OKTOBER 2020
PEDAGOGISCH ONVERANTWOORD jesica vanhoeck
na lij ge he op ie he je D ou st te m ze H ar ke en le st tw bt no en m de uur lu ind gt: et m em rs t id er “A o hu we b gr ra at v ov g h k e m o is re ott oe at re er et en m or ve e f t ru ma et . ld en p te em wo k s t is ab rw t e e im i, so s a va ge op sta d nn am er di ch ele ach en an te v dat ms n b he a en e p ug ng ie h te bl w o w to ko ro t n. ty n. w a n e n au ez or a c z ud ke da M p i M aa an en e we rin . M w ig e s h e l m e d. f n l m ne a e is n i en vu n z k v issc n d issc rop je ur ijn an hi e a hi je fa ge En og is rin ar ple , ri pe ssc s k ke . M de en ut en ee vor zo m bo h ge ho k e sk da hi un nn iss lo kw o b de n iet nd et ve ad n ew n ee go en n e r en ch ka am el nk be e C ve de n h ku zijn el ben t d gis nie n: h n rs le al n d e e aa ch t h ee en ien len e and je roe hi ta id en en ie t e n v rv o e n gi le ter n ju de ter rd roh nd in ng er e ll e u vl er op ga mi en ol oo nve t al sp g s r d bl b l e en de ch ie n h g a ot in ijv lijf caf an. da clic chr ee ran erb l sp ju n ju t en tijd oe an heb ner en je é. Da ge hé am n G tw es e lli l e d l i n E e o t ge ve n t z , a is, m AS o e n e lie mo ns blij ie t ge ng – en b al br ra ne ijn vo kl en -b rd ide wa o j c t e ge ijd ht m w e ou s ui nt e, de nd op , k oe sp e. a lu en en ge as ke w lid ke wo z a t e ” r e t kk s ju ke o e d w . M n. or o’n ver n e he n e e. W l. W Te van g ig ee lli er m r to a is M de s ha n t o en ie ie e je – n n e b d v m en ar sc aa li pe le na ok b e in nw m zo a li e et m h r o jk l m n ch : d oo en e o et nd ch j z rs b je ee ien o d e e nc n o ie te e s m k n rd de a t e i er ts jn op id l je h e m et w n w leu a ind st ig le in o n e br pel da pe e v lift di eri a a et iet nu aar kst iltje na d t is e idin an d t e rt oe en ep nn bl je e e a dw e w r je m te d b e w er ue a lk me bij , m va r h e ge r al g ‘s n l s on on die e n w ij e at je h u e t m ij we t d e e is k, ma avo de de da t d ee en ere oo d j e e t st ar nd n r- g e n e k- le r n ... s i-
2
{DIAGONAAL}
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Emilie
Liefs
Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Vraag je gratis abonnement aan via het GAP. Redactieadres | Jessica Vanhoeck, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen E-mail | dubbelpunt@chiro.be Eindredactie | Jessica Vanhoeck Redactie | Estée-Camille Moncarey, Amina Laribi, Emilie De Clerck, Lieven Persoons, Charlotte Reynhout, Kato Van Achte, Bart van der Ha, Maud Wuyts en Lies De Block Taalnazicht | Bart Boone Vormgeving | Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten Druk | Drukkerij Vanden Broele, Brugge Giften | giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
InhOud OKTOBER 2020
6
06 | Dossier
Dopen in de Chiro
10 | Vrienden onder elkaar Tuur Mechelen
21 | Dossier
Jeugd van tegenwoordig
38 | De leidingsploeg
Omgaan met pedagogisch onverantwoord gedrag
38 10
21
3
4
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Je verkleden Je verkleden doet denken aan toneel, je inleven in rollen en personages, je fantasie gebruiken. Als je je goed inleeft, maakt het zelfs niet zo uit of je goed verkleed bent. Kinderen gaan mee in het verhaal en leven zich gemakkelijk in door jouw enthousiasme. Wie heeft er trouwens ooit beslist dat je verkleden minder nodig is bij de oudste afdelingen?! Je verkleden geeft voor iedereen een meerwaarde, dus blijf er gewoon voor gaan, ook bij de oudsten! Heb je nog verkleedkleren liggen die je nooit aandoet? Stap eens naar een andere Chirogroep om ze te schenken of te ruilen!
Je verkleden zonder verkleedkleren
Zelf verkleedkleren maken
r Heb je net van een superleuke buu os telo (kos egen gekr een hoop spullen we nieu a mam je ft hee of ) materiaal de gordijnen opgehangen en heeft ze k Maa o? Chir de aan oude geschonken e oud van kan Je . van en kler er verkleed en kler verkleedkleren nieuwe verkleed uum? maken! Wie maakt het coolste kost
Je verkleden op elk moment Het is niet alleen bij programma’s met grootse thema’s dat je je kan verkleden. Waarom kan je Dikke Bertha niet in een toffe outfit doe n? Probeerde je al ooit een kaartspe l in een megagek thema? Doordeweeks e spelletjes als kat-en-muis zijn duiz end keer leuker als je ze verkleed doe t.
Stap af van stereotypen Je OnvoorSPELbaar verkleden e betekent afstappen van verouderd t moe je denkwijzen over hoe je sjes verkleden. Waarom kunnen mei en zijn rs kke wva bou of ers ridd geen k Den s? jongens ballerina’s of elfje je er eens outside the box of verkleed in! gewoon
Bij elke Chirogroep ka n je wel een schminkkoffer vinden. Normaal gezien ontbreken er daar wel vaak wat kleuren in. Helemaal niet erg! Versier elkaars gezichten met de gekste kleuren en kies zelf je personage. Wees gerust een lieveh eersbeestje met de gekste kleuren of een prins(es) met een stoer litteken. Bodypainting is ook een heel toff e optie met eindeloos veel mogelijk heden!
Speel spelletjes met verkleedkleren • Pictionary met kleren • De bom: deel je groep op in twee ploegen en trek verkleedkleren aan. Kies per ploeg een verkleedstuk dat de bom is. De andere ploeg moet proberen dat verkleedstuk te bemachtigen. • Tikkertje-klerenketting. Maak een ketting met kleren. Als je iemand kan vangen in die ketting, dan wordt die een tikker. • Gooi random woorden in een kom. Trek een woord uit de kom, verkleed je daarin en ga heel de Chironamiddag los.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Uit het verhalenboek “Help nog snel even zoeken, die kleren moeten hier ergens liggen!” Matthieu STORMT het leidingslokaal binnen en begint in de kastjes te rommelen. Spullen vliegen in het rond maar nergens zijn de cowboykleren te vinden. “Stans moet die hier toch ergens gelegd hebben? Het is bijna twee uur en we hebben ze nu nog niet. Waar is Stans trouwens? Ze moest hier al lang geweest zijn!” Miet haalt haar schouders op: “Ik weet ook niet waar Stans is. Ze zal nog onderweg zijn, zeker?” Miet maakt zich niet zo druk als Matthieu over de verdwaalde cowboykleren: zij heeft haar cowgirl- outfit al aan. Op dat moment komt Stans binnengewandeld. Krabbel zweeft naast haar en la at kleine golfjes door zijn lijn vloeien, het lijkt wel of hij in zijn eentje een Mexican wave wil doen.
“Goeiemiddag! Ça va met jullie?” opent Stans vrolijk.
“Als je me vertelt waar die cowboykleren zijn wel. Jij ging die toch meebrengen,
Speelde jij het geheime spel al of wil je graag te weten komen waar je het kan vinden? Bekijk de kaart om te zien welke groepen het al gespeeld hebben. Ontdek het op chiro.be/het-geheime-spel.
illustratie: jocart
hé Stans?” Matthieu kijkt Stans hoopvol aan. Aan de blik op Stans’ gezicht ziet Matthieu dat er geen goed nieuws komt. Zo kijkt Stans namelijk altijd als ze weer eens iets vergeten heeft. “Euh ... Ik denk dat die nog over de stoel op mijn kamer hangen ...” Matthieus gezicht spreekt boekdelen en het lijkt wel of de wereld vergaat. Met zijn hoofd op zijn handen gaat hij op een van de stoelen zitten. Op dat moment is Krabbels p ersoonlijke wave net ten einde. Hij zweeft naar Matthieu toe en draait zich vlotjes rond zijn arm. Met het uiteinde van zijn lijn vormt hij een pijl met twee grote ogen. Hij knippert vrolijk met zijn ogen en trekt Matthieu van zijn stoel richting de verkleedkoffer. “Wacht maar, Matthieu, ik heb hier nog cowboykleren zien liggen die jou zullen passen.” In enkele vlotte bewegingen duikt Krabbel de verkleedkoffer in en uit. Telkens vliegt er een kledingstuk met ogen uit en komt het bij Matthieu terecht voor de ogen weer de koffer in vliegen. Enkele momenten later draait de leider zich om richting Miet en Stans. “Voor jullie staat niet zomaar een doordeweekse cowboy,” juicht Krabbel. “Dit is Thieu de ruimte cowboy! Klaar voor elk avontuur
op aarde en in de ruimte!” Matthieu draagt een glimmende jas met lintjes aan de mouwen, van zijn polsen tot aan zijn schouders. Aan zijn knieën heeft hij kniebeschermers en op zijn hoofd staat een . Om het plaatje af te maken, verandert Krabbel in een mooie ster en gaat hij op de jas van Matthieu zitten. De ogen van Miet en Stans blinken van enthousiasme.
“Leve Thieu de ruimtecowboy!” Na even overtuigen is ook Matthieu mee in het gekke verhaal. Tijdens de formatie stellen ze hem voor aan de ribbels. Ook zij gaan onmiddellijk mee in het verhaal van de ruimtecowboy. Iedereen krijgt bij de verkleedkoffer een persoonlijke behandeling van Krabbel en wordt zo een unieke cowboy of cowgirl. Na een middag zich rot amuseren rent Dawid van de ribbels naar zijn vader aan de poort. “Kijk papa, ik ben een cowboy!” roept hij enthousiast. “Cowboys zien er toch helemaal niet zo uit?” vraagt papa met een bedenkelijk gezicht. Dawid kijkt hem raar aan. Wat weten papa’s daar ook van?
5
6
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
DOSSIER
lies de block
CHIROVISIE
Scan de QR-code voor de Veiligheidsfiche over dopen en overgangsrituelen binnen de Chiro.
Een doop of overgangsritueel is niet alleen ‘eens goed vuil worden’. Bij een overgangsritueel sta je stil bij de eigenheid van de groep waarin je terechtkomt en de verantwoordelijkheden die dat met zich meebrengt. Een overgangsritueel verlegt grenzen en kan daardoor een groep sterker verbonden maken met elkaar. Het biedt dus ook een (symbolische) meerwaarde.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Do’s-and-don’ts bij Chirodopen Een doop organiseren in je Chirogroep, is dat wel oké? Zolang je het veilig en Chirowaardig
Maak het gerust eens vuil of bont. Als er één plek is waar je choco tot achter je oren mag smeren, dan is het in de Chiro.
