CJP Magazine April/Mei 2012

april/mei 2012, NUMMER 2

Arne Toonen Miss Montreal Martin Bril Rats on Rafts Tel Aviv

colofon

CJP’s favoriete plekken in NL

CJP Magazine april/mei 2012 jaargang 21, nummer 2 CJP Magazine is hét magazine over cultuur. Heb je opmerkingen over het blad of wil je ideeën voor onderwerpen of interviews aandragen? Mail dan naar redactie@cjp.nl.

Hoofdredacteur Arne van Terphoven

Eindredacteur Sara Madou

Design Maslow

Bladmanager Hester Leeflang

Jennifer Aardema

Robbert Blokland

Julia de Boer

Emma Curvers

Omar Dahmani

Merlijn Doomernik

Titia Hahne

Linda van Houwelingen

Nynke de Jong

Renske Jonkman

Arjen Lubach

René van der Meer

Govrien Oldenburger

Jannemieke Oostra

Ruud Pos

Boris Postma

Steven Stoffers

Jonathan Vos

Rob Waumans

James Worthy

Roep alles wat je wil (en volg ons voor extra kortingen en acties) www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl Redactieadres CJP Magazine, Postbus 3572 1001 AJ Amsterdam Persberichten kunnen naar redactie@cjp.nl.

Hoofd media en marketing Suzan Damen Hoofdredacteur Arne van Terphoven Coördinerend eindredacteur Sara Madou Design Maslow (hellow@maslow.nl) Coverfoto Titia Hahne Medewerkers aan dit nummer Jennifer Aardema, Robbert Blokland, Julia de Boer, Emma Curvers, Omar Dahmani, Merlijn Doomernik, Titia Hahne, Linda van Houwelingen, Nynke de Jong, Renske Jonkman, Arjen Lubach, Sara Madou, Ilja Meefout, René van der Meer, Britta Möller, Govrien Oldenburger, Jannemieke Oostra, Ruud Pos, Boris Postma, Javier Sancho, Alex Slagter, Alwin Slomp, Steven Stoffers, Lisa Anne Stuyfzand, Arne van Terphoven, Milan Vermeulen, Jonathan Vos, Rob Waumans, James Worthy.

Bladmanager Hester Leeflang Uitgever CJP Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Distributie Sandd ISSN 1871-6652 Adverteren in CJP Magazine?

Bel voor informatie en tarieven met Apprentice Uitgevers: 020-8512647, b.renkema@apprenticeuitgevers.nl Aanleveren advertentiemateriaal suzan@cjp.nl Voor verdere vragen over CJP: www.cjp.nl www.facebook.com/CJPnl

Geheimen Pas net (cum laude) afgestudeerd aan de Fotoacademie in Amsterdam en nu al publicaties in onder andere De Volkskrant en Het Parool, plus geëxposeerd naast onder andere Erwin Olaf: het gaat lekker met de carrière van Jeroen de Bakker.

Zijn voornaamste drijfveer? Nieuwsgierigheid. ‘Fotografie is voor mij geen doel, maar een middel om mijn nieuwsgierigheid naar andere mensen en culturen te bevredigen. Achter bijna alles zit wel een interessant verhaal. Of je nou zoekt vanuit een bepaald idee of toevallig een buurvrouw met een intrigerend verhaal ontmoet. Een vertrouwensband vind ik erg belangrijk bij mijn projecten.

Daardoor ontstaat er een focus en verdwijnt tijdens het fotograferen alles om me heen. Een gevoel dat je terug ziet in de foto’s zelf.’

Dat was ook het geval bij Jeroens serie rondom de Hongaarse Janos Szalai: ‘Hij woonde in een tentje in Amsterdam, ergens op een groenstrook langs de weg. Zijn Roemeense vriendin wist daar niks van.

Hij ging haar opzoeken en tijdens die vakantie ging ik mee. Een bijzondere situatie, want ik wist dus dingen over zijn leven waar zij, de vrouw met wie hij het bed deelde, geen idee van had. Ze mocht het écht niet weten, anders zou ze hem verbieden om terug te gaan naar Nederland en kon hij daar geen geld meer verdienen.’ www.jdebakker.com

HEIMWEE Nederland is een in zichzelf gekeerd, chagrijnig landje geworden. Ik dacht bijvoorbeeld dat we met elkaar hadden afgesproken dat we even wachten tot iedereen de trein uit is, voordat we met z’n allen als briesende stieren naar binnen stormen. Nu verbiedt de Amsterdamse gemeente ook nog eens onze feestjes op Koninginnedag. We hebben een regering gekozen die het land al scheldend steeds lelijker en verwarrender maakt.

ven dat het allemaal nogal meevalt. Een mentaliteit die goed past bij de prille lente. Om te vieren dat er een nieuw Bril-boek is, stuurden wij vijf jonge Nederlandse auteurs naar plaatsen waar Bril ooit kwam. West-Graftdijk, Thorn, Westenschouwen, Uden en Nieuw-Amsterdam. Ze beschreven plaatsen die bestaan, maar waar verder weinig sprankelends te beleven is. Behalve als je twee keer kijkt. Zoals Bril dat ook deed.

Tsja.

Martin Bril is drie jaar dood en Nederland mist hem. Tot nu blijkt zijn archief nog een goede bron voor schitterende boeken. Nu maar hopen dat zijn uitgeverij niet tot het einde der tijden dat archief maar blijft uitmelken. Ik hoop dat het op een gegeven moment ook klaar is. Anders trappen we weer in die rare Nederlandse kwaal: iets wat mooi is, lelijk maken.

Iedere keer als het me bijna teveel wordt, is daar Martin Bril. De doodgewone straten, pleinen, wegen, huizen, cafĂŠs, gebruiken, tradities en onhebbelijkheden beschreef hij met zoveel liefde en verwondering, dat je je meteen inbeeldde dat het overal prettig toeven was. Ook op tochtige stations en verlaten provinciale wegen. Daarin was Martin Bril de allergrootste. Het was dan ook niet vreemd dat vele lezers bij zijn overlijden het gevoel hadden dat een vriend was overleden. Een vriend die hen iedere ochtend zin in de dag gaf.

Deze maand verschijnt een nieuw boek van Martin Bril, Heimwee naar Nederland. Vol met verhalen uit de provincie. Een feest, dat boek. Het laat je gelo-

Tot die tijd: geniet van de, naar mijn mening, beste schrijver die Nederland had. We geven 25 exemplaren van Heimwee naar Nederland weg op www.cjp.nl.

Arne van Terphoven Hoofdredacteur CJP Twitter: @ArnevTerphoven

inhoud 3. Colofon 4. Fotocolumn: Jeroen de Bakker 6. Voorwoord 8. Playlist/service 10. In de wandelgangen: Anton Corbijn 12. Paskrakers 17. Vierkante ogen 18. Deals

20. Coverstory: Arne Toonen 26. Popcorn 28. Dvd 30. Vroeger, toen mannen nog bijen aten i.p.v. honing 32. James probeert het leuk te vinden: Schoenen en leder museum

36. Martin Bril achterna 48. Reisverhaal: Tel Aviv 56. Theater 58. Expo 60. Zien en gezien worden

64. Serious Talent: Rats on Rafts 66.

Bodyguards van de Gouden eeuw

72. Uitgaan

74. Boeken: Sanne Hans 77. Topkortingen 78. Levenslessen uit onverwachte hoek 80. Winnen 82. Column Arjen Lubach

www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl redactie@cjp.nl

8

playlist

De soundtrack bij dit magazine, ook te vinden op www.cjp.nl/playlist

Michael Bolton Arctic Monkeys How Am I Dancing Shoes Kom op James, vraag die borsten dan gewoon of ze Supposed To Live willen dansen.

Without You Dit nummer is een ode aan de sterke band tussen Bob Dylan Like A de suppoost en het schilderij dat hij bewaakt. Of een flauwe woordgrap.

Rolling Stone N*E*R*D* Lapdance

Tel Aviv is zó uitgestrekt dat je er fietsen moet huren. Geen punt, we voelden ons zwaar gangster op die vouwfietsjes. Cause politicians, they’re sounding like strippers to me. Tada tadatada!

Miss Montreal I Know I Will Be Fine This Year

Het schijnt dus dat Sanne Hans dit nummer heeft geschreven nadat we haar belden voor de boekenrubriek .

Hunger Games Soundtrack

De hele cd ja, want hij is bijna net zo goed als de legendarische soundtrack van Garden State. Met o.a. twee nummers van Arcade Fire (Abraham’s Daughter, Horn of Plenty) en een van The Decemberists (One Engine). Zelfs Taylor Swift heeft er een goed nummer op staan (Safe & Sound).

Frans Bauer Een Moeder Ben Je Niet Maar Even

Frans Bauer bewijst weer eens dat hij de slimste man van Nederland is. Geen speld tussen te krijgen.

Martin Bril, notoire Dylan-liefhebber, vond dit de belangrijkste track van Dylan. Een toepasselijker nummer kun je niet opzetten in de auto richting West-Graftdijk.

Rats on Rafts Lalalala

Het stoorde mensen dat Rats on Rafts voor de videoclip met een doodskist door de stad liepen. Gek.

WhoMadeWho The Sun

Het was een brakke maar mooie vrijdag, toen we het album van WhoMadeWho voor het eerst hoorden. Na de live-show op 5 Days Off een week later was het een brakke, maar fantastische donderdag. Man, man, man.

Mr. Polska 1 miljoen vrienden

Polska is de koning van de gezelligheid en dit is zijn gezelligste nummer, zegt hij zelf. ‘Opeens heb je veel vrienden. Of ze nu echt zijn of niet, je hebt elke avond wel wat tofs te doen.’

Grimes Oblivion

Soms moet je maar gewoon van ons aannemen dat je iets wil luisteren. Zoals nu.

service

9

DE CJP-PAS

Jimmy Eat World The Authority Song

Ai Wei Wei heeft problemen met autoriteit. Fijn voor ons: het zorgt voor interessante kunstwerken en wij kunnen ongestraft een oud nummertje van Jimmy Eat World uit de kast trekken.

Lulu The View

Anton Corbijn kijkt op een heel andere manier naar de wereld dan wij, gewone stervelingen. Hij fotografeerde Lou Reed en Metallica, die blijkbaar op een heel andere manier luisteren naar de wereld.

RB Djan Schizo

Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en leest. Een alter ego verbaast ons dus niks, maar dat die Anders Breivik heet is toch apart.

Geir Breivik Loch Lomond

Arjen Lubach is heus niet de enige die wel eens voor Anders wordt aangezien. Geir is een enigszins verlopen trompettist, maar Loch Lomond klinkt erg lekker.

Dearworld Waster (Black Out Edit)

We zoeken al een tijdje naar een aanleiding om Dearworld te pluggen in CJP Magazine. Hier is hij dan: Waster begeleidt de aftiteling van Black Out. Zou dit dan eindelijk hun doorbraak naar het grote publiek zijn?

Hoe kom ik eraan?

Een CJP-pas kost â‚Ź 15,-. Iedereen tot dertig jaar kan een CJP-pas kopen of cadeau krijgen.

Je kunt je pas aanvragen op www.cjp.nl. Ben je voltijd student, dan heb je recht op een CJPpas met ISIC, voor wereldwijd voordeel. Ook deze kun je via www.cjp.nl bestellen, maar je kunt er ook voor terecht bij de winkels van JoHo en KILROY.

Pas kwijt?

Vraag via helpdesk@cjp.nl een duplicaat aan.

Een duplicaatpas kost â‚Ź 5,-.

Verhuisd?

Je kunt via www.cjp.nl je adreswijziging doorgeven. Je moet dan even inloggen met je CJPpasnummer (dat staat op je pas), je oude en je nieuwe adres.

Opzeggen?

Je kunt je CJP-lidmaatschap schriftelijk of per e-mail opzeggen.

vragen/info Website: www.cjp.nl/helpdesk Email: informatie@cjp.nl

10

in de wandelgangen

Tekst Steven Stoffers

11

Wie is Anton Corbijn ?

Anton Corbijn is ongetwijfeld de bekendste fotograaf van Nederland. Al dertig jaar is hij de man die bepaalt hoe wij bands als Joy Division, U2 en, recenter, Arcade Fire zien. De man die alle regels van de portretfotografie breekt door groeven in het gezicht te accentueren of het gezicht zelfs (deels) te bedekken. Zijn stijl is uit duizenden herkenbaar. Niet alleen omdat hij analoog fotografeert, met een hoog contrast en bijna altijd in zwart-wit, maar ook vanwege het persoonlijke aspect in al zijn werk. Hij legt mensen vast die vaker zijn gefotografeerd dan de Eiffeltoren en laat toch altijd iets nieuws zien. Sterren durven bij hem te laten zien wie ze werkelijk zijn.

Corbijn zelf is daar niet zo goed in, we weten nauwelijks iets persoonlijks van hem. Zijn vader was de dominee van Strijen en ze hadden een kerkhof

als achtertuin. En dat weten we alleen omdat onze stagiaire ook uit Strijen komt.

Het mysterie Corbijn is nu eindelijk opgehelderd.

Vriendin en documentairemaakster Klaartje Quirijns mocht Corbijn bijna vier jaar volgen. Ze komt bij hem thuis, vliegt mee naar fotoshoots en is bij vergaderingen met U2, Metallica (‘He can make anyone look cool’) en Lou Reed. De beelden zijn prachtig en Corbijn is grappig en ontroerend.

Maar wat blijkt na tachtig veel te korte minuten?

Wie goed kijkt, weet eigenlijk allang wie Corbijn echt is: ‘Bono zegt altijd dat ik hem gebruik om mezelf te fotograferen.’

Anton Corbijn Inside Out draait nu in de bioscoop.

Met je CJP-pas krijg je tot € 2,- korting in de bioscoop.

12

paskrakers

Met je CJP-pas krijg je korting op alles wat cultuur is, of er enigszins op lijkt. In de paskrakers lichten we er een aantal uit. Meer kortingen, tips, acties en, belangrijk, alle actuele voorwaarden vind je op www.cjp.nl.

Holland Festival

Holland Festival Amsterdam, verschillende locaties 1 t/m 28 juni Normale voorstellingen, met CJP-pas € 15,Voorstellingen met pauzedrankje, met CJP-pas € 17,50 Speciaal uitgelichte voorstellingen, met CJP-pas € 20,www.hollandfestival.nl

Beeld: Leo van Velzen

Als de artistiek leider van podiumkunstenfestival Holland Festival belooft een maand lang een ‘caleidoscopisch venster op de wereld’ te bieden, rest ons niets dan vol nieuwsgierigheid uitkijken naar 1 juni.

In samenwerking met het festival hebben we een selectie gemaakt van de mooiste en meest bijzondere voorstellingen van dit jaar. Zo kun je bijvoorbeeld naar de filmklassieker 2001: A Space Odyssey met live muziek. Daarbij krijg je kortingen die oplopen tot € 50,-. Lees op www.cjp.nl alles over onze selectie en deze fijne ticketprijzen.

Symphonica Elektronica Festival Dansen op je slippers doe je tijdens Symphonica Elektronica, het dance-event bij de Haarrijnse Plas in Utrecht. Vorig jaar kon je al ervaren hoe prima deze locatie zich leent voor een dancefeest van formaat. Op 12 mei is het tijd voor de tweede editie van Symphonica Elektronica. Achter de draaitafels onder andere Trentemøller, The

Magician, David August, Darkraver en Cinnaman.

Symphonica Elektronica Festival 12 mei Haarrijnse Plas, Utrecht Prijs: € 36,- / Met CJP-pas € 32,www.setfest.nl

Orfeo ed Euridice De allermooiste opera van vorig jaar was Orfeo ed Euridice van De Utrechtse Spelen. In en bij de vijver van Paleis Soestdijk vertelt deze opera het ultieme liefdesverhaal van Orfeo, die zijn geliefde Euridice terughaalt uit de onderwereld. Dat mag onder één voorwaarde: niet naar haar kijken totdat ze weer in de bovenwereld zijn. Dat verhaal en die bijzondere setting vragen om een reprise en die komt er nu ook. Vanaf 25 mei is de vijver van Soestdijk weer van Orfeo en Euridice. Dé kans om deze schitterende opera alsnog of opnieuw te ervaren.

