CAW Inzicht 2013/2

België - Belgique P.B. - P.P. 3000 Leuven 1 BC 12694 VIERMAANDELIJKS MAGAZINE VAN CENTRUM ALGEMEEN WELZIJNSWERK OOST-BRABANT VZW MAATSCHAPPELIJKE ZETEL: REDINGENSTRAAT 6, 3000 LEUVEN

Nr 2/2013

ZO GEZEGD

“

Op zo’n moment ben ik blij dat we het niet opgegeven hebben, dat we hem niet opgegeven hebben. Het is gewoon kwestie van te blijven geloven in wat je doet en in de mensen voor wie je het doet.

Maar wat maakt nu net dat verschil tussen onze job in theorie en die praktijk. Wat is datgene dat mensen nodig hebben en wat we in onze maatschappij alsmaar moeilijker vinden. Het is dat extra stukje menselijkheid in jezelf als hulpverlener.

Het is fijn om gezinnen te zien evolueren, als je dan merkt dat ze je hulp niet meer nodig hebben en samen verder kunnen, doet dat deugd.

“

Soms is het voldoende dat mensen hun hart eens kunnen luchten bij mij.

Als ik zie dat hen dat deugd doet en ze vertrekken met een beter gevoel ben ik echt tevreden.

Het is belangrijk dat je naar mensen luistert. Hen tijd geeft hun verhaal te vertellen. Alleen dan krijg je echt zicht op hun vraag of probleem.

Wat dat is vaak niet zo voor de hand liggend.

Wat is welzijn eigenlijk, wanneer is het wel genoeg? Daar kan je geen eenduidig antwoord op geven. En dat erkennen is eigenlijk de kern van ons werk: ieders eigenheid proberen te respecteren en van daaruit werken naar een oplossing.

3

Beste lezer,

Editoriaal Editoriaal Editoria

U bent betrokken bij het CAW, u voelt zich verbonden op het werk dat we doen en wellicht vooral op de mensen die ons werk nodig hebben. ‘Betrokkenheid op de mensen en de samenleving’ is voor het CAW de krachtbron. De subsidies van de overheid zijn het middel, het welkome middel, maar een middel. Zonder diepe betrokkenheid op wie beroep doet of wil doen op CAW lukt het niet.

Wij zijn zowel in bestuur als op de werkvloer van het CAW heel intensief bezig geweest met het voorbereiden en realiseren –stap voor stap- van de fusie tussen CAW Regio Leuven en CAW Hageland. Minister Van Deurzen wenst schaalvergroting en heeft daar heel wat argumenten voor. Via meer efficiëntie moet de trefkracht van het werk vergroten en de mensen in Oost-Brabant betere toegang krijgen tot kwalitatieve hulpverlening.

Op de parking van het warenhuis in de buurt sprak een zeer betrokken medewerkster me aan en zei dat we het laatste jaar toch zoveel tijd ‘in onszelf ’ hebben gestoken. En dat het tijd wordt om er zeer gemotiveerd in te vliegen. Zo gaat dat inderdaad met structuurhervormingen.

Een organisatie is dan noodgedwongen heel wat tijd ‘met zichzelf bezig’.

De structuren en het werk daarrond zijn zowat achter de rug. Wat er nu moet komen? We moeten de focus zetten op de mensen en hun vragen in die grote regio. Betrokkenheid is daarvoor dé voorwaarde voor elke medewerker, elke vrijwilliger en elke bestuurder.

Op het terrein is de samenwerking tussen beide CAW’s al zeer intens en vanaf januari 2014 is er maar één CAW-organisatie meer voor Oost-Brabant. Het bestuur van Oost-Brabant hebben we in augustus gevormd. Alle aandacht kan weer gaan naar onze taak in de regio. Een bijzonder waardevolle taak voor vele mensen.

Daar werken we samen aan. U zal er in dit nummer al heel wat van merken. Hebt u bedenkingen of suggesties, we horen ze graag!

Jan Boulogne Voorzitter CAW Oost-Brabant

4

CAW: Hoe wel-zijn we bezig?

Helpen, hoe doe je dat?

Hoe weet je wat mensen nodig hebben, hoe gaat dat geven-en-nemen in zijn werk? Hoe kan je als organisatie, als team, als mens het verschil maken?

Wij vroegen het. Lees mee.

Hoe kan je zowel beleidsopties omzetten in concreet hulpaanbod als omgekeerd, hulpvragen vertalen naar richtlijnen zodat het allemaal een beetje matcht?

Een gesprek hierover met de teamverantwoordelijken van CAW Oost-Brabant.

Tussen top en basis... “Als teamverantwoordelijke heb je een brugfunctie tussen je team en het beleid.

Het eigene van een brugfunctie is dat je heel veel impulsen krijgt, van alle kanten. Je hebt enerzijds je hulpverleners, waar je zorg wil voor dragen, want uiteindelijk zijn zij het die de directe contacten met de cliĂŤnten hebben. En ze kunnen dat ook maar als ze zich goed voelen in hun job. Anderzijds wil je ook dat ze de waarden van de organisatie uitdragen. Dat ze in hun job afspraken respecteren die we als organisatie belangrijk vinden. Dus het is balanceren tussen geven en nemen, tussen vrijheid en regels.

De beste manier om dat vorm te geven is overleg, praten met elkaar. Zo zijn onze hulpverleners via allerlei werkgroepen sterk betrokken bij het uittekenen van de nieuwe organisatie na de fusie, zowel qua structuur als inhoudelijk.