Dwing of push niemand om iets te doen wat hij of zij niet ziet zitten. Geef de deelnemers de optie om nee te zeggen als ze iets niet willen doen.
TEAMSPIRIT! Bevorder de groepsgeest en maak van je doop een moment waarin de groep moet samenwerken.
Deelnemers vernederen of bespotten is ongepast. Niemand moet in eender welke situatie ongepaste lichamelijke aanrakingen doen of ondergaan of zich uitkleden. Geef ook geen opdrachten waarbij iemand vernederd wordt. Heb aandacht voor het psychologisch welzijn van zowel leden als leiding.
Laat de leiding de leden uitdagen, maar laat ook de leden de leiding uitdagen! Op die manier creëer je een vertrouwensband tussen leden en leiding. Want dat is belangrijk: leden moeten zich altijd op hun gemak voelen bij de leiding.
Niemand moet overdadig veel of oneetbare dingen eten. Dat kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid en is bovendien niet zo duurzaam. Hetzelfde geldt voor dingen die gevaarlijk zijn en voor fysieke schade kunnen zorgen.
Een doop moet vooral leuk en uitdagend zijn voor de mensen die gedoopt worden. Maak er een plezante dag van waar ze nog lang over kunnen napraten.
Bij leidingsdopen dwing je nooit iemand om alcohol te drinken. Ook laat je deelnemers niet overvloedig veel alcohol drinken met als doel dronken te worden.
Na afloop van een leidingsdoop eens klinken met een frisse cola, pint of fristi. Go team! (Uiteraard niet op zondagmiddag of in het bijzijn van de leden. ;-) )
Stem je activiteit af op je groep. Een activiteit die je uitvoert voor je eigen afdeling kan als meer vertrouwelijk aanvoelen terwijl een activiteit die je uitvoert voor je hele Chirogroep soms minder comfortabel kan zijn.
EN DAN HET ALLERBELANGRIJKSTE
Draag zorg voor elkaar en maak plezier!
Chiro = liefde!
7
8
Hé, DOSSIER
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
het is oké...
Sommige dingen die we doen, mogen dan wel pedagogisch onverantwoord zijn. Maar we zijn ook maar mensen, toch? Daarom koos de Dubbelpuntredactie enkele dingen uit die best wel oké zijn. Door Lies en Maud
Hé, het is oké
Hé, het is oké
t van de ... om het overscho en wanneer dessertjes op te et d liggen. be de kinderen in
Hé, het is oké
... om te zeggen da t de kinderen platte ru st nodig hebben, om vooral zelf elke dag een uurtje te dutten.
Hé, het is oké
Hé, het is oké
... om achter de rug van f ouders te roddelen, maar lie te zijn in hun gezicht.
... om te doen alsof je de slaaptijd van de oudste leden vergeten bent.
snoepje te ... om stiekem een en op kamp. eten van de kinder
Hé, het is oké
Hé, het is oké
Hé, het is oké
... om een lastig lid expres geen weerwolf te maken bij een spelletje weerwolven.
... om een keertje een kater te hebben op een Chironamiddag.
... om een boswachter te verzinnen die boos wordt als de kinderen ‘s nachts niet stil zijn.
Hé, het is oké
Hé, het is oké
Hé, het is oké
... om eens met je ogen te rollen als de VB jullie de les leest.
... om te doen alsof je iets niet mag eten als je het gewoon niet lust.
... om vals te spelen om toch van de kinderen te kunnen winnen.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
9
jan van bostraeten
10
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
De legende van het OORMONSTER! jan van bostraeten
IN HET KORT
die inspeelt op Dit is een griezeltocht els. de fantasie van de ribb ribbels te De bedoeling is om de fs als ze bang zel n, leren samenwerke voor zorgen er zek s du er zijn. Je mag n van het dat de ribbels bang zij g ervoor dat ze zor Oormonster, maar lie. jul bij len zich veilig voe and van de Het Oormonster is iem t zoals je wilt. leiding die je aankleed l bang? Maak sne t Zijn je ribbels nie end, anders jag aan gst an het monster ’ mogelijk. hou je het zo ‘normaal n de ribbels het Om te winnen, moete oor mensen ard wa n medicijn vinde en horen. nn ku ter be ) ers (of monst medidat Er is maar één dosis van dat de rijk ng ela b el cijn, dus is het he ! ken zoe d ribbels goe
Het Oormonster is een mensachtig wezen dat in de buurt van Chirolokalen rondzwerft en op zoek is naar oren van kleine kinderen. De legende vertelt dat het Oormonster leiding was die vroeger heel slecht hoorde. Het Oormonster besloot dan maar om oren van mensen te stelen zodat het beter kon horen! Ga samen met de ribbels op zoek naar het Oormonster en ontdek of het werkelijk zo eng is als de legende zegt.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
VOORBEREIDING
Belangrijk!
Iemand van de leiding is het Oormonster. Die moet zich verkleden en zich in het begin van de Chironamiddag ook niet laten zien, zodat het minder opvalt dat iemand van de leiding het Oormonster is.
De ribbels mogen een beetje bang zijn, maar zorg ervoor dat ze zich veilig blijven voelen bij de leiding. Je blijft ook in groep, zo leren de ribbels elkaar op hun gemak te stellen en elkaar te helpen.
Maak een kaart van je Chirolokalen en de omgeving. Dat is de kaart die leidt naar het medicijn, maar ook naar het Oormonster. Maak de kaart wat vuil voor dat tikkeltje extra. Maak het medicijn: geef het drankje een gekke kleur, bijvoorbeeld water met muntgrenadine. Maak een route die naar het medicijn en het Oormonster leidt en geef die aan op de kaart. Naargelang hoe bang je de ribbels wilt maken, kan je de volgende zaken doen: nepbloed verspreiden (ketchup of verf), hier en daar nep-oren leggen, lugubere tekeningen achterlaten op de bomen, enzovoort. Verstop het medicijn op het einde van de route op de kaart.
SPELVERLOOP Vertel je ribbels op een dramatische wijze in een verduisterde ruimte de Legende van het Oormonster. Zo speel je in op de fantasie van de ribbels en heb je al de toon gezet voor het spel.
Maak een zeer duidelijke kaart zodat de ribbels ze zelf kunnen analyseren en gebruiken. Help hen als dat niet lukt. Je maakt de route zo lang als je zelf wilt. Tijdens de route laat het Oormonster soms eens van zich horen. Luide kreten volstaan normaal. Als de tocht sneller gaat dan gepland, kan je ondertussen nog enkele opdrachten verzinnen die het Oormonster weghouden. Hier enkele voorbeeldjes: • Breek denappels in stukken en strooi die rond om het monster af te schrikken. • Teken een cirkel op de grond en ga erin staan. Het monster kan niet in de cirkel. • Verzin samen een lied of rijmpje dat je kan opzeggen zodat het monster verdwijnt. Het Oormonster laat niet enkel van zich horen , het laat zich ook regelmatig zien: door van achter de hoek te piepen, snel voorbij te lopen, naar de groep toe te spurten en meteen weer weg te draaien, enz. Zorg ervoor dat de ribbels de kriebels krijgen als ze nog maar denken dat ze het monster zien of horen.
Aan het einde van de route die op de kaart aangegeven staat, ligt het medicijn verstopt. Laat enkele ribbels zoeken terwijl de andere ribbels alle voorgaande trucjes uitvoeren om het monster af te weren. Geef het spel ook een dramatische opbouw naar het einde. Bijvoorbeeld: de leiding wordt aangevallen door het monster en wordt gebeten. Het medicijn moet snel toegediend worden om te voorkomen dat ook zij een Oormonster worden.
EINDE VAN HET SPEL Eens het medicijn gevonden is, schenken de ribbels het aan het monster en geven ze een slok aan de leiding. Eens het Oormonster het medicijn gekregen heeft, bedankt het de ribbels heel vriendelijk en lief. Nu kan het namelijk weer goed horen en luisteren, iets wat het al eeuwen niet meer heeft kunnen doen. Na de bedanking en beloning en vertrekt het Oormonster. De leiding die het Oor monster heeft gespeeld, kleedt zich snel om en komt met een smoes terug naar de groep. Vraag zeker wat er gebeurd is zodat de ribbels erover kunnen vertellen. Tip Licht de ouders achteraf in. De levendige fantasie van de ribbels kan soms voor nachtmerries zorgen. Zo weten ouders wat er gebeurd is en kunnen ze daarop inspelen.
11
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
VRIENDEN ond er elka ar
MARTHE
TOMMY
JOJO
NELE
FIFI
NITHA
Als je enkel leiding bij elkaar zet, kan het er weleens pedagogisch onverantwoord aan toegaan. Daarom trok de Dubbelpuntredactie tijdens TUUR, het zomerkamp van Verbond Mechelen, op interview. Dat verliep uiteraard allemaal coronaproof. Maar een mondmasker hield de stoute verhalen niet tegen. BABS
12
jesica vanhoeck
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Dubbelpunt: Hey iedereen, hoe is het om hier nog eens als deelnemer te kunnen zijn? Nitha: Het is zalig om nog eens mee te mogen gaan zonder alles al op voorhand te weten. Nu moet ik me nog afvragen wat ik het beste aandoe. JoJo: En alle verantwoordelijkheden even weg. Je moet niet nadenken over de leden wekken, dit of dat gaan doen. Je wordt wakker gemaakt en krijgt tijd om uit je bed te komen. Babs: En je moet geen extra materiaal meenemen. Dubbelpunt: En wat vinden jullie het leukste aan weer deelnemer zijn? Nele: Gewoon keihard gaan bij elk spel! En niet bang moeten zijn. Als je meedoet met je leden ben je een beetje voorzichtiger en nu is het gewoon gaan! Marthe: Onnozel doen! Babs: Alles vanuit de leiding laten komen en zelf afwachten wat we moeten doen. Dubbelpunt: Heb je hier al enkele opmerkelijke dingen opgestoken van andere Chirogroepen? Tommy: Al 1001 dingen! Nitha: Constant, ook veel liedjes die ik nog niet kende.
meningen te horen vanuit een ander perspectief. Dubbelpunt: wat heb je al uitgespookt waar je zelf je leden voor ‘onder hun voeten zou geven’? Nitha: Valsspelen! Af en toe een beetje sneaky doen en niet volgens de regels. En je weet goed genoeg dat dat niet de bedoeling is, maar ... JoJo: Te laat komen! (iedereen lacht) Nitha: Bij ons staan daar zware straffen op. En hier is dat zo: ‘och, wacht’. Marthe: En tijdens het eten naar de wc gaan! (lacht) Dat mag anders niet en hier sta je recht en ga je gewoon. Dubbelpunt: Welke pedagogisch onverantwoorde ‘toeren’ kan je uithalen tijdens een dagtocht?
de leiding op dat punt staan, maar het was even chaotisch en die stond daar niet. Dus dat kind was rechtdoor blijven gaan, wat logisch was, want je moest enkel afslaan als de leiding het zei. Maar we hebben haar gevonden en het is allemaal in orde gekomen. Met een klein schrikske langs beide kanten. Nitha: Of iets te eng maken. Een schriktocht waar je met de leiding denkt: we pakken hen wel! Hen een stukje film laten zien waar ik dan zelf bang van word zodat ik niet durf mee te kijken. JoJo: Als aspiranten verstopten we op voorhand een bak bier in het bos. Als we dan een kalm momentje hadden, konden we op dat punt verzamelen. Toen ik dan zelf leiding was, gingen we die zoeken, want we wisten wel dat die sowieso ergens ging liggen. Dubbelpunt: En hoe zit dat met een dropping?
