1
2
3
49
km Druten West Maas en Waal Route
1
Knooppunten 13 12 25 23 25 16 92 41 53 57 29 10 55 89
35 34
28 25 26
20 21 45 81 86 87 59 13
Startpunt Start bij knooppunt 13 op de kruising van de Waalbandijk en Veerdam in Druten (op de Veerdam kun je parkeren). Vanaf knooppunt
13 fiets je richting knooppunt 12 . Je gaat rechts naar de Ambtshuisstraat. Ter hoogte van nummer 3 ligt aan de linkerzijde het oude rechtsgebouw van Maas en Waal / Het Ambtshuis.
1
Het Ambtshuis Ambtshuisstraat 3, Druten
Het is 1758 als het bestuur van het Ambt van Maas en Waal de herenboerderij van joffer Anna Maria van Wanrooij koopt, om van daaruit de streek te besturen en recht te spreken. De herenboerderij wordt het ambtshuis. Bij de verbouwing werden er kamers gemaakt waar de heren konden logeren, er kwam een vierschaar om recht te spreken en er kwam een herbergier om het de hoog-edelen naar de zin te maken. Het Ambtshuis trok advocaten, notarissen en doktoren naar Druten. Het huidige uiterlijk ontstond pas in 1920. De vredesrechter
verdween in 1933 uit Druten en het gebouw werd toen gemeentehuis. Het college van B en W en de ambtenaren betrokken in 1969 een nieuw, modern gemeentehuis aan de Heuvel. Het oude Ambtshuis is nu in particuliere handen. Tegenover Het Ambtshuis ligt het Boldershofcomplex.
1
2
Boldershofcomplex Ambtshuisplein 1, Druten
In 1903 gekocht door de Franse zusters Filles de la Sagesse (dochters der Wijsheid) met toestemming van de bisschop van ’s-Hertogenbosch, om hier te werken ter meerdere eer en glorie van God. Boldershof werd een instelling ter verzorging van ‘zwakbegaafde meisjes’. De zusters kregen zoveel meisjes te verzorgen dat al in 1907 een nieuw en groot paviljoen moest worden gebouwd. Tussen de beide paviljoens verrees een kapel. Boldershof had haar eigen elektriciteitscentrale die zorgde voor centrale verwarming, warm en koud water. De zusters hadden een eigen bakkerij,
wasserij en teelden eigen groenten en fruit. Er kwamen zelfs een eigen ziekenhuis en school. In de jaren zestig en zeventig veranderden de opvat tingen over zorginstellingen, wat ertoe leidde dat Boldershof uiteindelijk werd gesloten. De oude paviljoens zijn verbouwd tot woningen net als de bakkerij en wasserij. De rectorwoning en het zusterklooster bleven gespaard.
Vervolg je route richting knooppunt 12 25 . Als je bij de horeca gelegenheid De Tabaksplant de dijk op fietst richting knooppunt 23 kom je bij ‘Het Steenen Kruis’.
3
Steenen Kruis Waalbandijk 92, Afferden Volgens de overlevering is het kruis een aandenken aan de moord op een pater in 1542. Op de dag voor Kerstmis (in het jaar 1542) liep een pater uit Megen over de dijk bij Afferden, waar hij twee vechtende ridders aantrof. De pater wees deze
2
edelen erop dat ze de kerst niet met bloedvergieten moesten ontheiligen. Toen de strijders niet wilden luisteren, sprong de pater tussenbeide. In het strijdgewoel werd de pater dodelijk
getroffen. De ridders schrokken hier zo van dat beiden het klooster ingingen om te boeten voor hun zonde. De pater zou door de ridders op de onheilsplek zijn begraven.
Vervolg je route na de bezichting terug via 25 16 . Aan het plein ligt de Oude Toren.
