Digital Finance Τεύχος 07

007 | ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ISSN: 2732-7361

Ζούμε σε μια δεκαετία τεράστιων μεταβολων στην οικονομία ΣΩΚΡΆΤΗΣ ΛΑΖΑΡΊΔΗΣ, CEO ΤΗΣ ATHEX GROUP

30

ΤΟ SUPTECH ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΊΖΕΙ ΤΗΝ ΕΠΟΠΤΕΊΑ ΤΗΣ EIOPA

36

ΣΤΟ ΜΙΚΡΟΣΚΌΠΙΟ Η ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΆΛΕΙΑ ΣΤΟ FINTECH

14

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΔΕΝ ΕΊΝΑΙ ΈΤΟΙΜΕΣ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΊΨΟΥΝ ΤΑ LEGACY ΣΥΣΤΉΜΑΤΆ

presents

Βέλτιστες Πρακτικές Λογιστικής και Οικονοµικής ∆ιοίκησης ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γεώργιος Βενιέρης Πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής τ. Πρόεδρος ΕΛΤΕ, τ. Πρύτανης ΟΠΑ

Δηµήτριος Ζιγκερίδης

Πέτρος Θάνος Καραµολέγκος

Ορκωτός ελεγκτής Λογιστής, ΣΟΛ ΑΕ

Ιωάννης Μεθόδιος

Νικόλαος Μυλωνάς

ΚΕΜΕΛ

Πανεπιστήµιο Αθηνών

Γεώργιος Δουκίδης

Βασιλική Αναγνώστου

Δηµήτρης Αναστασίου

Βασίλης Βλάχος Σοφοκλής Grant Thornton Γιαννακού

Epsilon Net

CFO

Greece

ΑΒ Βασιλόπουλος

ELTRUN

Γεώργιος Κουκουµέλης

Θάνος Κουλουτµπάνης

Χάρης Λαµπρόπουλος

Vodafone Greece

ΕΕΘ / ΣΥΣΕΠ

HDBI

Γεώργιος Ραουνάς

Άθως Στυλιανού Κώστας Σφακάκης Management

Βασίλειος Καµπάνης

Νίκος Καραµάνος Γεώργιος Καρανίκας Athens Financial

ΠΟΦΕΕ

Services

ΕΣΕΕ

Μπάµπης Ξύδης Λίτσα Iωάννης ACFE Greece Παναγιωτοπούλου Πατηνιώτης Ελληνοαµερικάνικο Επιµελητήριο

ΣΕΟΔΙ/ Carras Hellas

ΣΕΣΜΑ / KPMG Greece

Μαρία Τρακάδη

Νίκος Φίλιππας Ιωάννης Φίλος

Μαίρη Ψύλλα

Deloitte Greece

Ινστιτούτο Πάντειο Χρηµατοοικονοµικού Πανεπιστήµιο Αλφαβητισµού

PwC Greece

Consultant

ΣΕΒ

ΥΠΟΒΟΛH ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ EΩΣ:

291021

www.theaccountingawards.gr

Υποψηφιότητες & Χορηγίες: Κωνσταντίνος Ραμπίδης, T: 210 6617777 (εσωτ. 309) E: krambidis@boussias.com

Official Publication

ΠΕΡΙΕ ΧΟΜΕΝ Α Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

OUTLINE

30 World Το SupTech εκσυγχρονίζει την εποπτεία της EIOPA

34 World ποχαιρετισμός στο LIBOR που Α φεύγει

36 Feature Story το μικροσκόπιο η κυβερνοασφάΣ λεια στο FinTech: Τι πρέπει να προσέχουν οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί

40 End User

6

News IPO της SAS, η αύξηση στις ηλεH κτρονικές απάτες και η αναβαθμιση της Freedom Finance

8

Analysis Γιατί όλοι μιλούν για τα NFTs;

12 End User Κωνσταντίνος Καναβός ΕπικεΟ φαλής του Τομέα Πελατών Business Banking της Εθνικής Τράπεζας μιλά για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

14 Feature Story αμία τράπεζα δεν είναι έτοιμη να Κ εγκαταλείψει τα legacy συστήματά της

18 Market’s Voice Syntax γράφει για τον εκμοντερH νισμό των legacy συστημάτων στις τράπεζες

20 Cover Story Ο Σωκράτης Λαζαρίδης, CEO της ATHEX Group εξηγεί γιατί το Χρηματιστήριο μετατρέπεται σε μια «software company»

26 End User Αλέξανδρος Χανιαλίδης, Digital Ο Banking Director στην Attica Bank, αναλύει τις αλλαγές που συντελούνται στον κλάδο των payments

28 Interview Ιωάννα Στανεγλούδη, CRO και Η co-founder της Finclude, θέλει να εισάγει το credit score στην Ελλάδα

Χρίστος Τόπακας, CISO της Ο Τράπεζας Πειραιώς, εξηγεί γιατί η κυβερνοασφάλεια στις συναλλαγές είναι και ευθύνη των πελατών

HEAD OF BUSINESS UNIT Βίκυ Παυλάτου ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Βαγγέλης Βαγγελάτος ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Γιάννης Ριζόπουλος, Γιάννης Μουρατίδης ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Νένα Γιαννακίδου ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Λιζα Αντωνιάδη E: lantoniadi@boussias.com CREATIVE DIRECTOR Γιώργος Τριχιάς ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Ελένη Μακρυκώστα

43 World Όλοι περιμένουν μια κυβερνοεπίθεση στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα

44 Market’s Voice ώς η BitSight καλύπτει τις ανάΠ γκες του ευρωπαϊκού πλαισίου DORA για το κυβερνορίσκο

46 Opinion Ξενοφών Λιαπάκης γράφει για την Ο ανάγκη των επιχειρήσεων να προσαρμοστούν στη νέα κανονικότητα

48 Digital Finance Awards ρχονται τα πρώτα Digital Finance Έ Awards από τη Boussias

50 Report εκπαίδευση στο FinTech στην Η Ελλάδα είναι ελλιπής. Κάτι όμως αρχίζει και αλλάζει…

52 Cloud Computing Awards 2021 ι πρωταγωνιστές των βραβείΟ ων στης Boussias εξηγούν γιατί διακρίθηκαν στα Cloud Computing Awards 2021

56 Startup Corner ο Hack The Box είναι η startup που Τ χρειάζεται η κυβερνοασφάλεια

58 Emerging Tech Γιάννης Ριζόπουλος αναρωτιέται Ο τι μέλλει γενέσθαι με την κλιματική αλλαγή και την παγκόσμια οικονομία DIGITAL FINANCE

AΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Άγγελος Ανδρέου E: aandreou@boussias.com

3

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Θωµάς Αρσένης IMAGE BANK www.stock.adobe.com ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Aµαλία Ψιλούδη E: apsiloudi@boussias.com ΥΠΕYΘΥΝΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡIΑΣ Ρίτα Κανδάκη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Δήµητρα Σπανού ΕΚΤΥΠΩΣΗ-ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Arvanitidis ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ/ΕΝΘΕΣΗ/ ΕΠΙΚΟΛΛΗΣΗ Presstime ΛΟΓΙΣΤHΡΙΟ Κωσταντίνος Χασιώτης, Αλέξης Σουλιώτης, Λίνα Γκολοµάζου ΕΚΔΟΤΗΣ: Μιχάλης Μπούσιας ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Κατερίνα Πολυµερίδου ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Κλεισθένους 338, 153 44 Γέρακας Τ: 210 6617777, F: 210 6617778, www.boussias.com www.digital-finance.gr ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ (ΕΤΗΣΙΕΣ) Εταιρειών: €99 Στελεχών/Ιδιωτών: €60 Φοιτητών: €50 Κύπρου-Εξωτερικού: €150 Κωδικός ΕΛΤΑ : 210186 ISSN 2732-7361

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΕDITORIAL

Μαθήματα hacking Κάποια στιγμή, ο Mr Robot, της γνωστής σειράς, είπε ότι ένας hacker δεν είναι απαραίτητα ένας έξυπνος άνθρωπος. Απλώς ξέρει να χειρίζεται καλύτερα το πληκτρολόγιο του laptop του από τον μέσο χρήστη. ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Αρχισυντάκτης

Μ

πήκαμε για τα καλά στον Σεπτέμβρη – μήνας νέων ξεκινημάτων για τους περισσότερους από εμάς, παρά το ότι βρισκόμαστε λίγους μήνες πριν την εκπνοή του χρόνου. Τα νέα ξεκινήματα οφείλουν να συνοδεύονται από νέες ή/και επιπλέον γνώσεις, γιατί διαφορετικά θα επαναλάβουμε τα λάθη που έχουμε ορκιστεί να μην ξανακάνουμε. Για τον χρηματοικονομικό τομέα ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα είναι να μην επαναλάβει πρακτικές που του κόστισε πολύ σε χρήμα και χρόνο, ειδικά με την έλευση της πανδημίας. Η επίσπευση της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών άνοιξε ένα μεγάλο κεφάλαιο για τον κλάδο, καθώς υπήρξαν συστήματα που αποδείχθηκαν ευάλωτα σε κυβερνοεπιθέσεις, με τα πρωτόκολλα ασφαλείας να μην είναι αρκετά για να προφυλάξουν τόσο τους πελάτες όσο και τους οργανισμούς από την απώλεια κερδών και φυσικά αξιοπιστίας. Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, το ζήτημα της κυβερνοασφάλειας τίθεται επί τάπητος, σε μια προσπάθεια να δούμε τι ακριβώς χρειάζεται να γίνει προκειμένου να θωρακιστεί το χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας. Το σίγουρο είναι ότι οι fintechs έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια, αφού προσφέρουν μεγαλύτερη τεχνογνωσία σε ζητήματα κυβερνοασφάλειας από έναν παραδοσιακό οργανισμό, του οποίου ο ψηφιακός μετασχηματισμός βρίσκεται ακόμα στην αρχή του. Αν μπορούμε να ξεχωρίσουμε ένα συμπέρασμα που βγαίνει από τα ρεπορτάζ μας είναι η επείγουσα εκπαίδευση τόσο του προσωπικού όσο και των ίδιων των χρηματοοικονομικών οργανισμών στην αντιμετώπιση των κυβερνοεπιθέσεων. Για παράδειγμα, η ελληνική startup Hack The Box εκπαιδεύει εταιρείες και ιδιώτες σε ζητήματα cybersecurity αποδεικνύοντας πως δεν χρειάζεται να είσαι «ιδιοφυία» στον προγραμματισμό για να DIGITAL FINANCE

4

μπορέσεις να ανταπεξέλθεις στις προκλήσεις των hackers, αρκεί να μάθεις να χειρίζεσαι σωστά… τον υπολογιστή σου. Οι λύσεις υπάρχουν και είναι πολλές, αυτό που απομένει είναι να καθιερωθεί στη συνείδηση των χρηματοοικονομικών οργανισμών η συμπερίληψη της κυβερνοασφάλειας στις βασικές λειτουργίες τους και η πλήρη ενσωμάτωση της στην κουλτούρα και την καθημερινότητα των στελεχών της. Από την άλλη, η συζήτηση για την αντικατάσταση των legacy συστημάτων των τραπεζών καλά κρατεί, αφού φαίνεται ότι ακόμα και η πανδημία που επέφερε τόσες (ψηφιακές) αλλαγές δεν κατάφερε να απεμπλέξει τις ευρωπαϊκές τράπεζες από τα παλιά, κραταιά, συστήματα τους, καθώς οι φωνές που μιλούν για αντικατάσταση των legacy δεν εισακούγονται. Υπάρχει καλός λόγος που οι τράπεζες αρνούνται να προχωρήσουν σε αυτές τις αλλαγές και τι εναλλακτικές υπάρχουν προκειμένου να συμβαδίσουν με τις αλλαγές που συντελούνται στο παγκόσμιο χρηματοικονομικό σύστημα; Στον αντίποδα, οι ασφαλιστικές εταιρείς και να θέλουν να μην εκσυγχρονιστούν, δεν μπορούν. Και αυτό γιατί η Ευρωπαϊκή Ρυθμιστική Αρχή Ασφάλισης και Συντάξεων (EIOPA) έχει μπει για τα καλά στο παιχνίδι των νέων και αναδυόμενων τεχνολογιών και σχεδιάζει πολλά για την ψηφιοποίηση του κλάδου. Έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε σχετική συνέντευξη από την Επικεφαλής των εποπτικών διαδικασιών της ίδιας της EIOPA, Ana Teresea Moutinho, που εξηγεί πώς το λεγόμενο SupTech έρχεται να αλλάξει άρδην το ασφαλιστικό τοπίο. Όλα τελικά είναι θέμα οπτικής. Αυτό που δεν αλλάζει είναι ότι βαδίζουμε σε ένα κόσμο αμιγώς ψηφιακό και θα πρέπει και να συμβαδίσουμε και να προστατευτούμε από τους εξωτερικούς κινδύνους.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Introducing Parcel lockers & Robots Innovative Click&Collect Solutions for Retail and Logistics

Streamline omnichannel initiatives We believe that the best way to help consumers, is by putting the power in their hands and offering them a seamless and frictionless parcel pick-up experience across all channels. We are introducing an end-to-end innovative pick-up and delivery solution that will change the landscape of the Retail and Logistics world in Greece, Cyprus and Albania. An entire product selection, including parcel lockers for smaller parcel volumes and robotic parcel terminals that can handle thousands of parcels every day.

About Mellon Group Mellon is a Greek multinational company and one of the top IT providers specialized in payments and technology solutions, multi-channel contact center and business process outsourcing services for 27 years. With a broad spectrum of tailored end-to-end business solutions across all industry verticals that includes among others major Retail and Wholesale companies, Department stores, Malls, Supermarkets and more, we bring cutting-edge technology to consumers with the most complete value proposition.

Mellon Technologies S.A.

74A, Athens-Piraeus Av., Piraeus, 18547, Piraeus, Greece

Contact us

+30 210 37 27 000

www.mellongroup.com info@mellongroup.com

Or Scan Here

NEWS

ΕΎ: ΣΎΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ FADATA ΓΙΑ ΤΗΝ ΎΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ

Μ

ε την εταιρεία λογισμικού Fadata «συμμαχεί» η Ernst & Young, προκειμένου να συνδράμουν πιο αποτελεσματικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό των ασφαλιστικών εταιρειών. Οι δύο εταιρείες θα συνδυάσουν την εμπειρία της EY στον ασφαλιστικό κλάδο και στην υλοποίηση έργων επιχειρηματικού και τεχνολογικού μετασχηματισμού μεγάλης κλίμακας, με την κεντρική ασφαλιστική επιχειρησιακή τεχνολογία της Fadata. Χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα ασφαλιστικών διεργασιών “INSIS” της Fadata, οι δύο οργανισμοί θα βοηθήσουν τους ασφαλιστικούς παρόχους να δημιουργήσουν ευέλικτα και καινοτόμα προϊόντα, λανσάροντάς τα στην αγορά γρηγορότερα και υποστηρίζοντάς τα μέσα από νέα ψηφιακά κανάλια. Μέσα από τις υπηρεσίες της EY και την αξιοποίηση της πλατφόρμας INSIS της Fadata, οι ομάδες των δύο οργανισμών θα μπορούν να υποστηρίζουν τις ασφαλιστικές εταιρείες σε ένα εύρος τομέων, όπως η διοίκηση επιχειρηματικών μονάδων, ο κύκλος ζωής των ασφαλιστικών προϊόντων και η εμπειρία του πελάτη. Συνεργαζόμενες με τις ομάδες της EY και της Fadata, οι

ασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να αξιοποιήσουν μία ενιαία πλατφόρμα για τους διάφορους τύπους ασφαλιστικών υπηρεσιών που προσφέρουν, όπως συνταξιοδοτικά προγράμματα και ασφαλίσεις ζωής, υγείας και ζημιών. Η συμμαχία βοηθά τις ασφαλιστικές εταιρείες να παρέχουν κλιμακούμενες και ευέλικτες πλατφόρμες στους πελάτες τους, εξασφαλίζοντας ευρύτερα επιχειρησιακά οφέλη, όπως οικονομική αποδοτικότητα, αυξημένη παραγωγικότητα μέσω αυτοματοποιημένων διεργασιών, τυποποιημένες διαδικασίες συμμόρφωσης και εκσυγχρονισμός των παραδοσιακών τεχνολογικών συστημάτων και υποδομών.

ΣΤΑ ΎΨΗ ΟΙ ΑΠΑΤΕΣ ΣΤΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Σχεδόν το 10% των εσόδων τους χάνουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα από την ραγδαία αύξηση στις απάτες των ηλεκτρονικών αγορών, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Γερμανία από την εταιρεία Riskified που εξειδικεύεται στο fraud prevention στον τομέα του eCommerce. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, οι 400 ιδιοκτήτες ηλεκτρονικών καταστημάτων που απάντησαν στις σχετικές ερωτήσεις, ανέφεραν πώς 5 έως 10% των εσόδων τους μηνιαίως χάνεται σε αποζημιώσεις και επιστροφές χρημάτων στους πελάτες λόγω ηλεκτρονικής απάτης κατά τη διαδικασία της πληρωμής. Μάλιστα, σχεδόν 8 στους 10 ανέφεραν πώς παρατήρησαν μεγάλη αύξηση στις απάτες από την έναρξη της πανδημίας του Covid-19. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της αντίληψης των καταναλωτών και των retailers για το κατά πόσο αποτελεσματική είναι η προσπάθεια αποτροπής της απάτης. Το 55% των retailers ισχυρίστηκαν πως είναι ικανοί να προστατέψουν τους πελάτες τους από τέτοιες απάτες. Ωστόσο πάνω από τους μισούς καταναλωτές θεωρούν πως η επόμενη χρονιά θα είναι ακόμα πιο δύσκολη αφού οι τεχνολογίες εξελίσσονται, ενώ σχεδόν 1 στους 4 θεωρεί πως μερίδα του καταναλωτικού κοινού θα σταματήσει τις ηλεκτρονικές αγορές από το φόβο μήπως και πέσει θύμα χάκερ.