Het is natuurlijk niet altijd gemakkelijk die brug te slaan maar het is alleszins uitdagend.

Het staat immers nooit stil. Er zijn de evoluties in het beleid van de overheid, nieuwe bevindingen door wetenschappelijk onderzoek, maatschappelijke ontwikkelingen. Als teamverantwoordelijke voel je elke dag die spanning tussen werkveld en beleid. Dat

5 moet je bewaken. Je moet zorgen dat het haalbaar blijft voor je hulpverleners. En soms moet je tegenwind durven geven.

Maar die spanning is tegelijk ook erg boeiend. Hoe zet je grote ideeën om in werkbare praktijk, en omgekeerd. De vraagstukken die hieruit voortkomen, die je telkens weer uitdagen te kijken waar je het verschil kan maken, maken de job zo interessant.

CAW is als belangrijke speler in het welzijnslandschap ook goed geplaatst om voldoende kader en fundament te bieden om de brug te slaan tussen mensen en hun omgeving en de bredere maatschappij. Kwestie van alle tandwieltjes goed op elkaar af te stemmen. Niet alleen binnen je organisatie, met je cliënten, je hulpverleners in je organisatie, maar ook met je partners uit de eerstelijnszorg. Het is daarbij erg belangrijk om over de muurtjes te kijken.

Een mooi voorbeeld hiervan is de winteropvang. Vanuit verschillende teams kregen we het signaal dat heel wat daklozen het in de winter erg moeilijk hadden om een plek te vinden om te overnachten. We zijn daar als CAW over gaan praten met onze partners en hebben dan samen met het OCMW de winteropvang uitgebouwd voor daklozen uit onze regio. Een plek waar ze kunnen overnachten in de koude wintermaanden, een kom soep met brood kunnen krijgen, gezelschap, en ten slotte een warm bed.

Als je samenwerkt, kan je meer. Onze rol als bruggenbouwer in de organisatie is niets anders dan doen samenwerken, dingen afstemmen op elkaar.

Zo heeft de fusie van de CAW’s voordelen.

Ons aanbod is duidelijker, we zijn gemakkelijker te vinden, mensen weten beter waar ze terecht kunnen als ze een vraag hebben.

Maar er zijn ook valkuilen. De ‘menselijke maat’ kan verloren gaan, zowel voor ons als voor onze cliënten. De afstand van de

werkvloer tot beleid kan te groot worden, waardoor het werk aan betekenis verliest.

Als teamverantwoordelijke moeten wij ook steeds de participatiemogelijkheden blijven bewaken.

Ons uiteindelijke gemeenschappelijke doel is het welzijn van mensen te versterken. En wij geloven hier echt in.

Cijfers kunnen hier een goede indicator zijn.

Die tonen dat we een breed en heel divers publiek bereiken. We krijgen dagelijks een tiental nieuwe mensen over de vloer. Mochten we niet efficiënt hulp verlenen dan zou er geen plaats zijn voor nieuwe cliënten omdat we de bestaande nooit zouden kunnen ‘laten gaan’. Want dat is, heel anders dan in de commerciële sector, wel de bedoeling: mensen zo snel mogelijk terug op weg helpen om zelfstandig, zonder ons, verder te kunnen. Dat is krachtgericht werken.

Maar wanneer zijn mensen sterk genoeg?

Wat is met andere woorden ‘welzijn’? En wat is ‘wel’ genoeg? Daar kan je eigenlijk geen eenduidig antwoord op geven, en dat erkennen is de kern van ons werk: ieders eigenheid proberen te respecteren en van daaruit werken naar een oplossing. Dat doen we hier elke dag.”

Iris Claeys, Tinne Dierckx, Kurt De Backer, Philippe Jacob, Sophia Hoornaert, Karline Van de Weghe, Els Wydooghe Teamverantwoordelijken CAW Oost-Brabant

6

Veerle werkt op het onthaal van CAW Oost-Brabant.

Hulpverlener zoals er nog 175 werken in CAW Oost-Brabant.

En toch. Het onthaal is een heel bijzondere werkplek.

Ik werk graag op deze plek omdat het je de kans geeft om direct te kunnen ingrijpen, kort op de bal te spelen, onmiddellijk te kunnen handelen. En dat ligt mij wel.

Dat is immers hoe ons onthaal is uitgebouwd. Iedereen kan er langskomen, met of zonder afspraak. Er zijn geen wachtlijsten.

Wie ons contacteert, wordt geholpen, punt. Ook als mensen bellen, krijgen ze meteen een hulpverlener aan de lijn.

De nood aan deze manier van hulpverlenen is groot. Sinds er ‘vrije inloop’ is in ons onthaal krijgen we meer en meer vragen, en meer en meer zijn die vragen vrij dringend.

En je hebt ze in alle soorten. Van eenvoudig tot zeer complex.

Meestal wachten mensen lang om hulp te vragen. Ze proberen het altijd eerst zelf op te lossen. En ook wanneer dat niet lukt, komen ze er niet meteen mee naar buiten.

Meestal gebeurt er dan iets waardoor de emmer plots overloopt en dat is het moment dat ze met ons contact nemen. De stap om hulp te vragen is echt groot. En mensen zijn op dat moment heel broos. Het is dan ook erg belangrijk om hen goed op te vangen, zodat je de kwetsuren die ze al hebben niet vergroot. Door hen welkom te heten en hen het gevoel te geven dat ze

er juist aan gedaan hebben te komen. Door voor hen ’te zorgen’, naar hen te luisteren, hun vraag op te pakken. Meteen, en hen zeker niet op een wachtlijst te zetten. Hier op het onthaal werken we altijd in team, een gezonde mix tussen ervaren en jonge mensen. Allemaal professionele hulpverleners die hiervoor zijn opgeleid.