4
Oude Toren op Het Hoog Kerkweg 30, Afferden
Deze oude toren is het laatste overblijfsel van de Middeleeuwse dorpskerk. De toren had geen eigen ingang, maar was toegankelijk vanuit de kerk door de torendeur足 opening. Van 1621 tot 1801 waren kerk en toren in het bezit van de protestanten. Nadat de katholieken in 1801 de oude kerk weer in bezit hadden genomen, werd besloten het
kerkgebouw niet te renoveren. In plaats daarvan werd er in 1833 voor gekozen om een Waterstaatskerk te bouwen tussen Afferden en Deest. De Middeleeuwse kerk op het Hoog werd in 1838 gesloopt. De Oude Toren met uurwerk en torenklok werd gespaard, maar Het Hoog was geen kerkelijk middelpunt meer.
Fiets verder richting 92 41 53 57 . Je fietst vanaf dit knooppunt door de Kerkenbuurt naar knooppunt 29 .
3
5
Kerkenbuurt Kerkpad Horssen
De Kerkenbuurt is het oudste gedeelte van Horssen. Hier werd de eerste kerk gebouwd en later in de buurt ervan nog twee. De drie schepige neogotische Sint Antonius Abt Kerk naar een ontwerp van C. Franssen, dateert van 1910. Opgetrokken in donkerrode baksteen samen met een bescheiden gebruik van natuursteen. In de kerk staat een Mariabeeld uit de 16e eeuw en een neogotisch Triomfkruis. De oude rooms-katholieke kerk is voortgekomen uit een tufstenen zaalkerkje uit de 11e eeuw. Door de in 19e eeuw bij
een restauratie aangebrachte rondboogvensters lijkt de kerk ouder dan hij is. De hervormde kerk dateert van 1822. Een driezijdig gesloten zaal gebouwtje met pastorie. Boven de ingangsgevel staat een met pannen bedekt zeshoekig klokkentorentje met leliekruis en haan.
Fiets verder richting knooppunt 29 10 55 . Vlak voor knooppunt 55 zie je links Stoomgemaal De Tuut liggen.
6
Stoomgemaal De Tuut De Tuut 1, Appeltern Stoomgemaal De Tuut in Appeltern is een industrieel monument uit 1918. Het gemaal was een belangrijk wapen in de strijd tegen het water. Een strijd die teruggaat tot de Middeleeuwen, gestart door graaf Reinoud van Gelre in 1321. Hij dwong toen de verschillende dorpen van het Land van Maas en Waal tot samenwerking bij de
4
strijd tegen het water. Er werden dijken aangelegd en over de hele oost-west richting werden twee grote weteringen gegraven. Door het inklinken van de kleibodem zakte het grondpeil in het binnenland, terwijl het waterpeil in de rivieren juist steeg. Daardoor nam de druk op de dijken toe en was de water overlast bij overstromingen veel erger dan ooit tevoren.
7
Daarom werd in 1918 stoomgemaal De Tuut gebouwd. In 1968 werd het stoomgemaal werkeloos door de bouw van een dieselgemaal. Een aantal keer per jaar is het gemaal weer op stoom. Tegenover Stoomgemaal De Tuut ligt de toegangspoort voor Huis te Appeltern.
Huis te Appeltern Maasdijk 6, Appeltern Het washuis is eind 18e eeuw volledig vernieuwd. Van de voormalige tuinaanleg zijn in het terrein buiten de omgrachting nog summiere resten herkenbaar.
Foto: Gerard Kouwenberg
De Heerlijkheid Appeltern, bekend vanaf 1379, was sinds het einde van de 14e eeuw in handen van het geslacht Van Appeltern. Van het Huis te Appeltern, dat in 1881 grotendeels is gesloopt, staat nog een klein restant. Namelijk de 18e-eeuwse aanbouw tegen het voormalige 17e-eeuwse hoofdgebouw op een omgracht kasteelterrein aan de Maasdijk nr. 6. Dit restant wordt ook wel het washuis genoemd, waarschijnlijk omdat toen in deze vleugel dienstruimten waren.
Fiets verder richting knooppunt 55 89 35 34 28 25 26 20 21 . Onderweg steek je met twee pontjes de Maas over en fiets je een stuk door Megen (Brabant). Vaart het pontje niet, dan kun je een alternatieve route nemen langs Recreatiegebied ‘de Gouden Ham’ ( 55 89
49 28 25 26 20 21 ). Vanaf knooppunt 21 fiets je een klein stukje richting knooppunt 24 tot aan het Gemaal Quarles van Ufford.
