DAY TWENTY ONE
LEONARDO KAPPEL
ACADEMIE VAN BOUWKUNST AMSTERDAM 2018
Focussing on refuge due to necessity, for those that have displaced their homes and have dispatched their families, the time after their sudden loss is a place of doubt and indistinctness. It is that of nomadic urgency. Yet neither rushed nor static, they roam between the fragments of their surroundings in search of settlement, a subdued chaos in between time and place.
DAY TWENTY ONE
I try to imagine our train from above as it slides through the tapestry of assorted greens. Carefully etching into the earth, like a river slowly cutting the long lines of the land inevitably creating an absolute border between previously equal parts. I sip my cup of warm tea that I am holding between my hands and turn from the window to my daughter who is sleeping in the seat in front of me. She is clenching a stuffed animal that I don’t recognize, I come to the conclusion that she must have gotten it somewhere. We’ve seen so many places with so many people, so many faces with so many stories. I’m surprised at how many of them I can still remember when I close my eyes and think off them. When I turn to my wife to ask her about the stuffed toy I also find her sleeping. The bag with all the children’s clothes safely guarded between her legs with my son playing on top of it. Unlike his mother, he is wide awake and playing with a loose string on his coat. With the colored cord in his hands he also stares out of the window. Like me he does not recognize where he is but it does not seem to bother him, to him home is where his mother is. I wonder if it’s a blessing that he will not remember the place where we came from. To be able to find oneself in yet another foreign place without feelings of melancholy. When I return to looking out of the window the landscape appears unchanged. The green patchwork sewn together with ditches of dark water are occasional interrupted by what appear to be farmhouses. ‘This must mean were not nowhere’ I think to myself, however it doesn’t quite feel like somewhere either. We seem to have arrived in the city. A white speck growing in the corner of my eye forces me to regain my focus, as we draw closer I can make out a distinct shape set against the city’s silhouette. Shimmering in the afternoon sunlight I still cannot make out exactly what it is but in the back of my mind I realize that this could be what he was talking about when he told me to look for something out of place.
Out of place. I think we’re here.
M.
6
7
8
A BUILDING FO
9
R THE ARRIVAL
INTRODUCTION ASSUMPTIONS SETUP BUILDING BUILDING AND CITY
12
INTRODUCTION a city within a city I myself started over on the outskirts of the city. For almost two years I lived in South America for the sole reason of trying to start over within another culture. I started in Buenos Aires in Argentina where I lived throughout the city looking for connections to be made in order to get a hold of the city and find my place. I found work at an architecture firm which helped me ground myself through the different projects I did and
Through these people I then moved to Rio de Janeiro where on the edges of the city in Favela da Rocinha and in other neighbourhoods. Areas which are known worldwide for their bad reputation as slums where the poorest of the city are forced to live. I offer another perspective. When I lived there I was surrounded by migrants from the rural areas of Brazil who had moved to the city in order to create a better life for themselves and their children. To me the favela was a tight knit social network of connections which helped me find housing and work within weeks. The neighbourhood had a vibrant informal economy where everyone with the will to work, could, and provide for themselves. Private buses acted as public transport up the hill and improving social security was starting to attract residents from outside bringing more facilities with the such as better schooling and healthcare. It was the social network that allowed me to stay in this neighbourhood and it is the social network that will keep improving it in the future. With increasing flows if migration throughout the world it is this network that should be facilitated and even capitalized on if we want to create healthy lively cities.
13
people I met.
14
“ Currently, as in right now, with a refugee population of 60 million
1 in every 122
humans on earth is displaced.�
15
1/122
16
In the near future with growing climatological problems this number will grow to
1 in 30
predicting around 240 million displaced around the globe.�
17
1/30
18
?
MIGRATION
rural to urban national international
URBANISATION
19
?
20
AROUND 2050 66% O WILL LIVE
IN CITIES
21
OF THE POPULATION
22
REFUGEE (POLITIC/ ECONOMIC/ CLIMAT) MIGRANT IMMIGRANT EMIGRANT ALIEN
a•rri•val• (the;m,f;plural: arrivals) 1 a migrating individual who arrives in a new city or area looking for social and economic security.
