Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Cambios no medio rural e a súa incidencia nas infraestruturas e incendios forestais D. Xosé Antonio Meixide. Asesor técnico forestal Consellería do Medio Rural
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
CONTIDOS
Limiar Un pouco de historia. O camiño ao paraíso dos incendios forestais. Evolución das infraestruturas.
Incidencia das infraestruturas sobre o lume.
Focos de inicio. Incidencia no control. Áreas de devasas.
Incidencia do lume sobre as infraestruturas.
Estradas a autoestradas. Rede ferroviaria. Enerxía e abastacemento enerxético. Abastecemento de augas. Os núcleos poboacionais.
Riscos para os usuarios. Degradación.
Volver á integración da acción humana nun equilibrio que acurruncha os incendios. Responsabilidade de todos.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Un pouco de historia
As postguerras (civil e mundial)
Plan Marshall galego (1951-60), copia do modelo.
LRYDA e IRIDA (1973). A LRYDA é copia dunha lei USA. ICONA. Implementación da tecnificación. Inicio das concentracións parcelarias. Infraestruturas de regadío agrario. Desecación Lagoa de Antela.
Migracións galegas (>1970).
Modelo autárquico de economía. 1947-1951 plan Marshall en Europa. 1957 Tratado de Roma.
1973 inicio da construción da AP-9. Abandono do rural. Economía excedentaria. Ralentización dos procesos de concentración parcelaria.
Entrada na CEE 1986.
PAC. Abandono definitivo e irreversible do rural. Investimentos en infraestruturas. Reforma da PAC. 1992. Intesificación das explotacións.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ABANDONO DO RURAL PoboaciĂłn traballadora no rural (1991-2001) Perda (> 50 %) Perda (25 â&#x20AC;&#x201C; 50 %) Perda (< 25 %) Constante Fonte: IGE
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ABANDONO DO RURAL DENSIDADES DE POBOACIĂ&#x201C;N (hab/km2). Ano: 2006
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
AVELLENTAMENTO DO RURAL
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Evolución dos núcleos poboacionais Dunha vida espallada polo territorio a unha vida concentrada nas grandes cidades. > 35.000 núcleos rurais galegos. Cidades dormitorio. “Ir á aldea” nos anos 70-80. Turismo rural sen rural.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Evoluci贸n dos n煤cleos poboacionais
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Evoluci贸n dos n煤cleos poboacionais
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ABANDONO DO RURAL (-) PERDA DE POBOACIÓN NO RURAL (-) ÁREA CULTIVADA (-) GANDARÍA EXTENSIVA (-) FALTA DE XESTIÓN FORESTAL (+) INCENDIOS FORESTAIS (+) SUPERFICIE QUEIMADA (+) VELOCIDADE E INTENSIDADE DE PROPAGACIÓN DOS LUMES
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Características específicas galegas Subexplotación dos recursos do rural. Gran capacidade de xeración de combustible polas condicións edafoclimáticas. Fácil invasión de especies moi pirofíticas e de gran frugalidade (toxeiras, piñeiros, xestas, etc.). Grandes áreas do rural sometidas a procesos de abandono. Zonas rurais sen xestión polas que o abandono invade as infraestruturas.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Modelos de ordenaci贸n no rural Modelo de alta monta帽a.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Modelos de ordenaci贸n no rural Modelo de zonas de interior.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Modelos de ordenaci贸n no rural Modelo de costa.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Modelos de ordenaci贸n no rural Modelo de chaira.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
REDE DE CAMIÑOS DE FERRO Evolución histórica
Unha rede a partir da necesidade poboacional. Transporte de persoas. Pequenos desprazamentos. Transporte de mercadorías. Mercados locais.
Un século sen cambios importantes na distribución da rede. Agora o AVE.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
REDE DE CAMIﾃ前S DE FERRO Evoluciﾃｳn histﾃｳrica
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Enerxía e distribución eléctrica Antano as liñas eléctricas utilizábanse como base de cultivos. O rural soporte das novas formas de abastecemento enerxético.
Parques eólicos. Hidráulica e minihidráulica. Solar fotovoltaica. Tendidos. Liñas de gas.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Enerxía e distribución eléctrica Evolución das renovables (Ktep) Electricidade. Minihidráulica (P<=10 MW) Electricidade. Eólica Electricidade. Biomasa Calor. Biomasa Biocarburantes. Bioetanol
2001
2004
41
46
176
357
5
17
231
294 70
Horizonte 2020: 85% da demanda enerxética a partir de renovables
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Infraestruturas hidráulicas Do modelo do autoabastecemento dos núcleos (captacións superficiais) aos modelos das grandes infraestruturas.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Evoluci贸n (km) 1989
2006
Total xeral
15.348
17.518
Dunha calzada
15.227
16.671
<5m
8.229
6.049
5-7 m
5.259
4.604
>7 m
1.739
6.018
Dobre calzada
10
86
Autov铆as e autoestradas libres
11
443
100
318
Autoestradas de peaxe
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Evolución histórica Das estradas ás autoestradas e autovías. Das redes abertas ás redes pechadas. Das redes en malla ás redes en eixes CDG poboacionais. Eixe atlántico das grandes cidades. Eixes de saída cara á península e Portugal.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios
Focos de inicio. Incidencia no control.