Nitha: Iets meepikken. Aan het wandelen zijn en denken: oh, we nemen dat mee.
JoJo: Veel te ver rijden en je leden achterlaten, waardoor ze dan maar net voor het donker thuis zijn.
JoJo: Door een weggetje lopen waar je eigenlijk niet mag komen omdat het privé is. Maar daarachter is er een mooi bos. En ja, er toch naartoe gaan.
FiFi: Hen met slechte communicatie op pad sturen: een gsm die al half plat is, één iemand die een gsm meeheeft maar de nummers van de leiding niet heeft, enz.
Marthe: Door de koeienwei! Of is dat nog oké?
Nele: Met een keilouche auto meerijden! JoJo: Wij durfden weleens zwartrijden met de tram!
Nele: Ja, heel veel, amai. Ik ken precies geen enkel Chiroliedje! We zingen echt heel andere dingen bij ons.
Babs: Een keidrukke weg oversteken, waarvan je zelfs denkt: is dit misschien een autostrade? En dan echt met drie keihard overlopen.
Babs: Ja, en soms hetzelfde maar helemaal anders. Zoals daarnet de ‘bikke bikke bik!’, toen zong iedereen iets helemaal anders.
Nele: Of als het juist rood is en er staan nog drie leden, hen aanmoedigen: “Allee, kom! Snel er nog door.”
FiFi: Wij mochten ooit eens meerijden op een tractor tussen de hooibalen, maar er was niet echt veel houvast. We moesten ons dus constant opnieuw vast grijpen, anders waren we eraf gevallen. En dat was echt gevaarlijk.
Dubbelpunt: En tijdens een nachtspel?
Iedereen: Wow!
Nele: Een lid kwijtspelen? Er was dit jaar een foutje gebeurd. Er moest i emand van
Marthe: Wij zijn ooit eens meegenomen door een combi. Toen hebben we van de
FiFi: Ook goed om te horen hoe andere groepen problemen helemaal anders oplossen. Het is wel fijn om andere
13
14
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
agenten heel hard op onze kop gekregen, dat dat niet mocht omdat we vier jonge meisjes waren. Maar we moesten naar het circuit van Zolder en toen hebben ze ons nog eens meegenomen achter de schermen. Dat was keicool! Maar wel eerst op onze kop gekregen. Dubbelpunt: En welke pedagogisch onverantwoorde dingen gebeuren er tijdens de leidingskring weleens? Marthe: Te veel drinken. Dat is echt niet aangenaam. Nitha: Dan heb je niets aan de vergadering. Marthe: En dat zijn dan meestal maar twee of drie mensen en dan ... oh nee! FiFi: Dat kan echt heel de sfeer verpesten. Dubbelpunt: Wat is er niet zo peda gogisch verantwoord tijdens verstoppertje? Nitha: Tegen de leden zeggen dat ze maar tot daar mogen en zelf verder gaan. Of niet goed weten waar je leden zitten. Nele: Ja, als je zelf meedoet, weet je dat echt niet. Babs: Wij zijn tijdens onze tweedaagse in een beachcafé ‘s nachts verstoppertje gaan spelen. En daar stonden camera’s! Oeps. FiFi: Of verstoppertje in de Ikea! Tommy: Of je leden de kou in sturen en zelf binnen proberen op te warmen aan de chauffage. Dubbelpunt: Wat is er niet zo pedago gisch verantwoord tijdens het kamp? (iedereen lacht) JoJo: Een veel te groot vuur maken.
Marthe: Of met de aspiranten een klerenketting maken en in hun onderbroek staan en dat de kleintjes dat beginnen na te doen. Nee mannen, dat is niet de bedoeling! FiFi: De vettige dag die net een streepje te extreem gaat. En pas na tien minuten doorhebben dat het spel toch niet ideaal was. Marthe: Heel veel straffen. Heel veel straffen zijn totaal niet oké. (enkele mensen knikken) Marthe: Ik weet dat de leidingsploeg er voor ons altijd over ging. Dat was soms onmenselijk. Ik ga zelfs niet zeggen wat het was omdat het zo erg was. Dat zijn geen leuke herinneringen. Maar ik denk soms dat ik ook fouten heb gemaakt. Toerkes laten lopen, dat is niet echt zo’n goede straf. Nitha: Op het einde van het kamp sommige dingen negeren. Iemand die altijd zaagt niet meer ernstig nemen. Maar als die dan echt iets serieus aan de hand heeft, dan ga je dat dus minimaliseren. Nele: Wat ik ook echt irritant vind: we hebben dit jaar afgesproken dat we zelf foto’s maken op kamp. Vroeger deed de kookploeg dat zodat wij daar niet per se mee bezig moesten zijn. Nu met corona en de bubbels was dat niet handig. Maar ik vond het dan wel lastig om mijn gsm constant boven te halen terwijl de kinderen dat niet eens mogen meenemen. Dubbelpunt: En hoe zit met jullie taalgebruik?
Babs: Gescheurde foef en zo! Ik weet dat er daar andere namen voor zijn, maar wij noemen dat nog zo. Dat raakt er niet goed uit. Nitha: Meestal zeg je alle verschillende namen dan. Zo snapt iedereen het. Of scheldwoorden gebruiken. Onze woordkeuze is niet altijd zo goed om rond kindjes te zijn. En dan probeer ik daar wel op te letten, maar je bent zo moe op kamp en dan floept het er eens uit. Als ik hoor dat ze het herhalen, dan zeg ik wel dat ze dat niet mogen zeggen. Tommy: Ons moeder zei altijd dat wij na het kamp tien dagen nodig hadden om al het dialect af te leren dat we op kamp spraken. JoJo: Ja, je hebt echt een Chirotaal. Tommy: Dat is niet per se schelden of zo, maar gewoon hoe je dingen zegt. Marthe: Wij gaan gemengd op kamp en er is altijd een soort rivaliteit tussen meisjes en jongens. Dat is plezant bedoeld, maar soms zie je kindjes daar te hard in opgaan. Als leiding deden we bijvoorbeeld altijd f*ck you naar elkaar en het werd een gewoonte om zó (middel vinger opsteken) te doen als je iemand tegenkwam. Maar op den duur begonnen de leden dat ook te doen. Niet goed. FiFi: Toen de New Kids opkwamen, waren wij met onze aspiploeg het hele jaar een New Kids-taal aan het spreken en tijdens het kamp deden we dat ook. En dan begonnen de klein mannen ook New Kids-uitspraken over te nemen. Dubbelpunt: Wat betekent volgens jullie ‘pedagogisch onverantwoord’?
(iedereen lacht)
Marthe: Niet het juiste voorbeeld geven. Maar ja, we zijn ook nog jong.
Marthe: Ik denk in liedjes dat het erg is.
Babs: Soms uit gewoonte.
Nele: Je kan dat ook doortrekken naar spelletjes.
Marthe: Je probeert wel te zeggen dat het niet juist is, maar het is dan al te laat.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
VRIENDEN ond er elka ar
Dubbelpunt: Wanneer wordt iets onver antwoordelijk?
Babs: Je bent maar mens en maakt soms eens fouten.
zien waar we waren, want het was dus pikdonker.
Nele: Als iets gevaarlijk is of echt schade kan aanrichten. Bijvoorbeeld: toen we dat lid waren kwijtgespeeld, was dat onverantwoordelijk van ons. Maar een klein vloekwoordje, daar zal een kind na twintig jaar niet van zeggen: “En op kamp heeft mijn leiding eens godverdomme gezegd.”
Marthe: Ja, tuurlijk!
Tommy: Op tweedaagse op een weg slapen.
FiFi: Onverantwoord is je rug draaien naar een situatie en het niet meer onder controle hebben. Pedagogisch onverantwoord is deelnemen aan de situatie en achteraf zeggen: “Eigenlijk mocht dat niet, maar het was toch wel plezant.”
FiFi: Dat is een kwestie van stoom aflaten. Op school moet je altijd braaf de regels volgen. Thuis ook, bij vriendjes en in de sportclub ook. Maar in de Chiro kan je je eens goed laten gaan. Je mag een veel te grote stok uit het bos halen.
FiFi: Wij gingen vaak klakkenbuizen schieten in verlaten gebouwen in Mechelen. Dat was niet altijd zo veilig. Ik heb ooit Ward eens moeten redden van een gevaarlijke val.
Marthe: Ja, pedagogisch onverantwoord, dat zijn deugnietenstreken die je een beetje moet meekrijgen in de Chiro.
Nele: Of helemaal nat worden in de beek.
(iedereen is wat verwonderd)
Nitha: Je mag hen ook een beetje harder maken.
Nele: Mijn broer is zo ooit op een werf gaan slapen op weg naar het kamp. Hij was ‘s nachts tegen een stalen ding gelopen en is nog naar de spoed moeten gaan. Geen goed idee dus. En dat was nog voor ze op het kampterrein waren geweest.
Nele: Lichtjes de grenzen overschrijden. Marthe: Maar toch nog bijbrengen aan je leden dat het eigenlijk fout is. Nele: Ja, het zo wat aftasten. (iedereen lacht) FiFi: En het als goed verhaal kunnen brengen achteraf. Dubbelpunt: Moet die deugnieterij kunnen in de Chiro? Nitha: Ja, zeker! Zo eens goed vuil eten. Thuis mag dat niet maar in de Chiro moet dat kunnen. JoJo: Ja, dingen doen die thuis niet mogen. Nele: “In de Chiro mag dat.” Dat zinnetje valt wel vaker. Dubbelpunt: Ben je als leiding een voor beeld voor je leden? Iedereen: Akkoord!
Babs: Maar dat beseffen de kindjes ook wel. Dubbelpunt: “Zondag is anarchirodag.” Brengt dat kinderen iets bij? Iedereen: Absoluut!
Babs: Het is goed om te leren wat de grenzen zijn en te weten hoe ver je erover mag gaan. Marthe: En soms eens geheimpjes hebben tegenover de ouders. Dat is wel tof. Hihi. Dubbelpunt: Hebben jullie nog goede verhalen van dingen die jullie als lid deden die niet zo pedagogisch verant woord zijn? Babs: De auto volstoppen met leden. Ik zou dat zelf nooit doen. Maar dat was wel leuk. Of wat kan je allemaal met een winkelkar doen? Nele: We gingen een spel doen in Geel maar waren te lui om naar daar te stappen of fietsen. Dus we gingen liften. Er was een busje met een laadbak en het licht in die laadbak werkte al niet. Er w aren twee mannen en wij waren allemaal meisjes en nog wat naïef. We waren blij dat we vervoer hadden. Toch maar even Google Maps opgezet om te
Iedereen: OOOOH! Tommy: Het was een klein straatje tussen de weiden, zonder huizen. Het was dus wel verlaten. We hadden niets gevonden om te overnachten.
