cm.be 7 september

4

ok jij kan O m bewe eer gen

6

Helder krijgt er een broertje bij Hoger bedrag CM-babygeschenk

8

Nieuwe regeling bij tandarts

Wie jaarlijks gaat, betaalt minder 10

‘Ook in rolstoel kun je goede mama zijn’ An vertelt over haar leven met MS

14

Nieuws uit jouw regio

CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 48 | NR 17 | 7 SEPTEMBER 2016 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000

2

[ de kijk van ]

er t e i D

Wachten op de veerboot Gisteren ben ik met de fiets naar het werk gereden.

Niet dat dat zo’n straffe prestatie is, maar toch, twee keer veertig kilometer, van het Waasland naar Schaarbeek en terug, het voelde als een sportdag aan.

Goed anderhalf uur was ik onderweg. ’s Ochtends in elk geval. ’s Avonds had ik net de veerboot over de Schelde gemist en moest ik een halfuur wachten op de volgende overzet. Als ik daar even over nadenk, dan is dat anderhalf uur niet zo gek veel langer dan wanneer ik met de wagen naar het werk ga.

Stefan Dewickere

Aanschuiven voor de verkeerslichten op de N16, vertragen op de A12 en file voor de Van Praettunnel, met de auto doe je er gauw meer dan een uur over. Je snuift geen frisse lucht op, je hebt niet aan sport gedaan en je komt ge-

strest op het werk. Drie-nul in het voordeel van de fiets.

Volhouden dus, dat goede voornemen.

Een dag per week met de fiets naar het werk, had ik tijdens de vakantie met mezelf afgesproken. En zowaar, al drie weken slaag ik erin om heel vroeg op te staan en in het zadel te kruipen. Na het lezen van het artikel over bewegen op het werk (pag. 4 in deze cm.be) ben ik nog meer overtuigd.

De mogelijke excuses en de argumenten om ze te omzeilen, krijg ik er in het artikel gratis bij. Een excuus zal ik wel zelf moeten pareren. Dat veerbootje over de Schelde.

Ga ik daar niet te veel tijd mee verliezen? Ach, wat maakt het uit. Een halfuur wachten op een volgende overzet.

Geen betere manier om het hoofd leeg te maken na een drukke werkdag.

Dieter Herregodts, hoofdredacteur cm.be

Bij een goede leraar gooide ik me helemaal. Dan ben je niet meer aan het leren of studeren, maar alles aan het opzuigen.

Marc De Bel in Het Nieuwsblad

Jonge kankerpatiënten

steunen elkaar

Om jongeren met kanker een hart onder de riem te steken, lanceerde Kom op tegen Kanker de nieuwe website ‘kankercounteren.be.’

Jongeren die met kanker geconfronteerd worden, stellen zich specifieke vragen over hun toekomst. Op de website vertellen jongeren hun ervaringen. Dat biedt herkenning. Jongeren getuigen over hun ziekte en over de kracht die ze desondanks vonden. Speciaal voor de website tekende tv-figuur

en striptekenaar Jonas Geirnaert twaalf kabouter Wesley-cartoons rond kanker.

Kankerpatiënten zitten vaak thuis of in het ziekenhuis tijdens hun behandeling. Via het forum op de website kunnen ze ervaringen delen. Dat geeft veerkracht om met hun ziekte om te gaan.

Jonge kankerpatiënten blijven zeer kwetsbaar.

In 2013 kregen 941 Belgische jongeren tussen 15 en 29 jaar kanker.

www.kankercounteren.be

Themaweken in Ter Duinen Het CM-Zorgverblijf Ter Duinen in Nieuwpoort pakt in het najaar uit met themaweken. Van 17 tot 21 oktober geniet je tijdens Musé aan Zee van musea en gezonde buitenlucht. In de kerstmidweek van 12 tot 16 december is er een kerstmarkt en chocoladeatelier. De prijs in volpension bedraagt telkens 290 euro voor CM-leden (338,60 euro voor niet-leden). Liever een wellnessbehandeling en klankschalentherapie, kies dan voor Pura Vida@Ter Duinen van 14 tot 18 november of 5 tot 9 december. Je betaalt 315 euro in volpension.

Lethysia.Verheye@cm.be - Tel. 058 22 33 24

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Thomas Rosseel | Nele Verheye | Anneleen Vermeire | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin | Tom Van Geertsom Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr.

000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Mine Dalemans

[ kortgeknipt ] Diabetessensor ook terugbetaald voor kinderen

96 403 mensen

In 2015 hebben 96 403 mensen hulp gezocht bij het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW), dat hulpverlening biedt aan mensen met uiteenlopende problemen.

(22 procent). Daarnaast zitten ook veel mensen met vragen rond gezin en opvoeding, relaties, seksualiteit en geboorte en intrafamiliaal geweld. Vaak komen meerdere problemen tegelijk voor.

Van de mensen die aankloppen bij het CAW is iets meer dan de helft vrouw en heeft driekwart de Belgische nationaliteit.

Ongeveer 65 procent is op actieve leeftijd (26 tot 59 jaar) en 29 procent is jonger dan 26 jaar. De meeste vragen (26 procent) zijn van materiële of financiële aard, gevolgd door vragen over geestelijk welzijn

De centra werken veel samen met andere organisaties. De OCMW’s zijn een van de belangrijkste partners. Ook met justitie, de huisvestingssector en de geestelijke gezondheidszorg wordt intens overlegd.

Die samenwerking zal in de toekomst alleen maar toenemen.

Openhartig muziektheater

www.cm.be/sensoren

ntelzorger Carla Gabriel (62) zet ma kijker de in ) Bart Grypdonck (62

tracht ze bespreekbaar te maken via allerlei initiatieven zoals concerten, lessenpakketten en artikels. CM steunt Te Gek!?

www.tegek.be

Tandenborstels zitten liever

alleen

Welk schoolmateriaal aan vernieuwing toe is, heb je zeker al gecheckt. Weet je ook hoe het gesteld is met de tandenborstels? Na drie maanden is het tijd voor vervanging.

In de pleister zit een piepkleine naald of sensor die onderhuids de suikerwaarden meet. Een toestel scant hoe de suikerwaarden de voorbije vier uur geëvolueerd zijn. Meermaals per dag in de vinger prikken om de suikerwaarden te kennen, is niet meer nodig. Maar het kan nog wel. De omschakeling van de vingerprik naar de meting via sensoren is voor kinderen niet evident. Dat zal veel extra aandacht vragen van de educators van de diabetescentra en van de naaste omgeving van de kinderen.

SPOT

Eind september start een nieuwe muziektheaterreeks ‘Open Geest’ van Te Gek!? met Axl Peleman en Annelies Brosens.

Over ernstige psychiatrische problemen wordt weinig gepraat. Het project Te Gek!?

Sinds 1 augustus krijgen ook kinderen met diabetes vanaf 4 jaar de sensorpleisters waarmee ze hun glucosegehalte kunnen meten, terugbetaald. De terugbetaling voor volwassenen geldt al sinds 1 juli.