DIGITAL FINANCE

6

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

IPO ΚΑΤΑΘΕΤΕΙ Η SAS

Έ

νας από τους παγκόσμιους τεχνολογικούς κολοσσούς που εξειδικεύεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τα data analytics ανακοίνωσε πρόσφατα ότι προτίθεται να πραγματοποιήσει Αρχική Δημόσια Πρόταση μέχρι το 2024. Η SAS, προκειμένου να προετοιμαστεί για την IPO, θα αρχίσει να λαμβάνει μέτρα όπως είναι η βελτίωση της δομής της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, ο εξορθολογισμός ορισμένων επιχειρησιακών διαδικασιών και η ενίσχυση της εστίασης στα τμήματα της πλατφόρμας της, όπου η εταιρεία μπορεί να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία και την ανάπτυξη προς όφελος των πελατών και συμμετόχων της. Το 2020, η SAS είχε έσοδα περίπου 3 δις δολάρια, πετυχαίνοντας έτσι το 45ο έτος συνεχούς κερδοφορίας. Επιπλέον, η εταιρεία εξασφάλισε αύξηση των εσόδων που έφτασε το 8,4% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, γεγονός που αποδεικνύει την αυξημένη ανάγκη για δεδομένα και analytics για την καλύτερη ανταπόκριση και ανάκαμψη από την πανδημία. Η SAS αναμένει ότι θα μπορεί να συνεχίσει την ενίσχυση της οικονομικής της θέσης και κατά τα επόμενα έτη, καθώς προετοιμάζεται για ενδεχόμενη είσοδο στις δημόσιες αγορές.

Η S&P ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕ ΤΗΝ FREEDOM FINANCE

ΟΙ FINTECHS ΜΕΓΑΛΩΝΟΥΝ, ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΑΝΤΕΠΙΤΙΘΕΝΤΑΙ

Η

Ριζικές ανακατατάξεις αναμένεται να βιώσει ο παγκόσμιος τραπεζικός τομέας τα επόμενα χρόνια, αφού πολλές fintechs έχουν ήδη αρχίσει να εδραιώνονται στην συνείδηση του κοινού και να αποκτούν όλο και περισσότερο μέρος της πίτας των τραπεζικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με το World Fintech Report 2021, που συντάσσεται από την CapGemini και την Efma, κατά τη διάρκεια της πανδημίας οι fintechs απέκτησαν μεγάλο προβάδισμα έναντι των τραπεζών, αφού το 51% είδαν τα κέρδη τους να αυξάνονται ραγδαία, μιας και οι τράπεζες «άργησαν» να προσφέρουν εξειδικευμένες ψηφιακές υπηρεσίες προσαρμοσμένες στην νέα πραγματικότητα της πανδημίας. Η έκθεση αναφέρει πως πλέον οι τράπεζες περνούν στην «αντεπίθεση», αφού έχουν επιταχύνει την ψηφιοποίηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, ελπίζοντας να ανακτήσουν το χαμένο έδαφος. Σε αυτή την προσπάθεια φαίνεται ότι έχουν συμμάχους τους πελάτες τους αφού, αν και δοκίμασαν την ευκολία των υπηρεσιών των fintechs, σε ποσοστό 68% δηλώνουν ότι εξακολουθούν να εμπιστεύονται περισσότερο τις παραδοσιακές τράπεζες, κυρίως ως προς την προστασία των δεδομένων τους.

DIGITAL FINANCE

Freedom Finance Europe Ltd, θυγατρική της Freedom Holding Corp. ανακοίνωσε ότι ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's αναβάθμισε την μακροπρόθεσμη πιστωτική φερεγγυότητά της, κατατάσσοντάς την στην κατηγορία "Β", με σταθερές προοπτικές. Σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση αυτή διαδραμάτισε η συμμετοχή της Freedom Finance Europe στα συνολικά οικονομικά αποτελέσματα της μητρικής εταιρείας Freedom Holding Corp., για το οικονομικό έτος 2021, που έκλεισε στις 31 Μαρτίου 2021. Σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα της έκθεσής του, ο οίκος S&P αναφέρει: "…οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν τις προσδοκίες μας ότι η Freedom Finance Europe θα εξακολουθεί να επιτυγχάνει υψηλό αριθμό εσόδων μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες, ενώ θα διατηρεί την κεφαλαιοποίησή της σε τουλάχιστον επαρκή επίπεδα". Αναφερόμενος στις λεπτομέρειες της έκθεσης αξιολόγησης, ο Timur Turlov, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Freedom Holding Corp., (FRHC) σχολίασε: "Σήμερα, η κεφαλαιοποίηση της μητρικής εταιρείας συμμετοχών ανέρχεται στα 3,8 δισ. δολάρια, κατά 3,5 φορές υψηλότερη σε σχέση με πέρσι. Παρατηρούμε μια αύξηση του ενδιαφέροντος για τις μετοχές της FRHC, κυρίως από θεσμικούς επενδυτές. Η κατάταξη "Β" στην μακροπρόθεσμη αξιολόγηση φερεγγυότητας από έναν εκ των κορυφαίων οίκων αξιολόγησης στον κόσμο, αποτελεί μία ακόμη αναγνώριση της αξιοπιστίας και της διαφάνειάς μας".

7

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

A N A LY S I S

Τα NFTs, το μέλλον των επενδύσεων και ο ρόλος των τραπεζών Ποιος είναι ο λόγος που ένα ψηφιακό έργο τέχνης πωλείται 69 εκατομμύρια δολάρια σε δημοπρασία των Christie’s, δηλαδή 15 εκατομμύρια δολάρια ακριβότερα από όσα πουλήθηκαν οι Νύμφες του Μονέ σε δημοπρασία του Sotheby το 2014; Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Μ

ια άποψη που έχει ακουστεί σχετικά με την μανία των ιδιωτικών κεφαλαίων να επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων δεν παρουσιάζουν κερδοφορία μέχρι να κλείσουν, είναι ότι τα μεγάλα παιδιά βαριούνται και παίζουν παιχνίδια. Θα μπορούσαμε δηλαδή να φανταστούμε μια παρέα δισεκατομμυριούχων σε ένα ζεστό πριβε σαλόνι το χειμώνα στις Άλπεις ή σε μια πριβε

DIGITAL FINANCE

8

παραλία στη Μύκονο το καλοκαίρι, να πίνουν σαμπάνιες και να λένε χοντράδες για τα πόσα λεφτά έκαψαν σε επιχειρήσεις που μοιάζουν εξ αρχής τόσο αποτυχημένες, όσο η προσπάθεια ενός μονόχειρα να κερδίσει το Φέντερερ σε παρτίδα τένις, όταν o Φέντερερ θα έχει κλείσει την ένατη δεκαετία της ζωής του. Ακόμα όμως και αν αυτό συμβαίνει, υπάρχουν χιλιάδες περιστατικά επιτυχημένων επενδύσεων που δεί-

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

χνουν ότι όπως τα δισεκατομμύρια αποτυχημένα πειράματα σύνδεσης αμινοξέων οδήγησαν σε ένα συνδυασμό που δημιούργησε την πρώτη ζωή στη Γη, έτσι και αυτά τα “παιχνίδια” μπορεί να γίνουν μήτρες επιτυχημένων επιχειρήσεων. Και κάπως έτσι ο Ίλον Μασκ που έπαιζε σε μια παραλία με τους φίλους του, μπορεί να γίνει ο χαρισματικός επιχειρηματίας που μια του λέξη αρκεί για να μετατραπεί το bitcoin σε τρενάκι λούνα παρκ. Επιπλέον, λεφτά υπάρχουν, όπως έχουμε μάθει στο παρελθόν, αλλά συχνά συσσωρεύονται τόσα πολλά στην ιδιοκτησία ενός ατόμου που είναι δύσκολο να ξοδευτούν σε αντικείμενα που ευχαριστούν τον κάτοχό τους και επιπλέον τον ανεβάζουν σε μια ψηλότερη κοινωνική κορυφή. Η θαλαμηγός “Χριστίνα” του Αριστοτέλη Ωνάση, αν και παραμένει ένα πολύ όμορφο σκάφος, είναι προσιτό για μίσθωση ακόμα και από τους Καρντάσιανς. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για το Azzam, το οποίο στα 180 περίπου μέτρα μήκους του, φιλοξενεί μόνο τον Khalifa bin Zayed Al Nahyan και τους φίλους του. Κάπως έτσι ο εμίρης του Αμπού Ντάμπι εξασφαλίζει την ιδιωτικότητά του, αλλά κάνει και ορατή την ισχύ του σε παγκόσμιο επίπεδο. Και πάλι όμως είναι πολύ δύσκολο να ξοδέψει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια της περιουσίας του. Τι σχέση όμως έχουν αυτά με τα NFTs (Non-Fungible tokens);

ΜΙΛΑΜΕ ΜΕ ΤΡΕΙΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΑ NFTs H Δώρα Παυλίδου δραστηριοποιείται αρκετά χρόνια τώρα στον τομέα του τουρισμού. Στα μέσα του περασμένου Ιουνίου, η TheCloudKeys ανέβασε στην πλατφόρμα omgdrops.com, το πρώτο συλλεκτικό τουριστικό πακέτο NFT. Με την αγορά του, του οποίου η τιμή είναι ορισμένη σε Ethereum, ο αγοραστής αποκτά μια ταξιδιωτική εμπειρία, δηλαδή το NFT μετουσιώνεται σε κάτι πιο “χειροπιαστό”.

H κ. Παυλίδου μας είπε ότι έχει υπάρξει ενδιαφέρον από αγοραστές, και το μόνο πρόβλημα που χρειάζεται διαχείριση είναι η μεταβλητότητα της τιμής του Ethereum, δεδομένου ότι για τη δημιουργία του ταξιδιωτικού πακέτου, έχουν συμφωνηθεί υπηρεσίες με τρίτους, οι οποίες τιμολογούνται σε FIAT. Ο δημιουργός της πλατφόρμας omgdrops.com, είναι ο Γιάννης Βλαχογιάννης. Σε μια επίσκεψη στο site της πλατφόρμας βρήκαμε αρκετά ψηφιακά έργα τέχνης που είναι διαθέσιμα ως NFTs. Ρωτήσαμε τον κ. Βλαχογιάννη, γιατί παρατηρούμε ότι οι περισσότερες πλατφόρμες NFT, όπως και η δική του βασίζονται στην blockchain τεχνολογία του Ethereum. Ο βασικός λόγος είναι ότι πρόκειται για τη μόνη δημοφιλή πλατφόρμα που έχει δημιουργήσει προστιθέμενη αξία στην τεχνολογία των smart contracts, στην οποία ουσιαστικά βασίζεται το NFT. Ένα smart contract επιτρέπει σε δύο άγνωστα άτομα να ολοκληρώσουν μια συναλλαγή σε ένα περιβάλλον αμοιβαίας εμπιστοσύνης, χωρίς την παρουσία ενδιάμεσου.

Ένα ακόμα παιχνίδι ή ένα νέο πείραμα; Ο William Gibson είναι ένας πραγματικά χαρισματικός συγγραφέας, ο οποίος βοηθήθηκε πολύ από χημικές ουσίες που συχνά παρασκεύαζε ο ίδιος. Μεταξύ άλλων έχει γράψει το μυθιστόρημα “Pattern Recognition”, το οποίο έχει εκδοθεί και στα ελληνικά με τον τίτλο “Αναγνώριση Προτύπων”. Στη φαντασία του συγγραφέα, μια κοπέλα έχει ¨αλλεργία” σε οποιοδήποτε μη αυθεντικό καλλιτέχνημα. Το χάρισμα της που για την ίδια είναι βάσανο, της δίνει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει τα patterns σε όλα τα προϊόντα τέχνης. Στην μέλλον του μυθιστορήματος, η τέχνη έχει τελματώσει τόσο πολύ, ώστε σχεδόν τα πάντα είναι διασκευές. Ένας ζάπλουτος της εποχής πληρώνει την κοπέλα για να του βρίσκει τα ελάχιστα αυθεντικά έργα τέχνης που δημιουργούνται ακόμα. Τα NFTs συνδέθηκαν αρχικά με την τέχνη και η τεχνολογία blockchain εξασφαλίζει τη μοναδικότητά τους. Άρα μήπως φτάνουμε στην εποχή που τα αυθεντικά καλλιτεχνήματα λιγοστεύουν και χρειαζόμαστε μια νέα μορφή αυθεντικότητας; Το NFT θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε ψηφιακό, όπως μια ζωγραφιά, ένα μουσικό κομμάτι ή ακόμα και η συνείδησή μας αποθηκευμένη σε μια μνήμη, όπως λέει ο Mitchell Clark, συντάκτης του Verge. Θεωρητικά επίσης, με τη στενή έννοια, το κάθε NFT είναι μοναδικό, γιατί παρόλο που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν χιλιάδες ψηφιακά αντίτυπα ενός έργου, τα οποία θα ήταν εντελώς όμοια με το πρωτότυπο, το καθένα θα αντιστοιχούσε σε μια διαφορετική αριθμοσειρά, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί με ένα πίνακα του Μονέ. Επομένως, αν κάποιος ψάχνει κάτι μοναδικό και τα μοναδικά πράγματα στον πλανήτη αρχίσουν να σπανίζουν το NFT είναι για αυτόν μια λύση.

DIGITAL FINANCE

Πως όμως μετουσιώνονται αυτές οι δράσεις σε εμπορική αξία; Ήδη κάποιες δημοπρασίες έργων τέχνης σε μορφή NFTs δημιουργούν προσδοκίες. Μιλώντας με την Φωτεινή Βαλεοντή, ερευνήτρια στο UCL, αλλά και ιδρύτρια και CEO της μοναδικής ψηφιακής πινακοθήκης USEUM.org, την οποία επισκέπτονται χιλιάδες άνθρωποι ημερησίως, μας είπε ότι σε αυτή τη φάση βιώνουμε την ενθουσιώδη φάση των NFTs, η οποία θα μετουσιωθεί σε περισσότερες αλλά και ουσιαστικότερες χρήσης της τεχνολογίας τα ερχόμενα χρόνια. Επίσης σημείωσε ότι τα NFTs αναδύονται και ως μια σημαντική πηγή εσόδων για τα μουσεία. Η Πινακοθήκη Uffizi στην Φλωρεντία πούλησε μία ψηφιακή εικόνα του έργου Doni Tondo του Michelangelo ως NFT για 170.000 δολλάρια, αποφέροντας σημαντικά κέρδη σε μία πολύ δύσκολη χρονιά.

9

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

A N A LY S I S

Δεδομένου δε ότι το NFT είναι ένα πρόγραμμα, θα μπορούσε ο δημιουργός του να το κατασκευάσει έτσι ώστε να λαμβάνει ένα ποσοστό σε κάθε μεταπώλησή του ή να του πουλήσει άπαξ

Δεδομένου δε ότι το NFT είναι ένα πρόγραμμα, θα μπορούσε ο δημιουργός του να το κατασκευάσει με παραμέτρους, όπως για παράδειγμα, ο καλλιτέχνης να λαμβάνει ένα χρηματικό πσοό σε κάθε μεταπώλησή του έργου του. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα στοιχείο που θα μπορούσαμε να βάλουμε στην αναζήτησή μας σχετικά με την αξία των NFTs.

Ένα ψηφιακό αντικείμενο θα μπορούσε να είναι και “ολίγον” ζωντανό Όσοι ασχολούνται με τα παιχνίδια στο ψηφιακό κόσμο, θα γνωρίζουν ότι στη νοοτροπία των παικτών, η μοναδικότητα είναι κάτι σημαντικό. Ως παίκτης σε ένα ψηφιακό παιχνίδι δεν θα ήθελα να είμαι μόνο ο μάγος Γκανταλφ, αλλά ο μοναδικός μάγος Γκάνταλφ στην πλατφόρμα του παιχνιδιού ή ίσως και ο μοναδικός σε όλες τις πλατφόρμες που θα δέχονταν την ψηφιακή μου οντότητα. Παράλληλα, όμως θα ήθελα ενδεχομένως να διαχωρίσω την ψηφιακή μου οντότητα από την ανθρώπινη, ώστε να ζω δύο ανεξάρτητες ζωές, κρατώντας την ιδιωτικότητά μου σε κάθε μια από αυτές. Επίσης σε αυτές τις πλατφόρμες θα ήθελα να μπορώ να πουλήσω το μοναδικό μου μαγικό ραβδί με τις μοναδικές του ιδιότητες. Ας φανταστούμε λοιπόν μια ψηφιακή οντότητα με όλα τα ψηφιακά περιουσιακά της στοιχεία αποθηκευμένα σε ένα ψηφιακό κουτί, όπως τώρα συμβαίνει με τα ψηφιακά νομίσματα και τα ψηφιακά πορτοφόλια. Η ψηφιακή περιουσία της οντότητας έχει μια αξία, η οποία διαμορφώνεται δυναμικά, ανάλογα με τη δράση της Άρα θεωρητικά, ο άνθρωπος, στον οποίο ανήκει η ψηφιακή οντότητα θα μπορούσε να πάει σε μια τράπεζα από τις παλιές ή τις καινούργιες και να ζητήσει ένα δάνειο για να αγοράσει περισσότερο storage ή περισσότερη επεξεργαστική ισχύ για να ενισχύσει τη ψηφιακή του οντότητα, βάζοντας ως υποθήκη το μαγικό του ραβδί ή τον μανδύα που τον κάνει αόρατο, τα οποία θα ήταν δύο μοναδικά αντικείμενα. Επιπλέον, θα μπορούσε να ζητήσει από ένα οίκο δημοπρασιών να αναλάβει την πώληση ενός ψηφιακού πίνακα που δημιούργησε, γιατί συμβαίνει να είναι και καλλιτεχνική φύση ή να τυπώσει τον πίνακα και να τον πουλήσει στον κόσμο των κυτταρικών ανθρώπων.

DIGITAL FINANCE

10

Έχουν εμπλακεί οι τράπεζες σε πωλήσεις ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων; Σε είδηση που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Μάιο, η Temenos, μια από τις γνωστές εταιρείες στον τομέα του λογισμικού για τράπεζες, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με την Taurus δίνει τη δυνατότητα στην πλατφόρμα της να υποστηρίζει κρυπτονομίσματα, decentralized finance και όλων των ειδών tokenized ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Η “επέκταση” της Taurus επιτρέπει στις τράπεζες όχι μόνο να εμπορεύονται ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, αλλά να δημιουργούν και δικά τους. “Πιστεύουμε ότι τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία δημιουργούν νέες ευκαιρίες για τις τράπεζες και ειδικά για τα τμήματα wealth management”, λέει ο Alexandre Duret, Product Director της Temenos. Το 2020, η Taurus ζήτησε χρηματοδότηση και πήρε τα πρώτα της 10 εκατομμύρια δολάρια από την Arab Bank. Αν πιστεύετε στις συμπτώσεις, τότε η εμφάνιση των NFTs σε αυτήν τη φάση της τεχνολογικής εξέλιξης, θα μπορούσε να είναι μια. Ανεξάρτητα όμως αν είναι συμπτωματική η εμφάνισή τους, αυτό που σήμερα μοιάζει ως μια ακόμα πολυτέλεια για βαριεστημένους δισεκατομμυριούχους, ίσως να είναι ένα ακόμα μάθημα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που παρακολουθούμε και συμμετέχουμε εδώ και λίγες δεκαετίες και μας βοηθά να εντασσόμαστε στο νέο ψηφιακό κόσμο.

ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΣΕ NFT ΔΙΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ Προκειμένου να βιώσουμε τη χρήση της τεχνολογίας NFT, αποφασίσαμε να μετατρέψουμε σε NFT αυτό το άρθρο. Ωστόσο, για να έχει νόημα η πώλησή του ως κάτι μοναδικό, αφενός χρησιμοποιήσαμε στη διασκευή του έναν ορισμό, ο οποίος στο βαθμό που ψάξαμε, δε φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί ξανά και αφετέρου το άρθρο θα είναι διαθέσιμο σε πέντε μοναδικά αντίτυπα. Για τη δράση αυτή, συνεργαστήκαμε με την OMGDrops, μια από τις μεγαλύτερες NFT πλατφορμες και NFT agencies. Η OMGDrops εκπροσωπεί διασημους ηθοποιούς, αθλητές και celebrities του Hollywood. Με 18 χιλιάδες NFT και πάνω από 3000 Ether σε πωλήσεις μέσα στο 2021, είναι από τις πρώτες πλατφόρμες σε Αμερική και Ευρώπη που διαχειρίζεται πλήρως από την κοινότητά της. Το άρθρο είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση https://omgdrops.com/virtual/a-nft-about-nfts_ CwEBANdSDz/

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

From adoption to adaptation: Riding the next wave of transformative banking

13th October 2021

Live Online & Interactive

www.banktech.gr

Digital transformation that previously took years is now happening in months. Both corporate and retail banking are in a fast transition phase.

In its 4th year, BankTech 2021 will take an essential deep dive into these game-changing industries alongside the chance to strategically analyse crucial facets supercharging their future. Join the unrivalled speaker line-up as they unpack recent disruptions of financial technologies and uncover new ways to improve a wide spectrum of capabilities to effectively adopt and practically adapt transformation to speed up new era’s digital Banking.

Find out what the future banking landscape looks like keep up with the: • Spearheading innovations: shaping up the emerging banking ecosystem • Banking life after crisis mode Planning for the new normal • Contextual, Immediate, Secure, Re-imagined: Creating the blueprint of the Future Bank

The 1-Day conference will act as a hearth of ideas and innovations that transform the region’s financial services.

Request your free pass!

Content & General Enquiries: Vicky Pavlatou, Μ: +30 694 3627 371, Ε: pavlatou@boussias.com Registrations: Maria Karafylli, Τ: +30 210 6617 777 (ext. 166) Ε: mkarafylli@boussias.com Project Management: Sissy Tzelepidou, Τ: +30 210 6617777 (ext. 258), Ε: stzelepidou@boussias.com

END USER

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΑΒΟΣ

Στόχος η στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις Ο Κωνσταντίνος Καναβός, Επικεφαλής του Τομέα Πελατών Business Banking της Εθνικής Τράπεζας, μιλά για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων εν μέσω πανδημίας και την ανάπτυξη της καινοτομίας ως απαραίτητης προϋπόθεσης για τη βιωσιμότητα του κλάδου. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

Ο

ι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν ακρογωνιαίο λίγο της ελληνικής οικονομίας, γι’ αυτό η στήριξη τους είναι απαραίτητη. Ο Κωνσταντίνος Καναβός της Εθνικής Τράπεζας υποστηρίζει πως ο τομέας των ΜμΕ πρέπει να έχουν σύμμαχο το τραπεζικό σύστημα της χώρας, ενώ αναλύει και τις στρατηγικές της Εθνικής για το πώς βοηθά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω πρωτοβουλιών που περιλαμβάνουν και τις νέες τεχνολογίες.

Πώς θα περιγράφατε το τοπίο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυτή τη στιγμή; Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στη λειτουργία τους και πώς η Εθνική διευκολύνει και στηρίζει τη βιωσιμότητα τους;

Στην Εθνική Τράπεζα παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις της αγοράς και παραμένουμε αισιόδοξοι, διότι θεωρούμε ότι παρά τη σημαντική πίεση που δέχτηκε η οικονομία λόγω της πανδημίας και των ειδικών συνθηκών που ακολούθησαν για την αντιμετώπισή της, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται μπροστά σε μια περίοδο σημαντικών εξελίξεων και ευκαιριών που θα τους επιτρέψει την αύξη-

ση της ανταγωνιστικότητά τους.Παράλληλα είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα δεδομένα για την Ελληνική Οικονομία είναι ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με την πρόσφατη Μελέτη της Τράπεζας μας, η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ το 2ο τρίμηνο του 2021 επέστρεψε στα επίπεδα του 2ου τριμήνου του 2019 τόσο σε σταθερές όσο και σε ονομαστικές τιμές. Αν και την επίδοση αυτή δεν μπορούμε να την ερμηνεύσουμε ως πλήρης αναστροφή του πλήγματος από την πανδημία, ωστόσο, συνιστά ένα αισιόδοξο μήνυμα για την ανθεκτικότητα του επιχειρηματικού τομέα και την αποτελεσματικότητα των μέτρων δημοσιονομικής στήριξης που προηγήθηκαν.Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το ελληνικό σχέδιο για την απορρόφηση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, εκτός από τις γενικές δράσεις βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, προβλέπει και ειδικά κίνητρα για την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως πρωτοπόρο σχέδιο τόσο ως προς την κινητοποίηση των ιδιωτικών πόρων και ως προς το γεγονός ότι για πρώτη φορά συνδυάζονται επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, ανοίγοντας νέους δρόμους για την DIGITAL FINANCE

12

ελληνική οικονομία. Η στρατηγική μας επικεντρώνεται στην έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των ενδιαφερομένων επιχειρήσεων μέσω τακτικών διαδραστικών ενημερωτικών εκδηλώσεων. Επιπλέον επενδύουμε σε ειδικά εργαλεία που θα είναι σε θέση να κατευθύνουν τον πελάτη βάσει και των κριτηρίων επιλεξιμότητας και λοιπών προδιαγραφών, αλλά και μέσω του συμβουλευτικού μας ρόλου και της ενεργούς υποστήριξης μας στην κατάρτιση των επιχειρηματικών σχεδίων των πελατών μας, λόγω και των σύνθετων ομολογουμένως αναγκών του προγράμματος. Η Εθνική Τράπεζα ως η μακροβιότερη ελληνική Τράπεζα βρίσκεται διαχρονικά δίπλα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχοντας εξασφαλιστεί ιδιαιτέρως σημαντικά κεφάλαια για τη διασφάλιση της ρευστότητας υφισταμένων και νέων πελατών μας. Συνεργαζόμαστε με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ΑΕ, και υλοποιούμε στο πλαίσιο των συμφωνιών μας εγγυοδοτικά προγράμματα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, της καινοτομίας, της εξωστρέφειάς και της νεανικής επιχειρηματικότητας. Περαιτέρω αναγνωρίζοντας,

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

τη δυναμική και τα περιθώρια ανάπτυξης των ΜμΕ, συμβάλουμε ουσιαστικά στην προώθηση της υγιούς ανάπτυξής μέσω των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Συνεχίζουμε να ενθαρρυνθούμε την καινοτομία και την νεοφυή επιχειρηματικότητα, αναπτύσσοντας συνέργειες και παρέχοντας ευκαιρίες δικτύωσης με κατάλληλους φορείς, ώστε να διαμορφωθεί ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον για την ανάπτυξη καινοτόμων πρακτικών επιχειρηματικότητας. Ποια είναι τα εργαλεία εκείνα που η Εθνική παρέχει στις επιχειρήσεις προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους;

Η αλήθεια είναι ότι η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή είχε ξεκινήσει στην Τράπεζα πολύ νωρίτερα από την πανδημία, σε επίπεδο υποδομών, υπηρεσιών και προϊόντων, οπότε μας βρήκε προετοιμασμένους σε σημαντικό βαθμό, ώστε να εξυπηρετήσουμε τις σύνθετες ανάγκες των επιχειρηματικών πελατών μας εν μέσω της πανδημίας. Και για αυτό ακριβώς τον λόγο στον τομέα αυτό πρωτοπορούμε. Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει την πρώτη ολοκληρωμένη ψηφιακή πλατφόρμα υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες. Εκτός από όλες τις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες, όπως μεταφορά κεφαλαίων, μισθοδοσία, κλπ, αλλά και δυνατότητες όπως online χρηματοδότηση, αίτημα εκταμίευσης, νομιμοποίηση, αποπληρωμή πλέον είναι διαθέσιμες και οι παρακάτω υπηρεσίες: • Digital Onboarding επιχειρήσεων. Αποτελεί μια καινοτόμο υπηρεσία που δίνει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις που δεν είναι πελάτες της Εθνικής Τράπεζας να αποκτήσουν online λογαριασμό όψεως και πρόσβαση στην εφαρμογή Internet Banking. Η διαδικασία είναι απλή, ολοκληρώνεται σε λίγα βήματα χωρίς να απαιτείται απαραίτητα επίσκεψη σε κατάστημα.

• Οnline Άνοιγμα Λογαριασμού Όψεως για Επιχειρήσεις για υφιστάμενους πελάτες ΦΠ-Ατομικές Επιχειρήσεις και ΝΠ.

• Business Δάνειο ΕΞΠΡΕΣ για επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη από ρευστότητα έως €35.000, οι οποίοι μπορούν να

υποβάλουν αίτηση για επιχειρηματικό δάνειο, από την αίτηση έως την εκταμίευση μέσω του Internet Banking.

• Απόκτηση POS & e-commerce μέσω Internet Banking για Επιχειρήσεις για πελάτες που αναζητούν λύσεις στην αποδοχή και εκκαθάριση συναλλαγών με κάρτες. Δίνεται η δυνατότητα για απόκτηση τερματικού POS καθώς και ολοκληρωμένες λύσεις e-commerce και Key2Pay Είμαστε ιδιαιτέρως ικανοποιημένοι διότι σύμφωνα με διεθνείς έρευνες η χρήση των ψηφιακών καναλιών της Τράπεζας αυξήθηκε κατά 40% μέσα σε 12 μήνες. Εντός του 2020 κατακτήσαμε την πρώτη θέση στην ελληνική αγορά, βάσει αριθμού ενεργών χρηστών στα ψηφιακά μας μέσα, κατέχοντας μερίδιο 30%. Ταυτόχρονα η Εθνική Τράπεζα διακρίθηκε ανάμεσα στις 10 Digital Champions τράπεζες διεθνώς. Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και τον ανταγωνισμό σε επίπεδο ψηφιακών τραπεζών και FinTech, και επενδύουμε συστηματικά στην τεχνολογία. Οι μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις θα μας επιτρέψουν να προσφέρουμε ακόμη πιο αναβαθμισμένες υπηρεσίες και προϊόντα προς τους πελάτες μας, ώστε να παραμείνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις ανταγωνιστικές στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Υπάρχουν κάποιες νέες υπηρεσίες ή εργαλεία που σχεδιάζετε να αναπτύξετε στο μέλλον για την καλύτερη στήριξη των ΜμΕ;

Αντιλαμβάνεστε ότι όσο εξελίσσεται η τεχνολογία είμαστε σε θέση να καλύπτουμε όλο και μεγαλύτερο μέρος των τραπεζικών εργασιών και σίγουρα μπορούμε να βελτιστοποιήσουμε πολλές από τις

παρεχόμενες υπηρεσίες μας όπως για παράδειγμα document management, anti fraud κ.α. Είναι όμως σημαντικό να τονίσουμε ότι ο βαθμός εξοικείωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με τις νέες τεχνολογίες, όσο και αν βοήθησε η υγειονομική κρίση, δεν συμβαδίζει με την τάση που διαμορφώνεται σε διεθνές επίπεδο. Γι’ αυτό το λόγο επενδύουμε συστηματικά στην εκπαίδευση των μικρών επιχειρήσεων. Στόχος μας είναι ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες μας, κερδίζοντας χρόνο και λειτουργώντας σε ένα απολύτως ασφαλές περιβάλλον συναλλαγών. Με τις συναλλαγές και τις παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες να πραγματοποιούνται έξω από τα Καταστήματα μας, απελευθερώνεται πολύτιμος χρόνος που μπορεί να αξιοποιηθεί για την παροχή αναβαθμισμένων υπηρεσιών, κυρίως συμβουλευτικών υπηρεσιών για την καλύτερη καθημερινή διαχείριση των οικονομικών της επιχείρησης και την κάλυψη των αναγκών ρευστότητας μιας επιχείρησης. Για τον λόγο αυτό εμείς στην Εθνική Τράπεζα αναβαθμίζουμε σταθερά τον ρόλο των επιχειρηματικών μας συμβούλων, ώστε να είναι σε θέση να προτείνουν τις λύσεις που ταιριάζουν καλύτερα στις ανάγκες των πελατών μας, αλλά και για να ενημερώνουν για όλες τις εξελίξεις και τα προγράμματα που θα μπορούσαν να συνδράμουν περαιτέρω στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Και όλα αυτά με μοναδικό στόχο να διασφαλίσουμε ότι κάθε επιχείρηση θα έχει πρόσβαση στο υψηλότερο επίπεδο υπηρεσιών, αλλά και για να μεγιστοποιηθεί η αξία της σχέσης μας με την επιχείρηση.

Η στρατηγική μας επικεντρώνεται στην έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των ενδιαφερομένων επιχειρήσεων μέσω τακτικών διαδραστικών ενημερωτικών εκδηλώσεων DIGITAL FINANCE

13

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Τα legacy συστήματα έχουν βαθιές ρίζες στα data centre Οι τράπεζες ανακαλύπτουν με δυσάρεστο συνήθως τρόπο ότι δεν είναι αρκετό να φορέσουν τα παπούτσια του Μαρσέλ Λαμόντ Τζέικομπς για να κάνουν τα 100 μέτρα σε 9,8 δευτερόλεπτα. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Μ Ο Υ ΡΑΤ Ι Δ Η

Ό

ταν οι τράπεζες ξεκινούσαν τη μηχανοργάνωση τους, η επιλογή πληροφοριακού συστήματος ήταν μονόδρομος. Παρότι υπήρχε δυνατότητα επιλογής μεταξύ διαφορετικών κατασκευαστών, η αρχιτεκτονική mainframe ήταν η μόνη που μπορούσε να καλύψεις τις απαιτήσεις σε επεξεργαστική ισχύ και ασφάλεια δεδομένων. Έκτοτε, το χαζό τερματικό αντικαταστάθηκε από το PC, το Internet δημιούργησε ένα παγκόσμιο δίκτυο διακίνησης πληροφορίας και το cloud έδωσε την επιλογή στις σύγχρονες τράπεζες να μην έχουν ιδιόκτητο πληροφοριακό σύστημα. Όπως όμως συμβαίνει σε μια πολυκατοικία που όλοι θαυμάζουν το ρετιρέ, αλλά λίγοι σκέφτονται ότι χωρίς τους κάτω ορόφους δεν θα μπορούσε να υπάρχει, έτσι και με τα πληροφοριακά συστήματα των τραπεζών, οι θεμελιακές υποδομές συνεχίζουν να είναι απαραίτητες. Αυτές τις υποδομές που είναι γνωστές ως “legacy”, οι τράπεζες προσπαθούν με αργό και προσεκτικό ρυθμό να τις αποσύρουν. Οι βασικές αιτίες απόσυρσης είναι η ακριβή συντήρησή τους και η δυσπροσαρμοστικότητα συμβίωσης με νεότερες υποδομές. Οι λόγοι που η απόσυρση τους γίνεται με αργό ρυθμό είναι γιατί, όπως στο παιχνίδι τζένγκα πρέπει να βγάζουμε με προσοχή τα χαμηλά τουβλάκια, έτσι πρέπει να αφαιρούνται με προσοχή τα παλαιά συστήματα. Επιπλέον, πριν η διοίκηση λάβει την απόφαση απόσυρσης, θα πρέπει να έχει βεβαιωθεί ότι η νέα επιλογή είναι καλύτερη της υπάρχουσας λύσης, κάτι που δεν ισχύει σε κάθε περίπτωση.