Vaak stellen mensen ons vragen die te maken hebben met basisrechten. Het is vandaag echt niet meer simpel om te weten hoe en waar je recht op hebt. Zo’n vragen zijn de meest dankbare want je kan met heel weinig heel veel doen. Voor ons is dat parate kennis, waar je welke formulieren moeten aanvragen en indienen, welke voorwaarden je moet vervullen om subsidies aan te vragen. Deuren die gesloten blijven voor onze cliënten of die ze zelfs niet weten staan, gaan veel sneller voor ons open. En zo kan je mensen direct verder helpen.

Ik denk bijvoorbeeld aan die man die al jaar en dag een appartementje huurde, maar weinig inkomsten had en plots een brief van de eigenaar had gekregen met een fikse indexaanpassing van het huurbedrag. Of dit wel klopte? Samen met onze juristen hebben we die berekening even nagekeken en er was inderdaad een fout gebeurd. We

Bart Schoovaerts

hebben dan een brief opgesteld die door de man werd ondertekend en de eigenaar heeft die vergissing meteen rechtgezet.

Of die man die hier vorige winter langskwam. Hij dreigde uit huis gezet te worden.

Hij bleek met een aantal zaken niet in orde, die we redelijk snel opgelost kregen. Probleem van de baan? Eigenlijk niet, want uit alles bleek dat hij ontzettend eenzaam was.

Ik ben dan met hem meegegaan naar ons inloopcentrum De Meander want hij zag er tegenop om daar alleen binnen te stappen.

Hij werd er onmiddellijk uitgenodigd om diezelfde avond mee te eten in het sociaal restaurant. Bleek dat hij eigenlijk kok was van opleiding. Hij is meteen mee de keuken ingedoken en is dat elke week blijven doen.

Zo heeft hij stilaan een groep mensen gevonden waar hij zich goed bij voelde. Dat is nu een dik half jaar geleden. Ondertussen is hij verhuisd en hij heeft terug contact met zijn kinderen. Het gaat goed met hem. Gisteren is hij mij nog eens komen opzoeken en heeft hij mij bedankt dat ik hem meenam naar De Meander. Het begin van alles, zei hij.

Soms is het ook minder snel opgelost natuurlijk. Veel vragen hebben te maken met relatieproblemen die vaak ver teruggaan, erg diep zitten en ingewikkeld zijn.

Zoals die moeder en dochter die samen op het onthaal binnenkwamen. Het bleek echt niet meer te lukken om samen in een huis te leven. Hoogoplopende conflicten. En toch stonden ze daar samen. Het is dan kwestie van te luisteren, hen allebei aan het woord te laten, allebei evenveel aan bod te laten komen. Het gevoel te geven dat ze allebei recht hebben op hun boosheid, hun verdriet. En te zoeken naar wat wél lukt. Na ons gesprek voelde ik dat dat meisje ook echt behoefte had aan een eigen plek om wat op verhaal te komen. Ik ben diezelfde middag samen met

haar naar het JAC gestapt, ons jongerenonthaal, waar ze ook meteen terecht kon. Dat je direct hulp kan aanbieden, doet mensen zoveel deugd.

Maar het is ook niet allemaal ‘goednieuws’. Hulp bij partnergeweld bijvoorbeeld. Een complexe problematiek die heel veel zorg vraagt. Dat kan crisishulp zijn, maar tegelijk langdurige begeleiding vragen.

Zoals die man die ons belde, helemaal in de war. Hij had zijn vrouw geslagen en ze was weggelopen. Hij was zes jaar getrouwd, had twee kleine kindjes en een hele drukke job.

De laatste maanden hadden ze constant ruzie. Dat kon heel hoog oplaaien en nu was het uit de hand gelopen. Hij voelde zich zo opgejaagd en vernederd door zijn vrouw dat hij haar geslagen had. Dit is niet in een twee drie op te lossen. Op het CAW hebben we een apart aanbod voor partnergeweld. Dat vraagt immers tijd en langere begeleiding dan enkele gesprekken hier op het onthaal.

We kunnen hen hier wel meteen op weg zetten. We proberen ook altijd om beide partners in dat proces te betrekken. Het is immers belangrijk dat je naar het hele plaatje kijkt. Het gaat hier niet om dader versus slachtoffer, maar om hoe dit geweld tot stand komt, alleen dan kan je het proberen te voorkomen, als je daar zicht op krijgt. En dat vraagt tijd. En geloof. In ons vak. En in mensen.

7

8

Charlotte

Ruben

Elk jaar organiseert het JAC de opleiding tot jeugdadviseur. Op die manier helpen we jongeren te helpen.

Jeugdadviseurs zijn jongeren die door hun leeftijdsgenoten regelmatig in vertrouwen worden genomen. Vrienden weten gewoon dat ze bij hen terecht kunnen, ook al lopen ze er niet mee te koop. Jeugdadviseurs doen dan ook al het mogelijke om hun vrienden goed verder te helpen. Het zit vaak in kleine dingen: een goed gesprek, samen leuke dingen doen, ... Maar soms is het niet eenvoudig om dat helemaal in je eentje te bieden.

