cm.be 18 januari

Hoeveel je in 201 betaal bij de do 7 kter?

10

4

Zo maak je je gezonde voornemens waar Carlo trapt het jaar af met Victor, de online gezondheidscoach van CM

6

Hoe komt Fien de examens door?

‘Ik zet ook de leuke dingen in mijn planning’ 8

Waarom de eerste zoekresultaten niet altijd de beste zijn Gezondheidsinformatie beoordelen doe je zo

14

Nieuws uit jouw regio

CM.BE VERSCHIJNT TWEEMAAL PER MAAND | JAARGANG 49 | NR 1 | 18 JANUARI 2017 | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL | P005000

Tom

Korst moet niet altijd van kaas

Het nieuwe luid Het goede aan vandaag is dat gisteren voorbij is. 2016, wat was dat zeg? Met David Bowie, Prince en een resem andere grootheden ging de muziek een beetje dood. Maar het waren vooral aanslagen die de violen verstomden. En oorlogen, vluchtelingenstromen, drenkelingen, aardbevingen, belastingontwijkers, kibbelkabinetten. Beledigingen overtuigden meer dan feiten.

Al die miserie, een mens zou van minder het zuur krijgen. Helaas, de tips van dokter Michiel Callens op pagina 9 helpen niet tegen dit soort oprispingen. Waar is het fatsoen gebleven? Mijn verontwaardiging is geëvolueerd naar een gelaten en somber gevoel. Dat is spijtig, want somberheid schept meer somberheid.

vergoeding en de nodige ondersteuning.

Voel je het kriebelen om de handen uit de mouwen te steken? Laat het ons weten en geef nog meer kleur aan jouw zomer.

medewerkerkazou@cm.be

Tussen 2010 en 2014 is het aantal behandelde patiënten elk jaar met minstens twee procent gestegen. Het gaat niet om de klassieke middelen op basis van paracetamol maar om pijnstillers met opioïden. Dat zijn morfine-achtige stoffen. Deze pijnstillers zijn alleen op voorschrift te verkrijgen. Ze zijn krachtiger en verslavend als ze niet correct worden gebruikt. Naar schatting acht procent van de mensen die de zware pijnstillers krijgen, blijft ze nemen als daar geen medische reden voor is. Al na een paar weken kan gewenning optreden. Om hetzelfde effect te krijgen, grijpen patiënten naar steeds grotere dosissen.

Patiënten die zulke pijnstillers nemen, laten zich het best opvolgen door hun huisarts.

Bednet sneller inschakelen Sinds 1 januari kunnen langdurig zieke kinderen sneller onderwijs volgen vanop afstand via internet. Vroeger kon dat vanaf zes weken ziekte. Vanaf 2017 wordt dat mogelijk vanaf vier weken ziekte.

Die aanpassing lukt dankzij een betere dienstverlening en bijkomend materiaal. De Vlaamse overheid subsidieert Bednet, een vzw die zieke kinderen de kans biedt les te volgen vanop afstand. Zo blijven ze ook in contact met hun klasgenoten.

Sinds de start van Bednet hebben al 1 783 langdurig en chronisch zieke kinderen uit bijna 900 scholen van internetonderwijs gebruik kunnen maken.

www.bednet.be

Redactie cm.be: Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel | tel. 02 246 41 11 | e-mail: persdienst@cm.be Redactie: Dieter Herregodts, hoofdredacteur | Martine Creve | Tom Van Geertsom | Nele Verheye | Anneleen Vermeire | Eric De Maegd (administratie) Webredactie: Marc Helin Lay-out: Bart Gevaert Verantwoordelijke uitgever (nationale pagina’s): Luc Van Gorp | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel Jaarabonnement cm.be: storting van 13 euro op rek.nr. 000-0079000-42 | Mutualistische Edities, Landsbond Christelijke Mutualiteiten | Haachtsesteenweg 579 | 1030 Brussel (met vermelding ‘cm.be’) Druk en verzending: Coldset Printing Partners | A. Gossetlaan 30 | 1702 Groot-Bijgaaarden Lid VUKPP cm.be is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie Contactgegevens CM: www.cm.be of zie p.15 Foto cover: Violet Corbett Brock

In 2015 schakelden 11 445 gezinnen in Vlaanderen hulp in het huishouden in na een bevalling. Dat is een derde meer dan in 2011. Jonge ouders vragen sneller ondersteuning na een geboorte. Zeker nu mama’s korter in het ziekenhuis verblijven.

Kraamverzorgers doen huishoudelijke taken en vangen de andere kinderen op. Ze verzorgen ook de baby en mogen de mama

begeleiden door bijvoorbeeld tips te geven over borstvoeding.

CM geeft een tegemoetkoming voor kraamzorg door een dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg, erkend door de overheid. De tegemoetkoming geldt voor 30 uur kraamzorg per kind en per ouder. Als beide ouders lid zijn van CM, kan de vergoeding tot 240 euro bedragen.

Hoe gaat het met u?

Maak je graag het mooie weer in de keuken en roer je met alle plezier in potten en pannen? Kom dan mee koken op een jongerenvakantie van Kazou.

Jaarlijks krijgen meer dan een miljoen Belgen minstens één keer zware pijnstillers voorgeschreven. Centra voor drugsverslaafden waarschuwen voor een verslavend effect.

11 445 gezinnen schakelden kraamzorg in Steeds meer jonge ouders doen na een bevalling een beroep op kraamzorg. CM geeft een tegemoetkoming.

Keukenpieten gezocht

Voorzichtig met pijnstillers

Tom Van Geertsom, redacteur cm.be

Ex-veldrijder Niels Albert in Het Laatste Nieuws

De kookploeg zorgt voor de dagelijkse kost. Het zijn ook handige harry’s die kleine praktische zaken en probleempjes in een vingerknip oplossen. We bieden jou een gratis verblijf, een onkosten-

Van zachte kazen met een fluweelachtige witte schimmelkorst zoals brie of camembert mag je de korst opeten. Tenminste als de kaas niet te rijp is en je er ook geen zwarte schimmel op terugvindt.

Ook van blauwe schimmelkazen bijvoorbeeld Roquefort is de korst eetbaar. Maar de plastic rand rond Gouda moet je niet mee naar binnen spelen.

Een harde korst zoals die van parmezaan heeft weinig smaak en laat je ook beter liggen. Van Chaumes, Herve of Wijnendale is de korst evenmin een aanrader. Want daar zit de roodsmeerbacterie op, die darmproblemen kan veroorzaken. Aan zwangere vrouwen wordt altijd afgeraden om de korsten van kaas op te eten.

Laten we proberen in mekaars hoofd te kruipen, mekaar te begrijpen, de verschillen te accepteren. Laten we discussiëren, argumenteren, twijfelen. En laten we dat vooral rustig doen. Als we oorverdovend doof blijven voor onfatsoenlijke schreeuwers, dan wordt 2017 vast beter dan 2016. Zachtheid is geen teken van zwakte. Stil is het nieuwe luid.

