FINANCE PRO_Τεύχος026

News & updates

ΕΥ: Οι έλληνες CEOs επενδύουν στις επιχειρησιακές λειτουργίες,

το ταλέντο και την ανθεκτικότητα

Financial Files

n myDATA: Ένα ψηφιακό στοίχημα που όλοι θέλουν να κερδηθεί

n Η επέλαση των e-payments: Τα οφέλη και οι εξελίξεις με οδηγό

τις νέες τεχνολογίες

n Ελληνική οικονομία: Πρώτος στόχος η ανάκτηση της επενδυτικής

βαθμίδας το 2023

n 1ο Digital Accounting Conference: Φορείς και κράτος υποστηρίζουν

τον αναβαθμισμένο ρόλο του λογιστή-συμβούλου

n Ενέργεια: Ο ρόλος του CFO στην προστασία της εταιρείας

από το αυξημένο κόστος ενέργειας

Cover story

myDATA: Ένα ψηφιακό

ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝΑ

HEAD OF BUSINESS UNIT

Βασίλης Καφίρης

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους

ΣΥΝΤΑΞΗ

Κατερίνα Τσιτούρα, Ελίκα Ροζάκη

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Βάιος Κρόκος, Νάντια Σουφλή

ΥΠΕΥΘΥΝH ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Hλιάνα Κέρπου ikerpou@boussias.com

ΥΠΟΔΟΧH ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ

Ρούλη Σαμίου rsamiou@boussias.com

ΓΡΑΦΙΣΤΑΣ

Αλέξανδρος Καρβουτζής

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Κορνήλιος Σαραντίογλου

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Βίκη Θεοδωρίδου vtheodoridou@boussias.com

ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ

Κωσταντίνος Χασιώτης

ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ

Κατερίνα Πολυμερίδου

GROUP ΑDVERTISING

DIRECTOR

Λήδα Πλατή

ΕΤΗΣΙA ΣΥΝΔΡΟΜH: €99

| Work, Rewards

ΚΛΑΔΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΟΝ ΙΚΕ

Λ. Κηφισίας 125-127 - Αθήνα

Τ.Κ. 115 24

Κτίριο Cosmos Center

Τ.: 210 710 2452

Κωδικός ΕΛΤΑ: 21-0184

ISSN: 2732-7159

Τoυ ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΥΣ

Πριν από λίγες μέρες η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε πως η χώρα κατέγραψε οριακό πρωτογενές πλεόνασμα 0,1% το 2022, γεγονός που αποτελεί θετική έκπληξη, καθώς ο στόχος του προϋπολογισμού ανέφερε πρωτογενές έλλειμμα 1,6%

του ΑΕΠ. Τα στοιχεία επίσης δείχνουν ότι από έλλειμμα 8,45 δισ. ευρώ το 2021, το 2022 το πρωτογενές ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης γύρισε σε πλεόνασμα 273 εκ. ευρώ και αντίστοιχα από -4,7%

του ΑΕΠ σε 0,1%.

Σε ό,τι αφορά το ΑΕΠ, κατέγραψε αξιοσημείωτη άνοδο 26,3 δισ. ευρώ, καθώς από τα 181,675 δισ. ευρώ πήγε στα 208,030 δισ. ευρώ. Αλλά και το χρέος γενικής κυβέρνησης σημείωσε πτώση 20 ποσοστιαίων μονάδων και έκλεισε στο 171,3% του ΑΕΠ (356,2 δισ. ευρώ) από 194,6% του ΑΕΠ (353,4 δισ. ευρώ). Ωστόσο, σε απόλυτους αριθμούς, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά περίπου 3 δισ. ευρώ. Ενθαρρυντικά είναι επίσης τα στοιχεία που εμφανίζει η εκτέλεση του προϋπολογισμού για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Ο προϋπολογισμός εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα 3,07 δισ. ευρώ κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου.

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης αναφέρθηκε στα παραπάνω στοιχεία, λέγοντας ότι «η χώρα βαδίζει προς τις εκλογές μέσα σε ένα περιβάλλον δημοσιονομικής σταθερότητας και καλύτερων οικονομικών επιδόσεων, που επιβεβαιώνονται από κάθε πλευρά. Από τους διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ, ΕΕ), από τους οίκους αξιολόγησης, από τις αγορές και από τα πραγματικά στοιχεία των εσόδων, που όπως πάντα περιγράφουν αδιάψευστα την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας».

Αξίζει επίσης να αναφέρουμε πως το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών προβλέπει ανάπτυξη 2,4% το 2023 στη χώρα μας, πρόβλεψη που αναθεωρεί επί το θετικότερον την προηγούμενη πρόβλεψη του Ιανουαρίου για ανάπτυξη 1,4%. Το ΙΟΒΕ αναφέρει και κάποιους κινδύνους: καθυστέρηση στον σχηματισμό κυβέρνησης, υψηλό εξωτερικό έλλειμμα, επίμονος πληθωρισμός σε αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως τρόφιμα, νέος γύρος ανόδου διεθνών τιμών ενεργειακών αγαθών στα τέλη του 2023.

Ο Michael Zeler, Head of Central & Eastern Europe | Work, Rewards & Career, WTW, μας εξηγεί πως η «βιώσιμη δέσμευση» συνδέεται άμεσα με την ικανότητα ενός οργανισμού να δημιουργήσει συνθήκες μακράς δέσμευσης και διαρκούς αφοσίωσης των εργαζομένων στον οργανισμό, και περιβάλλον κινήτρων για την επιτυχία τους. Ο Μάνος Ανδρικάκης, Financial Controller & Investor Relations Officer, BriQ Properties, αναλύει στο FinancePro γιατί η ψηφιοποίηση μιας επιχείρησης επηρεάζει τη σχέση με τους επενδυτές, ποια νέα επενδυτικά κριτήρια διαμορφώνονται και πόσο επίκαιρη παραμένει η αξία των κριτηρίων ESG.

Αξίζει, επίσης, να διαβάσετε αναλυτικό ρεπορτάζ για το 1ο Digital Accounting Conference, όπου συμμετείχαν λογιστές, οικονομολόγοι, καθώς και στελέχη κρατικών φορέων, οργανισμών και επιχειρήσεων. Λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές, το ρεπορτάζ μας για την ελληνική οικονομία καταγράφει όλες τις κρίσιμες παραμέτρους. Έχουμε, επίσης, ενδιαφέροντα αφιερώματα για το myDATA, τα e-payments και την ενέργεια.

Καλή ανάγνωση.

ΕΥ: Οι Έλληνες CEOs επενδύουν

στις επιχειρησιακές λειτουργίες, το ταλέντο

και την ανθεκτικότητα

Η

πρόσφατη έρευνα της ΕΥ, CEO Outlook Pulse, για την

Ελλάδα, καταγράφει τους στόχους και τις προτεραιότητες

των επικεφαλής 30 μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς

επιδιώκουν να αντεπεξέλθουν στις υφιστάμενες προκλήσεις και να ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση μακροπρόθεσμα.

Οι έλληνες CEOs εμφανίζονται οριακά πιο ευαίσθητοι ως προς την προοπτική μίας επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, σε σχέση με τους ομολόγους τους διεθνώς. Το σύνολο του δείγματος των επικεφαλής επιχειρήσεων στην Ελλάδα αναμένει ύφεση οποιουδήποτε βαθμού στην παγκόσμια οικονομία, ενώ σχεδόν όλοι (97%) αναμένουν το ίδιο στις αγορές, στις οποίες δραστηριοποιούνται.

Συγχρόνως, οι έλληνες CEOs διαφοροποιούνται ως προς τις εκτιμήσεις τους για τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της ύφεσης: το 50% (έναντι 36% παγκοσμίως) αναμένει ήπια, αλλά επίμονη ύφεση στις παγκόσμιες αγορές, ενώ το 40% (έναντι 41% στο παγκόσμιο δείγμα) προβλέπει σοβαρή, αλλά προσωρινή ύφεση.

Την ίδια ώρα, πάνω από τους μισούς (54%) εκτιμούν ότι οι δημοσιονομικές και πολιτικές αποφάσεις θα μετριάσουν τις επιπτώσεις μίας ενδεχόμενης ύφεσης, ενώ, σε ποσοστό 87%, ανησυχούν ότι ελάχιστα ανώτερα στελέχη τους διαθέτουν εμπειρία στη διοίκηση μίας επιχείρησης σε περίοδο ύφεσης.

Τα επενδυτικά σχέδια στη σκιά των γεωπολιτικών προκλήσεων

Σε ερώτηση για το πώς επηρεάζουν τα επενδυτικά τους σχέδια οι παγκόσμιες εξελίξεις, ένας στους δυο (53%) απάντησε

ότι καθυστερεί τις προγραμματισμένες επενδύσεις μέχρι να βελτιωθεί το γεωπολιτικό κλίμα, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο δήλωσε, εξίσου, ότι διέκοψε επενδυτικά σχέδια (33%), μετατοπίζει λειτουργικά κεφάλαια (33%) ή ότι αποσύρεται από συγκεκριμένες αγορές (33%).

Η εξέλιξη των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων με την Κίνα (30%) και οι περιοριστικές ρυθμιστικές, εμπορικές και επενδυτικές πολιτικές (27%), αναφέρθηκαν ως οι σημαντικότερες αρνητικές παγκόσμιες εξελίξεις.

Ωστόσο, όταν κλήθηκαν να κατονομάσουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη της επιχείρησής τους, 40% των CEOs στην Ελλάδα ανέφερε τις αυξανόμενες απειλές κυβερνοασφάλειας – ποσοστό ίδιο με την κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων (40%) και μεγαλύτερο από αυτό που συγκέντρωσαν η αβεβαιότητα γύρω από τη νομισματική πολιτική και η αύξηση του κόστους κεφαλαίων (37%).

EPSILON NET: ΑΥΞΗΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 49%

ΚΑΙ ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ

ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ 70%

ΤΟ 2022

Ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα πέτυχε το 2022 ο Όμιλος Εταιρειών EPSILON NET, καθώς αύξησε 49%

τα έσοδά του και 70% τα καθαρά του κέρδη. Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών του ομίλου κατά τη χρήση 2022 διαμορφώθηκε στα 75,11 εκατ. ευρώ έναντι 50,51

εκατ. ευρώ κατά την προηγούμενη χρήση 2021. Τα

κέρδη προ φόρων της χρήσεως 2022 ανήλθαν σε 21,42 εκατ. ευρώ, έναντι 12,22 εκατ. ευρώ το 2021, σημειώνοντας αύξηση 75,34%, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους της χρήσης 2022 διαμορφώθηκαν στα 18,30

εκατ. ευρώ, έναντι 10,78 εκατ. ευρώ το 2021. Τα κέρδη προ φόρων - χρηματοδοτικών - επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) της χρήσης 2022

διαμορφώθηκαν σε 25,05 εκατ. ευρώ, έναντι 15,09 εκατ. ευρώ το 2021, σημειώνοντας αύξηση 65,99%.

Προοπτικές για το 2023

Η εκτίμηση της διοίκησης για το 2023 είναι ότι οι εταιρείες του Ομίλου θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό του ιδιωτικού τομέα της ελληνικής οικονομίας.

Στόχος του Ομίλου είναι να επεκτείνει περαιτέρω την

ευρεία αποδοχή των προϊόντων και των υπηρεσιών του χαρτοφυλακίου του και να πετύχει σημαντική

αύξηση του Κύκλου Εργασιών, της κερδοφορίας και της πελατειακής βάσης, μέσω της οργανικής ανάπτυξης και νέων εξαγορών. Ανακοινώθηκε επίσης ότι οι ενοποιημένες πωλήσεις στο Α’ Τρίμηνο του 2023 σημείωσαν αύξηση 47%, αντανακλώντας τη δυναμική που αναπτύσσει ο Όμιλος σε όλες τις αγορές όπου δραστηριοποιείται. Οι βασικοί άξονες ανάπτυξης των πωλήσεων θα στηριχθούν:

στην εξέλιξη του χαρτοφυλακίου προϊόντων

και υπηρεσιών στους τομείς του Business Software, του eCommerce και του Fintech (σε συνεργασία με την ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ)

στην ενίσχυση του ολοκληρωμένου

οικοσυστήματος προστιθέμενης αξίας

και την παροχή «all in one solution»

για τους τελικούς πελάτες

στη συνεχή αύξηση του «τελικού εσόδου

ανά πελάτη»

στη σταδιακή ανάπτυξη των εργασιών

στο εξωτερικό.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του

Πολυτεχνείου Κρήτης, Γιώργος

Ατσαλάκης, βραβεύτηκε από

την Πρόεδρο του ENERGIZING GREECE - GREECE IS THE DESTINATION, Κέλλυ Μαυρομάτη, για την κοινωνική και επιστημονική προσφορά του. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν και μίλησαν οι: Νίκη Κεραμέως, Υπουργός Παιδείας, Άδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Χρίστος Δήμας, Υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Ιωάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, Αθανάσιος Κυριαζής, ΓΓ Έρευνας & Καινοτομίας, Κωνσταντίνος Κόλλιας, Πρόεδρος Οικονομικού Επιμελητηρίου και άλλοι διακεκριμένοι ομιλητές. Ο κ. Ατσαλάκης ήταν ο μοναδικός βραβευθείς της εκδήλωσης. Η ομιλία του εστιάστηκε στην επίδραση του ChatGPT και των νέων τεχνολογιών στον τουρισμό.

KPMG: Θετικές οι προοπτικές

για την παγκόσμια οικονομία

Θ ετικές δείχνουν οι προοπτικές για την παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση “Global Economic Outlook” της KPMG. Η επαναφορά των τιμών ενέργειας στα επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν την εισβολή στην Ουκρανία, σε συνδυασμό με τη μείωση των τιμών εμπορευμάτων και τροφίμων, βοήθησαν να πιεστεί πτωτικά ο πληθωρισμός για το υπόλοιπο του 2023. Εντούτοις, οι μεγάλες οικονομίες διεθνώς αντιμετωπίζουν εσωτερικές πιέσεις, ανακόπτοντας τις ελπίδες για βελτίωση των συνθηκών. Οι τοπικές ιδιαιτερότητες πιέζουν τις κεντρικές τράπεζες, γεννώντας ανησυχίες ότι ο βασικός πληθωρισμός ίσως επιμείνει και οι αυξήσεις των τιμών εδραιωθούν, λόγω του σχετικά στενού οικονομικού περιβάλλοντος σε σειρά περιοχών. Οι αυξανόμενοι φόβοι για το ευρύτερο διεθνές τραπεζικό σύστημα ίσως περιπλέξουν περαιτέρω τα πράγματα για τις κεντρικές τράπεζες, καθώς σταθμίζουν τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, έναντι σχεδίου επαναφοράς του πληθωρισμού εντός στόχου. Ο παγκόσμιος οργανισμός προβλέπει αύξηση ΑΕΠ 2,1% το 2023 και 2,6% το 2024, με πρόβλεψη πληθωρισμού 5,3% και 3,2% και ανεργία 5,2% και 5,4%, αντιστοίχως.

ραγματοποιήθηκε πρόσφατα η ανοικτή συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΣΜΑ και από τις αρχαιρεσίες

που πραγματοποιήθηκαν συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοι-

κητικό Συμβούλιο του ΣΕΣΜΑ, το οποίο είναι: Πρόεδρος: Χριστίδου Κλεάνθη, Αντιπρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος BPM AE

Α΄ Αντιπρόεδρος: Νταουσάνης Βασίλειος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος ΙΑΠΕΤΟΣ Α.Ε. ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Β΄ Αντιπρόεδρος: Μπενέκος Φώτιος, Διευθύνων Σύμβουλος ΤΕΚΜΩΡ ΑΕ Γενική Γραμματέας: Κουμπουρέλου Αναστασία, Director ERNST & YOUNG ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ταμίας: Παπαϊωάννου Λεωνίδας, Managing Director PRICEWATERHOUSECOOPERS BUSINESS SOLUTIONS AE Αν. Γενικός Γραμματέας: Μαυρογιάννης Ιωάννης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, ΑΝΕΛΙΞΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΑΕ

Μέλος: Καλόμοιρος Αλέξανδρος, Γενικός Διευθυντής Σ.Μ.Ρ. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ

Μέλος: Σπυρόπουλος Ιωάννης, Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος OCTANE ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε.

Μέλος: Ανδριανόπουλος Παναγιώτης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος PLANNING AE Αν. Μέλος: Μπαλιούσης Γεώργιος, Διευθυντής Έργων Δημόσιου Τομέα NOISIS ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΕ Αν. Μέλος: Καλογήρου Κωνσταντίνος, Επικεφαλής Τομέα Επιχειρήσεων, Μέλος Δ.Σ. PLANET A.E. Αν. Μέλος: Μπαλτάς Σωκράτης, Operations Director Re.De.PLAN A.E. Consultants Σημειώνεται ότι, στο Διοικητικό Συμβούλιο συμμετέχει ex officio ο εκάστοτε Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Συμβούλων Μάνατζμεντ (ΕΛΕΣΜΑ). Στο παρόν Διοικητικό Συμβούλιο συμμετέχει η κυρία Κωνσταντίνα Ορφανίδου, Senior Manager LDK Consultants, η οποία έχει εκλεγεί ως Πρόεδρος ΕΛΕΣΜΑ μέχρι τον Μάρτιο 2024.

Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΣΜΑ

ΒΡΑΒΕΥΤΗΚΕ

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Ανάπτυξη 2,6% προβλέπει

για το 2023 το ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία

Σ

ε αναθεώρηση επί το θετικότερο τής πρόβλεψής του για την

ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το 2023 προχώρησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην πρόσφατη έκθεσή του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.

Το ΔΝΤ προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,6% έναντι 1,8% που εκτιμούσε τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ για το 2024 προβλέπει

ανάπτυξη 1,5% από 1,4%.

Η ανάπτυξη προβλέπεται ότι θα επιτρέψει να συνεχισθεί η

μείωση της ανεργίας στο 11,2% φέτος και στο 10,4% το 2024

από 12,2% το 2022.

Για τον πληθωρισμό προβλέπεται σημαντική αποκλιμάκωση

από το 9,3% σε μέσα επίπεδα πέρυσι, στο 4% φέτος και στο

2,9% το 2024

Σταδιακή μείωση αναμένει το ΔΝΤ και για το έλλειμμα του

ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών - από 9,7% του ΑΕΠ πέρυσι στο 8% φέτος και στο 6% το 2024. Η βελτιωμένη πρόβλεψη για την ελληνική οικονομία γίνεται εν μέσω ασταθούς ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας, για την οποία το Ταμείο σημειώνει ότι οι προοπτικές ανάπτυξης την επόμενη πενταετία είναι οι χαμηλότερες εδώ και δεκαετίες. Ειδικότερα, το βασικό σενάριό του προβλέπει ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί 2,8% φέτος και 3% το 2024 έναντι αύξησης 3,4% πέρυσι. Για την Ευρωζώνη προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8% φέτος και 1,4% το 2024 έναντι 0,5% και 1,5% που εκτιμούσε τον Οκτώβριο. Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αναμένεται να μειωθεί στο 5,3% από 8,4% πέρυσι.

Παρά την καλύτερη από το αναμενόμενο πορεία της παγκόσμιας οικονομίας στο β' εξάμηνο του 2022, η εμπιστοσύνη είναι φέτος μειωμένη σε σχέση με τις αρχές του περασμένου έτους.

Η κατάσταση έχει γίνει πιο σύνθετη μετά την πρόσφατη τραπεζική αναταραχή και το ΔΝΤ σημειώνει ότι ο κίνδυνος ανώμαλης προσγείωσης, ιδιαίτερα για τις αναπτυγμένες οικονομίες, είναι πολύ μεγαλύτερος. «Οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες έχουν γίνει πιο σφιχτές, κάτι που είναι πιθανό να οδηγήσει σε λιγότερα δάνεια και χαμηλότερη οικονομική δραστηριότητα, αν η κατάσταση συνεχισθεί», σημειώνει η έκθεση.

ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ

ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ

Στο Ταμείο Ανάκαμψης εντάχθηκε το έργο με τίτλο «ψηφιοποίηση του αρχείου υπηρεσιών της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων». Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε ποσό ύψους 40.197.155,64 ευρώ. Η συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) ανέρχεται σε 32.417.061 ευρώ (τα υπόλοιπα 7.780.094,64 ευρώ αφορούν σε εθνικό ΠΔΕ - ΦΠΑ).

Σκοπός του έργου είναι η ψηφιοποίηση και παράλληλα

η δραστική μείωση του όγκου του υφιστάμενου φυσικού

αρχείου της ΑΑΔΕ, έτσι ώστε στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και ψηφιακού μετασχηματισμού της ΑΑΔΕ, να επιτευχθούν οι ακόλουθες επιδιώξεις: Βελτίωση της εξυπηρέτησης του πολίτη (ταχύτερα, και εξ αποστάσεως).

Ευκολότερη πρόσβαση σε αρχεία, ευκολότερη και αποτελεσματικότερη αποθήκευση και ανάκτηση πληροφοριών, ταυτόχρονα από διαφορετικούς χρήστες, χάρη στην άρση των χωρικών ή και χρονικών περιορισμών

που αφορούν στη χρήση του αρχείου.

Εξοικονόμηση χώρου. Εξοικονόμηση κόστους (κόστος ανθρωποχρόνου του

προσωπικού, κόστος ενοικίασης περιττών και πιθανώς ακατάλληλων χώρων γραφείου και αποθηκών, κόστος εκτυπώσεων, κόστος αναλωσίμων φωτοτυπικών μηχανημάτων, κ.ά.).

Μείωση του διοικητικού φόρτου και αύξηση της παραγωγικότητας του προσωπικού χάρη στη βελτίωση εσωτερικών διαδικασιών (π.χ. εργασίες ελέγχων κ.ά.).

Διαφάνεια, με ιχνηλασιμότητα όλων των κινήσεων που αφορούν στην ανάκτηση της πληροφορίας. Βελτίωση των συνθηκών εργασίας στο περιβάλλον των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ.

Τήρηση κανόνων ασφάλειας και υγιεινής.

Ασφάλεια της πληροφορίας (της διατήρησης και της εμπιστευτικότητάς της). Συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος με εξοικονόμηση χαρτιού.

ΑΑΔΕ: ΨΗΦΙΑΚΟΣ

ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ

ΜΕΣΩ

IOBE: Πρόβλεψη για 2,4% το 2023. Στο 6,1% ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης το 2022

Κατανάλωση και εισερχόμενος τουρισμός στηρίζουν τη μεγέθυνση της οικονομίας

το 6,1% εκτιμάται ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης το 2022, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ενώ προβλέπει ανάπτυξη 2,4% το 2023 στη χώρα μας. Η πρόβλεψη αυτή αναθεωρεί επί το θετικότερον την προηγούμενη πρόβλεψη του Ιανουαρίου για ανάπτυξη 1,4%. Ο ισχυρός ρυθμός μεγέθυνσης του 2022 στηρίχθηκε πρωτίστως στην ιδιωτική κατανάλωση (+7,9%) και στις επενδύσεις (+21,8%). Στις αρνητικές εξελίξεις για το 2022 συγκαταλέγεται η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (-9,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ), με τις εισαγωγές (+10,9%) να αυξάνονται κατά ποσοστό σχεδόν διπλάσιο των εξαγωγών (+4,9%). Τέσσερεις παράγοντες στηρίζουν την τρέχουσα μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας: Πρώτον, η ισχυρή ανάκαμψη της κατανάλωσης. Δεύτερον, η ισχυρή δυναμική του εισερχόμενου τουρισμού. Τρίτον, η ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και συναφών ευρωπαϊκών σχημάτων, ευνοεί την οικονομία, τόσο άμεσα, με τη διοχέτευση ρευστότητας σε διάφορους τομείς της, με σχετικά ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης, όσο και έμμεσα, μέσω μεταρρυθμίσεων. Τέταρτον, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού δημοσίου χρέους δεν επηρεάζεται από την άνοδο των επιτοκίων στο παγκόσμιο περιβάλλον, καθώς είναι περισσότερο μακροπρόθεσμο και με σταθερά επιτόκια.

Για το 2023, το ΙΟΒΕ αναμένει ηπιότερη ετήσια ανάπτυξη, κατά 2,4% σε πραγματικούς όρους, κυρίως λόγω επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνθήκες υψηλού πληθωρισμού και αβεβαιότητας. Ως προς τις συνιστώσες, οι επενδύσεις αναμένεται να συμβάλουν περισσότερο στην ανάπτυξη, με ετήσια αύξηση 7,1% (πάγιες επενδύσεις 10,0%), ακολουθούμενες από μια σχετικά ανθεκτική, αν και σαφώς ηπιότερη, αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,3%. Στον εξωτερικό τομέα, αναμένεται μικρή βελτίωση του υψηλού ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, με τις εξαγωγές και τις εισαγωγές να αυξάνονται ετησίως το 2023 κατά 3,2% και 2,6% αντιστοίχως. Σημαντικές προκλήσεις για την οικονομία προέρχονται από το διεθνές περιβάλλον. Η στροφή της νομισματικής πολιτικής προς σφιχτότερη στάση αποκτά χαρακτηριστικά διαρκείας, ενώ το χρήμα καθίσταται ακριβότερο και εκλεκτικό. Οι πρόσφατες αναταράξεις στο διεθνές τραπεζικό σύστημα, η ενερ-

γειακή κρίση και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία διατηρούν την αβεβαιότητα σε υψηλό επίπεδο. Προκλήσεις που σχετίζονται με τα δομικά χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας: Ο δομικός πληθωρισμός παραμένει υψηλός, ενώ η μεγέθυνση της οικονομίας έχει συνοδευθεί με επιστροφή σε δίδυμα ελλείμματα, δημοσιονομικά και εξωτερικού ισοζυγίου, των οποίων η εξισορρόπηση είναι σημαντικό να λάβει χώρα νωρίτερα παρά αργότερα.

Καθώς η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική διαδικασία, αποτελεί προϋπόθεση, για την εμπέδωση αναπτυξιακής δυναμικής, στη συνέχεια να υπάρξει κατάλληλη στόχευση σε τρεις κομβικές περιοχές οικονομικής πολιτικής: Πρώτον, είναι αναγκαία και επείγουσα η επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα στο επόμενο διάστημα, που θα προωθεί την ευρωστία των δημοσιονομικών, με επίτευξη και της επενδυτικής βαθμίδας το συντομότερο δυνατό. Δεύτερον, καθώς το παγκόσμιο πλαίσιο πλέον δεν ευνοεί επενδύσεις και εξαγωγές, πρέπει να ενισχυθούν οι υποδομές και οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, μέσα και από το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική θέση της χώρας. Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει ο χειρισμός του πληθωρισμού, αφενός για να μην πληγεί η σχετική ανταγωνιστική θέση της χώρας και αφετέρου ώστε να μην υπάρχει συνεχιζόμενη έντονη πίεση στα νοικοκυριά. Προτεραιότητα είναι επίσης μέτρα για τη συστηματική στροφή της άτυπης προς την επίσημη οικονομία.

Μιλήστε μας για την πορεία σας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο προέκυψε η συνεργασία σας με την BSS. Τι ήταν αυτό που σας έπεισε; Προέρχομαι από τον τραπεζικό χώρο. Ξεκίνησα το 1980 ως απλός ταμίας και σταδιακά έγινα προϊστάμενος, υποδιευ -

θυντής κατ/τος, Δ/ντής, Περιφερειακός

Δ/ντής, Δ/ντής Δικτύου Καταστημάτων

και έφυγα από τον χώρο των τραπεζών, μετά από 40 χρόνια περίπου, ως Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής. Στην τελευταία τράπεζα όπου εργαζόμουν ως Δ/ντής Δικτύου καταστημάτων, συνάντησα τον κ. Στάθη Λιακόπουλο (CEO & Founder της BSS), ο οποίος έκανε τότε τα πρώτα βήματα στην καριέρα του. Τα δυο χρόνια, περίπου, που συνεργαστήκαμε, έδειξε μεγάλη εργατικότητα και ξεχώριζε, καθώς στα διάφορα ράλι πώλησης τραπεζικών προϊόντων που κάναμε, έβγαινε πάντα πρώτος πωλητής, με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο. Το 1998 αποχώρησε από την τράπεζα, κάνοντας την δική του επιχειρηματική εκκίνηση, ως «Σύμβουλος Επιχειρήσεων». Έκτοτε, κρατήσαμε επαφή, ευρισκόμενοι ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Με την αποχώρησή μου από τον τραπεζικό

χώρο, μου έκανε πρόταση να έρθω ως Γενικός Δ/ντής στην εταιρεία του, πράγμα που αποδέχτηκα, συμπλέοντας με το όραμά του, να κάνουμε μια μεγάλη και δυνατή εταιρεία «Συμβούλων Επιχειρήσεων», συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της Ελληνικής επιχειρηματικότητας.

Νικόλαος Τσιανέλης

GENERAL MANAGER, BSS

Ο Νικόλαος Τσιανέλης μας μιλά για την επαγγελματική του πορεία, τα χαρακτηριστικά

που κάνουν την BSS να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό και τη συμβολή του στη διατήρηση

του καλού εργασιακού κλίματος.

Σε μια αγορά με έντονο ανταγωνισμό, ποιο θεωρείτε πως είναι το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει την BSS;

Η BSS, τα τελευταία χρόνια, επένδυσε και συνεχίζει να επενδύει στο Ανθρώπινο Δυναμικό.

Εξαιρετικά στελέχη, με μεγάλη εξειδίκευση στον τομέα δραστηριότητάς τους, με δυναμισμό και επαγγελματισμό, προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πελάτες μας.

Πιστεύω ότι αυτό που ξεχωρίζει την BSS από τον ανταγωνισμό, είναι η πολυετής εμπειρία και κυρίως η τεχνογνωσία των στελεχών μας.

Η επένδυση που κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε στο Ανθρώπινό Δυναμικό, συνέβαλε τα μέγιστα και συνεχίζει να συμβάλλει στην κατακόρυφη ανάπτυξή μας τα τελευταία χρόνια.

Είστε ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας. Ποιες είναι οι σημαντικότερες απαιτήσεις της θέσης;

Η οργάνωση, η αξιοκρατία, η διαχείριση του προσωπικού και κυρίως η ποιότητα των εργασιών, θεωρώ ότι είναι οι πιο σημαντικές απαιτήσεις της θέσης του Γενικού Δ/ντή.

Είναι καθήκον μου να δημιουργώ ένα τέτοιο περιβάλλον εργασίας, στο οποίο οι αποφάσεις μου να επηρεάζουν θετικά τους υπαλλήλους, αλλά και το περιβάλλον στο οποίο αυτοί εργάζονται. Να δημιουργώ «πολιτικές» που να εμπνέουν

και να δημιουργούν το όραμα της BSS, που είναι η άψογη εξυπηρέτηση των πελατών μας.

Στην εποχή μας

συνηθίζουμε

να λέμε πως οι άνθρωποι είναι αυτοί που κάνουν τη διαφορά στις επιχειρήσεις. Ως BSS με ποιους τρόπους φροντίζετε για τη δημιουργία ενός καλού εργασιακού περιβάλλοντος;

Η BSS, πάντα φρόντιζε και φροντίζει για όλο το προσωπικό της, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, δίνοντας έμφαση στην ανάλυση της προσωπικότητας και στα χαρακτηριστικά που ορίζουν την αντίσταση στην αλλαγή που εκφράζει ο κάθε υπάλληλος και, κυρίως, στις αιτίες που εμφανίζεται αντίσταση στην όποια αλλαγή. Από την άλλη πλευρά, συμβάλλει στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, με την ενίσχυση του ρόλου της ηγεσίας, καθώς διαχειρίζεται αποτελεσματικά το άγχος που δημιουργεί η καθημερινή τριβή στον εργασιακό χώρο. Ο ρόλος του Γενικού Δ/ντή είναι καθοριστικός για τη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος στην εταιρεία μας.

Κλείνοντας, ποια είναι η πρόβλεψή σας για το επόμενο διάστημα; Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η BSS προχωρά μπροστά, παρέχοντας αξιοπιστία, εμπειρία, εμπιστοσύνη και δίνοντας λύσεις στα καθημερινά προβλήματα των επιχειρήσεων.

Του ΑΝΤΩΝΗ ΖΑΪΡΗ , αναπληρωτή Αντιπρόεδρου του ΣΕΛΠΕ, επίκουρου Καθηγητή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Νεάπολις στην Κύπρο, μέλους της Ένωσης Αμερικανών Οικονομολόγων (ΑΕΑ) και μέλους του Παγκόσμιου Οικονομικού Forum (WEF)

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

(ΕΚΕ),

και ανάπτυξης των επιχειρήσεων

λο και περισσότερες Επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια υιοθετούν συγκεκριμένες και δομημένες Στρατηγικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Πριν από εξήντα και πλέον χρόνια, η ευαισθησία της επιχειρηματικότητας σε κοινωνικά θέματα περιοριζόταν είτε στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, αξιοποιώντας το εκάστοτε ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για εργασιακά ζητήματα, είτε στη μεγιστοποίηση αξίας στο ευρύτερο περιβάλλον που δραστηριοποιούνταν, απαιτούσε δε τη δημιουργία συνεργατικών και συναλλακτικών σχέσεων με υπάρχοντες και εν δυνάμει πελάτες, με προμηθευτές, με ανταγωνιστές, καθώς και με το προσωπικό, ανεξαρτήτως διαβάθμισης, της ίδιας της Επιχείρησης.

Η αξία αυτή, ενσωματωμένη στην κουλτούρα της επιχείρησης, αποτελούσε συγκριτικό πλεονέκτημα και διαφοροποιητικό στοιχείο που ενδυνάμωνε το branding και την καθιέρωνε ως ηγέτιδα δύναμη στην αγορά. Με το πέρασμα των χρόνων και ανάλογα με την αξιοποίηση των προηγούμενων δυναμικών παραμέτρων, γίνονταν ορατές και οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των επιχειρήσεων σχετικά με την υπευθυνότητα που αυτές ανέπτυσσαν απέναντι στην Κοινωνία και στο Περιβάλλον. Η ανάπτυξη λοιπόν της επιχειρηματικότητας ταυτοποιήθηκε με τα χαρακτηριστικά της βιώσιμης Ανάπτυξης.

Σήμερα που η περιβαλλοντική ευαισθησία έχει αγγίξει μεγάλο μέρος του κοινωνικού σώματος και κρίσιμη μάζα του επιχειρηματικού κόσμου, σε συνδυασμό και με τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις, λόγω πανδημίας, της εφοδιαστικής αλυσίδας, με απρόβλεπτες μακροχρόνιες συνέπειες στη διακίνηση προϊόντων άμεσης ανάγκης, η Εταιρική Κοινωνική Υπευθυνότητα κατέστη αναγκαιότητα και επιτακτική προτεραιότητα των κεντρικών, Στρατηγικών επιλογών των Επιχειρήσεων.

Δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Υπευθυνότητας είναι άμεσα συνδεδεμένες και συναρτώμενες με το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όρους διατηρησιμότητας, αλλά και με τις καινοτομικές επιδόσεις των Επιχειρήσεων. Τα μεγάλα δεδομένα και η επεξεργασία τους έχουν προκαλέσει κυριολεκτικά αναταραχή και πλέον συνιστούν τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης σε διάφορα θεματικά πεδία, συμβάλλοντας στην υλοποίηση συνεκτικών Στρατηγικών με έμφαση στην Καινοτομία και τη Διαφοροποίηση. Οι Καταναλωτές, από την άλλη, ευαισθητοποιούνται και ωριμάζουν ως προς την αγοραστική τους συμπεριφορά, αφού επιλέγουν προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, τα οποία επίσης προέρχονται από επιχειρήσεις που υλοποιούν σημαντικές δράσεις κοινωνικής ευθύνης. Σύμφωνα με μελέτη της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο κύκλος εργασιών της Κοινωνικής Οικονομίας ξεπερνά το 10% του Εθνικού ΑΕΠ. Ο ρόλος των κοινωνικών επιχειρήσεων καθίσταται σπουδαίος στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων και στην προώθηση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας. Μεταξύ τώρα των βασικών χαρακτηριστικών των Κοινωνικά Υπεύθυνων Επιχειρήσεων αναφέρονται: Πρώτον, η εξυπηρέτηση των συμφερόντων της κοινότητας σε σχέση με περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους ως απόλυτης προτεραιότητας αντί της μεγιστοποίησης των κερδών, Δεύτερον, η καινοτόμος δράση και η υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων οργάνωσης και παραγωγής που υπηρετούν την Καινοτομία και Τρίτον, η στόχευση στα ευάλωτα μέλη της κοινωνίας, διασφαλίζοντας προϋποθέσεις απασχόλησης, αντιμετώπισης των ανισοτήτων και θεμελιώνοντας την κοινωνική συνοχή ως όρο ευημερίας και ανάπτυξης.

όρος ευημερίας

κύκλος εργασιών της Κοινωνικής Οικονομίας

ξεπερνά το 10% του Εθνικού ΑΕΠ

Του ΜΑΝΟΛΗ ΜΑΝΙΟΥΔΗ, (PhD), Οικονομικού Αναλυτή ΙΝΕΜΥ –ΕΣΕΕ

Οι «πολλαπλές κρίσεις», η ελληνική οικονομία

και η ανάγκη μιας νέας

κλαδικής εξειδίκευσης

ίναι κοινός τόπος ότι η «πολυκρίση», όπως εύστοχα την αποκάλεσε ο Adam Tooze, που γέννησε η πανδημία του COVID-19, έχει ενεργοποιήσει μια σειρά από κρίσεις που επηρεάζουν τις επιδόσεις της διεθνούς οικονομίας. Η γεωπολιτική κρίση, η ενεργειακή κρίση και η παρ’ ολίγον τραπεζική κρίση με την χρεοκοπία της Silicon Valley Bank επηρεάζουν τις επιδόσεις της διεθνούς οικονομίας, δημιουργώντας σκεπτικισμό στους διεθνείς οργανισμούς.

Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και η γεωπολιτική αστάθεια διαρρηγνύουν την επενδυτική εμπιστοσύνη, οδηγώντας σε «θρυμματισμό» των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (FDI) και επηρεάζοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι, σύμφωνα με το IMF, θα είναι οι χαμηλότεροι της τελευταίας 20ετίας.

Παράλληλα, η συσταλτική νομισματική πολιτική των υψηλών επιτοκίων, ο πληθωρισμός και η αύξηση της τιμής του πετρελαίου (μετά τη μείωση της παραγωγής πετρελαίου κατά 700.000 βαρέλια από τον ΟΠΕΚ) συνθέτουν μια εικόνα ευθραυστότητας της διεθνούς οικονομίας. Αναπόδραστα, οι επιπτώσεις της «πολυκρίσης» αναμένεται να επηρεάσουν τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας για το 2023. Για το 2022, η ελληνική οικονομία πέτυχε μεγέθυνση περί το 6%, η οποία είναι υψηλότερη από τον μέσο ρυθμό μεγέθυνσης της Ευρωζώνης (3,5%). Μάλιστα, η μεγέθυνση αυτή συνοδεύτηκε από βελτίωση των δεικτών της απασχόλησης, αλλά με καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις (λόγω και του πληθωρισμού) συγκριτικά με αυτές που προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Επιπλέον, ο σημαντικός ρυθμός μεγέθυνσης, σε συνέργεια με τον πληθωρισμό, αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ. Προφανώς, η περιοριστική νομισματική πολιτική αναμένεται να αποκόψει τη δυναμική του πληθωρισμού (4,6% για τον Μάρτιο του 2023), περιορίζοντας όμως ταυτόχρονα τη δυναμική της οικονομικής μεγέθυνσης

σε ένα έτος που είναι το τελευταίο της ρήτρας διαφυγής από τις επιταγές του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να

έχει σειρά αρνητικών επιπτώσεων, τόσο για τα νοικοκυριά (ειδικά για τα περισσότερο ευάλωτα), όσο και για τις επιχειρήσεις (ειδικά για τις μικρότερες). Άλλωστε, η σημαντική άνοδος των επιτοκίων αναμένεται να επηρεάσει με αρνητικό τρόπο το ιδιωτικό χρέος, γεννώντας μια νέα γενιά νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs). Παρότι το ποσοστό των NPLs έχει συρρικνωθεί, το αυξημένο κόστος δανεισμού ενδέχεται να δυσχεράνει ακόμα περισσότερο την εξυπηρέτηση του υπάρχοντος δανεισμού. Στο σύνθετο αυτό πλαίσιο, η ελληνική οικονομία, εν μέσω πολλαπλού (;) εκλογικού κύκλου, αναμένεται να αναζητήσει τρόπους βελτίωσης της ανθεκτικότητάς της. Αναμφίβολα, σημαντικός παράγοντας της ανθεκτικότητας αυτής είναι ο τουρισμός.

Οι επιδόσεις του τουρισμού το 2022 ήταν εξαιρετικά ισχυρές, προσεγγίζοντας τις αντίστοιχες του 2019. Για το 2022, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση της τάξης του 67,9% σε σχέση με το 2021, με την εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση να αυξάνεται κατά 89,3%.

Στο πλαίσιο αυτής της μεγέθυνσης, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί το 2023, είναι απαραίτητη η διαμόρφωση κλαδικών παρεμβάσεων με στόχο την ενίσχυση των διακλαδικών διασυνδέσεων με άξονα τον τουρισμό.

Σύμφωνα με τα δεδομένα της έρευνας της ΕΣΕΕ, περισσότερο από το 54% της τουριστικής δαπάνης κατευθύνεται στη διαμονή και στις μεταφορές, με αποτέλεσμα οι δαπάνες για αγαθά και υπηρεσίες να απορροφούν χαμηλότερο ποσοστό. Στο πλαίσιο αυτό, η διασύνδεση του τουρισμού με τους κλάδους του εμπορίου, της δημιουργικής βιομηχανίας (creative industry) και της αγροδιατροφής είναι απαραίτητη και θα πρέπει να μετατραπεί σε παρεμβάσεις, οι οποίες μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τους ευρωπαϊκούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και της νέας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027.

Ειδικότερα, η επένδυση στον τουρισμό αγορών (shoppingtourism) μπορεί να δημιουργήσει πλούτο, να τον διανείμει ισότιμα, αλλά και να έχει θετικό αποτύπωμα σε κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά το 1ο Digital Accounting Conference την Τρίτη 21 Μαρτίου, όπου συμμετείχαν λογιστές, οικονομολόγοι, καθώς και στελέχη κρατικών φορέων, οργανισμών και επιχειρήσεων.

Εκτενείς ήταν οι αναφορές στο έργο του ψηφιακού μετασχημα-

τισμού, το οποίο εξελίσσεται στη χώρα μας, με βασικό όχημα την εφαρμογή Mydata και πρωτοπόρο-παραστάτη στην υλοποίηση

του έργου, τη λογιστική κοινότητα. Στο πλαίσιο αυτό, κράτος και επιχειρήσεις εκφράζουν σιγουριά για τις συμβουλευτικές ικανότητες του λογιστή, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε σημείο αναφοράς μεταξύ επιχείρησης και κράτους, δίνοντας λύσεις σε πολλές ανάγκες πέραν των τυπικών καθηκόντων του. Σημαντικά θέματα που συζητήθηκαν ήταν, επίσης, η μορφή που πρέπει να έχει το σύγχρονο λογιστικό γραφείο και οι ενέργειες κατάρτισης, στις οποίες πρέπει να προβεί κάθε λογιστής για τη δική του, προσωπική, ψηφιακή μετάβαση. Το 1ο Digital Accounting Conference διοργάνωσαν η Boussias και το περιοδικό FinancePro, σε συνεργασία με την ΠΑΕΛΟ. Υποστήριξαν οι εταιρείες Epsilon Net (χρυσός χορηγός), Specisoft (χορηγός) και Alpha Accounting Office (υποστηρικτής). Υποστηρικτής livestreaming ήταν η Coneq. Τις συζητήσεις συντόνισαν οι δημοσιογράφοι Νεφέλη Ράντου και Νίκος Υποφάντης, ενώ τις ερωτήσεις στα πάνελ υπέβαλαν οι Λάμπρος Μπέλεσης, Πρόεδρος, Τάσος Δουκέρης, Αντιπρόεδρος και Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Μέλος ΔΣ της ΠΑΕΛΟ.

Χαιρετισμός

Κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, χαιρετισμό απηύθυναν ο Λάμπρος Μπέλεσης, Πρόεδρος ΠΑΕΛΟ και ο Βασίλης Πρασσάς, CCO του Ομίλου Epsilon Net, οι οποίοι όρισαν εξ αρχής τον ρόλο του λογιστή στην όλη ψηφιακή μετάβαση, ως κομβικό σημείο και συνδετικό κρίκο μεταξύ κράτους και πολίτη, ενώ δεν παρέλειψαν να τονίσουν ότι η διαδικασία αυτή αποτελεί ευκαιρία αναβάθμισης του επαγγέλματός του. Ο Λάμπρος Μπέλεσης τόνισε ότι «στο κομμάτι των ψηφιακών αλλαγών εμπλέκεται πάντα το κράτος, η επιχείρηση, ο λογιστής και στη συνέχεια ο πολίτης» και στόχος του συνεδρίου είναι να αναδείξει αυτή τη σχέση, εξετάζοντας και διερευνώντας το μέλλον του επαγγέλματος, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από κρατικούς φορείς, τον επιχειρηματικό κόσμο και την κοινότητα των λογιστών και οικονομολόγων. Από την πλευρά του, ο Βασίλης Πρασσάς, συνεχάρη τους λογιστές-φοροτέχνες για «την πλάτη που βάζουν τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού, ειδικά από την πανδημία κι έπειτα» και για το πώς ανταποκρίθηκαν στις συχνές αλλαγές, ενώ υπογράμμισε ότι «για τους λογιστές, ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι στρατηγική επιλογή αν θέλουν να πάνε ένα βήμα μπροστά».

1η Ενότητα: Ο ρόλος του Λογιστή στην ψηφιακή μετάβαση της ελληνικής οικονομίας

Την πρώτη ενότητα άνοιξε ο Γεώργιος Πιτσιλής, Διοικητής ΑΑΔΕ, με τη φράση «το μέλλον, ή το διαμορφώνεις ή το υφίστασαι», την οποία επικαλέστηκαν επανειλημμένως οι σύνεδροι

κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, δίνοντας το στίγμα για τις προθέσεις του κλάδου. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Διοικητής τόνισε ότι η Αρχή έχει εργαστεί συστηματικά τα τελευταία χρόνια για να διαμορφώσει το ψηφιακό μέλλον και το ψηφιακό παρόν, με φιλικό περιβάλλον εφαρμογών, αλλά και αξιολόγηση των αναγκών σε επίπεδο διαδικασιών, ενώ αναφέρθηκε στην εφαρμογή Mydata ως «τη μεγαλύτερη ψηφιακή μεταρρύθμιση που τρέχει αυτήν την περίοδο». Υποστήριξε ότι ο ρόλος των λογιστών σε όλα αυτά είναι κεντρικός και ότι είναι «πολύ σημαντικό στη νέα εποχή να έχουμε παραστάτη και συνεργάτη τον επιστήμονα-λογιστή, που δεν κάνει απλώς καταχωρητική δουλειά, αλλά εφαρμόζει σωστά τις διατάξεις, μειώνοντας τους κινδύνους, προς όφελος της κοινωνίας, της οικονομίας και του υγιούς επιχειρείν». Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο Νίκος Σοφιανός, τ. ΓΓ και Μέλος ΔΣ του ΕΒΕΑ, ο οποίος χαρακτήρισε χιουμοριστικά τον λογιστή «πολυεργαλείο», καθώς «πρέπει να δώσει λύση σε πολλά θέματα της επιχείρησης που πολλές φορές ξεφεύγουν της καθαρά λογιστικής δουλειάς». Συνόψισε, λέγοντας ότι «η ύπαρξη ενός πολύ καλού λογιστή είναι πολύ σημαντική υπόθεση για κάθε επιχείρηση», αλλά και ότι «ο καλός λογιστής πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς και για πολλά θέματα».

Για τις επιπτώσεις της ψηφιακής μετάβασης στον τομέα του τουρισμού μίλησε ο Γρηγόρης Τάσιος, Πρόεδρος Ομοσπονδίας Τουριστικών Επιχειρήσεων, υποστηρίζοντας ότι η διαδικασία αποτέλεσε επανάσταση στα λογιστικά πρότυπα και ότι στην ξαφνική αυτή αλλαγή, «δεν έχουμε απλώς έναν λογιστή δίπλα μας, αλλά κάποιον που πρέπει να ξέρει τα πάντα σε σχέση με αυτόν τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Δεν ήμασταν απόλυτα έτοιμοι για αυτό. Μάθαμε ο ένας πάνω στον άλλο, μέσα στην πανδημία. Για τα ξενοδοχεία, ο λογιστής είναι βασικό σημείο αναφοράς και βρίσκεται στην πρώτη τριάδα των στελεχών πλέον».

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αλλάζει και τον ίδιο τον ρόλο του λογιστή, ο οποίος δεν είναι πια απλώς διεκπεραιωτικός, αλλά συμβουλευτικός και με στρατηγική αξία για την ανάπτυξη της επιχείρησης. Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, υποστήριξε ότι «η ψηφιακή τεχνολογία μετασχηματίζει τα πάντα στη ζωή μας και καλούμαστε να προσαρμοστούμε όλοι.

Το Mydata είναι η μεγαλύτερη ψηφιακή

μεταρρύθμιση που τρέχει

αυτήν την περίοδο

Κωνσταντίνος Αγραπίδας

Κόλλιας Ιωάννης Κουτκουδάκης

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην ψηφιακή διακυβέρνηση, η οποία είναι ορατή και στη φορολογική διοίκηση, με θετικό αντίκτυπο στην επιχειρησιακή λειτουργία. Πέρα από αυτό, αλλάζει και η διοικητική λογιστική, όπου όλα μπορούν να ψηφιοποιηθούν, ωφελώντας όχι μόνο τις μεγάλες, αλλά και τις μικρές επιχειρήσεις».

Πρόεδρος επέστησε την προσοχή στο θέμα της νοοτροπίας, παροτρύνοντας «να εξαλείψουμε τη γραφειοκρατία και όχι να την μετατρέψουμε απλώς σε ψηφιακή».

2η Ενότητα: Οι επίκαιρες προκλήσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό

του λογιστηρίου και του λογιστικού γραφείου

Την επίδραση των εφαρμογών Mydata και ΕΡΓΑΝΗ και την ανταπόκριση του κλάδου εξέτασε η 2η ενότητα.

Ο Ρένος Καραστάθης, Προϊστάμενος Δ/νσης Στρατηγικής Τεχνολογιών Πληροφορικής στη Γενική Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΑΑΔΕ, υποστήριξε τη σημασία της εφαρμογής Mydata με αριθμούς: «Οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις είναι σχεδόν 1,2 εκατ., δηλαδή σχεδόν το 100% όλων των επιχειρήσεων και έχουν διαβιβαστεί περίπου 2 δισ. παραστατικά», ενώ οι αριθμοί αυτοί αυξάνονται και η ψηφιακή κουλτούρα διαδίδεται.

«Το Mydata είναι το μεγαλύτερο έργο των τελευταίων 30 ετών στον ψηφιακό μετασχηματισμό και ειδικά για τη φορολογική διοίκηση. Επηρεάζει τη συμπεριφορά των επιχειρήσεων, των εταιρειών λογισμικού, των λογιστών και της ΑΑΔΕ, για τη νέα ψηφιακή σχέση που θέλουμε να επιτύχουμε», δήλωσε ο Αντώνης Ντίνος, Προϊστάμενος Ψηφιακής Απεικόνισης Συναλλαγών & Διαβίβασης Δεδομένων, Δ/νση Ελεγκτικών Διαδικασιών στη Γενική Δ/νση Φορολογίας της ΑΑΔΕ.

Από την πλευρά του, ο Κωνσταντίνος Αγραπίδας, Γενικός Διευθυντής Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία και Ένταξης στην Εργασία, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, τόνισε ότι το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ εξασφαλίζει διαφάνεια, καθώς «καταγράφει σε πραγματικό χρόνο την εργασιακή σχέση του εργαζόμενου με την επιχείρηση. Μετεξελίσσεται διαρκώς για την προστασία των δικαιωμάτων του εργαζομένου, για τη σωστή αμοιβή του και για τον πραγματικό χρόνο εργασίας του».

Ο Δημήτρης Πανόπουλος, Αναλυτής Δεδομένων της Αγοράς Εργασίας στο Τμήμα Μηχανισμού Διάγνωσης της Αγοράς Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας, αναφέρθηκε στον μηχανισμό διάγνωσης που συνδέεται με το ΕΡΓΑΝΗ, ως ολοκληρωμένο εργαλείο ΒΙ που καινοτομεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ εξήγησε ότι «είναι πληροφοριακό σύστημα που συνυπολογίζει δεδομένα από πολλές εθνικές βάσεις δεδομένων και επιτρέπει να διαμορφώνονται συνδυαστικές διαδραστικές καρτέλες και πολλά σενάρια συγκρίσεων».

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Γιώργος Χριστόπουλος, Φοροτεχνικός-Οικονομολόγος, με συγγραφική και διδακτική εμπειρία, επιστημονικός συνεργάτης του Taxheaven, μέλος της Μental Group Γ. Χριστόπουλος και Συνεργάτες και τ. καθηγητής ΤΕΙ. «Ο ρόλος του λογιστή στη νέα εποχή θα ανα -

βαθμιστεί ή θα χάσει σπουδαιότητα. Προς το παρόν έχουμε δει μόνο επιβάρυνση στην καθημερινότητα των λογιστικών γραφείων», υποστήριξε, ενώ παρότρυνε τη νέα γενιά λογιστών «να ενημερώνεται συνεχώς – λογιστική και τεχνολογία πρέπει να πηγαίνουν μαζί».

Ο

Ιορδάνης Πέτσογλου, CEO της Alpha Logistiki Accounting Office, αναγνώρισε ότι οι εφαρμογές Mydata και ΕΡΓΑΝΗ αναβαθμίζουν τον κλάδο, μολονότι υπάρχουν ακόμη προβλήματα, όπως ότι «6 στις 10 επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να στέλνουν στοιχεία στο σύστημα». Αυτό, δήλωσε, το επωμίζονται οι λογιστές και γι’ αυτό ζητούν χρόνο «για να μάθουν τα εργαλεία και να τα αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα». Ο Αριστείδης Ζέρβας, CFO της Kleemann Group, συμφώνησε ότι είναι πρωτοποριακές αυτές οι εφαρμογές, αλλά ότι «πρέπει ακόμη να αυξήσουμε την παραγωγικότητά μας». Εξέφρασε την πεποίθηση ότι το επάγγελμα του λογιστή θα αλλάξει «προς το καλό και ο λογιστής θα εξελιχθεί σε αναλυτή που θα βοηθά τον επιχειρηματία και το κράτος στη λήψη σωστών αποφάσεων». Τέλος, σύμφωνα με τον Ιωάννη Κουτκουδάκη, CFO του Ομίλου Epsilon Net, «το επιχειρείν στην Ελλάδα το 2023 απαιτεί πλήρη πρόσβαση στην πληροφορία και ανάλυση δεδομένων για την καλύτερη λήψη αποφάσεων, προκειμένου ο λογιστής να αποτελέσει απαραίτητο σύμβουλο εξέλιξης της επιχείρησης. Διανύουμε την εποχή της πληροφορίας και, όποιος την έχει και τη χρησιμοποιεί σωστά, έχει δύναμη».

3η Ενότητα: Οι σύγχρονες υπηρεσίες

του εκσυγχρονισμένου λογιστικού γραφείου

και του λογιστηρίου της επιχείρησης

«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός διαφοροποιεί τελείως το λογιστικό επάγγελμα και δημιουργεί νέες απαιτήσεις στην οργάνωση και εξέλιξη του επαγγέλματος», δήλωσε ο Λάμπρος Μπέλεσης κατά τη διάρκεια της συζήτησης, συμπυκνώνοντας το κυρίαρχο πνεύμα. Οι σύνεδροι βλέπουν ευκαιρίες, παροτρύνουν τον λογιστή να αναλάβει πρωτοβουλίες για την εξέλιξή του, τονίζουν την αξία του ανθρώπινου παράγοντα και προειδοποιούν για τους κινδύνους της ψηφιακής γραφειοκρατίας.

Η προσωπική σχέση του λογιστή με τον πελάτη του είναι πλεονέκτημα, αλλά πρέπει να το καλλιεργεί, να είναι ανοιχτός σε συνεργασίες με μεγαλύτερα γραφεία και να αντιμετωπίζει το γραφείο του ως επιχείρηση. Στη συζήτηση περί κοστολόγησης των υπηρεσιών του λογιστικού γραφείου, τονίστηκαν η αξία του υγιούς ανταγωνισμού, η ανάγκη τα λογιστικά γραφεία να κρατούν υψηλά την ποιότητα των υπηρεσιών τους ώστε να διεκδικούν καλές αμοιβές, αλλά και η σημασία της επένδυσης σε νέες τεχνολογίες που θα φέρουν προστιθέμενη αξία. Τις εργασίες της 3ης ενότητας άνοιξε ο Μιχάλης Πόλυγγερ, Πρόεδρος Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών, υποστηρίζοντας ότι «η σύνδεση του επαγγέλματός μας με την αγορά είναι το σημείο όπου πρέπει να στοχεύουμε όλοι, είτε εκπροσωπούμε τον κλάδο, είτε από οποιαδήποτε άλλη θέση, προκειμένου να αναβαθμιστεί το επάγγελμα», ενώ προειδοποίησε ότι η ψηφιοποίηση δεν θα φέρει εντυπωσιακό αποτέλεσμα αν συνοδεύεται από ηλεκτρονική γραφειοκρατία.

Ευστάθιος Λιακόπουλος Πέτρος Μανδηλαράς

Θοδωρής Ματσαντώνης Λάμπρος Μπέλεσης

Ντίνα Μπουρούνη Αντώνης Ντίνος

Βασίλης Παναγιωτόπουλος Δημήτρης Πανόπουλος

Νίκος Παππάς Σουσάνα Πατσούμη-Κάλφα

Από την πλευρά του, ο Ευστάθιος Λιακόπουλος, Founder & CEO της BSS, θεωρεί ότι η τρέχουσα συγκυρία επιτρέπει στον λογιστή να παράγει και υπηρεσίες οικονομικού συμβούλου: «Για τον κλάδο είναι εξαιρετική περίοδος και ο ρόλος μας είναι πάρα πολύ σημαντικός στο να καθοδηγήσουμε την επιχειρηματικότητα σε νέο μέλλον, πιο ουσιαστικό για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων»

και προτρέπει τον παραδοσιακό λογιστή να περάσει σε μοντέλο εξελιγμένου λογιστικού γραφείου.

Από άλλη κατεύθυνση προσέγγισε τις ευκαιρίες εκσυγχρονισμού η Μαρία Σκοτάδη, Οικονομόλογος, Λογίστρια, Φοροτεχνικός Α’ τάξης, θεωρώντας ότι «οι θέσεις εργασίας με έντονο το ανθρώπινο στοιχείο όπως η λογιστική, είναι απίθανο να καταληφθούν» από

την ΤΝ. Υπογράμμισε ότι «πλέον, δεν είμαστε μόνο επιστήμονες, αλλά και επιχειρηματίες» και παρότρυνε τα λογιστήρια να επενδύσουν «στο βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που δεν θα πάψει ποτέ να είναι ο άνθρωπος».

Τη σημασία της ανθρώπινης συμβολής τόνισε και ο Ιωάννης Αραμπατζής, CFO στην Timac Agro-Λύδα, ο οποίος δήλωσε ότι «η δική μας αξία είναι να φέρουμε τα πράγματα στην ελληνική πραγματικότητα» και προσέθεσε ότι είναι σημαντικό «να δούμε με την ανθρώπινη ματιά που πάει το επάγγελμα», καταλήγοντας ότι «η πρόοδος θα επέλθει από προσωπικές εμπειρίες και γνώσεις, οι οποίες διευρύνονται από την τεχνολογία».

Για τον Θοδωρή Ματσαντώνη, CFO της Cafetex, «το μεγάλο στοίχημα είναι η αποτελεσματική αξιοποίηση όλων των ψηφιακών εργαλείων», η οποία συνδέεται και με κατάλληλα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. «Ο συνδυασμός των δύο δίνει τη δυνατότητα διείσδυσης, ανάλυσης και επεξήγησης δεδομένων», για την ορθότερη λήψη αποφάσεων στις επιχειρήσεις.

Στην εισήγησή του, ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κωνσταντίνος Κόλλιας, υποστήριξε ότι, σε περιβάλλον, όπου «η ψηφιοποίηση κάθε είδους υπηρεσίας προχωρά με ασύλληπτες ταχύτητες, ο λογιστικός κλάδος δεν μπορεί να μένει πίσω από τις εξελίξεις» και συμπλήρωσε: «Είμαστε υπέρ της εξέλιξης της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης των διαδικασιών, αλλά χωρίς βιασύνη, με διαβούλευση, πάνω από όλα με σεβασμό στον κλάδο που καλείται να εφαρμόσει όλα αυτά που σχεδιάζονται και νομοθετούνται, δηλαδή στους λογιστές-φοροτεχνικούς». Ως προς τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα πολύ μικρά γραφεία, προτρέπει «να έχουν αυτιά και μάτια ανοιχτά, να προσαρμοστούν και να εκμεταλλευθούν τα προγράμματα για να επιβιώσουν», καθησυχάζοντας πάντως ότι «η αγορά έχει χώρο για όλους».

4η Ενότητα: Ο Λογιστής ως επιχειρηματικός σύμβουλος

Τη σημασία του σωστού positioning, τις προκλήσεις που εκπορεύονται από την έλλειψη νεοεισερχόμενων στον κλάδο, αλλά και τις ευκαιρίες για ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου του λογιστή χάρη στα ψηφιακά εργαλεία, πρόβαλαν στην 4η ενότητα οι σύνεδροι, ενώ συζητήθηκαν τα εργαλεία που πρέπει να διαθέτει ο λογιστής για αυτήν την αναβάθμιση. Ακόμη και τα μικρά λογιστικά γραφεία μπορούν να προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες, αρκεί να επενδύσουν στην ανάπτυξή τους οι ίδιοι οι λογιστές,

και να δημιουργήσουν τις συναφείς λύσεις. Ως προς την οργάνωση που πρέπει να έχει το σύγχρονο λογιστικό γραφείο, το συμπέρασμα ήταν ότι πρέπει να διαθέτει χωριστά τμήματα, π.χ. μισθοδοσία, Mydata, R&D, ώστε να λειτουργεί ως επιχείρηση, με το βλέμμα στραμμένο στην αγορά.

Ο Δημήτρης Δημητρίου, CEO & Founder, CPA Ορκωτοί Λογιστές & Σύμβουλοι, σχολίασε ότι «η ψηφιοποίηση ακόμη δεν έχει πάρει σάρκα και οστά όπως θέλουμε στο λογιστικό επάγγελμα», ενώ τόνισε ότι «δεν πρέπει να είμαστε με παρωπίδες, αλλά να αναπτύξουμε το επιχειρηματικό μοντέλο, που έχει μείνει πίσω». Ο λογιστής σήμερα έχει αναβαθμιστεί σε σύμβουλο, υποστήριξε η Σουσάνα Πατσούμη-Κάλφα, Co-Founder & CBO, Atlas Consulting, ενώ υπογράμμισε ότι «η συμβουλευτική αναπτύσσεται με τα χιλιόμετρα που γράφουμε κι εμείς οι ίδιοι ως επιχειρηματίες».

Με αυτό συμφώνησε η Άννα Σπαθή, CEO, Acis Consulting, η οποία δήλωσε επίσης, «οφείλουμε να παρέχουμε συμβουλές για τη λήψη αποφάσεων σε θέματα χρηματοοικονομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας».

«Έχουμε ανάγκη τα εργαλεία που παρέχουν ευκολία στην εφαρμογή της διοικητικής λογιστικής», σύμφωνα με τον Θεοκλή Βασιλειάδη, CEO & Founder της Specisoft, ο οποίος θεωρεί ότι «αν κάποιος έχει βγει από ένα πανεπιστήμιο ως οικονομολόγος, δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην είναι σύμβουλος επιπέδου, αρκεί να εκπαιδεύεται συνεχώς». Η Γεωργία Σουρλαντζή, Finance Director, AbbVie, θεωρεί πως «για τον λογιστή του μέλλοντος απαιτείται πρώτα growth mindset και η περιέργεια να κατανοήσει τις ανάγκες του πελάτη του και τις ανάγκες της επιχείρησης», ενώ συμπλήρωσε ότι πρέπει να εξοικειωθεί με τα τεχνολογικά εργαλεία.

5η Ενότητα: Η δια βίου εκπαίδευση

των λογιστών σε εξειδικευμένα θέματα

και κριτήρια επιλογής και αξιολόγηση

του Λογιστή του μέλλοντος

Εκ των ων ουκ άνευ η δια βίου εκπαίδευση για τον λογιστή, καθώς οι απαιτήσεις και συνθήκες της εργασίας του μεταβάλλονται συνεχώς. Πολύτιμη κρίθηκε η πανεπιστημιακή εκπαίδευση, αλλά όχι επαρκής: αναγκαία η περαιτέρω κατάρτιση, τόσο σεμιναριακά, όσο και on-the-job, δεδομένου ότι κάθε εταιρεία έχει δική της κουλτούρα. Επιπλέον, εκτός από hard skills, οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν εξίσου ανεπτυγμένα soft skills, ώστε να καθίστανται ανταγωνιστικοί και ευπροσάρμοστοι. Οι σύνεδροι συμφώνησαν ότι εξίσου αναγκαίες είναι η κριτική θεώρηση και η ηθική.

Ο Μιχάλης Σαμωνάς, Γενικός Διευθυντής ΣΙΔΜΑ, χαρακτηριστικά δήλωσε ότι «η δια βίου μάθηση είναι υποχρεωτική», όχι προαιρετική και «όποιος θέλει να κάνει αυτό το επάγγελμα, πρέπει να επενδύει πολύ χρόνο στη μάθηση».

Εξίσου κάθετος και ο Νίκος Παππάς, CFO της Isomat, ο οποίος υποστήριξε ότι «το επάγγελμα απειλείται, αν δεν αλλάξει ο ίδιος ο λογιστής» και ότι «πρέπει να έχουμε πάντα γνώση του τί γίνεται εκτός Ελλάδος, αν θέλουμε ελληνικές επιχειρήσεις να γίνονται πολυεθνικές».

Γιάννης Χατζηθεοδοσίου Γιώργος Χριστόπουλος

Ο Διευθυντής Σπουδών του ΚΕΛΕ, Νίκος Γκούντας, από την πλευρά του, συνέδεσε το πρόβλημα ανεύρεσης νέων στελεχών με το χάσμα μεταξύ πανεπιστημίου και αγοράς εργασίας και υποστήριξε ότι «ο νέος λογιστής οφείλει να εξελίξει τις γνώσεις του σε πρακτικό επίπεδο», κάτι που μπορεί να λύσει η δια βίου εκπαίδευση. «Με τη συμμετοχή σε σεμινάρια αποκτά κανείς πρόσβαση σε γνώση που δεν παρέχεται στις διδακτικές αίθουσες του πανεπιστημίου», υποστήριξε η Ντίνα Μπουρούνη, HR Consultant στην Achieve Performance και διευκρίνισε ότι τη γνώση αυτήν την παρέχουν έμπειροι σύμβουλοι, από τους οποίους ο εκπαιδευόμενος μπορεί να διδαχθεί και καλές πρακτικές.

Ο Πέτρος Μανδηλαράς, ACCA, ΟΕΛ και Partner στην Argo Audit, έριξε το βάρος στην αξία των soft skills, δηλαδή, μεταξύ άλλων, «να μπορεί να είναι και λίγο ψυχολόγος, ώστε να ζυγίζει τις καταστάσεις», δεδομένου ότι ο λογιστής συχνά καλείται να έχει αρμοδιότητες έξω από τα αυστηρά λογιστικά δεδομένα.

Στο ερώτημα αν τα πανεπιστήμια μπορούν να παράγουν πτυχιούχους έτοιμους για την αγορά εργασίας, ή αν απαιτείται επιπλέον σεμιναριακή εκπαίδευση, οι ομιλητές αναγνώρισαν το υψηλό επίπεδο της εκπαίδευσης στο ελληνικό πανεπιστήμιο, αλλά εντοπίζουν χάσμα μεταξύ της θεωρητικής εκπαίδευσης και των καθημερινών αναγκών των επιχειρήσεων. Εδώ υπεισέρχεται ο ρόλος των επαγγελματικών τίτλων, οι οποίοι εξασφαλίζουν πρακτικά εφόδια. Άλλα χαρακτηριστικά που φαίνεται να ζητά η αγορά, στο στάδιο επιλογής προσωπικού, είναι η νοοτροπία του υποψήφιου που καθορίζει αν αυτός θα προσαρμοστεί στην εταιρική κουλτούρα ή όχι, η κινητοποίησή του και η αντοχή του χαρακτήρα σε συνθήκες πίεσης.

Στον επίλογό του κατά τη λήξη του συνεδρίου, ο Βασίλης Καφίρης, Διευθυντής Σύνταξης του περιοδικού FinancePro και διοργανωτής του συνεδρίου εκ μέρους της Boussias, δήλωσε ότι στόχος είναι να διατηρηθεί η κοινότητα διαλόγου που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου, ενώ σχολίασε ότι, στην εθνική προσπάθεια προς την ψηφιακή μετάβαση, η συμβολή του λογιστικού κλάδου είναι κρίσιμης σημασίας και ως τέτοια πρέπει να αναγνωριστεί από όλους.

DIGITAL TRANSFORMATION

myDATA: Ένα ψηφιακό στοίχημα

που όλοι θέλουν να κερδηθεί

Εμπόδιο η πολυνομία και η πολυπλοκότητα του φορολογικού μας

Από τον Οκτώβριο του 2021 που μπήκε σε σταθερή τροχιά η πλατφόρμα

myDATA, έχει συμβάλλει καθοριστικά στην περαιτέρω ψηφιοποίηση

των οικονομικών τμημάτων των επιχειρήσεων.

σταδιακή κατάργηση του βασιλείου του χαρτιού και το πέρασμα στην πλήρη αυτοματοποίηση αποτελούν στόχο τόσο για τις φορολογικές αρχές όσο και για τις επιχειρήσεις. Η διαδικασία ωστόσο δεν είναι καθόλου απλή. Γίνονται βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως απέχουμε

πολύ από το επιθυμητό επίπεδο. Οι συνεχείς, άλλωστε, παρατάσεις που δίνει η ΑΑΔΕ ως προς τη διαβίβαση στοιχείων είναι ενδεικτικές των δυσκολιών που αντιμετωπίζει η εφαρμογή της ψηφιακής μεταρρύθμισης.

