BDW - editie 1264 by brusselnieuws.be

Doordenker: Zaad van een plant die federaal bezit is, is dat Vlaams of federaal zaad? INTERVIEW MET DIRECTEUR JAN RAMMELOO ALIZE ZANDWIJK REGISSEERT DIEVEN IN DE KVS En ook: Rieks Swarte, Arend Pinoy en Kris De Bruyne.

27 01 11

4 NATIONALE PLANTENTUIN 5 TIEN JAAR IMPASSE

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X P303153

34.000 keer shame, schaamte, honte BRUSSEL – Ze waren met 34.000 om hun ongenoegen uit te schreeuwen over het uitblijven van een federale regering. Meer dan een oproep van vijf jonge twintigers op Facebook was er niet voor nodig geweest. Een nieuw fenomeen, menen politicologen. Op een paar spandoeken na getuigden de slogans van humor: een anti-N-VA-betoging was het niet. Maar het onverhoopte succes zet Elio Di Rupo en Bart De Wever (we zouden al bijna vergeten dat zij de winnaars van de verkiezingen zijn) niet tot spoed aan. “Geen regering tegen om het even welke prijs,” zei Di Rupo. De Wever zei in feite hetzelfde: “Geen regering van de status-quo.” Het water blijft (te) diep. DV © BART DEWAELE

Wonen > Minister Huytebroeck (Ecolo) in hogere versnelling in strijd tegen broeikasgassen

Alleen nog passiefbouw in 2015 BRUSSEL – Het Gewest wil de beste leerling van Europa zijn inzake duurzaamheid. Vanaf 2015 moet alle nieuwbouw passiefbouw zijn. Dat staat in een ontwerpordonnantie die de regering in eerste lezing heeft goedgekeurd. Maar niet iedereen is even enthousiast.

et is niet zozeer het autoverkeer, en al zeker niet de industrie, maar wel de gebouwen die in Brussel verantwoordelijk zijn voor de grootste CO2-uitstoot. Bijna twee derde van de uitstoot in de hoofdstad is afkomstig van de verwarming en koeling van woningen (43 procent) en kantoren (20 procent). Volgens het regeerakkoord moeten tegen 2025 de broeikasgassen met dertig procent gedaald zijn (ten opzichte van 1990). Brussel onderschrijft hiermee de klimaatdoelstelling die ook andere Europese steden hebben aangenomen. Dit kan alleen lukken als het energieverbruik in de Brusselse ge bouwen wordt aangepakt.

De Brusselse regering heeft de afgelopen jaren al een en ander gedaan (hoge energiepremies, bewustmaking, proefprojecten). Minister van Leefmilieu Evelyne Huytebroeck (Ecolo) schakelt nu een versnelling hoger. Ze wil de in de jaren 1990 in Duitsland en Zweden ontwikkelde Passivhaus Standard verplicht maken voor alle nieuwbouw en zware renovatie in Brussel vanaf 2015. Dat staat in een ontwerpordonnantie die net voor de kerstvakantie in een eerste lezing is goedgekeurd door de regering-Picqué. Eerder al hebben de Gomb en de sociale huisvestingsmaatschappijen afgesproken om voortaan alleen nog passief te bouwen. De maatregel is drastisch. “Van-

daag is de warmtevraag voor een gebouw gemiddeld 150 kilowattuur (kWh) per vierkante meter per jaar,” zegt Huytebroeck. “Voor nieuwbouw zal de warmtevraag vanaf 2015 niet meer dan 15 kWh mogen bedragen.” Een tiende van het huidige energieverbruik, dus. Dat betekent dat bij de bouw van

“Gebouwen met een slechte ligging zijn benadeeld” nieuwe woningen, kantoren, scholen enzovoorts de klassieke centrale verwarming overboord wordt gegooid. Geen mazout- of gasketel meer, maar een efficiënte isolatie met hoge luchtdichtheid, gecombineerd met een warmte-

wisselaar die voor de juiste temperatuur in huis of kantoor zorgt. De ontwerpordonnantie heeft nog wel een weg te gaan voor ze tot uitvoer kan worden gebracht. Regering en parlement moeten hun definitieve zeg nog doen. Toch worden nu al kanttekeningen geplaatst bij de maatregel, met name door bouwexperts in energie. Professor Dirk Saelens (KU Leuven), een ingenieur met veel expertise in energiezuinige gebouwen en passiefhuizen, zegt dat de Passivhaus Standard technisch perfect uitvoerbaar is. “Toch sta ik huiverachtig tegenover de algemene verplichting ervan,” zegt hij. “Uit studies blijkt dat de passiefstandaard economisch niet rendabel is. Dat heeft te maken met de hoge marginale kosten. Voor zeg maar honderd euro per vierkante meter kun je tot 20 kWh gaan, maar om aan 15 kWh te raken, is nog eens honderd euro nodig.” Dat betekent dat de bouwkosten met vijf à vijftien procent zullen stijgen, “en dan is het risico niet gering dat

investeerders zullen wegblijven.” Naast de marktverstoring ziet Saelens nog een nadeel. “De passiefstandaard is een rekengetal. Het communiceert makkelijk, maar men kan het niet zomaar overal op toepassen. Het is voor woningen ontwikkeld, maar is het ook op scholen toepasbaar? Of kantoren? Daar is geen consensus over. Bovendien zijn bij passiefbouw andere factoren van tel, zoals de ligging. Gebouwen met een slechte ligging zijn benadeeld. En zelfs al ligt een lap grond op het zuiden, als er een hoge flat voor staat, dan is het voordeel helemaal tenietgedaan.” Steven Van Garsse

ADVERTENTIE

6HULHDDQELHGLQJHQ RS KHW KHOH 2SHO JDPPD

N° 1264 VAN 27 JANUARI TOT 3 FEBRUARI 2011 ¦ WEEK 4: WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VZW BRUSSEL DEZE WEEK, FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE, REDACTIE: 02-226.45.40, ABONNEMENTEN: 02-226.45.45, FAX: 02-226.45.69, E-MAIL: INFO@BDW.BE

OPMERKELIJK

BDW 1264 PAGINA 2 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

VICEGOUVERNEUR TOCH OP KOMST BRUSSEL – De Brusselse regering gaat nu toch een vicegouverneur en een gouverneur voorstellen aan de federale regering. Dat zei ministerpresident Charles Picqué (PS) in de commissie Binnenlandse Aangelegenheden van het Brussels parlement.

Op zoek naar het grote geld BRUSSEL – In 2019 wil de MIVB volautomatische metro stellen op de lijnen 1 en 5. Een operatie die 629 miljoen euro zal kosten. Dat is meer dan een volledige jaar dotatie van het Gewest aan de vervoersmaatschappij. “We willen nadenken over verschillende financieringsmiddelen,” zegt MIVB-baas Alain Flausch.

ulsar is de naam van het automatische-metroprogramma. De MIVB heeft er zelfs al een vaste datum voor: op 27 juni 2019 moeten lijnen 1 en 5 zonder bestuurder rijden. Dat zal het mogelijk maken om de metro lineair om de twee minuten te laten rijden tijdens de spitsuren. Momenteel, met een mens achter het stuur, is dat om de drie minuten. Brussels minister van Vervoer Brigitte Grouwels (CD&V) beseft dat het een dure operatie wordt. “In een stad als Seoel zijn er ook automatische metrostellen, en daar werken ze met een publiek-private samenwerking (pps). Ik weet niet of

dat voor Brussel werkbaar zou zijn, maar het toont aan dat het alleszins mogelijk is.” MIVB-baas Alain Flausch laat in het midden hoe een automatische metro gefinancierd moet worden, maar hij maakt wel een opening: “We verwachten dat niet alleen het Brussels Gewest financieel zal bijspringen.” Flausch beseft dat Pulsar handenvol geld zal kosten. Hij doelt er dan ook op dat de helft van het Beliris-budget (een financiering om verfraaiingswerkzaamheden uit te voeren in de hoofdstad) naar mobiliteitsprojecten gaat, en dat dat in de toekomst niet anders hoeft te zijn. Maar dan spreekt

men maar over 125 miljoen euro. Brigitte Grouwels zegt dan weer dat Beliris officieel bedoeld is voor zulke projecten, en dat er in de Brusselse ministerraad bijna een consensus is dat Beliris opnieuw grotere projecten moet financieren. De gewestelijke dotatie voor de MIVB bedraagt tot 2011 net iets meer dan vijfhonderd miljoen euro jaarlijks. Voor na 2011 hamert de maatschappij op een stijgende stadsbevolking, en dus op potent ieel meer reizigers. Op die manier zal er tot 2019 jaarlijks meer geld gegeven worden om deze noden te lenigen. Grouwels laat trouwens weten dat er alvast 23 miljoen euro bij de huidige dotatie gevoegd zal worden, als de ministerraad instemt.

Wegenvignet Maar dan zijn we nog niet op de eindbestemming. Rond 2025 moet er ook een metrolijn bijkomen in het noorden van Brussel, namelijk van

het Noordstation naar Schaarbeek en Evere. Daarvoor is een studie van tien miljoen euro besteld. Over de

Beliris, Gewest en meer reizigers moeten geld in het laatje brengen

totale kostprijs van de graafwerkzaamheden en de ingebruikname van die lijn is nog niets bekend. In 2019 ten slotte moet ook het GENtreinnetwerk klaar zijn, een verwezenlijking waarvan de MIVB zeer zeker mee zal kunnen profiteren. Zo is bijvoorbeeld Bordet, een GENstation, vanaf 2011 aangesloten op lijn 62 naar Schaarbeek, en in

DE WEEK IN BEELD DOOR BART DEWAELE © BART DEWAELE

De vaudeville rond de vicegouverneur begon al in oktober van vorig jaar. Toen Hugo Nys, vicegouverneur én waarnemend gouverneur, ermee ophield, stelde de Brusselse regering de Franstalige ambtenaar Jean Clément (tijdelijk) als gouverneur en vicegouverneur aan. Die aanstelling werd, tot ergernis van onder anderen Walter Vandenbossche (CD&V), eerste ondervoorzitter van het Brussels parlement, al twee keer verlengd. De Franstaligen hebben de benoeming duidelijk verkeerd ingeschat. Niemand zegt dat Clément zijn taak niet ter harte neemt – het was overigens Nys die hem aanraadde –, maar in de perceptie is het fout dat een Franstalige over de rechten van de Nederlandstaligen waakt. Vlamingen hechten ook echt belang aan de functie. Parlementslid Paul De Ridder (N-VA): “De vicegouverneur vervult een belangrijke functie in het Hoofdstedelijk Gewest. Sommige partijen stellen de functie van gouverneur én die van vicegouverneur in vraag. Wat is het standpunt van de Brusselse regering?” Het antwoord van Picqué was ontwijkend: “Wij hebben de eerste minister meermaals geschreven om te vernemen wat het standpunt van de federale regering zou zijn als wij een kandidatuur voordroegen. Binnen de federale regering bestaan meningsverschillen over het voortbestaan van de functie van gouverneur.” Maar ook: “We gaan dus een gouverneur en een vicegouverneur voorstellen, maar kom nadien niet klagen dat ze te duur zijn.” Picqué heeft Vandenbossche ook beloofd om de Conferentie van Burgemeesters te ondervragen. Deze (in de woorden van Vandenbossche) ‘onwettige instelling’ heeft afgesproken om de functieomschrijvingen bij het gemeentepersoneel af te remmen. Functieomschrijvingen zijn nodig om het niveau van de taalexamens te bepalen en, voor het personeel, om carrière te maken. Nu bedient de gemeente Anderlecht zich volgens Vandenbossche van acht dienstdoenden met de juiste partijkaart of lidmaatschap van de vakbond. Vandenbossche: “Ik bezorg u de brief van schepen Fabrice Cumps (PS), die bekent dat er in zijn gemeente acht mensen in overtreding zijn.” Volgende afspraak: ten laatste over een jaar. DV

Uitgelicht > Vernieuwing en automatisering metro kost 629 miljoen euro

Zondag 23 januari demonstreerden volgens de politie zo’n 34.000 mensen tegen de politieke impasse, met een betoging van Noordstation naar Jubelpark. Deze man viel onze fotograaf op: hij leek zich niet op zijn gemak te voelen en stak zijn bord pas na enige aarzeling omhoog. Het duurde even voor het daagde dat hij betoogde voor de splitsing van België.

WEEKOVERZICHT

BDW 1264 PAGINA 3 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

DINSDAG 18 JANUARI BENDE VISEERT SCHOOL. Leden van een jongerenbende gooien de ruiten in van de Inraci-school in Vorst. Dat gebeurt tijdens de lesuren. Een paar leerlingen zijn in shock na het voorval. De problemen zouden drugsgerelateerd zijn. De jongerenbende is berucht in de buurt rond het premetrostation Albert.

WOENSDAG 19 JANUARI ASIELZAAL NOORDSTATION DICHT. Een zaal in het Noord station die aan het begin van de winter werd opengesteld voor asielzoekers, sluit. Volgens de overheid zijn alle asielzoekers opgevangen en wordt de zaal nu alleen nog gebruikt door daklozen.

DONDERDAG 20 JANUARI DAARKOM HEEFT MINDER RESERVE. Het Vlaams-Marokkaans culturenhuis Daarkom heeft 200.000 euro reserve en geen 800.000 zoals Vlaams minister van cultuur Joke Schauvliege (CD&V) meent. Dat zegt Vlaams parlementslid Yamila Idrissi (SP.A). Door dat lagere bedrag dreigt Daarkom nog voor de opening in financiële problemen te verzeilen. Justitiepaleis lost. Opnieuw komen er stenen naar beneden van het Justitiepaleis. Volgens de Regie der Gebouwen is dat een gevolg van de vorstperiode en de daaropvolgende dooi. Het is niet de eerste keer dat er puin naar beneden komt. De getroffen zones worden afgezet met hekwerk.

VRIJDAG 21 JANUARI De metropoortjes zorgen voor stijgende inkomsten. Er zijn al poortjes in 24 stations.

2025 op de toekomstige metrolijn. Het aantal reizigers is de laatste jaren alsmaar toegenomen, van 181 miljoen individuele ritten in 2001 tot 312 miljoen in 2010. En in de zomer zal blijken wat de opbreng sten zijn sinds de invoering van de metropoortjes. Er zijn momenteel 24 stations met werkende poortjes; deze zomer moeten dat er 36 zijn. In 2013 heeft dan ook het laatste (pre)metrostation poortjes.

“ “

De metro is een goudmijn voor de MIVB, de ruggengraat van het stadsnet, zeg maar. Het moet nog blijken in hoeverre stijgende inkomsten na jaren van open metrosta tions en zwartrijden de financiering van toekomstige (automatische) metrostellen kan sponsoren. In 2013 komt er ook een wegenvignet in België. Omdat er in Brussel haast geen autosnelweg ligt, zal het Gewest een vast compensatiebedrag

krijgen: tien procent van de totale inkomsten van alle buitenlandse wagens die gebruikmaken van de Belgische autosnelwegen. Er zijn hiervan geen simulaties bekend bij het kabinet van de minister van Vervoer. Mogelijk betekent die tien procent toch genoeg extra geld in het laatje. Het is een principeakkoord tussen de drie ministers-presidenten. Christophe Degreef

Ik zou willen dat de NMBS iets meer ambitie toont voor het station Brussel-Zuid.” Minister van Toerisme Christos Doulkeridis (Ecolo) vindt in La Libre Belgique dat de troeven van het Zuidstation als eerste hub voor het internationale treinverkeer onderbenut blijven. Hij pleit voor een nieuwe naam en een nieuw stationsgebouw.

SCHOOL ASSE BARST UIT VOEGEN. Door een toevloed aan kinderen, vooral uit Brussel, dreigt er een plaatstekort in een kleuter- en basisschool in Asse. De kinderen zijn in Asse ingeschreven omdat er in Brussel nauwelijks plaats is. GROEN! VOOR HAVEN. Brussels parlementslid Annemie Maes zegt dat er op Schaarbeek-Vorming beter een logistieke haven activiteit ontwikkeld wordt in plaats van een voetbalstadion. Volgens de ecologiste is een logistieke activiteit op die plaats in overeenstemming met het groene gedachtegoed. Ouderenzorg niet prioritair. Brigitte Grouwels, Brussels minister bevoegd voor Welzijn (CD&V), vraagt Pascal Smet, Vlaams minister voor Brussel, meer geld te besteden aan seniorenzorg in Brussel. De SP.A’er had eerder gezegd dat vooral jeugd en onderwijs voor hem prioritair waren.

ZATERDAG 22 JANUARI Reynders wil groot-brussel. Ontslagnemend minister van Financiën Didier Reynders (MR-PRL) pleit in Le Soir voor een uitbreiding van het Brussels Gewest met de provincies Vlaams- en Waals-Brabant. De liberaal wil hierover een referendum organiseren.

ZONDAG 23 JANUARI 34.000 BETOGEN VOOR REGERING. Een mensenmassa demonstreert voor de vorming van een nieuwe regering. Hun optocht loopt van het Noordstation naar het Jubelpark. Volgens een peiling van Le Soir komt de meerderheid van de manifestanten uit Brussel en Wallonië.

MAANDAG 24 JANUARI

Is Bart De Wever een populist? Ja. Hij wekt de indruk dat oplossingen makkelijk zijn, terwijl hij wéét dat voor Brussel alleen een onderhandelde oplossing mogelijk is, waarbij hij toegevingen zal moeten doen.” Michael Stabenow, sinds dertig jaar correspondent in Brussel voor de Frankfürter Allgemeine, bij Werner Trio op Klara.

HET WOORD

Brusselicious

De klankkleur is Engels, de hoofdstedelijke benaming Nederlands, maar het woord refereert ook aan het Franse délicieux: Brusselicious, dit is wat u heel 2012 te wachten staat. Het sleutelwoord is gastronomie, met onder meer de Europese finale van de Bocuse d’Or 2012 tijdens de vakbeurs Horeca life 2012, maar ook met everzwijn aan ’t spit op de binnenplaats van het stadhuis en een restauranttram op wielen. Doorblader het programma en

het water loopt je in de mond. De Brusselse ministers Jean-Luc Vanraes (Open VLD) en Christos Doulkeridis (Ecolo) hopen dat het themajaar jongeren ertoe zal aanzetten om voor een horecaopleiding te kiezen, want het succes van de tv-koks ten spijt blijft werken in de horeca een knelpuntberoep. En dat is echt niet goed voor het imago van Brussel. Meer op www.brusselicious.be. DV

RAND WORDT DUURDER. Wonen in de Vlaamse Rand rond Brussel is de laatste vijftien jaar tweeënhalf keer duurder geworden. De prijs van bouwgrond is daarbij verviervoudigd. Ook zijn er in de randgemeenten nauwelijks sociale woningen. Gemiddeld kost een woonhuis in de Rand 235.000 euro. Tegen onveiligheid. Een vijftigtal mensen betoogt in Kuregem tegen de onveiligheid. Aanleiding is een aangestoken brand vorige week in een flatgebouw. De delegatie wordt ontvangen door de Anderlechtse burgemeester Gaëtan Van Goidsenhoven (MR-PRL).

DINSDAG 25 JANUARI Mivb investeert. De MIVB gaat de komende jaren fors investeren in de uitbreiding en de verbetering van haar netwerk. Om beter in te spelen op de bevolkingstoename wordt de capaciteit van tram- en metrolijnen opgevoerd. Tegen 2019 wil de vervoersmaatschappij een volautomatische metro op de lijnen 1 en 5 hebben. Tegen 2025 zou de metro uitgebreid worden naar het noorden. Over de financiering bestaat heel wat minder zekerheid. Samengesteld door Christophe Degreef

MEER NIEUWS DE HELE WEEK ROND OP

BDW 1264 PAGINA 4 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Wetenschap > Directeur Jan Rammeloo over de tien jaar aanslepende impasse rond de Plantentuin

‘In Congo is het soms makkelijker werken dan in Meise’ Franse Gemeenschap. Na de overheveling zullen er altijd minstens evenveel Franstalige wetenschappers werken als nu. De Franstalige werknemers in lagere functies hebben een uitdovend statuut, zij zullen niet meer vervangen worden door Franstaligen.

