BThaber 1236. Sayı

Page 1

Sayfa

6

Sayfa

E - TOPLUM

8

EDİP EMİL ÖYMEN

TEKNO-POLİTİK

OSMAN COŞKUNOĞLU

• Nasıl çalışmak: Arnold Schwarzenegger gibi mi, Elon Musk gibi mi, “Multitusking mi?

• Plastik krizi, sanata fırsat?

25. yıl HAFTALIK BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE EKONOMİSİ GAZETESİ www.bthaber.com.tr

SAYI

1236 16 - 22 Eylül 2019

19. Bilişim Zirvesi 20-21 Kasım İstanbul Kongre Merkezi - DATA TALKS Sayfa

10

‘Kuantum Sonrası Kriptoloji’ kavramı hayatımıza girdi Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı (ISC TURKEY 2019) 16-17 Ekim tarihinde Ankara’da düzenlenecek.

Sayfa

4

Sayfa

3

VERBİS’e son kayıt 31 Aralık’ta KVKK kapsamında, şirketler veri sorumlularını 31 Aralık gününe kadar VERBİS’e kayıt ettirmek zorundalar.

MAKS ile bilgi, iki boyuttan üç boyutlu hale geçiyor İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve ASELSAN’ın bir araya gelerek başlattığı, her adrese tek bir tuşla ulaşılabilecek yerli ve milli dijital dönüşüm altlığı Mekânsal Adres Kayıt Sistemi (MAKS) tanıtıldı. MAKS projesi kapsamında şu ana kadar 29 ilde, 17 milyon adres, yaklaşık 8,3 milyon yapı, 438 yetkili idare mekânsal hale getirildi.

Sayfa

Sayfa

7

11

TÜRKİYE’NİN VERİ MERKEZİ

RADORE BTvizyon rüzgarı Ege’de esiyor BTvizyon Anadolu Toplantıları’nda sıra Ege’de. 3 Eylül Salı günü Dedeman Park Hotel’de gerçekleşen BTvizyon Denizli etkinliği bu bağlamda yılın ilk Ege etkinliği oldu.

DevOps Kültürünün Kurum İçinde Gelişimi ve Desteklenmesi Neden Önemli? ‘DevOps’, şirket içinden ve dışından paydaşlarla, kurumsal kültürün, kurumsal kültüre uygun bir mimari ile yenilenmesi, merkezde konumlanan BT’de herkesin söz ve pay sahibi olabilmesi demek. Ayrıntılar dosya sayfalarımızda.

radore.com



BThaber

GÜNDEM

16 - 22 EYLÜL 2019

3

MAKS ile bilgi, iki boyuttan üç boyutlu hale geçiyor

İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve ASELSAN’ın bir araya gelerek başlattığı, her adrese tek bir tuşla ulaşılabilecek yerli ve milli dijital dönüşüm altlığı Mekânsal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) tanıtım toplantısı İzmir’de gerçekleştirildi. MAKS projesi kapsamında şu ana kadar 29 ilde, 17 milyon adres, yaklaşık 8,3 milyon yapı, 438 yetkili idare mekânsal hale getirildi. Toplantıya; İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, İzmir Valisi Erol Ayyıldız, Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü Engin Sarı ibrahim katıldı. Toplantıda konuşan Soylu, projenin Türkiye'nin vizyon projelerinden biri olduğuna inandığını kaydederek İçişleri Bakanlığı’nın iç güvenlikte yürüttüğü çeşitli faaliyetlerinin yanı sıra özellikle dijital altyapılar noktasında oldukça önemli projelere imza attığını vurguladı.

Verimlilik ve hizmet kalitesini artırma adına dijital altyapıları olabildiğince birbiriyle entegre ederek Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Göç Genel Müdürlüğü, Nüfus Genel Müdürlüğü, Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı birimleri arasında veri paylaşımını sağladıklarına dikkat çeken Soylu, kadına yönelik şiddet olaylarına acil müdahaleyi sağlayan KADES adlı mobil uygulamayı hatırlatarak bu uygulamayı indiren kişi sayısının 182 bin 795 olduğu bilgisini verdi. ASELSAN ile imzalanan projenin maddi büyüklüğü 440 milyon TL Mekânsal Adres Kayıt Sistemi'nin (MAKS) çok büyük, kapsamı geniş, daha da genişlemeye müsait, kamu yönetiminde pek çok alana hizmet sunabilecek önemli bir proje olduğuna dikkat çeken Soylu, şunları aktardı: “MAKS, elimizde kişilere bağlı veri olarak bulunan adres bilgilerinin; coğrafi bilgi sistemleriyle mekânlara giydirilmesi, koordinatlarla tanımlanmış yapılara ait farklı veri setleri oluşturulması ve bu bilgilerin analiz yapmak üzere işlenebilmesi, ilgili kurumlarla paylaşılabilir hale getirilmesidir. ASELSAN ile birlikte gerçekleştirdiğimiz ve bana göre bilginin iki boyutlu halden üç boyutlu hale geçtiği MAKS projesi kapsamında şu ana kadar 29 ilde, 17 milyon adres, yaklaşık

8,3 milyon yapı, 438 yetkili idare mekânsal hale getirildi. 2015 sonunda ASELSAN'la aramızda imzalanan projenin maddi büyüklüğü 440 milyon liradır. 2019 sonu için nüfus bakımından ülkemizin yüzde 44,5'ine, yüzölçümü bakımında da yüzde 35'ine ulaşmayı hedefliyoruz. Projenin tamamlanması da, 2020 yılının sonunda gerçekleşecektir. Bu projeden beklentilerimiz, kamu hizmetlerindeki verimlilik artışımız, hizmetleri ve yatırımları planlarken daha doğru analizler yapabilme imkânına kavuşmamız, afet, yangın ve diğer acil durumlarda, asayiş olaylarında müdahale sürelerinin kısalması ve devletin herhangi bir konuda politika belirlerken, sahadaki fotoğrafı daha detaylı, daha sağlıklı görebilmesi, haliyle daha sağlıklı, doğru karar verebilmesidir." MAKS, kamu görevlerinin en önemli rehberi olacak Soylu, afetlere karşı alınacak tedbirlerin planlamasından, uyuşturucuyla mücadele

önlemlerine, yangınlara müdahaleden sosyal projelerin planlanmasına kadar pek çok konuda MAKS projesinin, kamu görevlilerinin en önemli rehberi olacağının altını çizerek projenin 112 acil çağrı merkezindeki çalışana da, yangına müdahale eden itfaiye personeline de rehber olacağını vurguladı ve şu bilgileri verdi: “MAKS projesi ayrıca coğrafyamızda yaşanan göç konusundaki adımlarımızda bize yardımcı olacağı gibi bilhassa düzensiz göçle mücadelede de önemli katkılar sunacak. Suç ve suçluyla mücadelede koordinasyonun artırılması, sosyal politikalarda yerel düzeye inebilmenin kolaylaştırılması, imar ve mimari estetik açısından yerleşim yerlerinin planlanmasında kolaylık sağlaması, kent ve kentleşmeyle ilgili projelere yerel ve bölgesel açıdan katkı sunması, bu projeden beklediğimiz diğer çıktılardır.”

Kamunun kapsamlı BT yolculuğu ele alınacak Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Konferansı, 9 Ekim'de Kocaeli'nde Bilişim Vadisi'nde kamu ve özel sektörü buluşturacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayesindeki Bilişim Vadisi ve EFF Organizasyon'un gerçekleştireceği, kamu ve özel sektörden üst düzey yöneticilerin katılımının beklendiği Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Konferansı, bu yönüyle Marmara

bölgesinin etkili ve kapsamlı BT etkinliklerinden biri olmayı hedefliyor. Bu hedef paralelinde dijital dönüşüm ve yol haritası, Endüstri 4.0, yapay zeka, IoT teknolojisi ve stratejileri, akıllı şehirler, endüstriyel akıllı üretim, siber güvenlik, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), dijital para birimleri ve teknolojileri, son kullanıcı deneyimleri gibi güncel konu başlıkları ele alınacak.

İlgili bakanlıklardan, belediyelerden, üniversitelerden, idare başkanlıklarından, sanayi odaları ve ticaret odalarından, ayrıca teknoloji sağlayıcı firmalardan, son kullanıcı odaklı firmalardan, operatörler ve finans başta olmak üzere birçok sektörden katılımcı Bilişim Vadisi'nde bir araya gelecek. STM, Vestel, Logo Yazılım, Uptime Institute, Ortem, İnforte,

Türkiye Bilişim Derneği (TBD), Gebze Teknik Üniversitesi gibi sponsorların yanında, Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, ISO, TÜBİTAK, STM, Vestel gibi kurumlardan isimler de konuşmacı olarak konferansta yer alacak. Detaylar için www.gictc.net adresini ziyaret etmek veya info@ effuture.com adresine e-posta göndermek mümkün.


4

BThaber

E-TOPLUM

16 - 22 EYLÜL 2019

VERBİS’e son kayıt 31 Aralık’ta Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında şirketlerin veri sorumlularını kayıt altına alan VERBİS’e kayıt yükümlülüğünü yerine getirmeyen şirketler 20 bin TL’den 1 milyon TL’ye kadar idari para cezasıyla karşı karşıya kalacak. VERBİS’e son kayıt tarihi 31.12.2019 tarihine kadar uzatıldı. Türkiye’de faaliyet gösteren kurumların son kullanıcıya ait veriyi daha kontrollü ve belirli standartlar çerçevesinde kullanabilmesini sağlamak amacıyla 2016 yılında yürürlüğe giren KVKK, üç yıl içinde kamu ve özel sektörün dinamiklerine uygun olarak güncellendi. Bundan sonra da güncellenmeye devam edecek. Innovera Denetim ve Danışmanlık Servis Müdürü Tarık Kapucu, KVKK uyumluluğu için hem hukuk hem teknoloji tarafını uzun vadeli planlamayan kurumların risk altında olduğunu vurgulayarak “KVKK bir 100 metre koşusu değil; uzun soluklu bir maraton” yorumunu yaptı. KVKK’nın yaşayan bir döngü olduğunu ve haberleşme teknolojileri geliştikçe yeni değişikliklerin yapılacağını kaydeden Kapucu, “KVKK denince bir yandan hukuki süreçleri ve yasal uyumluluğu gözetirken diğer yandan da yapılacak teknoloji yatırımlarını netleştirmek gerekiyor. Innovera olarak bu üç ana başlık altında uzmanlığımız ve alanında yetkin

iş ortaklarımızla birlikte, KVKK süreçlerini doğru yönetmeleri için şirketlere danışmanlık hizmeti veriyoruz” açıklamasını yaptı. Yerelde KVKK, küreselde ise GDPR için şirketlerin kendi özel yol haritalarını çıkarıyoruz Kapucu, KVKK ile ilgili adımları şöyle aktardı: “Hukuki süreçler, Innovera’nın iş ortağı ağında bulunan hukuk bürolarıyla birlikte yönetiliyor. Bu kapsamda şirketlerin kullandığı veriler, bu verinin hangi standartlara göre alındığı, küresel ölçekte GDPR ile uyumluluğu gibi kritik tespitler yapılıyor. Ayrıca

şirketlerin ‘Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi’ VERBİS’e kaydı yapılıyor. Veri sorumlusu olan şirketlerin ceza riski olmaksızın bu dönüşümü gerçekleştirmesi, alanında uzman hukukçular gözetiminde tamamlanıyor. İkinci adımda; şirket içindeki politika ve prosedürler KVKK Uyum Kılavuzu ışığında incelenerek, kurumun bu kılavuzda belirtilen yönergelere uygun biçimde işlemesi için gerekli danışmanlık hizmeti veriliyor. Bu iki kritik değerlendirme sonrasında ise her şirketin kendine özgü ‘KVKK Teknoloji Skoru’ tespit ediliyor. Innovera, bu skorun iyileştirilmesi ve ihtiyaç

duyulan seviyeye getirilmesi için yapılması gereken teknoloji yatırımları konusunda danışman rolü üstleniyor. Şirketlerin teknoloji skorunu gerekli seviyeye yükseltmek için ihtiyaç duydukları yeni teknolojiler ve mevcut ürünlere yapılacak güncellemeler tek tek tespit ediliyor. Her kurum için KVKK özelinde olmazsa olmaz yatırımlarının maliyetini çıkarıp, gerekli teknolojilerin entegrasyonunu ve danışmanlığını üstleniyoruz. Böylelikle yerelde KVKK, küreselde ise GDPR için şirketlerin kendi özel yol haritalarını şekillendirerek verimlilik sağlıyoruz.”