Hiervoor organiseren de JAC‘s een opleiding voor jeugdadviseurs waarin zij hen ondersteunen, tips en adviezen geven om hun vrienden nog beter te helpen. Voorlopig gaat die opleiding alleen in Leuven door. Als CAW Oost-Brabant willen we dat graag uitbreiden naar Aarschot, Tienen en Diest, als we daarvoor de middelen vinden.

Ruben en Charlotte, medewerkers van het JAC Oost-Brabant, begeleiden elk jaar zo’n groep jeugdadviseurs: “Het is een opleiding om te leren omgaan met vragen waar je als goede vriend geen raad mee weet. Je leert hoe je vrienden kan verder helpen zonder er zelf aan onderdoor te gaan. Waar je terecht kan als vrienden meer hulp nodig hebben. Hoe je grenzen kan trekken zonder vrienden te moeten afwijzen. Met een bende andere jeugdadviseurs oefen je situaties en wissel je ervaringen en tips uit.

En je komt heel wat te weten over allerlei thema’s die jongeren interesseren.

Die thema’s worden door de jongeren zelf gekozen. Elke keer komt iets anders aan bod zoals relaties, pesten, discriminatie, armoede, drugs, werk, alleen gaan wonen, “gelukkig” zijn, rechten en plichten…

Kortom, je doet heel wat positieve ervaring op en leert heel wat nieuwe vrienden kennen.”

Nele en Stacey zijn twee vers ‘afgestudeerde’ jeugdadviseurs. Stacey leerde de jeugdadviseurs kennen toen het JAC zich kwam voorstellen op school. Nele zocht het JAC zelf op voor informatie rond een schoolopdracht. Zo ontdekte ze de opleiding en sloot ze zich aan bij de groep: “In januari trokken we op kennismakingsweekend met de hele groep. Via verschillende spelletjes leerden we elkaar beter kennen en leerden we wat het inhoudt om jeugdadviseur te zijn. Dat je respect moet tonen voor elkaar en dat je niet over je grenzen hoeft te gaan. Alles wat je doorheen het jaar vertelt aan de groep, blijft in de groep. En wat je niet wil vertellen in die informatieve sessies, hoef je ook niet te vertellen.

Elke week doen we een rondje. Dan kan je vertellen of er iets gebeurd is wat je wil bespreken. Bijvoorbeeld problemen thuis of

9 op school, of iemand waarvan je weet dat ie in problemen zit. Of misschien heb je die week iemand kunnen helpen. We bespreken dan de situatie en proberen samen tot een oplossing te komen. Zo hebben we echt vrienden kunnen helpen die het op school moeilijk hadden en leren omgaan met lastige situaties in de klas.

Bij de jeugdadviseurs maak je veel nieuwe, goede vrienden. Doorheen het jaar leer je elkaar steeds beter kennen en zo leer je ook altijd bij. Je leert naar elkaar luisteren, geduldiger zijn, spreken voor een groep. Want elke week is er een ander thema dat enkelen moeten voorbereiden en voor de groep brengen. Aan dat thema is dan ook telkens praktijk verbonden, vaak in een spel. Toen we rond discriminatie werkten speelden we bijvoorbeeld een kaartspel waarin we niet met elkaar mochten praten.

Al snel was er discussie over wie het spel gewonnen had. En toen bleek dat iedereen

andere regels had meegekregen voor het spel. Dat was best confronterend. Zo merk je zelf hoe het voelt als iedereen rond je andere waarheden heeft.

De ‘tour social’ door Leuven was ook super interessant. We hebben toen heel wat welzijnsorganisaties in Leuven bezocht. Zo kregen we een beter beeld op waar je in Leuven overal terecht kan als je vragen of problemen hebt. En dat kan je dan weer delen met vrienden die met iets zitten.”

Nele en Stacey zijn twee vers ‘afgestudeerde’ jeugdadviseurs.

Nele

Stacey

10

Sonja is familiebegeleider in de Leuvense gevangenissen.

Het bijzondere aan haar werkplek is dat die op de grens ligt tussen ‘buiten en binnen de muren’.

“Als familiebegeleider in de gevangenissen van Leuven ondersteun ik de families en naastbestaanden van gedetineerden. Over de gedetineerden zelf en over gevangenissen lees je tegenwoordig bijna elke dag wel iets in de media, positief en negatief. Maar zij die ‘achterblijven’, partners, ouders of kinderen, familie, vrienden worden vaak vergeten. Dat ook hun leven van de ene op de andere dag stil staat, dat ook zij – vaak heel onverwacht en onschuldig – in zekere zin veroordeeld worden, krijgt zelden aandacht.

Gedetineerden zijn er ‘in alle soorten’: rijk, arm, begaafd, minder begaafd, Belg of van andere origine. Het is een illusie te denken dat het in jouw omgeving nooit zou voorvallen. Maar het is een

hardnekkige illusie die maakt dat mensen er dikwijls niet over durven praten met anderen. En daar komen wij dan van pas.

