‘t Es zoumer! In Brussel zijn de terrassen druk bezet. Eindelijk!
De valiezen worden gevuld met de mooiste kleren om te paraderen in de prachtigste omgevingen. En als je helemaal op aaven trente-et-un wilt zijn, stop in je valies dan ook een prachtige Brusseleir! ‘Magnifique en Unique’-sweater. En download het Brusseleir! Volkslied via de diverse streamingplatforms. Zo zing je de zomer met een gelukzaligheid tegemoet. Brusseleir! biedt het allemaal! Na de zomer heeft Brusseleir! nog veel meer te bieden. Bijvoorbeeld reprises van de succesvolle BVT-productie Nen Air De Famille, onder meer ten voordele van Pink Ribbon, de vzw die strijdt tegen borstkanker. Er wacht ook een nieuwe BVT-première met het stuk Kip Kap Maison (da niks te zeen eit mè ‘n bienaaveraa), maar ook een nieuwe Weik van’t Brussels met de verkiezing van Den Brusseleir van’t Joêr en Den Brusseleir vè et leive. Er volgen ook nog meer Brussel Boef!-acties, en we zetten in op de jongsten onder ons met ludieke en educatieve projecten.
We zullen ook present zijn op de Internationale Streektaalconferentie in Roermond, en samen met de VGC bereiden we stilaan het digitale archiefplatform ‘De Schatkoêmer van het Brussels’ voor. De copains van Brusseleir! zamelen verder censkes in voor een heuse podcast in’t Brussels, en onze Brusseleir Business Copains ontwikkelen onze businessunit. Donc, ne gielen bouteram om Brusseleir! nog korter bij jou te brengen! Intussen lonkt Brusseleir! ook naar de digitalisering, waartoe het stelselmatig een aantal acties zal ondernemen. Het BVT-ticketsysteem zal meer online beschikbaar zijn. De maandelijkse nieuwsbrief en de sociale media krijgen duidelijk een voorname plaats in de Brusseleir!-communicatie. En vanaf 2025 zal je dit magazine ook in de mailbox kunnen terugvinden. Wil je daar aan meewerken?
Maar eerst dus nog wat vakantie. Brusseleir! wenst a ne gooie zoumer, en masscheens tot op den Ommgeang, op den 11ste juillet, op den Bal National, op de Maabuum en zu voesj.
Geert Dehaes, algemeen directeur Brusseleir!
Redactie
Geert Dehaes, Michaël Bellon
Foto’s
Guido Van den Troost Vormgeving Florence Collard
Bestuursorgaan be.brusseleir vzw Eddy Van Gelder, Voorzitter / Jan Hautekiet, Ondervoorzitter / Anne-Catherine Massagé, Secretaris / Paul Merckx, Penningmeester / Tony Mary, Veronique De Tier, Karla Verlie, Lynn Tytgat, Gil Dumarey, Herman De Cnijf, Bart Decoster –bestuursleden
Op den tram, op stamenei, op stroêt, in’t magazaain, in de stade, op de fiest, op konzjei…. Ouveral Brusseleir quoi!
De nieuwe Brusseleir! sweaters!
Navy Blue - Bordeaux - Pink S - M – L – XL – XXL
Commandeire?
Via online-shop of via shop@brusseleir.eu met vermelding van maat en kleur.
Praais?
60,00 euro – 70,00 euro (inclusief verzending)
> ‘t es gooi marsjandees
ET OEIS VAN’t BRUSSELS
Brusseleir! was via Et Oeis van’t Brussels de voorbije maanden helaas onregelmatig bereikbaar, te wijten aan een onregelmatige personeelsbezetting. Brusseleir! werkt aan een oplossing en vanaf september komt da vroem in de sakosj!
Brusseleir! neemt zomervakantie van 20 juli tot en met 18 augustus.
COLOFON
Bettie Brussels zingt in Nederlands,
Frans én Brussels
“Ik geloof in eerlijkheid en echtheid”
De Jetse singer-songwriter Bettie Brussels heeft haar debuutplaat uit. Het jazzy Bettie’s Brein geeft ons in drie talen een inkijk in haar hoofd, want Bettie zingt vrijuit over haar gevoelens en haar liefdesleven als single in de stad.
Ik hou ervan de chaos van het leven onder woorden brengen. Dan kan je je niet vastpinnen op één stijl of één taal.”