Cross is ook maar sport.

De mensen die je graag ziet, dat is het belangrijkste in het leven.

De rest is relatief.

Elke zomer leiden duizenden vrijwilligers alles in goede banen. Zin om jouw steentje bij te dragen? Jouw hulp komt als geroepen.

De korst van kaas is niet a priori voorbestemd voor de vuilnisbak. Van veel kazen is de korst eetbaar. Het is soms het lekkerste stukje.

dat ik lang niet zo machteloos ben, haalt me uit de sombere spiraal. De oorlog in Syrië kan ik niet stoppen. Op de duistere gedachtenkronkels van waanzinnige figuren heb ik geen vat. Maar ik kan wel de mensen rondom mij vrolijker stemmen. Zoals boosheid besmettelijk is, is een glimlach dat ook. Een vriendelijk woord doet deugd, een mooi compliment betekent een wereld van verschil.

2017 belooft meer van hetzelfde. Toch moeten we niet onverschillig worden. Het besef

Compagnie Gagarine

3

[ kortgeknipt ]

Lieven Van Assche

[ de kijk van ]

Stefan Dewickere

2

Onze reporter doorkruist het land op zoek naar wat jou bezighoudt.

www.cm.be/kraamzorg

Mondmasker laat

vervuilde lucht door Overbodig om met een mondmasker op te gaan wandelen in een drukke stad. De vervuilde lucht glipt met gemak tussen je gezicht en het masker.

Fijn stof bedreigt onze gezondheid. Mondmaskers worden ons aangeraden om ons te beschermen. Als we sommige fabrikanten mogen geloven, filteren hun maskers minstens 94 procent van het fijn stof. Maar dat is alleen het geval als het getest wordt in een laboratorium. Dan sluit het masker perfect aan op het gezicht. In de realiteit is dat echter nooit het geval.

Dan zijn er altijd lekken waarbij lucht tussen het masker en het hoofd glipt en ongefilterd wordt ingeademd. Meer nog, lucht gaat bij voorkeur langs deze lekken, want dat is de weg van de minste weerstand. De filterfunctie is buiten veel minder sterk dan tijdens de labotesten.

Bovendien passeren schadelijke gassen zoals zwaveldioxide en stikstofoxides gewoon door de filter heen.

Weinig nut dus, dat mondmasker.

‘Met de fiets door Italië’ ‘Het is druk’, vertelt Kristof Peiremans (32) uit Denderleeuw. ‘In maart neem ik deel aan een wielerwedstrijd in Toscane. Een rit van 120 kilometer, tegen de tijd. Het is niet de eerste keer dat ik deelneem aan zo’n Gran Fondo, of Grote Rit. Het concept komt uit Italië: duizenden fietsers van alle niveaus rijden een wedstrijd in bergachtig gebied. De prestaties worden gechronometreerd. Je rijdt voor jezelf, om je tijd te verbeteren. En om je te meten met fietsers van jouw niveau.’

‘Ik heb al in Frankrijk, Duitsland en Spanje gefietst.

Zo’n uitdaging vergt veel voorbereiding. Ik fiets twee of drie keer per week naar het werk, 52 kilometer. In het weekend doe ik een lange rit. In Toscane wachten steile hellingen op onverhard terrein. Ik wil in minder dan vijf uur eindigen. Ik moet dus nog wat trainen.’

‘Ook op mijn nieuwe job is het druk. Ik werk aan software die in januari op punt moet staan. De combinatie met fietsen en mijn gezin is niet altijd evident. Maar ik ben gelukkig. Eind mei verwachten we zelfs een tweede kindje. Alles zit mee.’

Je kunt reageren via bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

5

[ uitgelicht ] online gezondheidscoach Victor helpt je met goede voornemens

‘Ik wil tien

kilo afvallen’ ‘In februari houden we met de collega’s een alcoholvrije maand, wat ik ook een heel toffe uitdaging vind. En verder zou ik graag eens Dwars door Brugge uitlopen. Al moet ik nog bekijken of dat haalbaar is. Overdrijven is ook niet goed, natuurlijk. Ik probeer al een tijdje meer te fietsen, en dat bevalt mij ook wel.

Vroeger bracht mijn vrouw onze tweeling met de auto naar de crèche, tegenwoordig doe ik dat met de bakfiets. Het duurt even lang, maar in plaats van stress door de files, begin je de dag met een fris hoofd. Verder wil ik meer groenten en fruit eten en minder vlees. Vlees helemaal schrappen is niets voor mij, maar wat minder vlees zie ik zeker zitten. Op restaurant probeer ik nu al regelmatig voor een gerecht met vis te kiezen. Ook lekker en dikwijls een pak gezonder. Dan nog het zakje chips ’s avonds voor tv vervangen door een gezonder alternatief, en we zijn er helemaal.’

> TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: VIOLET CORBETT BROCK

N

iet dat Carlo ongezond is. ‘Ik leef nu een pak gezonder dan toen ik achttien was.’ Maar met een veeleisende job en drie jonge kinderen in huis, vindt Carlo niet altijd de tijd en motivatie om met zijn gezondheid bezig te zijn. ‘Je zoekt altijd een excuus, natuurlijk. Ik heb heus geen hels leven.

Als de kinderen in bed liggen, zou ik gerust nog een toertje kunnen gaan lopen. Alleen, ik doe het niet.’ Net zoals veel mensen heeft Carlo een extra duwtje in de rug nodig. Daarom ontwikkelde CM de gezondheidsapp Victor. Het online programma voor smartphones, tablets en computers ondersteunt mensen die aan hun gezondheid willen werken.

Nochtans is het geen eenvoudige vraag. Want als we elkaar een gezond en gelukkig 2017 toewensen, wat bedoelen we daar dan mee? Zijn we gezond als we toevallig geen griep hebben vandaag? Zijn we gelukkig als we toevallig vandaag tijd hebben om met de kinderen te spelen?

Nog te vaak bekijken we gezondheid als het afwezig zijn van ziektes. Wie niet ziek is, is per definitie gezond. Maar hoe verklaren we dan dat zoveel mensen vandaag met zichzelf in de knoop zitten? Dat zoveel mensen een mooi gezin hebben, een goede job en veel vrienden, maar toch … ongelukkig zijn.

Simpel, omdat gezondheid over veel meer gaat dan alleen maar over ziek of niet ziek zijn. Nieuwe, dynamische modellen over gezondheid gaan tegenwoordig uit van zes dimensies: fysieke gezondheid, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, sociaal maatschappelijk participeren en dagelijks functioneren.