In onze opleiding krijgen we les over pathologieën, psychologie, filosofie, statistiek. Er worden ons theorieën aangereikt, methodieken om te leren hoe je complexe problematieken kan ontrafelen tot werkbare vragen waar je samen met je cliënt mee aan de slag kan gaan. Onmisbare bagage om als goede hulpverleners het werkveld in te stappen. Maar wat maakt nu net dat ‘verschil’ tussen onze job in theorie en die in praktijk. Wat is datgene wat mensen nodig hebben en wat we in onze maatschappij alsmaar moeilijker vinden. Het is dat extra stukje menselijkheid in jezelf als hulpverle-

11 ner. Dat kunnen toelaten en niet compleet laten vervangen door methodieken en theorieën. Mensen hebben nood aan iemand die oprecht naar hen luistert, iemand die probeert te begrijpen hoe het voor hen is, die een troostend woord geeft, die een positieve noot brengt in al hun ellende, die eens samen met hen kijkt wat het moeilijkste voor hen is en samen zoekt naar een oplossing die voor hen werkt, iemand die alles eens op een rijtje zet, die hen niet veroordeelt, iemand die stap voor stap met hen terug op weg gaat, de weg die zij nodig hebben en die trouwens voor iedereen anders is.

En dat geldt voor alle vormen van hulp bij alle vragen en problemen die we als mens kunnen hebben. Of het nu gaat over de familie van gedetineerden of over kansarmen, over mensen die midden in een scheiding zitten en het einde van de tunnel niet meer zien, mensen die net een dierbare verloren hebben, … Het is vooral menselijkheid en een stuk gezond verstand waarmee je als hulpverlener het verschil kan maken. Dat mensen nadat ze hun verhaal hebben verteld, zich een stuk beter voelen en opgeluchter buiten gaan dan dat ze zijn binnen gekomen, ook al hebben ze een half uur geweend. Dat mensen zeggen ‘ik heb zo uitgekeken naar ons gesprek want, al is het zwaar, het heeft me doen nadenken en een helder zicht geboden op mijn probleem’. Dan voel ik: hier heb ik een verschil gemaakt. Hier heb ik die mensen hun leven, al was het maar even, beter gemaakt, hier heb ik een sprankel hoop of geluk kunnen brengen, hier heb ik een ‘klik’ gemaakt in hun hoofd. En, al hebben we dan soms nog een lange weg af te leggen, dat verschil dat je voor hen betekend hebt, is de essentie van onze job.

Ik voel mij als hulpverlener niet ‘beter’ dan mijn cliënten, ik sta op gelijke hoogte met

hen. Ik zal ook mijn stoel dichterbij zetten en een knuffel geven aan iemand die dat heel hard nodig heeft, ik durf ook zeggen dat het gewoon ellende is. Ik zeg dan niet dat ik het me kan voorstellen hoe ze zich voelen, want dat kan ik niet, ik zit niet in hun situatie, maar ik ga me er wel in verdiepen, me afvragen ‘wat als ik daar zat in hun plaats? Hoe zou ik behandeld willen worden?’ En ja, soms bel ik een cliënte extra op om te zien hoe haar dag geweest is als ik weet dat elke dag doorkomen voor haar hel is, soms stuur ik gewoon een mailtje om te kijken hoe het gaat en om veel moed te wensen, ik wens de mensen altijd nog een hele fijne dag en veel moed.

Misschien is dat omdat ik zo in elkaar zit, toch lijkt het mij een ‘methodiek’ die we allemaal kunnen toepassen, die 1 minuut tijd kost, maar die een wereld van verschil kan maken!”

12

Dat hulp vragen én geven niet altijd even makkelijk is, wordt duidelijk wanneer Evelien vertelt over een van haar ervaringen als hulpverlener binnen de winteropvang. Daklozen kunnen er tijdens de koudste maanden van het jaar terecht voor een bed. De weg ernaartoe is voor sommigen echter niet evident.

“Een medewerkster van het OCMW had

me verteld dat ze iemand op de lijst had gezet voor die avond in de winteropvang, maar de man kwam niet opdagen. Hij was ongeveer 70 jaar oud en had eigenlijk best goed geleefd tot voor kort. Hij was gelukkig getrouwd, had een eigen huis en werkte als zelfstandig dakbedekker. Enkele jaren geleden stierf zijn vrouw en verkocht hij zijn huis. Zijn dochter, die iets buiten Leuven woont, wilde geen contact meer met hem.

Zo kwam hij helemaal alleen op straat te staan.

Sinds enkele maanden sliep hij in een stalletje bij zijn pony’s in de buurt van Leuven.

Een vriend had hem overtuigd om contact op te nemen met het OCMW waar hij doorverwezen werd naar de winteropvang.

Ik ontmoet de man de week erna toevallig in een buurtcentrum en vertel hem nog eens over de winteropvang. Ik krijg de indruk dat hij het wel ziet zitten, maar toch

komt hij ook die avond niet opdagen. Een week later zie ik hem terug, spreek ik hem opnieuw aan en dan lukt het wel. ’s Avonds in de winteropvang vertellen we hem over het KOC, het crisisopvangcentrum van CAW Oost-Brabant, en leggen hem uit dat hij daar iets langer terecht kan en begeleid kan worden in zijn zoektocht naar een woning. Dat vindt hij een goede optie, maar spijtig genoeg is er niet meteen plaats. Na vijf opeenvolgende nachten in de winteropvang krijgen anderen voorrang en dus spreken we af dat we hem zullen bellen als er bij het KOC een plaatsje vrij komt.

Enkele dagen later is het zover, maar op zijn intake op het KOC komt hij opnieuw niet opdagen. Ik bel hem nog enkele keren op zijn gsm, maar krijg hem niet te pakken.

Na enkele weken komt hij toch terug boven water en kan na twee nachten in de winteropvang terecht in het KOC. Daar wordt hij verder begeleid. Hij vindt een appar-

13 tementje net buiten Leuven en begint als vrijwilliger te werken bij het buurtcentrum.

