บทสรุปผู้บริหาร รายงานสถานการณ์และดัชนีชี้วัดภาวะแรงงานจังหวัดเชียงใหม่ ไตรมาส 4 ปี 2566

สถานการณแรงงานจังหวัดเขียงใหม

ไตรมาส 4 เดือนตุลาคม – ธันวาคม 2566

บทสรุปสําหรับผูบริหาร สภาพเศรษฐกิจจังหวัดเชียงใหม สภาพเศรษฐกิจโดยรวมของจังหวัดเชียงใหม เศรษฐกิ จ จั งหวั ด เชี ย งใหม ป 2566 คาดว า ขยายตั ว ร อ ยละ 3.6 ปรั บ ตั ว ดี ขึ้ น จากที่ ข ยายตั ว รอยละ 3.4 ในปกอน โดยเฉพาะภาคบริการที่เปนแรงขับเคลื่อนหลัก จากปจจัยบวกหลายดาน สงผลให จํ านวนนั ก ท องเที่ ย วทั้ งชาวไทยและชาวต างชาติ เพิ่ ม ขึ้น โดยเฉพาะนั กท องเที่ ย วชาวตางชาติที่ เติ บ โต เปนอยางมาก ทั้งนี้ จังหวัดเชียงใหมยังเปนหมุดหมายสําคัญของการทองเที่ยว รวมถึงมีแหลงทองเที่ยว /ที่พัก/สถานประกอบการ/รานอาหารที่ไดรับรางวัลหลายแหง นอกจากนี้ผูบริโภคที่มีกําลังซื้ออยูในระดับดี มีกระแสความนิยมยานยนตเพิ่มขึ้น ไดแก ยานยนตไฟฟา (Electric Vehicle : EV ) ยานยนตที่เปนมิตร กั บ สิ่ งแวดล อ ม (Ecolgy Car : Eco Car) และยานยนต อ เนกประสงค (Sport Utility Vehicle : SUV ) อยางไรก็ดี ภาพรวมสภาพคลองของผูบริโภคยังอยูในระดับเปราะบาง การวางแผนในการจับจายใชสอย ในชีวิตประจําวัน ควรเปนไปดวยความรอบคอบ ด านผลิ ต ภั ณ ฑ ม วลรวมจั งหวั ด เชี ย งใหม ป 2564 มี มู ล ค า 239,749 ล า นบาท โดยขยายตั ว จากป 2563 จํานวน 2,047 ล านบาท (ป พ.ศ. 2563 มีมูลคา 237,701 ลานบาท) ในขณะที่ ผลิตภัณ ฑ มวลรวมจังหวัดตอหัว (GPP per capita) ป พ.ศ. 2564 มีมูลคา 133,306 บาท ขยายตัวจากป พ.ศ. 2563 จํานวน 1,340 บาท (ป พ.