De wetenschappelijke verzameling dan. De hele collectie blijft federaal, maar wordt in bruikleen gegeven aan de Vlaamse Gemeen-

wereld. Die positie zouden we kwijtspelen.” Uiteindelijk, in 2009, beslisten de twee gemeenschappen om de laatste conflictpunten over de verdeling van de collectie te laten beslechten door een internationale commissie, wier oordeel aanvaard zou worden. Zo geschiedde, en de ministerspresidenten Kris Peeters (CD&V) en Rudy Demotte (PS) sloten een nieuw samenwerkingsakkoord. “Inmiddels zijn we een dik jaar verder, en het akkoord is nog altijd niet getekend,” zegt Rammeloo. “Hiervoor is blijkbaar een politieke aanleiding nodig, een nieuw regeerakkoord bijvoorbeeld. Zowel in de regeringsnota van Vande Lanotte als in die van De Wever staat dat de nieuwe regering onmiddellijk uitvoering zal geven aan het akkoordPeeters-Demotte.” Wat staat er dan in dat akkoord? De plantentuin wordt een EVA, een extern verzelfstandigd agentschap, met in de raad van bestuur een minderheidsvertegenwoordiging van de

Handtekeningen

“Wat met de zaden van een plant die als federaal bezit wordt beschouwd? Worden die Vlaams of ook federaal?” schap. Alles wat de Plantentuin in de toekomst zal verwerven, wordt Vlaams. Maar wie een schenking wil doen, mag zelf bepalen of hij aan de Vlaamse dan wel aan de federale overheid schenkt. “Om Franstalige schenkers niet te ontmoedigen,” zegt Rammeloo. “In elk geval: wat belangrijk is in deze constructie, is dat er één klassement blijft van zowel het federale als het Vlaamse bezit.” De totstandkoming van het akkoord heeft Rammeloo het afgelopen de© SASKIA VANDERSTICHELE

et begon allemaal met de dioxinecrisis in 1999. In de nasleep ervan werd besloten landbouw en het federale ministerie van Landbouw te regionaliseren. Ook voor de instellingen die onder dat ministerie vielen, moest een oplossing gezocht worden. Onderzoekscentra die aan toegepast onderzoek deden, werden overgedragen aan de gewesten. Voor de Plantentuin, waar fundamenteel onderzoek gebeurt, werd het gemeenschapsniveau meer geschikt geacht. Rammeloo: “Als we drie kilometer verderop hadden gelegen, in Brussel, dan zouden we gewoon zijn overgegaan naar de andere federale instellingen. Maar Meise ligt nu eenmaal op eentalig Vlaams grondgebied.” In het Lambermontakkoord van 2001 werd afgesproken dat de Plantentuin overgeheveld zou worden naar de Vlaamse Gemeenschap. Als tegenprestatie werd onder meer besloten tot de herfinanciering van het Franstalige onderwijs. Er volgde een samenwerkingsakkoord tussen de gemeenschappen, maar toen dat moest worden uitgevoerd, liep het fout. Rammeloo: “Er waren twee grote discussiepunten: het Franstalige personeel en, vooral, de eigendom van de collectie. Het overleg sleepte eindeloos aan, een processie van Echternach. Over zowat elk woord werd een semantische discussie gevoerd. Wat is een wetenschapper? Wat met de zaden van een plant die als federaal bezit wordt beschouwd: worden die Vlaams of ook federaal?” Rammeloo zelf had maar één bekommernis: dat de collectie niet gesplitst zou worden, zoals tijdens de discussie ook wel geopperd werd. “We behoren nu wereldwijd tot de tien grootste plantentuinen van de

cennium flink wat tijd, energie en kopbrekens gekost. Hij werd bijvoorbeeld opgezadeld met loonberekening en andere administratieve aangelegenheden. “Het federale ministerie van Landbouw is immers opgeheven. Het bestaat alleen nog op papier en verdwijnt zodra wij overgeheveld zijn. In de afgelopen jaren viel de Plantentuin nu eens onder die, dan weer onder die minister. Op dit moment zijn Didier Reynders en Sabine Laruelle (MR) verantwoordelijk. In principe moe-

Om het doorsijpelende water in de kelder op te vangen heeft de technische dienst zelf een afvoersysteem in elkaar geknutseld.

ten zij voor elke uitstap naar Nederland die een werknemer maakt, een handtekening zetten nu er geen administratie meer is. Dus hebben ze mij een ministeriële delegatie gegeven. Ik denk dat ik de enige directeur van een plantentuin ter wereld ben die ministeriële besluiten tekent.” En dan is er de strijd om de financië le middelen. “In feite gaat het heel goed met onze collectie en met het wetenschappelijk onderzoek. We hebben tweehonderdduizend boeken, en onze verzameling herbariumspecimens is de laatste jaren heel hard gegroeid. Tussen 1798, het begin van deze plantentuin, en 2000 werden er 2,5 miljoen specimens verzameld. De laatste tien jaar kwamen er meer dan een miljoen bij.” Al dat waardevolle materiaal moet geïnventariseerd worden, opgeslagen in databanken en gedigitaliseerd. “Dat kost veel geld. Gelukkig hebben we een aantal extern gefinancierde projecten. Zo kregen we driehonderdduizend euro van een Amerikaanse stichting. In België is het voor ons niet evident om geld los te weken. We doen ook onderzoek in een land als Congo, maar dat is vooral dankzij Europese, Franse en Amerikaanse ontwikkelingssteun.” Rammeloo schreef het ook in zijn

Van slijmzwam naar splijtzwam © NPB

MEISE – Behalve de studenten en andere burgers die de politieke crisis beu zijn, kijkt er nog iemand reikhalzend uit naar een nieuw regeerakkoord. Jan Rammeloo, directeur van de – voorlopig nog – Nationale Plantentuin van België. Het is inmiddels tien jaar geleden dat het parlement besloot de Plantentuin over te hevelen naar de Vlaamse Gemeenschap. De gevolgen van deze impasse worden steeds meer zichtbaar.

Jan Rammeloo (Ninove, 1946) is mycoloog oftewel paddenstoelkundige. Hij studeerde plantkunde aan de Universiteit van Gent en maakte er een doctoraat over de slijmzwam. In 1991 werd hij directeur van de Nationale Plantentuin van België. Daar kreeg hij al gauw te maken met de communautaire touwtrekkerij rond de overheveling van de federale instelling naar de Vlaamse Gemeenschap. “Van de slijmzwammen in België en Afrika naar de splijtzwammen van de Plantentuin,” noemt hij het zelf. Rammeloo is ook docent aan de Universiteit van Antwerpen en directeur van de Stichting tot Bevordering van het Wetenschappelijk Onderzoek in Afrika. HUB

nieuwjaarsboodschap: ‘Met de steun van de internationale gemeenschap is het in Congo soms makkelijker werken dan in Meise zelf.’ Ook voor de serres en de gebouwen is er een chronisch tekort aan geld. Vooralsnog is de Plantentuin federaal en dient de Regie der Gebouwen, geleid door Didier Reynders, de Plantentuin te onderhouden en

BDW 1264 PAGINA 5 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Jan Rammeloo, directeur van de Nationale Plantentuin van België: “Ik denk dat ik de enige directeur van een plantentuin ter wereld ben die ministeriële besluiten tekent.”

te renoveren. Maar daar komt weinig van in huis. “Je kunt je voorstellen dat iemand als Reynders weinig zin heeft om nu nog te investeren in Meise,” zegt Rammeloo schamper. De Vlaamse Gemeenschap heeft daarom enkele renovatiewerkzaamheden geprefinancierd. Ze betaalde twee nieuwe stookketels en zes van de twaalf nieuwe daken van de publieksserres. Die kassen zijn nu weer presentabel, de collectieserres daarentegen zijn in zeer slechte staat. Ook de verwarming van de gebouwen en de serres – de achilleshiel van de plantentuin – is aan vernieuwing toe. De twee overige stookketels moeten dringend vervangen worden, net als meer dan honderd verwarmingsbatterijen. Het verval is ook duidelijk te zien in het herbarium- en bibliotheekgebouw. Dat is een constructie uit

1958, slecht geïsoleerd en inmiddels onderhevig aan betonrot. Voor de toegangsdeur staat sinds kort een soort kerststalachtige constructie die bezoekers en werknemers moet behoeden voor vallende stenen. Binnen zijn op heel wat plaatsen de rotte plafondplaten verwijderd, zodat de verwarmings- en andere leidingen bloot liggen. De verlichting is vaak niet meer dan een schamele tl-buis, en ook de temperatuurregeling laat te wensen over. “Een tijd geleden was het hier 12 °C. Ik heb dit door een gerechtsdeurwaarder laten vaststellen en heb zijn verslag opgestuurd aan minister Reynders. Nu gaat het wat beter. Maar toch, ik heb aan iedereen een dikke fleece, een muts en een sjaal gegeven. Vorig jaar werd hier de film Rien à déclarer opgenomen. Regisseur Dany Boon

was op zoek naar een verloederd gebouw.”

In de kelder Nog het meest ontluisterend is de kelder. Ook daar heerst betonrot, en

een groot plastic vat terechtkomt, dat regelmatig geleegd wordt. Nochtans wordt hier de wereldvermaarde collectie-Von Martius bewaard. Het is een unieke collectie met bijzondere specimens uit Zuid-Amerika,

“Je kunt je voorstellen dat iemand als Reynders weinig zin heeft om nu nog te investeren in Meise” het water sijpelt regelmatig door het plafond. De technische dienst heeft eigenhandig een afvoersysteem in elkaar geknutseld. Onder het plafond hangen brede stukken golfplaat waarin het water opgevangen wordt, dat vervolgens via gootjes in

verworven ten tijde van Leopold II, de basis van de Flora brasiliensis. Ze bevat bijvoorbeeld de allereerste roze peper die ooit beschreven werd. De bokalen met de gedroogde planten staan in een lange rij groene metalen kastjes. Alle deurtjes staan

wagenwijd open omdat het zo vochtig is. “We zijn bang dat de drogerijen gaan schimmelen.” Abominabele omstandigheden, noemt Rammeloo het. “We krijgen hier heel vaak Braziliaanse wetenschappers op bezoek, en met Europalia Brazilië dit jaar zullen het er nog wel meer worden. Dit durf je toch niet te tonen.” Op het eind van het jaar neemt Rammeloo afscheid van zijn geliefde Plantentuin. Hij weet niet of hij de doorstart nog zal meemaken. “Ik had er in het begin nog wel bij willen zijn. Al was het maar om te verhinderen dat ze deze plantentuin met mondiale uitstraling de Vlaamse Plantentuin zullen noemen. Mijn suggestie? Nationale Plantentuin. Laat alleen ‘van België’ weg.”

Bettina Hubo

ADVERTENTIE

1,7 MILJOEN EURO SUBSIDIE VOOR BRUSSELPROJECTEN De Vlaamse overheid verleent voor 1,7 miljoen euro subsidies aan hoofdstedelijke projecten met een grote uitstraling. Organisaties – zowel uit Brussel als Vlaanderen - die zich engageren voor en in onze hoofdstad, worden uitgenodigd om initiatieven op te zetten waarmee de band tussen Brussel en Vlaanderen wordt aangehaald, de Vlaamse inbreng in Brussel zichtbaar wordt gemaakt en het stedelijke weefsel wordt versterkt. Voelt u zich aangesproken? Surf dan naar www.vlaanderen.be/brussel. Daar vindt u alle informatie die u nodig hebt om een project in te dienen. U kunt het hele jaar door een subsidie aanvragen, zolang u uw subsidieaanvraag minstens drie maanden voor de startdatum van uw project indient.

BDW 1264 PAGINA 6 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Van onderaan rechts naar bovenaan links: Schaarbeek, Ukkel, Molenbeek en Etterbeek. Vier keer wassen, vier keer anders.

Reportage > Wassalon noord, oost, zuid én west

Bonter dan bont BRUSSEL – Wassalons spreken tot de verbeelding, en de manier waarop ze dat doen, is triviaal: niets zo dagdagelijks als was, niets zo vanzelfsprekend als schone kleren. Maar wat leeft er in een wassalon? Is het een markt waar mensen over het weer praten? Of speelt de grootstad ook hier: bemoei u alleen met uw eigen (was)goed?

og nooit lazen we over liefde tussen vers getrommeld wasgoed, nog nooit kwamen we echt te weten wat een mens denkt wanneer hij zijn neus in versgewassen linnen verbergt. Eerlijk gezegd denken we dat we het ook nooit zullen weten. Maar zolang we het niet weten, blijft het de moeite om te ontdekken. En de moeite lijkt het wel: vier wassalons in de stad, in alle vier de windstreken, in vier verschillende gemeenten. Waar verschillende mensen over de vloer komen, waar iedereen maar één doel heeft. Wassen.

Schaarbeek, Colignonplein Krakau. Het gemeenteplein van Schaarbeek lijkt op de Poolse stad Krakau. Misschien dat het beeld

nog versterkt werd door de man met hoed en regenjas die we er ooit zagen was plooien, alsof hij accordeon speelde. Alleen de klezmer ontbrak. Anno 2011. Een Aziatische vrouw poetst en twee dames met hoofddoek praten er een deel van de dag weg. Een jeton hebben we nodig. De Aziatische vrouw kijkt bang en zegt in slecht Frans dat ze geen idee heeft hoe die waskasten werken, noch hoe je aan een jeton komt. De dames met hoofddoek daarentegen zijn vriendelijk en kordaat. Daar je jeton, daar de automaat met waspoeder. De jetonbak, die klettert als een casinoautomaat. Wanneer ons goed eindelijk vertrekt richting propere hemel, gaan we zitten, en we kijken rond. In het salon (nummer 7 genaamd) hangt een oude telefoon met draaischijf en een nummer dat men kan bellen in

geval van nood. De in het zwart geklede dames van daarnet keuvelen over het leven, hun was – kussenslopen met bloemetjesmotief – droogt. Twee Afrikanen komen naar binnen, want buiten regent het. Zonder wasgoed, maar mét aanrijdingsformulieren. Formulieren die niet nat mogen worden, maar wel nattigheid doen vermoeden. Ze kissebissen. De ene gaat na een halfuur weg, en belooft de ander op de hoogte te houden. Tijdens het drogen komt er nieuw gezelschap: een Slavische jonge vrouw met gescheurde jeans en mp3. Twee jongedames daarnaast met luide, opzwepende r&b. Gepraat wordt hier niet veel.

Ukkel, Vanderkinderestraat Een week later, aan de andere kant

van de stad. De Vanderkinderestraat bruist op zaterdagnamiddag. Bovendien is er een modern wassalon. Salon in de brede zin van het woord: er staan trendy witte stoeltjes voor tijdens het wachten. Grootstad. Schaarbeek was negentiende-eeuws, Vanderkindere is toekomst. Een bonte mix; Aziaten, alleenstaande Europese vrouwen. In hevige kleuren geverfde muren en een dynamische sfeer, voor zover dat mogelijk is. Een bejaarde vrouw praat over het weer met een peroxideblonde dame. Een man in mantel vult geconcentreerd zijn trommel. Aan de muur hangt een pictogram dat er camerabewaking is in het pand. Hier geen verwarring over de werking van de machines. De automaten die jetons spuwen als we er geld in offeren, hebben een gebruiksaanwijzing, en alle salonbezoekers lijken habitués, vertrouwd met de werking van hun propermaker. Buiten het salon baant het volk zich een weg van en naar de solden. Een vader leert zijn zoon rijden, en

zoon geeft per abuis een bumperkus. Binnen overigens lost een vrouw haar hoofddoek en praat losjes met de man die ze meegenomen heeft. En in een vergeten wastrommel vliegen bh’s in het rond. Ook anders dan in Schaarbeek: hier durft men het wassalon al eens te verlaten, naar de winkel te gaan of gewoon een ommetje te maken. Terwijl de was draait.

Molenbeek, Schoolstraat Enkele dagen later, het is woensdag. Naarstig op zoek naar een wassalon op de Gentsesteenweg. Wist u dat er daar bijna geen zijn? Of toch, aan Karreveld, maar dat is leeg. Dan maar richting kanaal. Uiteindelijk één exemplaar, maar dat zit dan weer stampvol. En zo wordt het donderdag. Donderdagochtend is het rustiger. Alleenstaande Arabische mannen zitten er zwijgend bij, gehypnotiseerd door de draaiende was. We worden geholpen wanneer we

ADVERTENTIE

BDW 1264 PAGINA 7 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

– opnieuw – moeite hebben met de jetonautomaat. En we hebben minder keuze wat waspoeder betreft. Dan komt de postman een paar postzakken brengen. Een paar minuten later volgt dan weer de eigenaar van het salon. Hij ziet de postzakken staan en geeft er zuchtend een trap tegen, in de hoop ze in de hoek te dringen, die zakken. Steeds komen er meer mannen. Al-

Krakau, grootstad, Arabisch en studentikoos leen – wassen is een solitaire bezigheid. Een van hen stopt rustig zijn was in de trommel, loopt naar een aanpalend theehuis en komt met een dampende muntthee binnen. Dan toch één vrouw, die zich in het Arabisch tot de eigenaar richt. Het lijkt een afspraak: in de namiddag de vrouwen of minstens een gemengd publiek, in de voormiddag mannen. Gisteren woensdag hing er een andere sfeer. Volkser, geven we misschien aarzelend toe. De man van de thee zegt dat hij de eerste keer hier komt. Na onze hulp geeft hij ons een glimlach en lacht hij enkele bruine tanden bloot.

Etterbeek, Sint-Pietersplein De oostkant van Brussel heeft veel studenten. En dat zie je ook in Etterbeek. Hier veel alleenstaande jonge vrouwen, Engelssprekende jonge koppels die per cabrio de was komen brengen. En ook hevige camerabewaking. Nu is het zondag. Veel verloop: iedereen steekt was in, iedereen gaat. Studeren, of gewoon weg. De modernste wasmachines vindt u hier, en nu we toch bezig zijn: hier is onze was het schoonst. Onpersoonlijk modern, is de leus wel. Een plakkaatje maant de bezoeker aan het wasgoed van een weggaander in een wasmand te gooien zodat u alvast voort kunt. Oprotten en niet treuzelen, mijnheer, mevrouw. Maar toch, is dat de drang naar menselijk contact? Een jongedame vraagt ons hoe de jetonautomaat werkt, klungelt met haar valiesje tussen de deur en lacht. Later komt ze terug, ook al heeft iemand haar bh hardhandig uit haar wasmachine gehaald. Maar dat weet zij niet. Evenmin weet ze dat warmte in een wassalon zelden van buiten de machine komt. Christophe Degreef

ADVERTENTIE

P-PRAAT De Brusselse CDH-schepen Bertin Mampaka was vorige week te gast bij de Libische president Muammar Gaddafi. In Tripoli vond een conferentie plaats over migratie van Afrika naar Europa, en naar eigen zeggen zijn Mampaka en zijn partijgenoot Ahmed El Khannouss (schepen in Molenbeek) voorbeelden ter zake. Mampaka: “Ik heb ook weleens behoefte aan wat waardering voor wat ik doe en ik zie niet in wat er mis is met zo’n deelname.” Na hoge telefoonrekeningen, mosterdgras in Heembeek en vastgebonden en geslagen worden naar aanleiding van de politieke toestand in Congo heeft een mens inderdaad recht op een beetje waardering. Yvan Mayeur, OCMW-voorzitter van Brussel en PS’er, houdt van het onbeschaamde van de Vlaamse cultuur. Dat vertelde hij anderhalf jaar geleden in een zomers interview. Anno 2011 is de relatie met Vlaanderen al bekoeld, zo lezen we in Le Soir van afgelopen weekend (over tweetaligheid in ziekenhuizen): “On a recruté des gens capables de parler toutes les langues, et pas seulement le flamand, qui est une langue extrêmement minoritaire à Bruxelles, il faut le dire.” Het onbeschaamde minderwaardigheidscomplex (‘extrêmement’) heeft ook Mayeur te pakken. Kijk eens, kijk eens. Sinds hier een tijdje geleden Steve Coeymans, de FDF’er-met-de-Nederlandse-naam opgevoerd werd in verband met zijn ‘Touchons pas à Bruxelles’ (handje), hebben ze de man bij de openbare nieuwsdienst ook ontdekt. In Terzake mocht Coeymans komen vertellen wat dat juist is, Brussels nationalisme. “Wel,” antwoordde die, “une région à part entière, comme la Flandre et la Wallonie.” Naast de heer Coeymans bezocht de Terzake-ploeg ook de Dansaertstraat en de KVS en mocht Julien Vrebos zeggen dat hij misschien wel in Istanboel geboren had kunnen zijn.

Visie op een cultureel Brussel Paul Delva: “Culturele investeringen van de Vlaamse Gemeenschap liggen aan de basis van rijk cultureel aanbod in Brussel” Tussen 1998 en 2009 investeerde de Vlaamse Regering liefst 58 miljoen euro in de culturele infrastructuur in Brussel. Voor de huidige legislatuur (2009-2014) voorziet Vlaams Minister voor Cultuur, Joke Schauvliege, o.a. een investering van 1,5 miljoen euro voor de renovatie van de gebouwen die door het dansPaul Delva gezelschap Rosas gebruikt worden in Vorst. Vlaams Volksvertegenwoordiger Paul Delva: “Dankzij deze investeringen van de Vlaamse Gemeenschap oogt de culturele infrastructuur in Brussel indrukwekkend. Een prachtig en divers cultureel aanbod in onze stad is er het gevolg van: heel wat Brusselaars gaan er maar al te graag op in.”

Jean De Hertog: “Cultuur in Stad Brussel: Nieuwe verbindingen” Mensen dichter bij elkaar brengen. Dat staat centraal in mijn lokaal cultuurbeleid. Vorig jaar bijvoorbeeld, organiseerde ik ‘Supervlieg‘ in Laken, een culturele dag voor jonge gezinnen, waar vele buurtbewoners, taalgemeenschappen en culturele huizen aanwezig waren. Voorheen kende men elkaar haast niet, maar via Supervlieg ontstond er een nieuwe samenwerking. Jean De Hertog Dit jaar trek ik met een cultureel project naar Schepen van Stad Brussel de Noordwijk en met een stratenproject naar de vier Brusselse deelgemeenten. Telkens met het doel dat ook hier buurtbewoners, taalgemeenschappen en culturele huizen elkaar leren kennen.