Verimizin kıymetini bilmenin tam zamanı… İnteraktif Reklamcılık Derneği (IAB) ev sahipliğinde Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (KVKK) uygulamalarını ve kayıt süresi 31 Aralık 2019’da sona erecek olan Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi’nin (VERBİS) detaylarını paylaşmak amacıyla 6 Eylül’de Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir’in katılımıyla bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Dijitalleşme ile birlikte kendine uygulama alanları bulan veri temelli ekonomi sayesinde kişisel verilerin değeri daha yakından hissedilmeye başlandı. Kişisel verilerin korunması bağlamında teknoloji ve internet bağımlılığına da dikkat edilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Faruk Bilir, “Çevrimiçi ortamlarda paylaşım yaparken, paylaştığımız kişisel verilerin gelecekte

olumsuz sonuçlar doğurabileceğini de düşünelim, paylaşım yaparken ilerisini düşünerek hareket edelim. Birkaç basit adım ve biraz dikkat ile birçok siber tehditten korunmak mümkün. O yüzden ‘Kişisel veri güvenliği, kişinin kendisiyle başlar’ diyoruz. Yani takipçi sayısı, beğeni sayısı kişisel verilerinizden daha önemli değil” dedi. IAB Türkiye Başkanı Neslihan Olcay ise “KVKK, dijital pazarlama iletişimi dünyasına ek yükümlülükler getirdi. Uygulamanın başlamasıyla bireyler interneti kullanırken bilgilerinin sadece izin verdikleri doğrultuda kullanılacağı, istismar edilmeyeceği güvenini taşırken; ilgili taraflar, bilgilendirme yapma ve bireyin rızasını alma sorumluluğunu üstlendi” açıklamasını yaptı.

Sağlıkta teknoloji, bireysel ve teknolojik sağlık için geliyor Saglikaktuel, 30 Ekim – 1 Kasım 2019 tarihleri arasında düzenlenecek HIMSS’19 Eurasia’da yerini aldı. 2006 yılında kurulan, Sağlık Aktüel sitesinin ziyaretçi profilini özel ve kamu sağlık sektörü çalışanları, sektörün yöneticileri, doktorlar, devlet hastanesi ve üniversite hastanesi çalışan ve yöneticileri, eczaneler, ilaç firmaları, optisyenler, medikal firmalar ve sağlıkla ilgili haberleri araştıran ve

ilgilenen ziyaretçiler oluşturuyor. Sağlık Aktüel sitesinin kayıtlı 20 bininin üzerinde sağlık sektöründe görev yapan üyesi ve sosyal paylaşım sitelerinde de 100 bin civarında takipçisi var. Bu sitelerde Sağlık Aktüel’in sayfaları yer aldığı gibi, haberler de sosyal medya hesaplarında paylaşılıyor. Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşları, SGK, Maliye Bakanlığı, Resmi Gazete, Kamu İhale Kurumu, sendikalar,

odalar, dernekler, ajanslar gibi kurumlarının yayımladığı mevzuatlar, duyurular, haberler takip edilirken, mevzuat değişiklikleri ve birleştirilmiş/ güncel halleri de bu platformdan sektöre servis ediliyor. Kamu kurumlarının haberleri, kurum genel müdürlükleri bazında da takip edilerek Sağlık Aktüel üzerinde ayrı indeksleniyor. Öte yandan Sağlık Bakanlığı, SGK ve diğer takip edilmesi gereken

kurum mevzuatı da anlık takip edilerek, kamu, özel ve üniversite hastanelerine anlık bildirimler yapılmakta. Kurumsal üyelere bilgilendirmeler ise e-Posta ve SMS yoluyla gönderilmekte. Site; Sağlıklı Yaşam, Uzman Görüşü, Formunu Koru gibi kategorilerle ve sosyal sitelerde yaptığı paylaşımlarla, sadece sağlık sektörü profesyonellerine değil, sektörün hedef kitlesi olan kişilere de haber sunmakta.



6

E-TOPLUM

BThaber

Edip Emil Öymen edip.oymen@outlook.com

16 - 22 EYLÜL 2019

Plastik Krizi, sanata fırsat? henüz yeni hizmete girmiş Tate Modern çağdaş sanat merkezinde aynalar ve turuncu ışıkla yarattığı “güneş” yerleştirmesi o kadar sıradışı ve yenilikçiydi ki bir yılda 2 milyon kişi görmeye gitti. Eski elektrik santralinden bozma yeni çağdaş sanat merkezi, Eliasson sayesinde sanat dünyasının dikkatini çekti. Sanatçı, daha o tarihlerde yeni konuşulmaya başlanan İklim Değişikliği konusunu yapay güneşiyle sanat gündemine taşımıştı.

İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın bu yılki Bienal konusu “Yedinci Kıta.” Büyük Okyanus’a kadar ulaşan plastik atıklar 3.4 milyon kilometre kare büyüklüğe erişti, 7 milyon ton ağırlığında bir bulamaça dönüştü. Uzun yıllar boyunca derelerden nehirlere, oralardan denizlere, okyanuslara karışan, yok olmayan plastik atıklar “adeta” yeni bir kıta oldu… Ne var ki Bienal için seçilen tema, Bienal’in yapıldığı ülkenin çevre yönetimi, özellikle de plastik atık konusunda sorunlu olduğu gerçeğini de gündeme taşıyor. WWF Dünya Doğa Vakfı’nın “Plastik Kapanından Çıkış” başlıklı raporuna (2018) göre Akdeniz’deki atıkların yüzde 95’i plastik maddeler: Bir kilometre karede 5 milimetreden küçük 1 milyon 250 bin plastik parça. En çok plastik atık Türkiye’den (günde 144 ton). İkinci sırada İspanya (126 ton), sonra İtalya (90 ton), Mısır (77 ton), Fransa (66 ton) geliyor. Akdeniz kıyı turizmi, atıkların her yıl yüzde 40 artmasına neden oluyor. https://bit. ly/2lCUIiC Aynı vakfın 2019’da yayınlanan “Plastik selini durdurun: Akdeniz ülkeleri denizlerini nasıl kurtarabilir?” başlıklı raporunda ise: “Akdeniz bölgesinde atık yönetimi dışında kalan plastik çöplerin yüzde 43’ü Mısır, yüzde 19’u Türkiye, yüzde 7.6'sı İtalya kaynaklı. Türkiye’den Akdeniz’e plastik atıkların denize ulaştığı noktaların başında Ceyhan - Seyhan havzaları geliyor. Bu bölgeden günde kişi başı ortalama 31.3 kilo plastik

Sanatçı, aradan geçen yıllarda iklim ve çevre konusunda çok sayıda özgün, yaratıcı, yenilikçi eserler sundu dünyaya. atık Akdeniz'e karışıyor. Listenin ikinci sırasında 26 kilo ile Barcelona, sonra 21 kilo ile TelAviv var. İzmir bölgesi 7.2 kilo ile listede.” https://bit.ly/2IsUBxK Greenpeace’in 2016-18 döneminde plastik atık sorununu değerlendirdiği raporda (2019) Türkiye’nin adı 8 kez geçiyor: “Türkiye’nin plastik atık ithalatı 2016’dan itibaren “her ay” 4 bin ton artarak 2018’de “her ay” 33 bin tona yükseldi. 2018 ortasında ithalat “her ay” 20 bin tona geriledi ve o düzeyde kaldı. Ancak, 2018 Ekim’den itibaren İngiltere’den 10 bin ton atık ithal edilmeye başlandı.” Bu atıkların ne kadarının nasıl işlendiğine, nasıl dönüştürüldüğüne ilişkin açık bilgiye rastlamıyoruz. https:// bit.ly/2J2BuNx Dünyanın başında zaten –çözümü mümkün görülmeyen- bir İklim Krizi

var. Plastik atıkların ulaştığı muazzam sorunun da nasıl çözüleceği belli değil. Çünkü sorun, Büyük Okyanus’ta – uzakta bir yerlerde- biriken atıklarla sınırlı değil. Bunlar, her yerde. Marmara Denizi’nde de… Böyle bir sorunun varlığına –nihayet- bu yıl dünya kamuoyu farkına varabildi. Oysa uzmanlar yıllardır anlatmaya çalışıyordu. Ama hala önemini anlamayanlar, ilgilenmeyenler çoğunlukta. Konuya dair anlık girişimler, birer Instagram, Facebook görseli olarak kalacak. Sanatçılar da, İklim Krizi’ni ve onunla aynı zamanlı diğer çevre krizlerini kendi yaratıcılıklarına göre işliyorlar. Hepsinin “rock yıldızı”, dünya çapında tanınan (Berlin’deki stüdyosunda 120 kişilik ekibiyle çalışan) Danimarkalı tasarımcı, mimar, yerleştirme “sihirbazı” Olafur Eliasson… 2003’te Londra’da

Örneğin, 2015’te Kuzey Buz Denizi’nden getirttiği 30 buzul parçasını Paris’in orta yerinde, Fransız ulularının mezarlarının bulunduğu Pantheon Binası’nın önünde erimeye (ölüme) bıraktı. Bu girişimin tarihi önemliydi: O günlerde Paris’te İklim Değişikliği Taraflar Konferansı toplanıyordu (COP21). Sanatçı, aynı etkinliği Aralık 2018’de Londra’da Tate Modern önünde tekrarladı. Buzullar, herkesin gözünün önüne eriyip yok oldular. Benzer bir yaratıcı-yenilikçilik Avusturyalı fotoğraf sanatçısı Andreas Franke’nin denizin 40 metre altında “açtığı” sergi: 24 fotoğrafını sergiliyor. “Plastik Denizinde Boğulan İnsanlar.” Sergi mekanı olarak, Florida açıklarında bir ABD savaş gemisi batığını seçti. Dalmayı bilenler, aşağıya inip, moralleri bozulup yukarıya çıkıyorlar.


BThaber

BİLİŞİM DÜNYASI

16 - 22 EYLÜL 2019

7

BTvizyon rüzgarı Ege’de esiyor BTvizyon Anadolu Toplantıları’nda sıra Ege’de. 3 Eylül Salı günü Dedeman Park Hotel’de gerçekleşen BTvizyon Denizli etkinliği bu bağlamda yılın ilk Ege etkinliği oldu. Her zaman olduğu gibi bilişim teknolojileri sektörünün farklı alanlarında çok sayıda lider vizyoner sunumları ile etkinlikte konuştu. Etkinliğin ilk sunumu ise ICANN Türkiye Global Destek Lideri Seda Akbulut gerçekleştirildi. Akbulut, ICANN’i kurum ve kuruluşlarla birlikte, internetin çalışmasına yardımcı olan bir kurum olarak nitelendirirken, bu yolda sürekliliği sağlayan diğer iş ortaklarından da örnekler sundu.

ICANN Türkiye Global Destek Lideri Seda Akbulut Etkinliğin Ana Sponsoru olan TechData & NetApp bölge iş ortağı InfoTürk Grup Genel Müdürü Murat Tepeli de etkinliğin konuşmacıları arasındaydı.

