inbegrepen.

Tel. 058 22 33 88

Aan het Meerlingenregister van Oost-Vlaanderen is de 10 000ste meerling toegevoegd.

Dit register is uniek in de wereld en bevat een schat aan informatie voor onderzoek.

Psychiater Dirk De Wachter in Touché op Radio 1

Ben je door ziekte of ouderdom minder goed ter been, dan leert de ergothe­ rapeut je stap voor stap je ge­ woontes aan te passen. Zo kun je

Vanaf dit schooljaar kunnen studenten aan de hogeschool UC Leuven-Limburg het mantelzorgstatuut aanvragen.

Proef de kerstsfeer in Ter Duinen tijdens de maand december.

Michiel Verplancke, redacteur CM.be

Ik pleit voor bongobonnen om thuis in de tuin te zitten.

Op 26 oktober was het Dag van de Ergotherapie. CM dankt alle ergotherapeuten. De CM-dienst Thuis Blijven Wonen omvat ergotherapeutische begeleiding om mensen langer in hun vertrouwde omgeving te kunnen laten blijven.

Kerst aan zee

voor studenten

Nul, niets, noppes

Ergo aan huis

3

[ kortgeknipt ]

Lieven Van Assche

[ de kijk van ]

Eric De Maegd

2

‘Ontspanning is van levensbelang’ ‘Ik doe yoga om te kunnen ontspannen’, zegt Marlies Van Wielendaele (27) uit Steenhuize. ‘Ik was vaak onrustig, mijn gedachten bleven gaan. Om daar an­ ders mee om te gaan, ben ik tien jaar geleden yoga­ les beginnen te volgen. Daar leerde ik meer aan­ dacht te besteden aan mezelf.’

‘Ik heb anderhalf jaar gereisd door Azië en Australië.

Die hele reis stond in het teken van ontspanning. In Thailand heb ik een yoga­opleiding gevolgd en nu, twee jaar later, geef ik zelf yogales. Ik ben heel dankbaar dat ik anderen kan ondersteunen en bege­ leiden.’

geestelijke fitheid te laten onderzoeken? Dit gebeurt via eenvoudige fitheidstesten en vra­ genlijsten. Door deelname aan de studie blijf je ook op de hoogte van je eigen gezondheids­ toestand. De onderzoeken gebeuren in het UZ te Jette.

Wil je meewerken?

ivan.bautmans@vub.ac.be Tel. 02 477 42 08

‘We zijn vaak heel streng voor onszelf. Elk moment van elke dag willen we inplannen. Terwijl ontspan­ nen van levensbelang is. Sommige mensen vinden een uitlaatklep in sport of muziek, ik kom tot rust door yoga.’

‘Mijn ultieme tip? Sta ’s ochtends iets vroeger op en doe iets voor jezelf, zoals een yoga­oefening. Dat ontspannen en energiek gevoel neem je mee de rest van de dag!’

5

[ uitgelicht ] hersenletsel na een ongeval

‘Plots een

ander mens’

Een ongeval, en plots staat heel je leven op zijn kop. Het overkwam Wim Malfliet (51) en Liesbet Petit (40). Ze hielden er alle twee een niet-aangeboren hersenletsel (NAH) aan over. Tijdens een lotgenotenbijeenkomst vonden ze elkaar en ze lieten niet meer los. Wim en Liesbet vertellen hun verhaal.

[ de voorzet ]

Het einde van eindeloos

Sinds mijn ongeluk heb ik nooit meer een frisse kop.

Ik loop rond in de mist.

> TEKST: MICHIEL VERPLANCKE > FOTO: LIEVEN VAN ASSCHE

Heb je ze ook gezien, de Pano­reportage over de commerciële woonzorgcentra? Was je ook verontwaardigd toen je de reclamefilmpjes zag, die de bewoners de hemel op aarde beloven? Wandelingen in het park, ontspannen in het zwembad, diners met champagne, en vooral: steeds iemand in de buurt die voor jou zorgt en de tijd neemt om gezel­ lig te keuvelen.

Bewoners van

Wim Malfliet ‘Mijn fiets was een bundeltje geplooid staal.

Het is een wonder dat ik er levend ben uitgeko­ men’, blikt Wim terug. ‘Ik had net examens af­ genomen aan de hogeschool en fietste naar huis. Ik zou het bed van mijn jongste zoon, Jakob, in elkaar vijzen.’

‘Een jongen, amper 17, reed me aan met zijn vaders auto. Hij had geen rijbewijs en had te veel gedronken. Later kreeg ik een briefje van hem: Beste Sven … Hij had niet eens de moeite genomen om mijn naam op te zoeken. Ik heb ervan gedroomd om hem pijn te doen.’

Liesbet: ‘Ik werd ‘s nachts aangereden met mijn scooter. Ik lag een maand in coma. Door een defect in de apparatuur leek mijn hersen­ druk te hoog. De artsen hebben mijn ouders vijf keer gebeld om te zeggen dat ik ging ster­ ven voordat ze het probleem ontdekten.’

Een ander mens Wim: ‘Toen ik wakker werd uit mijn coma, was ik een ander man. De linkerkant van mijn li­ chaam voelt constant verdoofd aan. Ik ben al­ tijd vermoeid, zie slecht en heb een heel zwak kortetermijngeheugen. Zo kan ik nog even doorgaan. Het ergste is dat ik nooit meer een

woonzorgcentra willen

Hoe ver kan een filmpje van de realiteit vooral gelukkig leven. staan? Wie de sector een beetje kent, weet dat het er in bepaalde woonzorg­ centra een stuk minder rooskleurig aan toegaat. En voor een goed begrip: dat heeft niets te maken met de zorgverleners. Als verpleegkundige heb ik zelf in woonzorgcentra gewerkt, zowel commerciële als open­ bare. Ik heb daar vooral gezien dat de meeste personeelsleden hard werken en er steeds het beste van maken. Zij willen niets liever dan dat hun bewoners een gelukkige oude dag beleven.

Wim en Liesbet delen hun leven, maar ook hun beperking. Ze schreven samen een boek over niet- aangeboren hersenletsels. frisse kop heb. Sinds mijn ongeluk loop ik rond in de mist.’

‘Ook karakterieel ben ik een ander persoon.

