Het grote plaatje

Het grote plaatje 40 dagen door de BijBel

C3 ARNHEM

onze tip: Maak notities

In 40 dagen door de Bijbel

Notities maken

Dit boekje is een simpele introductie in het grote plaatje van de Bijbel.

De Bijbel is een verzameling van 66 boeken die door 40 verschillende schrijvers werden geschreven over een periode van 1500 jaar. Samen vormen ze één geheel van het verhaal van God met mensen.

Schrijf wat je leert op in een notitieboekje of dagboek of maak aantekeningen op je telefoon, tablet of laptop. Wanneer je noteert wat je hebt gelezen of geleerd, onthoud je er meer van. Ook de toepassingsvragen kun je beantwoorden door ze op te schrijven. Het doel hiervan is niet per se om intellectueel slimmer te worden, maar om een respons vanuit je hart te maken. Om iets dieper onder de oppervlakte te kijken en God en jezelf in het verhaal te zien.

Door dit boekje te lezen krijg je inzicht in het complete verhaal, de bekendste personen en de belangrijkste gebeurtenissen uit de Bijbel. Daarnaast leer je de Bijbel dagelijks te lezen en toe te passen in je leven. Voor zowel christenen als niet-christenen een behulpzame tool!

Hoe gebruik je dit boekje Dit boekje kun je zowel individueel als samen met anderen doornemen.

Idealiter door 40 dagen achter elkaar hiervoor apart te zetten. We hebben er bewust voor gekozen om geen Bijbelteksten uit te schrijven in dit boek. Niets werkt beter dan zelf door een Bijbel heen te bladeren en te vinden waar dingen staan, of je nu een papieren of elektronische versie (van de Bijbel) gebruikt*.

Als je dit boek met een groep doorneemt, deel dan je leeservaringen en vragen met elkaar wanneer je samenkomt. Voor groepsleiders helpt het om als voorbereiding een studiebijbel bij de hand te hebben, of het boek “Sleutels tot de Bijbel” (auteur: David Pawson).

En nu verder De Bijbel is geschreven maar Gods verhaal met mensen gaat verder. Jij en de mensen om je heen zijn deel van dat verhaal. Elke dag komt er een stukje bij. Wij wensen je veel leesplezier en bidden dat je door de pagina’s van dit boekje heen elke dag een stukje dichter bij God komt. * We raden je aan om de YouVersion app te downloaden op je telefoon of tablet. Hiermee kun je in verschillende vertalingen (online en offline) de Bijbel lezen, gewoon op je device.

dag 1 focus / introductie Welkom bij de eerste dag van 40 dagen door de Bijbel. Bij elke dag zie je sleutelboeken en sleutelteksten uit de Bijbel die je kunt lezen. De overdenking vat samen waar die boeken en die teksten over gaan. We doorlopen op die manier alle belangrijke periodes, personen en gebeurtenissen uit de duizenden jaren die de Bijbel beslaat. Hierdoor krijg je een goed overzicht van Gods verhaal met mensen.

Zo’n 40 verschillende auteurs schreven de 66 boeken die in de Bijbel zijn opgenomen De Bijbel is geschreven door mensen die hun inspiratie vanuit hun relatie met God ontvingen. De verhalen werden eerst mondeling doorgegeven en later op schrift gesteld.

Zo’n 40 verschillende auteurs schreven de 66 boeken die in de Bijbel zijn opgenomen, over een periode van ongeveer 1500 jaar.

Al deze boeken vormen een merkwaardige eenheid. Iemand zei ooit: “De mens had de Bijbel niet kunnen schrijven als hij dat had gewild, en niet willen schrijven als hij dat had gekund.”

De Bijbel (letterlijk ‘biblia’, de boeken) is dus een verzameling van boeken die samen één boek vormen.

Dit boek vertelt het verhaal van God de schepper en de relatie van God met Zijn schepping. We ontdekken in de Bijbel hoe wij een gezonde relatie met God en met anderen kunnen hebben.

Sleutelteksten 2 Timoteüs 3:16 Romeinen 15:4 Lucas 24:25-27, 44-45 1 Korintiërs 10:6,11 Dieper Ken jij de verhalen uit de geschiedenis van jouw familie?

Welke (morele) lessen heb je ervan geleerd?

dag 2 focus / Het Begin God is de centrale persoon in de Bijbel. In het begin bestaat God al.

God schept de hemel en de aarde en alles eromheen. Alles in de schepping is onderworpen aan God. De zon, de maan en de sterren schijnen voor God. God noemt alles goed. De kroon op Zijn werk is het maken van de mens, die op Hem lijkt. God: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest hebben ons gemaakt voor relatie met Hem.

sleutelBoek Genesis sleutelteksten Genesis 1:1 Genesis 1:26-28 Genesis 2:16-17 Genesis 3:6-13 sleutelfiguren Adam en Eva / De slang, de duivel geBeurtenissen De schepping / De mens aangesteld als gezaghebbende / De zondeval door ongehoorzaamheid.

God geeft de mensheid de verantwoordelijkheid om voor de aarde te zorgen. Vrij gauw nadat deze opdracht aan de mens is gegeven kiezen de eerste mensen voor zichzelf in plaats van te luisteren naar wat God heeft gezegd. Door deze keus komen zij en al hun nakomelingen in afscheiding van God terecht, door de geestelijke en de fysieke dood. Dit wordt ‘de zondeval’ genoemd. God heeft verteld dat dit zou gebeuren wanneer de mens, die volledig vrij en autonoom is gemaakt, Hem niet zou gehoorzamen.

locatie De Tuin van Eden (Mesopotamië, Oude Nabije Oosten) periode Prehistorie dieper Waarom hebben theologen de gebeurtenissen uit Genesis 3 de ‘zondeval’ genoemd?

dag 3 focus / het begin Het is moeilijk voor te stellen hoe razendsnel de corrupte staat waarin de mensheid terecht was gekomen zich verspreidt. Moord, wraak, bedrog, lust en afgoderij komen voort uit het hart van de mens, en vermenigvuldigen zich snel van mens tot mens.

Zelfs de verbeeldingskracht van de mensheid staat bol van kwaadaardige dromen. Dit is niet hoe God de schepping heeft bedoeld. God roept een halt toe aan hun zelfvernietigingsdrang en het mogelijke uitsterven van de mensheid, door een

oordeel over de wereld te brengen waardoor een klein deel kan worden gered. Dat oordeel wordt ruim van tevoren aangekondigd en komt in de vorm van een vloed. God begint opnieuw met Noach en zijn familie.

God sluit een verbond met hem waarin Hij belooft hen te zegenen. Sommigen van Noachs nakomelingen kiezen echter voor zichzelf en bouwen een toren in Babel. God wil niet dat het kwaad opnieuw de overhand neemt en Hij verspreidt de mensheid over de aarde door hun taal te verwarren.

Sleutelboek Genesis

Locatie MesopotamiĂŤ, Oude Nabije Oosten

Sleutelteksten Genesis 6:5-8 Genesis 9:1 Genesis 11:5-9

Periode Prehistorie

Sleutelfiguren KaĂŻn / Abel / Noach Gebeurtenissen De vloed / De toren van Babel / De spraakverwarring

Dieper In hoeverre ontstaat onbegrip tussen mensen door het hart of door de taal die gesproken wordt?

dag 4 focus / de aartsvaders God wordt nergens door verrast. Hij blijft met mensen werken om Zijn doel met de wereld te verwezenlijken.

Abram (later Abraham) wordt door God uitgekozen om een speciale relatie mee te hebben. Dit is zo’n 2000 jaar voor Christus. Abram woont op dat moment nog ver buiten Kanaän, zijn toekomstige thuisland.

God belooft Abraham een zoon, een land en een zegen waardoor al zijn kinderen gezegend zullen worden.

Abraham gelooft wat God belooft.

Abraham zal de vader worden van mensen die met God zullen leven vanuit vertrouwen en geloof in Gods genade.

sleutelBoeken Genesis / Romeinen

locaties Haran / Kanaän

sleutelteksten Genesis 12:1-9 Genesis 15:1-7

periode 2160 voor Christus

sleutelfiguren Abraham / Sara / Lot geBeurtenis Belofte van een zoon en zegen voor nakomelingen.

dieper God is van nature een gever. We kunnen Gods beloften niet verdienen. Op welke beloften van God vertrouw jij nu? En wat zijn de lange termijn voordelen voor anderen als die beloften vervuld zouden worden?

dag 5 focus / de aartsvaders Abraham en Sara krijgen de zoon van de belofte, Isaak. Isaak ontvangt dezelfde beloften als Abraham over de toekomst. Beiden worden ze getest in hun vertrouwen op God, wanneer Hij aan Abraham vraagt om zijn zoon op te offeren.