InfoTürk Grup Genel Müdürü Murat Tepeli 1997’de Denizli’de kurulan bir şirket olduklarını, bugün gelinen noktada İstanbul, İzmir ve Ankara ile toplam 4 ayrı ilde faaliyet gösteren bir şirket kimliği edindiklerini söyleyen Tepeli, şirketler için dijital dönüşüm süreçlerinde nasıl bir rol oynadığını katılımcılar ile paylaştı. Etkinlikte konuşulan konulardan biri de operasyonel ERP uygulamaları oldu. AKEAD Yazılım Satış ve Pazarlama Müdürü M. Fatih Karcı üretim ve saha satış süreçlerinde ne gibi faydalar sağladıklarını sundukları bu faydaların

AKEAD Yazılım Satış ve Pazarlama Müdürü M. Fatih Karcı beraberinde eskiye kıyasla ne gibi operasyonel faydalar sunduğunu dile getirdi. BTHABER Şirketler Grubu’nun bu yıl Kobi Destek Projesi kapsamında desteklediği üç firmadan biri olan Skysens’in Kurucu Ortağı ve CEO’su Burak Polat ise etkinlik kapsamında, sundukları endüstriye özel uçtan uca nesnelerin interneti çözümlerini katılımcılara sundu. Üretim süreçlerinin akıllanması ve yüksek üretim verimliliği ile birlikte endüstri 4.0 kavramının toplam kar artışında belirleyici rol oynadığını kaydetti. ‘’Veri ile Dünya Değişir’’ isimli sunumu ile etkinliğin ana sponsoru TechData & NetApp’ın İş Birimi Yöneticisi Murat Arkalı BTvizyon Denizli konuşmacıları arasındaydı. Sunumda NetApp’ın Data Fabric çözümünden söz eden

TechData & NetApp İş Birimi Yöneticisi Murat Arkalı

Arkalı NetApp Data Fabric’in açık ve çoklu bulut mimarileri, yeni nesil data merkezleri ev kurumsal bilgi işlem yapılarının merkezinde yer aldığını dile getirdi. Alaris Ülke Müdürü Mustafa Gökhan Yenigün ise kağıttan veriye geçiş sürecinde neler sunduklarını anlattı. Muhaberat otomasyonu, belge yönetimi, form işleme, müşteri kazanımı ve muhasebe otomasyonu gibi başlıklarda müşterilerine değer katan hizmetler sunduklarını belirten Yenigün, her ihtiyaca uygun bir ürün bulundurma sebebiyle tercih nedeni olduklarını söyledi.

Alaris Ülke Müdürü Mustafa Gökhan Yenigün Yeni nesil ödeme sistemleri BTvizyon Denizli etkinliğinde, Bakiyem Kurucusu Umut Yalçın tarafından anlatıldı. KOBİ Destek Projesi kapsamında BTHABER şirketler Grubu firmalarının desteklediği firmanın yöneticisi olan Yalçın konuşmasında paranın evriminden yeni nesil ödeme imkanlarına, yeni yöntemlerin eskiye kıyasla sahip olduğu avantajlar ve dezavantajlara değindi. Türkiye’nin katma değerli teknoloji distribütörü Tesan’ın Genel Müdürü Rüştü Arseven,

Tesan Genel Müdürü Rüştü Arseven dönüşüm kavramına dikkat çeken konuşmacılardan biriydi. Türkiye’ye ilişkin bilgi teknolojileri pazar kırılımlarını katılımcılar ile paylaşan Arseven, Bilişim500 2018’in ‘’Dağıtıcı’’ kategorisinde elde ettikleri birinciliğin altını çizdi. Üretim teknolojilerinde saha verimliliği, dönüşümün öncelikli konularından biri. BTvizyon Denizli’de bu konu hakkında konuşan SSID Global Kurucu Ortağı Serkan Yücesan, üretim teknolojilerinin kendi içinde ürün tasarım teknolojileri, süreç teknolojileri, tedarik planlama teknolojileri ve bilgi değişim teknolojileri olmak üzere farklı başlıklara ayrıldığını ve bu çalışmalar sayesinde, üretim bandını takip etme, veri toplama, kayıp ve kazanları izleme, arıza takibi ve doğru personel kullanımı gibi kazanımlar elde edildiğini belirtti.

SSID Global Kurucu Ortağı Serkan Yücesan

Dijital Dönüşüm ve Akıllı Firmaların Yol Haritası Denizli’de düzenlenen BTvizyon’da, Bilişim A.Ş. ERP Ürün Müdürü Sedat Yılmaz, IAS Yazılım Genel Müdürü Cüneyt Ömer Günaydın ve Sirmersan İş Geliştirme Müdürü Yigitcan Sirkeci’nin yer aldığı ve moderatörlüğünü Kurumsal Dönüşüm Platformu Koordinatörü M. Göker Sarp’ın yaptığı “Dijital Dönüşüm ve Akıllı Firmaların Yol Haritası” paneli de düzenlendi. Panelde, saha gözlemlerine dayanarak firmaların genel olarak dijital dönüşümü nasıl yorumladıkları ve nereden başladıkları ile geliştirdikleri çözümlerin dijital dönüşüm sürecindeki rolleri konuşuldu.

Firmaların dijital dönüşüm sürecine başlarken atacakları ilk adımları için panelistler önerilerini paylaştılar.


8

BThaber

GÖRÜŞ

TEKNO-POLİTİK

16 - 22 EYLÜL 2019

BİREYSEL NASIL ÇALIŞMAK: ARNOLD SCHWARZENEGGER GİBİ Mİ, ELON MUSK GİBİ Mİ, “MULTITASKING” Mİ?

OSMAN COŞKUNOĞLU ocoskunoglu@gmail.com twitter.com/osmancoskunoglu facebook.com/osman.coskunoglu www.coskunoglu.org medium.com/osman-coskunoglu

Yaz tatili bitti, okullar açıldı, trafik yoğunlaştı ve işler sizi bekliyor, kafanızda birçok proje var. Zamanı iyi kullanarak verimli olmak istiyorsunuz. Nasıl bir çalışma sisteminiz var? Kitapları Türkçe’ye de çevrilen Tim Harford, Schwarzenegger’in ve Musk’ın birbirleriyle tamamen ters çalışma sistemlerini 6 Eylül tarihli Financial Times’da yazmış (https://on.ft. com/2kbF2T2). Schwarzenegger, film yıldızıyken zamanını hiç programlamazmış. Kalifoniya valisi olduğu zaman bile, ajandası genellikle boşmuş. Randevu yok, önceden yapılmış plan yok… Kendisini görmeye gelenler adeta restorana girer gibi. Eğer ofisindeyse, tamam, yoksa tekrar … Elon Musk ise tam tersine, yapılacaklar listesi oluşturur, bunların zamanlamasını belirleyerek ajandasına geçirir, sıkı plan yaparmış. Bu tür çalışanlara “timeboxer” (zamanı kutulayanlar) deniyor ve daha verimli oldukları iddia ediliyor (http://bit.ly/2kbufbx). Harford bu iddianın

herkes, her zaman ve her iş için geçerli olduğu genellemesine katılmıyor. Yapılacaklar listesindekilerin olabildiğince çoğunu veya olabildiğince azını programlamak… Zamanı kutulamak veya esneklik… Harford esnekliği benimsiyor. Bir tiyatro veya uçak bileti varsa, esneklik olamaz. Ama, genel olarak, yapılacaklar listesindekileri önceliklendirerek ve her biri için termin tarihi belirleyerek kendisinin daha verimli olduğunu iddia ediyor. Yapılacaklar listesindeki her şeyi spesifik zamanlamayla programlamak, psikolojik olarak kişiye tam kontrol sahibi olduğu duygusunu veriyor. Fakat, hayat sürprizlerle dolu olduğu için, aslında sandığı kadar kontrol sahibi olamıyor. Bu iki çalışma sisteminin hangisinin daha verimli olduğu üzerine bir araştırma bulamadığını belirten Harford, sonuç olarak bir genelleme yapılamayacağını, tercihin kişiden kişiye

ve iş türüne göre farklı olabileceğini kabul ediyor. Yazısını şöyle bitiriyor: “Benim yapılacaklar listem uzun ama ajandamı elimden geldiğince boş tutuyorum. Arnie de benim tarafımdaysa, çok daha iyi.” Çok görevlilik (multitasking)? Bir yandan verimliliği artıran ama öte yandan risk yaratan çok görevlilikleri biliyoruz. Örneğin, direksiyon başında telefonla konuşmak. Amerika’da 20 eyalette ve ülkemizde bunu yapanlara ceza veriliyor. Dolayısıyla, ceza ve kaza ihtimalleri, bunların zaman ve maliyet kayıpları hesaba katılırsa, istatistiksel olarak verimlilikten söz edilemez. Verimliliği olumsuz etkilese de işin yapılmasını daha keyifli hatta mümkün kılan çok görevlilikler de var. Örneğin, ders çalışırken müzik dinlemek. Fakat, burada da verimlilik kaybı deneylerle gösterildiği halde gençler aksini iddia ediyor. Bu çelişkiyi araştıran bir çalışmaya göre (http://bit.

ly/2lMSooY) gençler keyif duygusu ile verimliliği karıştırıyor. Bunun sonucu olarak, özellikle gençler çok görevli olma konusunda aşırı özgüven sahibi olabiliyor. 2015 yılında Amerika’da yapılan bir araştırmaya (http:// bit.ly/2ksBKen) göre, gençlerin çoğunluğu, ders çalışırken sosyal medya ile ilgilenmelerinin, televizyon izlemelerinin, cep telefonundan mesajlaşmalarının verimliliklerini artırdığını inanıyor. Virginia Üniversitesi psikoloji profesörü Daniel Willingham, geçen ay New York Times’da çıkan yazısında (https:// nyti.ms/2lLewjC), her biri dikkat isteyen işlerde, çok görevliliğin verimliliği düşürdüğünü ikna edici bir şekilde ortaya koyuyor. Willingham yazısında ilginç bir deney aktarıyor. Deneyde, deneklerin önünde bir harf ve sayı beliriyor (örneğin, C7) ve “harf sesli mi, sessiz mi?” diye soruluyor. Sonra

başka bir harf-sayı beliriyor ve yine aynı soru… Bir noktada, “sayı tek mi çift mi?” diye soruluyor. Bu şekilde arka arkaya harf-sayı ve iki sorudan ya biri ya öbürü sorularak devam ediyor deney. Soru değişince, yanıt verme süresi yüzde 20 artıyor, yani verimlilik düşüyor. Çünkü, soru değişince denek iki görevi aynı anda yapmak durumunda kalıyor. Örneğin, birkaç kez sayının tek mi çift mi olduğunu sorduktan sonra harfle ilgili soruya geçince, şu iki görev çıkıyor ortaya: odak noktasını değiştirmek (“sayıyı bırak, harfe bak”) ve verilecek karar kuralını değiştirmek (“sesli mi sessiz mi olduğuna karar ver”). Aynı anda zihninde bu iki görevi birden yapmak, deneği yavaşlatıyor. Sonuç olarak, çok basit işler dışında, çok görevlilik bazı durumlarda keyif verici olabilir ama hem verimi düşürüyor hem de risk yaratabiliyor.