ศ. 2563 มีมูลคา 131,967 บาท) สวนอุตสาหกรรมที่มีผลิตภัณฑมวลรวมสูงสุด 3 อันดับ แรก ไดแก 1) เกษตรกรรม ปาไม และการประมง มีมูลคา 194,301 ลานบาท (รอยละ 19.12) 2) การขายสงขายปลีก การซอมแซมยานยนตและจักรยานยนต มีมูลคา 34,555 ลานบาท (รอยละ 13.50) 3) การผลิต มีมูลคา 23,894 (รอยละ 10.05 ของ GPP) อัตราเงินเฟอทั่วไปในป 2566 อัตราเงินเฟอคาดวาอยูที่ระดับรอยละ 1.4 ชะลอลงจากรอยละ 4.7 ในปกอน (ลดลงจากการคาดการณไว ณ เดือนกันยายน) เขาสูกรอบเปาหมาย (รอยละ 1 – 3 ) เนื่องจาก มาตรการชวยเหลือของรัฐบาล ประกอบกับมาตรการลดคาครองชีพ และการกํากับดูแลราคาสินคาและ บริการที่ดําเนินการอยางตอเนื่องของหนวยงานที่เกี่ยวของ สงผลใหราคาสินคาในกลุมอาหาร (เนื้อสัตว เครื่ องประกอบอาหาร) กลุ มพลั งงาน (ค ากระแสไฟฟ า น้ํ า มัน เชื้อเพลงในกลุ มดีเซล และแกส โซฮอล ) และสินคาอุปโภคที่จําเปนตอการครองชีพหลายรายการลดลง สวนป 2567 คาดวาอยูที่ระดับ 2.0 สอดรับ กับการเติบโตของสถานการณเศรษฐกิจ การจดทะเบี ย นโรงงานใหม ไตรมาส 4 ป 2566 มี จํ า นวน 9 โรง ขยายตั ว จากไตรมาสก อ น ทุ น จดทะเบี ยน 557.28 ลานบาท จางแรงงาน 223 คน ส วนอุ ต สาหกรรมที่มีทุน จดทะเบี ย นสูงสุดคือ อุตสาหกรรมการอุตสาหกรรมการอาหาร จํานวน 3 โรง เงินทุ น 238.71 ลานบาท จางแรงงาน 68 คน รองลงมาเปน อุตสาหกรรมเกษตรจากพืช จํานวน 2 โรง เงินทุน 238.21 ลานบาท จางแรงงาน 85 คน สวนการแจงเลิกกิจการ ทั้งสิ้น 4 โรง เงินทุน 160.16 ลานบาท คนงาน 200 คน เปนอุตสาหกรรมผลิต ยานพาหนะและอุปกรณรวมทั้งการซอมยายพาหนะและอุปกรณ มากที่สุด จํานวน 2 โรง