23
“ARRIVAL”
24
€
€
€
€
€ €
€
€
€
THE PLACES WHERE GROUPS OF MIGRANTS LIKE TO SETTLE ARE OFTEN NEIGHBORHOODS WITHIN A CITY WITH A HIGH DIVERSITY OF NATIONALITIES AND CULTURES
AND ENSURE A LEVEL OF SOCIAL CARE FOR INDIVIDUALS OR FAMILIES ARRIVING WITHOUT KNOWLEDGE OF THE CITY
THE NETWORKS HAVE INFORMAL ECONOMIES THAT MAKE IT POSSIBLE TO BE SELF-SUFFICIENT WITHOUT OFFICIALLY BEING AS REGISTERED AS AN INHABITANT
IT IS OFTEN PARTLY THE INFORMAL ECONOMY THAT MAKES IT POSSIBLE TO SEND MONEY BACK TO THE HOME FRONT IN ORDER TO BE ABLE TO IMPROVE THE SITUATION FOR THOSE WHO SEE THEY HAVE LEFT BEHIND.
25
THE CLOSE TIES THAT COME FROM CONNECTIONS FROM THE COUNTRIES OF ORIGIN NOT ONLY REMAIN BUT ARE MADE STRONGER BY THE INCREASED DEPENDENCE ON EACH OTHER
€ + €
€
€
€
€
26
€
€
€
€
€
€
€
TO FACILITATE THE ARRIVAL OF THE SECOND GENERATION WHEN THE TIME COMES
THE DESIRE IS TO OFFICIALLY JOIN THE CITY, TO SHARE IN THE ECONOMY AND THE SOCIAL SECURITY THAT IT OFFERS AND TO OFFER A BETTER AND EASIER LIFE FOR THE NEXT GENERATIONS. THIS CHANGES THE MIGRANT INTO A CITY DWELLER WHO WORKS, PAYS TAXES AND CONTRIBUTES TO THE ECONOMY
FOR MANY THIS IS A FEASIBLE SCENARIO EVEN WITHIN ONE GENERATION DEPENDING ON THE EXTENT TO WHICH THIS NETWORK AND THE CONNECTION WITH THE CITY IS FACILITATED BY THE AUTHORITIES
27
IT IS HOWEVER NOT THE DESIRE TO DISAPPEAR IN AN INVISIBLE SYSTEM WITHOUT THE OFFICIAL RECOGNITION OF EXISTENCE
28
DEPENDING ON HOW YOU ARRIVE IN A CITY
ARE YOU BEING TAKEN CARE OF BY THE NETWORK THAT IS OFTEN ALREADY PRESENT IN LARGE CITIES AND CREATED AND MAINTAINED BY PREVIOUS GENERATIONS?
WITH DIFFERENT NATIONALITIES AND CULTURES THAT HAVE THE SAME GOAL BUT NOT THE EXPERIENCE OF LIVING IN A MULTICULTURAL RESIDENTIAL BUILDING.
FROM WHICH IT IS NOT ALWAYS POSSIBLE TO REACH OR CREATE A NETWORK THAT IS NEEDED TO GET FURTHER THAN JUST THE ARRIVAL
MORE THAN A STRANGER IN YOUR OWN CITY
29
OR ARE YOU STORED?
30
activity
surrounding
eg, cooking, sitting, sleeping
eg. livingroom family residence city center
person eg. individual, group
WHEN THE RIGHT LEVEL OF PRIVACY IS REACHED PEOPLE ARE MORE LIKELY TO MAKE CONTACT AND TO MAINTAIN THESE RELATIONS
31
IN THE ACCOMMODATION OF DIFFERENT CULTURES IN ONE PLACE, IT IS IMPORTANT THAT THE PRIVATE, COLLECTIVE AND PUBLIC SPACE ENABLES DAILY ACTIVITY THAT REACHES THE DESIRED LEVEL OF PRIVACY FOR THE INDIVIDUAL.
32
HOW CAN THE PRIVATE, COLLECTIVE AND PUBLIC SPACE IN A RESIDENTIAL BUILDING MEET THE PRIVACY REQUIREMENTS OF THE INDIVIDUAL?
33
AND THEREBY STIMULATE THE CREATION AND MAINTENANCE OF A SOCIAL NETWORK?
34
A BUILDING FO
(
A BUILDING THAT DERIVES FRO AND ASSOCIATED PRIVACY RE
)
OM THE BEHAVIORAL PATTERNS EQUIREMENTS OF THE USERS.
35
R THE ARRIVAL
36
37
INTRODUCTION ASSUMPTIONS SETUP BUILDING BUILDING AND CITY
38
A TRANSITORY HOME
home
migrant
?
traveler
39
resident
place
inn/hostel
A residential building for the migrating individual Where different cultures can coexist in the private sphere. A place that offers refuge and where your own identity is guaranteed.
An open archive for memories and information by and for those on the road,
40
a living archive, maintaining different cultures, where stories and experiences are exchanged and stored to be shared with others, where people who have been separated can reunite, a tool for storing and distributing information about different areas, routes and cultures.