BThaber

10 BİLİŞİM DÜNYASI

16 - 22 EYLÜL 2019

‘Kuantum Sonrası Kriptoloji’ kavramı hayatımıza girdi

ISC TURKEY 2019 Eş Başkanı Prof. Dr. Mustafa Alkan. 12. Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı (ISC TURKEY 2019) 16-17 Ekim tarihinde Ankara’da BTK’da düzenlenecek. ISC TURKEY 2019 Eş Başkanı Prof. Dr. Mustafa Alkan, konferans ile ilgili olarak BThaber’e açıklamalarda bulundu. Konuşmasına, konferansın Bilgi Güvenliği Derneği (BGD) tarafından 2006 yılından itibaren düzenlendiğini hatırlatarak başlayan Prof. Dr. Mustafa Alkan, öncelikle bilgi

güvenliği ve siber güvenlik alanında toplumun bilgi ve bilinç düzeyiyle farkındalığını artırmayı amaçladıklarını kaydetti. Alkan, “Ayrıca teknolojik gelişmeleri izlemeyi, yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesine katkı sağlamayı, bireysel, kurumsal ve ulusal düzeydeki riskler konusunda kamuoyu oluşturmayı, strateji ve politikalar geliştirmeyi ve uygulamayı, bunların sonucu olarak da ülkemizde siber güvenlik kültürünü yaygınlaştırmayı hedefledik. Vizyonu da ‘Bilgi güvenliği alanında ulusal ve uluslararası düzeyde etkin bir konferans yapmak’ olarak belirledik” açıklamasını yaptı. ISC TURKEY ‘Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı’nın; (www.iscturkey. org) siber güvenlik alanında 12 yıldır düzenli ve kesintisiz olarak gerçekleştirilmekte olan ülkemizdeki ilk ve tek etkinlik olduğuna vurgu yapan Alkan, “Bu etkinlik;

kamu kurumları, özel sektör, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getirmeyi başardı. Her yıl konferans sonrasında yayımladığımız sonuç bildirgeleriyle ülkemize ‘Siber Güvenlik’ kapsamında ışık tutacak rehber niteliğinde dokümanlar hazırladık ve kamuoyunu bilgilendirdik. Konferansın bu yılki ana teması; ‘Siber Güvenlik ve Kuantum Sonrası Kriptoloji’ olarak belirlendi” ifadesini kullandı ve şunları aktardı: “Hayatımızın her alanına nüfuz eden internete bağlı cihazların oluşturduğu nesnelerin interneti olarak adlandırılan yeni yaşam biçimi; toplanan büyük verinin analiziyle yeni hizmetler sunulmasını sağlayarak hayatımızı kolaylaştırıp verimliğimizi artırıyor. Diğer yandan makinelar arası iletişim (M2M) ve nesnelerin interneti (IoT) gibi uygulamaların artmasıyla siber tehdit ve tehlikeler olağanüstü artış gösterirken bu durum ülkeler, kurumlar ve

bireyler için hayati hale geliyor. Tüm bu büyük veri ve bilgi aktarımının ve depolanmasının güvenli bir şekilde yapılması, kriptoloji alanındaki yatırım ve çalışmalarla destekleniyor. Artık birçok kriptografik metotlar ve şifreler çözülebilir hale geldi ve yepyeni bir kavram olarak ‘Post-Quantum Cryptology’ (Kuantum Sonrası Kriptoloji) kavramı hayatımıza girdi. Bu alanda çok yoğun çalışmalar gerek Ar-Ge merkezlerinde gerekse de üniversitelerde başladı. Kuantum dirençli kriptografik algoritmaların ve çalışmalarının da ülkemizde yaygınlaşması çok ciddi önem arz etmekte. Bu sebeple konferansın ana temasını bu yıl ‘Kuantum Sonrası Kriptoloji’ olarak belirledik. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemiz için de önemli ve kritik olan konuları belirleyip ilgili tüm tarafların gündemine getirmeyi ve toplumun tüm kesimlerini bu konularda bilgilendirmeyi amaçlıyoruz.”

Azalan maliyet ve artan yetkinlik hakim Kyocera Document Solutions Türkiye, ECOSYS serisine ECOSYS P3260dn, ECOSYS M3860idn ve ECOSYS M3860idnf olmak üzere üç yeni A4 siyah beyaz cihaz ekledi. Bir yazıcı (ECOSYS P3260dn) ve iki çok fonksiyonlu fotokopiden (ECOSYS M3860idn ve ECOSYS M3860idnf) oluşan yeni cihazlar, işletmelere baskı hizmetlerini optimize etme fırsatı veriyor. Kyocera Document Solutions Türkiye İş Geliştirme ve Pazarlama Direktörü Türkay Terzigil “Bu üç yeni cihaz, sadece daha yüksek baskı hızı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda işletmelerin maliyetini önemli ölçüde düşüren 40 bin sayfa kapasiteli toner kullanma

imkanı sağlıyor. Özellikle ECOSYS M3860idnf sahip olduğu dahili sonlandırıcı sayesinde dokümanlara zımbalama ve istifleme yaptığı için kullanıcıların dokümanlara son dokunuşları yapması için ek zaman ve para harcamasını da önlüyor” dedi. Kyocera Document Solutions Türkiye’nin A4 siyah beyaz yüksek hızlı lazer portföyüne eklenen bu son cihazlar, daha yüksek hacimleri basacak şekilde geliştirildi. ECOSYS P3260dn yazıcı ve iki yeni çok fonksiyonlu fotokopi ECOSYS M3860idn ve ECOSYS M3860idnf, gelişmiş veri güvenliğinin yanında düşük enerji tüketimi özelliği sayesinde daha

hızlı baskı yapabiliyor. İlk baskı süresini yüzde 20 azaltırken, standart hızlı tarama fonksiyonu sayesinde gelişmiş tarama özellikleri sunuyor. Özellikle, ECOSYS M3860idnf, işletmelerin baskı işlemlerini optimize etmelerini sağlayan standart dahili sonlandırıcıya da sahip. Bu cihazlara eklenen 40 bin sayfa kapasiteli toner toplam sahip olma maliyetini düşürürken, bu cihazlarla uyumlu olan 12 bin 500, 15 bin 500 ve 25 bin sayfalık tonerler de işletmelerin ihtiyaçlarına uygun toneri seçmesine imkan veriyor. Yeni ürünlerin üçü de, ilk kez 1992 yılında

ekonomi ve sistem kavramları çerçevesinde oluşturulan ve cihazların çevreci bir yaklaşımla üretilmesini amaçlayan ECOSYS serisinden.


DevOps Kültürünün Kurum İçinde Gelişimi ve Desteklenmesi Neden Önemli?

BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

DOSYA:

www.bthaber.com.tr

Handan Aybars

Kurumsal birlikten kuvvet doğar! Yıllar yılı şirket içinde ‘BT ve diğer departmanlar’ ayrımı hasıl oldu. Tarafların aynı dili konuşamamasından BT’nin iş süreçleri ile arasındaki kırılgan bağa birçok şikayet kurumsal gündemde yankılandı. Yıllar içinde gelinen noktada ‘sular duruldu’ demek hala zor, ama kurumsal BT ve inovasyon yapısında paydaş sayısının gelişimi de herkesin malumu. ‘DevOps’ olarak nam salan bu yapı, şirket

içinden ve dışından paydaşlarla, kurumsal kültürün, kurumsal kültüre uygun bir mimari ile yenilenmesi, merkezde konumlanan BT’de herkesin söz ve pay sahibi olabilmesi demek. Bunun bir ‘kurumsal dönüşüm efsanesi’ haline gelmemesi herkesin umudu. Çünkü bir hevesle ama plansız atılacak adımlar, kurumsal kültürü boğabilir. İşte tam da bu nedenle her işin başı doğru planlama.


12 DOSYA

BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

KURUMSAL İLGİ ARTACAK! olarak yerleştirmeye çalıştığına işaret etti. “Türkiye DevOps teknolojileri ve DevOps kültürüyle genel anlamda biraz geç tanışmış olsa da, bu konuda ilginin giderek arttığını görüyoruz” yorumunu yapan Seçil Songür, beklentisini de, “Şirketler ve kurumlar bu konudaki gelişmeleri, diğer şirketlerin ve kurumların elde ettiği kazanımları gördükçe, DevOps kültürü ve teknolojilerine ilgilerinin artacağına inanıyoruz” sözleri ile özetledi.

SUSE Türkiye Ülke Müdürü Seçil Songür DevOps, günümüzde artık yalnızca teknolojik bir olgu olmaktan çıkmış durumda. Çünkü DevOps dediğimizde, artık aslında kültürel bir değişimden de bahsediyoruz. SUSE Türkiye Ülke Müdürü Seçil Songür’ün belirttiği gibi, insanların birbirleriyle çalışma şeklindeki değişimden, tutum, davranış ve alışkanlıklarındaki değişim de söz konusu. Bu yönüyle DevOps’un ‘kurumlar içerisinde iletişimin, entegrasyonun ve işbirliğinin geliştirilmesi’ olarak düşünülmesi gerektiğine dikkat çeken Seçil Songür’e göre, farklı departmanlar arasında bunların geliştirilmesi için gerekli adımlar atıldıkça, aslında bu DevOps kültürünü kurum içerisinde yaygınlaştırmaya da başlamışsınız demektir. Bu yönüyle hem dünyada hem Türkiye’de DevOps yaklaşımına ilgi giderek artıyor. “Önümüzdeki birkaç yılda teknoloji şirketlerinin en az yüzde 20’sinin DevOps teknolojilerine geçeceği öngörülüyor” beklentisini dile getiren Seçil Songür, bu şirketlerin DevOps’u yalnızca bir teknoloji olarak değil, bir şirket içi kültür

DevOps, yapısı gereği sürekli gelişim, bu gelişim sırasında ortaya çıkan çıktıların test edilmesi, ihtiyaç duyulması halinde geri dönülüp gelişimin devam ettirilmesi, faydalı görülen gelişimlerin kurum içerisinde kullanıma açılmasını sağlıyor. “Ayrıca, sürekli gelişim süreci sayesinde en iyi çalıştığı düşünülen konularda bile gerekiyorsa başa dönülerek, yeniden gelişim sürecinin işletilmesi mümkün olabiliyor” detayını paylaşan Songür, şöyle devam etti: “Bu da şirketlerin ve kurumların değişime daha açık olmasını, bunları daha kolay özümsemesini ve adapte olabilmesini sağlıyor, kolaylaştırıyor. SUSE olarak özellikle teknoloji alanında DevOps teknolojilerine yönelik çözümlerimiz, konusunda uzman danışman ekiplerimizle, şirketlerin ve kurumların DevOps kültürüne geçişlerine yardımcı oluyoruz. SUSE, konusunda uzman danışman ekipleri, DevOps teknolojilerine yönelik SUSE Application Delivery çözümleri ile şirketler ve kurumlar için ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunuyor. Bu konuda ne zaman istenirse yardımcı olmak için 5 yılı aşkın bir süredir Türkiye ofisimizde çözümler üretiyoruz.”


BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

devops kültürünün kurum içinde gelişimi

DOSYA 13

DÖNÜŞÜMÜN BİR TEMELİ ARTIK DEVOPS FELSEFESİ Mobil teknolojilerin gelişmesi paralelinde büyüyen yeni dijital ekonomi dünyası, tüm sektörleri de tepeden tırnağa değiştiriyor. İhtiyacı olan bilgiye ve hizmetlere en hızlı şekilde ulaşmak isteyen tüketicilerin talepleri ise bu değişimin temeli. Bu vesileyle IoT, veri analitiği, yapay zeka (AI), makine öğrenmesi (ML) ve robot teknolojileri gibi birçok yeni teknolojiyi anlamak, bunlara uyum sağlayabilmek gerekiyor. İş dünyası da, sektör fark etmeksizin, bu yeniliklere uyum ve kendi varolan BT stratejilerini de dönüştürebilme çabasında. Bu yolda atılması gereken adımları küresel bir araştırma ile ortaya koyan SUSE’nin ‘Three Secrets to IT Transformation – DevOps, Containers and SDI’ isimli raporuna göre, DevOps, konteynır teknolojisi ve yazılım tanımlı altyapı (Software-Defined Infrastructure -SDI) bu ‘yenileme’ gündeminde ön planda.

geliyor ve DevOps yapısı giderek günümüz BT dünyasının temeli halini alıyor. SUSE araştırmasına göre, şirketlerin yüzde 77’si uygulama geliştirmek için DevOps yapısını gündemine alıyor, yüzde 86’sı ise bunu gelecek stratejilerinin bir parçası olarak görüyor. Ama bu kararları alırken DevOps’un gerçek anlamını bilmek ve bunun kurumsal devamlılık için gerekliliğini de ölçebilmek, bu yönde sorular sorup doğru yanıtları verebilmek gerek. Aslında temel yanıt son derece net: DevOps; en sade tabirle ‘yazılım geliştirme döngülerini hızlandırma’ metodu ve bu da yazılımı geliştirip kullanıma daha hızlı alabilmek, daha sık güncellemeler yapabilmek demek. DevOps yapısının temel hedefi; süreçlerin tüm adımlarını hızlandırmak, sürekliliği olan entegrasyon ve geliştirme yaklaşımlarını da desteklemek.

