Chanroeun Pa- Lobby and Advocacy Guide- Khmer version

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ច ុះបញ្ចូ លនិងការតស៊ូមតិ

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពី ការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល និង ការតស៊ូមតិ

ស�ៀវភៅណែនាំ សព របញ្ ការតស៊ ូមតិ សៀវភៅណែនាំស្ត ី ្តីព ក ី ីកា ារបញ្ ចះុ ច ុះបញ្ បញ្ចចូ លនិ ល ូ និងងការតស៊ ម ូ ត

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពី ការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល និង ការតស៊ូមតិ

កិត្តិគុណ អត្ថបទ

សម្ព័ន្ធការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ

អ្នកបកប្រែ

ប៉ា ចន្ទរ�ឿន

អ្នកពិនិត្យផ្ទៀងផ្ទាត់

អង្គការសហប្រតិបត្តិការអ៊ីកកូ (ICCO Cooperation)

រូបត្លុក

អូកេ ហឺរីម៉ា (Auke Herrema)

រចនាដោយ

សាសគា ហ្វឺវឺ (Saskia Zwerver)

បោះពុម្ព

....

ទីក្រុងយូត្រិកត៍ (Utrecht) ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2018 ។ ការបោះពុម្ពផ្សាយនេះគឺជាការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនៃ "ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះ បញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ" ICCO ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2010 ។ សម្ព័ន្ធការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ (Civic Engagement Alliance) គឺជាកិច្ចសហការរួមគ្នារវាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ហូឡង់ចំនួន 11អង្គការនិងក្រសួងការបរទេសហូឡង់។ អង្គការទាំងនោះរួមមាន៖ CNV Internationaal, Edukans, ICCO Cooperation, Kerk in Actie, Prisma, Wilde Ganzen, Woord en Daad, Light for the World, The Leprosy Mission, Help a Child and Tear.

មាតិកា 1. លំនាំដ�ើម 4 2. ការបញ្ចុះបញ្ចូល និងតស៊ូមតិបែបយុទ្ធសាស្រ្ត 10 3. ការពិនិត្យដោយយកចិត្តទុកដាក់អំពីជំហាននីមួយៗ

14

ជំហានទី 1៖ បញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់ពីវត្ថុបំណងទាំងឡាយនៃអង្គភាពរបស់អ្នក

15

ជំហានទី 2៖ កំណត់ក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក

16

ជំហានទី 3៖ ជ្រើសរ�ើសគោលដៅបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នកនិងកំណត់គោលបំណង

18

ជំហានទី 4៖ កំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកពាក់ព័ន ្ធ

22

ជំហានទី 5៖ កំណត់អ្នកធ្វើការសម្រេចចិត ្ត

26

ជំហានទី 6៖ រ�ៀបចំអង្គភាពរបស់អ្នកដ�ើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ

33

ជំហានទី 7៖ ពិនិត្យម�ើលថាត�ើការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិគឺជាឧបករណ៍ត្រឹមត្រូវ

36

ជំហានទី 8៖ បង្កើតផែនការសកម្មភាពនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ

38

ជំហានទី 9៖ អនុវត្តគម្រោងសកម្មភាពនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ

40

ជំហានទី 10៖ ធានាឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃនិងតាមដានសកម្មភាពរបស់អ្នក

44

4. សេចក្តីបញ្ចប ់

48

5. អានបន្ថែម

50

3

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំពូកទី​ី 1

លំនាដំ �ើម

“ដូចរបបទាសភាពនិងរបបអាផាថេដ1, ភាពក្រី ក្រមិ ន

មែនជាធម្ម ជាតិ នោះទេ។ វាត្រូវបានបង្កើតឡ�ើងដោយ មនុស្ស ហ�ើយវាអាចត្រូវបានយកឈ្ នះនិងបំ បាត់ ដោយ សកម្ម ភាព​របស់ មនុស្ស។”

~លោក

នែលសុន ម៉ានឌែឡា

-------------------1

អាផាថេដ (Apartheid) គឺជាប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលដែលមានការបែងចែកនិងរ�ើសអ�ើងពូជសាសន៍នៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខាងត្បូងចាប់ពីឆ្នាំ 1948

រហូតដល់ដ�ើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ1990។

4

ភាពក្រីក្រនិងអបរិយាប័ន2្ន (exclusion) ភាគច្រើនបានបណ្តាលមកនិងរក្សាតាមរយៈទំនាក់ទំនងអំណាចមិន ស្មើភាព​គ្នា​ នៅ គ្រប់កម្រិត។ វាគឺជាផ្នែកមួយនៃបេសកកម្មរបស់សម្ព័ន្ធការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋដ�ើម្បីដោះស្រាយ ទំនាក់ទំនង អំណាច មិនស្មើភាពគ្នានៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន ក៏ដូចជារវាងប្រទេសរីកចម្រើននិងប្រទេសក្រីក្រ ទាំងឡាយ។ អាស្រ័យ​ហេតុនេះ អង្គការសម្ព័ន្ធការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត នៅថ្នាក់ជាតិនិងអន្ដរជាតិ។ ដោយប្រើកា ​ រ​ បញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ, អង្គការសម្ព័ន្ធភាពព្យាយាមបញ្ចេញ ឥទ្ធិពលល�ើការសម្រេចគោលនយោបាយជាក់លាក់​ មួយចំនួននិង បង្កើននិងជំរុញការចូលរួមនិងការរំដោះខ្លួន របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅទូទាំងពិភពលោក។ ស�ៀវភៅណែនាំនេះនាំមកនូវជំនាញនិងការអនុវត្តល្អបំផុតរបស់អង្គការសម្ព័ន្ធការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋនិង អង្គការដៃគូរបស់ ខ្លួននៅក្នុងវិស័យការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ។ មគ្គុទ្ទេសក៍នេះមានបំណងផ្តល់នូវការ យល់ដឹងកាន់តែប្រស�ើរឡ�ើង ទាំងក្នុងចំណោមអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនិងអ្នកមិនមែនជាអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល-អំពីអ្វី ជាការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ និងអ្វី​ ដែលអាចនិងមិនអាចសម្រេចបានដោយការចូលរួមក្នុងសកម្មភាព បញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ។ គោលបំណងគឺផ្តល់ យោបល់ជាជំហានៗសម្រាប់ការបង្កើតយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចុះ បញ្ចូលនិងការតស៊ូដ�ើម្បីឱ្យមានឥទ្ធិពលល�ើគោលនយោបាយ​ និងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពដ�ើម្បីក្លាយជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់នៃការផ្លាស់ប្តូរ។

-------------------2

អបរិយាប័ន្ន (exclusion) សំដៅដំណ�ើរការនៃការមិនរាប់បញ្ចូលសមាភាពដែលពាក់ព័ន្ធ។

5

ត�ើការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល និងការតស៊ូមតិគឺជាអ្វី? គោលបំណងសំខាន់នៃយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិគឺដ�ើម្បីជះឥទ្ធិពលល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ដ�ើម្បីជំរុញនិងកែ លម្អលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ក្រុមគោលដៅដែលបានជ្រើសរ�ើស។ អ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តអាចជា អ្នកនយោបាយនិងអ្នកធ្វើគោលនយោបាយក៏ដូចជាភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗដទៃទ�ៀតដូចជាក្រុមហ៊ុនអន្ដរជាតិផង ដែរប៉ុន្តែក៏អាចជាអ្នកដឹកនាំសាសនាឬអ្នកដឹក នាំសហគមន៍ផងដែរ។ ទាំងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិបង្កើនវិសាលភាព3នៃឥទ្ធិពលដ�ើម្បីផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយនិងសម្រេចបាន​នូវការ​ ផ្លាស់ប្តូរ​រចនាសម្ព័ន្ធនៅក្នុងវិស័យសំខាន់ៗដូចជាកសិកម្ម, សុខាភិបាល, អប់រំ ឬពាណិជ្ជកម្ម។

ការបញ្ចុះបញ្ចូល ឬ ការតស៊ូមតិ? ការតស៊ូមតិ ការបញ្ចុះបញ្ចូល

យុទ្ធនាការតស៊ូមតិ

ស�ៀវភៅណែនាំនេះកំណត់និយមន័យនៃការតស៊ូមតិពីរប្រភេទខុសគ្នាគឺ៖ “យុទ្ធនាការតស៊ូមតិ” និង “ការបញ្ចុះបញ្ចូល”។ ពាក្យ ទាំងនេះត្រូវបានបរិយាយដូចខាងក្រោម។

យុទ្ធនាការតស៊ូមតិ វិធីសាស្រ្តយុទ្ធនាការជារ�ឿយៗត្រូវបានប្រើប្រាស់ដ�ើម្បីពង្រឹងការផ្លាស់ប្តូរតាមការទាមទារ។ ភាគច្រើននៃវិធីសាស្រ្តទាំងនេះ​ត្រូវ​ បានប្រើជាចម្បងដ�ើម្បីផ្ញើព័ត៌មានដ�ើម្បីទទួលបានសារជាក់លាក់មួយទៅ ឬដ�ើម្បីប្រមូលមនុស្សក្នុងគោលបំណងដ�ើម្បីឱ្យតូនាទី​ របស់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តណាម្នាក់ចុះខ្សោយ។ ឧទាហរណ៍នៃយុទ្ធនាការតស៊ូមតិ

• បាតុកម្ម

• សំណូមពរ

• សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន - សន្និសីទសារព័ត៌មាន • អត្ថបទសារព័ត៌មានជួរឈរ • យុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ • បណ្ដឹង -------------------3

6

វិសាលភាពគឺជាទំហំនៃកិច្ចការឬបញ្ហាដែលពាក់ព័ន្ធ។

ការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល ការបញ្ចុះបញ្ចូលជាទម្រង់ឯកទេសមួយនៃការតស៊ូមតិ។ វាគឺជាវិធីសាស្រ្តមានយុទ្ធសាស្ត្រ, មានផែនការ និងក្រៅផ្លូវការដ�ើម្បី​ ជះឥទ្ធិពលល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ ចរិតលក្ខណៈរបស់វាមាន៖ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាដោយប�ើកចំហរ (ទៅវិញ​ ទៅមក), ការជិះឥទ្ធិពលដោយការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងផលប្រយោជន៍របស់អ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ, ការបង្កើតស្ថានភា ​ ពឈ្នះឈ្នះ​និ​ង​ការវិនិយោគ​ក្នុងទំនាក់ទំនងយូរអង្វែងជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ ឧទាហរណ៍នៃការបញ្ចុះបញ្ចូល

• លិខិតផ្ទាល់ខ្លួន

• ជំនួបទល់មុខគ្នាជាមួយអ្នកធ្វើការសេចក្តីសម្រេចចិត្ត (ដូចជាសមាជិកសភានៅក្នុងរដ្ឋសភា) • ទំនាក់ទំនងក្រៅផ្លូវការនៅឯកន្លែងទទួលភ្ញៀវ (ឧ. នៅស្ថានទូត, ក្រសួង) • ទស្សនកិច្ចការងារជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត • ការពិភាក្សាដោយផ្ទាល់ខ្លួនតាមរយៈទូរស័ព្ទ • ការធ្វើសេចក្តីព្រាងយុទ្ធសាស្រ្តរួម

គោលជំហរចំពោះអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត

អ្នកខាងក្រៅ

ធ្វើឱ្យអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត ចុះខ្សោយ

ការតស៊ូមតិ

កម្លាំងធ្វើឱ្យអ្នកធ្វើការ​ សម្រេចចិត្តផ្លាស់ប្តូរ

ការតស៊ូមតិធម្មតា (ឈ្នះ-ចាញ់)

វាយប្រហារ

ប្រឈមមុខ

អ្នកខាងក្នុង

បញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកធ្វើការ​ សម្រេចចិត្តដោ​យ​​ ទ​​ឡ្ហី​ក​រណ៍​វជ ិ ្ជមាន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​4

ដំណ�ើរការនៃការរ�ៀនសូត្រ​ រួមគ្នាជាមួយនឹងអ្នកធ្វើការ​ សម្រេចចិត្ត

ការបញ្ចុះបញ្ចូល (ឈ្នះ-ឈ្មះ)

បញ្ចុះបញ្ចូល

សហការ

7

ដែនកំណត់ ឧបករណ៍និងវិធីសាស្រ្តទាំងឡាយដែលត្រូវបានប្រើនឹងពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងល�ើបរិបទនិងការរ�ៀបចំដែលអ្នកកំពុងដំណ�ើរការ។ ក្នុង​ ករណីដែលអ្នកមានលំហនយោបាយតូច ឬការប្រាស្រ័យជាមួយអ្នកនយោបាយបានតិចតួចដ�ើម្បីចូលរួមក្នុងការសន្ទនាដែល​ មានលក្ខណៈស្ថាបនា, អ្នកប្រហែលជាត្រូវរ�ៀបចំជាបាតុកម្ម ឬការដាក់ញត្តិ។ ចំណែកនៅប្រទេសមួយចំនួនឬល�ើប្រធានបទ ជាក់លាក់ផ្សេងទ�ៀតអាចសម្រេចបានតាមរយៈការសន្ទនាផ្ទាល់ ខ្លួនឬតាមរយៈការសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធ។ វាសំខាន់ណា​ស់​ ដែលអ្នកកំណត់លក្ខខណ្ឌនៃការចូលរួមរបស់អ្នក។ វិភាគដោយប្រុងប្រយ័ត្ននូវវិធីដែលទំនងជាបង្កើតផលជះខ្ពស់បំផុត។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា, ត្រូវដឹងថាវាមិនអាចទៅរួចទេក្នុងការសម្រេចគោលបំណងរបស់អ្នកទាំងអស់នៅពេលតែមួយ។ អ្នកម ​ ិន​​មាន​ អំណាចដោយខ្លួនឯង, អ្នកមិនមែនជាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តទេ។ វាក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរក្នុងការល�ើកចំណុច​នេះឱ្យ​ បានច្បាស់លាស់ទៅកាន់អ្នកទទួលផលរបស់អ្នក។ កំណត់គោលដៅប្រាកដនិយម។ នៅទីបំផុតគឺអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តដែល​ សម្រេចចិត្តល�ើទំហំដែលមានឥទ្ធិពលរបស់អ្នក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏តាមរយៈទង្វើឆ្លាតវៃ, អ្នកអាចបង្កើតលំហបន្ថែមទ�ៀត។ ដែនកំណត់បន្ថែមចំពោះការបញ្ចុះបញ្ចូលគឺថាជាញឹកញាប់វាចាំបាច់ត្រូវសម្របសម្រួលនៅពេលអ្នកព្យាយាមបង្កើតស្ថានភាព ឈ្នះ-ឈ្នះ (ជំនួសឱ្យឈ្នះ-ចាញ់)។ អត្ថប្រយោជន៍នៃការបញ្ចុះបញ្ចូលទោះជាយ៉ាងណាគឺថានៅពេលដែលអ្នកកំពុងបង្ហាញ នូវ​​ជម្រើសនិងដំណោះស្រាយដែលអាចធ្វើទៅបាននោះ, វាបង្កការគំរាមកំហែងដល់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តជាង "ការចាក់" បញ្ហាទាំងអស់នៅល�ើតុធ្វើការរបស់ពួកគេ។

្ចូល

្ចុះបញ

អ្នកបញ

្ចូល

្ចុះបញ

អ្នកបញ

្ចូល

្ចុះបញ

អ្នកបញ

ការបញ្ចុះបញ្ចូលល្អតម្រូវឱ្យ​មាន​ការមូលមតិគ្នា

8

ឧទាហរណ៍៖ ការរួមបញ្ចូលការតស៊ូមតិនិងការបញ្ចុះបញ្ចូលដ�ើម្បីសម្រេចបាននូវការល�ើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារនៅ​​ ក្នុងវិស័យប្រេងដូងនៅប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ឧទាហរណ៍នៃការរួមបញ្ចូលសកម្មភាពតស៊ូមតិនិងការបញ្ចុះបញ្ជូលដ�ើម្បីឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន​​ ក្នុង​​ការឈានដល់គោលបំណងនៃយុទ្ធសាស្រ្តដែលបានគ្រោងទុកគឺករណីរំលោភសិទ្ធិពលកម្មនៅក្នុងវិស័យដូងប្រេងរបស់​ ឥណ្ឌូនេស៊ី។ នៅក្នុងកម្មវិធីនៃអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ ស៊ី.អិន.វី អន្តរជាតិដែលផ្តល់ភារកិចការស្រាវជ្រាវ​ ្ច​ ឯករាជ្យ​មួយដែលធ្វើឡ�ើងដោយអង្គការស៊ូម៉ូ(SOMO)-ស្តីអំពីលក្ខ-ខណ្ឌការងារនៅក្នុងចម្ការដូងប្រេងពីរនៅប្រទេស​ ឥណ្ឌូនេស៊ី។ របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវត្រូវបានចែករំលែកជាមួយក្រុមហ៊ុនគោលដៅដូច្នេះពួកគេអាចមានប្រតិកម្មនិងត្រូវបាន​ បោះពុម្ពផ្សាយរួមជាមួយ​នឹងកំណត់សម្គាល់របស់ពួកគេ។ យុទ្ធនាការតស៊ូមតិជាសាធារណៈតូចមួយត្រូវបានធ្វើឡ�ើងដ�ើម្បីឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ពីសាធារណជនទូទៅ(ការតស៊ូ មតិ) ហ�ើយកិច្ចពិភាក្សាក្នុងពេលដំណាលគ្នាបានចាប់ផ្តើមជាមួយក្រុមហ៊ុនទាំងពីរដ�ើម្បីពិនិត្យម�ើលថាត�ើពួកគេអាចជ�ឿជាក់​ ល�ើការ​កែលម្អលក្ខខណ្ឌនៅក្នុងចំការរបស់ពួកគេដែរឬទេ(ការបញ្ចុះបញ្ចូល)។ ទីបំផុតការស្រាវជ្រាវនេះត្រូវបានប្រើដ�ើម្បីស្នើ សុំឱ្យ​សមាជិកគណកម្មការ ម៉លស្ទូម ទទួលយកការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៃលក្ខខណ្ឌការងារនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដ�ើម្បី​ពិចារណាក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចចរចាសម្រាប់កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងសហគមន៍អ៊ឺរ៉ុបនិង​ ឥណ្ឌូណេស៊ី។

9

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំពូកទី​ី 2

ការធ្វ ើយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់​ ការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល និង ការតស៊ម ូ តិ​ិ

ការបញ្ចុះបញ្ជូលនិងការតស៊ូមតិប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពតម្រូវឱ្យមានយុទ្ធសាស្រ្ត។ ការប្រើឱកាសដែលពួកគេបង្ហាញខ្លួនឯងគឺ ជារ�ឿងមួយប៉ុន្តែវាតែងតែជាការល្អដ�ើម្បីសួរខ្លួនឯងថា៖ ហេតុអ្វីបានជាយ�ើងអនុវត្តសកម្មភាពនេះ? ហេតុអ្វីយ�ើងត្រូវផ្ដោតសំខាន់ ទៅល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តរូបនេះ? ហ�ើយដ�ើម្បីអនុវត្តតាមសំណួរនេះ៖ ត�ើវារួមចំណែកដល់ការសម្រេចគោលបំណងរបស់ យ�ើងដែរឬទេ? ដ�ើម្បីឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពនិងដ�ើម្បីការពារអ្នកពីការខ្វាយខ្វល់ (ឧ. ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិង “បញ្ហានៅថ្ងៃនេះ”) វាសំខាន់ណាស់ដែលមានយុទ្ធសាស្រ្តច្បាស់លាស់សម្រាប់អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ ការណ៍នេះនឹងជួយកំណត់គោលដៅ​ ប្រាកដ​និយមនិងល�ើកកម្ពស់ការគិតជាយុទ្ធសាស្ត្រ។ វាក៏នឹងជួយវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់នៃសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ ផងដែរ។ ដ�ើម្បីសម្របសម្រួលយុទ្ធសាស្រ្តសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ, អ្នកអាចប្រើផែនការគម្រោង។ ផែន ការគម្រោងល្អ​នឹង​ ការពារមនុស្សមិនឱ្យរំខានដោយសកម្មភាពពិសេសផ្សេងៗទ�ៀតហ�ើយវានឹងជំរុញពួកគេឱ្យ សហការជាមួយអ្នកដទៃនៅក្នុងនិង​ ក្រៅប្រព័ន្ធអង្គការ បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធភាពកម្មវិធី។ ដូចនេះការប្រើគម្រោង ផែនការនេះរួមចំណែកដល់ការសម្របសម្រួលកាន់​តែ​ ប្រស�ើរនិងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិកាន់តែមាន ប្រសិទ្ធភាព។

10

សម្ព័ ន្ធភាពការចូ លរួមពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ វិធីសាស្ត្រ 10 ជំហាន​សម្រាប់ ការអភិ វឌ្ឍយុ ទ្ធសាស្រ្ត

ការបញ្ ចុះ​បញ្ ចូល​និង​​ការតស៊ូ មតិ ​​ប្រកបដោយ​ ប្រសិ ទ្ធភាព។

(

ជំហានទាំងនេះរួមមានឧបករណ៍ដ�ើម្បីអនុវត្ត វានឹងត្រូវបានរុករកបន្ថែមទ�ៀតនៅក្ នុងជំពូកបន្ទាប់ ។ ចូ រកត់ សម្គាល់ ​​ ថា​​ជំហាន​ទាំងនេះគឺ ជាផ្នែកមួ យនៃដំណ�ើរការជាវដ្តនិងបន្តបន្ទាប់ គ្នា៖ នៅពេលបញ្ច ប់ជំហានទី 10 ដំណ�ើរការ​ ត្រូវ​តែបន្តដោយ​ត្រលប់ ទៅជំហានទី 1 វិញ។

) 11

បញ្ជាក់ពីគោលបំណងនៃអង្គភាព, បណ្តាញ ឬកម្មវិធីសម្ព័ន្ធភាពរបស់អ្នក, ត�ើអ្វីបេសកកម្មរបស់អង្គភាព,

ជំហានទ ី 1

បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធ? ត�ើគោលដៅគឺជាអ្វី ហ�ើយត�ើក្រុមគោលដៅគឺជាអ្វី?