Als ik hem een paar weken later weer ontmoet, vertelt hij me hoe dankbaar hij is voor wat we voor hem gedaan hebben, maar geeft aan dat het heel moeilijk voor hem was om de stap naar de hulpverlening te maken. Op zo’n momenten ben ik zo blij dat we het niet opgegeven hebben, dat we hem niet opgegeven hebben. Het is gewoon kwestie van te blijven geloven in wat je doet en in de mensen voor wie je het doet.”

De Winteropvang is een intiatief van CAW Oost-Brabant, de stad Leuven en het OCMW, dat in de koude wintermaanden nachtopvang biedt aan daklozen uit de regio. Ook dit jaar weer opent de winteropvang zijn deuren vanaf 15 november tot 31 maart. Daklozen kunnen er terecht voor een maaltijd en een warm bed.

CAW Oost-Brabant is altijd op zoek naar vrijwilligers.

Wil je je vrije tijd zinvol invullen door je in te zetten voor mensen?

Voel je je aangesproken door wat er reilt en zeilt in een CAW? Je hebt ervaring die je wil delen of je wil juist ervaring opdoen?

Word dan vrijwilliger bij het CAW! Interesse? Zie www.cawoostbrabant.be/als-vrijwilliger Ook voor de winteropvang zoeken we ‘schone slapers’ die mee de avond- en nachtpermanentie willen verzekeren. Dit houdt in dat je een deel van de avond samen doorbrengt met de bewoners en dat je blijft slapen. We verwachten je aanwezigheid vanaf 18u (eventueel wat later) tot 8u30. De bewoners kunnen aan jou op een andere manier hun verhaal kwijt, ze zien een nieuw gezicht en verruimen zo hun leefwereld. contact : Els Wydooghe

016 210 191 els.wydooghe@cawoostbrabant.be

14

Melissa draait sinds een jaar mee als vrijwilliger in de Bezoekruimte. Twee zaterdagen in de maand komt deze 23-jarige studente psychologie naar Leuven om het reilen en zeilen in de Bezoekruimte mee op te volgen.

“Tijdens mijn studies gaat het op papier over mensen. Je leest en leert over hoe een mens in elkaar zit, maar daar blijft het bij. Ik wilde graag die kennis in praktijk omzetten, echt bezig zijn met mensen. Toen ik op de website de vrijwilligersvacature voor de Bezoekruimte zag, leek me dat de ideale instap. Je hoeft geen specifieke psychologische opleiding te hebben om dit te doen. Je moet vooral kunnen luisteren en kunnen observeren, openstaan voor de verhalen die mensen je vertellen. Wat mij hier in de Bezoekruimte zo boeit is dat ik zowel met volwassenen mag werken als met kinderen. Dat maakt het dubbel zo interessant.”

In de Bezoekruimte kan je terecht voor begeleiding wanneer de omgangsregeling tussen kinderen en ouders (of andere personen met bezoekrecht) moeilijk verloopt.

Dit kan vrijwillig, op eigen initiatief of na een vonnis, opgelegd door de rechter.

“Het is fijn om gezinnen te zien evolueren.

Soms moet je in het begin nog spelenderwijs helpen om kind en ouder in contact te brengen. Als je dan later merkt dat jouw hulp niet

meer nodig is en dat ze samen terug verder kunnen, doet dat echt deugd. Ik herinner me een vader die heel moeilijk contact maakte met zijn zoon. Het was een grote man die nogal dominant overkwam, zowel fysiek als in zijn manier van doen en in zijn spreken. In het begin vond ik het ook niet evident om daar als 23-jarig meisje tegenover te staan.

Maar uiteindelijk lukte dat toch. Doorheen de keren dat hij kwam zag je de man rustiger worden, kon hij zich beter uiten en zag je zijn zoon echt openbloeien.

Soms is het al voldoende dat mensen hun hart eens kunnen luchten bij mij.

Als ik zie dat hen dat deugd doet en ze vertrekken met een beter gevoel ben ik echt tevreden. Ik denk dat dat de meerwaarde is die je als vrijwilliger brengt. Ouders zien mij soms als neutraler dan de vaste CAWmedewerkers die het gezin begeleiden. Ze kunnen bij mij soms makkelijker ventileren, al eens klagen over hoe lang juridische zaken duren, hoe moeilijk het soms allemaal is, “off the record” vertellen … Zonder daarbij ondankbaar te willen zijn, maar gewoon omdat het even wat te veel is.”

15

Dat de puberteit geen gemakkelijke tijd is, dat weet ondertussen iedereen. Maar bij Ellen, 13 jaar, liep het op een bepaald moment echt niet meer goed. Ann, haar mama, vertelt.

Thuis was het constant ruzie. Ellen bleef na schooltijd uren hangen bij vrienden, kwam steeds later thuis, en soms bleef ze zelfs ook de hele nacht weg. Ze was brutaal, opstandig, ze spijbelde en haar schoolresultaten gingen steeds meer achteruit. De vrienden waar ze bij was, kende ik niet, maar ik wist dat ze vaak bij problemen in de wijk betrokken waren en dat er ook drugs circuleerden.

Ik was ongerust en boos tegelijk. Ik wist echt niet meer hoe ik het moest aanpakken. Als ik haar iets weigerde, werd ze boos, soms liep ze weg van huis. Dus ik gaf vaak toe en probeerde te redden wat te redden viel.