Vroeger was ik de zorgzame papa. Nu ben ik veel impulsiever. Op een avond reed ik zomaar naar Knokke­Heist. Ik wilde de zee tussen mijn tenen voelen. Maar het was totaal onverant­ woord om achter het stuur te kruipen.

Levensgevaarlijk.’

Cognitieve revalidatie NAH­patiënten hebben cognitieve beperkingen na hun ongeluk. Om de hersenen te herstel­ len moeten ze zo snel mogelijk met cognitieve revalidatie beginnen. De eerste twee jaar zijn cruciaal.

In het ambulante revalidatiecentrum van Turnhout, waar patiënten buiten het ziekenhuis te­ recht kunnen, concentreren ze zich specifiek op die cognitieve revalidatie. Met aangepaste oefeningen helpt een ergotherapeut de patiënt om zijn hersenen opnieuw te trainen. Het revalidatiecentrum in Turnhout zet ook in op therapiesessies die helpen bij re­integratie.

Patiënten kunnen bijvoorbeeld kooklessen volgen, of zoeken samen met de therapeut naar oplossingen om weer aan het werk te kunnen.

CM­leden betalen 1,77 euro remgeld per prestatie. Leden met de verhoogde tegemoetko­ ming betalen geen remgeld. Het revalidatiecentrum past de derdebetalersregeling toe. www.cm.be/revalidatiecentra

Maar als je, zoals in de reportage, ’s ochtends maar twee uur de tijd hebt om tien bewoners uit bed te halen, te wassen en ontbijt te brengen, dan mag je nog zo hard je best doen, echte kwaliteit kun je onmogelijk leveren.

Onzichtbare beperking

Depressie

Liesbet: ‘Hoe sneller je met de revalidatie be­ gint, hoe beter de hersenen zich nog kunnen aanpassen. Ik moest kinesitherapie doen, en vooral veel denkwerk: kaartspelletjes, discus­ sies voeren, ik heb zelfs een schommelpaard gemaakt.’

Wim: ‘Ik dacht dat ik er niet zo erg aan toe was als de andere revalidanten. Niet waar natuur­ lijk. Mensen met een NAH hebben nauwelijks een ziekte­inzicht. Ze beseffen zelf niet altijd dat er iets mis is. Of ze verbergen het uit schaamte.’

Liesbet: ‘Toen de arbeidsgeneesheer me on­ derzocht, was ik ervan overtuigd dat ik nog kon werken zoals een ander, waardoor ik in het normaal economisch circuit terechtkwam.

Maar mijn geheugen, concentratie en organi­ satorisch vermogen zijn een ramp. Als ik tij­ dens een stage in een broodjeszaak drie ver­ schillende bestellingen doorkreeg, sloeg ik tilt.’

‘Vaak stuit ik op onbegrip als ik iets vergeet of een relatief simpele taak niet kan uitvoeren.

Omdat ik geen motorische beperkingen heb, vergeten mensen dat ik wel een beperking heb.

Ik heb een tiental stages op de teller staan, maar niemand biedt me werk aan. Nu doe ik vrijwilligerswerk. Daar word ik wel geappreci­ eerd.’

Wim: ‘Het beeld dat anderen van je heb­ ben, verandert compleet. Na mijn schei­ ding zag niemand me nog als de stabiele, zachte Wim. Vrienden vielen bij bosjes. Ik ging alleen wonen en zakte in een een­ zaam dal. Het contrast tussen de ik voor en na het ongeluk was schrijnend. Ik heb toen serieus nagedacht over euthanasie, maar de gedachte aan mijn kinderen hield me tegen.’

‘Ik ben op zoek gegaan naar een partner.

Toen Liesbet binnenkwam op een lotge­ notenbijeenkomst, dacht ik: wow, dat ziet er een wijze uit. Ondertussen zijn we meer dan 5 jaar samen. We helpen elkaar en lachen om onze gebreken. Humor is een van de beste geneesmiddelen.’

Wim en Liesbet verzamelden in hun boek Over Leven met een Niet-Aangeboren Hersenletsel tips voor mensen met een NAH en hun naasten. Het boek verscheen bij Sig vzw en is via www.sig­net.be te koop voor 12 euro.

Reageer

Werd jij al geconfronteerd met een niet-aangeboren hersenletsel?

Laat het ons weten via persdienst@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Stefan Dewickere

4

Laat het net dat zijn wat bewoners van een woonzorgcen­ trum verwachten. Zij willen niet eindeloos leven. Er zit nu eenmaal sleet op hun lichaam. Dat hoort bij het ouder worden. Wat de bewoners vooral willen, is gelukkig leven.

Dat kan niet als zij alleen basiszorg krijgen. Wat zij van­ daag in het woonzorgcentrum missen, is verbondenheid en oprechte betrokkenheid. Omdat daar simpelweg geen tijd voor is.

Hoe willen wij dat onze grootouders, ouders en uiteindelijk ook wijzelf oud worden? Dat is de cru­ ciale vraag die we moeten stellen. Ik ben ervan overtuigd dat niemand wakker ligt van dat zwem­ bad of diner met champagne. En ook de pilletjes tegen alle mogelijke ongemakken kunnen veel ouderen gestolen worden. In de herfst van hun leven willen zij vooral levenskwaliteit. Zij willen ‘zijn’. En dat kan niet als je gereduceerd wordt tot een zorgvraag.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

Veggieburgers op de rooster

63 procent van de Vlamingen die vegetariër worden of minder vlees eten, doen dat omwille van hun gezondheid. Dat zegt een enquête van Ethisch Vegetarisch Alternatief (EVA vzw). Maar is een vegetarisch eetpatroon wel gezond? Met de tips van diëtiste Evelyne Mertens ging ik aan de slag in de keuken. Op het menu: een ongezonde veggiemaaltijd en een evenwichtig alternatief. > TEKST: SARAH VANDOORNE > FOTO’S: LIEVEN VAN ASSCHE, COMPAGNIE GAGARINE

[ smakelijk ] roene Ter G te Poor

met

Gezonde maaltijd

Sarahs couscous Tarweproducten, peulvruchten en noten ‘De gemiddelde Belg consumeert veel vlees en krijgt zo meer ei­ witten binnen dan hij nodig heeft. Ben je vegetariër, dan valt een belangrijke eiwitbron weg en moet je via een andere weg voldoende eiwitten binnenkrijgen. Om alle noodzakelijke eiwitten binnen te krijgen, is het aan te raden om tarweproducten, peulvruchten, noten en zaden te combineren. Ook voedingsstoffen zoals calcium, ijzer, zink, vitamine D en vitamine B12 zijn voedingsmiddelen waar je op moet letten. Maar zolang je de juiste voedingskeuzes maakt, kun je er evenveel van opnemen.’