A place for arrival for those who arrive, Possibility to call on the local economies, formal and informal, development and maintenance of a social network, creating social capital, and social mobility. enable future generations to come.
A habitat for the city Where different cultures can come together in collective and public space that reaches the desired level of privacy for the individual and the group, and promotes the creation and maintenance of a social network.
The building finds its place in the urban fabric of a city
The purpose of the building is to transform the “arrival� into
An important security needed for this transformation is the social network. This network provides access to employment, housing, family and safety. In and around this social network is where the building and the city meet and reinforce each other.
Dunbars number 150p(100-200) The cognitive limit for the amount of relationships that can exist within a group, where each individual knows each other, and knows how each other person relates to someone else.
41
a new city dweller.
42
/ PRIVATE
1. The private domain only focuses on private behavior patterns. 2. Small compact private areas destined to retreat for the private zones 3. Private area follows personal preference.
43
bed doublebed chair dressing toilet sink bath
44
alphabet of private
45
the private area lies within the “folds� of the wall
46
spaces suitable for private behavior patterns
47
48
/ GROUP
1. Central space of the residence, the group space is surrounded by the private space.
2.
All space is functional space, traffic space is drawn out from the
residential area.
3. Group space is a residual space between the private domain.
49
group space lies between the walls
50
/ COMMUNAL COLLECTIVE
1. Consists of a variety and multiplicity of different spaces. 2. The spaces are connected / separated by different spatial elements that play a role in determining the right boundaries for the right activity.
3.
The collective and common domain is classified according to the
hierarchy for privacy requirements of different behavioral patterns.
4. The user looks for the space that meets the qualities he / she needs at that moment.
51
private
public
variety and multiplicity of spaces that meet the hierarchy of behavioral patterns
52
about spaces
private
between spaces
53
through spaces
public
about spaces
54
/ PUBLIC
1. The public buffer connects and separates the building with the city 2. It is a gradual transition from the inside out, from the city to the building
55
56
57
INTRODUCTION ASSUMPTIONS SETUP BUILDING BUILDING AND CITY
58
SPATIAL ORGANISATION
public
public
private
private
group
private
collective
communal
collective
public
private
private
public
public
private
public
59
group
private
collective
communal
collective
private
private
public
private
private
public
public
public
private
public
public
public
private
private
group
private
collective
communal
collective
private
private
public
public
public
public
private
public
60
PLANS AND PROGRAM
61
7500
62
72000
about spaces
about spaces
63
72000
about walls
about walls
7500
64
72000
about spaces
public, collective, communal ground floor
65
72000
about walls
group, private first floor
66
about sp
67
paces
68
secondary point
primary point of acces about spaces
secondary point
69
primary point of acces
70
71 public walkway
72
73 collective kitchen
74
75 collective area
76
77 communal hallway
78
79 communal library
80
81 staircase
82
about w
83
walls
84
secondary point of access/escape route about walls
secondary point of access/escape route
85
86
87 private square
88
89 group area
90
91 entrance family area
92
93 into the fold
94
95 private space
96
SETUP
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
SECTIONS AND DETAILS
137
138
139
140
141
142
PUBLIC FACADE FOR A RESIDENTIAL BUILDING
a gradual passage from the outside to the inside
143
the facade offers entrance to the inside all around the building
and is simultaneously the entrance to the city
rooflight
cover
distance 1200mm
tubular profiles lined with natural stone dim: 400x120x7770
144 sliding doors 2400x4000
aluminum box profile 100x80mm light gray
glass curtain wall with opening sliding doors
floor finish outside: natural stone, sawn inside: natural stone, cut
145
the lower half of the faรงade can be opened for 50%, creating an open connection with the outside and inside
the colonnade remains a buffer between the city and the building
146
147
148
149
150
insulated floor panel sunken storage 2300x2300x450mm 2,38m3
151
insulation 150mm
installation + ventilation BG and 1V distributed from storey floor daalpunt pipes central in building (communal)
lighting element regulated per area
acoustic elements between wooden beam structure semi transparent to let light through
152
153
INTRODUCTION ASSUMPTIONS SETUP BUILDING BUILDING AND CITY
154
PROTOTYPICAL DESIGN
BUT OUT OF THE BEHAVIORAL PATTERNS AND ASSOCIATED PRIVACY REQUIREMENTS OF THE USERS AT THE SAME TIME IT CAN NOT BE SEEN SEPARATELY FROM THE CITY
PURPOSE BUILDING : The purpose of the building is to transform the “arrival” into a new city dweller.