Gezondheid is altijd een samenspel van die zes dimensies. Wie zwak scoort voor een dimensie, kan zich toch heel gezond voelen omdat hij voor de andere wel een hoge score haalt. Iemand die een beenbreuk opgelopen heeft, zal zich voor fysieke gezondheid mogelijk geen hoog cijfer geven, maar hij kan wel goed in zijn vel zitten, veel sociale contacten hebben en een boeiende job.

Carlo Depreytere Staan minder stress en beter slapen ook op je agenda?

Carlo Depreytere: ‘Met de bakfiets naar de crèche, dat is niet alleen meer beweging maar ook minder stress.’

Welke dingen heb je al veranderd door de app?

Welke hulpmiddelen gebruik jij om je goede voornemens waar te maken? Laat het ons weten: lezersbrieven@cm.be, Reageer Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Wat mag ik je wensen voor het nieuwe jaar? Het is een vraag die ik de voorbije dagen verschillende keren te horen kreeg. En toegegeven, ik heb ze zelf ook al gesteld.

Het leuke aan de app is dat je zelf kunt kiezen waaraan je werkt.

Jij hebt Victor al uitgeprobeerd?

‘Als je dat wil, krijg je elke dag een uitdaging uit het domein waaraan je wil werken. Vorige week kreeg ik de uitdaging om een hele dag de trap te nemen in plaats van de lift. Gemakkelijk

Een gezond 2017, in al zijn dimensies

Nog andere goede voornemens om die tien kilogram kwijt te raken?

Tien kilogram afvallen, dat is het goede voornemen van Carlo Depreytere (39) uit Brugge. Om te slagen in zijn opzet installeerde hij de gloednieuwe CM-gezondheidscoach Victor op zijn smartphone.

‘Dit jaar wil ik echt eens werk maken van gezonder leven.’

Carlo: ‘Ik gebruik het programma sinds begin dit jaar, nog niet zo heel lang dus. Maar ik vind het alvast een prima hulpmiddel om gezonder te leven. Het is eenvoudig om te gebruiken, dat bevalt me wel. Na het werk heb ik geen zin om nog ingewikkelde dingen uit te pluizen. Je begint met een korte vragenlijst, en daarna kun je meteen aan de slag. Je kunt kiezen tussen acht verschillende levensdomeinen om aan te werken, zoals slaap, stress, stoppen met roken, enzovoort. Bij mij wordt het om te beginnen vooral meer bewegen en gezonder eten.’

[ de voorzet ]

toe te passen, en het brengt meteen een stuk meer beweging in mijn werkdag. Ik ben het blijven doen, nu al een week lang. Het leuke is dat de app je de volgende dag ook vraagt of je geslaagd bent in de uitdaging. Aanvinken dat iets gelukt is, voelt altijd aan als een kleine overwinning. Op langere termijn kun je ook je evolutie bekijken.’

En hoe zit het met gezonder eten?

‘Deze week heb ik gekozen om daaraan te werken. Mijn uitdaging voor vandaag: zet een fles

van een liter water op je bureau en zorg dat die tegen het einde van de werkdag op is. Ik heb nog wat drinkwerk voor de boeg, maar ook dat moet me wel lukken. De voorbije dagen moest ik mezelf leren beperken tot één kopje koffie per dag of kiezen voor een vezelrijk tussendoortje. Simpele dingen waarvan je zelf ook wel weet dat ze gezond zijn, maar waar je op een drukke dag vaak te weinig aan denkt.

Dankzij de app doe ik dat nu wel. Op termijn hoop ik zo een aantal ongezonde gewoontes te vervangen door gezonde.’

‘Niet meteen, maar misschien wel later op het jaar. Het leuke aan de app is dat je zelf kunt kiezen waar je aan werkt. Het is geen programma om bij te houden hoe ver je fietst of hoeveel kilo je afvalt, daar zijn al andere programma’s voor. Met deze app kun je werken aan de levensdomeinen van jouw keuze, op het moment dat je er zelf klaar voor bent. Minder stress, je beter in je vel voelen, beter slapen, stoppen met roken, het kan allemaal. Een aantal jaar geleden ben ik van de ene dag op de andere gestopt met roken. Dat was een hele omslag, en ik voel dat ik nu klaar ben om nog eens zo’n omslag te maken richting meer bewegen en gezonder eten. Kom me aan het einde van het jaar maar vragen of het gelukt is, met die tien kilo (lacht).’

Victor, de online gezondheidscoach van CM, is beschikbaar als app voor smartphone, tablet en computer. Voor CM-leden is de app gratis te downloaden via www.cm.be/victor Je vindt er ook de nodige uitleg om met de app aan de slag te gaan.

Stefan Dewickere

4

Als gezondheidsfonds wil CM op alle aspecten van gezondheid inzetten. Wij zijn er niet alleen voor mensen die ziek zijn, maar ook voor hen die het elke maand moeilijk hebben om rond te komen, voor hen die geen uitgebreide vriendenkring hebben, voor hen die zich uitgesloten voelen omdat ze geen werk hebben, voor hen die het allemaal even niet meer weten, voor hen die het gevoel hebben dat ze buitengesloten zijn en ja, ook voor hen die zich vandaag heel gezond voelen. Voor elk van jullie willen wij de coach zijn doorheen het zorglandschap. Wat er ook gebeurt, ook in 2017 zullen wij aan jouw zijde staan.

Ik wens je dan ook een heel gezond 2017 toe, in alle betekenissen van het woord.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

7

[ goed in mijn vel ] Teleblok, eerste hulp bij examenstress

Hoe hou ik mijn

[ smakelijk ]

Lien llaert Wi

vol?

met

Duizenden studenten buigen zich weer over hun cursussen. Voor wie een luisterend oor of goede moed nodig heeft, brengt Teleblok raad. De anonieme en gratis hulplijn van CM is er voor studenten en hun omgeving. Enkele veelgestelde vragen en antwoorden zetten je alvast op weg. > TEKST: ANNELEEN VERMEIRE > FOTO: STEFAAN VAN HUL

Het is laat, ik moet nog veel studeren. Blok ik de nacht door of ga ik het best slapen?

Ik ben doodop, maar heb nog twee zware examens. Hoe vind ik mijn motivatie terug?

Studeren en omgaan met stress zijn topsport voor lichaam en geest. Door voldoende en regelmatig te slapen kun je ontspannen, op krachten komen en de info van de dag verwerken. Goede slaapgewoontes helpen je om de examenperiode vol te houden, leerstof te onthouden en je te concentreren. Na een dag studeren is ‘s nachts blokken minder efficiënt. Je aandacht verslapt, informatie verwerken wordt moeilijker. Ga dus het best op tijd slapen en sta wat vroeger op.

Kom los van een vak en de spanning voor je aan het volgende begint. Ook al is dat examen er snel. Doe iets helemaal anders. Ga sporten of ruim op. Maak je werk overzichtelijk. Sorteer notities en noteer wat je nog moet doen. Jezelf belonen na een dag studeren is extra motiverend.