Foto’s Guido Van den Troost - Tekst Michaël Bellon
GGiene iene dee man toêl sprèkt, zingt Bettie Brussels in Les Couleurs de Bruxelles, het liedje in het Brussels waarmee ze haar debuutplaat afsluit. Ze heeft het dan in de eerste plaats over de mannen in haar leven met wie een echte klik is uitgebleven. Maar toch ook een beetje over het feit dat niet iedereen in onze stad nog de Brusselse taa machtig is.
Bij Bettie zelf ligt dat anders. Ze deed in 2019 al mee aan Brussels Tuub, waarmee Brusseleir! Brusselse bands hielp om muzieknummers in het Brussels dialect te schrijven. Daardoor bevat het eerste volledige muziekalbum van Bettie Brussels nu een unieke mix van talen.
Bettie Brussels - haar echte naam is Liesbet Meyns - ging naar school in Koekelberg en groeide op in Ganshoren, waar ze tijdens haar jeugd héél veel tijd doorbracht in jeugdhuis Tongeluk. Sinds tien jaar woont ze dan in Jette, nog altijd in het noorden van de stad dus. “Ik woon hier echt super graag. Het centrum van Brussel is leuk, maar ook druk, met veel prikkels, en soms ook wel een beetje vuil. Ik vind het leuk om in die drukte te duiken, maar ik vind het ook leuk om hier in de rust, ruimte en properheid thuis te komen.”
Na haar tijd als jongere in het jeugdhuis, engageerde ze zich ook als jongvolwassene in het jeugdwerk, en ondertussen werkt ze al veertien jaar op de jeugddienst van de VGC, die jongeren en jeugdorganisaties in Brussel ondersteunt. Maar daarnaast is muziek de grote passie. Het bleef dus niet bij haar opleidingen piano, zang en songwriting, want nu heeft Bettie Brussels dus dat album Bettie’s Brein uit, met dus ook dat vleugje Brussels dialect, waar wij het eerst over willen hebben.
“Het is niet mijn ambitie om alles in het Brussels te zingen, maar af en toe een liedje vind ik wel leuk. Ik hou ervan de chaos van het leven vanuit toch een eenvoud onder woorden te brengen. En dan kan je je niet vastpinnen op één stijl, of op één taal of één verhaal. Ik wil een veelheid aan informatie kunnen vatten in mijn liedjes, en dus een beetje van alles blijven uitproberen. Ik kan trouwens niet zomaar vlot en volmondig Brussels praten. Maar ik versta het goed en vind het een kei toffe en sappige taal. Ik heb overwogen om ook lessen te volgen, maar door de drukke agenda is dat er niet van gekomen en dat is een beetje een gemiste kans.
Toen ik ‘Les Couleurs de Bruxelles’ schreef ter gelegenheid van BrusselsTuub probeerde ik maar wat. Maar met de hulp van Geert Dehaes en Jeroen Camerlynck lukte dat dan wel vrij vlot. Het is eigenlijk ook gewoon een kwestie van me die klanken nog meer eigen te maken.”
Via het Brussels kwam ook het Frans in haar repertoire.
“Frans ken ik van op school en door in Brussel te wonen. Maar mijn Frans was nooit perfect en in het Frans schrijven is natuurlijk ook nog iets heel anders dan in het Nederlands. Maar ik voelde me er wel goed bij en zing ook heel graag in het Frans. Ook dat komt vrij natuurlijk. Zo is mijn set en mijn cd een compilatie geworden van die Brusselse talen. En als ik zing, zit daar ook veel spoken word tussen. Dat gebeurt dan omdat ik het ook zo zou vertellen. Ik wil dan veel zeggen op op korte tijd, en doe dat dan binnen het ritme van het moment, van het lied. Soms neigt dat naar rap, of dat zou ik toch alleszins wel leuk vinden, om eens te nummer te kunnen rappen in het Nederlands of zelfs Brussels. Teksten komen op die manier ook wel erg direct binnen, zeker omdat ik ook over persoonlijke dingen schrijf. Maar ik ben nu eenmaal niet het type om veel te verbloemen. Ik zeg gewoon wat ik denk en wat ik voel.”
Op die manier is Bettie Brussels dus echt een Brusselse zangeres, en maakt ze haar artiestennaam helemaal waar.
“Ik zeg gewoon wat ik te zeggen heb. Mensen hangen er soms echt teveel pansjen aan.”