Áreas de devasas. Que o lume iniciado na infraestrutura non chegue ao monte. Que o lume iniciado no monte non chegue á infraestrutura. Base para a organización do combate.
Efecto amplificador. Un espectáculo para milleiros de usuarios diarios. As medidas exemplificadoras das actuacións.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios Molestias para os usuarios. Lumes de 2006. Cortes de saídas. Peaxes abertas.
Riscos para a saúde dos usuarios. Efecto túnel. Lumes de ladeira. Afumado de túneles. Risco de asfixia.
Degradación e perdas económicas. Deterioración da capa asfáltica por mor da calor. Deterioración da sinalización.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios 1.Terrapléns con vexetación ata a beiravía
3. Ignición na outra beira da vía
de e n m ió l u cc o re d Di zo 2. van a
3. Ignición na medianeira
Salto do lume nunha autoestrada
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios
Ponteciais perigos: acumulaci贸n de combustible nas beiras.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios
Ponteciais perigos: acumulaci贸n de combustible nas beiras.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios
Combustible na entrada dos tĂşneles.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios
Encaixamentos de combustible.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
ESTRADAS E AUTOESTRADAS Influencia nos incendios Valado limpo
Noiro empradizado e limpo
Modelo desexable de mantemento
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
O caso das uxfor LÍMITE UXFOR: APOIO NAS INFRAESTRUTURAS EXISTENTES •Faixas de xestión da biomasa •Faixa de protección de núcleo •Liña eléctrica
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
SITUACIĂ&#x201C;N
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
SITUACIÓN DE PARTIDA Mapa catastral Número parcelas = 410
Número propietarios = 47
Superficie aprox. = 15,3 ha
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Infraestruturas existentes Camiñ Camiños e sendas
Pistas forestais
Estradas
Tendido L.E.
Límite Uxfor
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Propostas de actuación Faixa auxiliar
Abrir Pista
Arranxar camiñ camiños C Faixa protecció protección
Devasa ou roza
Instalar hidrante
H
Xestió Xestión da masa
Construir cargadeiro
C
H
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
UXFOR: estado final Frondosas
Faixa protecció protección
Devasa ou roza
Eucalipto
Piñ Piñeiro
Faixa auxiliar
Pista protecció protección núcleo
Devasa
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Perigos da acumulación de vexetación ao carón das vías de comunicación Facilidade para o inicio dun lume ao carón das vías nas épocas de risco. Facilidade de salto do lume ou “spoting” polo efecto das muxicas. Dificultade de visión pola propia presenza da vexetación ou fume. Posible arrastre de restos vexetais por mor do vento (sobre todo no caso do estrato arbóreo).
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Novo modelo para a xestión de infraestruturas considerando a Lei 3/2007 Iniciar unha xestión da biomasa. Establecer un modelo de xestión das beiras que inclúan os criterios: Seguridade dos usuarios en caso de lume. Prevención de inicio de lumes. Combustibilidade das especies.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Por que cambiar o modelo de xestión nas infraestruturas galegas Para a protección das persoa. A VIDA DAS PERSOAS SOBRE TODO. Protección dos bens. Para o bo funcionamento das infraestruturas. Para a prevención dos lumes e dos incendios forestais. Para a prevención na propagación dos lumes, na que a compartimentación apoiarase nas infraestruturas. Como medida exemplificadora.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
CONCLUSIÓNS •Implicación dos xestores e empresas concesionarias das infraestruturas. •Colaboración entre as administracións titulares das infraestruturas e os concesionarios da explotación e xestión. •Implementar os máis modernos sistemas e tecnoloxías na xestión da biomasa ao carón das infraestruturas e núcleos rurais. •Implicación dos compoñentes do medio rural que favoreza a prevención, cree actividade no medio rural e axude o asentamento da poboación no rural. •Sensibilización á sociedade da transcendencia do medio rural nas nosas vidas, hoxe e moito máis no futuro, como soporte das infraestruturas básicas e como subministración de recursos alimenticios, enerxéticos, sanitarios (auga), etc.
Cambios no Medio Rural e incidencia nas infraestruturas e incendios forestais
Xornadas sobre a prevenci贸n de incendios forestais en grandes infraestruturas e n煤cleos rurais
Moitas grazas