Speltrisotto 4 PERSONEN 100 g spelt • 2 dl groentebouillon • 1 teentje look • 1 sjalot • 1 takje tijm • 1 blaadje laurier • 5 g maïzena • 10 g bruschettakruiden • 8 kerstomaatjes • 6 kleine light mozzarellabolletjes • peper van de molen • rucola

‘Eiwitten zitten onder meer in tarweproducten zoals couscous, qui­ noa of tarwekiemen, maar ook gewoon in aardappelen en volkoren rijst of pasta.’

Ongezonde maaltijd

Gepaneerde veggieburger

week de spelt 12 uur in koud water • giet af en doe met de groentebouillon in een kookpot • pel de knoflook en de sjalot en snipper ze fijn • doe ze met de tijm en de laurier bij de spelt • breng aan de kook en laat 20 minuten garen op een laag vuur • los het maiszetmeel op in 2 theelepels koud water • doe het bij de spelt en laat even doorkoken tot een smeuïge massa • kruid met bruschettakruiden • snijd de kerstomaatjes in plakjes en de bolletjes mozzarella doormidden • doe bij de speltrisotto en verdeel over borden • werk af met peper van de molen en rucola

‘Peulvruchten, zoals kikkererwten, zijn heel voedzaam. Ze zijn rijk aan eiwitten, koolhydraten, ijzer, calcium en vezels. Je kunt variëren met linzen en bonen.’

Frietjes ‘Een ongezonde vegetariër kan bij wijze van spreken elke dag naar de frituur gaan en telkens met een groot pak friet of een kaaskroket thuis­ komen. Maar dan ben je niet goed bezig. Als je toch frietjes wil eten, bak je het best aardappel, zoete aardappel of pastinaak in de oven.’

Broodje

‘Noten en zaden zorgen voor veel eiwitten, ijzer, zink en vitamine D. Maar ze zijn ook rijk aan plantaardige vet­ ten, waardoor je het best niet meer dan een handje noten per dag eet. Walnoten kun je afwisselen met zonnebloempitten, hazelnoten of sesamzaden.’

‘Verkies volkoren brood boven wit. Er is geen verschil in calo­ rieën, maar volkoren brood bevat zink, ijzer en meer vezels.’

Tofu, fruit en groenten ‘Vitamine B12 vind je niet van nature terug in plantaardige voeding. Wel wordt het vaak toege­ voegd aan sojaproducten, zoals tofu.’

Veggieburger ‘Vegetarische burgers zijn gemaakt van vleesvervangers, zoals tofu, seitan of quorn, die bewerkt worden. De meeste burgers zijn vrij gezond.

Sommige bestaan echter enkel uit vetten, zetmeel, kaas en een klein beetje groenten. Gepaneerde burgers zijn ongezonder dan niet­gepaneerde burgers doordat ze tijdens het bakken meer vetten opnemen. Een gezonder alternatief is onbewerkte tofu, seitan of quorn.

Die zijn terug te vinden in verschillende vormen, zoals gehakt of blokjes.’

‘In gedroogd fruit zit veel ijzer. Gedroogde vij­ gen bevatten bovendien veel calcium.’

‘Op vlak van groenten heb je veel keuze. Kool­ rabi, boerenkool, Chinese kool en spinazie be­ vatten heel veel ijzer en calcium. Ook padden­ stoelen, selder en rode biet zijn heel voedzaam.

Opnieuw is afwisselen de boodschap.’

Saus ‘Mayonaise bevat veel olie en heeft een hoge caloriewaarde. Qua saus kies je beter voor tomatenketchup of tomatensaus met verse groenten. Al moet je ook opletten, want in ketchup zit veel suiker.’

BESLUIT Diëtiste Evelyne Mertens: ‘De meeste burgers zijn vrij gezond.

Sommige bestaan echter enkel uit vetten, zetmeel, kaas en een klein beetje groenten.’

‘Vegetariërs eten doorgaans gezonder’, gelooft Evelyne Mer­ tens, diëtiste bij EVA vzw. ‘Maar dat is louter omdat vegetariërs net omwille van hun keuze meer bezig zijn met voeding en dus ook kiezen voor hun gezondheid. Een vegetarische maaltijd kan gerust ook heel ongezond zijn. Het is een kwestie van de keuzes die je maakt in de keuken.’

Gerecht zonder toegevoegde suiker van Koen Strubbe, docent aan de school Ter Groene Poorte.

Chris Ward

7

[ goed in mijn vel ] eten vegetariërs (on)gezond?

Lennert Deprettere

6

9

[ even buiten strijd ] hulpmiddelen van de uitleendienst

Te huur: redder in nood Het is gauw gebeurd: door een ziekte, een ongeval of een blessure heb je plots nood aan een hulpmiddel. Maar waarom zou je het kopen als je het maar een korte tijd gebruikt? Mensen proberen zich soms op allerlei manieren te behelpen. Voor een goed herstel heb je echter professioneel materiaal nodig. De oplossing is om het te huren.

Waarom zien mijn tanden geel?

DE GROOTSTE

> TEKST: BRAM DEHOUCK > ILLUSTRATIE: RUTGER VAN PARYS

D

e uitleendienst van Thuiszorgwinkel biedt materiaal dat je vlot vooruithelpt, dat comfort biedt in huis, om fit en gezond te worden en om medicatie te verstuiven. De medewerkers geven je advies over het juiste product en leggen je uit hoe het werkt. Het aan­ bod is ruim, met klassiekers zoals krukken en rolstoelen, maar ook met minder gekende hulpmiddelen. CM.be haalt vijf kampioenen uit de rekken.

Elektrisch hoog-laagbed

Met dit apparaat verstuif je gemak­ kelijk medicatie in de luchtwegen, bijvoorbeeld om slijmen sneller los te maken. Veel mensen weten niet dat dit toestel te huur is in Thuiszorgwinkel. De medewer­ kers van Thuiszorgwinkel leg­ gen je haarfijn uit hoe het toe­ stel werkt. Om hygiënische re­ denen koop je er een verstuiver bij.