“Het was op een songwritercursus dat ik ooit werd gebombardeerd tot Bettie, die onverbloemd zingt over relaties en seks. Dat is zo een beetje mijn persona geworden. Maar ik had ook een achternaam nodig, want als Bettie alleen verdwijn je in de massa. Ik weet niet meer hoe Brussels er uiteindelijk is bij gekomen, maar ik vond het natuurlijk wel heel toepasselijk omdat ik me 100% Brusselaar voel en mijn leven zich hier volledig afspeelt.”
Wanneer kwam muziek eigenlijk in haar leven? “Toen ik heel jong was, ging ik al naar de academie in Sint-AgathaBerchem om klassieke piano te spelen. Daar ben ik mee gestopt toen ik puber was, maar ik heb het later terug opgenomen. Ik heb op mezelf ook wat gitaar geleerd, maar het liefst werk ik samen met andere muzikanten.”
En zo openhartig over je gevoelsleven schrijven en zingen, is dat evident? Op Bettie’s Brein zet ze de deur naar haar hoofd behoorlijk open. “Dat klopt, ja. Ik heb niks te verbergen. Iemand zei me ooit dat ik me al zo bloot geef in mijn liedjes, en dat ik het in mijn bindteksten dan nog eens persoonlijker maak, maar ik ben daar niet te beroerd voor.
Omdat ik vind dat mensen er soms teveel pansjen aan hangen. Zeg gewoon wat je wil zeggen. Dat maakt alles veel gemakkelijker en ook leuker, want dan is de kans dat we elkaar begrijpen ook groter. Het is dus een bewuste keuze.”
En voel je dat dat ook tot bepaalde reacties leidt bij het publiek? “Ik voel wel dat mensen mij geloven als ik op het podium sta. Omdat ik eerlijk ben en mezelf niet verstop. En dat zien ze, en dàn is er ruimte voor verbinding, en dat leidt volgens mij tot de positieve reacties die ik vaak krijg. Daarom ook geloof ik zo in eerlijkheid en authenticiteit.”
Sinds ik er voor het eerst naar een concert ging vond ik The Music Village ook echt een droomplek om eens te gaan spelen. En dromen zijn er om waar te maken, dus heb ik dat geregeld :)”
Bettie stelde haar plaat officieel voor in café Roskam, speelde ook al in café Merlo, en in september kunnen we haar opnieuw aan het werk zien tijdens een optreden in jazzclub The Music Village. Muziekcafés lijken wel te passen bij iemand die met haar muziek verhalen vertelt voor een publiek waarmee ze wil connecteren.
“Ik heb natuurlijk ook veel in die Brusselse cafés gezeten (lacht) dus ik ken er wel wat volk. Sinds ik er voor het eerst naar een concert ging vond ik The Music Village ook echt een droomplek om eens te gaan spelen. En dromen zijn er om waar te maken, dus heb ik dat geregeld :) Maar wat je zegt over verhalen meegeven en verbinding creëren klopt. Voor mij is dat vertellende en die connectie essentieel. Ik zeg ook altijd dat ik eerder een verteller ben dan een muzikant. Sommige nummers komen van heel diep van binnen en heb ik geschreven op moeilijke momenten. Andere zijn veel luchtiger. Het nummer ‘Wil je naar me luisteren’ heb ik heel bewust gekozen als eerste nummer op de plaat. Soms is het moeilijk voor mensen om temidden van alle informatie ook gewoon echt te luisteren naar wat er tegen hen gezegd wordt, of om te zien of horen wat er rondom hen gebeurt.”
Wat de plaat nog verbindt, is de jazzy sound gecombineerd met spoken word. “Zeker in het Nederlands kom je dat niet vaak tegen. Ik weet niet of ik mij echt zou thuisvoelen in pure jazz, maar de combinatie met pop ligt mij.”
Het concert dat destijds de deelname aan BrusselsTuub markeerde, was een van de laatste concerten voor corona die nog konden doorgaan. Sommige nummers hebben dus al een traject afgelegd, andere zijn nieuwer. “Ik heb de nummers gekozen die ik echt de moeite vond om uit te werken voor een band met die jazzy sound. Maar ook die oudere, zoals ‘Waar de zon schijnt’, heb ik in een compleet nieuw jasje gestoken en samen gearrangeerd met goeie muzikanten om de sound die ik nastreef te kunnen waarmaken. Momenteel spelen we in een trio, ik met nog twee andere Brusselse muzikanten. Tijl Decatte is een jonge Jettenaar en een heel goeie toetsenist. Hij is 20 en studeert aan het conservatorium in Gent. En Nele Uyttendaele is 26, pas afgestudeerd zangeres aan het Lemmensinstituut. Ze speelt ook bas. In het trio speelt ze basgitaar en zingt ze de backing vocals voor Bettie. Het is echt leuk om met zo’n jonge mensen met een open blik en jeugdig enthousiasme samen muziek te kunnen maken. .”