OP

CAW helpt

Annelies Brosens van het trio Laïs kampte zelf met een depressie en wil tijdens de voorstelling ‘Open Geest’ haar verhaal delen. Hoe de omgeving omgaat met psychisch lijden, krijgt bijzondere aandacht.

‘Er werd over mij gepraat, niet tegen of met mij, so lonely’, stelde ze zelf vast. Het muziektheater toert tot eind november langs de Vlaamse psychiatrische centra. De speellijst vind je op de website.

3

Het kan gebeuren dat een tandenborstel geen drie maanden meegaat. Als de haren uit elkaar gaan staan, is de tandenborstel versleten en koop je beter een nieuwe. Een goede tandenborstel heeft een smalle, korte borstelkop. Zo kun je overal makkelijk bij. Kies geen te harde borstel om het tandvlees niet te beschadigen. De tanden goed poetsen duurt twee minuten. Ook met een elektrische tandenborstel. Spoel na het poetsen de borstel goed uit, droog hem en zet hem in een beker of houder met de borstelkop rechtop. Bewaar elke borstel apart. Een houder of beker waar alle borstels tegen elkaar zitten, is af te raden. Je tandenborstel na een verkoudheid weggooien, is niet nodig.

‘Bart is een geboren verzorger’ ‘Bart en ik leerden elkaar enkele jaren geleden kennen via het cultureel centrum in Hasselt. Hij werd al snel een vriend in onze familie. Toen mijn vader overleed, bleef mijn moeder alleen achter.

Ze leed aan dementie. Bart bezocht haar elke dag.

Meestal ging hij met haar wandelen, want ze zat in een rolstoel. Ze gingen ook vaak een ijsje eten.

Haar lievelingskost. Waarom hij dat deed? Omdat Bart zo is. Hij is een geboren verzorger. Op 13 juni is mijn mama spijtig genoeg overleden. Ze werd net geen 91. Ook voor Bart was en is dat een groot verlies. Hij is tot het einde bij haar geweest.’

‘Mijn moeder verbleef de laatste jaren in een woonzorgcentrum, maar ook dan bleef Bart haar bezoeken. Bart was haar mantelzorger. Bovendien reed hij elke dag van Zolder naar Hasselt voor haar. Niets is hem te veel en hij staat altijd paraat. Zijn inzet heeft mijn moeder een mooi levenseinde gegeven en het heeft ook mij heel veel deugd gedaan. Bart verdient het meer dan wie ook om in de bloemetjes gezet te worden.’

Wil jij iemand bijzonder nomineren? Stuur je verhaal naar bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40 1031 Schaarbeek, en maak kans op twee filmtickets.

4

[ uitgelicht ] heel de dag bewegen

Bureaustoel aan de kant We zitten te lang stil. Soms tot acht uur per dag. En we bewegen te weinig. 10 000 stappen elke dag zijn nochtans goed voor de gezondheid. Door lang te zitten en weinig te bewegen krijgen overgewicht, diabetes, spieren gewrichtsklachten en hart- en vaataandoeningen meer kans. Maar hoe begin je eraan? Minder zitten en meer bewegen, kunnen heel de dag door. Alvast wat inspiratie. > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > ILLUSTRATIES: RUTGER VAN PARYS

Zo zit je minder lang stil Kleine inspanningen maken al verschil OP HET WERK • Onderbreek elk halfuur je werk. Ga naar het toilet, ga water halen of wandel even.

• Telefoneren? Sta recht of wandel rond.

• Vergader rechtstaand. Je kunt zelfs overleggen terwijl je buiten wandelt of koffie haalt op een andere verdieping.

• Zet de vuilnisbak verder zodat je recht moet staan om er iets in te gooien.

• Ga langs bij collega’s in plaats van te mailen.

Je hebt bovendien sneller een antwoord.

• Sta af en toe recht aan je bureau. Stretch armen, schouders, benen en nek.

• Ga te voet of met de fiets naar het station.

Wandel heen en weer terwijl je wacht op bus, trein of tram. Stap een halte vroeger af en wandel nog even. Met de auto? Parkeer wat

tip Vergader rechtstaand. Je kunt zelfs overleggen terwijl je buiten wandelt of koffie haalt op een andere verdieping.

verder. Sta je in de file of ben je lang onderweg, strek tussendoor de benen.

IN JE VRIJE TIJD • Wil je je programma niet missen? Ruil de zetel voor de hometrainer om televisie te kijken.

• Reclame? Sta recht en beweeg.

• Kijk niet de hele avond televisie. Doe klusjes tussendoor. Zo blijf je actief.

• Is er niets op televisie? Kom uit de zetel en maak een wandeling.

• Gebruik je je tablet of gsm? Wandel wat rond.

Bewegen: een duwtje in de rug Geen tijd? Niet sportief? Te oud? Excuses genoeg om niet te bewegen. Maar bewegen hoeft niet intensief sporten te zijn. Kies een activiteit die bij je past en waar je van geniet.

Dan maakt bewegen leuker. Een duwtje in de rug nodig? Bekijk het even zo.

Bewegen hoeft niet veel tijd in beslag te nemen.

Met kleine aanpassingen in je dagelijkse activiteiten ben je al een pak actiever.

Bewegen hoeft niet duur te zijn.

Wandelen kost niets en ook thuis kun je je actief bezig houden.

Bewegen hoeft niet lastig te zijn.

Kies een activiteit die bij je past en doe alles op je eigen tempo. Zo bouw je bovendien het best je conditie op.

Bewegen hoeft niet saai te zijn.

Zwem je niet graag? Vind je wandelen eentonig? Zoek dan een activiteit die beter bij je past en spreek af met vrienden. Dat maakt het leuker en zo houd je gemakkelijker vol .

Je hoeft geen sportief type te zijn.

Bewegen kan op veel manieren. Ga mee voetballen of badmintonnen met je kinderen in de tuin. Of ga op zondag fietsen met je partner.

Volhouden hoeft niet moeilijk te zijn.

Maak een planning en bepaal doelstellingen.

Dat maakt bewegen haalbaar.

Het weer hoeft geen spelbreker te zijn.

Sporten bij lichte regen of met een fris windje is zelfs aangenamer dan in volle zon. De douche nadien doet bovendien nog meer deugd.

Je bent nooit te oud.

Bewegen is op elke leeftijd de beste manier om gezond te blijven. Zo geef je vallen, dementie en botontkalking minder kans. Reuma of rugpijn verbeteren zelfs door te bewegen.

Kies wel een activiteit die bij je past.

5

[ de voorzet ]

Vroeger was doodgaan gratis tip Met dansmuziek op de achtergrond wordt klussen leuker.

Zo beweeg je meer Vlot naar 10 000 stappen OP HET WERK • Vul je middagpauze actief in: maak een wandeling, koop je lunch in een winkel wat verderop of ga sporten.

• Een klassieker: neem de trap in plaats van de lift.

• Kies de verste printer om documenten af te drukken.

IN JE VRIJE TIJD • Ga sporten als de kinderen naar de sportclub of jeugdbeweging gaan.

• Met dansmuziek op de achtergrond wordt klussen leuker.