Marthe: Mijn broer heeft ooit eens eitjes gebakken op een militair domein. Toen kwam er een tank voorbij en zijn ze naar buiten geëscorteerd. Babs: Wij hadden dat ook eens op een militair domein. Er kwam een auto, dus wij allemaal bukken. Ze dachten dat we kogels aan het stelen waren. We hadden het niet echt door dat we op zo’n militair domein waren. Dubbelpunt: Zo zie je maar. Af en toe mag je wat pedagogisch onverantwoord zijn, maar je blijft wel verantwoorde lijk. Als je al de dingen die hier gezegd worden allemaal bij jezelf herkent, moet je toch maar eens de Veiligheidsfiches lezen.
15
16
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
EEN CORONAPROOF CHIROJAAR jan van bostraeten
De nieuwe jeugdwerkregels werken net zoals de scholen met kleurcodes. We begonnen met code geel over heel Vlaanderen. Stel dat er in je gemeente een opstoot van het aantal besmettingen is, dan kan het zijn dat het lokale of provinciale bestuur de code aanpast. Hiernaast een overzicht van de belangrijkste maatregelen per kleurcode.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
kleurcodes
-12
+12
GEEN RISICO
Gewone werking
Gewone werking
LAAG RISICO
• • • •
Bubbels zonder social distancing Max. 50 personen per bubbel Enkel social distancing tussen de bubbels Bij voorkeur in buitenlucht
• • • •
Bubbels zonder social distancing Max. 50 personen per bubbel Al te fysiek en intens contact vermijden Bij voorkeur buitenactiviteiten
MATIG RISICO
• Bubbels zonder social distancing • Max. 50 personen per bubbel • Enkel social distancing tussen de bubbels
• • • •
Bubbels zonder social distancing Max. 20 personen bij werking binnen Max. 50 personen bij werking buiten Al te fysiek en intens contact vermijden
HOOG RISICO
Activiteiten mogelijk volgens specifieke regels:
Activiteiten mogelijk volgens specifieke regels:
• Groepen van 20 mogelijk in de buitenlucht mét social distancing en altijd onder toezicht van begeleiding • Je houden aan de geldende samenlevingsregels
• Groepen van 20 mogelijk in de buitenlucht mét social distancing en mondmaskers, en altijd onder toezicht van begeleiding • Je houden aan de geldende samenlevingsregels
DE LEIDINGSPLOEG
OP LEIDINGSWEEKEND?
Bij code geel mogen volwassenen (+18) geen contact met elkaar hebben als er geen leden bijzijn. Dat wil zeggen dat je bijvoorbeeld tijdens een vergadering aan social distancing moet doen.
Overnachten met de leidingsploeg is af te raden. Maar in principe is het toegestaan als je tijdens die overnachting voldoende afstand kan bewaren en werkt met mondmaskers als dat niet kan. Overnachtingen organiseren onder die voorwaarden is echter niet evident. We raden dus aan om je af te vragen wat de meerwaarde van zo’n weekend is. Ga na of het haalbaar is om je een heel weekend (ook tijdens het eten, het slapen en de ontspannende momenten) aan die maatregelen te houden.
Vijf tips om te anderhalvemeteren met de leiding • Lees samen jullie Dubbelpunt • Schoenenpetanque in een cirkel • Wie-ben-ik, ik-heb-nog-nooit of Black Stories • Een rodedraadspel waarbij je moet photobomben (op 1,5 m) • Een geheime move uitvinden voor als jullie elkaar tegenkomen
TIP VOOR DE GROEPSLEIDING Met een beetje creativiteit kan je voor een toffe teambuildingsdag wel de spelen gebruiken uit het magazine dat je via de startzending kreeg. In de aanbieding: • What would Oprah do? • Escape van de gewoontedieren
17
18
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
REGELS? WELKE REGELS? IN HET KORT
de speelTijdens dit spel mogen ring eens de an clubbers voor de ver Een groot . en ng ha uit el de echte reb het spel op blad waar alle regels van imige speelstu on staan en een groep die aan om an sta ar clubbers die kla leren ze ijk gel Te n. pe lap te hun laars regels en rev geschreven en ongesch van de Chiro kennen. Plezier gegarandeerd!
Regels, regels, regels. De speelclubbers hebben er lak aan! Dat gaan ze de leiding vandaag eens goed duidelijk maken. Een grote lijst met wat ze niet mogen doen? Pfuh! Dan doen ze het wel achter de rug van hun leiding! MATERIAAL
• • • • • • • • •
Bal Stoepkrijt Knuffels Ballonnen (en waterballonnen) Papier Schrijfgerief Emmer met water Kom met bloem Beker(tjes) met verf
VOORBEREIDING Schrijf vooraf de regels op een groot papier. Tip Je kan die mee laten aanvullen door de speelclubbers!
SPELVERLOOP Verdeel de groep in vier tot zes kleinere ploegen. Alle spelers doen hun rechterschoen uit en leggen die op een grote stapel. Met de leiding herverdeel je de grote stapel in kleinere stapels. De stapel waar je schoen ligt, bepaalt je ploeg. Hang een groot blad op waar alle regels op staan. De opdracht per regel staat er niet bij. Maak duidelijk wie van de leiding corrupt of streng is. De corrupte spoort de speelclubbers aan om de regels te overtreden en geeft hen de opdrachten. Daarnaast kan de corrupte leiding de speelclubbers helpen of tips geven. De corrupte leiding probeert ook altijd uit het zicht van de strenge leiding te blijven.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
DE REGELS Hieronder geven we enkele voorbeeld regels. Die zijn er om NIET overtreden te worden. Dat zegt de strenge leiding dan toch. Bij iedere regel staat een opdracht waarmee ze die tijdens het spel kunnen overtreden, maar er staat ook bij hoe ze ervoor gestraft kunnen worden. De corrupte leiding spoort de leden aan om de opdrachten uit te voeren en legt die per regel uit. De strenge leiding controleert de leden op het verbreken van de regels. Worden ze betrapt? Dan geeft de strenge leiding de bijbehorende straf aan de speelclubbers. Tip
jan van bostraeten
De strenge leiding loopt rond over het terrein om de speelclubbers en de corrupte leiding te betrappen op kattenkwaad en hen te bestraffen. Die straf is telkens gelinkt aan de regels die het ploegje op dat moment aan het overtreden is. De strenge leiding heeft altijd een bekertje verf bij. Dat zullen ze gebruiken om een stip te geven aan de betrapte leden die een straf moeten uitvoeren. Op het einde van het spel kan je dan samen met de speelclubbers tellen wie de meeste en wie de minste stippen heeft gekregen. Zo bepaal je wie het stoutste of het braafste ploegje was. De ploeg die op het einde van het spel de meeste regels overtreden heeft zonder betrapt te worden, wint het spel. Spreek vooraf de duur van het spel af, bijvoorbeeld anderhalf uur. Daarna bepaal je de winnaar. Voor je het spel start, gaat de corrupte leiding zich verstoppen op het terrein. De strenge leiding blijft bij de groep en geeft het startsignaal. De strenge wacht dan nog enkele minuten zodat alle ploegjes van start kunnen gaan voor ze alles en iedereen gaan controleren. Tijdens het spel blijft de strenge leiding met een alziend oog rondwandelen.
Schrijf er de regels bij die eigen zijn aan je Chirogroep en voor jouw speelclubafdeling. Zo weten ze meteen welke grenzen er zijn en kunnen ze die voor één keer overtreden. Zorg er wel voor dat de opdrachten en straffen in lijn liggen met de regels uit de voorbeelden! De speelclubbers mogen NIET: • SNOEPEN Opdracht: De ploeg die deze opdracht krijgt, moet proberen ‘snoep’ te smokkelen. Ze moeten daarvoor een bal overbrengen van de ene c orrupte leider of leidster naar de andere. Zorg ervoor dat de strenge leiding het niet te zien krijgt. (Heb je maar één corrupte leider of leidster? Laat hen dan een bal uit een lokaal mee smokkelen naar de corrupte leiding.) Straf: De speelclubbers moeten de bal afgeven en een rondje rond het gebouw lopen. • ’VOLWASSEN’ BOEKJES BEKIJKEN Opdracht: Markeer op verschillende pagina’s in een tijdschrift enkele woorden die samen een zin vormen. De speelclubbers moeten de zin reconstrueren. Straf: Om hun ogen te reinigen, moeten de speelclubbers die net betrapt werden op het lezen van ‘volwassen’ boekjes zichzelf één minuut blinddoeken. • MET WILDE DIEREN SPELEN Opdracht: De speelclubbers krijgen een knuffel mee. Die moeten ze een
rondleiding geven door de lokalen. Straf: De speelclubbers moeten met stoepkrijt een kooi tekenen (of een kooi bouwen) waar het knuffeldier voor de rest van het spel moet blijven. • AFWAS PROBEREN TE VERSTOPPEN IN PLAATS VAN AF TE WASSEN Opdracht: De speelclubbers moeten een bord proberen te verstoppen en ervoor zorgen dat niemand het vindt gedurende vijf minuten. Andere ploegjes mogen ook het bord zoeken en klikken bij de strenge leiding. Straf: Als iemand gezien heeft waar het bord verstopt ligt, moeten ze het afwassen door er vanop een afstand van twee meter een waterballon op te gooien. • SCHELDEN Opdracht: De speelclubbers moeten vijf minuten tegen een boom schelden. Straf: Als ze betrapt worden, moeten ze een lief gedicht schrijven en dat voorlezen aan de boom. • MET VREEMDEN PRATEN Opdracht: De ploeg moet een verhaal gaan vertellen aan leiding van een andere afdeling, over wat ze de afgelopen week meegemaakt hebben. Straf: Om niet meer herkend te worden door de vreemde mensen moet iedereen van de ploeg hun hoofd in een kom water stoppen en daarna in een kom bloem. • LAWAAI MAKEN Opdracht: Iedereen van de groep moet een ballon stukblazen. Straf: De hele groep moet gezamenlijk één minuut zwijgen.
EINDE De ploeg speelclubbers die op het einde het meeste regels overtreden heeft, wint het spel! Neem foto’s van de ploegjes en hang ze op in je lokaal om je voor eeuwig te herinneren wie de deugnieten zijn. Tip Om een extra twist toe te voegen, kan je een tweede winnaar uitroepen: de ploeg die de minste regels overtreden heeft. Zij zijn immers de braafste leden.