Concert op 23 september in The Music Village
Enroute
14.06.2024 - HALLE
De joenkait van et Volkstejoêter swingt en danst vi de leste ki in Nen Air de Famille!
Twist in ‘t Vondel
Bettie’s Brein van Bettie Brussels is te koop bij Brusseleir!
BOZAR, 04.05.24
Et leeke Brusseleir!, magnifique en Unique wëddege dui Guy Vanhengel, den Ondervuizitter van et Brussels
Parlement, swaalest de plechtege oupening van de 35ste Iris-fieste in BOZAR, gepresenteid as et Volksleed vè et Brussels Gewest en de Brusseleirs!
En dat in a kas!
Ah Non peut-être! Ge kent ni geluuve oo feer da waaile zaain ! Brusseleir! es et volksleed van Brussel!
einde lijkfinalement!
LUISTER NAAR
HET LIED EN KIJK NAAR DE VIDEOCLIP OP WWW. BRUSSELEIR.EU
EVERE - GC EVERNA, 14.06.24
“Impasseebel” et vertelselke mè billekes van onze copains Marc Bober, Guido Goovaerts, Mars Moriau, Wim van Parijs en main foto’s speldege me gruut sukses tussen de reigenvloege dui in de ieste moine van tees joêr en in oktouber es ’t veneir van da. (allei ‘t speile, de reigen, da kannek ni belouve) ’n Schuun istoure da alleman me een et en een uur vi et Brussels zou moete g’uud emme.
AMVB - ARDUINKAAI
28-30NOV-22DEC 2024
En “t es nog ni gedoên, ze goên ons van de winter in de musee placeire! Het AMVB (Archief en Museum voor het Vlaams leven te Brussel) eit ma g’inviteid vi de foto-eksposeese van “Impasse” nog ne ki te loête zeen en da goêt vanaiges ni zonder de copains mè et Impasseebel-vertelselke. Enfin, we zelle zeikers ne nueve cravat kuupe ve et joêr van de impaskes, 2024, da demareidegde in Koekelberg in février, schuun tot on de finish te raaie in de senter van Brussel in december. Aaft de Weik van et Brussels in et uug!
DE BRUSSELEIRS HEBBEN HUN EIGEN VOLKSLIED!
Juicht, volkeren der aarde!
De Brusseleirs, plezantste Belgen ter wereld, sympathiekste bewoners van ons koninkrijk, de grootste surrealisten van deze planeet hebben eindelijk hun eigen hymne.
Brusseleir! Brusseleir! Brusseleir!
Magnifique en unique! Authentiqueen poétique! Féerique en pas merdique, Gelak de Guis en de Lambic! Roep het in het rond, brul het in de oren, schreeuw het van de daken.
Brusseleir! Brusseleir! Brusseleir!
De taal die swingt, de taal die klinkt, de taal die blinkt, nu ook verkrijgbaar in een eigen lijflied.
Brusseleir! Brusseleir! Brusseleir!
Magnifique en unique!
Credits lied
Zang
Mathias Vergels, Joséphine Rioda, Jeroen Camerlynck, Marianna Tootsie, Johan Verminnen
Auteur/Componist
Fernando Lameirinhas
Arrangement
Yannic Fonderie
& Jan Cordemans
Brusselse tekst
Jan Cordemans
‘Brusseleir!’ is een eigentijds lied dat na de feestelijke Brusselse dialectliederen van Lange Jojo, Johan Verminnen etc. uitnodigt om te zingen en te dansen, en goesting doet krijgen in het Brussels. Et comment! Jonge talenten (Mathias Vergels, Joséphine Rioda, Jeroen Camerlynck en Marianna Tootsie) omarmt door Johan Verminnen, zingen met passie voor Brussel en het Brussels, ‘Brusseleir!’ de hemel in!
Idee en concept Geert Dehaes
Uitgeverij
Jean Kluger nv
Credits videoclip
Regie
Kevin Van Doorslaer
Camera en montage
Jin Dubois
Foto’s Guido Van den Troost
Jan Cordemans over het Brussels Volkslied
“Brussels klinkt en swingt”
Brusseleir! schonk Brussel een volkslied. Yannic
Fonderie en Jan Cordemans bewerkten daarvoor een klassieker van Johan Verminnen.