• Ga niet naar de carwash maar was je auto zelf.

• Meerdere toiletten in huis? Gebruik het toilet dat het verste ligt.

• Ga aan de slag in de tuin. Ook zo ben je actief.

• Maak bewust tijd om met de (klein)kinderen te spelen of een wandeling te maken.

• Breng de kinderen te voet of met de fiets naar school in plaats van met de auto.

• Ook in je vrije tijd kun je actiever de bus, trein, tram of auto gebruiken.

Tips en info in het doeboek Lichaam in Beweging. Verkrijgbaar bij de dienst gezondheidspromotie van je ziekenfonds en te downloaden op www.cm.be/publicaties Doe inspiratie op in de workshop Lichaam in beweging. Je kunt werken aan lenigheid, kracht, uithouding en een sterkere rug.

Info: www.falos.be en www.cm.be/agenda

Precies vijftien jaar geleden schreef ik een boek. Het ging over de kwaliteit van het leven bij ouderen. Aanvankelijk waren er zeven hoofdstukken voorzien.

Het laatste droeg de titel: ‘Wat als er geen kwaliteit meer is?’. Net dat laatste hoofdstuk is nooit gepubliceerd omdat het onderwerp in die tijd te controversieel was.

Vandaag zie ik het thema dat ik in dat hoofdstuk behandelde, verschijnen in artikels in de media over onze ouderenzorg. En was mijn standpunt toen te controversieel, dan is het nu brandend actueel.

Kwaliteit van leven kun je niet zomaar objectiveren. Doe je dat wel, dan spreek je niet over kwaliteit van leven, maar over kwaliteit van bestaan, door iemand van buitenaf bepaald. Kwaliteit van leven gaat niet over ziek of gezond zijn.

Het gaat over ‘de tevredenheid met het leven als geheel’. Daarbij vertrek je vanuit een integrale mensvisie. Je kan zelfs een aantal indicatoren beschrijven die hiertoe bijdragen: respectvolle relaties, sociale contacten, autonomie of aandacht voor levensvragen. Kwaliteit van leven is een subjectieve ervaring van de bewoner zelf en zijn omgeving.

Vlaanderen telt tal van woonzorgcentra die schitterend werk leveren. Onze verzorgingsstaat heeft het mogelijk gemaakt dat mensen zowel in de residentiële zorg als in de thuiszorg op een humane manier verzorgd worden.

Tienduizenden professionals, vrijwilligers, familieleden en mantelzorgers geven elke dag het beste van zichzelf.

De medische wetenschap gaat er met rasse schreden op vooruit. Artsen stellen alles in het werk om levens te redden en levens te verlengen. Maar die medaille heeft een keerzijde.

Vroeger was doodgaan gratis. Vandaag kosten al die mogelijk onnodige behandelingen geld, veel geld. Maar zijn ze dat geld altijd waard?

Steeds vaker brengen wij mensen in een toestand waarin ze geen kwaliteit van leven meer ervaren. Ze geven dat ook te kennen. Ze vragen zelfs euthanasie omdat die kwaliteit er niet meer is. Dat is niet langer houdbaar. We moeten terug naar een ‘palliatieve cultuur’ die uitgaat van het natuurlijke stervensproces van mensen. Er komt nu eenmaal een punt waarop we afscheid moeten nemen van het leven. Vroegtijdige zorgplanning kan helpen, maar je kunt niet alles verpakken in afspraken en planningen, simpelweg omdat het levenseinde niet altijd te plannen is. In die laatste fase van het leven is het vooral belangrijk dat zowel professionals als mantelzorgers inzetten op ZIJN en veel minder op DOEN. Dat vraagt een fundamentele omslag van denken. Waar de middelen vandaag vooral naar acute zorg gaan, moeten we morgen radicaal durven investeren in de chronische zorg. Zonder twijfel zullen daar ook extra middelen voor nodig zijn. Niet alleen om extra te investeren in woonzorgcentra, maar ook in palliatieve zorg, mantelzorgers en vrijwilligers.

Van opleiding ben ik zelf ook verpleegkundige. Ik heb in woonzorgcentra gewerkt. Ik nodig iedereen uit om de vele rusthuizen te bezoeken die vandaag schitterend werk leveren. Maar ik heb ook aan den lijve ondervonden dat het nodig is om onze zorgcultuur te veranderen, dat we onze zorg anders moeten organiseren. De evolutie naar een meer menselijke zorg is een opdracht van velen: beleidsmakers, woonzorgcentra, ziekenhuizen, zorgverstrekkers, mantelzorgers, vrijwilligers en diverse middenveldorganisaties.

Sommige ‘managers’ van woonzorgcentra denken vandaag te veel aan de cijfers. Zij moeten mee in het bad. Niet in een bad van cijfers en protocollen, maar wel in een bad van ZIJN. Als je weet dat honderd procent van je bewoners zal sterven, wat houdt je dan tegen om op een andere wijze te werk te gaan? Zorg die niet inzet op kwaliteit van leven, is zinloze zorg.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

6

[ goed in mijn vel ] CM verhoogt bedrag babygeschenk

‘Pampers heb je

altijd nodig’

Het bedje staat klaar, het geboortekaartje is ontworpen en de doopsuiker afgewerkt. Ellen (37) is helemaal klaar voor de komst van haar tweede kindje. En dankzij de verhoogde waarde van het CM-babygeschenk wordt het allemaal iets betaalbaarder. > TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: MINE DALEMANS

‘Ik denk dat het voor ergens volgende week zal zijn’, zegt Ellen nuchter. ‘Van mij mag hij komen vanaf dit weekend (lacht).. Het is een jongen, ja.’ Of Ellen zo ontspannen is omdat het haar tweede kindje is? ‘De vorige keer was ik ook niet echt zenuwachtig hoor. Uiteindelijk was het een heel vlotte bevalling, het heeft maar twee uur geduurd.’ Maar dat wil niet zeggen dat het nu weer zo snel zal gaan. ‘Alles kan. Ze zeggen dat een tweede bevalling gemakkelijker is, maar zoiets is natuurlijk geen exacte wetenschap. Ik ga er vooraf niet te veel over nadenken, we zien wel.’

Alle hulp welkom Ook over de komst van het kindje maakt Ellen zich geen zorgen. ‘De geboortekaartjes zijn klaar om te bestellen en ik heb gisteren de doopsuiker afwerkt.’ Een tweede is minder onwennig voor mama en papa, maar uiteraard zal het toch anders zijn met twee kleine kinderen in huis. Dochtertje Helder is pas twee jaar.

‘Ik kan gelukkig altijd de hulp inroepen van mijn mama. Wat ik deze keer zeker ga doen, is kraamhulp inschakelen. Die mensen kunnen je helpen met poetsen, koken, boodschappen doen, het kindje in bad steken, en ga zo maar verder. Badjes geven ga ik wellicht zelf doen, maar voor het strijken en koken kan ik tijdens

die eerste zware maanden zeker een helpende hand gebruiken. Bovendien krijg je van CM tijdens die eerste maanden 4 euro per uur terugbetaald voor maximaal 60 uur. Daarmee geraken we al een heel eind ver.’