In mijn pauze volg ik een serie. Opnieuw in gang schieten is moeilijk. Hoe volg ik mijn planning?

‘Samen studeren motiveert’ Fien Van Bastelaere (21) uit Belsele studeert vastgoed-landmeten

‘Het is de eerste keer dat ik zo goed voorbereid ben. Ik combineer vakken uit het 1e en 2e jaar. Ik wil het 1e jaar volledig achter mij kunnen laten. In het begin heb ik enkele examens kort na elkaar, nadien is er meer ademruimte.

Recht zie ik niet goed zitten. Het vak mobiliteit, wegenbouw en riolering komt wel goed. Dat is concreet: hoe moet een bocht in de weg eruitzien om veilig te zijn?’

‘In de routine van het studeren blijven, is moeilijk. Als je even minder gefocust bent, is je tempo weg. Dan ga je uitstellen. Ik heb niet snel stress en denk vaak, dat doe ik morgen wel. Het gevolg is dat ik mijn planning vaak aanpaste.

Geen goed idee. Ik pak het nu anders aan.’

‘Mijn gsm is de grootste afleider. Die leg ik weg. Ik studeer nu samen met vrienden op school. Zo stimuleer je elkaar.

Tijdens de pauzes kun je echt ontspannen. En je kunt meteen je vragen stellen. Samen studeren zorgt voor de routine die ik nodig heb. Thuis heb ik meer afleiding.’

‘Mijn tips: maak een planning, schrijf er ook de leuke dingen op. En slaap voldoende. Ik sta ’s morgens liever vroeger op dan ’s avonds langer te studeren.’

Violet Corbett Brock

g n i n n a l p n e exam

Een serie volgen is verslavend, dat doe je beter niet overdag. Het kan wel een fijne beloning zijn na een dag studeren. Maak eerst en vooral een realistische planning. Voorzie tijd voor ontspanning, eten en slapen en hou rekening met je studeertempo en de hoeveelheid leerstof. Plan ook welke activiteit je als ontspanning gaat doen. Goede ontspanning is iets helemaal anders doen dan studeren. Zorg voor actie, beweging en frisse lucht. En, splits je einddoel op. Zo zie je of je op schema zit en krijg je een boost als je een tussendoel haalt.

Ik heb studie- en examenstress. Tips van mijn ouders en berichten van vrienden op Facebook geven nog meer stress. Hoe kom ik tot rust?

Geloof in jezelf en durf te relativeren. Hindert de stress je? Pak de oorzaken aan. Praat met je ouders of zet Facebook uit. Ben je onzeker?

Een positieve kijk geeft minder stress. Bekijk alles eens door de ogen van iemand anders.

Verwacht je niet te veel van jezelf? Praat, gevoelens delen helpt. En, probeer je bewuster te ontspannen. Ook een goede planning kan stress wegnemen.

Als ouder, partner of vriend help je vooral met een luisterend oor, een babbel, een activiteit tijdens de pauze, een aanmoediging …

Vermijd druk, hoge verwachtingen of adviezen.

Ook aan clichés - het zal wel goed komen - heeft een student niet veel. Blijf zelf rustig en geef de student vertrouwen. Check niet de hele tijd of er geblokt wordt, vraag niet constant hoe het gaat. En, focus op inzet, je best doen is het belangrijkste. Falen is oké. Ga samen op zoek naar oorzaken en oplossingen.

Ik twijfel over mijn relatie en kan me niet concentreren. Is het slim om het nu uit te maken?

Als je piekert, kun je je niet concentreren.

Praat met iemand. Dat kan opluchten.

Misschien vind je zo een manier om met de problemen om te gaan. Tijdens de examens mag je ruzies op on hold zetten: dit moet wachten tot na het laatste examen. Je kunt ook bij Teleblok terecht.

Ik drink veel koffie om fris te blijven en lang te kunnen blokken. Is dat een goed idee?

Gezond en evenwichtig eten is belangrijk in de blok. Sla het ontbijt niet over en eet voldoende, ook al heb je geen eetlust door stress of tijdsgebrek. Eet niet te veel, dat maakt je slaperig.

Eet ook niet te laat ’s avonds, dat verstoort je nachtrust. Drink zeker voldoende water.

Beperk koffie, thee en cola. Cafeïnerijke dranken houden je langer alert, maar zorgen voor rusteloosheid en een verstoorde slaap. Snoep met mate en mijd energiedrankjes. Ze bevatten veel suiker en geven pieken in je bloedsuikerspiegel. Zo kun je stemmingswisselingen krijgen en je onrustig voelen. Energierijke graanproducten (bruin brood, muesli, rijst) spreiden de energie beter over je dag.

Vitaminesupplementen hebben vaak geen nut bij het studeren. Te veel vitaminen kunnen zelfs de oorzaak zijn van vermoeidheid. Eet genoeg fruit en groenten, dan heb je geen supplementen nodig.

Soep van aardpeer INGREDIËNTEN Voor 1,5 l soep : 500 g aardperen + 1 aardpeer voor de garnering • 2 teentjes knoflook, fijngesnipperd • 2 sjalotjes, grof gesneden • 1 theelepel sojaboter + 1 theelepel voor de garnering • 1,5 l water • 1 eetlepel kippenbouillonpasta • 2,5 dl halfvolle melk • peper • zout • 1 eetlepel peterselie, fijngesnipperd

BEREIDING was de aardperen goed en snijd ze in stukjes • bak de aardperen, knoflook en sjalotjes in sojaboter • voeg 1 liter water en de kippenbouillonpasta toe en kook alles gaar (± 25 minuten) • mix de soep en voeg halfvolle melk en water toe tot de soep de gewenste dikte heeft • snijd voor de garnering wat dunne schijfjes aardpeer • bak ze in sojaboter of frituur ze • strooi ze samen met wat peterselie op de soep

Tom Swalens

6

De Teleblok-chat is tot en met 30 januari dagelijks bereikbaar tussen 18 en 23 uur op www.teleblok.be.

Op de website vind je ook kant-en-klare studeertips.

Recept: Lien Willaert Uit het boek ‘Gezond Gulzig’ (herfst-winter)

9

[ sterker met steun ] gezondheidsinfo beoordelen doe je zo

‘Kijk verder dan de

[ de huisdokter ] zure oprispingen

eerste zoekresultaten’

Nu mag je brood eten, dan weer niet.

De media verspreiden veel tegenstrijdige berichten. Die correct inschatten, is moeilijk. Tijdens de Café Soiree Foute informatie schaadt de gezondheid toont dokter en journalist Marleen Finoulst hoe je met zeven vragen snel kunt checken welke informatie betrouwbaar is.

Slim l met zeevzen en klikken e n v ra g e n 1. W ie is aan het w o o r d? exper t?