Orfeo ed Euridice Vanaf 25 mei Paleis Soestdijk Prijs: € 59,50 / Met CJP-pas € 19,50 (rang 2), geldig op dinsdag en woensdag www.deutrechtsespelen.nl

14

paskrakers

Festival Mundial Er is er een jarig, hoera hoera, dat kun je wel zien, dat is het inmiddels bij een breed publiek bekende tweedaagse Festival Mundial. Tilburg is voor de 25e keer de locatie voor een uiteenlopende mix van voorstellingen. Aan de line-up voor de komende editie wordt nog geschaafd, maar de Nederlandse hiphoppers van Dope D.O.D. zijn in ieder geval al bevestigd. Dit jaar vindt Festival Mundial plaats op 16 en 17 juni. Met je CJP-pas krijg je € 10,- korting op een weekendticket. Je betaalt € 40,- en hebt beide dagen toegang tot het festival.

Festival Mundial 16 en 17 juni Leijpark Tilburg Prijs weekendticket (zonder camping): € 50,- / Met CJP-pas € 40,www.festivalmundial.nl

Made in Berlin Het beste danstalent dat Duitsland te bieden heeft, brengt april en mei in Nederland door. Dan trekt namelijk BASE – Made in Berlin langs onze theaters. Een uitzonderlijk veelzijdige voorstelling waarin acrobatiek, breakdance, ballet, theater en alles daar tussenin elkaar opvolgen en aanvullen.

Het topfitte gezelschap bestaat uit een strenge selectie van de meest talentvolle jonge performers uit Berlijn. Wie wil meemaken hoeveel creativiteit er uit deze bruisende Duitse stad komt, kan BASE – Made in Berlin niet aan zich voorbij laten gaan.

BASE – Made in Berlin 4 april t/m 13 mei Verschillende locaties Prijs: € 29,- / Met CJP-pas: € 24,Kaarten verkrijgbaar via www.cjp.nl/tickets Zie www.cjp.nl voor alle details

15

SOUK 2012 Arabische sterren delen de spotlights met Nederlandse grote namen tijdens SOUK. Op de editie van 2012 onder andere Syrische zangeres Assala en de band Moss (die zich graag laat beïnvloeden door Arabische sferen). Jazzpianist Michiel Borstlap begeleidt als gastheer de culturele wisselwerking tussen de Arabische en westerse wereld. Ook op het programma: Holland Symfonia, solisten van Het Nationale Ballet en een bekende Marokkaanse chaabi zanger. Met je CJP-pas krijg je € 6,- korting op een avondje SOUK. SOUK 2012 28 april, Rotterdam, de Doelen 3 mei, Eindhoven, Muziekgebouw Frits Philips 5 mei, Amsterdam, Concertgebouw Prijs: € 35,- / Met CJP-pas € 29,www.souk.nl

Solar Weekend Tijdens Solar mag je zelf meewerken aan de decors en zijn vooral beats de baas. Techno, dubstep, electro, hiphop, pop; zolang je er op kunt feesten is het op Solar te vinden. Kleed je zo kleurrijk als je bent, de witte linnen broek is verboden. Met je CJP-pas krijg je € 7,50 korting op een holiday-kaart.

Solar Weekend 3, 4, 5 augustus Maasplassen, Roermond Prijs: holiday-kaart € 105,- / Met CJP-pas € 7,50 korting www.solarweekend.com

16

paskrakers

Sziget 2012 Moeten we hier echt nog een keer uitleggen dat Sziget een fantastisch festival is? Dat alles zich afspeelt op het welbekende Óbudai eiland in Boedapest en deze stad je met open armen ontvangt, wanneer je even iets anders wil dan de geweldige programmering?

Vooruit dan, wij zijn de kwaadste niet. Net als vorig jaar krijg je dikke korting. In de line-up namen als: Crystal Fighters, Friendly Fires, Hurts, Mando Diao, Two Door Cinema Club, Placebo, The Horrors, The Vaccines en The Subways. Met je CJP-pas krijg je € 33,- voordeel op het pakket PreParty + Sziget + camping + trein (zitplaats). De voorverkoop start 1 mei via www.cjp.nl.

Sziget 2012 6 tot 13 augustus 2012 Óbudai eiland, Boedapest Prijs PreParty + Sziget + camping+ trein (zitplaats): € 399,- / Met CJP-pas € 363,www.cjp.nl/sziget

Extrema Outdoor Nog meer dance met korting. Extrema Outdoor in Eindhoven is een oude bekende in de agenda van dance-liefhebbers en ook in 2012 kunnen de voeten van de vloer. Verwacht geen routineus event; Extrema heeft dit jaar, naast dj’s, ook live-optredens en veel show. Op het affiche staan onder andere 2ManyDJs, The Bloody Beetroots, Elektro Guzzi en Goldfish. Bij een nieuwe koers hoort een nieuwe naam. Extrema Outdoor heet voortaan XO Live. Één ding blijft natuurlijk onveranderd: 14 juli zul je dansen tot je erbij neervalt. Nu met € 7,50 CJP-korting.

Extrema 2012 / XO Live 14 juli, recreatiestrand Aquabest Eindhoven Prijs: € 64,- / Met CJP-pas: € 56,50. Kaartverkoop start op 18 april. www.extrema-outdoor.com

javier sancho

vierkante ogen

17

Met CJP-pas 5 % korting op games. www.cjp.nl/deals

Game-auteurs Je hoeft geen filmkenner te zijn om te weten wie Spielberg of Tarantino is. Maar wie zijn de mensen achter de games waar wij zoveel van houden?

Eigenlijk weten we maar weinig van wat deze creatievelingen beweegt om hun kunst van game design uit te voeren. Hier een aantal invloedrijke grootheden achter de populairste games.

Shigeru Miyamoto Wie is het? De bedenker van Nintendo-klassieker. Staat ook wel bekend als de Walt Disney van computergames, maar wordt vooral gelauwerd als vader van het moderne videogaming.

Meesterwerken: Super Mario Bros., The Legend of Zelda, Donkey Kong.

Stijl: Hij laat zich vooral inspireren door de belevenissen uit zijn kindertijd en tovert in zijn games fantasievolle werelden tevoorschijn. Daarbij streeft hij naar de perfecte balans tussen toegankelijkheid en uitdaging, voor alle soorten spelers.

Nieuws: Na een revolutie te hebben veroorzaakt in motion-gaming met de Wii, werkt hij nu aan de opvolger van deze console: de Wii U. Dan en Sam Houser Wie zijn het? De oprichters van Rockstar Games.

Net als bij Tarantino zitten hun games bomvol verwijzingen naar cultfilms, obscure muziek en andere popculturele elementen.

Meesterwerken: Grand Theft Auto, Red Dead Redemption, L.A. Noire.

Stijl: Deze broers weten misschien wel meer van films en muziek dan van games ontwerpen en programmeren. Gelukkig hebben ze een getalenteerd team samengesteld. Elke Rockstar-game is een ode aan een filmgenre met als hoofdvraag: hoe is het om in de huid te kruipen van een film(anti) held? Het schrijfwerk van deze broers heeft verhalen en personages voortgebracht die games een stuk volwassener maakten.

Nieuws: Het gangsterepos Grand Theft Auto V betekent de terugkeer van de kenmerkende cynische blik op de American Dream.

Suda 51 Wie is het? De David Lynch van de games, ook wel bekend als Suda Goichi. Hij was voorheen begrafenisondernemer, misschien dat dit zijn verstrooide surrealistische spellen verklaart.

Meesterwerken: No More Heroes, Killer7, Flower, Sun and Rain.

Stijl: Hij beschrijft het proces van een game ontwerpen als punk: tegen conventies in gaan en verhalen vertellen die conceptueel anders zijn.

Zijn games zijn onvoorspelbaar, vervreemdend en vaak behoorlijk gewelddadig.

Nieuws: Hij werkt nu aan Lollipop Chainsaw, een soort Buffy the Vampire Slayer waarin je als cheerleader hordes zombies met een kettingzaag te lijf gaat. Wordt waarschijnlijk een van Suda51’s minder subtiele werken, gokken wij zo.

LOADING Street Fighter X Tekken (10 Mei, div. platforms) Een crossover van de bekendste vechtspellen. Ook gastpersonage Pac-Man mag een pak rammel komen uitdelen.

Sorcery (binnenkort verwacht, PlayStation 3) Harry Potter nadoen met de PlayStation Movecontroller als toverstok. Hopelijk eindelijk een PlayStation Move-game die wat anders biedt dan de stortvloed aan partygames.

Max Payne 3 (18 Mei, meerdere platforms) Rockstar’s ode aan de actiefilm. Het eerste deel had met bullet-time veel invloed op hedendaagse actiescènes.

Aan dit vervolg kunnen filmmakers een kogelMet je CJP-pas puntje zuigen. krijg je 5% korting op games, zie cjp.nl/deals

18

cjp deals

De beste lifestyle-kortingen met je CJP-pas. www.cjp.nl/deals

Front Runner deelt Converse uit

Tijdschriftenpakket AKO Bij AKO krijg je met je CJP-pas altijd 10% korting op tijdschriften en schrijfwaren. Onze vrouwelijke pashouders krijgen nu met dit magazine een leuk extraatje van CJP. Tot en met 31 mei geeft deze kortingsbon € 1,- exclusieve korting op een tijdschriftenpakket met daarin Stars en Glossy. Laat de barcode scannen in de winkel en vergeet vooral je pas niet mee te nemen. Dan betaal je in plaats van € 4,95 maar € 3,95 voor het tijdschriftenpakket. Weet je niet zeker of er een AKO-winkel bij jou in de buurt is? Check de website voor een overzicht van alle filialen. En heren, niet getreurd: volgende keer regelen we een extra korting voor jullie. www.cjp.nl/ako

€ 1,-

cjp-korting op pakket

8 710425 730155

Trakteren doe je normaal alleen op de grote momenten in je leven: als je jarig bent, je diploma haalt, een nieuwe baan hebt enzovoorts. Bij Front Runner is een nieuwe outfit of paar sneakers scoren ook al reden voor een feestje. Als je namelijk vóór 1 juni een Converse-product koopt bij Front Runner, krijg je er een gratis Converse-tas bij. En dat naast de 10% korting die je sowieso op de hele collectie krijgt met je CJP-pas. Naast Converse heeft Front Runner ook toffe merken als Adidas, Vans, Diesel en New Era, dus je loopt hoe dan ook tevreden naar buiten. Check de website voor de dichtstbijzijnde Front Runner of koop je nieuwe Converse relaxed via de webshop. Maximaal één gratis Converse-tas per persoon. www.cjp.nl/frontrunner

Win een vakantie met Skullcandy Goede muziek en extreme sporten gaan hand in hand. Daarom geeft CJP extreme korting op de extreem goede koptelefoons van Skullcandy en hebben we daarnaast een extreem grote prijs voor jullie geregeld. Met een CJP-pas krijg je normaal al 15% korting, maar via de onderstaande link koop je tot 31 mei een koptelefoon of oordopjes met maar liefst 20% korting! Mét bij iedere bestelling automatisch kans op een tiendaagse reis voor twee personen van SurfandbeachCamps.com (t.w.v. € 500,- p.p.). Busreis, verblijf, surflessen, materiaalhuur en zelfs een After Surf-programma worden allemaal geregeld.

Rock on! www.cjp.nl/skullcandy

19

Lifestyle Accessorize 10% korting (winkels en online) America Today 10% korting (28/29 apr. 20%) Cool Cat 10% korting Front Runner 10% korting (winkels en online) SIX 10% korting Skullcandy 15% korting (tot 31 mei 20%) Welikefashion.com 10% korting (winkel en online) Wereldwinkels 10% korting WAAR 10% korting

Dubbele korting America Today Hij komt er weer aan hoor, de dubbele korting bij America Today. Normaal gesproken betekent het dat je een hele dag lang geen 10% maar 20% korting krijgt met je CJP-pas. Maar in het weekend voor Koninginnedag doen we er nog een schepje bovenop. De dubbele korting is dan het hele weekend, twee hele dagen lang geldig. Let op, niet alle America Todaystores zijn open op zondag, check dus altijd eerst america-today.com om te zien waar je 28 en 29 april terecht kunt voor een compleet nieuwe garderobe met korting. www.cjp.nl/americatoday

Lezen AKO 10% korting De Slegte 10% korting ISS Tijdschriften tot 75% korting (via cjp.nl/deals) nrc.next Exclusief voor CJP’ers

nrc.next met 43% korting! www.cjp.nl/nrcnext Reizen KILROY

Stayokay

€ 50,- korting bij besteding vanaf € 500,€ 2,50 korting per nacht

Muziek, dvd & games vanLeest

Bijenkorf

10% korting op cd/dvd, 5% korting op games 10% korting op cd/dvd, 5% korting op games

Fun & sport Perry

SnowWorld

7,5% korting (ook op veel aanbiedingen) € 4,- korting

Fiets, scooter & auto CJP autoverhuur Goedkoop én als je pas net je

rijbewijs hebt: www.cjp.nl/autoverhuur

t/m 30 juni 10% extra korting Centralbikes 5% online korting op kwaliteitsfietsen Auto, scooter en ongevallen opzittenden

via www.cjp.nl/verzekeringen

Zorgverzekering TakeCareNow! de voordelige zorgverzekering

(korting op je basis- en

aanvullende zorgverzekering)

Zie pagina 52 Kijk altijd even bij de kortinggever op cjp.nl/deals voor de actuele acties en natuurlijk de voorwaarden

20

interview

Tekst Arne van Terphoven

Beeld Titia Hahne

Arne Toonen verovert Nederland.

Met stropdas.

De man van het moment in de Nederlandse filmwereld is Arne Toonen. Deze 37-jarige regisseur, we kenden hem al van Dik Trom (2010), vestigde afgelopen winter definitief zijn naam met Black Out. Een verrassende en strakke actiekomedie, zoals we die nog niet eerder in Nederland zagen. Een gast met lef. En een gast met talent, zoveel is duidelijk.

Een gast die we gauw beter willen leren kennen.

Tegenover mij zit een doorgebroken regisseur.

‘Het voelt heel raar om dat te zeggen, maar: inderdaad. Als ik mensen hoor praten over mij of mijn werk klinkt dat wel zo. Zelf heb ik het gevoel dat ik nog aan het klimmen ben. Maar misschien moet je je altijd zo voelen om gemotiveerd te blijven. Anders wordt het saai.’

De reacties op Black Out waren juichend. Geslaagd project?

‘Zeker. Het was mooi geweest als er wat meer mensen naar de bioscoop waren gegaan. De teller

staat op bijna 50.000. Ik hoopte dat we de 100.000 zouden halen. We hadden een beetje pech met het weer: iedereen stond overdag op het ijs en was ’s avonds te moe of te koud om naar de bioscoop te gaan. Ook werden we er aardig snel uitgeduwd door alle Oscar-nominaties. Tegen Hugo en The Descendants heb ik geen schijn van kans natuurlijk.’

Is dat een schaduw die over de film hangt?

‘Het is een klein smetje. Maar ik tel mijn zegeningen.

Black Out was een geweldig project. Dat ik in zo’n korte tijd en met zo weinig geld mezelf heb kunnen bewijzen, is te gek. Maar toch: Dik Trom, mijn vorige film, kreeg 470.000 bezoekers. Ik had een enorme drang om te bewijzen dat die eerste film geen lucky shot was. Bij ieder project ga ik voluit, hoe groot of klein het ook is. Soms is het zo erg dat ik last van mijn gezondheid krijg. Ik heb de neiging om mijn lichaam en geest teveel onder druk te zetten. De voldoening moet dan maar achteraf komen. Die is er nu niet helemaal nee, daar ga ik niet over liegen.’

‘Bij ieder project ga ik voluit, soms zo erg dat ik last van mijn gezondheid krijg’

Waaraan merk je dat je een betere regisseur bent geworden?

‘Ik heb geleerd om hier en daar mijn poot stijf te houden. Bij Dik Trom zei de producent: ‘luister dude, je moet gewoon om 14:00 uur die scène af hebben en anders trek ik de stekker eruit’. In dat soort situaties durf ik tegenwoordig harder te zijn. Al moet ik dat ook weer niet te stellig zeggen: bij Black Out was er een situatie waarin ik écht twee overuren nodig had.

De producent zei: ‘hebben we niet, pas de scène maar aan’. Toen dacht ik: ik kàn die scène aanpassen, maar dan ben ik nog een uur bezig. Dus weet je wat, ik investeer een deel van mijn eigen gage. Daar

hoefde ik niet lang over na te denken. Het afleveren van een mooie film was voor mij belangrijker. Dus toen was het probleem opgelost. Al denk ik nu wel: shit! Ach ja, live now, pay later.’

Matthijs van Nieuwkerk noemde jou de Tarantino van de Lage Landen. Dat is vervolgens overal geciteerd. Weet je in ieder geval in welk hokje je de komende jaren zit.