De Return is nieuw in het gamma. Het is een soort eenvoudige tillift die je helpt om mensen te verplaatsen zonder dat je zelf zwaar hoeft te heffen.

Bijvoorbeeld als je iemand uit een rol­ stoel op een toilet wilt helpen, of van het bed in een rolstoel. Omdat de ge­ bruiker zichzelf moet optrekken aan het toestel, versterkt het de spieren en het functionele vermogen.

DE NIEUWSTE

Moet je weer fit worden na een operatie? Deze hometrainer past perfect in je huiskamer. Ook ideaal als je een korte periode aan je con­ ditie wilt werken.

Wat zijn de symptomen?

Tandplak kan voor gele of bruine plekken zorgen op je tanden en je een slechte adem geven. Bij gaatjes krijg je mogelijk tandpijn van koude en warme drank of zuur voedsel.

Later kun je zelfs voortdurend pijn hebben. Ook voor het tandvlees is tandplak nefast.

Het kan ontstoken raken en gemakkelijk bloeden.

Hoe ontleen je?

In elke Thuiszorgwinkel kun je zonder reservatie terecht voor kleine hulpmiddelen. Grote toe­ stellen reserveer je. Dit kan in een Thuiszorgwinkel, telefonisch en online. Je huurt het materiaal op naam van de persoon die het zal gebruiken.

Grote hulpmiddelen worden aan huis geleverd, geïnstalleerd en op­ gehaald.

Huurprijs

Krukken

DE SPORTIEFSTE

Wat is tandplak?

Tandplak is een witgeel laagje op de tanden dat voor het grootste deel uit bacteriën bestaat. Zij zetten suikers om in zuren, die het tandglazuur aantasten en gaatjes kun­ nen veroorzaken.

Levering aan huis

DE verrassendste

Hometrainer

Niemand wil gele tanden of een slechte adem. Maar tandplak boort ook gaatjes in je tanden. Daarom is het belangrijk om correct te poetsen.

Mensen verlaten alsmaar sneller het ziekenhuis. Vaak moeten ze thuis nog herstellen. Dat doe ik wel vanuit mijn zetel, denken ze soms. Met alle ongemakken van dien. Met een elektrisch hoog­ laagbed heb je hetzelfde comfort als in een ziekenhuis. De bedden zijn verstelbaar in hoogte en laagte. Ook de rug is instelbaar, zodat je kunt rechtzitten.

Een groot hulpmiddel zoals een bed wordt aan huis geleverd en geïnstalleerd, tegen een kleine kost. De medewerker toont je hoe het toestel werkt.

Return stahulp Aerosolapparaat

[ de huisdokter ] tandplak

STE DE POPULAIR

Krukken zijn het meest gekende pro­ duct. Er zijn verschillende lengtes, ook voor grote mensen en kinderen. De winkelmedewerkers stellen de kruk­ ken op de juiste hoogte in, zo krijg je steeds de juiste stapondersteuning.

CM­leden krijgen voordeeltarie­ ven. Als CM­lid betaal je nooit meer dan 170 euro huurgeld per kalenderjaar.

Betaling Bij ontlening betaal je huur, soms samen met een waarborg en even­ tueel de kosten voor het vervoer of aan te kopen toebehoren. Als je het materiaal terugbezorgt, wordt de eindafrekening gemaakt.

Wat is de oorzaak?

Stoffen uit je speeksel bouwen een doorzichtige film op je tanden. Daar hechten zich bacteriën vast, die zich voeden met de suikers die je via je eten en drinken binnen­ speelt. Zo stapelt er zich tandplak op.

Tandplak nestelt zich op plaatsen waar je moeilijker poetst: tussen de tanden, de groeven van de kauwvlakken en tussen de tandvleesrand en tandhals. Ook waar oneffenheden zijn, zoals bij een afwijkende stand van je tanden, kan tandplak terrein maken. Verwijder je tandplak niet, dan kan het verkalken tot tand­ steen.

Hoe kun je tandplak voorkomen?

Vermijd suikers zoveel mogelijk buiten de maaltijden. Poets twee keer per dag twee minuten lang je tanden met een goede tandenborstel. Dat is er eentje met een smalle, korte borstelkop, die je om de drie maanden vervangt. Kies voor tandpasta met fluoride. Dat beschermt het tandgla­ zuur.

Zorg ervoor dat de borstel je tandvleesrand raakt als je poetst. Poets eerst de buitenkant en nadien de binnenkant van je tanden. Maak kleine cirkelvormige bewegingen. Ten slotte poets je de kauwvlak­ ken met heen en weer gaande bewegingen.

Tandplak stapelt zich vaak op tussen de tanden. Houd die plaatsen proper met floss, tandenstokers of borsteltjes.

Wanneer moet je naar de dokter?

Een jaarlijkse controle bij de tandarts is een must.. Sommigen maken meer tandsteen aan dan anderen. Dan is het mogelijk dat je tandarts je vraagt om meerdere keren per jaar langs te komen.

Heb je eenmaal tandbederf of ondervind je tandpijn, dan ga je het best langs bij de tandarts.

Elise Rummens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

www.thuiszorgwinkel.be

Stefan Dewickere

8

5

11

[ sterker met steun ] overzicht medicijnen voor chronisch zieken

vragen over

Jeroen Bertels: ‘In principe volgt ook de huis­ arts die medicatie op, maar waar de huisarts expert is in de diagnose, zijn apothekers ex­ perten in geneesmiddelen. Daarom is die op­ volging zo belangrijk.’

Jocelijn: ‘Als je intekent voor een huisapothe­ ker, geef je ook toestemming om je gezond­ heidsgegevens elektronisch en beveiligd uit te wisselen met andere zorgverleners, in de apo­ theek door middel van je gedeeld farmaceu­ tisch dossier.’

> TEKST: SARAH VANDOORNE > FOTO: LISA DEVELTERE

1

[ helpende handen ]

de huisapotheker

Sinds begin oktober kunnen chronisch zieke patiënten een huisapotheker kiezen.