5
8
Het gemaal Quarles van Ufford Moordhuizen 18, Alphen aan de Maas november tot mei stonden grote delen van het land bij Alphen aan de Maas onder water. In oktober 1952 werd een nieuw elektrisch gemaal bij Moord足huizen in gebruik genomen. Het gemaal werd genoemd naar de toenmalige Gelderse commissaris van de koningin Quarles van Ufford. Zo kwam een einde aan de afwatering via de oude stoomgemalen in Alphen.
In de jaren dertig van de vorige eeuw werd de nieuwe Alphen足se wetering gegraven. De stoom足 gemalen die tot die tijd het water moesten wegpompen hadden te weinig capaciteit. Van
Keer terug naar knooppunt 21 en fiets vervolgens richting 45 81 . Onderweg kom je uit op een rotonde bij de Van Heemstraweg. Ga hier rechtdoor en neem de volgende straat naar links (Lakenstraat).
9
Adellijk Huis Lakenburg Lakenstraat 39, Wamel
Een laat-19e-eeuws woonhuis dat in de souterrainruimtes nog delen bevat van het oude huis, waarvan in 17e-eeuwse bronnen sprake is. De villa is namelijk gebouwd op de kelders van het vroegere kasteel Lakenburg. Hiertoe behoort de zuidoostelijke kelder met graatgewelf; het oorspronkelijke vloerniveau lag circa 125 cm lager dan thans het geval is. Het huis Lakenburg behoorde in de 17e
eeuw aan Christiaan van Balveren en Maria van der Lawick. Daarna kwam het in het bezit van de familie Van der Lawick en in 1749 van Nicolaas Hans Willem baron van Delen.
6
De laatste telg uit dit geslacht, Jacob Jan Hendrik van Delen, burgemeester van Wamel,
herschiep de oude Lakenburg in een villa en verfraaide de plaats.
Keer om en sla direct linksaf de Wilhelminastraat in. De tweede weg rechtsaf en volg de borden richting knooppunt 81 . Vanaf hier fiets je verder richting knooppunt 86 . Bij knooppunt 86 sla je rechtsaf richting knooppunt 81 . Op de Zandstraat ga je naar links in plaats van naar rechts. Aan de rechterzijde ligt de Rooms-Katholieke Kerk H. Alphonsus de Liguori.
10
H. Alphonsus de Liguori Kerk Zandstraat 77, Beneden-Leeuwen
Neo-Romaanse kruisbasiliek, gebouwd in de jaren 18981900 en gewijd aan de Heilige Alphonsus de Liguori. Een kerk gebouwd met diverse steensoorten: machinale baksteen van bonte kleur, hardsteen, zandsteen en zwart gepolijst graniet. Voor de bouw bleek uit een grondboring dat het vaste zand vijf tot zeven meter diep zat, zodat het bouwterrein
tot die diepte moest worden uitgegraven en vervolgens met zand van elders moest worden aangevuld. Leuk detail is dat dit zand werd aangekocht van het Protestants kerkbestuur. De bouwpastoor schreef met enige humor in zijn dagboek: ‘dat het zand op die manier toch weer Katholiek werd’. De inslagen in de kerk herinneren aan de Tweede Wereldoorlog.
Keer om en fiets terug richting 86 en vervolgens richting knooppunt 87 59 13 . Je bent aan het einde van de fietsroute gekomen.
7
72, 4
3 of 35 Druten km Beuningen - Wijchen Route
2
Knooppunten 68 71 72 90 89 91 92 16 27 15 14 85 86 88 87 96 99
( 46 )
98 97 57 56
60 61 67 62 63 64 88 79 78 84 85 81 80 86 87 69 73 70 68 Verkort de route tot 43 kilometer door Beuningen of 35 kilometer door Wijchen.