Abraham heeft in de loop der tijd geleerd om God in alles te vertrouwen dus hoewel dit ‘verzoek’ van God schokkend klinkt voor ons, geeft Abraham gehoor. God ziet Abrahams gewilligheid om te gehoorzamen en grijpt in door te voorzien in een vervangend offer.

Isaak trouwt met Rebekka en ze krijgen een tweeling: Esau en Jakob.

Deze twee zonen worden de aartsvaders van andere landen en stammen. De verhalen van deze familie kun je lezen in Genesis hoofdstuk 21 tot hoofdstuk 39.

Sleutelboek Genesis

gespaard door een vervangend offer

Sleutelteksten Genesis 22:1-3, 9-18 Genesis 26:2-5 Sleutelfiguren Abraham / Isaak / Ismaël Esau / Jakob Gebeurtenissen Ismaël geboren, zoon van de slavin, vader van Arabieren / Isaak geboren, zoon van Gods belofte, door wonderbaarlijke zwangerschap / Isaaks leven

Locatie Kanaän Periode 2000 voor Christus Dieper Op welke manier laten tests van God iets zien over ons geloof en onze gehoorzaamheid?

dag 6 focus / de aartsvaders Esau en Jakob zijn tweelingbroers die strijden om de affectie van hun vader.

Door bedrog van Jakob verliest Esau zijn zegen als de oudste zoon. Jakob bedriegt vervolgens hun vader die de zegen aan Jakob geeft, in plaats van aan Esau. Jakob moet vluchten, bang voor wraak van zijn broer. Hij rent weg naar een ver land en trouwt daar met de dochters van zijn oom Laban. Hij wordt daar diverse keren zelf bedrogen, maar God blijft hem zegenen, ondanks zijn vele zwakke karaktertrekken.

Na een lange tijd heeft Jakob een levensveranderende ervaring met God. Zijn naam wordt veranderd in Israël en hij keert terug naar zijn moederland om zich te verenigen met zijn broer en zijn vader.

Sleutelboek Genesis

Locatie Kanaän

Sleutelteksten Genesis 27:27-29 Genesis 32:22-30

Periode 2000 voor Christus

Sleutelfiguren Jakob / Esau / Laban Lea / Rachel Gebeurtenissen Jakob troggelt de zegen van Esau af / Jakob wordt Israël nadat hij een nacht lang worstelt met God

Jakob krijgt 12 zoons die aan het hoofd komen te staan van wat later de 12 stammen van Israël worden.

Dieper Het verhaal van Jakob omvat twee geestelijke principes: we oogsten wat we zaaien; en Gods genade zegent ons ondanks onze fouten. Hoe heb je deze schijnbare tegenstelling aan het werk gezien in je eigen leven?

dag 7 focus / de aartsvaders Jozef is Jakobs lievelingszoon. Hij wordt door zijn jaloerse halfbroers verkocht als slaaf en wordt meegevoerd naar Egypte. Later breekt er hongersnood uit in Kanaän en de broers van Jozef komen naar Egypte om voedsel te kopen. Jozef is inmiddels dertien jaar ouder. Hij heeft veel moeite doorstaan, en wordt uiteindelijk aangesteld als premier van Egypte. Daarna brengt Jozef zijn hele familie vanuit Kanaän naar Egypte en worden zij herenigd. Door Jozef wordt zo het hele (beginnende) volk Israël gered van de hongersnood.

In Egypte kan het volk gaan wonen in een vruchtbaar gebied, en zo breidt Israël zich snel uit. God heeft al die tijd een plan gehad: met Abraham, met Isaak en met Jakob, en nu wordt door Jozef het volk voorbereid op de volgende stap. Ze wonen nog niet in het beloofde land, maar ze houden zich vast aan de beloften die ze hebben ontvangen. Ze zijn een gezegend volk, ondanks het feit dat hun verhaal gemarkeerd wordt door veel menselijke fouten.

Sleutelboek Genesis

hele familie komen naar Egypte / Het volk Israël blijft de volgende 430 jaar in Egypte, tot de uittocht (de exodus). In die tijd groeien zij uit tot een groot volk

Sleutelteksten Genesis 37:19-29 Genesis 41:41-45 Genesis 50:15-26 Sleutelfiguren Jozef en zijn broers Gebeurtenissen Jozef wordt verkocht in slavernij, ervaart ongerechtigheid, maar wordt uiteindelijk verheven tot onderkoning van Egypte / Jakob en zijn

Locatie Egypte Periode 1875 voor Christus Dieper Goede dingen kunnen voortkomen uit pijnlijke ervaringen. Kun jij voor jezelf een voorbeeld noemen?

dag 8 focus / de uittocHt De afstammelingen van Abraham, Isaak, Jakob en Jozef migreren naar Egypte. Egypte is op dat moment het machtigste land op aarde, en de farao’s zijn er als goden voor de mensen. Opeenvolgende farao’s, die Jozef niet gekend hebben, maken het volk Israël tot slaaf omdat ze zich bedreigd voelen door de sterke groei van Israël. De slavernij wordt zo erg dat de Israëlieten het uitroepen naar God. Mozes wordt geboren en door God beschermd van de babygenocide die plaatsvindt op dat moment. Hij groeit op aan het

Egyptische hof. Wanneer Mozes 80 is, wordt hij door God (Yahweh) geroepen om de Israëlieten uit Egypte te leiden, naar het land dat Hij aan Mozes’ voorouders heeft beloofd.

sleutelBoek Exodus

plaag / De Rode Zee wordt gespleten en de Israëlieten gaan er droogvoets doorheen

sleutelteksten Exodus 1:6-16 Exodus 3:7-10 Exodus 12:21-24, 40-42 sleutelfiguren Mozes / Aäron / Farao geBeurtenissen Mozes door God geroepen bij de brandende braamstruik / Mozes doet tekenen en wonderen bij de farao / Het Pesachoffer (Paasoffer) en maaltijd wordt ingesteld bij de laatste

Door Mozes en zijn broer Aärons leiderschap overkomt God de geestelijke en fysieke tegenstand van Egypte door middel van machtige plagen en wonderen. Zo wordt Israël bevrijd uit de slavernij en geleid naar het beloofde land. Mozes wordt Gods woordvoerder richting de Israëlieten.

locatie Egypte periode 1445 voor Christus dieper Jezus vierde het Paasmaal met zijn vrienden en transformeerde het door het te verbinden met zijn dood aan het kruis. Welke verschillen en welke gelijkenissen zijn er tussen beide maaltijden?

dag 9 focus / de uittocht Het vertrek uit Egypte is nog maar het begin. De Israëlieten hebben honderden jaren als slaven en nomaden geleefd, maar nu worden ze door God geroepen om als Zijn mensen te gaan leven in hun eigen land. Hun eerste prioriteit wordt het aanbidden van God, niet zoals de landen en volken om hun heen doen, maar op Gods manier.

Het aanbidden van Yahweh, de God van Israël, vergt een draagbare tempel (de tabernakel genoemd), het brengen van offers, het houden van allerlei wetten, en het hebben van priesters. Er zijn verschillende wetten voor alle aspecten van het leven, variërende van hygiënewetten, belastingwetten en ceremoniële wetten tot en met wetten over het aanbidden van één God (monotheïsme). De belangrijkste oproep is om heilig te zijn, zoals God heilig is.

Sleutelboeken Exodus / Leviticus

God / De tabernakel wordt door Mozes gemaakt volgens het ontwerp dat hij van God ontvangt

Sleutelteksten Exodus 20:1-19 Leviticus 11:44-45 Leviticus 16:29-34 Sleutelfiguren Mozes / Aäron Gebeurtenissen Reis naar de Sinai, waar de tien geboden worden gegeven / Israël zondigt door een gouden kalf te maken en het te aanbidden als hun

Locatie Sinai gebergte en de Sin woestijn Periode 1445 voor Christus Dieper Wat zijn je grootste uitdagingen in jouw verlangen om heilig en anders te leven dan de wereld om je heen?

dag 10 focus / de uittocht Tijdens hun tocht van Egypte naar het beloofde land waren de Israëlieten voortdurend ongehoorzaam aan God. Ze wensten terug in Egypte te zijn en gaven Mozes de schuld. God vergaf ze, maar disciplineerde ze ook voor hun gebrek aan vertrouwen.