κής των τραπεζών με την ώθηση πρωτοπόρων εργαζομένων, διαμόρφωσαν ένα πρώιμο fintech προφίλ. Δυσκολεύονταν όμως να ταιριάξουν το street outlook με τη γραβάτα, το οποίο εκτός από θέμα νοοτροπίας, ήταν και θέμα των legacy συστημάτων που είχαν στα θεμέλια τους. Από τη δεκαετία του 90 κιόλας, πράγματα γίνονταν, αλλού με πιο γρήγορους, αλλού με πιο αργούς ρυθμούς, αλλά χωρίς εκκωφαντικά γεγονότα. Ως αποτέλεσμα, η έκρηξη των νεοσύστατων επιχειρήσεων, οι οποίες εντάσσονται στη γενικότερη κατηγορία fintech, πήρε τη μορφή ενός Bing Bang, χωρίς κατ’ ουσία να είναι. Στα πρώτα εκείνα στάδια, θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την κατάσταση με την εικόνα ενός χωριού, όπου έρχεται να παίξει ένα συγκρότημα τρίτης κατηγορίας και γίνεται τεράστιος σάλος. Μετά το ξεκίνημα της πανδημίας, το μόνο βέβαιο είναι ότι οι ψηφιακές συναλλαγές απέκτησαν μεγαλύτερη βαρύτητα για επιχειρήσεις και κυρίως ιδιώτες. Οπότε, θεωρητικά τουλάχιστον, οι fintech θα έπρεπε να έχουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, γιατί δεν είχαν ούτε το βάρος των legacy συστημάτων, ούτε το βάρος της legacy νοοτροπίας. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει να συμβαίνει κάτι τέτοιο, καθώς όπως κατά καιρούς έχουν πει αρκετά τραπεζικά στελέχη, οι fintech που έχουν καταφέρει να γίνουν κερδοφόρες είναι μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού. Ένας λόγος ίσως είναι ότι η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης για παλιούς και

Προ – Covid και Μετά – Covid Τα δισεκατομμύρια δολάρια που διατίθενται από ιδιωτικά κεφάλαια κάθε χρόνο για την ενίσχυση του κλάδου των fintech, είχαν ξεκινήσει να ρέουν πριν από την έναρξη της πανδημίας. Ωστόσο, πριν ακόμα από την εμφάνιση των fintech, οι τράπεζες είχαν ξεκινήσει να επενδύουν στην ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, αρχικά μέσω Internet και στη συνέχεια μέσω φορητών συσκευών, διαβλέποντας τη μείωση του λειτουργικού κόστους που θα είχαν, αλλά και την πρόσβαση σε ένα ευρύτερο κοινό πελατών. Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε ότι τα τμήματα πληροφοριDIGITAL FINANCE

14

Η μετάβαση δεν αναμένεται να γίνει με ένα άλμα, αλλά με μια σταδιακά εξελικτική πορεία, εξαιτίας των κβαντικών υπολογιστών ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

νέους. Η κάθε πλευρά είχε απώλειες και οφέλη και προσαρμόστηκε με διαφορετικό τρόπο. Οι τράπεζες για παράδειγμα, επισπεύδουν το κλείσιμο καταστημάτων τους, ενώ οι fintech κυνηγούν τραπεζικές άδειες. Σε αυτήν την ανακατωσούρα, οι τράπεζες χρειάζεται να μεριμνήσουν και για τα legacy συστήματα που έχουν στα θεμέλια τους και όπως λέει και ο τίτλος ενός άρθρου που δημοσιεύει η McKinsey να πετύχουν τη “Next – generation legacy modernization”. Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι ο τίτλος δεν προδιαθέτει για την κατάργηση των legacy συστημάτων, αλλά για τον εκσυχρονισμό τους. Σε συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στο τεύχος του περασμένου Ιουλίου του περιοδικού Digital Finance, η άποψη του Χάρη Μαργαρίτη, Group CΙΟ της Τράπεζας Πειραιώς, ταυτίζεται με την άποψη του συντάκτη του άρθρου της McKinsey, καθώς θεωρεί ότι ο μετασχηματισμός των core banking συστημάτων θα είναι μια πιο αργή διαδικασία στο συνολικό πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού, η οποία θα μπορούσε να έχει ακόμα και βάθος δεκαετίας. Οπότε, η εκτίμησή του είναι ότι ίσως και για μια δεκαετία από σήμερα, οι τράπεζες θα χρειαστεί να μεριμνούν διαρκώς για να διατηρούν τα legacy συστήματά τους, όχι μόνο λειτουργικά, αλλά και ευέλικτα. Ωστόσο, η μετάβαση αυτή δεν αναμένεται να γίνει με ένα άλμα, αλλά με μια σταδιακά εξελικτική πορεία, εκτός απροόπτου βέβαια, μιας και οι κβαντικοί DIGITAL FINANCE

15

υπολογιστές που τα τελευταία χρόνια έχουν βρεθεί στο προσκήνιο, ωθήσουν την τεχνολογία σε εξελικτικό άλμα. Σύμφωνα με τη μελέτη της McKinsey σε αυτή τη φάση οι τράπεζες εκσυγχρονίζουν τις υποδομές τους με βασικό στόχο τη μείωση της πολυπλοκότητας και επομένως την ταχύτερη υλοποίηση νέων έργων. Στον πίνακα της McKinsey φαίνονται τα οφέλη από κάθε βήμα που γίνεται προς την κατεύθυνση του εκσυχρονισμού. Είναι εντυπωσιακό ότι αν γίνουν όλα τα βήματα, οι τράπεζες μπορούν να πετύχουν μέχρι 50% μικρότερους χρόνους σε υλοποίηση έργων και μέχρι 70% μείωση του κόστους λειτουργίας.

Ο χάρτης του βηματισμού Η μελέτη της McKinsey βασίστηκε στην ανάλυση έργων ψηφιακού μετασχηματισμού 50 εταιρειών από την οποία προέκυψαν 6 βασικές αρχές που χρωμάτιζαν το σύνολο των πετυχημένων έργων. Αποκέντρωση δεδομένων και κεντρική ευέλικτη πλατφόρμα Στο παρελθόν, μέρος της στρατηγικής των τραπεζών ήταν η συγκέντρωση των δεδομένων σε κεντρικούς χώρους αποθήκευσης. Σε αυτήν τη φάση, οι τράπεζες μπορούν να είναι πιο ευέλικτες αν αφήσουν κάποια από τα δεδομένα τους στις παρούσες θέσεις τους και να εστιάσουν στη δημιουργία καλύτερων γεφυρών. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Έξι αρχές που μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα κόστη και την περιπλοκότητα στον εκσυγχρονισμό των legacy συστημάτων. Μείωση σε χρόνο %

Bank Trading

Μείωση σε κόστος %

1

Αφήστε τα δεδομένα στην άκρη, και χτίστε μια ευέλικτη πλατφόρμα δεδομένων προοδευτικά, αντί να ξεκινήσετε τελείως από το μηδέν

- 10

- 10

2

Δουλέψτε πάνω στον κεντρικό πυρήνα του συστήματος και ενσωματώστε νέες μικροϋπηρεσίες

- 10

- 15

3

Μην προχωράτε σε έναν τυχαίο εκσυγχρονισμό του συστήματος σας αλλά κατηγοριοποιήστε πλήρως και εκσυγχρονίστε τις δυνατότητες σας σε σχέση με την εμπειρία του πελάτη

- 10

- 10

4

Θέστε ως προτεραιότητα την ενσωμάτωση και όχι την απλοποίηση των συστημάτων

- 10

- 15

5

Μετακινήστε όλες τις μη διαφοροποιημένες λειτουργίες σε SaaS λύσεις

- 10

- 10

6

Χτίστε παγκόσμιες πλατφόρμες, αλλά επιτρέψτε τις τοπικές προσαρμογές

N/A

- 10

-50

- 70

Σύνολο

Περισσότερες αλλαγές σε συστήματα που είναι εκτός πυρήνα Ο στόχος πλήρους κατάργησης των συστημάτων του πυρήνα είναι δύσκολος και θα απαιτήσει αρκετό χρόνο, καθώς θα πρέπει να επενδύσουν σε αυτήν την κατεύθυνση και οι κατασκευαστές. Οπότε, θα μπορούσε να είναι μια καλύτερη πρακτική, οι τράπεζες να εστιάσουν την ενέργεια τους στη διαμόρφωση των περιφερειακών συστημάτων και των microservices. Για παράδειγμα, μια τράπεζα θα μπορούσε να εκσυγχρονίσει το account management σύστημα αφαιρώντας από αυτό λειτουργίες σταδιακά. Μια τέτοια πολιτική έχει διπλό όφελος, γιατί βοηθάει τις τράπεζες να συντονίσουν το ψηφιακό τους μετασχηματισμό παράλληλα με τον επανασχεδιασμό των υπηρεσιών που προσφέρουν για να καλύψουν τις νέες απαιτήσεις των πελατών τους. Πρωτεύουν οι αλλαγές για την εξυπηρέτηση πελατών Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των κεντρικών συστημάτων είναι ένα τεράστιο έργο, το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει χάος στη δημιουργία προτεραιοτήτων και επομένως άσκοπη σπατάλη πόρων. Οπότε, ένας μπούσουλας για τη δημιουργία της λίστας προτεραιοτήτων θα μπορούσε να είναι το πλάνο ανάπτυξης υπηρεσιών που βελτιώνουν την εμπειρία των πελατών τους. Πρώτα integration και μετά απλοποίηση Στα περισσότερα έργα εκσυχρονισμού, ένα από τα λάθη που γίνονται είναι να επενδύεται σημαντικό ποσοστό των πόρων στην απλοποίηση των συστημάτων και των εφαρμογών. Ωστόσο, οι DIGITAL FINANCE

16

καλές πρακτικές από τράπεζες που έχουν πετυχημένα έργα, έχουν δείξει ότι το integration πρέπει να προηγείται της απλοποίησης. Μόνο αφού οι τράπεζες δημιουργήσουν τα κατάλληλα APIs μπορούν να διαπιστώσουν ευκολότερα ποιες εφαρμογές χρειάζεται να απλοποιηθούν. Η σανίδα σωτηρίας του SaaS Οι πετυχημένοι οργανισμοί έχουν μια καλή αίσθηση των λειτουργιών που μπορούν να συνδυάσουν για να δημιουργήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Για όλες τις υπόλοιπες λειτουργίες, το ΙΤ θα μπορούσε να μεταφέρει τα enterprise applications σε μια πλατφόρμα SaaS ή τουλάχιστον να αξιοποιήσει μια λύση PaaS. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται καλύτερη τυποποίηση των υπηρεσιών και διευκολύνεται η διαδικασία των upgrades. Για παράδειγμα, μια τράπεζα θα μπορούσε να μεταφέρει στο cloud όλη την πληροφορική υποδομή για τη διαχείριση του HR. Παγκόσμιες πλατφόρμες, αλλά με τοπική ευελιξία Οι περισσότερες διαθέσιμες πλατφόρμες έχουν πλέον παγκόσμια εμβέλεια. Ωστόσο, οι τράπεζες θα ήταν περισσότερο ωφελημένες αν επέλεγαν πλατφόρμες που έδιναν τη δυνατότητα να κάνουν ξεχωριστές διαμορφώσεις σε τοπικό επίπεδο. Μια τέτοια λύση θα μπορούσε να δώσει σημαντική ευελιξία σχεδόν σε όλους τους εμπορικούς τομείς μιας τράπεζας, διευκολύνοντας παράλληλα των εναρμονισμό με τα επιμέρους ρυθμιστικά πλαίσια. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

presents

24°11°21

LIVE ON YOUR SCREEN

www.bankmanagement.gr Το Bank Customer Experience μετά την πανδημία αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση των Τραπεζών για εξωστρέφεια, ανάπτυξη «έξυπνων» ψηφιακών λύσεων προσελκύοντας πελάτες κάθε γενιάς σε μία σύγχρονη διάδραση ενισχύοντας το Customer Loyalty παρέχοντας υπηρεσίες με ποιότητα, ταχύτητα και διαφάνεια.

ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Παντελής Τζωρτζάκης

Ιωάννης Βουγιούκας

Δημήτρης Κυπαρίσης

Executive Vice Chairman, Hellenic Development Bank

CEO, Epirus Cooperative Bank

CEO, Optima bank

Παναγιώτης Τουρναβίτης

Ιάκωβος Γιαννακλής

Παναγιώτης Διβριώτης

CEO, Bank of Karditsa

General Manager of Retail Banking, Eurobank SA

Chief Retail Officer, Attica Bank

Δημήτρης Πλέσσας

Δημήτρης Στρογγυλόπουλος

Δήμητρα Βουρνά

Assistant General Manager Cards & Digital Business, National Bank

Chief Operating Officer Greece, Digital Business Services, HSBC Continental Europe, Greece

Senior Director, Digital Banking Division, Alpha Bank

Μεγάλος Χορηγός

Χορηγοί

Τιμητική Υποστήριξη

Digital Finance

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού, Τ: 210 6617777 (ext. 233) Κ: 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος Τ: 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη Τ: 210 6617 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου Τ: 6943627371, Ε: pavlatou@boussias.com

Official Publication

THE MARKET’S VOICE

SYNTAX

Η σπουδαιότητα εκμοντερνισμού των Legacy εφαρμογών στην ψηφιακή εποχή Ο Πάνος Ζώτος, Αντιπρόεδρος ΔΣ της SYNTAX, εκθέτει τις εμπειρίες του για την σκοπιμότητα και το όφελος εκμοντερνισμού των legacy συστημάτων για Ψηφιακό μετασχηματισμό των Τραπεζών. Του ΠΑΝΟΥ ΖΩΤΟΥ

ADVERTORIAL

Ο

ψηφιακός μετασχηματισμός, έχοντας επιταχυνθεί ιδιαίτερα λόγω του Covid19, έχει ωθήσει τον τραπεζικό τομέα στην προσφορά για τους πελάτες τους μιας νέας ψηφιακής εμπειρίας. Παρά την επανάσταση όμως των ψηφιακών εφαρμογών που έχουν στα χέρια τους οι χρήστες και τις μοντέρνες τεχνολογίες που αξιοποιούνται για το σχεδιασμό των νέων User Interfaces και την αξιοποίηση κινητών συσκευών, κάθε είδους συναλλαγή εδράζεται και οριστικοποιείται πάνω σε κάποιο legacy σύστημα το οποίο βρίσκεται στην καρδιά των κεντρικών συστημάτων κάθε τράπεζας. Αυτά τα συστήματα συγκεντρώνουν την επιχειρησιακή εμπειρία δεκαετιών, αποτελούν τον κορμό της υποδομής των τραπεζών και συντελούν με την αξιοπιστία και την ταχύτητά τους στην ποιότητα των υπηρεσιών που αυτές προσφέρουν. Τόσο η διεθνής εμπειρία όσο και αυτή της SYNTAX έχει αποδείξει ξεκάθαρα ότι τα legacy συστήματα δεν είναι σε καμία περίπτωση ανασταλτικός παράγοντας στην εξέλιξη, αλλά αντίθετα συσσωρεύουν την επιχειρησιακή εμπειρία του οργανισμού και προσφέρουν με ασφάλεια μια δοκιμασμένη βάση για των εκσυγχρονισμό των τραπεζών. Με τον εκμοντερνισμό (modernization), των Legacy συστημάτων, μέσα από μια σειρά τεχνολογιών και πρακτικών, επιτρέπεται με ασφάλεια η ενσωμάτωσή τους στις σύγχρονες υποδομές, η μείωση του κόστους, και η αξιοποίηση του έμπειρου προσωπικού, με την καινοτόμο γνώση του νέου. Η προσέγγιση για τον εκμοντερνισμό των συστημάτων αυτών γίνεται με την ανάπτυξη σύγχρονων διεπαφών μέσω APIs, τα οποία επιτρέπουν στα legacy συστήματα να διασυνδεθούν με όλες τις σύγχρονες πλατφόρμες. Στις περιπτώσεις όπου το κόστος μιας legacy πλατφόρμας είναι υψηλό, είναι δυνατή η μεταφορά των workloads από legacy συστήματα σε ανοικτές αρχιτεκτονικές, η οποία γίνεται με κατάλληλο λογισμικό, το οποίο εγγυάται τόσο την ίδια ή και καλύτερη απόδοση και αξιDIGITAL FINANCE

18

οπιστία, όσο και την προστασία της επένδυσης στις εφαρμογές που έχουν αναπτυχθεί και στηρίζουν για χρόνια τον οργανισμό. Η εμπειρία που διαθέτει η SYNTAX προέρχεται από μια σειρά σημαντικών Legacy modernization έργων, όπως ο εκμοντερνισμός των συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών της Κύπρου, και της Kuwait Finance House, μιας από τις μεγαλύτερες τράπεζες του Κουβέιτ, η οποία μας επέλεξε, για να μεταφέρουμε ένα από τα πιο κρίσιμα συστήματά της σε μοντέρνα υποδομή. Σε κάτι περισσότερο από ένα έτος, η SYNTAX με τις τεχνολογίες της Micro Focus, την οποία η εταιρία μας εκπροσωπεί από το 1994, μετέφερε όλη την εφαρμογή Διαχείριση Δανείων της KFH από μια legacy πλατφόρμα (Tandem NonStop) σε περιβάλλον Microsoft .Net, αξιοποιώντας τον υπάρχοντα κώδικα της εφαρμογής και εμπλουτίζοντας τον με μοντέρνα UIs που δίνουν στους χρήστες της τράπεζας και τους πελάτες της μια τελείως νέα εμπειρία. Ο εκμοντερνισμός των στρατηγικών, όπως προτιμάμε να αποκαλούμε τις legacy εφαρμογές, αποτελεί μια δοκιμασμένη πρακτική που μπορεί να προσδώσει ιδιαίτερα μεγάλη προστιθέμενη αξία στις υπάρχουσες επενδύσεις, ελαχιστοποιώντας τον χρόνο, το κόστος και απομακρύνοντας το ρίσκο που ενέχει η αντικατάσταση των εφαρμογών αυτών. Η SYNTAX IT Group δραστηριοποιείται επί σειρά ετών στις χώρες του Αραβικού Κόλπου από το 1984.