‘Als Tarantino dat zou horen en mijn film ziet, slaat hij vast niet steil achterover. Wanneer je bezig bent met crime comedy en scherpe dialogen, kom je qua vergelijkingen al heel snel uit bij Tarantino en

arne toonen

Guy Ritchie. Het was geweldig om te horen, maar op een gegeven moment werd die vergelijking zó prominent dat het haast leek of ik van plagiaat beschuldigd werd. Dat vond ik flauw. Tarantino is één groot citaat van Aziatische cinema en oude cultfilms. Soms zelfs letterlijke kopieën. En dat is gewoon cool. Het maakt niet uit waar je het vandaan haalt, het gaat erom waar je het naartoe brengt.

Zo zie ik dat.’

In al je werk, ook de oude commercials, voeren karikaturen de boventoon. Jouw veel geprezen talent om een eigen wereld te creëren, gebruik je vaak om het over the top te laten gaan.

‘De troosteloosheid van de realiteit, dat is niks. De realiteit is niet leuk genoeg. Het is beter om die als filmmaker te beïnvloeden. Als ik naar de bioscoop ga wil ik iets zien wat ik buiten niet zie. Een deur naar een andere realiteit. Dat kan ook op sociaal maatschappelijk drama-niveau, hoor. In de film Precious bijvoorbeeld, die wereld heb ik ook nog nooit gezien. Ik vind het leuk om de wereld in mijn films te beïnvloeden en vol te stoppen met dingen die me op dat moment inspireren: schilderijen, kunst, fotografie, architectuur. Ik ben altijd plaatjes aan het zoeken en struin dagelijks het internet af op zoek naar beeld. Op Facebook heb ik ook een gallery met coole beelden. Voor Black Out had ik iets van duizend plaatjes verzameld. Die rangschik ik dan: de sfeer moet daarin en dat object moet in die scène. Daar ben ik erg neurotisch in. Zo had ik een documentaire gezien over Steve McQueen, die ging over hem als stijlicoon. De sfeer uit die film wilde ik op Raymond (Thiry, hoofdrolspeler in Black Out, red) plakken. Hij heeft ook wel een beetje een Steve McQueen-hoofd.’

Je bent superscherp qua vorm. Is de inhoud ondergeschikt?

‘Nee, maar pas als de vorm helemaal staat, ga ik werken aan de inhoud. Met het overbrengen van een moraal ben ik helemaal niet bezig. Misschien komt dat met de jaren. Al zal ik altijd meer drang hebben naar entertainen. Vers van de Filmacademie deed ik zeven jaar lang commercials. Ik dacht: what the fuck heb ik nou te vertellen? Bij Dik Trom had ik voor het eerst het gevoel dat ik een goed verhaal kon laten zien. Mijn ambitie is eigenlijk heel bescheiden. Ik vind het mooi als mensen zeggen: ‘ja, die Arne maakt goede films.’’

23

‘Ik dacht: what the fuck heb ik nou te vertellen?’

Het is voor jou prima als het gewoon een beetje leuk is?

‘Ja. De Nederlandse filmwereld doet daar nog wel eens krampachtig over. Ik sprak Jean van de Velde over zijn film Wit Licht. Hij piekerde over het einde.

Moest de bad guy nou wel of niet dood? Toen zei een van de Afrikaanse acteurs: ‘Natúúrlijk moet hij dood! Er moet toch hoop zijn? Bij jullie in Europa gaat alles goed, maar als je de hele tijd door ellende omgeven wordt wil je ook een sprankje hoop.’

Dat klopt, in de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld was het bioscoopbezoek heel hoog. Mensen willen vaak vluchten als ze naar de bioscoop gaan. Uit hun dagelijkse sleur, naar een andere realiteit waar het allemaal koek en ei is. Of naar eentje waar het nóg ellendiger is.’

Het NRC noemde jou een dandy regisseur. Je hebt een aardige metamorfose ondergaan.

‘Ik vind dat je jezelf regelmatig opnieuw moet uitvinden. Lange tijd was ik die gast met de lange haren en de Adidas trainingsbroek, een halve kamper.

Dat werkte een paar jaar voor me, maar op een gegeven moment had ik zin om meer aandacht te

24

arne toonen

‘De troosteloosheid van de realiteit, dat is niks’

besteden aan mijn verschijning. Ik verzamel dus die plaatjes en daar zag ik wel wat aansprekende dingen. Mad Men vond ik ook heel inspirerend. Die gasten zien er toch wel fly uit.’

Is het ook een uitwas van je succes en het zelfvertrouwen dat daarbij komt?

‘Nee, het was eigenlijk al voor Dik Trom dat ik er mee bezig was. Ik vind het gewoon verfrissend om het roer om te gooien. Dus hup, haar eraf. Dit past nu bij mij. In het uitgaansleven, in Club Up in Amsterdam of op een after, sta ik gerust met mijn jasje en mijn stropdas. Dan val je op tussen de rest. Dat vind ik mooi.’

Is in Nederland genoeg ruimte voor jou, op termijn?

‘Zeker wel. Er is hier van alles mogelijk als je serieus met het vak bezig bent. Nova Zembla kostte zeven miljoen, dat is toch ook gewoon een Nederlandse film. Het enige dat wij moeten leren is om

onze blik naar buiten te richten. Denemarken heeft 6 miljoen inwoners, maar hun films gaan de hele wereld over. Susanne Bier, Nicolas Revenwindig, Lars von Trier, Anders Thomas Jensen, Thomas Vinterberg: allemaal wereldberoemd. Nederland is teveel in zichzelf gekeerd. Ook hebben we geen aantrekkelijke belastingtarieven voor filmmakers; niemand uit het buitenland komt hier draaien. Aan het talent in Nederland ligt het niet. Dus als we onze blik wat verder richten dan de eigen voortuin, is de toekomst van Nederlandse film ontzettend rooskleurig.’

Black Out is op 21 mei om 20:30 uur als Telefilm te zien op Nederland 3. Op 22 mei verschijnt de film op dvd en Blu Ray, voorzien van vele extra’s. Op dit moment werkt Arne Toonen aan de verfilming van De Kleine Kapitein (naar het boek van Paul Biegel) en de thriller Vals Beeld (naar het boek van Elvin Post). Verschijningsdata zijn nog niet bekend.

26

popcorn

Robbert Blokland weet alles over films. En met alles, bedoelen we dan ook echt alles. De juiste persoon dus, om je even bij te praten over de laatste stand van zaken in filmland.

net echt De wereld bestaat uit twee groepen mensen: zij die The Hunger Games al kennen en zij die dat nog niet doen. Al zal die tweede groep na de wereldwijde release van de film snel (nog) kleiner worden. De boekenreeks van schrijfster Suzanne Collins verkocht in drie jaar tijd zo’n 30 miljoen exemplaren, een aantal dat elke maand weer naar boven moet worden bijgesteld. Vrij uniek in dit tijdperk, waarin de boekenbranche het net zo moeilijk heeft als andere culturele sectoren.

Voor wie THG niet kent: het cynische epos speelt zich af in de toekomst. Op de ruïnes van wat ooit Noord-Amerika was, is een nieuwe samenleving gebouwd die bestaat uit twaalf Districten. Zij worden onderdrukt door het welvarende Capitool, onder leiding van dictator Snow. Hij eist dat elk jaar uit ieder district twee tieners mee doen

aan de hunger games, een gladiatorengevecht in een kunstmatige arena die slechts een van hen levend mag verlaten. Het wrede volksvermaak wordt integraal uitgezonden op televisie en dient behalve als waarschuwing ook als afleiding, voor het harde leven van de onderdanen in de Districts.

The Hunger Games is een nieuw hoogtepunt in het genre van de zogenoemde young adult novels.

Een fenomeen dat al eeuwenlang bestaat, maar de afgelopen tien jaar flink aan populariteit heeft gewonnen dankzij het succes van de Harry Potter- en Twilight-series. Het zijn boeken die grote maatschappelijke thema‘s aansnijden, maar dan vanuit het perspectief van tieners. En die door hun gebrek aan pretenties eigenlijk veel fijner weglezen dan sommige hoogdravende meesterwerken van Mulisch of Tolstoj.

Tekst Robbert Blokland

27

BIOSCOOPTIPS Ook de filmwereld is inmiddels overtuigd van de kansen die young adult novels bieden: studio‘s zoeken amechtig naar die ene wondertitel die het gat kan vullen waarin het belangrijke tienerpubliek valt, nu Potter met pensioen is en ook het einde van de Twilight-reeks nadert. Soms pakt dit slecht uit en leidt het tot goedbedoelde pulp, zoals het rommelige sf-epos John Carter. Een andere keer is het resultaat hoopgevender, zoals de Nederlandse verfilming van het boek Achtstegroepers Huilen Niet (een Turks Fruit-light over een tienermeisje met kanker).

‘Het wrede volksvermaak wordt integraal uitgezonden’ The Hunger Games lijkt toch de beste kaarten te hebben om te bewijzen dat het genre, mits goed aangepakt, een veel groter potentieel bereik heeft dan alleen de pubers die het bewuste doel zijn. Waar Potter zeker in het begin nog erg op de knieën ging voor de doelgroep, weigeren zowel boek- als filmversie van THG ook maar enig compromis te sluiten om de tere kinderzieltjes te sparen. En waar de talloze Twilight-producties zich in de basis beperkten tot slaapverwekkend gezwijmel tussen de drie hoofdrolspelers, heeft The Hunger Games echt iets te melden over de afgrond waar de wereld op lijkt af te stevenen.

Bovendien kent het verhaal behalve gelaagde jonge hoofdrolspelers ook interessante en sympathieke volwassen karakters, een gemis waar veel niet-tieners bij andere young adult-films toch tegen aan lopen. Nu maar hopen dat die volwassenen zich op hun beurt over al hun vooroordelen heen durven te zetten. Anders dreigen ze één van de beste en spannendste films van het jaar te gaan missen.

Quiz

De tiende speelfilm van regisseur Dick Maas (Sint, Flodder) is een hoogtepunt in zijn oeuvre.

Arrogante quizmaster Barry Atsma wordt geconfronteerd met gekke fan Pierre Bokma, die zijn vrouw en dochter heeft gegijzeld. Als de presentator niet zelf mee doet aan een quiz, zullen zij binnen het uur sterven.

Footnote

De bitterzoete tragikomedie Footnote (dit jaar genomineerd voor een Oscar) verhaalt over de rivaliteit tussen een vader en een zoon, beide gespecialiseerd in het bestuderen van de Talmoed. Dat klinkt saai, maar het blijkt een cinematografisch juweeltje over opoffering, schuld, boete en generatiekloven, voorzien van een wonderschone, ouderwets symfonische soundtrack.

Headhunters

Dat Zweden (Stieg Larsson!) geniale thrillers aflevert, weten we inmiddels wel. Maar met Headhunters doet ook Noorwegen zeer overtuigend een duit in het zakje. Een recruiter die in zijn vrije tijd kunst rooft, komt in de problemen als hij het schilderij van een zeer wraakzuchtige tegenstander steelt.

Quiz, The Hunger Games, Achtstegroepers Huilen Niet en John Carter draaien nu in de bioscopen. Headhunters draait vanaf 12 april, Footnote vanaf 26 april.

Met je CJP-pas krijg je € 2,korting bij Pathé en tot € 2,- korting bij andere bioscopen.

28

dvd

De mooiste, grappigste, indrukwekkendste en opvallendste nieuwe films op een schijfje.

Met je CJP-pas krijg je 10% korting op dvd’s, zie www.cjp.nl/deals

The Artist De Oscarregen voor The Artist was eind februari de grote apotheose van de zegetocht voor deze film, die alles tegen leek te hebben. De critici waren achterdochtig: wie zou er in de 21e eeuw nog zitten te wachten op een Franse komedie met zwart-wit beeld, waarin geen woord wordt gesproken? Regisseur Michel Hazanavicius proved them all wrong met dit spraakmakende huzarenstukje. Voor cinefielen een briljante hommage aan de stomme films van de jaren twintig van de vorige eeuw, voor het gewone publiek vooral een vrolijk verhaal. Liefdevol vertelt dit juweeltje in de stijl van de zwijgende film (dus zonder spraak en met af en toe titelkaarten als de personages iets cruciaals willen melden) over

een gevierde Douglas Fairbanks-achtige acteur, die aan de bedelstaf raakt als in 1929 het geluid zijn intrede doet in de filmwereld. De enige die hem lijkt te kunnen redden is een jong meisje dat hij jaren daarvoor van straat oppikte en nu zelf als ster furore maakt in talkies, oftewel sprekende films. De Franse acteur Jean Dujardin won al tientallen prijzen voor zijn sublieme hoofdrol. Maar vlak ook vooral de prachtige bijrollen van James Cromwell (als butler) en John Goodman (als gehaaide producent) niet uit.

De grootste ster van de film is overigens het charmante hondje Uggie, die een serieuze discussie deed oplaaien: moest er niet eens keer een Oscar voor dieren worden ingevoerd?

Tekst Robbert Blokland

29

50/50 In principe moet het mogelijk zijn om over elk onderwerp grappen te maken. Maar toch zijn er bepaalde taboes waaraan maar weinig komieken zich wagen. Om maar een voorbeeld te noemen: er zijn niet veel goede grappen te verzinnen over een dodelijke ziekte als kanker. Toch koos debuterend scenarist Will Reiser juist dit als onderwerp voor een heuse romantische tragikomedie. Reiser vond zijn inspiratie zeer dicht bij huis: hij werd zelf lange tijd behandeld voor een tumor in zijn rug voordat hij uiteindelijk genezen werd verklaard. Deze ervaringen leidden tot 50/50, een dappere film die niet alleen kijkers uitdaagt de grenzen van hun gevoel voor humor te verleggen, maar ook op de juiste momenten oprecht weet te ontroeren. Hoofdpersoon is Adam (Joseph Gordon-Levitt), een talentvolle jonge schrijver die te horen krijgt dat hij kanker heeft. De kans dat hij de behandeling overleeft is 50%. Het kost Adam veel moeite om dat te accepteren en hij weet niet wat hij nu met zijn wellicht ernstig verkorte leven moet doen. Beste vriend Kyle (Seth Rogen) staat hem bij en probeert met zijn soms lompe adviezen te voorkomen dat Adam in een depressie wegzakt. 50/50 is geen perfecte film: daarvoor is de structuur te fragmentarisch en

missen teveel grappen en scènes hun doel. Maar juist dit onderwerp blijkt zich uitstekend te lenen voor zo’n wispelturige film: in het echte leven is ook niet elke oneliner raak, zeker niet onder zulke omstandigheden.

Ook nu op dvd Beginners

Acteur Christopher Plummer (met zijn 82 jaar nu officieel de oudste Oscarwinnaar ter wereld) werd terecht bekroond voor zijn subtiele vertolking van hoogbejaarde man, die tegenover zijn kleinzoon (Ewan McGregor) eindelijk uit de kast komt.

Carnage

Er valt veel te lachen als upperclass echtpaar Kate Winslet en Christoph Waltz op bezoek gaat bij workingclass echtpaar Jodie Foster en John C. Reilly, om een ruzie van hun kinderen uit te praten. Inclusief de beste kotspartij die we in járen zagen in een film.

All Quiet On The Ides of March The Western Front Ingenieuze politieke thriller van regisseur George Sorry, Steven Spielberg. Maar War Horse maakte toch niet zoveel indruk als dit ongepolijste en volledig gerestaureerde meesterwerk uit 1930, waarin Duitse soldaten in de loopgraven van WOI hun idealisme zien veranderen in totale ontgoocheling.

Clooney, over een integere spindoctor (Ryan Gosling) die wordt gedwongen te gaan konkelen om zijn baas, een presidentskandidaat, aan de benodigde overwinning te helpen.

30

Vroeger, toen mannen nog bijen aten i.p.v. honing

CJP gaat voor jong, nieuw, fris en getalenteerd. Maar dat betekent niet dat we de oude knakkers vergeten.

Simon Carmiggelt Je hebt van die schrijvers waarvan het maar goed is dat ze in de vergetelheid zijn geraakt. Een voorbeeld noemen is lastig want, tsja, wij kunnen ze ons ook niet meer herinneren. Maar er zijn óók schrijvers wiens nalatenschap onterecht genegeerd is. Bij deze breekt CJP graag een lans voor Simon Johannes Carmiggelt: schrijver, columnist en cultuurkenner.