Is het ee n 2 . Wat is het echte nieuws? niet v ang L aat je en do or titels, fo 3 . Wa a r to’s … lees je d e infor m Che ck w atie? ie de au teurs of nemers initiatiefzijn.

4 . Wa n n e er wer d de tek st ven? Is d ge s c hre e info re cent?

5 . Wa a r o m wer d d e te ven? W il k s t ge s c hr men corr ec t inform e of reclam eren e maken ?

6. Hoe k omt me n tot de Ver w ijst conclusie men naa ? r e en b bare stu etrou wdie?

7. Geloo fw aardig ? Is iets om w aa te mooi r te zijn ? Dan is meestal h et niet w aa r.

> TEKST: THOMAS ROSSEEL, ANNELEEN VERMEIRE > FOTO: GUY PUTTEMANS

E

en bevraging van CM en Université Catholique de Louvain (UCL) bij 3 431 Vlamingen toont dat vier op de tien Vlamingen beperkte gezondheidsvaardigheden hebben. ‘Gezondheidsinfo correct kunnen inschatten, maakt deel uit van die gezondheidsvaardigheden’, vertelt Marleen Finoulst, arts, hoofdredacteur van Bodytalk en coördinator van de website Gezondheid en Wetenschap. Vanaf februari organiseert CM de lezingenreeks Foute informatie schaadt de gezondheid. ‘Met zeven vragen leer je beoordelen wat betrouwbaar is en wat je het best met een korrel zout neemt.’

reclame staat, dan wil die je mogelijk iets verkopen en je niet zozeer correct informeren.’

We lezen veel gezondheidsinfo, ook online.

Wat is het probleem?

Marleen Finoulst: ‘Mensen gaan geregeld op zoek naar gezondheidsinfo. Over een gezonde levensstijl, ziektesymptomen, klachten of over de behandeling van een ziekte. Ze voelen iets, lezen iets, horen iets en geven zoektermen in. Zo botsen ze op uiteenlopende info. Die maakt hen vaak bang en is niet altijd betrouwbaar. Veel mensen eten geen rood vlees meer omdat het kankerverwekkend zou zijn. Maar je mag gerust een halve kilo per week eten. Sommige info kan je gezondheid zelfs schaden. Denk aan mensen die aarzelen om hun kind te laten vaccineren.’

We moeten info dus kritischer benaderen.

‘We moeten ons vaker afvragen of info wel betrouwbaar is en wie de info verspreidt. De site Gezondheid en Wetenschap wil gezondheidsinformatie duiden. Iedere dag selecteren we een bericht en bekijken we of het klopt. Zo stond er in de krant dat je door oude kaas te eten, langer leeft. Wat bleek? Er zit een stof in die muizen een beetje langer doet leven. Voor ons betekent die niets. We willen mensen naar de goede bronnen leiden. Van daaruit krijg je links naar andere betrouwbare bronnen en kun je naar hartenlust verder surfen.’

De bevraging van CM en UCL toont ook dat een derde na een zoektocht een consultatie bij een arts al eens uitstelt. Een vijfde bespreekt gevonden informatie nooit met een arts.

‘Een BV zei ooit dat ze botox gebruikt tegen migraine. Veel migrainepatiënten vroegen nadien naar een botoxbehandeling. Zoiets helpt enkel voor chronische migrainepatiënten bij wie normale medicatie niet werkt. Of, zegt een BV dat brood niet goed is, dan zijn mensen daar mee weg. Gebruik je gezond verstand en bespreek de info. Enkel zo kun je zorg op maat krijgen. Tijdens de lezing leer je hoe dat kan.’

Marleen Finoulst: ‘Gebruik je gezond verstand en bespreek de info die je vindt.’

Hoe kunnen we dan kritischer zijn?

‘Met enkele vragen kun je snel beoordelen wat betrouwbaar is. De boodschappen tegen vaccinaties komen niet van wetenschappers.

Een van de vragen is of een bericht van een betrouwbare bron komt: universiteiten, overheidsinstellingen, ziekenfondsen. Kijk dus wie achter een site zit. Ik toon welke bronnen betrouwbaar zijn.’

Kritisch zijn is niet evident. Vaak staan commerciële webpagina’s bovenaan de zoekresultaten.

‘Commerciële sites betalen daarvoor. De meeste mensen klikken op de eerste resultaten. Naar de tiende link kijken ze niet, terwijl dat net een betrouwbare site kan zijn. Wij kunnen enkel waarschuwen: het is niet omdat iets bovenaan staat dat het beter is. Als een site vol

Wat kunnen we nog verwachten van de Café Soiree?

‘We pakken het praktisch aan. Ik toon waar gezondheidsberichten vandaan komen en hoe je de stroom kunt filteren. Zo bekijken we een artikel dat zegt dat mensen die in een koor zingen, sneller genezen van kanker. Met de zeven vragen beoordelen we de betrouwbaarheid.’

www.cm.be/foute-informatie

Hoe voorkom je brandend maagzuur?

Bijna iedereen heeft wel eens last van reflux, bijvoorbeeld na een zware maaltijd. Dat kan geen kwaad. Maar als je langdurig zure oprispingen hebt, zoek je beter de huisarts op.

Wat is reflux?

Alles wat je inslikt, gaat via de slokdarm naar de maag. In de maag wordt het voedsel vermengd met maagsappen. Daarin zit een agressief zoutzuur. De kringspier onderaan de slokdarm en de middenrifspier zorgen ervoor dat de maaginhoud niet omhoog kan.

Sluiten deze spieren niet goed, dan vloeit het maagzuur soms toch de slokdarm in.

Wat zijn de symptomen?

Sommige mensen merken niets van reflux, andere hebben oprispingen waarbij wat maagzuur in de mond komt. Vaak hebben ze ook last van boeren of een brandende pijn achter het borstbeen. Het zuur kan de keel irriteren en een hoestprikkel geven. Soms gaat slikken moeilijk en word je hees. De klachten zijn meestal van korte duur en kunnen geen kwaad. Alleen als ze jarenlang aanslepen, kan de slokdarm aangetast raken.

Wat zijn de oorzaken?

Een zware maaltijd waarbij alcohol rijkelijk vloeit, geeft een zure nasmaak. Ook als je veel koffie of frisdrank drinkt of veel rookt, kun je last krijgen van brandend maagzuur. De oprispingen ontstaan vooral als je je bukt of gaat liggen. Of als de druk in de buik toeneemt, bijvoorbeeld door overgewicht, hoesten of strakke kleding.

Bij oudere mensen komt reflux vaker voor. Want met de jaren durft de kringspier al eens minder goed te werken. Soms is een inwendige breuk de oorzaak.

Wat kun je eraan doen?