19
JEUGD 20
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
DOSSIER
van tegenwoordig
trijn nijckees
D
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Het is een vaststaand cliché: de jeugd van tegenwoordig is niet meer wat het vroeger was. Maar dat is niet altijd slecht. In het Chiroarchief zitten dingen waarbij we nu onze beide wenkbrauwen serieus fronsen. Door Kato
NIET SNOEPEN IN UNIFORM! Stel: je gaat naar de Chiro en voor je vertrekt denk je nog na welke schoenen en sokken je gaat aandoen. Het begint stilaan kouder te worden, dus je doet nog een kleurrijke sjaal aan. In de jaren 50 was dat een onvoorstelbaar scenario. Een handleiding vertelde tot in het kleinste detail hoe het uniform gedragen moest worden. Voor jongens een roestbruin hemd met opgerolde mouwen, een goudgele das met de naden naar achteren gericht, een zwarte broek die reikt tot waar je vingertoppen komen bij gestrekte arm, een bruin-lederen broeksriem, lichtgrijze sportkousen die tot een handpalmbreedte onder de knieschijf komen, lichtgrijze sokken en zwarte hoge marsschoenen. Ook voor meisjes was er een strikte code. Bovendien was snoepen in uniform uit den boze: “Meisjes snoepen nooit in uniform, tenzij met toelating van een leidster” (uit De Keure, 1956). Hoewel de regels duidelijk waren, was er ook jeugdige rebellie. Zo drukt deze passage uit Licht - de voorloper van Dubbelpunt voor meisjes – uit 1960 grote verontwaardiging uit: “Zult u het mij kwalijk nemen als ik aanstip wat men zoal op een meivaart, een processie of op een bivak te zien krijgt: groene en rode ballerina-schoentjes!!, -rokken: een waaier van plooikes of quasi-dwangkamizool, versierd met vijffrankstukknopen!”
KWALITEITEN VAN EEN GOEDE LEIDER OF LEIDSTER
weleens een ogenblik aan dat men geld zou geven voor wijze raad van iemand die je grondig kent.”
Om een goede leid(st)er te zijn, was het in het midden van de vorige eeuw niet voldoende om goed met kinderen om te gaan en goede programma’s in elkaar te steken. Leidster of leider werd je maar ‘op de knieën’. Je moest streven naar een minimumprogramma, waaronder een veertiendaagse biecht bij een vaste biechtvader, dagelijks tien minuten bezinning en elke zondag als dankzegging na de Heilige Communie het leidersgebed bidden voor de leden.
GEEN MAAT VOOR NIKS
Leidsters die in de jaren 60 Licht opensloegen, konden in het voorwoord de volgende duidelijke boodschap lezen: “Wat is onze bedoeling met de Chiro? Het antwoord is zeer eenvoudig. We willen kristenen vormen.”
SEKS & BODY Wat voor Joepie de rubriek ‘Seks & Body’ was, was voor Licht ‘Kristien Service’. Kristien beantwoordde openhartige vragen van leidsters. De antwoorden waren voor onze huidige geesten soms opmerkelijk. Zo vroeg een leidster of het oké zou zijn dat ze met hun leden over seks praten. Dit was het antwoord: “Vooreerst wil ik even zeer duidelijk zeggen dat de OUDERS DE VOORLICHTING DIENEN TE GEVEN. Dat dit hun eer en plicht is. [...] Daarom heeft geen enkele leidster het recht, zonder toestemming van de ouders of van een Bestuurder aan een meisje voorlichting te geven. [...] Wie mag in de Chiro voorlichting geven: een priester of een oudere leidster. Natuurlijk telt hier niet zozeer de leeftijd – toch is 21 jaar een veilige scheidingslijn – maar de geestelijke rijpheid. [...] Als men ondervindt dat er praatjes gaan in de afdeling is het dikwijls aangewezen dat men eerst een ouderkontaktavond (sic) belegt waarop gesproken wordt over de voorlichting door een gevoegd persoon.” Toen leidsters aan Kristien advies vroegen over relaties kwam ook dit advies voor: “Vergeet niet al eens over je verkering te spreken tegen je biecht vader. Hij zal je helpen als je het nodig hebt, want in elke verkering breekt er
Waar in de jaren 50 en 60 de communicatie vanuit de Chiro door drongen is van terughoudendheid tegenover seksualiteit, durft het later soms de andere richting uit te gaan. Voor wie vroeg de dubbele bodem bij K3- liedjes ontdekt had, laat Geen Maat Voor Niks, het jaarthemalied van 1995-1996, weinig aan de verbeelding over: We ... vliegen bij elk weertje, zonnig of bewolkt Ons bedje tuft het beste als het aardig is bevolkt Dan speelt het zoekend trio de pannen van het dak We speuren erop los, we gaan op tocht met pak en zak Kom en stap erin, je zakt er echt niet door En ‘t is niet om te slapen want daar dient zo’n bed niet voor We zijn op zoek naar klanken, we missen nog een maat Maar weten tegelijk dat het de tocht is waar ‘t om gaat Ja ... droom het bed op gang en vlieg er mee op uit Voor elk een veilig plekje en we gaan heel snel vooruit De klanken die we zoeken, heeft niemand ooit gehoord Dat maakt het nog iets boeiender, we speuren onverstoord De lege maten komen, aandacht voor ‘t kabaal We willen het proberen, bovendien met allemaal Kom, luister heel aandachtig, je hoort misschien wel iets (iedereen roept) Alweer geen maat voor niks We ... vliegen bij elk weertje, zonnig of bewolkt Ons bedje tuft het beste als het aardig is bevolkt Dan speelt het zoekend trio de pannen van het dak We speuren erop los, we gaan op tocht met pak en zak
21
22
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
Je bedoelt racekisten!
ZEEPKISTEN? IN HET KORT De rakwi’s beslissen vandaag over snelheid, hoog en laag, trekken en duwen. Kortom: ze mogen zich eens helemaal laten gaan. Het einddoel is een zeepkistenrace waarin ze in hun zelfgemaakte zeepkisten tegen elkaar zullen strijden om als eerste over de streep te komen.
*insert sportcommentatorstem* De rakwi’s staan allemaal klaar aan de start. Het belooft een uitermate spannende race te worden gezien het uitdagende parcours en de bijzondere kwaliteit van de zeepkisten. Daar gaan ze dan! Ze hebben allemaal een snelle start genomen, maar we kunnen toch al enkele koplopers onderscheiden van de groep. Het zal erom spannen in de pittige bochten en het is nog maar de vraag hoeveel er uiteindelijk de eindstreep zullen halen als we de gedrevenheid van de racers zien. Als dat maar goed komt ...
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
shutterstock
MATERIAAL Wat je exact nodig hebt, kunnen we niet voorspellen. Dat bepalen de rakwi’s. Leg wel al zoveel mogelijk ‘basic’ knutsel materiaal klaar. • • • • • • •
Scharen Sterke lijm Sjortouw Plakband Karton Verf Breekmes
Daarnaast doen we nog enkele suggesties: • • • • • • • • • • •
Dingen op wielen Houten planken Crêpepapier Takken en/of stokken Nagels Hamer Kapotte bezemstelen Oude kussens Colsonbandjes Helmen Verkleedkleren
VOORBEREIDING Hang alvast een groot stuk papier op waar je op kan schrijven welke stappen
nodig zijn om een zeepkist te bouwen. Zo kunnen de rakwi’s zelf planmatig aan de slag gaan en zien wat ze al gedaan hebben en wat ze nog moeten doen.
VERLOOP VAN HET SPEL Vertel de rakwi’s wat jullie vandaag zullen doen. Het is belangrijk dat jullie met de leiding het einddoel vertellen, maar de rakwi’s zullen het hele proces zelf moeten bepalen. Als jullie een inventieve rakwigroep hebben, kunnen ze dat helemaal zelf doen. Zo niet, dan zal je hen wat meer moeten sturen. Overloop met hen wat er moet gebeuren om een zeepkistenrace op poten te zetten. Dat kan je dan alvast op het grote blad papier schrijven. Het geeft ook zicht op hoeveel hulp je rakwi’s nodig hebben tijdens het bouwen of ontwerpen van een zeepkist. Bied hen al het nodige materiaal aan en laat hen dan zelf aan de slag gaan. Tip Geef hen de kans om in teams te werken, net als de Formule 1-teams die ze willen evenaren. Bijvoorbeeld in ploegjes per twee of per drie. Zo bespaar je ook materialen!
WAT MOET ER SOWIESO GEBEUREN? • Zeepkist bouwen • Parcours bedenken en klaarzetten • Spelregels opstellen Begeleidingstip Het is vandaag aan de rakwi’s om zelf hun grenzen te bepalen. Hoe snel kan het? Hoe hoog durven ze? Hoe gebruik je een breekmes? Uiteraard ben jij met de leiding nog altijd verantwoordelijk, dus als ze te ver gaan of het dreigt uit de hand te lopen, grijp je uiteraard in. Je mag hen uiteraard ook helpen. Er is niets zo leuk voor rakwi’s als de leiding die meedoet met hun gekke plannen. Heb je leuke foto’s van jullie activiteit? Wij zijn benieuwd! Stuur ze gerust naar afdelingen@chiro.be.
23
24
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SAMEN
redden we de wereld! We kwamen op straat voor een beter klimaatbeleid. We trokken gewapend met vuilniszakken door de straten om ze proper te houden. Dat we bij de Chiro willen werken aan ecologische duurzaamheid is niet gek: elk jaar leven we tien dagen op het ritme van de wind en van de zon. We gaan je hier niet vertellen dat je het beste ecologische zeep gebruikt of dat je leden een drinkbus moeten meenemen naar de Chiro. Kies gerust zelf wat je wil doen om wat duurzamer te worden met je Chirogroep. Vanaf volgende maand geeft de commissie Duurzaamheid je tips mee in Dubbelpunt. Maar nu willen we jou vertellen wat we met Chirojeugd Vlaanderen doen om duurzamer te zijn. First stop: De Banier. Voor wie het zich altijd al afvroeg: je spreekt De Banier uit zoals je het schrijft. Het is geen fancy bourgeoisiewinkel, dus je hoeft het niet op z’n Frans uit te spreken. Een banier is trouwens een (Chiro)vlag die met trots wappert als je Chirogroep actief is.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
25
jan van bostraeten, inzet: jan sneyers
De Banier – dat is de Chirowinkel – streeft ernaar om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Dat doen we door op een duurzame, sociale, ethische en ecologische manier om te gaan met mensen en productiemiddelen. Als kleine winkelketen van de Chiro is dat een logische keuze. Dat realiseren als handelsbedrijfje binnen de grote wereldeconomie is een ander paar mouwen. Toch doen wij ons best.
eter moeten kennen. Na de vervanging b van de plasticverpakking hebben we sinds het voorjaar van 2020 de hemden geproduceerd met bio-katoen. Ook de kousen, sokken, T-shirt, hoodies en Chirotruien komen zonder plastic verpakking in onze winkels terecht. De volgende partij Chirokousen (najaar 2020) zal uit gerecycleerde grondstoffen gemaakt worden. Voilà, daarmee weten jullie hoe onze BLAUWE hemden en RODE T-Shirts en kousen tegelijk GROEN kunnen zijn.