155
A BUILDING THAT DOES NOT ORIGINATE FROM ONE SPECIFIC LOCATION
156
? WHAT DOES THE CITY MEAN FOR THE BUILDING
WHAT CAN THE BUILDING MEAN FOR THE CITY
157
?
158
CONNECTING WITH THE EXISTING SOCIAL NETWORK OF CULTURES AND MEMORIES PRESENT IN THE CITY GROW ROOTS
159
GROWTH SOCIAL SECURITY THROUGH STIMULATION INTEGRATION AN INCLUSIVE SOCIETY AND A STRONG SOCIAL NETWORK STRENGTHENS SECURITY
160
€
€€
FACILITIES SUCH AS SCHOOLS, HEALTH CARE AND TRANSPORT NETWORKS EQUAL CHANCES
161
CENTRAL POINTS FOR SHELTER AFFILIATED WITH FORMAL (STATE) AND INFORMAL (PREVIOUS GENERATIONS) AID NETWORKS
€
162
€€
POSSIBILITY OF EMPLOYMENT AND GROWTH OF SELF-RELIANCE THERE IS ALWAYS MONEY TO BE MADE IN THE CITY
€
€
€
€
INCREASE IN ECONOMY THROUGH STIMULATING INTEGRATION AN “ARRIVAL” COSTS MONEY, PARTICIPATING CITY-DWELLERS SPEND MONEY AND PAY TAXES
163
€€
164
?
?
WHERE WOULD I PLACE THE BUILDING? CONDITIONS FOR THE LOCATION WITHIN THE URBAN FABRIC
165
? ??
166
CULTURALLY DIVERSE NEIGHBORHOODS, HETEROGENEOUS PLACES WITH DIFFERENT POPULATION GROUPS
THE NEW CENTRE OF THE WORLD LIES ON THE PERIPHERY OF CITIES
THE NEW CENTRE OF THE WORLD LIES ON THE PERIPHERY OF CITIES
THESE AREAS OFTEN LIE AT THE EDGES OF THE CITY
167
THE NEW CENTRE OF THE WORLD LIES ON THE PERIPHERY OF CITIES
THE NEW CENTRE OF THE WORLD LIES ON THE PERIPHERY OF CITIES
168
REACT TO CONTEXT BY CHANGING THE USE
169
170
dichte structuur weinig verkeer publieke binnenstraat verbind direct met straat buitenv grote publieke zone voor de hele wijk
open blokkenstructuur veel verkeersruimte weinig publieke ruimte versterken publieke ruimte, grote collectieve zone voor wijk
hoogbouwwijk
publiek gebouw voor wijk
171
dichte structuur weinig verkeer publieke binnenstraat verb ind direct met straat buitenv grote publieke zone voor de hele wijk
open blokkenstructuur veel verkeersruimte weinig publieke ruimte versterken publieke ruimte, grote collectieve zone voor wijk
hoogbouwwijk
publiek gebouw voor wijk
172
173
STORYLINE
Met het gekreukte briefje met een straatnaam erop in mijn ene handen met de hand van mijn dochter in de andere loop ik het station uit. De meneer van de informatiebalie heeft uitgelegd hoe we moeten lopen. Ik weet ongeveer waar ik naar op zoek ben want we hebben het gebouw zien liggen vanuit de trein net voordat we het station binnenreden. “onmisbaar“ had de man van het briefje me verteld, ik snapte wat meteen wat hij bedoelde. Een uitgestrekt vierkant blok van wel drie verdiepingen hoog dat met zijn grote glazen gevel pal aan de straat stond. Veel meer had ik niet kunnen herkennen want de trein was vlak hierna het stationsgebied binnengereden. Even later wanneer we de hoek om draaien zie ik iets wat ik lijk te herkennen. Ik kijk op mijn briefje en zie dat we de juiste straat hebben gevonden, gelukkig maar. Ik heb de drie tassen op mijn rug terwijl mijn vrouw ons zoontje draagt. Aan het einde van de straat zien herken ik het gebouw dat vanuit de trein mijn aandacht al had getrokken. Een lange rij met verticale slanke kolommen is wat het eerst opvalt. Tussen de kolommen wemelt het van mensen die zich achter, voor en tussen de kolommen heen bewegen. Het is een constante bewe-
174
ging tussen binnen en buiten, tussen stad en gebouw. Wanneer we dichterbij komen zie ik een hoge glazen gevel achter de rij met kolommen liggen. Dunne lijnen, en grote glazen delen die opzij schuiven vormen de diffuse overgang tussen binnen en buiten. Nog dichterbij zien we bewegingen achter de gevel. Een groepje mensen wandelt voorbij achter het glas en verdwijnt achter wat lijkt op een rij planten. “Vanuit deze richting lijkt het gehele gebouw bijna doorzichtig”, denkt ik bij mezelf. “Waar zouden iedereen eigenlijk slapen?” We zijn er nu bijna. Mijn dochtertje trekt aan mijn hand en wijst naar een groep kinderen die ze ziet spelen in de openingen van het gebouw. Ze rennen om de beurt van binnen naar buiten terwijl ze over de donkere drempel van het gebouw heen proberen springen. Ik realiseer me dat deze openingen grote