Startpunt Hernen Start bij knooppunt 68 . Parkeren kan op de parkeerplaats bij de kerk in de Dorpsstraat. Vanaf de parkeerplaats is Kasteel Hernen aan de overzijde gelegen. Voor de complete route of sec de route door Beuningen, fiets je vanaf knooppunt 68 richting knooppunt 71 en 72 . Vlak voor knooppunt
72 sla je links af de Veldsestraat in. Aan de rechterzijde vind je de kerk van de protestantse gemeente oftewel de voormalige Mariakerk. Kies je voor de route door Wijchen? Fiets vanaf knooppunt 68 richting knooppunt 67 . Bij knooppunt 67 sla je rechtsaf. Tegenover huisnummer 10 heb je uitzicht op de Duiventil. Lees verder bij nummer 19 op pagina 13.
11
Hervormde kerk Bergharen (Voormalige Mariakerk) Veldsestraat 16, Bergharen
Het staat vast dat de eerste kapel van Bergharen werd gebouwd op een prehistorisch grafveld. De kapel viel onder de parochiekerk te Leur, een van de oudste parochies van het aartsbisdom Keulen. In 1311 werd de kapel overgedragen aan de CisterciĂŤnzers. Zij bouwden de kapel rond 1400 uit tot een pseudo-basiliek. Even verderop
richtten de CisterciĂŤnzers een gebedsplaats in, waar de boeren uit de omgeving en pelgrims
8
van elders Maria konden aanroepen (zie Kapelberg op mijngelderland.nl). De Hertog van Gelre verkoos deze kerk voor zijn jaarlijkse ridderdagen. In deze kerk was lange tijd het hooggerecht van Maas en Waal gevestigd. Op de helaas verdwenen Blauwe steen (zie Blauwe
steen op mijngelderland.nl) hoorden diegenen die ter dood veroordeeld werden hun vonnis. Niet ver van de kerk bevond zich de Galgenberg. Rond 1600 kwam de kerk in protestantse handen. Geheel afgestemd op de protestantse eredienst is er ook een dooptuin bij de kerk.
Keer om en fiets richting de knooppunten 72 90 89 91 92 16 . Aan het plein ligt de Oude Dorpstoren, voor meer informatie zie pag. 3 (nummer 4). Fiets vervolgens richting de knooppunten 27 15 14 . In de omgeving van 15 ligt Steenfabriek Vogelensangh (Munnikhofsestraat 33). Kijk voor meer informatie daarover op mijngelderland.nl. Richting knooppunt 85 ligt aan de rechterzijde Boerderij ‘t Uiversnest.
12
Boerderij ‘t Uiversnest Van Heemstraweg 2b, Deest ooievaar, de uiver. In de huidige vorm is de boerderij betrekkelijk jong, maar in oorsprong is het één van de vier boerderijen die het klooster Grafenthal in Deest bezat. Deze abdij had de boerderij reeds in 1348. Aan het boerenbedrijf is nood gedwongen een einde gekomen doordat de bij de boerderij liggende akkers en weilanden door ontzanding veranderden in een watervlakte, de Uivermeertjes. Je kunt hier even pauzeren en genieten op het boerenterras.
Het boerderijcomplex ‘t Uiversnest ligt buiten de kom van Deest, met de rechter zijgevel gericht naar de Van Heemstraweg, de vroegere Koningstraat. Het complex bestaat uit de boerderij “‘t Uiversnest”, het bakhuis en een schuur. Boven de voordeur bevindt zich een geornamenteerd bovenlicht met een
Fiets verder richting knooppunt 85 86 88 . Tussen knooppunten 86 en 88 vind je aan de rechterzijde op huisnummer 14 Herenboer derij Het Hoogh Huys.
9
13
Herenboerderij Het Hoogh Huys Leegstraat 14, Winssen
In 1803 gebouwd door Willem Libotté, een landbouwer die zich meer bezig hield met politiek dan met boeren. Hij was lid van de Eerste Kamer. Dat kan verklaren waarom het voorhuis op het oosten is gericht en niet - zoals gebruikelijk was met het achterhuis - met het vee naar het licht. Libotté had andere inkomsten en het kan zijn dat hij heeft gekozen
voor woongemak. Momenteel is het Hoogh Huys in gebruik als Bed & Breakfast.