Mozes stuurt 12 vertegenwoordigers (één per stam) eropuit om het beloofde land te verkennen als spionnen. Wanneer zij terugkomen zijn 2 van de 12 ervan overtuigd dat God hen zal helpen om het land Kanaän in te nemen.

Sleutelboek Numeri Sleutelteksten Numeri 13:25-33 Numeri 14:1-11, 19-25 Sleutelfiguren Mozes / Jozua / Kaleb Gebeurtenissen De 12 spionnen keren terug en 10 van hen verspreiden onrust en ongeloof onder het volk / God verklaart bij de plaats Kades dat de huidige generatie Israëlieten het land niet zal binnengaan

De andere 10 overtuigen de menigte om te rebelleren. Zij vertrouwen God niet dat het zal lukken. Hierdoor stelt God de inname van het land uit met 40 jaar, en moeten zij rondzwerven in de woestijn tot een nieuwe generatie oud genoeg is om het Beloofde Land in te nemen.

Locatie Kades, woestijn van Paran (tussen Egypte en Israël) Periode 1444 voor Christus Dieper Denk je dat we ook vandaag de dag vertraging kunnen ondervinden vanwege ongehoorzaamheid?

DAG 11 focus / de uittocht Een nieuwe generatie groeit op in de woestijn en ze wachten op de dag dat zij het Beloofde Land in kunnen.

Ze hebben echter niet veel meer geloof dan hun ouders. In de 40 jaar dat ze rondzwerven wordt Israël vaak bedreigd door vijandige naties. Ze formeren een leger en leren om heel mobiel te zijn, waarbij locaties na enkele weken, maanden of jaren weer worden verlaten.

Mozes traint Jozua als zijn opvolger en ook Aäron de hogepriester wordt vervangen.

Het volk, nederig geworden door wat ze hebben meegemaakt, leert respect te hebben voor God en Zijn woord. In de laatste maanden van hun reis slaat het volk zijn kamp op in de vlakten van Moab, bij de rivier de Jordaan.

Daar brengt Mozes Gods wetten over aan het volk, als herinnering aan het verbond dat ze hebben, vlak voordat hij sterft.

Sleutelboek Deuteronomium

De dood van Mirjam, Aäron en Mozes / Voor zijn dood vernieuwt Mozes het verbond met een nieuwe generatie Israëlieten

Sleutelteksten Deuteronomium 1:3-5 Deuteronomium 8:1-6 Deuteronomium 34:5-12

Locatie Moab, in de woestijnvlakte

Sleutelfiguren Mozes / Jozua

Periode 1406-1405 voor Christus

Gebeurtenissen Bileam, een valse profeet die is ingehuurd door de vijanden van Israël, is niet in staat Israël te vervloeken maar zegent ze /

Dieper God serieus nemen door Zijn woord te respecteren, leren de meeste mensen door ervaring. Bedenk een gebeurtenis waarbij dit voor jou het geval was.

dag 12 focus / de overwinning Jozua wordt aangesteld als de nieuwe leider van Israël. Zijn taak is om de stammen naar het Beloofde Land te leiden. Jozua is ook een militair strateeg. Voor lezers vandaag de dag kan het verhaal van de verovering van Kanaän moeilijk te begrijpen zijn.

Jarenlang horen de verschillende volken die in Kanaän wonen, over wat er met het machtige Egypte is gebeurd toen zij de God van Israël tegenwerkten.

sleutelBoek Jozua sleutelteksten Jozua 1:1-5 Jozua 24:14-24 sleutelfiguren Jozua / Kaleb / Gibeonieten / Kanaänieten geBeurtenissen De Israëlieten steken de Jordaan over / Jericho wordt verslagen nadat de Israëlieten er 7 dagen omheen

God draagt de Israëlieten op om het land door oorlogvoering te verkrijgen, of dat nu gebeurt door het verslaan van hun vijanden, het bieden van een vredesverdrag aan sommigen of het uitdrijven van anderen. God biedt hen verzekerd succes als zij Hem gehoorzaam zijn. God bereidt hen voor op deze taak door (a) hen op te roepen heilig te zijn, (b) hen door een droge Jordaan te leiden terwijl het vloed is en (c) het neerhalen van de muren van Jericho, zonder dat zij ook maar een boog hoeven afschieten.

marcheren terwijl zij God aanbidden / Jozua en de stamleiders verdelen het land over de stammen / Jozua sterft voordat alle streken van het land verdeeld zijn locaties Moab / De Jordaan / Kanaän periode 1405 voor Christus dieper Kun jij je herkennen in het volk van Israël als je kijkt naar hoe God jou voorbereid voor jouw Beloofde Land?

dag 13 focus / de recHters Nadat Jozua en de oudsten van zijn generatie zijn gestorven, vestigt het volk Israël zich in het Beloofde Land.

Al heel snel zijn zij niet meer trouw aan Yahweh. Voor de problemen waar het volk van Israël mee te maken krijgt, had God al gewaarschuwd in het verbond dat Hij eerder met hen sloot.

Cycli van ongehoorzaamheid, verval en herstel door een rechter volgen elkaar op over een periode van 300 jaar. De politieke en sociale wanorde is enorm. De meeste rechters die God stuurt zijn verre van perfect.

Sommigen hebben een achtergrond die je niet zou verwachten, maar God gebruikt hen in zijn genade.

Elke keer als het volk wanhopig wordt roepen zij uit naar God en stuurt Hij een leider die het volk naar herstel en overwinning leidt. Deze leiders worden ‘rechters’ genoemd.

sleutelBoek Rechters

van zijn roeping zoekt / Simsons daden van kracht, en zijn dwaasheid

sleutelteksten Rechters 3:1-6 Rechters 21:25

locatie Het Beloofde Land van Israël

sleutelfiguren Debora / Gideon / Simson geBeurtenissen De zin die telkens terugkomt: ‘In die tijd was er geen koning in Israël; iedereen deed wat in zijn eigen ogen goed was’ / Gideons schapenvacht, waarmee hij goddelijke bevestiging

periode 1390 - 1049 voor Christus dieper Het patroon bij het volk van Israël herhaalt zich vandaag de dag in de levens van veel christenen.

Wat kunnen we leren van deze geschiedenislessen?

dag 14 focus / de rechters In de tijd van de rechters gebruikte God natuurrampen om het volk van Israël weer nederig te maken en terug bij Hem te brengen.

Gebeurtenissen zoals hongersnood, droogte en invasies van vijanden hielden het volk kwetsbaar. In het boek ‘Ruth’ treedt een van deze hongersnoden op.

Het verhaal van Ruth is een heel menselijk verhaal. Het is een liefdesverhaal over een niet-Joodse weduwe die groot geloof heeft en trouw is aan haar schoonmoeder,

Noömi. Noömi is haar enige toekomst en connectie met het volk van God. Ruth, een buitenstaander, wordt uiteindelijk de overgrootmoeder van de grootste koning van Israël.

Dit is een klein verhaal van liefde en trouw dat is verweven in ‘Het Grote Plaatje’ van Gods meesterplan van redding.

Sleutelboek Ruth

Locaties Betlehem in Judea / Moab

Sleutelteksten Ruth 1:16-18 Ruth 4:13-17

Periode 1150 voor Christus

Sleutelfiguren Ruth / Noömi / Boaz Gebeurtenissen Hongersnood in het Beloofde Land / De geboorte van Ruths zoon Boaz, die de opa van koning David wordt

Dieper Door welke ‘kleine’ dingen die jij nu doet, kan God een deur openzetten naar grootheid?

dag 15 focus / Het koninkrijk Samuel, een profeet-priester en de laatste rechter, geeft gehoor aan het verzoek van het volk om een koning.

Hun vijanden hebben koningen waarom Israël niet?

Hij kiest David, uit de stam Juda, om Saul op te volgen. David had veel militair succes tegen de vijanden van Israël en was heel populair voordat hij op de troon kwam.