Geen geldzorgen Financieel heeft Ellen de zaken goed geregeld.

‘Ik ben aangesloten bij het CM-Hospitaalplan, de bijkomende verzekering CM-Hospitaalfix Extra en het CM-MediKo Plan*. Zonder hospitalisatieverzekering moet je voor een bevalling op een eenpersoonskamer toch gauw zo’n 1 000 euro ophoesten. Dat is niet weinig voor

7

[ smakelijk ]

Lien llaert Wi

een jong gezin. Dankzij het CM-Hospitaalplan hoef ik mij daarover gelukkig geen zorgen te maken. En via CM-Hospitaalfix Extra recupereer ik nog eens 25 euro per dag in het ziekenhuis.’

Roze jurkjes Voor de uitzet van de baby rekenen Ellen en haar man op het CM-babygeschenk. Ellen: ‘De meeste spullen hebben we al van ons dochtertje, maar pampers en verzorgingsmateriaal moet je blijven kopen.

Doopsuiker, kaartjes, kleren, het loopt toch op. Zeker de eerste kleertjes, want daar groeien ze snel uit. En ik kan onze jongen toch geen roze jurkjes van zijn zusje aandoen? (lacht)’

Violet Corbett Brock

met

Zus en broer De jongen – die Ellen en haar man Pascal voorlopig Junior noemen – komt alvast terecht in een warm gezin. Naast zusje Helder heeft Pascal ook nog een zoontje van 11, Karsten.

Ook hij kijkt uit naar de komst van zijn kleine broer. ‘Hij is al van bij het begin dol op Helder, hij is er heel lief mee. Dus ik ben zeker dat hij een broertje erbij super gaat vinden.’ Helder zelf weet ook al goed wat er in de buik van mama zit. ‘Ze geeft de baby vaak kusjes. Zelfs als ze ondeugend is en ons geen kusje wil geven, krijgt de baby er wel één.’

Adrenaline houdt je overeind Aftellen dus, naar de geboorte van de kleine jongen. ‘Het begint wel te kriebelen’, zegt Ellen. ‘Onlangs ging ik een pas bevallen vriendin bezoeken. Ik wil ook wel weer zo’n klein boeleke bij ons, bedacht ik toen. Ik ga ook borstvoeding geven, bij Helder heb ik dat gedaan tot ze anderhalf was. Voor slapeloze nachten ben ik niet bang. Ook al ben je moe, op de een of andere manier houdt de adrenaline je wel overeind. De eerste maanden ga ik vooral genieten, samen met het kleintje in onze cocon.’

Quiche met zalm, spinazie, ricotta en broccoli Voor 4 personen

200 g broccoli, in roosjes • 1 teentje knoflook • 1 eetlepel sojaboter • 500 g spinazie • 200 g ricotta • 2 eieren, losgeklopt • peper • zout 3 vellen filodeeg (of kruimeldeeg) • 100 g zalm, in reepjes verwarm de oven voor op 200 °C • kook, stoom of microgolf de broccoli 2 minuten • fruit de look in sojaboter • doe er de spinazie in delen bij • laat slinken en schep de spinazie in een zeef om al het vocht er uit te halen • meng de spinazie met de ricotta en de losgeklopte eieren • kruid met peper en zout • leg de 3 vellen filodeeg kruiselings in een bakvorm en vouw de randen dubbel • beleg het deeg met het spinaziemengsel, de broccoliroosjes en de reepjes zalm • bak de quiche ongeveer 30 minuten in de voorverwarmde oven

Tom Swalens

Op 1 september, enkele dagen na dit interview werd Lander geboren. Mama en zoon stellen het goed, en ook papa, Helder en Karsten zijn in de wolken.

Skoebidoe bestaat 15 jaar Al 15 jaar ondersteunt Skoebidoe, de kinderservice van CM, jonge ouders.

Naar aanleiding van deze verjaardag werd het CM-babygeschenk aangepast.

Bij geboorte of adoptie kies je nu uit: • een waardebon van 360 euro bij Dreamland of Dreambaby • een pakket wegwerpluiers of een startpakket herbruikbare luiers in de Thuiszorgwinkel ter waarde van 390 euro • een premie van 260 euro (als beide ouders lid zijn van CM, geldig voor geboortes vanaf 1 juli 2016. Onder voorbehoud van goedkeuring door de Controledienst van de Ziekenfondsen. Bekijk de voorwaarden op de website.)

Dit najaar kun je met Skoebidoe voor 2 euro naar de film ‘Storks’ in Antwerpen, Leuven, Gent, Hasselt of Oostende. Elk kindje krijgt een leuke goodiebag. Hou de site van Skoebidoe in de gaten voor meer info.

www.cm.be/skoebidoe (*) Verzekeringsproducten aangeboden door MOB verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in Brussel en toegelaten onder codenummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ te beoefenen.

Ondernemingsnummer 0851.601.503.

Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Liens Lichte Klassiekers’

8

[ even buiten strijd ] tarieven tandarts gewijzigd

Elk jaar naar de tanda er Elk jaar naar de tandarts gaan, is tegenwoordig niet alleen goed voor je tanden, maar ook voor je portemonnee. Want sinds 1 juli betalen volwassenen die het jaar ervoor naar de tandarts geweest zijn, minder dan mensen die dat niet deden. De regeling geldt enkel voor tandzorg die kan voorkomen worden door regelmatige controle, niet voor raadplegingen, preventieve behandelingen, paradontologie en orthodontie. De regeling geldt bovendien enkel voor volwassenen vanaf 18 jaar.

INFOGRAFIEK: NELE VERHEYE, RUTGER VAN PARYS

MONDONDERZOEK (vanaf 18 tot 67 jaar) Honorarium: 62,05 € Remgeld: 3,50 €

d n i m = n e l beta

TAND TREKKEN (voor volwassenen enkel terugbetaald vanaf 53 jaar) Honorarium: 36,30 € Remgeld: 7 € Niet geweest jaar ervoor: 14 €

TANDWORTEL VERWIJDEREN Honorarium: 33,78 € Remgeld: 6,50 € Niet geweest jaar ervoor: 13 €

BIJKOMEND HONORARIUM VOOR WONDHECHTING BEHANDELING ÉÉN WORTELKANAAL

Eerste behandelde tand: 17,19 € Remgeld: 3 € Niet geweest jaar ervoor: 4,50 €

Honorarium: 84,97 € Remgeld: 12 € Niet geweest jaar ervoor: 24 €

GO WITH THE

snow STRAFFE JONGERENVAKANTIES

ZOEK & boek via kazou.be CM-advertentie.indd 1

Tot € 200 korting* voor CM-leden *algemene voorwaarden zie kazou.be

05/07/16 18:22

9

darts

[ de huisdokter ] kriebelbeestjes

Wat als het jeukt in je haar?