Δεν είναι λίγα τα οικονομικά στελέχη τα οποία, παρότι διάκεινται θετικά ως προς το myDATA και την ηλεκτρονική τιμολόγηση, εκφράζουν τον προβληματισμό τους για τα έως τώρα επιτεύγματα. Οι πρόσθετοι ανθρώπινοι πόροι που χρειάστηκαν να δεσμεύσουν προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της πλατφόρμας είναι μια βασική παράμετρος του προβληματισμού τους. Η πολυνομία και η πολυπλοκότητα του φορολογικού μας συστήματος δημιουργούν προβλήματα που είναι αναγκαίο να ξεπεραστούν τάχιστα. Τα οικονομικά στελέχη δεν έχουν δει ακόμη να απελευθερώνεται χρόνος από την καθημερινότητά τους προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα να ασχοληθούν με την επεξεργασία δεδομένων που θα βοηθήσουν στη στρατηγική ανάπτυξης των επιχειρήσεων.

Ο προβληματισμός που προαναφέραμε ενισχύεται και από τα στοιχεία που συλλέξαμε ως FinancePro από το LinkedIn. Σε πρόσφατη ανάρτησή μας στη σελίδα του περιοδικού, καλέσαμε τα οικονομικά στελέχη να αποτιμήσουν την πορεία του myDATA ψηφίζοντας μία από τις παρακάτω τέσσερις επιλογές:

1.Θετική μεταρρύθμιση

2.Έχει δρόμο μπροστά της

3.Μας έχει κάνει τη ζωή δύσκολη

4. Ήταν καλύτερα πριν

Στην ψηφοφορία μετείχαν 34 στελέχη. Τα 19 εξ αυτών (56%) επέλεξαν τη δεύτερη απάντηση, κάτι που δείχνει πως, παρά τον θετικό βηματισμό, η ψηφιακή μεταρρύθμιση των φορολογικών αρχών έχει ακόμα να διανύσει πολύ δρόμο για να φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο. Ως θετική μεταρρύθμιση αποτιμούν το myDATA δέκα στελέχη (29%), και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη καθώς είναι καθοριστική η συμβολή της στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Υπάρχουν επίσης πέντε στελέχη (15%) που ψήφισαν την τρίτη επιλογή, τα οποία εκφράζουν κατά τη γνώμη μας τον προβληματισμό τους για την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος το οποίο απαιτεί πρόσθετους ανθρώπινους πόρους. Κανείς, τέλος, δεν ψήφισε την τέταρτη επιλογή.

Στατιστικά στοιχεία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, έως τις 18 Απρίλιου είχαν διαβιβασθεί 2.004.988.884 παραστατικά αξίας 1.400.688.778.244 ευρώ.

Αυτά έχουν διαβιβαστεί ως εξής: μέσω Παρόχων 130.575.233, μέσω ERP 1.857.368.700, μέσω e timologio 12.108.745, μέσω φόρμας 4.901.430.

Οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις είναι 1.204.323, οι εγγεγραμμένοι χρήστες στο e timologio είναι 289.960 και οι ηλεκτρονικοί πάροχοι είναι 12.

Το FinancePro απευθύνθηκε σε οικονομικά στελέχη και σε γνώστες της αγοράς και τους έθεσε το ερώτημα πώς αποτιμούν τη μέχρι τώρα πορεία του myDATA. Οι απαντήσεις που πήραμε είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.

συστήματος

Ευκαιρία για αναβάθμιση του ρόλου των οικονομικών στελεχών

«Λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι σήμερα εμπειρία μας από τη συνεργασία με τα οικονομικά στελέχη στον τομέα των myDATA, εκτιμούμε ότι η πλειονότητα των στελεχών αναγνωρίζει τόσο τη σημαντικότητα του εγχειρήματος όσο και την αυτοματοποίηση που η πλήρης εφαρμογή του θα επιφέρει στην καθημερινότητά τους», μας λέει ο Νίκος Γκερέκος, Διευθυντής Υπηρεσιών Εγκατεστημένης Βάσης της Entersoft.

«Επίσης αναγνωρίζουν την ευκαιρία για αναβάθμιση του ρόλου τους, καθώς θα τους δοθεί η δυνατότητα για ενασχόληση με πιο ουσιαστικούς ελέγχους και θα έχουν χρόνο για επεξεργασία των δεδομένων και εξαγωγή πιο ποιοτικής πληροφορίας. Παράλληλα, εκφράζουν τον προβληματισμό και την ανησυχία τους για τον επιπλέον χρόνο που σήμερα απαιτείται για την εναρμόνιση στις διαρκείς αλλαγές και τις πιεστικές προθεσμίες για τις οποίες η πλατφόρμα ειδικά στην αρχή δεν ήταν έτοιμη», τονίζει.

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

«Όσον αφορά την πιο μεσοπρόθεσμη προοπτική για αυτόματη συμπλήρωση της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ και του εντύπου Ε3 με ταυτόχρονη διασταύρωση των φορολογικών στοιχείων από την πρωτογενή καταχώρηση και μάλιστα με άμεσο (live) ηλεκτρονικό τρόπο, θα αποτελέσει πράγματι ένα τεράστιο άλμα για τον φορολογικό μηχανισμό προς την κατεύθυνση της διαφάνειας και του ελέγχου της φοροδιαφυγής», προσθέτει.

Θα διευκολύνει σε φορολογικούς ελέγχους

«Για τα στελέχη των οικονομικών διευθύνσεων σίγουρα έχει προστεθεί ένας επιπλέον όγκος εργασίας καθημερινά, πέραν τον όσων ‘τρέχει’ ένα λογιστήριο», τονίζει ο Δημήτρης Γόντικας, Senior Accountant, NEOTEX S.A.

«Για να δουλεύει ορθά αυτός ο όγκος διασταυρώσεων και αποκλίσεων και να αντικατοπτρίζεται αυτό και στην ΑΑΔΕ θα δημιουργηθεί

η αναγκαιότητα νέων θέσεων εργασίας, το οποίο αφενός μεν είναι θετικό για τη μείωση της ανεργίας, από την άλλη αυξάνει το μισθολογικό κόστος για τους εργοδότες και δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα μεταφραστεί αυτό», σημειώνει.

ΝΙΚΌΣ ΓΚΕΡΕΚΌΣ

Δ/ντής Υπηρεσιών Εγκατεστημένης Βάσης

της Entersoft

«Η πλειονότητα των στελεχών αναγνωρίζει τόσο

τη σημαντικότητα του εγχειρήματος όσο και

την αυτοματοποίηση που η πλήρης εφαρμογή

του θα επιφέρει στην καθημερινότητά τους»

«Η προσυμπλήρωση του Φ2 είναι σίγουρα ένα πολύ καλό βήμα για την αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση των διαδικασιών για ένα λογιστήριο, το οποίο προέρχεται από το myDATA. Βέβαια, πέρα από την πλευρά των εσόδων, που μια επιχείρηση με ηλεκτρονική τιμολόγηση που ανεβάζει τα έσοδά της κάθε μήνα μπορεί να τα συμφωνεί και να διευκολύνεται από αυτήν τη προσυμπλήρωση, δεν ισχύει το ίδιο για τα έξοδα που είναι πονεμένη υπόθεση. Τώρα όσον αφορά τον φορολογικό μηχανισμό σίγουρα θεωρώ ότι το myDATA θα διευκολύνει σε φορολογικούς ελέγχους, όπου όσοι ‘κοκκινίζουν’ λόγω μη τήρησης των διαδικασιών και των υποχρεώσεων του myDATA, θα ελέγχονται χωρίς να μπορούν να ‘κρυφτούν’», αναφέρει.

Ορόσημο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων

«Το project myDATA είναι αδιαμφισβήτητο πως, είτε κάποιος συμφωνεί είτε διαφωνεί, αποτελεί ορόσημο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων και των λογιστηρίων», αναφέρει ο Αναστάσιος Δουκέρης Λογιστής-Φοροτεχνικός Α' τάξης. «Το εγχείρημα αυτό συνεχίζει να αποτελεί ‘μήλον της έριδος’ μεταξύ του λογιστικού κόσμου και της φορολογικής διοίκησης. Δεν θυμάμαι καμία άλλη μεταρρύθμιση να έχει προκαλέσει τόση αντίδραση από τη μία, αλλά και να έχει παράλληλα τόση ένθερμη υποστήριξη από μια σημαντική μερίδα των οικονομικών στελεχών. Η φορολογική διοίκηση προβάλλει σε κάθε τόνο τη χρησιμότητα της πλατφόρμας myDATA για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την απλοποίηση των ελέγχων και διασταυρώσεων, καθώς και τη σταδιακή συμπλήρωση των εντύπων μέσα από αυτήν», επισημαίνει.

«Το myDATA έχει σαφώς συμβάλλει καθοριστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων, αλλά και ευρύτερα των ελληνικών επιχειρήσεων»

«Θεωρώ πως η ΑΑΔΕ έχει αναγνωρίσει τα όποια προβλήματα υπάρχουν, κυρίως στο σκέλος των εξόδων και δίνει και τον απαραίτητο χρόνο προσαρμογής, χωρίς να επιβάλλει ποινές. Τα οικονομικά στελέχη εκπαιδεύονται συνεχώς σε ένα νέο περιβάλλον που εξελίσσεται και βελτιώνεται και το χρησιμοποιούν ως εργαλείο δουλειάς. Ζητούμενο η απλοποίηση», προσθέτει.

στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των αρμόδιων φορέων. Φαινόταν ήδη εδώ και αρκετά χρόνια η αναγκαιότητα της ύπαρξης

αρχή έγινε με την εφαρμογή myDATA (my Digital Accounting and Tax Application), ενώ ακολούθησε σε σύντομο χρονικό διάστημα (Ιούλιος του 2020) η ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω πιστοποιημένων παρόχων για τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Μετά σχεδόν από 3 χρόνια και παρά την αρχική αναστάτωση στα Λογιστήρια, η αγορά φαίνεται να έχει προσαρμοστεί και να βλέπει θετικά την εφαρμογή του myDATA για τα έσοδα, ενώ με ικανοποιητικούς ρυθμούς προχωράει και η υιοθέτηση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Ασφαλώς υπάρχουν σημεία τα οποία χρήζουν βελτίωσης και για αυτό τον λόγο η ΑΑΔΕ και η ΓΓΠΣ βρίσκονται σε συνεχή διαβούλευση με τους επαγγελματικούς φορείς και τις εταιρείες τεχνολογίας. Επιπλέον τα αρμόδια υπουργεία προκειμένου να επιταχύνουν την εισαγωγή των εταιρειών στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα έδωσαν φορολογικά κίνητρα για την άμεση εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, ενώ συνεχώς ανακοινώνονται προγράμματα χρηματοδότησης που την περιλαμβάνουν ως επιλέξιμη δαπάνη. Τους επόμενους μήνες αναμένεται να ενταθεί η προσπάθεια για την εισαγωγή των εταιρειών στην ηλεκτρονική τιμολόγηση. Ένα μέτρο που προγραμματίζεται άμεσα είναι η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση στον Δημόσιο Τομέα, ενώ για τη συνέχεια σχεδιάζεται και η αποϋλοποίηση των Δελτίων Αποστολής, μια πραγματική «επανάσταση» στην εφοδιαστική αλυσίδα, καθώς η μεταφορά και παράδοση θα γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα. Ασφαλώς εκτός από τα κίνητρα και την πίεση από το Ελληνικό κράτος για την ηλεκτρονική διασύνδεση των λογιστηρίων με την Εφορία, υπάρχουν και σημαντικά οφέλη για τις επιχειρήσεις, όπως μείωση των λειτουργικών εξόδων έκδοσης και αποστολής παραστατικών, μείωση του κόστους αρχειοθέτησης και εύρεσης παραστατικών, άμεση και ορατή παραλαβή των τιμολογίων από τους αποδέκτες. Το κυριότερο όμως είναι ότι η ηλεκτρονική τιμολόγηση οδηγεί και σε νέες πρωτοποριακές εφαρμογές όπως για παράδειγμα την «ανέπαφη» αγορά από φυσικό κατάστημα,

χωρίς να χρειαστεί ο πελάτης να έρθει σε επαφή με τον πωλητή ή να περάσει από το ταμείο. Το μόνο που απαιτείται είναι να διαθέτει ένα κινητό τηλέφωνο και το προϊόν στο ράφι να διαθέτει “QR code”. Η έκδοση αποδείξεων Λιανικής εξάλλου με το μηχανισμό της ηλεκτρονικής τιμολόγησης καθιστά περιττή τη χρήση ΦΗΜ ή ταμειακών μηχανών, οδηγώντας σε ένα πλήρως ψηφιοποιημένο περιβάλλον καταστήματος.

Η Entersoft, έχοντας διακρίνει εγκαίρως τις αλλαγές που θα επέφερε η ψηφιοποίηση στο επιχειρηματικό περιβάλλον είχε προετοιμαστεί κατάλληλα έτσι ώστε να υποστηρίξει με νέα και καινοτόμα προϊόντα τις ανάγκες που επιφέρουν οι αλλαγές αυτές. Ήδη έχει υλοποιήσει πολυάριθμα έργα ηλεκτρονικής τιμολόγησης κάθε μεγέθους τόσο στον Ιδιωτικό όσο και στο Δημόσιο τομέα, διακινώντας μέσω των υπηρεσιών της εκατομμύρια παραστατικά, δημιουργώντας ένα τεράστιο δίκτυο συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, η ένταξη στο οποίο είναι άμεση και εύκολη. Κοιτώντας προς το μέλλον, αναμένουμε πως σε λίγα χρόνια, η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα μπορεί να διασυνδέει αυτοματοποιημένα τα λογιστήρια μέσω κοινής μορφής δεδομένων, επιτρέποντας την άμεση ενημέρωση των πληροφοριακών συστημάτων τους, χωρίς την ανάγκη ύπαρξης παραστατικών σε «φυσική» μορφή.

Τ: +30 211 101 5000

F: +30 211 101 5005

E: info@entersoft.gr

S: https://www.entersoft.gr/

μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής

θα συνέδεε τα λογιστήρια των επιχειρήσεων με τις φορολογικές υπηρεσίες.

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

Καθοριστικό βήμα για τον περιορισμό

της παραοικονομίας και της φοροαποφυγής

ΑΝΑΣΤΑΣΙΌΣ ΔΌΥΚΕΡΗΣ

Λογιστής-Φοροτεχνικός Α' τάξης

«Το project myDATA είναι αδιαμφισβήτητο πως, είτε κάποιος συμφωνεί είτε διαφωνεί, αποτελεί ορόσημο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων και των λογιστηρίων»

«Η μέχρι τώρα πορεία των myDATA εδώ και περίπου δύο έτη που βρίσκεται στην ελληνική αγορά έχει, κατά την άποψή μου, θετικό πρόσημο», τονίζει ο Μιχάλης Καπαρός, Λογιστής Α' τάξης Ορκωτός Λογιστής. «Για τα οικονομικά στελέχη θεωρώ ότι έχει συμβάλλει σημαντικά στην αναβάθμιση της ψηφιακής πραγματικότητας των οικονομικών μονάδων. Επιπλέον πλεονεκτήματα που μπορούμε να αναφέρουμε είναι τα εξής: η κατάργηση της ΜΥΦ με την παράλληλη αξιοποίηση της ορθής πληροφόρησης των αντίστοιχων πληροφοριών, η παροχή συνεχούς ροής και έλεγχος των εσόδων και σε μεγάλο βαθμό και των εξόδων των οντοτήτων, η μελλοντική πλήρης κατάργηση υποβολής διάφορων φορολογικών εντύπων (όπως του τέλους χαρτοσήμου) και η κατάργηση των διαδικασιών που επιβάρυναν συστηματικά τη λειτουργία των λογιστηρίων των επιχειρήσεων», δηλώνει. «Παράλληλα για τον φορολογικό μηχανισμό η αποτίμηση έχει επίσης ξεκάθαρα θετικό πρόσημο. Υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές όλων των οντοτήτων, καλύτερη ενημέρωση κυρίως των φορολογικών εσόδων της και η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης υπήρξε ένα καθοριστικό βήμα για τον περιορισμό της παραοικονομίας και της φοροαποφυγής τους», επισημαίνει.

Μεγάλη πρόκληση για όλους

τους stakeholders

«Οι προσαρμογές των συστημάτων που καλύπτουν τις ανάγκες πληροφόρησης και διαβίβασης παραστατικών στην πλατφόρμα MyData ήταν και παραμένει σίγουρα μία μεγάλη πρόκληση για όλους τους stakeholders», αναφέρει ο Κωνσταντίνος Καρκαβίλας, CFO, IT-TELESIS. «Η προσπάθεια της σύνοψης των αποτελεσμάτων των εταιριών αποτελεί ένα εργαλείο ελέγχου και διαφάνειας των συναλλαγών, το οποίο αποφέρει οφέλη σε μακροοικονομικό επίπεδο. Τόσο τα οικονομικά στελέχη όσο και οι φορολογικές αρχές είναι ήδη σε καλύτερη θέση ως προς το επίπεδο πληροφόρησης και ελέγχου των οικονομικών μεγεθών των επιχειρήσεων, καθώς έχουν ξεπεραστεί οι ‘παιδικές ασθένειες’, και η ανταπόκριση από την πλατφόρμα είναι άμεση και συνεπής», τονίζει.

Το αποτέλεσμα κρίνεται μάλλον απογοητευτικό

ΜΙΧ ΑΛΗΣ ΚΑΠΑΡΌΣ

Λογιστής Α' τάξης, Ορκωτός Λογιστής

«Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης υπήρξε

ένα καθοριστικό βήμα για τον περιορισμό της

παραοικονομίας και της φοροαποφυγής»

«Μετά από δύο χρόνια εφαρμογής του myDATA, η πορεία του όλου εγχειρήματος της φορολογικής διοίκησης κρίνεται μάλλον απογοητευτική», μας λέει ο Λάσκαρης Κονδύλης, Finance Director - Business Services, AB ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ. «Μέχρι στιγμής, για πολλούς και διαφόρους λόγους, έχουν υλοποιηθεί πολύ λίγα από όσα αρχικά προέβλεπε το έργο, ενώ οι παρατάσεις και μεταθέσεις προθεσμιών είναι συνεχείς αλλά ταυτόχρονα απολύτως αναγκαίες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν διαφαίνονται σήμερα ιδιαίτερα οφέλη για τον φορολογικό μηχανισμό και όσα ίσως προκύψουν θα είναι μετά από αρκετά χρόνια. Από την πλευρά των επιχειρήσεων και των οικονομικών στελεχών, είναι ξεκάθαρο ότι όχι μόνο δεν υπάρχουν οφέλη αλλά, αντίθετα, σημαντικά κόστη και πόροι δεσμεύονται και αναλώνονται στο έργο αυτό χωρίς να προσδίδεται κάποια σημαντική αξία», τονίζει.

Έχει συμβάλει στον εκσυγχρονισμό

και τη βελτίωση του φορολογικού

συστήματος στην Ελλάδα

«Η εφαρμογή του myDATA έχει συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό

και τη βελτίωση του φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα, προς όφελος τόσο των οικονομικών στελεχών όσο και του φορολογικού συστήματος», τονίζει ο Γρηγόρης Κοντογιάννης Finance Manager, Sipcam-Oxon. «Έχει επιφέρει αξιοσημείωτες αλλαγές στη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα και την ακρίβεια της φορολογικής αποτύπωσης και συμμόρφωσης. Ο φορολογικός μηχανισμός επωφελήθηκε από τη συλλογή στοιχείων με έγκαιρο και τυποποιημένο τρόπο, ανταποδίδοντας, ως τώρα, με ελαστικότητα στην εφαρμογή των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης, γεγονός αναγκαίο σε έργα τέτοιου μεγέθους.

Η εισαγωγή του myDATA έδωσε τη δυνατότητα στα οικονομικά στελέχη να υιοθετήσουν βελτιωμένες και αποτελεσματικές διαδικασίες λογιστικής επαλήθευσης, να αξιοποιήσουν την τεχνολογία για την αυτοματοποίηση και την ψηφιοποίηση προηγούμενων χειροκίνητων εργασιών που βασίζονταν σε χαρτί και να αυξήσουν την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Παρόλα αυτά, ενώ κάποιοι μπόρεσαν να υιοθετήσουν το σύστημα και να αξιοποιήσουν τα οφέλη του, άλλοι αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά την πολυπλοκότητα και τις τεχνικές απαιτήσεις αυτού», επισημαίνει.

Σήμερα βλέπουμε το πρώτο στάδιο ωρίμανσης της διαδικασίας

«Η ΑΑΔΕ έβαλε ένα σημαντικό στοίχημα από το 2019, αυτό του ψηφιακού μετασχηματισμού των συναλλαγών των επιχειρήσεων, της καθιέρωσης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, της δημιουργίας των ηλεκτρονικών βιβλίων και της προσυμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεων», τονίζει ο Ιωάννης Κουτκουδάκης, Οικονομικός Διευθυντής του Ομίλου Epsilon Net. «Το φιλόδοξο αυτό project, με τα όποια προβλήματα αντιμετώπισε, έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό βοηθώντας σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων να μεταβούν στην ψηφιακή εποχή από τη χειρόγραφη έκδοση των παραστατικών στην ηλεκτρονική, με τη χρήση ERP συστημάτων ή στην ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου. Προς το παρόν τα στελέχη των επιχειρήσεων έχοντας αντιμετωπίσει σειρά προβλημάτων, δικαιολογημένων βέβαια λόγω του μεγέθους του έργου, αρχίζουν σταδιακά να βλέπουν κάποια από τα πλεονεκτήματα που συνολικά θα υπάρξουν με την ολοκλήρωση του project», επισημαίνει.

«Ο φορολογικός μηχανισμός αντιμετώπισε ικανοποιητικά ένα project ιδιαίτερα φιλόδοξο, με σημαντικές απαιτήσεις, με ένα φορολογικό πλαίσιο ιδιαίτερα πολύπλοκο που έπρεπε να αποτυπωθεί και να κωδικοποιηθεί σε μία πλατφόρμα. Σήμερα, πιστεύω, βλέπουμε το πρώτο στάδιο ωρίμανσης της διαδικασίας με μία σειρά θεμάτων να έχουν λυθεί, αλλά και αρκετά άλλα να εκκρεμούν. Με την ολοκλήρωση του project, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να ελέγχουν τις συναλλαγές τους (ιδιαίτερα σημαντικό για παραστατικά της επιχείρησης που δεν έχουν παραδοθεί στο λογιστήριο) με διαφανή τρόπο, ενώ η ΑΑΔΕ θα μπορεί να έχει βελτιωμένη στόχευση στους φορολογικούς ελέγχους», προσθέτει.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΌΣ ΚΑΡΚΑΒΙΛΑΣ

CFO, IT-TELESIS

«Τόσο τα οικονομικά στελέχη όσο και οι φορολογικές

αρχές είναι ήδη σε καλύτερη θέση ως προς

το επίπεδο πληροφόρησης και ελέγχου

των οικονομικών μεγεθών των επιχειρήσεων»

ΛΑΣΚΑΡΗΣ ΚΌΝΔΥΛΗΣ

Finance Director - Business Services, AB

ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

«Για τις μεγάλες επιχειρήσεις αποτελεί μάλλον

τροχοπέδη και όχι κίνητρο καθώς τα οικονομικά

τμήματα αυτών ήδη εφαρμόζουν ποικίλες ψηφιακές

τεχνολογίες σε όλο το φάσμα των εργασιών τους

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

Θετική η πορεία της μεταρρύθμισης

«Η ΑΑΔΕ αποτιμά την πορεία του myDATA θετικά», μας λέει ο Λάμπρος Μπέλεσης, Προέδρος Πανελλήνιας Ένωσης Λογιστών Οικονομολόγων. «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η ΑΑΔΕ

στις 10 Απρίλιου, έχουν διαβιβασθεί 1.982.759.793 παραστατικά

αξίας 1.391.763.895.445 ευρώ.

Μέσω Παρόχων 128.077.065

Μέσω ERP 1.837.814.820

Μέσω e timologio 11.966.478

Μέσω φόρμας 4.901.430

Οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις είναι 1.200.883, οι εγγεγραμμένοι χρήστες στο e timologio είναι 288.424 και οι ηλεκτρονικοί πάροχοι είναι 12», επισημαίνει.

ΓΡΗΓΌΡΗΣ ΚΌΝΤΌΓΙΑΝΝΗΣ

Finance Manager Sipcam-Oxon

«Το myDATA αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία

που αναμφίβολα θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ώθηση του digital mindset των οικονομικών

τμημάτων»

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΌΥΤΚΌΥΔΑΚΗΣ

Οικονομικός Διευθυντής του Ομίλου Epsilon Net

«Το φιλόδοξο αυτό project, με τα όποια προβλήματα

αντιμετώπισε, έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό

βοηθώντας σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων να

μεταβούν στην ψηφιακή εποχή»

«Οι αριθμοί δείχνουν ότι η εφαρμογή myDATA λειτουργεί άριστα, όμως η ΑΑΔΕ αντιλαμβανόμενη την ύπαρξη προβλημάτων στην εφαρμογή ανά κλάδο, συνέστησε τις άτυπες ομάδες επαγγελματιών και μαζί τους προσπαθεί να επιλύσει προβλήματα της καθημερινότητας ανά κλάδο. Θετικότατη η όλη προσέγγιση με αυτό τον τρόπο, όμως μας προβληματίζει το εάν οι εκπρόσωποι αυτών των ομάδων έχουν την επιστημονική κατάρτιση αλλά και τη γνώση της αγοράς για να αναλύσουν και να λύσουν σχετικά προβλήματα.

Για τα οικονομικά στελέχη, η άποψή μας είναι ότι προβλήματα αντιμετωπίζουν στην εφαρμογή οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και τα στελέχη τους», προσθέτει.

Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πενιχρά

«Τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA) έχουν διανύσει ήδη 4,5 χρόνια ύπαρξης. Το χρονικό διάστημα αυτό είναι αρκετά μεγάλο και τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι σχετικά πενιχρά», τονίζει ο Μιχάλης Πόλυγγερ, Πρόεδρος Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών.

«Στα αποτελέσματα αυτά, πέρα από τη γνωστή ‘καθυστέρηση υλοποίησης’, συνέβαλαν αφενός η αρχική αρχιτεκτονική τους που βασίστηκε σε σωρεία νομοθετημάτων που απαιτούσαν ψηφιακή υποστήριξη, αφετέρου η έλλειψη σύμπνοιας, συνεννόησης και συνένωσης συμφερόντων των βασικών τεσσάρων συντελεστών, της πολιτείας, των μηχανογραφικών εταιρειών των οικονομολόγων – φοροτεχνικών και των επιχειρήσεων της αγοράς. Παρά ταύτα, η χρησιμότητα του εγχειρήματος παραμένει σημαντική στο μεσοπρόθεσμο διάστημα», αναφέρει.

«Η διαδικασία με τη διαβίβαση σε πρώτη φάση των συναλλαγών των εσόδων των επιχειρήσεων αφενός τις επισημοποιεί – πιστοποιεί, αφετέρου αποσβένει χρήσιμο χρόνο συνεννοήσεων και επικοινωνίας μέσω αντικριζόμενων δεδομένων εκδότη – λήπτη. Έτσι, απελευθερώνεται αρκετός χρόνος με την απουσία διεκπεραιωτικών διαδικασιών για τα οικονομικά στελέχη ώστε να επικεντρώνονται στις επιτελικές τους εργασίες οργανώνοντας και καθοδηγώντας τις οικονομικές μονάδες.

Από την άλλη πλευρά, ο φορολογικός μηχανισμός λαμβάνει στοιχεία σε ‘πραγματικό χρόνο’ ώστε να είναι σε θέση να εφαρμόζει μέτρα αποτρεπτικά της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Και, τέλος, δίνεται η δυνατότητα στην εκάστοτε εκτελεστική εξουσία να νομοθετεί εμπρόθεσμα υπέρ της εθνικής οικονομίας και της ανάπτυξης», προσθέτει.

Ορόσημο στις σχέσεις της φορολογικής διοίκησης με τους φορολογούμενους

Τα»ο myDATA αποτελεί έργο που φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε ορόσημο στις σχέσεις της φορολογικής διοίκησης με τους φορολογούμενους», μας λέει ο Σπύρος Φενερλής, Finance Director at Lamda Hellix. «Η ψηφιακή έκδοση των παραστατικών μαζί με τον συνεπακόλουθο περιορισμό των χειρόγραφων τιμολογίων, οι αυξημένες δυνατότητες για συμφωνία υπολοίπων με τους προμηθευτές, η προσυμπλήρωση συγκεκριμένων πεδίων της δήλωσης ΦΠΑ με δυνατότητα τροποποιήσεων των ποσών, αποτελούν κάποια από τα πλεονεκτήματα του myDATA για τις επιχειρήσεις. Τα παραπάνω συνοδεύτηκαν βέβαια με σημαντικό κόστος για τις επιχειρήσεις οι οποίες έχουν κληθεί να αφιερώσουν πόρους στο συγκεκριμένο έργο. Ο φορολογικός μηχανισμός είναι σίγουρα αυτός που αντλεί τα περισσότερα οφέλη από το myDATA, καθώς η πληροφόρηση που διαβιβάζεται οδηγεί σε πιο στοχευμένους ελέγχους και εντοπισμό φορολογητέας ύλης», επισημαίνει.

Μέσω του myDATA μειώνεται δραστικά η φοροδιαφυγή

«Το myDATA αποτελεί το μεγαλύτερο έργο ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων στην Ελλάδα», τονίζει ο Βαγγέλης Χατζηγεωργίου, CEO, IMPACT. «Το έργο αφορά συνολικά μια επιχείρηση, αλλά ιδιαίτερα την οικονομική της διεύθυνση, καθώς αποτελεί το πρώτο βήμα για τη σταδιακή καθιέρωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, η οποία φέρει τα πραγματικά οφέλη για τις επιχειρήσεις. Τα σημαντικότερα οφέλη είναι η αυτοματοποίηση χρονοβόρων και συχνά παρωχημένων διαδικασιών, η μείωση του χρόνου τιμολόγησης και ελέγχου, η αύξηση της αξιοπιστίας των φορολογικών στοιχείων, η μείωση λαθών, η μείωση του σχετικού κόστους, ενώ επιπλέον δίνεται η δυνατότητα τιμολόγησης από οπουδήποτε υπάρχει πρόσβαση στο διαδίκτυο», προσθέτει.

«Όσον αφορά το φορολογικό μηχανισμό, το myDATA είναι ένα σημαντικό βήμα, καθώς δίνεται πλέον η δυνατότητα διαβίβασης της πληροφορίας που περιέχει ένα τιμολόγιο σε πραγματικό χρόνο. Ακόμη, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως μέσω του myDATA μειώνεται δραστικά η φοροδιαφυγή. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα στις ελεγκτικές και φορολογικές αρχές να έχουν άμεση εικόνα του οικονομικού προφίλ των επιχειρήσεων καθώς και να περιορίσουν τα εικονικά και πλαστά τιμολόγια που διακινούνταν στο παρελθόν», αναφέρει.

Συνέβαλε η εισαγωγή του myDATA στη ζωή των οικονομικών τμημάτων στον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων; Καλέσαμε

τους συνομιλητές μας να μας πουν την άποψή τους και παράλληλα τους ζητήσαμε να μας πουν ποια πεδία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας χρήζουν βελτίωσης.

Δημιούργησε μια κοινή «ψηφιακή γλώσσα»

για το σύνολο των επιχειρήσεων

«Η εισαγωγή της υποχρεωτικής εφαρμογής των myDATA αποτέλεσε τον δούρειο ίππο για την υιοθέτηση με ταχύτατους ρυθμούς

ΛΑΜΠΡΌΣ ΜΠΕ ΛΕΣΗΣ

Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογιστών

Οικονομολόγων

«Το myDATA αποτελεί έναν από τους βασικούς

πυλώνες για τη μετάβαση στον ψηφιακό

μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων των επιχειρήσεων»

ΜΙΧ ΑΛΗΣ ΠΌΛΥΓΓΕΡ

Πρόεδρος Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών

«Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων

συμβάλλει σημαντικά στην εξέλιξη και τον ψηφιακό

μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων

των οικονομικών μονάδων»

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

από τις επιχειρήσεις της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, που αποτελεί τον πιο έγκυρο και ασφαλή τρόπο για την ενημέρωση της πλατφόρμας», αναφέρει ο Νίκος Γκερέκος. «Παράλληλα συνέβαλε στην ψηφιοποίηση διαδικασιών που μέχρι και σήμερα παρακολουθούνταν είτε εκτός των πληροφοριακών συστημάτων είτε με μη δομημένο τρόπο και μάλιστα με κοινή κωδικοποίηση εννοιών και χαρακτηρισμών, δημιουργώντας μια κοινή ‘ψηφιακή γλώσσα’ για το σύνολο των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως κλάδου και αντικειμένου. Σημαντικές βελτιώσεις απαιτούνται για την υποστήριξη ειδικών περιπτώσεων όπως πωλήσεις / εκκαθαρίσεις τρίτων, αυτοτιμολογήσεις, ενδοκοινοτικές συναλλαγές με παραδόσεις σε Τρίτες Χώρες και γενικότερα στην αυτοματοποίηση ενημέρωσης των εντύπων (ΦΠΑ, Ε3) από το βιβλίο αναλυτικών εγγραφών», επισημαίνει.

Καθοριστική η συμβολή του myDATA στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων

ΣΠΥΡΌΣ ΦΕΝΕΡΛΗΣ

Finance Director at Lamda Hellix

«Ο φορολογικός μηχανισμός είναι σίγουρα αυτός

που αντλεί τα περισσότερα οφέλη από το myDATA

καθώς η πληροφόρηση που διαβιβάζεται οδηγεί

σε πιο στοχευμένους ελέγχους και εντοπισμό

φορολογητέας ύλης»

ΒΑΓΓΕ ΛΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΌΥ

CEO, IMPACT

«Μέσω του myDATA μειώνεται δραστικά η φοροδιαφυγή. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα

στις ελεγκτικές και φορολογικές αρχές να έχουν

άμεση εικόνα του οικονομικού προφίλ

των επιχειρήσεων»

«Το myDATA έχει σαφώς συμβάλλει καθοριστικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων, αλλά και ευρύτερα των ελληνικών επιχειρήσεων», δηλώνει στο FinancePro o Δημήτρης Γόντικας.

«Σίγουρα δεν είναι εύκολη η μετάβαση για όλες τις επιχειρήσεις και το κόστος ψηφιοποίησης των διαδικασιών θεωρώ ότι αποτελεί το βασικό εμπόδιο.

Όσες επιχειρήσεις, όμως, όπως και η επιχείρηση όπου εργάζομαι, μπουν σε ηλεκτρονική τιμολόγηση με πάροχο και τα παραστατικά τους ανεβαίνουν απευθείας στην ΑΑΔΕ, είναι ένα πρώτο και πολύ σημαντικό βήμα για να υπάρχει συμφωνία και αντιστοίχιση των παραστατικών από τη μεριά του λήπτη και του εκδότη.

Οι μεγάλες παρατάσεις που δίνονται για την υποχρεωτική υποβολή των εσόδων σίγουρα λειτουργούν ανασταλτικά στις επιχειρήσεις

που σύννομα υποβάλουν καθημερινά ή έστω εντός του μηνός τα έσοδά τους.

Λόγω αυτού υπάρχει μεγάλη δυσκολία στη διασταύρωσή τους και συνεχώς εμφανίζονται αποκλίσεις», αναφέρει.

Τα οφέλη από την ψηφιοποίηση είναι τεράστια

«Βασικός στόχος της πλατφόρμας myDATA είναι η εμπέδωση μιας νέας φιλοσοφίας ψηφιοποίησης των λογιστικών συναλλαγών και πρακτικών», μας λέει ο Αναστάσιος Δουκέρης.