កំណត់ក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក

ជំហានទី 2

ត�ើអ្នកកំពុងធ្វើដូចនេះសម្រាប់នរណា (អ្នកទទួលផល)? ត�ើអ្នកអាចបញ្ចូលក្រុមគោលដៅដ�ើម្បី កំណត់ផល ប្រយោជន៍និងការយល់ឃ�ើញរបស់ពួកគេយ៉ាងដូចម្តេច? ត្រូវប្រាកដថាសំឡេងរបស់ មនុស្សនៅក្នុងក្រុមគោល ដៅរបស់អ្នកដែលមិនសូវបានគេឮ (ដូចជាយុវជន, ស្ត្រី និងជនពិការ) ត្រូវបានបញ្ចូលផងដែរ។ ជ្រើសរ�ើសគោលដៅនិងគោលបំណងទាំងអស់នៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក ហ�ើ​យ​

ជំហានទី 3

កំណត់​គោលបំណងនានា រ�ៀបរាប់អំពីគោលដៅនិងគោលបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិបែប SMART។ បែងចែកភាពខុសគ្នារវាងវិសាលភាពនៃការព្រួយបារម្ភនិងវិសាលភាពនៃអត្ថប្រយោជន៍៖ ត�ើអ្នកចង់សម្រេចអ្វី ហ�ើយត�ើអ្នកអាចសម្រេចបាននូវអ្វីពិតប្រាកដ? ធ្វើតិចឱ្យបានផលច្រើន! កំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ត�ើអ្វីទៅជាឱកាសនិងការគំរាមកំហែងនៅខាងក្រៅ? ត�ើអ្នកណាខ្លះជាអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទ�ៀត?

ជំហានទី 4

ត�ើមានក្រុមផ្សេងទ�ៀតដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់អ្វីដែលអ្នកចង់បានដែរឬទេ? ត�ើអ្នកអាចកំណត់​ អត្តសញ្ញាណប ​ ណ្តាញផ្សេងទ�ៀតដែលអ្នកអាចសហការបានឬទេ? កំណត់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ត�ើអ្នកចង់មានឥទ្ធិពលល�ើអ្នកណា? ត�ើនរណាជាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត? ត�ើពួកគេមានតួនាទីនិង​

ជំហានទី 5

ចំណាប់អារម្មណ៍អ្វី? ត�ើនីតិវិធី(ផ្លូវការ)មានអ្វីខ្លះ? ត�ើដំណាក់កាលណាក្នុងដំណ�ើរការធ្វើសេចក្តី​ សម្រេចចិត្តដែលអ្នកបានទៅដល់? ត�ើនៅតែមានកន្លែងដែលអាចជះឥទ្ធិពលបានទេ? រ�ៀបចំអង្គការ, បណ្តាញ, សម្ព័ន្ធសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ ត�ើវិធីសាស្រ្តនិងបច្ចេកទេ​សអ្វីខ្លះដែលអង្គភាព, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកមានសមត្ថភាពប្រើប្រាស់? ត�ើអ្វីខ្លះជានីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គការរបស់អ្នកសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ? ត�ើអ្វីខ្លះជាគុណ​

ជំហានទី 6

តម្លៃបន្ថែមរបស់អង្គការ, បណ្តាញ, ឬសម្ព័ន្ធទាក់ទងទៅនឹងប្រធានបទ?

-------------------4

12

សូចនាករគឺជាចំណុចសំខាន់ដែលបង្ហាញពីស្ថានភាពឬកកម្រិតនៃអ្វីមួយ

ពិនិត្យម�ើលថាត�ើការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិគឺជាឧបករណ៍ត្រឹមត្រូវ

ជំហានទី 7

ត�ើការបញ្ចុះបញ្ចូល​និងការតស៊ូមតិនៅតែជាជម្រើសមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុតដ�ើម្បីជះឥទ្ធិពលឬទេ? ឬត�ើគួរ​ ពិចារណាប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តនិងឧបករណ៍ដទៃទ�ៀតឬទេ? បង្កើតផែនការសកម្មភាពការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំហានទី 8

កំណត់វិធីសាស្រ្តដែលអ្នកចង់ប្រើប្រាស់និងធនធានដែលអ្នកមាន។ កំណត់កាលវិភាគច្បាស់លាស់និង​ កំណត់ការទទួលខុសត្រូវ (ត�ើនរណានឹងធ្វើអ្វី, នៅពេលណានិងហេតុអ្វី?) ។ បញ្ចូលសូចនាករ4សម្រាប់​ ការតាមដាននិងការវាយតម្លៃ (សូមម�ើលជំហានទី 10)។ បញ្ចូលក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកនៅក្នុងកា ​ ររ�ៀបចំ​។ អនុវត្តផែនការសកម្មភាពការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ អនុវត្តគម្រោងស​កម្មភាពការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការត​ស៊ូមតិ! នៅពេលដែលអាចធ្វើបាន សូមបញ្ចូល​ក្រុម​

ជំហានទ ី 9

គោល ដៅរបស់អ្នកទៅក្នុងការអនុវត្តនិងបង្កើតវេទិកាសម្រាប់ពួកគេដ�ើម្បីបង្កើនសំឡេង​ផ្ទាល់របស់ពួកគេ (ជាពិសេស អ្នកដែលមិនសូវមានសំឡេង) ។ ធានាការត្រួតពិនិត្យ, ការវាយតម្លៃនិងការតាមដានសកម្មភាពរបស់អ្នក បង្កើតប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃជាក់ស្តែងដោយប្រើឧទាហរណ៍ ស�ៀវភៅកំណត់ហេតុការបញ្ចុះបញ្ចូល​

ជំហានទ ី 10

ដ�ើម្បី​តាមដានលទ្ធផលនិងផលជះនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងតស៊ូមតិនិងដ�ើម្បីឱ្យ​យុទ្ធ​ សាស្រ្ត​របស់អ្នកត្រូវបានកែសម្រួលយោងទៅតាមការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងបរិយាកាសខាងក្នុងឬខាងក្រៅ។

13

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំពូកទី​ី 3

ការពិនិត្យម�ើលជំហាន នីមួយៗដោយលម្អិត

14

ជំហានទី 1

បញ្ ជា ក់គោលបំណងរបស់អង្គការ, បណ្ តា ញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក ហេតុអ្វី? ចក្ខុវិស័យ, បេសកកម្មនិងគោលបំណងនៃអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកត្រូវតែមានភាពច្បាស់លាស់សម្រាប់បុគ្គលិក​​ ទាំងអស់ជាពិសេសចំពោះសមាជិកនៃបុគ្គលិកដែលរក្សាទំនាក់ទំនងខាងក្រៅជាមួយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត, អង្គការ​សង្គម​ ស៊ីវិលនិង/ឬក្រុមហ៊ុនផ្សេងទ�ៀត។ វាចាំបាច់ត្រូវមានមតិឯកច្ឆន5្ទ នៅក្នុងអង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធអំពីភាពពាក់ព័ន្ធនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ។ ប្រសិន​ ប�ើមិនមានមតិឯកច្ឆន្ទបែបនេះទេ, ហានិភ័យនៃការបាត់បង់មូលដ្ឋានរួមនៅក្នុងដំណ�ើរការជះ-ឥទ្ធិពលនឹងក�ើតមានឡ�ើង។ ការណ៍​នេះអាចមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានដល់ភាពជ�ឿជាក់ល�ើអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធនៅក្នុងខ្សែភ្នែករបស់អ្នកធ្វើ​ សេចក្តីសម្រេចចិត្តនិង/ឬសាធារណជនទូទៅ។

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីបញ្ចាក់ពីគោលបំណងនៃអង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក • រ�ៀបចំការពិគ្រោះជាទ�ៀងទាត់ជាមួយបុគ្គលិកអំពីតួនាទីនិងតម្លៃបន្ថែមនៃអង្គការបណ្តាញឬសម្ព័ន្ធភាពនៅក្នុងសង្គម។ ប្រធានបទសម្រាប់ការពិភាក្សាត្រូវតែរួមបញ្ចូលៈត�ើភាពស្របច្បាប់និងភាពជ�ឿជាក់របស់យ�ើងមកពីណា? ត�ើយ�ើងត្រូវបាន​ ដឹងដោយទំនាក់ទំនងខាងក្រៅសាធារណៈទូទៅ អង្គការផ្សេងៗ និងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលយ៉ាងដូចម្តេច? ការយល់ឃ�ើញទា ​ ំង នេះភាគច្រើនអាចត្រូវបាននាំទៅផ្លូវខុសដោយកាត់បន្ថយឆន្ទៈក្នុងការសហការ។ ឧទាហរណ៍មន្រ្តីរាជការខ្លះអាចយល់​ ឃ�ើញថាក្រុមកសិករមិនមាន​ការរ�ៀបចំបានល្អឡ�ើយ។ ក្នុងនាមជាមន្ត្រីរាជការទាំងនេះប្រហែល​ជា​មិនសូវចូលរួមក្នុងការ​ ​​ សន្ទនា​ប្រកបដោយការស្ថាបនាជាមួយអង្គការកសិករទាំងនេះទេទោះបីជាការពិតពួកគេអាចមាន​ការរ�ៀបចំបានល្អមាន​ វឌ្ឍនភាព​6 និងល�ើសពីសមត្ថភាពក្នុងការស្នើសុំដំណោះស្រាយដែលមានសុពលភាព។ • រ�ៀបចំសិក្ខាសាលាដ�ើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងល�ើបញ្ហាដែលបានល�ើកឡ�ើងខាងល�ើដោយមានការបញ្ចូលពីអ្នកជំនាញការខាងក្រៅ (ដូចជាទីប្រឹក្សាគោលនយោបាយមកពីអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទ�ៀតអ្នកពិគ្រោះយោបល់ដែលធ្វើការនៅក្នុងបញ្ចុះបញ្ចូលនិង ការតស៊ូមតិអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលពីវិស័យឯកជន)។

-------------------5

មតិឯកច្ឆន្ទសំដៅល�ើការព្រមព្រៀងជាទូទៅ។

6

វឌ្ឍនភាពសំដៅល�ើការអភិវឌ្ឍទៅរកស្ថានភាព ឬលក្ខខណ្ឌប្រស�ើរជាងមុន។

15

ជំហានទ ី 2

កំណត់ក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក ហេតុអ្វី? ទីបំផុតការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នកគួរតែរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហានៃក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក។ ដ�ើម្បីអាចមានប្រសិទ្ធិ​ ភាពដូច្នេះអ្នកត្រូវតែជាតំណាងដែលទទួលស្គាល់ពីផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេ។ វាគឺជាក្រុមគោលដៅដែលត្រូវតែផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវភាព​ ស្របច្បាប់និងអាណត្តិចាំបាច់។ ដូច្នេះការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិជានិច្ចត្រូវតែជាក្រុមគោលដៅ។ ក្រុមគោលដៅនឹងមានការរំពឹងទុកផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ: ពួកគេរំពឹងថាអ្នកនឹងតំណាងឱ្យពួកគេដោះស្រាយបញ្ហារបស់ពួកគេដ�ើម្បី​​ប្រាប់​ ពួកគេអំពីការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយជាដ�ើម។ អ្នកបញ្ចុះបញ្ជូលដ៏ល្អត្រូវតែគ្រប់ គ្រងការរំពឹងទុកទាំងនេះតាមរយៈដំណ�ើរការមាន​ ឥទ្ធិពល។ តាមឧត្ដមគតិវានឹងមានការពិគ្រោះយោបល់ជាបន្ត និងការធ្វើសមាហរណកម្ម7ពេញលេញនៃក្រុមគោលដៅទៅក្នុង​កម្មវិធី​ បញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ។ ការបញ្ចុះ បញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិដែលមានមូលដ្ឋានល�ើក្រុមគោលដៅនេះនឹងពង្រឹងភាពស្របច្បាប់ន​ៃ​ កិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់អ្នក។

ឧទាហរណ៍នៃក្រុមគោលដៅ • ស្ត្រីនិងយុវវ័យ

• សហជីព

• ្រុមកសិករខ្នាតតូចនិងអ្នកផលិត

• ជនពិការ

• កម្មករ

• ជនជាតិដ�ើមភាគតិច

ក្រុមគោលដៅដែលបានរ�ៀបចំនិងជូនដំណឹងនឹងបង្កើននូវឱកាសសម្រាប់ការពិគ្រោះយោបល់និងការចូលរួមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព នៅក្នុងយុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ។ ក្រុមគោលដៅដែលបានរ�ៀបចំនិងជូនដំណឹងអាចជួយអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យដាក់សម្ពាធ ទៅល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ, ចូរចងចាំថាក្រុមគោលដៅមិនមែនជាក្រុមដូចគ្នាឡ�ើយ! ឧទាហរណ៍អង្គការកសិករជាញឹកញាប់មាន​កសិករ​ ខ្នាតតូច, មធ្យមនិងធំ ៗ ដែលមានផលប្រយោជន៍ខុសគ្នា។ ដូច្នេះវាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការកំណត់តម្រូវការនិងការរំពឹងទុក, រូបភាពនិងការយល់ឃ�ើញជាក់លាក់របស់ពួកគេទាក់ទងនឹងបញ្ហាសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ (មិនត្រឹមតែចំពោះអ្នក​ ធ្វើសេចក្តី​សម្រេចចិត្តប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងសម្ព័ន្ធនិងអង្គការផ្សេងៗទ�ៀតផងដែរ)។

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីកំណត់និងរ�ៀបចំក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក • ពិនិត្យនិងពិភាក្សាគ្នាជាប្រចាំនូវបេសកកម្មរបស់អង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក៖ ត�ើយ�ើងត្រូវធ្វក ើ ្នុងនាមនរណា? ត�ើក្រុមដែល មានផលប្រយោជន៍ដែលអ្នកតំណាងបានចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នកទេ? ការពិគ្រោះយោបល់ ទ�ៀងទាត់ជាមួយអង្គការដៃគូរបស់អ្នកអាចត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឱកាសដ�ើម្បីប្រមូលនិងផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មានប្រភេទនេះ។ • បង្កើតដំណ�ើរការសម្រាប់ការផ្តល់មតិត្រឡប់មកវិញនិងធាតុចូលជាបន្តបន្ទាបព ់ ីក្រុមគោលដៅដ�ើម្បីធានាថាពួកគេមានការចូលរួម​ យ៉ាងសកម្មនៅក្នុងដំណ�ើរការ។ បញ្ចូលកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះជាទ�ៀងទាត់នៅក្នុងកម្មវិធីរបស់អ្នក។ ឬព្យាយាមបង្កើតសកម្មភាព​បញ្ចុះ​​ បញ្ចូល​រួមគ្នា (ឧទាហរណ៍ការប្រជុំរួមគ្នាជាមួយតំណាងរាស្រ្ត, មន្ត្រីរាជការឬក្រុមហ៊ុនឯកជន)។

16

• មិនត្រឹមតែបញ្ចូលក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកនៅក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលប៉ុណ្ណោះទេ, ត្រូវជំរុញនិងល�ើកទឹកចិត្តពួកគេឱ្យចូលរួម​ក្នុង ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិដោយខ្លួនឯង។ មិនថាពួកគេជ្រើសរ�ើសប្រភេទអង្គការឬតំណាងណាមួយដ�ើម្បីធ្វើកិចការនេះ ្ច​ ឬក៏ថាត�ើក្រុមស្ត្រីទៅជួបរដ្ឋាភិបាលដោយខ្លួនឯង (ថ្នាក់មូលដ្ឋានឬស្រុក) មិនសំខាន់ទេ។ រ�ឿងសំខាន់ជាងនេះទ�ៀតគឺ​ការ​ ផ្តល់អំណាចដល់អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិឱ្យចេះធ្វើកិច្ចការនេះដោយខ្លួនឯងដែលនាំឱ្យមានការបញ្ចុះបញ្ចូលឯករាជ្យ (នៅមូលដ្ឋាន) ។ ការតស៊ូមតិឯករាជ្យ (មូលដ្ឋាន) ដំណ�ើរការយ៉ាងល្អដោយបង្កើតឥទ្ធិពលវិជ្ជមានសម្រាប់ក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក។

ឧទាហរណ៍៖ ការធ្វើការឆ្ពោះទៅរកការបញ្ចុះបញ្ចូលមូលដ្ឋាន។ ពង្រីកវិសាលភាពនិងប្រសិទ្ធិភាពនៃការអភិវឌ្ឍ​ មូលដ្ឋាន ជួយអង្គការដៃគូរកុមារ អាំងឌូហ្គូ (UNDUGU) ធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសកេនយ៉ានៅតំបន់គ្វាស្ស៊ី (GWASSI) ដោយមាន​ សហគមន៍​មូលដ្ឋានដ�ើម្បីកែលម្អជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេ, លទ្ធភាពទទួលបានប្រាក់កម្ចី, ទីផ្សារនិងសេវាកម្មសង្គម។ ជាផ្នែកមួយនៃ​វិធីសាស្រ្តរបស់សហគមន៍អាំងឌូហ្គូ (UNDUGU) សហការជាមួយក្រុមជួយខ្លួនឯងដែលត្រូវបានល�ើកទ ​ ឹកចិត្ត​ ដ�ើម្បីសន្សំប្រាក់និងផ្តល់ប្រាក់កម្ចីជួយគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងការបង្កើតអាជីវកម្មខ្នាតតូចនិងធ្វើសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិង​ តស៊ូមតិសម្រាប់សហគមន៍របស់ពួកគេ។ ថ្វីប�ើវាមិនមែនជាផ្នែកនៃគម្រោងក្តីក៏ក្រុមជួយខ្លួនឯងបានសម្រេចចិត្ត, បន្ទាប់ពីបានទទួលការអប់រំអំពីសិទ្ធិនិងអំណាចខាង​​ សេដ្ឋកិច្ច​ថាពួកគេចង់ធ្វើអ្វីមួយអំពីការរំលោភបំពានល�ើកុមារនៅក្នុងភូមិរបស់ពួកគេ។ ការណ៍នេះអាចមិនត្រូវបានត្រួត​ពិនិត្យ​ ទេពី​ព្រោះចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់មិនមានប្រសិទ្ធភា។ ដោយមានការជួយសម្របសម្រួលពីអ្នកតំណាងក្រុមជួយខ្លួនឯងនៅ អាំងឌូហ្គូ បានរ�ៀបចំកិច្ចពិភាក្សាតុមូលជាមួយក្រុមប្រឹក្សាស្រុកដ�ើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះនិងបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យមានសិទ្ធិទទួល​ បានដំណោះស្រាយស្របច្បាប់។ នៅទីបំផុតពួកគេគ្រប់គ្រងដ�ើម្បីទទួលបានតុលាការចល័តនៅក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេដែលអាចផ្តល់នូវនីតិរដ្ឋនិងសន្តិសុខ​ បន្ថែមដល់សហគមន៍របស់ពួកគេ ប៉ុន្តែសម្រាប់សហគមន៍នៅជិតៗផងដែរ។ ការរីកចំរ�ើនក្នុងតំបន់នេះគឺដោយសារតែការពង្រឹង​ សហគមន៍តាមរយៈការធ្វើការងារជាក្រុម (ក្រុមជួយខ្លួនឯង)។ ដោយមានតែជំនួយបណ្តាញនិងជួយសម្រួលដល់អង្គការដៃគូ​ ជួយកុមារ អាំងឌូហ្គូ (UNDUGU), ការបញ្ចុះបញ្ចូលនៅ គ្វាស្ស៊ី (GWASSI) ត្រូវបានធ្វើដោយឯករាជ្យនិងគ្រប់គ្រងដោយ​ ក្រុម​គោលដៅដោយខ្លួនពួកគេផ្ទាល់ទទួលបានជោគជ័យនិងគ្រប់គ្រងដ�ើម្បីបំពេញតម្រូវការនៅក្នុងសហគមន៍នៅខាងក្រៅ​ វិសាលភាពរបស់គម្រោង។

17

ជំហានទ ី 3

ជ្រើសរ�ើសគោលដៅនិងកម្មវត្ថុ នៃការបញ្ច ុះបញ្ចូ ល និងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក ហេតុអ្វី? វាជាការសំខាន់ដ�ើម្បីធ្វើឱ្យមានភាពខុសគ្នារវាងវិសាលភាពនៃបញ្ហានិងវិសាលភាពនៃការជះឥទ្ធិពលរបស់អ្នក៖ • ត�ើកម្មវត្ថុជាក់លាក់ណាខ្លះដែលអ្នកប្រាថ្នាចង់បាន?