JJan Cordemans is actief en creatief in zowel de muziek als de communicatie. Zo was hij bassist bij veel bekende muzikanten zoals Patrick Riguelle, Dani Klein of Eva De Roovere, en vormde hij ook heel wat eigen groepen. Cordemans maakte ook muziek voor kortfilms en commercials, en heeft als grafisch vormgever en campagnebedenker ook baanbrekende nieuwe huisstijlen en campagnes bedacht voor tal van bedrijven en organisaties. Daarbij zat Brussel altijd in zijn binnenzak. “Mijn vader was een rasechte Brusselaar, mijn moeder was van het Pajottenland en werkte in een winkel op de Chaussée d’Anvers. Ik ben opgegroeid in twee werelden: op een boerderij in Sint-PietersLeeuw en in het centrum van Brussel. Ik heb ook heel mijn leven alleen maar Brussels gesproken met mijn ouders.”
Toen Brusseleir! zich een paar jaar geleden herpositioneerde, dacht Cordemans mee na over de nieuwe huisstijl en een nieuwe manier van communiceren. “Brusseleir! had verjonging nodig. Dat is een oefening waar we nu nog mee bezig zijn. Ook het Volkslied is daar een het gevolg van. Vlamingen en Walen hebben al een volkslied. Voor de Brusselaars wilden we er één maken dat aantrekkelijk is voor alle leeftijden.”
Voor de muziek van het volkslied werkte
Cordemans samen met compagnon Yannic Fonderie. Zij grepen terug naar de klassieker
‘Ik voel me goed’ van Johan Verminnen, dat ze van een nieuwe tekst en arrangement voorzagen. Cordemans: “Een totaal nieuw nummer kan ook een succes worden, maar dat weet je nooit op voorhand. Johan Verminnen is erevoorzitter van Brusseleir! en ‘Ik voel me goed’ was eigenlijk al een cover van de Braziliaanse Brusselaar Fernando Lameirinhas. Het plaatje klopte dus.”
Cordemans’ tekst is wel helemaal nieuw: “Ik heb geprobeerd duidelijk te maken dat Brusselaars openstaan voor iedereen: ‘Sprekte Vloms of sprekte Frans, we verstoên a gieleganst.’ Over het Brussels zelf zeggen we dat het een taal is die swingt en plezant klinkt: ‘et ça rime et ça rame, comme tartine en bouteram’. Ik heb er ook Franse woorden in gestoken, zoals Brusselaars doen: ‘Féerique en pas merdique, Gelak de Guis en de Lambic!’ En in het rapstukje gaat het van ‘Ik zèn giene Vloêming, ik zèn giene Woêl. Ik zèn van Brussel en Brussels es maain toêl. Een statement tegen teveel communautair gedoe.”
Sprekte Vloms of sprekte Frans, we verstoên a gieleganst”
Met Mathias Vergels, Joséphine Rioda, Jeroen Camerlynck, Mariana Tootsie als zangers van het nieuwe Volkslied is de verjonging inderdaad een feit. “We hebben Johan ook uitgenodigd om mee te komen zingen op het refrein, en Geert Dehaes was de bewaker van het dialect. Die combinatie zorgde voor een heel plezante sfeer.” Nu is het uitkijken hoe het lied in Brussel zal bijdragen tot de goede sfeer. “Ik bekijk dat zeker niet commercieel,” aldus Cordemans. “Het zou mooi zijn als het nummer opgepikt wordt door instellingen waar regelmatig veel volk komt, zoals na een concert in de foyer van de AB, of op het voetbal bij RWDM, Anderlecht, of Union. Hoe meer het ook in cafés of bij volksfeestjes gedraaid wordt, hoe meer het zal beginnen leven.”
jan@jancordemans.be
Voor de Brusselaars wilden we een volkslied dat aantrekkelijk is voor alle leeftijden”
Foto Guido Van den Troost
Tekst Michaël Bellon
Benefietvoorstelling
Brussels volkstejoêter speelt op 17 oktober 2024, op de dag tegen kanker, NEN AIR DE FAMILLE ten voordele van Pink RIBBON
Pink Ribbon
Pink Ribbon heeft als missie borstkanker en haar gevolgen te verminderen. Enerzijds door preventie en tijdige opsporing aan te moedigen. Anderzijds door te werken aan de verbetering van de levenskwaliteit van personen en hun omgeving die geconfronteerd worden met deze ziekte, zowel tijdens als na de behandeling.