«Στην Ελλάδα του σήμερα, πολλές, πολύ μικρές κυρίως, επιχειρήσεις, δεν είχαν μηχανογραφηθεί, κάτι το οποίο άλλαξε άρδην με την εφαρμογή των myDATA.

Πλέον, οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν πάψει να εκδίδουν χειρόγραφα παραστατικά, κάτι το οποίο οδήγησε αναπόφευκτα στην πιο άρτια οργάνωση, τόσο των δικών τους λογιστηρίων όσο και όλων των εμπλεκόμενων οικονομικών τμημάτων.

Τα οφέλη από αυτή την εξέλιξη είναι τεράστια, ωστόσο, λόγω και του γεγονότος πως η πλατφόρμα είναι καινούρια και δεν έχει τελειοποιηθεί, δεν λείπουν τα προβλήματα.

Ενδεικτικά αναφέρω, κατά την άποψη μου, τα πιο σημαντικά:

Η πολυάριθμη περιπτωσιολογία λόγω της πολυπλοκότητας του φορολογικού μας συστήματος.

Η έλλειψη ενός εγχειριδίου χρήσης με παράθεση βασικών περιπτώσεων οικονομικών συναλλαγών.

Τα συχνά ‘κολλήματα’ της εφαρμογής.

Η αδυναμία λογιστικοποίησης του συνοπτικού βιβλίου.

Η διαβίβαση πολλών λεπτομερειών κάθε συναλλαγής.

Αναμένουμε βελτιώσεις λοιπόν!», προσθέτει.

Σημαντική η συμβολή του στην ψηφιοποίηση

των οικονομικών τμημάτων

«Τόσο η φορολογική όσο και η ασφαλιστική διοίκηση τα τελευταία χρόνιά έχουν βάλει στοίχημα τη μετάβαση σε ένα ψηφιοποιημένο μοντέλο διαχείρισης των συναλλαγών της αγοράς με το δημόσιο», τονίζει ο Μιχάλης Καπαρός. «Με το πνεύμα αυτό πιστεύω ότι το myDATA έχει συμβάλλει σημαντικά στην ψηφιοποίηση των οικονομικών τμημάτων των επιχειρήσεων και υπάρχει έμπρακτα η λογική ‘όλα σε ένα νοικοκυρεμένα’. Όμως έχει δείξει ότι αρκετά σημεία χρήζουν βελτίωσης και τα παραθέτω παρακάτω. Υπάρχει δυσκολία στη δυνατότητα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων των επιχειρήσεων με ορθά δεδομένα. Να υπάρξει επίλυση των διάφορων τεχνικών θεμάτων της εφαρμογής από την ΑΑΔΕ ώστε να γίνεται ομαλά και χωρίς προβλήματα η διαβίβαση εσόδων και εξόδων όλων των οντοτήτων στο σωστό χρόνο. Κλείνοντας ελπίζω να υπάρξει άμεση και οριστική λύση των ανωτέρω θεμάτων, ώστε να οδηγηθεί η αγορά στη σωστή κατεύθυνση που ο φορολογικός μηχανισμός είχε οραματιστεί με την εφαρμογή των myDATA», επισημαίνει.

Το myData συνέβαλε στην ενσωμάτωση

δημιουργία κουλτούρας

«Το MyData συνέβαλε στην ενσωμάτωση διαδικασιών από αρκετές

εταιρίες και εν μέρει στη δημιουργία κουλτούρας ψηφιοποίησης», αναφέρει ο Κωνσταντίνος Καρκαβίλας. «Οι οικονομικές υπηρεσίες και τα εξωτερικά λογιστήρια συνεργάστηκαν αρκετά τα τελευταία δύο χρόνια με εσωτερικά και εξωτερικά τμήματα μηχανογράφησης και όλοι μαζί ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά στις αυξημένες απαιτήσεις και τις ανακοινωμένες ημερομηνίες της ΑΑΔΕ. Επειδή η παρακολούθηση τόσο των υλοποιήσεων όσο και των όποιων αλλαγών αποτελεί απαιτητική και χρονοβόρα διαδικασία, διαφαίνεται απαραίτητη η δημιουργία ξεχωριστού section με στοχευμένες ερωτήσεις-απαντήσεις (Q&A) στο site https://www.aade.gr/mydata, ώστε να υπάρχει κοινή βάση αναφοράς», επισημαίνει.

Για τις μεγάλες επιχειρήσεις αποτελεί μάλλον τροχοπέδη και όχι κίνητρο «Η διαβίβαση των δεδομένων των λογιστικών βιβλίων στο myDATA στοχεύει μεταξύ άλλων και στην ψηφιοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων και είναι σαφέστατα ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς πλήθος μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παρουσιάζουν χαμηλό επίπεδο υιοθέτησης ψηφιακών τεχνολογιών», μας λέει ο Λάσκαρης Κονδύλης. «Ωστόσο, ο σκοπός αυτός θα μπορούσε να επιτευχθεί και με άλλα μέσα και όχι με ένα τόσο πολύπλοκο εργαλείο. Φυσικά στην περίπτωση των μεγάλων επιχειρήσεων αποτελεί μάλλον τροχοπέδη και όχι κίνητρο καθώς τα οικονομικά τμήματα αυτών ήδη εφαρμόζουν ποικίλες ψηφιακές τεχνολογίες σε όλο το φάσμα των εργασιών τους. Αυτό που θα αποτελέσει πραγ-

ματική ψηφιακή μεταρρύθμιση είναι η καθολική και υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, με όρους όμως και μέσα που δεν θα επιβαρύνουν σημαντικά τις επιχειρήσεις», προσθέτει.

Αποτέλεσε τον δούρειο ίππο του ψηφιακού μετασχηματισμού

σε όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις

«Σίγουρα το myDATA αποτέλεσε τον δούρειο ίππο του ψηφιακού μετασχηματισμού σε όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις», τονίζει ο Γρηγόρης Κοντογιάννης. «Τα οικονομικά τμήματα κλήθηκαν να αναπτύξουν καινούργιες δεξιότητες και νέα εργαλεία, ωθώντας τα σε μια ψηφιακή εποχή που βασίζεται περισσότερο στα δεδομένα. Είναι βέβαιο ότι η καμπύλη μάθησης είναι απότομη και θα χρειαστεί πρόσθετη υποστήριξη από τις φορολογικές αρχές και εκπαίδευση, για να διασφαλιστεί η ομαλή υιοθέτηση του συστήματος. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε, όμως, ότι πρόκειται για τεράστιο εγχείρημα με απαιτήσεις που αφορούν την ιδιαίτερα πολύπλοκη ελληνική νομοθεσία», επισημαίνει. «Με τις αλλαγές που εισήγαγε ο Ν. 5036/2023, είναι πλέον σαφές ότι θα πρέπει να γίνουν απαραίτητες τροποποιήσεις στη φορολογική νομοθεσία ώστε να είναι δυνατή η ενσωμάτωση των απαιτήσεων του myDATA και η εναρμόνιση του λογιστικού και φορολογικού πλαισίου. Στόχος όλων των εμπλεκόμενων πρέπει να είναι η υιοθέτηση της ψηφιακής κουλτούρας για να έχουμε μια επιτυχημένη υλοποίηση. Σε κάθε περίπτωση, το myDATA αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που αναμφίβολα θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ώθηση του digital mindset των οικονομικών τμημάτων», προσθέτει.

Απαραίτητο βήμα για τον εκσυγχρονισμό

στο οικονομικό περιβάλλον

«Πολλές επιχειρήσεις ήταν κατά την έναρξη του έργου αρκετά πίσω σε επίπεδο μηχανογράφησης», αναφέρει ο Ιωάννης Κουτκουδάκης. «Η απόκτηση σύγχρονων λογισμικών εφαρμογών έχει προχωρήσει αρκετά και ήταν απαραίτητο βήμα για τον εκσυγχρονισμό στο οικονομικό περιβάλλον. Σε αυτή την πορεία το myDATA συνέβαλε ενισχυτικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Η επικοινωνία ΑΑΔΕ – επιχειρήσεων σε ένα ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον βελτιώνει τη ροή και διαχείριση πληροφορίας και τη διαφάνεια στις συναλλαγές.

Στο στάδιο που βρίσκεται το έργο υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να ολοκληρωθούν. Ενδεικτικά, αναφέρω:

Η ολοκλήρωση της σύνδεσης συναλλαγών εσόδων με τη δήλωση ΦΠΑ

Η ολοκλήρωση της διαβίβασης του χαρακτηρισμού των εξόδων με απλοποίηση των διαδικασιών

Η ενίσχυση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης με μεγαλύτερη παράταση κινήτρων

Η περαιτέρω ενίσχυση πολύ μικρών επιχειρήσεων και επιτηδευματιών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (βλ. αγρότες) για την ένταξή τους στη νέα ψηφιακή εποχή

Η παροχή από την κεντρική διοίκηση εκπαιδευτικών διαδικασιών

ενημέρωσης για τα οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πλατφόρμας myDATA», επισημαίνει.

και στη

FINANCIAL FILES

DIGITAL TRANSFORMATION

Αποτελεί βασικό πυλώνα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων

«Το myDATA αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες για τη μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων των επιχειρήσεων», μας λέει ο Λάμπρος Μπέλεσης.

«Φυσικά είναι κάτι καινούργιο και, όπως είναι λογικό, προκύπτουν διαρκώς θέματα που χρήζουν βελτίωσης και σε αυτά θα πρέπει να βοηθήσουν η ΑΑΔΕ, οι επιχειρήσεις αλλά και οι λογιστές.

Τι πρέπει να βελτιωθεί:

Η απλοποίηση του τρόπου χαρακτηρισμού των εξόδων, θα πρέπει να γίνει προσαρμογή του myDATA στη λογική του ΕΓΛΣ & των ΕΛΠ

Να μην υπάρχουν πρόστιμα και η επιχείρηση που πέφτει σε παράβαση σε θέματα τήρησης του myDATA αρχικά να λαμβάνει ειδοποίηση για συμμόρφωση και, αν δεν συμμορφωθεί εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, να ελέγχεται άμεσα.

Να αλλάξει η κουλτούρα των επιχειρηματιών οι οποίοι θα πρέπει

να καταλάβουν ότι χρειάζονται μια νέα ψηφιακή δομή στην επιχείρησή τους και επομένως να επενδύσουν στην ψηφιοποίησή

της και στην εκπαίδευση του προσωπικού τους

Οι λογιστές πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτό είναι το μέλλον της δουλειάς τους και ότι αν θέλουν να συνεχίσουν να είναι στην

αγορά θα πρέπει να επενδύσουν στην εκμάθησή τους

Τέλος, το κράτος πρέπει να επιδοτήσει την αγορά εξοπλισμού

και εφαρμογών και τη δια βίου εκπαίδευση των οικονομικών στελεχών», επισημαίνει.

Είναι αρκετά τα πεδία που χρήζουν

διόρθωσης, αλλά οι προοπτικές είναι αισιόδοξες

«Η εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων συμβάλλει σημαντικά στην εξέλιξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των οικονομικών τμημάτων των οικονομικών μονάδων», αναφέρει ο Μιχάλης Πόλυγγερ.

«Σε συνδυασμό με τη βέλτιστη τεχνολογική υποστήριξη της υλικοτεχνικής υποδομής επιτυγχάνεται ένα ικανοποιητικό μείγμα που βοηθάει στη λήψη ορθών επιχειρηματικών αποφάσεων στο σύνολο των οντοτήτων που με τη σειρά του συνδράμει θετικά στην πορεία της εθνικής οικονομίας. Ωστόσο, αρκετές αστοχίες που εδράζονται ακόμη και στην καρδιά της εφαρμογής πέραν των λεπτομερειών, δυσχεραίνουν πολλές φορές την επιθυμητή ταχύτητα και ορθότητα των στοιχείων. Ασφαλώς στο αρνητικό αυτό συμπέρασμα σημαντική συμμετοχή έχει η πολυνομία και η πολυπλοκότητα που πρέπει να αποτυπωθεί. Και ίσως αυτή είναι η πρώτη και αρχική διορθωτική κίνηση που πρέπει να λάβει χώρα.

Είναι αρκετά τα πεδία που χρήζουν διόρθωσης, αλλά οι προοπτικές είναι αισιόδοξες για το εγγύς μέλλον μέσω της σύμπραξης των εμπλεκόμενων φορέων υλοποίησης του έργου. Πρέπει να γίνει προσπάθεια για όσο το δυνατό περισσότερη οριζόντια και κοινή αποτύπωση των στοιχείων στο μεγαλύτερο δυνατό εύρος των οικονομικών δραστηριοτήτων των μονάδων με αποφυγή της ανούσιας περιπτωσιολογίας. Επίσης στη φάση που βρίσκεται το έργο θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν από την πολιτεία και να στοχευθούν οι αποδόσεις και οι εισπράξεις των φόρων που διαδραματίζουν καθαριστικό ρόλο στην επίτευξη θετικού δημο-

σιονομικού αποτελέσματος, όπως οι έμμεσοι φόροι και κυρίως ο ΦΠΑ. Συμπερασματικά, θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να βοηθήσουν ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στον ταχύτερο χρόνο», προσθέτει.

Σημαντική η εφαρμογή ενός ρεαλιστικού

χρονοδιαγράμματος για τα επόμενα στάδια

του έργου

«Ως Digital Realty αντιμετωπίσαμε το myDATA ως μια ευκαιρία και μέσα σε αυτό το πλαίσιο αποφασίσαμε να εγκαταστήσουμε την πιο πρόσφατη έκδοση του ERP που χρησιμοποιούσαμε», μας λέει ο Σπύρος Φενερλής. «Με αφορμή λοιπόν το myDATA, αναπτύξαμε νέα λειτουργικότητα και καταλήξαμε σε βελτίωση αρκετών διαδικασιών. Δεν είναι όμως η συγκεκριμένη περίπτωση χαρακτηριστική της κατάστασης που ισχύει στην αγορά. Σίγουρα είναι ορατά τα βήματα που έχουν κάνει μικρομεσαίοι συνεργάτες μας προς τα εμπρός και αυτό οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε.

Ταυτόχρονα όμως με τις εταιρείες που έχουν πετύχει μια καλή ροή στην διαβίβαση των εσόδων, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν και περιπτώσεις μη διαβίβασης της πληροφόρησης στο myDATA, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Παράλληλα, τα λογιστήρια έχουν αφιερώσει αρκετό χρόνο στο έργο που αφορά τη διαβίβαση των πωλήσεων, ενώ αρκετοί συνεχίζουν να αφιερώνουν χρόνο καθώς στερούνται σύγχρονων εργαλείων (ERP). Σημαντική για το μέλλον είναι η εφαρμογή ενός ρεαλιστικού χρονοδιαγράμματος για τα επόμενα στάδια του έργου (έξοδα, αγορές, πάγια). Καλοδεχούμενη θα ήταν και η άμεση παροχή περισσότερων κινήτρων για τις επιχειρήσεις, τα οποία θα αντιστοιχούν στον χρόνο που αφιερώνουν οι οικονομικές διευθύνσεις στο myDATA», επισημαίνει.

Αναγκαία η περαιτέρω ψηφιοποίηση

των επιχειρήσεων

«Το myDATA συνέβαλε σημαντικά στην ψηφιοποίηση των οικονομικών τμημάτων», τονίζει ο Βαγγέλης Χατζηγεωργίου. «Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αλλαγή της σχέσης της επιχείρησης με τον λογιστή της, καθώς καταργείται άμεσα η ανάγκη προσκόμισης παραστατικών εσόδων, τα οποία αντλούνται πλέον ηλεκτρονικά, με ασφάλεια και αξιοπιστία. Ωστόσο, προκύπτει πλέον η ανάγκη της περαιτέρω ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων καθώς, αφενός πρέπει να διασυνδέονται με τη φορολογική αρχή σε πραγματικό χρόνο, και αφετέρου οι μελλοντικές εξελίξεις που προγραμματίζονται από το κράτος προς ψηφιοποίηση (ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής) τη χρήζουν αναγκαία», αναφέρει.

«Τα επόμενα βήματα μετά την καθιέρωση του myDATA είναι πλέον η επιβεβλημένη εφαρμογή καθολικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης και σε επόμενο χρόνο η σταδιακή μετάβαση στην αυτόματη συμπλήρωση και εκκαθάριση δηλώσεων. Αρωγός στην ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων στέκεται το κράτος, το οποίο ανοίγει τον δρόμο στην ηλεκτρονική τιμολόγηση, μετατρέποντας την αποκλειστική χρήση της σε υποχρεωτική για τους προμηθευτές του. Η εξέλιξη αυτή θα πρέπει να λογίζεται μόνο ως η αρχή της υποχρεωτικότητας στη χρήση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, αν επιθυμούμε πραγματικά οφέλη για τις επιχειρήσεις», συμπληρώνει.

Της ΕΛΙΚΑΣ ΡΟΖΑΚΗ

ύμφωνα με τη μελέτη 2023 Key Issues της Hackett, οι εταιρείες προετοιμάζονται για έναν ακόμη δύσκολο χρόνο. Σε αυτές τις συνθήκες, οι επικεφαλής του finance θέτουν 10 προτεραιότητες, αλλά δεν φαίνεται να τις συνοδεύουν από ανάλογες δράσεις, με εξαίρεση το πεδίο του ψηφιακού μετασχηματισμού:

1. Επιτάχυνση ψηφιακού μετασχηματισμού Απαιτείται επένδυση σε τεχνολογίες, οι οποίες όμως πρέπει να εφαρμοστούν σε όλον τον οργανισμό. Το 73% των εταιρειών του δείγματος ήδη υλοποιεί σχετικές πρωτοβουλίες και το 45% τις επιταχύνει, μπροστά στον φόβο ύφεσης.

2. Υποστήριξη αναπτυξιακών στρατηγικών

Τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να στηρίξουν αναπτυξιακούς στόχους φέτος και το finance μπορεί να αποτελέσει καταλύτη, αξιολογώντας επενδυτικές ευκαιρίες και εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση.

3. Επαναπροσδιορισμός του finance

Οι επικεφαλής του finance υποστηρίζουν ότι με τη διατμηματική συνεργασία και επιχειρηματικές δεξιότητες, μπορούν να εξελιχθούν σε στρατηγικούς εταίρους, αν και το 21% δεν σχεδιάζει ενεργά ούτε υλοποιεί πρωτοβουλίες business partnering.

4. Προετοιμασία για μη ελέγξιμους κινδύνους Το finance καλείται να εντοπίσει τους κινδύνους που ενδέχεται να απειλήσουν την επιχείρηση και να τους κατατάξει ως προλήψιμους, στρατηγικούς και εξωγενείς. Όμως, μόνο το 19% των στελεχών σχεδιάζει σημαντική σχετική πρωτοβουλία για το 2023.

5. Βελτίωση του finance agility Το finance πρέπει να ενισχύσει την ικανότητά του να οσμίζεται αλλαγές στις επιχειρηματικές συνθήκες και να ανταποκρίνεται σβέλτα. Η ευκινησία αυτή μπορεί να ενισχυθεί με έγκαιρα insights, ανάπτυξη δεξιοτήτων και καλύτερες διαδικασίες.

6. Μετατροπή δεδομένων σε insights Προκειμένου να παρέχεται η απαιτούμενη πληροφορία, τα τμήματα finance εξασφαλίζουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε εργαλεία self-service και data-discovery (74%), upskilling και κατάρτιση προσωπικού (67%) και εκδημοκρατισμό δεδομένων και analytics (59%).

7. Βελτιστοποίηση του κεφαλαίου κίνησης Το κόστος του κεφαλαίου κίνησης εκτιμάται πως θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά. Μολονότι οι δείκτες DIO, DSO, DPO βελτιώθηκαν το 2022, περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι η πρόοδος επιβραδύνεται, συνεπώς απαιτούνται καλύτερη διαχείριση αποθεμάτων, στόχευση στην είσπραξη, ταχύτερες και ευκολότερες πληρωμές και τακτική παρακολούθηση εισπρακτέων.

8. Διακράτηση δεξιοτήτων και ανθρώπων Μολονότι το ζήτημα του εργατικού δυναμικού είναι στο top 10 των προτεραιοτήτων, μόλις 8% απάντησε ότι η εταιρεία έχει σχέδιο για να το αντιμετωπίσει. Υπολογίζεται ότι αν δεν αντιμετωπιστεί το θέμα τώρα, μπορεί να υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις μακροπρόθεσμα.

9. Bελτίωση αποδοτικότητας διαδικασιών Οι top performers του ψηφιακού μετασχηματισμού αυτοματοποιούν το 92% των βασικών συναλλαγών, σε αντίθεση με το 58% στις υπόλοιπες εταιρείες. Εκτιμάται ότι η επιτάχυνση της αυτοματοποίησης θα μπορεί επίσης να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις των εκάστοτε εργασιακών τάσεων.

10. Μείωση κόστους

Η μείωση του κόστους έπεσε 4 θέσεις στη λίστα προτεραιοτήτων (από θέση 6 το 2022), διότι οι εταιρείες κινήθηκαν σωστά κατά την πανδημία και εξοικονόμησαν κόστη: τα ΓΔΕΠ των κορυφαίων 1.000 βορειοαμερικανικών εισηγμένων έπεσαν κατά 7,9% το 2021. Όμως, η μελέτη επισημαίνει ότι η μείωση κόστους μπορεί να υπονομεύσει την ικανότητα ανάπτυξης, αν δεν προσεγγιστεί στρατηγικά.

Πού εστιάζεται η προσοχή

Για φέτος αναμένεται αύξηση σε δαπάνες τεχνολογίας, αλλά προβλέπεται παράλληλα αύξηση φόρτου εργασίας.

Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες πρέπει να βρουν πρόσθετα μέσα, εκτός από την τεχνολογία, για να αυξήσουν την παραγωγικότητα.

Τα στελέχη που ερωτήθηκαν προβλέπουν ότι θα αυξηθεί κατά 53% ο όγκος εργασίας που θα διοχετευθεί σε τοποθεσίες χαμηλού κόστους ή/και outsourcing, ενώ επισημαίνεται ότι οι περικοπές προσωπικού και επενδύσεων που παρατηρούνται τυπικά σε συνθήκες ύφεσης, εγκυμονούν τον κίνδυνο να μην μπορεί να αναπληρωθεί το χαμένο προσωπικό όταν θα χρειάζεται.

Οι 10 προτεραιότητες

του finance για το 2023

DIGITAL FINANCE

Η

επέλαση των e-payments:

Η εξάπλωση χρήσης

καρτών επιταχύνθηκε μετά την περίοδο της πανδημίας

Η κρίση των προηγούμενων χρόνων, οι μακροοικονομικές εξελίξεις

και η πανδημία, συνθέτουν ένα ιδιαίτερα εύφορο έδαφος για την επικράτηση διαδικασιών, που απομακρύνονται από τους απαρχαιωμένους τρόπους πληρωμών. Παράλληλα, με τη ραγδαία ανάπτυξη νέων τεχνολογιών

και συστημάτων AI, η επικράτηση των συναλλαγών e-payment ήταν αναπόφευκτη. Ποιο είναι το τοπίο σήμερα στις cashless πληρωμές και τι έπεται;

ην επίδραση της πανδημίας στην ενίσχυση της χρήσης καρτών πληρωμών αποτυπώνει νέα μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών - ΙΟΒΕ. Στη μελέτη με τίτλο «Ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας», που παρουσιάστηκε στις 3 Απριλίου 2023, αναδεικνύεται πως η χρήση καρτών έχει διευρυνθεί συστηματικά μετά το 2015, σε συνέχεια της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών, μέτρων προώθησης των ηλεκτρονικών πληρωμών, αλλά και της πανδημίας. Η σωρευτική αύξηση στη χρήση την περίοδο 2015-2022 ξεπερνάει τις 12 φορές ως προς τον αριθμό συναλλαγών και τις 5 φορές ως προς την αξία συναλλαγών. Η συνολική αξία εγχώριων συναλλαγών με ελληνικές κάρτες ξεπέρασε την αξία αναλήψεων μετρητών για πρώτη φορά το 2022, ενώ η χρήση καρτών επεκτείνεται σε μικρότερης αξίας συναλλαγές. Η συχνότερη αυτή χρήση συνάδει και με συστηματική πτώση στη μέση αξία συναλλαγών, από άνω των 100 ευρώ το 2009 σε κάτω των 30 ευρώ το 2022. Είναι αξιοσημείωτο, ότι κατά τη διάρκεια εντονότερων περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας, οι συναλλαγές δια ζώσης περιορίστηκαν, αλλά οι διαδικτυακές συναλλαγές ενισχύθηκαν, γεγονός που διατηρήθηκε και μετά τη χαλάρωση των περιορισμών, ειδικά σε όρους αριθμού συναλλαγών (κατά τουλάχιστον 50%) και στο κανάλι των αγορών εξ αποστάσεως (κατά τουλάχιστον 70%). Η εξάπλωση των συναλλαγών με φυσική παρουσία ήταν μεγαλύτερη στις χρεωστικές κάρτες, όπου άγγιξε σωρευτικά το 50%, ενώ στις πληρωμές μέσω διαδικτύου οι πιστωτικές κάρτες υπερδιπλασιάστηκαν.

Με λίγα λόγια, η εξάπλωση χρήσης καρτών επιταχύνθηκε μετά την περίοδο πανδημίας. Ενδεικτικά, ο αριθμός συναλλαγών με χρεωστικές κάρτες εξαπλωνόταν κατά 26,4% ταχύτερα από τη δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο το 2022, έναντι 18% το 2019. Η σχετική ώθηση μετά την πανδημία εκτιμάται ακόμα μεγαλύτερη για διαδικτυακές αγορές, ειδικά μέσω πιστωτικών καρτών, που ο αριθμός συναλλαγών εξαπλωνόταν κατά 59,3% ταχύτερα από τη δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο το 2022, έναντι 44,8% το 2019. Σε κλαδικό επίπεδο, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών στις υπηρεσίες έτοιμου φαγητού και εστίασης. Παρά τη σύγκλιση με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, το επίπεδο χρήσης καρτών σε σχέση με την ιδιωτική κατανάλωση στην Ελλάδα παραμένει το 18ο χαμηλότερο μεταξύ των 27 μελών της ΕΕ, καθώς η χρήση καρτών παραμένει αναλογικά χαμηλή σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως οι υπηρεσίες.

Τα e-payments ως μονόδρομος για γρηγορότερες, ευκολότερες και ασφαλέστερες πληρωμές

Πώς επέδρασε όμως αυτό στις επιχειρήσεις; Ποιο είναι το μέλλον και τα νέα trends στις cashless πληρωμές; Σε συζήτησή μας για το θέμα, ο κ. Χριστόφορος Χατζόπουλος, CEO της NBG Pay επιβεβαιώνει ότι τα μετρητά και οι επιταγές έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό συγκριτικά με το πρόσφατο προ Covid παρελθόν. Ταυτόχρονα, παραθέτει τις νέες τάσεις, υποστηρίζοντας πως η τεχνολογία είναι ο παράγοντας που διευκολύνει τις αλλαγές στον τρόπο που συναλλάσσονται οι επιχειρήσεις. Όμως, η ανάγκη για

οφέλη και οι εξελίξεις με οδηγό τις νέες τεχνολογίες

ταχύτερες, ασφαλέστερες και με χαμηλό κόστος συναλλαγές είναι ο πραγματικός οδηγός και η πραγματική ανάγκη μιας επιχείρησης. «Οι τάσεις σήμερα περιλαμβάνουν την έκδοση επιχειρηματικών καρτών corporate ή business, μέσω των οποίων μια επιχείρηση πληρώνει έναν προμηθευτή της. Για παράδειγμα, ένα γραφείο έκδοσης εισιτηρίων διαθέτει μια κάρτα με μεγάλο ημερήσιο όριο, με το οποίο πληρώνει την αεροπορική ή ακτοπλοϊκή εταιρεία με το σύνολο του ποσού των εισιτηρίων που έχει εκδώσει. Μια άλλη τάση είναι η διαχείριση των πληρωμών από τραπεζικό λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό. Η λύση αυτή είναι από τις παλιότερες πρακτικές στο εμπόριο. Σήμερα όμως, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, έρχονται νέες πλατφόρμες εξυπηρέτησης αυτής

της επιλογής, ώστε να είναι ευκολότερη η διαχείρισή τους, ενώ συνολικά είναι και η οικονομικότερη επιλογή. Στη λύση αυτή έχουν προστεθεί και νέες επιλογές, όπως η άμεση μεταφορά σε διαφορετική τράπεζα, η οποία ξεπερνάει, με κάποιο οικονομικό αντίτιμο σαφώς, το μειονέκτημα που είχαν μέχρι σήμερα οι μεταφορές χρημάτων μεταξύ τραπεζών. Οι επιχειρήσεις επιλέγουν τη λύση που ταιριάζει περισσότερο στη λειτουργία τους. Εάν ενδιαφέρονται να έχουν την πιο εξελιγμένη μορφή διαχείρισης με την ελάχιστη εμπλοκή τους, επιλέγουν εταιρικές κάρτες. Εάν προτιμούν τον παραδοσιακό τρόπο, επιλέγουν τη μεταφορά σε λογαριασμό της τράπεζάς τους, ενώ εάν τους ενδιαφέρει η αμεσότητα, επιλέγουν την άμεση μεταφορά μεταξύ τραπεζών».

FINANCIAL FILES

DIGITAL FINANCE

ΧΡΙΣΤΌΦ ΌΡΌΣ ΧΑΤΖΌΠΌΥΛΌΣ

CEO, NBG Pay

Οι τάσεις σήμερα περιλαμβάνουν την έκδοση

επιχειρηματικών καρτών corporate ή business, μέσω των οποίων μια επιχείρηση πληρώνει έναν προμηθευτή της

«Οι Β2Β e-payments συναλλαγές γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ταχύτητα και την αμεσότητά τους, καθώς εκτελούνται ακόμα και σε πραγματικό χρόνο, περιορίζοντας τον χρόνο επεξεργασίας και τα κόστη που σχετίζονται με παραδοσιακές μεθόδους. Προσφέρουν, επίσης, αυξημένα και αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας και ταυτότητας, που ενισχύουν την προστασία από απάτη και μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση. Επιπλέον, εξασφαλίζουν μια αδιάλειπτη εμπειρία για την επιχείρηση, η οποία μπορεί να ενημερώνει αυτόματα και τα εσωτερικά της συστήματα, εξοικονομώντας χρόνο», αναφέρει ο κ. Γιώργος Κουλούρης, Διευθυντής Διεύθυνσης Digital Services for Business, Τομέας Group Digital Channels της Eurobank, τονίζοντας πως οι B2B e-payments συναλλαγές αποτελούν βασικό πυλώνα του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων που επιδιώκουν απλοποίηση και βελτίωση της απόδοσης των διαδικασιών τους. «Μεταξύ των δημοφιλών σύγχρονων τάσεων στις cashless πληρωμές, είναι οι άμεσες και αυτοματοποιημένες πληρωμές, τα ηλεκτρονικά αιτήματα είσπραξης (Request-to-pay) και η χρήση mobile apps, QR codes, καθώς και οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής τιμολόγησης, ενσωμάτωση πληρωμών στα συστήματα ERP με APIs και smart contracts. H Eurobank, με σταθερή τη δέσμευση για την υποστήριξη των στόχων των επιχειρήσεων για αύξηση αποδοτικότητας, διαχείριση λειτουργικών κινδύνων και μείωση του κόστους, παρέχει διαχρονικά ένα πλήρες φάσμα υπηρεσιών για την απλοποίηση του συναλλακτικού κυκλώματος. Ενδεικτικά αναφέρονται, η χρηματοδότηση της εφοδιαστικής αλυσίδας Floorplan, η αυτοματοποίηση των εισπράξεων μέσω του Paygate & του SMS Pay και η πραγματοποίηση πληρωμών μέσω APIs από συστήματα ERP. Ταυτόχρονα, εξελίσσει και τους παραδοσιακούς τρόπους είσπραξης, όπως οι επιταγές, προσφέροντας πλήρη online παρακολούθηση και διαχείρισή τους με την υπηρεσία Cheque Express».

ΓΙΩΡΓΌΣ ΚΌΥΛΌΥΡΗΣ

Διευθυντής Διεύθυνσης Digital Services for Business,

Τομέας Group Digital Channels, Eurobank

Οι Β2Β e-payments συναλλαγές γίνονται όλο και πιο

δημοφιλείς. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ταχύτητα

και την αμεσότητά τους, καθώς εκτελούνται ακόμα

και σε πραγματικό χρόνο

Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η Attica Bank. Ο κ. Κωνσταντίνος Φρυδάκης, Chief Commercial & Digital Officer Attica Bank θεωρεί πως οι ηλεκτρονικές συναλλαγές απογειώνουν την παραγωγικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. «Η ψηφιοποίηση των συναλλαγών και γενικότερα της καθημερινότητάς μας, μαζί με την ιλιγγιώδη εξάπλωση του ηλεκτρονικού εμπορίου, οδήγησαν στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών πληρωμών όπως το Buy Now Pay Later (BNPL), καινούργιων μεθόδων πληρωμής, όπως τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια, κ.ά., με τις περισσότερες από αυτές τις εξελίξεις να αφορούν υπηρεσίες από επιχειρήσεις προς το καταναλωτικό κοινό (B2C). Αυτοματισμοί και νέες δυνατότητες υιοθετήθηκαν αντίστοιχα και από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Στον τομέα όμως, των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων παρατηρείται υστέρηση. Κι όμως, είναι ακριβώς οι μικροί επιχειρηματίες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών πληρωμών, καθώς αυτοί δεν διαθέτουν μεγάλα πληροφοριακά συστήματα ή στελεχωμένα λογιστήρια, αλλά παρόλα αυτά μπορεί να διεκπεραιώνουν χιλιάδες συναλλαγές κάθε χρόνο. Σε αυτήν την αγορά θα δούμε τις περισσότερες αλλαγές προσεχώς, με τη μορφή λύσεων πληρωμών πλήρως ενσωματωμένων στα συστήματα ERP ή και στα μικρότερα λογιστικά πακέτα στο cloud, με τρόπο πολύ πιο ώριμο από τις πρώτες απόπειρες των κατασκευαστών τέτοιων λύσεων

που ξεκίνησαν πριν μερικά χρόνια». Κατά τον κ. Φρυδάκη, σε αυτό έχει βοηθήσει η ανάπτυξη των εθνικών υποδομών στον τομέα των

πληρωμών μέσω της ΔΙΑΣ, η υιοθέτηση πανευρωπαϊκών τεχνικών προτύπων και η διόγκωση αυτής της αγοράς. «Λύσεις embedded finance, κυκλώματα συμφωνίας πληρωμών (reconciliation) και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, όπως η αυτόματη διαχείριση των παραστατικών που συνοδεύουν μια πληρωμή, είναι οι τομείς στους οποίους αναμένονται σημαντικά βήματα προόδου», προσθέτει.