Meer dan tienduizend keer verscheen er van Carmiggelts hand in Het Parool een Kronkel, zoals zijn columns genoemd werden. Toch kreeg hij het voor elkaar om elke keer weer te verrassen. Met een originele gedachte, die droog-ironische ondertoon of gewoon de manier waarop hij schreef: alsof er iemand naast je zat voor te lezen. Iemand die ontzettend intelligent was, maar dan op zo’n manier dat het bewondering oproept in plaats van irritatie.

Taalliefhebbers kunnen hun lol op, met Carmiggelt.

Schreien in plaats van huilen en het woord ‘joyeus’, wie zegt dat nou nog? Da’s toch mooi?

Geboren in Den Haag (7 oktober, 1913) kwam Simon uit een ontzettend socialistisch gezin. Hij gaat als journalist werken en begint al snel met de befaamde cursiefjes: kleine schuingedrukte tekstjes in de krant, met een persoonlijke kijk op het nieuws.

Maar dan vallen de Duitsers Nederland binnen.

Drukpersen worden in beslag genomen, het papier moet op rantsoen. Carmiggelt gaat freelancen en raakt betrokken bij de illegale verzetskrant Het Parool. Hij werd zelfs een keer opgepakt, maar dat liep met een sisser af. Na de oorlog schrijft hij als leidinggevende van de kunstpagina’s de cursiefjes, uiteindelijk dagelijks.

Carmiggelt was degene die het cursiefje ‘groot’ maakte en een enorme inspiratiebron voor opvolgers als Remco Campert, Jan Mulder en natuurlijk Martin Bril (zie pagina 36). Zie deze quote uit een van die Kronkels. Hij zou zo uit een Bril-column kunnen komen: ‘Meneer Geurs is bij een bank. Hij doet daar al jaren iets heel stils in een hoekje. Als het er weer opzit voor vandaag, wandelt hij naar zijn café en drinkt drie borrels. Veel zeggen doet hij niet – hij lacht maar eens mee als dat gepast is.’

Zijn teksten schreef Carmiggelt meestal ook in het café. Dat leverde hem inspiratie op, maar ook een behoorlijke alcoholverslaving. In 1972 moet hij op doktersadvies stoppen met drinken, maar het duurt jaren voordat hem dat lukt. Te laat, zo blijkt.

Hij krijgt diabetes en de ene hartaanval na de andere. De laatste wordt hem fataal op 30 november 1987, op 74-jarige leeftijd.

Nu, 25 jaar later, hoor je slechts sporadisch nog iets over de vader van de column. In januari bijvoorbeeld, toen er een bronzen beeld van hem en zijn vrouw Trudy werd gestolen (en in stukken terug gevonden). Ook is er al jaren geroezemoes over een Carmiggelt-museum.

Natuurlijk zijn er onderwerpen in zijn columns die ons niet meer zoveel zeggen. Maar deze legendarische man ontving niet voor niets in 1974 de P.C. Hooftprijs, onze hoogste literaire onderscheiding.

Sla de ex-actualiteit in zijn bundels over en richt je op zijn briljante situatiehumor: de manier waarop hij iets kon observeren en dat zó beeldend opschreef dat je het als een filmscène voor je zag.

Tekst sara madou

Schreien in plaats van huilen

Beeld ANP Photo

31

32

James Worthy: van ongeschoren Amsterdamse voetbalfan tot succesvolle schrijver.

Zijn tweede boek (Zwarte Sylvester) verschijnt in april. Gelukkig heeft hij nog tijd over om voor CJP culturele plekken te bezoeken & bespreken.

Het Schoenen & Leder Museum Wat belangrijke uitvindingen betreft, komen er maar weinig dingen in de buurt van de televisie, het internet, de gloeilamp, de pijnstiller en pornografie. Pizza en bier? Misschien. Voetbal en het vrouwelijke lichaam? Misschien. Schoenen?

Waarom eigenlijk niet?

Waar zou de mens zijn zonder schoeisel? Waarschijnlijk bij de huisarts voor een tetanusprik. De hele wachtkamer zou vol zitten. Zie je die gore voeten al voor je? Voeten vol glasscherven, ontstoken voeten vol hondenpoep en blaren, beschimmelde voeten met punaises erin; zonder schoenen zou het leven één weerzinwekkende smeerboel zijn. ‘Schat, wil je mijn voeten even masseren?’ Ja dahaaag! En wat dacht je van al die leuke spreekwoorden en gezegdes? Niemand zou naast zijn of haar schoenen lopen en ‘schoenmaker blijf bij je leest’ begrijp ik nu al niet, laat staan als schoenmakers helemaal niet bestonden. Schoenen zijn van levensbelang en om de schoen te bedanken ging ik naar het Nederlands Leder & Schoenen Museum te Waalwijk.

‘Waalwijk?’, hoor ik je denken. Jazeker. Waalwijk was ooit het kloppende schoenenhart van Nederland. Vijftig jaar geleden had je er nog meer dan

dertig schoenfabrieken die bij elkaar zo’n kleine vier miljoen schoenen per jaar produceerden. Italië is een laarsvormig land, Waalwijk is een schoenvormig stadje. Daarom ging deze halve zool dus naar Noord-Brabant. Naar de stad van RKC, Yuri van Gelder en nog een paar andere dingen die ik zojuist op Wikipedia zag staan. Zo bestaat er in Waalwijk een tennisvereniging die Mattenkloppers heet. Bedankt, Wikipedia.

Ik ben een schoenenman. Althans: ik kan hevig opgewonden geraken van bepaald vrouwenschoeisel. Hoerige hakken, knielaarzen, stilettohakken; onze Vlaamse vriend Jambers zou mij naar alle waarschijnlijkheid een schimmige schoenfetisjist noemen. ‘Overdag werkt James als tekstschrijver, maar in ‘s nachts mag hij graag aan laklederen pumps likken.’

Het is dan ook geen verrassing dat ik bij binnenkomst eerst een halfuur bij de moderne vrouwenschoenen-vitrines sta te kwijlen. Totdat ik hoor dat de hak ooit is uitgevonden voor mannen: hij moest voorkomen dat men tijdens het paardrijden uit de stijgbeugels zou glijden. Hakken zijn dus eigenlijk een mannending. Zo leer je nog eens wat.

Tekst James Worthy

Laat ik voor de verandering eens beginnen met mijn oordeel. Het Nederlands Leder & Schoenen Museum is een leerzame plek. Ik draag nu al bijna 32 jaar schoenen maar eigenlijk wist ik helemaal niets van die dingen. Dat is vreemd. Schoenen zijn wat dat betreft net schoonmoeders. Ze bestaan en daarmee houdt de interesse gelijk op. Dit museum zet de schoonmoeder van de menselijke garderobe eens flink in het zonnetje. Vooral de dienstdoende gids, Inge Specht, krijgt van mij een dikke tien. Iemand die twee uur lang over schoenen kan praten en niet gaat vervelen heeft of heel veel verstand van schoenen of een prima stel borsten. Inge Specht heeft allebei. Nog nooit heb ik iemand zo bevlogen over schoeisel horen praten. Van de sandalen van de Romeinen tot de zebraschoenen van Picasso en van de stoute schoenen van Ainsley-T tot halfgod Jan Jansen: Specht houdt van schoenen en haar liefde is niets minder dan besmettelijk.

Het museum draait overigens niet alleen om schoenen. Zo beschikt het ook over een imposante goudleer collectie. Mensen in de zeventiende en achttiende eeuw waren dol op goudleer. Nou ja, de welgestelde mensen waren er dol op, want het was nogal prijzig. Kamerschermen, stoelbekleding,

Beeld Ilja Meefout

33

wanden; alles was van goudleer. Wat IKEA nu is voor het plebs, was goudleer toen voor de rijken.

Naast schoenen en goudleer is er hier veel aandacht voor het maken van de schoenen zelf. De ambacht, de technieken: je leert hoe mensen in het verleden schoenen maakten en hoe mensen het nu doen. Zo zie je een man voorovergebogen over een stuk huid leunen, hij schraapt de stukken vlees en plukjes haar van de huid af. De arme schat, maar ja, zo ging het vroeger. Tegenwoordig hebben we overal machines voor en gaat alles sneller. Waar ze vroeger maanden over deden kan nu binnen een dag. Reuze handig, maar erg romantisch is het natuurlijk niet, al die robots en machines. Naar mijn mening worden dingen pas echt mooi als ze bloed, zweet en tranen hebben gekost.

Daarom is dit museum ook zo mooi. Het oogt af en toe rommelig en chaotisch en ik ben in beter ingerichte museums geweest. Maar dat is het hem nou juist; dit museum heeft bloed, zweet en tranen gekost. Het is menselijk, het heeft een hart.

Niet alle dingen die ik voor deze rubriek bezoek beschikken over een hart. Mensen die in een museum werken, werken er vaak z贸 lang dat ze geen

liefhebber meer zijn. De kunst is gewoon geworden. Dat merk ik zelf ook. Ik fiets elke dag langs Artis en zie de schoonheid van onze hoofdstedelijke dierentuin niet meer. Deze vlieger gaat ook op voor het Scheepsvaartmuseum en andere plaatsen waar ik veertien keer per week langsfiets.

Dingen worden gewoon, misschien heeft het wel met ouder worden te maken. Als kind kon ik gelukkig worden van een wolk, tegenwoordig heb ik het te druk om naar de wolken te kijken. Hoe dan ook: de mensen van het schoenenmuseum zijn hun bevlogenheid nog niet verloren. Dat kinderlijke enthousiasme, het bestaat nog.

Dus ga een keertje naar Waalwijk en stap in de wereld die schoen heet. Kom op bergschoenen, clownsschoenen, sportschoenen, loopschoenen, bootschoenen, dansschoenen of fietsschoenen, wat jij wilt, zolang je maar gaat. De schoen heeft namelijk recht op meer respect. Waar zouden we immers zijn zonder de schoen? Over een paar maanden begint het EK voetbal, het feest gaat weer beginnen, mede door de voetbalschoen. Morgen ga ik bowlen met mijn vriendin en als die zware zwarte bal op mijn voet landt breek ik geen teen, dankzij de bowlingschoen. SCHOENEN. YEAAAH! ‘Men I may not know, but shoes, shoes I know.’ aldus ene Carrie Bradshaw uit New York. Ik sluit me bij haar aan, en dit alles dankzij het Nederlands Leder & Schoenen Museum te Waalwijk.

James probeert het leuk te vinden

35

‘Schoenen zijn net schoonmoeders’

36

beeld Merlijn Doomernik

Bril achterna Niemand beschreef Nederland zoals Martin Bril. Overal zag hij de schoonheid. Of anders in ieder geval altijd iets om hem te verwonderen. Het maakte hem een van de meest geliefde Nederlandse schrijvers. Op 12 april verschijnt er een nieuw boek: Heimwee naar Nederland. Hierin staan de meest verborgen landweggetjes, slapende buurtkroegen, winderige rotondes en dorpjes waar nooit iemand van heeft gehoord centraal. Wij vroegen vijf jonge schrijvers om letterlijk in de voetsporen van Martin Bril te treden: ieder kregen zij een locatie uit Heimwee naar Nederland en de opdracht deze geheel naar eigen invulling te beschrijven.

Rob Waumans West-Graftdijk De ochtend was grijs. Een dikke mistlaag hing over de weilanden. Langs de smalle, met kleigrond bemodderde boerenweg doken hier en daar donkergrijze, geknotte wilgen op, als armloze spoken. Vandaag had de wereld tussen Grootschermer en West-Graftdijk geen kleur. Alleen de stroken gras langs de weg waren groen en een stuk vóór mij, in de verte, zag ik twee rode achterlichten. Dat was het wel. Kleine steentjes tikten tegen de onderkant van de auto.

In Graft, op het Noordereind, stonden twee huizen te koop en op de Raadhuisstraat drie. Er waren mensen die hier wilden vertrekken.

Bij het stadhuis linksaf lag camping Welgelegen.

Blijkbaar waren er ook mensen die hier graag kwamen.

Op de Groenweg, tussen de weilanden, stuurde ik de auto de berm in en stapte uit. De mist was hier dikker dan net. Het maakte mijn wereld klein en

overzichtelijk. Ik zag een hek, een paar schapen, een klein stuk weiland. Het hek was gammel. De bovenste plank zat los, hing schuin en steunde op de plank eronder. De schapen keken mij aan. Ik zwaaide naar ze en stapte weer in de auto. Ik had hier geen tijd voor, ik moest verder. In West-Graftdijk moest ik wezen.

In West-Graftdijk zag ik een zwaan op straat. Hij liep moeilijk. Trok een beetje met zijn linkerpoot. Er stonden vier auto’s te wachten tot hij was overgestoken. Hij was dan wel mank maar leek onaantastbaar, als een koe in India.

Later reed ik langs een kerk, een sluis en keerde bij het viaduct. Vlak voordat ik het dorp weer verliet, kwam ik voorbij café Vislust. Bijna rook ik de geur van het café; het verschraalde bier en de tabaksrook in het eeuwenoude hout.

Ik had er geen tijd voor, ik moest verder, in Amsterdam moest ik wezen. Maar anders zou ik hier nu een biertje drinken.

Vorig jaar verscheen bij uitgeverij Contact het debuut van Rob Waumans, Als Je De Stad Binnenrijdt.

Martin Bril over West-Graftdijk ‘De route over De Rijp voert over de Meerdijk en via het gehucht Noordeinde naar Graft en De Rijp – plekken met een rijke geschiedenis; ooit legden er walvisvaarders aan die vanaf de Zuiderzee het meer de Schermer op voeren. Bij De Rijp loopt de N244 naar Purmerend en de A7. Maar de kortste weg wijst het navigatiesysteem, en dus komt de reiziger langs de ringvaart van de Schermer te rijden, richting Driehuizen en verderop WestGraftdijk.

Duisternis.

Bestaat het nog?

Hier wel.’

38

bril achterna

Emma Curvers De Olijke Tapper in Westenschouwen ‘DINSDAG EN WOENSDAG GESLOTEN’, zegt de deur van vis- en vleesrestaurant De Olijke Tapper. Ook bij de andere tenten in Westenschouwen is het donker, op straat lijkt elke levensvorm uitgestorven. Ik meen de fotograaf content te zien gniffelen. ‘Klinkt gezellig, een Olijke Tapper’, verklaarde ik in de auto nog fanatiek, waarop hij me vol walging aankeek.

‘Olijk’, dat ruikt naar gedwongen gezelligheid.

Ineens staat er een vrouw met een hogedrukspuit in haar hand en een peuk in haar mond voor ons. ‘O ja, voor Martin Bril?’ Voor we kunnen uitleggen dat Martin er vandaag niet bij kan zijn, heeft ze het hogedrukspuiten al onderbroken om ons bij haar Olijke Tapper André te brengen. Binnen overal emaillen plaatjes, bierpullen en handdoekjes op de bar: een uitstekend format voor gezelligheid. Gedwongen gezelligheid, ik heb daar eigenlijk geen problemen mee. Bij de meeste gezelligheid is toch sprake van voorbedachte rade. Te pas en te onpas hoor je Nederlanders vertellen dat gezelligheid typisch Nederlands is, absoluut onvertaalbaar bovendien, maar zo gauw je iets van ze verwacht, ho maar.

Goed, vandáág is het hier niet op zijn gezelligst.

Maar in De Olijke Tapper ben je nooit alleen. Er zijn

mannetjes. O-ve-ral mannetjes! Weet je nog de tijd dat Laven de huizen binnendrongen, het volkje dat zich specialiseerde in het nodeloos vasthouden van huishoudelijke artikelen zoals afstandsbedieningen en toiletrollen? Die Laaf was een soort gekuiste sprookjesversie van de horeca-slaaf. Negertjes met een lichtgeel gilet, die dag in dag uit menukaarten, dienbladen en schoolborden dragen.

Moet kunnen. Maar lélijk!

‘Is het normaal gesproken wel druk?’, vraag ik André.

‘Nou’, zo wil hij na wat omzwervingen wel toegeven, ‘het zijn moeilijke tijden.’ Op Schouwen-Duiveland wonen maar 30.000 man. Jeugd gaat niet meer naar Renesse, maar met de bus naar Lloret of Chersonissos. De restaurantjes naast de Olijke Tapper trekken dan ook alles uit de kast. Nieuwerwetse logo’s, exquise gerechtjes, omhooggevallen pizza’s.

Het Pannenkoekenhuis aan de overkant heeft een soort meerderwaardigheidscomplex en noemt zich tegenwoordig ‘Crêperie’.

Niets voor André. André wil een nieuwe website. Ja, de oude is ooit door een kennis gemaakt. ‘En social media hè’, zegt André. Aha, de winstverwachtingen van social media zijn ook hier hooggespannen.