Tüm kurumsal adımlar hız kazanmalı Araştırmaya göre DevOps yapısı, her işi daha hızlı ve daha etkili yapabilmek anlamına

Bu yönüyle DevOps; çevik bir yazılım sunum mekanizması ve bu yönüyle geliştirme ve operasyon ekipleri arasındaki geleneksel

engelleri de kaldırmaya odaklanıyor. Bu da DevOps yapısını ‘işbirliğini geliştiren’, yazılım geliştirme süreçleri ile iş hedeflerini ve müşteri beklentilerini buluşturan mimariye kavuşturuyor. Müşteri ve çalışan memnuniyeti DevOps bu yönüyle doğru araçları veya otomasyon tekniklerini seçmekten çok daha fazlasını içeriyor. Temelde kurumsal kültürde köklü bir değişim ve eski moda kurumsal BT bakış açısından uzaklaşabilmek var. Bu da tüm süreç paydaşlarının işbirliğini ve yenilikçi bakış açısını gerekli kılıyor. Bu felsefeyi başarılı biçimde hayata geçirebilmek ise yaratıcı uygulamaları ölçek ve hız bazında geliştirebilmek demek. Bu yenilikler doğal olarak müşteri memnuniyeti anlamını da taşıyor. Sözün özü, DevOps mantığını benimsemek ve kurumsal yapıda konumlandırmak, kurumsal BT dönüşüm yolculuğunda en verimli ve doğru yol haritası.

Doğru kurgu, sürekli takip gerektirir BT dönüşümünde başarı kolay ulaşılabilen bir hedef değil. Çünkü iş stratejisi, bireyler, süreçler, araçlar gibi birçok faktörü aynı anda, uyumlu biçimde yürütebilmek gerekiyor. Bu yönüyle BT yöneticilerinin iş listesi, BT dönüşümünün sırrı da değil. SUSE araştırmasına göre de aslında büyük sürprizler yok. DevOps yapısı, konteynır mimarisi ve SDI gelinen noktada birçok şirketin

dönüşüm stratejisinin temeli halini aldı. Araştırmada dikkat çekildiği üzere, bu üçlü aslında yeni kavramlar değil. Bulut bilişim ve SDI’ın mazisi 20 yıla yakın, DevOps ve Linux konteynır yapıları da 2008 yıllarına uzanan bir geçmişe sahip. Aradan geçen bu kadar yıldan sonra öne çıkan bu kavramlar ile BT dönüşümünün gerçek sırrı da ortaya çıkıyor: Hedeflenen dönüşüme ulaşmak için tüm unsurları

doğru biçimde buluşturabilme yetkinliği. Yani DevOps, konteynır ve SDI başlıkları ile anlamlı bir yapı ortaya koyabilmek… Yani iş ihtiyaçlarını, iş süreçlerinde payı olan ve çalışanlardan iş ortaklarına uzanan zincirin bakışını ve beklentilerini öğrenmek, bu bilgilerin ardından kurgulanan BT dönüşüm adımları için de doğru bir ekip ve yetenek havuzu oluşturmak.

BU BİR EKİP İŞİ! DevOps'un getirdiği otomasyon; takımlar arası iletişim ve şeffaflığın daha iyi anlaşılması için önce onsuz dünyadaki sorunları ölçümlüyor ve her takımın gözlemleyebileceği hale getiriyor. Bu şekilde DevOps kültürünün ‘kaosu düzene dönüştürme’ gücünü bütün şirketin keşfetmesini ve benimsemesini sağlamayı hedeflediklerini vurgulayan ÇiçekSepeti Teknoloji Direktörü Boğaç Öznalçın’a göre, günümüz koşullarında DevOps kültürü olmayan bir şirketin rekabet gücüne sahip olması, geliştirmeleri pazara hızlı ve kaliteli şekilde ulaştırması çok zor. “Son birkaç yıldır Türkiye’de de bunun farkına varıldı

ve bankalar dahi bu kültürü benimsemeye başladı” saptamasını paylaşan Boğaç Öznalçın, bu yolda strateji rotasını şöyle anlattı: “Her şeyden önce DevOps'un çıkış noktası olan geliştiriciler ve operasyon ekiplerini daha yakınlaştırarak işe başlanmalı. İki ekibi birbirleriyle iletişim halinde tutmak ve otomatize edilecek süreçlere birlikte karar vermelerini sağlamak önemli. Çünkü bu, her şeyden önce bir ekip işi. Her departmanın sürece dahil olması, katkıda bulunduğunu hissetmesi işi sahiplenmesinde büyük önem taşır. Bunun yanında, metriklere dayalı karşılaştırmalara

ÇiçekSepeti Teknoloji Direktörü Boğaç Öznalçın da önem verilmeli. Mevcut süreç ve öncesi arasında sürekli karşılaştırmalar yapılmalı, ivme şeffaf bir biçimde izlenmeli.”


14 DOSYA

BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

DEĞİŞİM KAÇINILMAZSA, DOĞRU BİÇİMDE UYUM SAĞLAYIN!

Scotty’nin Kurucusu ve CEO’su Tarkan Anlar Şirket içerisinde DevOps kültürü hakkında bir farkındalığın oluşması gelinen noktada önemli. Yazılım geliştirme ile yazılım operasyon ihtiyaçlarının, ürün geliştirme içerisinde birbirinden ayrılamaz parçalar olduğunu, ekiplerin de ürüne dokunan her şeyden sorumlu olduklarını hissettirmek bu yolda önemli. Bunun için birim ve takım yapılarının karma yetkinliklere sahip ekip üyeleriyle şekillendirilmesi de bir gereklilik. Motosiklet sürücüleri ile yolcuları bir araya getiren Scotty uygulamasının kurucusu ve CEO’su Tarkan Anlar, ekip olarak bu konuda deneyim ve bilgilerini, sadece rehberlik ederek değil, bizzat uygulayarak aktarmaya çalıştıklarını vurguladı. Ürün geliştirme hayat döngüsü adımlarının (SDLC), ürününün sorunsuz bir şekilde sürekli ve sağlıklı geliştirilebilmesine olanak sağlayabilmek için özenle tasarlanması gerektiğine dikkat çeken Tarkan Anlar, önemli bir detayı şu sözlerle vurguladı: “Kalite, yazılıma sonradan eklenemez, en başta planlayıp daha ilk günden itibaren sisteme dahil etmelisiniz. Sürekli entegrasyon (Continuous Delivery) süreçleri ise yazılımı her daim güncel, kaliteli ve hakimiyetinizde tutmanıza yardımcı olur.” İletişimde şeffaflık kritik öneme sahip. Gelişmiş iletişim kanalları ile tüm şirketi, birimleri ve ilgili kişileri

sürece dahil etmek bu yönüyle önemli. Hataları şeffaf bir şekilde aktarılabilmek, birbirini suçlama alışkanlığına kesinlikle izin vermemek de cabası… “Teknik ve teknik olmayan alanlarda oluşturduğunuz tüm süreçleri ilgili herkese aktarmalı, seçimlerin nedenlerini tüm şeffaflığıyla anlatmalısınız” yorumunu yapan Tarkan Anlar’a göre, DevOps kültürü, pazarda önde olmak isteyen tüm şirketleri heyecanlandırıyor. Sonuçta kültür; çalışanların tümünün davranış, inanış ve hareketlerinin bir sonucu. “Ancak kültürü değiştirmek de çok zor” gerçeğine dikkat çeken Tarkan Anlar, şu bilgileri verdi: “Bu nedenle şirketler ya en başında bu kültürün yapıtaşları ile hayatlarına başlıyor ya da önce prototip çalışmalarla ardından da tüm şirket genelinde ciddi adımlar atarak evrimleşiyor. Her etki sonrası bir tepki kaçınılmaz. Şirketler özellikle öncesinde eğitimler alarak ve dönüşüm öncesi şeffaf iletişim politikası uygulayarak olası tepkileri en aza düşürmeye çalışıyor.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

Geleceğini düşünen tüm şirketler değişime olan uyum yeteneklerini arttırmaya çalışıyor. Bu birçok yerde karşımıza ‘çeviklik’ kavramı çerçevesinde geliyor. Çeviklik; ürünün gelişim, değişim ve iyileştirilmesinde süreklilik olmadan başarılamaz. İşte DevOps kültürü de burada devreye giriyor ve ‘Continuous Delivery’ süreçlerini de dahil ederek belli bir hedefe koşan şirketlerin teknik nedenlerle başarısız olmasının önüne geçmeye çalışıyor. Çalışanlarınız ne kadar iyiyse, şirket olarak sizler de o kadar iyisiniz. Bu nedenle DevOps kültürünü geliştirebilmek için öncelikle bu kültürün önemini ve aciliyetini çalışanlara hissettirmek gerek. Gerekli eğitimler ve mentörlük ile dönüşümü başlatmak gerekiyor. Bu süreç içerisinde hata yapmamak imkansız. Hata yapmanın ve hatalardan ders çıkararak iyileşmenin normalleştiği bir ortam oluşturmak gerek.”

K


Radore, internet servis sağlayıcıların tamamına rahatlıkla erişebildiği metro hattının üstündeki benzersiz konumuyla “doğal” operatör bağımsız veri merkezidir.

VERİ

KEZİ İLE ER AKLINDAKI SORULARI

İLİ İLG

M

BT profesyonelleri günün her anında zaman kaybı yaşamadan Radore’ye kolayca ulaşabilir. Tier III standartlarındaki tam yedekli altyapısı ile %99,99 uptime oranı sunabilen Radore, “yerel” veri merkezidir. İş dünyasının kalbinde, İstanbul’un merkezindedir.

İSTANBUL’UN MERKEZİNDEKİ

VERi MERKEZi

RADORE


Bilgisayarlı eğitim için

Bu sayıda... •

TBV yeni bir projeye

daha imza atıyor (Sayfa

ihaleye çıkılacak • Devlet Bakanı Işın Çele­ cak" şeklinde yanıtladı. Şu bi, 55. Hükümet'in oldukça anda proje modelinin oluştu­ önem verdiği Eğitimde Çağı rulduğunu ifade eden Çele­ bi, "Projenin etüt çalışması Yakalamak-2000 Projesi'nde Yüksek Planlama Kurulu'nda somut adımların atılmaya görüşülüyor. Milli Eğitim Ba­ başladığını söyledi. Bilikanlığı, TÜBİTAK ve özel şim'97 Etkinlikleri sırasında sektör şirketleri bu projede Microsoft Türkiye'nin Win­ dows 98 tanıtımına onur ko­ nuşmacısı olarak katılan Çe­ lebi, proje kapsamında ihale­ ye çıkılıp çıkılmayacağı yö­ nündeki sorumuzu, "İhaleye Milli Eğitim Bakanlığı çıka­

yer alacak" açıklamasını yap­ tı. Çelebi, aynca proje kap­ samında kullanılacak tüm yazılım ve donanım ürünleri­ nin Türkiye'de üretiminin öngörüldüğünü söyledi.

• Eğitimde Çağı Yakala­

• Bilişim '97 Etkinlikleri'ne

2)

• Rekabet Kurumu ve BİM çalışmaları (Sayfa

3)

• NCR, NTdeki katma değerlerini anlattı (Sayfa

8)

mak-2000 Projesi ile 1998 yı­

katılan Başbakan Mesut Yıl­

lında 6 bin 200 ilköğretim

maz, Devlet Bakam Güneş

okulunda bilgisayar destekli

Taner ve Işın Çelebi'nin üzeri­

eğitime başlanması hedefle­

ne basarak vurguladıklan or­

niyor. Proje kapsamında tüm

tak konu, 'Bilgisayarlı eğitime

ders kitaplarının CD-ROM'la-

geçerek çağı yakalamak' oldu.

ra aktarılması öngörülüyor.

Projeye ilişkin görüşlerini al­

Eylülde hizmette

2000 yılma kadar Türki­

dığımız hükümetin üst düzey

(Sayfa

ye'nin veri altyapısının ta­

yetkilileri bir ağızdan, bu

mamlanması planlanan proje

projeyi özel sektörün desteği

sonucunda, 5 milyon evin

ile hayata geçireceklerini

Internet'e bağlanması hedef­

belirttiler.

leniyor.