Het roze lintje
Het roze lintje is hét symbool in de strijd tegen borstkanker. Roze associëren we met hoop, mededogen en zachtheid. Met de vzw Pink Ribbon willen we die woorden concreet maken.
Donderdag 17 oktober 2024, 20u30 @ Zinnema Anderlecht
Tickets: 20 euro Reserveren: tickets@brusseleir.eu
Ook al heb je de voorstelling al gezien, kom nog ne keer voor het goede doel, we maken er een warme avond van.
NEN AIR DE FAMILLE is een bitterzoete komedie aan de toog
Philippe heeft het gemaakt. Hij is gehuwd met Yolande en is kaderlid in een onderneming waar ook zijn zus Betty werkt, een verbeten vrijgezel. Op een vrijdagavond komen ze in het gezelschap van hun moeder samen in het mistroostige cafeetje van Henri, de oudste broer, om de verjaardag van Yolande te vieren. Maar de avond verloopt niet helemaal zoals gepland. En wanneer Denis, de ober van het cafétje, zich begint te moeien met familiekwesties krijgt het feestje al snel de allure van een afrekening.
Een komedie van Agnès Jaoui en Jean-Pierre Bacri, een verbrusseling van ‘Un Air de Famille’ door Guido Goovaerts
Een komedie met scherpe randjes en haakjes
REGIE Dave
Nauwelaerts
ASSISTENTIE
Monique Boonen
CAST Geert Dehaes, Anouk Van Doosselaer, Dean Raey, Karlien Figeys, Davy Van Stichel en Niki D’Heere
KIP KAP MAISON
een komedie van Yasmina Reza
een verbrusseling van Le Dieu Du Carnage door Luc De Smet
REGIE Hans Van Cauwenberghe
CAST Kevin Van Doorslaer, Annick Devisch, Davy Van Stichel en Anouk Van Doosselaer
Twee koppels, allebei ouders van een elfjarig jongetje komen samen om “op een beschaafde manier” de gevolgen te regelen van een incident tussen de twee zoontjes. Bij een vechtpartij in een naburig parkje, heeft de ene klene de andere geslagen met een stok; bij het slachtoffer zijn daarbij twee tanden gebroken. Tijdens het “gesprek” begint het burgerlijk vernis af te brokkelen en gedragen de volwassenen zich meer en meer … kinderachtig.
Wat een beschaafd gesprek had moeten worden wordt oorlog voeren met woorden, eerst op een beleefde en vriendelijke manier later zelfs dat niet meer.
Een komedie met scherpe randjes en haakjes.
Vanaf 8 december 2024 in Zinnema
Alle info m.b.t. speeldata en tickets verneem je in het magazine september 2024, via onze maandelijkse nieuwsbrieven en socale media.
Een komedie van Yasmina Reza
Een verbrusseling van Le Dieu Du Carnage door Luc De Smet
REGIE Hans Van Cauwenberghe
CAST Kevin Van Doorslaer, Annick Devisch, Davy Van Stichel en Anouk Van Doosselaer
Klappen en schraaiven in’t Brussels
VÈ BRUSSELS TE KLAPPEN OP VAKANSE OF VANOP A VAKANSE
E KOTSJE IN’T BRUSSELS TE STEURE.
Ons adres: BRUSSELEIR!, Vlaamsesteenweg 98, 1000 Brussel. WE ZAAIN KERJUIS!