Op @Olijke_Tapper kondigt André de vangst van Oosterscheldekreeft aan bij 133 volgers. Zo wil hij de mensen naar binnen halen. Zo zie je maar weer, gezelligheid moet je gewoon een beetje afdwingen.

Het debuut van Emma Curvers verschijnt binnenkort bij Atlas/Contact.

Martin Bril over De Olijke Tapper ‘Om de winter door te komen, organiseert De Olijke Tapper feesten. Die zijn een groot succes. Het thema is: Wat kriege we me noe?!? Nou, voor 49,90 euro p.p. een hele avond lol; lekker eten, karaoke, muziek, verrassingen. En de kok doet Dolly Parton na. ‘Niets is wat het lijkt,’ verduidelijkt de barkeeper, ‘we serveren het eten bijvoorbeeld in koffiekopjes, dat soort dingen, en er is geen bestek en dan bellen we een collega, de plaatselijke Chinees, en die komt met een zak stokjes.’

bril achterna

Nynke de Jong Nieuw-Amsterdam Nieuw-Amsterdam is een dorp, weggemoffeld in een uithoek van Drenthe. In de zomer zal het er vast prachtig zijn. Varen er boten door de Hoogeveense Vaart. Schijnt de zon door de bladeren die dan ongetwijfeld aan de bomen hangen. Fietsen de toeristen door het Drentse land als in een videoclip van Skik.

Maar dat doen die mensen niet wanneer ik er begin maart ben. Het is een van de laatste winterdagen.

Niet zo’n frisse en heldere dag, maar zo’n niksige, bewolkte dag waarop je smeulende suïcidaliteitsgevoel een laatste zetje zou kunnen krijgen.

Nieuw-Amsterdam is op deze dagen het beste decor voor dit weertype. Vroeger was het er mooi, met een oude ophaalbrug en een hotel waar Vincent van Gogh logeerde. Nu zijn de meeste winkels opgedoekt, is de ophaalbrug vervangen door een lelijk exemplaar en hebben ze in de jaren tachtig of negentig een aanbouw bij het Van Gogh-huis gemaakt waardoor alle historie uit het dorp geslagen is.

Wel zijn er nog twee dierenwinkels en een bar/ dancing, genaamd De Gletsjer. Dat is wat er over is van Nieuw-Amsterdam. Alle boten die in de vaart liggen zijn te koop.

41

Het lijkt wel alsof het dorp je op een druilerige dag in maart wil vertellen dat het leven geen pretje is.

Het leven is zwoegen en gedoe en wroeten. Het is heel hard werken in je winkel die uiteindelijk toch wordt opgedoekt. En op zaterdagavond mag je met je vrienden naar De Gletsjer, om aldaar bier te drinken, de meisjes uit de buurt te keuren en te praten over het sleutelen aan auto’s.

Langs de vaart staat een auto. Of nou ja, twee. Het zijn twee zwarte Pontiacs die met een soort harmonica aan elkaar bevestigd zijn. In de achterste auto ligt een matras.

De auto is van Henk. Hij heeft er een half jaar aan gesleuteld. Hij vernoemde de auto naar zijn vriendin, maar de lak was amper droog of de verkering ging uit. Henk rijdt er nu in zijn eentje in, heel Europa door. Voor politieagenten die niet geloven dat dit een legaal vervoersmiddel is, heeft hij het complete wetboek in de kofferbak liggen.

Zo vermaakt men zich in Nieuw-Amsterdam tijdens de druilerige wintermaanden, wanneer er geen boot door de vaart vaart en niemand een voet over de drempel van het Van Gogh-huis zet. Je zou het liefst een winterslaap willen houden, in de achterbak van je dubbele Pontiac.

Het tweede boek van Nynke de Jong, Vrouw Kijkt Sport, verschijnt in mei bij L.J. Veen.

Martin Bril over Nieuw Amsterdam ‘Het hart van Nieuw-Amsterdam wordt gevormd door een oud kanaal, logisch, vanwege de turf. In dit geval is het de Hoogeveense Vaart, noordzijde en zuidzijde. Het leven speelt zich aan de zuidkant af. Aan de overkant: boerderijen. Twee ophaalbruggen en een voetgangersbrug verbinden de twee kanaalzijden.

Wat te zeggen?’

Martin Bril over Busstation Uden ‘Naast het busstation is een grote, omheinde fietsenstalling. Die staat stampvol. Heel wat mensen moeten nog thuiskomen, dus. Ze zijn op hun werk, of op school, straks komen ze naar Uden – in volle bussen, de ramen beslagen van de damp van natte regenjassen. Je kunt erop wachten. Een uurtje nog, schat ik, en dan is het hier druk. De chauffeur van de bus naar Nijmegen haast zich door de regen naar zijn bus, die even later vertrekt, leeg.’

Omar Dahmani Het busstation van Uden Ik pak op een bewolkte donderdagmorgen de trein naar Den Bosch terwijl ik de Quest lees om interessant over te komen. Daar aangekomen zie ik dat de bus naar Uden pas drie kwartier later zal vertrekken.

Ik begin te chillen en vraag een meisje om een vuurtje. Ze is blond, heeft een hiphopmuts op en praat met een zachte g. Ik vraag haar waar ze naartoe moet. Ze zegt dat ze net heeft bedacht dat ze vandaag gaat spijbelen en dus eigenlijk zonder reden bij de bussen staat. Op mijn vraag waarom krijg ik het antwoord dat zij vandaag liever op avontuur gaat. Ik denk trouwens dat dit te maken heeft met de Quest die ik in mijn hand heb en zeg dat ik het perfecte avontuur voor haar heb: chillen op het busstation van Uden. Ze moet lachen en besluit mee te gaan.

Ik sms de fotograaf, Merlijn, dat ik iets later ben. Hij sms’t terug: ‘Maakt niet uit. Ik ben al op busstation Uden. Alleen de hemel is mooier.’

Het meisje heet Julia. Ze is een zangeres maar ze

durft me niks te laten horen. Wanneer we in de bus zitten doet ze haar laptop open en kijken we de eerste helft van de film Limitless. Deze film gaat over een depressieve schrijver die op een dag een pil neemt die hem de beschikking geeft over al zijn hersencapaciteit. Hij begint net heel succesvol en rijk te worden wanneer we aankomen in Uden.

Merlijn ziet eruit alsof hij de hele tijd in een stinkend toilet heeft gestaan. Hij schiet foto’s met zijn handgemaakte supercamera en heel kort daarop ben ik weer alleen met Julia. We vragen een onaardige ginger de weg naar de McDonalds, waar Julia later een McChicken zonder sla zal bestellen. Onderweg kletsen we over plekken die nog meer deprimeren dan het busstation van Uden. Zoals bijvoorbeeld de winkelstraat in Uden. We kunnen er niet veel opnoemen.

Na het eten koopt Julia een hele gekke zonnebril.

Op het station haalt ze het afzichtelijke ding uit haar tas en zet ‘m op. ‘Ik had precies deze zonnebril gekocht in Spanje, maar mijn vriendje is ‘m kwijtgeraakt’. Opeens werd het station nog veel saaier dan het al was, voor zover dat mogelijk is. Ik kon niet wachten om te zien hoe Limitless afliep.

Het debuutalbum van Omar Dahmani verschijnt binnenkort bij Dutch Media.

bril achterna

43

Martin Bril over Thorn ‘Om het hoofdveld stond zo’n mooi hekwerk van betonnen paaltjes met een roestige buis ertussen. Je doet je ogen dicht, en je ziet de mannen er op zaterdagmiddag overheen hangen terwijl de jongens van het eerste op hun harige, witte benen heen en weer hollen, alweer op achterstand. De mannen bespreken wat er die week is voorgevallen en volgen met een half oog de wedstrijd. Een merel begon te zingen.’

bril achterna

Renske Jonkman Het voetbalveld van Thorn Nadat ik voor de zoveelste keer rond het verlaten voetbalveld van Thorn had gelopen, zag ik aan de overkant van het slootje de smerige pony’s staan, met hun hoeven vol in de prut. Je kon gewoon zien dat ze zich dood verveelden. Met een holle blik staarden ze me aan, zoals ik zelf ook jaren geleden met dezelfde blik langs het veld had gestaan, als mijn ex op zondag moest voetballen met KSV zeven. Altijd zo’n waterig zonnetje aan de hemel. Elke week hoopte je weer dat de winter er bijna op zat.

Urenlang keek ik naar een spel dat mij volledig ontging. Als figuranten renden ze aan me voorbij, terwijl ik smachtte naar een vechtpartij in die arena van testosteron. Verder dan een laffe schwalbe kwamen die kerels daar niet. De enige man die ik er ooit sprak was de scheidsrechter: Han, een man van bijna zeventig. Hij rook naar Spaanse Fuet-worst en droeg het hele seizoen door een korte broek.

Niet lang nadat ik met mijn ex brak is die scheidsrechter overleden. ‘Voetbal is een spel van fouten.

Wie de minste fouten maakt wint,’ heeft Johan Cruijff

45

eens gezegd. Ik keek nog eens om mij heen en had geen idee waarom ik hier in mijn eentje op dit voetbalveld in Limburg stond, wat ik hier in hemelsnaam deed. Af en toe reed er een auto voorbij. Of een regionale bus, met hooguit vier mensen erin die onderweg waren naar een ander afgelegen oord. De pony’s bleven me aanstaren, er kwam er nog eentje bij staan. Een paar van hen stonden nu tot hun knieën in de sloot, met hun oren naar voren. Vanuit de verte klonk nog altijd de krakerige radio van de bouwvakkers, Whitney Houstons I Wanna Dance With Somebody, en een van die bouwvakkers zong mee. Toen ik vanochtend het voetbalveld was opgelopen hoorde ik ze al zingen. Ze hadden naar me geknikt en uit beleefdheid had ik ze gedag gezegd.

‘Wat bouwen jullie’, vroeg ik tenslotte. Ze zeiden iets in het Limburgs, maar dat verstond ik niet. Ik vroeg het nog een keer. ‘De nieuwe voetbalkantine van FC Maasgouw’, schreeuwde een bouwvakker. Deze zomer zou de club weer opengaan. Overal lagen zandhopen en brokstukken van de vorige kantine. Ik had nog een keer naar ze geknikt en was het voetbalveld opgelopen, waar ik nu nog steeds stond. Een van die pony’s draaide zich om, daarna volgde de rest.

Renske Jonkman gooide hoge ogen met Zo Gaan We Niet Met Elkaar Om, ze is nu bezig met haar tweede boek voor uitgeverij Nijgh & Van Ditmar.

Wij geven 25 exemplaren van Heimwee naar Nederland weg op www.cjp.nl

46

dioraphte Jongerenliteratuur Prijs

the nominees are….

De smaak te pakken, na al het schrijftalent van de vorige pagina’s? Komt goed uit! Je kunt nu namelijk weer stemmen voor de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs 2012! Zie hieronder de genomineerde titels en kies je favoriet. Vorig jaar ging Ernest van der Kwast er met de publieksprijs vandoor, maar welke schrijver hengelt hem deze keer binnen…?

Stemmen & winnen Op www.cjp.nl/stemmen kun je nu stemmen op de kandidaten voor de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs 2012. Dit kan nog tot en met 10 april. Daarmee maak jij je favoriete schrijver blij én je kunt er ook nog eens zelf prijzen mee winnen. Zo geven we iedere dag één van de genomineerde titels weg en is de hoofdprijs een jaar lang gratis boeken. Snel doen dus!

48

Tekst Steven Stoffers

Beeld Jonathan Vos

Niets is leuker dan af en toe in een vliegtuig stappen om een kijkje bij de (verre) buren te nemen. Vandaar dat je met je CJP-pas korting krijgt bij KILROY, de coolste reisorganisatie van het land. Maar liefst â‚Ź 50,- korting bij een besteding vanaf â‚Ź 500,-.

24 uur in Tel Aviv

Israël is zo’n beetje in permanente staat van oorlog met alle landen om zich heen. Maar het om die reden links laten liggen is eeuwig zonde. Tel Aviv behoort sinds een paar jaar tot het rijtje New York, Bangkok, Berlijn en Rio: absolute topsteden om een feestje te bouwen. Vanwege het klimaat, de vrije openingstijden en een levendige gay scene zijn toeristen en locals het roerend eens: Tel Aviv never stops. Wij onderzoeken of het er écht nooit stopt en halen 24 uur door in Tel Aviv.

08:00

IEH IEH IEH! De wekker maakt ons zeer ruw wakker.

Gisteren hebben we nog wat gedronken met twee Nederlandse dames die we op het vliegveld ontmoetten. Het ‘ene biertje’ beukt als de branding van vijftig meter verderop tegen de binnenkant van ons hoofd. Tel Aviv voelt veiliger dan de meeste Nederlandse steden en tot nu toe hebben we nog geen militair in functie gezien. Maar het hotel staat naast de Amerikaanse ambassade en zodoende raast al wel vroeg in ochtend een gevechtsheli-

kopter over ons heen. Vanuit de ligstoelen op onze privé-veranda zien we een onophoudelijke stroom joggers in de meest hilarische Speedo’s en sportleggings voorbij rennen. Hun energie wordt ons bijna teveel, maar de klok is onverbiddelijk: de 24 uur zijn begonnen.

09:06

Tel Aviv is een relatief vlakke en uitgestrekte stad. Het eerste punt op de agenda is dus fietsen huren. Voor vijftig shekel (tien euro) per persoon cruisen we op een kekke vouwfiets door een stad die al uren wakker lijkt te zijn. Om de paar straten passeren we een stalling met groene huurfietsen.

Ons zuinige Nederlandse hart bloedt; een dagabonnement kost slechts 20 shekel. Stal je de fiets binnen een half uur bij het volgende checkpoint, dan is de rit gratis. Bovendien een perfecte oplossing voor shabbat. Tussen vrijdagmiddag twee uur en zonsondergang op zaterdag stopt Tel Aviv namelijk wel degelijk. Ook fietswinkels zijn dan dicht en zelfs het openbaar vervoer rijdt niet.

50

tel aviv

09:38

We zijn op zoek naar de dichtstbijzijnde shuk: een enorme, chaotische markt waar zo’n beetje alles te koop is. De bekendste en meest bijzondere shuks van Tel Aviv zijn Carmel en de vlooienmarkt in Jaffa, het oude islamitische plaatsje dat tegen Tel Aviv aanligt. We kiezen Carmel en dat stelt ons niet teleur.

Fruit, noten, kruiden, kleren, keukengerei, tassen, speelgoedmitrailleurs, verkleedspullen: alles wat je hartje begeert kun je er vinden. Als je goed zoekt tenminste. Gelukkig is iedereen ‘your friend’ en bereid je te helpen. Minder gelukkig is dat niemand er meer dan drie woorden Engels spreekt.

10:53

‘Taste, taste!’ Sorry tandeloos vrouwtje, dat blijkbaar keiharde gedroogde fruit van jou laten we even liggen. Wie nog 21 uur moet knallen, dient te ontbijten als een keizer. We willen naast een goed ontbijt liefst ook naar mooie mensen kijken. Volgens de reisgids kan dat het beste op Sheinken straat, maar die wordt net opnieuw geasfalteerd.

We wijken uit naar een terras in Brograshov straat, net als Sheinken een winkelstraat voor de rijkere Israeli. Een schot in de roos. De karakteristieke westerse Jood met teveel geld en een zonnebankverslaving is zeker drie keer gespot, mensen op elektrische scooters rijden af en aan en we tellen opnieuw een sportlegging of vijftien. Het populaire kledingstuk mag hier blijkbaar casual gedragen worden. Met moeite weken we onze blik los, maar de inmiddels excessief volgestouwde ontbijttafel is ook aantrekkelijk. Het leven is goed in Tel Aviv. Of zoals de fotograaf het verwoordt: ‘Zelfs de duiven zijn hier mooier’.

12:22

Tel Aviv wordt ook wel The White City genoemd, vanwege de vele huizen in Bauhaus-stijl die gevluchte Duitse architecten hier in de jaren dertig bouwden.

Meer dan 4000 van die witte apparaten staan er op de monumentenlijst van UNESCO. Als we in het Bauhaus Center vertellen dat we Nederlandse journalisten zijn (tip), wordt prompt een expo-ruimte met info over gerenoveerde Bauhauzen voor ons geopend. De helft van de stad mag dan een monument zijn, iets als monumentenzorg kennen ze hier niet. De meeste kans op een gaaf exemplaar heb je rond Dizengoff straat, maar het blijft zoeken. Loop in ieder geval langs Hotel Cinema: het is héél mooi opgeknapt en op het dak staat een fijne jacuzzi. De toegangscode is 252525, doe er je voordeel mee.