Voor wie is dat belangrijk en hoe kies je een huisapotheker? Jeroen Bertels, apotheker bij De Lindeboom in Hoboken, en Jocelijn Stokx, apotheker bij de medische directie van CM, leggen het jou uit in vijf pertinente vragen.

Wat is een huisapotheker en waarom is die belangrijk?

Jocelijn Stokx: ‘Een huisapotheker is een apotheker die zijn chronisch zieke patiënten persoonlijk en proactief begeleidt bij hun me­ dicatiegebruik. Het is een apotheker die per­ soonlijk je medicatie opvolgt, hier advies over geeft en een schema bijhoudt van alle medica­ tie die je gebruikt.’

Jeroen: ‘Als je bij een andere apotheker bij­ voorbeeld om een pijnstiller gaat die eigenlijk niet bij de rest van je medicatie past, kan hier­ voor een veiliger alternatief aangeboden wor­ den. Het uitwisselen van die gegevens is dus in het belang van de patiënt.’

Jocelijn: ‘Veel mensen gaven reeds toestem­ ming om gegevens te delen, zonder een huis­ apotheker te nemen. Voor de opvolging van de medicatie is dit heel belangrijk. Daarom is het ook een voorwaarde als je een huisapotheker kiest.’

Thomas Legrève

10

Jeroen: ‘Als apotheker sta ik hier volledig ach­ ter, omdat ik weet dat dit mijn patiënten ten goede komt. Een apotheker doet veel meer dan enkel de doosjes met geneesmiddelen afleve­ ren. Hij is effectief een zorgverstrekker, ie­ mand die advies geeft. Het concept van huis­ apotheker versterkt die visie, omdat daar zo’n sterke nadruk ligt op de persoonlijke begelei­ ding.’

2

Voor wie is de dienst bedoeld en hoeveel kost die?

Jocelijn: ‘Een huisapotheker is nuttig voor chronisch zieke patiënten, die dage­ lijks meerdere geneesmiddelen gebruiken.

Wie langdurig ziek is, heeft nood aan iemand die de medicatie van dichtbij opvolgt. Hierbij denk ik spontaan aan patiënten met astma of diabetes.’

Jeroen: ‘De patiënt moet niets betalen voor deze dienst. Voor de meeste chronisch zieke patiënten ontvangt de apotheker een ver­ goeding die betaald wordt door de ziekte­ verzekering.’

Jeroen Bertels: ‘De huisapotheek legt de nadruk op persoonlijke begeleiding.’

Jocelijn: ‘De apotheker wordt natuurlijk verondersteld om voor alle patiënten de correcte zorg te leveren.’

3

Wat krijg ik van mijn huisapotheker?

Jocelijn: ‘Naast de standaardopvol­ ging krijg je ook een medicatieschema.

Dat schema geeft je een volledig overzicht van alle medicatie die je neemt en alle nuttige informatie hierover, zoals de do­ sering en het tijdstip van inname voor elk geneesmiddel. Bij elke wijziging past je huisapotheker dat schema aan.’

Jeroen: ‘Een medicatieschema is handig om voor te leggen als je bijvoorbeeld op­ genomen wordt in het ziekenhuis en de dokters je vragen welke medicatie je neemt. Vooral bij chronisch zieken kan dat een hele waslijst zijn. Daar moeten pati­ ënten zich geen zorgen meer om maken.’

4

Hoe kies ik een huisapotheker en ben ik aan hem of haar gebonden?

Jocelijn: ‘Een huisapotheker is de apotheker waar je vaak gaat en met wie je een therapeutische relatie hebt.’

‘Kiezen voor een huisapotheker betekent niet dat je niet meer bij andere apothekers mag gaan. Als je bij een andere apotheker een geneesmiddel koopt, zal dat via je gedeeld farmaceutisch dossier doorge­ geven worden aan je huisapotheker. Die gaat het engagement aan om die medica­ tie op te volgen en te controleren of die wel goed bij je eventuele andere medica­ tie past.’

5

Hoe kan ik mij registreren bij een huisapotheker?

Jeroen: ‘Intekenen is heel makke­ lijk. De patiënt stapt zelf op de apotheker af, of de apotheker stelt de patiënt de vraag. In principe is de registratie klaar in een paar muisklikken. Wel moet de pati­ ënt de overeenkomst nog persoonlijk on­ dertekenen.’

Als nieuwe gedetineerden de mannengevangenis van Mechelen binnenkomen, is Roxanne Van Loock (23) een van de eerste gezichten die ze zien. Zij verzorgt er het warm onthaal en maakt nieuwkomers wegwijs in het gevangeniswezen. ‘Ik geef hen een kans om hun verhaal te doen.’

‘Voor ik aan de slag ging in de gevangenis van Mechelen, had ik een zeker beeld in mijn hoofd van gedetineerden. Ik zag allemaal grote, brede mannen, bedekt met tattoos, voor me. Dat klopt natuurlijk niet. Het zijn gewone mensen. Enkelingen zijn net heel verlegen. Er komt veel op hen af. Ze knipperen zenuwachtig met hun ogen, of kijken in het rond. Ze durven mij soms niet in de ogen te kijken.’

Steunpunt ‘In de eerste plaats leer ik nieuwe gedetineerden Justitieel Welzijnswerk (JWW) ken­ nen. Zij kunnen daar onder meer terecht voor informatie en advies over hun rechten, allerlei papierwerk of hun financiële situatie. JWW handelt bijvoorbeeld alles af met de werkgever, mocht de gedetineerde daar niet aan toe gekomen zijn. Of ze helpen hen met lopende rekeningen voor gas en elektriciteit, leningen … ’ ‘Ook naasten van de gedetineerden kunnen er praktische en emotionele steun vinden.

Als de gedetineerde de gevangenis mag verlaten, zorgt JWW nog voor nazorg, zodat die niet in een zwart gat valt.’

Hart luchten ‘Ik stel de gedetineerden op hun gemak. Het is logisch dat ze een beetje nerveus zijn. Ik luister naar hun verhaal. Sommigen vertellen heel open wat ze gedaan hebben. Omdat ik onder beroepsgeheim sta, voelen ze zich veilig om bij mij hun hart te luchten. Soms pakt zo’n verhaal mij, maar het kan me ook frustreren. Bijvoorbeeld als ze iedereen de schuld geven behalve zichzelf.’