Fiets verder richting knooppunt 88 . Op huisnummer 41 ligt aan de linkerzijde Boerderij Brouwers Hofstad.
14
Boerderij Brouwers Hofstad Leegstraat 41, Winssen deel- en stalpartij, een ‘krukhuis’. Het woongedeelte is aan de rechterkant geheel onderkelderd en overkluisd met tongewelven. De zesruit-ramen van het woongedeelte zijn uit de 19e eeuw. De statige boerderij moet van het begin af aan in bezit zijn geweest van aanzienlijke personen. Lang is er een brouwerij gevestigd geweest. De naam van de boerderij is daaraan ontleend.
Aan het sieranker tussen de ramen van de opkamer kunnen we zien hoe oud de boerderij is: 1691. Het complex is oorspronkelijk omgracht geweest. Het woonhuis staat haaks op de
Fiets verder richting knooppunt 88 87 96 82 . Tussen knooppunt 96 en 82 ligt een rotonde. Hier neem je de tweede afslag en vervolgens houd je rechts aan (Binnenweg) en vervolgens links richting Slot Doddendael.
10
15
Slot Doddendael Binnenweg 2, Ewijk
Slot Doddendael is een Middeleeuws kasteeltje, omringd door een slotgracht. Het slot werd gebouwd in de jaren ‘30 van de 14e eeuw. Vermoedelijk is het vernoemd naar de lisdodde, een rietsoort met typische, sigaarvormige aren, die ook nu nog rijkelijk in de drassige omgeving voorkomt. Het slot was al in bezit geweest van verschillende families, toen de familie Van Stepraedt het in 1489 kocht. Het slot werd geteisterd door diverse branden en plunderingen. De slotkelder
heeft nog dienst gedaan als schuilkerk. Van die schuilkerk zijn nu nog altijd resten te zien. De laatste grondige restauratie van Slot Doddendael dateert van 1977. Sindsdien is Slot Doddendael een populair en veelgebruikt decor voor feesten, diners, trouwerijen, vergaderingen en congressen.
Fiets verder tot aan de Dijk. Hier ga je naar rechts en volg je knooppunt
99 . Vanaf knooppunt 99 kun je verder fietsen op de dijk richting De Bunswaard en de Sint Andreaskerk in Weurt (8 km). De Bunswaard ligt aan de tweede weg aan de linkerzijde. Indien je deze bezienswaardigheden wilt overslaan fiets je richting knooppunt 98 . Lees verder op pagina 12 (onderaan).
16
De Bunswaard Dijk 10, Beuningen
Het uiterwaardenlandschap ter hoogte van Beuningen is ontstaan na het sluiten van de ringdijk rond het jaar 1300. Het ligt tussen de Waal en de Waalbandijk. De uiterwaarden liepen bij hoog water telkens onder en bewoning was mogelijk op de hoogst
gelegen gronden: de weerden. De Bunswaard is daar een van. De periode tussen de 15e en de 20ste eeuw kenmerkte zich door de opkomst van de baksteen industrie. Klei werd gewonnen in de uiterwaarden en in 1917 werd een steenfabriek gebouwd. De fabriek is in de 21e eeuw
11
omgebouwd tot een complex van acht woningen. Het gebouw werd daarbij zo veel mogelijk het gebouw gelaten. Onder andere de schoorsteen en de boogconstructies van de ovens zijn er nog terug te vinden. Keer terug richting de dijk en sla linksaf. Volg knooppunt 46 . Op knooppunt 46 sla je rechtsaf de Kerkstraat in. Aan de linkerzijde ligt de Sint Andreaskerk.
17
Sint Andreaskerk Kerkstraat 52, Beuningen gelegd naar een ontwerp van architect C. Franssen. Opvallend is dat zowel het koor als de zijbeuken zijn geschoord door contra足forten. Deze geven extra soliditeit aan het gebouw. Ook is opvallend dat het middenschip een houten tongewelf heeft. Bijzonder is ook dat de kraagstenen van de pijlers zijn uitgevoerd in witte steen. Rondom de kerk is een begraafplaats met zerken uit de 19e eeuw. De kerk geldt als een van de meest zuivere voorbeelden van neogotische kerken rond 1900.