Bianca Debaets: “Ik pleit voor een architectuurnota”

CHIEN ÉCRASÉ WATERMAAL-BOSVOORDE – Persbericht. “Na een gaslek in de omgeving van La Futaie, was de ramp plan van Watermaal-Bosvoorde vuurde vanochtend om 8:50. De hele buurt werd geëvacueerd. Alle studenten van de school La Futaie worden naar de Hoogte Huis geëvacueerd. Brandweer, politie en Sibelga diensten zijn op plaats. Alle regelingen zijn getroffen.” De gemeente Watermaal-Bosvoorde denkt aan iedereen. BRUSSEL – Iedereen neemt de laatste tijd de naam Wim De Troy te pas en te onpas in de mond. Zo zou de brave onderzoeksrechter advocaten bij de balie in Brussel tegenwerken. Dit een week nadat De Troy zijn auto kwijt wilde op de binnenplaats van de gevangenis van SintGillis, maar dit niet mocht omdat de vlaggetjes aan de zijkant van zijn wagen te groot uitvielen, en de juge d’instruction dan maar de directeur van het cachot liet aanhouden. Ongetwijfeld is de vraag al in u opgekomen wat er gebeurd zou zijn mocht De Troy met het openbaar vervoer naar Sint-Gillis afgezakt zijn. Van aan de luchthaven van Zaventem zou dat als volgt gegaan zijn: tijdens de overstap in Brussel-Noord zou De Troy zijn verbinding gemist hebben en er een brave jongen met cape aangeklampt hebben, die als antwoord een wolk hasjlucht in zijn gezicht geblazen zou hebben. Uiteindelijk zou een waggelende onderzoeksrechter aan De Brouckère in een lege bus 71 geklauterd zijn, om na twintig minuten als sardien af te stappen in de regen op het Cocqplein te Elsene, daar te wachten op bus 54, en dan moe maar voldaan aan te bellen, waarop de gevangenisdirecteur de arme man in een cel te slapen zou hebben gelegd.

Architectuur en hoogbouw zijn de laatste tijd opnieuw een hot issue. Terecht, er staat dan ook tal van ambitieuze projecten op stapel in Brussel. Volgens mij kunnen torengebouwen deels een antwoord bieden op de huisvestingscrisis die zich in het Brussels Gewest manifesteert. Ik pleit daarom voor een architectuurnota. Zo’n nota Biance Debaets moet een duidelijke en toekomstgerichte visie Brussels volksvertegenwoorweergeven van waar we met deze stad op het vlak diger en gemeenteraadslid in van urbanisme en architectuur naartoe willen. Elsene Om de dialoog aan te wakkeren, organiseer ik op 23 februari om 19u30 een gesprek met de Vlaamse Bouwmeester Peter Swinnen in de Wet 89 (waarvan hij tevens de architect is). Meer info: www.biancadebaets.be. Van harte welkom!

Ingrid Haelvoet: “Voor een betere ondersteuning van het deeltijds kunstonderwijs” Heel wat jongeren vinden vandaag de weg nog niet naar het deeltijds kunstonderwijs. Of het nu muziek, woord, dans of beeldende kunsten zijn, onze academies zijn de ideale plaats om jongeren hun talenten te laten ontwikkelen en hun creativiteit te stimuleren. In Evere heeft de academie eigen aangepaste lokalen. Dit is jammer genoeg Ingrid Haelvoet nog niet zo in alle Brusselse gemeenten. Een eiGemeenteraadslid in Evere gen infrastructuur zou ideaal zijn. Ook de omkadering kan nog beter. Misschien mag het ook eens wat minder schools zijn zodat alle jongeren kunnen kennismaken met een ruime waaier aan cultuur en er een boeiende hobby vinden.

www.brussel.cdenv.be

www.cdenv-brusselsparlement.be

BDW 1264 PAGINA 8 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Internationaal > Na de Jasmijnrevolutie: Belgische Tunesiërs aan het woord

‘Totale verrassing voor iedereen’ BRUSSEL – Op 17 december vorig jaar stak de jonge, universitair gediplomeerde groenteverkoper Mohamed Bouazizi zichzelf in brand, radeloos als hij was door het gebrek aan perspectief, de corruptie en de censuur in zijn land. Kort daarop stond heel Tunesië in rep en roer: de Jasmijnrevolutie was een feit. Brusselaars van Tunesische origine blikken terug op tumultueuze weken. “Plots durfde iedereen wat voordien ondenkbaar was.”

ahfoud Romdhani is afkomstig uit Kairouan en werkte als leraar in Kassrin, een dorp niet ver van Sidi Bouzid, de Tunesische regio waar de eerste protesten uitbraken nadat de groenteverkoper Mohamed Bouazizi er zichzelf in brand had gestoken. De protesten verspreidden zich vervolgens over het hele land en leidden uiteindelijk tot het aftreden van president Ben Ali. Romdhani, die in de jaren 1970 als politiek vluchteling naar België kwam, heeft een lange carrière als Belgisch politicus (voor de PS) achter de rug. Hij voelt zich zeer verwant met Brussel, maar houdt nog altijd contact met vrienden in Tunesië, van wie er sommige actief zijn in de oppositiepartijen. “Niemand had de hevige protesten zien aankomen. Het feit dat de Tunesiërs zo massaal de straat op gingen om hun onvrede en woede uit te schreeuwen, kwam als een totale verrassing voor iedereen. Plots durfde iedereen wat voordien ondenkbaar was.” Ook Mohamed Kouki, die als federaal ambtenaar in Brussel werkt, kan de gebeurtenissen in Tunesië nog maar moeilijk bevatten. Hoewel hij zijn leven in Brussel heeft

opgebouwd en hier een gezin heeft gesticht, staat hij naar eigen zeggen ‘nog met één been in Tunesië’. “Mijn familie woont in Tunis en ik heb de protesten in de Tunesische hoofdstad op de voet gevolgd dankzij Facebook. Via dit netwerk werd de informatie over de geplande demonstraties verspreid, vaak pas de avond voordien. Mensen beslisten van het ene moment op het andere om aan de protesten deel te nemen en hun werk in de steek te laten. Op die manier slaagde men erin om in korte tijd tienduizenden mensen op de been te brengen. In feite is deze revolutie dus voor een groot deel aan Facebook te danken.” De grote kracht van deze gebeurtenissen ligt volgens Romdhani in het feit dat Tunesiërs uit alle lagen van de bevolking samen opstonden tegen het corrupte regime. “Maar deze nieuwe vrijheid is ook heel kwetsbaar. België en Brussel hebben een lange voorgeschiedenis van vreedzaam samenleven, ook met bevolkingsgroepen die volledig verschillende belangen hebben. In Tunesië hebben we die ervaring nooit gehad. Politieke vrijheid bestond niet.” Romdhani organiseerde donderdagavond een solidariteitsbijeenkomst in het Spaanse cultuurcentrum Gar-

Mahfoud Romdhani vluchtte uit Tunesië in de jaren 1970.

cía Lorca, vlak bij het Anneessensplein. Een vijftigtal Belgo-Tunesiërs en een tiental Spanjaarden kwamen er bijeen om er informatie over de situatie in Tunesië uit te wisselen. Veel van de deelnemers hebben familie in Tunesië. Brahim was op 8 januari nog op familiebezoek in Tunis, één week dus voor de grote demonstratie in Tunis, die de president tot aftreden dwong. Brahim vertelt over de grote ontevredenheid die er leefde in alle lagen van de

“Deze revolutie is voor een groot deel aan Facebook te danken” bevolking, van de eenvoudige buschauffeur tot de welgestelde zakenman. “Iedereen sprak vrijuit over

de corruptie en de onderdrukking waaronder ze leden, en niemand leek nog bang te zijn voor represailles van het regime.” Volgens Brahim heeft Brussel een grote verantwoordelijkheid, omdat hier veel Tunesische politieke vluchtelingen leven. “We mogen deze mensen en hun familie in Tunesië niet in de steek laten. Ze hebben de steun van Europa hard nodig.”

Heidi Verdonck

Natuur > Website verzamelt Brusselse waarnemingen van dieren en planten

‘Exoten zijn typisch voor de stad’ © MARK KILNER

BRUSSEL – Ook in de hoofdstad kan het waarnemen van dieren en planten een heus plezier betekenen. Met dank aan de nieuwe website bru.waarnemingen.be. Recente waarnemingen in Brussel van de pestkop of de witkopstaartmees, afkomstig uit het Hoge Noorden, tonen aan dat de koudegolf over Europa heel wat vogels naar zuidelijkere regionen heeft gebracht. De informatie over die recente invasie van noordelijke soorten vind je voortaan makkelijk terug op bru.waarnemingen.be, een Brusselse afsplitsing van het bekendere waarnemingen.be. “We zijn sinds 2009 bezig, maar af-

gelopen jaar is de website echt goed op gang gekomen,” zegt initiatiefnemer Bart Hanssens.

Rozemarijngoudhaantje

De zeldzame pestvogel is de voorbije weken waargenomen in Brussel.

Vorig jaar gaven Brusselse natuurliefhebbers maar liefst dertigduizend waarnemingen door. Daar zijn zevenhonderd nieuwe soorten bij, vooral insecten. In tachtig procent van de waarnemingen betreft het vogels. Met de diversiteit in de hoofdstad blijkt het goed mee te vallen, “al zitten er ook heel wat exoten bij,” zegt Hanssens. “Dat is typisch voor een stad.” Zo is het rozemarijngoudhaantje opgedoken, een kevertje af-

komstig uit Zuid-Europa dat steeds meer naar het noorden oprukt. De website biedt heel wat mogelijkheden. Op Google Maps kan de precieze locatie van de waarneming bekeken worden, en over heel wat soorten is ook algemene informatie te vinden. Eigen waarnemingen invoeren kan met behulp van een gebruiksvriendelijke webapplicatie. “Vroeger had elke natuurvereniging een eigen database. Nu brengen we alles samen,” zegt Hanssens. Niet alle gegevens zijn publiek. Voor erg zeldzame en kwetsbare soorten wordt de precieze vindplaats verborgen. In het belang van het diertje of SVG de plant in kwestie.

ADVERTENTIE

Ontdek de toekomst van uw kind op

de STUDIEKEUZEBEURS

Mystery Guest

donderdag 10 februari 2011 doorlopend van 17:00 tot 21:00 uur

Voor al uw vragen over de studiekeuze van uw kind, met een focus op TSO en BSO:

in GC De Markten (Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel)

Meer info? www.wordeenheld.be www. www .wordeenheld Op deze website kunnen de kinderen zichzelf ook testen, studierichtingen vergelijken én deelnemen aan leuke wedstrijden...

ADVERTENTIE

Tijdens een woontour verkennen we alle wijken van Brussel met een woonbril. U verneemt alles over huren en kopen in de hoofdstad en u krijgt er een heleboel praktische informatie over de buurten bovenop: de bereikbaarheid met het openbaar vervoer, de aanwezigheid van scholen en groen, de sfeer … Info en inschrijving via www.woneninbrussel.be of 0800 20 400.

BDW REGIO

BDW 1264 PAGINA 10 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Deze week in Terrassen aan de Sluis > Eigenaars boos over slechte akoestische isolatie

De muren hebben oren opgeleverd. Besix schermt nu met de oude normen, terwijl ik er zeker van ben dat zelfs die niet gehaald worden in sommige appartementen.” Raijmakers en Van Damme verwijzen ook naar het bestek, waarin staat dat ‘de impactgeluiden maximaal beperkt moeten worden’. De akoestische problemen zorgen intussen voor irritaties onder bewoners, en voor gedragsveranderingen. De bewoners gaan stiller praten om hun buren niet te storen, ze bevestigen viltjes onder de stoelen of doen altijd hun schoenen uit. Om te weten wie verantwoordelijk is voor de slechte akoestische isolatie, willen de bewoners nu het technisch opvolgingsverslag inkijken dat de Gomb heeft gemaakt tijdens de bouw van de appartementen. Een heikel punt is alvast de architect. Die zou een onafhankelijke positie moeten kunnen innemen, maar werkt in de meeste Gomb-projecten voor rekening van de projectontwikkelaar.

De binnenisolatie laat te wensen over, vinden de eigenaars. De klachten zijn overdreven, vindt projectontwikkelaars Besix. En de Gomb? Die zwijgt.

SINT-JANS-MOLENBEEK – Er heerst heel wat onvrede bij de bewoners van Terrassen aan de Sluis, een groot Gomb-project aan het kanaal dat eind 2008 de deuren opende. De akoestische isolatie is niet zoals in het bestek was aangegeven, klagen de eigenaars. Een verzoeningspoging tussen de projectontwikkelaar, de Gomb en de eigenaars is afgesprongen.

e woningen van de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Brussel (Gomb) zijn erg in trek. Ze bieden jonge gezinnen die een appartement willen kopen, een betaalbare oplossing. De Gomb komt immers met subsidies over de brug. In het verleden liep het weleens fout met de bouwkwaliteit. De Gomb beloofde beterschap – er werd een ombudsman aangesteld en er kwamen tevredenheidsenquêtes. Maar met het project Terrassen aan de Sluis, een van de grootste en meer prestigieuze Gomb-projecten aan het kanaal in Molenbeek, is er opnieuw een Gomb-initiatief waar de projectontwikkelaar, in dit geval Besix, en eigenaars lijnrecht tegenover elkaar zijn komen te staan. De Gomb is kop van Jut. “Ik dacht dat als je bij de overheid koopt, je zeker bent van kwaliteit,” zegt Frank Raijmakers, die het protest leidt, “maar hier zijn we bedrogen uitgekomen.” De klachten hebben vooral te maken met geluidsoverlast. Bewoners van

aan om dit soort problemen te vermijden. Ze zegt ook dat Terrassen aan de Sluis het enige bouwproject is waarvoor een verzoeningsprocedure is opgestart.

Goliath de appartementen horen hoe hun buren het licht aanknippen, kunnen hele gesprekken volgen of horen in detail hoe bij de bovenbuur van het toilet gebruik wordt gemaakt. Wie boven de garage woont, hoort dag in, dag uit het jengelende geluid van de garagepoort. “Al na de eerste nacht wist ik genoeg,” zegt bewoner Jef Van Damme, die ook SP.Aparlementslid is, maar hier uit eigen naam spreekt. “Ik heb de ochtend zelf nog een aangetekend schrijven verstuurd om mijn beklag te doen over het lawaai.”

Verzoening Van Damme bleek niet de enige met klachten. De helft van de bewoners van de 119 appartementen heeft intussen protest aangetekend bij Besix en de Gomb voor de slechte akoestische isolatie. De klacht ging naar een verzoeningscommissie. Die heeft geprobeerd om tot een vergelijk te komen. Besix heeft zich intussen uit die procedure teruggetrokken. En de Gomb? “Die was op geen enkele van

de vergaderingen aanwezig!” zegt Raijmakers. “De Gomb houdt een dubbel discours,” gaat Van Damme verder. “Aan de ene kant verdedigen ze de middenklassewoningen, maar als er problemen zijn, schuiven ze de verantwoordelijkheid van zich af.

Nu Besix zich uit die procedure heeft teruggetrokken, lijkt de projectontwikkelaar aan te sturen op een rechtszaak. En dat zou de eigenaars weleens zuur kunnen opbreken. Besix is een betongigant met internationaal grote contracten en

“Al na onze eerste nacht wist ik genoeg. Ik heb de ochtend zelf nog een aangetekend schrijven verstuurd om mijn beklag te doen over het lawaai” Dan zijn ze alleen maar eigenaar van de grond.” Een klacht bij de ombudsman van de Gomb draaide op niets uit. Een vraag in het Brussels parlement van Carla Dejonghe (Open VLD) bracht ook geen soelaas. Volgens minister Evelyne Huytebroeck (Ecolo), die de voogdij voert over de Gomb, doet de ontwikkelingsmaatschappij er alles

veel geld voor dure advocaten. Het lijkt een verhaal van David tegen Goliath. De bewoners hebben bovendien de wet tegen. “In 2009 zijn de akoestische normen strenger geworden voor de nieuwbouw,” zegt Van Damme. “Tot dan golden normen uit de jaren 1970. De appartementen zijn net voor het ingaan van de nieuwe wet

Steven Van Garsse

Besix reageert Wij vroegen een reactie aan Besix Real Estate Development, dat het gebouw heeft neergezet. Het bedrijf ontkent dat het gebouw van slechte kwaliteit is. “Wij hebben ons aan de normen gehouden die ons door de Gomb zijn opgelegd,” zegt een projectmanager van Besix. “De kopers waren hierover ingelicht. We hebben tests laten doen, en de woningen vallen onmiskenbaar binnen de vigerende akoestische normen. Natuurlijk kan het altijd beter. Als je een Renault koopt, moet je niet verwachten met een Rolls-Royce te zullen rijden.” Waarom heeft Besix zich uit de verzoeningsprocedure teruggetrokken? “Omdat de verzoener partijdig is. Hij baseert zich op de nieuwe akoestische normen. Daar gaan we niet mee akkoord.” Bent u fier op dit gebouw? “Heel zeker. De architectuur is mooi. De mensen hebben een goede koop gedaan: ze hebben een standaardappartement kunnen kopen voor een zacht prijsje. Vergeet ook niet dat de Gomb de bouwkosten plafonneert en het bestek opstelt. Het moet voor ons nog economisch rendabel blijven.” SVG

BDW 1264 PAGINA 11 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

ADVERTENTIE

Ruim gratis 3m3 grof huisvuil op !* Schaarbeek > Open VLD vraagt oplossing voor tram 23, 24 en 25

‘Overvolle schooltrams zijn kindonvriendelijk’ © SASKIA VANDERSTICHELE

Na tram 56 verdwijnt nu ook tram 24 aan het station van Schaarbeek.

Open VLD vraagt meer aandacht voor de overvolle trams in de spits. Vooral het schoolvervoer lijdt daaronder. “Wie kan, kiest al snel voor het comfort van de auto,” zegt parlementslid Carla Dejonghe.

TELEXREGIO

Open VLD kaart de nijpende capaciteit van de lijnen 23, 24 en 25 aan. De lijnen, die volledig in eigen baan rijden, zorgen in principe voor een snelle verbinding tussen dichtbevolkte Schaarbeekse wijken en Etterbeek, Elsene en Woluwe, met hun talrijke scholen en de universiteit. Bovendien doen de trams het metrostation Montgomery aan. Maar de lijnen zijn de slachtoffer van hun succes. “Dagelijks moeten reizigers trams laten voorbijrijden omdat die te vol zitten,” zegt Dejonghe. Volgens Open VLD bestaat het risico op een averechts effect en overwegen steeds meer ouders om hun kinderen dan

maar met de wagen naar school te brengen. Hierover ondervraagd in het Brussels parlement ontkent Brigitte Grouwels, minister van Openbaar Vervoer (CD&V), niet dat de trams 23, 24 en 25 een groeiend succes kennen. Dat is wel niet alleen op rekening van het schoolvervoer te schrijven. Volgens de MIVB bedraagt het aandeel scholieren en studenten op die lijnen tijdens de spits slechts negen procent. Vanaf maart zullen de lijnen 23 en 24 een hogere frequentie kennen, weliswaar vooral richting Heizel. Beide lijn smelten dan samen tot Chronolijn 7. Er zullen alleen nog nieuwe tramstellen op rijden, wat de capaciteit en het comfort verhoogt. De vraag is of de stat ionsbuurt hiermee haar voordeel doet. Tram 24 verdwijnt, en tram 7 komt niet langs het Prinses Elisabethplein. SVG

UITSTEL VOOR School van hout SCHAARBEEK – Het bouwdossier van de Nederlandstalige gemeenteschool loopt vertraging op. Dat meldt Luc Denys, Vlaams schepen (Groen!). De nieuwe school in de Grote Bosstraat was aangekondigd voor september 2011, maar dat blijkt niet haalbaar. Ten vroegste begin 2012, maar waarschijnlijker pas in september 2012 zullen de eerste kindjes er les kunnen komen volgen. “Dat is net voor de gemeenteraadsverkiezingen. Toeval?” vraagt oppositielid Bernadette Vriamont (SP.A) SVG zich af.

Speciale aandacht voor sneeuwruimen SINT-AGATHA-BERCHEM – De gemeente bracht vorige week een extra nummer van Berchem News uit: ‘Speciaal Mobiliteit 2011’. Daarin wordt de mobiliteitssituatie geanalyseerd. Het synthesedocument van fase 1 van het Gemeentelijk Mobiliteitsplan (GMP) kan tot en met 29 januari ingekeken worden in het Huis van de Participatie. Het extra nummer geeft ook toelichting bij uw verplichtingen inzake sneeuwruimen, geeft tips over het onderhoud van voetpaden en herinnert aan het ‘Grote Koude’-plan JMB van het OCMW. Nu is het wachten op nieuwe sneeuw.

70.000 woningen gezocht BRUSSEL – Tegen 2020 zijn er in het gewest zeventigduizend bijkomende woningen nodig, uit de openbare en de privésector. De Grondregie van de Stad Brussel raamt de behoefte aan huurwoningen op het grondgebied van Brussel-Stad op 45.000. Dat zei schepen van Stadseigendommen Mohamed Ouriaghli (PS) bij de voorstelling van de begroting van de Regie voor 2011. Hij vindt dat de publieke sector hiervan 28 DV procent voor zijn rekening moet nemen.

Voor wie ? Dit aanbod is voorbehouden aan Brusselse gezinnen en enkel op afspraak. Gelieve de week van ophaling in uw gemeente te respecteren (kijk onderaan).

Wat ? - Aanvaard afval : Huishoudtoestellen : fornuizen • koelkasten • diepvriezers • stofzuigers • wasmachines • ovens • TV’s • hiﬁ en computers Meubilair en decoratie : tafels • stoelen • bedden • matrassen • bedbodems • gedemonteerde kasten • sofa’s • fauteuils • bureaumeubels • commodes • tuinmeubels • parasols Andere voorwerpen : ﬁetsen • kinderwagens • strijkplanken • speelgoed • keukenspullen • sportartikelen - Niet-aanvaard afval : tuinafval • giftige afvalstoffen en puin (steen- en kalkafval, afbraak- en renovatiemateriaal).