Samuel zalft Saul, uit de stam Benjamin, tot eerste koning van Israël. Na een goede start faalt Saul en wordt hij afgewezen door God. Niet omdat hij heeft gezondigd, maar omdat hij te koppig is om zijn zonden te erkennen. Saul zit zijn dagen uit, maar ondertussen heeft God een vervanger gevonden.

sleutelBoek 1 Samuel sleutelteksten 1 Samuel 8:1-9 1 Samuel 9:15 1 Samuel 13:13-14 1 Samuel 16:8-13 1 Samuel 17:50 sleutelfiguren Samuel / Saul / David / Jonatan geBeurtenissen Israël vraagt om een koning, terwijl God een beter plan voor ze heeft /

Saul wordt gezalfd tot koning / David verslaat de reus Goliat en wordt de opvolger van Saul locaties Silo / Gibea / Betlehem / Filistijnse gebieden periode 1067 – 1011 voor Christus dieper Wat is het meest opvallende verschil tussen Saul en David?

dag 16 focus / het koninkrijk Nadat Saul sterft wordt David koning, maar hij heerst eerst alleen over zijn eigen stam Juda. Uiteindelijk sluiten de andere stammen zich aan en is er een verenigd koninkrijk. David verovert Jeruzalem en maakt er zijn hoofdstad van om van daaruit te regeren. Hij heeft veel hooggeplaatste leiders rondom zich, waarvan sommigen roekeloos en verraderlijk zijn. Ook ervaart hij jaloezie vanuit zijn eigen familie.

David was niet perfect. In zijn leven was er sprake van overspel, samenzwering tot moord, trots en familiebreuk. Maar David was wel berouwvol en had een hart voor God. Hij had passie voor Gods naam en voor Gods volk.

Sleutelboek 2 Samuel

David pleegt overspel met Batseba

Sleutelteksten 2 Samuel 5:6-12 2 Samuel 8:15 2 Samuel 11:1-5 Sleutelfiguren David / Joab / Natan Gebeurtenissen Saul en zijn zonen sterven op het slagveld, ook Davids beste vriend Jonatan (de zoon van Saul) komt daar om / David verovert Jeruzalem /

Locaties IsraĂŤl / Jeruzalem Periode 1011 - 979 voor Christus Dieper Welke dingen in jouw leven heb jij moeten overwinnen zodat Gods plannen met jou tot stand kunnen komen?

dag 17 focus / het koninkrijk David, vol passie voor God, heeft een verlangen om een tempel te bouwen waar God kan wonen. Voor David is dit het hoogtepunt van zijn leven en Jeruzalem is daar de perfecte plek voor. God prijst David voor dit idee, maar omdat hij een gewelddadig en moorddadig verleden heeft, zegt Hij dat het niet goed is dat David dit Huis bouwt. In plaats daarvan belooft God dat zijn zoon Salomo deze tempel mag bouwen.

En dan, in een bijzondere ommekeer in het gesprek, belooft God dat Hij

‘Davids huis’ zal bouwen. Daarmee bedoelt Hij het nageslacht van David.

Deze belofte bereikt zijn toppunt in Jezus, een van Davids nakomelingen, die voor eeuwig zal regeren. Jezus vervulde deze belofte 1000 jaar later!

David delegeert de taak aan Salomo en zorgt voor de benodigde middelen. Maar dan, vlak voor zijn dood, ondergaat David een pijnlijke uitdaging wanneer een van zijn zoons, Absalom, een stoot naar de troon doet.

Sleutelboeken 2 Samuel / 1 Koningen

Locatie Jeruzalem

Sleutelteksten 2 Samuel 7:1-7 2 Samuel 7:11b -16 1 Koningen 2:1-4

Periode 1000 - 971 voor Christus

Sleutelfiguren David / Salomo / Absalom / Natan Gebeurtenissen Davids plan een tempel te bouwen / Absalom komt in opstand tegen zijn vader / David sterft en en wordt herdacht als Israëls grootste koning

Dieper Soms kunnen we niet doen wat op ons hart ligt om redenen die alleen God weet. Wat vind jij daarvan?

dag 18 focus / het koninkrijk Deze periode markeert het hoogtepunt van de geschiedenis van het volk van Israël in het Beloofde Land. Salomo is de ‘Zoon van David’, de gezalfde, die ervoor zorgt dat de tempel wordt gebouwd. Daarnaast bouwt hij een paleis, en er is vrede aan de grenzen van Israël. Er is nu een koninklijke dynastie, waarmee Gods beloften aan David worden vervuld. Dit is een voorproefje van het Koninkrijk wat gaat komen door Jezus Christus.

Salomo wordt beroemd door zijn wijsheid, administratieve bekwaamheid en buitenlandse diplomatie.

Daarnaast rekent hij af met oude vijanden van zijn vader, leidt hij het land naar ongeëvenaarde voorspoed en ontvangt hij lof en eer van de landen om hem heen. Op dit moment in de geschiedenis wordt Israël niet geregeerd door andere volken en is er volledige vrijheid om Yahweh, de God van Israël, te aanbidden in de prachtige tempel.

Sleutelboeken 1 Koningen / 2 Kronieken

Locaties Jeruzalem / Libanon

Sleutelteksten 1 Koningen 6:1 2 Kronieken 7:1-3, 11-16 Spreuken 10:1

Periode 971 - 950 voor Christus

Sleutelfiguren Salomo / Batseba Gebeurtenissen Salomo wordt koning / God verschijnt twee keer in een visioen aan Salomo / De tempel en het paleis worden gebouwd en ingewijd

Dieper Om God te kunnen aanbidden in vrijheid moet soms een prijs betaald worden door jezelf of anderen. Ken je voorbeelden daarvan uit je eigen leven of dat van anderen?

dag 19 focus / Het verdeelde rijk Salomo sluit veel politieke verbonden met omliggende landen en trouwt met vrouwen uit religies waarvan God Zijn volk had verboden om ermee om te gaan. Dit is het begin van het einde.

Na Salomo’s dood wijst zijn zoon Rechabeam het advies van de oudsten af en verzwaart hij de last voor het volk. Jerobeam, zijn rivaal, komt daarom met het volk in opstand en het koninkrijk splitst zich in tweeÍn. In de zuidelijke regio waar Rechabeam regeert houdt hij maar

twee stammen over, Juda en Benjamin. De overgebleven stammen voegen zich bij Jerobeam.

Gods volk kan maar twee generaties lang ervaren hoe het is om onder godvruchtig leiderschap verenigd te zijn, in verbondenheid met Yahweh.

sleutelBoeken 1 Koningen / 2 Kronieken

locaties Jeruzalem / Judea / Betel / Dan

sleutelteksten 1 Koningen 11:1-13 2 Kronieken 10:12-19

periode 930 voor Christus

sleutelfiguren Salomo / Rechabeam / Jerobeam geBeurtenissen Salomo sterft / Rechabeam wordt koning / Het koninkrijk splitst zich in noord (10 stammen) en zuid (2 stammen)

dieper Ken je een voorbeeld - persoonlijk of in je werk of studie - waar harmonie en vrede verloren ging door ongehoorzaamheid aan Gods wil?

Wat deed jij eraan?

dag 20 focus / het verdeelde rijk Na een korte tijd van betrekkelijke vrede en orde wordt het volk van God verdeeld over het noorden en het zuiden. Het noordelijke deel staat bekend als Israël en het zuidelijke deel als Juda. Elk koninkrijk drijft verder weg van God. Een opeenvolging van koningen vindt plaats over een periode van honderden jaren.

God zendt profeten om de leiders en het volk te waarschuwen voor de mogelijke en vaak nabije consequenties.

Sommige koningen zijn erger dan anderen, vooral in het noorden, waar verafgoding de plaats heeft ingenomen van het aanbidden van Yahweh. De geschiedenisboeken van de Bijbel vatten elke regeringsperiode van de koningen samen, terwijl de boeken van de profeten gaan over de vermaningen en waarschuwingen die zij spraken namens God. Deze boodschappen hebben maar weinig lichtpuntjes, want het volk gaat hardnekkig door in hun rebellie.