• ត�ើលទ្ធផលណាខ្លះដែលអាចសម្រេចបានដោយការជះឥទ្ធិពលទៅល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត? ត្រូវចងចាំជានិច្ចថាមានដែនកំណត់ចំពោះអ្វីដែលការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិអាចសម្រេចបាន។

មានដែនកំណត់!

វិសាលភាពនៃបញ្ហា

វិសាលភាព នៃការជះឥទ្ធិពល

ជំហានដំបូងគឺត្រូវកំណត់ខ្លឹមសារនៃបញ្ហា, មូលហេតុនិងផលវិបាករបស់វាដោយប្រការល្អក្នុងការសហការជិតស្និទ្ធជាមួយក្រុម គោលដៅ។ វិធីសាស្ត្រមួយដែលមានសិទ្ធភាពអាចជា "មែកធាងនៃបញ្ហានិងដំណោះស្រាយ" (ម�ើលបន្ត)។ នៅពេលដែលមូល ហេតុនិងផលវិបាកត្រូវបានកំណត់, វាអាចចាប់ផ្តើមកំណត់នូវដំណោះស្រាយដែលអាចមាន។ ដំណោះស្រាយទាំងនេះត្រូវការ​ ការបកប្រែជាគោលដៅនិងវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ។ គោលដៅនិងវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិគួរមានលក្ខណៈជាក់លាក់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ ការល�ើក​ កម្ពស់​​ការយល់ដឹង, ការរ�ៀបចំរប�ៀបវារៈនិងយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានសាធារណៈមិនមែនជាវត្ថុបំណងនៃ​ការបញ្ចុះបញ្ចូល​ និង​ការតស៊ូមតិនោះទេ ប៉ុន្តែជាសកម្មភាពដែលគាំទ្រវត្ថុបំណងចុងក្រោយរបស់អ្នក។ ការល�ើកកម្ពស់ការយល់ដឹងមិនចា ​ ំបាច់​ នាំទៅ​រក​ការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយដែលចង់បាននោះឡ�ើយ។ ឧទាហរណ៍ការបញ្ឈប់ការកាត់ស្បែកល�ើអង្គជាតិរបស់ស្ត្រី។ ប្រធាន​បទនេះត្រូវបានដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរប�ៀបវារៈនយោបាយដោយជោគជ័យ, ទោះបីជាមិនបានផ្តល់នូវដំណោះស្រាយ​និង​ ការណែនាំច្បាស់លាស់ក៏ដោយ។ ទន្ទឹមនឹងនេះវិធានការដែលត្រូវបានធ្វើឡ�ើងដោយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនៅទ្វីបអឺរ៉ុប (ការដាក់ទារុណកម្មធ្ងន់ធ្ងរនៅអឺរ៉ុប) មិនត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយក្រុមគោលដៅ (ស្ត្រីមកពីប្រទេសដែលមានហានិភ័យនិងកូនស្រីរបស់ពួកគេ) ។ មានការព្រួយ​ បារម្ភថាវិធានការដែលបានស្នើសុំនេះនឹងមិនមានប្រសិទ្ធិភាពដែលចង់បានហ�ើយនឹងបង្ខំមនុស្សប្រតិបត្តិការកាត់ស្បែកអង្គជាតិ​

18

ដោយលាក់ល�ៀម។ វិធីសាស្រ្តជោគជ័យ (ដូចជាការល�ើកទឹកចិត្តឱ្យសហគមន៍នៅក្នុងប្រទេសកំណ�ើតបោះបង់ការអនុវត្តការកាត់​ ស្បែក​អង្គជាតិ) មិនដែលត្រូវបានពិភាក្សាគ្នា។ ដូច្នេះវាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការបែងចែករវាងមធ្យោបាយទាំងនេះដែលអាចធ្វើ ទៅបាន​ដ�ើម្បីរក្សាការផ្តោតអារម្មណ៍យ៉ាងមុតមាំទៅល�ើកម្មវត្ថុចុងក្រោយ។ ព្យាយាមបង្កើតវត្ថុបំណងរបស់អ្នកឱ្យ SMART តាមដែលអាចធ្វើបាន៖ ជាក់លាក់ (Specific), អាចវាស់វែងបាន (Measurable), អាចសម្រេចបាន (Achievable), ប្រាកដនិយម8 (Realistic) និងពេលវេលាកំណត់ (Time-bound)។ វិធីនេះនឹងជួយអ្នកក្នុង​ ការរក្សាការយកចិត្តទុកដាក់របស់អ្នកនិងដ�ើម្បីបង្កើតការត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៃដំណ�ើរការជះឥទ្ធិពល​ របស់អ្នក។ ចូរចងចាំ៖ ការធ្វើប្រកបដោយសិល្ប៍សាស្ត្រមានប្រសិទ្ធិភាពជាង! ជំនាញឯកទេសនិងមិនចង់បន្តគ្រប់ប្រធានបទនៃ​ អង្គការ​របស់អ្នកគឺជាជម្រើសដ៏ឆ្លាតមួយដំបូងដែលត្រូវធ្វើ។ គោលបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលគឺដ�ើម្បីផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយ, កម្មវិធីឬគោលជំហររបស់អ្នកធ្វើសេចក្តី សម្រេចចិត្ត (គ្រប់កម្រិតពី ប្រធានភូមិទៅនាយករដ្ឋមន្រ្តី)។ វត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់អ្នកត្រូវបានកំណត់ដោយ៖ • អ្វីដែលអ្នកចង់ផ្លាស់ប្តូរ • សម្រាប់នរណា • ត�ើនរណានឹងធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ • ចំនួនប៉ុន្មាន • នៅពេលណា ដូច្នេះវត្ថុបំណងគឺជាជំហានក�ើនឡ�ើងនិងប្រាកដនិយមឆ្ពោះទៅរកគោលដៅឬចក្ខុវិស័យកាន់តែធំ, វាមិនមែន ជាគោលដៅទូទៅ (ឧទាហរណ៍ដ�ើម្បីបង្កើនផែនការគ្រួសារក្នុងចំណោមគូស្វាមីភរិយា)។ វត្ថុបំណងត្រូវផ្តោត ល�ើសកម្មភាពជាក់ស្តែងនិងរូបីដែល​អ្នកធ្វើ ការសម្រេចចិត្តអាចអនុវត្ត។

ឧទាហរណ៍មួយចំនួននៃវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូល ការកំណត់គ្រោងនៃវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលដែលមានប្រយោជន៍

• រដ្ឋមន្រ្តីអប់រំនឹងចាប់ផ្តើមកម្មវិធីរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ជាតិដ�ើម្បីសាងសង់សាលារ�ៀនចំនួនដប់ពីរសម្រាប់កុមារដែលមានអាយុពី 6 ទៅ 12 ឆ្នាំនៅក្នុងស្រុកនីមួយៗក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខនេះ។

• នៅ​​ឆ្នាំក្រោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសង្គមកិច្ចនឹងបង្កើនមូលនិធិសម្រាប់កម្មវិធីអប់រំផែនការគ្រួសារសម្រាប់គូស្វាមីភរិយាដែលបាន​ រ�ៀបការហ�ើយតាមរយៈក្រុមប្រឹក្សាផែនការគ្រួសារជ�ៀសវាងវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលដែលទូទៅខ្លាំងពេក។

• បង្កើនការចូលរ�ៀនរបស់កុមារីនៅសាលាបឋមសិក្សាថ្នាក់ស្រុក។ • បង្កើនការប្រើប្រាស់ផែនការគ្រួសារក្នុងចំណោមគូស្វាមីភរិយាដែលបានរ�ៀបការ។

-------------------8

ប្រាកដនិយមគឺការបង្ហាញគំនិតសមរម្យនិងជាក់ស្តែងអំពីអ្វីដែលអាចសម្រេចបានឬរំពឹងទុក។

19

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ, មូលហេតុនិងវិបាកនៃបញ្ហា ធ្វើការត្រួតពិនិត្យគោលនយោបាយ៖ • តាមដានប្រវត្តិមូលនិធិរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះបញ្ហាជាក់លាក់ដែលបានកំណត់ជាមួយក្រុមគោលដៅ, ឧទាហរណ៍ ថវិកា​ សម្រាប់កម្មវិធីបរិយាប័ន្នពិការភាព9 • កំណត់គោលនយោបាយ/វិធានដែលត្រូវបានអនុម័តប៉ុន្តែមិនត្រូវបានអនុវត្ត • កំណត់គោលនយោបាយ/វិធានដែលមានស្រាប់ដែលគួរតែត្រូវផ្លាស់ប្តូរ • កំណត់ចន្លោះខ្វះខាតដែលត្រូវដោះស្រាយជាមួយនឹងគោលនយោបាយ/វិធានថ្មីៗដ�ើម្បីគាំទ្រក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក។ អនុវត្តការវាយតម្លៃតម្រូវការនៅកម្រិតនៃក្រុមគោលដៅរបស់អ្នក (ប្រជាជនដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់) ដ�ើម្បីកំណត់ស្នូល​ នៃបញ្ហាឬប្រើទិន្នន័យដែលបានប្រមូលពីស្ថាប័នស្រាវជ្រាវនានា។ អ្នកអាចធ្វើដូច្នេះដោយប្រើប្រាស់វិធីមែកធាងនៃបញ្ហានិង​ ដំណោះស្រាយ (សូមម�ើលឧទាហរណ៍ខាងក្រោម)៖

មែកធាងបញ្ហា មិនបង់ថ្លៃប្រេង

បាត់ប័ណ្ណប�ើកបរ

សម្លាប់មនុស្ស ផលនៃផល

បង់ថ្លៃពិន័យ

ឧបទ្ទវហេតុ

ខ្ញុំជាអ្នកប�ើកបរមិនល្អ ភ្នែកម�ើលមិនសូវឃ�ើញ

ផឹកស្រវឹងនិងប�ើកបរ

បញ្ហា មិនគោរពច្បាប់ មូលហេតុនៃមូលហេតុ

គ្មានវ៉ែនតា

មានការតានតឹងផ្លូវចិត្ត

-------------------9

20

បរិយាប័ន្នពិការភាពសំដៅល�ើការរួមបញ្ចូលជនពិការនៅក្នុងគម្រោង។

មិនបានរ�ៀនច្បាប់ប�ើកបរ

មែកធាងដំណោះស្រាយ បង់ថ្លៃប្រេង

មានប័ណ្ណប�ើកបរ

មិនសម្លាប់មនុស្ស អត្ថប្រយោជន៍

គ្មានការពិន័យ

មានឧបទ្ទវហេតុតិច ខ្ញុំជាអ្នកប�ើកបរល្អ

ភ្នែកម�ើញឃ�ើញច្បាស់

វត្ថុបំណង

ប�ើកបរមិនស្រវឹង

គោរពច្បាប់ កំណត់វត្ថុបំណង

មានវ៉ែនតា

ស្វែងរកជំនួយ

រ�ៀនច្បាប់ប�ើកបរ

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីបរិយាយវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក បរិយាយកម្មវត្ថុនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នកតាមជំហានៗបែបតក្កវិជ្10 ជា ៖ • រ�ៀបរាប់ពីបរិបទនិងបញ្ហាដែលអ្នកចង់ដោះស្រាយ • រ�ៀបរាប់អំពីមនុស្សដែលអ្នកមានបំណងគាំទ្រ (ក្រុមគោលដៅសូមម�ើលចំណុចខាងល�ើផងដែរ) • ផ្ទៀងផ្ទាត់ថាត�ើវាទាក់ទងជាមួយនឹងបេសកកម្មនិងវត្ថុបំណងនៃអង្គការ,បណ្តាញ ឬកម្មវិធីសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក • ផ្ទៀងផ្ទាត់ថាត�ើមានតួនាទីសម្រាប់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត (ប្រសិនប�ើមិនមានតួនាទីបែបនេះទេ, នោះការបញ្ចុះបញ្ចូលនិង តស៊ូមតិមិនមែនជាឧបករណ៍ត្រឹមត្រូវឡ�ើយ) • រ�ៀបរាប់ថាត�ើវិស័យសាធារណៈគួរមានតួនាទីអ្វីខ្លះ • រ�ៀបរាប់ពីអ្វីដែលអ្នកចង់ឱ្យវិស័យសាធារណៈធ្វើ៖ ត�ើគួរផ្លាស់ប្តូរអ្វីខ្លះ?

• រ�ៀបរាប់បុគ្គលដែលនៅក្នុងវិស័យសាធារណៈដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការផ្លាស់ប្តូរចាំបាច់ • រ�ៀបរាប់ពីអ្វីដែលអ្នកចង់បានពីបុគ្គលនេះនិងពេលណា • រ�ៀបរាប់ពីវត្ថុបំណងរបស់អ្នកជា SMART តាមដែលអាចធ្វើបាន (សូមម�ើលចំណុចខាងល�ើ)។

-------------------10

តក្កវិជ្ជាសំដៅល�ើហេតុផលបានធ្វើឡ�ើងឬត្រូវបានគេវាយតម្លៃយោងទៅតាមគោលការណ៍ត្រឹមត្រូវនៃសុពលភាព។

21

ជំហានទ ី 4

ជំហានទី ៤ កំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ហេតុអ្វី? ក្នុងនាមជាអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកត្រូវមានការយល់ដឹងទូទៅអំពអ ី ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដែលធ្វើការសម្រាប់កម្មវត្ថុនៃការបញ្ចុះ​​បញ្ចូល និងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក៖ដូចជាមិត្តភក្តិ, អ្នកអព្យាក្រឹត11, និងសត្រូវ។ ទាំងនេះបង្កើត វេទិកាមួយដែលគេហៅថាសៃវ�ៀន​នៃ​ ការតស៊ូមតិ។ អ្នកចាំបាច់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងនេះ ដោយ សារពួកគេអាចគាំទ្រពង្រឹងការបញ្ចុះបញ្ចូល​ របស់អ្នក (សម្ព័ន្ធមិត្ត) ឬចាប់ផ្ដើមប្រឆាំងនឹងការបញ្ចុះ បញ្ចូល (អ្នកប្រឆាំង)។ ល�ើសពីនេះទៅទ�ៀតអ្នកអព្យាក្រឹតគឺមានចំណាប់ អារម្មណ៍ជាពិសេស ពីព្រោះថាគេអាចត្រូវរងឥទ្ធិពលក្លាយជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។ ការទទួលបានការយល់ដឹងកាន់តែប្រស�ើរអំពីគោលជំហរ និង សមត្ថភាពរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងនេះជួយអ្នកក្នុងការកែលំអយុទ្ធសាស្ត្រការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ សំណួរសំខាន់ៗដែលត្រូវសួរខ្លួនឯងគឺ៖ • ត�ើអ្នកណាជាអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗផ្សេងទ�ៀត (ក្រៅពីអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត)?

• ត�ើមានក្រុមឬមនុស្សផ្សេងទ�ៀតដែលអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់អ្វីដែលយ�ើងចង់សម្រេចឬល�ើកឡ�ើងឬទេ? ប�ើដូច្នេះត�ើអ្វីខ្លះ​ជា​ ហេតុផលនិងអំណះអំណាងរបស់ពួកគេ?

• ត�ើអ្នកអាចកំណត់អត្តសញ្ញាណបណ្តាញផ្សេងទ�ៀតដែលអ្នកអាចសហការជាមួយទេ?

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីកំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ឧទាហរណ៍អង្គការមួយបានបង្កើតឡ�ើងនូវការគាំទ្រក្នុងស្រុក AFRICAN DIVINE CHURCH គឺជាអង្គការដែលមានមូលដ្ឋានល�ើជំន�ឿសាសនានៅប្រទេសកេនយ៉ាដែលមានបេសកកម្ម​ សង្គមដ៏រឹងមាំអនុវត្តកម្មវិធីជាច្រើនផ្តោតល�ើកុមារងាយរងគ្រោះ, ការអប់រំនិងជីវភាព។ បន្ទាប់ពីបានចូលរួមវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលស្តី ពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ (ក្រោមកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរល្បែងអប់រំដែលជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីសម្ព័ន្ធការចូលរួមពលរដ្ឋ) ​អង្គការ​ នេះបានដឹងពីសារៈសំខាន់នៃការប្រកាន់យកវិធីសាស្ដ្រផ្អែកល�ើសិទ្ធិនិងការស្វែងរកការគាំទ្រគម្រោងក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ។ ​ ខណៈ​ពេលដែលគោលនយោបាយត្រូវបានបង្កើតឡ�ើងដ�ើម្បីល�ើកកម្ពស់ផលប្រយោជន៍របស់កុមារកំព្រានិងកុមារដែលងាយ​​ រងគ្រោះ​​, គោលនយោបាយទាំងនេះមិនត្រូវបានអនុវត្តទាំងអស់តាមស្រុក និងឃុំឡ�ើយ ហ�ើយធនធានមានកំណត់និងពិបាកក្នុង​ ការទទួលបានទេ។ ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេក្នុងការបង្កើនការចុះឈ្មោះចូលរ�ៀននៅសាលារ�ៀន OVCS ក្រុមការងារ​ អង្គការនេះបានរ�ៀបចំការប្រជុំល�ើកទឹកចិត្តដល់សហគមន៍ដ�ើម្បីជូនដំណឹងដល់សហគមន៍អំពីសិទ្ធិកុមារ, ច្បាប់ដែលមានស្រាប់​ និងជំនួយថវិកាសំរាប់ OVCS ដ�ើម្បីពង្រឹងការគាំទ្រសហគមន៍។ ពួកគេបានទាក់ទងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងដំណ�ើរការធ្វើថវិកាជាមួយគ្នា។ អង្គការ AFRICAN DIVINE CHURCH បានបង្កើតនូវទំនាក់ទំនងការងារល្អជាមួយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ ជាលទ្ធផលមេដឹកនាំ​ និងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តជាច្រើនបានល�ើកឡ�ើងពីសារៈសំខាន់នៃការគាំទ្រដល់អង្គការ OVC និងអ្នកពាក់ព័ន្ធនានាដែល​ ចូលរួមក្នុងដំណ�ើរការសម្រេចចិត្តទាក់ទងនឹងការបែងចែកថវិការនិងមូលនិធិសម្រាប់ OVCS។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំទាំងនេះ មានការកំណត់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។ ក្រោយមកព្រះវិហារបានបង្កើតបណ្តាញជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តដូច ជាអង្គការដទៃទ�ៀតដែលធ្វើការនៅក្នុងតំបន់ទាំងនេះនិងជាមួយក្រុមប្រឹក្សាសាលារ�ៀន។ -------------------11

22

អ្នកអព្យាក្រឹតគឺជាបុគ្គលដែលមិនលំអ�ៀងទៅរកស្ថានភាពណាមួយឬបុគ្គលណាម្នាក់។

ការកំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធ៖ បំផុសគំនិតនៅក្នុងក្រុមរបស់អ្នកដ�ើម្បីរាយអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់និងកំណត់ថាត�ើពួកគេជាមិត្ត, មនុស្ស​ អព្យាក្រឹត ឬជាគូប្រជែងដែលទាក់ទងទៅនឹងវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ ឧទាហរណ៍ប្រសិនប�ើវត្ថុ​ បំណង​របស់អ្នកគឺដ�ើម្បីកែលម្អលក្ខខណ្ឌការងារនៅក្នុងវិស័យស្វាយចន្ទីនៅក្នុងប្រទេសបេនីន។ ការតស៊ូមតិដ�ើម្បីប្រាក់ឈ្នួល​​ ការរស់នៅ, ការថែទាំសុខភាពនិងការឈប់សម្រាកលំហែមាតុភាព, ភាគីពាក់ព័ន្ធអាចត្រូវបានកំណត់ដូចខាងក្រោម៖

ភាគីពាក់ព័ន្ធ

មិត្ត

អព្យាក្រឹត

គូបដិបក្ខ

អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក X សហជីពពាណិជ្ជកម្ម X ក្រុមប្រឹក្សាសាលាក្រុង X ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ X ក្រសួងការងារបឺនីន X ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចបឺនីន X ក្រុមហ៊ុនស្វាយចន្ទីក្នងស្រុក X ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិដែលលក់ផលិត ផលពាណិជ្ជកម្មយុត្តិធម៌ X ក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិដែលមិនមានចំណាប់អារម្មណ៍ជាក់ X លាក់ល�ើផលិតផលពាណិជ្ជកម្មយុត្តិធម៌ ផ្សារទំ ន�ើបព របស់ ឺរ៉ុប ងបញ្ហាដូចខាងក្រោម៖

ដោយប្រើ ័ត៌មាអនបែបនេះសូ មបន្តព្យាយាមស្វែងរកភាគីពាក់ព័ន្ធនីមួយៗទាក់ទងនឹ

X

• ត�ើអ្វីជាភាពជោគជ័យនិងភាពបរាជ័យរបស់ពួកគេក្នុងការស្វែងរកការគាំទ្រសម្រាប់គោលជំហររបស់ពួកគេ?