EEN GROEN CHIROHEMD!
EEN ECOLOGISCH CHIROASSORTIMENT
“Hola, kan dat zomaar? De Chirokleuren zijn blauw, rood en beige! Worden wij misschien overgenomen door onze vrienden van de scouts?” Nee, je zou ons
Je hebt het misschien al opgemerkt: de Chirotandenborstel is een humble brush, de handdoeken zijn van biokatoen en de Chirosneakers zijn Komrads. We zorgen
www.debanier.be
Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 Heist-op-den-Berg, Bergstraat 34, 015-369 359 Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84
ervoor dat we voor nieuwe producten altijd de meest ecologische keuze maken. Zo kan jij je favoriete Chirogadgets dragen en je steentje bijdragen aan een betere wereld.
MINDER PLASTIC We hebben het aantal plastic zakken van De Banier, die we vroeger gratis aan de klanten meegaven, met 90 % kunnen beperken. De alternatieve herbruikbare ‘winkelzakken’ zijn een groot succes. In het magazijn worden verpakkings materialen zoveel mogelijk hergebruikt. Het transport naar de winkels gebeurt in stevige, herbruikbare bakken en gerecycleerde zakjes. Maar we hebben nog een hele weg te gaan. Samen met jullie gaan we voor een groenere wereld! ‘t Es nog al nie na de wuppe.
Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 Sint-Niklaas, Stationsstraat 77, 03-766 07 66 Turnhout, Sint Antoniusstraat 37, 014-42 15 13 Commerciële dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44
WINKELS
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD
26
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
MASTER PRANKER
jan van bostraeten
Mopje hier, grapje daar, wie wordt de Master Pranker en ook de winnaar? Daar draait Master Pranker om: een eeuwenoud spel waarbij niets of niemand ontzien wordt tijdens het grappen en grollen.
WIE WINT DE KROON EN DE TITEL VAN MASTER PRANKER?
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
IN HET KORT De leden moeten proberen om aan de top van de ladder te komen. Dat doen ze door grappen uit te halen met de speler die boven hen staat. Lukt het? Dan ben je een stapje dichter bij de eretitel van Master Pranker. Wie aan het einde van het spel bovenaan staat, heeft die titel meer dan verdiend.
Tip Je kan proberen dit spel op een namiddag te spelen, maar ons lijkt het alvast leuker om het een heel weekend, kamp of zelfs een Chirojaar te laten duren als rode draad. Vergeet dan niet je tito’s er telkens op jullie Chironamiddag aan te herinneren om mee te spelen. Uiteraard kan je met de leiding ook meespelen om de sfeer erin te houden!
MATERIAAL EN VOORBEREIDING
• Neem een groot stuk papier en stiften. Teken daarop alvast de ladder voor de laddercompetitie en hang die op een zichtbare plaats in je lokaal. • Voorzie wasspelden met daarop de naam van de leden geschreven. Die kan je ophangen op de plaats die de leden verdiend hebben tijdens het spel.
SPELVERLOOP Neem zoveel speelkaarten als je leden hebt. Als je een groep hebt met veel leden kan je hen in duo’s of trio’s laten spelen. Neem dan evenveel kaarten als je duo’s of trio’s hebt. Schud de kaarten door elkaar en laat iedereen er een trekken. Het getal op de getrokken kaart zal de startvolgorde van de ladder bepalen. Eens alle leden hun plaats op de ladder weten, kunnen ze beginnen met grappen voor te bereiden voor de tito die een trapje hoger staat. Telkens een grap geslaagd is, verwissel je van plaats. Bijvoorbeeld: Dirk staat op de tweede plaats, Nour op de derde. Nour haalt een geslaagde grap uit met Dirk. Dan zakt Dirk naar de derde plaats en stijgt Nour naar de tweede. Hieronder willen we al graag enkele onvoorspelbare grappen met jullie delen! • Met speculaas een kakje maken en dat in een krant steken. Als iemand er op trapt, is de prank gelukt. • Een doorgang bedekken met plastic folie zodat mensen ertegen lopen. • De wc-bril insmeren met honing. Wie gaat er zitten? • Water en bloem zijn ook beste vrienden met pranks! • Laat iemand op een spectaculaire manier schrikken, bijvoorbeeld met een masker. • Teken een spin op de wc-rol in het toilet. • Draai het dopje van het zoutvaatje los en geef het door als jullie frietjes eten. • Geef zuurtjes een extra zoutkorstje voor je ze deelt. • Bedek een stuk zeep met een laag doorzichtige nagellak. • Leg een knoop in de slaapzak van degene die je wil beetnemen op weekend of op kamp. • Maak in de plaats van een gekarameliseerde appel een gekarameliseerde ajuin.
• Explosieve cola: neem een Mentos-snoepje en steek er met behulp van een naald een flosdraad door. Maak daarna aan weerskanten een gaatje in de bovenkant van de fles (in de schroef). Steek daarna voorzichtig de flosdraad door de gaatjes die je gemaakt hebt. Hou de touwtjes stevig vast en draai er de dop van de fles over. Daarna knip je de uiteinden van de touwtjes af en geef je de fles aan je doelwit. Opgelet! Schud niet met de fles en hou genoeg afstand van je slachtoffer! • Vervang de mayonaise in de pot door yoghurt. (Hou de mayo dan wel bij in een ander potje). • Vervang de witte crème van Oreo’s door tandpasta. Heb je nog inspiratie nodig? Ga dan eens op zoek in de wondere wereld van het internet, daar zul je nog honderden ideeën vinden. Let wel op dat je grappen grappig blijven.
EINDE VAN HET SPEL Zorg ervoor dat je hiervoor samenwerkt met je tito’s. Ook als je zelf meedoet, is het altijd leuk om samen met hen een ‘prank’ uit te halen. Het geeft je ook de ideale uitvlucht om video- en foto materiaal te maken van de slachtoffers die je zal pranken. Aan het einde van het werkjaar of op de laatste dag van je kamp of w eekend zet je de wedstrijd stop. Verwerk je foto’s en video’s in een awardshow. Beste grap, meest spectaculaire flop, de leukste reactie, het hardst geschrokken, enz. Het zal je zeker en vast nostalgisch doen terugkijken naar deze fantastische w edstrijd! Want zoals je weet: mopje hier, grapje daar, wie wordt de Master Pranker en ook de winnaar? Daar draait Master Pranker om!
27
28
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
p o o c s Chiro
WEEGSCHAAL
STEENBOK
23 september - 22 oktober
22 december - 20 januari
Dankzij de invloed van Venus worden al je zintuigen aangescherpt, inclusief je ‘zesde’. Daardoor spot je al van ver welke leden proberen vals te spelen. Je kan op tijd ingrijpen, waardoor je geniale programma gered wordt!
Een nieuw Chirojaar brengt nieuwe verantwoordelijkheden. Het is dan ook het ideale moment om de Chirokas eens grondig aan te pakken. Anderen zijn bang voor die grote verantwoordelijkheid, maar jij neemt de taak met veel overtuiging op jou.
Smoesje van de maand: ‘Ik kan niet komen want de familie komt langs voor mijn verjaardag en van mijn mama moet ik daar zelf ook bij zijn. Saaaai.’
Smoesje van de maand: ‘Kan jij mijn drankje betalen? Ik heb mijn portefeuille niet bij.’
SCHORPIOEN 23 oktober - 22 november Bij ruzies tussen leden reageer je erg streng. D ergelijk gedrag hoort niet thuis in de Chiro! Deze bad cop- imitatie zal niemand zien aankomen. Je optreden zal ervoor zorgen dat de rust terugkeert in de groep en dat komt de sfeer helemaal ten goede. Smoesje van de maand: ‘Ik ben onderweg. Wel wat later want de ketting is van mijn fiets en ik ben het aan het repareren.’
BOOGSCHUTTER 23 november - 21 december Er komt een ongewilde digitale detox op je af. Je bent totaal niet meer op de hoogte van de Whatsapp gesprekken van de leiding en weet enkel wanneer de leidingskring gepland is. Gelukkig mag je een oktober vol old school romance verwachten. Smoesje van de maand: ‘Ik wist niet dat de leidingskring verzet was want mijn smartphone is kapot.”
WATERMAN 21 januari - 20 februari Jij hebt over het algemeen nooit een tekort aan ideeën, maar in oktober heb je écht de jackpot! Bij een hoge nood aan alternatieve regenprogramma’s komt iedereen bij jou aankloppen. Je verzint de meest creatieve spelletjes alsof het niets is. Petje af! Smoesje van de maand: Jouw creatieve brein heeft geen hulp nodig bij het verzinnen van smoesjes.
VISSEN 21 februari - 20 maart Jij bent een luisterend oor voor zowel medeleiding als de leden in je afdeling. Nieuwe gezichten voelen zich direct op hun gemak bij jou. Je bent begaan met iedereen in je omgeving. Stort ook eens je hart uit bij je medeleiding, het zal je deugd doen! Smoesje van de maand: ‘Ik kan dat momenteel niet opruimen, want ik ben hangry.’
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
RAM
KREEFT
21 maart - 20 april
21 juni - 22 juli
Jij bent deze maand de kalmte zelve, Ram. In allerlei uiteenlopende situaties weet je telkens het hoofd koel te houden. Jij bent dan ook de persoon op wie iedereen rekent als het aankomt op de maandplanning of het verslag van de vergaderingen.
De Kreeft twijfelt al een tijdje om een nieuwe verantwoordelijkheid op te nemen. De website beheren? Content maken voor de socials? Grijp je kans! Je zorgt ervoor dat alle communicatie op één lijn zit en krijgt daar veel schouderklopjes voor van je leidingsploeg.
Smoesje van de maand: ‘Ik kan niet komen want ik heb geen mondmasker meer.’
Smoesje van de maand: ‘Ik heb dat nog niet kunnen doen, want mijn computer is stuk.’
STIER
LEEUW
21 april - 20 mei
23 juli - 22 augustus
De Stier gaat deze maand geen enkel gesprek of taboe uit de weg. Smoesjes van medeleiding worden weggewuifd en alle kaarten worden op tafel gelegd. Niet eenvoudig, maar nadien zal iedereen beseffen dat hun uitbarstingen zinloos waren.
Single Leeuw, jij bent deze maand een vat vol liefde en daardoor zal je in oktober de liefde van je leven tegenkomen. Leeuwen in een relatie zouden dan weer wat meer aandacht mogen schenken aan hun geliefde, want niet iedereen leeft van leidingskring naar leidingskring.
Smoesje van de maand: Geen smoesjes maar eerlijkheid deze maand.
TWEELINGEN 21 mei - 20 juni Je hebt het lastig om originele programma’s te bedenken voor je leden. Ga eens te rade bij m edeleiding of haal je inspiratie uit boeken of films. Daarnaast moet je deze maand vooral je besluiteloosheid aan de kant zetten en de knopen doorhakken. Smoesje van de maand: ‘Ik ben wat later want ik wist niet wat ik moest aandoen.’