schuifdeuren zijn wanneer opeens een groot stuk glas opzij schuift en er een groep mensen uit komt lopen. Ze lopen mijn kant op en begroeten ons, of althans dat denkt ik want ik kan niet precies verstaan wat ze zeiden. Aangekomen bij de voet van het gebouw moet ik mijn nek helemaal naar achter tillen om de bovenste rand van het gebouw nog te kunnen zien. Ik kijkt mijn vrouw aan en we zetten een stap tussen de kolommen. De harde scheiding van het glas en de zachte overgang tussen de kolommen zorgen voor een diffuse overgang naar binnen. In de korte periode tussen de kolommen en het glas verlaten we de stad en betreden we het gebouw. Wanneer ik binnenstapt zet ik onze tassen neer bij de grote houten kolom om me te kunnen oriënteren in de ruimte en om even op adem te komen.
Vanuit de eerste meters van het gebouw sta ik tussen een rij kolommen en de andere zijde van de glazen gevel. Op de vloer liggen grote lichte tegels die het licht van buiten verder naar binnen reflecteren. Wanneer ik omhoog kijk zie ik dat het plafond van de ruimte bij de punt van het gebouw bijna 8 meter hoog moet zijn. Door de glazen gevel die grotendeels open staat vervolgt de straat zijn weg tot ver binnen in het gebouw. In de verte zie ik het groepje mensen dat ik eerder had gezien langzaam mijn kant op komen. Ze hebben blijkbaar een rondje in het gebouw gelopen en het lijkt er niet op alsof dit het eerste rondje van de dag is. Ze lijken diep in het gesprek en hun eigen gedachten verzonken tot één van de mannen van de groep, een wat oudere man met een snor, naar ons toe komt lopen. Hij vraagt mij iets in het Engels. Ik heb ooit in een ver verleden Engels op de basisschool moeten leren maar het lukt me nu niet mee Engels lerares op de basisschool in het dorp waar ze woonden en ze glimlacht naar me terwijl ze met de man praat. De man met de snor verteld dat hij het hoofd is van dit deel van het gebouw en heet ons allen welkom. Ik vertel dan mijn naam M. is en ik geef aan dat we zojuist zijn aangekomen in de stad en dat we op zoek zijn naar een plek waar we een tijd kunnen blijven. “We zijn op zoek naar familie maar weten niet precies waar deze wonen,” leg ik uit. De man met de snor knikt uitvoerig en verzoekt ons vriendelijk mee te lopen om de nodige zaken te regelen voor ons verblijf. Opgelucht lopen we langs de eerste rij kolommen dieper het gebouw in. Wanneer ik om me heen kijk zie ik dat er van alles op mij heen is veranderd. Het eerste wat me opvalt is het plafond hier lager is dan toen we bij de entree stonden. Als ik nog dieper het gebouw in kijk zie ik dat ook daar het plafond van de ruimte ook daar steeds lager wordt. Ook de tegels op de vloer zijn kleiner geworden, daar waar ze eerst groter dan mijzelf waren hebben ze nu eerder de afmeting van mijn dochtertje. Het lijkt iets stiller te worden in het gebouw. De rumoer en levendigheid van wandelende mensen heeft plaats gemaakt voor groepen mensen die bij elkaar zitten. Er staat rij boekenkasten waar ik mensen omheen zie zitten. Achter ons zie ik een groep tafeltjes en stoeltjes afgeschermd door een licht gordijn en ik stel me voor dat dit een klein schooltje moet voorstellen. Wanneer ik achterom kijk herken ik het krijtbord en zie ik Engelse zinnen op het bord geschreven. Ik knijp in de hand van mijn vrouw en wijs naar het bord, waarop zij op haar beurt ons dochtertje op het schooltje wijst. Terwijl we verder lopen komen mij verschillende geuren tegemoet, “hier moet een keuken zijn” denk ik bij mijzelf en ik steek mijn neus in de lucht en probeer de geuren die ik ruikt te herkennen. Wanneer we verder lopen hoor ik duidelijk dat ik gelijk had aan het gekletter van de pannen. We lopen door een groot open gebied met een lange slingerende tafel waar verschillende groepen mensen aan zitten te
175
om te verstaan wat de man probeert te zeggen. Gelukkig verstaat mijn vrouw het wel. Zij was jaren lang