• ត�ើពួកគេចង់ធ្វើអ្វីខ្លះដែលទាក់ទងទៅនឹងវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក៖ ត�ើពួកគេស្នើអ្វីខ្លះ?

• ត�ើមានឱកាសសម្រាប់កិច្ចសហការដែរឬទេ?

• ត�ើហានិភ័យមានអ្វីខ្លះ (បុគ្គល, សា្ថប័ន, ហិរញ្ញវត្ថុ) ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចសហការឬការមិនសហការជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងនេះ? ការកំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធកម្រិតខ្ពស។ ់ តារាងមួយអាចត្រូវបានប្រើដ�ើម្បីធ្វើការកំណត់ព័ត៌មានលម្អិតរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធ, ទីតាំងរ​បស់​ ពួកគេ, ឥទ្ធិពលនិងភាពទាក់ទងរបស់ពួកគេ។ បន្ថែមពីល�ើអង្គការផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក, ជាថ្មីម្តងទ�ៀតចូរចុះបញ្ជីអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដែលទាក់ទងទៅនឹងកម្មវត្ថុនៃការបញ្ចុះ​ បញ្ចូល​និងតស៊ូមតិនៅកម្រិតជាតិនិងអន្ដរជាតិ, នៅក្នុងតារាងដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកធ្វើបញ្ជីសារព�ើ12ល�ើបញ្ហាច្រើនជាងមួយ​ ទាក់ទង​នឹងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងយុទ្ធនាការតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ (ម�ើលខាងក្រោម)។ បន្តដ�ើម្បីវាយតម្លៃទិ​ដ្ឋភាពខាងក្រោមសម្រាប់បញ្ហានីមួយៗ៖ • គោលជំហររបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនីមួយៗទាក់ទងនឹងបញ្ហា៖ ការពេញចិត្តប្រឆាំង ឬព្រង�ើយកណ្តើយ។ • ឥទ្ធិពលរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនីមួយៗ។ នេះអាស្រ័យល�ើជំហរ (ផ្លូវការ) និងអំណាចរបស់ពួកគេ, បណ្តាញនិងទំនាក់ទំនង, ធនធានរបស់ពួកគេ។ ល។ • ភាពទាក់ទងរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនីមួយៗដែលត្រូវបានបង្ហាញក្នុងលក្ខខណ្ឌគោលជំហរនិងឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហា។

23

តារាងអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ, គោលជំហរនិងឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេទាក់ទងនឹងបញ្ហា ជាក់លាក់ណាមួយ។ វាជួយអ្នកដ�ើម្បីបញ្ជាក់ពីភាគីពាក់ព័ន្ធដែលត្រូវទាក់ទងឬមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានសេណារីយ13 ៉ូ ឈ្នះឈ្នះ, សេណារីយ៉ូចាញ់ ឬសេណារីយ៉ូចរចា។ ប្រហែលជាសំខាន់បំផុត, ការហាត់ធ្វើក៏ជួយឱ្យអ្នកកំណត់អត្តសញ្ញាណអ ​ ្នក ពាក់ព័ន្ធដែលប្រកាន់ជំហរនិងអាចជះឥទ្ធិពលដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធដែលអ្នកមិនដឹង។ ទាំងនេះគួរត្រូវបានទាក់ទងដោយសារ​ វាមានសក្តានុពលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការបញ្ចូលពួកគេនៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក (ឧទាហរណ៍ដូចខាងក្រោម៖ ឧទាហរណ៍ក្រុមហ៊ុនស្វាយចន្ទីក្នុងស្រុក)។ នៅក្នុងករណីដែលបានល�ើកឡ�ើងពីកិច្ចខិតខំបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិដែលបានល�ើកឡ�ើងខាងល�ើនេះផ្តោតល�ើការកែលម្អ​ លក្ខខណ្ឌកា ​ រងារនៅក្នុងវិស័យស្វាយចន្ទី, តារាងរបស់វាអាចមានសណ្ឋានជា៖

ភាគីពាក់ព័ន្ធ

ជំហរ

អង្គការផ្ទាល់ • សហជីពពាណិជ្ជកម្ម

++ + +

កម្រិតថ្នាក់ជាតិ (កម្មវិធីប្រទេស) • អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក • សហជីពពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទ�ៀត • ក្រសួងការងារ • ក្រសួងសេដ្ឋកិច ្ច • ក្រុមហ៊ុនស្វាយចន្ទីក្នុងស្រុក • ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ

+ + +/++ ? + + ++ ++ - ++ ++ - + +/-

កម្រិតអន្តរជាតិ & ប្រទេសហូឡង់ • CNV អន្តរជាតិ

• ICCO • ្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិដែលទិញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពីបឺនីន • ផ្សារទំន�ើបដែលទិញគ្រាប់ចន្ទីពីក្រុមហ៊ុនអន្តរជាត

-------------------12 បញ្ជីសារព�ើគឺជាបញ្ជីទំនិញ, សម្ភារ ឬទ្រព្យសម្បត្តិនៅក្នុងស្តុក។ 13 េណារីយ៉ូសំដៅល�ើលំដាប់ឬការអភិវឌ្ឍនៃព្រឹត្តិការណ៍។

24

ឥទ្ធិពល

ភាពពាក់ព័ន្ធ

++ ? +/++ ? +/+/-? ++ ++ +/-? ++ ++

ឧទាហរណ៍នៃបណ្តាញគាំទ្រនានានៅក្នុងប្រទេសផ្សេងគ្នាចំពោះការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ អង្គការពន្លឺសម្រាប់ពិភពលោក (LIGHT FOR THE WORLD) បានគាំទ្របណ្តាញ CBR នៅក្នុងប្រទេសអេត្យូពីដ�ើម្បីទទួល បានបទពិសោធន៍ជាមួយការបញ្ចូលកុមារីដែលមានពិការភាពផ្នែកបញ្ញាក្នុងសេវាសុខភាពនិងសុខភាពផ្លូវភេទនិងសិទ្ធិទទួល​ បានសេវាកម្ម (SRHR)។ គម្រោងនេះបានជួយដល់ដៃគូនានាក្នុងការតស៊ូមតិឱ្យបានប្រស�ើរជាងមុនសម្រាប់ការចូលរួមរបស់​ ជនពិការក្នុងការទទួលសេវាកម្ម (SRHR) ដែលផ្តល់ដោយបុគ្គលិកពង្រឹងសុខភាព (របស់រដ្ឋាភិបាល) ។ អង្គការពន្លឺសម្រាប់​ ពិភពលោកបានចងក្រងឯកសារមេរ�ៀនដែលនាំឱ្យមានការបោះពុម្ភផ្សាយស�ៀវភៅ "រាងកាយរបស់នាង,សិទ្ធិរបស់នាង" ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះដែរអង្គការពន្លឺសម្រាប់ពិភពលោកបានសកម្មនៅក្នុងក្រុមការងារ SRHR នៃសម្ព័ន្ធភាពហូឡង់ស្តីពីពិការ ភាពក្នុងការអភិវឌ្ឍ។ តាមរយៈបណ្តាញនេះយ�ើងមានឱកាសនិយាយអំពីបរិយាប័ន្ន SRHR នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សានៅក្នុងសភា​ របស់ប្រទេសហូឡង់។ វាបានប្រើឧទាហរណ៍ពីគម្រោងហ�ើយបាន ចែករំលែកការបោះពុម្ពផ្សាយជាមួយសមាជិកសភាដែល​ ចាប់អារម្មណ៍។ បន្ទាប់មកសមាជិកសភារូបនេះបាន ប្រើឧទាហរណ៍ដូចគ្នាក្នុងការពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីដ�ើម្បីគាំទ្រទស្សនៈ​ របស់គាត់។ ជាការឆ្លើយតបរដ្ឋមន្រ្តី បានប្តេជ្ញាក្នុងការរាយការណ៍អំពីវិសាលភាពដែលជនពិការត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងកម្មវិធី SRHR ដែលត្រូវ បានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដោយរដ្ឋាភិបាលហូឡង់។ ការបោះពុម្ពផ្សាយដូចគ្នានេះត្រូវបានប្រើដោយអង្គការពន្លឺសម្រាប់ពិភពលោកអន្តរជាតិនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ (សង្គម) នៅ​ ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍មួយនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ។

25

ជំហានទ5ី

កំណត់អ្នកធ្វ ើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ហេតុអ្វី? ជ្រើសរ�ើសយកអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តទាំងនោះដែលមានអំណាចនិងឥទ្ធិពលដ�ើម្បីផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយដែលទាក់ទង នឹង​បញ្ហាដែលបានកំណត់។ សំណួរមួយចំនួនដែលអ្នកត្រូវសួរខ្លួនឯងគឺ៖ ត�ើនរណាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ, ត�ើនរណាជាអ្នកធ្វើ​ សេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន? ត�ើអ្នកចង់ជះឥទ្ធិពលល�ើអ្នកណា? ត�ើនរណាត្រូវការការផ្លាស់ប្តូរអ្វីមួយ ហ�ើយនៅពេលណាគឺជាឱកាសសមស្របបំផុតដ�ើម្បីសម្រេចបាននោះ? ឧទាហរណ៍នៃអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តគឺជាអ្នកនយោបាយ (មន្ត្រីដែលត្រូវបានជាប់ឆ្នោតនិងតែងតាំង) មេដឹកនាំសង្គម, ភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាល, ស្ថាប័នអន្តរជាតិដូចជាអង្គការសហប្រជាជាតិ, ធនាគារពិភពលោក, សហភាពអឺរ៉ុបឬក្រុមហ៊ុនដែលមាន​ អំណាច (ឧទាហរណ៍ Nestle, Tata Steel, Monsanto)។ ជារ�ឿយៗមនុស្សទាំងអស់នេះមិនមែនជាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តជាផ្លូវការឡ�ើយ, ប៉ុន្តែពួកគេមានឥទ្ធិពលច្រើនទៅល�ើអ្នកធ្វើ សេចក្តីសម្រេចចិត្តដូចជាមន្រ្តីសាសនា, អ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិ, ប្តី, ប្រពន្ធ។ ល។ សូមព្យាយាមស្វែងយល់ថាត�ើអ្នកទាំងនោះជា នរណាដ�ើម្បីអ្នកអាចបញ្ចូលពួកគេទៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តរបស់អ្នក។

វិធីសាស្រ្តនៃការកំណត់លទ្ធផលនៅក្នុងការតស៊ូមតិ សម្រាប់អ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តម្នាក់ៗដែលអ្នកបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ, ធ្វើការរ�ៀបរាប់លម្អិតនិងជាក់លាក់អំពីការផ្លាស់ប្តូរ ប្រភេទណាដែលអ្នកចង់ឃ�ើញនៅក្នុងអាកប្បកិរិយាឬគោលនយោបាយរបស់បុគ្គលឬអង្គការ។ ទាំងនេះត្រូវបានគេហៅថា "លទ្ធផលប្រឈម"។ សម្រាប់លទ្ធផលប្រឈមនីមួយៗ វាអាចមានប្រយោជន៍ក្នុងការកំណត់ការប្រែប្រួលតិចតួចដែលផ្តល់ឱ្យ អ្នកនូវការចង្អុលបង្ហាញពីកន្លែងដែលអ្នកស្ថិតនៅក្នុងការផ្លាស់ប្តូររយៈពេលវែងដែលអ្នកចង់ឃ�ើញជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេច ចិត្តទាំងនេះ។ ឧទាហរណ៍ការនិយាយដោយផ្ទាល់មាត់ឬជាលាយលក្ខណ៍អក្សរដែលបានធ្វើឡ�ើងដោយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេច ចិត្តរបស់អ្នកល�ើបញ្ហានេះគឺផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវការចង្អុលបង្ហាញថាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនេះដឹងពីបញ្ហាហ�ើយមាន (ឬមិនមាន) មានបំណងដោះស្រាយវា។ អ្នកអាចកសាងបន្ថែមទ�ៀតនៅល�ើសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះដ�ើម្បីធ្វើឱ្យអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តធ្វើទៅ តាមអ្វីដែលអ្នកយល់ថាចាំបាច់។ សម្រាប់យុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិដ�ើម្បីទទួលជោគជ័យ វាចាំបាច់ណាស់ក្នុងការវិភាគគោលជំហរ, ចំណា​ប់​​​​ អារម្មណ៍, និងតម្រូវការ/ការល�ើកទឹកចិត្តរបស់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលអ្នកកំពុងព្យាយាមជះ ឥទ្ធិពល។ ការចំណេញ​ ផ្ទាល់ខ្លួន, អសមត្ថភាព ឬខ្វះការយល់ដឹងអាចរាំងស្ទះដល់ការផ្លាស់ប្តូរដែលចង់បាន។ ការទទួលបានព័ត៌មាន​បែបនេះអាចជួយ អ្នកក្នុងការតម្រង់គោលដៅនិង / ឬអប់រំមនុស្សដែលត្រឹមត្រូវហ�ើយ បញ្ចុះបញ្ចូលពួកគេពីគំនិតរបស់អ្នក។ ការណ៍នេះ​នឹងជួយ​ បង្កើនឥទ្ធិពលនាពេលអនាគតរបស់អ្នក។ មុនពេលព្យាយាមបញ្ចុះបញ្ចូលនរណាម្នាក់អំពីភាពត្រឹមត្រូវនៃបុព្វហេតុឬវត្ថុបំណងរបស់អ្នក,សូមព្យាយាមបង្កើតឱ្យមានទំនាក់​ ទំនងល្អនិងមានអត្ថន័យជាមួយពួកគេ។ នៅទីបញ្ចប់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តគឺជាមនុស្សម្នាក់ហ�ើយមិនមែនជាស្ថាប័ន ឬ​ រចនាសម្ព័ន្ធឡ�ើយ។ ដូចគ្នានេះផងដែរចូរវិភាគពីបំណងប្រាថ្នាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកនិងម�ើលរប�ៀប ដែល​អ្នកអាចទាក់ទាញបុគ្គលដែលអ្នកចង់ជះឥទ្ធិពលល�ើ។ ឧបករណ៍មួយក្នុងចំណោមឧបករណ៍បុរាណគឺដ�ើម្បីបែងចែករវាង គោល​ជំហរ (ឧទាហរណ៍ការទាមទារជាក់​ស្តែង​) ដែលធ្វើឡ�ើងដោយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តនិងផលប្រយោជន៍និងតម្រូវការរបស់​ ពួកគេ។

26

អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលដែលមានប្រសិទ្ធិភាពត្រូវប្រាកដថាគេដឹងពីដំណ�ើរការនៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តទាក់ទងនឹងវត្ថុបំណង​ នៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់ពួកគេនៅក្នុងគ្រប់សៃវ�ៀននយោបាយដែលទាក់ទងគ្នា។ ទាំងនេះអាចរួមមានសភា, ក្រសួងជាតិ, សហភាពអឺរ៉ុប, ស្ថានទូតជាតិនិងការងារទូត។ល។ ការដឹងពីដំណ�ើរការនៃការសំរេចចិត្ត (ឧទាហរណ៍មានព័ត៌មាន​ លម្អិតអំពីនីតិវិធីដែលកំពុងអនុវត្តនៅក្នុងសភា, សហភាពអឺរ៉ុប, ។ល។) នឹងជួយអ្នកមិនត្រឹមតែផ្តោតការវិភាគអ្នកពាក់ព ​ ័ន្ធ​​ របស់​​​​់​​អ្នកប៉ុណ្ណោះទេប៉ុន្តែក៏ដ�ើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលសំខាន់។ ចំណុចនេះនឹងរួមចំណែកដល់​ ប្រសិទ្ធភាពជារួមរបស់អ្នក។

ត្រូវយល់ដឹងអំពីការសូកប៉ាន់! វាជាការសំខាន់ណាស់ដែលត្រូវដឹងពីអំព�ើពុករលួយនិងលទ្ធភាពដែលត្រូវបានជ្រើសរ�ើសស្របពេលដែលអ្នកចូលរួមកាន់តែ​ ច្រើនជា ​ មួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ ជ�ៀសវាងអំព�ើពុករលួយ! គិតអំពីរយៈពេលវែង៖ ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិគឺអំពី ការបង្កើតទំនាក់ទំនងយូរអង្វែង។ ការធ្វើអ្វីបានភ្លាមមិនមែនជាអ្វីដែលអ្នកកំពុងស្វែងរកទេ។ អ្នកនឹងគ្រាន់តែពង្រឹងជំហរអ្នកធ្វើ ការសម្រេចចិត្តពុករលួយប្រសិនប�ើអ្នកទៅជាមួយពួកគេ។ ផ្តោតល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដោយយុត្តិធម៌និងមានតម្លាភាព14 ហ�ើយផ្តល់ឱ្យពួកគេនូវព័ត៌មានដែលពួកគេត្រូវការដ�ើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំព�ើពុករលួយ។ -------------------14 តម្លាភាពគឺជាសភាពដែលមានភាពច្បាស់លាស់។

រស វើកា

ធ្

អ្នក

ិត្ត

ចច

ម្រេ

អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល

ការបញ្ចុះបញ្ចូលគឺ​ជាការណែនាំ​អ្នក​ធ្វើ​ការសម្រេចចិត្ត 27

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីជ្រើសរ�ើសអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តដែលពាក់ព័ន្ធនិងដ�ើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណ, គោលជំហរ, ចំណាប់អារម្មណ៍និងការល�ើកទឹកចិត្ត • កំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តពាក់ព័ន្ធនិងតួនាទី,ផលប្រយោជន៍និងការល�ើកទឹកចិត្តរបស់ពួកគេដោយប្រើសំណួរដូច​ ខាងក្រោម៖ - ត�ើអ្វីជាគោលបំណងនិងផលប្រយោជន៍របស់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ដ?

- ត�ើយ�ើងអាចផ្តល់ដំណោះស្រាយអ្វីខ្លះដែលជាចំណាប់អារម្មណ៍ដល់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត?្ - ត�ើដំណាក់កាលអ្វីនៅក្នុងដំណ�ើរការធ្វើការសម្រេចចិត្តដែលអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តបានធ្វើដល់?

- ត�ើមាននីតិវិធីអ្វីខ្លះសំរាប់ការសម្រេចចិត្ត?

- ត�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តយល់ឃ�ើញយ៉ាងថាចំពោះអង្គការ, បណ្តាញឬក្រុមចម្រុះរបស់អ្នក?

- ត�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តយល់យ៉ាងណាចំពោះក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកនិងបញ្ហារបស់ពួកគេ?