Maar het was niet goed zo, voor ons allebei niet. Via het CLB werd ik doorverwezen naar de dienst Gezinsondersteuning van het CAW. Linda leerde ons hoe we allebei onze grenzen mochten en moesten leren stellen. Hoe we afspraken moesten maken met elkaar, hoe we elkaar hierbij konden helpen en respecteren. Wat ik niet goed besefte was dat Ellen in al haar opstandigheid ook zelf zocht naar grenzen, kinderen hebben die nodig om zich veilig te voelen. En ik gaf haar die te weinig. Anderzijds moest Ellen ook leren respect te hebben voor een aantal regels in ons huis.

Linda leerde ons werken met weekschema’s waarbij we samen duidelijke afspraken maakten. Zo kwamen we overeen dat Ellen altijd tegen etenstijd naar huis kwam. Ze mocht twee dagen per week bij haar vrienden blijven na school, maar de rest van de

week moest ze meteen na school naar huis komen. Ook over het uitgaan maakten we afspraken. Ze mocht maandelijks 1 keer uitgaan, maar als haar kamer op het eind van week niet was opgeruimd, bleef ze thuis.

Er waren voor ons allebei werkpunten. Ik moest haar bijvoorbeeld niet zomaar altijd geld meegeven zonder meer. Zo leerde ik Ellen helemaal niet hoe ze met geld moest omgaan. Nu krijgt ze zakgeld, maar ze moet er iets voor doen. Als ze bijvoorbeeld onze weekafspraken niet nakomt, krijgt ze minder. Omdat ik voltijds werk had ik het zelf ook een beetje opgegeven Ellen te controleren. Nu werd onze afspraak dat ik altijd wist waar Ellen was, en als ze niet thuiskwam belde ik haar. Nam ze niet op dan belde ik iemand van haar vrienden. Zo bleef Ellen niet meer weg ‘s nachts.

Het is eigenlijk ook kwestie van wat geven en nemen. Ellen en ik geven elkaar kansen, en als het eens niet lukt dan beginnen we opnieuw. Het is niet elke dag perfect, maar dat moet ook niet.

Ik leerde dat die afspraken niet alleen over regels en controle gaan, maar ook over bezorgdheid, graag zien en wederzijds respect. En ook Ellen ervaart dat als positief.

Maar we hebben nog een weg te gaan. Ik ben ook moe soms en dan heb ik geen zin in strijd. En het gaat nog niet goed op school.

Maar we geraken er wel. De wekelijkse gesprekken met gezinsbegeleiding van het CAW zijn hierbij alleszins een hele steun.

16

CAW Oost-Brabant naar Aarschot De nieuwe regelgeving vraagt dat CAW’s hun werking duidelijk zichtbaar uitzetten vanuit alle kleinstedelijke zorgregio’s. Voor CAW Oost-Brabant betekent dit een extra investering in Aarschot. Letterlijk.

Samen met Kringwinkel Hageland kunnen we onze intrek nemen in het oude postgebouw en belastingkantoor in de Amerstraat. Een unieke kans om in het centrum van de stad mee onze schouders te zetten onder een duurzame en sociale samenleving.

De eerste plannen zijn getekend, de intrek van het CAW in het gebouw is voorzien voor het najaar van 2015.

Samen met Koning Kevin tegen kinderarmoede Koning Kevin vzw is een landelijk georganiseerde jeugdwerkorganisatie met als doel bij kinderen en jongeren een speelse, verantwoordelijke en bezielde houding te stimuleren. Ze organiseert activiteiten waarin – behalve een overdaad aan dans, toneel, muziek, beeld, media en spel – veel creativiteit aan bod komt. Ze doen dat met 11 vaste medewerkers en bijna 200 vrijwilligers.

Zie ook www.koningkevin.be.

Samen met CAW wil Koning Kevin zijn aanbod meer toegankelijk maken voor kinderen uit kwetsbare gezinnen. Zo kunnen kinderen uit het inloopcentrum, de bezoekruimte, het vluchthuis, begeleid wonen, … vanaf september 2013 een heel jaar lang deelnemen aan een reeks creatieve spelmomenten en toewerken naar een toonmoment voor hun ouders. Dit project is mogelijk dankzij de steun van de Koning Boudewijn Stichting.

17

Perspectief 2020 CAW Oost-Brabant is er ook voor personen met een handicap. Elke burger is immers welkom in ons CAW. Hiermee doen we wat ‘Perspectief 2020’, het Vlaamse ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap, vooropstelt.

De klemtoon van deze doelstellingen ligt op individuele mogelijkheden, persoonlijke autonomie en solidariteit.

Wij willen mee vorm geven aan een inclusief beleid voor personen met een handicap en een doorgedreven inclusieve praktijk.

Al jaren begeleiden mensen van het JAC jongvolwassenen (17-25 jaar) met een beperking bij hun zelfstandig (gaan) wonen. Het gaat om jongvolwassenen erkend door het VAPH, rechthebbenden op een tegemoetkoming omwille van handicap, jongeren die uitstromen uit het buitengewoon secundair onderwijs of uit een voorziening erkend door het VAPH, bijzondere jeugdzorg of psychiatrie.

Vanaf september geeft de Vlaamse overheid het CAW extra middelen om permanent 8 extra begeleidingen te realiseren.

We doen dat in nauwe samenwerking met de diensten begeleid wonen voor mensen met een handicap.

Waar zij instaan voor de handicap-specifieke ondersteuning, zorgt het JAC voor een integrale begeleiding op alle levensdomeinen.