Om reflux te voorkomen of te verlichten, eet je het best niet te veel, te vet en te zuur. Drink voldoende, eet veel groenten en fruit en beweeg regelmatig.

Zo vermijd je opstopping en overgewicht. Eet ’s avonds niet te laat en vermijd voedingswaren waarvan je ondervindt dat ze de klachten verergeren.

Verhoog het hoofdeinde van je bed een tiental centimeter, rook niet en draag kleding die los rond de taille zit. Om het brandende gevoel te verzachten, kun je een maagzuurbinder innemen. Vraag raad aan je apotheker en lees de bijsluiter.

Wanneer ga je naar de dokter?

Met brandend maagzuur moet je niet naar de dokter, tenzij de klachten langer dan twee weken duren of verergeren.

Bezoek je huisarts ook als de maagzuurbinders geen verbetering brengen. Hij kan je sterkere maagzuurremmers voorschrijven of indien nodig doorverwijzen naar een maagdarmspecialist. Zit er bloed bij de oprispingen of maak je je zorgen? Dan ga je ook beter naar je arts.

Michiel Callens, preventie-arts CM www.cm.be/dehuisdokter

Stefan Dewickere

8

10

11

[ tarieven ] LEGENDE GERIATER

e arts aan Dit rekent d ) (honorarium

Hoeveel betaal je

in 2017

39,30 €

Remgeld verhoogd e te gemoetko 12 € 3 € ming eindelijk kost Dit is wat het jou uit mgeld). na ter ugbetaling (re

Omdat CM ook in 2017 inzit met jouw gezondheidsbudget, vind je op deze overzichtspagina enkele veel voorkomende tarieven van zorgverleners.

HUISARTSEN

MET GLOBAAL MEDISCH DOSSIER

VAN 8U TOT 18U

25 €

37,07 € 1€

ZONDER GLOBAAL MEDISCH DOSSIER

25 € 1,50 €

RAADPLEGING VAN 18U TOT 21U (permanentietoeslag)

1€

RAADPLEGING BIJ DOKTER VAN WACHT VAN 19U TOT 21U (georganiseerde wachtdienst)

29,09 € 4€

12,97 €

12 €

3€

PSYCHIATER

2,89 €

VAN 18U TOT 21U

39,30 €

12 €

12 €

3€

3€

REUMATOLOOG

47,08 €

57,06 €

56,20 €

12 €

12 €

12 €

3€

3€

3€

49,29 €

15,98 € 4,52 €

Deze tarieven gelden enkel voor een raadpleging. Voor technische prestaties of specifieke onderzoeken kan de specialist een bijkomend bedrag aanrekenen.

OVERDAG ZAT., ZON. EN FEESTDAGEN

18,12 € 4,80 €

VAN 21U TOT 8U

85,24 € 28,62 € 6,74 €

1€

DRINGENDE RAADPLEGING OVERDAG ZAT., ZON. EN FEESTDAGEN

37,35 € 1€

DRINGENDE RAADPLEGING VAN 21U TOT 8U

TANDARTSEN MONDONDERZOEK (wordt één keer per kalenderjaar terugbetaald, enkel terugbetaald tot de 67ste verjaardag)

62,05 €

De tarieven voor huisbezoek gelden enkel voor patiënten van 10 tot 75 jaar. Kinderen jonger dan 10, mensen ouder dan 75 en chronisch zieken krijgen iets meer terugbetaald voor huisbezoeken.

TANDSTEEN VERWIJDEREN (4 kwadranten, elk kwadrant wordt één keer per jaar terugbetaald)

55,68 € 14 €

49,69 € 4€

37,48 €

NEUROLOOG

3,50 € 3,50 €

4€

GERIATER

55,60 €

29 € 4€

KINDERARTS

25 €

HUISBEZOEK

6€

SPECIALISTEN GYNAECOLOOG

RAADPLEGINGEN IN DOKTERSPRAKTIJK

4€

Het kan voorkomen dat je meer moet betalen dan de bedragen op deze pagina’s.

Naast zorgverleners die zich aan de tarieven houden (geconventioneerde zorgverleners) zijn er immers ook die zich daar niet aan houden en dus meer mogen vragen (niet-geconventioneerde zorgverleners). Om het nog ingewikkelder te maken, zijn er ook zorgverleners die zich enkel op vastgelegde uren houden aan de tarieven (gedeeltelijk geconventioneerde zorgverleners).

34,80 €

1€

Als je ingeschreven bent in een wijkgezondheidscentrum, dan betaal je niets voor een consultatie of een huisbezoek van een arts die verbonden is met je wijkgezondheidscentrum.

Opgelet, het vermelde remgeld geldt voor mensen met een Globaal Medisch Dossier (GMD) bij de huisarts die het GMD beheert of er toegang toe heeft. Je arts kan je 30 euro per jaar aanrekenen voor het bijhouden van dit dossier. Dat bedrag wordt volledig terugbetaald. Met een GMD betaal je 30 procent minder remgeld voor raadplegingen en krijg je ook meer terugbetaald voor een huisbezoek (behalve voor mensen met verhoogde tegemoetkoming, zij krijgen al meer terugbetaald voor een huisbezoek).

VULLING OP ÉÉN TANDVLAK (witte vulling)

41,47 € 8,50 € 15,50 €

Rode bedragen: als je in het vorig kalenderjaar niet naar de tandarts bent geweest.

TAND TREKKEN (enkel terugbetaald na 53ste verjaardag)

36,30 € 7€

14 €

Deze bedragen gelden voor mensen vanaf 18 jaar.

Kinderen en jongeren onder de 18 betalen voor gewone tandzorg 0 euro remgeld.

Mensen met verhoogde tegemoetkoming betalen voor een mondonderzoek altijd 0 euro remgeld. Voor tandsteenverwijderingen en vullingen betalen ze enkel 0 euro remgeld als ze in het vorige kalenderjaar ook al langsgingen bij de tandarts. Deden ze dat niet, dan betalen ze 27,84 euro remgeld voor een volledige tandsteenverwijdering (4 kwadranten) en 1 euro remgeld voor een vulling of voor een tand te trekken.

Dit is slechts een greep uit de tarieven. Voor een overzicht van tarieven en nomenclatuurnummers, ga naar www.cm.be/tarieven

infografiek: Nele Verheye, Rutger Van Parys

12

[ inbox ]

stoppen met roken kost je minder [ mijn CM ]

Wat brengt het nieuwe jaar? [ brief in de kijker ] Hulp voor ouders?

Ik vind de Rode Neuzen Dag een zeer goed initiatief, want het maakt psychische problemen bij jongeren bespreekbaar. Maar wie zet een actie op voor ouders die mentaal in de knoei geraken omdat hun kinderen bijvoorbeeld drugs gebruiken, te veel drinken of gokken? Ik werd met die problemen geconfronteerd en dat was de hel, jarenlang. Ouders moeten zelf een oplossing zoeken. Voor psychische hulp bestaat er voor hen geen enkele tegemoetkoming. Die moeilijkheden drijven ouders soms uit elkaar.