• ក្រាហ្វិកថាត�ើនរណាជះឥទ្ធិពលល�ើនរណា? បង្ហាញឧទាហរណ៍នៃដ្យាក្រាមដែលអាចប្រើដ�ើម្បីបង្ហាញអ្នកនិងពន្យល់អំពីទំនាក់ទំនង នៃឥទ្ធិពលរវាងអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តផ្សេងៗគ្នា៖ ដូចដែលរូបភាពបង្ហាញថាការបំបែកស្រទាប់នៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តឱ្យបានច្រើនតាមតែអាចធ្វើបានផ្តល់ឱ្យអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនូវ​ ឱកាសកាន់តែច្រើននិងកាន់តែប្រស�ើរឡ�ើងដ�ើម្បីកំណត់គោលដៅនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់ពួកគេនិងកំណត់ទំនាក់ទំនង សំខាន់នៃឥទ្ធិពល (បន្ទាត់ពណ៌ក្រហម)។

ត�ើនរណាមានឥទ្ធិពលល�ើនរណា? រដ្ឋមន្ត្រី

សភា

មន្ត្រីរាជការនយោបាយ

គណបក្សនយោបាយ

មន្ត្រីរាជការ​ អ្នកបច្ចេកទេស

លេខាធិការដ្ឋានគណបក្ស ក្រុមប្រឹក្សាគណបក្ស សមាជ/សមាជិក

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯកទេស អង្គការ

28

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទូទៅ

សាធារណៈ

• តារាងខាងក្រោមបង្ហាញឧទាហរណ៍អំពីរប�ៀបដែលព័ត៌មានអាចត្រូវបានរ�ៀបចំឡ�ើងហ�ើយអាចផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវគំនិតច្បាស់​ លាស់អំពីស្ថានភាពឈ្នះ-ឈ្នះដែលអ្នកចង់បានក្នុងនាមជាអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល។ វាអាចជួយក្នុងការរកឃ�ើញយុទ្ធសាស្រ្ត​ សមរម្យ​ដ�ើម្បីឱ្យមានឥទ្ធិពលល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ បញ្ហាដែលបានកំណត់៖ គោលនយោបាយនាពេលបច្ចុប្បន្នមិនមានផលប្រយោជន៍ដល់កសិករខ្នាតតូចៗដ�ើម្បីសម្រួលដល់​ លទ្ធភាព​ទទួលបានគ្រាប់ពូជនិងហិរញ្ញវត្ថុឡ�ើយ។ ដូច្នះពួកគកំពុងរងគ្រោះពីភាពក្រីក្ររ៉ាំរ៉ៃនិងមិនអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍​ ពីសក្តានុពលនៃវិស័យនេះទាក់ទងនឹងការបង្កើនចំណូល។ វត្ថុបំណង៖ ការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយដ�ើម្បីជំរុញប្រព័ន្ធទីផ្សាររួមបញ្ចូលទាំងការទទួលបាននូវពូជស្រូវដែលប្រស�ើរឡ�ើង​និង​ លទ្ធភាពទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការវិនិយោគល�ើវិស័យកសិកម្ម។ ក្រុមគោលដៅ៖

អ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត៖

កសិករខ្នាតតូច

ក្រសួងកសិកម្ម, បសុសត្វនិងធារាសាស្រ្ត Interest:

អត្ថប្រយោជន៍៖

អត្ថប្រយោជន៍៖

សមត្ថភាពក្នុងការផ្តល់នូវផលិតកម្មខ្ពស់ហ�ើយដូច្នេះផ្តល់

ការធ្វើឱ្យប្រស�ើរឡ�ើងនូវជំហររបស់កសិករខ្នាតតូចនាំឱ្យមាន​

ប្រាក់ចំណូលដ�ើម្បីយកឈ្នះល�ើភាពក្រីក្រ

ផលិតកម្មកសិកម្មកាន់តែប្រស�ើរឡ�ើងនិងខ្ពស់សម្រាប់ទីផ្សារ​ ក្នុងស្រុក/នាំចេញ

ឈ្នះ-ឈ្នះ៖ កសិករខ្នាតតូចអាចផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯងបានហ�ើយអាចរួមច ​ ំណែកដល់​ផលិតកម្មខ្ពស់ដែលមានសភាពទ្រុឌទ្រោមតាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន។

ការយល់ឃ�ើញ៖

ការយល់ឃ�ើញ៖

មិនដឹងថាអ្វីដែលក្រសួងអាចធ្វើសម្រាប់ពួកគេ

កសិករទាំងនេះមិនមានការរ�ៀបចំល្អដ�ើម្បីគ្រប់គ្រងធនធាន​ និងទ្រព្យ​សម្បត្តិរបស់ពួកគេរួមគ្នាទេ។

យុទ្ធសាស្ត្រ៖

យុទ្ធសាស្ត្រ៖

ពន្យល់ពីតួនាទី / ទំនួលខុសត្រូវរបស់ក្រសួងកសិកម្ម

រ�ៀបចំកិច្ចប្រជុំជាមួយកសិករដែលមានការរ�ៀបចំល្អ

ជាក់ស្តែងពេលវេលានៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងសកម្មភាពតស៊ូមតិរបស់អ្នកគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់។ ដូច្នេះវាមានសារៈសំខាន់ ណាស់ក្នុងការស្វែងយល់ថាត�ើដំណាក់កាលណាមួយដែលដំណ�ើរការរ�ៀបចំការសម្រេចចិត្ត មានទំនាក់ទំនងទៅនឹងការបញ្ចុះ​ បញ្ចូលនិងគោលបំណងតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ ជាទូទៅយ�ើងបែងចែកដំណាក់កាលចំនួនបួននៅក្នុងដំណ�ើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេច​

ចិត្ត៖ ដំណាក់កាលដំបូងដំណាក់កាលវិភាគដំណាក់កាលសម្រេចចិត្តជាផ្លូវការនិងដំណាក់កាលអនុវត្ត។ អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេច ចិត្តត្រូវការព័ត៌មានដែលស្របតាម ដំណាក់កាលនីមួយៗ (ទិន្នន័យស្រាវជ្រាវបទពិសោធពីវិស័យ) ក៏ដូចជាជំនួយក្នុងការបង្កើត​ ការគាំទ្រផ្នែក សាធារណៈនិងនយោបាយគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេ។ អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលគួរដាក់ខ្លួនពួកគេនៅ ក្នុងទីតាំងមួយដ�ើម្បីផ្តល់ព័ត៌មាននិងការគាំទ្រដែលត្រូវការនៅក្នុងពេលវេលាត្រឹមត្រូវពោលគឺនៅក្នុងដំណាក់កាល​ត្រឹមត្រូវនៃ​

29

ដំណ�ើរការធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ ការបង្ហាញលទ្ធផលនិងអនុសាសន៍ពីគម្រោងស្រាវជ្រាវបន្ទាបព ់ ីសភាបានធ្វើការសម្រេចចិត្តរួច ហ�ើយមិនមានគោលបំណងហ�ើយនឹងធ្វើឱ្យមានការខឹងសម្បាដល់មនុស្សដែលពាក់ព័ន្ធ។ ការរកឃ�ើញបែបនេះគួរតែត្រូវបាន​ បង្ហាញនៅដំណាក់កាលដំបូងនៅពេលដែលអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តកំពុងស្វែងរកទិសដៅនិងគោលនយោបាយជំនួស។

ឧបករណ៍អាចរកឃ�ើញដំណាក់កាលនៃដំណ�ើការសម្រេចចិត្ត តួលេខខាងក្រោម (សារៈសំខាន់នៃពេលវេលា) អាចត្រូវបានប្រើដ�ើម្បីវាយតម្លៃដំណាក់កាលក្នុងដំណ�ើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេច​ ចិត្ត។ វាពាក់ព័ន្ធនឹងឱកាសសម្រាប់អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យមានឥទ្ធិពលល�ើដំណាក់កាលផ្សេងៗក្នុងដំណ�ើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេច​ ចិត្ត (ដំណាក់កាលដំបូងការវិភាគការធ្វើសេចក្តីសម្រេចជាផ្លូវការនិងដំណាក់កាលអនុវត្ត)៖

ឱកាសដ�ើម្បី ជះឥទ្ធិពល

ភាពអាចម�ើលឃ�ើញ នៃដំណ�ើរការ ដំបូង

វិភាគ

ការសម្រេចិត្តជាផ្លូវការ

ការអនុវត្ត

ដូចដែលអ្នកអាចឃ�ើញឱកាសដ�ើម្បីមានឥទ្ធិពលខ្ពស់បំផុតនៅដំណាក់កាលដំបូងនៃដំណ�ើរការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ នេះ​គឺ​ ដោយសារតែបញ្ហានេះគឺមិនទាន់ (ឬគ្រាន់តែត្រូវបានដាក់) ដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងរប�ៀបវារៈនយោបាយនៅឡ�ើយ ហ�ើយនៅតែមាន​ ឱកាសជាច្រើនដ�ើម្បីល�ើកឡ�ើងនូវការចង់បានរបស់អ្នក។ នៅក្នុងដំណាក់កាលវិភាគព័ត៌មាននិងការពិតនឹងត្រូវបានដាក់ឱ្យកាន់​ តែខ្លាំងដែលធ្វើឱ្យមានការលំបាកក្នុងការផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈរបស់អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធ។ ឱកាសមានកម្រិតទាបបំផុតនៅពេលមាន​ ការសម្រេចចិត្តផ្លូវការ៖ ជាទូទៅអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តមិនចង់ផ្លាស់ប្តូរជំហររបស់ពួកគេនៅចំណុចនេះក្នុងដំណ�ើរការនេះទេ (ពួក​ គេហាក់ដូចជាទទួលរងការបាក់មុខ)។ នៅក្នុងដំណាក់កាលអនុវត្តអ្នកពាក់ព័ន្ធថ្មីៗជាទូទៅមានសកម្មភាព ដែលមានន័យថា​ ឱកាសថ្មីៗសម្រាប់ជះឥទ្ធិពលល�ើការអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយការសន្និដ្ឋានជាទូទៅត្រូវតែមាន​ ជានិច្ចដែលវាល្អបំផុតដ�ើម្បីស្វែងរកឥទ្ធិពលនៅដំណាក់កាលដំបូង។

30

ឧទាហរណ៍៖ អវត្តមាននៃសន្ទុះនយោបាយ ជួនកា​លការអនុវត្តយុទ្ធស្ត្របញ្ចុះបញ្ចូលអាចមានការលំបាកដោយសារការផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពនយោបាយ។ ឧទាហរណ៍នៅ​ ប្រទេសហ្គាតេ​ម៉ាឡាស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានស�៊ើបអង្កេតដោយគណៈកម្មាធិការ និទណ្ឌភាពអន្តរជាតិប្រឆាំងអ ​ ំព�ើពុក​ រលួយដែលបណ្តាលឱ្យមានអវត្តមាននៃដំណ�ើរការនយោបាយដែលមានឥទ្ធិពល។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសហ្គាតេម៉ាឡាបាន​ ព្យាយាម​បញ្ឈប់ការស�៊ើបអង្កេតទាំងនេះដែលបានបង្កើតភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសហ�ើយធ្វើឱ្យមានការបញ្ចុះ បញ្ចូលផ្នែកនយោបាយនៃអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងសហជីពនានាចំពោះស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលឬសូម្បីតែការសន្ទនាសង្គមមិនអាចទៅ រួចឡ�ើយនៅពេលនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណាវាមិនមានន័យថាមិនមានជម្រើសអ្វីទាំងអស់ឡ�ើយ។ នៅប្រទេសហ្គាតេម៉ាឡាអង្គការសង្គមស៊ីវិលកំពុងតែ​ ចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការតស៊ូមតិយ៉ាងសកម្ម (ការធ្វើបាតុកម្ម, លិខិតចំហ)។

ក្រាហ្វក៏បង្ហាញពីភាពម�ើលឃ�ើញនៃដំណ�ើរការមានឥទ្ធិពល, ដែលបង្ហាញពីភាពម�ើលឃ�ើញខ្ពស់នៅខណៈពេលដែលមាន​ការ​ សម្រេច​ចិត្តជាផ្លូវការ (ជាញឹកញាប់ទាក់ទងទៅនឹងការគ្របដណ្តប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយខ្ពស់ដោយអ្នកសំរេចចិត្ត)។ ទោះជាយ៉ាង ណាក៏ដោយអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលជារ�ឿយៗស្វែងរកភាពម�ើលមិនសូវម�ើលឃ�ើញពីព្រោះវិធីនេះអាចជួយស្វែងរកជម្រើសត្រឹមត្រូវ​ និងស្ថានភាពឈ្នះ-ឈ្នះដោយមិននាំឱ្យមានហានិភ័យដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធនិងមិនធ្វើឱ្យអ្នកធ្វកា ើ​ រ​សម្រេចចិត្ត “បាក់មុខ”។

សូមសាកល្បងវិធីនេះ

ការសម្រេចចិត្ត

អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល

ព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ​នៅពេល​ត្រឹមត្រូវ 31

ឧទាហរណ៍៖ ការប្រើប្រាស់ការបោះពុម្ភផ្សាយរបាយការណ៍ផ្អែកល�ើភស្តុតាងទាន់ពេលវេលា នៅខែមេសាឆ្នាំ 2017 អង្គការ ICCO សហប្រតិបត្តិការនិងសមាជិកដទៃទ�ៀតនៃសម្ព័ន្ធ ACT នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបាន​ ចេញផ្សាយរបាយការណ៍ "កិច្ចព្រមព្រៀងការពារវិនិយោគទុន EU- មីយ៉ាន់ម៉ាដែលមិនទាន់សម្រេច៖ ហានិភ័យនិងឱកាស"។ ពេលវេលាគឺល្អឥតខ្ចោះនៅពេលដែលមីយ៉ាន់ម៉ានិងគណៈកម្មការអឺរ៉ុបបានឈានដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃការចរចាស្តីពី​ កិច្ចព្រមព្រៀងការពារវិនិយោគ (IPA)។ របាយការណ៍នេះបានសង្កត់ធ្ងន់ថាកិច្ចព្រមព្រៀងនាពេលខាងមុខអាចដាក់កំហិតដល់ លទ្ធភាពសម្រាប់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដ�ើម្បីជួយទប់ស្កាត់បញ្ហានាពេលអនាគតទាក់ទងនឹងការវិនិយោគល�ើដីធ្លីនិងសិទ្ធិមនុស្ស។ វាក៏រួមបញ្ចូលនូវអនុសាសន៍មួយចំនួនសម្រាប់សកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិនៅថ្នាក់ជាតិមីយ៉ាន់ម៉ានិងសហភាពអឺរ៉ុប។ របាយការណ៍ផ្អែកល�ើភស្តុតាងនេះបាននាំឱ្យមានការអញ្ជើញឱ្យមានការចរចាមកអង្គការ ICCO និងអង្គការដៃគូសម្ព័ន្ធ ACT ដ�ើម្បីជួបនិងពន្យល់ពីការព្រួយបារម្ភរបស់ពួកគេនិងពន្យល់ពីអនុសាសន៍នៃការរកឃ�ើញ។ វាក៏មានឥទ្ធិពលល�ើដំណ�ើរការ​ ដែលមិនមានតម្លាភាពនិងអបរិយាប័ន្នផងដែរ។ អ្នកចរចាបានប្តេជ្ញាពិគ្រោះយោបល់ជាមួយសង្គមស៊ីវិលល�ើអត្ថបទ IPA មុនពេលចុះហត្ថលេខា។ នេះផ្តល់ឱកាសឱ្យមានឥទ្ធិពលល�ើមាតិកានៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះសូម្បីតែនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយក៏ ដោយ។ ល�ើសពីនេះទៅទ�ៀត ICCO និងដៃគូរបស់ខ្លួននឹងបន្តការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិអំពី IPA នេះនិងប្រធានបទទាក់ទងនឹង​ ការវិនិយោគ​ផ្សេងទ�ៀតនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក៏ដូចចំពោះសមាជិកនៃសភាអឺរ៉ុបផងដែរ។

32

ជំហានទ ី 6

រ�ៀបចំអង្គការ, បណ្ តា ញ ឬកម្ម វិធីចម្រុះ​របស់​អ្នក​ សម្រាប់ការបញ្ ​​ ច ុះបញ្ចូ លនិងតស៊ូមតិ

ហេតុអ្វី?

ដ�ើម្បីទទួលបានចំណេះដឹងនិងការគ្រប់គ្រងល�ើកម្មវិធីបញ្ចុះបញ្ចូលនិងកម្មវិធីតស៊ូមតិអ្នកត្រូវរ�ៀបចំអង្គការ, បណ្តាញ ឬ​សម្ព័ន្ធ​ របស់អ្នក។ ជារ�ឿយៗវាចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការវាយតម្លៃដ�ើម្បីជួយអ្នកឱ្យយល់ច្បាស់អំពីស្ថានភាពស្ថាប័នបច្ចុប្បន្ននិង​ធនធាន​ ពិតប្រាកដដែលអាចរកបានសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ។ ការវាយតំលៃបែបនេះអាចផ្តល់ឱ្យអ្នកនូវអារម្មណ៍​ប្រស�ើរ​ ជាងមុនសម្រាប់ការវិវត្តនាពេលអនាគតមិនថាវាវិជ្ជមានឬអវិជ្ជមានឡ�ើយ។ សំណួរសំខាន់ៗគឺ៖ • ត�ើអ្វីខ្លះជាវិធីសាស្រ្តនិងបច្ចេកទេស (ឧ. ការបង្កើនការយល់ដឹងសកម្មភាពសាធារណៈកិច្ចប្រជុំជាមួយសមាជិកសភានិង​ ញត្តិ) ដែលអង្គការបណ្តាញឬសម្ព័ន្ធភាពមាននៅ?

• ត�ើអ្វីខ្លះជានីតិវិធីផ្ទៃក្នុងសម្រាប់ការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ការសរសេរឯកសារទីតាំងនិងឯកសារដទៃទ�ៀត?

• ត�ើអ្វីជាតម្លៃបន្ថែមនៃអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធដែលទាក់ទងទៅនឹងចំណាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនិងប្រធានបទ​​ តស៊ូមតិ (ឧ. ជំនាញមកពីអង្គការដៃគូ)។

ឧទាហរណ៍ទាក់ទងនឹងដៃគូក្នុងស្រុកក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូល អង្គការពន្លឺសម្រាប់ពិភពលោក (LIGHT FOR THE WORLD) បានចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជំនាញមួយស្តីពីជំនួយមនុស្ស ធម៌បរិយាប័ន្នដែលរ�ៀបចំដោយសម្ព័ន្ធភាពជនពិការនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសហូឡង់រួមជាមួយក្រសួងការបរទេសហូឡង់។ អង្គការនេះរួមបញ្ចូលទាំងដៃគូរបស់ពួកគេ CDD មកពីប្រទេសបង់ក្លាដេសដែលជាអ្នកជំនាញក្នុងកម្មវិធីដ�ើម្បីចែករំលែក បទពិសោធន៍កម្មវិធីនិងការតស៊ូមតិរបស់ពួកគេជុំវិញប្រធានបទនេះ។ ដោយប្រើដៃគូនេះជាអ្នកជំនាញក្នុងកម្មវិធីនេះវាបាន ពង្រឹងសារនៃបរិយាប័ន្នទៅក្រសួងនិងអ្នកដទៃទ�ៀតខណៈពេលដែលការប៉ះពាល់និងការប្រាស្រ័យទាក់ទងអន្តរជាតិក៏មាន​ អត្ថប្រយោជន៍ដល់ CDD ផងដែរ។ អង្គការពន្លឺសម្រាប់ពិភពលោកបានសម្របសម្រួលការតាមដានដែលវាបានផ្សារភ្ជាបទ ់​ ំនាក់ ទំនងជាមួយបណ្តាញអន្តរជាតិទៅជាចុងក្រោយគឺការយល់ព្រមពី "ធម្មនុញ្ញស្ដីពីបរិយាប័ន្នជនពិការក្នុងសកម្មភាពមនុស្សធម៌" ដោយរដ្ឋាភិបាលហូឡង់។

33

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីរ�ៀបចំអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ • វាយតំលៃចំណុចខ្លាំងនិងចំណុចខ្សោយនៃអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកសម្រាប់ការអនុវត្តយុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូល​ និងតស៊ូមតិក្នុងគោលបំណងផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយដោយប្រើការវិភាគ SWOT15៖

ចំណុចខ្លាំង (ខាងក្នុង)

ចំណុចខ្សោយ (ខាងក្នុង)

ចរិតលក្ខណៈផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គការមានភាពវិជ្ជមានក្នុង​

ចរិតលក្ខណៈផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គការមានភាពវិជ្ជមានក្នុង​

ការសម្រេចវត្ថុបំណង

ការសម្រេចវត្ថុបំណង

ឧទាហរណ៍៖ ជំនាញ, ភាពស្របច្បាប់, ភាពជ�ឿទុកចិត្ត, ហិរញ្ញវត្ថុ,តម្លាភាព,ការិយាធិបតេយ្យ(កង្វះការសម្របសម្រួលការខ្វះបុគ្គលិក​ ជាដ�ើម។

ឱកាស (ខាងក្រៅ)

ការគំរាមកំហែង (ខាងក្រៅ)

លក្ខណៈនៃបរិយាកាសខាងក្រៅដែលអាចជួយសម្រេចវត្ថុ

ចរិតលក្ខណៈបរិយាកាសខាងក្រៅដែលទប់ស្កាតកា ់​ រ​សម្រេច​

បំណង

វត្ថុបំណង

ឧទាហរណ៍ ច្បាប់, ការអភិវឌ្ឍនយោបាយ, ការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ចសង្គម, ការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យា, គោលនយោបាយម្ចាស់ជំនួយ, ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាដ�ើម។ បន្ទាប់ពីការធ្វើលំហាត់ SWOT ចូរព្យាយាមកំណត់និងរ�ៀបចំសកម្មភាពជាក់ស្តែងដ�ើម្បីដោះស្រាយចំណុចខ្សោយនិង​​ ការគំរាម​កំហែងហ�ើយដ�ើម្បីប្រើប្រាស់ឱ្យបានល្អប្រស�ើរនូវចំណុចខ្លាំងនិងឱកាសដែលបានកំណត់!