• SAP Avrupa Genel Müdürleri İstanbul'da toplandı (Sayfa

8)

• Migros Sanal Market,

13)

• Baxter: Teknolojinin ne kadar iyi değil, ne kadar sattığı önemli (Sayfa

30)

(Ayrıntılı haber sayfa 4'te)

Bilişim'97 nasıl geçti? 1-6 Eylül 1997 tarihleri arasın­ da İstanbul, tüm bilişim profes­

seminerlerini

IEN anlaşmasına

(Arka

tekrarlıyor

Türkiye Internet servis sağlayıcılann yüzde 90'a yakını örgütlene­

masına tanık oldu. Hükümet ve

rek hükümet ve TT cephesinde so­

devlet yetkililerinin önemli dere­

runlarım

cede katılımının gerçekleştiği Bi­

Geçtiğimiz hafta bir grup ISS, Işın

l i ş i m i n i n ilk izlenimlerini geç­

Çelebi ve Cengiz Bulut'a giderek

tiğimiz hafta aktarmıştık. 6 Ey-

Türkiye'deki Internet çıkmazından

lül'de yapılan kapanış oturumu,

nasıl kurtulabileceklerini aktardılar.

geleneksel

Bilişim'97'nin uzun bir özeti, son

sayfa)

itiraz etti

buluş­

yonellerinin

• Microsoft, eğitim

ISSler örgütlendi,

dile

getirmeye

(Ayrıntılı

haber

başladı.

12'de)

• Internet uygarlığına giden yol • internette CD veri tabanı

5 yılın ise kısa bir özetini içerdi. İşte çalışma grubuyla, paneliyle. tanıtım seminerleriyle, müzik ve yanşmalanyla Bilişim'97! (Sayfa

EVRENSEL

Sektöre yüzde 10

likle ithalat yapan şirketleri yalandan

ner, kararnameyi imzalamayıp bekletti.

ilgilendirecek bir

Özellikle elektronik mal­

Nedir bu güzellikler?

gelişmenin arifesinde.

Eylül ayının ilk haftasında, ılık bir sonbaha­

Avrupa Birliği dışındaki ül­

bu

rın mutlu parlaklığında, inanılmaz bir devini­

kelerden bilgisayar ve parça­

hafta sonuna doğru Bakan­

min coşkusunu yaşadık. Türk bilişim sektörü­

lan ithal eden şirketlere yüz­

lar Kurulu kararından geçti

nün gücünü ve kalitesini sevinçle izledik.

de 10 gümrük vergisi uygu­

ve 10 Eylül 1997 tarihli Res­

Geçtiğimiz hafta başında,

zemeleri ve bilgisayar parçalannın ithalatım ilgilendiren kararname

geçtiğimiz

"Bilişim'97", sektörümüzün olgunluğu ve

lanması doğrultusundaki ka­

mi

yetkinliğine ilişkin ve geleceğe dönük umut­

rarnamenin, Devlet Bakanı

Kararın sektördeki yankılan­

larımızı bir kez daha yeşertti.

Güneş Taner'in masasında

ın soruşturduk.

(Devamı 2. sayfada)

olduğu öğrenildi. Güneş Ta­

E T

H A İ T R F A A T UH B

gümrük vergisi mi geliyor? Türkiye BT pazan, özel­

A K I N EVREN

14-21)

Gazete'de

yayımlandı.

(Ayrıntılı haber sayfa 10'da)

Bu sayının tüm sayfalarına www.bthaber.com.tr'den ulaşabilirsiniz.



18 KARİYER CITS’in Genel Müdürü Ertan Göral oldu Coşkunöz Holding’in BT’de yetkinliğini geliştirme hedefiyle 2016 yılında kurduğu CITS’de Temmuz ayı itibarıyla Genel Müdür olarak Ertan Göral atandı. Ertan Göral, Türkiye’nin önde gelen şirketlerinde danışmanlık ve BT yönetiminde 25 yılı aşkın deneyimi ile şirketin projelerine önderlik edecek, BT alanında inovatif çalışmalarda bulunacak. CITS bünyesine katılmadan önce 2018 yılından bu yana Mavi’de Global IT Direktörü (Global CIO) pozisyonunda yer alan, lisans eğitimini 1991 yılında Bilkent Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nde tamamlayan Göral, aynı yıl Raks Elektronik’te iş hayatına başladı. 1996 yılından itibaren Bimsa, PwC Danışmanlık Hizmetleri, IBM Global Business Services ve KPMG Türkiye’de danışman, proje yöneticisi, direktör gibi pozisyonlarda çalışmalarını yürüten Göral, 2012 Kasım- 2018 arasında Memorial Sağlık Grubu’nda IT Direktörü (CIO) olarak görev aldı.

Gençler için Turkcell’de mesai vakti GNÇYTNK programı ile meslek yolculuklarına başlayan gençlere rehber olmayı sürdüren Turkcell’de gençlerin ilgi gösterdiği GNÇYTNK, işe alma sürecinden farklı olarak, adaylara kariyer koçluğu sağlayan bir sistem görevi üstleniyor. Programa dahil olan adaylar işe alım adımları boyunca kendilerini daha yakından tanıyor, yeteneklerini keşfediyor ve daha geniş bir farkındalığa ulaştırılıyor. Kendisine iş teklifi yapıldığında, kabul ederse Turkcell çalışanı olarak iş hayatına atılma şansını elde ediyor. GNÇYTNK Programı’na bu yıl da Türkiye’nin önde gelen üniversitelerden mezun 28 bin 500 genç başvurdu. Yaş ortalaması 24,5 olan adayların 5 bin 500’ü genel yetenek sınavını, 3 bini İngilizce yeterlilik sınavını, bin 250’si de video aşamasını geçti. Başvuran adaylardan bin 61’i İK departmanı ile mülakatlara alındı. Mülakatları başarıyla tamamlayan 554 aday finans, veri, siber güvenlik ve altyapı alt birimlerine ayrılan kamplarda yetkinliklerini geliştirme fırsatı yakaladı. Bu kampların sonucunda 152 kişi de Turkcell ailesine dahil oldu. GNÇYTNK programıyla işe alınan gençler, Turkcell Akademi’nin yurtiçinde ve yurtdışında seçkin eğitim kurumları ve teknoloji şirketleriyle birlikte hazırladığı 2 modülden oluşan eğitim programına başladılar. Şirkete değer katan liderlerin deneyimlerinin paylaşıldığı eğitim programı da müşteri odaklı inovasyon eğitimleri, atölye ve saha çalışmaları ile devam edecek. Turkcell İnsan Kaynakları Direktörü Hasan Kaya, GNÇYTNK Programı’nın yeni nesil işe alım süreçlerinin önemli bir ayağı olduğunu belirterek, “Bu programla yalnızca Turkcell’e değil, Türkiye’nin insan kaynağına yatırım yapıyoruz” dedi.

BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

Online e-ticaret, asıl eğitimlerle büyüyecek Ideasoft ve Beykent Üniversitesi, e-ticaretin yaygınlaşması için ücretsiz online e-ticaret eğitimi düzenliyor. 2019 ilk yarısında, 33 şehirde düzenlenen 53 etkinlikte 4 bin 500 katılımcıyı e-ticaret ile tanıştırdıklarını belirten Ideasoft CEO’su Seyhun Özkara, “Türkiye’de hâlihazırda aktif 15 bin e-ticaret sitesinin yaklaşık 7 binine e-ticaret altyapı desteği sunuyoruz ve sektördeki bu büyüklüğümüz bize bazı sorumluluklar yüklüyor. Türkiye’nin dört bir yanında etkinlikler düzenleyerek yatırımcıları, iş insanlarını ve e-ticarete başlamak isteyenleri bir araya getirdik. Özellikle sektördeki nitelikli personel ihtiyacından yola çıkarak eğitimlerimizi Beykent Üniversitesi’nin akademik desteği ile online ortama taşıyoruz. Ücretsiz eğitimlerle daha fazla kişiyi e-ticaretle tanıştırarak, ekonomik gelişime katkı sağlamak istiyoruz” dedi. İnternetten canlı yayınlanan bu başlıkta ilk eğitimde, Türkiye ve dünyadaki e-ticaret trendleri, e-ticaret altyapı yazılımları ve teknik gereksinimler, e-ticaret sitesi panel eğitimi, dijital pazarlama ve internet reklamcılığı, ödeme

sistemleri ve sanal POS, kargolama ve lojistik gibi birçok sektörel başlık ele alındı. İki hafta süren online eğitimde, sorular anlık olarak sorulurken, uzmanlar tarafından yanıtlandı. Online e-ticaret eğitimlerinin ilkine tam katılım sağlayan ve eğitim sonunda yapılan sınavda başarı gösteren 183 kişi de Beykent Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi’nden Ideasoft onaylı sertifika elde etmeye hak kazandı. E-ticaret eğitimine kayıt için hiçbir ön koşul yok ve dileyen herkes kayıt yaptırabiliyor. Bugüne kadar Beykent Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Yalova Üniversitesi ve Dumlupınar Üniversitesi’nde eğitimler gerçekleştirdiklerini ve online eğitimlerle bu yıl en az bin kişiye daha ulaşmayı hedeflediklerini belirten Seyhun Özkara, “Online eğitimlerin yanı sıra Teknoloji Buluşmaları ve Dijital Yolculuk etkinliklerimiz de devam edecek. Yeni dönemde 48 şehirde daha etkinlik yapmayı planlıyoruz. Yıl sonunda 81 ilde gerçekleştireceğimiz 93 etkinlik sayesinde e-ticareti meraklılarına anlatmayı hedefliyoruz” vurgusunu yaptı.

Air France-KLM’den bölgeye yeni isim Air France-KLM Grubu, Doğu Akdeniz Bölgesi’nin yeni Genel Müdürü Stefan Vanovermeir, Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs, İtalya, Malta, Arnavutluk ve İsrail ülkelerinden sorumlu olarak göreve geldi. Vanovermeir; Doğu Akdeniz Bölgesi Genel Müdürlük görevini, Air France-KLM’in Satış Politikaları Başkan Yardımcısı Jérôme Salemi’den devraldı. Vanovermeir, 1999'dan bu yana Air France bünyesinde dağıtım ve fiyatlandırma bölümlerinde çalıştı. 2005'ten 2007'ye kadar Kore'de Ticari Direktör olarak görev yapan Vanovermeir, 2015'te Japonya,

Kore ve Yeni Kaledonya ülkeleri için Air France-KLM Genel Müdürü olarak Asya'ya döndü.



20 KARİYER

BThaber 16 - 22 EYLÜL 2019

Yerli otomobilin yerli İK’sı da yetişiyor Yerli otomobil ekosisteminin oluşturulması için gerekli insan kaynağının şimdiden planlanması gerektiğini belirten Altınbaş Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Süleyman Baştürk, bunun için üniversitelerin lisans ve ön lisans programlarında revizyon ve ilaveler yapılabileceğini, özel yüksek lisans ve doktora programları açılabileceğini belirtti. Altınbaş Üniversitesi bünyesinde elektrikli bir araç üretmek üzere proje oluşturduklarını söyleyen Baştürk, ‘EVA’ isimli projenin ve benzerlerinin yerli otomobil için ihtiyaç duyulan kalifiye personel ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayacağını belirtti. Baştürk, Aralık ayında yürüyen prototipinin tanıtılması beklenen yerli otomobilin, gerekli insan kaynağının yetiştirilmesine bağlı olduğunu da hatırlatarak, şöyle devam etti: “Bunun için ‘Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu’nun üniversitelerle işbirliği içinde olması gerek. Örneğin; üniversitelerin lisans

ve ön lisans programlarında bu ihtiyacı karşılayacak revizyon ve ilaveler yapılabilir. Ayrıca, üniversitelerle işbirliği içinde özel yüksek lisans ve doktora programları açılabilir ve bu projede çalışan personelin yetiştirilmesi sağlanabilir. Bu proje kapsamında ihtiyaç duyulan özel alanlarda üniversite ve/veya sanayi bölgelerinde uygulama ve araştırma merkezleri kurulabilir. Bu tarz işbirlikleri ile ihtiyaç duyulan kalifiye personelin sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilmesi mümkün olur. 2. seviye otonom özellikler olan belirli durumlardaki hızlanma/yavaşlama, frenleme ve yön kontrolü özelliklerine ek olarak 3. seviyede araç otonom olarak sürüş çevresini denetleyebilmekte ve şerit değiştirebilmekte. Ancak sürücü, gerektiğinde araca müdahale de edebilmekte. Aracın ağa bağlı olması ise her an internet bağı ile birçok uygulamayla iletişim halinde olması, yol üstündeki akıllı çevre ile etkileşim halinde olması demek. Dolayısıyla bu sistemlerin geliştirilmesinde yazılım mühendislerine

ihtiyaç olacak. Üniversitelerimizde bulunan bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği gibi bölümlerimizle bu alandaki ihtiyaç karşılanmaya çalışılıyor. Endüstri 4.0, IoT, akıllı sistemler, yapay zekâ gibi kavramlar hayatımıza girdikçe yazılım mühendislerine ihtiyaç da artacak. Dolayısıyla, üniversitelerimizdeki mevcut bölümler sayısal olarak şu aşamada yeterli görünse de niteliğinin arttırılması şart. Bunun en önemli ayağını uygulamalı eğitim ve üniversite-sanayi işbirliği çalışmaları oluşturmakta. Bu projeyi yürüten takımımızın adı EVA (Electric Vehicle of Altınbaş) olarak belirlendi. Projede üreteceğimiz araç ile TÜBİTAK’ın düzenlediği ‘Efficiency ChallengeElektrikli Araç Yarışmaları’na katılmak üzere başvuruda bulunduk ve kabul edildi. Takımımız Makine, Elektronik, Bilgisayar, Yazılım ve Endüstri Mühendislikleri ile İşletme Bölümlerinden öğretim üyesi ve öğrencilerimizden oluşuyor. İlk aracımız EVA-1 test sürüşü aşamasına geldi ve kısa zamanda TÜBİTAK yarışlarına da hazır hale gelecek.”

