21
THEMA High-tech gehoorbescherming en stoere brillen en schoenen
Draagcomfort en design bepalen succes PBM’s ‘De beste PBM is een PBM die gedragen wordt’, zegt Sjon de Bie, Manager PBM en beroepskleding bij Wiltec. Helaas leidt prijsdenken vaak tot verkeerde keuzes. Dat is jammer, want de mogelijkheden van de persoonlijke beschermingsmiddelen nemen steeds verder toe. Voorbeelden zijn geïntegreerde systemen en gehoorbescherming die is te combineren met uitgebreide communicatiemogelijkheden. En met de opkomst van design schoenen, brillen en kleding kan niemand meer zeggen dat PBM’s er niet stoer uitzien.
de otoplastiek wordt ook de spraak van de ander doorgegeven. ‘De spreker aan de andere zijde heeft nauwelijks hinder van het feit dat je bijvoorbeeld naast een gillende cirkelzaag staat. Het is high-tech gehoorbescherming’, aldus De Bie. Belangrijk is volgens hem ook dat de geavanceerde gehoorbescherming, zoals otoplastieken, de mogelijkheden tot communicatie met de omgeving open houden: ‘Eigenlijk is het gevaarlijk en onhandig om je volledig af te sluiten van de geluiden op de bouwplaats. Je wilt die vrachtwagen horen aankomen, of iemand roept dat je op moet passen voor een kraanlast. Verder is vaak communicatie nodig met collega’s. Vandaar dat een otoplastiek bijvoorbeeld wel spraak doorlaat, maar geluid boven de 85 dB(A) wordt gedempt. Ze zitten verder zo comfortabel dat de gebruiker niet eens merkt dat hij de gehoorbescherming de hele dag draagt. De otoplastieken moeten wel jaarlijks worden getest en gaan bij normaal gebruik drie tot vier jaar mee. Ze zijn duurder dan gehoorkappen: je bent 70 tot 100 euro kwijt. Maar wat is dat nu voor een bedrag op vier jaar en je voorkomt ook nog gehoorschade. Want bedenk wel: gehoorschade is onomkeerbaar!’
Adembescherming Sjon de Bie, Manager PBM en beroepskleding bij Wiltec: ‘Een goed advies over PBM’s is hard nodig, want PBM’s die niet in orde zijn of verkeerd worden gedragen bieden schijnveiligheid.’
‘Voor goed gereedschap hebben we veel geld over en we laten het ook regelmatig keuren. Maar PBM’s moeten zo goedkoop mogelijk zijn. We laten ze ook nooit keuren, terwijl dat bij veel PBM’s wel moet, zoals valbeveiliging, adem- en gehoorbescherming’, constateert De Bie van Wiltec. Dit bedrijf levert onder meer een breed pakket beroepskleding en persoonlijke beschermingsmiddelen. Vaak gebeurt dat inclusief advies en op maat. De belangstelling voor PBM’s neemt enorm toe, want het bedrijf ziet de omzet dit jaar maar liefst 30 procent stijgen. ‘Maar advies is hard nodig, want PBM’s die niet in orde zijn of verkeerd worden gedragen bieden schijnveiligheid. Na een val worden de vanggordels bijvoorbeeld vaak niet vervangen. Ook helmen worden na veelvuldige stootbelasting en overmatige blootstelling aan uv-straling te lang gedragen. Versleten schoenen en veiligheidskleding worden nog iedere ochtend aangetrokken en slecht zittende brillen en gehoorbescherming belanden in een doos in de keet.’ De Bie houdt een goedkoop eenpuntsharnas omhoog: ‘Voor 20 euro heb je een valbeveiliging, maar als je dit harnas even weglegt zitten de banden al snel door elkaar. Dan moet je dus eerst weer prutsen om de banden in positie te krijgen. En als je moet hurken snijden de banden in je liezen. Het gevolg: zo’n harnas ligt al snel ongebruikt in de hoek. Voor 90 euro heb je een tweepuntsharnas dat meerekt met bewegingen en altijd in positie blijft. Je stapt er dus zo in. Ook kun je er allerlei accessoires aankoppelen, zoals een telefoonzakje of gereedschapsgordel. Voor zeventig euro meer heb je dan een gordel die wel gedragen wordt. Wat is nu zeventig euro voor een mensenleven?’