• បង្កើតអង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកឱ្យកាន់តែបុរេសកម្ម។ ជាញឹកញាប់យ�ើងមានការយឺតយ៉ាងដ�ើម្បីជះឥទ្ធិពលដល់​​ អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តហ�ើយយ�ើងមានពេលវេលាដ�ើម្បីប្រតិកម្មឬតវ៉ា។ តាមធម្មតានេះមិនមែនជាមធ្យោបាយមាន​ ប្រសិទ្ធភាព​​បំផុតទេដ�ើម្បីជះឥទ្ធិពលនោះទេ ទោះបីវាអាចជួយកាត់បន្ថយការខូចខាតក៏ដោយ។ វិធីដែលមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ បំផុត​ដ�ើម ​ ្បី​មានឥទ្ធិពលគឺត្រូវតែបុរេសកម្ម។ នេះមានន័យថាត្រូវព្យាយាមជះឥទ្ធិពលល�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តនៅពេលចាប់ ផ្តើម​ដំណ�ើរការតាមតែអាចធ្វើបាន។ ដ�ើម្បីធ្វើដូច្នេះបានគេត្រូវ៖ - ធ្វើការផ្តួចផ្តើម (មានអ្វីមួយដ�ើម្បីផ្តល់ជូនអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត, ជាជម្រើសមួយ!)

- កំណត់នូវអ្វីដែលសំខាន់និងអ្វីដែលមិនមែនសំខាន់ (យល់ដឹងអំពីដំណ�ើរការនៃការសម្រេចចិត្ត) - ត្រូវប្រាកដថាយ�ើងមានពេលគ្រប់គ្រាន់ដ�ើម្បីរ�ៀបចំទឡ្ហីករណ៍និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់យ�ើង -------------------15 ការវិភាគ SWOT គឺជាការវិភាគចំណុចខ្លាំង (Strength), ចំណុចខ្សោយ (Weakness), ឱកាស (Opportunity), និងការគំរាមកំហែង (Threat)។ កញ្ចប់ឧបករណ៍ដ�ើម្បីធ្វើការវិភាគ SWOT អាចរកបានតាមរយៈវ៉ិបសាយថ៍ល្បែងសិក្សាការផ្លាស់ប្តូរដែលអាចរកបានបន្ទាប់ពីការចុះឈ្មោះ ដោយឥតគិតថ្លៃ។ ប្រអប់ឧបករណ៍អាចរកបាននៅល�ើវ៉ិបសាយថ៍ www.changethegameacademy.org ក្រោមប្រធានបទ e-learning/ organisational capacity.

34

- ធ្វើឱ្យប្រាកដថាយ�ើងមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដ�ើម្បីបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្ត(សក្តានុពល) - ធ្វើឱ្យប្រាកដថាយ�ើងមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ដ�ើម្បីទទួលបានទិន្នន័យដែលអាចទុកចិត្តបាន - មានឆន្ទៈក្នុងការអនុញ្ញាតិឱ្យអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តទទួលបានកិត្តិយសចំពោះការសម្រេចចិត្ត​ដែល​យ�ើងបានធ្វើ។ ចងចាំថាការមានភាពបុរេសកម្ម16ក៏មានន័យថាត្រូវបានរ�ៀបចំដ�ើម្បីរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍនីតិវិធីសមស្របជាងមុននិង​ ត្រូវ​មានឆន្ទៈក្នុងការទទួលយកការទទួលខុសត្រូវរួមគ្នាចំពោះលទ្ធផលនៃដំណ�ើរការនេះ។ ដោយសារលទ្ធផលទាំងនេះអាច​​ វិជ្ជមាន​និងអវិជ្ជមានវាជាការសំខាន់ណាស់ដែលត្រូវកំណត់ហានិភ័យដែលអាចក�ើតឡ�ើងជាមុនបាន!

• ធានាថាអ្នកនិងអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកត្រូវបានទទួលយកដោយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត។ ដ�ើម្បីពិនិត្យ, ចូរសួរ​ ខ្លួនអ្នកនូវសំណួរដូចខាងក្រោម៖ - ត�ើនរណាប្រគល់សិទ្ធិឱ្យអ្នកនិយាយ (តាងនាមឱ្យក្រុមគោលដៅ)? ត�ើក្រុមគោលដៅត្រូវបានតំណាងនៅក្នុងអង្គការរបស់ អ្នកយ៉ាងដូចម្តេច? ត�ើអ្នកតំណាងឱ្យមនុស្សប៉ុន្មាននាក់?

- ហេតុអ្វីបានជាក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកនិងបញ្ហារបស់ពួកគេមានសារៈសំខាន់? ត�ើអ្វីជាភាពបន្ទាន់នៃបញ្ហា?

- ហេតុអ្វីអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តគួរស្ដាប់អ្នកនិងជ�ឿជាក់ល�ើអ្នក? ត�ើអ្វីទៅជាភាពគួរឱ្យទុកចិត្តរបស់អ្នកនៅក្នុងភ្នែករបស់​ អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត? ត�ើអ្វីទៅជាគណនេយ្យភាពរបស់អ្នក?

- ត�ើអ្វីទៅជាតម្លៃបន្ថែមរបស់អ្នក? ត�ើអ្នកត្រូវចូលរួមអ្វីខ្លះ?

• បង្កើតមូលដ្ឋានគាំទ្រសាធារណៈសម្រាប់អង្គការរបស់អ្នក។ ការគាំទ្រក្នុងស្រុក (ហិរញ្ញវត្ថុ) មិនត្រឹមតែកាត់បន្ថយការពឹងពាក់​ ល�ើម្ចាស់ជំនួយបរទេសប៉ុណ្ណោះទេថែមទាំងផ្តល់ការធានាកាន់តែប្រស�ើរថែមទ�ៀតថាអាទិភាពក្នុងស្រុកមានអាទិភាពនិង​ ផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ដល់អង្គការ។ ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទនៃការថយចុះលំហសម្រាប់សង្គមស៊ីវិល, មណ្ឌលបោះឆ្នោតក្នុង​ តំបន់គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់។ ត�ើបុគ្គលនឹងនិយាយអ្វីនៅពេលអង្គការរបស់អ្នកត្រូវបានគេគំរាមកំហែងបិទ?

• កសាងនិងពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ ឧទាហរណ៍ដោយប្រើការសម្តែងដែលទាក់ទងទៅនឹងរ​ប�ៀប​​​​​​​​​​​​​​​ ទាក់ទងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តក្នុងការកំណត់ផ្សេងៗ (ដូចជាសភា, ក្រសួងនៅសន្និសីទអន្តរជាតិ, កិច្ចប្រជុំតុមូល, ការទទួលភ្ញៀវជាដ�ើម)។ ការណ៍នេះនឹងបង្កើនផលប៉ះពាល់នៃការខិតខំប្រឹងប្រែងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ វិធីសាស្រ្តកសាងសមត្ថភាពផ្សេងទ�ៀតរួមមាន៖ វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាល, អន្តរចក្ខុវិស័យ17, ការបង្វឹក, និងការបណ្តុះបណ្តាលនៅ កន្លែងធ្វើការ។ ធ្វើឱ្យប្រាកដថាអ្នកបញ្ចូលសកម្មភាពកសាងសមត្ថភាពទៅក្នុងផែនការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក។

-------------------16 បុរេសកម្មគឺជាការបង្កើតឬគ្រប់គ្រងស្ថានភាពមួយជាជាងគ្រាន់តែឆ្លើយតបបន្ទាប់ពីវាបានក�ើតឡ�ើង។ 17 អន្តរចក្ខុវិស័យគឺជាវិធីសាស្រ្តរ�ៀនសូត្ររបស់មនុស្សមានស្ថានភាពដូចគ្នាដែលដឹកនាំដោយប្រធានមួយរូបដោយផ្តោតល�ើការបង្កើនមុខងារផ្ទាល់ខ្លួន​ របស់បុគ្គលិកឬល�ើការកែលំអការងារ/កិច្ចការថែទាំ។

35

ជំហានទ ី 7

ពិនិត្យម�ើលថាត�ើការបញ្ច ុះបញ្ចូ លនិងការតស៊ូមតិ គឺជាឧបករណ៍ត្រឹមត្រូវ

ហេតុអ្វី? សម្រាប់ប្រសិទ្ធភាពវាជាការសំខាន់ណាស់ដ�ើម្បីវាយតម្លៃថាត�ើការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិគឺជាការពិតជាវិធីសាស្ត្រមាន ឥទ្ធិពលដែលពាក់ព័ន្ធបំផុតដ�ើម្បីប្រើប្រាស់។ បរិយាកាសខាងក្នុងនិងខាងក្រៅដែលអ្នកកំពុងប្រតិបត្តិការប្រហែលជាផ្លាស់ប្តូរ ដែលអាចមានឥទ្ធិពលល�ើយុទ្ធសាស្ត្រការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ។ អាស្រ័យល�ើលក្ខខណ្ឌជម្រើសផ្សេងទ�ៀតដែលរួមមាន​ ជំហាន​ច្បាប់អាចមានឱកាសកាន់តែច្រើន។

ឧបករណ៍ដ�ើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ថាការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិនៅតែមានជម្រើសល្អបំផុត សូមសួរខ្លួនអ្នកនូវសំណួរដូចខាងក្រោម៖ • ត�ើយ�ើងមានដៃគូត្រឹមត្រូវ (សម្ព័ន្ធមិត្ត) ហ�ើយត�ើយ�ើងមានការមូលមតិគ្នានៅកម្រិតនៃក្រុមគោលដៅនិងនៅក្នុងអង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់យ�ើងឬទេ?

• ត�ើអង្គការឬបណ្តាញរបស់យ�ើងមានភាពស្របច្បាប់គ្រប់គ្រាន់ដ�ើម្បីអនុវត្តការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិល�ើប្រធានបទនេះ ឬទេ?

• ត�ើមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការតស៊ូមតិនិងជំនាញតស៊ូមតិ (ជំនាញនិងសមត្ថភាព) ឬទេ? ត�ើយ�ើងមានព័ត៌មាន​ គ្រប់គ្រាន់ទេ? ត�ើយ�ើងអាចដាក់ចេញនូវសំណ�ើដែលជាក់លាក់គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់អ្នកធ្វើការសម្រេច​ចិត្តទេ?

• ត�ើអង្គការ, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធកម្មវិធីរបស់យ�ើងមានច្រកប�ើកចំហរដល់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលពាក់ព័ន្ធឬទេ?

• ត�ើមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់ក្រុមគោលដៅឬអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តឬទេ? ប្រសិនប�ើមាន, ត�ើយ�ើងអាចកាត់បន្ថយ ហានិភ័យនេះយ៉ាងដូចម្តេច?

• ត�ើយ�ើងអាចបញ្ចេញឥទ្ធិពលទាន់ពេលវេលានិងបុរេសកម្មឬទេ?

• ត�ើយ�ើងមានធនធានហិរញ្ញវត្ថុគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិឬទេ?

36

ឧទាហរណ៍៖ ការតស៊ូមតិដ�ើម្បីបញ្ចប់អំព�ើហិង្សា (ក្នុងគ្រួសារ) ប្រឆាំងនឹងស្រ្តីនិងកុមារ វត្ថុបំណងនៃយុទ្ធនាការតស៊ូមតិរបស់អង្គការ South African NGO Mfesane (http://www.mfesane.org.za/) ដ�ើម្បី​ ធានាថាស្ត្រីនិងកុមារត្រូវបានការពារប្រឆាំងនឹងអំព�ើហិង្សានិងការរំលោភបំពានដែលជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរមួយនៅក្នុងតំបន់មួយចំនួន ដែលនៅទីនោះ Mfesane ធ្វើការងារ។ ជំហានដំបូងនៃយុទ្ធនាការបន្ទាប់ពីការស្ទង់មតិជាមូលដ្ឋានគឺដ�ើម្បីផ្តល់សមត្ថភាពដល់ស្ត្រី, បុរសនិងកុមារជាង 2000 នាក់ ហ�ើយធ្វើឱ្យពួកគេយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិដែលពួកគេមានចំពោះការពារ, ការប្រព្រឹត្តនិងការទទួលបានសេវារបស់រដ្ឋាភិបាល។ ក្នុងដំណាក់កាលនេះ Mfesane បានរ�ៀបចំយុទ្ធនាការមួយចំនួនដូចជា វេទិកា "ទម្លាយភាពស្ងប់ស្ងាត់" និងយុទ្ធនាការ "វាយស្គរ"។ ជំ​ហាន​ទីពីរគឺរ�ៀបចំនិងសម្របសម្រួលកិច្ចសន្ទនាសហគមន៍ដែលមានស្ត្រីនិងកុមារជាង 200 នាក់បានចូលរួម។ អ្នកច ​ ូលរួម​ ចំនួ​ន 53 នាក់ត្រូវបានគេជ្រើសរ�ើសសម្រាប់ការបណ្តុះបណ្តាលបន្ថែមក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិដ�ើម្បីឱ្យមាន​ប្រសិទ្ធភាព ​​ ក្នុងការពិភាក្សាជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានល�ើបញ្ហានេះ។ ស្របគ្នានោះរចនាសម្ព័ន្ធសុវត្ថិភាពដែលមានមូលដ្ឋាននៅ​សហគមន៍​ ត្រូវបានបង្កើតឡ�ើង៖ វេទិកាការពារកុមារ, គណៈកម្មាធិការផ្លូវនិងវេទិកាថែទាំកុមារ។ ជំហានទីបីគឺត្រូវចូលរួមក្នុងកិច្ចសន្ទនាយ៉ាងសកម្មជាមួយនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលដ�ើម្បីធ្វើឱ្យប្រាកដថាស្ថាប័នផ្សេងៗល�ើកកម្ពស់​ សិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ MFESANE រួមជាមួយសមាជិកសហគមន៍បានចូលរួមក្នុងវេទិកានិងសន្និសីទដ�ើម្បីបង្ហាញសេចក្តី​ ត្រូវ​ការរបស់សហគមន៍និងចែករំលែកគំនិតរបស់ពួកគេទៅល�ើដំណោះស្រាយដែលពួកគេបានស្នើសុំពីរដ្ឋាភិបាល។ កិច្ចសន្ទនា​ បានធ្វើឡ�ើងជាមួយក្រសួងសុខាភិបាល, គណៈកម្មាធិការស្រាវជ្រាវសុខាភិបាលប្រចាំខេត្ត,គណៈកម្មាធិការផែនការប្រចាំខេត្ត, គណៈកម្មការសមភាពយេនឌ័រ, NACOSA, ក្រសួងយុត្តិធម៌និងប៉ូលីស (SAPS) ។ ​ ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលឆ្លើយតបទៅនឹងសារនេះហ�ើយប�ើកចំហដ�ើម្បីចូលរួមក្នុងការសន្ទនាតាមលំដាប់ដ�ើម្បីដោះស្រាយតម្រូវការ​ របស់សហគមន៍។ ស្ត្រីនិងកុមារត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិអំណាចនិងបានទទួលបទពិសោធន៍ថាសំឡេងរបស់ពួកគេត្រូវបានគេទទួល ស្គាល់។ ចំណុចសំខាន់ក្នុងយុទ្ធនាការនេះគឺថា Mfesane បានស្នើសុំឱ្យធ្វើការស្រាវជ្រាវល�ើស្ថានភាពស្ត្រីនិងកុមារដ�ើម្បីយល់​ ដឹងច្បាស់អំពីស្ថានភាពរបស់ពួកគេ។ ការសិក្សាបន្តត្រូវបានគ្រោងធ្វើដ�ើម្បីផ្តល់នូវការយល់ដឹងអំពីអ្វីដែលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង​ តស៊ូមតិនេះបាននាំឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាននៃជីវិតរបស់ប្រជាជនតាមរយៈការកាត់បន្ថយអំព�ើហិង្សាប្រឆាំងនឹងស្ត្រីនិង​ កុមារ។

37

ជំហានទី8

បង្កើតផែនការសកម្មភាពបញ្ច ុះបញ្ចូ លនិងតស៊ូមតិ ហេតុអ្វី?

អ្នកត្រូវការផែនការសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងបញ្ចុះបញ្ចូលច្បាស់លាស់ដ�ើម្បីអាចធ្វើការជាយុទ្ធសាស្រ្តនិងបែងចែកការទទួល​ ខុសត្រូវនិងភារកិច្ចនៅក្នុងបណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក។ កំណត់វិធីសាស្រ្តដែលអ្នកចង់ប្រើនិងធនធានដែលអ្នកមាន។ កំណត់​ កាលវិភាគច្បាស់លាស់និងកំណត់ការទទួលខុសត្រូវ (ត�ើអ្នកណាកំពុងធ្វើអ្វីហ�ើយនៅពេលណា?)។ កំណត់អត្តសញ្ញាណសកម្ម ភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិនិងអ្នកនាំសារដែលអាចមានឥទ្ធិពលល�ើអ្នកដែលមានអំណាច។ ដ�ើម្បីរ�ៀបចំផែនការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងសកម្មភាពតស៊ូមតិឱ្យបានត្រឹមត្រូវ, ត្រូវធ្វើឱ្យប្រាកដថាអ្នកយកចិត្តទុកដាក់ល�ើពេលវេលា, នីតិវិធី, និងវដ្តថវិកានៅកម្រិតសម្រេចចិត្តដែលសមស្រប។ ឧទាហរណ៍ការបន្តទៅការធ្វើបទបង្ហាញប្រចាំឆ្នាំនៃថវិកាជាតិ​ហូឡង់ ផ្តល់នូវឱកាសល្អដ�ើម្បីជះឥទ្ធិពលដល់អ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តសំខាន់ៗនៅប្រទេសហូឡង់។ ត្រូវធ្វើឱ្យប្រាកដផងដែរ​អំពីហេតុ ផលដែលនៅពីក្រោយជម្រើសរបស់អ្នកដ�ើម្បីជ្រើសរ�ើសសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលឬសកម្មភាពតស៊ូមតិជាក់លាក់។

អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល

អ្នកធ្វកា ើ​ រសម្រេចចិត្ត

សិទ្ធិក្នុងកា ​ រ​បញ្ចេញមតិ 38

ឧបករណ៍សម្រាប់បង្កើតផែនការសកម្មភាពការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ • កំណត់នូវលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដ�ើម្បីវាយតំលៃនិងជ្រើសរ�ើសសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិដែលមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត។ ពិចារណាប្រើលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដូចខាងក្រោម៖ - កម្រិតនៃឥទ្ធិពលសកម្មភាពនេះនឹងមានល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត, ទស្សនៈ,ឥរិយាបទ។ល។ - កម្រិតនៃហានិភ័យ (មនុស្ស, ហិរញ្ញវត្ថុ, ការបាត់បង់ភាពជ�ឿជាក់) ចំពោះកម្មវិធី, អង្គការ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកក្នុងការបន្ត​ សកម្មភាព។ - ធនធានដែលត្រូវការ (ដ�ើម្បីធានាការបន្តបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក)។ - ប្រើប្រាស់អ្នកនាំសារដែលមានប្រសិទ្ធភាព (ដ�ើម្បីបង្កើនភាពបង្ហាញឱ្យឃ�ើញរបស់អ្នកនិងភាពបង្ហាញឱ្យឃ�ើញនៃក្រុម​ គោលដៅរបស់អ្នក) ។ • កំណត់វិធីសាស្រ្តសមស្រប (ឧ.កិច្ចប្រជុំជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត, ព្រឹត្តិការណ៍សាធារណៈ, ញត្តិ, ការប្រជុំតុមូល, អត្ថបទកាសែតជាដ�ើម) និងអ្នកនាំសារដែលសមរម្យ។ ឧទាហរណ៍នៃអ្នកនាំសារ៖ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ, តារាល្បី, អ្នកជំងឺ, អ្នកជំនាញ, មិត្តភក្តិ, ម្ចាស់ជំនួយ (ជាតិ/អន្តរជាតិ)។ ធ្វើឱ្យប្រាកដថាអ្នកបានព្រាងសារត្រឹមត្រូវសម្រាប់ប្រភេទអ្នកធ្វើការ​ សម្រេចចិត្ត (សូមម�ើលពីរ៉ាមីតនៃទំនាក់ទំនងខាងក្រោម) ។

ពីរ៉ាមីតនៃទំនាក់ទំនង

តួអង្គសំខាន់

មន្ត្រីរាជការ

សារជាក់លាក់ និងលម្អិត

តួអង្គដែលចាប់អារម្មណ៍

គណៈកម្មាធិកាសភា

សារសំខាន់ដោយ មានព័ត៌មានគន្លឺះ

ដូសាធារជនទូ ចដែលអ្នកអាចឃ�ើ ទៅ ញ, សាធារណជនទូទៅអ្នកចាប់អារម្មណសភា ៍និងអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តទាមទារនូវសារផ្សេងៗគ្នា បុគ។្គលចំពោះ

39

ជំហានទ ី 9

អនុវត្តផែនការសកម្មភាពការបញ្ច ុះបញ្ចូ លនិងការតស៊ូមតិ ហេតុអ្វី?