Hoe ? Voor een persoonlijke ophaling, bel gratis 0800 981 81 (van maandag tot vrijdag van 7.30 tot 19.00 uur, zaterdag van 9.00 tot 16.30 uur, zondag van 14.00 tot 21.30 uur). Aanbod beperkt in functie van de operationele capaciteit.

Uw aanwezigheid bij de ophaling is noodzakelijk. Sorteren is verplicht voor al uw huishoudelijk afval. U sorteert en wij halen op. Zone 1

van 30-01 t.e.m. 05-02-11

Zone 2

van 06-02 t.e.m. 12-02-11

Brussel (Stad Brussel Haren Laken N.O.H.)

Zone 3

van 13-02 t.e.m. 19-02-11

Oudergem

Vorst

WatermaalBosvoorde

Zone 6

Zone 8

Jette Molenbeek

Zone 9

van 06-03 t.e.m. 12-03-11

van 13-03 t.e.m. 19-03-11

Schaarbeek

St.-LambrechtsWoluwe

Etterbeek

Berchem

Elsene

Ganshoren

St.-PietersWoluwe

St.-Gillis

Koekelberg

Evere St.-Joost

van 20-03 t.e.m. 26-03-11

Zone 5

van 27-02 t.e.m. 05-03-11

Anderlecht

Ukkel

Zone 7

Zone 4

van 20-02 t.e.m. 26-02-11

van 27-03 t.e.m. 02-04-11

* 3m3 komt overeen met 1 tweezitsbank bovenop een driezit en 2 clubs. (19€ per bijkomende m3, maximum 5m3).

Onze stad wordt net als heel Brussel zich inzet. www.netbrussel.be

0800 981 81

Brussel / Laken > Eerste plannen voor groene zone Thurn & Taxis

TELEXREGIO

BDW REGIO

BDW 1264 PAGINA 12 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Eerst grasstrook, later groene vallei

Poëzieavond met Ivo Van Strijtem

ANDERLECHT – De dichter Ivo van Strijtem, bekend van de wereldpoëziereeks De mooiste van... (samengesteld met Koen Stassijns), is op vrijdag 28 januari (om 19.30 uur) te gast in de Nederlandstalige bibliotheek naar aanleiding van Gedichtendag. De dichter leest voor uit eigen en andermans werk. In de Sint-Guidostraat 97; reserveren JMB verplicht: 02-523.02.33.

Reisbeurs van seniorencentrum BRUSSEL – Voor senioren die uitkijken naar groepsreizen (vanaf één dag), en ook kennis willen maken met de reisbegeleider zelf, organiseert het Seniorencentrum (Leopoldstraat 25) op dinsdag 1 februari (van 9.30 tot 16.30 uur) een reisbeurs. Ook inlichtingen over de klusjesdienst, vrijwilligerswerk en het Sociaal Infopunt krijgt u mee (en een gratis geschenkje). Meer op 02-210.04.60 of www.seniorencentrum-brussel.be. De toegang tot de beurs is gratis. JMB

Sint-Jans-Molenbeek > Honderd euro boete

Leveringszones strenger gecontroleerd

In de oude spoorwegbedding krijgt het park de allure van een groene vallei.

Landschapsarchitect Michel Desvigne heeft zijn plannen voor het toekomstige park op de site van Thurn & Taxis voorgesteld. Het wordt het grootste nieuwe park in de hoofdstad sinds de negentiende eeuw. De Franse landschapsarchitect Michel Desvigne creëert op korte termijn een groene wandelrou te. Later zal dat traject evolueren tot een echt park, verbonden met andere groene zones in de buurt. Desvigne is door het Brussels Gewest aangeduid om de toekomstige groene zone van twintig hectare op en om Thurn & Taxis vorm te geven. De landschapsarchitect is daarvoor eerst naar de bestaande Brusselse parken gaan kijken. “De meeste liggen in kleine valleitjes van beken die uitmonden in de Zenne. Ook op Thurn & Taxis wil ik die kenmerkende geografie benadrukken, zonder daarom een klassiek park aan te leggen,” zegt Desvigne aan brusselnieuws.be.

In een eerste fase komt er een simpele grasstrook, afgebakend door twee grachten. Zo kunnen mensen het terrein verkennen terwijl de site langzaam haar metamorfose ondergaat. Later komen er aan beide zijden bomen en wordt het een echt park in de vorm van een groene vallei. Dicht bij het kanaal zal die heel vlak zijn, maar in de oude spoorwegbedding richting Laken wil Desvigne gebruikmaken van de bestaande hoge bermen. Het park van Thurn & Taxis wordt het grootste dat sinds de negentiende eeuw wordt aangelegd in Brussel. Desvigne – een grote naam onder de landschapsarchitecten – staat bekend om zijn evolutieve en natuurlijke aanpak, waarbij parken gaandeweg groeien.

Laurent Vermeersch / brusselnieuws.be

Meer beelden van het nieuwe park op www.brusselnieuws.be/park

ADVERTENTIE

De gemeente zet stewards in om alle twintig leveringszones te laten controleren door stewards. Wie er foutparkeert, riskeert honderd euro boete. Sinds juni vorig jaar loopt er in Molenbeek een proefproject om de leveringszones in de gemeente beter te laten respecteren. Stewards controleren de leveringszones in de Tazieauxstraat en Zwarte Vijversstraat verschillende keren per dag op foutparkeerders. “We hebben bewust onze stewards ingezet om die zones te controleren omdat de politie vaak geen tijd heeft,” zegt schepen van Mobiliteit Jef Van Damme (SP.A). “Onze gerichte controles werken, want we zien nu dat die leveringszones vrij blijven. Het is een

win-winsituatie voor iedereen. De leveranciers kunnen vlotjes leveren zonder dat het verkeer geblokkeerd wordt.” Volgende maand komt er al een leveringszone bij, in de De Ribaucourtstraat. Over een jaar zullen alle twintig leveringszones in de gemeente meermaals per dag gecontroleerd worden, door in totaal dertig stewards. “Leveranciers moeten vaak dubbel parkeren omdat de leveringszones niet vrij zijn. Daardoor blokkeren ze het verkeer.” De zones worden overigens goed aangeduid, met borden en duidelijke markeringen op de weg. De gemeente Molenbeek voert ook altijd eerst een bewustmakingsactie, vooraleer boetes uit te schrijven. Matthias Vanheerentals

BDW 1264 PAGINA 13 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

RUE DU CROISSANT

Aflevering 1

Bajram & Kisa Lamaj, Halvemaanstraat 37 © IVAN PUT

De Halvemaanstraat of rue du Croissant loopt op de grens van Sint-Gillis en Vorst. Haar bewoners vormen een doorsnede van het bonte Brussel. De Brusselse schrijver Philippe Blasband, die in de wijk woont, schreef een toneelstuk waarin fictieve bewoners van de rue du Croissant de hoofdrol spelen. We bezoeken vier weken na elkaar enkele echte bewoners.

Door de grillen van het lot woont de van oorsprong Kosovaarse familie Lamaj op een boogscheut van... de Serviëstraat.

Brussel, Grote Markt, Brouwershuis circa 1889-’97.

Michaël Bellon

Volgende week: de Frans-MarokkaansBelgische familie Noumair van nummer 117 Rue du Croissant van Philippe Blasband en met Mohamed Ouachen is tot en met 5 februari te zien in Théâtre Les Tanneurs (in het Frans, 02-512.17.84, www.lestanneurs.be) en van 16 tot en met 27 februari in de KVS (in het Frans met Nederlandse boventitels, 02-210.11.12, www.kvs.be)

Correspondentie, honderd gedateerde Brusselse prentbriefkaarten en corresponderende foto’s van Gilbert Fastenaekens, verlengd tot en met 28 februari 2011 in het Archief van de Stad Brussel (Huidevettersstraat 65), op www.arpeditions.org en op www.brusselnieuws.be/fastenaekens.

FASTENAEKENS

Bajram Lamaj woont dertien jaar in België en is nu vier jaar getrouwd met Kisa. Dat ze in hun appartementje op nog geen twintig meter van de Serviëstraat wonen, is een beetje ironisch, want ze zijn allebei afkomstig uit Kosovo. Bajram Lamaj: “Ik ben vertrokken door de oorlog in ex-Joegoslavië. Ik was al twaalf jaar aan de slag als bosbouwkundig ingenieur toen een bende soldaten thuis op de deur klopte. Ik was op het werk, mijn moeder was thuis. Ze heeft me gebeld om me te waarschuwen. Misschien is zoiets voor jullie moeilijk te begrijpen, maar ik moest onmiddellijk vertrekken. Ik heb geen afscheid kunnen nemen. Ik heb moeder pas negen jaar later weer teruggezien.” “De Serviërs waren bezetters. Zij waren een kleine minderheid ten opzichte van ons, Albanezen, maar wij hadden geen rechten. Op straat mochten we onze taal niet spreken. Mijn naam Lamaj werd geassimileerd tot Lamovitsj. Natuurlijk heb ik me daartegen verzet, net als veel van mijn vrienden en familieleden, van wie er ook veel gestorven zijn. Mijn tante en haar kinderen hebben ze levend verbrand in hun kelder. Mijn schoonbroer, die aan deportatie wilde ontsnappen, hebben ze ter plekke geëxecuteerd. Puur nationalisme en pure haat.” “Ik kende België al van in de middelbare school. Zelfs van de kwestie tussen Vlaan-

deren en Wallonië had ik al gehoord. Maar ik had natuurlijk nooit gedacht dat ik hier zou belanden.” “We hebben ons hier altijd welkom gevoeld. Ik werk hier al tien jaar in de horeca. Een tijd in het Hilton en nu in een restaurant op de Louizalaan. Niet in het bos, nee, want mijn diploma is hier niet geldig, en op je 32ste is het te laat om nog iets anders te gaan studeren.” “Ik voel me Kosovaar en Belg, en sedert vijf jaar bén ik ook Belg. Vandaag is de politieke situatie onrustwekkend, maar als democratie blijft België een voorbeeldland. In de taalkwestie sta ik misschien iets meer aan de kant van de Nederlandstaligen. Ze hebben op veel punten gelijk, al heb ik het dan niet over het Vlaams Belang. Maar het klopt dat het grootste deel van de vreemdelingen zich hier niet wil integreren. Ze zijn alleen gekomen om te profiteren van het systeem. Als je in een vreemd land komt, dan moet je de regels volgen, en de geschiedenis en de taal kennen.” Dromen? “Die zijn gebroken. Mijn studie is voor niets geweest. De familie is uit elkaar gevallen. Mijn broer woont met zijn vier kinderen in Canada. Over het internet zeggen we elkaar af en toe goedendag. We hebben geluk gehad, maar er is ook veel melancholie.”

Brussel, Grote Markt, Brouwershuis 1 mei 2009, 10.49 uur.

BDW 1264 PAGINA 14 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Het Zuidpaleis (foto) is eigendom van Brussel-Stad, ‘een van de negentien’. “Moet de overheid samenwerking tussen lokale overheden aanmoedigen/verplichten, of kan elke gemeente een dynamische dienstverlening garanderen?”

Beleid > Wouter Bracquené over splitsen, fuseren en overhevelen

Ergens tussen 1 en 19 “Afwegen welk niveau het dichtst bij de bevolking staat en het best een dienstverlening kan uitbouwen”

BRUSSEL – Wie de huidige negentien Brusselse gemeenten wil behouden, staat voor Wouter Bracquené op hetzelfde niveau als wie een grootschalige fusie tot één stad voorstelt. Voor hem ligt het ideaal ergens in het midden, en is met name de overheveling van homogene bevoegdheidspakketten cruciaal.

BDWOPINIE Je telt de inwonersaantallen van Turnhout, Mechelen, Hasselt, Genk, Gent, Sint-Niklaas, Aalst, Leuven, Brugge, Oostende, Roeselare en Kortrijk (alle dertien de Vlaamse centrumsteden minus Antwerpen) samen, en je komt op een lager cijfer dan de 1.089.538 Brusselaars op 1 januari 2010. Een fusie van negentien Brusselse gemeenten met evenveel OCMW’s en zes politiezones doe je niet in één pennentrek... Een debat over homogene bevoegdheidspakketten voor alle openbare actoren in onze hoofdstad lijkt me prioritair. Beleidsmatig moet men afwegen welk niveau het dichtst bij de bevolking staat en het best een dienstverlening kan uitbouwen. Subsidiariteit, dus. En zeker bij meer technologisch onderbouwde dienstverlening geven bedrijfseconomische criteria de doorslag. Een bedrijfsmatige analyse toont aan dat Brussel niet ontsnapt aan

de tendens van groepering van, bijvoorbeeld, bejaardentehuizen of van sportcentra in de commerciële sector. Moet de overheid daarnaast ook samenwerking tussen lokale overheden aanmoedigen/verplichten, of kan elke gemeente op basis van juiste prioriteiten een dynamische dienstverlening garanderen? In de sportsector betekent dit bijvoorbeeld dat er in Brussel onvoldoende ruimte beschikbaar is voor ploegsporten, waarvoor men nauwelijks terechtkan in het groeiende aanbod van commerciële fitnesscentra. Is elk Brussels OCMW in staat om voldoende capaciteit in rust- en verzorgingsbedden aan te bieden door nieuwe investeringen of door samenwerkingsverbanden met andere publieke of private investeerders? De enig mogelijke conclusie vandaag lijkt me dat wie de huidige negentien gemeenten zonder meer wil behouden, op hetzelfde niveau staat als wie een fusie tot één stad als oplossing voorstelt. Dit laatste standpunt ontstond na 1989 vanuit

Wouter Bracquené.

een communautaire bekommernis binnen de plaatselijke overheden in Brussel en werd niet gedeeld door alle Vlaamse Brusselaars. De Brusselse SP pleitte toen onder impuls van Rik Coolen voor een herschikking naar een kleiner aantal, sociaal en economisch leefbare gemeenten. Het Lombardakkoord in 2001 creëerde met bijkomende schepenen en federale middelen evenwel een andere dynamiek. Met wisselend succes vandaag... Politici hebben al te vaak de neiging om in electorale belangen (lees: bevolkingsaantallen) te spreken en minder concreet vanuit de onderliggende economische, sociale en culturele factoren te werken. Het is bekend: vanuit de reflex van de minste

weerstand worden (Nederlandstalige) Brusselaars ook nog eens minder ernstig genomen binnen de Vlaamse partijen, hoewel Brussel economisch en cultureel enorme troeven heeft voor Vlaanderen. Het aantal pendelaars uit Vlaanderen is hier bijvoorbeeld groter dan de totale werkgelegenheid in Antwerpen. Brussel kan financieel onafhankelijk werken, maar dan moeten we af van een financieringswet die gebaseerd is op een gewestelijke financiering vanuit de personenbelasting met een solidariteitsbijdrage voor het Gewest (zonder de gemeenten) door de lagere opbrengst in Brussel-19. Vennootschapsbelasting en btw kunnen best bij de discussie over financiële verantwoordelijkheid van

overheden betrokken worden. Brussel verdient gewoon een structurele financiële basis die bovendien oog heeft voor de solidariteit die men in andere gewesten opbrengt voor hun centrumsteden. Natuurlijk willen wij ook dat politici nadenken over onze stad. Dromen koesteren en die checken bij de bevolking. Aan de academici om deze intenties te stimuleren, te toetsen en te onderbouwen. Niemand ontkent dat alle overheden in ons land willen meespreken in Brussel, maar de verantwoordelijkheid van het resultaat kan in het beste geval enkel door techneuten achterhaald worden. Toch zijn we vandaag in onze stad gespaard van het provinciaal niveau waarvoor men bijvoorbeeld in Leuven nog een heus parlementsgebouw liet optrekken. Bij de inschatting van oorzaken en gevolgen van administratieve en politieke overlapping of tegenwerking is het laatste woord nog niet gezegd. De Nederlandstalige partijen maken een keuze voor de primauteit van de regio. In het Brussels parlement verzandt men al te vlug in een stellingenoorlog waarbij de Vlamingen de Franstaligen een status-quo strategie aanwrijven en de Franstaligen de overdreven bescherming van een institutioneel beschermde minderheid als tegenargument opwerpen. Die Nederlandstalige keuze is verwonderlijk: vaak wil men juist de actieve meertaligheid promoten en wordt daarbij de kunstmatige opsplitsing N-F in vraag gesteld. De vaststelling van een onaangepast institutioneel kader en de ongezonde concurrentie via politieke beïnvloeding ontgaan wellicht ook de beleidsverantwoordelijken niet. Ten slotte leeft in het Brusselse middenveld ook de bekommernis om de betrokkenheid van de bevolking bij het beleid te verhogen. Dat men hiertoe uitgerekend het wettelijk tweetalige en potentieel meertalige niveau bij uitstek (plaatselijke besturen) en het niveau dat het dichtst bij de bevolking staat, ontmantelt, wekt verwondering. Gemeentelijke autonomie betekent dat de plaatselijke overheden fiscale bevoegdheid hebben. Het onderscheid gewest-/gemeenschapsmateries is er geen belemmering. Het stemrecht op lokaal niveau is representatiever dan op gewestelijk niveau. Men kan bezwaarlijk aannemen dat het vervangen ervan door districtsraden het middel is om het niveau van de gemeentepolitiek te professio naliseren of om de F/N-verhouding te consolideren. Niet de keuze tussen gewestelijk of lokaal is prioritair, wel dat homogene bevoegdheidspakketten de politiek versterken en haar voor de burger aanspreekbaar maken. De toekomst van de Brusselse plaatselijke besturen hangt af van hun capaciteit om intern te vernieuwen, met een politiek die zich focust op beleidskeuzes en een administratie die zich professioneel organiseert.

Wouter Bracquené

Wouter Bracquené is voorzitter van de bibliotheek Sans Souci in Elsene en gewezen gewest secretaris SP.A-Brussel

BDW 1264 PAGINA 15 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

BRIEVEN VAN LEZERS lezersbrieven@bdw.be

Shame Ik had vooraf de nodige bedenkingen, maar ben dan toch gaan meestappen in de Shame-betoging van gisteren (zondag 23 januari, red.). Blij dat ik het heb gedaan, omdat ook ik vind dat het hoog tijd wordt dat onze gekozenen – ál onze gekozenen – de moed vinden om te denken en te handelen vanuit een referentiekader dat hun kieskring of partij overstijgt. Maar tegelijk was ik zwaar geschokt door een incident dat me de ogen heeft geopend over de gedachtewereld van een deel van mijn medebetogers. Ergens in de Wetstraat stapte iemand mee op met de Vlaamse Leeuw. Ik wil in het midden laten of deze persoon gewoon eerlijk voor zijn mening uitkwam (waarom zou je geen overtuigde Vlaming kunnen zijn en toch vinden dat er dringend een einde moet komen aan de politieke impasse?), zich moedig gedroeg of dat enige provocatie hem niet vreemd was. Om het even, en het maakt verder ook niets uit. De Vlaamse Leeuw werd door enkelen opgemerkt en meteen ontstond er een heel vijandig sfeertje, beginnend met boegeroep, maar al heel snel evoluerend naar trekken en duwen, spuwen, beledigen, bedreigen en ten slotte de vlag afrukken, op de grond gooien en vert rappen. De vlaggendrager kon niets anders dan zich heel snel uit de voeten maken, samen met onder anderen zijn ongeveer veertienjarige zoon (?), op wiens gezicht de schrik en ontzetting te lezen stonden. Beklemmend. Op geen enkel moment werd met de vlaggendrager in discussie gegaan, meteen werd er geroepen door zowel (meestal Franstalige) studenten als fanatieke dames in de menopauze dat het fascisten waren (opnieuw werd de collaboratie erbij gesleurd), dat Vlamingen nooit te vertrouwen waren (letterlijk) en dat België één moest blijven. Welaan, voor een België waarin dit soort van denken en handelen als normaal wordt beschouwd, pas ik. Om de belangrijkste slogan van de manifestatie te citeren: ‘Niet in mijn naam’. Shame, inderdaad.