BRUSSELSE UITDRUKKINGEN OF GEZEGDEN
’t es de dochter van d’azaainbraaveraa zij is een zuurpruim daane zee zan aaige zëlve ni geire hij is een zuurpruim sjokolat kuupen in nen aaizerwinkel bedrogen worden ei was naaig gabumeid hij was stomdronken
’t es vè Buls het is gratis (refereert naar burgemeester Buls die een toernee op zijn kosten liet betalen) (Karel Buls was burgemeester van 1881 tot 1899) zan broek goêt allien voesj hij is graatmager ui palto goêt allien voesj haar overjas is zo smerig dat ie alleen voortwandelt
do es vuil volk op den balkoon wordt gezegd van een vrouw met een weelderige boezem steut a kadeijene achter nen alve leeter melk in ’n platte taluur als een koppel wil vrijen en niet gestoord wil worden door de kinderen ei eit zanne leiper loête valle hij is overleden
noikesschaaiter
chinees (van “chie-noix”)
zattekullenellenboug
naar analogie met de tenniselleboog ei es gekamd mè de grillene van d’Allepout hij heeft zijn haar precies gekamd met de hekken rond de Hallepoort ei es gevaksineid mè de noile van de fonograf
hij is een onverbeterlijke babbelaar maain schoone zaain ni betoild mijn schoenen kraken bij het stappen z’emme dui ma laaif gezeen ze hebben mij bedrogen nen takaaier een taxi iene mè aare onder zan erme een luierik in zanne zak scheete Geld uit zijn zak halen om te betalen ei es van’t onnegeluuf hij eet bijna uitsluitend vlees mè de gruute penne op ’t stroêt schraaive roddels vertellen da kan mannen broeine ni trekke dat kan ik niet betalen
DE KLANKE VAN’T BRUSSELS
(oeit de Brusselse spelling 2006 van d’Akademee van ’t Brussels, vuigesteld dui Marcel de Schrijver en prof.em. Sera De Vriendt)
DE KORTE KLINKERS
a man e en (soms è zoals in mè) ë kërf (korf) i in o op oe boek u dus
opmerkingen
DE LANGEKLINKERS
aa aaf, aave (houden)
ee geet, geete (gieten)
eu zeuke (zoeken)
ê vêr (ver) ie ien (één)
oo roop, roope (roepen)
oê oêk (haak)
ô lôke (laken, als variant op oê) uu kuup, kuupe (kopen)
> Anders dan in het Nederlands worden aan het woordeinde lange klinkers dubbel geschreven. - bv. vraa (vrouw) wee (wie)
> Een enkele letter geeft een korte klinker weer. - bv. no (naar) ni (niet)
> Aan het einde van een woord krijgt de ‘e’ een accent grave: - mè, bè, vè, nè.
> Dit doet men ook in enkele korte woorden, om ze van heel frequente woorden met doffe ‘e’ te onderscheiden:
- bv. dèn (‘dan’) om het niet met het lidwoord ‘den’ te verwarren
- bv. èt (‘hebt’, ‘eet’, ‘hard’, ‘hart’) om die niet te verwarren met het lidwoord of het voornaamwoord ‘’t’ of ‘et’
DE TWEEKLANKEN
alleen bij ai/aai en oi/ôi is de duur relevant
- korte tweeklank ai paipke (pijpje)
- lange tweeklank aai paaip (pijp)
- korte tweeklank oi floitsje (fluitje)
- lange tweeklank ôi flôit (fluit) van ôi bestaat een variant: oei: bôik of boeik
> Op langere vormen, waar verwarring niet mogelijk is, plaatsen wij geen accent. We schrijven dus - bv. etter (harder), etteke (hartje), ettefretter (hartenvreter), enz. andere: ei eite (eten) ui vuil (veel) ooi gooi (goede) ou bouve (boven) au (in enkele woorden die zoals in het Nederlands uitgesproken worden: saus, paus).
Het kan gebeuren dat een woord anders dan in het Frans uitgesproken wordt, maar toch een klank bevat die niet ‘Vlaams’ is, namelijk een nasale klinker. De Spelling van het Brussels schrijft voor om die als volgt te schrijven:
an/am sanseebel (sensible) on/om ne kontaabel (comptable)
ẽn/ẽm ẽmpermeaabel (imperméable)
Wie dat wenst, kan de nasalisering aangeven door een tilde boven de klinker te plaatsen: sãnseebel, kõntaabel
NASALE KLINKER
Ommegang met 1400 figuranten
De Brusselse Ommegang is meer dan zeshonderd jaar oud. De regisseur van evenement is de Brusselse ondernemer én artiest Giles Daoust.
GGiles Daoust is CEO van het interim- en familiebedrijf Daoust, maar tegelijkertijd ook fotograaf, schrijver, striptekenaar en filmregisseur. Toen hij in 2006 de kans kreeg om de show van de Ommegang op de Grote Markt te regisseren, twijfelde hij niet, want hij kent dat terrein. “Mijn familie is van Brussel. Mijn moeder had een antiekzaak op de Zavel. Dus toen ik 18 jaar geleden de kans kreeg, vond ik het een hele eer om te mogen werken voor zo’n gerespecteerd evenement, dat ondertussen UNESCO Werelderfgoed is.”