Sleutelboeken 1 Koningen / 2 Koningen / Jesaja

God beschermt Jeruzalem voor vijanden tijdens de regering van Hizkia / Het noordelijke koninkrijk wordt verslagen en onteerd door het Assyrische leger

Sleutelteksten 1 Koningen 18:27-39 1 Koningen 22:41-44 Jesaja 37:1-8 2 Koningen 17:21-23

Locaties Jeruzalem / Damascus / Samaria

Sleutelfiguren Elia / Elisa / Achab / Hizkia

periode 930 - 722 voor Christus

Gebeurtenissen Elia verslaat de profeten van Baäl in een uitdaging over wie de ware God van Israël is /

Dieper Hoe heb jij Gods geduld met jezelf of met anderen ervaren?

dag 21 focus / de BallingscHap Israël (noordelijke stammen) is verbannen en heeft zich gevestigd in andere regio’s. De zuidelijke stammen in Juda worden niet meegevoerd in ballingschap en 136 jaar lang ervaren ze de genade van God. In deze periode regeren zowel goede als slechte koningen in Jeruzalem.

Ondanks een korte opbloei ten tijde van koning Josia blijft het slechte uiteindelijk overheersen. Na veel waarschuwingen door profeten, wordt ook Juda meegevoerd in ballingschap.

De koning van Babylon, die de gehate supermacht Assyrië had verdreven, komt met nog meer vernietigende kracht richting Jeruzalem. De tempel, de stad en het paleis worden verwoest.

Het volk wordt ver weggevoerd van hun Beloofde Land, waar heidense volken nu de dienst gaan uitmaken.

Slechts een fractie van de bevolking blijft als dienstknecht achter in hun eigen land.

sleutelBoeken 2 Koningen / 2 Kronieken

Babylonische leger / Het volk wordt in ballingschap weggevoerd naar het grote rijk van de Babyloniërs

sleutelteksten 2 Koningen 25:8-12 2 Kronieken 35:16-19 Psalm 137:1-6 sleutelfiguren Jeremia / Josia / Nebukadnessar geBeurtenissen Profeten waarschuwen Juda omdat ze wetteloos blijven leven / Josia leidt een geestelijke vernieuwing / Jeruzalem wordt vernietigd door het

locaties Jeruzalem / Juda / Babylon / Egypte periode 586 voor Christus dieper ‘Ballingschap’ staat voor afscheiding van God. Kun je als christen afgescheiden zijn van God, God is toch alomtegenwoordig (overal tegelijkertijd)?

dag 22 focus / de ballingschap Jeremia profeteert dat het volk in ballingschap 70 jaar in Babylon zal zijn. Die periode lijkt wel een eeuwigheid. Ver weg van hun geliefde Jeruzalem, de tempel en het beloofde land, heeft het volk een lange tijd om na te denken over hun vergissingen. Een tijd die bijna twee keer zolang duurt als hun voorouders in de wildernis hebben doorgebracht.

Kunnen ze Yahweh ook aanbidden zonder de tempel? Zal God hun helpen in deze heidense cultuur?

God stuurt profeten om ze met Zijn beloften te bemoedigen. Hij is zijn volk ook goedgunstig gezind, ondanks dat sommige vijanden vreselijke plannen met ze hebben.

Hoe moeten ze omgaan met deze verbanningsperiode? Zullen ze hun geloof verliezen? Zal hun geloof zelfs verder afbrokkelen waardoor ze nog verder van God zullen afdwalen?

Verder laat Yahweh zich niet alleen zien als de God van de Joden maar ook als de God van alle naties, die handelt in soevereine kracht om te oordelen over de hele beschaving.

Hij is de ware koning der koningen.

Sleutelboeken 2 Kronieken / Jeremia

Locaties Babylon

Sleutelteksten 2 Kronieken 36:20-23 Jeremia 29:10-14

Periode 586 - 536 voor Christus

Sleutelfiguren EzechiĂŤl / Jeremia / Cyrus Gebeurtenissen Het Perzische koninkrijk verslaat Babylon / God stuurt meerdere boodschappen van hoop door zijn profeten

Dieper Hoe voelde jij je toen situaties hopeloos en buiten je eigen controle leken? Hoe hebben de beloftes van Gods trouw je (toen) geholpen?

dag 23 focus / de ballingschap Het volk dat is verbannen, wordt verspreid over verschillende delen van het Midden-Oosten. Gods zegen op Zijn volk is nog steeds werkzaam en zichtbaar in vele situaties.

God is niet alleen de Rechtvaardige van Israël, maar Hij toont zich ook Heer en Rechter van alle naties. God handelt met de naties en hun goden, die wreed de Joden onderdrukken.

Hoewel God deze vijandige supermachten gebruikt om Zijn eigen volk te disciplineren, houdt Hij ze ook verantwoordelijk voor de

Sleutelboeken Zacharia / Daniël / Ester Sleutelteksten Zacharia 10:6-12 Daniël 1:17-21 Daniël 9:1-3 Ester 9:20-22 Sleutelfiguren Daniël / Darius / Cyrus Gebeurtenissen Daniel voorspelt het rijzen en teloorgaan van koninkrijken / Sommige ballingen keren terug naar

zonden die ze begaan. En in het bijzonder voor het gebruiken van overmatig geweld tegen Gods mensen.

God belooft zijn volk uit ballingschap te laten terugkeren naar het Beloofde Land. Door het Oude Testament heen zie je dat de relatie die Israël heeft met God telkens in het teken staat van het Beloofde Land.

Jeruzalem / Joden worden vervolgd op steeds meer plekken terwijl etnische vijandigheid jegens hun toeneemt Locaties Babylon / Susa / Judea Periode 538 - 465 voor Christus Dieper Hoe helpen deze Bijbelse perspectieven jou om rust te vinden te midden van grote globale problemen?

dag 24 focus / de terugkeer God begint zijn beloften te vervullen in het terugbrengen van de ballingen naar hun Beloofde Land, maar er zijn gemengde reacties. Het land is inmiddels onder heerschappij van het Perzische rijk, waarvan de hoofdstad meer dan 1200 kilometer verderop gelegen is. God moedigt de Perzische leiders aan om de ballingen te laten gaan en te betalen voor de reconstructie van Jeruzalem.

herstelwerk is niet alleen fysiek werk, maar ook maatschappelijk-sociaal en geestelijk.

De terugkeer van het verbannen volk vindt plaats in verschillende fases. De eerste fase gebeurt onder leiding van Zerubbabel.

Er ligt grote gunst op de Joodse leiders die beginnen te werken aan het herstel van Jeruzalem. Dit

sleutelBoek Ezra

locaties Jeruzalem / Judea / PerziĂŤ

sleutelteksten Ezra 1:1-4 Ezra 4:1-5

periode 536 voor Christus

sleutelfiguren Zerubbabel / Samaritanen / Cyrus geBeurtenissen Cyrus besluit om de ballingen terug te laten keren naar Juda / Herstelwerkzaamheden beginnen / Werkzaamheden worden een paar jaar stilgelegd

dieper Dit deel van de geschiedenis van IsraĂŤl laat Gods soevereine hand zien in het doen terugkeren van Zijn mensen. Hoe geeft dit jou moed voor je eigen leven?

dag 25 focus / de terugkeer Nadat de werkzaamheden in Jeruzalem een aantal jaar hebben stilgelegen besluit de nieuwe koning Darius het oorspronkelijke decreet te handhaven. De werkzaamheden worden hervat, gefinancierd en ondersteund door de Perzen. Daniël heeft in Perzië (nog steeds) een invloedrijke positie bij de koning.

Haggai en andere Joodse profeten inspireren de werklieden met hun preken en de tempel wordt herbouwd en ingewijd. Hoewel de herbouwde tempel veel minder voorstelt dan de glorieuze tempel van Salomo, staat het symbool voor meer hoop voor de toekomst.

Sleutelboeken Ezra / Haggai

Locaties Jeruzalem / Judea / Perzië

Sleutelteksten Ezra 6:13-18 Haggai 1:1-4 Haggai 2:1-5

Periode 520 - 516 voor Christus

Sleutelfiguren Haggai / Darius / Artaxerxes / Zerubbabel Gebeurtenissen Herstelwerkzaamheden gaan verder / De tempel wordt herbouwd en ingewijd / Meer ballingen keren terug

Dieper Hoe voel je je wanneer het heden lijkt op een armoedige versie van het verleden? Heb je wel eens de neiging om het “nu” te minachten? Wat kun je doen om hoop te blijven koesteren?

dag 26 focus / De terugkeer De tempel is nu herbouwd en een klein aantal ballingen is teruggekeerd naar Jeruzalem. Toch blijft de stad in een zeer vervallen staat. Nehemia, een Joodse bediende van de Perzische koning ontvangt in de stad Susa bericht hoe slecht het ervoor staat in Jeruzalem. Hij is diep geschokt en komt in actie.

slagen. Samen met Ezra, de priester, zet hij vervolgens een grootscheepse terugkeer van de Joden op touw.