Etkinlikleriniz ile ilgili bilgileri bthabersirketleri.com/EtkinlikDuyuru adresine girebilirsiniz.

BThaber

ETKİNLİK TAKV!M! E T K İ N L İ K L E R

24 Eylül 2019 BTvizyon Ankara Toplantısı Ankara AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

20-21 Kasım 2019 Bilişim Zirvesi'19 İstanbul Kongre Merkezi AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

26 Eylül 2019 BTvizyon Eskişehir Toplantısı Eskişehir AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

16 Ocak 2020 BTvizyon Bursa Toplantısı Bursa AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

E T K İ N L İ K L E R 18 Eylül 2019 Mobile Growth Summit Europe Berlin, Almanya AYRINTILI BİLGİ: www.mobilegrowthsummit.com

Y U R T İ Ç İ

9 Ekim 2019 Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Konferansı Bilişim Vadisi, Gebze/Kocaeli AYRINTILI BİLGİ: www.gictc.net

6 Şubat 2020

14 Ekim 2019 6. Ortak Gelişim Kongresi İstanbul AYRINTILI BİLGİ: www.gidaperakendecileri.org

10 Mart 2020

BTvizyon İstanbul Anadolu Toplantısı BTvizyon Gaziantep Toplantısı İstanbul Gaziantep AYRINTILI BİLGİ: AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr www.bilisimzirvesi.com.tr

20 Kasım 2019 Teknoloji Kaptanları 2019 İstanbul Kongre Merkezi AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

12 Mart 2020 BTvizyon Adana Toplantısı Adana AYRINTILI BİLGİ: www.bilisimzirvesi.com.tr

Y U R T D I Ş I

8-10 Ekim 2019 .NEXT Conference Europe 2019 Kopenhag, Danimarka AYRINTILI BİLGİ: www.nutanix.com/next

8 Ekim 2019 API World 2019 San Jose, ABD AYRINTILI BİLGİ: www.apiworld.co

9 Ekim 2019 Digital Transformation EXPO Europe ExCeL, Londra AYRINTILI BİLGİ: www.dt-x.io

29 Ekim 2019 World Crypto Conference The Cosmopolitan Las Vegas, ABD AYRINTILI BİLGİ: www.worldcryptocon.com


%30 DAHA FAZLA VERİME VAR MISINIZ? Skysens IoT Platformu, endüstriye özel olarak geliştirilen kablosuz

iletişim teknolojisiyle üretim alanınızdaki verileri anlık olarak analiz eder ve verimlilik kaybına neden olan sebepleri anında tespit etmenizi sağlar. Değişikliklerden anında haberdar olmanızı sağlayan mobil uygulaması ile Skysens IoT Platformu, üretim verimliliğinde

%30’a kadar artış sağlar.

Üretim Süresi Analizi

Üretim Sayısı Takibi

Makine ve Hat Performans Analizi

Toplam Ekipman Verimliliği (OEE) Analizi

Boşta Bekleme Süresi Analizi

Enerji Tüketimi Analizi


BThaber

22 MEKTUP

16 - 22 EYLÜL 2019

Duvarlarda renk ve ahenk

Yeni haftadan merhaba, Güz günleri, hasat dönemi… Türkiye Vodafone Vakfı, Habitat Derneği işbirliği ile hayata geçirdiği “Yarını Kodlayanlar” projesi kapsamında Ordu’da kodlama eğitimlerine devam ediyor. Ordu’nun Gülyalı İlçesi’ne bağlı Kestane Köyü’nde fındık toplamaya gelen ailelerin çocuklarının da katıldığı eğitimlerde Ağustos boyu toplam 100 çocuğa kodlama öğretilmiş, Hedef ise önümüzdeki bir yıl içinde 81 ilde 100 bin çocuğa daha kodlama eğitimi vermek. Şimdi sana bir kamu spotu haberim var: Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün kapatılarak Orman Genel Müdürlüğü altında daire başkanlıkları olarak yeniden düzenlenmesi söz konusuymuş. He türlü insani ve doğal felakete rağmen doğa korumayla ilgili daha güçlü bir yapı oluşturulması beklenirken, daha önce denenen ve doğa koruma adına yetersiz kalan bir yapıya dönüş doğaya kötülük olacak. Doğa korumanın daire başkanlıkları düzeyinde farklı birimler tarafından ele alınmasından ziyade, tek ve güçlü bir kurumsal yapı altında toplanması; bu amaçla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile halen Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün birleştirilmesi, birleşmenin ardından günümüz ihtiyaçlarına cevap veren bir çerçeve doğa koruma yasasının

YIL 25 SAYI 1236

çıkarılması hedefleniyor. İlçeme dair haberlerim var. Kadıköy Belediyesi'nin ‘Anlat Kadıköy’ dijital katılım platformu ve sokak hayvanlarının sahiplendirilmesi için yürütülen ‘Satın Alma Sahiplen’ kampanyası ile Altın Örümcek Ödülleri’nde iki dalda finalde. Ödül vakti geldi… Albaraka Türk, “Albaraka Akademi Sanal Sınıf Uygulaması” ile Brandon Hall Group HCM Excellence Awards’ta "En İyi Eğitim Teknolojileri Uygulamaları" ödülüne layık görülmüş. Geçtiğimiz yıllarda aynı programda “Eğitim ve Gelişim” kategorisinde "En İyi Sosyal Öğrenme Uygulamaları" ödülü alan Albaraka Türk, bu yıl da “Sanal Sınıf Uygulaması” ile ödüle layık bulunmuş. KoçSistem ve yüzde yüz iştiraki KoçDigital ise dünyanın en prestijli iş ödülleri arasında sayılan 16. Stevie Uluslararası İş Ödülleri’nde bu yıl 9 farklı kategoride 11 ödüle layık bulunmuş. KoçSistem’in satış ve pazarlama alanlarında müşteri deneyimini dijitalleştiren mobil uygulaması “Customer First”, kurumsal sosyal ağ uygulaması “KoçHub” ve gerçek zamanlı üretim yönetim sistemi “KoçDigital Platform 360” ile üç Altın Stevie Ödülü’ne değer görüldü. KoçDigital “Platform 360 Büyük Veri ve Madencilik Sektöründeki IoT Analitik Çözümleri” ve KoçSistem “İnsan Kaynakları Yönetimi Çözümü” ile ise iki Gümüş

Bilişim Zirvesi Etkinlik Organizasyon Ltd. Şti. adına Sahibi ve Sorumlu Yazıişleri Müdürü Neslihan Aksun neslihana@bthaber.com.tr

16 - 22 EYLÜL 2019

BThaber Grubu Yayın Koordinatörü Ayhan Sevgi ayhans@bthaber.com.tr

www.bthaber.com www.linkedin.com/groups/BThaber twitter.com/bthaber www.facebook.com/BThaber

Okur Temsilcisi Behçet Envarlı benvarli@tbv.org.tr

Bültenlerinizi

bulten@bthaber.com.tr adresine gönderebilirsiniz

Stevie Ödülü’nün de sahibi oldu. KoçDigital lansman etkinliği, KoçSistem’in dijital yayıncılık platformu Pixage ve KoçSistem “İnsan Kaynakları Teknoloji Çözümleri” de Bronz Stevie ile buluşmuş. Yine Stevie ile devam edelim… Sosyal sorumluluk ve iletişim alanında önemli çalışmalara imza atan İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı (İSG), Stevie’de 5 ayrı kategoride toplam 5 ödüle layık görülmüş. İSG, “Hayvanlar ve Biz” isimli sosyal sorumluluk projesi ile Kurumsal Sosyal Sorumluluk kategorisinde ve 2018 yılındaki iletişim çalışmalarıyla da “Yılın İletişimi” kategorisinde 2 ayrı altın ödülü kazanırken, “Yılın Ulaştırma Şirketi” kategorisinde Gümüş Stevie ödülünün sahibi olmuş. İstanbul Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı CEO'su Ersel Göral ise “Dünyada Yılın Ulaştırma Yöneticisi” kategorisinde bronz ödülün sahibi olmuş. Bu bir ekip işi madem, İSG Kurumsal İletişim Departmanı da “Yılın İletişim Ekibi” kategorisinde Bronz Stevie almaya hak kazanmış. Inveon da Uluslararası Stevie Ödülleri’nden iş ortakları aracılığıyla iki ödülle dönmüş. Inveon’un Watsons Türkiye ile birlikte gerçekleştirdiği “11.11 Online Alışveriş Festivali” kampanyası “Yılın Online Pazarlama Kampanyası” seçilerek Altın Ödül’e layık görülmüş. Coca-Cola İçecek e-Ticaret ekibi ile stratejik kurgusunu üstlendiği Coca-Cola

Abone ve Dağıtım

btabone@bthaber.com.tr

Ankara Temsilcisi Sedef Özkan sedefo@bthaber.com.tr

Editör Handan Aybars handana@bthaber.com.tr Görsel Yönetmen Sena Çakıroğlu senac@bthaber.com.tr

Cilt, Baskı, Poşetleme: Uniprint San. ve Tic. A.Ş. - Hadımköy İstanbul Asfaltı Ömerli Köyü İstanbul - Tel 0212-798 28 40. l

Online Editör Ferit Çelik feritc@bthaber.com.tr

İçecek tedarik zinciri uygulaması “CCINEXT” ise ‘Tedarik Zinciri Yönetim Çözümü’ kategorisinde Bronz Ödül almış. Haftaya ödül gibi bir haberle nokta koyayım. İklim değişikliğine karşı başlattığı ve birçok ülkede öğrenciler tarafından destek gören ‘Fridays for Future' (Gelecek İçin Cumalar) hareketini başlatan İsveçli Greta Thunberg'in portresi Portekizli mural sanatçıları Mr. Dheo ve Pariz One tarafından Kadıköy Göztepe’deki Mustafa Mazharbey sokakta bulunan bir binanın duvarına resmedilmiş. Binanın fotoğrafı 'Fridays for Future' hareketinin Türkiye hesabından "Kadıköy sokaklarından Greta Thunberg ve tüm iklim aktivistlerine selam var" mesajıyla paylaşılmış. Kadıköy Belediyesi’nin düzenlediği, 6 yabancı ve 1 yerli sanatçının katıldığı mural festivali kapsamında yapılan çalışmalardan bir tanesi de duayen sanatçı Gülriz Sururi’nin resmi olmuş. Haftaya görüşmek dileğiyle…

BThaber Genel Müdürü Özlem Unan İş Geliştirme ve Satış Müdürü Abdurrahman Koyuncu Reklam Satış Yönetmenleri Kutay Göçe Çiğdem Şakar Arif Şuekinci Zeynep Gürdal Reklam Rezervasyon Sorumlusu Suzan Bilken Yönetim Yeri: Bilişim Zirvesi Etkinlik Organizasyon Limited Şirketi Örnek Mah. Şehit Cahar Dudayev Cad. Örnek İş Merkezi No:14 Kat:5 34704 Ataşehir İSTANBUL Telefon: (0216) 888 0 596 ISSN 1300-6495

Türkiye’nin en köklü bilişim teknolojileri yayını olan BThaber, 1995 yılından bu yana bilişim ve teknoloji dünyasındaki en son haberleri, yenilikleri ve bilgileri okuyucularına kesintisiz bir şekilde sunmaya devam ediyor. Her hafta yüzde 35’i BT, yüzde 65’i ise finans, otomotiv ve sağlık gibi farklı sektörlerde yer alan şirketlerin ve kamu kurumlarının yöneticilerinden oluşan 7500’ün üzerinde kişiye ulaşmakta ve online platformlar üzerinden her hafta on binlerce kişiye erişim sağlamaktadır.