‘Zelfs de duiven zijn hier mooier’

tel aviv

13:45

Rond het bijzonder strakke Tel Aviv Museum of Art zien de gebouwen er iets verzorgder uit. Op het zonovergoten plein is soldaat Eden (21) in zijn vrijetijdskloffie aan het skaten. Dat is bijzonder, want vanwege de dienstplicht zie je mensen tussen de 18 en 21 normaal alleen in uniform op straat. ‘Ik heb vrij van mijn kantoorbaan op de basis hier om de hoek’, vertelt Eden. ‘Vlak voordat ik het leger in moest, kreeg ik een auto-ongeluk.

Omdat mijn benen het niet meer goed deden, mocht ik niet werken als voetsoldaat. Perfecte timing, als je het mij vraagt.’ Hoewel hij in uniform gratis naar het museum mag, is hij er nooit geweest. Zonde, want het ziet er adembenemend uit. De kunst die er hangt en staat, gaat qua schoonheid nog eens ruimschoots over die van het gebouw zelf heen. Miró, Picasso, Van Gogh, Renoir, Andy Warhol, Rothko; noem een groot kunstenaar en ze hebben er werk van. Onze nieuwe favoriet is de Israëlische fotograaf Yuval Yairi. Google zijn serie The Savoy en je snapt waarom.

53

16:18

Veel te snel moeten we het museum weer verlaten voor een portie goede ijskoffie, chillen in de zon en opnieuw flanerende mensen kijken op Rothschild boulevard. We zitten nauwelijks op een bankje of worden al van alle kanten door nieuwsgierige mensen aangesproken. Zo zullen we de Tel Avivi leren kennen de komende dagen: nog directer dan Nederlanders, heel behulpzaam en geïnteresseerd in alles wat uit een (bevriend) buitenland komt. Na een kwartier hebben we een lijst van vierentwintig bars, clubs en afterparty’s waar we absoluut heen móeten. De tenten die meerdere keren genoemd worden krijgen een plusje.

18:49

Nadat we bij restaurant Soocha de Beste Vis Ooit ophebben, kickt de after-dinner dip in. We zijn pas op de helft en nu al dwingt Tel Aviv ons op de knieën.

Als de vriendinnen van het vliegveld bellen, twijfelen we drie seconden of we al klaar zijn voor een nieuwe ronde: ‘Hoooi, we zagen net op Facebook

israĂŤl met KILROY Benieuwd naar Tel Aviv? KILROY travels helpt je op weg. Bij KILROY kun je terecht voor onder andere tickets, hotels, verzekeringen en autohuur, dus een eigen reis is zo geboekt. Of je nu 24 uur wil stappen in Tel Aviv, shoppen in New York of studeren in Beijing. Met CJP krijgt je â‚Ź 50,- korting. www.kilroyworld.nl

dat er morgenochtend in Jaffa een kraakpand tegen de vlakte gaat. Als laatste feestje is er een kunst- en muziekfestival!’ We gaan. Rock The Palace is ongelofelijk. Het heeft een enorm dakterras, allerlei geheime ruimtes en een heuse popzaal in het hart van het gebouw. Verf is vrij verkrijgbaar, dus al snel zitten de bezoekers en het pand onder de tofste kleuren.

Bier kost hier de helft van wat het in de kroeg kost (dat is trouwens € 5,- per fluitje, dus deze goedkope biertjes zijn zeer welkom). Als de barkeepster er zin in heeft, neemt ze samen met ons een complementair shotje wodka of verrassend lekkere anijsdrank Arak. Geen wonder dat het zeer diverse publiek, waartoe ook kinderen en honden behoren, al snel in perfecte harmonie feestviert. Als Layerz begint te spelen, barsten we bijna uit elkaar van geluk. Het scheelt niet veel of de funk/jazz/dubstep/improvisatie/electro-band breekt het kraakpand vroegtijdig af.

Na de beste vis ooit, kunnen we ook een van de beste feesten ooit aftikken.

01:34

In een van de fauteuils op het dak, waar vier wolven en een vos aan performance art doen, ontmoeten we de bassist van Layerz. Gilad vertelt over de verschilende scenes van Tel Aviv. Eigenlijk horen alle tenten op onze lijst met een plusje tot de cokescene en als we nog tijd over hebben moeten we van hem naar een van de vele nature party’s in de woestijn gaan. Via een oproepje op www.couchsurfing.com (tip: maak een account aan als je naar Tel Aviv gaat) weten we dat de beroemde fotograaf Spencer Tunick in een van die coke-tenten vanavond een expo opent. Het wordt dus Cat and Dog. Een argeloze voorbijganger zou de achterdeur van het schimmige winkelpand zo voorbijlopen, maar twee verdiepingen lager bevindt zich toch echt een bizarre club.

De plastic tieten vliegen ons om de oren, op elke wc zitten minstens drie mannen en/of vrouwen en onze nieuwe vriendinnen worden meermaals aangesproken met: ‘Mary my friend. Best man in Israël, he strong’. De tijd vliegt door alle vreemde taferelen en een prima commerciële trance-dj. Voordat we het weten is het half zes en krijgen we de eerste afterparty flyers in onze handen gedrukt.

05:28

We proberen het nog even in The Penguin. Op een laveloze chick na die beurtelings belaagd wordt door vijf net zo dronken mannen is het er helemaal leeg. We liggen zelf ook in puin. Als we de 24 uur willen halen, moeten we nú wat gaan eten. Dat

betekent terug naar Rothschild, want daar is een broodjesbar zonder sluitingstijd. De broodjesman is zo stoned dat hij aan ons moet vragen welke kaas de white cheese ook alweer is. Riders On The Storm knalt door de speakers, dus we vergeven het hem en dansen de dag tegemoet. Een man met een krantje laat zijn hond uit en af en toe moeten we opzij springen voor slaperige fietsers. Wij zijn verbaasder over hun aanwezigheid, dan zij over de onze.

07:01

Nog een uur en dan hebben we het gehaald. Er zit nog maar één ding op: biertjes halen en richting strand. De zon is allang op, maar blijft hangen achter de hoogbouw. Daardoor is het hoogstens een graad of vijftien. In de verte komt er desondanks alweer een joggende man in Speedo aan. Zelf moeten we al onze energie bij elkaar schrapen om door het aangeharkte zand naar ons hotel te slenteren.

08:00

Precies om acht uur gaat het licht uit. Gesloopt moeten we bekennen dat de legende klopt: Tel Aviv stopt niet. Om ons heen is de stad alweer begonnen aan een nieuwe dag. Dat is duidelijk te horen aan de Apache-helikopters, al zou het geluid ook van een snurkende fotograaf kunnen komen. www.kilroyworld.nl

56

theater

Wij presenteren u: onze kersverse theaterrubriek. Waarin iedere keer een ander talentvol iemand uit het wereldje zijn/haar theater favorieten van dat moment tipt.

Sergio Hasselbaink tipt Acteur Sergio Hasselbaink (29) was onder andere te zien in de film Sonny Boy en het toneelstuk In Ongenade, maar hij heeft ook zijn eigen aanbevelingen op theatergebied.

Hyperish - ISH ‘Weg met de lopende band-mentaliteit en jezelf wegcijferen voor de massa: wie ben ik en wat maakt mij uniek? Dat zijn de vragen die Marco Gerris, bekend als jurylid van So You Think You Can Dance, stelt in deze voorstelling. Een show bomvol dans, adembenemende stunts en natuurlijk de typische feel van het gezelschap Ish. Dat hele avontuur is deels gebaseerd op het legendarische boek The Catcher In The Rye, van J.D. Salinger. Best jammer trouwens, dat je geen afstandsbediening hebt voor tijdens voorstellingen als deze. Iedere scène uit Hyperish heeft namelijk een hoog repeat-gehalte.

Ook wil je de muziek, die er speciaal voor is gemaakt, harder zetten. Veel harder!’

‘Toneelgroep Amsterdam is gewoon heel goed. Dit is het regiedebuut van Jacob Derwig bij het gezelschap. Naast acteren bewijst hij dat hij ook een aardig potje kan regisseren! De in dit stuk behandelde thema’s zijn huichelarij, schijnheiligheid, seksualiteit, familie en, uiteraard, de liefde. Uiteraard weer met een kampioenencast, Gijs Scholten van Aschat en Barry Atsma bijvoorbeeld. Derwig laat een hele mooie strijd zien tussen een chronisch zieke vader en zijn nakomelingen,die azen op het familiefortuin.

Cat On A Hot Tin Roof is bij veel mensen al bekend in de vorm van de film uit 1958, met Paul Newman en Elizabeth Taylor, het boek van Tenessee Williams én de Broadway-show. Toch blijft het een intrigerend stuk. En: Barry Atsma moet wat mij betreft een Louis D’Or krijgen voor zijn rol!’

Met je CJP-pas krijg je tot 50% korting in theaters.

Beeld: Jan Versweyveld

Kat op een heet zinken dak

58

expo

China’s enfant terrible Chinees Ai Weiwei, de bekendste maar ook beruchtste kunstenaar in eigen land, heeft nu een grote expositie in Tilburg. Of all places. Deze activistische kunstenaar steekt zijn mening niet onder stoelen of banken en is een fervent gebruiker van social media. Dus: een luis in de pels van de Chinese autoriteiten. Lange tijd zagen ze de provocaties van Weiwei door de vingers, maar vorig jaar werd hij gearresteerd en zat maanden in de gevangenis. Nu is hij gelukkig weer vrij, maar dankzij een stadsarrest mag hij Beijing niet verlaten. Geen bezoek aan zijn Nederlandse expositie dus. Zijn kunstwerken mogen gelukkig nog wel vrij reizen en zijn veelvuldig aanwezig, waaronder een vroeg werk van aan elkaar gelaste fietstandwielen.

Weiwei speelt graag met culturele tradities, kunst en vakmanschap. Om de weg te effenen voor het nieuwe moet je in zijn visie het oude uit de weg ruimen. Zodoende laat hij een eeuwenoude Han dynastie- vaas expres stuk vallen en doopt hij oeroude potten in kleurrijke lakverf.

Met behulp van oude Chinese technieken maakt Weiwei vervreemdende en tegelijkertijd oogstrelende werken, die ingesleten clichés over cultuur en de waarde en betekenis ervan tarten. Zoals de grote, wit-blauwe rocks van Chinees porselein, als eilanden verspreid over de vloer. Daar liggen duizenden zonnebloempitten, die tijdens de culturele revolutie ook een symbolische lading hadden: Mao Zedong had zich de zon als persoonlijk symbool toegeëigend en vergeleek het Chinese volk met zonnebloemen, die vol bewondering opkeken naar de grote roerganger. De duizenden zaden die op de tentoonstelling versmelten tot een grijs tapijt zijn van porselein, handgemaakt door honderden arbeiders.

Ai Weiwei t/m 24 juni De Pont, Tilburg www.depont.nl Toegang: € 8,- / Met CJP-pas gratis

Tekst Jannemieke Oostra

59

Van hyena tot vuilnisbelt Wie ooit foto’s van Pieter Hugo heeft gezien, vergeet ze nooit meer. In alle beelden van de Zuid-Afrikaanse fotograaf speelt het hedendaagse Afrika een hoofdrol, maar treurige clichés of nieuwskiekjes krijgen geen kans. Zijn geposeerde portretten vertellen persoonlijke verhalen over mensen aan de rand van de samenleving in zuidelijk Afrika en de foto’s zijn erg krachtig, omdat Hugo niet bang is (tijdelijk) hetzelfde te ervaren als zijn onderwerpen.

Zo reisde hij in Nigeria met een groep straatartiesten en hun hyena’s en pythons, waarover wilde verhalen de ronde deden. De serie The Hyena & Other Men werd zijn internationale doorbraak, maar nieuwe projecten Nollywood en Permanent Error zijn niet minder indrukwekkend.

Voor de laatste serie maakte hij portretten van jongeren die edelmetalen winnen uit kapotte computers. De giftige dampen die hierdoor vrijkomen maken het een levensgevaarlijke plek. Toch kijken de jongens met een zelfverzekerde, uitdagende blik in de camera.

Pieter Hugo, This must be the place t/m 20 mei Fotomuseum Den Haag www.fotomuseumdenhaag.nl Toegang: € 6,- / Met CJP-pas € 4,-

Vrolijke hel op aarde Dit jaar vergaat volgens doemdenkers de wereld.

Loop jij nog niet zo hard van stapel, maar ben je wel nieuwsgierig naar hoe die vergane wereld er straks uit zou kunnen zien? Neem dan een kijkje bij Seek Merry Hell in MU. Zeven jonge kunstenaars en vormgevers werd gevraagd een kijk op het mogelijk vergaan van de wereld te geven.

Het MU aapt met dit idee de Amerikaanse overheid een beetje na, die na de aanslagen van 9/11 aan regisseurs en scenarioschrijvers (waaronder Spike Jonze) vroeg om mee te denken over manieren waarop terroristen in de toekomst aanslagen zouden kunnen plegen.

In Eindhoven kun je zien hoe Daniel Eatock alle alarmlichten op scherp zet of Erwin Thomasse een monument bouwt voor een gevallen regenboog. De expositie met alle installaties en geluidskunstwerken valt nog het best te omschrijven als een vrolijke hel op aarde en een bezoekje is de perfecte voorbereiding op het naderend onheil.

Seek Merry Hell t/m 6 mei MU, Eindhoven www.mu.nl Toegang: € 3,- / Woensdagmiddag en iedereen onder de 18 gratis.

60

ZIEN...

Topstyliste Lisa Anne Stuyfzand trekt het land in om te zien hoe iedereen erbij loopt.

En waar geeft je CJP-pas korting op de inhoud van je kledingkast?

AZARI & III in Paradiso Wat een heerlijk kwartet vormen deze twee producers en twee vocalisten. Ze beweren de dansvloer tot leven te brengen en inderdaad: (iedereen op) de dansvloer deinde alle kanten op. Ik ben niet de allergrootste fan van vocale house maar hou extreem veel van goede muziek, even later deinde ook ik mee met Azari & III (oftewel & Third, hoorde ik op BBC Radio 6, waar hun cd terecht album of the week was). Energie gierde door de zaal, de performance van deze heren uit Toronto is er namelijk een om over naar huis te schrijven. Waar je ook vandaan komt. Ze bewegen lekker en doen dat inclusief een styling waar je u tegen zegt. Oorbellen van een meter lang, fluoriserende housebroeken: knetterend stylish en modern en tegelijkertijd teruggrijpend naar de kleurrijke hoogtepunten van dertig jaar housemuziek.

Alles bij elkaar ĂŠĂŠn grote magneet voor jong, hip en happening publiek, zou je denken.

LISA ZAG..

Voor een optreden waarvan de calltime voor het publiek op 20:00 uur stond, was de sfeer extreem sexy.

Iedereen had er zin in. Men leek gekleed op een avond die nog lang niet ophoudt na de gig. Stuk voor stuk verzorgd en in het moderne vrouwelijke silhouet van de hoge taille, wijde tops en stevige schoenen. Maar ook de mannen waren spot-on, zonder de uitbundigheid van Azari & III te overtreffen. Netjes. Niemand wil de show stelen van een goede artiest.

STYLING & Tekst Lisa Anne Stuyfzand

Beeld Boris Postma

61

Boris de Beijer (26), zelfstandig sieradenontwerper ‘Sinds ik housefeesten organiseer, ben ik geïnspireerd door die kleding.

De kledingstijl van skinheads is ook te gek.’

Welmoed Bezoen (22), heeft een eigen cateringbedrijf ‘Koopjes zijn verslavend. Kleren nemen 45% van mijn huis in.’

Kiki van Deursen (26), actrice ‘Op een eerste date trek ik áltijd mijn Clarks aan van 6 jaar oud.’

Sumarty Schiffer (27), grafisch ontwerper ‘Gevoel voor stijl kun je niet kopen!’

...en gezien worden

63

Naast alle culturele kortingen die je met je CJP-pas krijgt, geven we ook veel voordeel op het gebied van fashion. Onze styliste Lisa Anne laat zien hoe je er (met vette korting) geweldig uit kunt zien.