Tijdens dit alles moeten ze omgaan met kwesties zoals interculturele huwelijken, sociaal onrecht en geestelijke onwetendheid.

Hij reist na een gesprek met de koning af naar Jeruzalem om de stadsmuren en torens te herstellen.

Daar ervaart hij verzet maar hij weet het werk toch in korte tijd te doen

Sleutelboeken Ezra / Nehemia Sleutelteksten Ezra 7:1-10 Nehemia 1:1-4 Nehemia 2:1-5 Nehemia 6:15-16 Nehemia 9:1-3 Sleutel figuren Nehemia / Ezra / Artaxerxes Gebeurtenissen Nehemia leidt het herbouwen van de stadsmuren, waardoor Jeruzalem weer veilig is om te wonen / Ezra leidt

de terugkeer van vele ballingen naar Jeruzalem / Ezra leidt een stadsbrede boetedoening Locaties Jeruzalem / Judea / PerziĂŤ Periode 458 - 432 voor Christus Dieper Waar ben jij het meest door geschokt wanneer je om je heen morele en geestelijke achteruitgang ziet?

Op welke manieren brengt dit jou in beweging?

dag 27 focus / oude wijsHeden en poËzie We nemen nu een kleine omweg van de chronologische volgorde van het Oude Testament om te gaan kijken naar de oude wijsheden en poëtische literatuur in de Bijbel. Deze literatuur is diep verweven met de geschiedenis van Gods volk, en vinden we in een aantal boeken in de Bijbel. Deze boeken geven uiting aan wat zich toen afspeelde in de maatschappij, net zoals vandaag de dag kunst en muziek een afspiegeling zijn van de samenleving.

Het ‘gezangenboek’ van Israël is het boek Psalmen. Deze psalmen werden over een periode van een paar honderd jaar geschreven en samengesteld. Meerdere schrijvers deden eraan mee, waarvan koning David de bekendste is. We kijken hier naar slechts een paar psalmen.

sleutelteksten Psalm 1:1-3 – De rol van Gods woord.

Zonen van Asaf (een stam van Levieten die aanbidding leidden)

Psalm 44:21-27 – Een groepsbetuiging vanuit ontmoediging die diepe gevoelens laat zien maar eindigt met hoop. Deze psalm is geschreven door de zonen van Korach. Zij behoorden bij een stam van families die in de tempel werkten.

geBeurtenissen Koninklijke huwelijken / Feestelijke vieringen / Bedreigingen van buitenaf / Persoonlijke overwinning en strijd

Psalm 23 – De bekendste psalm; een lied van vertrouwen door David die vroeger schaapsherder was. sleutelfiguren David / Zonen van Korach /

sleutelBoek Psalmen

locaties Jeruzalem / Wildernis van Sinai / Ballingschap in Babylon periode 1200 - 400 voor Christus dieper Welke artistieke manieren helpen jou je liefde voor God te uiten?

dag 28 focus / oude wijsheden en poËzie Wijsheden werden gepresenteerd in verschillende vormen, maar altijd met verwijzing naar God. Het ontzag voor God was het begin van de wijsheid.

Wijsheid was praktisch en sociaal. Je leerde het van anderen, meestal je ouders en/of ouderen die hun vertrouwen op God stelden.

De wijsheid van de Bijbel wordt gepresenteerd in kleine verhalen, gezegdes en in sommige gevallen door omgekeerde wijsheid, het soort dat we vinden in Prediker.

Sleutelboeken Spreuken / Job / Prediker Sleutelteksten Spreuken 1:1-7 Spreuken 9:10-12 Job 40:1-10 Prediker 12:9-14 Sleutelfiguren Salomo / Job Gebeurtenissen De wijsheid van Prediker, koning Salomo, zoon van David / Het lijden van Job

Deze wijsheden bevatten filosofische inzichten en zijn altijd rondom God gecentreerd. Net zoals veel moderne gezegdes zijn ze er om te onthouden, en niet bedoeld als uitgebreid onderwijs. Ze roepen op tot reflectie en meditatie. Ze houden zich bezig met het dagelijks bestaan en met sommige grote vragen over het leven: opvoeding, werk, relaties en lijden.

Periodes Het boek Job is een oud verhaal dat van generatie op generatie is overgedragen. Job leefde in de tijd van Genesis, mogelijk in dezelfde tijd als Abraham / Koning Salomo regeerde in 950 voor Christus Dieper Welke wijsheden kun je vinden in de sleutelteksten? Hoe kun je deze toepassen in je eigen leven?

dag 29 focus / oude wijsheden en poËzie De poëzie en wijsheidsliteratuur reflecteren twee grote thema’s van Gods relatie met ons. God is soeverein, Hij regeert als Heer over alles. Maar Hij is ook heel persoonlijk betrokken bij ieder individu.

God koos het kleine stukje aarde waar Israël zou wonen. Daar groeide een volk op waardoor God zijn heerlijkheid zou laten zien, door de Redder van alle volken er geboren te laten worden.

In het Oude Testament gelden deze waarheden alleen voor het volk Israël, maar we zien er ook al sporen van Gods plan met alle volken.

Sleutelteksten Psalm 67 Psalm 8:2-5 Psalm 89:1-5 Sleutelfiguren David, Koning van Israël / Etan de Ezrachiet – een tekstschrijver die later in de geschiedenis van Israël leefde, toen veel dingen mis gingen Gebeurtenissen Aanbidding in de tempel van Jeruzalem / Ballingschap in Babylon

Locaties Jeruzalem / Babylon Periode 1000 - 400 voor Christus Dieper “Als ik zo gezegend ben, waarom gaan dingen dan niet beter?” Dit was een vraag die Gods mensen zichzelf keer op keer stelden.

Welke antwoorden zou je kunnen bedenken?

Het oude is voorbij, het nieuwe is gekomen 2 KorintiËrs 5:17

dag 30 focus / Jezus Christus Na ongeveer 400 jaar van stilte, waarin het religieuze en politieke landschap is veranderd, komt IsraĂŤl onder de heerschappij van de Romeinen. Koning Herodus regeert als een marionet, waarvan Caesar de touwtjes in handen heeft. Herodus is geen nakomeling van koning David, hij is een wrede en verraderlijke koning die geen aanspraak heeft op de troon.

Diverse vormen van geloof ontstonden tijdens deze jaren van stilte, deze varieerden van wetticisme tot liberalisme, met veel nationalistische boventonen. De taal van de wereldhandel en van de literatuur was Grieks geworden (door de grote invloed van Alexander de Grote en de uitbreiding van zijn Hellenistische rijk in 4e eeuw voor Christus). IsraĂŤl wachtte op hun Verlosser, die de vijand zou overwinnen en het volk definitief zou vestigen in het Beloofde Land.

Dan wordt na 400 jaar stilte Jezus geboren, ten tijde van Herodus.

Er staan veel religieuze fanatiekelingen op in deze tijd. Zij vormen diverse groeperingen die in opstand komen tegen de Romeinen. De farizeeën, een zeer religieuze sekte van het Jodendom, geloven dat de Messias alleen zal komen wanneer het volk zich houdt aan het verbond dat met Mozes is gesloten. Strenge naleving van de wet en haar tradities is volgens hen de enige garantie dat verlossing zal komen.

De vier evangeliën die geschreven worden, zijn biografieën over Jezus Christus (Christus is Grieks voor ‘Messias’). Het zijn ooggetuigenverslagen vanuit verschillende invalshoeken.

Sleutelboeken Matteüs / Marcus / Lucas / Johannes

Het leven en de lessen van Jezus / Dood, opstanding en hemelvaart van Jezus

Sleuteltekst Johannes 1:6-18 Sleutelfiguren Herodus / Johannes de Doper / Farizeeën / Jezus van Nazaret Gebeurtenissen Geboorte van Johannes de Doper en zijn bediening / Geboorte van Jezus /

Locaties Galilea / Judea / Jeruzalem Periode 30 na Christus Dieper Hoe voel jij je wanneer God stil is?