Honorarium: 29,82 € Remgeld: 5,50 € Niet geweest jaar ervoor: 11 €

VULLING OP TWEE TANDVLAKKEN Honorarium: 44,73 € Remgeld: 8,50 € Niet geweest jaar ervoor: 17 €

Iedereen kan luizen krijgen, zelfs als je je haar elke dag wast. Luizen zijn niet gevaarlijk, wel lastig. Behandel je haar gedisciplineerd.

Wat zijn luizen?

Luizen zijn insecten en kunnen 3 tot 4 millimeter lang worden. Ze klemmen zich vast aan haren, op warme plekjes zoals achter de oren of in de nek. Ze voeden zich met bloed. Dan veranderen ze van kleur, van lichtgrijs of bruin naar rood. Luizen leggen zes tot acht eitjes per dag. Deze ovale neten zijn geelwit. Ze zijn een speldenkop groot en plakken aan het haar, vlakbij de hoofdhuid. Verwar ze niet met schilfers. Die liggen los en zijn talrijker. Na enkele weken wordt een eitje een luis. De witte omhulsels die achterblijven, zijn oude neten en liggen verder van de hoofdhuid. Een luis die geen bloed kan zuigen, overleeft twee dagen.

Hoe weet je of je luizen hebt?

Krabben, vooral vooraan op het hoofd, achter de oren of in de nek, kan een signaal zijn.

Als reactie op uitwerpselen en speeksel van luizen kun je jeuk krijgen. Veel mensen hebben geen jeuk. Doe bij vermoeden van luizen de nat-kam-test. Hierbij doorzoek je met een luizenkam van haarwortel tot haarpunt systematisch de haren. Het natte haar en de conditioner belemmeren de bewegingsvrijheid van de luizen en maken het kammen makkelijker.

Wat kun je eraan doen?

Antiluizenmiddelen zijn duur en bevatten agressieve bestanddelen. De nat-kam-methode is de beste behandeling. Herhaal die om de 3 tot 4 dagen, twee weken lang. Vind je nog levende luizen, verleng de behandeling dan twee weken. Was het haar en smeer het in met conditioner zonder het af te drogen. Kam het en ga er nadien systematisch met een luizenkam door, vanuit de nek naar voren. Spoel het haar en kam het naar achter. Droog het niet af. Kam een tweede keer met de luizenkam, nu van voor naar achter. Veeg de luizenkam na elke kambeweging af op wit keukenpapier om te zien of er luizen aanwezig zijn. Leg de kammen vijf minuten in water van minstens 60°C. Koop je toch een product, vraag dan raad aan je apotheker.

VERHOOGDE TEGEMOETKOMING Voor mensen met de verhoogde tegemoetkoming is een mondonderzoek, een tand vullen, een wortelkanaalbehandeling en het trekken van tanden bij volwassenen ouder dan 53 volledig terugbetaald. Vanaf 1 januari 2017 zal deze terugbetaling iets minder worden voor wie in 2016 niet naar de tandarts ging.

Hoe kun je luizen voorkomen?

Luizen kun je niet voorkomen. Gebruik nooit preventief een product.

Luizen kruipen en worden vooral door rechtstreeks hoofdcontact doorgegeven. Soms via beddengoed, knuffels, hoofddeksels of kammen. Reinig kammen die in contact zijn geweest met luizen en deel geen hoofddeksels en sjaals. Waarschuw je omgeving, zo kunnen mensen voorzorgen nemen.

Elise Rummens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

VULLING OP ÉÉN TANDVLAK

10

[ sterker met steun ] An (43) was mantelzorger en is chronisch ziek

‘Ik pluk

elke dag’

Over de relatie tussen een mantelzorger en een chronisch zieke hoef je An De Ryck (43) niet veel bij te leren. Als alleenstaande mama, voormalig mantelzorger én MS-patiënte beseft ze als geen ander dat ‘elkaar helpen en daar kracht uit halen’ belangrijk is. > TEKST EN FOTO: THOMAS ROSSEEL

Een jonge vrouw, halfweg de twintig, met de neus in de studieboeken voor die toffe carrière en al stilletjes dromend van een eigen gezinnetje. Wat voor An De Ryck uit Bornem eerst een ‘onschuldig probleempje aan haar oog’ leek te zijn, bleek bij de diagnose iets wat haar leven drastisch veranderde: multiple sclerose (MS). An is nu zeventien jaar en twee tienerkinderen ouder. Haar glimlach loopt van oor tot oor wanneer ze ons te woord staat. ‘Een mens mag eens treurig zijn, maar gelukkig zijn is veel leuker. Want ik heb van alles te doen’, omschrijft ze meteen hoe ze in het leven staat.

Op een dag wou mijn been niet mee. Ik ben dan maar op een fiets gaan zitten.

Dan moet dat been wel mee­draaien, dacht ik.

An De Ryck

‘Ik wou altijd kinderen en dan kreeg ik die harde diagnose. Dat was slikken. Toen ik de 30 naderde, vertelde de neuroloog dat een mama in een rolstoel ook een goede mama is.

An De Ryck was als MS-patiënte ook mantelzorger voor haar vader: ‘We probeerden aan alles een positieve noot te geven. Het heeft geen zin om bij de pakken te blijven zitten.’

Bovendien is het niet bewezen dat MS erfelijk is. We zijn ervoor gegaan en daar ben ik erg blij om. Stel dat ik nu geen kinderen zou hebben, dan zou ik dat echt jammer vinden. Bovendien is die rolstoel er nog niet.’

Vrijwilligerswerk Haar zoon Witse combineerde ze nog met een voltijdse job, maar na de geboorte van haar

Vertel je verhaal en stel je vraag Chronisch ziek of mantelzorger? Kom naar het Forum van de patiënt en de mantelzorger op zaterdag 24 september in het ICC Gent. Ontmoet lotgenoten en vertel je verhaal. Leg politici op de rooster over hun beleid en laat je inspireren door de verschillende lezingen en workshops.

Mantelzorgers kunnen elkaar vinden in onze mantelzorghoek. Er rijden pendelbussen uit heel Vlaanderen om op het Forum te geraken. De toegang is gratis. Inschrijven, je vraag voor politici op voorhand stellen en alle nuttige informatie op www.forumvandepatient.be of via het nummer 02 246 27 35.

dochter Marike kreeg An een tweede zware opstoot. ‘Mijn gezichtsveld viel weg en ik geraakte deels verlamd. De dokters raadden mij aan om niet meer te gaan werken. Na twee jaar thuis, heb ik me op het vrijwilligerswerk gestort. Zo steek ik de handen uit de mouwen bij Ziekenzorg CM (vanaf 24 september Samana, nvdr.), het Rode Kruis, de MS-liga en de school van mijn kinderen. Er is altijd een tekort aan vrijwilligers. Voor mij is dat minstens even nuttig als een job’, vindt ze.

‘In het begin durfde ik amper iets te plannen.

Stel dat het me morgen niet meer lukt, dacht ik.

Maar ik heb geleerd om iets te ondernemen en mijn energie goed te verdelen. Gaat het niet, doe het dan even rustiger aan, maar blijf het proberen. Op een dag wou een been niet mee.