ការអនុវត្តផែនការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងផែនការតស៊ូមតិរបស់អ្នកនឹងជំរុញអ្នកឆ្ពោះទៅរកលទ្ធផលចុងក្រោយដែលអ្នកច ​ ង់បាន។ ​ត្រូវ​ ប្រាកដថាអ្នកនៅតែអាចបត់បែនបាននិងមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងដំណ�ើរការអនុវត្ត។ការណ៍នេះនឹងអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកធ្វើការកែ​ តម្រូវចាំបាច់ចំពោះវិធីសាស្រ្តដែលអ្នកបានជ្រើសរ�ើសនៅពេលដែលត្រូវឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរកាលៈទេសៈ។ ព្យាយាមដ�ើម្បីប្រតិបត្តិ និងកសាងល�ើចំណុចខ្លាំងនៃអង្គការ,បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកនៅពេលការបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត និងសម្ព័ន្ធមិត្តដែលមានសក្តានុពល។កុំរំពឹងទុកលទ្ធផលឆាប់រហ័ស។ សូមចងចាំថាការបង្កើតទំនាក់ទំនងសម្ងាត់ត្រូវការពេល វេលា។ វាជួយកត់ត្រាការរីកចម្រើនរបស់អ្នកដោយរាយលទ្ធផល (ភ្លាមៗ) នៃសកម្មភាពនិងសកម្មភាពរបស់អ្នក ដូចបង្ហាញនៅក្នុង​ ឧទាហរណ៍ខាងក្រោមនៃយុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូលនៃវេទិកា CSR ហូឡង់ - សហការជាមួយកម្មវិធី CNV International។

ឧទាហរណ៍៖ ការបញ្ចុះបញ្ចូលប្រកបដោយជោគជ័យក្នុងការបង្កើនតម្លាភាពទៅល�ើគោលការណ៍ការទទួលខុស​ ត្រូវរបស់សាជីវកម្មចំពោះសង្គម (CSR) នៅក្នុងបេសកកម្មពាណិជ្ជកម្ម សកម្មភាពដ៏សំខាន់មួយដែលរ�ៀបចំដោយក្រសួងពាណិជ្ជកម្មនិងជំនួយរបស់ប្រទេសហូឡង់គឺជាអ្វីដែលហៅថា "បេសកកម្ម​ ពាណិជ្ជកម្ម"។ បេសកកម្មទាំងនេះត្រូវបានរ�ៀបចំឡ�ើងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនហូឡង់ដែលមានមហិច្ឆតាធ្វើអាជីវកម្ម​នៅ​ក្នុងប្រទេស​ កំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែររដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងជំនួយនិងពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសហូឡង់មានភាព​​ច្បាស់លា ​ ស់អំពី បេសកកម្មពាណិជ្ជកម្មទាំងអស់ដែលគួរយកចិត្តទុកដាក់ល�ើសិទ្ធិមនុស្សនិងអាជីវកម្មហ�ើយគោលការណ៍ CSR គួរតែត្រូវបាន​ បញ្ចូលនៅក្នុងរប�ៀបវារៈនៃបេសកកម្ម។ អស់រយៈពេលជាយូរមកហ�ើយ, វាមានការលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់សភានិង​សង្គម ស៊ីវិលដ�ើម្បីតាមដានពីទំហំកង្វល់ CSR ត្រូវបានបញ្ចូលនៅក្នុងរប�ៀបវារៈបេសកកម្មពាណិជ្ជកម្ម។ ក្រោយ​ទទួលបានជោគជ័យ​ ក្នុង​ការបង្កើត វេទិកា CSR របស់ហូឡង់ជាមួយរដ្ឋសភា, លោករដ្ឋមន្ត្រី​បានយល់ព្រមបោះពុម្ពរបាយការណ៍ប្រាំមួយខែម្តង ដែលមានព័ត៌មានអំពីបេសកកម្មពាណិជ្ជកម្មទាំងអស់ដែលបានរ�ៀបចំក្នុងអ ​ ំឡុងពេលនោះរួមមានព័ត៌មានអំពី រប�ៀបដែល CSR ត្រូវបានដោះស្រាយនៅក្នុងបេសកកម្មពាណិជ្ជកម្ម។

គន្លឹះនិងល្បិចសំរាប់ដំណាក់កាលនៃការអនុវត្ត • ភាពស្របច្បាប់, ទិន្នផល,និងប្រសិទ្ធភាពរបស់អ្នកអាចក�ើនឡ�ើងយ៉ាងខ្លាំងដោយការចូលរួមជាមួយបណ្តាអង្គការដែលមាន​ គំនិតដូចគ្នាក្នុងបណ្តាញនិងក្រុមចម្រុះតស៊ូមតិ។ ប៉ុន្តែសូមចងចាំជានិច្ចថាសម្ព័ន្ធភាពបែបនេះត្រូវតែជាមធ្យោបាយដ�ើម្បី​ សម្រេច​គោលដៅហ�ើយមិនមែនជាវត្ថុបំណងឡ�ើយ។ ត្រូវឆ្លៀតពេលវេលាដ�ើម្បីអនុវត្តការវាយតម្លៃជាមុនអំពីគុណតម្លៃបន្ថែម​ និងចំនុចគ្រោះថ្នាក់នៅពេលដែលអ្នកកំពុងពិចារណាចូលរួមជាមួយក្រុមចម្រុះ។ • តាមដានដំណ�ើរការសម្រេចចិត្តពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នាពេលបច្ចុប្បន្នដ�ើម្បីឱ្យចំណេះដឹងរបស់អ្នកទាន់សម័យជានិច្ច។ ចំណុច នេះនឹងជួយបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃអន្តរាគមន៍របស់អ្នក។ យកចិត្តទុកដាក់ល�ើជំនាញបណ្តាញឬដៃគូសម្ព័ន្ធរបស់អ្នកនិង/ឬអ្នក

40

ពាក់ព័ន្ធដែលមានគំនិតដូចគ្នាដ�ើម្បីទទួលបាននូវព័ត៌មានបន្ថែមស្តីពីនីតិវិធី, ចំណាប់អារម្មណ៍ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកធ្វើសេចក្តី​ សម្រេចចិត្តជាដ�ើម។ • ការចំណាយពេលវេលាក្នុងកសាងទំនាក់ទំនងសម្ងាត់ជាមួយសមាជិកសភា, បុគ្គលិករបស់គេនិងមន្ត្រីរាជការនៅក្នុងអ ​ ង្គភាព​ ដែលពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងនាយកដ្ឋាននានារបស់រដ្ឋាភិបាល។ កុំផ្តោតតែទៅល�ើអ្នកធ្វើការនៅការិយាល័យសំខាន់ៗប៉ុន្តែត្រូវ​ ចំណាយ​​ពេលដ�ើម្បីទាក់ទងជាមួយជំនួយការនិងបុគ្គលិកសំខាន់ៗនៅក្នុងនាយកដ្ឋានរបស់ពួកគេផងដែរ។ ជារ�ឿយៗ​ពួកគេ​ មិន​ត្រឹមតែមានឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅល�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលកំពុងកាន់តំណែងប៉ុណ្ណោះទេប៉ុន្ដែប្រហែលជាក្លាយជាអ្នក សម្រេចចិត្តសំខាន់នៃអនាគត។ ត្រូវប្រាកដថាអ្នកមានព័ត៌មានដែលមានបច្ចុប្បន្នភាពអំពីការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងការិយាល័យអ្នក ធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងបុគ្គលិករបស់ពួកគេក៏ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរចំពោះទិដ្ឋភាពអ្នកពាក់ព័ន្ឋទាក់ទងនឹងការផ្តោតអារម្មណ៍នៃ ការបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់អ្នក។ • សូមកុំចំណាយពេលច្រើនក្នុងការប្រមូលព័ត៌មានពីអ៊ីម៉េលជាក្រុម, វ៉ិបសាយថ៍។ល។ ត្រូវប្រាកដថាអ្នកនៅជាប់នឹងបច្ចុប្បន្ន​ ភាពនៃការអភិវឌ្ឍ ប៉ុន្តែត្រូវតែចេះជ្រើសរ�ើស! ការប្រមូលព័ត៌មានដែលមានប្រយោជន៍ដែលមនុស្សម្នាផ្តល់ឱ្យអ្នកនឹងធ្វើឱ្យ​ អ្នករវល់អស់ពេល ដែលជារ�ឿយៗអ្នកគួរតែចំណាយក្នុងការទូរស័ព្ទឬជួបដោយផ្ទាល់ជាមួយនឹងអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗប្រស�ើរ ជាង។ • ជាចុងបញ្ចប់ត្រូវដឹងថាការងារនៅក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិមានហានិភ័យជាក់លាក់របស់វា។ទីមួយវាមាន​ ហានិភ័យវ​ិជ្ជាជីវៈ។ ជាគោលការណ៍អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលត្រូវតែបង្ហាញពីសាមគ្គីភាពនៅចំពោះមុខហ�ើយត្រូវប្រាកដថាពួកគេ​ និងសហសេវិករបស់ពួកគេនឹងមិនទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តតែមួយដោយសារផ្ទុយគ្នាឡ�ើយដ�ើម្បីកុំឱ្យប៉ះ ពាល់ដល់ភាពជ�ឿជាក់របស់ពួកគេ។ ដូចគ្នានេះដែរភាពជ�ឿជាក់របស់អង្គភាពរបស់អ្នកអាចត្រូវបានរងការខូចខាតប្រសិនប�ើ សមាជិកសម្ព័ន្ធដែលអ្នកសហការជាមួយទាក់ទាញការយកចិត្តទុកដាក់បែបអវិជ្ជមាននៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ អ្នកបញ្ចុះ​ បញ្ចូលល្អត្រូវតែត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍បែបនេះ។ នៅក្នុងបរិបទនយោបាយដែលមិនស្ថិតស្ថេរនិងមានភាពផុយស្រួយការបញ្ចុះបញ្ចូលអាចនាំឱ្យមានហានិភ័យផ្ទាល់ខ្លួនពី​ ព្រោះមិនមែនគ្រប់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់សុទ្ធតែមានភាពវិជ្ជមានក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិឡ�ើយ។ ការវាយតម្លៃហានិភ័យជាទ�ៀងទាត់នឹងជួយឱ្យអ្នកដោះស្រាយស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់នៅពេលដែលវាក�ើតឡ�ើង។

41

ការធ្វើការល�ើបណ្តាញតស៊ូមតិនិងក្រុមចម្រុះ បញ្ជីត្រួតពិនិត្យ សូមរកបញ្ជីត្រួតពិនិត្យបញ្ហាលម្អិតខាងក្រោមដែលត្រូវដោះស្រាយនៅពេលដែលធ្វើការរួមគ្នាក្នុងបណ្តាញតស៊ូ មតិ​និង​ក្រុម​ ចម្រុះ។ បញ្ជីនេះរួមបញ្ចូលនូវចំណុចទាំងឡាយដែលត្រូវពិចារណានៅពេលបង្កើតបណ្ដាញការផ្តល់ ប្រឹក្សាក្នុងកា ​ រពង្រឹង​ បណ្តាញ​នានាដែលបានបង្កើតឡ�ើងនិងគន្លឹះមួយចំនួនដ�ើម្បីបង្កើនភាពជាម្ចាស់ទូទៅរបស់សមាជិកទាំងអស់។ ការបង្កើតបណ្តាញ • កា​រកំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធនិងការវិភាគអំណាច។ ការកំណត់អ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងផ្តល់ព័ត៌មានសំខាន់ៗដល់អ្នកដ�ើម្បីកសាង​​បណ្តាញ​ តស៊ូមតិប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ចាប់ផ្តើមដោយធ្វើការគូសបញ្ជាក់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅគ្រប់កម្រិតនិងកំណត់​​​ អត្ថប្រយោជន៍របស់ ​​ ពួកគេទាក់ទងទៅនឹងវត្ថុបំណងនៃតស៊ូមតិរបស់បណ្តាញនាពេលអនាគត។ រ�ៀបរាប់អំពីជំហរសំខាន់ៗ​ និងកម្រិតនៃឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេ, បង្ហាញអ្នកពាក់ព័ន្ធណាដែលត្រូវចាត់ថ្នាក់ជាអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ឬសម្ព័ន្ធមិត្ត ឬ​ អ្នកប្រឆាំង។ • ឯកទេសដែលមានស្រាប់។ កសាងល�ើចំណេះដឹងជំនាញនិងការវិភាគដែលមានស្រាប់នៅក្នុងបណ្តាញដៃគូរបស់អ្នក។ ការណ៍នេះនឹងជ�ៀសវាងការបង្កើតកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដែលជាន់គ្នានិងបង្កើតការគាំទ្រពីអង្គការនានាដែលចូលរួម។ • ការវិភាគគោលនយោបាយរួម។ អនុវត្តការវិភាគរួមគ្នានៃបរិយាកាសគោលនយោបាយនៅគ្រប់កម្រិត (ស្រុក, ជាតិ, និង​ អន្ដរជាតិ) ដែលជាចំណុចចាប់ផ្តើមសម្រាប់ការបង្កើតយុទ្ធសាស្រ្កការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរួមគ្នា។ • កំណត់វត្ថុបំណងតស៊ូមតិច្បាស់លាស់។ កំណត់វត្ថុបំណងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិឱ្យច្បាស់លាស់និងប្រាកដនិយមទាក់​ ទងនឹងបញ្ហាជាក់លាក់។ ធ្វើវាឱ្យ SMART តាមដែលអាចធ្វើទៅបាននិងនៅក្នុងបរិយាកាសគោលនយោបាយ។ រក្សាភាព​ បត់បែនជាយុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់គ្រាន់ដ�ើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរក្នុងបរិយាកាសគោលនយោបាយ។ • យុទ្ធសាស្ត្ររួម។ ធ្វើការជាមួយនិងពីយុទ្ធសាស្រ្តរួម។ សមាជិកបណ្តាញទាំងអស់ត្រូវតែដំណ�ើរការពីយុទ្ធសាស្ត្រដូចគ្នាប៉ុន្តែ​​ ត្រូវ​ទទួលខុសត្រូវចំពោះភារកិច្ចដែលបានឱ្យខ្លួន។ • សំឡេងតែមួយ។ ជំរុញការសហការរវាងសមាជិកនៃបណ្តាញដ�ើម្បីសម្រួលដល់ការនិយាយជាមួយដោយសំឡេងតែមួយ។ ធ្វើការយ៉ាងជិតដិតជាមួយគ្នានៅកម្រិតផ្សេងៗគ្នា (ថ្នាក់មូលដ្ឋាន, ខេត្ត, ជាតិ,និងអន្ដរជាតិ) គឺជាបុរេលក្ខខណ្ឌ18។ • ចែករំលែកពត៌មាន។ បំផុសការចែករំលែកព័ត៌មានអំពីបេសកកម្ម, ចក្ខុវិស័យនិងសកម្មភាពរបស់អង្គការដែលចូលរួម។ សមាជិកបណ្តាញទាំងអស់នៅក្នុងបណ្តាញត្រូវតែដឹងអំពីចំណុចខ្លាំងនិងចំណុចខ្សោយរបស់គ្នាទៅវិញទៅមកដ�ើម្បីទទួល​ បានការបំពេញបន្ថែមចាំបាច់និងអាចនិយាយជាមួយដោយសំឡេងតែមួយ។ • ស្វែងរកសមាជិកបំពេញបន្ថែម។ ស្វែងរកការបញ្ចូលអង្គការសមាជិកដ៏រឹងមាំនានាជាមួយនឹងជំនាញឯកទេសបន្ថែម។ ការណ៍នេះមិនត្រឹមតែមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការតស៊ូមតិដែលផ្អែកល�ើភស្តុតាងទេ។ វាក៏អនុញ្ញាតឱ្យអង្គការជាសមាជិក​ អាស្រ័យល�ើជំនាញរបស់ពួកគេរ�ៀងៗខ្លួនដ�ើម្បីចូលរួមក្នុងតួនាទីតស៊ូមតិផ្សេងៗគ្នា (ឧ. ការស្រាវជ្រាវបង្កើតការយល់ដឹង​ ជាសាធារណៈនិងការគាំទ្រជាសាធារណៈ, រ�ៀបចំយុទ្ធនាការ, ការបញ្ចុះបញ្ចូលស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលជាដ�ើម)។ • តួនាទីនិងទំនួលខុសត្រូវច្បាស់លាស់។ ត្រូវប្រាកដថាសមាជិកបណ្តាញទាំងអស់មានភាពច្បាស់លាស់ល�ើតួនាទីនិង​ ការ​ទទួល​ខុសត្រូវរបស់ខ្លួន, ការសម្របសម្រួលនិងអនុរចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងទ�ៀតនៅក្នុងបណ្តាញ (ឧ. ក្រុមរងដែលធ្វើការល�ើ​ ប្រធាន​បទការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិជាក់លាក់) ។ ការណ៍នេះនឹងរួមចំណែកដល់ការផ្ញើសារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព

-------------------18 បុរេលក្ខខណ្ឌគឺជាលក្ខខណ្ឌដែលត្រូវតែត្រូវបានបំពេញមុនពេលរ�ឿងផ្សេងទ�ៀតអាចក�ើតឡ�ើងបាន។

42

និង​មានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា។ • ភាពជាអ្នកដឹកនាំ។ ភាពច្បាស់លាស់ល�ើភាពជាអ្នកដឹកនាំនៃបណ្តាញនេះគឺមានសារៈសំខាន់មិនត្រឹមតែដ�ើម្បីល�ើកទឹកចិត្ត​ សមាជិកទេប៉ុន្តែក៏ដ�ើម្បីបង្កើនភាពម�ើលឃ�ើញរបស់បណ្តាញផងដែរ។ ការពង្រឹងបណ្តាញ • ទំនា​ក់ទំនងត្រូវពេលវេលា។ ធានានូវការទំនាក់ទំនងដ៏ទូលំទូលាយនិងទាន់ពេលវេលាក្នុងបណ្តាញដ�ើម្បីផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មាន​ អំពីភស្តុតាង, គោលនយោបាយ, អ្នកពាក់ព័ន្ធថ្មីៗជាដ�ើម។ បង្កើតគោលការណ៍ណែនាំទំនាក់ទំនងដ៏សាមញ្ញ (ឧ. ធ្វើការ​ ជាមួយអ្នកទាក់ទងសំខាន់, ចែករំលែកព័ត៌មានទំនាក់ទំនងលម្អិត,តែងតាំងនរណាម្នាក់ឱ្យទទួលខុសត្រូវក្នុងការងារ​ទំនាក់​ ទំនងជាដ�ើម)។ • កសាងសមត្ថភាពក្នុងចំណោមសមាជិក។ វិនិយោគល�ើការកសាងសមត្ថភាពសម្រាប់សមាជិកទាំងអស់របស់បណ្តាញ, ឧ. អនុវត្តវិធីសាស្ត្របញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ, គូសបង្ហាញការវិភាគអ្នកពាក់ព័ន្ធនិងអំណាច, ការបង្កើតយុទ្ធសាស្រ្ត​សម្រាប់ ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិជាដ�ើម។ ប្រើវិធីសាស្រ្តក្នុងការបង្ហាត់បង្រៀនដ�ើម្បីផ្ដល់មតិយោបល់ជាបន្តបន្ទាប់ដល់​ សមាជិក​បណ្តាញក្នុងកំឡុងដំណាក់កាលនៃការធ្វើផែនការនិងការអនុវត្តនៃសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក។ • នៅប�ើកចំហរដ�ើម្បីផ្លាស់ប្តូរ។ ធានាថាបណ្តាញរបស់អ្នកនៅតែប�ើកចំហរដ�ើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធដែលមាន សក្តានុពលដែលអាចបង្ហាញខ្លួនរបស់ពួកគេដ�ើម្បីពង្រឹងការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិរបស់បណ្តាញ។ • ការត្រួតពិនិត្យ។ ការរស់នៅយ៉ាងជិតស្និទ្ធនៃគោលនយោបាយនិងនយោបាយនៃការអភិវឌ្ឍនាពេលបច្ចុប្បន្ននៅគ្រប់ក ​ ម្រិត​ ពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ក៏ដូចជាការរីកចម្រើននៅកម្រិតនៃអង្គការជាសមាជិកគឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការកែតម្រូវយុទ្ធសាស្រ្ត​ តស៊ូមតិរ​បស់បណ្តាញទាន់ពេលវេលានិងល�ើកកម្ពស់ផលប៉ះពាល់សក្តានុពលរបស់វា។

ការប្រើប្រាស់លទ្ធផល

ការវាយតម្លៃ

ការធ្វើផែនការ

ការត្រួតពិនិត្យ

43

ជំហានទ ី10

ធានាការត្រួតពិនិត្យ, ការវាយតម្លៃនិងការតាមដាន​ សកម្មភាព​របស់អ្នក

ហេតុអ្វី?