Pablo Fernandez Alonso, Sint-Jans-Molenbeek

Bozar Brasserie Het Paleis voor Schone Kunsten is beslist een van mijn favoriete plekken om kunst te beleven, van een klassiek concert over een theatervoorstelling tot een unieke tentoonstelling. Toen ik hoorde dat er in het PSK/Bozar eindelijk ook opnieuw iets gedronken en gegeten kon worden, was ik zeer verheugd. Er zijn nauwelijks goede en gezellige drank- en eetgelegenheden in de omgeving van Horta’s kunstenpaleis. De Bozar Brasserie is dus meer dan welkom. Vooraleer een filmvertoning bij te wonen in mijn teergeliefde filmmuseum/Cinematek ben ik met een vriendin een hapje gaan eten in de gloednieuwe Bozar Brasserie by David Martin. Eerst het goede nieuws: de renovatie is zeer geslaagd, de bediening verloopt vlot, snel en bijzonder vriendelijk. Veel minder vind ik de uitermate beperkte keuze en de te hoge prijzen. In een brasserie kun je, me dunkt, naast de amper twee voorgerechten en twee hoofdgerechten van deze brasserie, bijvoorbeeld ook soepen en salades krijgen. De kostprijs voor wat je op je bord krijgt in de Bozar Brasserie, ligt echt te hoog en sluit mijns inziens heel wat minder gegoede kunstliefhebbers uit. De maaltijd was lekker, maar er lag zo weinig op mijn bord dat ik met honger buitenging. De chef-kok, David Martin, mag dan de enige Belgische brasserie met een Michelinster hebben (La Paix in Anderlecht), er zijn vele

BDWOPINIE

eetgelegenheden in Brussel waar je voor minder geld beter en diverser kunt eten. Over smaak is het lastig discussiëren, maar ik vind de Bozar Brasserie echt te duur voor een kunstenpaleis dat zoveel mogelijk mensen bij kunst en cultuur wil betrekken. Misschien kan de brasserieformule toch nog enigszins aangepast worden, opdat elke melomaan kan genieten van een hapje en een drankje voor of na een bezoek aan het mij dierbare Paleis voor Schone Kunsten. Wouter Hessels, Koekelberg

Wiels Het leven is altijd aangenamer met gelukkige personen. Deze indruk geeft nu ook Dirk Snauwaert (interview in BDW 1261 van 6 januari, p. 8-9), die als directeur van het kunstencentrum Wiels eindelijk enigszins zicht heeft op een overlevingsperspectief om met enige continuïteit zijn geplande en ambitieuze programmering te kunnen realiseren. Wie in de huidige politieke constellatie onder de Brusselse politici dit initiatief als overdreven zou ervaren, weet echt niet waarover het gaat en onthoudt zich beter van blindelings commentaar. Mogelijke non-believers moeten zich er rekenschap van geven dat, vergeleken met vergelijkbare instellingen in het buitenland, Wiels gewoonweg kleinschalig is opgevat. Wat de subsidiëring aangaat, zal er in de nabije toekomst nochtans klaarheid moeten komen over hoe en wie financieel zal (willen?) bijdragen om de verdere ontwikkeling van deze jonge instelling te garanderen. Het centrum is qua nuttige budgetten zelfs onvergelijkbaar met sommige andere Brusselse kunstinstellingen zoals het chique Bozar, het kleinere Argos of het Franstalige Iselp. Wellicht is het een geschikt tijdstip om een afweging te maken over de manier waarop andere Vlaamse cultuurhuizen (onder andere AB, Beursschouwburg, Kaaitheater) – niet toevallig allemaal podiumkunsten, en in Brussel gevestigd – al jarenlang hebben kunnen rekenen op gulle ondersteuning vanwege de Vlaamse Gemeenschap. De vraag is alleen: hoe gaat de raad van bestuur van Wiels een noodzakelijke prioriteit met de kaasschaafmethode die minister Joke Schauvliege tegenwoordig toepast, voor elkaar krijgen? Tenzij Dirk Snauwaert in staat zou blijken zijn eigen Joker boven te halen en zijn grote gelijk bewijst.

door Danny Vileyn Voetbalbobo Alain Courtois (MR) daagt rugbyman Freddy Thielemans (PS) uit. Courtois heeft toegezegd de liberale lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen 2012 voor de Stad Brussel aan te voeren. Hij hoopt stilletjes Thielemans van de troon te stoten en de (ooit) liberale stad Brussel opnieuw door liberalen te laten besturen. Het kan dan ook vreemd klinken dat Courtois niet onmiddellijk hard inbeukt op het beleid van Thielemans (en de partij van coalitiepartner én CDH-voorzitster Joëlle Milquet). Maar dat is minder vreemd dan het lijkt. De demografische en sociaal-economische evolutie van de stad spelen niet in de kaart van de liberalen: de PS heeft stevig ingezet op de allochtonen, er zijn niet weinig allochtone gekozenen, en de allochtone achterban wordt door de huidige meerderheid ook goed bediend. Hoe moet je een electoraat waarvan het middeninkomenssegment in dalende lijn gaat, overtuigen om voor de komst van méér middeninkomens te stemmen? Dat lijkt wel de kwadratuur van de cirkel. Zou het kunnen dat de liberalen van MR het ook al mooi zouden vinden als ze samen mét de PS de stad konden besturen? Met andere woorden: CDH eruit, MR erin. Maar dan is er de factor Maingain. De FDF-voorzitter heeft Courtois al een loer gedraaid met zijn verzet tegen een tweetalige liberale lijst. Omdat Open VLD voor de splitsing van B-H-V is, wil Maingain Els Ampe & co niet op de lijst. Courtois heeft mooi praten dat hij dat varkentje wel zal wassen, Maingain heeft de Brusselse Franstalige liberalen stevig in zijn greep. Courtois heeft het FDF nodig om de grootste te worden, maar datzelfde FDF zou weleens kunnen verhinderen dat de liberalen echt de verkiezingen winnen. Ook voor de Vlamingen worden het geen gemakkelijke verkiezingen. Koninklijk bemiddelaar Johan Vande Lanotte (SP.A) stelt in zijn nota tweetalige lijsten voor het Gewest voor. CD&V steigert omdat de Vlamingen volgens de christendemocraten op die manier afhankelijk worden van de goodwill van de Franstaligen. En wie staat er klaar om het standpunt van CD&V te versterken? Olivier Maingain! Toch is enig relativeren op zijn plaats. Joëlle Milquet is wat francofonie betreft niet zoveel beter dan Olivier Maingain. Maar dat helpt Courtois niet vooruit. Hij moet groter worden dan de PS; groter dan CDH is MR hoe dan ook. Voetbal of rugby, dat is de inzet voor 2012. Laten we hopen dat het een strijd met scherpe programma’s wordt, waaruit duidelijk blijkt voor welke stad we kiezen. Mossel noch vis is er al te veel.

Jonas Wille, Oudergem

Peuk

EVA HILHORST

U publiceert op uw bladzijde 2 (‘De week in beeld’ in BDW 1263 van 20 januari) een foto van een man die volgens het onderschrift een sigarettenpeuk op straat keilt. Waarschijnlijk is dat zonder slechte bedoelingen gebeurd, maar uw medewerker zou wel mogen weten dat het vervuilen van openbare plaatsen (zoals door sigarettenpeuken weg te gooien) een inbreuk op de wetgeving is en met een boete bestraft kan worden. Velen schijnen dat jammer genoeg niet te (willen) beseffen, en onder meer daardoor liggen sommige straten en plaatsen bezaaid met vuiligheid, waaronder sigarettenpeuken. Als wij een schone(re) stad willen, dan zal dat alleen kunnen door meer burgerzin, want het zijn de bewoners en/of bezoekers van Brussel die er een smerige boel van maken. Deze foto is daar een bewijs van, maar uw fotograaf heeft de kans laten liggen om daarop te wijzen...

Voetbal versus rugby

Wim Van Mol, Brussel

SPELREGELS VOOR LEZERSBRIEVEN: Mail uw bijdrage naar lezersbrieven@bdw.be. Schrijven kan naar BDW-Brieven van Lezers, Flageyplein 18, 1050 Elsene; faxen naar 02-226.45.69. Vergeet niet uw adres te vermelden, ook in e-mails: zonder het adres van de afzender beschouwen we een brief als anoniem, en wordt hij niet gepubliceerd. De maximumlengte van een bijdrage is 2.500 tekens, inclusief spaties. Wilt u graag een langere, meer uitgewerkte opiniebijdrage schrijven (max. 5.000 tekens)? Neem dan eerst contact met ons op voor overleg via lezersbrieven@bdw.be. De redactie mag lezersbrieven redigeren of weigeren. Moties, manifesten of omzendbrieven worden niet (in deze rubriek) opgenomen.

Dichterscollectief actief

BDW 1264 PAGINA 16 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

VADROUILLE DE CULTUUR- EN VRIJETIJDSBIJLAGE VAN BRUSSEL DEZE WEEK

SINT-GILLIS – Het Brussels Dichterscollectief gaat op vrijdag 28 januari aan de slag in het Volkshuis aan het Voorplein van Sint-Gillis. Die avond vindt er (van 17 tot 22.30 uur), in het kader van Gedichtendag, een minifestival plaats: Er zit poëzie in SintGillis. Het ‘stadsdichtertje’ Frank De Crits, zijn Galicische evenknie Xavier Queipo, slam-dichter Manza en de Franstalige Liliane Wouters dragen (in verschillende talen) ‘De Europese grondwet in verzen’ voor, van de hand van Peter Vermeersch, David Van Reybrouck en andere poëten. Voor hun Een treinreis met poëzie op het grote Passa Porta Festival is het nog wachten tot 27 maart. Het Brussels Dichterscollectief is voor twee jaar aangesteld als stadsdichters. JMB

Horta in Goudblommeke BRUSSEL – Jos Vandenbreeden, directeur van het Sint-Lukasarchief en specialist in art-nouveau- en interbellumarchitectuur, staat op 10 februari (20 uur) in de bruine kroeg Het Goudblommeke in Papier (Cellebroersstraat 55). Voor een lezing weliswaar, ‘De stempel van Victor Horta op Brussel’, naar aanleiding van diens 150ste verjaardag. De uitnodiging in het nieuwe achterzaaltje van het Goudblommeke, bakermat van het surrealisme, komt er op vraag van de Brusselse afdelingen van het Willems-, Masereel- en Davidsfonds, de Vermeylenkring en de vzw Geert van Bruaene, de club van investeerders die het café exploiteert. Vandenbreeden doet leven en werk van Horta uit de doeken, en plaatst het probleem van bescherming van art-nouveaugevels en -interieurs in een actuele context. Het Sint-Lukasarchief, dat geen onderzoeksopdrachten uit Brussel meer krijgt, is genoodzaakt zich op Vlaanderen te richten. (Info en inschrijven op 02-218.44.88.) JMB ADVERTENTIE

Handicap & informatie Deze dienst wil u de nodige informatie bezorgen om u wegwijs te maken in uw zoektocht naar mogelijkheden, voorzieningen voor personen met een handicap

 02/463.58.58 alle werkdagen van 9 tot 12u30 uitgezonderd donderdag van 14 tot 17u.

Bezoeken enkel op afspraak Informatie@handicap-ambulant.be

Programmamaker Sven Speybrouck op het Ereperk der Gefusilleerden. “Hier liggen mensen die hun leven riskeerden, en gefusilleerd werden zonder dat iemand het ooit geweten heeft. Ook de familie niet. Daarom is de jaarlijkse herdenking aan het Ereperk echt wel het minste. Het is gemakkelijk om daar als buitenstaander in vredestijd lacherig over te doen.”

BDW 1264 PAGINA 17 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

TOM BONTE GAAT BEURS LEIDEN BRUSSEL – De opvolger van Cis Bierinckx heet Tom Bonte, is 33 en werkt nu nog als programmasamensteller podiumkunsten bij de Vooruit in Gent. Begin deze maand bleek al dat de Beursschouwburg actief op zoek is naar een opvolger voor directeur Cis Bierinckx (55). Die heeft nog een mandaat tot midden 2012, maar

omdat de regeling voor subsidieaanvragen is veranderd, wordt het nieuwe beleidsplan al tegen de herfst verwacht. En geen nieuw plan zonder nieuwe leider, vond Bierinckx. De keuze viel op Tom Bonte. Hij wordt in eerste instantie algemeen leider, om er na verloop van tijd ook de artistieke leiding bij te nemen. De eerstkomende periode wordt nog

geprogrammeerd door Bierinckx. Bonte begint op 1 april. Bonte werkte eerder bij deSingel in Antwerpen. “Tom heeft een erg sterke artistieke visie,” zegt Agna Smisdom, voorzitster van de Beursschouwburg. “En die visie gaat veel breder dan de podiumkunsten.” Bonte woonde lang in Brussel en wil nu terugkomen. KH

Media > Publiek geheim over de ‘Tir National’ en Matonge

Sterven aan de Reyerslaan ELSENE – Televisiemaker Sven Speybrouck komt met zijn VRTreeks Publiek geheim ook twee keer in Brussel langs. Op zoek naar de ontstaansreden van Matonge, en naar de geschiedenis van de Tir National of Nationale Schietbaan – op de grond waar nu de VRT-gebouwen staan.

orige week gingen er stemmen op dat de Vlaamse regering de gebouwen en de site van de VRT maar moet verkopen, om elders een energie-efficiënte nieuwbouw neer te zetten. Nochtans kun je op de huidige locatie erg goedkope reportages maken. Zo vertelt een van de afleveringen in de lopende reeks Publiek geheim – over plekken met een ‘verborgen’ geschiedenis – hoe er aan de Reyerslaan ooit duchtig geschoten werd. Om te oefenen, maar helaas ook voor echt. “Papa chéri, Ta petite fille te pleure. Elle est fière de toi. Mariette.” Dit korte rouwgebedje staat te lezen op een met plastic bloemen versierd plakkaatje bij het graf van de oorlogsheld Constant Van Daelen. Het is een van de 366 graven op het openbare Ereperk der Gefusilleerden, dat slechts met een hekje is afgescheiden van de ‘tuin’ van de VRT en de RTBf. Sven Speybrouck toont ons ook de gedenksteen waarop onder meer de naam van Gabrielle Petit staat, de bekende verzetsheldin uit de Eerste Wereldoorlog die een standbeeld kreeg op het Sint-Jansplein in het centrum. Het hoge talud naast het kerkhof is een oude veiligheidsmuur van de Tir National, de Nationale Schietbaan die hier van 1889 tot 1963 lag. Enkele verroeste ijzeren stangen zijn een overblijfsel van het mechanisme dat de schuttersrozen omhoog moest tillen. Er resten ook nog een aantal bakstenen tunnels die als schietbaan dienstdeden. Speybrouck weet ondertussen het fijne over het akelige verband tussen de schietbaan en het kerkhof, waarvan ook de meeste VRT-medewerkers tot nu toe geen benul hadden. Speybrouck: “Het verhaal begint bij de op zich al interessante geschiedenis van de Burgerwacht. Dat was de civiele tegenhanger van het Belgisch leger, die vlak na de onafhankelijkheid was opgericht voor het geval dat de koning zijn leger tegen het volk zou gebruiken. Als je niet geloot werd voor het leger, kon je

nog geloot worden voor de Burgerwacht. Maar je moest dan wel je eigen uniform kunnen betalen. Zo werd het een soort prestigebaantje voor de betere burgerij, waar ook heel wat klaplopers tussen zaten. In principe werd de Burgerwacht ingezet voor de ordehandhaving, maar hun functie bleef onduidelijk. Ze kregen ook een schietbaan, maar opdat ze niet te gevaarlijk zouden worden, mochten ze maar acht keer per jaar oefenen. In hun vrije tijd organiseerden ze schutterstoernooien, als een societygebeuren waarop je een servies of een zakhorloge met de beeltenis van de koning kon winnen.”

vooraf niets van de executie, maar herinnert zich nog wel hoe ze als kind met haar moeder de brief en het bundeltje kleren is gaan afhalen in de gevangenis van Sint-Gillis, waar haar vader gevangen had gezeten. Daar heeft ze nu voor ons die brief voorgelezen, en dat is natuurlijk verschrikkelijk ontroerend. Een man die weet dat hij gaat sterven en nog wat goede raad geeft aan zijn zesjarige dochter...” De executies werden in het geheim voltrokken, maar nadien aan de bevolking meegedeeld. Ook de Joodse verzetsheld Youra Livchitz, die in 1943 heel wat Joden liet ontsnappen uit de

“Op zo’n plek maak je toch geen lichtvoetige televisie”

Laatste brief De eerste Tir National lag aan het Daillyplein, maar was nogal klein. In 1889 kwam er daarom verderop aan de Leuvensesteenweg (de Reyerslaan werd pas in 1909 aangelegd) een nieuw complex van twintig hectaren, vanwaaruit wel zeshonderd meter ver kon worden geschoten. De ingang was waar nu de hoofdingang van de VRT ligt. In de Eerste Wereldoorlog werd de Burgerwacht opgedoekt, maar tijdens de oorlog gebruikten de Duitsers de Tir National als executieplaats. Behalve Petit werd er ook onder meer de Engelse verzetsheldin Edith Cavell geëxecuteerd. Tijdens het interbellum oefenden de miliciens van het reguliere leger op de Tir. “En na twintig jaar kwamen de Duitsers terug om alles nog eens over doen,” zegt Speybrouck. “Toen was Van Daelen een van de slachtoffers. We hebben voor het programma zijn dochter Mariette kunnen terugvinden. Met haar hebben we de verschrikkelijke laatste nacht van haar vader kunnen reconstrueren. Terdoodveroordeelden werden de dag voordien op de hoogte gebracht van hun executie. Ze kregen dan een laatste avondmaal, drank en sigaretten, en mochten ook een laatste brief schrijven. Mariette wist

trein naar Auschwitz-Birkenau, overleed er. Speybrouck: “Maar er liggen ook een aantal onbekende verzetslui op het Ereperk. Mensen die hun leven riskeerden, en dan gepakt en gefusilleerd werden zonder dat iemand het ooit geweten heeft. Ook de familie niet. Daarom is de jaarlijkse herdenking aan het Ereperk echt wel het minste. Het is gemakkelijk om daar als buitenstaander in vredestijd lacherig over te doen, maar die mensen moeten zelf hun herdenking in stand houden, want verder kijkt niemand er nog naar om. Toen men tegen 1968 de studio’s aan de Reyerslaan wilde gaan bouwen ter vervanging van het Flageygebouw, heeft men het Ereperk der Gefusilleerden behouden, en het monument voor de geëxecuteerden verplaatst naar de ingang van het Reyerscomplex als een vorm van compensatie. Veel mensen vonden dat je op zo’n plek geen lichtvoetige radio en televisie kon gaan maken.”

Va filmer vos vaches Sven Speybrouck trok ook naar Matonge in Elsene, op zoek naar de ontstaansreden van de Afrikaanse wijk. Ook dat is een verhaal met vele plots. “Verschillende mensen zeggen ver-

schillende dingen over het ontstaan van Matonge. Er waren inderdaad de vroege Congolese cafés Le Baninga en Nganda Matonge. Je had in 1960 ook de oprichting van La Maison Africaine door Monique van der Straten. Zij was een aristocratisch meisje dat heel Afrika had doorkruist en hier iets voor de Afrikanen wilde doen door hen hier te laten studeren. Maar de eigenlijke oorsprong ligt al bij de koloniale administratie, die Leopold II letterlijk in de achtertuin van zijn paleis installeerde. In die buurt gingen de kolonialen dan op café. Op den duur namen die al eens een boy mee, hoewel de Congolezen in principe niet naar België mochten komen opdat ze niet zouden zien dat er ook arme blanken waren of blanken die overheerst werden door anderen. Een decennium voor Expo 58 arriveren dan de eerste évolués. Niet alleen uit Congo overigens, want het was van in het begin een Afrikaanse wijk in de breedste zin van het woord.” Publiek geheim laat onder meer ‘le vieux Henri’ aan het woord, een respectabel man die vroeger diverse cafés in Matonge openhield. Maar de programmamakers werden ook weggejaagd door drugsdealers met de gevleugelde woorden: “Va filmer vos vaches.” Speybrouck, grijnzend: “Kwestie van de sociale codes te leren kennen, en op te merken dat de mensen die je voor de ingang van de Galerie van Elsene staat te filmen, misschien toch niet zo graag op tv komen. Het is trouwens vooral door de instroom van Europese ambtenaren die geld te besteden hebben, dat de belangen en de agressie in het drugsmilieu van Matonge groter zijn geworden.” Michaël Bellon

Publiek geheim, dinsdag om 20.30 uur op Canvas: de aflevering over Matonge op 1 februari, die over de Tir National op 22 februari. Alle verhalen van de eerste twee reeksen staan in het boek Publiek geheim – Plekken met een verborgen geschiedenis van historicus Geert Clerbout (uitg. Canvas/Van Halewyck, 256 blz., 19,90 euro)

BDW 1264 PAGINA 18 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Vrije tijd > Broodje Brussel focust op het kanaal

Culturele lunch aan de waterkant Het nieuwe programma van Broodje Brussel loopt van februari tot en met april, en ditmaal zullen verschillende activiteiten zich afspelen langs de waterweg in Anderlecht, Brussel, Sint-Jans-Molenbeek en Laken. Zo gaat er aandacht naar de vele nieuwe initiatieven en plannen rond het kanaal Brussel-Charleroi. Voor veel mensen, en zeker voor de pendelaars die van het culturele lunchaanbod van Broodje Brussel gebruikmaken, is deze zone in de stad geen evidente bestemming, maar het is wel de zone waarvan de potentie de komende jaren verder zal worden uitgetest. Op donderdagmiddag 3 februari wordt het startschot voor de nieuwe Broodje Brusselreeks gegeven met een feestelijke boottocht op het kanaal, waarvan honderd pendelaars mogen genieten. Broodje Brussel zorgt voor een drankje en hapje terwijl een gids van La Fonderie een verhaal brengt over de haven van Brussel. Speciaal voor Broodje Brussel brengt het Molenbeekse Huis van Culturen en Socia

BRUSSEL – Onder het motto Smeer ’m ’s middags serveert Broodje Brussel nu al een aantal seizoenen een uitgebreid menu met culturele activiteiten tijdens de middagpauze. Dit voorjaar focust het programma op de kanaalzone.

door Molenbeek, en een fietstocht door Molenbeek met Caleidoscoop, de vrouwenwerking van De Vaartkapoen, wordt de kanaalzone vanuit verschillende standpunten bekeken. Uiteraard staan er de komende maanden ook nog tal van andere activiteiten op het programma: van een concert van de 23-jarige soloharpiste Anneleen Lenaerts, over gegidste rondleidingen over oude Brusselse legenden, tot onderonsjes met de romantische componist Julien Vrebos of charmecineast Richard Wagner. MB De activiteiten van Broodje Brussel hebben plaats tussen 12 en 14 uur. Het programma staat online op www.broodjebrussel.be, of bel Uit in Brussel op 0800-13.700

Eerste Broodje Brussel van het nieuwe seizoen: boottocht op het kanaal.

le Samenhang een week later, op vrijdag 11 februari, ook het komische theaterstuk Meu lenbeik forever! opnieuw, waarin twee doorgewinterde Molenbekenaren hun geschiedenis en die van hun gemeente verhalen. Verderop in het programma vinden we nog verschillende rondleidingen, met geschiedkundige en Brusselkenner Roel Jacobs, met architec-

tuurkenner Jos Vandenbreeden van het SintLukasarchief, en met Molenbekenaar en Brusselkenner Lieven Soete. Met een bezoek aan het sociaal atelier Groot Eiland, een woontour met Brukselbinnenstebuiten, een rondleiding in de autohandel in Kuregem, een bezoek aan La Fonderie, het centrum voor economische en sociale geschiedenis, een culinaire wandeling

WIN!

