Hariciye Dergisi

Page 11

Tarihlerinde çok sayıda darbe, isyan ve ekonomik karışıklık görmüş, ekonomilerini düzeltmeye çalışırlarken daha da borç batağına saplanmış ülkelerin yeridir Latin Amerika. Yıllarca diktatörler tarafından yönetilen kıta, bugün geçmişinden çok farklı bir yerde durmakta. Yıllar önce kıtaya damgasını vuran sol rüzgârlar bugün de Latin Amerika sahillerini kasıp kavurmakta… ABD’nin Vietnam kuşatmasıyla başlayan 68 Hareketi sonrasında, Sovyetler ve Çin’in rekabete dönüşen sosyalizm macerası, özgür Rusya’nın büyük komünizm rüyalarını tersine çevirişi ve modern Avrupa’nın sosyal demokrasiyi keşfedişi; dünya solu için dönüm noktaları olmuştur. Ancak unutulan bir dönüm noktası daha vardır, o da Latin Amerika’nın sol bilinci kazanma sürecidir.2 Dünya ekonomisiyle İspanyol ve Portekiz sömürgesi olarak bütünleşen Latin Amerika, ABD'nin 1823'te Monroe Doktrinini3 ilan etmesinden itibaren ABD'nin siyasi nüfuzu altına girmeye başlamıştır. II. Dünya savaşından sonra ABD'nin dünyanın iki süper gücünden biri haline gelmesiyle Latin Amerika'daki ABD etkisi de zirveye ulaşmış, bölgenin neredeyse tamamı Amerika'nın siyasi ve ekonomik hegemonyası altına girmiştir. Bu dönemden 1980'lere kadar bölge ülkeleri çoğunlukla Amerikan güdümündeki askeri diktatörlükler tarafından yönetilmiştir. Üzerindeki Amerikan hegemonyası sebebiyle Latin Amerika doğal olarak dünya ekonomisini başta ABD olmak üzere Batı

ülkeleri lehine yönlendirmeyi amaçlayan Dünya Bankası ve IMF'nin ürettiği politikaların başlıca laboratuarı olmuştur. Özellikle son 15 yıl içerisinde demokratik yollarla iş başına gelen solcu liderler mevcut sisteme karşı yaptıkları ortak çıkışlarla ve “başka bir dünya mümkün” sloganlarıyla küreselleşen dünya politikasına yeni bir boyut kazandırmışlardır. Soğuk Savaş Dönemi’nde askeri vesayet gölgesi arkasındaki “Amerikan Vesayeti” tarafından yönetilen ülkelerin çehreleri ve kaderleri seçimlerle iş başına gelen liderlerle değişmeye başlamaktadır: BOLİVARCI SEÇENEK 4

Latin Amerika’nın devrimci lideri Libertador Simon Bolivar (1783­1830); ulusal temelde büyük bir Latin Amerika Devleti’nin

11


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.