Λ. Μεσογείων 216, 15561 Χολαργός Τηλ: 210 6543100 www.syntaxitgroup.com ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COVER STORY

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΣΤΟ DIGITAL FINANCE

Ζούμε σε μια δεκαετία ουσιαστικών μεταβολών O Σωκράτης Λαζαρίδης, Πρόεδρος και CEO της ATHEX Group, μιλά για τις αλλαγές που έχει φέρει η τεχνολογία στο Χρηματιστήριο Αθηνών αλλά και στην επενδυτική κουλτούρα της χώρας μας και προσβλέπει σε ένα μέλλον όπου θα υπάρχει ένα παγκόσμιο δίκτυο αγορών. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

Σ

το κτήριο της Λεωφόρου Αθηνών, τα μέτρα ασφαλείας για τον Covid-19 είναι ιδιαιτέρως αυστηρά. Μετά λοιπόν τους απαραίτητους ελέγχους, ο Σωκράτης Λαζαρίδης μάς ξενάγησε στο εντυπωσιακό data center της ATHEX διαπιστώνοντας πως η διοίκηση του ομίλου αντιλαμβάνεται πλήρως πως η τεχνολογία βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο των αγορών. Ο κ. Λαζαρίδης μίλησε με όραμα για την τεχνολογική μεταστροφή του Χρηματιστηρίου, το οποίο φαίνεται ότι είναι πλήρως ευπροσάρμοστο στις τάσεις της σύγχρονης παγκόσμιας κεφαλαιαγοράς. Έχετε περί τη μια δεκαετία και κάτι στο «τιμόνι» της ATHEX Group. Ποιο ήταν το όραμα σας όταν ξεκινήσατε, και ποιες ήταν (και είναι) οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την εξέλιξη και την ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου Αθηνών;

Aνέλαβα όταν ξεκίνησε η κρίση, κατά συνέπεια το μείζον θέμα τότε ήταν να παραμείνουν συνδεδεμένα πάνω στην αγορά μας τα δίκτυα των διεθνών επενδυτών, όπως επίσης να μπορέσει το Χρηματιστήριο να λειτουργήσει ως μηχανισμός άντλησης κεφαλαίων. Παρόλες τις συνέπειες της δημοσιονομικής κρίσης, που αποτυπώθηκαν στην οικονομία και κατ΄ επέκταση στην αγορά, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας αυτής πραγματοποιήθηκαν αντλήσεις κεφαλαίων για τις υφιστάμενες εταιρείες οι οποίες ξεπέρασαν τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ η συμμετοχή των ξένων στην κεφαλαιοποίηση βρίσκεται υψηλότερα του 60% τα τελευταία 6 χρόνια. Σε ό,τι αφορά στην συναλλακτική δραστηριότητα, η συμμετοχή των DIGITAL FINANCE

20

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

DIGITAL FINANCE

21

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COVER STORY

Μιας και θίξατε το θέμα της πανδημίας, πόσο επηρέασε η Covid-19 τη λειτουργία και την επιχειρηματική στρατηγική της ATHEX Group; Όταν τον Μάρτιο του 2020 η χώρα βρέθηκε σε μια πρωτοφανή κατάσταση εξαιτίας της πανδημίας Covid-19, η ανάγκη ταχύτατης προσαρμογής στις νέες ιδιόμορφες συνθήκες εμφανίστηκε «εν μια νυκτί». Από τις πρώτες ημέρες εφαρμογής του lockdown τον Μάρτιο, το Χρηματιστήριο Αθηνών έθεσε άμεσα σε εφαρμογή μία σειρά μέτρων προκειμένου τα στελέχη των χρηματιστηριακών εταιρειών να έχουν πρόσβαση στην αγορά και την εκκαθάριση με ασφάλεια μέσω Internet ώστε η αγορά να λειτουργήσει απολύτως ομαλά και απρόσκοπτα με πρόσβαση από τα σπίτια των εργαζομένων του οικοσυστήματος της ελληνικής κεφαλαιαγοράς για όλο αυτό το διάστημα. Ταυτόχρονα, προσαρμόσαμε την τεχνολογική υποδομή και διασφαλίστηκε η εξ αποστάσεως εργασία του συνόλου του προσωπικού μας. Τα ανακλαστικά που συνολικά επέδειξε ο Όμιλος του Χρηματιστηρίου στην άμεση αντιμετώπιση αυτής της κρίσης ήταν εξαιρετικά. Πέραν όμως της αντίδρασης στην κρίση προσβασιμότητας, αξιοποιήσαμε την περίοδο του lockdown για να αναθεωρήσουμε με την συμβολή εξωτερικού συμβούλου την στρατηγική μας η οποία μάλιστα επιτείνει την έμφαση στις ψηφιακά παρεχόμενες υπηρεσίες του Χρηματιστηρίου. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η οργανωτική αναδιάρθρωση του Ομίλου. αλλοδαπών επενδυτών παραμένει σταθερά άνω του 50% μετά την πρώτη διετία της κρίσης. Δημιουργήθηκε στο μεταξύ και η αγορά εταιρικών ομολόγων που επιτάχυνε την πτώση των επιτοκίων δίνοντας την δυνατότητα σε εταιρείες να αντλήσουν περισσότερα από 3 δις ευρώ. Το όραμα στο οποίο αναφέρεστε υπαρχει και αφορά στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του Χρηματιστηρίου με συνεχή εναρμόνιση στις βέλτιστες πρακτικές που διαμορφώνονται διεθνώς ή καθοδηγούνται από το Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Γεννήθηκε το 1994 επί προεδρίας Μανώλη Ξανθάκη και υποστηρίζεται έκτοτε με συνεχή προσπάθεια και με επιμέλεια στην διατήρηση του κόστους λειτουργίας σε χαμηλά επίπεδα. Όλοι γνωρίζουμε ότι την περίοδο που αναφέρετε σημειώθηκαν πρωτόγνωρα γεγονότα επιφέροντας σημαντικές προκλήσεις διαχείρισης για την αγορά και κυρίως το ΑTHEXGROUP ως διαχειριστή της, με κορυφαία τα capital controls, την πανδημία Covid-19, αλλά και το PSI όπου παρείχαμε IT υποδομές καθώς και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με την άμεση ανάγκη για δημιουγία αγοράς warrants. Οι περιπτώσεις αυτές απαιτούσαν άμεση προσαρμογή και λειτουργική αποτελεσματικότητα αλλά και την συστράτευση όλων των συμμετεχόντων της αγοράς.

DIGITAL FINANCE

22

To 2018 o MiFID II τέθηκε σε ισχύ. Πώς είναι τα πράγματα τρία χρόνια μετά; Θεωρείτε ότι – τουλάχιστον η Ελλάδα – συμμορφώθηκε και εναρμονίστηκε πλήρως με τις διατάξεις της MiFID II; Υπάρχουν θέματα που θα πρέπει να επιλυθούν; Σε θέματα υιοθέτησης και εναρμόνισης στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο της κεφαλαιαγοράς, η Ελλάδα αποτελεί πρότυπο ταχύτητας και προσαρμογής. Τα κρίσιμα θέματα που έφερε στην επιφάνεια η ΜιFID II αφορούν στην προσπάθεια διάσπασης των υπηρεσιών των αναλυτών από τις υπηρεσίες brokerage, αλλά και στη διαμόρφωση κεντρικού μηχανισμού διάθεσης των χρηματιστηριακών δεδομένων. Σε ό,τι αφορά σ΄αυτό το τελευταίο, βρίσκεται σε εξέλιξη μία μεγάλη κινητοποίηση όλων των οργανωμένων αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου το όραμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ενιαίο data feed να μη δημιουργήσει αδικίες απέναντι στα χρηματιστήρια και ιδιαίτερα τα μικρότερα που επωμίζονται το κόστος λειτουργίας μιας οργανωμένης αγοράς. Θα ήθελα ωστόσο να τονίσω πως ανεξάρτητα από τη MiFID II και τις θεσμικές αλλαγές που συντελούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο χώρος της παγκόσμιας

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

κεφαλαιαγοράς είναι σε συνεχή προσαρμογή μετά την κρίση της Lehman. Οι αλλαγές αυτές επηρέασαν ιδιαίτερα και τον χώρο της διαχείρισης κεφαλαίων. Αρχικά, μετά την κρίση αυξήθηκε πολύ ο αριθμός των funds, τα οποία στην προσπάθεια διαφοροποίησης κατά την αναζήτηση των επενδυτικών ευκαιριών κινήθηκαν και σε μικρότερες αγορές ή/ και εταιρείες. Παράλληλα, γιγαντώθηκε το ποσοστό παθητικής διαχείρισης που απευθύνεται στις χρηματιστηριακές αγορές αλλά και η δύναμη των private equity που δεν απευθύνονται σε αυτές. Τέλος, άρχισε να εντείνεται και να τυποποιείται η προσπάθεια για εντοπισμό startups και να αναπτύσσεται το κυνήγι των unicorns παγκοσμίως. Ζούμε σε μια δεκαετία ουσιαστικών μεταβολών, τόσο σε θεσμικό επίπεδο μέσω των Οδηγιών που εισήχθησαν, όσο και σε επίπεδο επενδυτικού appetite σε πιο sustainable αλλά και πιο disruptive στόχους. Όλες αυτές οι μεταβολές διαμορφώνονται -αν δεν καθοδηγούνται – από τις ευχέρειες που δίνονται από την τεχνολογία στην αξιοποίηση κυρίως των δεδομένων. Την κατεύθυνση αυτή επιδιώκει να αξιοποιήσει ο δεύτερος στρατηγικός άξονας του ATHEX με την δημιουργία ψηφιακών λύσεων προς το οικοσύστημα της κεφαλαιαγοράς. Την τάση του ESG investing πώς την βλέπετε; Έχει αλλάξει το επενδυτικό τοπίο; Aυτή ακριβώς είναι η τρίτη διάσταση στις καταλυτικές αλλαγές στην διαχείριση των κεφαλαίων που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια. Η κουλτούρα των διαχειριστών κεφαλαίων αλλάζει σταδιακά αλλά δυναμικά προφίλ διερευνόντας πλέον τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα της αποδοτικότητας των επενδυτικών στόχων τους, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη την ευαισθησία των επενδυτών για ζητήματα όπως το περιβάλλον και η κοινωνία ώστε να αναγνωρίζουν τις εταιρείες που δημιουργούν αξίες για το μέλλον και δεν εστιάζουν μόνο στους επόμενους λίγους μήνες. Αυτή η παγκόσμια τάση που ρυθμίζει τα κοινωνικά και τα περιβαλλοντικά θέματα αλλά και τα θέματα εταιρικής διακυβέρνησης συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλο και περισσότερων διαχειριστών. Στο ATHEX, παρακολουθώντας στενά τις διεθνές εξελίξεις και πρωτοβουλίες σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, εκδώσαμε το 2019 τον Οδηγό Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG υπό την καθοδήγηση του καθηγητή του Harvard Business School George Serafeim ενώ από φέτος τον Αύγουστο υπολογίζουμε και παρέχουμε στην αγορά έναν σχετικό δείκτη, Athex ESG Index, ως ένα benchmark χρήσιμο για την επενδυτική κοινότητα ως προς τον βαθμό κινητοποίησης των εισηγμένων εταιρειών στην ποιοτική διάχυση μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Ποια είναι τα κριτήρια και ποιες προϋποθέσεις συντρέχουν για την ένταξη στον δείκτη ESG; Προκειμένου να έχει ουσιαστική αξία η δημοσιοποίηση δεδομένων, είναι απαραίτητη η ύπαρξη κάποιων προτύπων. Αυτή η ανάγκη αποτέλεσε και το εφαλτήριο για την δημιουργία του Οδηγού. Οι εταιρείες ξεκίνησαν σταδιακά να δημοσιοποιούν μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση και με βάση το υλικό αυτό – τις δημοσιοποιήσεις δηλαδή του 2019 και του 2020- αναθέσαμε μαζί με την Ένωση Θεσμικών Επενδυτών στο ΕΚΠΑ την πραγματοποίηση μίας αξιολόγησης προκειμένου να διαμορφωθούν κάποια πρότυπα που θα χαρακτηρίζουν τις εταιρείες με ESG προφίλ. Υπάρχουν σαφώς περιθώρια περαιτέρω ωρίμανσης των παραπάνω, όμως σε αυτή τη φάση

Στόχος του Innovation Hub είναι να εξασφαλισθεί μια διαρκής ροή ανθρώπων και ομάδων που θα απασχολούνται με αυτά τα projects το πραγματικό κρίσιμο ζητούμενο είναι η αγορά- όχι μόνο οι εταιρείες αλλά και οι ίδιοι οι εγχώριοι επενδυτές- να αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία ευρισκόμενη στην αιχμή της παγκόσμιας εξέλιξης στα θέματα ESG Disclosure. Πώς βλέπετε τον όρο καινοτομία, και με βάση το Innovation Ηub που έχετε θέσει σε λειτουργία πώς βλέπετε να εξελίσσεται η σχέση μεταξύ τεχνολογίας και οικονομίας στην Ελλάδα; Υπάρχουν δύο διαστάσεις αυτού του θέματος. Καταρχάς, η καινοτομία και η αξιοποίηση της ψηφιακής επανάστασης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση του νέου παραγωγικού ιστού παγκοσμίως, κατά συνέπεια και της Ελλάδος. Στη χώρα μας μάλιστα οι συνθήκες είναι ακόμα ευνοϊκότερες χάρη στη δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων από τα ευρωπαϊκά ταμεία για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Σημαντικό ρόλο θα παίξουν ασφαλώς και οι ψηφιακές υποδομές. Εάν παρατηρήσετε φέτος τις αποδόσεις των κλαδικών δεικτών του ελληνικού Χρηματιστηρίου, τη μεγαλύτερη απόδοση - 60% - σημειώνει ο δείκτης τεχνολογίας ενώ την τρίτη μεγαλύτερη απόδοση έχει ο δείκτης τηλεπικοινωνιών. Η ίδια η αγορά επιβεβαιώνει ήδη την πορεία αυτή. Βλέποντας τις εταιρίες που μπήκαν τον τελευταίο χρόνο στο Xρηματιστήριο, είναι περίπου βέβαιο ότι

DIGITAL FINANCE

23

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

COVER STORY

Ζούμε σε μια δεκαετία ουσιαστικών μεταβολών, τόσο σε θεσμικό, όσο και σε επίπεδο επενδυτικού appetite σε πιο sustainable αλλά και πιο disruptive στόχους

των προκλήσεων που αντιμετώπισε επιτυχώς την προηγούμενη δεκαετία το ΑΤΗΕΧ, περιλαμβάνονται και νέες συνεργασίες εκτός της χώρας και του παραδοσιακού αντικειμένου της, που στηρίχθηκαν στην αξιοποίηση της τεχνολογίας που διαθέτουμε. Η πρώτη τέτοιου είδους συνεργασία ξεκίνησε προ ετών με το Χρηματιστήριο της Κύπρου το οποίο χρησιμοποιεί το δικό μας σύστημα συναλλαγών αλλά και post trading. Πρόσφατα, κερδίσαμε διεθνή διαγωνισμό για παροχή τεχνολογικού εξοπλισμού και μεταφορά τεχνογνωσίας στο χρηματιστήριο του Κουβέιτ. Τον προηγούμενο μήνα ανακοινώσαμε συνεργασία με το χρηματιστήριο της Σερβίας το οποίο μεταφέρει τις συναλλακτικές δραστηριότητες του στην Πλατφόρμα Συναλλαγών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη αντίστοιχες συζητήσεις με άλλες αγορές ενώ θα πρέπει να αναφέρω πως δημιουργήσαμε και όλες τις υποδομές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Η αξιοποίηση της τεχνογνωσίας σε συνδυασμό με την τεχνολογία που διαθέτουμε διευρύνονται συνεχώς και αξιοποιούνται πλέον και εκτός Ελλάδος. Η επέκταση του ATHEX δημιουργεί άμεσα την προοπτική για επέκταση των δραστηριοτήτων τόσο του οικοσυστήματός του όσο και των Fintech που θα επιλέξουν να το υποστηρίξουν.

ο κλάδος της πληροφορικής θα είναι αυτός που θα ηγηθεί της διαδικασίας άντλησης κεφαλαίων κυρίως σε μικρότερου μεγέθους εταιρείες δεδομένου ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε μη εισηγμένες μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας. Πέραν της διάστασης αυτής, υπάρχει και μια άλλη που αφορά πιο στενά το Χρηματιστήριο, το θίξαμε άλλωστε ελαφρά αυτό το θέμα και σε προηγούμενη ερώτηση. Τη δεκαετία του ΄90 στην χώρα μας αλλά και σε παγκόσμια επίπεδο δημιουργήθηκαν οι ψηφιακές υποδομές που υποστηρίζουν τα χρηματιστήρια ως μονάδες αλλά και τις μετασυναλλακτικές δραστηριότητες δηλαδή την εκκαθάριση , τον διακανονισμό και την καταχώρηση τίτλων που σχετίζονται με την λειτουργία τους. Σήμερα, συντελείται ένα επόμενο βήμα που αφορά στη σύνδεση και την περαιτέρω αξιοποίηση των δεδομένων που παράγονται από όλες αυτές τις υποδομές προκειμένου να καλύπτονται οι αυξημένες ανάγκες πληροφόρησης και προβλεψιμότητας του οικοσυστήματος της κεφαλαιαγοράς. Το στοίχημα εδώ προσδιορίζεται από την ταχύτητα υλοποίησης των λύσεων και την ευρηματικότητα που αυτές θα εμπεριέχουν ώστε να εξασφαλίζεται ποιοτική πληροφόρηση στους συμμετέχοντες, με λύσεις όχι ακριβές αλλά πολύ λειτουργικές. Γι’ αυτό το λόγο, μέσω του Ιnnovation Ηub ουσιαστικά επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο ομάδων, ικανών να παράγουν σε μικρό χρονικό διάστημα προϊόντα που θα ενδιαφέρουν και ως εκ τούτου θα αξιοποιηθούν κατάλληλα από την αγορά.

Τα τελευταία χρόνια, ποσοστό άνω του 50% των εργαζομένων στο Χρηματιστηρίου προέρχονται από τον χώρο του IT και αυτή η εικόνα δεν αποτελεί ελληνικό φαινόμενο αλλά πανευρωπαϊκό. Αυτό που προσφάτως έχει ουσιαστικά αναδειχθεί είναι η επέκταση της πελατειακής βάσης μας όχι μόνο στην εγχώρια αλλά και στις αγορές των γειτονικών χωρών. Η επέκταση αυτή άλλωστε αποτέλεσε πυλώνα της προσφάτως αναθεωρημένης στρατηγικής του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών.

Θεωρείτε ότι μια εταιρεία fintech στην Ελλάδα είναι βιώσιμη;

Ποιες είναι οι τεχνολογίες που προσφέρετε σε τρίτες αγορές;

Οι λύσεις που σχεδιάζει κάθε Fintech εταιρεία, ο βαθμός αφομοίωσης του αντικειμένου που προσπαθεί να διαχειριστεί και η δυνατότητα ανάδειξης της αξίας των λύσεων που προωθεί, καθορίζουν την επιτυχία και άρα την βιωσιμότητα των εταιρειών αυτών.