สํานักงานแรงงานจังหวัดเชียงใหม

1

สถานการณแรงงานจังหวัดเขียงใหม

ไตรมาส 4 เดือนตุลาคม – ธันวาคม 2566

สถานการณดานแรงงาน สถานการณแรงงานของจังหวัดเชียงใหม ไตรมาส 4 ป 2566 ประชากร ณ เดือนพฤศจิกายน 2566 จังหวัดเชียงใหม มีประชากร 1,796,502 คน เปนเพศชาย 865,438 คน (รอยละ 48.17) เพศหญิง 931,064 คน (รอยละ 51.83) จากการสํ า รวจภาวการณ ทํ า งานของประชากรในจั งหวั ด เชี ย งใหม ของสํานั ก งานสถิติ จังหวั ด เชียงใหม ไตรมาส 3 ป 2566 (เดือนกรกฎาคม – กันยายน 2566) พบวาประชากรที่อยูในวัยแรงงานหรือผู ที่มีอายุ 15 ปขึ้นไป จํานวน 1,524,043 คน เป นผูอยูในกําลังแรงงาน 1,041,413 คน ประกอบดวยผูมี งานทํ า 1,035,726 คน ผู ว า งงาน 5,687 คน กํ าลั งแรงงานที่ ร อฤดู ก าล - คน และเป น ผู อ ยู น อกกํา ลั ง แรงงาน 482,630 คน การมีงานทํา ผูมีงานทําในจังหวัดเชียงใหม จํานวน 1,035,726 คน รอยละ 37.13 (384,606 คน) เปนผูมีงานทําในภาคเกษตร และรอยละ 62.87 (651,120 คน) เปนผูมีงานทํานอกภาคเกษตร โดยทํางาน ในสาขาการการการขายสง ขายปลีก ซอมแซมยานยนต รถจักรยานยนต มากที่สุด จํานวน 164,366 คน (ร อ ยละ 25.24) รองลงมา คื อ กิ จ กรรมโรงแรมและอาหาร จํ า นวน 109,945 คน (ร อ ยละ 16.89) และผูมีงานทําสวนใหญมีการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย จํานวน 264,012 คน (รอยละ 25.49) การว า งงาน จั ง หวั ด เชี ย งใหม มี ผู ว า งงาน ประมาณ 5,687 คน หรื อ มี อั ต ราการว า งงาน รอยละ 0.55 แรงงานนอกระบบ จากข อ มู ล เบื้ อ งต น ป 2566 มี แ รงงานนอกระบบจํ า นวน 633,579 คน (รอยละ 61.17) ของประชากรที่มีงานทํา (ไตรมาส 3 ป 2566 (เดือนกรกฎาคม – กันยายน 2566) โดย ส ว นใหญ จ ะทํ า งานในภาคเกษตร จํ า นวน 373,635 คน (ร อ ยละ 58.97) นอกภาคเกษตร จํ า นวน 259,944 คน (รอยละ 41.03) อุ ต สาหกรรมที่มีแรงงานนอกระบบสูงสุ ด คือ การขายสง ขายปลีก การ ซอมแซมยานยนต ฯลฯ จํานวน 85,547 คน (รอยละ 13.50 ) รองลงมา คื อ ที่พักแรมและบริการดาน อาหาร จํานวน 60,779 คน (รอยละ 9.57) สวนอาชีพที่มีการทํางานนอกระบบสูงสุดคือผูปฏิบัติงานที่มี ฝมือ ด านเกษตรและประมง จํ านวน 286,506 คน (รอยละ 45.48) สํ าหรับ ดานการศึ กษาแรงงานนอก ระบบสวนใหญมีการศึกษาในระดับต่ํากวาประถมศึกษา จํานวน 150,927 คน (รอยละ 23.82) จากขอมูลของสํานักงานจัดหางานจังหวัดเชียงใหม พบวา การบริการจัดหางานในประเทศ ในชวงไตรมาสที่ 4 ป 2566 นายจาง/สถานประกอบการไดแจง ตํ าแหน งงานว าง จํ านวน 3,478 อั ตรา โดยมี ผูส มั ครงาน 818 คน และได รับ การบรรจุงาน 461 อั ตรา สวนตําแหนงงานวางตามระดับการศึกษาที่ตองการสูงสุด คือ ระดับมัธยมศึกษา มีความตองการรอยละ 27.52 (957 อั ต รา) รองลงมาเป น ระดั บ ปริ ญ ญาตรี และ ระดั บ ปวส. ร อ ยละ 22.17 (771 อั ต รา) และรอยละ 15.81 (550 อัตรา) ตามลําดับ สวนอุตสาหกรรมที่มีตําแหนงงานวางมากที่สุด คือ การขายสง การขายปลีก การซอมแซมยานยนต รถจักรยานยนต ของใชสวนบุคคลและของใชในครัวเรือน รอยละ 34.67 (1,160 อัตรา) สําหรับอาชีพที่มีการบรรจุงานมากที่สุด คือ การขายสง การขายปลีก การซอมแซม ยานยนต รถจักรยานยนต ของใชสวนบุคคลและของใชในครัวเรือน รอยละ 24.95 (115 คน)