Το μέλλον των B2B e-payment συναλλαγών είναι γεμάτο καινοτομίες και βελτιώσεις. Σύμφωνα με τον κ. Άκη Γιούχα, COO της Optima Bank, όλα αυτά θα οδηγήσουν σε αποδοτικότερες, ασφαλέστερες και πιο βιώσιμες λύσεις για τις επιχειρήσεις. «Στις πληρωμές των επιχειρήσεων θα μεσολαβεί η τράπεζα, όμως με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ξέρουμε σήμερα. Δεν θα χρειάζεται δηλαδή η επιχείρηση να πραγματοποιεί τις συναλλαγές της μέσω του e-banking ή με επίσκεψη σε τραπεζικό κατάστημα. Μέσω της διασύνδεσης των εταιρικών ERPs συστημάτων, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εκτελούν πληρωμές μέσω των APIs που διατίθενται στο open banking των τραπεζών. Αυτό θα επιτρέπει οι συναλλαγές να γίνονται instantly 24/7, κάτι που στην Optima bank ήδη συμβαίνει. Σύντομα, όλα τα payments θα γίνονται instantly υποχρεωτικά. Έτσι, οι B2B πληρωμές γίνονται εύκολες, γρήγορες και ασφαλείς».

Επιτάχυνση της ψηφιακής μετάβασης

και ταυτόχρονη ενίσχυση της ανάπτυξης των e-payment συναλλαγών

Στη Visa, το τοπίο των B2B e-payment συναλλαγών είναι κάτι που παρακολουθούν στενά το 2023. Ο κ. Νίκος Πετράκης, Country Manager Greece, Visa, σχολιάζει ότι αναμένεται, η καινοτομία

στον κλάδο των πληρωμών B2B, να τροφοδοτήσει ένα ακόμα κύμα ψηφιακού μετασχηματισμού. «Από το 2023 και μετά θα δούμε μια έκδοση 3.0 των B2B πληρωμών, που το νέο σύνορο του παγκόσμιου B2B εμπορίου θα είναι ψηφιακό, ασφαλές, γρήγορο, ευέλικτο και απρόσκοπτο. Θα δούμε ακόμα αύξηση των B2B πληρωμών μέσω κινητών τηλεφώνων, καθώς ενισχύεται η προτίμηση των επιχειρήσεων να δεχθούν ή να πραγματοποιήσουν πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου. Τέλος, η ψηφιοποίηση των B2B πληρωμών αναμένεται να επεκτείνει τις B2B αγορές ηλεκτρονικού εμπορίου». Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Νίκος Πετράκης παρατηρεί διαφορές στις εξελίξεις των cashless πληρωμών ανάλογα με τον κλάδο. «Άλλες τάσεις που παρακολουθούμε φέτος είναι η αναζωπύρωση των ταξιδιωτικών δαπανών και των σχετικών δαπανών λιανικής, καθώς και η αυξανόμενη σημασία των ανησυχιών των καταναλωτών για τη βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή. Όσον αφορά τις μετακινήσεις, βλέπουμε αύξηση 70% στις πληρωμές tap-to-ride παγκοσμίως, και είμαστε

βέβαιοι ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί. Επιπλέον, πάνω από το 80% των πληρωμών σε καταστήματα του δικτύου της Visa στην Ευρώπη πραγματοποιείται ανέπαφα». Το ίδιο ευοίωνο μέλλον για τις cashless B2B συναλλαγές, προβλέπει και ο κ. Αχιλλέας Αρβανίτης, Εταίρος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες, Επικεφαλής Τμήματος Επιχειρηματικού Μετασχηματισμού της Ernst & Young Ελλάδος, καθώς συνεχίζεται η ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων και αυξάνεται η ανάγκη για

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΌΣ ΦΡΥΔΑΚΗΣ

Chief Commercial & Digital Officer, Attica Bank

Η ψηφιοποίηση των συναλλαγών και γενικότερα

της καθημερινότητάς μας, μαζί με την ιλιγγιώδη

εξάπλωση του ηλεκτρονικού εμπορίου, οδήγησαν

στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών πληρωμών.

ΑΚΗΣ ΓΙΌΥ ΧΑΣ

COO, Optima Bank

Μέσω της διασύνδεσης των εταιρικών ERPs

συστημάτων, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να

εκτελούν πληρωμές μέσω των APIs που διατίθενται

στο open banking των τραπεζών. Αυτό θα επιτρέπει

οι συναλλαγές να γίνονται instantly 24/7

FINANCIAL FILES

DIGITAL FINANCE

ΝΙΚΌΣ ΠΕΤΡΑΚΗΣ Country Manager Greece, Visa

Άλλες τάσεις που παρακολουθούμε φέτος είναι η

αναζωπύρωση των ταξιδιωτικών δαπανών και των

σχετικών δαπανών λιανικής, καθώς και η αυξανόμενη

σημασία των ανησυχιών των καταναλωτών για τη

βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή.

ασφαλείς και γρήγορες συναλλαγές. «Το πεδίο των B2B cashless συναλλαγών χαρακτηρίζεται περίπλοκο, κατακερματισμένο και, ταυτόχρονα, ταχέως εξελισσόμενο. Ενδεικτικές περιοχές που διαμορφώνουν το μέλλον των συναλλαγών αυτών, αποτελούν η ανάπτυξη εφαρμογών για την αυτοματοποίηση των διαδικασιών απαιτήσεων και υποχρεώσεων (receivables and payables), η ηλεκτρονική τιμολόγηση (e-invoicing) και η διαχείριση χρηματικών διαθεσίμων (π.χ. για πληρωμή προμηθευτών). Επιπλέον, ταχέως αναπτυσσόμενα πεδία αποτελούν οι συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο (real-time payments) και οι πλατφόρμες πιστοδοτικών λύσεων που συνδέουν δανειολήπτες με παρόχους κεφαλαίων, διευκολύνοντας ακόμα και την απευθείας παροχή πίστωσης. Οι προσαρμογές στη νομοθεσία και η επιτάχυνση της ψηφιακής μετάβασης αναμένεται να ενισχύσουν την ανάπτυξη των B2B e-payment συναλλαγών ακόμα περισσότερο στο μέλλον». Όλα τα στοιχεία αποδεικνύουν πως οι ηλεκτρονικές πληρωμές είναι μονόδρομος. O κ. Κώστας Γκαβαρδίνας, Director, Consulting, KPMG στην Ελλάδα, αναλύει το φαινόμενο και τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών πληρωμών. «Η πανδημία έφερε ραγδαίες εξελίξεις και ανέτρεψε πρακτικές δεκαετιών. Πλέον οι επιχειρήσεις απαιτούν οι πληρωμές να εγκρίνονται από στελέχη που εργάζονται απομακρυσμένα, να διεκπεραιώνονται ταχύτερα, αν όχι άμεσα, και να διέπονται από ενισχυμένα μέτρα ασφάλειας έναντι απάτης. Η χρήση τραπεζικών επιταγών φθίνει συνεχώς και τα μετρητά δεν καλύπτουν τις νέες ανάγκες. Ως κύριες νέες τάσεις στον χώρο διακρίνουμε τη χρήση φορητών συσκευών, όχι μόνο κινητών τηλεφώνων, αλλά και IoT συσκευών, ειδικά στο πλαίσιο διανομής αγαθών. Επιπλέον, αναμένεται η χρήση κρυπτονομισμάτων και blockchain, καθώς και AI, οδηγούμενες από την ισχυρή παρουσία των εταιρειών fintech, σε συνεργασία με τράπεζες και παρόχους καρτών. Τέλος, είναι βέβαια η υποστήριξη πληρωμών σε πραγματικό χρόνο, καθώς και η χρήση Peer-to-Peer μοντέλων. Γενικά, η διάδοση των ηλεκτρονικών πληρωμών έχει πολλαπλά οφέλη, που περιλαμβάνουν την αυξημένη οικονομική διαφάνεια και ελεγξιμότητα, την αποδοτική λογιστική διαχείριση και την πλήρη αυτοματοποίηση της διαδικασίας Procure-to-Pay, από το αίτημα πληρωμής, την έγκρισή του, την ηλεκτρονική τιμολόγηση και έκδοση παραστατικών, τη μεταφορά των κεφαλαίων, την επιβεβαίωση έως και την καταχώριση των κινήσεων στα ERP συστήματα».

ΑΧΙΛΛΕ ΑΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ

Εταίρος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες, Επικεφαλής Τμήματος Επιχειρηματικού Μετασχηματισμού, Ernst & Young Ελλάδος

Το πεδίο των B2B cashless συναλλαγών χαρακτηρίζεται περίπλοκο, κατακερματισμένο και, ταυτόχρονα, ταχέως εξελισσόμενο

Τι συμβαίνει όμως στο Λιανεμπόριο και τις B2C e-payment συναλλαγές; Έχει ακολουθήσει ο κλάδος τις εξελίξεις με την ίδια ταχύτητα; «Οι πληρωμές χωρίς μετρητά έχουν αυξηθεί σε δημοτικότητα την τελευταία δεκαετία, λόγω της ταχύτητας και ασφάλειας που προσφέρουν, ενώ σε αυτό συνέβαλαν η επιβολή των capital controls και η πανδημία. Σε ορισμένες χώρες, όπως Σουηδία και Κίνα, κινούνται γρήγορα προς την κατεύθυνση των κοινωνιών χωρίς μετρητά, που η πλειονότητα των συναλλαγών γίνεται μέσω ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής. Το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι ο βασικός μοχλός των πληρωμών χωρίς μετρητά με χρήση καρτών, PayPal και άλλων ψηφιακών πορτοφολιών. Παράλληλα, με τις ανέπαφες πληρωμές, οι καταναλωτές μπορούν να πλησιάσουν την πιστωτική τους κάρτα ή την κινητή συσκευή τους σε ένα τερματικό πληρωμών για να ολοκληρώσουν μια συ-

ναλλαγή. Οι πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου ή smartwatches (NFC) αποτελούν τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μεθόδους πληρωμής. Οι πληρωμές με κρυπτονομίσματα, όπως το Bitcoin και το Ethereum, αν και δεν είναι ακόμη ευρέως αποδεκτές, εφαρμόζονται δειλά, προσφέροντας έναν αποκεντρωμένο, ασφαλή και γρήγορο τρόπο μεταφοράς αξίας», δηλώνει ο κ. Σοφοκλής Γιαννακού, SVP FINANCE & CFO GREECE, ΑΒ Βασιλόπουλος.

Από την πλευρά της Μασούτης Α.Ε., το μέλλον των B2B e-payment συναλλαγών οδηγεί σταδιακά στο να αναπτυχθούν

με διψήφιους ρυθμούς τα επόμενα χρόνια, εξαιτίας της αυξανόμενης ζήτησης λόγω της ευκολίας, του ευνοϊκού περιβάλλοντος που δημιουργούν κυβερνητικές πολιτικές και της εξελισσόμενης συμπεριφοράς των καταναλωτών, όπως μας εξηγεί χαρακτηριστικά ο κ. Νίκος Κλείτου, Αναπληρωτής Οικονομικός Διευθυντής Μασούτης Α.Ε. (Deputy CFO Finance Department): «Σταδιακά, αναμένεται οι e-payment συναλλαγές να αντικαταστήσουν όλες τις ροές εργασίας πληρωμών, που απαιτούν συμφωνία τιμολογίων, τιμολόγηση, FX κ.λπ. και να εξαλείψουν την εξάρτηση από αρχαϊκά συστήματα, όπως τηλέφωνο και φαξ στις διαδικασίες πληρωμών. Το όφελος για τις επιχειρήσεις είναι ότι μειώνουν το κόστος επεξεργασίας των τιμολογίων και δεν χρειάζεται να υπενθυμίζει μια εταιρεία στους συνεργάτες της τη μορφή και τα στοιχεία που χρειάζεται, για να γίνει άμεση συμφωνία μιας πληρωμής στο ERP της εταιρείας. Αυτοματοποιούνται οι διαδικασίες διακανονισμού πληρωμών, είτε αφορούν εξόφληση, είτε προπληρωμές, εξαλείφοντας τις πηγές σφαλμάτων και δίνοντας τη δυνατότητα παρακολούθησης της κατάστασης πληρωμής ενός παραστατικού από την καταχώρησήη του έως την ολική εξόφλησή του».

Οι σύγχρονες τεχνολογίες και τα AI συστήματα μετατρέπονται σε ασπίδα προστασίας απέναντι στο ηλεκτρονικό έγκλημα

Παράλληλα, όμως, με την ευρεία εξάπλωση των e-payment συναλλαγών παγκοσμίως, εγείρονται απορίες, ερωτήματα και ανησυχίες σχετικά με την ηλεκτρονική απάτη, που καραδοκεί σε κάθε νέο trend στις cashless πληρωμές. Σε ένα νέο «υβριδικό» κόσμο, θα μπορούσαν οι νέες τεχνολογίες e-payments και η τεχνητή νοημοσύνη να βοηθήσουν στην προστασία από την ηλεκτρονική απάτη, και στην εξάλειψη του οικονομικού εγκλήματος; «Καθώς η τεχνολογία στον χώρο των πληρωμών συνεχίζει να εξελίσσεται, αντίστοιχα ωριμάζουν και τα εργαλεία που οι τράπεζες έχουν στη διάθεσή τους για την ανίχνευση και την πρόληψη της ηλεκτρονικής απάτης. Σύμφωνα με έρευνες, μεταξύ του 2020 και του 2021, στις Η.Π.Α. υπήρξε αύξηση των απωλειών από ηλεκτρονική απάτη κατά 70%, με τις απώλειες να ξεπερνούν τα $5,8 δισ.», επισημαίνει ο κ. Αχιλλέας Αρβανίτης, ενώ σημειώνει τις ενδεικτικές χρήσεις των e-payments σε συνδυασμό με τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), που μπορούν να συμβάλουν με ποικίλους τρόπους στην αυξημένη ασφάλεια των συναλλαγών, λειτουργώντας ως αρωγός στον περιορισμό της ηλεκτρονικής απάτης: «Δημιουργία και ένταξη των πελατών σε συναλλακτικά προφίλ με βάση τις συναλλαγές τους. Τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης εντοπίζουν τον βαθμό στον οποίο κάθε

ΚΩΣΤΑΣ ΓΚΑΒΑΡΔΙΝΑΣ

Director, Consulting, KPMG στην Ελλάδα

Η πλήρης ψηφιοποίηση της μεταφοράς κεφαλαίων

υποστηρίζεται από εξελιγμένους μηχανισμούς AML, KYC και Anti-Fraud, οι οποίοι με χρήση κανόνων, αλλά και τεχνητής νοημοσύνης, εντοπίζουν συμπεριφορές που υποδεικνύουν απάτη.

ΣΌ Φ ΌΚΛΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΌΥ

SVP FINANCE & CFO GREECE, ΑΒ Βασιλόπουλος

Οι πληρωμές χωρίς μετρητά έχουν αυξηθεί σε

δημοτικότητα την τελευταία δεκαετία, λόγω της

ταχύτητας και ασφάλειας που προσφέρουν, ενώ σε

αυτό συνέβαλαν η επιβολή των capital controls και η πανδημία

FINANCIAL FILES

DIGITAL FINANCE

ΝΙΚΌΣ ΚΛΕΙΤΌΥ

Αναπληρωτής Οικονομικός Διευθυντής, Μασούτης Α.Ε. (Deputy CFO Finance Department)

Οι τρόποι ψηφιακής πληρωμής γίνονται ασφαλείς με διαφορετικά επίπεδα κρυπτογράφησης και ελέγχου ταυτότητας δεδομένων

νέα συναλλαγή του πελάτη αποκλίνει από το προφίλ, ώστε να επισημάνουν τη συναλλαγή ως ύποπτη. Υπολογισμός βαθμολογίας κινδύνου απάτης (Fraud Score) ανά συναλλαγή, με βάση ιστορικά στοιχεία συναλλαγών, και δρομολόγηση της συναλλαγής προς έγκριση, διερεύνηση ή απόρριψη, αναλόγως της βαθμολογίας. Υποστήριξη των διαδικασιών ταυτοποίησης πελάτη, με επαλήθευση των σχετικών εγγράφων και αναγνώριση βιομετρικών στοιχείων του, σε άμεσο χρόνο, χωρίς να επιβαρύνεται η εμπειρία πελάτη». Αισιόδοξος για το ότι οι νέες τεχνολογίες θα περιορίσουν δραστικά την ηλεκτρονική απάτη, εμφανίζεται και ο κ. Γεώργιος Συντελής, CEO EveryPay. «Η ηλεκτρονική απάτη, ποσοτικοποιημένη, κοστίζει περίπου $20δισ. ετησίως και το ποσό αυτό αυξάνεται κοντά στο 18% ετησίως. Τα Ψηφιακά Νομίσματα θα επιτρέψουν στις Αρχές να έχουν πλήρη ανιχνευσιμότητα συναλλαγών και end-to-end έλεγχο της νομισματικής παροχής. Αυτό σημαίνει πως απατηλές συναλλαγές θα ανιχνεύονται πίσω σε αυτούς που τις διεκπεραίωσαν. Αναφορικά με τα συστήματα ΑΙ, η τελευταία γενιά συστημάτων, όπως το παρέχουν σημαντικά βελτιωμένα μοντέλα Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας (π.χ. ChatGPT) και αναγνώρισης μοτίβων. Τέτοιες τεχνολογίες, επιτρέπουν την αυτοματοποιημένη ανίχνευση απατηλών κειμένων και συναλλακτικών προφίλ. Ο συνδυασμός του ΑΙ, δηλαδή της δυνατότητας εντοπισμού απατηλής δραστηριότητας, μαζί με τη δυνατότητα, μέσω ψηφιακών νομισμάτων, να είναι ανιχνεύσιμος ο συναλλασσόμενος, αναμένεται να μειώσουν σημαντικά τον όγκο και το ρίσκο από απάτη, τόσο για επιχειρήσεις, όσο και για καταναλωτές».

ΓΕΩΡΓΙΌΣ ΣΥΝΤΕΛΗΣ

CEO EveryPay

Τα Ψηφιακά Νομίσματα θα επιτρέψουν στις Αρχές

να έχουν πλήρη ανιχνευσιμότητα συναλλαγών και

end-to-end έλεγχο της νομισματικής παροχής. Αυτό

σημαίνει πως απατηλές συναλλαγές θα ανιχνεύονται

πίσω σε αυτούς που τις διεκπεραίωσαν

Ο κ. Νίκος Πετράκης αναγνωρίζει ότι η παροχή ενός ασφαλούς περιβάλλοντος πληρωμών είναι ακόμα πιο σημαντική, σε έναν πρωτίστως ψηφιακό κόσμο. «Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Visa έχει επενδύσει 9 δισ. δολ. στην πρόληψη της απάτης και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο μόνο κατά την τελευταία πενταετία. Ακολουθούμε επιθετική και πολυεπίπεδη προσέγγιση για την καταπολέμηση της αυξανόμενης απειλής κακόβουλου λογισμικού, κοινωνικής μηχανικής και επιθέσεων μεγάλης ισχύος από οργανωμένες, καλά χρηματοδοτούμενες και παγκόσμιες εγκληματικές οργανώσεις. Η επένδυση αυτή έχει οδηγήσει σε εξαιρετικά αποτελέσματα: βοηθάμε στο να αποτραπούν παγκόσμιες απάτες ύψους 25 δισ. δολ. ετησίως, με τα περιστατικά απάτης να παρουσιάζονται σε λιγότερο από το 0,1% των συναλλαγών, ποσοστό ανάμεσα στα χαμηλότερα όλων των μορφών πληρωμών». Όπως επισημαίνει, η Visa πρωτοστάτησε στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα των πληρωμών για τον εντοπισμό απάτης σε πραγματικό χρόνο, και τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. «Μπορούμε να αξιοποιήσουμε δεδομένα περισσότερων από 3,8 δισ. καρτών και συναλλαγών ύψους 13 τρισ. δολ. για να εξαλείψουμε τις μη εξουσιοδοτημένες συναλλαγές γρήγορα και αποτελεσματικά. Τα συστήματά μας αποτελούνται από πολλαπλά επίπεδα δικτύων ασφαλείας. Η Visa διεκπεραίωσε με επιτυχία περισσότερο από το 99,999% των συναλλαγών που έλαβε τα τελευταία πέντε χρόνια».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της KPMG, η απάτη στον χώρο των πληρωμών επηρεάζει άνω του 75% των επιχειρήσεων ετησίως και τις περισσότερες φορές οδηγεί σε απώλεια χρημάτων, αλλά

ακόμα και νομικές/φορολογικές κυρώσεις ή και δυσφήμιση. Ο κ. Κώστας Γκαβαρδίνας υπογραμμίζει πως οι αυτοματοποιημένες ηλεκτρονικές πληρωμές είναι εξαιρετικά ανθεκτικές τόσο στον παράγοντα του ανθρώπινου σφάλματος όσο και στις πρακτικές απάτης. «Οι αυτοματοποιημένες ηλεκτρονικές πληρωμές ακολουθούν τυποποιημένες διαδικασίες και επιτρέπουν την εισαγωγή πολλαπλών σημείων ελέγχου. Η πλήρης ψηφιοποίηση της μεταφοράς κεφαλαίων υποστηρίζεται από εξελιγμένους μηχανισμούς AML, KYC και Anti-Fraud, οι οποίοι με χρήση κανόνων, αλλά και τεχνητής νοημοσύνης, εντοπίζουν συμπεριφορές που υποδεικνύουν απάτη, εσωτερική και εξωτερική, καθώς και έκνομη συμπεριφορά. Το πρώτο βήμα που πρέπει να ακολουθεί κάθε επιχείρηση συνίσταται στη χρήση προσωποποιημένων στοιχείων ταυτοποίησης με χρήση πολλαπλών παραγόντων (MultiFactor Authentication) για την καταχώριση και την έγκριση των πληρωμών. Στη συνέχεια, η διεκπεραίωση των κινήσεων από αναγνωρισμένους παρόχους ηλεκτρονικών πληρωμών, καθώς και η συνεχής διασταύρωση των κινήσεων με τις εγγραφές στα ERP συστήματα μειώνουν το περιθώριο ανεντόπιστης απάτης». Προκύπτει, λοιπόν, ότι η μετάβαση σε ένα κόσμο ψηφιακών πληρωμών μπορεί να μειώσει ορισμένα είδη οικονομικού εγκλήματος. «Οι τρόποι ψηφιακής πληρωμής γίνονται ασφαλείς με διαφορετικά επίπεδα κρυπτογράφησης και ελέγχου ταυτότητας δεδομένων. Οι περισσότεροι τρόποι πληρωμής έχουν ενεργοποιήσει τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων (TFA) για να προστεθεί ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας. Επίσης, είναι πάντα πιο εύκολο και ασφαλές να κουβαλάς ένα smartphone αντί να κουβαλάς πολλά μετρητά. Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δώσει σε ένα σύστημα πληρωμών τη δυνατότητα να παρέχει ακόμα πιο ασφαλείς υπηρεσίες στους χρήστες μέσω του εντοπισμού πιθανών ασυνήθιστων πρακτικών που θα μπορούσαν να συμβούν στους λογαριασμούς τους. Για παράδειγμα, μέσω τεχνικών predictive analytics, με τις οποίες καταγράφεται και αναλύεται η συμπεριφορά κάθε χρήστη σε μια εφαρμογή.

Όταν εντοπίζονται ασυνήθιστες πρακτικές σε πραγματικό χρόνο σε έναν λογαριασμό, οι τράπεζες μπορούν να επικοινωνήσουν

απευθείας με τον κάτοχο του λογαριασμού για να τους διευκρινίσουν και να τους προειδοποιήσουν έγκαιρα πριν αφαιρεθούν τα χρήματα», υποστηρίζει ο κ. Νίκος Κλείτου.

Σχετικά με τους συγκεκριμένους τρόπους μείωσης της ηλεκτρονικής απάτης τοποθετείται ο κ. Σοφοκλής Γιαννακού. «Ένας από τους τρόπους μείωσής της είναι οι αλγόριθμοι ανίχνευσης απάτης, που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη και αναλύουν μεγάλες ποσότητες δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, εντοπίζοντας ύποπτες συναλλαγές. Αυτοί οι αλγόριθμοι μπορούν να ανιχνεύσουν μοτίβα και ασυνήθιστες συναλλαγές που μπορεί να παραλείψουν οι ανθρώπινοι αναλυτές. Ακόμα μία μέθοδος είναι ο βιομετρικός έλεγχος ταυτότητας, όπως δακτυλικό αποτύπωμα ή αναγνώριση προσώπου, για την ασφάλεια της συναλλαγής. Επίσης, η παρακολούθηση συναλλαγών με τεχνητή νοημοσύνη εντοπίζει μη συνηθισμένες συναλλαγές. Τέλος, οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης μπορούν να μάθουν από προηγούμενες περιπτώσεις απάτης και να γίνουν πιο ακριβείς στην πορεία».

Μείωση της ηλεκτρονικής απάτης, αλλά όχι παντελής εξάλειψη του φαινομένου

Παρά τα αισιόδοξα μηνύματα και την πεποίθηση ότι η νέα εποχή στην Τεχνολογία και τις AI πρακτικές θα οδηγήσει στη μείωση της ηλεκτρονικής απάτης, ο κ. Σοφοκλής Γιαννακού είναι κάθετος ως προς το γεγονός ότι όλα αυτά δεν εγγυώνται την εξάλειψη του οικονομικού εγκλήματος. «Όσο προχωρά η τεχνολογία, το ίδιο κάνουν και οι μέθοδοι των εξαπατήσεων. Οι κυβερνοεγκληματίες εξελίσσουν συνεχώς τις τακτικές και βρίσκουν νέους τρόπους να παρακάμπτουν τα μέτρα ασφαλείας.

Το ανθρώπινο λάθος και οι εσωτερικές απειλές μπορούν ακόμα να αποτελούν κίνδυνο. Επομένως, ενώ η τεχνολογία μπορεί να περιορίσει την ηλεκτρονική απάτη, είναι σχεδόν απίθανο να εξαλείψει το οικονομικό έγκλημα». Η ιλιγγιώδης ανάπτυξη των τεχνολογιών Artificial Intelligence (AI) και όλων των συναφών περιοχών, όπως τα big data, οι τεχνολογίες μηχανικής μάθησης (ML), η άπλετα διαθέσιμη και φθηνή υπολογιστική ισχύς και η παραγωγή τεράστιου όγκου δεδομένων, καθιστούν όλο και πιο δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ μηχανής και ανθρώπου, αλλάζοντας τα πάντα, περιγράφει ο κ. Κωνσταντίνος Φρυδάκης, δίνοντας έμφαση στον τομέα των πληρωμών. «Ειδικότερα το κομμάτι της ανίχνευσης και της πρόληψης απατηλών συναλλαγών, συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον όλου του οικοσυστήματος των πληρωμών, από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών, τις εταιρείες τεχνολογίας και τα fintechs, τις εποπτικές και αστυνομικές αρχές και φυσικά τους ίδιους τους καταναλωτές που επιθυμούν απόλυτα ασφαλείς και συνάμα εύκολες συναλλαγές. Η σχεδόν καθολική θέσπιση των real-time συναλλαγών πρόσθεσε κι άλλες προκλήσεις, όπως την ανάγκη να ανιχνεύεται και να προλαμβάνεται η απάτη σε πραγματικό χρόνο. Οι τεχνολογίες AI θα μας βοηθήσουν να αυξήσουμε περαιτέρω την ασφάλεια χωρίς να θυσιάσουμε την ευκολία και την πρακτικότητα.

Ταυτόχρονα

με την

επέλαση των e-payment

συναλλαγών, οι τεχνολογίες

AI και τα κρυπτονομίσματα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη δημιουργία ενός ασφαλούς

περιβάλλοντος cashless

πληρωμών στο μέλλον

FINANCIAL FILES

DIGITAL FINANCE

άμεσο μέλλον ένα περιβάλλον ακόμα πιο ασφαλές, μαζί με έναν κόσμο ευκολίας και απλότητας, μας διαβεβαιώνει ο κ. Χριστόφορος Χατζόπουλος. «Το οικονομικό έγκλημα βασίζεται σε αδιαφανείς συναλλαγές, οι οποίες περιορίζονται στον βαθμό που επιτυγχάνεται και ο περιορισμός του χαρτονομίσματος. Οικονομικό όμως έγκλημα δεν έχουμε μόνο στον κόσμο του χαρτονομίσματος, αλλά και στα e-payments. Οι συναλλαγές με ηλεκτρονικά μέσα είναι περισσότερο ορατές και διαφανείς. Βέβαια, τεχνολογίες όπως τα κρυπτονομίσματα δημιουργούν νέες προκλήσεις στον τομέα της διαφάνειας. Από την άλλη πλευρά, η ηλεκτρονική απάτη εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες της τεχνολογίας, αλλά και την περίοδο προσαρμογής μας σε αυτήν. Μέρος του οικονομικού εγκλήματος, λοιπόν, διοχετεύεται στις ηλεκτρονικές πληρωμές, όπου η προστασία έρχεται από τους διαχειριστές των e-payments, από τη μια πλευρά, με εξελιγμένα συστήματα προστασίας και από τους χρήστες, με την εγρήγορση και ενημέρωση, από την άλλη. Η εξέλιξη των αντιμέτρων προστασίας από την ηλεκτρονική απάτη από τους διαχειριστές των e-payments σήμερα εξερευνά τη νέα τάση που είναι η αναγνώριση των μοτίβων δραστηριότητας του χρήστη, όπως για παράδειγμα η χρήση του κινητού, το βάδισμα, ο τόνος ομιλίας και άλλα. Αυτά είναι μοναδικά χαρακτηριστικά του κάθε ανθρώπου και θα επιτρέψουν ώστε οι πληρωμές να γίνονται με μοναδική ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα χωρίς να χρειάζεται κάποιος να θυμάται κωδικό ή ΑΦΜ κλπ.».

Η χρήση βιομετρικών στοιχείων, τα big data που παράγονται από την τοποθεσία που βρισκόμαστε, η καταναλωτική μας συμπεριφορά, το ίδιο το μέσο πληρωμής και η φωνή, το δακτυλικό αποτύπωμα ή το σχήμα του προσώπου μας, συνδυάζονται αυτοστιγμεί και δημιουργούν ένα δίκτυ προστασίας.

Με θετικό πρόσημο προχωρά και η Optima Bank στο κύμα των τεχνολογικών εξελίξεων σε σχέση με τις e-payment συναλλαγές, θέτοντας όμως ως βασικό κριτήριο για την ασφάλειά τους, τον ρόλο και την εκπαίδευση του ίδιου του καταναλωτή. «Μεταξύ του κυβερνοεγκληματία και της τράπεζας υφίσταται συνεχής μονομαχία. Πάντα ο εγκληματίας προσπαθεί να βρει νέους τρόπους να ‘ξεγελάσει’ τα συστήματα και οι τράπεζες προσπαθούν να προβλέψουν την επόμενη κίνησή του. Αυτό που παρατηρούμε είναι, ότι το ποσοστό των ανεπιτυχών προσπαθειών fraud αυξάνεται συνεχώς και όλο και περισσότερα χρηματικά ποσά σώζονται σε σχέση με το παρελθόν. Σύγχρονες τάσεις όπως αυτή του ERP, που περιγράψαμε νωρίτερα, με τα συστήματα των εταιρειών να επικοινωνούν απευθείας με την τράπεζα, συμβάλλουν στην προστασία από ηλεκτρονικές απάτες, καθώς δεν μεσολαβεί η μετάβαση του χρήστη σε εξωγενές περιβάλλον όπως αυτό του e-banking και άρα εξαλείφεται ο κίνδυνος του phishing. Η εμπειρία έχει δείξει ότι η εκπαίδευση των καταναλωτών στην τήρηση των βασικών κανόνων για τη ασφάλεια των συναλλαγών, παράλληλα με τις νέες τεχνολογίες, είναι ο συνδυασμός που απαιτείται σήμερα στην εξέλιξη και ασφάλεια των e-payments», σχολιάζει ο κ. Άκης Γιούχας. Η εξέλιξη των τεχνολογιών προστασίας θα δημιουργήσει στο

«Αντίστοιχα, όμως, και οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου αναπτύσσουν διαρκώς νέες τακτικές προκειμένου να παρακάμψουν τα μέτρα ασφαλείας, καθιστώντας την αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος διαρκή πρόκληση», δηλώνει ο κ. Γιώργος Κουλούρης, καταγράφοντας τα συστήματα που μπορούν να ενισχύσουν τα επίπεδα προστασίας από την ηλεκτρονική απάτη. «Ανίχνευση απάτης: H χρήση των τεχνολογιών και συστημάτων αυτών μπορεί να ανιχνεύει πρότυπα συμπεριφοράς που υποδεικνύουν απάτη, εντοπίζοντας εγκαίρως και προλαμβάνοντας περιστατικά απάτης. Ισχυρή ταυτοποίηση: Η χρήση βιομετρικής ταυτοποίησης και άλλων μεθόδων ισχυρής ταυτοποίησης που είναι ευρέως διαδεδομένη στις συγκεκριμένες μεθόδους πληρωμών, βοηθούν στην πρόληψη της απάτης, εξασφαλίζοντας ότι οι συναλλαγές πραγματοποιούνται από έγκυρους χρήστες. Ασφάλεια δεδομένων: Οι πλατφόρμες πληρωμών απαιτείται να χρησιμοποιούν κρυπτογράφηση δεδομένων και άλλες τεχνολογίες ασφαλείας για να προστατεύσουν τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών». Πράγματι, η ασφάλεια των διαδικτυακών συναλλαγών έχει αναδειχθεί σε πρώτη προτεραιότητα για τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις, που με τα σωστά εργαλεία στα χέρια τους και την αντίστοιχη ενημέρωση, μπορούν να ελπίζουν στη διαμόρφωση ενός ασφαλούς οικονομικού περιβάλλοντος χωρίς όρια. «Οι μέθοδοι αντιμετώπισης της απάτης ‘τρέχουν’ με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η τεχνολογία είναι ισχυρό όπλο έναντι της απάτης, αλλά, φυσικά, δεν αποτελεί πανάκεια. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση του κοινού, η ρυθμιστική εποπτεία και η επιβολή κυρώσεων για οικονομικά εγκλήματα, είναι εξίσου κρίσιμες συνιστώσες στην πολύπλευρη προσέγγιση που απαιτείται για τη βέλτιστη αντιμετώπιση του ηλεκτρονικού οικονομικού εγκλήματος», καταλήγει ο κ. Γιώργος Κουλούρης.

Michael Zeler

HEAD OF CENTRAL & EASTERN EUROPE | WORK, REWARDS & CAREER, WTW

«Βιώσιμη Δέσμευση» σημαίνει υψηλή απόδοση

να δημιουργεί συνθήκες δέσμευσης και αφοσίωσης των εργαζομένων, αποτελώντας τον καλύτερο δείκτη σχετικά με την προστασία του πιο σημαντικού περιουσιακού του στοιχείου: τον εργαζόμενο.

κύκλος οικονομικής ανάπτυξης

που διανύουμε, ασκεί πίεση στα budget μισθοδοσίας, καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος απώλειας ταλέντων, υποστηρίζει ο Michael Zeler. Το 2022, όμως, ήταν καλή χρονιά και εξασφάλισε πρόσθετους πόρους για τη διαχείριση

προκλήσεων αναφορικά με το ανθρώπινο δυναμικό.