Naam en adres bekend bij de redactie

Kwetsbaar Speur je in cm.be mee naar het antwoord?

Tip Als hij werkt, is hij nooit zichzelf Oplossing

C Stuur je antwoord voor 5 februari naar informatieblad cm.be, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar zoekenwin@cm.be. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Het grote gratis op reis boek’ (gids voor reiziger die met een laag budget een unieke vakantie wil beleven), uitg. Lannoo of het boek ‘Voor ik vergeet’ van Christine Bryden (de auteur vertelt hoe het is om je taal en persoonlijkheid te voelen afbrokkelen door dementie en ze deelt haar tips en tricks), uitg. Manteau. Uit de juiste inzendingen worden drie winnaars geloot.

Antwoord opgave cm.be nr. 23 Wenen Winnaars Mia De Bock (Dilbeek) Vera Devos (Boezinge) Isabel Van Lommel (Laakdal)

Ik vind het belangrijk dat mensen vertellen hoe ze na psychische problemen weer hun draai in het leven hebben gevonden. Want dat kan. Ik ben er zelf het bewijs van. In mijn studies voor psychiatrisch verpleegkundige heb ik evenwel geleerd dat de omgeving mensen die het ooit psychisch moeilijk hadden, dikwijls als kwetsbaar blijft beoordelen. Ik heb dat zelf ook ervaren. Ik vind dat jammer en het doet pijn.

Mensen kunnen eruit geraken. Psychische problemen moeten je niet een heel leven blijven achtervolgen. Meer dan 10 jaar geleden ondernam ik een zelfmoordpoging. Dat is al een tijd geleden en ik ben er bijna zeker van dat dit niet weer zal gebeuren. Toch krijg ik geen levensverzekering. Bij CM kan ik gelukkig wel een hospitalisatieverzekering afsluiten. Het taboe rond psychische problemen moet doorbroken worden. De samenleving heeft daar overduidelijk veel nood aan.

Els Lambrecht via Facebook

Alleenstaande papa

Ik heb het artikel van Chantal Pattyn (cm.be nr.

22) met veel erkenning aandachtig gelezen. Ik ben een alleenstaande papa. Ik heb twee prachtige kinderen van wie de jongste een bijzonder kindje is. Door ziekte van dierbaren heb ik helaas geen hulpleger zoals familie en vrienden om me heen kunnen verzamelen.

‘Valt je carrière te combineren met een kind?’, is volgens Pattyn een vraag die enkel aan vrouwen wordt gesteld, nooit aan mannen. Er zijn wel degelijk alleenstaande papa’s die ook met dit soort vooroordelen te kampen hebben. Als

het gaat om sollicitaties kan ik niet eerlijk zijn over mijn alleenstaand ouderschap. Het is me meermaals overkomen dat recruiters of managers tegen me zeiden: ‘Als u een vrouw was geweest, dan hadden we het wel aangedurfd.

Want die kunnen dat wel aan’. Ik was geschokt.

Onze maatschappij heeft nog een oefening te maken in deze materie.

Naam en adres bekend bij de redactie

Betalende derde

De regeling betalende derde waarbij de zorgverlener rechtstreeks afrekent met het ziekenfonds, is een goede zaak. Maar ik vind het wel spijtig dat je als patiënt geen overzicht meer hebt van wat je zelf hebt betaald en hoeveel het ziekenfonds wordt aangerekend.

Herman Driessens Als de zorgverlener een medische prestatie elektronisch via de regeling betalende derde afrekent, moet hij de patiënt een betalingsbewijs geven. Daarop staan het remgeld en eventuele supplementen vermeld. Het bedrag dat de zorgverlener aan het ziekenfonds aanrekent, is het afgesproken terugbetalingstarief. Je kunt aan het ziekenfonds altijd een overzicht vragen van de prestaties die via de regeling betalende derde zijn gefactureerd.

Globaal medisch dossier

Begin 2016 heeft mijn huisarts mijn globaal medisch dossier (GMD) vernieuwd. In de loop van vorig jaar ben ik van huisarts veranderd.

Mijn vroegere huisarts had mijn GMD netjes doorgegeven. Maar voor het eerste consult bij mijn nieuwe huisarts kreeg ik toch minder terugbetaald. Ik moest 6 euro in de plaats van 4 euro betalen. Wat is hier misgelopen?

Naam en adres bekend bij de redactie

Het nieuwe jaar luidt zoals altijd enkele grote en kleine wijzigingen in. Zo geeft CM voortaan een tegemoetkoming voor online sessies psychotherapie aan jongeren. Hulp om te stoppen met roken wordt beter terugbetaald. En er zijn nog een paar nuttige nieuwtjes. > TEKST: TOM VAN GEERTSOM

Tegemoetkoming hulp aan bejaarden naar CM-Zorgkas Sinds 1 januari kent CM-Zorgkas de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden toe. Deze tegemoetkoming was tot vorig jaar federaal.

Voortaan hoort ze bij de Vlaamse sociale bescherming. In Brussel en Wallonië keert de federale overheid ze wel nog uit.

De tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden is bestemd voor 65-plussers die zorgbehoevend zijn. Het bedrag hangt af van de zorgzwaarte, de gezinssamenstelling, het gezinsinkomen en het vermogen. Wie de tegemoetkoming al krijgt, hoeft niets te doen. Ook een lopende aanvraag moet je niet opnieuw indienen. De tegemoetkoming vraag je aan via de website www.vlaamsesocialebescherming.be/ethab.

Ook online psychotherapie vergoed Jongeren zijn een kwetsbare groep. CM vergoedt daarom al langer psychotherapie voor jongeren die recht hebben op kinderbijslag. Ze krijgen tot 360 euro terug voor twaalf zittingen bij een psychotherapeut die een overeenkomst sloot met CM. Of tot 540 euro als ze recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Nieuw is dat de terugbetaling ook geldt voor online sessies via een beveiligd communicatiekanaal.