Ik ben dan maar op een fiets gaan zitten, dan moet dat been wel meedraaien, dacht ik. En het werkte. Ook toegeven dat het even niet gaat, geeft kracht.’

Violet Corbett Brock

11

[ helpende handen ]

Janneke Bernaert loopt stage in Rwandese ziekenhuizen De neuroloog zei me dat een mama in een rolstoel ook een goede mama is.

‘Wij kunnen alleen maar leren van elkaar.’ Studente geneeskunde Janneke Bernaert (24) uit Brugge trekt drie maanden naar Rwanda om er in ziekenhuizen te leren ‘hoe je met minimale middelen het maximale kunt bereiken.‘

An De Ryck

‘Met vier studentes van het laatste jaar geneeskunde aan de Universiteit Gent kregen we de unieke kans om als vrijwilligers stage te lopen in twee universitaire ziekenhuizen in Rwanda. We willen alle vier huisarts worden. Ik hoop er te leren hoe je met minimale middelen de mensen toch kunt proberen te helpen. We zullen evenveel inzichten van hen opdoen, als zij zaken van ons zullen kunnen opsteken. Daar ben ik van overtuigd.’

Mantelzorger Haar drijfveer gebruikte An ook toen ze enkele jaren geleden de rol van mantelzorger kreeg. ‘Na een hartoperatie werd mijn vader Alzheimerpatiënt. Samen met mijn moeder werd ik zijn mantelzorger. Al zag zij dat niet zo. Mama zorgde voor haar man, als echtgenote’, vertelt An. ‘Wanneer je zelf chronisch ziek bent, dan is zo’n zorg bij momenten erg confronterend. Je wordt je er nog bewuster van dat je op een dag zelf mogelijk zorgbehoevend wordt. Tot mijn vaders dood twee jaar geleden hebben we geprobeerd om veel te relativeren en het leven een positieve noot te geven. We hebben er als familie het beste van gemaakt.’

Hulp van kinderen

‘We werken in de hoofdstad, waar het ziekenhuis vrij groot is, maar het andere ziekenhuis is een district hospital, ver buiten de hoofdstad. Daar is het erg primitief werken. Ik denk dat we daar de grootste cultuurshock zullen ervaren. Kinderen in Rwanda krijgen de vele vaccins die westerse kinderen krijgen niet, waardoor ze sneller ziek worden.

Onze gezondheidszorg is zo gestructureerd. Voor een verkoudheid gaan wij soms al naar de dokter. In Rwanda wachten mensen zelfs bij ernstige ziektes veel te lang. Zo krijgen de ziekenhuizen in Rwanda zwaardere gevallen binnen op de spoedafdeling. Bovendien zijn de afstanden naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis heel erg groot. Wanneer de patiënten aankomen, zijn ze dan doodziek.’

Kriebels ‘We doen het vooral om bij te leren, maar ook om de mensen daar te helpen. Ik denk dat we met heel erge taferelen geconfronteerd zullen worden. Maar die ervaring zal ons helpen om in België goede dokters te worden. We hebben al veel verhalen opgevangen van onze voorgangers en het kriebelt dan ook om er zelf aan de slag te gaan. Ik kijk er enorm naar uit.’

Thomas Rosseel

Waar kan ik terecht voor hulpmiddelen?

De rol van mantelzorger voor zichzelf, wenst ze haar kinderen niet toe. ‘Maar ik besef dat het wel kan gebeuren. Voorlopig beschouw ik dat als verre toekomstmuziek. Als veertigplusser heb ik geleerd om hulp te aanvaarden. Zo draagt Witse met plezier de wasmanden naar boven, en vult Marike vlotjes de vaatwasser. Ik ben naar mijn kinderen toe altijd heel open geweest over mijn ziekte. Als ik moe ben of pijn heb, weten ze waar dat aan ligt. Maar onder vrienden lachen we daar wel eens mee, hoor. Zij herkennen dat ook. Soms heeft dat eerder met de leeftijd te maken, besluiten we dan (knipoogt).’

Waar kan ik terecht voor hulpmiddelen en gespecialiseerd advies? En zijn er mogelijkheden om zorgmiddelen goedkoper aan te schaffen?

Zou jij willen verzorgd worden door je kinderen?

Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Koop je de producten in Thuiszorgwinkel zelf, dan wordt de korting meteen verrekend aan de kassa. Als je ze via hun webshop bestelt, bezorg je je factuur

Reageer

In Thuiszorgwinkel vind je een uitgebreid en gespecialiseerd gamma aan diverse zorgmiddelen. Als CM-lid krijg je er tien procent korting op je aankopen. Op sommige artikelen krijg je zelfs veertig procent korting. Dat kan gaan om aangepaste keukenartikelen, verzorgingsproducten, oplossingen voor mobiliteit, revalidatie en conditiebehoud. Laat je hierover zeker informeren door CM.

aan CM voor overschrijving van de korting op je rekening.

Sommige hulpmiddelen kun je huren bij de uitleendienst van Thuiszorgwinkel.

Handig als je bijvoorbeeld na een operatie tijdelijk krukken, een rolstoel of een zorgbed nodig hebt. Ook jonge moeders kunnen hulpmiddelen zoals een aspirator of digitale weegschaal ontlenen. Als CM-lid kun je bij Thuiszorgwinkel tegen zeer lage tarieven huren. Bovendien neemt je ziekenfonds alle huurkosten boven 165 euro per kalenderjaar ten laste. Grote hulpmiddelen worden aan huis geleverd, gemonteerd en na gebruik opnieuw opgehaald.

www.cm.be/thuiszorg

[ de vraag ]

Die energie kun je als mantelzorger en chronisch zieke ook uit je omgeving halen, zo weet An. ‘Je leert bij van de verhalen van lotgenoten. Je staat er niet alleen voor. Zo hoop ik dat het Forum van de patiënt en de mantelzorger (zie kaderstuk, nvdr.) een schot in de roos wordt. Mantelzorgers hebben nood aan informatie en het is goed dat zij daar ook bij betrokken worden.’

Cultuurshock

12

[ inbox ] SIS-kaart

[ brief in de kijker ]

Ik heb nog een SIS-kaart in mijn portefeuille zitten. Is die nog geldig? Kan ik daar nog iets mee doen?

Nakijken ziekenhuisfactuur

Via Twitter

Kan ik bij jullie een ziekenhuisfactuur laten nakijken? Tot wie moet ik me wenden, en zijn hier kosten aan verbonden?

Via Facebook Je kunt hiervoor terecht in het CM-kantoor in uw buurt. Hiervoor worden geen kosten aangerekend.

Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

Tip Doet de hond en moeder pijn lijden Oplossing

M Stuur je antwoord voor 24 september op een gele briefkaart naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar zoekenwin@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Witte warmte’ van Dimitri Casteleyn (over de vertroebelde relatie tussen een vader en een dochter), uitg. Manteau of het boek ‘Durf falen’ van Kira Van den Ende (24 getuigenissen over professioneel falen en tips om het beter te doen), uitg. Lannoo. Uit de juiste inzendingen worden dit keer vier winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 13 Eiland Winnaars Seppe Claeys (Aalter) Bernadette Leysen (Duffel) Jacques Mees (Hoeilaart) Luc Salomez (Marke)

Wachttijd Sportlui kunnen altijd onmiddellijk in een ziekenhuis terecht als ze een ongeval gehad hebben. Iedereen kan via de spoed geholpen worden. Maar die mensen worden altijd direct opgevolgd en behandeld. Ik heb nog nooit een topsporter horen klagen dat de wachttijden voor onderzoeken in een ziekenhuis lang zijn. ’Gewone’ patiënten moeten soms weken wachten voor ze een bepaald onderzoek kunnen ondergaan. Langdurig ziek zijn kan voor gewone mensen ook nadelig zijn in hun beroepsbezigheden.

Sinds 2014 moet je je elektronische identiteitskaart (eID), een Kids-ID of een Belgische eID voor buitenlanders voorleggen in de apotheek. Via je rijksregisternummer dat op deze identiteitsbewijzen staat, krijgt de apotheker, het ziekenhuis of de zorgverlener toegang tot MyCarenet, een beveiligd netwerk om je ziekenfondsgegevens online te raadplegen. Heb je een eID, Kids-ID of een Belgische eID, dan heb je de SIS-kaart dus niet meer nodig. Je kunt ze deponeren in de brievenbus van je ziekenfonds. Wij zorgen voor een milieuvriendelijke recyclage ervan. Geldige SIS-kaarten blijven wel nog bruikbaar, enkel om zich te identificeren. De zorgverlener mag een geldige SIS-kaart om zich te identificeren niet weigeren. De einddatum van de geldigheid kun je berekenen door tien jaar toe te voegen aan de begindatum van de geldigheid, die je vindt in de rechteronderhoek van de kaart. Normaal gezien verloopt de geldigheid van alle SIS-kaarten tegen eind dit jaar.

#TWEETS www.twitter.com/CMziekenfonds

Jean-Marie Gijsen Bij sportongevallen die een dringende interventie vragen, moeten de onderzoeken bij sporters en niet-sporters op dezelfde wijze gebeuren. Gaat het om een niet-dringend onderzoek en is de wachttijd om een specialist te raadplegen te lang, dan licht je het best je huisarts in. Hij kan met de specialist contact opnemen om de afspraak indien nodig te versnellen. Hij kan je misschien informeren in welk ziekenhuis de wachttijden korter zijn of hij weet of je de specialist ook tijdens een vrije raadpleging kunt consulteren.

Piet Hoebeke Tijd voor een niet-hiërarchische werkrelatie met de jonge collega.

Burn-out treft dokters in opleiding.

Nina Verhaeghe Ik vind de opwarming van de aarde en van mijn slaapkamer niet meer zo tof.

Katrijn Van Bouwel Je moet niet de beste zijn in alles. Je moet je omringen met mensen die het beste zijn in wat zìj doen. En d an elkaar helpen.

Sommige uitkeringen aangepast Sinds 1 augustus zijn sommige uitkeringen voor zelfstandigen verhoogd. Dat is het geval voor alleenstaande zelfstandigen die het eerste jaar arbeidsongeschikt zijn en voor invaliden die hun bedrijf niet hebben stopgezet. Hun uitkeringsbedrag per dag is nu 44,94 euro. www.cm.be/ziekte-uitkering

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel?

Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

jij en CM [ mijn CM ]

Een leven lang

beschermd

Er verandert veel tijdens een leven. Maar wanneer moet je net bij CM aankloppen om in elke situatie in orde te blijven voor de ziekteverzekering? > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE

Alleen wonen of verhuizen Geef je adreswijziging door aan de dienst bevolking van je stad of gemeente. Als de wijkagent je verblijfplaats vastgesteld heeft, ontvangt CM je nieuw adres via de Kruispuntbank. Wil je je adres toch graag bezorgen aan CM, dan kan dat online.*

Samenwonen of trouwen Zijn jullie beiden lid van CM en wonen jullie op hetzelfde adres zonder een verklaring van wettelijk samenwonen?

Laat dat dan weten aan CM. Woon je wettelijk samen of ben je getrouwd, dan wordt CM op de hoogte gebracht via de Kruispuntbank.* Wie nog geen lid is, kan aansluiten via www. cm.be/lid-worden, kan via de website of telefonisch een afspraak maken met een CMconsulent of is natuurlijk ook welkom in het CM-kantoor.

Zwangerschap, geboorte en adoptie Heb je je kindje aangegeven bij de burgerlijke stand, dan wordt CM via de Kruispuntbank op de hoogte gebracht van de geboorte. Maak een afspraak bij je consulent – dit kan via de website of telefonisch - om het geboorteattest af te geven. We schrijven je kindje graag in bij CM als persoon ten laste en nemen de tijd om onze voordelen en diensten

te overlopen. Je krijgt ook gele klevers en een isi+-kaart op naam van je kind.

Ben je zelfstandige? Dan heb je recht op acht weken moederschapsrust. Je moet drie weken verplicht opnemen, een voor en twee na de bevalling. De rest kun je vrij opnemen in periodes van zeven dagen, vanaf drie weken tot zeven dagen voor de vermoedelijke bevallingsdatum of vanaf de derde week tot 23 weken na de bevalling. Bezorg CM het aanvraagformulier bij de start van je moederschapsrust.

Vermeld hoeveel weken je opneemt. Je vindt het formulier op www.cm.be/moederschapsrust. Opnieuw aan de slag? Bezorg CM uiterlijk twee dagen na je start het bewijs van werkhervatting.

Kreeg je een meerling of moet je kindje langer in het ziekenhuis blijven? Kijk de specifieke regels na op www.cm.be/moederschapsrust.

Tip: Laat je je tijdens de zwangerschap en na de geboorte bijstaan door een vroedvrouw? Of doe je een beroep op kraamzorg? Surf naar www.cm.be/skoebidoe en kijk hoe CM kan helpen.

Adopteer je een kindje? Contacteer CM vooraf voor info over de inschrijving en regelingen zoals het adoptieverlof.

Echtscheiding CM wordt via de Kruispuntbank op de hoogte gebracht van een feitelijke of wettelijke scheiding.* Maak een afspraak met je consulent voor praktische regelingen, zoals de aanpassing van het rekeningnummer of om na te gaan of de verhoogde tegemoetkoming nog van toepassing is.

Bij wie de kinderen ten laste komen, hangt van verschillende factoren af. Doorgaans is dat bij

de oudste ouder. Neem contact op met CM om de inschrijving van de kinderen te regelen.

Terugbetalingen van doktersbriefjes gebeuren op de rekening van de ouder bij wie de kinderen ten laste staan. Wordt een kind ziek bij de andere ouder, dan kunnen tegemoetkomingen overgeschreven worden op de rekening van de ouder die de kosten maakte. Neem daarvoor contact op met je CM-consulent.

Pensioen CM wordt automatisch op de hoogte gebracht van je pensioen en zal je uitnodigen om na te gaan of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Woon je in het buitenland? Informeer je over de procedures om verzekerd te blijven.