Αναφέρομαι τόσο στο data center όσο και στις εφαρμογές που έχουμε αναπτύξει και οι οποίες αφορούν το σύστημα συναλλαγών, την εκκαθάριση και την καταχώρηση τίτλων σε άυλη μορφή. Υπάρχει και άλλη κατηγορία εφαρμογών όπως αυτή της διάχυσης των δεδομένων της αγοράς αλλά και των στατιστικών της, η διόδευση εντολών για άλλες αγορές παγκοσμίως αλλά και η οργάνωση ψηφιακών Γενικών Συνελεύσεων που υιοθετήθηκε την περίοδο της πανδημίας και έγινε αποδεκτή από πολύ μεγάλο αριθμό εισηγμένων εταιρειών. Έως σήμερα έχουν

Το ρωτάω γιατί ο όγκος της εγχώριας αγοράς είναι μικρός. Πράγματι, όμως δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε τέτοιες συζητήσεις περιοριζόμενοι στα σύνορά μας και στην εγχώρια αγορά. Άλλωστε, μεταξύ DIGITAL FINANCE

24

Συνεπώς το Χρηματιστήριο κατά κάποιο τρόπο έχει μετασχηματιστεί σε μια software company;

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

πραγματοποιηθεί 110 Γενικές Συνελεύσεις μέσω της Πλατφόρμας AXIA e-Shareholders' Meeting. Σχετικά με το Innovation hub είχατε πει: «Κεντρικός στόχος είναι να βρούμε τους νέους συνεργάτες που θα υποστηρίξουν τον όμιλο άμεσα για την υλοποίηση των σκοπών του». Τους βρήκατε τους συνεργάτες; Το Innovation hub αποτελεί μία ongoing διαδικασία. Το πρόγραμμα θα επαναληφθεί φέτος αλλά και τις επόμενες χρονιές. Αφορά δε συνεργασίες που θα επιτευχθούν σε βάθος χρόνου. Κάθε τι, για να πετύχει απαιτεί χρόνο και σωστή προετοιμασία. Ξεκινήσαμε διερευνητικά, είχαμε ιδιαίτερη επιτυχία στον αριθμό συμμετοχών και στην ποιότητα των ομάδων που συνέχισαν και πλέον οι ανάγκες μας σήμερα είναι αποκρυσταλλωμένες υπό την έννοια ότι διαμορφώθηκαν in line με τον νέο στρατηγικό σχεδιασμό του Ομίλου. Στόχος μας είναι να εξασφαλισθεί μια διαρκής ροή ανθρώπων και ομάδων που θα απασχολούνται με αυτά τα projects. Αν σας έλεγα να επιλέξετε μια από τις αναδυόμενες τεχνολογίες, ποια είναι αυτή που θεωρείτε ότι θα είναι η πιο χρήσιμη tα επόμενα χρόνια;

αγωνιζόμαστε όπως σας ανέπτυξα ήδη ώστε να μη χαθεί αυτή η μεγάλη ευκαιρία στον χώρo της κεφαλαιαγοράς. Πώς οραματίζεστε το Χρηματιστήριο τα επόμενα 10 χρόνια; Πώς θα θέλατε να εξελιχθούν τα πράγματα; Το μέλλον των Χρηματιστηρίων στηρίζεται στη δημιουργία παγκόσμιων δικτύων που θα ενώνουν τις διαφορετικές ηπείρους και θα εξασφαλίζουν κοινή πρόσβαση σε όλων των ειδών τις σχετικές υπηρεσίες προς τους επενδυτές. Δεν υπάρχει επενδυτής καμίας χώρας πλέον που να μην επιζητά πληροφόρηση και πρόσβαση σε υπερεθνικό επίπεδο. Κατά συνέπεια, οι κινήσεις που γίνονται προς το λεγόμενο consolidation των αγορών αποτελούν το μεγαλύτερο και ασφαλώς πιο ενδιαφέρον στοίχημα. Οι αγορές που περιορίζουν τον ρόλο και τη δραστηριότητά τους σε εσωστρεφές εθνικό επίπεδο και αρνούνται να συνεργαστούν ή να συγχωνευτούν, εκτιμώ ότι δεν θα έχουν ευοίωνο μέλλον. Ο δε χρονικός ορίζοντας δεκαετίας στην οποία αναφέρεστε είναι μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς το απαιτούμενο για την επιβίωση πλαίσιο αλλαγών θα συντελεστεί πολύ νωρίτερα.

Εάν γνωρίζαμε ποιες είναι οι πλέον χρήσιμες θα επενδύαμε όλοι σε αυτές! Είναι μείζον να αποδειχθεί ότι το blockchain θα είναι η τεχνολογία για την επόμενη γενιά συστημάτων τόσο σε μετασυναλλακτικό όσο και σε συναλλακτικό επίπεδο. Πιστεύω ότι το AI θα κριθεί από την δυνατότητα να αξιολογεί τον πακτωλό των διαθέσιμων πληροφοριών σε κάθε κεφαλαιαγορά αλλά και στο pre-IPO space και να τροφοδοτεί με δομημένη πληροφόρηση ικανή να γίνει αντιληπτή από τον ανθρώπινο νου. Αναγνωρίζοντας ότι οι αγορές αποτυπώνουν την συνισταμένη των απόψεων των επενδυτών επί κοινής πληροφόρησης, αντιλαμβάνεται ο καθένας την πολυπλοκότητα, και τις ευκαιρίες που δημιουργεί η υπερβολική αύξηση του πλήθους των διαθέσιμων πληροφοριών σήμερα, αλλά και την αστάθεια που εισάγει χωρίς τεχνική υποστήριξη. Ανάλογα με τον κίνδυνο που θέλει να αναλάβει το κάθε χρηματιστήριο διαμορφώνει και τον βαθμό εμπλοκής του σε projects που στηρίζονται σε νέες τεχνολογίες. Ως μέρος του ελληνικού χρηματοοικονομικού συστήματος, πώς βλέπετε την τεχνολογική ανάπτυξη αυτού του τομέα; Η ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε αφορά στην επιτάχυνση της διαδικασίας ψηφιακής αξιοποίησης των δεδομένων που είναι διαθέσιμα και προφανώς τη διασυνδεσιμότητα αυτών καθώς οι λύσεις δεν θα αφορούν μόνο τις εθνικές αγορές. Εμείς ως ATHEX DIGITAL FINANCE

25

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

END USER

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΝΙΑΛΙΔΗΣ

Ταχύτητα, ασφάλεια & ευελιξία το τρίτπτυχο της επιτυχίας για τις πληρωμές Ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης, Digital Banking Director στην Attica Bank, αναλύει τις νέες τεχνολογίες που αλλάζουν τις πληρωμές στην Ελλάδα και το εξωτερικό με βάση τις νέες απαιτήσεις μιας ψηφιοποιημένης κοινωνίας. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

Η

πελατοκεντρική προσέγγιση στον τομέα των ηλεκτρονικών πληρωμών είναι αυτή τη στιγμή το πιο νευραλγικό κομμάτι του τραπεζικού συστήματος, καθώς βλέπει συνεχώς να αυξάνεται ο ανταγωνισμός από τεχνολογικές εταιρείες και fintechs που προσφέρουν ευελιξία και ευκολία στις πληρωμές. Ο Αλέξανδρος Χανιαλίδης της Attica Bank, καταθέτει την εμπειρία και τη γνώση του για το πώς οι τράπεζες θα πρέπει να ανταποκριθούν στις νέες ψηφιακές απαιτήσεις, ενώ αναλύει και τις τεχνολογίες που θα κυριαρχήσουν στα payments τα επόμενα χρόνια και καθορίσουν τη νέα γενιά των πελατών των τραπεζών.

Θα ήθελα να ρωτήσω καταρχάς με ποιο τρόπο έχει αλλάξει το τοπίο των πληρωμών τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα κατά την περίοδο και μετά την πανδημία;

Ο χώρος των πληρωμών δεν σταματά να εξελίσσεται διαρκώς και να μας εκπλήσσει με νέες τεχνολογίες που μπαίνουν στο προσκήνιο. Τα τελευταία χρόνια οι πληρωμές ακολουθούν μια πιο ψηφιακή πορεία σύμφωνα και με τις ανάγκες και των χρηστών οι οποίοι εναρμονίζονται με

τις σύγχρονες τάσεις. Ειδικά το 2020 ήταν ένα έτος όπου συντελέστηκαν πολλές και σημαντικές αλλαγές. Σηματοδότησε μια νέα εποχή για την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και την ευρύτερη συμπεριφορά των καταναλωτών. Η πληρωμή με τα ψηφιακά μέσα έγινε η νέα καθημερινότητα και οι χρήστες είναι πιο εξοικειωμένοι από ποτέ. Η πανδημία ενίσχυσε περαιτέρω τη στροφή προς τις ψηφιακές πληρωμές και την ανάγκη για ασφαλείς εύχρηστες και οικονομικά προσιτές φυσικά πληρωμές, στις συναλλαγές εξ αποστάσεως αλλά και δια ζώσης. Το πλαστικό χρήμα και οι ψηφιακές πληρωμές αυξήθηκαν κατακόρυφα, η χρήση των χρεωστικών ψηφιακών προπληρωμένων καρτών στα καταστήματα κυρίως για λόγους υγιεινής, οι δε ψηφιακές πληρωμές για αγορές μέσω ίντερνετ ή για εξόφληση λογαριασμών λόγω του lockdown και των φυσικών περιορισμών που είχαν επιβληθεί στις μετακινήσεις μας. Παράλληλα στις καθημερινές μας ψηφιακές πληρωμές ήρθαν να προστεθούν και τα ψηφιακά πορτοφόλια, που προσφέρουν ταχύτητα, ευκολία και επιπλέον ασφάλεια στις συναλλαγές μας ενώ παράλληλα βοηθούν τους κατόχους τους να DIGITAL FINANCE

26

έχουν μία σαφή εικόνα των εξόδων τους αφού όλες οι κινήσεις πλέον καταγράφονται σε ένα κοινό σημείο μέσα στο wallet. Μιλήσατε για το πως έχουν αλλάξει οι πληρωμές. Ο πελάτης τι επιζητά αυτή την περίοδο όταν πραγματοποιεί μια πληρωμή;

Αυτό που επιζητούμε όλοι στην καθημερινότητα μας. Ευκολία, ταχύτητα ασφάλεια και ευελιξία. Στην τελική τι θέλουμε όλοι; Έναν απλό, εύκολο, γρήγορο τρόπο για να πραγματοποιήσουμε μια πληρωμή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όλοι όσοι ασχολούμαστε με αυτό το κομμάτι ότι η πληρωμή είναι μία δουλειά. Κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε και θέλουμε να ολοκληρώσουμε γρήγορα την διαδικασία και να τελειώσουμε. Σε αυτό τον τομέα η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε in-line με τις προσδοκίες των πελατών μας καθώς ενώ ακολουθούμε τις σύγχρονες τάσεις και την ανάπτυξη των τεχνολογιών παραγνωρίζουμε την βασική ανάγκη των πελατών μας: να έχουν μια καλή και smooth εμπειρία χρήστη, ανεξάρτητα από το κανάλι που επιλέγουν να εξυπηρετηθούν. Οπότε πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι οι πελάτες περιμένουν να έχουν την

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ίδια εμπειρία είτε επιλέγουν να κάνουν μια συναλλαγή online είτε στον φυσικό κόσμο, στο κατάστημα. Παράλληλα η ταχεία υιοθέτηση νέων τεχνολογιών θα πρέπει να συνοδεύεται και από αντίστοιχη υποστήριξη του πελάτη, μέσα από τα ίδια κανάλια που γίνονται οι αλλαγές. Ώστε να αξιοποιούνται στο έπακρο οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες. Το λεγόμενο omni-channel experience για το οποίο όλοι συζητάμε είναι ένα μεγάλο στοίχημα και πρέπει να το κερδίσουμε, καθώς οι χρήστες αναμένουν να μπορούν να μετακινούνται από το ένα κανάλι στο άλλο κατά βούληση και χωρίς περιορισμούς ή καθυστερήσεις. Γι' αυτό το λόγο η εμπειρία του χρήστη θεωρώ ότι θα πρέπει να ενισχυθεί με τη σωστή ανάλυση των δεδομένων που έχουμε στην κατοχή μας, ώστε να προσφέρουμε μια πιο προσωποποιημένη εμπειρία σε αυτούς βάση των αναγκών τους. Ποιες είναι οι νέες τεχνολογίες πίσω από όλα αυτά στις πληρωμές και πως τις αξιοποιούμε;

Κάποιες από τις πιο σύγχρονες τάσεις πληρωμών είναι οι εναλλακτικές ψηφιακών πληρωμών που ενισχύθηκαν λόγω πανδημίας. Είναι όλο και πιο σύνηθες να πληρώνουμε ανέπαφα με μια κάρτα, να σκανάρουμε με το κινητό μας ή κάποιο άλλο wearable. Επίσης το μοντέλο payment as a service, βρίσκει πρόσφορο έδαφος τελευταία για να αναπτυχθεί και δείχνει πιο αποδοτικό. Παράλληλα πετυχαίνει καλύτερους χρόνους και κατορθώνει να προσαρμοστεί πιο γρήγορα στους ρυθμιστικούς περιορισμούς, αλλά και τις διαρκείς τεχνολογικές εξελίξεις. Μια άλλη τεχνολογία που αναπτύσσεται ραγδαία είναι αυτή που έγινε γνωστή με τον όρο blockchain, ή DLT, με τη χρήση της στις διασυνοριακές πληρωμές. Οι τράπεζες επενδύουν σε αυτή για να μειώσουν τον αριθμό των αποτυχημένων συναλλαγών και το κόστος και να βελτιστοποιήσουν το χρόνο των διασυνοριακών μεταφορών. Τέλος η χρήση των super-apps, όπως το Ali Pay, που είναι διαδεδομένα σε χώρες της Ανατολής όπως η Κίνα και η Ινδία. Το νέο αυτό μοντέλο αλλάζει την μέχρι σή-

μερα λογική και από εκεί που είμαστε σε single-purpose εφαρμογές, πάμε σε multipurpose εφαρμογές. Έτσι επιτυγχάνεται μια ενιαία κοινή πλήρως integrated εμπειρία χρήστη, όπου μέσα από μία μόνο εφαρμογή μπορεί να εκτελέσει ένα πλήθος ενεργειών από το να κάνεις chat μέχρι να παραγγείλεις φαγητό, ταξί, να μεταφέρεις χρήματα, να πληρώσεις λογαριασμούς να αιτηθείς ένα δάνειο, ένα ασφαλιστικό προϊόν και πολλά άλλα. Η ελληνική αγορά αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια φάση ευρύτερη ψηφιακής μετάβασης, η οποία τροφοδοτείται κυρίως από την PSD2 και τα open APIs, μέσω των οποίων προωθείται η ανάπτυξη καινοτόμων μέσων πληρωμών. Αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται η διείσδυση των νέων τεχνολογιών, κυρίως των mobile payments και ταυτόχρονα οι νέοι παίκτες που μπαίνουν στην αγορά να αυξάνουν τον ανταγωνισμό που υπάρχει πάντα προς όφελος των πελατών και της καθημερινότητας τους.

μετρητά και σε καμία περίπτωση δεν θα τα υποκαθιστά σαν μέσω πληρωμής, αλλά θα παρέχει πρόσβαση σε ένα ασφαλές μέσο πληρωμής που θα εκδίδεται από το ευρωσύστημα και θα χρησιμοποιείται με ίσους όρους από όλους σε όλα τα κράτη μέλη. Παράλληλα οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας θα συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται πολύ έντονα στο χώρο των πληρωμών, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες για να επεξεργαστούν την πληθώρα δεδομένων των χρηστών τους ώστε να τους προσφέρουν μια εύκολη και προσωποποιημένη εμπειρία μέσω όμως του δικού τους κλειστού οικοσυστήματος. Μια ακόμα εξέλιξη είναι η ανάπτυξη των instant payments και συγκεκριμένα μέσα από όλα τα κανάλια τραπεζικής εξυπηρέτησης μηδενίζοντας ουσιαστικά το χρόνο που απαιτείται. Το ευρωσύστημα έχει θέσει υψηλή προτεραιότητα στο σύστημα των άμεσων πληρωμών, που θα διαμορφώσει την

Οι πελάτες περιμένουν να έχουν την ίδια εμπειρία είτε επιλέγουν να κάνουν μια συναλλαγή online είτε στο κατάστημα Πως βλέπετε να διαμορφώνεται το τοπίο των ψηφιακών πληρωμών στο μέλλον;

Την τελευταία δεκαετία οι περισσότερες αλλαγές επικεντρώθηκαν στον τρόπο πληρωμής και στην διεπαφή με τον πελάτη. Για παράδειγμα προσφέρθηκαν νέα applications στους χρήστες αλλά δεν έγιναν αλλαγές στα ίδια τα μέσα πληρωμών. Παραμένουν τα μετρητά ή η κάρτα. Τα τελευταία δύο με τρία χρόνια και ειδικά με την πανδημία έχουν εμφανιστεί σημαντικές νέες τάσεις κάνοντας τη διαδικασία μιας πληρωμής λιγότερο ορατή. Έτσι ο χρήστης απεμπλέκεται από το ίδιο το μέσο της πληρωμής. Χρησιμοποιεί, αντί μετρητά ή κάρτα, ένα device για να κάνει μια πληρωμή. Σε αυτό το πλαίσιο η διαβούλευση για ένα ψηφιακό ευρώ θα λειτουργήσει πιστεύω καταλυτικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Στόχος είναι να λειτουργεί συμπληρωματικά προς τα DIGITAL FINANCE

27

τραπεζική στο άμεσο μέλλον. Τον Δεκέμβριο θα έχουμε συνεργασία και με τις υπόλοιπες ευρωπαικές τράπεζες, οπότε θα επιτυγχάνεται δραματική αύξηση της ταχύτητας ολοκλήρωσης μιας τραπεζικής μεταφοράς, η οποία ας μην ξεχνάμε μέχρι σήμερα θέλει μερικές ημέρες, μέχρι να εκκαθαριστεί και θα εκτελείται εντός δέκα δευτερολέπτων. Οι καινοτομίες αυτές και η ψηφιοποίηση θα συνεχίζουν να αλλάζουν με γοργούς ρυθμούς τον τρόπο πληρωμών. Οι πληρωμές με φυσικό και πλαστικό χρήμα θα περιοριστούν σημαντικά και στον αντίποδα θα αναπτυχθούν νέοι τρόποι με την χρήση έξυπνων συσκευών και σύντομα θα φτάσουμε σε σημείο που δεν θα απαιτείται καμία συσκευή. Με αξιοποίηση των βιομετρικών χαρακτηριστικών ή την χρήση της νέας ψηφιακής ταυτότητας, του electronic ID, που σχεδιάζεται και θα εφαρμοστεί πολύ σύντομα.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

INTERVIEW

ΙΩΑΝΝΑ ΣΤΑΝΕΓΛΟΎΔΗ

Κι ο Έλληνας θέλει το credit score του Η συνιδρύτρια και Chief Risk Officer της Finclude, πρώτης εταιρίας του είδους στη χώρα μας, αναλύει τη σημασία του credit score στην προώθηση του open banking και τον «εκδημοκρατισμό» της τραπεζικής αγοράς. Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΠΟΥΛΟ

Α

πό τη Λεωφόρο Αμαλίας στο Δουβλίνο, από τα αλλεπάλληλα βραβεία και την πρώτη «παρέα» στους 13 πλέον εργαζομένους, από τους for-free πιλότους στους πρώτους «κανονικούς» πελάτες, από τη Verge.Capital στην Finclude.ai και στα όνειρα για επέκταση στην Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη, τώρα που με το open banking προχωρεί ο «εκδημοκρατισμός» της αγοράς, όλα ήταν, τελικά… μια συνέντευξη δρόμος. Να τα πάρουμε από την αρχή;