5x2 lezers mogen op donderdagmiddag 23 februari van ons de boot in! Stuur vóór 31 januari een mailtje met ‘boottocht’ naar win@bdw.be, en zet er uw naam en adres bij. Veel succes!

ADVERTENTIE

Centra Morele Dienstverlening Het Centrum Morele Dienstverlening (CMD) is het lokale contactpunt van de vrijzinnige gemeenschap. Iedereen kan er terecht voor morele hulp, vrijzinnige plechtigheden, informatie en vormingen rond vrijzinnige waarden. Het CMD wil de draaischijf zijn voor de lokale Brusselse vrijzinnige organisaties en alle andere geïnteresseerden. Onze dienstverlening is kosteloos.

Morele bijstand is een warme en menselijke begeleiding vanuit vrijzinnig-humanistisch perspectief. Worstel je met twijfels, hevige gevoelens, zinvragen...en wil je erover praten? Dan kan je terecht bij een moreel consulent in het CMD.

Een initiatief van de Unie Vrijzinnige Verenigingen vzw

www.uvv.be

Centra Morele Dienstverlening Brussel-Jette

Stalingradlaan 18-20, 1000 Brussel [Premetrostation Anneessens] tel. 02 242 36 02 E-mail: cmd.brussel@uvv.be

Jetse Laan 362, 1090 Jette [Bus 14 halte Legrelle] tel. 02 513 16 33 E-mail: cmd.jette@uvv.be

BDW 1264 PAGINA 19 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Allegorie op een problematische liefde

TELEX VADROUILLE

WanordeLIJKE zinneke parade

BRUSSEL – Het is nog wachten tot de lente van 2012, maar het thema van de tweejaarlijkse Zinneke Parade (www.zinneke.org) is al bekend. Het volk had alle inspraak en bezorgde, tussen half december en half januari, ideeën te over. Drie onderwerpen die maatschappelijk relevant en visueel

‘hanteerbaar’ waren, haalden de tweede ronde: fra giel, begeerte en wanorde. Vorige week kon het publiek 24 uur lang stemmen op een van de drie thema’s. ‘Wanorde/Désordre’ haalde het, al is het weer geen veeltalig woord. Na het thema ‘Aan tafel/À table’ in 2010 hebben groepen bijna vijftien maanden de tijd om creatief aan de slag te gaan. Professionele kunstenaars zullen de burgers, wijkcomités en organisaties bijstaan om hun artistieke projecten tot een goed einde te brengen. Wanorde spreekt alleszins tot de verbeelding, en stelt de stad zelf in vraag: van mobiliteit en afval tot overaanbod (op vele terreinen, van cultuur tot politiek) en de gemeentelijke, gewestelijke en federale administratieve rompslomp. De stoet palmt op JMB 19 mei 2012 de centrumlanen in.

Slim naar Batibouw

Praat

Niko Hafkenscheid betovert, ook op zijn kleinste gitaartje.

Gezien op zaterdag 22 januari in de Beursschouwburg: Pues entonces... no / In that case... rather not van Niko Hafkenscheid & Coral Ortega.

achteraf

Terwijl de KVS zich met Niet in onze naam over België, en het Kaaitheater zich met Burning ice over de wereld ontfermde (de culturele sector moet echt alles zelf doen), stonden er in de gouden zaal van de Beursschouwburg twee mensen op het podium voor het soort artistieke werk zonder hetwelk België of de wereld überhaupt niet de moeite waard zou zijn. De Belgische performer en muzikant Niko Hafkenscheid en de Spaanse danseres Coral Ortega (met zulke namen kun je alvast aan de slag) zorgden voor een pretentieloze, intieme performance waar ik zelf mijn verhaaltje bij heb gemaakt. Tijdens de donkere openingsscène zwaaide het personage van Hafkenscheid zacht en nauwelijks zichtbaar een microfoon aan een lange kabel om zich heen. De perfecte cirkels die de microfoon laag boven de grond beschreef, waren wel hoorbaar door het lichte geruis en gefluit van de lucht door de boxen. Op dat geluid probeerde Ortega enkele bewegingen uit, maar die kwamen, letterlijk, niet echt van de grond. Toen het licht aanging, sprak ze de schuchtere jongen aan en overtuigde ze hem ervan een vrolijk groen truitje met een tekening van een lachend gezichtje aan te trekken. Ze spoorde hem ook aan voor elk van de gitaren die hij bezat, een scenografisch verantwoord plaatsje op het podium te zoeken, en wat over zijn jarenlange band met die gitaren te vertellen. Daarna moest hij zich maar eens tot het publiek richten, zijn overbodige scrupules van zich af gooien, en helemaal vooraan een liedje spelen. Ze probeerde hem ook nog van zijn neiging af te brengen om steeds maar weer voor dat allerkleinste, allerstilste gitaartje te kiezen, maar dat zou pas op termijn lukken. Overschot van gelijk had ze dat ze hem uit zijn schulp haalde, want Hafkenscheid speelde mooi – zelfs op dat kleine gitaartje. Breekbaar melodietje, vaste stem. Je hebt mensen met een gitaar die tragisch genoeg net dezelfde

liedjes blijken te spelen als zovele andere mensen met een gitaar, én je hebt mensen met een gitaar die op wonderlijke wijze een geluid voortbrengen dat je meteen betovert. Hafkenscheid behoort tot de laatste categorie en (zijn personage) begon daar gaandeweg zelf in te geloven. De twee probeerden nu ook samen dingen uit, want dans en muziek gaan in principe goed samen. Maar dan moeten de neuzen wel in dezelfde richting staan, en dat bleef toch nog altijd wat moeilijk liggen. Hoe vriendschappelijk de twee ook met elkaar omgingen, het was duwen en trekken. Omdat de twee na de initiële tegemoetkoming toch ook hun eigen weg wilden blijven gaan, en omdat die wegen duidelijk niet parallel liepen. Horizontaal en verticaal, harmonie en contrapunt, klein en groot, zwaarmoedig en luchtig, laag en hoog: die tegenstellingen gaven de hele voorstelling op haast onmerkbare wijze spankracht. Waar hij zijn gitaren op de grond had staan, en er letterlijk naast ging liggen om ze te bespelen, zocht zij met haar dansbewegingen hogere sferen op. Zij verzamelde geen gitaren, maar kleurige vliegers, waarmee ze door de lucht wilde klieven. Er was er ook een bij met een lachend gezichtje, zoals op de trui die Hafkenscheid ondertussen alweer ongemerkt had uitgetrokken. Zo werd In that case... no in mijn ogen een kleine allegorie op een problematische liefde. Op een liefde die toont hoe je erbij gebaat kunt zijn dat een ander je de ogen opent voor je goede en slechte eigenschappen, die toont hoe je een ander kunt bewonderen om wat hij doet en kan, maar die toch niet kan vermijden dat je na dat stukje weg dat je samen hebt afgelegd, weer op een splitsing belandt. Toen Hafkenscheid spontaan enkele klanken tokkelde en Ortega aan de kant ging zitten, vroeg hij haar waaraan ze dacht als ze naar die klanken luisterde. “Dat je verliefd bent op iemand van wie je weet dat hij toch niet verliefd zal worden op jou,” was haar antwoord. Waarop ze een van haar vliegers nam om op haar beurt ruisende rondjes te draaien, en zo voor een kleurige en uitbundige slotscène zorgde, als contrapunt van de openingsscène. Michaël Bellon

BRUSSEL – Met een applicatie voor smart phone of iPad maakt Batibouw een bezoek nog makkelijker dit jaar. De weg naar de 2.500 fabrikanten en producenten en de honderd nieuwe standhouders is hiermee snel te vinden. Ook waar je friet kunt kopen, of waar het toilet schuilgaat, is in één oogopslag te lezen. Nieuw is dat Batibouw (van 24 februari tot en met 6 maart) op weekdagen van 11 tot 19.30 uur open is: dus later in de ochtend, en later ’s avonds. Op 3 maart is de beurs zelfs tot

23.30 uur open. Dat sprak beursorganisator Fisa af met het exposantencomité. “Daarmee willen we de files op de Ring en alle verkeersdrukte van dien omzeilen,” kondigt organisator Geert Maes aan. “Al zijn er ook buiten Batibouw files,” grapt hij erachteraan. De grootste beurs van België heeft dit jaar drie grote thema’s: energieneutraal bouwen, energie-efficiënt renoveren, en verlichting en domotica. Meer op www.batibouw.com. JMB

ADVERTENTIE

SINT-JOZEFSCOLLEGE : dinsdag 1 februari Woluwelaan 18-20, 1150 Sint-Pieters-Woluwe van 18.30 tot 21.00 uur

Het Sint-Guido-Instituut Het Sint-Jozefscollege Het Sint-Pieterscollege

Woluwelaan 18-20 1150 Sint-Pieters-Woluwe Tel.: 02 761 03 80 Fax: 02 761 03 81 www.sjcwoluwe.be secretariaat@sjc.skynet.be Opendeurdag: 30 april 2011 van 14.00 tot 17.00 uur

NODIGEN U UIT OP HUN

INSCHRIJVINGS-

AVOND

voor het eerste leerjaar A en/of B

SINT-GUIDO-INSTITUUT : woensdag 2 februari Dokter Jacobsstraat 67, Itterbeekselaan 550 1070 Anderlecht - van 18.00 tot 21.00 uur

Dokter Jacobsstraat 67 1070 Anderlecht Tel.: 02 521 60 10 Fax: 02 527 12 36 www.sintguido.be info@sgi-anderlecht.be Infoavond: 18 mei 2011 van 18.00 tot 21.00 uur SINT-PIETERSCOLLEGE : woensdag 2 februari Verbeyststraat 21, 1090 Jette van 18.00 tot 20.00 uur

Léon Theodorstraat 167 1090 Jette Tel.: 02 426 85 15 Fax: 02 425 47 50 www.sint-pieterscollege.be ASO@sint-pieterscollege.be Opendeurdag: 5 mei 2011 van 16.30 tot 21.30 uur

BDW 1264 PAGINA 20 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Architectuur > Verbouwing Joods Museum

Oude gevel, nieuwe inhoud BRUSSEL – Langzaam maar zeker vordert de renovatie van het Joods Museum van België. Dinsdag duidde een jury van wijzen de architectenbureaus aan die een maquette mogen ontwerpen. Maar het verleden van het pand blijft een schaduw werpen over het dossier.

De Brusselse kandidaten Pascal De Deyne (l.) en Dieter Charels bij hun suiker- en ijssculptuur.

Zoet geluk op wereldbeker BRUSSEL – De tweejaarlijkse wereldbeker Patisserie bekroonde maandag in Lyon de Belgische deelnemers (met twee Brusselse patissiers in de rangen) met een derde plaats, na Spanje en Italië. Vorige week werden in Elishout al de vingers

n 2004 verhuisde het Joods Museum van een afbladderend pand aan de Stalingradlaan, driehonderd vierkante meter groot, naar een rijzig complex in de Miniemenstraat 21, in de Zavelwijk. Dit gebouw van de federale overheid, beheerd door de Regie der Gebouwen, werd toen geschat op negen miljoen euro. Het bestaat uit een voorhuis van tweeduizend vierkante meter, een binnenplaats van 2,3 are en een achterhuis van 1.200 vierkante meter (het huidige NEC, Nouvel Espace Contemporain). De Regie gaf het gebouw voor 99 jaar in concessie aan het Centraal Israëlitisch Consistorie, tegen één symbolische frank. Het Consistorie verhuurde op zijn beurt (tegen dezelfde prijs) aan het Joods Museum. Via een complexe constructie heeft het Joods Museum het inmiddels voor elkaar gekregen dat de tussenpersoon wegvalt en dat het pand in ‘gratis concessie’ aan het Museum gegeven wordt. Nu negotieert men nog met de Regie der Gebouwen om het statuut van ‘gratis erfpacht’ te verkrijgen,

afgelikt bij de presentatie (foto’s): een suikertaart van Pascal De Deyne (werkt bij De Baere in Woluwe), een ijssculptuur van Dieter Charels (bij Van Dender in Schaarbeek), en een chocoladepronkJMB stuk van Marijn Coertjens (Waterloo).

ADVERTENTIE

nschrijven in een Nederlandstalige school in Brussel?

002-05

U vindt de juiste weg op www.inschrijveninbrussel.be

wat nog meer rechten zou opleveren. Van in het begin werd geopteerd om het interieur mettertijd (lees: zodra er geld was) beter af te stemmen op de museale functie. De architectuur van het gebouw is niet bijzonder bezoekersvriendelijk, en de conserveringsomstandigheden van de collectie zijn niet ideaal. Het museum herbergt vier miljoen archiefstukken, 32.000 boeken waaronder 7.000 Jiddische titels, 20.000 foto’s, 5.000 affiches, 1.500 kunstobjecten,... “We drongen er bij de Franse Gemeenschap (huidig minister: Fadila Laanan, PS) op aan om ons financieel te helpen met de verbouwing,” bevestigt Philippe Blondin, secretarisgeneraal van het museum. “Uiteindelijk werd beslist dat nieuwbouw misschien wel een betere optie was dan verbouwen. De Franse Gemeenschap gaf 2,5 miljoen euro. Beliris (het samenwerkingsproject tussen federale en Brusselse regering, red.) paste 2,5 miljoen euro bij. Met de btw inbegrepen krijgen we nu vijf miljoen. Het idee om ook de Vlaamse Gemeenschap te betrekken, is ge-

Voor alle info over de inschrijvingsprocedure in het Brussels Nederlandstalig onderwijs voor het schooljaar 2011-2012: ga naar www.inschrijveninbrussel.be. OPGELET: belangrijk voor àlle kinderen geboren in 2009! V.U.: Dimokritos Kavadias, LOP Brussel BaO en Vic Anciaux, LOP Brussel SO Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

LOP Brussel BaO LOP Brussel SO

Philippe Blondin: “Telkens als er een trein met Joden in Mechelen vertrok, ontkurkten de Duitse officiers de champagne – in onze salons boven. Dat blijft zwaar doorwegen op het verbouwdossier.”

BDW 1264 PAGINA 21 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

strand op de investering – van bijna 25 miljoen – die Vlaanderen al voor het Joods Memoriaal in Mechelen ophoest. Omdat we niet op twee paarden kunnen wedden, hebben we ons bijgevolg gefeodaliseerd tot de Franse Gemeenschap.” Toen het geld binnen was, is een Europese architectuurwedstrijd uitgeschreven. Negentien bureaus, waarvan ongeveer de helft Belgische, hadden eind november 2010 interesse getoond. Ondertussen had het Brussels Gewest laten weten dat de gevel best bewaard zou blijven, zelfs al ligt het museum in een niet-beschermde

“Doordat de gevel niet hertekend mag worden, hebben enkele architecten met wereldfaam afgehaakt”

zone. De rest mocht gesloopt worden. “Doordat de gevel niet hertekend mocht worden, hebben enkele architecten met wereldfaam afgehaakt,” zegt Blondin. “Brussel heeft daar een grote kans gemist. Komt daarbij dat Monumenten en Landschappen eerstdaags een rondje ‘binnenskamers’ doet, om eventueel los van de gevel ook andere elementen te bewaren.” En precies daar knelt het schoentje. Blondin: “Het was ons bekend dat het gebouw in 1901 werd opgetrokken op vraag van de Duitse consul om als school voor de Duitse gemeenschap te dienen, en die functie

kreeg het ook in de twintigste eeuw. Later vernamen we dat het pand door de Wehrmacht werd opgeëist en bezet tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog.” Die geschiedenis weegt zwaar op het museum, en op de bezoekers. “De jongste jaren heeft onze conservator Philippe Pierret de geschiedenis van het gebouw bestudeerd. Uit zijn onderzoek bleek dat hogere Duitse officiers tijdens de Tweede Wereldoorlog in het salon verzamelden (de grote museumzaal op de tweede verdieping, met zes meter hoog plafond, red.), telkens als er een konvooi uit Mechelen vertrok (de ‘dodentreinen’ naar de vernietigingskampen vertrokken uit de Dossinkazerne, red.). In het verslag van hun bijeenkomsten staat te lezen: ‘Le champagne était sabré’, de champagne werd ontkurkt.” “Ik geef toe dat dit feit me diep raakt. En het weegt door op het verbouwingsdossier, want we veronderstelden heel de site te kunnen slopen. Omdat het niet om ‘zomaar een gebouw’ gaat, maar om een museum met een karakter en opdracht, hopen we dat Monumenten en Landschappen open staat voor een ‘intelligente dialoog’, en dat achter de gevel een volledig nieuw museum kan komen.”

Dialoog Ondertussen vordert de bouwprocedure stapsgewijs. Dinsdag werden drie (of meer?) architectenbureaus aangeduid (de informatie is van voor onze deadline). De achtkoppige jury bestond uit de architecten Chantal Dassonville (Franse Gemeenschap), Albert Goffart (Brussels Gewest), Brussels bouwmeester Olivier Bastin, KMSK-directeur Michel Draguet, de Duitse architectuurspecialist Sebastian Redecke (Bauwelt) en vertegenwoordigers van Beliris, de Stad Brussel en het Joods Museum (Philippe Blondin). De geselecteerden mogen tegen mei een maquette ontwerpen, waarin een auditorium en polyvalente zaal moeten zitten; daarna wordt de finalist aangeduid. “Eind 2011 moeten het lastenboek en het BPA klaar zijn, om in augustus 2012 van start te gaan en hopelijk eind 2014 de nieuwbouw te kunnen openen. We hebben gekozen voor een ‘onderhandelingsprocedure’ – en dus niet voor ‘de minst vragende’ –, om in een opbouwende dialoog met de architect te kunnen werken.” “We hopen dat heel onze collectie beter tot haar recht gaat komen en een divers publiek kan interesseren,” voegt conservator Zahava Seewald eraan toe. “De tijdelijke exposities en Franstalige middaglezingen lopen al goed: we zijn van duizend bezoekers in de Stalingradlaan naar tienduizend bezoekers in 2010 gegaan. Blijft nog dat een bezoek aan ons museum niet in het verplichte onderwijsprogramma is opgenomen. Dat is wél het geval voor de thematiek die in de Dossinkazerne wordt uiteengezet. We gaan hierover nadenken: de hedendaagse Joodse identiteit is cultureel ook belangrijk.” Jean-Marie Binst

Nick Trachet BRUSSEL EN DE WERELD CULINAIR ONTDEKT

Arrowroot Nog eens in de Chinese supermarkt binnengelopen. Een mens vindt daar nogal wat terug. Zoals deze dingen: knollen die we anders alleen als poeder zien. Ze lagen naamloos in een kist. Ik had er eerst over gekeken, want ik meende dat het gewoon witte ajuinen waren, maar toen ik naderbij kwam, zag ik ajuinen waar langs twee kanten een steeltje uit kwam. Dat is niet normaal. Ik nam er enkele mee naar huis. Aan de kassa pas zag ik dat ze afgerekend werden als ‘arrow roots’, ze kostten 3,15 euro per kilo. Zou het waar zijn? Zijn dat nu de arrowroots uit grootmoeders keuken? Wie weet wat noemen ze allemaal geen arrowroot? Er zijn zoveel groenten, dieren en vruchten die in de wereld bekendstaan onder één naam, maar in werkelijkheid heel verschillende soorten zijn, soms met verbazend verschillende eigenschappen. De taal der gewone mensen is beperkt: een donderbeestje is elk klein insectje dat op armen en benen komt zitten tijdens warme dagen, maar niet steekt. Elke korte groene plant met lange smalle bladeren wordt door leken dan weer met gras aangeduid. De leden van de familie van de aronskelken hebben doorgaans pijlvormige bladeren (arrows in het Engels) en dikke wortels (roots). De taro’s, belangrijke knolgewassen uit de tropen, zien hun naam soms vertaald als pijlwortel of arrowroot. Maar dat is het werk van slechte tolken. Deze arrowroot hier heeft geen pijlvormige bladeren. De knol behoort tot de Marantaceae, een tropische familie waarin vooral sierplanten thuishoren. De meeste maranta’s, vaak klimplanten, worden gehouden omwille van hun mooie kleurrijke blad. Deze ‘echte’ arrowroot heet Maranta arundinacea L. Als gewas hebben wij, Europeanen, hem leren kennen van de Arowak-indianen, een van de oorspronkelijke culturen op de Antillen (het andere volk waren de Caribs; vandaar woorden als Caraïben en kannibaal ). Columbus en zijn kornuiten moeten er als eersten mee in contact zijn gekomen. De Arowaks noemden het gewas aru of zoiets, vandaar de gelijkenis met arrow. De knol had in het thuisland al verschillende medicinale toepassingen, zoals gif trekken uit wonden, onder meer van pijlen. Nog een reden om het pijlwortel te noemen. Gretig namen de ontdekkingsreizigers de kennis van de indianen mee naar Spanje. Het is een zet-

meelhoudend gewas, en al in Amerika bestond er een huisindustrie om dat zetmeel uit de knol te extraheren. Dat ging met raspen, spoelen en zeven, zoals men ook met cassave (maniok) deed. Het resultaat was een wit poeder, dat drankjes en soepen doet dikken, en goed schijnt te zijn bij buikpijn en andere verteringsstoornissen. Zoiets ging er in Europa in als zoete koek. En de veroveraars, in dit geval de Britten, zagen er prachtige koloniale waar in. De teelt werd spreekwoordelijk verweven met het Antilliaanse eiland Saint Vincent (dat een staat vormt met een groep eilandjes met een zoete naam: de Grenadines). Tijdens de grote koloniale periode van de late negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw zocht men in de overzeese gebieden naar nieuwe grondstoffen, die dan werden gepusht binnen Europa. Dat was nodig, want de rietsuiker – de ware bestaansreden van die kolonies – was zijn belang verloren ten koste van Europese bietsuiker. Soms ging dat promoten van nieuwe koloniale landbouwproducten vanzelf (vanille, jute, tabak, cacao), soms moest er harder geduwd worden, zoals bij palmolie of rubber. Ik herinner me hoe we op school nog leerden knutselen met raffia, een late poging om deze textielvezel uit Congo toch nog ingang te doen krijgen bij de Belgische bevolking. In het begin van de twintigste eeuw duikt dan ook in allerhande kookboekjes de arrowroot op. ‘Licht verteerbaar’, heet het, ‘geschikt voor kinderen en zieken’. Het goedje verovert zelfs een vermelding in de Franse Larousse gastronomique van 1938, zonder vertaling: l’arrowroot. De concurrentie met de andere koloniale mogendheden was nochtans fel. Rond dezelfde tijd ging men de moderne huismoeder verleiden met rijstpoeder uit Indochina, sago uit Nieuw-Guinea of tapioca uit Congo. Ten slotte wonnen de Verenigde Staten het pleit met hun maïzena, een saus- en soepdikker gemaakt van onno-