Wat doe je dan?

dag 31 focus / Jezus Christus Het evangelie volgens Matteüs is geschreven in de eerste eeuw en gericht aan Joodse christenen. Jezus wordt in dit evangelie vooral gepresenteerd als de zoon van David, de Messias. Jezus vervult vele profetieën uit het Oude Testament en is de nieuwe leraar van Israël, net als Mozes, alleen dan beter. Hij heeft veel confrontaties met de farizeeën.

het koninkrijk van de hemel als een aanwezige realiteit op aarde.

Het evangelie van Matteüs is goed gestructureerd en bevat de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven van Jezus: Zijn geboorte, bediening, lessen, dood en opstanding. Het werd gebruikt als leshandboek in de vroege kerken.

Jezus onderwijst in het boek Matteüs door gebruik te maken van gelijkenissen (illustraties bij waarheden). Hij spreekt veel over

Sleutelboek Matteüs Sleutelteksten Matteüs 1:1 Matteüs 5:1-12 Matteüs 12:15-21 Matteüs 13:31-35 Matteüs 16:13-16 Sleutelfiguren Herodus / Schriftgeleerden en Farizeeën / Discipelen Gebeurtenissen Jezus’ geboorte / Jezus’ verzoeking / Jezus stuurt Zijn discipelen de wereld

in / Jezus’ arrestatie en berechting / Jezus’ dood en opstanding / De grote opdracht aan de discipelen Locaties Galilea / Judea / Jeruzalem Periode 45-60 na Christus (Jezus leefde ongeveer tussen 4 voor Christus en 33 na Christus) Dieper Zie jij jezelf als iemand die in het koninkrijk van God leeft? Hoe vaak denk je daar aan? Waarom wel/niet?

dag 32 focus / Jezus Christus Het evangelie volgens Marcus wordt beschouwd als het oudste en het eerste evangelie. Het is ook het kortste. Marcus was assistent van de apostel Petrus en dit evangelie wordt dan ook gezien als de herinneringen van Petrus aan het leven met Jezus.

Het evangelie van Marcus staat boordevol actie. Jezus is een genezer, een bevrijder, een doener van wonderen die de krachten van de natuur en van de duivel overwint.

Marcus’ evangelie bevat dus meer actie dan onderwijs. Er staat niets geschreven over Jezus’ vroegere leven, maar begint wanneer Jezus aan Zijn bediening begint. Kenmerkend in deze biografie is hoe vaak Jezus verzoekt om zijn identiteit geheim te houden. Jezus wil niet dat men Hem om politieke redenen onder dwang koning maakt. De belangrijkste openbaring die het boek Marcus brengt is dat Jezus de Zoon van God is.

Sleutelboek Marcus

Locaties Galilea / Jeruzalem

Sleutelteksten Marcus 1:1-8 Marcus 2:1-12 Marcus 7:36-37 Marcus 14:61-62 Marcus 15:38-39

Periode 45 - 60 na Christus (geschreven)

Sleutelfiguren Discipelen / Hogepriesters / Maria van Magdala Gebeurtenissen Genezingen / Wonderen / Jezus’ lijden / De opstanding

Dieper Waarom wilde Jezus niet dat men Hem koning maakte?

dag 33 focus / Jezus Christus Het evangelie van Lucas vormt het eerste deel van een tweedelig relaas, samen met het boek Handelingen.

Lucas was een niet-Joodse arts.

Hij staat bekend vanwege zijn nauwkeurig gestructureerde biografie van Jezus met geweldige verhalende elementen. In het evangelie van Lucas ontdekken we een menselijke Jezus en een Joodse Messias die niet-Joden zoekt.

heel sociaal persoon in dit boek: een Redder die omgaat met alle mensen, inclusief vrouwen, wat in die tijd uitzonderlijk was. Het boek Lucas houdt zich ook bezig met de rol van de Heilige Geest. Dit gaat verder in het boek Handelingen. In het evangelie van Lucas vind je ook meer informatie over Jezus’ geboorte vanuit het perspectief van Maria.

Dit evangelie heeft beroemde paragrafen die niet gevonden zijn in andere evangeliën. Jezus is een

Sleutelboek Lucas

Jezus’ dood / Jezus’ opstanding en verschijningen / Jezus’ hemelvaart

Sleutelteksten Lucas 1:1-4 Lucas 9:51 Lucas 15:1-7 Lucas 24:9-12, 36-49

Locaties Galilea / Jeruzalem

Sleutelfiguren Maria, de moeder van Jezus / Farizeeën

Dieper Stel je voor dat jij erbij was toen Jezus na Zijn opstanding aan Zijn leerlingen verscheen. Welke emoties en gedachten waren er door jou geraasd?

Gebeurtenissen Jezus’ geboorte / Jezus’ bediening / Jezus’ arrestatie en berechting /

Periode 60 – 70 na Christus (geschreven)

dag 34 focus / Jezus Christus Het evangelie van Johannes is anders dan de andere drie evangeliën.

Matteüs, Marcus en Lucas staan bekend als de ‘synoptische’ evangeliën, vanwege de overlappende inhoud. Het grootste deel van Johannes houdt zich bezig met de laatste weken van Jezus’ leven en bediening. Johannes schrijft om te bevestigen dat Jezus zowel echt God als echt mens is.

Het evangelie van Johannes wordt vaak aangeduid als het ‘evangelie van geloof’. De woorden ‘geloven’ en ‘vertrouwen’ worden voortdurend

Sleutelboek Johannes Sleutelteksten Johannes 1:1-5 Johannes 5:24-27 Johannes 7:37-40 Johannes 15:1-5 Johannes 20:30-31 Sleutelfiguren De Joden / Lazarus / Marta en Maria / Nikodemus Gebeurtenissen Jezus’ confrontatie met de Joodse

gebruikt en omschrijven de persoon die zichzelf toevertrouwd aan Jezus Christus, de Zoon van God. Jezus verwijst in dit evangelie zeven keer naar zichzelf als ‘IK BEN’. Dit betekent dat Jezus zichzelf gelijkstelt met de God van Israël.

Er zijn verschillende wonderen, genaamd ‘tekenen’, en zeer persoonlijke gesprekken die Jezus had met mensen die niet in andere evangeliën zijn opgenomen. Ook bevat dit evangelie het meeste van de leer van Jezus over de Heilige Geest.

leiders / Tekenen van Jezus’ goddelijkheid, inclusief de opwekking van Lazarus uit de dood / Jezus’ laatste 48 uur met Zijn discipelen Locaties Samaria / Betanië / Judea / Jeruzalem Periode 95 jaar na Christus (geschreven) Dieper Heb jij een seizoen in je leven ervaren waar je ‘gesnoeid’ werd (Joh. 15)?

Hoe moeilijk was dat? Welke goede dingen kwamen eruit voort?

dag 35 focus / de jezus Beweging Het boek Handelingen beschrijft de groei van degenen die Jezus volgden de eerste 30 jaar na Zijn hemelvaart.

Het verhaal gaat verder waar het evangelie van Lucas was gebleven, in Jeruzalem. De Joodse groepering die gelooft dat Jezus de Messias is, barst uit in Gods kracht, groeit en verspreidt zich. Tegen het einde van het boek heeft de kerk Rome bereikt - een multi-etnische beweging van volgers van Christus.

In gehoorzaamheid aan Jezus’ opdracht; ‘Ga en maak discipelen van alle volken’, ondervindt de vroege kerk veel obstakels, van onder andere religieuze, filosofische, maatschappelijke en politieke aard.

Velen lijden voor Christus terwijl deze kleine groep leerlingen zich opvallend snel vermenigvuldigt, door de kracht van de Heilige Geest.

sleutelBoek Handelingen

Tarsus, later Paulus

sleutelteksten Handelingen 1:1-8 Handelingen 8:1-8 Handelingen 9:1-6, 31 sleutelfiguren Petrus / Johannes / Paulus geBeurtenissen Pinksteren, de uitstorting van de Heilige Geest / Vervolging van de kerk in Jeruzalem, in het bijzonder Stefanus / Bekering van Saulus van

locaties Jeruzalem / Samaria / Damascus periode 35 na Christus dieper Een getuige zijn van Jezus Christus, kent vele uitdagingen. Op welke manieren heeft God jou bekrachtigd om deze rol te vervullen?

dag 36 focus / De Jezus beweging Het evangelie beïnvloedde nietJoden en onthulde het inclusieve en universele karakter van het koninkrijk van God. Dit resulteerde in vele uitdagingen voor de vroege kerk.