สํานักงานแรงงานจังหวัดเชียงใหม

2

สถานการณแรงงานจังหวัดเขียงใหม

ไตรมาส 4 เดือนตุลาคม – ธันวาคม 2566

การใชแรงงานตางดาว จํานวนคนตางดาวที่ไดรับอนุญาตทํางานคงเหลือจํานวน 131,349 คน จําแนกเปนกลุมตาง ๆ ดังนี้ 1. คนตางดาวตลอดชีพ ไดแก คนตางดาวที่ไดรับอนุญาตใหอยูในราชอาณาจักร และทํางานตาม ประกาศของคณะปฏิบัติ ฉบับที่ 322 ลงวันที่ 13 ธันวาคม 2515 จํานวน 0 คน 2. คนตางดาวมาตรา 59 ประเภททั่วไป ไดแก คนตางดาวที่มีถิ่นที่อยูในราชอาณาจักร หรือไดรับ อนุญาตใหเขามาในราชอาณาจักรเปนการชั่วคราวตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมืองโดยมิใชไดรับอนุญาต ใหเขามาในฐานะนักทองเที่ยว หรือผูเดินทางผาน และไมมีลักษณะตองหามตามที่กําหนดในกฎกระทรวง จํานวน 4,837 คน 3. คนตางดาวมาตรา 59 พิสูจน สัญชาติ ไดแก คนตางดาวสัญ ชาติเมียนมา ลาว และกัมพู ชา ที่หลบหนีเขาเมืองไดรับผอนผันใหทํางานและอยูในราชอาณาจักรเปนการชั่วคราว ตามมติคณะรัฐมนตรี ไดผานการพิสูจนสัญชาติและปรับสถานะการเขาเมืองถูกกฎหมายเรียบรอยแลว จํานวน 0 คน 4. คนตางดาวมาตรา 59 นําเขาตาม MOU ไดแก คนตางดาวสัญชาติเมียนมา ลาว และกัมพูชา ที่เขามาทํางานตามความตกลงระหวางรัฐบาลไทย กับ รัฐบาลประเทศตนทาง จํานวน 1,245 คน 5. คนต า งด า วมาตรา 62 ประเภทส ง เสริ ม การลงทุ น ได แ ก คนต า งด า วที่ เ ข า มาทํ า งาน ในราชอาณาจักรตามกฎหมายวาดวยการสงเสริมการลงทุน กฎหมายปโตเลียม หรือกฎหมายอื่น จํานวน 638 คน 6. คนต า งด า วมาตรา 63 ประเภทชนกลุ ม น อ ย ได แ ก คนต า งด า วที่ ไม ไ ด รั บ สั ญ ชาติ ไทย ตามกฎหมายวาดวยสัญชาติ และกระทรวงมหาดไทยไดออกเอกสารเพื่อรอพิสูจนสถานะยื่นขอใบอนุญาต ทํางาน จํานวน 36,814 คน 7. คนตางดาวมาตรา 64 ได แก คนตางดาวสัญชาติเมียนมา ลาว และกัมพูชา ที่เขามาทํางาน บริเวณชายแดนในลักษณะไป-กลับ หรือตามฤดูกาลในพื้นที่ความตกลงวาดวยการสัญจรขามแดนระหวาง ราชอาณาจักรไทยกับประเทศที่ติดกับราชอาณาจักรไทย จํานวน 0 คน มติ ครม. คนตางดาว 4 สัญชาติ (เมียนมา ลาว กัมพูชา เวียดนาม) จดทะเบียนแรงงานตางดาว ณ ศูนยบริการจดทะเบียนแรงงานตางด าว (One Stop Service : OSS) จังหวัดเชียงใหม จํานวนทั้งสิ้ น 87,815 คน จํ าแนกเป น แรงงานตางดาวสั ญชาติเมียนมา จํานวน 87,526 คน กัมพูชา จํานวน 101 คน ลาว จํานวน 187 คน และเวียดนาม จํานวน 1 คน แรงงานไทยในตางประเทศ ในชวงไตรมาสที่ 4 ป 2566 จังหวัดเชียงใหม มีผูแจงความประสงค ไปทํางานตางประเทศจํานวน 6 คน โดยแรงงานที่แจงความประสงคไปทํางานในตางประเทศ สวนใหญเปน ผูมีการศึกษาระดับประถมศึกษาและต่ํากวา - มัธยมศึกษา และเปนแรงงานระดับไรฝมือ สวนแรงงานไทยที่ ไดรับอนุมัติเดินทางไปทํางานตางประเทศ จํานวน 132 คน จําแนกตามวิธีการเดินทางพบวา Re-Entry มากที่ สุด จํานวน 100 คน (รอยละ 75.76) รองลงมาเป น เดินทางดวยตนเอง จํานวน 32 คน (รอยละ 24.24) สวนภูมิภาคที่แรงงานไทยไปทํางาน ในไตรมาสนี้สวนใหญจะอยูในภูมิภาคเอเชีย จํานวน 97 คน (ร อ ยละ 73.48) ส ว นภู มิ ภ าคตะวั น ออกกลาง จํ า นวน 8 คน (ร อ ยละ 6.06) ภู มิ ภ าคอื่ น ๆ จํ า นวน 25 คน (รอยละ 18.94) และแอฟริกา จํานวน 2 คน (รอยละ 1.52) ของแรงงานที่ไปทํางานตางประเทศ ทัง้ หมด