eten en te praten. Sommigen zitten alleen en anderen met meerderen. Mijn maag knort, ik merk nu pas dat ik honger heb. We hebben na het ontbijt van vanochtend vroeg eigenlijk verder nog niks gegeten. Dan gaan we naar rechts. Ik zie een wand met daarop een groot rood kruis en vraag aan mijn vrouw of we naar de dokter moeten? Ze spreekt met de man met de snor en hij verteld ons dat dit het kantoor is waar de dokter in de ochtend spreekuur heeft maar dat hij het de rest van de dag gebruikt om de huishoudelijke dingen te kunnen regelen. Eenmaal binnen schuift de man met de snor een wand dicht en vraagt ons gezin plaats te nemen in de stoelen terwijl hij plaatsneemt aan de andere kant van een bureau. We spreken een tijd lang over waar we vandaag zijn gekomen, hoelang we al onderweg zijn en waar we uiteindelijk naartoe willen. Ik vertel hem dat dit de 21ste dag is dat we onderweg zijn en dat ik hoopt contact te kunnen leggen met familie van mijn vrouw ergens in het noorden schijnen te wonen. Ik vertel dat ik zonder telefoon nummer of adres alleen bang ben dat het moeilijk zal zijn om hen te vinden in een land waarin ik de gebruiken niet
176
ken, in een stad waarvan ik niet weet waar het ligt in een taal die ik niet spreek. De man met de snor glimlacht en verteld dat het gebouw er juist is om mensen zoals ons te kunnen helpen. Hij spreidt zijn armen wijd en verteld dat iedereen die hier nu woont HIER is omdat ze ergens anders niet meer konden blijven. Sommige blijven enkele dagen, sommige blijven enkele maanden, maar op den duur vervolgt iedereen zijn pad weer. Ik kijk naar een grote wereldkaart die aan een wand hangt terwijl de man met de snor naar een kast loopt en hier een formulier uithaalt. Met dit formulier kunnen we een gesprek aanvragen met een werknemer van één van de verschillende hulp organisaties die ons kan helpen bij het opsporen van familieleden in het buitenland. Ondertussen telefoneert hij met iemand die ons naar onze eigen plek in het gebouw zal begeleiden. Wanneer tijdens het gesprek de vraag wordt gesteld hoelang we ongeveer van plan zijn om te blijven kan ik daar op dat moment nog geen antwoord op geven. De man met de snor verzekerd dat dit geen probleem is en dat we voldoende tijd zullen hebben om uit te zoeken waar we naartoe kunnen en hoe we daar het beste kunnen komen. Er wordt geklopt en door een opzij geschoven wand komt er een jonge vrouw binnen die ongeveer even oud lijkt te zijn als mijn eigen vrouw. Wanneer ze zichzelf voorstelt ben ik verbaast als ik mijn eigen taal weer hoor. Mijn dochter, die tot nu toe afgeleid om zich heen had gekeken kijkt vanaf mijn schoot hoe de vrouw verteld dat ze uit een dorpje komt dat ongeveer een uur rijden is van stad waar wij zelf vandaan komen. “kleine wereld“ denk ik bij mijzelf. De man met de snor neemt afscheidt en wenst ons succes met een handdruk. Hij vraagt ons contact met hem op te nemen wanneer we hulp met iets nodig denken te hebben. Hij zal dagelijks te vinden zijn in de wandelgangen aan de rand van het gebouw.
De jonge vrouw schuift opnieuw een wand opzij die verdwijnt achter een kast en we volgen haar door de opening naar een andere ruimte. Dan lopen we opeens door een keuken. “nog een keuken?” vraag ik terwijl we de wand mee naar links volgen naar de volgende ruimte. Dan staan we stil. “Ja, nog een keuken.” verteld de vrouw glimlachend. “velen mensen velen keukens, zo is er altijd een plek waar je je eigen eten kunt koken ongeacht waar je vandaan komt of met wie je wilt eten”. Dan verteld ze hen dat er in dit gedeelte van het gebouw veel dingen te doen zijn. Er zijn ruimtes voor rust en om alleen te zijn om bijvoorbeeld te kunnen bidden, maar er zijn ook ruimtes om samen te komen en om ervaringen te delen. In déze kamer zitten bijvoorbeeld s’ochtend vertegenwoordigers van verschillende hulp organisaties en s’middags werknemers van lokale uitzend bureaus die helpen met het zoeken van tijdelijk betaald werk. Verderop is er een muziek kamer waar ook informatie avonden gehouden worden. Ze wijst door verschillende openingen naar een ruimte waar ik nog net de punt van een piano kan herkennen.