‘Helaas kan ik zelf niet iedereen helpen. Ik vind het vreselijk als ik iemand met vragen moet laten zitten en weer moet doorverwijzen naar iemand anders. Iemand met een drugsverleden wilde graag afkicken. Maar dat is niet simpel. En het vervoer naar het afkickcentrum moet geboeid en in een combi. Zo wilde hij niet gebracht worden. Dat kan ik wel begrijpen, maar ik kan niets anders doen. Gelukkig beteken ik voor anderen wel veel.’

Michiel Verplancke

Heb ik recht op een verwarmingstoelage?

Mensen met een laag inkomen kunnen voor hun huisbrandolie in aanmerking komen voor een toelage van het Sociaal Verwarmingsfonds.

De toelage geldt enkel bij de aankoop van bulkpropaangas, huisbrandolie (in bulk of aan de pomp) of verwarmingspetroleum aan de pomp. Daarnaast moet je ook aan een van de onderstaande financiële voor­ waarden voldoen.

Ofwel is het jaarlijkse bruto gezinsinko­ men lager of gelijk aan 18 363,39 euro.

Per persoon ten laste wordt dat bedrag verhoogd met 3 399,56 euro.

Ofwel heeft een van de gezinsleden een collectieve schuldenregeling (een gerech­ telijke procedure waarbij een schuldbemiddelaar voor de afbetaling van je schulden zorgt), of hij heeft een

schuld­bemid­deling en kan de verwar­ mingsfactuur niet betalen.

Als je aan de voorwaarden voldoet, kun je op een toelage van 14 tot 20 cent per liter rekenen, met een maximum van 300 eu­ ro. Het bedrag hangt af van de brandstof­ soort en de prijs per liter. Koop je in klei­ ne hoeveelheden brandstof aan de pomp aan, dan is er een forfaitaire toelage van 210 euro.

Neem contact op met het OCMW van je stad of gemeente. Je kunt de toelage tot zestig dagen na de levering aanvragen.

Meer info op www.verwarmingsfonds.be of via het Infopunt Chronisch Zieken infochronischzieken@cm.be of 078 050805.

[ de vraag ]

Jeroen: ‘Je bent volledig vrij om die zelf te kiezen. Ook kun je makkelijk overstappen van de ene naar de andere huisapotheker.

Als je bijvoorbeeld verhuist, hoef je niet per se je apotheker te verwittigen dat je gaat overstappen, maar kun je automa­ tisch overschakelen naar je nieuwe huis­ apotheker.’

Roxanne maakt gedetineerden wegwijs

12

[ inbox ]

weer aan het werk met paramedici [ mijn CM ]

‘Wij helpen mensen

positief te zijn’

[ brief in de kijker ] Dure raadpleging Mijn echtgenote raadpleegde een oorspecialist. Hij rekende daarvoor 50 euro aan.

Mijn vrouw kreeg 23,75 euro terugbetaald. Uit de informatie van CM blijkt dat het af­ gesproken tarief voor de raadpleging veel lager is. Wij moesten meer dan de helft van het bedrag uit eigen zak betalen. Dat is veel geld voor mensen met een laag inkomen.

Naam en adres bekend bij de redactie Geconventioneerde artsen hebben het akkoord met de ziekenfondsen aanvaard en moeten de afgesproken tarieven respecteren. Niet-geconventioneerde artsen hebben dat akkoord niet aanvaard en mogen inderdaad meer aanrekenen.

Op de CM-website kun je vooraf nagaan of de arts van je keuze wel, niet of gedeeltelijk geconventioneerd is.

Vele lezers reageerden op het artikel over het CM­Hospitaalplan. Een selectie.

Speur je mee in cm.be naar het antwoord?

Tip Opsomming van vuile kleren Oplossing

L Stuur je antwoord voor 20 november naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@ cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Eerlijk met mezelf’ van Ria Maes en Aron Wade (Aron vertelt over een donkere periode in zijn leven), uitg. Houtekiet of een duoticket voor de film ‘Vele Hemels boven de Zevende’ (vijf mensen zijn elk op hun manier op zoek naar genegenheid en geluk). Uit de juiste inzendingen worden dit keer zeven winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 19 Tegenslag Winnaars Jozef Denoyelle (Knokke) Maria Rens (Walem) Willy Van Boven (Oudegem) Els Van Haute (Zwijndrecht)

Premie Ik lees in CM.be nr. 20 dat het CM­Hospitaalplan de supplementen in een eenpersoonskamer terugbetaalt. Moet je daarvoor een hogere pre­ mie betalen? Ik dacht dat ik altijd moest kiezen voor een tweepersoonskamer om recht te heb­ ben op terugbetaling.

Antoinette Vernack, Aartselaar CM vindt solidariteit belangrijk. Daarom maakt het CM-Hospitaalplan geen onderscheid in premie voor een- of meerpersoonskamers. Voor de terugbetaling van een eenpersoonskamer gelden wel grensbedragen. Het CM-Hospitaalplan rekent ook een franchise (175 euro) aan voor de ereloonsupplementen.

Eenpersoonskamer Ik ben aangesloten bij het CM­Hospitaalplan.

Begin dit jaar koos ik voor een eenpersoonska­ mer. Met de terugbetaling tot 100 procent ere­ loonsupplementen is de rekening niet volledig betaald. Want de tijd dat de ziekenhuizen dit procent toepasten, is lang voorbij. Zeker in Brabant en Antwerpen. Daardoor kan de zie­ kenhuisrekening in een eenpersoonskamer voor de patiënt hoog oplopen. Zelfs met een hospitalisatieverzekering.

Armand Van den Brande Onder druk van onder andere CM zijn de ereloonsupplementen in kamers voor twee of meer personen afgeschaft. CM ijvert ervoor om de ere-

loonsupplementen in eenpersoonskamers in het kader van een nieuwe ziekenhuisfinanciering op dezelfde wijze af te schaffen.

Niet nodig?

Ik stap van de hospitalisatieverzekering via mijn werk over naar het CM­Hospitaalplan.

Toch ben ik, sinds de uitzending Voor hetzelfde geld over dit onderwerp niet meer zeker of vandaag zo’n verzekering echt nodig is als je geen eenpersoonskamer wil.