De huidige Sint Andreaskerk staat op de plek van een vroeg-middeleeuwse voor足 ganger die ook gewijd was aan Sint Andreas. De eerste steen voor deze kerk werd in 1895
Fiets verder en ga de tweede weg (Pastoor van der Marckstraat) rechtsaf. Je komt uit op de Van Heemstraweg en slaat hier rechtsaf. Deze weg volg je tot aan knooppunt 98 . Vanaf knooppunt 98 fiets je richting knooppunt 96 . Wanneer je linksaf bent geslagen op de Tempelstraat ga je de derde weg rechtsaf voor goed zicht op De Olden Tempel.
12
18
De Olden Tempel Tempelstraat 10, Beuningen boerderij van de Orde van de Tempeliers. Destijds gebouwd om pelgrims op hun kruis tochten naar het Heilige Land te beschermen. Het tegenwoordige huis is een overblijfsel van het edelmanshuis, dat waarschijnlijk al gebouwd werd in de 16e eeuw. Hoewel de oorspronkelijke ingangs partij weg is, heeft het met de bordesstoep met dubbele trap nog steeds enige allure.
Wanneer de naam De Olden Tempel is ontstaan is niet zeker. De basis zal hiervoor gelegd zijn met de omgrachte versterkte
Keer om en sla op de Tempelstraat rechtsaf. Vervolgens steek je de Koningstraat over om op de Pompenmaker uit te komen. Hier neem je het tweede fietspad naar links, steek je de Leigraaf over en kom je via het fietspad uit op de Wilhelminalaan. Op de Wilhelminalaan sla je rechtsaf richting knooppunt 97 57 56 60 61 67 . Iets verder heb je uitzicht op de Duiventil, tegenover huisnummer 10.
19
Duiventil Van Balverenlaan tegenover huisnummer 10, Leur
Een duiventil heeft alles te maken met het recht op de ‘duyveslagh’. Dit recht, bedoeld om de overlast van duiven op het land tegen te gaan, was een van de ‘heerlijke rechten’ van de adel. Behalve voor de bescherming van de oogst werden duiven ook gehouden vanwege de eieren, het vlees en de mest. Deze duiventil staat op het grondgebied van de
Heerlijkheid Leur. Hoewel in een huurcontract uit 1791 expliciet gesproken wordt over het recht van duivenslag in Leur, gaat het
13
veel verder in de tijd terug. De Heerlijkheid kent een lange geschiedenis (zie Huis te Leur op mijngelderland.nl). In de voorzijde van de til bevinden zich de invliegopeningen. In de kast bevinden zich de legkasten
en een schuifinstallatie om de invliegopeningen handmatig te openen en te dichten. In de beide zijkanten bevinden zich ruitvormige licht- en ventilatieopeningen. De toegang is aan de achterzijde.
Keer terug naar knooppunt 67 en fiets richting knooppunten 62 63 64 88 . Tussen knooppunt 64 en 88 sla je rechtsaf naar de Kasteellaan. Hier ligt Kasteel Wijchen. Volg je alleen de route door Beuningen? Keer dan terug naar knooppunt 67 en sla linksaf richting knooppunt 68 . Daar ben je aan het einde gekomen van je fietstocht.
20
Kasteel Wijchen Kasteellaan 9, Wijchen Het kasteel werd gebouwd langs een afwateringsgeul die vermoedelijk door de Romeinen is aangelegd (zie kleine Elst en zie villa Tienakker op mijngelderland.nl). De eerste Heren van kasteel Wijchen behoorden tot de hoogste adel rond de Duitse keizer die toen over deze streek heerste. Na Emilia van Oranje-Nassau woonden er nog vele families op het kasteel. De voorlaatste was Adriana Wilhelmina jonkvrouwe van Andringa de Kempenaer. Ze liet het kasteel opnieuw opbouwen na de brand in 1906. Het kasteel is nu van de gemeente Wijchen. In het kasteel is Museum Kasteel Wijchen gevestigd.