Mijn familie is van Brussel”
optocht voor Brussel? Daoust: “De processie ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel werd al in de 14de eeuw georganiseerd door het grote eedverbond van de kruisboogschutters. Tijdens de processie van 1549 stelde keizer Karel V ook zijn zoon en opvolger Filips II voor aan onze gewesten, wat aanleiding gaf tot een enorme parade. Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van België in 1930 werd besloten om die Ommegang opnieuw uit te voeren in een gemoderniseerde vorm. Die geef dus een blik op onze geschiedenis en de rol van Brussel in Europa.”
Aan de Ommegang nemen bekende artiesten, politici en leden van notabele Brusselse families deel. Dit jaar spelen Jo Lemaire, Bert Kruismans, Thomas de Bergeyck, en tekenaar Johan De Moor belangrijke rollen in de drietalige vertelling.
Op de dagen van de Ommegang vormen liefst 1400 figuranten een stoet en een show vol edellieden, ambachtslui, ridders, steltenlopers, marionetten, reuzen en praalwagens. Twee naaisters werken het hele jaar door om de 1400 kostuums te repareren en aan te passen. De operationele directeuren Daniel Huybrechts en Pia Pastorelli leiden de organisatie. En voorzitter Paul Le Grand benadrukt het verbindende karakter van de Ommegang: “De deelnemers, uit Brussel, Vlaanderen en Wallonië vertonen deze historische gebeurtenis in een geest van eenheid en gezamenlijke herkomst.” Wat is dan de betekenis van deze historische
Daoust en zijn team wacht natuurlijk een logistieke uitdaging. “Daarnaast willen we op de historische Grote Markt voor een immersieve show zorgen met veel live muziek, licht- en rookeffecten, en beelden op het grote scherm die bijdragen tot het filmische karakter.” Het Brusselse karakter is daarbij ook belangrijk. “We verwijzen ondermeer naar de legende van Beatrijs Soetkens en poppentheater Toone, en wanneer we werken met Franse artiesten, zoals dit jaar de Franse actrice Josiane Balasko, dan coachen we hen ook om het Brusselse accent onder de knie te krijgen.” MB
Ommegang 3 en vrijdag 5 juli, www.ommegang.be
De copains van Brusseleir!
“in 2024 gaan we voor een podcast van het Brussels”
Brusseleir! dankt uit de grond van haar hart alle Copains van Brusseleir! die eind 2022 of in 2023 het jongerenproject Brusseleir! Wallah OMG hebben gesteund. Het Brusseleir-lied dat op 30 april 2024 gereleased wordt, het mooie BrusselsSLAM-project in samenwerking met GC De Markten en Zinnema en de expo’s ‘Ketsjes tiekene Brussels’ in Zinnema en in het huis van de Raad van de VGC in samenwerking met Brusselse basisscholen tekenen een smile op ons gezicht en geven ons nog meer goesting vè voesj te doon.
Samen met jou willen we nu gaan voor meer.
Laten we samen nieuwe projecten brouwen en ontwikkelen die onze gedeelde passie vieren voor onze organisatie: Brusseleir!
Waarom nieuwe projecten ontwikkelen?
Brussel is een tapijt van culturen, ideeën en onaangeboorde mogelijkheden. Wij geloven dat we door nieuwe projecten te starten nog meer kunnen bijdragen aan de promotie van het Brussels, haar verborgen juweeltjes kunnen laten zien en horen en ervaringen kunnen creëren die zowel de trouwe Brusselaar als jonge ketten en nieuwkomers aanspreken.
Een nieuw project voor Brusseleir! is het opzetten van een heuse podcast – een auditieve wandeling doorheen onze stad, doorspekt met verhalen van echte Brusselaars, met anekdotes, weetjes en verrassende inzichten.
De stad schilderen in geluid. Dat alles in de schoonste taal ter wereld, het Brussels.
Met jouw steun kunnen we dit project een extra dimensie geven. Of het nu gaat om een eenmalige donatie of een maandelijkse toezegging, elke bijdrage, of het nu 50€ is, 100€, 250€ of meer, alle censkes brengen ons dichter bij ons doel. vè 50€ tot 100€ zaaide al Copain 100€ tot 250€ zaaide ne Gruute Copain 250€ en mier zaaide nen Iele Gruute Copain
Koning Boudewijnstichting
BE10 0000 0000 0404
Gestructureerde mededeling
+++ 623/3734/20003 +++ Payconiq is handig en snel via deze QR code
KBS-FRB Brusseleir
Het erkende volkslied voor het Brussels Gewest en de Brusseleirs