18

CAW mee op de pedalen voor psychoseonderzoek en beeldvorming Veel meer mensen dan we denken krijgen in de loop van hun leven te maken met ernstige psychiatrische aandoeningen.

Ongeveer 3 op de 100 mensen krijgen een psychotische stoornis, zoals schizofrenie of een bipolaire stoornis en nog meer mensen hebben terugkerende ernstige depressieve klachten. Het gaat vaak om jonge mensen die in de bloei van hun leven afhankelijk worden van zorg en vaak geen of slechts een beperkte bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij.

Toch blijkt de kennis erover gering en bestaan er nog tal van vooroordelen.

Te Gek!?, de Universiteit Maastricht en het Universitair Psychiatrisch Centrum KULeuven besloten samen te werken om hier iets aan te doen en startten een groots fietsproject op, Te Gek?! Op de Pedalen dat fondsen wil werven voor wetenschappelijk onderzoek rond psychose, de kennis over deze psychiatrische aandoening wil vergroten, het taboe en stigma ervan aanpakken en de behandeling verbeteren.

Het fietsproject loopt zowel in BelgiĂŤ als in Nederland. Zo gingen op 28 en

29 september op verschillende plaatsen fietstochten door waarbij deelnemers zich konden laten sponsoren ten voordele van het project. Ook schonken bekende Vlamingen en Nederlanders hun oude fietsen en lieten die tot kunstwerken ombouwen door cliĂŤnten van psychiatrische ziekenhuizen en centra voor geestelijke gezondheid, academies en kunstenaars. De fietsen worden binnenkort geveild en ook deze opbrengst gaat naar fondsen voor het onderzoek. Je kan hier meer over lezen op www.tegekopdepedalen.eu.

Heel wat lokale organisaties werkten mee aan dit project. Ook CAW Oost-Brabant fietste mee om het taboe en de stigmatisering te doorbreken rond psychosociale problemen.

Iedereen heeft dat voor, iedereen heeft vragen of problemen waar hij zelf niet mee verder kan. Soms lukt dat dan plots wel, of je kan bij iemand terecht die je hierbij helpt.

Maar soms heb je niemand en lukt er niks.

Blijf daar niet mee zitten. Praat erover. Bij CAW kan je terecht.

Bel ons, kom langs. Je kan ook mailen of chatten.

CAW Oost-Brabant vind je in Leuven, Tienen, Diest en Aarschot.

Ook jongeren kunnen terecht in het JAC, het jongerenonthaal van het CAW. Kijk voor meer info en openingsuren op www.cawoostbrabant.be en www.jacoostbrabant.be.

19

Nieuwe brochure

Nieuwe websites

Begin september verscheen de nieuwe brochure van CAW Oost-Brabant. Je vindt er een beknopt overzicht van wat CAW Oost-Brabant is en wat we voor jou of mensen in je omgeving kunnen doen. Bovendien krijg je er al onze contactgegevens op een rijtje.

In deze brochure sloop een fout.

Op pag. 20 staat bij de contactgegevens van JAC jongerenonthaal van Diest en Aarschot een verkeerd telefoonnummer.

Het juiste telefoonnummer is 013 31 55 01.

Mocht je reeds een brochure hebben ontvangen, wil dit telefoonnummer dan aanpassen aub.

Sinds dit voorjaar heeft CAW OostBrabant een nieuwe stek online.

In samenwerking met de andere CAW’s in Vlaanderen werd een nieuw platform uitgedacht en opgesteld, waardoor je online een eerste antwoord op je vragen kan vinden.

Op www.cawoostbrabant.be

Je kan gratis bijkomende exemplaren bestellen via onze website www.cawoostbrabant.be

en www.jacoostbrabant.be

willen we de stap naar contact zo eenvoudig mogelijk maken. Beide websites werden dan ook uitgebreid met de mogelijkheid om meteen te chatten met een hulpverlener.

Steun Steun Steun CAWp CAW CAW

MAAK MEE HET VERSCHIL Steun aan het CAW is een manier om mensen in moeilijke situaties concreet te helpen.

Dankzij jouw hulp kunnen we nog meer inspelen op lokale noden.

Met de subsidies van de Vlaamse overheid kunnen we een basisaanbod uitbouwen.

Maar met jouw extra steun wordt het mogelijk om nieuwe initiatieven te ontwikkelen of om het huidige aanbod voor meer mensen bereikbaar te maken.

Je kan je gift storten op IBAN BE59 7775 9209 2726. Een fiscaal attest wordt afgeleverd vanaf 40 euro.

Giften zi jn steeds welkom op IBAN BE59 7775 9209 2726 CAW InZicht is een uitgave van Centrum Algemeen Welzijnswerk Oost-Brabant vzw Werkten mee aan dit nummer: Bert Lambeir, Sabine Lehmann, Greet Monstrey, Lieve Polfliet, Bieke Roggen Foto’s: Rob Stevens Eindredactie en coÜrdinatie: Greet Monstrey Lay-out: Sabine Lehmann Verantwoordelijke uitgever: Bert Lambeir Giften: CAW Oost-Brabant is als vzw gemachtigd giften, legaten en schenkingen te ontvangen. Een fiscaal attest wordt afgeleverd bij giften vanaf 40 euro.

Maatschappelijke zetel: CAW Oost-Brabant Redingenstraat 6, 3000 Leuven, tel 016 21 01 00, e-mail: secretariaat@cawoostbrabant.be, www.cawoostbrabant.be