Overlijden Bij een overlijden krijgt CM een signaal van de Kruispuntbank. Maak een afspraak met de CM-consulent en breng een uittreksel van de overlijdensakte mee. Zo kan alles voor de nabestaanden in orde gebracht worden: hoedanigheid (weduwe/ weduwnaar, wees), eventueel recht op de verhoogde tegemoetkoming, nieuwe gele klevers.

Zorg verstrekt voor het overlijden, kan terugbetaald worden. Bezorg ons de getuigschriften (uiterlijk twee jaar na het einde van de maand waarin de zorg verstrekt werd). CM stort alles op de rekening van de gevolmachtigde erfgenaam. * Ben je arbeidsongeschikt, dan moet je CM wel zelf op de hoogte brengen van elke wijziging in je familiale situatie en inkomsten.

Alles over verhuizen en gezinswijzigingen: www.cm.be/wat-te-doen-bij.

Menton - Culturele ontdekkingstocht Reis in een comfortabele bus van 8 tot 15 oktober naar Menton en geniet van het prachtige kleurenspel van de azuurblauwe Middellandse Zee en de opvallende terracotta tinten van de daken in deze mooie badplaats.

Menton ligt vlakbij de Italiaanse grens en is beroemd om zijn subtropische microklimaat. Tijdens deze reis verkennen we onder andere Monaco, Nice en St. Paul de Vence.

Je logeert in Hôtel Club Vacanciel, een 19e-eeuws luxehotel.

De prijs voor een volwassene in volpension, incl. vervoer, bedraagt 838 euro. Een single kamer kan mits supplement van 112 euro.

... genieten van de prachtige omgeving

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

13

16

[ uitsmijter ] in galop naar het paralympische podium

‘Paardrijden heeft mij erbovenop geholpen’ ‘Elke dag tegen je beperking vechten én trainen voor topsport. Daar moet je mentaal sterk voor zijn.’ Ruiter Michèle George (42) en haar paard Rainman willen België een medaille bezorgen op de Paralympische Spelen in Rio. Maar de amazone wil meer: ‘Ooit wil ik op de Paralympische én Olympische Spelen rijden.’ > TEKST: THOMAS ROSSEEL > FOTO: DAVID STOCKMAN

D

e Olympische Spelen zijn Rio nog maar uit of een massa atleten staat te popelen om voor de medailles te strijden op de Paralympische Spelen. Dat is de vierjaarlijkse hoogmis voor sporters met een fysieke beperking. Een van de Belgische medaillekandidaten is Michèle George, die met haar trouwe viervoeter Rainman zal deelnemen aan de dressuur. In 2008 kwam de amazone zwaar ten val. Hoewel de dokters haar een leven in een rolstoel voorspelden, vocht Michèle terug. Na een lange revalidatie, leerde ze weer stappen met krukken. Het gevoel in haar linkervoet blijft de ruiter kwijt, maar haar ambities reiken verder dan ooit.

Ga je opnieuw voor goud, zoals in Londen vier jaar geleden?

Michèle George: ‘Ik ga voor een medaille. Over de kleur spreek ik me niet uit. In Londen had ik diezelfde ambities en het werd een ongelooflijk resultaat. Maar paardrijden is geen exacte wetenschap. Je moet ook wat geluk hebben.’

Hoe bereid je jezelf en Rainman optimaal voor?

‘Paardrijden is als een huwelijk. Ruiter en dier moeten elkaar naadloos kunnen aanvullen.

Rainman doet het fysieke werk en ik doe het meeste denkwerk. De kunst van een goede ruiter is om ervoor te zorgen dat het paard zich mentaal goed voelt. We werken elke dag aan de details, want die maken het verschil in een technische discipline. Ik probeer te begrijpen wat er in hem om gaat maar gemakkelijk is dat niet altijd. Toen ik Rainman kocht, had hij zijn naam al en volgens mij was die niet toevallig gekozen (de film Rainman gaat over autisme, nvdr.). Hij heeft nood aan structuur en afwisseling, anders verdwijnt zijn motivatie. Veel hangt ook af van met welke poot hij uit bed is gestapt (lacht).’

wordt in Rio. De herinneringen die ik met hem deel, kunnen ze nooit meer afnemen. Het worden mijn laatste Spelen met hem. Binnen vier jaar is hij te oud. Maar hij heeft al hele mooie dingen gedaan voor België en ik wil dat hij in schoonheid kan eindigen.’

The sky is the limit, gebruik je graag als leuze.

Daar hoort zelfs een olympische droom bij?

‘Ik heb geprobeerd om aan de Olympische Spelen deel te nemen, maar ik heb jammer genoeg geen paard gevonden dat het niveau aankon. De komende jaren blijf ik zoeken naar een sponsor om me daarbij te helpen. Ik De kunst van een goede ruiter is Reikt jullie band verweet dat ik het talent om je paard mentaal fit te houden. der dan topsport? heb om deel te nemen Niet altijd eenvoudig.

‘Rainman was het eeraan de Olympische ste paard dat ik beSpelen. Mijn fysieke beMichèle George steeg na mijn ongeval. perking staat dat niet in Hij heeft me er mee de weg. Ik doe ook rebovenop geholpen. Dat de dokters zeiden dat ik gelmatig mee aan wedstrijden voor validen. Ik aan een rolstoel zou gekluisterd blijven, kwam ben erg trots om op de Paralympische Spelen wel even aan, als jonge vrouw met twee kindede driekleur te verdedigen, maar mijn grote ren. Paardrijden heeft me er op fysiek en mendroom is om er op de Olympische én taal vlak bovenop geholpen. Rainman heeft Paralympische Spelen te staan. Wie weet lukt daar een hoofdrol in gespeeld. Wat het ook het binnen vier jaar.’

Je kunt als geen ander de vergelijking maken tussen wedstrijden met valide atleten en sporters met een handicap.

‘Op para-wedstrijden gaat het er iets gemoedelijker aan toe. Er is meer empathie en er gelden andere normen en waarden. Mensen met een handicap genieten meer van de kleine dingen in het leven. Maar vergis je niet.

Eenmaal op het wedstrijdveld zijn er geen vrienden meer, dan is er evenveel strijd. Dat hoort bij topsport.’

Michèle George: ‘Rainman heeft een hoofdrol gespeeld tijdens mijn zware revalidatie.

Onze momenten samen nemen ze nooit meer af.’

Toch staan de Paralympische Spelen vaak in de olympische schaduw. Onterecht?

‘Atleten met een beperking zijn mentaal nog sterker dan valide atleten. Je moet niet alleen trainen, maar je botst ook elke dag op wat je niet kunt. Mijn beperking valt nog goed mee als ik sommige atleten op de Paralympische Spelen zie. Dan trek ik mijn ogen open. Hoe doe je dat in godsnaam, vraag ik me dan af. Er zijn ruiters zonder armen en benen die met hun mond sturen. Er zitten ongelooflijke verhalen tussen van wat mensen is overkomen en hoe ze hun dromen najagen. Het woord onmogelijk staat niet in hun en ook niet in mijn woordenboek. Waar een wil is, is een weg.’