Kleding Model Wing: 10% korting met CJP-pas Blazer met roze voering, Monday March via Welikefashion.com, € 159,95 > € 143,95 Jersey top met driehoekjes, Modström via Welikefashion.com, € 39,95 > € 35,95 Zilveren ketting met bloem, Accessorize, € 13,90 > € 12,50 Goudkleurige ketting met roos, Accessorize, € 4,90 > € 4,40 Broek met panterprint, Motel via Welikefashion.com, € 64,95 > € 58,45 Canvas veterschoenen, Converse via Front Runner, € 64,95 > € 58,95

Accessoires Tot 10% korting met CJP-pas Sjaaltje met print, Accessorize, € 16,50 > € 14,85 Diadeem met veren, Friis & Company via Welikefashion.com, € 18,95 > € 17,10 Leren vetergymp, Adidas via Perry Sport, € 79,99 > € 74,Ring met tijgerkoppen, Club Manhattan via Welikefashion.com, € 19,95 > € 17,95 Armbandje van touw en kraaltjes, Accessorize, € 5,90 > € 5,30 Salamander-ceintuur, Friis & Company via Welikefashion.com, € 24,95 > € 22,45 Suede veterlaarsjes, Friis & Company via Welikefashion.com, € 129,95 > € 119,95 Voor alle lifestyle-kortingen en de voorwaarden, check www.cjp.nl/deals

64

Tekst RENÉ VAN DER MEER

Beeld ALWIN SLOMP

BIO Vanuit een oefenhok (zonder wc) in de Rotterdamse haven maken de bandleden van Rats on Rafts hun jongensdromen waar. Zo was er de EP So Long, And Thanks For All The Fish, met daarop hun eigenzinnige mix van new wave, punk en psychedelica. Gevolgd door de succesvolle cover Moneyman. Eind vorig jaar verscheen het volledige Rats on Rafts-album, The Moon Is Big, en onlangs tekende de band bij Top Notch. Nee, van die Rats zijn we voorlopig niet af. Gelukkig maar.

3FM SERIOUS TALENT

65

CJP Magazine gelooft in nieuw talent. Van de bands en artiesten die 3FM Serious Talent bestempelt als veelbelovend, zetten wij er eentje extra in de spotlights.

Rats on Rafts Ratten uit Rotterdam v.l.n.r.

Arnoud Verheul (24) – gitaar Florian Veenhuis (25) - bas David Fagan (23) - zang/gitaar Joris Frowein (24) - drums New wave als jullie zijn, staan jullie straks met Pinkpop natuurlijk vooraan bij The Cure.

Joris: ‘Nee. Dat doen we niet. Ik vind Pinkpop een irritant festival, veel te druk. En The Cure is ook niet meer wat het is geweest.’

David: ‘De oude platen hebben ons wel beïnvloed.

Wat ze nu doen, is vooral herkauwen.’

Jullie coverden Moneyman van Kiem, een band uit de jaren tachtig. Die track is geproduceerd door hun oude frontman Huub Kentie. Welke bandverhalen van vroeger heeft hij jullie verteld?

David: ‘Dat zijn er ontzettend veel. Het is niet normaal wat die gast allemaal heeft meegemaakt. Ik weet alleen niet of ik dat allemaal mag vertellen.’

Joris: ‘Ik herinner me vooral het verhaal dat ze altijd paddowijn dronken. Om tijdens een optreden al trippend niet helemaal van zijn pad te raken, had Huub voor de zekerheid een briefje op zijn synthesizer geplakt. Daarop stond in een soort codetaal wat hij bij welk nummer moest doen.’

David: ‘Hij heeft het een keer moeten gebruiken.

Daar zijn opnames van. Zoek maar op via YouTube: Kiem, Paradiso, 1984.‘ En toen kwam De Staat ook met een cover van Kiem.

David: ‘Ja, heel snel nadat wij het hadden gedaan.

Ik vond hun cover matig, maar De Staat is sowieso geen goede band. Veel te gepolijst en geposeerd.

Wel leuk voor Kiem natuurlijk, al die aandacht.’

Toen jullie in 2005 begonnen kon geen van jullie een instrument bespelen. Hoe klonken jullie in die begindagen?

Arnoud: ‘Best wel slecht.’

David: ‘Vind ik niet, hoor.’

Florian: ‘Vooral heel hard.’

David: ‘Ja, dat wel. Na een eerste half uur repeteren hoorde ik meestal niets meer. Kijk, technisch spelen we waarschijnlijk nog steeds alles verkeerd.

Maar wij gebruiken onze handicap als voordeel. We zijn beperkt in ons instrumentenkennis en daardoor genoodzaakt alles op gevoel te spelen.’

Joris: ‘Daaruit ontstaat ons eigen geluid.’

Florian: ‘We willen gewoon muziek maken die we zelf tof vinden.’

Arnoud: ‘Wat dat betreft zijn we echt een Rotterdamse band.’

David: ‘Geen concessies, geen gelul. We gaan onze eigen gang.’

In de videoclip voor Lalalala lopen jullie met een doodskist door de stad. Dat moet een bijzondere dag zijn geweest.

Florian: ‘Het was hectisch.’

Joris: ‘En bizar om te zien hoe mensen zich aan ons stoorden.’

David: ‘We zijn de metro uitgestuurd en de politie kwam zelfs langs.’

Arnoud: ‘In het Kralingse Bos kregen we ruzie met een gast die ons begon uit te schelden voor subsidietrekkers. Hij wilde met ons op de vuist.’

Joris: ‘Maar dat ging niet zo best, want we hadden namelijk die doodskist in onze handen’ David: ‘Uiteindelijk kwamen we gelukkig ongeschonden in de kroeg aan.’ www.ratsonrafts.com

Tekst JENNIFER AARDEMA & RENÉ VAN DER MEER

Beeld RUUD POS

67

Bodyguards van De Gouden Eeuw Kreunende Chinezen. Huilende Russen. Mensen die willen weten hoeveel dat geintje aan de muur moet kosten. Je maakt wat mee als suppoost van een Hollandse Meester. ‘Iemand wilde een keer weten of al het museumpersoneel familie van Frans Hals was.’

Oude fiets naast De Nachtwacht Naam: Daniël Snoep (27) Past op: Rembrandt van Rijn Waar: Rijksmuseum, Amsterdam ‘Mijn vrienden moesten even wennen toen ik ze drie jaar geleden vertelde dat ik bij het Rijksmuseum ging werken. Ze dachten dat ik een supersaaie baan zou krijgen en zelf moest ik ook wel omschakelen. Ik werkte hiervoor als beveiliger op Schiphol, daar vond je nog weleens een lading coke.

Maar ik ben blij dat ik de overstap heb gemaakt.

Sinds ik hier werk, heb ik honderd keer meer respect voor kunst gekregen. De details in een schilderij als De Nachtwacht vind ik heel bijzonder. Je moet goed kijken, maar dan zie je in het jasje van een van die mannen de drie kruisjes van Amsterdam zitten. Dat is toch mooi? We hebben hier ook werk van Frans Hals hangen, maar zijn portretten vind ik te geposeerd. In De Nachtwacht zit meer leven en beweging. Mijn vrienden zijn inmiddels ook enthousiast.

De dagen voor de Museumnacht bellen ze me plat, dan moet ik kaarten voor ze regelen.

Toen ik hier begon, was ik enorm op mijn hoede. Wanneer een bezoeker ook maar een beetje

vreemd keek, stond ik al naast hem. Nu schat ik situaties feilloos in. Dat heet security awareness.

Mocht het nodig zijn, dan gebruik ik Krav Maga, een Israëlische zelfverdedigingssport. Maar alle bezoekers die ik tot nu heb meegemaakt, gedroegen zich netjes. Goed, Chinezen staan soms te zuchten en kreunen bij De Nachtwacht, maar dat moet kunnen.

Een inmiddels ex-collega dook jaren geleden op een man die met een mes op De Nachtwacht afstormde. Dat is lang geleden, maar hij heeft het er nog steeds over. Diezelfde man zette toentertijd een oude fiets naast De Nachtwacht. Vertelde hij aan bezoekers dat die fiets uit de tijd van Rembrandt kwam. Zoiets zal nu niet meer gebeuren. Mede door de veranderingen in de maatschappij is het Rijksmuseum uitgegroeid tot één van de best beveiligde plekken in de culturele sector.

Mijn functie heet senior surveillance-medewerker.

Dat betekent dat ik meer doe dan op zaal staan. Ik help ook met de kaartcontrole en sta regelmatig bij de ingang. Uiteindelijk ben ik er voor het optimaal garanderen van de veiligheid van de kunst, de bezoekers en de medewerkers van het museum. Belangrijk en afwisselend werk, vind ik. Sinds kort coördineer ik onze stagebegeleiders. Om de kunstkennis van stagiaires te testen, vragen we soms wat ze van De Nachtwacht van Van Gogh vinden. Als ze hier serieus op in gaan, weten we genoeg.’

Toegang Rijksmuseum: € 14,- / Met CJP-pas: € 7,-

68

Bodyguards van De Gouden Eeuw

‘Hij liet zich met tranen in zijn ogen op zijn knieën vallen’

Al twaalf jaar met Frans Naam: Sandy Bersee (39) Past op: Frans Hals Waar: Frans Hals Museum, Haarlem ‘Toen ik hier twaalf jaar geleden kwam werken, wist ik niets over Frans Hals. Ja, dat hij portretten schilderde, maar daarmee hield het op. Tijdens mijn eerste werkdagen was ik nogal geïntimideerd door wat ik zag. Opeens werd ik omringd door prachtige schilderijen van ruim vierhonderd jaar oud. Door mee te lopen met gidsen, leerde ik Frans Hals kennen.

Zo ontdekte ik dat hij een van de pioniers binnen de schilderkunst van De Gouden Eeuw is geweest. Zijn losse manier van schilderen was enorm vernieuwend.

Een van mijn favoriete schilderijen is zijn eerste regentenstuk, zoals dat heet. Met slechts een paar kleuren heeft Frans Hals leven in dit schilderij gebracht. De geportretteerden lijken persoonlijkheden die ik beter wil leren kennen. Op rustige dagen stop ik bij dit doek. Dat deed Vincent van Gogh trouwens ook, las ik laatst. Sommige bezoekers vragen of het wel echte schilderijen zijn, die hier hangen. Ik leg dan rustig uit dat het inderdaad ori-

ginele doeken zijn. Ook wanneer mensen met hun vingers aan de schilderijen zitten, vraag ik geduldig of ze afstand willen bewaren. Ooit moest ik een scholier de zaal uitzetten, die blééf te dicht bij de schilderijen komen.

De bijzonderste bezoeker die ik me herinner, was een Russische man. Hij droomde er zijn hele leven al van om een doek van Frans Hals te zien en uiteindelijk kwam die wens in ons museum uit. Hij liet zich hier op zijn knieën vallen en keek met tranen in zijn ogen naar de schilderijen. We hebben hem zijn gang laten gaan, hij is uren gebleven.

Heel af en toe willen mensen weten hoeveel we voor een schilderij willen hebben. Ze beseffen niet dat we geen werken verkopen. En iemand vroeg zich ooit af of het museumpersoneel familie van Frans Hals was. Daar lachen we nog steeds om.

Juist het verrassende contact met bezoekers maakt het werk leuk.

Een tijd geleden was ik in Zuid-Afrika, waar ik vandaan kom. In Kaapstad hangt ook een Frans Hals.

Natuurlijk ben ik gaan kijken. Het hing er onbewaakt en slecht onderhouden bij. Ik moest me echt inhouden: het liefst had ik het meegenomen naar een beter thuis, in ons eigen museum.’

Toegang Frans Hals Museum: € 13,- / Met CJP-pas: € 7,50

Bodyguards van De Gouden Eeuw

71

‘speciaal voor het meisje draag ik ook pareloorbellen’

Passen op een parel Naam: Gisela Keus (29) Past op: Johannes Vermeer Waar: Het Mauritshuis in Den Haag ‘Het leukste aan mijn werk is de reacties op het werk Meisje Met De Parel. Het is elke dag weer boeiend. Sommigen reageren ingetogen, met diep respect, en blijven heel rustig. Anderen kunnen bijna niet geloven dat ze het beroemde doek eindelijk in het echt zien. Er komen veel Japanse mensen, met busladingen tegelijk. Andere bezoekers worden heel enthousiast en beginnen een praatje, waarin ze me vertellen hoe mooi ze het schilderij vinden.

Speciaal voor het meisje en de bezoekers draag ik tijdens mijn werk zelf ook pareloorbellen.

Ik begrijp die fascinatie voor Meisje Met De Parel wel. Het is een prachtig schilderij. De lichtinval, hoe gedetailleerd het is geschilderd: net een foto.

Extra bijzonder is het mysterie. We weten namelijk niet wie het meisje is. Iedereen kan zijn eigen verhaal erbij bedenken en doet dat ook. Ik denk dat ze de huishoudster van Vermeer was en niet bang of onderdanig kijkt, zoals veel mensen denken, maar

juist verleidelijk. Wat weinigen trouwens opvalt, is dat ze geen wenkbrauwen heeft. Iedereen kijkt altijd meteen naar haar ogen of mond.

Er zijn ook mensen die regelmatig terugkomen, alléén voor dit schilderij. Vaste bezoekers die hier al minstens vijf keer zijn geweest en haar af en toe een dagje opzoeken. Dan zijn ze hier rond een uur of elf, gaan op het bankje zitten en kijken zo’n beetje de hele dag naar het schilderij. Tussen de middag even lunchen en dan weer terug naar het bankje en het meisje. Er zijn bezoekers die zó gefascineerd zijn, dat ze het liefst met het puntje van hun neus tegen het schilderij hangen. Dat kan natuurlijk niet en ja, dat moet ik vaak uitleggen. Je hoort als suppoost veel dezelfde vragen. Interessante, zoals: ‘Wat denk jij van dit werk?’. Maar ook bijdehante: ‘Is ‘ie wel echt?’. Ach, dat hoort erbij. Binnenkort gaat Meisje Met De Parel op reis. Naar Japan. Natuurlijk zal ik haar missen, net als de mensen die haar bezoeken. Maar ik hoef er niet om te huilen. Ik gun haar wel een uitje.’

Meisje Met De Parel is tot half juni in Den Haag te zien. Daarna gaat ze voor twee jaar, samen met een selectie van topstukken van het Mauritshuis, op wereldtournee naar Japan en de Verenigde Staten.

Toegang Mauritshuis: € 12,50 / Met CJP-pas: € 7,75

72

uitgaan

Tollen langs de A9 Van Chinees restaurant via casino tot club met draaiende dansvloer. Pand 14 in de Amsterdamse Bijlmer heeft een cv dat op z’n minst afwisselend is te noemen. Onze herinneringen aan het feestje G.O.D. blijven stokken bij bier, ‘hoer’ en een skelter. Maar als we de gemaakte aantekeningen mogen geloven, was het briljant. Een voorzichtige reconstructie.

Locatie ‘Hé, maar hoe komen we daar?’ ‘Ga jij vanaf CS of Amstel?’ ‘Amstel is makkelijker, maar daar vertrekken weer geen nachttreinen toch?’ ‘Ook geen metro?’ ‘Nee, die gaat niet ‘s nachts. Taxi terug dan maar?’ Pand 14 bereiken is geen sinecure. Het ronde kraakpand ligt op een grauw bedrijventerrein langs de A9. Sinds december kun je er legaal dansen, maar ook voor kunst, optredens of een tosti kun je er aankloppen. Met uitzicht op een McDonalds, V&D en tankstation.

Muziek Sandrien, Lustige Lola & Weltschmerz, Lupe en Carlos Vades sturen hun house, techno en elektro loeihard het pand in (en uit). De draaitafel staat op de draaiende dansvloer. Dreigen bezoekers te veel af te dwalen naar de bar, dan staan ze met één druk op de knop weer voor de dj. ‘Ik heb de dansvloer een beetje bijgedraaid’, citeren we een barvrouw. ‘Het is gezelliger als iedereen voor de dj staat.’ Handig, want echt vol raakt Pand 14 helaas niet. Dat is het enige minpunt van de avond.

Sfeer Het personeel is ‘aardig, lieeeeef en gezellig’, volgens het notitieblok. Vast een verwijzing naar de kwebbelende garderobedames en de charmante gastvrouw met paarse pruik. Er staat een bed en je kunt er ook een bank vinden, maar een garantie voor de in de notities genoemde skelter kunnen we helaas niet bieden. De sfeer is ‘broeierig’, ‘gay’ en ‘Berlijn-esque’. Zo broeierig dat zelfs de hardnekkige gele fastfood-M uiteindelijk achter een nevel verdwijnt. Op de beslagen ramen staat het woord ‘hoer’ getekend. Ook leuk.