tussen de ruimte waar ik net was en waar ik mij nu in bevind. Daar waar we zojuist in een gebied stonden waar verschillende ruimtes aan elkaar gekoppeld waren door openingen worden de ruimtes nu duidelijk gescheiden door gangen. De kamers die net als alle andere wanden in het gebouw zijn afgewerkt met hout hebben hier een donkerdere tint. Ze ruimtes zijn niet afgesloten en iedereen kan ook hier gewoon naar binnen lopen. Tóch is er wel een duidelijk verschil omdat we hier niet meer van ruimte naar ruimte lopen maar ons bewegen in de ruimte tussen de kamers door. Het schijnt dat de meeste bewoners hier in het gebouw herinneringen achterlaten. Terwijl we door de gangen lopen zie ik foto’s en teksten aan de muur hangen, sommige kan ik lezen maar de meesten niet. Er hangen beelden van steden uit een ver verleden. Herinneringen die mensen niet meer mee konden dragen en daarom achter hebben gelaten misschien wel voor juist voor degene die er nog kracht uit kunnen putten. Onderweg wijst de jonge vrouw ons op de keuken, het washok, de voorraadkast en de toiletten. Veel kamers zitten vol mensen, anderen maar met enkelen die bezig zijn met wat ze op dat moment aan het doen zijn. Dan stopt de jonge vrouw bij een kamer die geen openingen lijkt te hebben. Ze steekt haar hand in een spleet in de wand en draait via een verholen handgreep een stuk van de wand open. “Deze ruimte is ingericht als één van de bibliotheken”, fluistert ze als we naar binnen lopen. Ik verschillende mensen in holtes in de wand zitten lezen terwijl er zacht licht uit het plafond komt. Ze loopt door naar de andere kant van de ruimte en schuift opnieuw een deel van de wand opzij om naar buiten te lopen.
177
Wanneer we de hoek om draaien en tussen twee wanden de ruimte uit lopen merk ik direct een verschil
Buiten op de gang verteld ze dat hier in het hart van het gebouw de meest stille en rustige ruimtes te vinden zijn, ruimtes waar je je helemaal kunt afsluiten van de buitenwereld waar je kunt doen waar je op dat moment behoefte aan hebt. “Dat klopt“ denkt ik bij mijzelf. “ik kan hier helemaal niets meer horen van de rumoerigheid die ik ervoer toen ik het gebouw net binnenliep.” Het lijkt hier helemaal stil. Ook de mensen die je ziet lopen bewegen zich hier rustig, alsof de wanden ongeschreven regels bevatten die je vertellen dat dat hier zo hoort. Op het punt waar het plafond zijn laagste punt heeft bereikt zien we een grote wenteltrap die naar beneden lijkt te komen uit het plafond. Het gebied rondom de trap word geheel verlicht door het daglicht dat uit het trapgat naar beneden komt. Net op dat moment komt er een groep mensen pratend de trap waarna ze in één van de gangen uit het zicht verdwijnen kort gevolgd door het geluid van hun voetstappen. “Komen jullie?” vraagt de jonge vrouw, ze wil ons laten zien waar we de komende tijd zullen slapen.