Smoesje van de maand: ‘Mijn lief is kwaad, dus ik kan niet komen voor de opruim.’
MAAGD 23 augustus - 22 september Je bent deze maand erg prikkelbaar, waardoor je op de tenen van medeleiding trapt. Als je goed over de situatie nadenkt, besef je dat je vooral bang bent om uit je comfortzone te stappen. Vertrouw op het oordeel van je medeleiding en geef het een kans. Smoesje van de maand: ‘Mijn hond heeft het verslag van de vergadering opgegeten.’
29
30
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
De aloude Slavencup
ferdnand thijs
IN HET KORT De keti’s proberen zo lang mogelijk in het bezit te blijven van hun pokerchips om geen slaaf te worden. Eens ze alles kwijt zijn, zullen ze voor hun slavenmeester moeten werken voor kost en inwoon. Het spel maakt duidelijk dat slavernij geen lachertje is en maakt de keti’s bewust van de verschillende machtsposities in de geschiedenis van slavernij.
Hopelijk hebben de keti’s goed opgelet tijdens hun geschiedenislessen. Vandaag brengen we namelijk de slavernij naar het heden. Slaven werken voor hun slavenmeesters en de slavenmeesters proberen zo machtig mogelijk te worden en de Slavencup te winnen. MATERIAAL
• Pokerchips • Kaartspel • Materialen die je gebruikt om de uitdagingen te spelen
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPELVERLOOP ROLLEN • Veilingmeesters: dat is de leiding. De veilingmeesters organiseren de slavenmarkt. Daarnaast beslist de veilingmeester samen met de slavenmeester over de straf voor de ongehoorzame slaven. • Slavenmeester: dat zijn de keti’s met voldoende pokerfiches en slaven. Een slavenmeester zet zijn of haar slaven aan het werk om het spel te kunnen winnen. Verder mag een slaven meester de slaven gebieden om hem of haar te verwennen. De slavenmeester beheert de financiën van zijn of haar slavenfamilie en mag bieden op de slavenmarkt. • Slaven: dat zijn de keti’s die geen pokerfiches meer hebben en die op de slavenmarkt geveild worden. Ze hebben geen rechten en moeten hun slavenmeester gehoorzamen.
DE SLAVENCUP Iedereen krijgt vier fiches. Iedereen zal iedereen kunnen aantikken en uitdagen. Als je iemand aantikt of zelf aangetikt wordt, speel je blad-steen-schaar. De winnaar mag de uitdaging bepalen. De winnaar van de uitdaging krijgt een pokerfiche van de andere speler. Bijvoorbeeld: Seppe tikt Jade aan. Ze doen blad-steen-schaar. Seppe verliest, dus mag Jade een uitdaging kiezen. Jade kiest voor een potje armworstelen. Jammer genoeg verliest Jade en moet ze een pokerfiche afgeven aan Seppe. Deze ronde duurt tot een aantal leden geen pokerfiches meer hebben. Zodra er meerdere keti’s zijn zonder pokerfiches organiseert de leiding de slavenmarkt. De slaven zijn de leden zonder poker fiches. Zij worden geveild door de veilingmeesters. De andere leden, die wel nog pokerfiches in hun bezit hebben, kunnen daar tegen elkaar op bieden voor een ‘slaaf ’. De hoogste bieder verwerft de slaaf en geeft de geboden pokerfiches af aan de veilingmeester. Bij de veiling moeten de slaven de slavenmeesters overtuigen van hun kunnen.
De slaaf zal in naam van zijn of haar slavenmeester opdrachten uitvoeren tegen andere slaven of slavenmeesters. De slaaf krijgt daarvoor telkens een maximum van één pokerfiche mee om een andere slaaf of slavenmeester uit te dagen. Dat gaat door tot een slavenmeester en zijn of haar slaven geen fiches meer hebben. Dan organiseren de veiling meesters een nieuwe slavenmarkt. Naar het einde van het spel toe zullen er maar enkele slavenmeesters overblijven met vele slaven. Tip Als je goed hebt opgelet tijdens je geschiedenislessen weet je dat slaven geen rechten hebben. Als slaaf moet je je meester gehoorzamen en kan je meester je dus ook vragen om hem of haar te verwennen. Bijvoorbeeld: laat je dragen door twee slaven, laat een slaaf een drankje halen of je voederen met lekkernijen, maak van een slaaf een zitbank zodat je je mooie kleren niet vuil hoeft te maken. Gehoorzaamt een slaaf niet? Dan kan je samen met de alwetende veilingmeesters de ideale straf verzinnen. Bijvoorbeeld: tape de voorarm vast aan de bovenarm zodat je slaaf de armen van een tyrannosaurus rex heeft.
UITDAGINGEN Hierbij geven we je al enkele uitdagingen die je kan gebruiken tijdens het spel. Je mag er zeker en vast zoveel bij verzinnen als je wilt. • Hanengevecht: Teken een kleine kring van ongeveer anderhalve meter diameter. De spelers staan tegenover elkaar aan de rand van de cirkel. Na het startsignaal huppelen de twee spelers op één been naar elkaar toe. Ze moeten hun armen voor hun borst gekruist houden en al huppelend tegen hun tegenstrever duwen. Het is de bedoeling dat je je tegenstrever buiten de kring krijgt of dat hij of zij uit evenwicht raakt en dus ook de tweede voet op de grond zet.
• Krokodillengevecht: twee spelers staan tegenover elkaar in pomp houding. Door op één hand te steunen, proberen ze elkaar onderuit te trekken. • Kop of munt: Spreek af wie munt wedt en wie kop. Werp een munt in de lucht. Als de munt valt, kijk je welk vlak er naar boven ligt. Ligt kop naar boven, wint degene die kop heeft gewed. Ligt munt naar boven, dan wint uiteraard degene die munt heeft gewed. • Ninja!: speel met twee of meer spelers. Duid een willekeurige speler aan om te beginnen, bijvoorbeeld Willy. Die moet proberen om met zijn hand op de hand van iemand anders te slaan (enkel de hand). Daarbij mag hij één beweging maken. Dat wil zeggen: hij mag één keer een slabeweging doen, terwijl hij ook een sprong maakt. Zo kan hij dichter bij een andere speler raken of juist niet. De speler die aangevallen wordt, bijvoorbeeld Joke, mag haar hand wel wegtrekken. Als ze toch geraakt wordt, is ze ‘eraan’ en mag ze niet meer meedoen. Zo wissel je af tot er één winnaar overblijft. • De hoogste kaart: neem een kaartspel en trek om beurten een kaart. De slaaf die de hoogste kaart trok, heeft gewonnen.
EINDE Als er twee slavenmeesters overblijven, kan je kiezen uit verschillende eindes van het spel. Ofwel ga je door tot de ene slavenfamilie geen fiches meer heeft, ofwel tel je per slavenfamilie wie het meeste slaven heeft met elk één fiche. De slavenfamilie met de meeste slaven met één fiche is dan de winnaar van het spel. Of je laat hen battelen met bijvoorbeeld een potje touwtrekken. OPGELET! Zorg er met de leiding voor dat de opdrachten van de slavenmeester niet de spuigaten uit lopen en dat iedereen zich comfortabel blijft voelen tijdens het spel.
31
32
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
CHIRO NIEUWS
JE EVENEMENT CORONAPROOF ORGANISEREN? Je spaghettislag, dorpsquiz of wafelverkoop coronaproof maken? Dat kan! Op ikorganiseer.be vind je een heleboel tips en een gedetailleerd draaiboek.
CORONA EN JE CHIROPORTEFEUILLE Had corona een grote financiële impact op je Chirowerking? En zo ja, hoe vang je dat het beste op? Gebruik ons stappenplan om dat met je leidingploeg te bespreken.
jan van bostraeten
WELKOM TOM! Dit Chirojaar start Tom Van Hout als vrijwillige voorzitter van de Chiro. De Chiro heeft vier voorzitters. Een kwartet supergeëngageerde vrijwilligers die zo gebeten zijn door de Chiromicrobe dat ze zowat elke wakkere seconde van hun dag vullen met nieuwe inzichten, ideeën en vooral vergaderingen voor de Chiro. We wensen Tom alvast veel succes!
15 OKTOBER = DEADLINE VOOR DE OVERGANG Maak de jaarovergang in het GAP in orde. Enkele aandachtpunten: • Zorg dat we de juiste adressen, mailadressen en telefoonnummers van de leiding hebben. Als we je eens nodig hebben, bellen we dan niet per ongeluk je mama of papa. • Zorg dat de mailadressen van je aspi’s hun persoonlijke mailadressen zijn. Zo kunnen we hen op de hoogte brengen van evenementen zoals Krinkel en Aspitrant. De volgende deadline is die voor de gebruikersrechten. Denk eraan dat je die voor 1 november moet verlengen. En als je nog wat tijd over hebt, kun je misschien ineens de bivakaangifte al in orde brengen. Dat moet pas tegen 1 februari, maar dan moet je daar tijdens je examens geen tijd voor maken. ;)
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
V.U. Erwin Cools, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen
Bekijk de acties in jouw buurt op www.dagvandejeugdbeweging.be
33
34
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
SPEL
I N G? ZZING? O N G? ZZONG? ZANG? Z A N G? ZUNG? Z U N G?
Als het maar samen is!
Zingen en plezier maken. Dat is toch de kern van Chirowerking?! Dat een aspi-jaar memorabel moet zijn, is een feit. Voor ze leiding worden, moeten ze toch op z’n minst eens aantonen dat ze kunnen zingen? Zo worden ze klaargestoomd om leiding te worden. Wie kent er zijn of haar teksten en wie niet?
IN HET KORT De aspi’s houden vandaag een zangstonde. Samen zingen en opdrachten uitvoeren zorgt voor een fantastisch samenhorigheidsgevoel dat ze niet mogen missen in hun laatste jaar. Daarnaast worden alle liedjes nog eens goed opgefrist en kunnen ze er volgend jaar helemaal tegenaan gaan.
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
VOORBEREIDING
Enkele regels:
• Maak een origineel zangstondeboekje. Inspiratie vind je op chiro.be/liedjes en spoti.fi/2F3TBQF. • Schik het lokaal in een leuke setting. Bijvoorbeeld: een tafel vooraan voor de leiding, tafels in een U-vorm voor de aspi’s.
• Als een begeleidende leider of leidster ‘Stilte!’ zegt, moet er onmiddellijk absolute stilte zijn. • Als een leider of leidster vindt dat een aspi niet goed genoeg meezingt, kan hij of zij die een opdracht geven. Je kan die opdrachten vooraf bepalen samen met de aspi’s.