Wat verwachtte God van de nietJoden? Het evangelie zette uiteindelijk de bekende wereld op zijn kop, op geestelijk en maatschappelijk gebied.

is het ontkennen dat Caesar heer is.

Een dergelijke belijdenis ondermijnt de politieke macht van Rome. Maar de christenen staan juist bekend om hun voorbeeldige morele leven en zorg voor de armen in de samenleving. Toch heeft de kerk vijanden van buitenaf en vraagstukken die verdeeldheid brengen van binnenuit.

De apostel Paulus wordt de grote leider van de beweging die doordringt tot de Griekssprekende wereld. De bewering ‘Jezus is Heer’

Sleutelboek Handelingen

Vergadering in Jeruzalem / Opwekking en rellen in Efeze

Sleutelteksten Handelingen 10:39-43 Handelingen 13:1-3 Handelingen 15:22-29 Handelingen 18:1, 9-11 Handelingen 19:1, 8-12

Locaties Jeruzalem / Caesarea / Klein-Azië (Turkije) / Griekenland

Sleutelfiguren Petrus / Jakobus / Paulus / Barnabas / Apollos

Dieper Waarom zien we niet dezelfde impact van de kerk op onze cultuur en samenleving?

Gebeurtenissen Petrus spreekt tot de heidenen /

Periode 35-57 na Christus

dag 37 focus / De Jezus beweging Paulus is vastbesloten het evangelie te brengen aan machthebbers. Hij getuigt moedig voor vele seculiere en religieuze leiders over het geloof in de opgestane Jezus en overleeft plannen om hem te doden, schipbreuk en ziekte. Zijn langdurige gevangenschappen geven hem de mogelijkheid om brieven te schrijven aan de eerste jonge kerken. Deze brieven vormen het grootste deel van de brieven in het Nieuwe Testament.

Hij gaat naar Rome om zichzelf te verdedigen tegen de Joden en krijgt daar een grote mate van vrijheid om zijn bediening te doen.

Het boek Handelingen eindigt waar het begint: het evangelie wordt verder verspreid van Jeruzalem tot aan de uiteinden van de aarde.

Sleutelboeken Handelingen / Openbaringen

Locaties Klein-Azië / Malta / Rome

Sleutelteksten Handelingen 25:8-12 Handelingen 28:17-24, 28-31 Openbaring 1:1-3, 19-20

Periodes 59-64 na Christus; 100 na Christus

Sleutelfiguren Paulus / Timoteüs / Felix / Agrippa / Caesar Gebeurtenissen Paulus’ arrestatie en berechtingen / Paulus’ schipbreuk / Paulus’ huisarrest in Rome

Aan het einde van de eerste eeuw vecht de kerk om te overleven tegen vijandige krachten en dwaalleer. De Openbaring van Johannes is een voorbeeld van deze uitdagingen waarmee echte, historische kerken werden geconfronteerd en van hoe God de leiding nam over de menselijke en kerkelijke geschiedenis.

Dieper Denk je dat de toekomst van de kerk over het algemeen zonnig is of dat deze bedreigd wordt, en welke dingen beïnvloeden jouw conclusie?

dag 38 focus / de kerken In het Nieuwe Testament zijn 22 brieven opgenomen. Deze bevatten een verscheidenheid aan onderwijs, bemoediging, gebed, aanbevelingen en instructies op vele niveaus. Ze zijn gericht aan zowel groepen als individuen. Sommige brieven zijn heel gestructureerd en andere weer heel persoonlijk. De apostelen schreven brieven om ervoor te zorgen dat de zuiverheid van het evangelie werd behouden. De persoon en het werk van Christus staan centraal in de brieven. De brieven gaan in op praktische situaties en omschrijven hoe het evangelie van genade kan

worden toegepast in het gezinsleven, in werksituaties, in de maatschappij en in de kerk. De Heilige Geest gaf de schrijvers openbaring over de volledige bedoeling die God had met het werk van Jezus. Dit was de vervulling van wat Jezus had voorspeld dat de Geest zou doen, hen begeleiden in de waarheid die Jezus had gegeven.

sleutelBoek Romeinen

locatie Geschreven vanuit Korinte aan Joodse en niet-Joodse christenen in Rome

sleutelteksten Romeinen 1:1-6, 16-17 Romeinen 5:1-2 Romeinen 12:19-21 Romeinen 16:25-27 sleutelfiguur Paulus tHeMa’s Universele probleem van zonde en dood / Het reddende werk van Jezus / Wie wij zijn in Christus / Het leven als christen / Hoe geloven werkt

De langste brief is de brief van Paulus aan de kerk in Rome. De boodschap van het evangelie wordt daarin compleet en gedetailleerd beschreven.

periode 57 na Christus dieper Lees Romeinen 5:1-2 opnieuw en denk na over alle voordelen die je hebt door te geloven in Jezus.

dag 39 focus / de kerken De kerken in het Nieuwe Testament worden geconfronteerd met verschillende problemen. Veel kerken bestaan uit zowel Joden als heidenen (niet-Joden). De niet-Joodse groep is weer samengesteld uit veel verschillende etnische en sociaal-religieuze segmenten van de samenleving.

De kerk moet leren omgaan met concurrerende filosofieën en wereldbeelden.

De apostelen weten dat het antwoord ligt in het trouw blijven aan Jezus Christus, de openbaring van God, en verder gaan vanuit dat referentiepunt totdat het doordringt in elk aspect van het leven.

Christenen beginnen bekend te staan om hun liefde voor elkaar en voor de armen. Het evangelie transformeert zo eerst mensen en daarna transformeert het langzaam de samenlevingen waarin zij leven.

Sleutelteksten Efeziërs 2:11-18 Filippenzen 2:1-11 Kolossenzen 2:16-23 Hebreeën 1:1-4

Locatie Klein-Azië

Sleutelfiguren Paulus / Timoteüs / Silas

Dieper Welk deel van jouw persoonlijke leven is het meest recent beïnvloed door de waarheid van Jezus?

Thema’s De verhouding tussen Joden en heidenen in het plan van God / De rol van genade versus de wet / Omgaan met de wereld waarin we leven en haar denkbeelden

Periode 59-61 na Christus

dag 40 focus / de kerken Brieven worden vaak verzonden aan kerkleiders en dan voorgelezen in de bijeenkomsten, of gekopieerd zodat andere kerken ze kunnen lezen.

De kern van het geloof van Christusvolgers wordt in de brieven verduidelijkt. Het christendom is begonnen als een tak van het Jodendom (de religie van de Joden in de eerste eeuw) maar wat zal het worden? Jezus, de Messias voor de Joden, is nu de Verlosser voor alle mensen. Hoe moeten niet-Joden nu leven voor God? Dit soort vraagstukken worden behandeld in de brieven.

Daarnaast wordt in de brieven wijsheid verschaft over de groei van de kerk, leiderschap, structuur, de rol van mannen en vrouwen en de belangrijkste verantwoordelijkheden waarop kerken zich als een gelovige gemeenschap moeten richten. Ook wordt gekeken naar hoe kerken in de samenleving trouw kunnen blijven aan hun roeping om als zout en licht te zijn voor de wereld.

Sleutelteksten Titus 1:5-9 Jakobus 1:26-27 1 Johannes 3:16-24 1 Petrus 2:9-12

Periode 50-60 na Christus

Sleutelfiguren Paulus / Jakobus / Petrus / Johannes Thema’s Leiderschap in de kerk / Authentiek christendom / Ethiek / Aanbidding Locatie Klein-AziÍ

Dieper Hoe kun je jezelf beschermen tegen alleen maar theoretische kennis hebben over de Bijbel, versus een doener zijn van het woord vanuit een hartsrelatie met God?

COLOFON Het Grote Plaatje 40 dagen door de Bijbel Oorspronkelijke titel: The Big Picture, Brent Williams, C3 Church Ryde (Sydney, AustraliĂŤ) Oplage: 500 stuks Eerste druk: juli 2015 Grafisch ontwerp: Maarten Rozeboom Vertaling: Naomi Rozeboom Gerben Oosterwijk Akketien Oosterwijk Corine Bontekoe Anne Borkent (eindredactie)

Het grote plaatje 40 dagen door de BijBel

c3arnhem.nl Kerkdiensten elke zondag 10:30 Olympus 11, Arnhem Meer lezen? bijbelkracht.nl | kracht voor elke dag Sleutels tot de Bijbel, David Pawson

C3 ARNHEM