(v) wykroczenie dyscyplinarne Zaleca siê, aby naruszenia za³o¿eñ polityki chroni¹cej godno æ pracowników w pracy by³y traktowane jako wykroczenia dyscyplinarne oraz aby zasady postêpowania dyscyplinarnego jasno okre la³y, co nale¿y rozumieæ jako niew³a ciwe zachowanie w pracy. Dobr¹ praktyk¹ jest równie¿ upewnienie siê, ¿e katalog kar, którym sprawcy bêd¹ podlegaæ za naruszenie tych zasad, jest jasno okre lony oraz ¿e wyra nie zostanie zaznaczone, ¿e karze dyscyplinarnej podlegaæ bêd¹ równie¿ te osoby, które bêd¹ m ciæ siê na pracownikach wnosz¹cych w dobrej wierze skargê w sprawie molestowania seksualnego. Je li skarga jest popierana, a wydaje siê konieczne przeniesienie pracownika w inne miejsce pracy nale¿y pozostawiæ mu wybór, czy chce pozostaæ w dotychczasowym miejscu pracy, czy nie. ¯aden element kary nie powinien mieæ miejsca w stosunku do skar¿¹cego, a w dodatku w trakcie trwania postêpowania pracodawca powinien kontrolowaæ sytuacjê i upewniæ siê, ¿e molestowanie nie jest kontynuowane. Nawet je li skarga nie odnios³a skutku, na przyk³ad z powodu niedostatecznego materia³u dowodowego, nale¿y rozwa¿yæ przeniesienie jednego z pracowników, którego dotyczy to postêpowanie na inne miejsce pracy, ni¿ ¿¹daæ od zainteresowanych osób wspólnej pracy wbrew ¿yczeniom której ze stron. 6. ZALECENIA DLA ZWI¥ZKÓW ZAWODOWYCH Problem molestowania seksualnego jest problemem zarówno pracodawców, jak i zwi¹zków zawodowych. Zaleca siê by zwi¹zki zawodowe formu³owa³y jasne i czytelne za³o¿enia polityki dotycz¹cej walki z problemem molestowania seksualnego oraz aby stara³y siê zwiêkszyæ wiadomo æ tego tematu i by kreowa³y taki klimat pracy, w którym ten problem nie bêdzie ignorowany. Na przyk³ad, zwi¹zki zawodowe mog¹ wyznaczyæ sobie zadanie przeprowadzenia dla wszystkich funkcjonariuszy i przedstawicieli pracowników szkolenia dotycz¹cego kwestii równo ci, w³¹czaj¹c w to zagadnienie molestowania seksualnego oraz za³¹czaj¹c tak¹ informacjê na sponsorowanych przez zwi¹zki zawodowe kursach, jak równie¿ informacjê o za³o¿eniach przyjêtej przez firmê polityki. Zwi¹zki zawodowe powinny rozwa¿yæ wydanie o wiadczenia, o tym ¿e molestowanie seksualne jest zachowaniem niepo¿¹danym oraz edukowaæ cz³onków i funkcjonariuszy o jego konsekwencjach. Zwi¹zki zawodowe powinny tak¿e poruszaæ kwestiê molestowania seksualnego i zachêcaæ pracodawców do adaptowania adekwatnych za³o¿eñ i procedur w celu ochrony godno ci kobiet i mê¿czyzn w miejscu pracy. Doradza siê zwi¹zkom zawodowym, aby informowa³y swoich cz³onków, ¿e posiadaj¹ prawo do tego, by sprzeciwiaæ siê molestowaniu seksualnemu w pracy oraz dostarczyæ cz³onkom wiadomo ci o tym, co czyniæ w przypadku molestowania, w³¹czaj¹c w to informacjê o przys³uguj¹cych im w wietle prawa uprawnieniach. Gdy skarga zosta³a ju¿ z³o¿ona zwi¹zki zawodowe powinny j¹ potraktowaæ powa¿nie i ze zrozumieniem oraz zapewniæ skar¿¹cym mo¿liwo æ skorzystania z pomocy prawnej, je li skardze zosta³ nadany bieg procesowy. Wa¿ne, aby wykreowaæ takie rodowisko pracy, w którym cz³onkowie zwi¹zku zawodowego bêd¹ mieli poczucie, ¿e je li z³o¿¹ skargê, to otrzymaj¹ od przedstawicieli zwi¹zków zawodowych odpowied w duchu pomocy i wspó³czucia. Zwi¹zki zawodowe powinny rozwa¿yæ powo³anie specjalnie wyszkolonych urzêdników do doradzania i udzielania porad prawnych w zakresie przypadków molestowania seksualnego wobec swoich cz³onków oraz dzia³ania w ich imieniu, je li by³oby to potrzebne. Taka postawa powinna byæ szczególnie pomocna. Jest tak¿e dobrym pomys³em upewnienie siê, ¿e jest wystarczaj¹ca ilo æ kobiet-przedstawicieli do reprezentowania tych kobiet, które sta³y siê obiektem molestowania seksualnego. Zaleca siê tak¿e, aby tam, gdzie zwi¹zki zawodowe reprezentuj¹ jednocze nie i skar¿¹cego i domniemanego sprawcê molestowania dla celów postêpowania skargowego, wyja niono, ¿e zwi¹zki zawodowe nie podejmuj¹ niew³a ciwych zachowañ poprzez zapewnianie takiej reprezentacji. Jednak¿e wykluczona jest sytuacja, aby ten sam urzêdnik reprezentowa³ obydwie strony. Dobrze by³oby, gdyby cz³onkowie zwi¹zku zawodowego rejestrowali (protoko³owali) incydenty molestowania seksualnego. Dokumenty te powinny byæ potem wykorzystywane w jakimkolwiek dzia³aniu oficjalnym lub nieoficjalnym. Zwi¹zki zawodowe oczekuj¹, ¿e bêd¹ informowane o ka¿dym przypadku molestowania seksualnego i ¿e taka informacja bêdzie utrzymana w pe³nej tajemnicy. Jest równie¿ dobr¹ praktyk¹, aby zwi¹zki zawodowe kontrolowa³y i przegl¹da³y dokumenty w tych sprawach sprawdzaj¹c reakcje i reprezentacje stron, by upewniæ siê, ¿e te reakcje okaza³y siê skuteczne. 7. ODPOWIEDZIALNO Æ PRACOWNIKÓW Pracownicy odgrywaj¹ okre lon¹ rolê we wspó³tworzeniu klimatu pracy, w którym molestowanie seksualne jest nie do zaakceptowania. Mog¹ oni przyczyniaæ siê do zapobiegania molestowaniu seksualnemu poprzez wzrost znajomo ci tego problemu i zwiêkszon¹ wra¿liwo æ na przejawy takich zachowañ oraz przez upewnienie siê, ¿e przeciêtna norma zachowania siê zarówno ich, jak i ich kolegów nie jest przyczyn¹ wykroczenia. Pracownicy mog¹ uczyniæ wiele w zakresie zniechêcania sprawców molestowania seksualnego poprzez wyja nienie, ¿e takie zachowanie jest dla nich nie do zaakceptowania oraz przez wspieranie tych kolegów, którzy cierpi¹ z powodu molestowania i zastanawiaj¹ siê nad z³o¿eniem w tej sprawie skargi.
81