Tekst Govrien Oldenburger

Beeld Milan Vermeulen

73

Second opinion Ronald (23, student kunstgeschiedenis): ‘De mensen zijn wel uitbundig, maar meer qua gedrag dan qua kleding. Er zijn weinig echt uitgesproken types.

Toch voel je de vrije sfeer en is iedereen leuk. Dat komt ook door de ligging. Je kan niet zomaar ergens anders heen, dus je moet het hier leuk maken.

De dansvloer speelt met m’n oriëntatie. Zo kijk je naar McDonalds en zo naar een tankstation.’

Jo (18, kappersopleiding): ‘Ik kom uit Engeland en ben een paar dagen in Amsterdam. We kregen een flyer van dit feest en dachten: ‘het is zaterdag dus we kunnen net zo goed uitgaan.’ Dit is een gay feest, of niet? Het is hier leuk. Mensen zijn aardig en exhibitionistisch. Ze dragen wat ze willen.

Maar iedereen begint steeds hard in ons oor te praten alsof we locals zijn, net als jij.’

Sanne/Lustige Lola (29, redacteur, productieassistent & dj): ‘Leuk dat mensen de moeite hebben genomen om hierheen te komen. Er zijn leuke types en de locatie is vet en origineel. Dit feest is gay-minded: iedereen is nieuwsgierig, creatief en staat open voor nieuwe dingen. Een uitgelaten, enthousiaste en vrije sfeer. Het leukste van vanavond? Misschien dat een homo vroeg of-ie aan m’n tieten mocht voelen.’

Get On Down (G.O.D), Pand 14, Muntbergweg 14, Amsterdam, www.p14.nl. Entree: € 14,- aan de deur/€ 11,- in de voorverkoop

74

boeken

Tekst Jennifer Aardema

Beeld Julia de Boer

Ieder nummer mag iemand waarvan wij vinden dat hij/zij het verdient € 100,- stukslaan in boekenwinkel De Slegte. Daar krijg jij met je CJP-pas sowieso 10% korting. Check www.cjp.nl/deals voor de voorwaarden.

Sanne Hans Sanne Hans, frontvrouw van Miss Montreal, heeft het er maar druk mee. Afgelopen zomer stond ze op ruim 25 festivals en op 13 april komt haar derde album uit (I Am Hunter). Haar nieuwste single heet I Know I Will Be Fine This Year. Daar zal de verse toevoeging aan haar boekenkast vast bij helpen. Sanne koos onder andere deze titels.

Rita Spijker – Hemelkind & De liefste moeder die ik ooit ken ‘Rita Spijker is mijn tante en net als mijn moeder schrijfster. Ik was heel erg onder de indruk van haar eerste boek. Ze schrijft spannend, zoals Saskia Noort, maar dan met strakkere zinsopbouw en… tsja, sexyer. Daarom moest ik deze twee boeken wel meenemen. Het is erg apart om een boek te lezen van iemand die je persoonlijk kent. Je gaat toch automatisch bij bepaalde passages denken: goh, zou dat daar en daar op gebaseerd zijn? En is dit echt gebeurd?’

Mark Logue & Peter Conradi – The Kings’ speech ‘Ik stotter natuurlijk zelf en het is zó fijn om een film te zien over iemand die daar ook last van heeft. Heel herkenbaar en daarbij ook nog eens een mooie en grappige film. Ik hoor van meer mensen dat ze het een coole film vonden, hij won natuurlijk ook de Oscar voor Beste Film, maar alleen als je zelf stottert begrijp je volgens mij écht wat het is. Ik wist niet dat er ook een boek van was, dus deze neem ik meteen mee.Erg benieuwd hoe ze het stotteren in een boek weergeven. ’ Alexander Klöpping – Wikileaks, alles wat je niet mocht weten ‘Ik ben dol op feitjes en weetjes en dat hele gedoe rondom Wikileaks vind ik interessant. Omdat er zoveel dingen zijn die wij niet weten, maar die we wel zouden kúnnen weten. Mijn vrienden en ik houden nogal van ‘goede conversaties’, om het zo maar eens te noemen. Als ik dit boek heb gelezen weet ik zeker dat ik weer een avond lang het hoogste woord heb in de kroeg en iedereen plat probeer te lullen.’

David McGee – B.B. King: there is always one more time ‘Jaaa, B.B. King! Dat is keiharde blues, echt geweldig. Het zou bijna schandalig zijn als ik dit boek niet meenam. Ik ben opgegroeid met zijn muziek. Een erg fijne man, die ik steeds leuker en beter ben gaan vinden. Ik heb mijn kasten thuis volstaan met dvd’s en cd’s van hem, een boek stond er tot nu nog niet tussen. Hopelijk kom ik hierdoor weer nieuwe dingen van hem te weten.’

Rudolf Vrba – Ik ontsnapte uit Auschwitz ‘Ik ben gefascineerd door de Tweede Wereldoorlog. Niet omdat ik zo graag over allerlei gruwelijke dingen lees. Het is heel boeiend en interessant om te leren hoe zoiets heeft kunnen gebeuren en om de verhalen van mensen die het hebben meegemaakt te horen. Zo heb ik laatst een boek gelezen waarin het verhaal stond van Paula Hitler, Hitlers zus. Dan zie je opeens een hele andere kant van het verhaal. Hoe heftig ook, ik vind het belangrijk om de verhalen van de geschiedenis goed te kennen.’

topkortingen

77

Alle voorwaarden en aanvullende informatie voor culturele en lifestyle-kortingen staan op www.cjp.nl/korting en www.cjp.nl/deals.

www.cjp.nl/korting:

€ 2,50

50%

50%

€ 2,-

40%

50%

10%

43%

Tot

CJP-korting

CJP-korting m.u.v. vrijen zaterdagavond

CJP-korting

Last minute CJP-korting www.cjp.nl/musicals

Last minute CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting bij een abonnement op nrc.next

€ 5,50

CJP-korting

nrc.next

www.cjp.nl/deals:

€ 50,-

Tot

25%

Gemiddeld 25% CJP-korting op je auto-, scooteren brommerverzekering

€ 2,50

10%

7,5%

10%

10%

10%

10%

10%

15%

CJP-korting vanaf € 500,-

CJP-korting

CJP-korting op cd’s en dvd’s

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting ook op acties en aanbiedingen

CJP-korting

CJP-korting bij Skullcandy Tijdelijk 20%!

78

de lijst

Onverwachte wijsheden

Filosofische opmerkingen en diepzinnige notities uit onverwachte hoek in de entertainmentwereld.

‘The only thing that matters is what you choose to be now.’

(Kung Fu Panda 2) ‘You must not let anyone define your limits because of where you come from.

Your only limit is your soul.’

(Gusteau in Ratatouille) ‘Don’t lose your grip on the dreams of the past. You must fight just to keep them alive.’

(Survivor, Eye Of The Tiger, soundtrack Rocky) ‘You don’t always have to be who they want you to be.’

(Julia Stiles in 10 Things I Hate About You) ‘Everything is nothing when you got no one.’

(Islands in the stream, Dolly Parton) ‘The problem with eating and driving, which I love to do, is not being able to have my hands on the wheel at the 10 and 2 position.

It’s a matter of public safety.’

(Dexter Morgan in Dexter) ‘‘t Is nooit te laat om te kiezen voor het leven. ‘t Is nooit te laat voor het allerhoogste doel. ‘t Is nooit te laat om je beste ik te geven. ‘t Is nooit te laat voor de weg van je gevoel.” (‘t is nooit te laat, Willeke Alberti)

‘A dream is a wish your heart makes.’

(Cinderella) ‘The most important thing in life is your family. There are days you love them, and others you don’t. But, in the end, they’re the people you always come home to. Sometimes it’s the family you’re born into and sometimes it’s the one you make for yourself.’

(Carrie Bradshaw in Sex And The City) ‘It’s supposed to be hard.

If it wasn’t hard everyone would do it.

The hard is what makes it great.’

(Jimmy Dugan alias Tom Hanks in A League of Their Own) ‘As long as we live, we must remain true to ourselves.’

(Spartacus in Spartacus) ‘It doesn’t matter what country someone’s from, or what they look like, or the color of their skin. It doesn’t matter what they smell like, or that they spell words slightly differently... some would say, more correctly.’

(Jemaine in Flight Of The Conchords) ‘What we do in life echoes in eternity.’

(Generaal Maximus Decimus Meridius in Gladiator)

80

winnen

Wij regelen mooie prijzen en jij kunt ze winnen op www.cjp.nl/winnen. Goede deal, toch?

Openingsvoorstelling Holland Festival

Beeld: Chris van der Burght

Vanaf 1 juni kunnen we weer een maand lang genieten van toptheater. Voor het Holland Festival worden gezelschappen uit de hele wereld ingevlogen. Naast theater, muziek, dans en opera is er dit jaar ruim aandacht voor beeldende kunst en film.

Op het Holland Festival zie je de absolute crèmede-la-crème en dan kan een kaartje wel eens 70 euro kosten. Met je CJP-pas kost een kaartje maximaal 20 euro, dus zwaaien met die pas. Voor de openingsvoorstelling C(H)OEURS geven we 2x5 kaarten weg. Samen met vier vrienden luister je naar Verdi en Wagner, opgevoerd door het immense koor en orkest van Teatro Madrid, en kijk je naar tien dansers van het Belgische les ballets C de la B in regie van Alain Platel.

2x5 kaarten voor C(H)OEURS, 3 of 4 juni, Koninklijk Theater Carré. www.hollandfestival.nl

fotoboek

Win een auto voor één weekend Stel, je wil een weekendje weg. Een vakantie met vrienden of even bijkomen in een rustig gehucht in Frankrijk bijvoorbeeld. Het dichtstbijzijnde treinstation en vliegveld liggen ver buiten gehoorafstand en je mag de nieuwe auto van je ouders niet lenen.

Wij hebben dé oplossing: spotgoedkoop een auto vieren via CJP. Keertje uitproberen? Een gelukkige CJP’er krijgt een heel weekend gratis een auto mee.

1x een weekend lang gratis CJP Autoverhuur, t.w.w. € 197,-. www.cjp.nl/autoverhuur

In het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam kun je tot en met 20 mei naar een mooie expo: Feest van het Fotoboek. Om dat te vieren, trakteren we op dit mooie pakket. Het speciaal voor de expo gemaakte overzichtswerk Het Nederlandse Fotoboek met alle info over de belangrijkste boeken sinds 1945 en twee kaartjes voor Feest van het Fotoboek.

Hieperdepiep hoera!

2x Het Nederlandse Fotoboek + twee kaartjes voor Feest van het Fotoboek. www.nederlandsfotomuseum.nl

81

Pretpakket Theaters Tilburg De Nederlandse economie zit in een recessie, de Polen pikken onze banen in en laten we vooral niet vergeten dat in 2012 de wereld vergaat. Hoog tijd voor wat afleidend vertier. Samen met Theaters Tilburg hebben we vijf heuse pretpakketten samengesteld, waarmee je twee avonden gegarandeerd dubbel ligt in je theaterstoel. Op 10 mei mag je naar Cabarestafette voor drie jonge cabaretiers: Marjolijn van Kooten, Martijn Hillenius en Martijn Koning. Krap een maand later staan veteranen Veldhuis en Kemper op de planken om ons onze zorgen te doen vergeten.

5x2 kaarten voor Cabarestafette en Veldhuis en Kemper, respectievelijk 10 mei en 1 juni, Theaters Tilburg. www.theaterstilburg.nl

Festivalpakket De tickets voor Lowlands, Sziget, Solar of Exit heb je natuurlijk allang op zak, maar hoe zit het met je camping gear? Heb je überhaupt nog wel een tent om in te slapen? Geen nood, Perry stelt heel genereus drie festivalpakketten beschikbaar voor mensen met een CJP-pas. Een splinternieuwe tent, plus luchtbed, slaapzak en kussen. Je hoeft niet bang te zijn dat je tent of slaapzak kwijtraakt, want ze hebben allebei een opvallende print. Alleen hopen dat je niet naast een andere prijswinnaar staat natuurlijk.

3x Perry Festivalpakket met een tent, plus luchtbed, slaapzak en kussen, t.w.w. € 99,96. www.cjp.nl/perry

Dé dvd’s van 2011 1. Drive: jaren 80-muziek, superstylo gefilmd geweld, Ryan Gosling en mooie auto’s. Wauw.

2. Black Swan: Bizar mooi en ontzettend creepy tegelijk.

3. Rabat: misschien wel de beste Nederlandse roadmovie ooit gemaakt.

4. The Artist: zwart-wit, zonder woorden en toch ontzettend boeiend.

5. Harry Potter and the Deathly Hallows, deel 2: Harry deed waar menig artiest het lef niet voor heeft: stoppen op het hoogtepunt.

5x dvd-pakket CJP’s vijf beste films van 2011

82

arjen

Beeld Titia hahne

Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en deelt daarvan het nodige met ons.

Onschuldige kinderen Er was al dagen niets gebeurd. Zo voelde het. De mensen in de stad waren nog net niet vergeten dat ze eerder dit jaar hadden kunnen schaatsen op de gracht en alles wat daarna kwam voelde als niets: het eindeloze wachten op de lente.

Ik dronk koffie in het café waar ik bijna al mijn koffie dronk, toen er eindelijk weer eens iets gebeurde dat te onthouden viel. Een man bleef staan voor de leestafel waaraan ik zat. Hij was oud, droeg een gehoorapparaat en zo’n onbeduidende grijze jas waarvan ik geen idee heb waar je ze kunt kopen.

Hij keek me indringend aan, boos bijna. Ik trok mijn sympathieke gezicht, het gezicht waar ik niets bij voel, maar dat ik altijd paraat heb als ik tegen winkelkarretjes aanstoot of tegen mensen val als de tram optrekt.

De man keek niet minder ernstig.

Ik besloot door te lezen in mijn krant en nam daarbij zijn priemende ogen die door mijn schedel boorden voor lief. Ooit gaat hij weg, dacht ik. Of dood.

Kijk maar even.

Toen begon hij te spreken. ‘Nare man,’ zei hij toen.

Omdat ik niet het idee had dat zijn opmerking van zelfkennis getuigde, maar dat hij mij bedoelde, keek ik hem aan en vroeg: ‘Pardon?’

‘Nare man,’ zei hij nog een keer.

Ik keek om me heen of er getuigen waren van de beledigingen. Er was niemand, alleen de kat van het café die altijd in mijn tas gaat zitten als ik niet oplet. Misschien dat ik hem toch kende? Van vroeger? Het zou kunnen dat er echt iets was gebeurd. Misschien had ik zijn kleindochter nooit meer terug gemaild. Of had ik ooit in zijn portiek moeten overgeven, lang geleden, toen er al jaren niet op de grachten was geschaatst en ik nog moest overgeven van drank.

‘Wat is er aan de hand?’ vroeg ik. Duidelijkheid is altijd het beste. Dan waren we er maar vanaf. Ik kon ontkennen, me verweren of mijn excuses aanbieden, maar daarna in ieder geval door met het lezen van de krant.

‘Waarom deed je dat nou?,’ vroeg de man.

‘Wat deed ik?’

‘Al die onschuldige kinderen.’

Ik keek vertwijfeld.

‘Arme kinderen,’ ging de man verder. ‘Ze hadden niets gedaan.’

Ik dacht even dat ik echt iets te maken had met

het leed van onschuldige kinderen, maar dat ik het was vergeten. Er schoot me niets te binnen.

‘Ik dacht dat je in de bak zat,’ zei de man.

‘In de bak?’

‘In Oslo.’

Toen doemde het beeld op. Van Breivik. Anders Breivik, de man die precies even oud was als ik.

Die een machinegeweer had leeggeschoten op tachtig jonge socialisten op een eilandje bij Oslo.

Hij was blond, had blauwe ogen, een wijkende haargrens.

De hersenen van de oude man in het café waren week geworden. Er waren patronen ontstaan, verbindingen die niet klopten. Associaties die hem brachten tot dit soort gedachten. Ik kon het hem moeilijk kwalijk nemen.

Ik moest lachen. Voor het eerst in mijn leven had ik hinder ondervonden van hoe ik eruit zag, dacht ik.

Lang, blond, blauwe ogen, dat had altijd geholpen, tot nu. Nu ben ik in de ogen van de dementerenden een massamoordenaar. De Nederlandse Breivik.

‘Nare man,’ zei de man weer. Ik zuchtte.

‘Ik heb er wel veel spijt van,’ zei ik.

Hij was lang stil.

‘Mooi,’ zei hij toen.

Daarna draaide hij zich om naar de deur. Hij groette de kat en liep naar buiten.