Gekookt deed mijn arrowroot denken aan een aardappel zonder karakter, behalve weer dat oprecht zoete. Niet slecht, eigenlijk zele maïs in plaats van exotische gewassen. Toch heeft arrowroot een voetje voor. Het is een heel wit poeder, dat zelf geen enkele smaak toevoegt aan het recept. Vandaag vindt men arrowrootmeel vooral in Angelsaksische koekjes die zouden helpen na een zware maaltijd. Maar ik had deze knollen niet gekocht om ze tot poeder te stampen. Volgens diverse bronnen worden ze ook gewoon gekookt of gewokt gegeten. Chinezen zouden er nogal van houden. Ik heb de knollen geschild: heel wit vruchtvlees, krokante textuur. Rauw smaken ze een beetje bitter. Geen plakkend sap, geen verkleuring te zien als men ze even laat liggen. Ik heb er één gekookt in gewoon water en een ander in dobbelsteentjes gehakt en gewokt. De gebakken waren het lekkerst. Uitgesproken zoet, maar verder zonder enige kenmerkende smaak. Gekookt deden ze denken aan een aardappel zonder karakter, behalve weer dat oprecht zoete. Niet slecht eigenlijk. Smakelijk. nick.trachet@bdw.be De hele reeks nalezen? www.brusselnieuws.be/trachet

BDW 1264 PAGINA 22 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Jef Cassimons tegenover de plek waar het verhuisbedrijf van zijn vader zat, Oostendestraat 32. “Het Molenbeek van toen leek sterk op dat van nu, al is de kleur van de mensen veranderd. Er loopt weer veel volk op straat, het doet me denken aan mijn jeugd.”

ef Cassimons begroet me in knalrood T-shirt en zwarte bretellen. De kleuren van het anarchosyndicalisme. Vervolgens steekt hij met zichtbaar genoegen een sigaar op. We zijn weliswaar na de diensturen, in Cassimons’ bureau, maar toch... “Af en toe ruiken ze het in de gang. Ze hebben een keer of twee keer gereclameerd, een derde keer niet meer. Er ging een nota komen, ik zit er nog altijd op te wachten. Ik had al langer op pijp willen overschakelen, maar dat zou er helemaal over zijn.” “Inderdaad, ik lig nogal dikwijls dwars, ik hou niet van opgelegde regels. Nooit heb ik een ambtenarenmentaliteit gehad, en met de jaren is dat nog ‘verslechterd’. Af en toe heeft me dat insubordinatienota’s opgeleverd, zoals ze die noemen. Maar ik heb op die manier wel mijn plaats gepakt en verdedigd.” “Nu 34 jaar geleden ben ik begonnen op de juridische dienst. Met een diploma in de Rechten, specialisatie Arbeidsrecht, op zak. Tot ik na een botsing met mijn toen malige directeur-generaal door een salomonsoordeel verantwoordelijk werd voor de reorganisatie van de Centrale Bibliotheek. Dat was een augiasstal, waar ik van nul ben moeten beginnen.”

“Na alweer een ‘ongepast’ initiatief – in mijn strijd om digitale documentatie binnen te loodsen – heb ik ook nog eens het beheer van de externe documentatie in handen gekregen. Een begrotingsenvelop van, toen, twaalf miljoen frank (bijna 300.000 euro, red.). Ik had er veel vrijheid binnen bepaalde krijtlijnen, en dat paste perfect bij mijn persoonlijkheid.” “Dat heb ik tot twee jaar geleden gedaan. Vervolgens heb ik me weer volop kunnen concentreren op de Centrale Bibliotheek, die zowat 150.000 boeken en om en bij de vierhonderd periodieken telt. Al meer dan eens heb ik me afgevraagd wat ermee gaat gebeuren als ik weg ben. Ik heb zo de indruk dat ze er niet echt wakker van liggen: vroeger was studie onontbeerlijk voor ambtenaren, nu niet meer; ze hebben die bibliotheek bijna niet meer nodig. Studieopdrachten worden uitbesteed en de resultaten krijgen de ambtenaren voorgekauwd.”

Verhuizingen Cassimons Brusselaar in hart en nieren: het zijn geen loze woorden. Nooit zal Cassimons zijn stad echt loslaten. “Als ik nog eens blijf hangen in een cafeetje aan de Vlomse Kassaa, de Vlaamsesteenweg, dan heb ik altijd de neiging over te

ANDERLECHT – “Noem me een man van uitersten. Ik ben atheïst – godsdienst is de wortel van veel kwaad – én geabonneerd op Kerk & leven. Ik ben ambtenaar zonder ambtenarenmentaliteit. Ik ben Brusselaar in hart en nieren, maar woon al jaren in het landelijke Lieferinge.” Jef Cassimons gaat eind deze maand met pensioen als adviseur-generaal bij de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.

“Mijn ouwe kabas sleur ik overal mee. De stickers vindt u misschien contradictoir: het Scientia vincere tenebras van de VUB, een oproep tot boycot van producten uit Israël, de N-VA-klever en ‘links, republikeins en Vlaams’.”

schakelen op het Brusselse dialect. Omdat het er zo gezellig is.” “Ik ben geboren in Molenbeek, aan de Zwarte Vijvers. Vlak na de Tweede Wereldoorlog. Het Molenbeek van toen leek in vele opzichten op dat van nu, al is de kleur van de mensen veranderd. Er loopt weer veel volk op straat, het doet me denken aan mijn jeugd. In die jeugd heb ik een tijdje de kleuren van Daring Brussel verdedigd. De derby’s tegen Anderlecht: legendarisch...” “Tot voor kort, en zeker toen onze dienst nog in de Belliardstraat zat, ging ik geregeld boodschappen doen aan het Sint-Jan-Baptistvoorplein, zoals dat zo mooi heet. In die Maghre-

bijnse winkels. Ook na mijn pensioen zal Brussel voor mij een centrale plaats blijven innemen, een pied-à-terre huren staat boven aan de agenda. Waarom ik dan uit Brussel ben weggegaan? Omdat mijn leven zo gelopen is. Ik was enig kind, vader was verhuizer. Verhuizingen Cassimons. Een eenmanszaak met een twintigtal werkmannen en zes verhuiswagens. Ik was voorbestemd om de zaak verder te zetten; toen ik aan de VUB studeerde, heeft mijn vader het me ook gevraagd. Maar mijn voorstel om een coöperatieve vennootschap op te richten samen met de werkmannen, viel niet in goede aarde. Evenmin als het meisje dat ik had leren kennen: vader had gehoopt dat ik een van de dochters van een andere verhuizer zou kiezen, Van Der Goten. Die met zijn paarden. Dus ben ik het thuis maar afgestapt en met dat ongewenste lief getrouwd.” “Niet lang daarna hebben we in Londerzeel gekocht, omdat mijn vrouw niet kon aarden in Brussel. Maar Brussel is voor mij altijd een constante geweest. Een constante met onbekenden. Na mijn pensioen ben ik vast van plan daar iets aan te doen. Met tram, bus, metro op verkenning. En zo de schade inhalen.”

Trouwe lezer “Zowel van Deze Maand in Brussel en Deze Week in Brussel als van Brussel Deze Week heb ik, op enkele lacunes na, alle nummers. De artikels zijn dermate verscheiden – ook in de opinies die erin aan bod komen – dat het blijft boeien. De nationale media, Franstalige en Nederlandstalige, kunnen er een lesje van leren. En het zou voor Brussel niet slecht zijn als er ook een Bruxelles Cette Semaine

BDW 1264 PAGINA 23 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

FREDDI SMEKENS “Na mijn pensioen een pied-à-terre huren staat boven aan de agenda. Waarom ik dan uit Brussel ben weggegaan? Omdat mijn leven zo gelopen is”

Jef Cassimons, man van uitersten

‘Nooit heb ik me laten knechten’ kwam, of een Cette Semaine à Bruxelles.” “Als ik op één vlak conservatief ben, dan is het met tijdschriften, zoals De Nieuwe zaliger, van Mark Grammens, en boeken – vooral over politiek, geschiedenis, sociologie. Ik kan bijna niets weg doen. Een plaats vinden voor al dat bedrukte papier, en mijn lectuurachterstand inhalen zullen taken zijn voor na mijn pensio nering. Maar er is meer. Ik ben vastbesloten mijn werk in de Centrale Bibliotheek af te maken: ik heb bedongen dat ik na mijn pensioen nog mag komen. Die bibliotheek is een goudmijn van informatie, maar het is grijze literatuur. Het staat wel allemaal gerangschikt, maar het is nog niet volledig ingevoerd in de computer.” “Ook ga ik waarschijnlijk opnieuw studeren aan de VUB, à la carte. Mijn Italiaans opfrissen, mijn Duits. Zodat ik, wanneer ik met mijn tweede echtgenote Odette op reis ga, echt voel wat er leeft. Ik vind het verschrikkelijk om ergens te komen waar ik de taal niet begrijp.” “Voorts ga ik me als vrijwilliger bij Teledienst in Ninove bezighouden met schoolbegeleiding van kansarme kinderen en heb ik me ingeschreven voor cursussen van de Universiteit Vrije Tijd. Over Karl Marx, de Etrusken, over de Bourgondiërs. En last but not least hebben ze me gevraagd een handje toe te steken in de openbare bibliotheek in Ninove, en daar een erfgoedbibliotheek uit de grond te stampen.”

De Wever Plannen zat, dus: Cassimons hoopt dat hij nog lang kan leven om ze te verwezenlijken. En dan hebben we het nog niet gehad over de politiek. De Vlaamse zaak ligt hem na aan het hart.

Eerst als VU’er, later als actief lid van de N-VA. “Ik ben inderdaad Vlaamsgezind. Vooral wegens dat kringlopenfederalisme als politiek systeem. Ik voelde me aangesproken door de filosofie van het geringe federalisme. Keep it small: al wat je kleiner kunt doen, ook op politiek vlak, wordt het best op dat niveau gedaan. Zelfs binnen Vlaanderen.” “Toen we in Elsene woonden, was ik lid van de Rode Leeuwen. Een tamelijk elitair onderonsje, en al gauw was ik het beu. Toen ben ik toevallig in de toenmalige Waltra, naast de KVS, op een vergadering van de afdeling Brussel-Stad van de Volksunie terechtgekomen. En lid geworden. Ook bij gebrek aan alternatief. Mocht er een socialistische partij geweest zijn die echt socialistisch was én Vlaams, dan zou ik daarbij gegaan zijn. De communisten niet – al heb ik me ooit het volledige werk van Mao aangeschaft –, die partij was me te stalinistisch. De liberalen ook niet, want die staan voor het grootkapitaal.” “Mijn keuze was gemaakt en ik heb ze ook actief ingevuld. Als gemeenteraadslid, meermaals ook hoog op de lijst gestaan voor Kamer en provincie. Tot twee jaar geleden ben ik actief gebleven op arrondissementeel vlak. En nu word ik geconfronteerd met de spreidstand van Bart De Wever. Er is al veel inkt over gevloeid en er zal nog veel inkt over vloeien. Maar waar ook het gelijk ligt, één ding kun je niet ontkennen: De Wever is vastbesloten Brussel niet te laten vallen, in tegenstelling tot sommige van zijn leden, die in Limburg of Bachten de Kupe wonen. En dat doet De Wever niet alleen om tactische redenen.” Karel Van der Auwera

Schraaive

roeg of laat moest het ervan komen, waarde lezer, da ’k auver schraaive zou schraaive. Nu het zo ver is, vraag ik me plots af of het wel een gemakkelijke opdracht zal worden. En ook of het moeilijker zou zijn over schraaive te schrijven dan hetzelfde te doen over bijvoorbeeld zwaaige. “Tot hee too hei toch al a best gedoen,” hoor ik daar vriendelijk opmerken. Mo lot ons de dinge na neki serieus oenpakke. Evenzeer als lachen is schraaive des mensen. “Het kan ’n dool zaain, ’n nuudzoek, nen dwang of gewuun ’n beizighaaid,” zou ik langs mijn neus weg willen opmerken. Elk van ons heeft in zijn leven weleens tijd veil om naar pen of toetsenbord te grijpen. Schraaive en reikene zijn ten andere de belangrijkste dingen die ons van in het begin op school worden bijgebracht – samen met leize uiteraard, maar laten we het hier bij schraaive houden. Een eerste gezegde dat mij te binnen schiet, is: “Ge kunt het op aan booik schraaive.” Vrij hertaald is dat: “Da zeede van hee”, “Ge meugt het vergeite” of “Lot mo valle.” Persoonlijk gebruik ik die uitdrukking nooit, uit een zekere schroom. Maar mocht ik lezen wat ik in de loop der tijden allemaal op maainen booik heb moeten schrijven, dan zou ik ongetwijfeld een tijdje zoet zijn. Iets plezanter is het wanneer men een vriend of kennis verzoekt e kotche te schraaive vanuit zijn of haar vakantieverblijf. Meestal gaat men met veel plezier op dat verzoek in en heeft men het, uitzonderingen daargelaten, over schuun weir. De dichter in mij waagt het af en toe weleens te schrijven: “’t Reigent hee alle doege paaipesteile. Ik haup ginder van ’t zeulfde.” Maar dat komt zeer uitzonderlijk voor. Over naar een ander aspect van schraaive, nu. Hoe lang mag het wel geleden zijn dat u nog een mooie handgeschreven brief ontvangen hebt? Persoonlijk geniet ik het enorme voorrecht om af en toe van iemand van u zo’n juweeltje te ontvangen, waarde lezers. Een getypte brief doet mij overigens even veel plezier en ontroert soms zelfs. Daarbij maak ik de bedenking: “Schraaive zet ma oen tot schraaive.”

Van kotches en breeve schraaive gaan we even over naar het meer creatieve aspect van ons werkwoord schraaive. Door toedoen van mijn beroep en af en toe wat literaire uitschuifsels heb ik het genoegen gehad e giel pak schraaivers teige te komme. Uit angst er te vergeten of over te slaan ga ik er geen opnoemen. Welnu, waarde lezer, één ding hebben die ontmoetingen mij alvast bijgebracht: auver schraaive weut er onder schraaivers waainig of ni gesprauke. Hoe dat komt, is mij een raadsel. Toch denk ik dat bijvoorbeeld voetballers onder elkaar het wel degelijk over voetballen (en koersen) hebben. Bij deze theorie merkte iemand pienter op: “Masscheen komt da omda schraaivers mier weite van de koers en de footbal as van schraaive.” Ik durf er geen gif op in te nemen of die laatste bedenking waar is. Toch wil ik mezelf als troost het volgende influisteren: wa zou het leive zonder muzeek of boeke zaain? En dat die boeken nu eenmaal door iemand geschreive moote worde, zal wellicht niemand tegenspreken. En daartoe draagt ieder van ons, soms ongewild, zijn steentje bij. Al was het maar door als voorbeeld voor een roman- of theaterpersonage te fungeren. Om toch even voor mijn winkel te spreken wil ik daaraan toevoegen dat zonder de gazet – welke dan ook – dit ondermaanse bestaan maar een saaie boel zou zijn. Evengoed als een wereld waarin da we onze cinema ni moeke of gienen tejoeter zoude speile. Het grappige bij wat voorafging, is dat mijn theorie “Schraaive komt al schraaivend” volledig met de werkelijkheid strookt. En tot slot hou ik vast aan de bewering dat iedereen die zijn taal (of eventueel een andere taal) in letters kan omzetten, zich gerust een letterkundige mag noemen, al was het mo deu onze noem te schraaive. Het zal de lezer niet ontgaan zijn dat ik bij dat alles met de nodige tamtam de loftrompet auver het schraaive hem gestauke. En de alom bekende boutade “Wie schrijft, die blijft” wou ik toch nog even aanvullen met “Wie leest, die feest.” En daarmee hebben we leize toch ook even aan bod laten komen.

REDACTIE BRUSSEL DEZE WEEK Flageyplein 18, 1050 Elsene, 02-226.45.40, fax 02-226.45.69, info@bdw.be. ABONNEMENTEN Josiane De Troyer (abo@bdw.be), 02-226.45.45, fax 02-226.45.69. Gratis binnen het Brussels hoofdstedelijk gewest. Rest van België 15 euro per jaar; rekeningnummer 424-5529822-66 van vzw Brussel Deze Week. Buiten België 25 euro per jaar. DISTRIBUTIE EN PROMOTIE Ute Otten (ute.otten@bdw.be), Paul De Weerdt. RECLAME IN BDW Rika Braeckman (rika.braeckman@bdw.be), 02-226.45.41, 0477-97.21.27, fax 02-226.45.69. OPLAGE 66.720 exemplaren. HOOFDREDACTIE Anne Brumagne (anne.brumagne@bdw.be). EINDREDACTIE Katrien Stroobants (katrien.stroobants@bdw.be). REDACTIE Jean-Marie Binst (jeanmarie.binst@bdw.be), Christophe Degreef (christophe.degreef@bdw.be), Bettina Hubo (bettina.hubo@bdw.be), Patrick Jordens (patrick.jordens@bdw.be), Freddi Smekens (freddi.smekens@bdw.be), Steven Vandenbergh (steven.vandenbergh@bdw.be), Steven Van Garsse (steven.vangarsse@bdw.be), Danny Vileyn (danny. vileyn@bdw.be). REDACTIESECRETARIAAT Isabelle De Vestele (isabelle.devestele@bdw.be), Lien Annicaert (lien.annicaert@bdw.be), Gerd Hendrickx (gerd.hendrickx@bdw.be). MEDEWERKERS Michaël Bellon, Lieven Bulckaert, An Devroe, Philip Ebels, Eva Hilhorst, Ilah, Francis Marissens, Niels Ruëll, Bruno Schols, Tim Schoonjans, David Steegen, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Karel Van der Auwera, Matthias Vanheerentals. FOTOGRAFEN Bart Dewaele, Anja Galicia, Marc Gysens, Ivan Put, Herman Ricour, Dieter Telemans, Saskia Vanderstichele, Jo Voets. VORMGEVING Peter Dhondt (peter.dhondt@bdw.be). FINANCIËLE ADMINISTRATIE Manu De Hertogh (manu.dehertogh@bdw.be). VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Anne Brumagne, BDW, Flageyplein 18, 1050 Elsene. ALGEMENE DIRECTIE Marijke Vandebuerie (marijke.vandebuerie@bdw. be). Brussel Deze Week wordt gedrukt op de persen van de nv Roularta, Meiboomlaan 33, 8800 Roeselare en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. ONS MAILEN? Al onze mailadressen zijn volgens dezelfde structuur opgebouwd: voornaam.naam@bdw.be (losse bestanddelen van voornaam of naam aan elkaar, en zonder trema’s, verbindingsstrepen en andere tekens).

BDW 1264 PAGINA 24 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

Hockey > Marcelo Orlando, Argentijns toptrainer in de Belgische competitie

‘Ik zou goed voetbaltrainer zijn’ BRUSSEL – In de Belgische hockeycompetitie lopen behoorlijk wat Argentijnen rond. Ze vonden de weg naar het verre België via Marcelo Orlando (53), een succestrainer met een goed gestoffeerd palmares. De huidige trainer van Racing en White Star is een meester-tacticus en droomt stiekem van... een carrière in het voetbal. “Ik was in 1992 de eerste Argentijn in de Belgische eredivisie hockey,” vertelt Marcelo Orlando. “In Europa liepen er maar een paar Argentijnse hockeyspelers rond – dat is vandaag wel anders. De Belgische eredivisie en eerste klasse tellen nu een vijftiental Argentijnse spelers. Jongens die stuk voor stuk een meerwaarde bieden.” Orlando was in Argentinië een gevierd speler met een hele resem titels op zijn naam. Hij speelde heel zijn carrière voor zijn nationale ploeg, die tot de wereldtop behoort. Na een paar jaar ervaring als trainer werd hij benaderd door de Franse hockeybond. “Ik moest in 1987 helpen bij de ontwikkeling van hockey in het zuiden van Frankrijk. Na een paar jaar was ik daarop uitgekeken, en via Barcelona ben ik in 1992 bij de Antwerpse hockeyclub Maccabi beland.” “In 2000 heb ik als trainer van Wellington de eerste Argentijnse spelers aangetrokken. Ik herinner me nog dat de Argentijnse bondscoach me opbelde om te vragen wat me door het hoofd ging om zijn beste spelers aan te trekken.” De keuze was voor Orlando anders snel gemaakt: hij kende de markt vanbinnen en vanbuiten. “De Argentijnse spelers hebben

de CLUB

Marcelo Orlando: “Argentijnse hockeyspelers hebben het niveau van de Belgische competitie omhoog gehaald.”