178
Terwijl we de grote ronde trap op lopen lijkt de sensatie van het daglicht steeds sterker te worden. De rustige omarmende sfeer van het gebied beneden maakt ruimte voor een licht en levendig rond plein dat via een aantal treden naar buiten loopt. De ruimte, die ongeveer zo’n 3 á 4m hoog moet zijn wordt gevuld met daglicht door verschillende grote vierkante daklichten. Er staan dunne ronde kolommen verspreidt door de ruimte die vanuit de vloer in het plafond verdwijnen. Aan de randen van het plein staan grote hoge wanden. De wanden reiken net als de kolommen van de vloer tot het plafond alleen lijken het meer gordijnen op de manier waarop ze geplooid in de ruimte staan. In de hoeken van deze plooien zie ik mensen zitten en praten in het daglicht. Kinderen zijn aan het spelen in de schaduw van de hoge bomen die in de ruimte staan. Ik zie mensen verdwijnen in de plooien van de wanden en op andere plekken andere mensen weer verschijnen. “Deze kant op” zegt de jonge vrouw, “hier zitten wij“. we lopen naar één van de randen van de ruimte en glippen tussen de plooien van twee wanden door. Ik kijk om me heen en realiseer me dat we ons tussen twee van de geplooide wanden bevinden. Waar het plein buiten nog vol mensen had gezeten zie ik er nu maar enkelen zitten, wanneer ze ons zien staan naast de jonge vrouw, staan ze op en lopen naar ons toe. “Dit is waar wij wonen”, zegt de jonge vrouw. “En Beneden is waar wij leven” zegt de jonge man die naast de jonge vrouw is gaan staan. “Dit gebied delen we eigenlijk maar met een paar mensen” zegt de jongen man terwijl hij om zich heen kijkt “dus het zal niet lang duren voor jullie iedereen hebben ontmoet. Ook hier staan ronde kolommen ogenschijnlijk willekeurig verspreid door de ruimte. De verschillende vierkante daklichten maken rechthoekige lichte tapijten die zich gedurende de dag over de vloer bewegen. De plooien van de wanden lijken openingen of doorgangen naar een andere ruimte aan te duiden.
“Dat is waar we slapen“ zegt het de jonge vrouw terwijl ze naar één van de plooien wijst, en verderop zit een badkamer, maar jullie delen er denk ik een eigen met z’n vieren. “Ook hier hebben we weer een keuken”, zegt het meisje lachend terwijl ze door de ruimte wijst naar een keuken blokje dat tegen een wand staat. “Meestal eten we met anderen beneden maar soms blijven we ook hier en eten we met elkaar. Het kan allemaal. Iedereen die hier woont slaapt in één van deze plooien bedenk ik bij mijzelf, dus de mensen aan de andere kant van de wand ook. Zo delen we de ruimte met een ander terwijl we toch alleen kunnen zijn. “Dit is één van de plekken die echt alleen voor ons zijn“ zegt de jonge vrouw. “hier kunnen jullie met gezin zijn of zelfs even helemaal alleen mocht je dat willen.” Als we verder door de ruimte lopen wijst ze naar een brede opening tussen de wanden. “Deze plek hier is nu van jullie” zegt ze. Ik loop naar de buitenkant van de wand en leg mijn hand erop. Hout. Met mijn hand volg ik de golven van de wand die uitkomen in een klein voor gebied waar een kast en twee staat open, ik hoor de stad. Wanneer ik de wand verder volg komt ik via smalle doorgangen naar kleinere ruimtes die weer stiller aanvoelen als voorheen. De kleur van het hout is donkerder en grover geworden en ik voel de nerven als ik er met mijn hand over heen glijd. De hoge wand word onderbroken door een terug liggende horizontale koof die over de breedte van de wand loopt. Wanneer ik de hoek om ga loop ik door een nauwe doorgang een ruimte in. De ruimtes is klein, net groot genoeg voor een bed en een klein tafeltje. De ruimte klinkt gedempt, stil. De stad kan ik niet meer horen. Terwijl ik achterom kijk glipt mijn dochtertje tussen mijn benen door en legt haar kussen op het bed, haar bed. Onze ruimtes zijn klein maar na 21 dagen onderweg voelen ze direct als van ons. Wanneer we onze spullen hebben uitgepakt en de kinderen zich tot mijn vreugde kunnen bezighouden met triviale zaken zoals eigenaarschap van het speelgoed zeg ik tegen mijn vrouw dat ik wat rond ga kijken. Weer beneden aangekomen wandelend in de rondgang denk ik aan gisteren. Gisteren waren we nog nergens, onderweg, nog niemand. Een dag later zijn we hier, in dit gebouw, in deze stad hebben we een plek. Een plek om te stil te kunnen staan en om vooruit te kunnen denken. Morgen zullen we informeren naar werk en kunnen de kinderen weer naar school. Ik loop rond en ontmoet ik de andere bewoners met wie we dit gebouw nu delen. Allemaal zijn ze hier gekomen omdat ze ergens anders niet meer konden blijven. Allemaal hebben ze verhalen anders dan de mijne en tegelijkertijd toch hetzelfde. Nu verblijven we hier, allemaal anders, allemaal toch hetzelfde.
179
stoelen staan. Het portaal wordt verlicht door een daklicht dat precies boven mijn hoofd zit. Het raam
180
181
IMAGES MODEL
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
DAY TWENTY ONE
199
Thanks to Laurens Jan, Ira en Hans