De beroemdste bewoners van het kasteel te Wijchen zijn Emilia van Oranje-Nassau, dochter van Willem van Oranje, en haar echtgenoot Emanuel van Portugal. Emilia’s broer Maurits keurde het huwelijk af. Ze moesten buiten Den Haag gaan wonen en besloten in 1609 naar Wijchen te vertrekken. De geschiedenis van het kasteel begon waarschijnlijk al rond het jaar 1000.
14
Fiets terug naar de Meester van Coothlaan en sla rechtsaf richting knooppunt 88 79 78 84 85 81 . Bij knooppunt 81 heb je een prachtig uitzicht over de Maas. Hier vond in 1926 de overstromingsramp plaats.
21
Watersnoodramp 1926 Kruising Maasbandijk / Hoeveweg, Balgoij Foto: Pagus Balgoye 2014
De Maas is een typische regenrivier. Het water kan plotseling stijgen en dan loopt de boel onder. In 1993 en in 1995 stond het water hier tot aan de top van de dijk. In 1926 voltrok zich een ramp. Dorpen als Balgoy zijn in de vroege Middeleeuwen ontstaan op vruchtbare oeverwallen langs de Maas. De dijken langs de Maas bleken door de eeuwen heen vaak te zwak, getuige de vele wielen in deze streek. In de ochtend van 31 december 1925 brak de dijk van de Maas in Nederasselt waardoor het
Land van Maas en Waal overstroomde. Door het binnenstromende water en ijs werden 3000 huizen beschadigd of verwoest. Ook in Balgoy was het een ramp van ongekende orde. In Alverna staat een herdenkings足monument over de watersnoodramp uit 1926 (zie mijngelderland.nl).
Fiets verder richting 80 86 87 69 . Tussen knooppunt 87 en 69 ligt aan de rechterzijde Boerderij de Strijdtkamp.
22
Boerderij de Strijdtkamp Maasbandijk 60, Niftrik Boerderij de Strijdtkamp dankt haar naam aan de slag bij Niftrik in 1388. In die slag voerden de Brabanders en de Geldersen strijd om het bezit van de stad Grave, een van de heftigste slagen in de geschiedenis van Nederland.
15
Aangenomen wordt dat ter hoogte van de boerderij de Strijdtkamp de Brabanders over de Maas kwamen en er ook weer in werden teruggedreven. Hoewel de dijkring om het Land van Maas en
Waal toen al was gesloten, was er nog steeds geen brug. Alleen ‘s zomers was het mogelijk om ter hoogte van Ravenstein de Maas door te waden naar Niftrik.
Fiets verder richting 69 73 . Bij knooppunt 73 ga je rechtdoor en vervolgens linksaf naar de Kruisstraat. Sla rechtsaf op de Grootestraat. Aan de rechterzijde ligt De Munte.
23
De Munte Grootestraat 13, Batenburg
In De Munte in Batenburg was in drie korte perioden tussen 1351 en 1622 de muntslag gevestigd. Het recht van muntslag werd verleend door de Duitse keizer. Hoewel de Heren van Batenburg geen bewijzen konden laten zien, beweerden zij dit recht gekregen te hebben in 1317. Er werden wel Batenburgse munten geslagen, maar de aantallen munten die nagemaakt werden voor andere streken en landen waren veel groter. Tussen 1550-1582 werden er tienduizenden munten geslagen. Dukaten, angelotten, knapkoeken, slangenkronen,
cruzado’s en vooral daalders in talrijke soorten en afmetingen. Vanaf het begin werd er door kwade tongen, zelfs door de keizer, gezegd dat er duizenden valse munten door Batenburg in omloop werden gebracht. Dit leidde uiteindelijk tot een verbod op het gebruik van Batenburgs geld.
Fiets verder richting knooppunt 70 . Bij knooppunt 70 aangekomen ga je rechtdoor en sla je rechtsaf (Neerveld). Vervolgens ga je naar links (De Dreef) om bij knooppunt 68 te komen. Je bent aan het einde gekomen van de fietstocht.
16
17
18
19
20