Όλες οι επιχειρήσεις υποστηρίζουν

ότι το σημαντικότερο κεφάλαιό

τους είναι οι εργαζόμενοί τους. Κάθε κεφάλαιο απαιτεί κατάλληλη επένδυση και προστασία από κινδύνους, προκειμένου να αποδώσει

τα μέγιστα και να αναπτυχθεί. Πώς «μεταφράζεται» αυτό στο ανθρώπινο κεφάλαιο;

Στη WTW διεξάγουμε εδώ και πολλά χρόνια έρευνα σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν αυτό που ονομάζουμε «Βιώσιμη Δέσμευση» (Sustainable Engagement). Η Βιώσιμη Δέσμευση συνδέεται άμεσα με την ικανότητα ενός οργανισμού να δημιουργήσει συνθήκες μακράς δέσμευσης και διαρκούς

βάλλον κινήτρων για την επιτυχία τους. Η Βιώσιμη Δέσμευση είναι ο καλύτερος

δείκτης που μπορούμε να έχουμε σχετικά με την προστασία του πιο σημαντικού περιουσιακού στοιχείου του οργανισμού:

τον εργαζόμενο. Οι οργανισμοί με υψηλά επίπεδα δέσμευσης και αφοσίωσης έχουν

συνήθως -για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους- πολύ υψηλότερη οικονομική

απόδοση. Έτσι, με δυο λόγια, Βιώσιμη Δέσμευση = υψηλή απόδοση. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που συμβάλλουν

στη Βιώσιμη Δέσμευση, αλλά με βάση την έρευνά μας στη WTW, οι κορυφαίοι σχετίζονται με την ικανότητα ενός οργανισμού

να εμπνέει το δυναμικό του μέσω του οράματός του (Inspire), να υποστηρίζει τις

σωστές πρωτοβουλίες που οδηγούν στην επιτυχία (Drive) να παρέχει ευκαιρίες ανάπτυξης σε όλους τους τομείς (Growth) και να κτίζει σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους (Trust).

Επηρεάζει η οικονομία και η νοοτροπία μιας χώρας την επιλογή

αμοιβών και παροχών και πώς; Μπορείτε να μάς δώσετε παραδείγματα; Οι προτιμήσεις που σχετίζονται με τις Ανταμοιβές αλλάζουν με τον χρόνο, καθώς εξελίσσονται οι κοινωνίες. Ωστόσο, πάντα θα υπάρχουν διαφορές στην επικράτηση των προγραμμάτων που προσφέρονται ανάλογα με τη Γεωγραφία / Πολιτισμό και την τρέχουσα Οικονομία. Αυτοί είναι δύο από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τα προγράμματα Ανταμοιβών.

Όσον αφορά στον παράγοντα Γεωγραφία, γνωρίζουμε ότι για πολλά χρόνια στην περιοχή μας -Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη-, η αμοιβή σε μετρητά και οι παροχές που συνδέονται με το status, επικρατούσαν σε σχέση με τα προγράμματα ανάπτυξης και ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, τα οποία είχαν μεγαλύτερη ζήτηση σε πιο αναπτυγμένες οικονομίες. Καθώς πλέον τείνει να υπάρξει σύγκλιση των οικονομιών αυτής της γεωγραφικής περιοχής με τους μέσους όρους της ΕΕ, η εστίαση στις Ανταμοιβές μετατοπίζεται αργά αλλά σταδιακά, σε προγράμματα που σχετίζονται με την επαγγελματική εξέλιξη (εκ-

παίδευση και ανάπτυξη) και τις καλύτερες συνθήκες εργασίας. Σε ό,τι αφορά στον παράγοντα Οικονομία, γενικότερα, σε περιβάλλοντα ύφεσης, οι εργαζόμενοι τείνουν να επικεντρώνονται περισσότερο στην εργασιακή εξασφάλιση και την «προστασία» του εισοδήματός τους και λιγότερο στην αύξηση των επιπέδων αμοιβών τους. Στον αντίποδα, όταν υπάρχει οικονομική ανάπτυξη, υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και οι εργαζόμενοι θα τείνουν να επικεντρώνονται περισσότερο στις χρηματικές αμοιβές, την ευελιξία στην εργασία και την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.

Αυτή τη στιγμή διανύουμε αυτό τον κύκλο. Η οικονομική ανάπτυξη ασκεί πίεση στα budget μισθοδοσίας των οργανισμών, καθώς ο κίνδυνος απώλειας ταλέντων έχει αυξηθεί σημαντικά.

Υπάρχουν tailored προγράμματα πρόσθετων παροχών ανά κατηγορία εργαζομένων και, αν ναι, ποια είναι αυτά; Αν όχι, είναι κάτι που θα είχε νόημα να σχεδιαστεί; Άτυπα, θα λέγαμε ότι μπορούμε να αναγνωρίσουμε κάποια μοτίβα προγραμμάτων που επικρατούν σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων. Ο βαθμός όμως της εφαρμογής τους και ο τρόπος, διαφέρουν ανάμεσα στις εταιρείες, ανάλογα και με την εδραιωμένη κουλτούρα τους σχετικά. Έτσι, αναγνωρίζουμε ότι οι εργαζόμενοι που έχουν ΙΤ skills και ανήκουν σε μικρότερα ηλικιακά group, έχουν σαφή προτίμηση στη μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο που εργάζονται -με κυρίαρχη την προτίμηση να εργάζονται από το σπίτι- και σε υψη-

λότερες καθαρές αποδοχές. Ρόλοι στις πωλήσεις έχουν μεγαλύτερη προτίμηση

στις μεταβλητές αμοιβές (π.χ. αμοιβές

που σχετίζονται με επίτευξη στόχων) και αμοιβές που έχουν σχέση με το status της θέσης (εταιρικό αυτοκίνητο κ.ά.). Ρόλοι υψηλής εξειδίκευσης εκτιμούν περισσότερο τις ευκαιρίες εξέλιξης και ανάπτυξης που τους προσφέρει ο οργανισμός. Για τους ρόλους υψηλά στην ιεραρχία ενός οργανισμού, υπάρχει η τάση να δίδεται έμφαση στα μακροχρόνια προγράμματα κινήτρων, τα οποία συνήθως συμπεριλαμβάνουν και ESG metrics και τα οποία μπορεί να είναι σε μορφή μετοχών στον οργανισμό, ενώ τα προγράμματα συνταξιοδότησης είναι επίσης πολύ σημαντικά σε αυτή την κατηγορία εργαζομένων.

Με τα νέα μοντέλα εργασίας που εφαρμόζονται σήμερα, πώς μπορούν οι εταιρείες να προσαρμόσουν τα προγράμματα αμοιβών και παροχών τους; Μία από τις πιο σημαντικές τάσεις στα σημερινά νέα μοντέλα εργασίας είναι η προσέγγιση των ανταμοιβών μέσα από ολιστική προοπτική, που διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι κατανοούν το σύνολο των προγραμμάτων που τους προσφέρονται και τον τρόπο που αυτά τα προγράμματα διαφοροποιούν τον οργανισμό από τους ανταγωνιστές του. Σε αυτή την κατεύθυνση, οι εταιρείες επικεντρώνονται στους ακόλουθους βασικούς τομείς σχετικά με τον τρόπο που διαχειρίζονται τα προγράμματα ανταμοιβής:

Κατηγοριοποίηση του εργατικού δυναμικού με χρήση δημογραφικών χαρακτηριστικών, θέση στην ιεραρχία, hot skills

Οι εταιρείες θα διαχειρίζονται τους

εργαζομένους τους όπως τους

πελάτες τους, με παρατήρηση

των επιμέρους segments

κ.ά., προκειμένου για την κατανόηση των

προγραμμάτων που έχουν την υψηλό-

τερη αξία για κάθε ομάδα εργαζομένων

Ενσωμάτωση προγραμμάτων ανταμοιβών

στη στρατηγική της εταιρείας: παραδοσι-

ακά, προσφέρονταν προγράμματα ανταμοιβών χωρίς πραγματική εξέταση του

τρόπου με τον οποίο υποστηρίζουν την

επιχειρηματική στρατηγική. Βασική προ-

τεραιότητα σήμερα, είναι να ευθυγραμμιστούν τα προγράμματα αυτά με τους στρατηγικούς στόχους, την κουλτούρα

και το brand name της εταιρείας και να ενσωματωθούν στην εν γένει λειτουργία

της, ώστε να προσφέρουν τα μέγιστα αποτελέσματα

Ευκινησία και Ευελιξία: αφορά στη συνεχή παρακολούθηση των προγραμμάτων ανταμοιβών, προκειμένου να διασφαλι-

στεί ότι αυτά συνεχίζουν να ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις των εργαζομένων.

Εξίσου σημαντικό με την ικανότητα του οργανισμού να παρακολουθεί την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων ανταμοιβών, είναι να παρέχει στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να έχουν περισσότερες επιλογές στο πλαίσιο αυτών Επικοινωνία: αφορά στη διασφάλιση ότι οι εργαζόμενοι κατανοούν την αξία των προγραμμάτων που τους παρέχονται και ότι αυτά είναι απολύτως εναρμονισμένα με τη θέση τους και τη στρατηγική της εταιρείας, υπόκεινται σε αξιολόγηση

αλλά και δίνεται η δυνατότητα επιλογής.

Ο πληθωρισμός επιμένει και αποτελεί μείζονα ανησυχία για τις εταιρείες, τουλάχιστον για φέτος. Πώς μπορούν οι εταιρείες να εξισορροπήσουν την ανάγκη για προσέλκυση και διακράτηση ταλέντου με την πρόκληση του αυξημένου κόστους;

Το γεγονός ότι, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και την ανησυχία για γενικότερη οικονομική ύφεση, το 2022 ήταν τελικά καλή χρονιά, με θετικό αντίκτυπο στους ισολογισμούς των περισσοτέρων εταιρειών, δίνει τη δυνατότητα διαχείρισης των προκλήσεων που αφορούν στο ανθρώπινο δυναμικό, με πρόσθετους πόρους. Από αυτή την αφετηρία και ανάλογα και με την ιδιαίτερη κουλτούρα του κάθε οργανισμού, πολλές εταιρείες προχωρούν σε αύξηση του ετήσιου budget μισθοδοσίας, κυρίως για λόγους βελτίωσης του ποσοστού διατηρησιμότητας εργαζομένων. Η αύξηση μισθών σε επιλεγμένες κατηγορίες προσωπικού - κυρίως σε ρόλους που αναγνωρίζονται ως ρόλοι με «υψηλό κίνδυνο αποχώρησης», η εφάπαξ καταβολή ποσού για την αντιστάθμιση του πληθωρισμού (περίπου έναν μισθό, ιδίως για τους χαμηλοαμειβόμενους), καθώς και η συνολικότερη αναπροσαρμογή των μισθολογικών κλιμακίων, με παραμέτρους τον καθορισμό του σκοπού και της επιλεξιμότητάς τους, στο πλαίσιο της ευρύτερης σταδιοδρομίας και εμπειρίας του εργαζόμενου, αποτελούν κάποιες γενικές αναφορές, η υλοποίηση και επιτυχία των οποίων, εξαρτάται πάντα και από τον βαθμό δέσμευσης των οργανισμών.

Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι στην αγορά εργασίας για το 2023;

Αναγνωρίζονται κυρίως τρεις ως οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι:

τα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού – γεγονός το οποίο επιφέρει πιέσεις για υψηλότερα επίπεδα αποδοχών των εργαζομένων. Αυτό συμβαίνει συνεπεία της μείωσης της αγοραστικής τους δύναμης, από τον υψηλό πληθωρισμό

η δυσκολία εύρεσης ταλέντων σε συγκεκριμένες κατηγορίες – γεγονός το

οποίο ωθεί τις εταιρείες να αναλάβουν

πρωτοβουλίες και να εκτελέσουν σχεδιασμούς, προκειμένου να κτίσουν καλύτερο «employer brand», προσφέροντας, μεταξύ άλλων, υψηλότερες αμοιβές σε σχέση με το παρελθόν και

η δυσκολία διατήρησης ταλέντων – γεγονός το οποίο ωθεί τους οργανισμούς

να κτίσουν, ως «αντισταθμιστικό μέτρο», ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αμοιβών και παροχών. Ένα τέτοιο πλαίσιο περιλαμβάνει τις μεταβλητές αμοιβές (συνδέονται με μετρήσεις απόδοσης του εργαζόμενου), τα προγράμματα κάλυψης από ρίσκα όπως π.χ. ιατροφαρμακευτική κάλυψη, συνταξιοδοτικό πρόγραμμα κ.ά., καθώς και προγράμματα ανάπτυξης και εξέλιξης εντός του οργανισμού.

Ποιες είναι οι νέες τάσεις στις αμοιβές και παροχές για την επόμενη πενταετία;

Αρχίζει και διαφαίνεται ολοένα και περισσότερο η «μετακίνηση» των οργανισμών προς το να διαχειρίζονται τους εργαζόμενους όπως τους πελάτες τους. Οι επιχειρήσεις πλέον, ξεκινούν και εφαρμόζουν προσεκτικότερη παρατήρηση των επιμέρους segments που σχετίζονται με τη λειτουργία τους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αντλούν συμπεράσματα και για τις προτιμήσεις των ανταμοιβών, με αποτέλεσμα να διαμορφώνουν διαρθρωτικά μοντέλα προκειμένου να προσελκύουν και να διατηρούν ταλέντα. Κι έτσι τελικά οι εργαζόμενοι έχουν, στην πράξη, ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία και δυνατότητα επιλογής αμοιβών και παροχών, μέσω αυτών των πλαισίων που στην ουσία οι ίδιοι έχουν διαμορφώσει. Περαιτέρω, το τρίπτυχο ESG θα συνδέεται ακόμη περισσότερο με πρωτοβουλίες σχετιζόμενες με θέματα αμοιβών και παροχών, θα εξακολουθήσει να διαμορφώνεται η έμφαση στα μακροχρόνια προγράμματα κινήτρων σε ρόλους senior management και, γενικότερα, θα επικρατήσουν οι μεταβλητές αποδοχές μέσω ανταγωνιστικού πλαισίου ανάλογα με την απόδοση του εργαζόμενου και η ευελιξία γύρω από τον τρόπο εργασίας.

Σημαντική τάση σήμερα είναι η προσέγγιση των ανταμοιβών μέσα από ολιστική προοπτική

Γίνετε συνδρομητής στο περιοδικό της BOUSSIAS για το χώρο του corporate finance και του accounting, και αποκτήστε ένα πολύτιμο εργαλείο που διαμορφώνει άποψη για τους επαγγελματίες του κλάδου.

Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Finance Pro.

Γίνετε συνδρομητής: https://financepro.gr/subscribe/ Υπεύθυνη συνδρομών: Βίκυ Θεοδωρίδου, E: vtheodoridou@boussias.com, Τ: 210 6617777 (Εσωτ. 101)

ΤΟ 2023 ΜΠΕΊΤΕ ΣΤΟΝ Κ Ο ΣΜΟ ΤΟΥ

Για να είναι αποτελεσματικός ο χρηματοοικονομικός έλεγχος, πρέπει να προσδιορίζονται και να επικοινωνούνται στους επενδυτές βασικά ζητήματα, όπως η εκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων μιας εταιρείας, αλλά και η δυνατότητά της να αντεπεξέλθει σε δανειακές υποχρεώσεις, ιδίως στο σύγχρονο πλαίσιο αυξημένης αστάθειας. Η ψηφιοποίηση βοηθά στην επεξεργασία και επικοινωνία αυτών των δεδομένων, αλλά, παράλληλα, αναγκάζει τους οικονομικούς ελεγκτές να λαμβάνουν υπόψιν τους και νέους κινδύνους ηλεκτρονικής απάτης.

Οι περισσότεροι ηγέτες των επιχειρήσεων αναμένουν ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα μεταμορφώσουν δραματικά τον κλάδο τους μέχρι το 2026. Με ποιες ενέργειες οι υπεύθυνοι του χρηματοοικονομικού

τομέα μπορούν να επιταχύνουν την ψηφιοποίηση της εταιρείας τους; Ο ψηφιακός κόσμος απαιτεί η ανταλλαγή δεδομένων να γίνεται άμεσα και ψηφιακά και οι λειτουργίες των εταιρειών δεν μπορούν να αποτελούν εξαίρεση.

Το επενδυτικό κοινό απαιτεί, η πληροφόρηση που δέχεται, να είναι άμεση και διαδραστική και αυτό απαιτεί αυτοματοποίηση της συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων, καθώς και έκδοση οικονομικών αποτελεσμάτων σε ψηφιακή μορφή, με τις οποίες οι εταιρείες μπορούν να κοινοποιήσουν άμεσα και στοχευμένα τα αποτελέσματα και τα επιτεύγματά τους.

Σήμερα, οι οικονομικές υπηρεσίες των εταιρειών δαπανούν περισσότερο χρόνο στη συλλογή, επεξεργασία και επικύρωση των δεδομένων, παρά στην ανάλυσή τους και επικοινωνία τους με το κοινό, λειτουργώντας εις βάρος της προόδου των εταιρειών.

Για την αυτοματοποίηση των οικονομικών υπηρεσιών των εταιρειών απαιτείται η ψηφιοποίηση των δεδομένων, η χρήση τεχνολογικών εργαλείων, τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και machine learning

για τη διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων (big data), ηλεκτρονικό αρχείο, αυτοματοποίηση εγκρίσεων / καταχω -

ρήσεων, εγκριτικών ροών και, τέλος, η ψηφιοποίηση της ανάλυσης δεδομένων και αναφορών.

Η αυτοματοποίηση προσφέρει μεγαλύτερη διαφάνεια και διευκολύνει τον έλεγχο. Λιγότερες manual κινήσεις, λιγότερα λάθη, λιγότερος χρόνος για έλεγχο. Ο συνδυασμός ERP και εργαλείων διαχείρισης χρηματοοικονομικής εταιρικής απόδοσης αυτοματοποιεί περαιτέρω τις διαδικασίες και μειώνει τους κινδύνους, το κόστος των εταιρειών, ενώ παράλληλα επιτρέπει καλύτερη και αμεσότερη λήψη αποφάσεων. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι και πάλι η κουλτούρα των εταιρειών, καθώς αυτός ο μετασχηματισμός απαιτεί αποδοχή και ευχέρεια στη χρήση των νέων τεχνολογιών και εργαλείων. Οι αναγκαίες δεξιότητες του ανθρωπίνου δυναμικού των οικονομικών τμημάτων έχει διευρυνθεί, συμπεριλαμβάνοντας προσωπικό με οικονομικό υπόβαθρο, με ευχέρεια στη χρήση νέων τεχνολογιών, επιστήμονες δεδομένων (data scientists) και προγραμματιστές.

Πώς αναμένεται να μεταμορφώσουν την επενδυτική δραστηριότητα στην Ελλάδα κίνδυνοι όπως η αύξηση του κόστους κατασκευής, ο πληθωρισμός, η αύξηση επιτοκίων και ο πολιτικός κίνδυνος και ποια είναι τα νέα επενδυτικά κριτήρια που διαμορφώνονται;

Το πληθωριστικό περιβάλλον, με τα αυξημένα κόστη και επιτόκια, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα που επικρα-

τεί, αντικατοπτρίζονται σε μείωση των επενδύσεων και επενδύσεις με κύρια κριτήρια τη βιωσιμότητα και το χαμηλό ρίσκο.

Οι επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία θεωρείται ότι αποτελούν αντιστάθμιση – hedging, έναντι του πληθωρισμού και μάλιστα μπορούν να έχουν σημαντικά κέρδη, κάνοντας έξυπνες, στοχευμένες επενδύσεις και έχοντας χαμηλά επίπεδα δανεισμού. Σε γενικές γραμμές, ένα πληθωριστικό περιβάλλον, με αύξηση του κόστους κατασκευής και επιτοκίων οδηγεί σε υψηλότερα ενοίκια και υψηλότερες τιμές ακινήτων, ενώ, ταυτόχρονα, η αύξηση των επιτοκίων των δανείων τείνει να ασκεί πτωτική πίεση στη ζήτηση της αγοράς ακίνητων. Αυτό που παρατηρούμε είναι πως ποιοτικά ακίνητα, σε prime locations και με υψηλή ενεργειακή απόδοση είναι δυσεύρετα, δεν φαίνεται να επηρεάζονται από την πτώση στη ζήτηση και μάλιστα εμφανίζουν αυξήσεις τιμών. Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με την κοινωνία, το περιβάλλον, τη διαχείριση της κλιματικής κρίσης αποτελεί πλέον σημαντικό επενδυτικό κριτήριο που φαίνεται πως ήρθε για να μείνει και, σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους ενέργειας, η περιβαλλοντική απόδοση των επενδύσεων έχει σημαντική επίπτωση στη συνολική απόδοση των επενδύσεων. Λοιπά επενδυτικά κριτήρια, όπως το χαμηλό ρίσκο, η χαμηλή έκθεση σε δανεισμό, η κεφαλαιουχική επάρκεια, αποτελούν σημαντικά κριτήρια, ιδιαίτερα σε περιόδους αύξησης πληθωρισμού και επιτοκίων.

Παρατηρούμε πως ποιοτικά ακίνητα σε prime locations είναι δυσεύρετα, δεν φαίνεται να επηρεάζονται από την πτώση στη ζήτηση και μάλιστα εμφανίζουν αυξήσεις τιμών

Καθώς τα «πράσινα» κτίρια αποκτούν αυξημένη υπεραξία, πιστεύετε ότι το E των κριτηρίων ESG

ήρθε για να μείνει στην επενδυτική κουλτούρα, ανοίγοντας ένα νέο παράθυρο αειφορίας στην αγορά; Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με την κοινωνία, το περιβάλλον, τη διαχείριση της κλιματικής κρίσης και την απαίτηση καταναλωτών και επενδυτών για βιώσιμες, ηθικές επιχειρηματικές πρα-

κτικές, κινητοποίησε αλλαγές και στην κουλτούρα των επενδυτών και των επιχειρήσεων. Βλέπουμε τα ακίνητα υψηλής ενεργειακής απόδοσης να είναι περιζήτητα, να αποκτούν αυξημένη υπεραξία και να πετυχαίνουν αρκετά καλύτερες αποδόσεις από αντίστοιχα συμβατικά κτίρια. Σημαντικό πλεονέκτημά τους, το οποίο φαίνεται έντονα την τρέχουσα περίοδο, είναι πως τα κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης είναι πιο ανθεκτικά σε αυξή-

σεις του κόστους ενέργειας. Αυτή η ανάγκη για νέα «πράσινα» κτίρια βλέπουμε να κινητοποιεί την αγορά. Επίσης, τα κριτήρια ESG αποτελούν πλέον κριτήριο αποτίμησης των εταιρειών, επιπλέον της σχέσης κινδύνου και απόδοσης, δημιουργώντας την ανάγκη σε όλες τις επιχειρήσεις και στην αγορά για εξεύρεση νέων λύσεων και ανάπτυξη.

Ποια πιστεύετε πώς είναι τα τρία βασικά ζητήματα που θα επηρεάσουν τους οικονομικούς ελεγκτές και τις ομάδες τους το 2023;

Για έναν πετυχημένο και αποτελεσματικό έλεγχο που πραγματικά είναι εκεί για να προσθέσει αξία, το πρώτο βήμα είναι να γίνει σωστή αναγνώριση των βασικών ζητημάτων ελέγχου.

Επιπλέον, η αναγνώριση και γνωστοποίηση των βασικών θεμάτων ελέγχου παρέχει ενημέρωση προς τους επενδυτές, ώστε να γίνεται καλύτερη αξιολόγηση των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών.

Τα βασικά ζητήματα ελέγχου ήταν διαχρονικά η αναγνώριση εσόδων (revenue recognition), η εκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων (valuation of assets) και η παράκαμψη ελέγχου / διαδικασιών από τη διοίκηση (management override of controls).

Εκτός των παραπάνω, ένα ζήτημα που χρήζει ελέγχου είναι η δυνατότητα των οργανισμών να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Οι ασταθείς γεωπολιτικές συνθήκες, με την αύξηση του πληθωρισμού και των επιτοκίων, αυξάνουν τον κίνδυνο οι εταιρείες να μην μπορούν να καλύψουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, επηρεάζοντας άμεσα την ανάπτυξη αλλά και την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.

Επίσης, η ψηφιοποίηση των εταιρειών, με big data, δεδομένα σε cloud, ψηφιακές εγκρίσεις κ.ά., έχει εισαγάγει μια νέα διάσταση που οφείλουν οι οικονομικοί ελεγκτές να λάβουν υπόψιν τους στον έλεγχό τους, καθώς δεν μπορεί πια να αγνοηθεί ο κίνδυνος ηλεκτρονικής απάτης, μη ορθών πρακτικών ή δυσλειτουργίας και η επίπτωση που μπορεί να έχει σε έναν οργανισμό.

Οι επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία θεωρείται ότι αποτελούν αντιστάθμιση έναντι του

πληθωρισμού και μπορούν, επιπλέον, να έχουν σημαντικά κέρδη

Του

οικονομία:

πολυπόθητη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα αποτελέσει το επισφράγισμα της θετικής πορείας της οικονομίας τα τελευταία χρόνια και θα δώσει το σήμα στους διεθνείς επενδυτές να στρέψουν εκ νέου την προσοχή τους στις επενδυτικές ευκαιρίες που παρουσιάζει η χώρα μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αύξηση του ΑΕΠ, τη μείωση του χρέους, την αύξηση των θέσεων εργασίας και τη μείωση της ανεργίας.

Στο πλαίσιο αυτό, κομβικό σημείο των εξελίξεων των προηγούμενων ημερών ήταν η επίσκεψη στην Ελλάδα του Προέδρου του Eurogroup, Paschal Donohoe, με την ευκαιρία διοργάνωσης από το Υπουργείο Οικονομικών εκδήλωσης για τη συνοπτική επισκόπηση της πορείας και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, στην οποία ο ίδιος ήταν βασικός ομιλητής. Στην εκδήλωση μίλησε για το θέμα αυτό τόσο ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, ο Υπουργός, Χρήστος Σταϊκούρας, ο Αναπληρωτής Υπουργός, Θόδωρος Σκυλακάκης και ο Υφυπουργός, Απόστολος Βεσυρόπουλος. Μιλώντας στην εκδήλωση αυτή, ο Πρόεδρος του Eurogroup δήλωσε πεπεισμένος ότι η Ελλάδα θα κατακτήσει σύντομα την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα όσον αφορά στο δημόσιο χρέος, επισημαίνοντας την πρόοδο που έχει επιτύχει η ελληνική οικονομία την τελευταία τετραετία, εστιάζοντας στη σημασία της εξόδου από την ενισχυμένη εποπτεία το περασμένο καλοκαίρι: «Τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουν δείξει την πρόοδο που

σημειώσαμε στην οικοδόμηση μιας πιο ισχυρής νομισματικής ένωσης, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον σε περιόδους κρίσης. Τον περασμένο Αύγουστο, χάρη στο έργο σας, την αποφασιστικότητά σας και τις πολιτικές σας, η Ελλάδα εξήλθε από το πλαίσιο ενισχυμένης εποπτείας. Αυτό ήταν ένα εξαιρετικά σημαντικό ορόσημο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρωζώνη. Ως υπουργός Οικονομικών μιας χώρας που βρέθηκε σε πρόγραμμα, αντιλαμβάνομαι πλήρως πόσο σημαντικό είναι αυτό το επίτευγμα, για την ελληνική κυβέρνηση, καθώς και για τους Έλληνες πολίτες, οι οποίοι σήκωσαν το βάρος αυτής της πρόκλησης για πολλά χρόνια. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι αυτές οι θυσίες πιάνουν τόπο τώρα. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ευρωζώνης που διακρίνονται για τις επιδόσεις τους, με τα τελευταία οικονομικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δείχνουν πολύ ισχυρή οικονομική προοπτική για την Ελλάδα». Μάλιστα, στο τέλος της ομιλίας του, ο Paschal Donohoe εκτίμησε πως όταν σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση, μετά τις εκλογές, «θα έχει μία πιο υγιή οικονομική προοπτική, πιο ισχυρά οικονομικά θεμέλια από οποιαδήποτε προηγούμενη κυβέρνηση εδώ και καιρό».

ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023

ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΡΔΕΡΑ

Paschal Donohoe, Πρόεδρος Eurogroup

Χρήστος Σταϊκούρας: «Η χώρα επιστρέφει στα πρωτογενή πλεονάσματα»

Την είδηση ωστόσο από την συγκεκριμένη εκδήλωση «την έβγαλε» ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος επισήμανε ότι η Ελλάδα μηδενίζει το πρωτογενές της αποτέλεσμα

το 2022 και επιστρέφει στα πρωτογενή πλεονάσματα, λόγω της ισχυρής ανάπτυξης και παρά το γεγονός ότι στήριξε την κοινωνία σε όλες τις κρίσεις (πανδημίας, ενεργειακή, γεωπολιτική) «με το 3ο μεγαλύτερο πακέτο βοήθειας στην Ε.Ε.». Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών και Αρμόδιος για την προετοιμασία και τον συντονισμό της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», Θόδωρος Σκυλακάκης, τόνισε στον χαιρετισμό του ότι η χώρα πέτυχε αύξηση Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, κατά 25 δισ. ευρώ, 15 μονάδες μείωση του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ σε σχέση με το 2018,

αύξηση 45% των επενδύσεων και μείωση της ανεργίας. «Σήμερα, μετά από 13 επιτυχημένες αξιολογήσεις από τους θεσμούς και 12 αναβαθμίσεις από τους επενδυτικούς οίκους, με τη συνετή και αποτελεσματική δημοσιονομική πολιτική που ακολουθούμε, απέχουμε ένα βήμα από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που θα ανοίξει νέους ορίζοντες για τη χώρα μας, καθιστώντας την βασικό, επενδυτικό προορισμό» ανέφερε, υπογραμμίζοντας παράλληλα την πολύτιμη συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τονίζοντας ότι μπήκαν από αυτό πάνω από 11 δισ. στα ταμεία του κράτους, «τα οποία χρηματοδοτούν τεράστιες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που έχουν, ήδη, ξεκινήσει». Ο Υφυπουργός Οικονομικών Απόστολος Βεσυρόπουλος επικεντρώθηκε από την πλευρά του, στη φορολογική πολιτική, υπογραμμίζοντας ότι σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο (2015-2019) που επιβλήθηκαν 29 φόροι, «αυτή η κυβέρνηση

FINANCIAL FILES

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

έχει έως τώρα προχωρήσει σε περισσότερες από 50 μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων». Οι μειώσεις αυτές διενεργήθηκαν σε όλες τις φορολογίες, όπως στην άμεση φορολογία, ωφελώντας τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα, στην έμμεση φορολογία με στοχευμένες παρεμβάσεις, εντός του ενωσιακού πλαισίου και ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς, στη φορολογία ακίνητης περιουσίας και γενικότερα στην περιουσία κεφαλαίου.

Τράπεζα της Ελλάδος: Ανάπτυξη 2,2% το 2023 Ιδιαίτερα σημαντικές ήταν στο παραπάνω πλαίσιο οι επισημάνσεις που έκανε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης της Τράπεζας, όπου επίσης αναφέρθηκε στα πολλαπλά οφέλη που θα έχει η χώρα από την ενδεχόμενη επιστροφή της στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία εκτίμησε ότι είναι εφικτή εντός του 2023, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθούν τα απαραίτητα πρωτογενή πλεονάσματα, θα συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις, καθώς και η εφαρμογή αξιόπιστων πολιτικών. Στο πλαίσιο της ομιλίας του, ο Γ. Στουρνάρας παρουσίασε τα βασικότερα σημεία της ετήσιας έκθεσής του για την πορεία της οικονομίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, η ανάπτυξη εφέτος αναμένεται να διαμορφωθεί στα επίπεδα του 2,2%, σε υπερδιπλάσια επίπεδα σε σχέση με τη ζώνη του ευρώ. Σε σύγκριση με το 2022 η επιβράδυνση των ρυθμών μεγέθυνσης του ΑΕΠ είναι αναπόφευκτη, λόγω του περιβάλλοντος υψηλότερων επιτοκίων, της απόσυρσης δημοσιονομικών μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αλλά και της χαμηλότερης ανάπτυξης στην υπόλοιπη Ευρώπη. Για το 2024, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένει επιτάχυνση της ανόδου του ΑΕΠ στη ζώνη του 3%, υπό την προϋπόθεση ότι η γεωπολιτική/ενεργειακή κρίση θα αποκλιμακωθεί. Η ΤτΕ εκτιμά ότι σε αυτό θα συμβάλουν οι

επενδύσεις, για τις οποίες οι προοπτικές είναι ευοίωνες, μέσω της διασφαλισμένης χρηματοδότησης από ευρωπαϊκούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ. Σε σχέση με τον πληθωρισμό στη χώρα μας, η ΤτΕ αναμένει μείωσή του κάτω από το 4,5% το 2023 από 9,3% πέρυσι και περαιτέρω αποκλιμάκωση χαμηλότερα του 3,5% το 2024.

Χρέος: Παραμένει το υψηλότερο

της ευρωζώνης

Στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος ωστόσο καταγράφονται

και οι σημαντικές προκλήσεις που έχει μπροστά της η ελληνική οικονομία, δεδομένου του γεγονότος ότι εξακολουθεί να έχει χρονίζοντα διαρθρωτικά προβλήματα, που την καθιστούν περισσότερο ευάλωτη σε πιθανές νέες διαταραχές σε σχέση με άλλες χώρες. Παραδείγματα τέτοιων εγγενών αδυναμιών αποτελούν οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης, η γραφειοκρατία και η αναποτελεσματικότητα που εξακολουθεί να υπάρχει σε ορισμένους τομείς της δημόσιας διοίκησης, η υστέρηση σε ορισμένες βασικές υποδομές, οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του εθνικού κτηματολογίου, η ανεπαρκής καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, ορισμένα κενά στο λεγόμενο «τρίγωνο της γνώσης» (παιδεία – έρευνα – καινοτομία) και οι οιονεί ολιγοπωλιακές συνθήκες σε συγκεκριμένες αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης (ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως στους νέους και τις γυναίκες). Σημαντικό πρόβλημα παραμένει και η αναντιστοιχία μεταξύ ζητούμενων και προσφερόμενων θέσεων εργασίας, καθώς ορισμένες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν κατάλληλους εργαζομένους, διότι αυτοί είτε δεν έχουν τα απαιτούμενα προσόντα, είτε έχουν στραφεί σε άλλους κλάδους με καλύτερες προοπτικές απασχόλησης.

Το ΑΕΠ της χώρας εξακολουθεί να υπολείπεται των επιπέδων του 2008, ενώ το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ παραμένει το υψηλότερο της ευρωζώνης. Τέλος, η ΤτΕ προβλέπει ότι το 2023 η άνοδος της απασχόλησης, αλλά και του ΑΕΠ, θα επιβραδυνθεί σημαντικά, ενώ αξιόλογη θα είναι η επιτάχυνση της αύξησης των αποδοχών, με αποτέλεσμα στασιμότητα της παραγωγικότητας και αισθητή άνοδο του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.