สํานักงานแรงงานจังหวัดเชียงใหม

3

สถานการณแรงงานจังหวัดเขียงใหม

ไตรมาส 4 เดือนตุลาคม – ธันวาคม 2566

จากขอมูลของสถาบันพัฒนาฝมือแรงงาน 19 เชียงใหม พบวา การพัฒนาศักยภาพแรงงาน มีการฝกยกระดับฝมือแรงงาน จํานวน 374 คน โดยกลุมอาชีพที่ฝก ยกระดับ ฝมือสู งสุด คือ กลุ มธุรกิ จและบริการ จํานวน 124 คน (รอยละ 33.16) รองลงมาคือ กลุมชาง กอสราง จํานวน 110 คน (รอยละ 29.41) มีการทดสอบมาตรฐานฝมือแรงงานฝมือแรงงานทั้งสิ้น 239 คน โดยกลุมอาชีพที่มีผูเขารับการทดสอบฝมือแรงงานมากที่สุด คือ กลุมชางไฟฟา อิเล็กทรอนิกส คอมพิวเตอร จํานวน 161 คน (รอยละ 67.36) รองลงมาคือ กลุมธุรกิจและบริการ จํานวน 46 คน จากขอมูลของสํานักงานสวัสดิการและคุมครองแรงงานจังหวัดเชียงใหม พบวา การคุมครองแรงงาน จากการตรวจสถานประกอบการทั้งสิ้น 104 แหง มีลูกจางที่ผานการตรวจ จํานวน 4,047 คน ซึ่งสถานประกอบการที่ตรวจสวนใหญเปนสถานประกอบการขนาดเล็ก ลูกจางต่ํากวา 100 คน รอยละ 93.27 (จํานวน 97 แหง) พบสถานประกอบการที่ปฏิบัติไมถูกตองตามกฎหมาย จํานวน 5 แหง คิดเปนรอยละ 4.81 ของสถานประกอบการทีผ่ านการตรวจ การตรวจความปลอดภัยในการทํางาน มีการตรวจความปลอดภัยในสถานประกอบการทั้งสิ้น 94 แห ง ลู ก จ างที่ ผ า นการตรวจ จํ า นวน 5,014 คน พบวามี ส ถานประกอบการที่ ป ฏิ บั ติไม ถูกต องตาม กฎหมายความปลอดภัย จํานวน 15 แหง คิดเปนรอยละ 15.96 การเกิดขอเรียกรอง/ขอพิพาทแรงงานและขอขัดแยงภายในจังหวัดเชียงใหม ในชวงไตรมาส ที่ 4 ป 2566 ไม มี การแจ งการเกิด ข อเรี ย กรอ ง/ข อพิพ าทแรงงานและข อขัด แย งในสถานประกอบการ จังหวัดเชียงใหม การสวัสดิการ มี การสงเสริมให บริการดานสวัสดิ การแรงงานนอกเหนือจากที่ กฎหมายกําหนด 197 แหง ลูกจางที่เกี่ยวของ 9,359 คน ดําเนิน การสงเสริมสวัสดิ การเพื่อแรงงาน ครอบครัว และสังคม จํานวน 62 แหง มีแรงงานรับบริการจํานวน 4,149 คน, รณรงค ประชาสัมพันธ ความรูเกี่ยวกับการปองกัน และแกไขปญหายาเสพติดในสถานประกอบกิจการ จํานวน 99 แหง แรงงานรับบริการ จํานวน 5,210 คน และกํากับใหมีการจัดตั้งคณะกรรมการสวัสดิการในสถานประกอบกิจการ จํานวน 36 แหง จากขอมูลของสํานักงานประกันสังคมจังหวัดเชียงใหม พบวา การประสบอันตราย/เจ็บปวยจากการทํางาน ในชวงไตรมาสที่ 4 ป 2566 จังหวัดเชียงใหมมีการ ประสบอันตรายหรือเจ็บปวยเนื่องจากการทํางาน จํานวน 450 คน โดยประเภทของความรายแรง พบวา ส ว นใหญ จ ะหยุ ด งานไม เกิ น 3 วั น จํ า นวน 351 คน (ร อ ยละ 78) หยุ ด งานเกิ น 3 วั น จํ านวน 94 คน (รอยละ 20.89)และเสียชีวิต จํานวน 5 คน (รอยละ 1.11) ตามลําดับ การเลิกจางแรงงาน สถานประกอบกิจการในจังหวัดเชียงใหม ที่เลิกกิจการมีจํานวน 545 แหง ลู ก จ า งถู ก เลิ ก จ า ง 1,597 คน ส ว นใหญ เ ป น สถานประกอบการขนาดเล็ ก 1 - 4 คน โดยมี สั ด ส ว น รอยละ 95.23 (519 แหง) มีลูกจางถูกเลิกจาง รอยละ 24.42 (390 คน) โดยประเภทกิจการที่มีการเลิกจาง สูงสุด คือ ไมพบประเภทกิจการ จํานวน 467 แหง (รอยละ 85.69) ลูกจางถูกเลิกจาง จํานวน 1,527 คน (รอยละ 95.62)รองลงมาคือ การขายสงและการขายปลีก การซอมแซมยานยนต จํานวน 22 แหง (รอยละ 4.04) ลูกจางถูกเลิกจาง 10 คน (รอยละ 0.63) และการกอสราง จํานวน 16 แหง(รอยละ 2.94) ลูกจาง ถูกเลิกจาง 23 คน (รอยละ 1.44)