BThaber kontrollü abonelik sistemiyle dağıtılmaktadır. - Fiyatı 1 Kuruş (KDV dahil) - BThaber, 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 2/f maddesi hükmü gereği ‘yerel süreli yayın’dır.


Mevcut Ticari veya ERP Programınızla E nte gra s yo n

Entegre Yönetim Finans ve Nakit Akışı Fatura, İrsaliye, E-Fatura Stok, Depo, Lojistik Satınalma Yönetimi Müşteri, Teradikçi, Taşeron Sözleşme Yönetimi

CRM Pazarlama - Satış Servis - İş Yönetimi İK Özlük, İşe Alım Tekrarlanan Gelir ve Gider Aksiyon, Toplantı, Görev Dashboards: CEO, CFO, CPO

www.PirCloud.com Bayilik başvuruları için: ysmbulut.com/partner

Projeler Proje Bütçe Yönetimi Puantaj, Hakediş Yönetimi Proje İş Programı Proje Süreç Yönetimi Proje Günlük İşlemler


WEEKLY INFORMATION TECHNOLOGY AND ECONOMY NEWSPAPER

Information upgraded from two dimensions into three via MAKS Ministry of Internal Affairs, General Directorate of Population and Citizenship Affairs and ASELSAN came together and launched the local and national digital transformation base Spatial Address Registration System (MAKS), enabling each address to be accessed with a single click. The publicity meeting was held in İzmir. Within the scope of the MAKS project, 17 million addresses in 29 cities,, approximately 8.3 million structures and 438 authorized administration offices have been made spatial so far. Minister of Internal Affairs Süleyman Soylu, Governer of İzmir Erol Ayyıldız, the Association of Municipalities of Turkey President and Gaziantep Metropolitan Municipality Mayor Fatma Şahin, ASELSAN Chairman of the Board and General Manager Prof. Haluk Görgün and Population and Citizenship Affairs General Manager Engin Sarı İbrahim attended the meeting. Speaking at the meeting, Soylu said he believes the project is one of Turkey’s visionary projects. He underlined that the Ministry of Internal Affairs undertook various important projects in the

field of digital infrastructure, in addition to the various activities carried out in internal security. He said that they provide data sharing between Security General Directorate, Gendarmerie General Directorate, Coast Guard Command, Migration, Population, Civil Society Affairs General Directorates and the departments within the Ministry of Internal Affairs by integrating digital infrastructures as much as possible in order to increase efficiency and service quality. Soylu reminded KADES mobile application that provides emergency response to violence against women, giving the information that 182.795 people have already downloaded this application. Financial size of the project carried out with ASELSAN is 440 million TL Noting that the Spatial Address Registration System (MAKS) is a very large, wide ranging, expandable, important project that can provide services to many areas of public administration, Soylu said that: “MAKS means dressing the address information available as a person related

data to in actual spaces through geographical information systems, creating different data sets of structures defined by coordinates and processing this information for analysis and sharing it with relevant institutions. Within the scope of the MAKS project, which we have carried out with ASELSAN and in my opinion, being all about transforming information from two into three dimensions, 17 million addresses, approximately 8.3 million structures and 438 authorized administration offices have been made spatial in 29 cities so far. The project was carried out with ASELSAN at the end of 2015 and the financial size of the project is 440 million TL. For the end of 2019, we aim to reach 44.5% of our country in terms of population and 35% in terms of surface area. The completion of the project will take place at the end of 2020. Our expectations from this project is to increase our productivity in public services, to improve our ability to make more accurate analyzes while planning services and investments, shortening of response times in a natural disaster, fire and other emergencies, public order events

and to help the government to see the big picture in the field in a more detailed and healthier manner, to be able to make the right and healthy decisions.” MAKS will be the most important guide for public duties Soylu emphasized that the MAKS project will be the most important guide of public officials in many issues ranging from planning of measures against disasters, drug fighting measures, firefighting and social projects planning and emphasized that the project will provide guidance to the employees in the 112 emergency call center and firefighting personnel. He added that: “The MAKS project will also help us in the migration process in our country and will also contribute to the fight against illegal migration. Increasing coordination in the fight against crime and offender, facilitating access to local level in social policies, facilitating the planning of settlements in terms of zoning and architectural aesthetics, contributing to local and regional projects related to urbanization are the other outputs we expect from this project.”

Technology in health comes for individual and technological health Saglikaktuel participated in HIMSS’19 Eurasia which will be held between October 30th - November 1st, 2019. Established in 2006, the visitors profile of Sağlık Aktüel website is composed of private and public health sector employees, sector managers, doctors, public hospital and university hospital employees and managers, pharmacies, pharmaceutical companies, opticians, medical companies and health related news researching

and interested visitors. Sağlık Aktüel website has more than 20 thousand registered members working in the health sector and 100 thousand followers in social networking sites. In these social media sites, as well as the pages of Sağlık Aktüel, the related news is shared. Legislation, announcements, news published by institutions such as the Ministry of Health and its affiliated institutions, SGK, Ministry of Finance, Official

Gazette, Public Procurement Authority, trade unions, chambers, associations, agencies are followed and legislative changes and merged/updated versions are served to the sector from this platform. The news of the public institutions are followed on the basis of the general directorates of the institution and they are indexed separately on Sağlık Aktüel. On the other hand, the Ministry of Health, SGK and other

institutional regulations that need to be followed are followed up instantly and instant notifications are made to public, private and university hospitals. Corporate members are informed via e-mail and SMS. The website offering news for not only the health sector professionals, but also the people who are the target audience of the health sector through the sections such as Healthy Life, Expert Opinion and Keep Fit.



Final date for registration to VERBIS is December 31st Within the scope of Personal Data Protection Act (KVKK), companies which do not fulfill the obligation to register to VERBİS, recording data responsibles of companies, will face administrative fines from 20 thousand to 1 million TL. The final registration date for VERBIS has been extended until December 31st, 2019. KVKK entered into force in 2016 with the aim of enabling institutions operating in Turkey using the data of the end user in a controlled manner and in accordance with certain standards. It was updated in three years in accordance with the dynamics of the public and private sectors. It will continue to be updated. Innovera Audit and Consultancy Service Manager Tarık Kapucu

emphasized that institutions that do not make long term plans for both legal and technology sides for KVKK compliance are at risk and added: “KVKK is not a 100 meter run; but a long term marathon.” Kapucu said that KVKK is a living cycle and new changes will be made as communication technologies develop. He added: “As Innovera, we provide consultancy services to companies in order to manage KVKK processes correctly with our expertise and competent business partners under these three main titles.” It is high time to acknowledge the value of our data… On September 6th, the Interactive Advertising Association (IAB) hosted an

evaluation meeting to share some information on the Personal Data Protection Act (KVKK) and the details of the Data Responsible Registry Information System (VERBIS), for which registration period expires on December 31st, 2019. KVKK President Prof. Faruk Bilir participated to the meeting. Thanks to the data driven economy, which finds implementation areas with digitalization, the value of personal data has started to be experienced more closely. Stating that technology and internet addiction should also be considered in the context of protection of personal data, Prof. Faruk Bilir said that: “When sharing online, let us think that the personal data we share may have negative consequences in the future, and

let us think ahead while sharing something. With a few simple steps and some attention, it is possible to avoid many cyber threats. So we say, ‘Personal data security starts within the person. So the number of followers, the number of likes is not more important than your personal data.” IAB Turkey President Neslihan Olcay expressed that: “KVKK brought additional obligations to the digital marketing communications world. With the start of the implementation, individuals have the confidence that their information will be used only in the direction they allow and that they will not be abused while using the internet; the parties undertook the responsibility of informing and obtaining the consent of the individual.”

The concept of Post-Quantum Cryptology entered into our lives The 12th International Conference on Information Security and Cryptology (ISC TURKEY 2019) will be held on 16-17 October at the BTK in Ankara. ISC TURKEY 2019 CoPresident Prof. Mustafa Alkan made statements about the conference to BThaber. He started his speech by reminding that the conference was held by the Information Security Association (BGD) since 2006. Prof. Mustafa Alkan said that they aimed primarily to increase the society’s level of knowledge and awareness in the field of information and cyber security. Alkan added: “We also aim to monitor technological developments, to contribute to the development of domestic and national technologies, to raise public

opinion on individual, corporate and national risks, to develop and implement strategies and policies and to promote cyber security culture in our country. We have determined the vision as ‘to hold an effective conference at the national and international level in the field of information security’.” Alkan emphasized that ISC TURKEY ‘International Information Security and Cryptology Conference’ (www. iscturkey.org) is the first and only event in our country which has been organized regularly for 12 years. He expressed that: “This event manages to bring public institutions, private sector, universities and non governmental organizations together. With the final declarations that we publish

every year after the conference, we prepared documents that will shed light on our country within the scope of Cyber Security and informed the public. The main theme of the conference this year is ‘Cyber Security and Post-Quantum Cryptology’. A new way of life, called the internet of things made up of devices connected to the internet that penetrates every aspect of our lives, increases the efficiency of our lives by facilitating the provision of new services through the analysis of big data collected.” On the other hand, cyber threats and dangers have increased tremendously with applications such as machine-to-machine communication (M2M) and the Internet of Things (IoT). All these data and information transfer

and storage in a secure way is supported by investments and studies in the field of cryptology. Many cryptographic methods and passwords have become decipherable and the concept of Post-Quantum Cryptology has entered into our lives as a whole new concept. Very intensive studies in this field started both in R&D centers and universities. The spread of quantum resistant cryptographic algorithms and studies in our country is very important. For this reason, the main theme of the conference was Post-Quantum Cryptology this year. In parallel with the developments in the world, we aim to identify the important and critical issues for our country and bring them to the agenda of all related parties and to inform all segments of the society on these issues.”


Konu: KVKK Uyumluluğu

Entegrasyon

Keşfetme

Envanter Yönetimi

Süreç Yönetimi

Dijital Dönüşüm

Yapılandırılmış (ERP, CRM, v.b.) ve Yapılandırılmamış (Fileserver, Sharepoint, vb) tüm verileriniz M-Files ile entegre edilebilir. Bu sayede tüm veri tek bir yerden kolayca yönetilebilir.

Entegre edilen tüm yapılandırılmış ve yapılandırılmamış veriler otomatik şekilde indekslenir ve kişisel veri içerenler belirlenen kriterlere göre otomatik olarak etiketlenir.

Barındırma Alanları, Tedarikçi Bilgileri, Personel Bilgileri, Departman Bilgileri, Kişisel Veri Envanteri, İmha Süreleri ve Uygulama Envanteri hazır gelen yapı üzerinden kolayca yönetilir.

KVKK Uyumluluğu sadece bir seferlik bir iş değildir. KVKK Uyumluluğu aynı zamanda bir süreç yönetimidir. Denetimler, Değerlendirmeler, Sorunlar, Bulgular, DÖFler, Prosedürler, Periyodik İşler ve dahası...

Kağıt ortamında tutulan tüm veriler M-Files içerisinde dijital olarak çok daha kolay şekilde yönetilebilir. Bu sayede KVKK uyumluluğu da kolaylaşır.



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.