JP Morgan: Ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 162%

Σε κάθε περίπτωση, τα δύσκολα για την ελληνική οικονομία είναι μπροστά, κάτι που φρόντισε να αναδείξει και η JP Morgan, ίσως ο πιο αυστηρός «κριτής» της ελληνικής οικονομίας. Ο συγκεκριμένος οίκος αξιολόγησης προειδοποίησε για κίνδυνο αστάθειας στην αγορά έως τη διενέργεια των βουλευτικών εκλογών, ωστόσο εξακολουθεί να κάνει λόγο για ευκαιρίες στα ελληνικά ομόλογα, εκτιμώντας παράλληλα ότι η Ελλάδα θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα έως τις αρχές του 2024. Μάλιστα, προχώρησε και σε πρόβλεψη για το αποτέλεσμα των εκλογών, εκτιμώντας ότι η Νέα Δημοκρατία θα καταφέρει να σχηματίσει είτε κυβέρνηση πλειοψηφίας είτε κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις δεύτερες εκλογές και θα συνεχίσει να ακολουθεί την τρέχουσα ατζέντα πολιτικής. Στην τελευταία της έκθεση, η JP Morgan ανέφερε ότι τα ελληνικά ομόλογα σημείωσαν τις καλύτερες επιδόσεις στην περιφέρεια την τελευταία εβδομάδα, πιθανότατα λόγω των θετικών εξελίξεων με τη νέα έξοδο της Ελλάδας στις αγορές. Μετά την έκδοση του νέου 5ετούς ομολόγου, η Ελλάδα έχει καλύψει το 75% των ακαθάριστων αναγκών έκδοσης για το 2023 σε σχέση με τις προβλέψεις της JP Morgan (6 δισ. ευρώ από συνολικά 8 δισ. ευρώ που αναμένει ο οίκος συνολικά φέτος), περιορίζοντας έτσι την ανάγκη να βγει στην πρωτογενή αγορά έως ότου δημιουργηθεί μια νέα κυβέρνηση, πιθανόν έως και τα μέσα ή τα τέλη του γ’ τριμήνου. Στις μακροοικονομικές εξελίξεις, η JP Morgan συνεχίζει να εκτιμά πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα κινηθεί στο 1% το 2023, ο πληθωρισμός στο 6%, το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα διαμορφωθεί στο 1,8% ενώ ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ θα υποχωρήσει σημαντικά στο 162%. Τέλος, σε σχέση με τα ελληνικά ομόλογα, προβλέπει ότι η Ελλάδα θα διαπραγματεύεται σταθερά έως ελαφρώς πιο κάτω από την Ιταλία μέχρι το τέλος του 2023, δηλαδή οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων θα κινηθούν στα ίδια ή σε χαμηλότερα επίπεδα από τις αποδόσεις των ιταλικών. «Σε αυτή την εκτίμηση, συνηγορούν τα ισχυρά μακροοικονομικά και δημοσιονομικά μεγέθη και η μεγάλη πιθανότητα η Ελλάδα να ανακτήσει την αξιολόγηση της επενδυτικής βαθμίδας έως τις αρχές του 2024», αναφέρει μεταξύ άλλων η έκθεση του οίκου. Ταμείο

Ανάκαμψης: Υποβλήθηκαν

επενδυτικά σχέδια άνω των 12 δισ. ευρώ

Στην ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας είναι σαφές ότι συνηγορεί και το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο «ξεδιπλώνεται» τους

τελευταίους μήνες στο περιβάλλον της ελληνικής οικονομίας με σειρά επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν, αλλά και άλλες που αναμένεται να ξεκινήσουν προσεχώς, τόσο στον

δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, μέχρι στιγμής, έχουν υποβληθεί 381 επενδυτικά σχέδια στο δανειακό σκέλος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) «Ελλάδα 2.0», τα οποία έχουν συνολικό προϋπολογισμό 12,12 δισ. ευρώ. Από το παραπάνω ποσό, 5,02 δισ. ευρώ, αντιστοιχούν σε δάνεια του ΤΑΑ, 4,03 δισ. ευρώ είναι τα κεφάλαια των τραπεζών και σε 3,07 δισ. ευρώ διαμορφώνεται η ίδια συμμετοχή (στοιχεία έως 31.3.2023). Πρόκειται για επενδυτικά σχέδια που αφορούν σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας (βιομηχανία, λιανικό εμπόριο, ηλεκτροπαραγωγικές επενδύσεις - ΑΠΕ, τηλεπικοινωνίες, τουρισμό και υπηρεσίες). Στο ίδιο πλαίσιο, έχουν ήδη, υπογραφεί 106 δανειακές συμβάσεις, με συνολικό προϋπολογισμό 5,2 δισ. ευρώ (δάνεια ΤΑΑ: 2,1 δισ. ευρώ, κεφάλαια τραπεζών: 1,8 δισ. ευρώ και ίδια κεφάλαια: 1,3 δισ. ευρώ). Για αυτές τις 106 δανειακές συμβάσεις, το μεσοσταθμικό επιτόκιο διαμορφώνεται σε 1,8% και η μέση διάρκεια αποπληρωμής των δανείων σε 12 έτη. Από τα 381 επενδυτικά σχέδια, τα 230 έχουν κατατεθεί από πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) και έχουν συνολικό προϋπολογισμό 2,73 δισ. ευρώ. Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι μόνον οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν ωφεληθεί, προς το παρόν, από τις επιδοτήσεις και τις ενισχύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, προσεγγίζουν τις 100.000. Ισχυρό πλεονέκτημα του Ταμείου Ανάκαμψης παραμένει το γεγονός ότι τα δάνειά του χορηγούνται με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους (επιτόκιο δανεισμού, σταθερό 0,35% για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για μεσαίες και μεγάλες), εν μέσω ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων και του κόστους κεφαλαίου, που καταγράφεται διεθνώς. Τέλος, αναφορικά με τις επιδοτήσεις του «Ελλάδα 2.0», η εκταμίευση των πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) υπερβαίνει, ήδη, τα 3,2 δισ. ευρώ.

Μέχρι στιγμής, έχουν

υποβληθεί 381 επενδυτικά σχέδια στο δανειακό σκέλος του Εθνικού

Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα

2.0», τα οποία έχουν

συνολικό προϋπολογισμό 12,12 δισ. ευρώ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Ο ρόλος του CFO στην

προστασία της εταιρείας

από το αυξημένο κόστος

ενέργειας

Πώς

Η κλιμάκωση των τιμών ενέργειας επηρεάζει την ενεργοβόρα βιομηχανία και τις επιχειρήσεις μεγάλης κατανάλωσης, ενώ δεν διαφαίνεται υποχώρηση τιμών, τουλάχιστον για την προσεχή διετία

ο υψηλό ενεργειακό κόστος πλήττει σφοδρά το σύνολο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές ήταν ήδη σε εξέλιξη από το 2021 και αποδίδονται σε συνδυασμό παραγόντων, μεταξύ των οποίων η αρχικά υποτονική επένδυση σε φυσικό αέριο και μορφές «καθαρής» ενέργειας, η ξαφνική μείωση κατανάλωσης εν μέσω πανδημίας και η απότομη ανάκαμψη της ζήτησης μεταπανδημικά, αλλά και οι μειωμένες παραδόσεις ενέργειας από τη Ρωσία τα τελευταία δύο έτη. Οι παραδόσεις αυτές συμπιέστηκαν ακραία τον τελευταίο χρόνο, λόγω των συγκρούσεων στην Ουκρανία, εντείνοντας την αβεβαιότητα.

Οι τολμηρές κινήσεις θα φέρουν

ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

Σύμφωνα με τη McKinsey, οι ακραίες αυξήσεις έχουν τεράστιο αντίκτυπο στο κόστος παραγωγής της ενεργοβόρου βιομηχανίας

στην Ευρώπη και η κατάσταση αναμένεται να παραταθεί. Οι εταιρείες του κλάδου καλούνται να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους και να ανακαλύψουν τρόπους να διατηρήσουν ή να τονώσουν την ανταγωνιστικότητά τους στο μέλλον.

Η συμβουλευτική εταιρεία προτείνει δύο κατηγορίες βραχυπρόθεσμων δράσεων για τους μεγάλους καταναλωτές ενέργειας: νέα προσέγγιση στην προμήθεια ενέργειας και δραστική έμφαση στην ενεργειακή απόδοση και απανθρακοποίηση. Τα σενάρια δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που θα προχωρήσουν πιο τολμηρά και πιο γρήγορα, θα μπορούσαν να πετύχουν διατηρήσιμη βελτίωση περιθωρίου έως και 10%, μειώνοντας ταυτόχρονα το ανθρακικό τους αποτύπωμα κατά τουλάχιστον 40%. Οι μεγάλοι καταναλωτές συχνά προαγοράζουν ενέργεια για να ασφαλιστούν μπροστά

στην αστάθεια των τιμών, ενώ συχνά προχωρούν σε δικά τους έργα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Μέσο- και μακροπρόθεσμα, η σημαντικότερη ευκαιρία αντιμετώπισης του υψηλού ενεργειακού κόστους φαίνεται πως θα προέλθει από πρακτικές που ήδη είναι σε εφαρμογή. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν υιοθετήσει στρατηγικές απανθρακοποίησης που προβλέπουν μείωση της κατανάλωσης κατά περίπου 50% την επόμενη δεκαετία.

Η υλοποίηση μέρους αυτών των αλλαγών μέσα σε 2 ή 3 χρόνια θα μπορούσε να αντισταθμίσει τις αναμενόμενες αυξήσεις, αλλά και να δημιουργήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, με σημαντική ενίσχυση της κερδοφορίας.

Εργαλεία αντιστάθμισης

και ανάλυση κοστολογίου

Στο απαιτητικό αυτό περιβάλλον, καίριο ρόλο διαδραματίζουν οι οικονομικές διευθύνσεις των εταιρειών αυτών, οι οποίες κλήθηκαν να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις και να προετοιμάσουν τις εταιρείες τους για το μέλλον.

Για τον Σπύρο Κοκκόλη, Group CFO της ΕλβάλΧαλκόρ, «η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η αντιμετώπιση του ραγδαία αυξανόμενου κόστους, με χρήση εργαλείων αντιστάθμισης, όπου ήταν εφικτό και για όποια βιομηχανία πρόλαβε, έχοντας τη διορατικότητα να κλείσει προθεσμιακές τιμές, τουλάχιστον για μέρος των αναγκών της. Εδώ βέβαια μπορεί να ανοίξει και ολόκληρη συζήτηση για τη σύνδεση των τιμών του Χρηματιστηρίου Ενέργειας με τις τιμές ενέργειας που πραγματικά επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις, καθώς και για τη δυνατότητα σύμβασης διμερών συμβολαίων

αντέδρασε στις νέες συνθήκες, πώς προσαρμόστηκε και με ποιες ενέργειες διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα του οργανισμού;

προμήθειας, κάτι που τακτοποιήθηκε πολύ πρόσφατα – ή και αργά και ημιτελώς, θα μπορούσε να πει κανείς. Μια άλλη σημαντική πρόκληση αποτέλεσε η αντίδραση στην τιμολογιακή μας πολιτική, ανά προϊόν, καθώς έπρεπε άμεσα να γίνει η σύνδεση του παραγωγικού κόστους με τις τιμές Φ/Α, αλλά και ρεύματος, για όλα τα προϊόντα, που καθένα επιβαρύνεται διαφορετικά. Προσαρμοστήκαμε λοιπόν, αναλύοντας τα κοστολόγιά μας με διαφορετικές προτεραιότητες από παλιά και παρέχοντας την κατάλληλη υποστήριξη και στοιχεία στις εμπορικές διευθύνσεις. Μάθαμε από την κρίση να μην θεωρούμε τίποτα δεδομένο ή σταθερό και να είμαστε πιο έτοιμοι να αντιδράσουμε σε αντίστοιχες περιπτώσεις».

Εξισορρόπηση της ανάγκης

για ενέργεια με το αυξανόμενο κόστος Εκτός από τη βαριά βιομηχανία, αισθητά επηρεάστηκε ο κλάδος των τροφίμων, καθώς εξαρτάται άμεσα από τον πρωτογενή τομέα, ο οποίος με τη σειρά του βρίσκεται αντιμέτωπος με ακριβότερα καύσιμα και λιπάσματα, μεταξύ άλλων. Ο κλάδος του τροφίμου, κατά κανόνα, λειτουργεί με μικρά περιθώρια κέρδους και, σε συνθήκες σοβαρά αυξημένου κόστους παραγωγής, δεν έχει άλλη επιλογή από τη μετακύλιση του επιπλέον κόστους ή μέρους αυτού, στον καταναλωτή. Τα γαλακτοκομικά, τα οποία μάλιστα θεωρούνται προϊόν αιχμής για τη χώρα, είναι μία από τις κατηγορίες που έχουν επηρεαστεί σφοδρά.

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Όπως περιγράφει ο Γιώργος Μπιζέτας, Οικονομικός Διευθυντής στην εταιρεία Δωδώνη: «Ως ελληνική γαλακτοβιομηχανία, έχουμε βιώσει τις προκλήσεις της ενεργειακής κρίσης, παράλληλα με το ιστορικά υψηλό κόστος πρώτων υλών. Η μεγαλύτερη πρόκληση της οικονομικής διαχείρισης στην ενεργοβόρα βιομηχανία υπό αυτές τις συνθήκες, είναι η εξισορρόπηση της ανάγκης για ενέργεια με το αυξανόμενο κόστος. Αυτό μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κερδοφορία και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά μας. Αρχικά, αντιδράσαμε στην κρίση εφαρμόζοντας μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως η αναβάθμιση του εξοπλισμού μας και η βελτιστοποίηση των παραγωγικών μας διαδικασιών. Αναζητήσαμε επίσης εναλλακτικές πηγές ενέργειας και επενδύσαμε σε τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως το νέο φωτοβολταϊκό πάρκο στο εργοστάσιό μας. Αυτές οι ενέργειες μας επέτρεψαν να αντισταθμίσουμε ένα μέρος της αύξησης του κόστους ενέργειας, διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα των προϊόντων μας».

ΣΠΥΡΌΣ ΚΌΚΚΌΛΗΣ

Group CFO, ΕλβάλΧαλκόρ

«Μάθαμε από την κρίση να μην θεωρούμε τίποτα

δεδομένο ή σταθερό και να είμαστε πιο έτοιμοι

να αντιδράσουμε σε αντίστοιχες περιπτώσεις»

Ζητούμενο να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας, με οργανικό τρόπο

Μετά από το βαρύ πλήγμα που υπέστη ο τομέας της εστίασης τα χρόνια της πανδημίας και το σύντομο ενδιάμεσο διάλειμμα για «ανάσα», η σταδιακή αύξηση του κόστους ενέργειας επηρεάζει εκ νέου τον κλάδο, ακριβαίνοντας τις πρώτες ύλες τροφίμων, αυξάνοντας το κόστος λειτουργίας και εντείνοντας πάντα τον κίνδυνο της μειωμένης κατανάλωσης.

«Η εταιρεία Γρηγόρης παρακολουθούσε πολύ στενά τις αλλαγές στο ενεργειακό τοπίο, από την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας με την είσοδο των ανεξάρτητων παρόχων και πολύ περισσότερο μετά τον Ιούλιο του 2021, όταν ξεκίνησαν να αυξάνονται οι τιμές χονδρεμπορικής», εξηγεί η Ευγενία Μωραΐτου, Chief Financial Officer του Gregory's Food Service Group και συνεχίζει: «Έχοντας πλήρη γνώση των διακυμάνσεων της αγοράς, η Γρηγόρης ακολούθησε τα ακόλουθα μέτρα:

Πίστωσε σε κάθε κατάστημα Γρηγόρης 1.500 ευρώ, ώστε να καλυφθεί και το αυξημένο κόστος ηλεκτρικού, πέραν των κρατικών επιδοτήσεων.

Επιλέγει κλιματιστικά, ψυκτικά μηχανήματα και εξοπλισμό νέας γενιάς και τελευταίας ενεργειακής κλάσης, για να εξασφαλίζεται μειωμένη κατανάλωση.

Τοποθετεί φωτισμό led σε κύριους και βοηθητικούς, εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους των καταστημάτων.

Χρησιμοποιεί χρώματα και υλικά χαμηλής απορροφητικότητας φωτός, ώστε ο φωτισμός του καταστήματος να είναι όσο το δυνατό λιγότερο ενεργοβόρος.

ΓΙΩΡΓΌΣ ΜΠΙΖΕΤΑΣ

Οικονομικός Διευθυντής, Δωδώνη

«Η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας

και η εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών είναι

ουσιαστικής σημασίας για τη διατήρηση

της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας»

Ζητούμενο της διοίκησης ήταν, τόσο να μετριαστούν οι συνέπειες της ανόδου των τιμών, όσο και να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας, με οργανικό και μόνιμο τρόπο».

Αναδείχθηκε η ανάγκη για συνεργασία

μεταξύ των βιομηχανιών

Η ευρωπαϊκή ήπειρος υποφέρει περισσότερο από άλλες ανεπτυγμένες περιοχές, λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής της από τους ρωσικούς αγωγούς. Πλήττεται η ανταγωνιστικότητα

βιομηχανίας της σε παγκόσμιο επίπεδο και ξυπνούν φόβοι για αποβιομηχάνιση. Επιπλέον, το πρόσφατο πακέτο στήριξης της αμερικανικής κυβέρνησης προς εταιρείες με έδρα στις ΗΠΑ, απέναντι στην πληθωριστική κρίση (IRA), επέτεινε τις ανησυχίες για μετεγκατάσταση ευρωπαϊκών βιομηχανιών στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, αλλά και περαιτέρω μείωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

Για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία στη χώρα μας, ο Ευθύμιος Τάτσιος, Chief Financial Officer στη Χαλυβουργία Ελλάδος, υποστηρίζει: «Η ενεργειακή κρίση μας έφερε προ των ευθυνών μας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ειδικά για τις βιομηχανίες, οι προκλήσεις είναι τεράστιες και πρωτόγνωρες ως έναν βαθμό, με μεγαλύτερη αυτή της αβεβαιότητας για τη μελλοντική εξέλιξη των τιμών και της απουσίας θεσμικού πλαισίου που θα προστατεύσει την ενεργοβόρα βιομηχανία της χώρας. Για να αντιμετωπίσει αυτήν την κρίση, η οικονομική διεύθυνση αρχικά επικεντρώθηκε στην αναζήτηση τρόπων μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας, μέσω εφαρμογής άμεσων μέτρων εξοικονόμησης ενεργειακών πόρων. Στη συνέχεια, ανέπτυξε στρατηγικές διαχείρισης του κόστους ενέργειας και αναζήτησης εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Η διαδικασία προσαρμογής είναι δυναμική και σε εξέλιξη για τις βιομηχανίες.

Τα μαθήματα, όπως και σε κάθε κρίση, πολλά. Οι ανάγκες για επένδυση σε τεχνολογία παραγωγής, η ανάπτυξη ενός ακόμα πιο αποδοτικού μηχανισμού reporting με επίκεντρο την τεχνολογία, η δέσμευση πόρων με στόχο την καινοτομία και η ανάγκη για περισσότερη συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των βιομηχανιών, αναδείχτηκαν έντονα με την ενεργειακή κρίση».

πρόκληση η προσαρμογή budget

και forecast

Στο Food Retail Summit που διοργάνωσε στις 6 Απριλίου 2023

η Boussias Events, εκπρόσωποι του οργανωμένου λιανεμπορίου μίλησαν για τις δυσκολίες που βιώνει το ελληνικό λιανεμπόριο τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των οποίων και η πίεση από τις τιμές της ενέργειας. Η αύξηση του ενεργειακού κόστους επηρεάζει άμεσα τις τιμές των εμπορευμάτων, των μεταφορικών, παράλληλα με τους λογαριασμούς ρεύματος, π.χ. για ψύξη και φωτισμό στα καταστήματα. Οι συνθήκες αυτές επηρέασαν τις κινήσεις των οικονομικών διευθύνσεων, όπως περιγράφει ο Παναγιώτης Τσελήκογλου, Financial Risk & Treasury & Insurance Director στην ΑΒ Βασιλόπουλος. «Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να ενσωματώσει την επίδραση των αυξημένων τιμών στα αποτελέσματα της τρέχουσας χρονιάς. Ενώ, ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση ήταν να προσαρμόσει τα budget και forecast και να εκπαιδεύσει τα υπόλοιπα μέλη της διοίκησης, ώστε οι προσδοκίες τους πλέον να είναι ανάλογες, λαμβάνοντας υπόψη τους και την κατάσταση της αγοράς ενέργειας. Όλο αυτό το επιπλέον κόστος ενέργειας, εκτός από την άμεση επίδραση στα κόστη, δημιούργησε και πληθωριστικές πιέσεις σε όλες τις δαπάνες που έπρεπε να χρηματοδοτηθούν και επηρέασαν ουσιαστικά τα αποτελέσματα και τη ρευστότητα. Η αρχική αντίδραση της οικονομικής διεύθυνσης ήταν η προσαρμογή των forecast

ΕΥΓΕΝΙΑ

ΜΩΡΑΪΤΌΥ

CFO, Gregory's Food Service Group

«Η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος

της εταιρείας αποτελεί διαρκή πρόκληση, που κρίνει

την οικονομική διεύθυνση και την ίδια την εταιρεία»

ΕΥΘΥΜΙΌΣ ΤΑΤΣΙΌΣ

CFO, Χαλυβουργία Ελλάδος

«Η διαδικασία προσαρμογής είναι δυναμική

και σε εξέλιξη για τις βιομηχανίες. Τα μαθήματα, όπως και σε κάθε κρίση, πολλά»

Μεγάλη

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ευθύνης του. Παράλληλα, ο CFO πρέπει να παρακολουθεί τις τάσεις και τις εξελίξεις και να δίνει τα κατάλληλα σημάδια, να βρίσκει τα κατάλληλα εργαλεία για να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος και να ελέγχει και αξιολογεί την εφαρμογή τους».

Βιωσιμότητα, εναλλακτικές πηγές ενέργειας

και βελτίωση του περιβαλλοντικού

αποτυπώματος

Η βιομηχανική κατανάλωση ενέργειας αποτελεί σήμερα σχεδόν το 40% της παγκόσμιας συνολικής τελικής κατανάλωσης, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ) και κυριαρχείται από τα ορυκτά καύσιμα. Όσο αναπτύσσεται η παγκόσμια οικονομία, τόσο μεγαλώνει η ζήτηση για υλικά και αγαθά, καθιστώντας ακόμη σημαντικότερη την κατανόηση του ποιες τεχνολογίες και στρατηγικές μπορούν να στηρίξουν τη βιώσιμη παραγωγή, χρήση και διάθεση αναγκαίων εμπορευμάτων.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΕΛΗΚΌΓΛΌΥ

Financial Risk & Treasury & Insurance Director, ΑΒ Βασιλόπουλος

«Η Οικονομική Διεύθυνση αποτελεί τον ‘φύλακα’

των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας,

με ενεργή δράση στη διασφάλιση της βιωσιμότητας»

και των ανάλογων budget, αλλά σαφώς και η διερεύνηση τρόπων να μειωθεί η επίδραση. Αυτό κατέστη εφικτό, είτε μέσω βραχυπρόθεσμων κινήσεων, όπως η καθημερινή παρακολούθηση της αγοράς και η συνεργασία με τον πάροχο, ώστε να μειωθούν τα ρίσκα, είτε μέσο-/μακροπρόθεσμα με την επένδυση σε τεχνολογίες μείωσης κατανάλωσης, παραγωγής ενέργειας και PPAs».

Προτεραιοποίηση και εντοπισμός

κρίσιμων παραγόντων

Η ανταγωνιστικότητα του επιχειρείν και της εγχώριας βιομηχανίας εξαρτάται εν πολλοίς από το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων και ο CFO μιας εταιρείας είναι σε θέση να συμβάλει στη θωράκιση και προετοιμασία της εταιρείας του για το μέλλον, με αξιολόγηση επενδύσεων και προσεκτική οικονομική διαχείριση, μεταξύ άλλων.

«Η συμβολή/υποστήριξη του CFO στη βελτίωση του κόστους λειτουργίας είναι συνεχής και αναγκαία, ιδιαίτερα για τη βιομηχανία, καθώς αυτή αντιμετωπίζει διεθνή ανταγωνισμό», δηλώνει ο Σπύρος Κοκκόλης, ο οποίος απαριθμεί κάποιους από τους τρόπους, με τους οποίους συμμετέχει ο οικονομικός διευθυντής στην προστασία της επιχείρησης. «Αξιολόγηση επενδύσεων για βελτιστοποίηση του κόστους, αφού πρώτα βέβαια γίνει η κατάλληλη προτεραιοποίηση και εντοπιστούν οι κρίσιμοι παράγοντες, όπου πρέπει να επικεντρωθεί κανείς. Κοστολόγηση, έλεγχος κόστους, αξιολόγηση επενδύσεων, όλα αυτά είναι καθήκοντα που εμπίπτουν στον τομέα

Η βιωσιμότητα κρίνεται σημαντική για τον Γιώργο Μπιζέτα, ο οποίος σχολιάζει ότι «τα διδάγματα που αντλήθηκαν από αυτήν την κρίση είναι σαφή: η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και η εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε μια ενεργοβόρα βιομηχανία. Πρέπει επίσης να συνεχίσουμε να επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση της κατανάλωσης. Για να εξασφαλίσουμε

και να προετοιμάσουμε την εταιρεία μας για το μέλλον, επανεξετάζουμε συνεχώς τις δραστηριότητές μας και εντοπίζουμε τομείς, όπου μπορούμε να μειώσουμε το κόστος, χωρίς να θυσιάσουμε την ποιότητα ή την παραγωγικότητα. Διερευνούμε επίσης ευκαιρίες ανάπτυξης, όπως η επέκταση των σειρών προϊόντων μας ή η είσοδος σε νέες αγορές, αφουγκραζόμενοι τις μεταβαλλόμενες διατροφικές συνήθειες και τάσεις, σε συνάρτηση με την ευρύτερη οικονομική συγκυρία. Διατηρώντας την προσοχή μας στην οικονομική διαχείριση, με βάση το επιχειρηματικό μας μοντέλο και τον στρατηγικό σχεδιασμό, είμαστε σίγουροι για την ικανότητά μας να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί στον κλάδο, ανεξάρτητα από εξωτερικές προκλήσεις, όπως η ενεργειακή κρίση». Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ευγενία Μωραΐτου δηλώνει: «Στην οικονομική διεύθυνση αναλογούν πολλά και σύνθετα καθήκοντα στο νέο ρευστό ενεργειακό τοπίο. Κύριο καθήκον είναι να παρακολουθεί τα κόστη λειτουργίας, να αντιλαμβάνεται και να καταγράφει επιμέρους κόστη που συνθέτουν το συνολικό, να γνωρίζει την εξέλιξή τους στον χρόνο, ανά ημέρα, ακόμη και ώρα λειτουργίας. Επίσης, πρέπει να παρακολουθεί την αγορά που αλλάζει τάχιστα, ώστε να ξέρει τις λύσεις που προσφέρει ο ανταγωνισμός, τα σκοτεινά σημεία των προσφορών, μελλοντικές τάσεις κοκ. Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι η θωράκιση της εταιρείας δεν μπορεί να γίνεται μόνο απέναντι σε άσκοπες σπατάλες, με παθητικό τρόπο και εκ των υστέρων. Εξ ίσου αυστηρά ζητούμενο είναι να ανταποκριθεί και να πρωταγωνιστήσει στο διακύβευμα της εποχής μας, που είναι η μείωση των επικίνδυνων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την υπερθέρμανση του πλανήτη. Η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της εταιρείας αποτελεί διαρκή πρόκληση που κρίνει την οικονομική διεύθυνση και την ίδια την εταιρεία».

Περαιτέρω ανάπτυξη ΑΠΕ στην Ελλάδα Ο προσανατολισμός προς τις ανανεώσιμες πηγές απασχολεί και τους προμηθευτές ενέργειας, παραγωγούς ή παρόχους. Η Plenitude δραστηριοποιείται στην ευρωπαϊκή λιανική αγορά πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, καθώς και στον τομέα των ΑΠΕ. Στην ελληνική αγορά έχει παρουσία μέσω της ιδιοκτησίας του 100% της Ζενίθ από το 2018, ενώ τον Ιανουάριο του 2022 εξαγόρασε την ελληνική εταιρεία Solar-konzept Energy SA (SKGR), προκειμένου να ενισχύσει την παρουσία της στην ελληνική αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Ζενίθ εξηγεί ότι η SKGR, που μετονομάστηκε Eni Plenitude Renewables Hellas, αναπτύσσει χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών έργων συνολικής ισχύος 800MW, σε διάφορα μέρη της χώρας, με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση έργων στην περιοχή της Κοζάνης. Αυτή τη στιγμή διαθέτει 600MW σε στάδιο ανάπτυξης, περιμένοντας την Έκδοση των Δεσμευτικών Όρων Σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ. Τα έργα αυτά αποτελούν τη βάση για περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ από την Plenitude στη χώρα μας, δηλώνει η εταιρεία.

Παραγωγή ενέργειας: «κάν’ το μόνος σου» Οι τιμές της ενέργειας αναμένεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για πολύ καιρό ακόμη. Έπειτα από την άμεση συνέπεια του αυξημένου κόστους παραγωγής, ενδέχεται να καταστεί ασύμφορη η παραγωγή κάποιων προϊόντων, ή και να μειωθεί η παραγωγική δραστηριότητα, προκαλώντας πιθανώς κενά στην εφοδιαστική αλυσίδα. Δ εδομένου ότι μαγική λύση που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές, τόσο από την πλευρά του κόστους/κέρδους, όσο και από την πλευρά της μακροπρόθεσμης εξασφάλισης, δεν υπάρχει, όσες επιχειρήσεις μπορούν, παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. Πολλά σούπερ-μάρκετ και καταστήματα μοντέλου big box προβαίνουν σε εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων για την παραγωγή ενέργειας, τόσο για μικρότερη εξάρτηση από προμηθευτές, όσο και για μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Για τον Παναγιώτη Τσελήκογλου, «η Οικονομική Διεύθυνση αποτελεί τον «φύλακα» των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας, έχοντας ενεργή δράση στη διασφάλιση της βιωσιμότητας και προσαρμογής της εταιρείας στις νέες συνθήκες της αγοράς. Συγκεκριμένα, για το κομμάτι της ενέργειας, έχουμε άμεση συνεργασία με την ομάδα «Αγορές μη Εμπορεύσιμων», μία ομάδα με το ανάλογο know-how, αλλά και με τον Όμιλο, εξωτερικούς συμβούλους και την τεχνική διεύθυνση, αξιολογώντας καθημερινά την αγορά ενέργειας, λαμβάνουμε τις κατάλληλες αποφάσεις. Παράλληλα, γίνονται δράσεις μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, όπως και εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών στις στέγες των καταστημάτων και αποθηκών μας. Με αυτόν τον τρόπο, στοχεύουμε να μειωθεί η έκθεση στην αγορά ενέργειας, αλλά και το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Μέσο-/μακροπρόθεσμα διερευνώνται δυνατότητες συνεργασίας με παρόχους με τη μορφή financial PPAs που πρακτικά είναι ένα οικονομοτεχνικό εργαλείο αντιστάθμισης του ρίσκου της αγοράς (hedging instrument). Με τις παραπάνω προσεγγίσεις περιορίζεται αφενός το κόστος, αλλά και η έκθεση της εταιρείας στην αστάθεια της αγοράς ενέργειας».

Πράσινη μετάβαση, παράλληλα με αυτοματοποίηση Στροφή στην πράσινη ανάπτυξη βλέπει και ο Ευθύμιος Τάτσιος, ο οποίος όμως ενσωματώνει στο μείγμα και τη διάσταση της τεχνολογίας: «Το κόστος λειτουργίας της εγχώριας βιομηχανίας έχει αρκετές πολυπλοκότητες και πεδία που είναι δυναμικά, κάποια εξ αυτών πλέον μη προβλέψιμα. Η καθημερινή ανάλυση και παρακολούθηση των οικονομικών δεικτών της εταιρείας, η αυτοματοποίηση διαδικασιών, η ανάπτυξη τεχνολογικών εργαλείων για την επεξεργασία μεγάλου όγκου δεδομένων, η βελτίωση των μηχανισμών budgeting, η επιλογή κατάλληλων προμηθευτών και συνεργατών, η εφαρμογή στρατηγικών διαχείρισης ρίσκου και μείωσης του κόστους, η μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη αποτελούν βασικές προτεραιότητες της οικονομικής διεύθυνσης».

Η ανάγκη για διεύρυνση πεδίου δράσης και ευθύνης του οικονομικού διευθυντή προκύπτει ξανά και συμπυκνώνεται στην παρατήρηση του Ευθύμιου Τάτσιου ότι «Ο ρόλος του CFO αλλάζει όπως και το γενικότερο περιβάλλον. Η ανάγκη για έναν «operational» CFO με focus και σε μη χρηματοοικονομικά πεδία είναι μπροστά μας».

FINANCIAL FILES

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΣΔΟΥΚΟΥ, Γενικής Γραμματέως Ενέργειας & Ορυκτών Πρώτων Υλών

των ενεργειακών τιμών για την εγχώρια βιομηχανία

Πρωταρχικό μέλημα, να ενισχύσουμε την προβλεψιμότητα του ενεργειακού κόστους, ώστε να προγραμματίζεται η παραγωγική δραστηριότητα, αποφεύγοντας μελλοντικές διακυμάνσεις τιμών.

Οκλάδος της ενέργειας τον τελευταίο 1,5 χρόνο βιώνει ακραίες συνθήκες και αλλαγές που έχουν ανατρέψει τον σχεδιασμό των κυβερνήσεων σε ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Ιδιαίτερα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι έννοιες της ασφάλειας εφοδιασμού και της φθηνής ενέργειας έπαψαν να θεωρούνται σταθερές και τα γεγονότα μας υπενθύμισαν ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Είναι γεγονός, ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις και βιομηχανίες της χώρας δεν έμειναν αλώβητες μπροστά στο τεράστιο κύμα αύξησης του ενεργειακού κόστους, το οποίο οδήγησε σε πληθωριστικό σπιράλ την οικονομία.

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουμε αντιμετωπίσει ως τώρα, είναι η συγκράτηση των ενεργειακών τιμών. Επιτύχαμε, σε ικανοποιητικό βαθμό, σταθεροποίηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω επιδοτήσεων από τα έσοδα που συγκεντρώθηκαν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), από τη λειτουργία του μηχανισμού παρακράτησης των υπερεσόδων των παραγωγών στη χονδρεμπορική αγορά. Παράλληλα, μεγάλο μέρος της κατανάλωσης, για μεγάλο διάστημα, ήταν θωρακισμένο με σταθερά συμβόλαια προμήθειας σε ανταγωνιστικές τιμές σε σχέση με το υπέρογκο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρική, που ξεπέρασε τα 436€/MWh τον Αύγουστο του περασμένου έτους.

Παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς τιμές Φ/Α και συνεπακόλουθα η εγχώρια τιμή ηλεκτρικής ενέργειας έχουν υποχωρήσει στα 40-50€/ MWh και 120-140€/MWh αντίστοιχα, η κρίση επιμένει. Πρωταρχικό μας μέλημα, αυτή την περίοδο, είναι να ενισχύσουμε την προβλεψιμότητα του κόστους για τις βιομηχανίες, ώστε να μπορούν να προγραμματίζουν την παραγωγή τους, αποφεύγοντας μελλοντικές -βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες- διακυμάνσεις των τιμών στις αγορές ενέργειας. Άμεση προτεραιότητα αποτέλεσε η άρση, από τον Μάρτιο 2023, της εξαίρεσης από το πλαφόν που επιβάλλεται στα υπερέσοδα των ΑΠΕ μέσω του προσωρινού μηχανισμού της χονδρεμπορικής αγοράς, για τις συναλλαγές που αφορούν την αγοραπωλησία ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας βάσει συμβάσεων φυσικής παράδοσης, μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και βιομηχανικών καταναλωτών. Επιπλέον, προς την κατεύθυνση μείωσης του κόστους βραχυπρόθεσμα, επεξεργαζόμαστε σχέδιο κρατικής ενίσχυσης για καταναλώσεις του 2023 με σταθερή μοναδιαία επιδό-

τηση, το οποίο πρόκειται να κοινοποιηθεί σύντομα στην ΕΕ, στη βάση του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης (Temporary Crisis and Transition Framework) που υιοθετήθηκε πρόσφατα. Όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη στήριξη της εγχώριας βιομηχανίας, τον Φεβρουάριο 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σχέδιο κρατικής ενίσχυσης, που αφορά την αποζημίωσή της ως αποτέλεσμα του κόστους των έμμεσων εκπομπών, στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της ΕΕ. Το εγκεκριμένο σχέδιο, συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού €1,36 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2030, εξασφαλίζει σημαντική ετήσια ενίσχυση, ενώ αποσκοπεί στον περιορισμό του λεγόμενου κινδύνου «διαρροής άνθρακα», δηλαδή της μεταφοράς της παραγωγικής δραστηριότητας σε χώρες εκτός ΕΕ με λιγότερο φιλόδοξες πολιτικές για το κλίμα. Παράλληλα, προωθούμε, μέσω σχήματος κρατικής ενίσχυσης, το οποίο έχει κοινοποιηθεί στην αρμόδια ΓΔ Ανταγωνισμού της ΕΕ, τη σύναψη διμερών εταιρικών συμβάσεων μεταξύ νέων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ενεργοβόρων καταναλωτών. Φιλοδοξούμε έως το τέλος 2023 να τεθεί σε εφαρμογή ο μηχανισμός αντιστάθμισης του λεγόμενου κόστους μορφοποίησης (shaping cost) της στοχαστικής παραγωγής από ΑΠΕ, ώστε να ανταποκρίνεται στα καταναλωτικά χαρακτηριστικά των ενεργοβόρων καταναλωτών, ενώ μέσω αυτού του σχήματος επιτυγχάνουμε σημαντική διείσδυση νέων έργων ΑΠΕ στο σύστημα, κινούμενοι ακόμα γρηγορότερα για την πραγμάτωση των στόχων που έχουν τεθεί για την πράσινη μετάβαση. Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στο γεγονός ότι η κυβέρνηση και το ΥΠΕΝ, εν μέσω αυτής της πρωτοφανούς κρίσης, προσπαθούν, στο μέτρο του δυνατού, να ενισχύσουν την ελληνική βιομηχανία προς την κατεύθυνση μείωσης του κόστους, με στοχευμένες δράσεις. Αναγνωρίζουμε ότι το κόστος ενέργειας για τους ενεργοβόρους καταναλωτές, ιδιαίτερα για κάποιους μήνες του 2022, κατέστη δυσβάσταχτο και έχουμε δρόμο μέχρι να επανέλθει σε επίπεδο προ κρίσης. Παρόλα αυτά, η συγκράτηση των τιμών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σε ικανοποιητικό βαθμό, μέσω των δράσεών μας, συνέβαλε ώστε οι βιομηχανίες να σταθούν όρθιες, αλλά και να μειωθεί ο πληθωρισμός από το περυσινό υψηλό επίπεδο, υπέρ των καταναλωτών.

Μεγάλη πρόκληση η συγκράτηση

Γεωπολιτική και

κατακερματισμός, οι νέοι κίνδυνοι

ύμφωνα με αναφορές του ΔΝΤ, η γεωπολιτική

και ο χρηματοοικονομικός κατακερματισμός μπορούν να προκαλέσουν διασυνοριακές εκροές κεφαλαίου και αυξημένη αβεβαιότητα, που ίσως απειλήσουν τη μακροοικονομική σταθερότητα.

Ο κατακερματισμός έχει σοβαρές επιπλοκές για την παγκόσμια χρηματοοικονομική σταθερότητα, καθώς επηρεάζει τις διασυνοριακές επενδύσεις, τα διεθνή συστήματα πληρωμών και τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων. Αυτό με τη σειρά του τροφοδοτεί την αστάθεια, αυξάνοντας τα χρηματοδοτικά κόστη των τραπεζών, χαμηλώνοντας την κερδοφορία τους και μειώνοντας τον δανεισμό τους προς τον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας το 2016 προκάλεσαν μείωση των συνολικών διμερών επενδύσεων χαρτοφυλακίου και τραπεζικών απαιτήσεων κατά περίπου 15%. Η σταθερότητα μπορεί να κινδυνεύει είτε από το χρηματοοικονομικό κανάλι, καθώς αυξάνεται το ρίσκο μετακύλισης χρέους των τραπεζών, ανεβαίνουν τα επιτόκια στα κρατικά ομόλογα, μειώνεται η αξία των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών και επιβαρύνονται τα χρηματοδοτικά τους κόστη, είτε από την πραγματική οικονομία, καθώς οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες και τις αγορές εμπορευμάτων ενδέχεται να οξύνουν τις ζημίες των τραπεζών, μειώνοντας περαιτέρω την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίησή τους. Αν χάσουν την ικανότητα για ανάληψη ρίσκου, θα περιορίσουν τον δανεισμό, επιβαρύνοντας περαιτέρω την ανάπτυξη. Μακροπρόθεσμα, ο κατακερματισμός που προέρχεται από γεωπολιτικές εντάσεις θα μπορούσε να ταράξει τις κεφαλαιακές ροές και τους καίριους οικονομικούς δείκτες, περιορίζοντας τις πιθανότητες για διεθνή διαφοροποίηση ρίσκου. Προκειμένου να διαμορφώσουν οδηγίες για τις εποπτικές αρχές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής καλούνται να υιοθετήσουν προσέγγιση που θα προβλέπει στρες τεστ και ανάλυση σεναρίων για την εκτίμηση και ποσοτικοποίηση διαύλων μετάδοσης γεωπολιτικών κραδασμών στα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, ενώ παροτρύνονται να γνωρίζουν ότι, επιβάλλοντας χρηματοοικονομικούς περιορισμούς για λόγους εθνικής ασφάλειας, ίσως επηρεάσουν αθέλητα την παγκόσμια μακροοικονομική σταθερότητα.

Μετά από χρόνια εντατικών εγγραφών σε σπουδές λογιστικής, η ροή νέων φοιτητών έχει επιβραδυνθεί. Το ακαδημαϊκό έτος 2019-20, ο αριθμός αποφοίτων έπεσε κατά 2,8% και κατά 8,4% στο επίπεδο μεταπτυχιακού, σύμφωνα με την έκθεση 2021 AICPA Trends. Μπροστά στην πρόκληση, το Παν/μιο του Άρκανσω και το Παν/μιο της Νεβάδα στο Λας Βέγκας (UNLV) εντόπισαν τρόπους να προσελκύσουν φοιτητές στα προγράμματα λογιστικής και να τους ενθαρρύνουν να επιδιώξουν άδεια CPA. Λίγους μήνες από την ανάληψη πρωτοβουλίας για τη βελτίωση των επιπέδων ολοκλήρωσης

της εξέτασης CPA το φθινόπωρο 2022, το Παν/μιο του Άρκανσω ήδη σημειώνει επιτυχία: 24 από τους 27 μεταπτυχιακούς φοιτητές πέρασαν το σκέλος Auditing & Attestation και ενεγράφησαν για εξετάσεις σε περαιτέρω σκέλη.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, το Παν/μιο καταβάλλει προσπάθεια για καλύτερη ενημέρωση των φοιτητών σχετικά με την πορεία προς την άδεια CPA, ενώ προβάλλει ως πλεονέκτημα το γεγονός ότι οι νέοι απόφοιτοι είναι λίγοι, καθώς έτσι το πτυχίο καθίσταται σπάνιο αγαθό σε υψηλή ζήτηση. Το UNLV επίσης καταγράφει επιτυχία στην άνοδο των εγγραφών. Έπειτα από μείωση τα έτη 2018-19, οι εγγραφές ενισχύθηκαν κατά 5% την τελευταία τριετία, κάτι που επηρεάζεται επίσης από δημογραφικούς και οικονομικούς παράγοντες: η σχολή έχει πολλούς φοιτητές, μετανάστες πρώτης γενιάς, οι οποίοι

έλκονται από την παραδοσιακή γοητεία της λογιστικής ως

σταθερό επάγγελμα με καλές αποδοχές και υψηλή ζήτηση. Κάποιες από τις στρατηγικές που εφαρμόζει για να προάγει τη λογιστική ως σταδιοδρομία, είναι οι ευκαιρίες πρακτικής εκπαίδευσης για απόκτηση εμπειρίας, η προώθηση σε προγράμματα υποτροφιών μεγάλων εταιρειών και οι ομιλίες προσκεκλημένων CPAs.

αισιόδοξοι για την οικονομία

οι CFOs στις ΗΠΑ το α’ τρίμηνο 2023

Αναμένουν ύφεση μεν, αλλά θέλουν να είναι έτοιμοι για την ανάκαμψη

Βελτιώνουν τα αντανακλαστικά τους και εντοπίζουν ευκαιρίες επένδυσης

Ητελευταία τριμηνιαία έρευνα CFO Signals της Deloitte αντανακλά πιο θετικές απόψεις σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2022. Ερωτήθηκαν 111 CFOs από ΗΠΑ, Καναδά, Μεξικό και, σχεδόν ομόφωνα (93%), απάντησαν ότι αναμένουν ήπια ύφεση μεν, αλλά παράλληλα, ετοιμάζονται για ανάκαμψη. Σε αυτήν την κατεύθυνση, οι πρώτες κινήσεις τους θα είναι η επένδυση σε ανάπτυξη, πωλήσεις, πελάτες και νέες αγορές, η συγκράτηση του κόστους και η αύξηση της αποτελεσματικότητας, καθώς επίσης η ενίσχυση αποθεμάτων ή παραγωγικής ικανότητας, προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο ότι περισσότερο αυξάνουν τις προσλήψεις παρά τις παγώνουν, ενώ

αρκετοί εστιάζουν στην ανάπτυξη του προσωπικού τους και την αναθεώρηση των αποδοχών, προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί. Άλλες ενέργειες περιλαμβάνουν την ανεύρεση κεφαλαίου για επενδύσεις, την ενίσχυση της ρευστότητας και την αξιολόγηση ευκαιριών M&A.

Σημειώνεται ότι, σε ποσοστό 55%, οι ερωτηθέντες δηλώνουν ικανοποιημένοι από τους σχεδιασμούς της εταιρείας τους για το σενάριο ύφεσης και σε ποσοστό 53% για το σενάριο ανάκαμψης.

Πώς θα βελτιωθούν

τα αντανακλαστικά των οργανισμών

Σε γενικές γραμμές, οι CFOs που ερωτήθηκαν δηλώνουν ικανοποιημένοι με την

Αν πιστεύετε ότι θα υπάρξει οικονομική ανάκαμψη, ποιες 3 δράσεις αναλαμβάνετε πρώτα, ώστε να προετοιμαστείτε;

Επένδυση σε ανάπτυξη, πωλήσεις, πελάτες, νέες αγορές

Έλεγχος κόστους/Αύξηση λειτουργικής

αποδοτικότητας

Ενίσχυση αποθεμάτων/παραγωγικής

ικανότητας για να καλυφθεί η ζήτηση Αύξηση προσλήψεων/ Βελτιστοποίηση αριθμού εργαζομένων Ανεύρεση/αξιοποίηση κεφαλαίου για επένδυση Ενίσχυση ρευστότητας και διαχείρισης μετρητών Διακράτηση και ανάπτυξη ταλέντου/ Αναθεώρηση αποδοχών Αξιολόγηση ευκαιριών Μ&Α Πάγωμα/επιβράδυνση προσλήψεων

Αύξηση επένδυσης σε καινοτομία/τεχνολογία

Έμφαση στη στρατηγική τιμολόγησης/

Αύξηση τιμών

ικανότητα των εταιρειών τους να ανταποκριθούν σε τυχόν ύφεση, αλλά θεωρούν ότι υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Κάποιες από τις βελτιώσεις που θεωρούν ότι θα ενισχύσουν τη λήψη αποφάσεων είναι η υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, ΤΝ και αυτοματισμών, η βελτίωση σε forecasting και scenario planning, καθώς και η συνεπής παρακολούθηση των KPIs. Άλλες βελτιώσεις που προτείνουν, είναι η καλλιέργεια ικανοτήτων ανάλυσης δεδομένων, η ευκινησία (agility) και η διαφάνεια.

Θετικές προοπτικές

για την οικονομία και τα οικονομικά των εταιρειών

Το α’ τρίμηνο του 2023, οι CFOs αισιοδοξούν, τόσο ότι θα βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες σε ένα έτος από τώρα, όσο και για τις μελλοντικές οικονομικές προοπτικές των οργανισμών τους. Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, έχουν μεγαλύτερες προσδοκίες για ετήσια ανάπτυξη (YOY), κάτι που ίσως αιτιολογεί ότι το 40% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η παρούσα είναι καλή περίοδος για ανάληψη ρίσκου, σε σχέση με 29% το προηγούμενο τρίμηνο. Ανά περιοχή, οι βορειοαμερικανοί οικονομικοί διευθυντές είναι πιο αισιόδοξοι για τις μακροοικονομικές συνθήκες και την απόδοση των δικών τους εταιρειών, σε σύγκριση με το δ’ τρίμηνο του 2022. Το 40% χαρακτηρίζει την τρέχουσα οικονομική κατάσταση καλή ή πολύ καλή και το 54% εκτιμά ότι θα βελτιωθεί σε έναν χρόνο.

Στην Ευρώπη, τα ποσοστά αυτά διαμορφώνονται σε 5% και 32% και στην Κίνα 6% και 41%, αντιστοίχως.

Έπειτα από 6 συναπτά τρίμηνα πτωτικά κινούμενης αισιοδοξίας για τις οικονομικές προοπτικές των εταιρειών τους, οι CFOs αισθάνονται πιο αισιόδοξοι το 1ο τρίμηνο τ. έ., με ποσοστό 32% από 20%, ενώ ταυτόχρονα, οι CFOs που δηλώνουν απαισιόδοξοι για το ίδιο θέμα, περιορίστηκαν στο 19% από 41% το τελευταίο τρίμηνο του 2022. Τη χαμηλότερη αισιοδοξία εκφράζουν οι οικονομικοί διευθυντές στον κλάδο Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών και την υψηλότερη εκείνοι των κλάδων Τεχνολογίας, Υπηρεσιών και Ενέργειας/Πόρων.

Δεδομένα, πληροφορία και λήψη αποφάσεων

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήρθε στο προσκήνιο η ανάγκη των επιχειρήσεων για εμβάθυνση στα δεδομένα και έγκαιρη διάθεση πληροφορίας, για καλύτερη λήψη αποφάσεων.

Οι CFOs εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε αυτό το πεδίο, στο πλαίσιο των σχεδιασμών τους για το υπόλοιπο 2023 και το 2024. Οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αναφέρουν

είναι η ανεπάρκεια σε τεχνολογίες/συστήματα (64%), οι ελλιπείς ικανότητες (62%) και η έλλειψη έμπειρου προσωπικού, όπως data scientists και business analysts (58%).

Σε απάντηση, οι περισσότεροι ήδη επενδύουν σε νέα συστήματα και αυτοματισμούς, αναβαθμίζουν τα υφιστάμενα συστήματα, υλοποιούν αλλαγές σε ταλέντο/οργάνωση, τυποποιούν δομές δεδομένων και αξιολογούν διαδικασίες και ελέγχους.

Καλή περίοδος

για ανάληψη ρίσκου

Το 40% των CFOs θεωρεί την τρέχουσα περίοδο κατάλληλη για ανάληψη μεγαλύτερου ρίσκου, από 29% το προηγούμενο τρίμηνο. Είναι το υψηλότερο ποσοστό που καταγράφεται από το α’ τρίμηνο του 2022, μολονότι υπολείπε -

ται ακόμη του μέσου όρου της διετίας (47%). Ανά κλάδο, οι CFOs σε Ενέργεια/ Πόρους, σε ποσοστό 70%+, συμφωνούν ότι είναι καλή περίοδος για μεγαλύτερα ρίσκα, ενώ οι CFOs στην Τεχνολογία σημειώνουν τη μικρότερη αντίστοιχη

Της ΕΛΙΚΑΣ ΡΟΖΑΚΗ Ποιο είναι το πιο αποτελεσματικό πράγμα που έχετε κάνει για να βελτιώσετε τα δεδομένα και τα insights που παρέχει η ομάδα σας στην επιχείρηση;

Επένδυση σε νέα συστήματα & αυτοματισμός/

αναβάθμιση υφιστάμενων συστημάτων

Υλοποίηση αλλαγών προσωπικού/οργάνωσης

Τυποποίηση δομών δεδομένων και αξιολόγηση διαδικασιών και ελέγχων

Ενίσχυση ανάλυσης δεδομένων και χρήση data analytics

Βελτίωση FP&A

και ανάλυσης σεναρίων

Προσαρμογή χρονισμού/μορφοποίησης

της πληροφορίας

Υποστήριξη λήψης αποφάσεων βάσει δεδομένων

και διαλόγου περί δεδομένων και insights

Upskilling του οργανισμού

Εδραίωση και διατήρηση KPIs

Ανάπτυξη συστήματος CRM

διάθεση, με 30%. Ανεβασμένη διάθεση

έχουν και οι CFOs των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, με 36%, σε σχέση με 26% το δ’ τρίμηνο 2022.

Εσωτερικές και εξωτερικές ανησυχίες

Παρά τις συνεχιζόμενες αναφορές για απολύσεις σε διάφορους κλάδους, η διακράτηση, διαθεσιμότητα και πρόσληψη ταλέντου εξακολουθεί να είναι η κυρίαρχη εσωτερική ανησυχία των οικονομικών διευθυντών και ακολουθούν η καινοτομία και η ανάπτυξη, η διαχείριση κόστους, η διαχείριση αλλαγής και τα υβριδικά μοντέλα εργασίας. Στις εξωτερικές ανησυχίες, ψηλά στη λίστα κατατάσσονται πληθωρισμός και γεωπολιτική αστάθεια, όπως και το προηγούμενο τρίμηνο, μαζί με τους κανονισμούς, το ενδεχόμενο ύφεσης, την καταναλωτική δαπάνη, το κόστος κεφαλαίου. Χαμηλότερα κατατάσσονται τα επιτόκια, οι τιμές ενέργειας και εμπορευμάτων και η εφοδιαστική αλυσίδα.

Από πού θα έρθει η ανάπτυξη Η μεγαλύτερη ανάπτυξη αναμένεται να φανεί σε κέρδη και επένδυση κεφαλαίου.

Τα κέρδη αναμένεται να αυξηθούν κατά 5,4%, από 2,9% το προηγούμενο τρίμηνο και η επένδυση κεφαλαίου κατά 5,7%, από 4,0%.

Οι κλάδοι Υγεία/Φάρμακο και Μεταποίηση δείχνουν πιο αισιόδοξοι και ο κλάδος Ενέργεια/Πόροι πιο συγκρατημένος.

Το αίνιγμα του CDO

Περισσότεροι από τους μισούς (52%) απάντησαν στην έρευνα ότι οι εταιρείες τους δεν έχουν θέση Chief Data Officer (CDO) ή αντίστοιχη. Από όσους απάντησαν θετικά, το 33% δηλώνει ότι η θέση υπάγεται στον τομέα IT και το 10% ότι υπάγεται στο finance.

Ανά κλάδο, ο ρόλος αυτός φαίνεται πιο διαδεδομένος σε Υγεία/Φάρμακο (61%), Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες (59%) και Μεταποίηση (45%).

Σπανιότερα φαίνεται να απαντάται ο ρόλος στους κλάδους Ενέργεια/Πόροι, Λιανεμπόριο/Χονδρεμπόριο, Υπηρεσίες και Τεχνολογία. Εντούτοις, αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να οφείλεται στο μικρό δείγμα αυτών των κλάδων που περιέλαβε η έρευνα.

Πάντως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι εταιρείες που έχουν ρόλο Chief Data Officer ή αντίστοιχο, δεν φαίνεται να τον αξιοποιούν πλήρως: το 56% των CFOs λέει ότι συνεργάζεται μαζί του τακτικά, το 38% περιστασιακά και το 6% καθόλου. Πιο τακτική συνεργασία φαίνεται πως απαντάται στις μεγαλύτερες εταιρείες, με έσοδα άνω των 10 δισ. δολαρίων.

Του ΛAΜΠΡΟΥ ΜΠEΛΕΣΗ , Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Λογιστών Οικονομολόγων (ΠΑΕΛΟ)

Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας είναι ένας σύγχρονος ηλεκτρονικός μηχανισμός, πρωτοποριακός ακόμη και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.

Η έναρξή της έγινε με τον νόμο 4808/2021 και, σύμφωνα με

το Υπουργείο Εργασίας, αποτελεί την εγγύηση για την τήρηση

του ωραρίου του εργαζόμενου και των υπερωριών, καθώς και για την ορθή εφαρμογή της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, γιατί καταγράφονται με απόλυτη ακρίβεια και σε πραγματικό χρόνο οι ώρες εργασίας όλων των μισθωτών. Στόχος της είναι:

Η εξάλειψη της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας,

Η μη ύπαρξη απλήρωτων υπερωριών,

Η αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής,

Η προστασία των εργαζόμενων, Η προστασία των επιχειρήσεων που τηρούν τους κανόνες, από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας εφαρμόστηκε την 1η Ιουλίου 2022 στο σύνολο των τραπεζών της χώρας και τις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζόμενους. Εντάχτη-

καν 111.220 εργαζόμενοι στους δύο κλάδους, κάτι που σε ποσοστό σημαίνει το 94,74% του συνόλου των εργαζόμενων, με εξαίρεση 3.923 απασχολούμενους που κατέχουν θέσεις ευθύνης και εξαιρούνται από την Ψηφιακή Κάρτα. Σταδιακά, επεκτείνεται και σε άλλες επιχειρήσεις και η πλήρης εφαρμογή της θα αφορά όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου δραστηριότητας, με μοναδική εξαίρεση στην εφαρμογή, τους εξ αποστάσεως εργαζόμενους. Για να υπάρχει σωστότερος έλεγχος της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας και σε σχέση με την ορθότερη εφαρμογή των αλλαγών, η Επιθεώρηση Εργασίας μετατρέπεται σε Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή και θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Ας δούμε όμως τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής, αλλά και τα προβλήματα που δημιουργεί.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Συγκεντρώνονται σε μία πλατφόρμα όλες οι πληροφορίες για το ωράριο εργασίας, την υπερεργασία και τις υπερωρίες, τα διαλείμματα, τα ρεπό κλπ.

Η έναρξη και η λήξη της εργασίας γνωστοποιούνται αυτόματα στο σύστημα, κάτι που συνεπάγεται κατοχύρωση του ωραρίου εργασίας

Η επιχείρηση μπορεί να εξάγει άμεσα και ορθά τη μισθοδοσία, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα λογισμικά προγράμματα Εξασφαλίζονται τα έσοδα του ασφαλιστικού συστήματος και περιορίζεται η εισφοροδιαφυγή

Πολύ θετικό σημείο είναι η αναμενόμενη κατάργηση υποβολών άλλων εντύπων (ΑΠΔ και λοιποί πίνακες), όπως π.χ. η αναμενόμενη αυτοματοποιημένη προσυμπλήρωση της ΑΠΔ Μπορούν, τόσο οι εργαζόμενοι, όσο και οι επιχειρήσεις, να χρησιμοποιούν τις καταγραφές της ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, για την επίλυση εργατικών θεμάτων στα Δικαστήρια.

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Υπάρχει πρόβλημα στην ενημέρωση των μικρών επιχειρήσεων Υπάρχει ανασφάλεια από επιχειρήσεις και λογιστήρια ως προς τη διαδικασία εφαρμογής της Αξιοσημείωτη είναι η έλλειψη αναλυτικού εγχειριδίου οδηγιών που θα περιλαμβάνει απαντήσεις σε ερωτήματα που δημιουργούνται στην πραγματική αγορά καθημερινά

Τα υψηλά πρόστιμα και οι κυρώσεις δημιουργούν πανικό στις επιχειρήσεις και στους λογιστές και θα έπρεπε να υπάρξει ένα διάστημα προσαρμογής, όπως ακριβώς στα mydata

Επίσης στόχος να είναι η απλούστευση των διαδικασιών και όχι η εφαρμογή ψηφιακής γραφειοκρατίας που πιθανόν να διαφαίνεται αυτή τη στιγμή Υπάρχουν κλάδοι όπως η εστίαση, ο τουρισμός κ.ά., με συχνές αλλαγές προσωπικού, για τους οποίους απαιτείται πιο ευέλικτη μορφή πρόσληψης που θα εστιάζει στην ταχύτητα, π.χ. με απλή επιλογή του ΑΜΚΑ και στη συνέχεια καταχώρηση στο ΕΡΓΑΝΗ των υπόλοιπων στοιχείων που απαιτούνται. Αυτό θα βοηθήσει πολύ τις επιχειρήσεις, αλλά και τους λογιστές, διότι δυστυχώς πλέον είναι 24 ώρες το 24ωρο σε εγρήγορση, για τις νέες προσλήψεις...

Τέλος, η ΠΑΕΛΟ έθεσε δημόσια στον Υπουργό Εργασίας, πρόταση για την απλοποίηση της πρόσληψης και την άμεση αποδοχή της και στη συνέχεια στην επεξεργασία όλων των στοιχείων εντός 5 ή 10 ημερών, όπως απαιτεί μία εφαρμογή που αντικαθιστά την κάρτα πρόσληψης (ανάλογης του μισθωτηρίου της ΑΑΔΕ). Να γίνεται on time η δήλωση και αποδοχή της πρόσληψης και εντός 5 ημερών η καταχώρηση των δεδομένων. Το ίδιο πρέπει να εφαρμοστεί και για την αλλαγή ωραρίου.

Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Τι δείχνει η πορεία

εφαρμογής της

Σταδιακά επεκτείνεται σε όλες τις επιχειρήσεις

Της ΝΑΤ Α ΣΑΣ ΚΟΥΜΠΟΥΡ Ε ΛΟΥ, Γενικής Γραμματέως ΔΣ ΣΕΣΜΑ

Feaco: Αύξηση του κύκλου

ΣΕΣΜΑ, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ενώσεων Συμβούλων Μάνατζμεντ (Feaco), συμμετέχει στην ετήσια έρευνα για την ευρωπαϊκή συμβουλευτική

αγορά που πραγματοποιεί η Feaco.

Μετά τη μείωση του ευρωπαϊκού κύκλου εργασιών που σημειώθηκε το 2020, λόγω της πανδημίας Covid19 και τη σημαντική ανάκαμψη το 2021, για το 2022 εκτιμάται ότι η αύξηση θα φτάσει το 12,2%. Η Μ. Βρετανία και η Ελλάδα, καθώς και η Αυστρία

και η Δανία οδηγούν την ανοδική αυτή τάση, ενώ και η Γαλλία, η Ιταλία και η Γερμανία σημειώνουν διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης.

Ως προς την απασχόληση στον συμβουλευτικό κλάδο, εκτιμάται αύξηση με μέσο όρο 8,9% σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το 2022, μετά τη σταθερότητα για το 2020 και τη σημαντική αύξηση για το 2021.

Η ελληνική αγορά συμβουλευτικών υπηρεσιών εκτιμήθηκε για το 2021 στα 336 εκ. ευρώ, ενώ για το 2022 προβλέπεται αύξηση του 17,5%. Για το 2023 εκτιμάται αύξηση της τάξης του 15,0%.

Ως προς τις υπηρεσίες, στην ευρωπαϊκή συμβουλευτική αγορά το 2021, τα περισσότερα έσοδα προήλθαν από τον χώρο της τεχνολογίας, με 23,7%. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η οργάνωση δομών και λειτουργιών με 20,9% και ακολουθεί η στρατηγική με 19,9%. Στην ελληνική αγορά κυριαρχεί η ανάγκη για έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, στρατηγικής και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, με τον τομέα της τεχνολογίας να βρίσκεται στην πρώτη θέση με 25,0%, ενώ στη δεύτερη θέση ισοψηφούν με 16,0% η στρατηγική και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχίσει και το 2022, με τις αυξημένες απαιτήσεις σε επενδυτικά έργα, ειδικά με την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία της έρευνας προέρχονται από 11 χώρες που συνεισφέρουν το 77% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας είναι διαθέσιμα στο www.feaco.org.

εργασιών των συμβουλευτικών υπηρεσιών το 2022

Toυ ΓΙ Α ΝΝΗ ΣΤ Α ΘΗ, Αντιπροέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών (ΣΕΟΔΙ)

«Εκατό σκύλοι, ενενήντα

πέντε κόκκαλα» και η

αντιμετώπιση της ανεργίας

Η εφαρμογή των κατάλληλων πολιτικών

θα μειώσει τις ανισότητες στην

Ηιστορία μας διαδραματίζεται σε ένα μικρό νησί, στο οποίο οι μόνοι κάτοικοι είναι εκατό σκύλοι. Κάθε μέρα, την ίδια ώρα, ένα αεροπλάνο πετάει πάνω από το νησί και ρίχνει ενενήντα πέντε κόκκαλα. Ήταν ένας πραγματικός παράδεισος για τους σκύλους. Ωστόσο, υπήρχε ένα μελανό σημείο: ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΠΕΝΤΕ ΣΚΥΛΙΑ ΕΜΕΝΑΝ ΝΗΣΤΙΚΑ… Με το που έγινε το πρόβλημα γνωστό, όπως ήταν «απολύτως φυσιολογικό», μια ομάδα ειδικών οικονομικών συμβούλων-κοινωνικών επιστημόνων, στάλθηκε στο νησί για να αξιολογήσει

την κατάσταση και να συστήσει «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις

και διορθωτικά μέτρα».

Οι κοινωνικοί επιστήμονες εφάρμοσαν προηγμένα μοντέλα στατιστικής παλινδρόμησης, συνέλεξαν μεγάλο όγκο στοιχείων και διαπίστωσαν τα παρακάτω: α) η οστεοαρθρίτιδα στον πληθυσμό των σκύλων συνδέθηκε με χαμηλότερα επίπεδα προσπάθειας αναζήτησης οστών και β) τα σκυλιά που δεν έβρισκαν κόκκαλα, δεν είχαν σημαντικές δεξιότητες στην αναζήτηση και στη διεκδίκηση κοκκάλων!

Ως «θεραπεία» για το πρόβλημα, μερικοί από τους κοινωνικούς επιστήμονες πρότειναν ότι οι σκύλοι, οι οποίοι δεν μπορούσαν να βρουν κόκκαλα, χρειάζονταν «γερή» παρακίνηση για να αρχίσουν να διεκδικούν, ενώ άλλοι πρότειναν ότι οι «νηστικοί» σκύλοι έπρεπε να υποστούν ειδική εκπαίδευση, προκειμένου να αποκτήσουν αυξημένες δεξιότητες για να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της «μάχης» των κοκκάλων.

Σκληρή διαμάχη ακολούθησε για το ποια από αυτές τις δύο στρατηγικές θα έπρεπε να επιδιωχθεί. Με την πάροδο του χρόνου, δοκιμάστηκαν και οι δύο στρατηγικές, ωστόσο και οι δύο απέφεραν περιορισμένη αποτελεσματικότητα στο να βοηθήσουν τα πέντε «νηστικά» σκυλιά να αντιμετωπίσουν και να ξεπεράσουν την αναποτελεσματικότητά τους.

Έτσι, μια σειρά από ειδικούς ψυχολόγους και εκπαιδευτές σκύλων κλήθηκε να εργαστεί επάνω στην ψυχολογία και τις δεξιότητες των «αναποτελεσματικών» σκύλων. Τα σκυλιά ανατέθηκαν σε ειδικούς διαχειριστές περιπτώσεων και υποβλήθηκαν σε αναλυτική αξιολόγηση. Οι σκύλοι «απειλήθηκαν» ότι αν δεν πετύχουν στην εκπαίδευση, θα χάσουν το νυχτερινό

κατανομή της

τους μπολ με φαγητό που τους το παρέχει η κυβέρνηση. Τέλος πάντων, μετά την εξαντλητική εκπαίδευση στο τρέξιμο και το σκάψιμο, τα πράγματα αρχίζουν να αλλάζουν. Κάθε μέρα, καθώς τα 100 σκυλιά αναζητούν 95 κόκκαλα, διαπιστώθηκε ότι διαφορετικά σκυλιά επέστρεφαν χωρίς κόκκαλα. Η σύνθεση του πληθυσμού των «αναποτελεσματικών» σκύλων φαίνεται να «ανακατεύεται» από τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Παρά τις μελέτες, τις προτάσεις, τις εκπαιδεύσεις και τα μέτρα, το πρόβλημα δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ συνολικά. ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΥΠΗΡΧΑΝ ΠΕΝΤΕ ΣΚΥΛΙΑ ΠΟΥ ΠΕΙΝΟΥΣΑΝ...

Οι σύμβουλοι και οι κοινωνικοί επιστήμονες σε αυτήν την παραβολή, προσέγγισαν το πρόβλημα, όπως οι κοινωνικοί επιστήμονες προσεγγίζουν το πρόβλημα της ανεργίας στις σύγχρονες συζητήσεις για την πολιτική κοινωνικής πρόνοιας. Εστίασαν την προσοχή τους αποκλειστικά στη διανεμητική διάσταση του προβλήματος και πρότειναν μέτρα που αποσκοπούν στην εξίσωση της δυνατότητας της πρόσβασης του πληθυσμού των σκύλων στα οστά.

Με την προσέγγιση αυτή, ωστόσο, «έχασαν» την ουσία. Ο λόγος για τον οποίο υπήρχε πρόβλημα είναι ότι, ενώ ο πληθυσμός στο νησί ήταν εκατό σκυλιά, μόνο ενενήντα πέντε κόκκαλα «έπεφταν» από τον ουρανό κάθε μέρα.

Το προτεινόμενο πρόγραμμα εκπαίδευσης και κινήτρων για τους «νηστικούς» σκύλους δεν θα μπορούσε να επιτύχει τον επιδιωκόμενο στόχο. Το πρόβλημα διανομής θα είχε λυθεί εάν πέντε επιπλέον κόκκαλα έπεφταν από τον ουρανό κάθε μέρα. Το ίδιο μπορεί να ισχύει και για τις πολιτικές που βασίζονται στην προσέγγιση της έλλειψης θέσεων εργασίας για την καταπολέμηση της ανεργίας. Εάν εφαρμοστούν επιτυχείς πολιτικές για την εξάλειψη του χάσματος θέσεων εργασίας της οικονομίας, οι ανισότητες στην κατανομή της ανεργίας θα τείνουν να εξαφανίζονται.

Φυσικά και πρόκειται για φανταστική ιστορία, για φανταστικό

νησί και οι αγαπημένοι μας σκύλοι ουδέποτε ταλαιπωρήθηκαν. Ωστόσο, στην κοινωνία μας και την οικονομία μας, η παραπάνω ιστορία είναι απολύτως πραγματική και δυστυχώς ιδιαίτερα επώδυνη…

Το FinancePro έχει γενέθλια! Γιορτάζει

2 χρόνια, 22 τεύχη, 70 συνεντεύξεις

με κορυφαία στελέχη και 110 ειδικά

αφιερώματα. Σας ευχαριστούμε για

την υποστήριξη και ανταποδίδουμε

με ακόμη περισσότερη έρευνα και

ανάλυση, για την ολοκληρωμένη

και έγκυρη ενημέρωση της

οικονομικής διεύθυνσης.

ΤΟ FINANCEPRO ΤΟ 2023

Η φορολογία ως μοχλός ανάπτυξης

MyData & e-Invoicing

Τεχνητή νοημοσύνη στο finance

Πώς αλλάζει το fintech τον ρόλο του CFO

Servicers & Factoring

Η ατζέντα ESG του CFO

Digital CFO

ΜμΕ και Οικογενειακές Επιχειρήσεις

Μην χάσετε την ευκαιρία να

προβληθείτε στο πρώτο ετήσιο

CFO Buyers’ Guide, το οποίο θα κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο 2023.

ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΉΣΤΕ ΣΉΜΕΡΑ

Τ Ή ΣΥΝΔΡΟΜΉ ΣΑΣ

www.financepro.gr/subscribe

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑ ΚΤΗΣ

Γιώργος Δημοσθένους

T.: 210 6617

Τ.: 210 661 7777 (Εσωτ. 101), Ε.: vtheodoridou@boussias.com