Otoplastieken
De beste PBM hoeft volgens de PBM-manager niet altijd de duurste te zijn: ‘Dat heeft ook weer te maken met het draagcomfort. Dure oorkappen met luidsprekers die niet
permanent gedragen worden hangen al snel om de hals van de gebruiker. Dat gaat ook irriteren, dus een dag later liggen ze in de bus. Dan kan je beter even oordopjes pakken en daarna weer weggooien.’ Een fraaie oplossing bieden volgens De Bie de otoplastieken. Deze worden ter plaatse op maat gemaakt, waarbij een filter wordt aangebracht, afgestemd op de heersende lawaaiomstandigheden. Vervolgens wordt het geluid op de werkplek zowel buiten als binnen het oor gemeten, terwijl men het
Wat voor gehoorbescherming geldt, is ook van toepassing op adembescherming: de PBM moet goed zitten. De Bie constateert dat er veel onduidelijkheid is over de coderingen, die de mate van bescherming aangeven: ‘Als je in aanraking komt met slijp- en kwartsstof moet je een P3 masker dragen. Denk aan het slijpen van tegels, het frezen van sleuven in beton of het zagen van kalkzandsteen. Ook bij het boren in hardhout komen schadelijke stoffen vrij. Maar dan zie ik de meeste mensen toch weer met een P2 masker lopen. Dit type masker biedt te weinig bescherming. Goede voorlichting is dan van belang. Overigens verbaas ik me er wel over dat het werken met asbest zo streng is gereguleerd,
nen worden geleverd met een comfortabel, schokdempend en vochtabsorberend voetbed. Ook moet de pasvorm goed zijn en de voet moet zo min mogelijk kunnen bewegen, waardoor transpiratie tot een minimum wordt beperkt. Vandaar dat we tevens speciale sokken leveren die comfortverhogend werken in zowel zomer als winter.’ Bij de veiligheidsschoenen is er eveneens nog wel eens onduidelijkheid over de coderingen. Voor de bouw worden veiligheidsschoenen met S3-codering aangeraden. De S3-codering betekent dat de schoen ondermeer een speciale veiligheidsneus heeft die bescherming biedt tegen vallende voorwerpen en stoten en een ondoordringbare stalen tussenzool. Maar soms zie je toch weer mensen met een S2 schoen lopen. Als je dan in een spijker trapt, dan zit die zo in je voet.’ Volgens De Bie heeft vijf tot tien procent van het bouwplaatspersoneel een voetafwijking: ‘Denk aan een extra zooltje, een hogere hak, hogere wreef, smalle of brede voet: vaak is dus ook hier maatwerk nodig. Wij laten die afwijkende schoenen door orthopeden maken. Zo’n speciale schoen is tien tot dertig procent duurder, op een schoen van pakweg 75 euro. Dus weer een gering bedrag voor zo’n belangrijke PBM.’ Er zijn verder veiligheidsbrillen op maat: dat zijn de brillen met glazen op sterkte. ‘Vanaf zeventig euro heb je al een veiligheidsbril op sterkte. Daar ben je in de winkel zo honderd euro voor kwijt! Daarnaast zijn die veiligheidsbrillen in allerlei sportieve ontwerpen te krijgen. Dat geldt ook voor de veiligheidsschoenen. De tijd dat brillen en schoenen er lomp uitzeggen is al lang voorbij. Design heeft zijn intrede bij de PBM’s gedaan en dat bevordert de bereidwilligheid tot dragen.’
Integratie PBM’s
‘Voor zeventig euro meer heb je een gordel die wél gedragen wordt. Wat is nu zeventig euro voor een mensenleven?’
otoplastiek in het oor draagt. Op basis van de gemeten geluidsreductie wordt gecontroleerd of de otoplastiek daadwerkelijk genoeg dempt. Binnen een kwartier heeft de gebruiker een gehoorbescherming op maat. Sommige modellen zijn ook aan te sluiten op communicatie-middelen, zoals een portofoon of zelfs mobiele telefoon. De spraak verloopt dan via de otoplastiek die de spraakgeluiden inwendig opvangt. Via
terwijl er voor het werken in kwartsstof veel minder is geregeld.’
Veiligheidsschoenen- en brillen
Voor de veiligheidsschoenen is draagcomfort uiteraard ook van groot belang: je staat er immers de hele werkdag op. Wiltec levert ondermeer veiligheidsschoenen die al sinds 1924 in de eigen schoenenfabriek Neskrid worden gemaakt: ‘Al deze schoe-
‘Er zijn nu veiligheidsbrillen die perfect aansluiten op de adembescherming. Dat komt doordat fabrikanten tegenwoordig meerdere PBM’s produceren. Dat bevordert de onderlinge afstemming en integratie van PBM’s. Want die adembescherming en bril kunnen afzonderlijk wel goed zitten, als die niet op elkaar aansluiten is er alsnog sprake van een slecht draagcomfort. Je hebt zelfs veiligheidshelmen waarin een veiligheidsbril en gehoorkappen zijn geïntegreerd. Dan kun je die veiligheidsbril zo in de helm wegklappen.’ Een fraaie ontwikkeling is verder de veiligheidsbril die eenvoudig is om te bouwen tot ruimzichtbril, die de ogen ook aan de zijkanten beschermt: ‘Je kunt de pootjes eraf halen en vervangen door een brede band, waardoor de zijkant van je ogen ook wordt afgeschermd. Er zijn tevens veiligheidsbrillen die in ademluchtmaskers passen; nuttig als je glazen op sterkte hebt. Of wat te denken van een helm met inwendig propeller voor koeling. Dat soort ontwikkelingen verhogen het draagcomfort en daarmee de bereidheid tot gebruik.’