สํานักงานแรงงานจังหวัดเชียงใหม

4

สถานการณแรงงานจังหวัดเขียงใหม

ไตรมาส 4 เดือนตุลาคม – ธันวาคม 2566

จั ง หวั ด เชี ย งใหม มี ส ถานประกอบการที่ ขึ้ น ทะเบี ย นประกั น สั ง คม จํ า นวน 20,099 แห ง ผูประกันตนทัง้ สิ้น 243,409 คน และมีสถานพยาบาลในสังกัดประกันสังคมที่เปนสถานพยาบาลของรัฐบาล จํานวน 3 แห ง (รอยละ 37.50) และสถานพยาบาลเอกชน 5 แหง (รอยละ 62.50) ของสถานพยาบาล ทั้งหมด กองทุ น ประกั น สั ง คม มี ก ารใช เ งิ น กองทุ น 587.96 ล า นบาท จํ า นวนผู ใ ช บ ริ ก ารมี จํ า นวน 59,649 คน (รอยละ 24.51 ของผูประกันตนทั้งหมด) ประเภทประโยชนทดแทนที่ผูประกันตนใชบริการ สูงสุด ไดแก กรณีสงเคราะหบุตร มีจํานวน 29,760 คน หรือรอยละ 49.89 ของผูใชบริการทั้งหมด สําหรับ ปริมาณการจายเงินประโยชนทดแทน พบวา เจ็บปวย มีการจายเงินสูงสุด ถึง 201.03 ลานบาท (รอยละ 34.19 ของเงินประโยชนทดแทนที่จาย)

สํานักงานแรงงานจังหวัดเชียงใหม

5