Studentensport, EhB en VUB

Bowlen met en zonder bier “We bundelen het sportaanbod van de VUB en de Erasmushogeschool,” zegt Evelien Aertssen (23) van SOVEhB, de dienst studentenvoorzieningen van de Erasmushogeschool (EhB). “Studenten van beide scholen kunnen alle infrastructuur gebruiken, gratis of tegen studententarief. Daarnaast organiseren we ook competities.” Studentensport Brussel startte bij de aanvang van het academiejaar 2009-’10. Het sportaanbod werd tot dan toe maar door één persoon georganiseerd en de organisatie was aan uitbreiding toe. Aertssen houdt zich bezig met de campus Jette. “We organiseren hier tijdens het schooljaar onder meer reeksen hiphop en salsa. Regelmatig zijn het studenten die lesgeven. Zo verdienen ze een centje bij en doen ze ervaring op. In Jette beschikken we over een danszaal en een grote feestzaal waar ook les gegeven kan worden. Ik heb er een maximum op moeten

BRUSSEL – Studentensport ontgroeit stilaan zijn kinderschoenen. De vereniging zet de Brusselse studenten aan het sporten.

Zaalvoetbal: met stip op één als populairste studentensport.

zetten: de meeste lessen zitten vol. De zaalvoetbalcompetitie is de absolute uitschieter in aantal deelnemers.” In het voetbal nemen de studenten ook deel aan Vlaamse en Belgische studentenkampioenschappen. Elke week wordt in het nabijgelegen Health City de sportzaal afgehuurd, zodat de studenten vrij kunnen sporten. Materiaal kunnen ze bij Aertssen ophalen. “We hebben met Health City ook een overeenkomst dat de studenten er voordelig kunnen sporten. Ik probeer daarnaast een netwerk uit te bouwen met de Brusselse sportclubs, zodat hun leraars bijvoorbeeld eens les kunnen komen geven aan onze studenten. We willen ons aanbod uitbreiden.” Studenten, blok- en fuifbeesten? Studentensport bewijst in elk geval dat ook zij zich bewust zijn van het belang van lichaamsbeweging, al staat plezier centraal. “We organiseren bijvoorbeeld soms een bierbowling: die trekt enorm veel volk. In team inschrijven vinden de studenten ook leuk; samen met vrienden sporten spreekt aan.” Het afgelopen anderhalf jaar heeft Aertssen flink ervaring opgedaan. Met een mix van Facebook, mails en affiches bereikt ze de studenten het best. Ook benadrukken dat het gratis is, helpt. Ze plant een enquête bij de studenten om nog beter op hun sportwensen in te spelen. “Studentensport moet in de toeTS komst een begrip worden.” www.studentensportbrussel.be

BDW 1264 PAGINA 25 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

het niveau van hun respectievelijke clubs en van de Belgische competitie mee helpen verhogen. Als buitenlandse hockeyspelers naar België komen, brengen ze een meerwaarde.” “Je hebt geen hoge salarissen om ze naar hier te halen, het is in niets vergelijkbaar met de voetbalwereld. De club investeert wel in de spelers door hun reiskosten en verblijf te betalen. De spelers geven training aan de jeugd om een centje bij te verdienen.” Orlando is welbekend in de internationale hockeywereld. De bondscoaches van de Argentijnse nationale ploegen behoren tot zijn

“Zie mij als de link tussen Europees en Argentijns hockey”

medaille in de Euroleague met de mannen van White Star, niveau A. Dankzij die goede prestaties krijg ik ook heel wat voorstellen, maar ik heb me nu gesetteld in België en ben hier om te blijven.” “Als trainer van de nationale jeugdploegen heb ik met de -16 mannen een zilveren medaille behaald op het Europees kampioenschap en een zilveren medaille met de -21 mannen op een mini-WK.” Vandaag is Orlando zowel trainer van de eredivisie mannenploeg van Racing als van de eerste divisie vrouwenploeg (de tweede klasse) van White Star. Hij zag het Belgische hockey de laatste twintig seizoenen met rasse schreden vooruitgaan en heeft vertrouwen in de toekomst. “In België, in Brussel loopt heel wat talent rond. Het Belgische hockey zal blijven evolueren. De dynamiek rond de nationale ploeg moet ook blijven duren. Het imago van de sport is belangrijk, ook voor de media en de sponsors.”

Lucas Biglia

vriendenkring en zij lichten hem in over plaatselijk talent. “Soms vragen spelers me ook of ik geen club ken, en dan probeer ik te helpen. Dat is niet per se voor de Belgische competitie. Ik heb connecties in heel de hockeywereld. Je kunt me zien als de link tussen het Europese en het Argentijnse hockey. Ondertussen hebben ook al Argentijnse hockeyspeelsters de weg gevonden naar de Belgische competitie.”

Gesetteld Sinds Orlando in 1992 in België neerstreek, heeft hij al een hele hoop clubs getraind, zowel mannen- als damesploegen. Naast de nationale titels scheerde hij met zijn ploegen ook Europees hoge toppen. “Ik heb al bronzen en zilveren medailles gehaald in verschillende Europabekers van niveau B, onder meer met Ukkel en La Rasante (uit SintLambrechts-Woluwe, TS). Die liggen onder de echte top van niveau A, maar het verschil is niet enorm.” “Mijn mooiste resultaat was een bronzen

Marcelo Orlando is een menselijke trainer die dicht bij zijn spelers staat. Tactiek is zijn passie en zijn sterkste punt. Die passie doet hem dromen. “Ik heb altijd spijt gehad dat ik het niet geprobeerd heb in het voetbal. Je moet diploma’s halen om te mogen trai nen en dat vraagt heel wat tijd. Ik had het graag geprobeerd, want ik weet dat ik het kan.” “Ik ben in het hockey toch een topcoach in België, en op Europees vlak kan ik coachen waar ik wil. Ik denk dat het beter is dat ik bij mijn sport blijf, maar als ik één droom heb, dan is het toch eens te proberen in het voetbal.” De Argentijnse sporters buiten het vaderland vormen een kleine gemeenschap die elkaar regelmatig opzoekt. Bij RSC Anderlecht lopen een paar kennissen van Orlando rond. “Ik ken jongens als Lucas Biglia en Hernán Losada wel. Ik heb ze hier via vrienden leren kennen. Wie weet dat ik met mijn connecties ooit nog in het voetbal beland. Ik sta alleszins open voor voorstellen.”

Tim Schoonjans

BELGISCH KAMPIOENschap BADMINTON

David Steegen De antiheld De teammanager van Ajax komt ons op vrijdag, twee dagen voor de clash tegen Standard Luik, bezoeken. Ter voorbereiding van de Europa League-wedstrijd in februari. Het weerzien is hartelijk. Ajax en Sporting Anderlecht lijken op elkaar. Winnen is nooit genoeg, stijl is minstens even belangrijk. Beide clubs wekken in hun land even veel afgunst op en ze zorgen allebei overal voor volle stadions. We keuvelen naast het oefenveld. De laatste ‘open’ training. Een gezellig winterzonnetje bemoeilijkt het werk van de talrijke fotografen en cameramensen. Tegenlicht. “Net goed,” zegt de Hollandse teammanager, “de media zijn alleen maar uit op sensatie.” Ze worden op hun wenken bediend. Tientallen supporters van paars-wit zingen uit volle borst en hebben spandoeken opgehangen: ‘Winnen is niet genoeg, wij willen een vernedering’. Ongezien. Napels is plots niet ver weg meer. Er zijn ook een twintigtal Poolse supporters: RSCA heeft een supportersclub in Polen. De man van Ajax kijkt met bewondering naar de training en snuift de warme sfeer op. “Heerlijk toch, zo’n ambiance. Bij ons maken ze sneller amok, zelfs op wedstrijden van het tweede tegen Feyenoord, de aartsrivaal. Hier is het duidelijk allemaal wat beschaafder.” Ik herinner hem aan de woeste reacties van enkelingen na de verloren wedstrijd in Luik. Maar hij heeft een punt, het is allemaal wat ruwer en directer in Nederland. Zondag. We houden onze adem in. De Théo Verbeecklaan straalt een ongeziene rust uit. Stilte voor de storm. Anderhalf uur voor de wedstrijd komen de spelers van Standard aan. Zij worden, naar gewoonte, opgewacht en begroet door algemeen directeur Herman Van Holsbeeck. Beleefdheid heerst. De media kijken toe. Hopend op een ontsporing? Niets daarvan. Jelle Van Damme, ooit

boegbeeld van paars-wit en onderwerp van de hoogspanning, loopt breed glimlachend op zijn voormalige baas af. Ze schudden elkaar enthousiast de hand. Drie kwartier voor aanvang betreden de Standard-spelers het veld voor de collectieve opwarming. Enkele honderden supporters hebben hun plaatsen al ingenomen en nemen Van Damme zwaar op de korrel. In de catacomben begroet hij ons allemaal. Even voordien heeft hij op kantoor alle medewerkers begroet. Net voor de wedstrijd, als het stadion helemaal volgelopen is, heeft de spanning zich meester gemaakt van iedereen. Vanden Stock en Van Damme ontmoeten elkaar kort in de spelerstunnel. De voorzitter is zijn sympathieke zelve en wenst de voormalige Anderlecht-speler succes. Jelle glimlacht opgelucht. De wedstrijd wordt op gang gefloten. Het publiek laat zich niet onbetuigd. Jelle is de kop van Jut. Je gaat niet ongestraft van Anderlecht, via een ommetje bij Wolverhampton, naar aartsvijand Standard Luik. Maar het blijft binnen de perken. ‘Elke is de baas, olé olé’ – doelend op Van Dammes vrouw Elke Clijsters, met wie hij in Hasselt, op een boogscheut van Luik, aan het bouwen is – is het grappigste lied. ‘Te zwak voor Engeland’, het korte verblijf in Wolverhampton indachtig, is al wat bitser. Na de twee-nul wordt dat: ‘Te zwak voor Anderlecht’. Na de wedstrijd praat Jelle in de spelerstunnel nog even na met zijn vroegere ploegmaats. De voorzitter begroet hem een laatste keer. “Proficiat joeng, mo g’het nog vuil werk.” Brusselse humor. www.brusselnieuws.be/steegen David Steegen is persverantwoordelijke van voetbalclub RSC Anderlecht

ADVERTENTIE

ANDERLECHT – De Belgische badmintontop spreekt op 5 en 6 februari af in Anderlecht voor het Belgisch kampioenschap badminton. Badmintonclub Bad79 organiseert in samenwerking met de Franstalige badmintonliga LFBB het jaarlijkse Belgisch kampioenschap badminton. Het epicentrum van de Belgische badmintonwereld zal twee dagen lang in de sporthal van de Erasmuscampus van de ULB (Gebouw 0) aan de Lenniksebaan 808 liggen. Op zaterdag 5 februari beginnen al om negen uur ’s ochtends de voorronden, die heel

de dag in beslag zullen nemen. Op hetzelfde uur beginnen op zondag de halve finales. Het hoogtepunt van het kampioenschap, de finales, gaan dan om 13 uur van start. Voor beide dagen betaalt u als toeschouwer vijf euro. De absolute Belgische badmintontop zal present zijn. Bij de mannen wil Yuhan Tan zijn derde individuele titel op rij binnenhalen, bij de vrouwen gaat Nathalie Descamps voor haar zevende titel op rij. Ook voor de titels in het mannen- en vrouwendubbelspel en het gemengde dubbelspel zal gestreden worden. Spektakel gegarandeerd. TS

Zwarte Duivels in actie LAKEN – De nationale rugbyploeg ontvangt Moldavië in de European Nations Cup. De ‘Kleine Heizel’ wordt op 12 februari een rugbytempel. Om 15 uur wordt de aftrap gegeven voor de tweede wedstrijd van de Belgen in de European Nations Cup. Dat is een rugbycompetitie voor Europese landen die niet meedoen aan het zeslandentoernooi. België zit in afdeling 1B, de tweede van zeven divisies waarin telkens vijf à zes ploegen zitten. Begin november wonnen de Belgen de eer-

ste wedstrijd met 12-24 in Tsjechië. Voor de komst van de Moldaviërs, die ook hun enige match wonnen, zijn de verwachtingen hooggespannen. De Belgische selectie heeft opnieuw een mooie Brusselse vertegenwoordiging. Naast het veld wordt op 12 februari ook de supportersclub van de Zwarte Duivels voorgesteld. Kaartjes zijn verkrijgbaar bij Fnac en kosten tussen vijf en vijftien euro, kinderen onder de zes mogen gratis binnen. TS

Ben je een 4de, 5de of 6de leerjaar? n e e 1 1 0 2 t r a a m 5 r o o v r u Stu n e e in w n e o t o f s la k originele super-uitstap! e .b ia d e m e d in s la .k w w w

BDW 1264 PAGINA 26 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

STICHELE

INTERVIEW:

1 TOT

9 N A

Geld? Soms is het echt een soap

R EE N V

age Thom id rond ‘hun’ person Defne, Sarah en Wal e pokeren. dat verzot is op onlin

el van een gloedeld en je leven! is de tit t tentoonstelling in he nieuwe interac tieve t or so n nale Bank. Ee Museum van de Natio geld probeie jongeren met hun geldsoap, over hoe dr blijkt... vallen en opstaan, zo ren om te gaan. Met

as,

or je het , je bent verslaafd vo nooit online gokken weet. ren t ook niet doen, poke Walid (W): Ik zou he mes! ga ik ben wel verzot op zegt me niets. Maar puter hij veel tijd op de com Dus ik snap wel dat

doorbrengt. ze soap-expo zeker Defne (D): Ik vond de t n vooral als een soor interessant, maar da er. Zoveel geld of voorbereiding op lat en wij omas of Emma hebb geldproblemen als Th nog niet...

VO O R I E

za Z

AAR • B D J 3

d Defne, Sarah en Wali en de over zakgeld, sparen hap waarde van vriendsc

ENS DOOR PATRICK JORD

a of om kgeld voor de cinem S: Ik gebr uik mijn za uit te gaan. t) Niet n, snacks en zo! (lach D: Ik vooral voor ete altijd. len mijn ouders bijna voor kleren, die beta k een beetje? En sparen jullie oo r maand of zo. W: Mmm, vijf euro pe . niet goed in waarom S: Ik niet echt, ik zie Misschien later... heb. iets duurders nodig D: Soms, als ik eens geveer 75 e-up gekocht van on Onlangs heb ik mak voor sparen. euro, daar moest ik

telev isiedie iets heeft van een Een tentoonstelling terecht in begin kom je meteen t he j Bi l! we ch To ? serie zien er uit dio lijk t: drie ruimtes iets wat op een tv-stu Zo heten de ma, Mo en Thomas. Em n va ers m ka de als imtes leert touchscreens in die ru jongeren die je via de rdienen, n spannend en om iets bij te ve creens kan je ook ee rk hs we uc to al e de lli et ju M . an en Ga Is het leven duur? kenn or het vo ? lijk d’s de al or on mij duurder wo cD nt M ra ve de word je as doet in n wel. Het is volgens om va d Th s vin al Ik zo S: spel spelen. Daarbij t verdienen van de euro. Ik kreeg ar nog te jong voor! Da Mo of Thomas. Geld en sinds de invoering drie: Nee, we zijn da rd le wo Al ge (zak)geld van Emma, ? en len d vrien bent. kgeld. bijklussen of bij een mag pas als je zestien vroeger toch meer za en uitgeven, sparen, te en mee ing ss sli be ste ische crisis daar ook kelijk om de jui denk dat de econom Ik D: Het is niet altijd mak er ’s ro eu l evee wel zakgeld? at niet alleen over ho Maar jullie krijgen te maken heeft. nemen. Want het ga ijk gr lan minder be ouders alles en Ev ze . on ten len zit ta n be ke l ar merk dat mijn ouders rv sta Ik ee aa m k. sp r oo of aa e ik m ill nk Ja, feu de D: rte Ja, + : po S W in je tra’s je tev reden te dan vroeger, en dat . Maar als we iets ex ed leert gebr uiken om or mij kunnen kopen vo ren wat we nodig hebben kle is dat je je centen go de dat vaak wel. Of ze el aandachtiger naar de supermarkt ook ve dig hebben, krijgen we in no ze voelen in het leven. al en ) ei (15 eb e all fn s De rekening. We hebben k Sarah (14), haar zu storten het op onze prijzen kijken. Dat ondervonden oo uit rfl ve To De um ne he At lijk nk ni een bank kaar t. lden Walid (15) van het Ko r ik krijg stellen dat je schu t geld van Thomas, die he et m n lde ee g geen rekening, maa sp nnen jullie je voor j no Zi b Ku he Ik : W in Molenbeek. t het interne a en Thomas? zakgeld per maand. te veel van pokeren op maakt, zoals Emm ongeveer vijftig euro volgens hen net iets omt. Het is toch dat mij dat ooit overk et ni l wi Ik S: je houdt. denken: eerst moet je kwestie van log isch at dat geld naar toe? n ga ee r aa w En ren n, maar ik ijn PS3. Ik moet ens je weer nieuwe kle k om het spel te spele l naar games voor m hulden betalen alvor sc sta ee M : W Sarah (S): Het was leu ht). as. Ik zou kelijk uitgeef (glimlac t personage van Thom zeggen dat ik het mak herken me niet in he

BDW 1264 PAGINA 27 - DONDERDAG 27 JANUARI 2011

kan kopen. Ik ga ook nooit meteen alles kopen wat ik zie. Je moet leren kiezen. D: Ja, vind ik ook. Emma woont alleen en op een dag kan ze zelfs haar gas en elektriciteit niet betalen, en toch blijft ze shoppen. Dat zou ik nooit doen, denk ik. Maar ik snap wel dat door de crisis sommige mensen op het eind van de maand amper geld hebben om alles te betalen. Ik denk dat mensen niet altijd genoeg verdienen. Hebben jullie nooit een zotte aankoop gedaan, waar je heel blij om was of nadien net spijt van had? W: Een paar maanden geleden heb ik een PS3 gekocht voor ongeveer 350 euro, heel duur!! Ik heb er vijf maanden voor moeten sparen. Maar spijt? Nee, ik ben er heel blij mee. S: Ik had lang gespaard voor een nieuwe gsm. Uiteindelijk hebben mijn ouders hem dan toch voor mij gekocht. Ik was superblij want ik ben zowat verslaafd aan sms’en. Ik heb veel vrienden... Die mogen van mij best wat kosten. Geld en je leven! kan je nog mee-maken (letterlijk) tot en met 15 juni. Na het spel met de touchscreens krijg je er ook een film te zien. Daarin wordt getoond hoe het uiteindelijk met Thomas en co en hun geldzaken afloopt. Zin om met een paar vrienden of met je klas deze soap te spelen? Surf naar www.nbbmuseum.be of bel 02-221.22.06.

[ SORRY ] SNORRY?

De Monopolymiljonair Als er één gezelschapsspel bestaat waarbij het allemaal om geld draait, dan is het wel het wereldberoemde Monopoly. Daar is nu een nieuwe versie van: Monopoly Revolution. Het vierkante spelbord is vervangen door een cirkel, en in plaats van met biljetten speel je voortaan met bankkaarten. Maar sommige zaken zijn gebleven: de Nieuwstraat in Brussel is nog altijd de straat die het meeste geld kan opleveren, natuurlijk. Game-fans kunnen Monopoly nu ook spelen met de Wii. Dan heet het Monopoly Streets. En dat allemaal omdat het spel onlangs 75 jaar is geworden. In 1935 werd het bedacht door de Amerikaan Charles Darrow. Die arme Charles was net zijn werk kwijtgeraakt door de economische crisis. In een jaar tijd werd Monopoly het best verkochte spel in de Verenigde Staten, en Darrow was op slag miljonair. Of: hoe het leven soms verrassend sterk op een spelletje kan lijken...

GedichtenDAG, NACHTgedichten

Het wordt een jaarlijkse traditie, een beetje zoals Sinterklaas of carnaval: Gedichtendag! Op 27 januari maken we tijd voor de kunst van de poëzie. Dit jaar is het thema ‘nacht’. Lees hoe Ted van Lieshout (foto) in weinig maar mooie woorden het licht uitdoet, en weer aan:

De zon is door de stad gezakt,

Ik kijk nog even door het raam

En in de morgen is het donker

de daken gloeien na.

en zie het avondrood.

stilletjes weggegaan.

Er brandt iets aan de horizon,

Dan ga ik slapen en ik droom

De lucht is licht en heel misschien

zie ik vanwaar ik sta.

een lichtblauw kleurpotlood.

heb ík dat wel gedaan.

Het gedicht ‘Een lichtblauw kleurpotlood’ staat in de bundel Een lichtblauw potlood en een hollend huis (uitgegeven bij Leopold, 1997). Kijk ook eens op www.gedichtendag.com!

Idulfania door Brecht Evens

VANGER

BLIK