Deze sessies moeten deel uitmaken van de therapie en afgewisseld worden met individuele zittingen. www.cm.be/psychotherapie

www.cm.be/zorgkas

Logopedie terugbetaald Heb je logopedie nodig, maar betaalt de ziekteverzekering die niet of niet meer terug? Dan krijg je van CM voortaan een tegemoetkoming van 10 euro per sessie of 15 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Als je jonger bent dan 19 jaar, krijg je maximaal veertig sessies terugbetaald. Ben je 19 jaar of ouder, dan betaalt CM maximaal tien sessies terug. www.cm.be/voordeel-logopedie

Mondzorgtraject voor alle volwassenen Voor volwassenen met de verhoogde tegemoetkoming startte op 1 januari het mondzorgtraject. Voor andere volwassenen was dat al sinds 1 juli van kracht. Door het mondzorgtraject krijg je voor sommige behandelingen een betere terugbetaling als je het jaar ervoor naar de tandarts ging. Voorwaarde is dat je toen ook een behandeling kreeg die de ziekteverzekering vergoedt. De bedoeling is iedereen te overtuigen om jaarlijks naar de tandarts

www.cm.be/tarieven-tandarts

Beperkte bijdrage bij tabakoloog Wil je stoppen met roken? Dan kun je de hulp inroepen van een tabakoloog. Als inwoner van Vlaanderen betaal je voortaan een beperkte bijdrage. De rest rekent de tabakoloog af met de Vlaamse overheid. Je bijdrage is maximaal 7,50 euro per kwartier voor individuele begeleiding of 1 euro per kwartier voor groepsbegeleiding. Als je jonger bent dan 21 jaar of recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming, is dat respectievelijk 1 euro of 0,50 euro. De regeling verloopt via een puntensysteem. Je hebt jaarlijks recht op 48 punten, goed voor vier uur individuele begeleiding of twaalf uur groepsbegeleiding.

Voor inwoners van Brussel en Wallonië blijft alles bij het oude. Zij krijgen gespreid over twee jaar acht zittingen rookstopbegeleiding terugbetaald. www.cm.be/rookstopbegeleiding

Balkantour - Culturele rondreis

Het is mogelijk dat de huisarts de overname van het GMD nog niet administratief geregeld heeft waardoor het ziekenfonds nog niet op de hoogte is. Toch kan de huisarts uw GMD wel al inkijken.

In dat geval moet hij op het getuigschrift voor verstrekte hulp de letter G noteren. Dan heb je recht op remgeldvermindering.

Ga op ontdekkingstocht doorheen oude steden, kloosters, kastelen, indrukwekkende natuur en langs prachtige kusten.

Tijdens deze 15-daagse rondreis op het Balkanschiereiland leer je zowel Albanië, Bulgarije, Griekenland, Macedonië, Montenegro als Kroatië beter kennen. Je logeert steeds in drie- en viersterrenhotels.

De prijs voor een volwassene in volpension, inclusief vervoer, bedraagt 2 002 euro.

Een single kamer kan mits supplement van 350 euro.

Heb je vragen of opmerkingen bij een artikel?

Aarzel niet om ze te sturen naar lezersbrieven@cm.be - Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je jouw reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk. De redactie kan de teksten inkorten of niet geven bij plaatsgebrek.

te gaan. Want zo vermijd je ernstige tand- en mondproblemen met de bijhorende hoge kosten.

... nieuwe bestemmingen ontdekken

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

13

16

[ uitsmijter ] over vallen, opstaan en opnieuw beginnen

‘Ik ben elke dag bang om te falen’ ‘Voor elke tien audities zijn er acht waarbij je de rol niet binnenhaalt’, zegt actrice en auteur Ianka Fleerackers. Ze vertelt over falen en hoe daarmee om te gaan. ‘Ik heb moeten leren loslaten.’ > TEKST: NELE VERHEYE > FOTO: LIEVEN VAN ASSCHE

A

ls alles vanzelf gaat, is er geen reden om te veranderen. Terwijl de mooiste dingen vaak ontstaan uit een mislukking of uit een soort noodzaak.’ Voor Ianka Fleerackers hoort falen bij het leven. Terwijl ze bij het grote publiek vooral bekend is als prinses Prieeltje uit Kulderzipken of Emma uit Flikken, schreef ze ook boeken en stampte ze een digitaal platform voor kortverhalen uit de grond. Met vallen en opstaan.

niet krijgt. Kijk, we weten dat je kunt spelen, zegt zo’n regisseur dan. Maar vaak ben je net niet wat ze zoeken. Je kop is te dik of te rond, je bent te oud of te jong, je past niet bij de andere acteurs, enzoverder. Het is niet makkelijk om zoiets te horen, maar je moet jezelf op zo’n moment heel duidelijk inprenten dat het niet aan jou ligt. Soms bepalen externe factoren of iets lukt of niet. En dan is loslaten de enige optie. Je kunt niet anders.’

Voor een buitenstaander kan het lijken alsof bij jou alles lukt?

Ianka Fleerackers: ‘Absoluut niet (lacht). Voor elke tien audities zijn er acht waarbij je de rol

Leidt falen ook tot nieuwe dingen?

‘In elk falen zit een nieuwe kans. Vanuit mijn liefde voor literatuur en technologie maakte ik onder andere een prentenboek voor de iPad en

Ianka Fleerackers: ‘Je moet jezelf soms de tijd gunnen om te zoeken en te mislukken.’

een digitaal platform voor kortverhalen. Mijn ervaring als actrice gebruik ik dan weer om mensen uit het bedrijfsleven te leren spreken voor een publiek.’

Wat leer je uit falen?

‘Je leert realistisch zijn in je dromen. Drie jaar geleden begonnen we met een digitaal platform voor kortverhalen: iStoires. De ambitie was om kortverhalen uit alle landen van Europa te vertalen en te verzamelen op één plek. Er was interesse uit het buitenland, maar subsidies binnenhalen voor dit internationaal project bleek heel ingewikkeld. We zagen in dat we geen zin hadden om jarenlang bezig te zijn met subsidiedossiers en lieten onze ambitie varen. iStoires werd een online verhalenplatform met een paar mooie uitgaven op papier. En uit iStoires groeide dan weer Drijfhout, een kortverhalenproject voor de stad Oostende.

Zonder dat hele voortraject was Drijfhout er wellicht niet gekomen. Je moet jezelf soms de tijd gunnen om wat te zoeken en te mislukken.’

En blijven proberen?

‘Ik heb elke dag angst om te falen en ik twijfel elke dag aan mezelf, maar toch blijf ik proberen. Want ik weet dat het erbij hoort. Kijk, als ondernemer moet je een soort vangnet rond jou creëren. Je partner of familieleden zijn niet altijd goede raadgevers als het gaat om falen.

Ze staan te dicht bij jou en zien je te graag, waardoor ze je elk mogelijk verdriet willen besparen. Je hebt mensen nodig die misschien wat verder van je afstaan, maar daardoor de zaken ook nuchterder bekijken. Die je bijvoorbeeld vragen: hoe zit het nu met dat doel dat je wou bereiken? Heb je al stappen gezet? En die je opvangen als het misgaat, omdat ze weten dat falen wil zeggen dat je geprobeerd hebt. De inzichten komen wel, en voor je het weet, zit je weer in het zadel, op naar de volgende uitdaging.’

Op www.metfalenenopstaan.be vind je nog meer getuigenissen en tips over omgaan met falen. Je kunt er ook een manifest ondertekenen om het taboe rond falen te doorbreken.