Αδειοδοτηθήκαμε τον Μάρτιο του 2020 στο πλαίσιο του PSD2, της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που άνοιξε τα δεδομένα των φυσικών προσώπων στις τράπεζες, έχοντας έδρα στο Δουβλίνο και γραφεία στην Αθήνα. Είμαστε Account Information Service Provider, δηλαδή μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στους λογαριασμούς ενός προσώπου, να βλέπουμε τη συναλλακτική ιστορία του στους λογαριασμούς πληρωμών (καταθετικοί, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες) και, στη συνέχεια, να αναλύουμε τη συμπεριφορά του – πότε πληρώνεται, πότε πληρώνει, αν είναι «νοικοκύρης», αν έχει τακτοποιημένους τους λογαριασμούς του κλπ. Όχι τόσο όπως η legacy τραπεζική, που κοιτάζει τα χρέη και τις καθυστερήσεις του – παίρνουμε σύγχρονα δεδομένα. Οι τράπεζες δίνουν συνήθως στοιχεία έτους (βάσει του νόμου, πρέπει να δώσουν τουλάχιστον τρεις μήνες) κι αυτό είναι αρκετό. Δεν θέλουμε να αντικαταστήσουμε τη score card της τράπεζας – δίνουμε το score που βγαίνει από την ανάλυση της συναλλακτικής συμπεριφοράς βάσει τραπεζικών δεδομένων απ’ όλη την Ευρώπη. Μπορεί στην Ελλάδα οι συστημικές τράπεζες να είναι μονάχα τέσσερις, αλλά ξέρεις πόσοι έχουν τραπεζικό λογαριασμό στα neobanks; Πολλοί! Ποια είναι η αγορά σας και πόσο κοστίζουν οι υπηρεσίες σας;

Η Finclude πουλάει B2B, κυρίως σε τράπεζες που χρειάζονται το credit score για να γνωρίζουν τη συναλλακτική συμπεριφορά των πελατών τους. Επίσης, πουλάμε σε κάθε άλλον (πχ. μια εταιρία που ενοικιάζει ακίνητα ή αυτοκίνητα, μια εταιρία δικτυακού στοιχηματισμού ή banking-as-a-Service, έναν μεγάλο retailer κλπ.) που θέλει να αναλύσει την πιστοληπτική ικανότητα ενός φυσικού προσώπου – πελάτη του. Υπάρχει ελάχιστη DIGITAL FINANCE

28

βασική συνδρομή, αλλά χρεώνουμε με βάση τα calls που γίνονται στην πλατφόρμα ή τους ενεργούς χρήστες των προϊόντων που έχουμε. Μπορεί κάποιος να θέλει credit score on demand, συμφωνούμε σε μια τιμή, αλλά βέβαια μετράει κι ο αριθμός των χρηστών – άρα παίζουν ρόλο ο όγκος και η ετοιμότητα. Υπάρχουν και προϊόντα κατά περίπτωση, πχ. αν ένας πελάτης διατηρεί τους λογαριασμούς του συνδεδεμένους στην πλατφόρμα, για συνεχή παρακολούθηση της συμπεριφοράς του – αυτοί, οι ενεργοί χρήστες, έχουν διαφορετική χρέωση, με το μήνα, πάντα αναλόγως όγκου. Μιλάμε, βέβαια, για χρεώσεις κάτω του 1€/μήνα, λίγα cents στην πραγματικότητα ανά πελάτη! Τι γίνεται παγκοσμίως με το credit score;

Στις ΗΠΑ υπάρχει credit score τα τελευταία 50 χρόνια. Δεν νοείται Αμερικανός χωρίς αυτό! Όλη τους η ζωή περιστρέφεται γύρω από αυτό – δεν νοείται να μην πληρώσεις το ενοίκιό σου, θα δημιουργήσει πρόβλημα στο credit score σου και δεν θα ξαναβρείς να νοικιάσεις σπίτι – το σύστημα δουλεύει! Στην Ευρώπη δεν υπάρχει τέτοια κουλτούρα, εκτός από τη Βρετανία και τη Γερμανία. Εκεί έχεις το credit score σου, το παρακολουθείς στη σχετική εφαρμογή, ξέρεις πώς να το χρησιμοποιήσεις αν το χρειαστείς και τι το επηρεάζει, το φτιάχνεις σιγά-σιγά. Σε άλλες χώρες, δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη αυτή η κουλτούρα. Γίνονται βήματα, αλλά υπάρχει πάντα ένα ποσοστό ανθρώπων που φοβούνται την ηλεκτρονική τραπεζική, τη σύνδεση με τις τράπεζες κλπ., θεωρούν ότι κάποιος τους παρακολουθεί συνεχώς και τους αξιολογεί, δεν τους αρέσει. Αλήθεια δεν είναι αυτό, κατά κάποιο τρόπο;

Αλήθεια είναι, γι’ αυτό στραφήκαμε στο Β2Β. Είμαστε μια startup, δεν θέλουμε να μείνουμε στην Ελλάδα, αλλά να απλωθούμε σ’ όλη την ΕΕ (ουσιαστικά, όπου λειτουργεί το PSD2), ξεκινώντας από τα Βαλκάνια, και με το B2C δεν υπάρχει ελπίδα. Υπάρχουν πάρα πολλά data εκεί έξω, το fintech θα αναδειχθεί κι όλα αυτά τα δεδομένα θα οδηγήσουν σε κάτι φοβερό, τα επόμενα χρόνια – οι τράπεζες θα το χρησιμοποιήσουν εκ των πραγμάτων. Αν εγώ πάω ως Finclude στον απλό χρήστη, πώς θα τον πείσω να με αφήσει να δω τα δεδομένα του, για να του δώσω το ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

credit score; Αν, αντίθετα, πάει εκείνος στην τράπεζα να ζητήσει στεγαστικό, δεν θα έχει πρόβλημα -ανάμεσα σ’ όλα τα δικαιολογητικά που θα στείλει ηλεκτρονικά- να φτιάξει και το Finclude score του. Δεν θα αρνηθεί, αφενός γιατί θέλει το δάνειο, αφετέρου γιατί έχει την «εγγύηση» της τράπεζας, που του ζητάει αυτή τη διαδικασία και προφανώς την έχει ελέγξει – μας έχει ελέγξει. Και δεν είναι μόνο οι τράπεζες που το κάνουν. Για εμάς πολύ σημαντικός συνεργάτης σε θέματα cloud services είναι η ΙΒΜ, όλη η δομή μας είναι «κτισμένη» επάνω της, σε θέματα privacy & security. Πρόσφατα, λοιπόν, ανακοίνωσε ότι βάζει τη Finclude μαζί με τη Cisco και την Temenos στο banking cloud της, έχοντας εξετάσει πολύ αυστηρά τις προδιαγραφές και τη λειτουργία μας. Η ΙΒΜ προσφέρει πολλές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας στους μεγάλους πελάτες της, στον τραπεζικό χώρο, κι αυτή η εξέλιξη είναι πολύ σημαντική για εμάς. Ποιοι είναι σήμερα οι πελάτες σας και ποια η εξέλιξή σας τον ενάμισι χρόνο της επίσημης λειτουργίας σας;

Έχουμε πάρει 800.000 δολάρια από διαγωνισμούς που κερδίσαμε ανά τον κόσμο, όλα αυτά τα χρόνια, κι από δυο ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετείχαμε, ενώ έχουμε «σηκώσει» και 1 εκατ. δολάριια από επενδυτές σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Μέσα στους επόμενους μήνες, θεωρώ ότι θα κλείσει κι ο επόμενος, δεύτερος γύρος. Έχουμε ήδη τέσσερις πελάτες (δυο στην Ελλάδα, έναν στην Κύπρο κι έναν στη Μάλτα – μια τράπεζα, έναν core banking service provider, έναν system integrator με B2C app κι ένα Credit Reference Agency, κάτι σαν τον «Τειρεσία»).

DIGITAL FINANCE

29

Το credit score υπολογίζει τη συναλλακτική συμπεριφορά βάσει τραπεζικών δεδομένων Πόσο σας επηρέασε η πανδημία;

Έτσι κι αλλιώς, εμείς εργαζόμασταν ήδη εξ αποστάσεως. Όσον αφορά στους πελάτες μας, η πανδημία μας βοήθησε, καθώς τους έσπρωξε να ξεκινήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Οι τράπεζες συνήθως αργούν–τώρα πιέστηκαν. Αφού δεν θέλουν να μπαίνουν οι πελάτες τους στα καταστήματα, μοιραία θα στραφούν σε ψηφιακές λύσεις. Η πανδημία ενεργοποίησε, επίσης, τον ανταγωνισμό. Θεωρώ ότι σε όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη θα δούμε να δίνονται δάνεια και πιστώσεις από τις τράπεζες. Περάσανε μεγάλο σοκ, αλλά πρέπει να βγάλουν χρήματα και τα χρήματα είναι στην καταναλωτική πίστη. Θα ανοιχτούν, λοιπόν, στους καταναλωτές και θα δούμε πολύ ωραίες ψηφιακές λύσεις! Οι σημερινοί νέοι έχουν μάθει να τα έχουν όλα στο χέρι τους, στο κινητό, γιατί να μην έχουν στο χέρι τους και την τράπεζά τους; Είτε πρόκειται για δάνειο, είτε για BNPL (άλλος ένας εν δυνάμει πελάτης για εμάς, με μεγάλη δυναμικότητα και τεράστια προοπτική), είτε για να γνωρίζουν τους λογαριασμούς που διατηρούν σε όλες τις τράπεζες, την πορεία των οικονομικών τους – αυτό είναι το Credit Score. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

WORLD

Supervisory Technologies: Το μεγαλο όπλο της EIOPA Η Ana Teresa Moutinho, Head of Supervisory Processes στην Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων (EIOPA), μιλά αποκλειστικά στο Digital Finance για το Supervisory Technology και τη δραματική αλλαγή που επιφέρει στον τρόπο εποπτείας των εθνικών αρχών αλλά και στην ίδια την ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά. Συνέντευξη στον ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟ

Η

EIOPA δίνει τεράστια σημασία στις τεχνολογίες επίβλεψης και θεωρεί το ρόλο τους -μαζί με αυτό του Fintech και του Cyber Underwriting- κυρίαρχο στην πορεία προς την ψηφιοποίηση της αγοράς ασφαλειών και την διαφύλαξη των συμφερόντων των ασφαλισμένων, με το Board of Directors να τους αφιερώνει ειδικό κεφάλαιο στην ετήσια αναφορά του οργανισμού. Η ασφαλιστική αγορά πάλι τις έχει ήδη αναγνωρίσει κωδικοποιώντας τες υπό τον όρο Suptech και αναρωτιέται για το ρόλο που θα παίξουν στην διαμόρφωση και παραπέρα εξέλιξη της αγοράς.

H Ana Teresa Moutinho της EIOPA απαντά σε αυτούς τους προβληματισμούς και ξεδιπλώνει τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Αρχής για το SupTech. *Η παρακάτω συνέντευξη διεξήχθη στα Αγγλικά και παρουσιάζεται εδώ μεταφρασμένη. Η πρωτότυπη εκδοχή είναι στη διάθεση του κοινού.

Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις στην χρήση των νέων supervision technologies;

Η χρήση των τεχνολογιών suptech είναι ήδη μια πραγματικότητα για πολλές από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, όπως και για την EIOPA. Οι ελεγκτικές αρχές χρησιμοποιούν την τεχνολογία (την λεγομένη «suptech»), για να ενισχύσουν τις εσωτερικές εποπτικές διαδικασίες διοίκησης, να διευκολύνουν την ψηφιακή αλληλεπίδραση με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αλλά και για να βελτιώσουν εποπτικές πρακτικές. Η εποπτική τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει στην συλλογή δεδομένων και την ανάλυση τους, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Αυτό βοηθά στο να βελτιωθούν συνολικά οι εποπτικές πρακτικές και προωθεί την έγκαιρη αναγνώριση και κατανόηση των κινδύνων. Κατά την άποψη μας υπάρχουν δύο κύριες προκλήσεις στην εφαρμογή της τεχνολογίας εποπτείας: η οργανωτική και η τεχνολογική. Μπορούμε για παράδειγμα να δούμε ότι οι αρχές που έχουν υλοποιήσει οργανωτικές αλλαγές, για να προετοιμάσουν το προσωπικό τους για το suptech, είναι πιο ανοιχτές DIGITAL FINANCE

30

και καλύτερα προσαρμοζόμενες στην εφαρμογή του suptech, από αυτές που δεν υιοθέτησαν καμία αλλαγή, όπως την προώθηση ενός καινοτόμου και δημιουργικού περιβάλλοντος και εκπαιδευτικά προγράμματα στον τομέα των νέων τεχνολογιών. Από την τεχνολογική πλευρά, η πρόκληση είναι να αποφασιστεί σε ποιες τεχνολογίες και περιοχές εποπτείας να επενδύσουμε. Κατά τη λήψη αποφάσεων, τόσο οι αρμόδιες εθνικές αρχές όσο και η EIOPA πρέπει να λάβουν υπόψη την πολυπλοκότητα της τεχνολογίας, το επίπεδο ωριμότητας της και φυσικά το κόστος της. Οι αρχές πρέπει ακόμα να αλλάξουν την προσέγγιση τους στην ανάπτυξη. Αναφέρομαι εδώ στην σχεδιαστική λογική, με την οποία οι εποπτεύοντες εστιάζουν στην δημιουργία προϊόντων, υπηρεσιών, εμπειριών ή συστημάτων που «δουλεύουν» για τους χρήστες τους. Οι νέες τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν από τους εποπτεύοντες και για αυτό είναι πολύ σημαντικό να προσδιοριστούν οι ανάγκες τους και να ληφθεί υπόψη ο τρόπος που αυτές οι νέες λύσεις θα χρησιμοποιούνται. Στα πλαίσια αυτής της φιλοσοφίας οι αρχές πρέπει να προωθήσουν την ανταλλαγή εμπειριών και ιδεών. Παρόλα αυτά πρέπει να αναγνωρίσουμε από την αρχή ότι δεν θα είναι όλες οι ιδέες πετυχημένες. Μια προσέγγιση βήμα-βήμα, που θα επιτρέπει την δοκιμή όλων των ιδεών σε ένα πρώιμο στάδιο, είναι σημαντική ώστε να προωθηθεί η καινοτομία και να διατηρηθούν υπό έλεγχο τα κόστη. Έχουμε συμφωνήσει με τις αρμόδιες εθνικές αρχές να ενισχύσουμε την συνεργασία, σε τομείς όπως η χρήση των data στην αντιμετώπιση ρίσκων και προκλήσεων. Η στρατηγική suptech της EIOPA αναφέρει την ανθρώπινη διάσταση στην ανάλυση της. Σε τι βαθμό περιμένετε αυτή να επιδράσει στον σχηματισμό αυτής της στρατηγικής στο μέλλον;

Η εποπτεία δεν θα πρέπει ποτέ να χάσει τον ανθρώπινη διάσταση της. Η εποπτεία του τομέα ασφαλίσεων είναι μια περίπλοκη διεργασία, στην οποία η κρίση του εποπτεύοντος είναι ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

θεμελιώδης. Διαφορετικές οπτικές, εξαρτήσεις και διαφοροποιήσεις επηρεάζουν και –μαζί με ποιοτικές πτυχές- θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε ανάλυση. Γι’ αυτό και δεν θα ήταν συνετό να βασίζουμε συμπεράσματα μόνο σε αυτοματοποιημένες διαδικασίες, χωρίς να λάβουμε υπόψη μας την κρίση των ειδικών. Αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται από την ευελιξία στη διαδικασία εποπτικής εξέτασης, ώστε να αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι το περιβάλλον εξελίσσεται διαρκώς. Η EIOPA βλέπει το SupTech σαν ένα κρίσιμο εργαλείο στην υπηρεσία των εποπτών. Οι ανάγκες τους, μαζί με τις διαθέσιμες τεχνολογίες, θα δώσουν τον τόνο των στρατηγικών του SupTech στο μέλλον. Αλλά είναι επίσης απαραίτητο να δουλέψουμε πάνω στη φιλοσοφία των εποπτών. Οι αγορές γίνονται όλο και πιο ψηφιακές και η καινοτομία είναι μέρος αυτής της διαδικασίας. Το SupTech δεν αφορά μόνο την υιοθέτηση και την αλλαγή των διαδικασιών εποπτείας, για να γίνουν πιο αποδοτικές, αλλά και τον έλεγχο ασφαλιστικών επιχειρήσεων με ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα. Το προφίλ των εποπτών πρέπει να διευρυνθεί ενώ θα πρέπει να γίνονται και εκπαιδεύσεις σε διαφορετικούς τομείς. Το εύρος των γνώσεων πρέπει να αυξηθεί και να συμπεριλάβει ειδικούς από τους τομείς του ICT, τα data και την ψηφιοποίηση οι οποίοι θα μπορούν να συνεργάζονται με λογιστές, νομικούς και ασφαλιστές.