MATERIAAL
Voorbeelden voor opdrachten:
• Schrijfgerei en papier • Koptelefoon en een smartphone of mp3-speler met muziek • Een Dag Allemaal • Blinddoeken • Indien nodig: materiaal voor de spelen tussen de liedjes in
SPELVERLOOP Bij de start van de zangstonde maak je de nodige afspraken met de aspi’s. Als leiding moeten roepen om boven het geroezemoes te raken, is namelijk niet altijd fijn voor de stembanden. Zo zorg je er ook voor dat iedereen mee blijft bij de zangstonde. Vooraan zit iemand van de leiding die de zangstonde leidt. De andere leiding zet zich tussen de aspi’s. Zijn jullie met drie of meer leiding? Deel je afdeling dan op in twee ploegen. Zo kunnen jullie in canon zingen of om het luidste tegen elkaar op. Een canon is meerstemmig zingen, waarbij je elk op een ander moment inzet. Bijvoorbeeld: ploeg A zingt de eerste strofe. Als ploeg A klaar is, zingt ploeg B de eerste strofe terwijl ploeg A al aan de tweede strofe begint. Doe je dat goed, dan creëer je een geweldig effect op bekende liedjes! Daarnaast is samenwerking en op elkaar inspelen enorm belangrijk.
• Draag je kleren binnenstebuiten of achterstevoren. • Schrijf een gedicht voor je VB of leiding. Gebruik daarvoor het rijmschema ABACCABA. • Ga vooraan staan en zing een lied voor iedereen. • Zet een koptelefoon op met luide muziek en zing het volgende liedje mee terwijl je naar andere muziek luistert. • Maak een Instagrampost waarin je je Chirogroep promoot. • Loop vijf toertjes rond de tafel. • Draag een blinddoek tijdens een liedje en zing mee. • Zet een koptelefoon op met een liedje gekozen door de leiding. Lees een artikel voor uit de Dag Allemaal op het ritme van het liedje. De anderen moeten het liedje raden. • Pomp 20 keer. De regels afgesproken? Dan is het tijd voor de zangstonde. Deel de zangboekjes uit. De begeleidende leiding die vooraan zit, kondigt telkens aan welk lied je zal zingen en hoe het gezongen moet worden. Tussen de liedjes door kunnen jullie spelletjes spelen. De voorzittende leiding beslist namelijk wat er allemaal gebeurt tijdens de zangstonden. Zo kan je bijvoorbeeld een spelletje kiekeboe spelen. Dat gaat als volgt: je speelt verstoppertje, maar de zoeker (bv. Nolan) mag zich niet verplaatsen. Hij begint zonder te kijken
te tellen van 20 naar 0. Op dat moment verstoppen de anderen zich. Eens Nolan aan nul is, mag hij weer kijken. Nu moet Nolan de anderen zoeken zonder van zijn plaats te komen. Ziet hij niemand meer, dan begint hij weer zonder te kijken te tellen, maar beginnend van 19, daarna 18, dan 17, enzovoort. Het is de bedoeling dat alle deelnemers tijdens dat tellen Nolan komen tikken. De deelnemers hebben dus telkens minder tijd om zich te verstoppen en de teller heeft het alsmaar makkelijker om deelnemers te zien. Blijf tellen tot er maar één persoon overblijft. In plaats van te tellen kan je dit ook spelen met een liedje. Je zingt dan telkens een strofe of een regel minder. Voor de toevoeging van opdrachten laten jullie je het beste inspireren door jullie groep: is het een groep die graag zingt, voorzie dan veel liedjes. Is het een groep die weleens een actief spel speelt, stop er dan voldoende actieve spelen tussen. Jullie kunnen daar volop mee variëren en ook op het moment zelf inspelen op de sfeer die er heerst.
EINDE VAN HET SPEL Het spel heeft geen definitief einde. Je kan dit natuurlijk zolang blijven spelen als de groep het leuk blijft vinden. Hou er vooral de gezellige sfeer in, want net dat maakt dit samenzijn een g eweldig en memorabel moment. Vergeet zeker en vast niet regelmatig je leden te filmen of te fotograferen! Zo blijven die herinneringen aan hun aspi-jaar voor de eeuwigheid voortbestaan.
35
36
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
TOT UW DIENST
Confessions
D’ArtA darta
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
Ken je dat gevoel, na een zotte activiteit met je leden, dat je toch eens moet slikken en beseft dat er een heleboel mis kon lopen? De leden van D’Arta zaten al enkele keren met dat gevoel. Je zoekt tijdens een activiteit al eens graag de grenzen op, maar zijn die spannende activiteiten wel altijd even pedagogisch verantwoord? Hier lees je de verhalen waar de grens even moeilijk te vinden was. Do not try this at home.
Toen we een weekend aan zee waren met een groep keti’s en leiding gingen we een dipje wagen in de zee. Zwemkleding hadden we op dat moment niet bij, waardoor we besloten om dat naakt te doen. Waarom we dat in maart deden terwijl het regende, weet ik vandaag nog altijd niet. Brrrr!
Ik ben een keer als speelclubber met de leiding Driekoningen gaan zingen in een sekswinkel. In ons leidingskot hangt daar een ingekaderde foto van.
Toen ik eens op cursus was en het de laatste avond was, besloten we dat het een goede teambuilding zou zijn om naakt rond het gebouw te lopen.
Toen ik keti was, hadden we een jongens-en-meisjesdag op kamp. Nadat we een heel stoere baard hadden geverfd en 0,0%-bier hadden gedronken, zei de leiding dat echte mannen de Playboy lezen. We zijn toen het stadje in getrokken op zoek naar vieze boekjes, maar spijtig genoeg was de krantenwinkel door Moederdag niet open. We zijn dan maar naar een frituur gegaan en hebben daar een playboy besteld (een lange cervela) om toch maar te kunnen zeggen tegen de anderen dat we er een hadden gevonden.
Toen ik eerstejaars keti was, grensde ons kampterrein aan een ander kampterrein waar een gemengde Chirogroep zat (wij waren zelf een meisjesgroep). Voor de grap deden enkelen van ons (ikzelf incluis) onze topjes naar omhoog naar hen (met onze bh natuurlijk nog aan). De andere Chirogroep reageerde door te moonen naar ons. Diezelfde avond kwam er politie langs voor een routinecontrole, maar onze leiding had hen gevraagd om te doen alsof onze buren een klacht hadden ingediend tegen ons wegens ongewenste intimiteiten. Schrik dat wij hadden!
Mijn leden hadden een bucketlist gemaakt voor hun laatste jaar als lid. Een van de zaken daarop was naaktzwemmen. Vreemd, maar waar: ze hebben mij gevraagd om mee te doen. Al een beetje tipsy (‘s nachts, met de rest van de leiding) heb ik ja gezegd. Andere leiding was daar ook van op de hoogte en we hebben er een bewust plannetje van gemaakt om ieders kleren te stelen. De rest is een stukje geschiedenis waar we over zwijgen ...
Op een warme dag op kamp snakten we met de aspi’s naar verkoeling, dus besloten we om in het naburige kanaal te gaan zwemmen. Een van ons had het fantastische idee om naar de overkant te zwemmen en terug. Ik ben een redelijk trage zwemmer, maar ik wou niet onderdoen voor de anderen. De tocht heen ging zonder problemen, maar tijdens het terugkeren had ik wat meer moeite om bij te blijven. Terwijl de anderen al terug waren, zat ik nog halverwege. Uit het niets kwam er toen een gigantische boot aangevaren. Ik heb toen als geen ander gesparteld met het angstige gesupporter van mijn medeleden en leiding en een continu toeterende boot op de achtergrond om toch maar op tijd aan de overkant te geraken. En zo heb ik net een ‘aanrijding’ (of misschien beter ‘aanvaring’) met een boot vermeden.
37
38
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
LEIDINGSPLOEG
DUBBELPUNT OKTOBER 2020
ONPEDAGOGISCH GEDRAG! Het is sneller gebeurd dan je denkt. Een fractie van een seconde en met je oren heb je iets opgevangen waarvan je eerste gedachte is: och, dat is niet echt pedagogisch verantwoord. Wat nu? Twee opties: ofwel negeer je het en steek je je hoofd diep in het zand, ofwel grijp je het moment aan om het in de toekomst te vermijden. Toekomstgericht is de laatste optie de beste keuze. Goede afspraken maken namelijk goede vrienden. Door Désirée van de Groepsleidingscommissie
Onpedagogisch gedrag binnen de leidingsploeg, wat is dat nu? Wel, dat kan van alles zijn. Van een opmerking tot een handeling naar leden maar ook naar elkaar toe. Soms is het iets waarvan onmiddellijk duidelijk is dat het niet door de beugel kan, zoals een fysieke straf. Aan de andere kant kan het een situatie zijn waar niet iedereen van de ploeg het over eens is, zoals of het gepast is om met een bepaalde gebeurtenis te lachen of niet.
bevorderen. Iedereen maakt weleens een foutje en op die manier is de situatie een leerkans voor iedereen. Zorg dat alle partijen en hun gevoelens of gedachten aan bod kunnen komen. Je kan de s ituatie ook aangrijpen om samen met je ploeg na te denken over straffen en belonen en zelfs tot een beleid komen. Op die m anier weet iedereen wat kan (en wat niet) en kan onpedagogisch gedrag misschien vermeden worden.
In beide gevallen is het belangrijkste wat je kan doen het op tafel leggen. Praat erover, maar kies het juiste moment en hou rekening met de context van de situatie. Als een wildebras woedend de tent binnenstormen en de leiding in kwestie onder hun voeten geven, is geen goed idee. Bewaar de kalmte in de ploeg en bespreek het na de activiteit of tijdens de leidingskring. Hoe je het aankaart, is belangrijk.
Bots je als ploeg geregeld op dezelfde situaties? Of zit je met de handen in het haar? Op de website van Chirojeugd Vlaanderen kan je heel wat informatie vinden bij ‘info voor leiding’. Van kwajongensstreken tot en met grens overschrijdend gedrag. Verder staan er nuttige links bij die van pas kunnen komen bij specifieke gebeurtenissen.
Een open gesprek werkt beter dan een aanval op de vermeende dader(s). Wijs niet met de vinger maar ga samen met de ploeg op zoek naar alternatieven. Dat zal de gedragenheid in de ploeg alleen maar
jan van bostraeten
Onthou vooral: praten werkt! Het heeft geen zin om met straffen of sancties te strooien binnen de leidingsploeg. Zorg voor een open veilige sfeer en pak situaties samen aan. Succes!
n
39
OPGELET! Wil jij volgende maand ook nog Dubbelpunt ontvangen? Zorg ervoor dat de groepsleiding of jullie administratief verantwoordelijke jouw abonnement in orde brengt via het GAP! Stuur hen alvast dit invulbriefje zodat ze het niet vergeten.
Liefste .......................................................................................................... Wil jij alsjeblieft mijn Dubbelpuntabonnement in orde brengen via het GAP? Zo mis ik geen enkele editie van mijn favoriete magazine. Als beloning krijg je van mij .......................................................................................................... en van de Dubbelpuntredactie een geweldig goede Chiroscoopvoorspelling. Groetjes van je kapoen ..........................................................................................................
P.S. Check je ook of mijn adres en mailadres juist ingevuld zijn?