Roger Horemans, Oud-Turnhout In een kamer voor twee of meer personen mogen inderdaad geen ereloon- en kamersupplementen aangerekend worden. Toch kan de factuur ook dan hoog oplopen. Want er kunnen wel bedragen worden aangerekend die niet worden terugbetaald door de ziekteverzekering en dus niet worden meegeteld voor de maximumfactuur. Dat zijn bijvoorbeeld niet-vergoedbare implantaten zoals bepaalde heupprothesen, sommige lenzen bij cataractoperaties of fixatiemateriaal bij botfracturen. De kosten voor een tweepersoonskamer kunnen dus hoog zijn zonder dat je het plafondbedrag van de maximumfactuur overschrijdt. Deze kosten moet je dan volledig uit eigen zak betalen.

Kamersupplementen Wij hebben al heel lang een hospitalisatiever­ zekering bij CM. We zijn daar heel tevreden over. Binnenkort moet ik een darmonderzoek ondergaan. Ik lees in CM.be nr. 20 dat het CM­ Hospitaalplan ook de ereloonsupplementen in een eenpersoonskamer terugbetaalt. Kan ik daar zeker van zijn? Worden de kamersupple­ menten ook volledig vergoed?

Naam en adres bekend bij de redactie Normaal gezien rekent het ziekenhuis een darmonderzoek (coloscopie) af als dagopname. Als je langer dan vijf jaar aangesloten bent, vergoedt het CM-Hospitaalplan bij dagopname en bij opname met overnachting de ereloonsupplementen in een eenpersoonskamer tot 100 procent met een franchise. Maar als het ziekenhuis meer aanrekent, moet je dat extra bedrag zelf betalen.

Informeer vooraf hoe hoog de ereloonsupplementen voor een eenpersoonskamer zijn in het ziekenhuis waar je wordt opgenomen. Ook voor de kamersupplementen geldt een maximumterugbetaling (tot 55 euro per verpleegdag).

‘Mensen zijn dankbaar als we hen weer in de maatschappij helpen.’ Rudy Desiron werkt graag als adviserend arts bij CM. Samen met een team van paramedici ondersteunt en begeleidt hij langdurig zieken met hun werkhervatting. > TEKST: ROSINE PITTEVILS > FOTO: MINE DALEMANS

Wat houdt jouw job als adviserend arts in?

Rudy Desiron: ‘Mijn taak als advise­ rend arts bestaat enerzijds uit de medische controle van arbeidson­ geschiktheid en de voorgeschreven gezondheidszorg. Anderzijds advi­ seer en begeleid ik langdurig zie­ ken in hun re­integratietraject.

Gelukkig sta ik er niet alleen voor.

Ons team bestaat ook uit een aantal paramedici. Dat zijn verpleegkundi­ gen, ergotherapeuten, een kinesist en een psycholoog.’

Hoe reageren mensen op jullie aanpak?

Rudy Desiron: ‘Mensen zijn zeer dankbaar dat we hen opnieuw toe­ komstperspectief bieden. Dat ze Werken jullie nauw samen? opnieuw iets kunnen betekenen in ‘Zeker. De paramedische mede­ de maatschappij. Zo herinner ik me werkers hebben andere kwaliteiten een dame die al enkele jaren thuis Rudy Desiron, tussen Niels Goyens (l.) en Rik Loenders (r.): en vaardigheden, dus we verster­ was ten gevolge van borstkanker in ‘De adviserend arts en paramedici vullen elkaar aan.’ ken elkaar. We bespreken ook op combinatie met een depressie. worden, verliezen hun toekomstperspectief. Voordien werkte ze in een ziekenhuis. Rik regelmatige basis patiëntendossiers. Als het Wij kijken samen met hen welke mogelijkhe­ stelde samen met haar een plan op, waarbij hij gaat om een dossier van arbeidsongeschikt­ den er wel nog zijn. Door onze tussenkomst uitstippelde welke taken ze wel en niet kon heid, dan heeft de adviserend arts onder meer voelen mensen zich weer nuttig. Wij willen uitoefenen. Hiermee stapte ze naar de arbeids­ een controlerende functie, de paramedici ne­ mensen helpen om zo snel mogelijk uit de ne­ geneesheer met de vraag om deeltijds aan de men eerder een begeleidende rol op.’ gatieve spiraal te geraken en hen weer positie­ slag te gaan met een beperkt takenpakket. De ver naar de situatie te laten kijken.’

Wat kunnen jullie betekenen voor de leden? vrouw werkt nu deeltijds en ontsnapt zo aan ‘In eerste instantie komen leden die langdurig een volledige invaliditeit.’

Rik Loenders: ‘Ik houd rekening met beperkin­ Niels Goyens: ‘Zo zie je dat een snelle interven­ arbeidsongeschikt zijn met ons in contact voor gen, maar kijk vooral ook naar de mogelijkhe­ tie de beste manier is om te komen tot re­inte­ een raadpleging. Op basis daarvan beslis ik of den. Wat kan de persoon nog wel in huis, hoe gratie in het arbeidsproces. Als in work­coa­ er begeleiding nodig is. Als dat het geval is, kunnen we dit opbouwen en in welke mate ches staan we dicht bij de adviserend arts. Dat verwijs ik door naar de paramedici.’ kunnen we dit doortrekken naar de werksitu­ is een meerwaarde tijdens het hele traject.’ atie. Als we dit kunnen aanpassen zodat er Rik en Niels, jullie zijn ergotherapeuten en in voldoende recuperatie mogelijk is tijdens de work-coaches. Op welke manier zorgen jullie werktijd, kan hij of zij terug aan de slag. Dat CM zoekt adviserend artsen en paramedici. voor begeleiding? kan ook deeltijds zijn.’

Niels Goyens: ‘Mensen die arbeidsongeschikt Surf naar www.cm.be/jobs.

Tijdens de paasvakantie naar de zon Zowel liefhebbers van zon, zee en strand als wanderlaars zijn gecharmeerd door de Italiaanse Intersoc-bestemming, Loano, aan de Ligurische kust.

Je logeert in het viersterrenhotel Ai Pozzi, omringd door een grote tuin en op wandelafstand van het centrum. Het aanbod aan excursies in de regio is zeer groot. Zo kan je onder meer de badplaats San Remo verkennen, de havenstad Genua of een fietstocht maken in de bergen.

Kinderen vanaf 3 tot en met 14 jaar kunnen zich dagelijks uitleven in de clubs met de Nederlandstalige Intersoc-monitoren.