ការត្រួតពិនិត្យនិងការវាយតម្លៃមានសារៈសំខាន់ពីព្រោះអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលត្រូវតែ៖ • មានគណនេយ្យភាពចំពោះសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ / ការវិនិយោគទៅល�ើធនធានមនុស្សនិងហិរញ្ញវត្ថុនៃ​ អង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធភាពរបស់ខ្លួន។ • អាចកែប្រែយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ពួកគេដោយយោងទៅល�ើការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងបរិយាកាសខាងក្នុងនិងខាងក្រៅ។ • អាចរ�ៀនពីសកម្មភាពរបស់ពួកគេ។ ការត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពត្រូវបានសម្របសម្រួលប្រសិនប�ើអ្នកមានមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការ​ខិត​ខំ​ បញ្ចុះ​​​​បញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិល�ើវត្ថុបំណងបែប SMART។ ការត្រួតពិនិត្យអាចក�ើតឡ�ើងតាមវិធីផ្សេងៗ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​​ ណា​​ក៏ដោយ​សូចនករដំណ�ើរការតែងតែជាឧបករណ៍ដ៏មានតម្លៃ។ លទ្ធផលត្រូវបានវាយតម្លៃយ៉ាងល្អដោយរក្សាទុកក ​ ំណត់​​ ហេតុនៃ​សកម្មភាព​និងលទ្ធផលរបស់ពួកគេ។ កំណត់ហេតុបែបនេះត្រូវតែមានសកម្មភាពដែលសម្រេចបានហ�ើយវ​ត្ថុ​ បំណង (មធ្យម) សម្រេចបាន។ លទ្ធភាពនៃវត្ថុបំណងបញ្ចុះបញ្ចូលត្រូវតែត្រូវបានគេវាយតំលៃជាទ�ៀងទាត់​យោងទៅ​ តាមបរិបទផ្លាស់ប្តូរនិងកា ​ រយល់ដឹង (ថ្មី) - ការសន្មតជាមុននៅតែអនុវត្ត, គឺជាវត្ថុបំណងនៅតែអាចទទួលបានទេ?

- និងការលៃតម្រូវតាមតែអាចធ្វើបាន។

ឧបករណ៍សម្រាប់តាមត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ • លទ្ធផល-ការត្រួតពិនិត្យនិងវាយតម្លៃលទ្ធផល៖ លទ្ធផលបង្ហាញថាត�ើសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិបាន​ជោគ ជ័យ​ដែរឬទេ។ ឧទាហរណ៍នៃលទ្ធផល៖ ឯកសារ, លិខិត, ឯកសារស្រាវជ្រាវ, ញត្តិតវ៉ា, សន្និសីទបង្ហាញគោលជំហរ​ត្រូវ រ�ៀបចំ។ លទ្ធផលបង្ហាញពីប្រសិទ្ធភាពនៃសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នកដ�ើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅដែលបាន​ កំណត់។ ឧទាហរណ៍នៃលទ្ធផលគឺ៖ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាសាធារណៈពីសមាជិកសភាដែលគាំទ្រដល់វត្ថុបំណងនៃការ​បញ្ចុះ​ បញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ, ការគាំទ្រពីសាធារណជនទូទៅ, ធនធានថ្មីដែលបានបម្រុងទុកសម្រាប់កម្មវិធីជាក់លាក់មួយ, ច្បាប់​ ដែលត្រូវបានអនុម័តឬផ្លាស់ប្តូរ, បទបញ្ជាជាក់លាក់បានអនុវត្ត។

1. ត�ើអ្វីទៅជាវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់អ្នក? - អាស្រ័យល�ើជំហាននៅក្នុងយុទ្ធនាការរបស់អ្នកនេះអាចជាការផ្លាស់ប្តូរ​ គោលនយោបាយ, ការអនុវត្តការស្រាវជ្រាវ, ការកេណ្ឌដៃគូ។ ល។ 2. ត�ើអ្វីជាសកម្មភាពដំបូងរបស់អ្នកដ�ើម្បីសម្រេចវត្ថុបំណងទាំងនោះ?

3. ត�ើសកម្មភាពណាខ្លះត្រូវបានអនុវត្ត?

4. ត�ើអ្វីជាក្របខណ្ឌដំបូងនៃសកម្មភាពនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិក្នុងករណីណាមួយដែលរងផលប៉ះពាល់ពីស្ថានភាព​ ដែលមិនបានព្យាករណ៍ទុកជាមុន?

5. ត�ើអ្នកបានសម្រេចអ្វីខ្លះតាមរយៈសកម្មភាពការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ?

6. ត�ើមានមូលហេតុដ�ើម្បីកែតម្រូវវត្ថុបំណងដំបូងរបស់អ្នកឬទេ?

7. ត�ើអ្វីខ្លះជាមេរ�ៀនដែលទទួលបានពីបទពិសោធន៍នេះ?

44

8. ត�ើអ្វីខ្លះជាចំណុចខ្លាំងនៃយុទ្ធនាការរបស់អ្នក?

9. ត�ើអ្វីខ្លះជាចំណុចខ្សោយរបស់វា?

• ជំហានទាំងប្រាំមួយខាងក្រោមអាចផ្តល់ឧទាហរណ៍អំពីអ្វីដែលបង្កើតជាតារាងដ�ើម្បីវាយតំលៃប្រសិទ្ធភាពនៃយុទ្ធនាការបញ្ចុះ បញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នក (ទាំងកម្រិតបរិមាណវិស័យនិងគុណភាពវិស័យ)។ 1. ឥទ្ធិពលនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នកល�ើក្រុមគោលដៅ។ សូចនាករសំខាន់ៗរួមមាន៖ - ត�ើស្ថានភាពមានភាពប្រស�ើរឡ�ើងសម្រាប់ក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកដែរឬទេ?

- ត�ើក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកបានឈានដល់កម្រិតថ្មីមួយនៃការយល់ដឹងអំពីប្រយោជន៍នៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ​ និងអ្វីដែលវាត្រូវការដ�ើម្បីធ្វើវាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពឬទេ?

- ត�ើក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកបានឈានដល់ការយល់ដឹងថ្មីៗអំពីកត្តាដែលមានឥទ្ធិពលល�ើជីវិតរបស់ពួកគេដែរឬទេ?

2. ទំនាក់ទំនងដែលអ្នកមានជាមួយក្រុមគោលដៅដែលអ្នកកំពុងគាំទ្រ។ សូចនាករដែលអាចធ្វើបានរួមមាន៖ - ត�ើគណនេយ្យភាពចំពោះក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកមានភាពប្រស�ើរឡ�ើងដែរឬទេ?

- ត�ើមានចរន្តទំនាក់ទំនងល្អរវាងអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល, បណ្តាញនិងសម្ព័ន្ធភាពនិងក្រុមគោលដៅដែលពាក់ព័ន្ធឬទេ? ត�ើព័ត៌​ មានចាំបាច់បានត្រួតពិនិត្យឬទេ?

- ត�ើគុណភាពនៃធាតុចូលការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិដែលផ្តល់ដោយក្រុមគោលដៅមានភាពប្រស�ើរឡ�ើងដែរឬទេ?

- ត�ើក្រុមគោលដៅមានលទ្ធភាពទាក់ទងរដ្ឋាភិបាលនិងលំហធំជាងមុនដ�ើម្បីទាមទារតម្រូវការរបស់ពួកឬទេ?

3. ជំហររបស់អ្នកនិងអង្គភាពរបស់អ្នកនៅក្នុងបណ្តាញរបស់អ្នក។ សូចនាករអាចមាន៖ - ត�ើសមាជិកភាពបណ្តាញបានបង្កើនការផ្តោតអារម្មណ៍របស់អង្គការរបស់អ្នកល�ើវត្ថុបំណង ឬទេ?

- ត�ើមានការយល់ស្របគ្នានៅក្នុងអង្គការរបស់អ្នកល�ើវត្ថុបំណងនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិដែលបានកំណត់ឬទេ?

- ត�ើសមាជិកភាពបណ្តាញធ្វើឱ្យប្រស�ើរឡ�ើងនូវពេលវេលានៃអន្តរាគមន៍បញ្ចុះបញ្ចូលរបស់អ្នកឬទេ?

- ត�ើសមាជិកភាពបណ្តាញបានពង្រឹងការទទួលស្គាល់ចំពោះអង្គការរបស់អ្នកជាអាជ្ញាធរនៅក្នុងវិស័យនេះដែរឬទេ?

- ត�ើមានការគាំទ្របន្ថែមសម្រាប់អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនៅក្នុងអង្គការរបស់អ្នកក៏ដូចជានៅក្នុងបណ្តាញនិង/ឬសម្ព័ន្ធកម្មវិធីឬទេ?

4. ទំនាក់ទំនងរបស់អ្នកជាមួយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្ត (អ្នកនយោបាយ, មន្រ្តីរាជការនៅកម្រិតផ្សេងៗគ្នា)។ សូចនាករអាចមាន៖ - ត�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តយល់ឃ�ើញយ៉ាងដូចម្តេចអំពីអង្គការ, បណ្តាញ ឬសម្ព័ន្ធរបស់អ្នក?

- ត�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នក, អង្គការនិង/ឬបណ្តាញឬសម្ព័ន្ធភាពរបស់អ្នកសម្រាប់ព័ត៌មាន/ ការយល់ឃ�ើញឬទេ?

- ត�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តមានទំនួលខុសត្រូវចំពោះអ្នកដែរឬទេ?

- ត�ើមានយន្តការចូលរួមច្រើនក្នុងការផ្តល់និងទទួលធាតុចូលដែរឬទេ?

5. ឥទ្ធិពលនៃការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិល�អ ើ ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត (អ្នកនយោបាយ, មន្រ្តីរាជការនៅកម្រិតផ្សេងៗ)។ សូចនាករអាចរួមមាន៖ - ត�ើអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តកាន់តែយល់ដឹងអំពីបញ្ហាដែលអ្នកបានល�ើកឡ�ើងឬទេ?

- ត�ើអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តកាន់តែយល់អំពីក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកឬទេ?

- ត�ើអ្នក, អង្គការរបស់អ្នក, បណ្តាញឬសម្ព័ន្ធភាពរបស់អ្នកមានការយល់ដឹងជាមួយអ្នកធ្វើការសម្រេចចិត្តទេឬទេ?

45

6. ផលប៉ះពាល់ល�ើសង្គមទាំងមូល។ សូចនាករអាចរួមមាន៖ - ត�ើបញ្ហាដែលអ្នកល�ើកឡ�ើងពាក់ព័ន្ធនឹងសាធារណជនទូទៅត្រង់ចំណុចណា?

- ត�ើអ្នកបានទទួលជោគជ័យក្នុងការល�ើកកម្ពស់ការយល់ដឹងទាក់ទងនឹងបញ្ហារបស់អ្នកក្នុងចំនោមសាធារណជនទូទៅទូទៅ ដែរឬទេ?

- ត�ើអ្នកបានជួយល�ើកកម្ពស់ការយល់ដឹងក្នុងចំណោមសាធារណជនទូទៅនៃក្រុមគោលដៅរបស់អ្នកដែរឬទេ?

ឧបករណ៍សម្រាប់តាមដានសកម្មភាពរបស់អ្នក • ត្រូវប្រាកដថាផែនការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិរបស់អ្នកក៏អនុញ្ញាតឱ្យមានសកម្មភាពតាមដាន (ទាំងសេណារីយ៉ូលទ្ធផល​ វិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមាន) ដ�ើម្បីធានាឱ្យមាននិរន្តរភាព19គ្រប់គ្រាន់។ • វាទំនងជាបរាជ័យនៅក្នុងកម្រិតនៃការសម្រេចចិត្តដ�ើម្បីអនុវត្តការសម្រេចចិត្តដែលត្រូវបានធ្វើឡ�ើងមិនថាជាកង្វះនៃជំនាញ, កង្វះសមត្ថភាព ឬកង្វះធនធាន។ ហេតុដូច្នេះវាចាំបាច់ណាស់សម្រាប់អង្គការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងអង្គការតស៊ូមតិនិងបណ្តាញ​ មិនឱ្យដកខ្លួនចេញនៅពេលមានការសំរេចចិត្តអំណោយផលប៉ុន្តែត្រូវបន្តដាក់សម្ពាធដ�ើម្បីធានាការអនុវត្ត។ ការណ៍នេះទាម ទារឱ្យមានការតាមដានត្រួតពិនិត្យដំណ�ើរការនៃការសម្រេចចិត្ត។

-------------------19 និរន្តរភាពគឺជាសមត្ថភាពត្រូវបានរក្សានៅកម្រិតជាក់លាក់។

46

កំណត់ត្រាការបញ្ចុះញ្ចូល ឧបករណ៍ត្រួតពិនិត្យដ៏សំខាន់មួយនៃសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលដែលបានអនុវត្តនៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃកម្មវិធីនេះត្រូវបានគេហៅថា​ កំណត់ត្រាការបញ្ចុះបញ្ចូល។ សូមម�ើលឧទាហរណ៍នៃកំណត់ត្រាខាងក្រោម៖

បញ្ហាការបញ្ចុះបញ្ចូល កំឡុងពេល

សកម្មភាព បានណែនាំ ទៅនរណា

កាល បរិច្ឆេទ

ដោយនរណា (ឈ្មោះ, អង្គការ)

សន្ទស្សន៍នៃការផ្លា ស់ប្តូរលទ្ធផល/ អាកប្បកិរិយា

កំណត់ ចំណាំ

ការតាម ដាន

ឯកសារ ពាក់ព័ន្ធ

មករា-កុម្ភៈ

មីនា-មេសា

ឧសភា-មិថុនា

កក្កដា-សីហា

កញ្ញា-តុលា វិច្ឆិកា-ធ្នូ

ឧបករណ៍នេះមានបំណងជួយក្នុងការត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលជាបន្តបន្ទាប់។ ស�ៀវភៅកំណត់ត្រាផ្តល់នូវការយល់​ ដឹងអំពីអ្វីដែលដំណ�ើរការនិងអ្វីដែលមិនដំណ�ើរការ។ ឧបករណ៍នេះអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកចងក្រងឯកសាររាល់សកម្មភាពបញ្ចុះ​ បញ្ចូលជាប្រចាំ។ ដោយប្រើស�ៀវភៅកំណត់ត្រាអ្នកអាចតាមដានអន្តរាគមន៍នៃការបញ្ចុះបញ្ចូលដែលមានលក្ខណៈរ�ៀបចំ។ ប្រសិនប�ើប្រើប្រាស់វាបានត្រឹមត្រូវ វាអាចជួយភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងទាំងនោះទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថរបស់អ្នកធ្វើការ​សម្រេចចិត្ត​ គោលដៅ។ វាក៏ផ្តល់ឱ្យអ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលនូវលទ្ធភាពនៃការពិពណ៌នានិងការវិភាគល�ើពេលវេលានៃសកម្មភាពផ្សេងៗដែលបាន អនុវត្ត។ ស�ៀវភៅកំណត់ហេតុជួយអ្នកឱ្យរ�ៀនពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់វា។ យោងទៅតាមលក្ខណៈនៃព័ត៌មាន, ស�ៀវភៅ​ កំណត ​ ់ហេតុត្រូវបានចាត់ទុកជាព័ត៌មានសម្ងាត់។ វាមានព័ត៌មានអំពីសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់អង្គការនានាដែលជួនកាល​ ​​​មិនចង់ឱ្យមានការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងដោយប�ើកចំហរចំពោះសកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលឬយុទ្ធនាការនានា (អ្នកដែលអនុវត្ត ការបញ្ចុះបញ្ចូលដោយស្ងៀមស្ងាត់)។ ហ�ើយមិនមែននៅគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់, សកម្មភាពបញ្ចុះបញ្ចូលត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយ ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសឡ�ើយ ដោយសារតែការរួញតូចនៃលំហនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន។

47

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំពូកទី​ី 4

សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

យ�ើងដឹងថាអ្វីដែលយ�ើងផ្តល់ ជូននៅទីនេះគឺ ជាការណែនាំ, ​ គ្មាន​អ្វីច្រើនជាងនេះហ�ើយគ្មានអ្វីដែលតិ ចជាងនេះឡ�ើយ, ដែលត្រូវបានកែសម្រួលដ�ើម្បីបំពេញតាមកាលៈទេសៈ និងអាទិភាព20ផ្សេងៗគ្នា។

-------------------20 អាទិភាពគឺជាកិច្ចការឬលក្ខខណ្ឌដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាសំខាន់ជាងកិច្ចការឬលក្ខខណ្ឌដទៃ។

48

មិនមានរូបមន្តសម្រាប់ការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពនិងសមស្របសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប ឡ�ើយ។ ភាគច្រើនអាស្រ័យទៅល�ើអំណាចនៃការវិភាគ, ចំណេះដឹង,ការប្តេជ្ញាចិត្តនិងសមត្ថភាពក្នុងការស្វែងរករចនា​ សម្ព័ន្ធ​ត្រឹមត្រូវនិងធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងដំណ�ើរការត្រឹមត្រូវនៅពេលដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូល។ អ្នកបញ្ចុះបញ្ចូលត្រូវការ​ ការប្តេជ្ញាចិត្តផ្ទាល់ខ្លួននិងភាពក្លាហានក៏ដូចជាភាពក្លាហានក្នុងការប្រថុយប្រថានហ�ើយនិងការខិតខំប្រឹងប្រែងដ�ើម្បីបន្ត​ ស្វែងរកឪកាសថ្មីនៅក្នុងស្ថានភាព (នយោបាយ) ដែលមានការលំបាក។ កិច្ចសហការជាមួយអ្នកឯកទេសនិងស្ថាប័នដទៃទ�ៀតគឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការរ�ៀបចំផែនការ, ការអនុវត្ត, ការត្រួត​ពិនិត្យ​ និងការវាយតម្លៃយុទ្ធនាការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ (ប្រកបដោយភាពជោគជ័យ)។ បញ្ហាប្រឈមចំពោះអ្នកចូលរួម​ ក្នុង​ការបញ្ចុះបញ្ជូលនិងការតស៊ូមតិគឺបន្តបង្កើតវិធីថ្មីនៃការចូលរួមជាមួយអ្នកដទៃនិងដ�ើម្បីជម្រុញពួកគេឱ្យបន្តដំណ�ើរការ។ គោលការណ៍ណែនាំទាំងនេះបានគូសបញ្ជាក់ពីតម្រូវការសម្រាប់ការសិក្សារួមគ្នា ដ�ើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពរបស់អ្នក។ ដ�ើម្បី​ បង្កើនផលជះរបស់អ្នក,អ្នកមានអ្វីគ្រប់យ៉ាងដ�ើម្បីទទួលបានតាមរយៈការចូលរួមជាមួយកម្លាំងនិងការចែករំលែកបទ​ ពិសោធន៍កា ​ របញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានរបស់អ្នក។ ល�ើសពីនេះទៅទ�ៀត, វានាំឱ្យមានភាពសប្បាយ​ រីករាយកាន់តែច្រើន!

49

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

ជំពក ូ ទី​ី 5

ការអានបន្ថែម

ឯកសារទ្រឹស្តី

• Alemanno, Alberto, Lobby for Change: Find Your Voice to Create a Better Society, Icon Books, 2017

• Barrett, Jennifer B., Margit Van Wessel & Thea Hilhorst, Advocacy for Development: Effectiveness, Monitoring and Evaluation, Wageningen, 2016

• Van Schendelen, R., More Machiavelli in Brussels: The art of lobbying in the EU (revised), Amsterdam University Press, 2013

ស�ៀវភៅណែនាំអំពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងតស៊ូមតិ

• Center for International Private Enterprise, How to Advocate Effectively: A Guidebook for Business Associations, Washington, USA

• CIDSE, Rough Guide to Country Advocacy: How to do Country-focused Peace and Human Rights Advocacy, A Guide for Country Working Groups, Brussels, 2006

• FERN, The EU’s impact on forests; A practical guide to campaigning, May 2004

• Geyer, Yvette, Advocacy and Communication: Handbook series for community-based organisations, Institute for Democracy in South Africa (IDASA), 2006

• Policy Project, Networking for Policy Change: An Advocacy Training Manual, October 1999 • Tweedie, L., Simple Toolkit for Advocacy Research Techniques (START), VSO

50

វ៉ិបសាយថ៍ • Change the Game Academy

www.changethegameacademy.org • Advocacy Institute

www.advocacy.org

• Advocacy: Building Skills for NGO Leaders (CEDPA Training Manual Series volume IX)

http://protectionline.org/files/2012/08/Advocacy-Building-Skills-for-NGO-Leaders.pdf • Policy Analysis and Advocacy, Strategy Workshop Report, Policy, September 2002 www.policyproject.com/pubs/countryreports/Jor_05_02.pdf • Amnesty International, Campaigning Manual

https://www.amnesty.org/en/documents/act10/002/2001/en/

51

ស�ៀវភៅណែនាំស្តីពីការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងការតស៊ូមតិ

Civic Engagement Alliance c/o ICCO Cooperation P.O. Box 8190 3503 RD Utrecht www.civicengagementalliance.org