3 demokratik uygarlik manifestsu uygarlik ozgurluk sosylojisi

çatışırlar. Fakat önemli olan bu pastanın kimlerden ve nasıl gasp edildiğiydi. Gerçek çelişki ve çatışmanın pastayı üretenlerle gasp etmek isteyenler arasında olması diyalektik gereğidir. Çok geniş araştırmalarla derinliğine tarihselleştirilmek durumunda olan bu konuya kırmızı çizgi ile ancak dikkat çekebilirdim. Öyle de yaptım. İsteyen istediği kadar arayabilir. Varılacak sonuçlardan hayal kırıcı olunamayacağına inanıyorum.

Modernite karşıtlarına da kapsamlı yer vermeye çalıştım. Bunu yeni sistem çalışmalarında yerlerini doğru almaları için yaptım. Sovyetler’in çözülmesi ile hızlanan kargaşayı anlamlı bir yere oturtmak gerekliydi. Umutsuzluk ise gereksizdi. Reel-sosyalistler ve anarşistler yenilenmeyi bilmeliler. Feministler ve ekolojistler ise sistem tutturmadan mesafe alınamayacağını ve liberalizmin değirmenine su taşımaktan kurtulamayacaklarını bilmeliydiler. Hem politika yapmayı, hem de sistemli olmayı sağlamadan varılacak bir hedef olamazdı. Onları en çok bekleyen reel-sosyalist ve anarşist hareketlerin akıbeti idi. Kültürel hareketlere çözümleyici yaklaştığım kanısındayım. Ulus-devlet canavarının pençesinden kurtulmaya çalışan bu hareketlerin demokratik muhtevası önemliydi. Demokratik modernitenin kapsamında tarihsel bir rol oynayabilirlerdi.

Demokratik modernitenin yeniden inşa sorunları ve görevlerine hem çözümlemeci hem de çözümleyici, yani teori-pratik bağlamında yaklaşmaya özen gösterdim. Varılan sonuçları çarpıcı ilkeler halinde başarıyla sunduğum kanısındayım. Demokratik modernitenin ne geçmişin altınçağ arayışı, ne de geleceğin ütopik projesi olarak sunulmadığı açıktır. Bolca sistem karşıtı malzeme vardı, fakat sistemin kendisi yoktu. Konunun mutlaka yeterli anlatılara kavuşması gerektiğine inanıyordum. Demokratik modernite ad olarak önemli değildi; kapsamı çok önemliydi. Bunun sistematize edilmesi ise zorunluydu. Yoksa sefaletin felsefesiyle felsefenin sefaletini yaşamaktan öteye gidilemezdi. Çözümlemeler bu durumu aydınlığa kavuşturup gidermeyi amaçlıyordu. Entelektüel, ahlaki ve politik alan görevleri ise, pratik çözümler için belirlenmeye çalışıldı.

Yaşanan kargaşa bu alanlarda da hayli yaygındı. Pratiğin üzerine nasıl gidilmesi gerektiğinin yeterince açıklığa kavuşturulduğu ka395