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel?

Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uit­ drukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

Treden jullie op als tussenpersoon?

Rik Loenders: ‘Neen, we proberen de mensen sterker te maken zodat ze het gesprek zelfstandig kunnen aangaan met de werkgever en de arbeidsgeneesheer. We bereiden dit wel samen met hen voor en stel­ len een werkhervattingsplan op.’

Kom mee genieten van 31 maart tot 7 april 2018. De prijs in volpension voor volwassenen bedraagt 693 euro. In halfpension betaal je 546 euro.

De toeslag voor een single kamer is 161 euro.

... samen genieten van de Italiaanse zon

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

13

16

[ uitsmijter ] Vele Hemels boven de Zevende

‘Pak je vrienden eens vast’ In de film Vele Hemels boven de Zevende speelt actrice Brit Van Hoof de hoofdrol als Eva. Een vrouw die niets liever doet dan voor anderen zorgen, maar totaal niet zelfredzaam is. ‘Als kijker wil je haar helpen, er een goede vriendin voor zijn, maar je kan niemand redden die niet geholpen wil worden.’ > TEKST: SARAH VANDOORNE > FOTO: SANDRA MERMANS

V

ele Hemels boven de Zevende is geba­ seerd op de succesvolle debuutro­ man van Griet Op de Beeck.

Hoofdrolspeelster Brit Van Hoof las het boek al jaren geleden. ‘Ik herinner me vooral de sfeer die het boek oproept. Toen ik hoorde dat het verfilmd zou worden, wist ik meteen: hieraan wil ik meewerken.’

In Vele Hemels boven de Zevende volgen we vijf personages, van wie vier binnen dezelfde familie. Is er een thema dat alles samenbrengt?

Brit Van Hoof: ‘Elk personage heeft een eigen verhaallijn en vertelt uit zijn beleving. Dat vind ik er heel goed aan: als kijker identificeer je je sowieso met iemand. Vooral het personage van Eva is heel herkenbaar. Je wil haar helpen, je wil er een goede vriendin voor zijn. De film gaat over zelfredzaamheid, over haar gebrek daar­ aan. Eva is zogezegd een heel zorgzaam type.

Naar anderen toe klopt dat, maar zichzelf loopt ze helemaal voorbij.’

Wat voor raad zou je Eva geven?

‘Pak je vrienden eens vast. Praat, omring jezelf door de juiste mensen. Eva doet eigenlijk alles om ervoor te zorgen dat het beter wordt. Ze begint te sporten omdat ze zich niet goed in haar vel voelt. Ze organiseert etentjes voor vrienden, ze probeert online dating en ze praat met een psycholoog.’

Ik heb alle extremen gehad.

Daar grijp ik naar terug tijdens het acteren.

Actrice Brit Van Hoof

‘Externe hulp kan veel doen, maar Eva moet praten met mensen die dicht bij haar staan. Ze ziet veel dingen niet, ze heeft veel blinde vlek­ ken omdat ze zo lang niet gepraat heeft.

Daarom: praat met iemand die jou en jouw manier van dingen oplossen of beredeneren heel goed kent. Iemand die dat doorprikt, die je daarop wijst en die je voorbeelden kan geven die je wel het positieve doen inzien. Eva’s beste vriend ziet dat ze het moeilijk heeft, probeert haar te overtuigen, haar gelukkig te maken, maar Eva duwt dat weg. Je kunt niemand hel­ pen die niet geholpen wil worden.’

Wat is geluk voor jou?

‘Klinkt cliché, maar voor mij is geluk dank­ baarheid. Geluk zit in de kleine dingen waar ik goedgezind van word. Na een douche mijn ge­ zicht afdrogen in een frisse handdoek, bijvoor­ beeld. Dat soort gênante, belachelijke dingen.

En gewoon beseffen: ik heb de job die ik het liefste doe, ik heb een goed lief, mijn mama, de meest fantastische zoon ooit. Als ik me daar bewust van ben doorheen de dag, moet het al serieus mislopen om dat uit balans te trekken.

Bij Eva is dat besef te ver heen. Je moet je hier dagelijks bewust van zijn voor je iets opbouwt

en ermee van start gaan op momenten dat het goed met je gaat. Als je met dat soort geluks­ meter afkomt bij iemand die depressief is, werkt dat niet.’

Hoe praat jij met iemand met een depressie?

‘Voor mij hangt het af van hoe goed ik die ken.

Als ik die persoon graag zie, dan vrees ik dat ik dat net niet goed zou doen. Ik zou me machte­ loos voelen en daardoor niet goed luisteren. Ik zou willen overtuigen, maar ik denk niet dat dat de juiste aanpak is. Luisteren is volgens mij het beste wat je kunt doen, maar ik vrees dat ik daar te emotioneel voor ben.’

In de film spreekt Lou, het nichtje van Eva, over ‘de kunst van het leven’. Hangt dat voor jou samen met die dankbaarheid?

‘Dat is heel dubbel. Want Lou zegt: de kunst van het leven is, denk ik, om niet te rap content te zijn met wat je hebt, want hoe kan het anders ooit beter worden? Er is een groot verschil tussen dankbaar zijn in het moment en tout court dankbaar zijn in het leven. Je hoeft dus niet content te zijn met wat je hebt.

Voor mij is de kunst van het leven te blijven veranderen en jezelf omringen met mensen die je beter laten worden. Naarmate ik ouder word, sta ik bewuster in het leven, mede dank­ zij mijn vrienden. Ik ga mijn eigen blinde vlek­ ken uit de weg.’

Hoe vertaal je dat naar je job?

‘Als actrice verander je automatisch mee, om­ dat je dichter bij je gevoel staat. Je gevoelens zijn sneller te rapen omdat je jezelf beter kent.

Mijn leven is nu rustiger, maar ik heb alle ex­ tremen gehad en ik kan daar naar terug, om dat te spelen. Als er iets ergs gebeurt, kan ik dat gevoel vasthouden en gebruiken voor iets moois, iets waar iemand anders zich dan in kan herkennen. Ik heb eigenlijk de mooiste job die ik me kan inbeelden.’

De film Vele Hemels boven de Zevende komt 8 november in de zalen.

Speel mee met Zoek en Win op pag. 12 en maak kans op een duoticket.