DIGITAL FINANCE

31

Πως βλέπετε να αλλάζει η χρήση του SupTech την επιχειρηματική στρατηγική και το ασφαλιστικό οικοσύστημα στο μέλλον; Πως θα περιγράφατε τις μέρες μετά την πλήρη εφαρμογή του SupTech;

Η πρόθεση πίσω από την εφαρμογή του SupTech δεν θα πρέπει να είναι η αλλαγή του ασφαλιστικού τομέα. Η εποπτεία χρειάζεται να προσαρμόζεται στις αλλαγές του επιχειρηματικού τοπίου. Ο κύριος στόχος της εποπτείας είναι η προστασία των ασφαλισμένων και των δικαιούχων. Ένα κοινό επίπεδο προστασίας θα πρέπει να παρέχεται σε ασφαλισμένους και δικαιούχους στα διαφορετικά κράτη –μέλη, άσχετα από το που έχουν έδρα τα κεντρικά γραφεία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, του επιχειρησιακού τους μοντέλου ή του μοντέλου του δικτύου διανομής τους. Οι ελεγκτές θα πρέπει ακόμα να προωθούν την ασφάλεια και την βιωσιμότητα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, εστιάζοντας στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν ή μπορεί να αντιμετωπίσουν στο μέλλον. Οι νέες τεχνολογίες ανοίγουν τον δρόμο για νέα επιχειρηματικά μοντέλα και οι εποπτεύοντες πρέπει να συνεχίζουν το έργο τους, ώστε να διασφαλίζουν ότι οι στόχοι τους επιτυγχάνονται. Σε αυτή την προσπάθεια μπορούν να χρησιμοποιούν και νέες τεχνολογίες. Αυτές θα δημιουργήσουν καινοτόμες ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

INTERVIEW

και αποτελεσματικές εποπτικές λύσεις, που θα υποστηρίζουν ένα αποτελεσματικότερο, ευέλικτο και με καλύτερη απόκριση σύστημα εποπτείας. Ωστόσο, στην πραγματικότητα μπορούμε να δούμε παραδείγματα τεχνολογικών εξελίξεων που υποστηρίζουν τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις με τρόπο που θα επηρεάσει το πως θα εξελιχθεί η εποπτεία στο μέλλον, αν χρησιμοποιούνται ευρέως. Για παράδειγμα, το blockchain επιτρέπει την αδιάβλητη τήρηση αρχείων και επεξεργασία συναλλαγών μέσω peer to peer ανταλλαγής ψηφιακών δεδομένων, που ενημερώνονται και συγχρονίζονται διαρκώς. Η εγγενής εμπιστοσύνη και διαφάνεια τους θα μπορούσε να διευκολύνει την καθιέρωση συνεργειών ανάμεσα στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τους σχετικούς εποπτικούς μηχανισμούς. Οι εποπτικοί οργανισμοί θα μπορούσαν να παίρνουν άδεια πρόσβασης στις βάσεις δεδομένων των επιχειρήσεων, σε πραγματικό χρόνο, αποκτώντας έτσι μια σύγχρονη και ενιαία άποψη των βασικών πληροφοριών, που σχετίζονται με τον έλεγχο της ασφαλιστικής αγοράς. Επιπρόσθετα, το blockchain θα έδινε την δυνατότητα για πιο λεπτομερείς και ακριβείς αναλύσεις προβλέψεων στους επόπτες, ώστε να αναλαμβάνουν αποτελεσματικότερη εποπτεία των κινδύνων αλλά και των ελέγχων συμμόρφωσης. Έχουμε ήδη εκδώσει ένα discussion paper πάνω στην τεχνολογία blockchain και τα έξυπνα συμβόλαια στην ασφάλιση και αναμένουμε τις περαιτέρω εξελίξεις στον τομέα. Τι επίδραση θα έχει το Suptech στα λειτουργικά κόστη των ασφαλιστικών επιχειρήσεων; Θα δημιουργήσει θέματα βιωσιμότητας για τις μικρότερες από αυτές;

Οι suptech θα πρέπει να δημιουργήσουν καινοτόμες και αποτελεσματικές εποπτικές λύσεις, που θα υποστηρίξουν ένα πιο αποτελεσματικό, ευέλικτο και άμεσα ανταποκρινόμενο σύστημα εποπτείας. Μια ανάλυση κόστους-οφέλους για κάθε ενδιαφερόμενο μέλος, θα πρέπει να διενεργείται στην ανάπτυξη κάθε suptech λύσης. Αυτό θα περιλαμβάνει και το αντίκτυπο που θα έχει στην EIOPA, τις αρμόδιες εθνικές αρχές και τους παίκτες της αγοράς. Λύσεις που θα γεννούν ζητήματα βιωσιμότητας για τους μικρότερους της αγοράς, δεν θα πρέπει να ακολουθούνται χωρίς εναλλακτικές που θα λαμβάνουν πλήρως υπόψιν τους την αρχή της αναλογικότητας με τα μεγέθη των εταιρειών. Ο στόχος επίσης θα πρέπει να είναι να μειώσουμε τα κόστη συμμόρφωσης για την αγορά. Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο η περιπλοκότητα και η ωριμότητα κάθε νέας τεχνολογίας είναι παράγοντες, που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη μαζί με το κόστος. Ποια καθημερινά προβλήματα θα «λύσει» το SupTech στον τελικό χρήστη τους;

Η EIOPA έχει στρατηγική προτεραιότητα να βελτιώσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας της εποπτείας, μέσα από την συνεχή βελτίωση της επιχειρηματικής ευφυίας. Για παράδειγμα ενισχύουμε το αναλυτικό πλαίσιο, τις αναφορές κινδύνων και την έκδοση στατιστικών, εκμεταλλευόμενοι τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις και τις ευDIGITAL FINANCE

32

καιρίες που αυτές προσφέρουν. Κάποιες από τις βασικές χρήσεις του SupTech είναι για παράδειγμα η αυτοματοποίηση και ο εξορθολογισμός των διοικητικών και επιχειρησιακών διαδικασιών (συμπεριλαμβανομένης και της αλληλεπίδρασης με τις εταιρείες), ψηφιοποιώντας δεδομένα και εργαλεία, βελτιώνοντας την ανάλυση δεδομένων και ενισχύοντας την οπτικοποίηση δεδομένων. Η συζήτηση αυτή τη στιγμή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο περιλαμβάνει για παράδειγμα την αντιμετώπιση των προβλημάτων των αντιγραφών και των αντιφάσεων στο πλαίσιο του reporting του οικονομικού συστήματος. Στην EIOPA πιστεύουμε ότι είναι ανάγκη να βελτιώνουμε συνεχώς την συλλογή δεδομένων. Στον τομέα του prudential reporting , έχουν γίνει σημαντικά βήματα με την χρήση ταξινόμησης XBLR, τόσο για συντάξεις όσο και για ασφαλίσεις, στην ανάλυση δεδομένων για εσωτερική χρήση και την ανάπτυξη αναφορών για τις αρμόδιες εθνικές αρχές, με την χρήση της βάσης δεδομένων της EIOPA. H παρακολούθηση της αγοράς από τις επιχειρήσεις, με μη παραδοσιακούς τρόπους συλλογής πληροφοριών, για retail προϊόντα είναι κάτι που ακόμα εξερευνούμε. Αυτή τη στιγμή η βελτίωση των data analytics στην εποπτεία της λειτουργίας των επιχειρήσεων, τόσο στα ταμεία ασφάλισης όσο και συντάξεων είναι ήδη πραγματικότητα. Τα διαθέσιμα δεδομένα χρησιμοποιούνται στη μεγαλύτερη δυνατή έκταση τους για risk assessment, ανάλυση συγκεκριμένων τομέων, αναγνώριση δεικτών έγκαιρης προειδοποίησης, αναλύσεις προγνώσεων κλπ. Στην στρατηγική SupTech της EIOPA αναφέρονται και ασυνέπειες ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά και τα εθνικά μητρώα. Είναι πρόβλημα αυτό και αν ναι, πως σκοπεύετε να το αντιμετωπίσετε;

Ναι, η EIOPA έχει εντοπίσει μερικές ασυνέπειες ανάμεσα στα Ευρωπαϊκά και εθνικά μητρώα. Αυτό συμβαίνει γιατί τα εθνικά μητρώα των ασφαλιστικών επιχειρήσεων δεν είναι συγχρονισμένα και είναι ανεξάρτητα από το δικό μας αρχείο, της EIOPA. Γι’ αυτό η συνέπεια τους εξαρτάται από «δια χειρός» παρεμβάσεις, που ενέχουν τόσο προβλήματα χρόνου, όσο και ανθρώπινου λάθους. Πολλά συμβάντα μπορούν να ενεργοποιήσουν την επικαιροποίηση του αρχείου, όπως για παράδειγμα διασυνοριακές ειδοποιήσεις, νέες εξουσιοδοτήσεις, συγχωνεύσεις, εξαγορές, ανακλήσεις αδειών ή μεταφορές χαρτοφυλακίων. Οι υπάρχουσες διαδικασίες υποβολής των πληροφοριών αυτών στην EIOPA ή η διασυνοριακή διεκπεραίωση των σχετικών στοιχείων δεν είναι ιδανική και αυτό επηρεάζει την ποιότητα των δεδομένων. Η EIOPA ακολουθεί την πρέπουσα διαδικασία ανάλυσης για να βρει την καλύτερη λύση και να βελτιώσει την κατάσταση. Την ίδια στιγμή διευκολύνουμε την διασυνοριακή ανταλλαγή ειδοποιήσεων ανάμεσα στις εθνικές αρχές και την EIOPA. Πιο συγκεκριμένα αναπτύσσουμε ένα εργαλείο IT, που θα επιτρέπει καλύτερη προσαρμογή στα διαφορετικά συστήματα της κάθε αρμόδιας εθνικής αρχής. Η τελική απόφαση σχετικά με το αρχείο της EIOPA δεν έχει ληφθεί ακόμα, αλλά μπορούμε ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

να πούμε ότι κάποιες από τις λύσεις που αναλύσαμε ήταν αρκετά περίπλοκες και πιθανότατα παράλογες σε όρους αναλογίας κόστους –οφέλους για τους εθνικούς επόπτες, ειδικά τους μικρότερους. Λαμβάνοντας την τελική απόφαση το Board of Supervisors της EIOPA, θα λάβει υπόψη την περιπλοκότητα, την ωριμότητα και το κόστος των διαφορετικών επιλογών. Σχεδιάζουμε να βελτιώσουμε το αρχείο κατά το 2022. Πως θα βοηθήσετε τις αρμόδιες εθνικές αρχές στην εφαρμογή της SupTech στρατηγικής;

Η EIOPA θα δουλέψει από πολλές διαφορετικές πλευρές. Θα προωθήσουμε την ανταλλαγή γνώσης και εμπειριών. Για παράδειγμα θα διοργανώσουμε αρκετά forum, όπου σχετικά project που έχουν αναπτυχθεί από αρμόδιες εθνικές αρχές και είναι χρήσιμα στην επίλυση συγκεκριμένων ζητημάτων εποπτείας, θα εντοπίζονται και θα κοινοποιούνται. Ακόμα, θα υποστηρίξουμε την εκπαίδευση εποπτών σε διαφορετικούς τομείς των νέων τεχνολογιών. Η EIOPA κάνει ορθή χρήση των τεχνολογιών IT σε τομείς όπως το data collection, με την χρήση μιας κεντρικά ελεγχόμενης ταξινόμησης XBRL, για ασφάλειες και συντάξεις. Η τεχνολογία επίσης χρησιμοποιείται στην ανάλυση δεδομένων για εσωτερική χρήση και την ανάπτυξη αναφορών για τις αρμόδιες εθνικές αρχές, με την βάση δεδομένων της EIOPA. Η EIOPA έχει ακόμα αναπτύξει ένα εργαλείο που θα υποστηρίζει τους επόπτες στην αξιολόγηση της επάρκειας των τεχνικών εφοδίων των εταιρειών, στον τομέα της ασφάλισης οχημάτων χρησιμοποιώντας το εργαλείο της περιοδικότητας και προόδου των απαιτήσεων για αποζημίωση και άλλες διαθέσιμες πληροφορίες. Είμαστε ακόμα στη φάση της ενεργοποίησης του project «Business Intelligence 2.0», το οποίο θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και νέα εργαλεία data, για διαφορετικές χρήσεις μέσα στην EIOPA. Αυτό θα συμπεριλάβει τις εκτιμήσεις για το πως θα βελτιωθεί η προστιθέμενη αξία που η EIOPA προσφέρει στην αρμόδιες εθνικές αρχές, σε όρους data quality και data analysis. Μακροπρόθεσμα είμαστε σε πορεία προς έναν ασφαλιστικό τομέα που θα κυριαρχείται από την τεχνητή νοημοσύνη;

Η παρουσία των data analytics στον κλάδο δεν αποτελεί έκπληξη. Η πανδημία του Covid-19 επιτάχυνε επιπλέον την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβάνοντας και τον χώρο των ασφαλειών. Το 2019 η EIOPA εξέδωσε μια θεματική αναφορά, πάνω στη χρήση των Big Data Analytics, ειδικά από ασφαλιστικές επιχειρήσεις ή μεσάζοντες τους. Διαπιστώσαμε ότι εργαλεία Big Data Analytics, όπως AI ή machine learning, ήταν ήδη σε χρήση στο 31% των επιχειρήσεων, ενώ σε άλλο ένα 24% ήταν σε στάδιο proof of concept. Συστήματα ΑΙ χρησιμοποιούνται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις σε όλα τα στάδια του ασφαλιστικού value chain. Χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στον κλάδο ασφαλειών για την επεξεργασία νέων και παλιότερων datasets, για τον υπολογισμό κινδύνου, τον υπολογισμό τιμών των ασφαλιστικών προϊόντων DIGITAL FINANCE

33

ή για να συγκροτηθούν στοχευμένες καμπάνιες marketing και cross sales ασφαλιστικών προϊόντων. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης χρησιμοποιούνται ακόμα όλο και περισσότερο για την γρηγορότερη επεξεργασία απαιτήσεων και την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της απάτης. Τα οφέλη που προκύπτουν από την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στους τομείς της πρόβλεψης, της ακρίβειας, της αυτοματοποίησης, του σχεδιασμού νέων προϊόντων και υπηρεσιών και της μείωσης κόστους είναι αξιοσημείωτα, οπότε η περαιτέρω αύξηση στη χρήση συστημάτων ΑΙ είναι αναμενόμενη. Παρόλα αυτά αυξανόμενες είναι και οι ανησυχίες για την επίδραση της εντατικής υιοθέτησης της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομική συμπερίληψη ομάδων, προστατευόμενων τάξεων, ευάλωτων καταναλωτών ή στην κοινωνία μας στο σύνολο της. Κάποιοι από αυτούς τους κινδύνους δεν είναι καινούργιοι, αλλά η σημασία τους μεγενθύνεται στο πλαίσιο των big data analytics. Ειδικά όταν εμπλέκονται ζητήματα ηθικής, δίκαιης χρήσης δεδομένων, αλλά και της προσβασιμότητας και διαφάνειας στα δεδομένα των αποκαλούμενων “black-box

Δεν θα ήταν συνετό να βασίζουμε συμπεράσματα μόνο σε αυτοματοποιημένες διαδικασίες, χωρίς την κρίση των ειδικών artificial intelligence systems”. Γιαυτό και η διευθέτηση ζητημάτων ψηφιακής ηθικής στον ασφαλιστικό κλάδο είναι απαραίτητη διαδικασία. Η λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς έχει σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία, αλλά και την ευημερία της ευρύτερης κοινωνίας και μπορεί να έχει θετικές και αρνητικές επιδράσεις, σε όρους κοινωνικής ένταξης, ζωής, υγείας και ασφάλισης. Η EIOPA, για να υποστηρίξει την προετοιμασία της αγοράς για αυτές τις εξελίξεις, έχει συγκαλέσει ένα συμβουλευτικό Expert Group πάνω στα Digital Ethics. Αυτό επιτρέπει σε ένα μεγάλο μέρος των ενδιαφερομένων μερών να δουλεύουν όλοι μαζί στον εντοπισμό του οφέλους, αλλά και των κινδύνων, από την αυξανόμενη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στις ασφάλειες, συμπεριλαμβανομένων και των πιθανών περιορισμών που αυτή μπορεί να χρειαστεί. Το Expert Group των Digital Ethics ανέπτυξε έξι αρχές διακυβέρνησης, για να προωθήσει μια ηθική και αξιόπιστη τεχνητή νοημοσύνη στον Ευρωπαϊκό κλάδο ασφαλίσεων. Αυτές οι υψηλού επιπέδου αρχές, που εκδόθηκαν πρόσφατα, συνοδεύονται από πρόσθετη καθοδήγηση για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, για το πως να τις εφαρμόσουν στην πράξη, μέσα στον κύκλο ζωής των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

A N A LY S I S

Αποχαιρετώντας το LIBOR που «φεύγει» Ο πασίγνωστος δείκτης αναφοράς «μετράει μέρες» και οι ευρωπαϊκές αγορές πρέπει να μάθουν, από τον επόμενο χρόνο, να ζουν χωρίς αυτόν Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

Τ

ο τέλος του LIBOR πλησιάζει -η 31 Δεκεμβρίου δεν είναι πλέον καθόλου μακριά- και σε πολλά γραφεία τραπεζών και όχι μόνο, οι προετοιμασίες για την επόμενη ημέρα εντείνονται. Πολύ περισσότερο αν μένουν ακόμα πολλά να γίνουν σε ιδρύματα και οργανισμούς, για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση σε μια διάδοχο κατάσταση. Όμως, η ολοκλήρωση της εποχής του LIBOR, που η διάρκειά της έφτασε τα 35 χρόνια (ξεκίνησε το 1986, αλλά δέχθηκε πολλές βελτιώσεις έκτοτε) δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Ήδη από τον Ιούνιο του 2017, η Αρχή Χρηματοοικονομικής Συμπεριφοράς του Ηνωμένου Βασιλείου, η πασίγνωστη Financial Conduct Authority, είχε ανακοινώσει πως στα τέλη του 2021 θα ανακληθεί οποιαδήποτε υποχρέωση εκ μέρους των τραπεζών που διατηρούν επιτόκια με βάση το LIBOR, να υποβάλουν δεδομένα.

DIGITAL FINANCE

34

Η κάλυψη μιας ανάγκης Το LIBOR «γεννήθηκε» για να καλύψει μια πραγματική ανάγκη, αυτή της διακύμανσης του επιτοκίου στη διάρκεια ακόμα και της ίδιας ημέρας, που αποτελεί μέγα πρόβλημα στη σύναψη δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο – αυτά με σταθερό, προφανώς δεν χρειάζονται τις υπηρεσίες του. Στο κυμαινόμενο, οι δυο παράγοντές του είναι το περιθώριο (spread ή margin), που παραμένει σταθερό, και το επιτόκιο (ουσιαστικά το κόστος της) με το οποίο η τράπεζα δανείζεται από τη διατραπεζική αγορά το ποσό του δανείου, για να το χορηγήσει στον πελάτη της – αυτό μετακυλίεται στον αποδέκτη. Για να αντιμετωπιστούν, όμως, εν δυνάμει φαινόμενα κερδοσκοπίας, είναι απαραίτητος ένας μηχανισμός -όπως το LIBOR- που θα διασφαλίζει με αντικειμενικότητα, αξιοπιστία και διαφάνεια τη σωστή τιμή αυτού ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

του επιτοκίου. Το LIBOR είναι ο μέσος όρος του επιτοκίου με το οποίο γίνονται οι αλληλο-δανεισμοί μεταξύ των μεγάλων τραπεζών, στην κραταιά Χρηματαγορά του Λονδίνου. Ο σχετικός μηχανισμός καλύπτει πέντε νομίσματα (αμερικανικό δολάριο, ευρώ, βρετανική λίρα, ιαπωνικό γιέν και ελβετικό φράγκο) και επτά χρονικές περιόδους: μια ημέρα (ή σωστότερα, μια νύκτα – overnight), μια εβδομάδα και ένας, δυο, τρεις, έξι και 12 μήνες. Μιλάμε, επομένως, για 35 συνδυασμούς, άρα 35 διαφορετικά επιτόκια, που διαμορφώνονται ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση, με ώρα αναφοράς τις 11 πμ. Στη διαμόρφωση του δείκτη συμμετέχουν 16 μεγάλες και γνωστές τράπεζες όπως οι Bank of America, Barclays, Citibank, Deutsche Bank, JPMorgan Chase, UBS, κλπ.

Ο πειρασμός και η σπουδαιότητα Καθημερινά, συναλλαγές δισεκατομμυρίων επηρεάζονται από αυτό το επιτόκιο αναφοράς, ανάμεσά τους προσωπικά και επιχειρηματικά δάνεια, προθεσμιακές καταθέσεις, ομόλογα και παράγωγα. Το LIBOR και τα άλλα επιτόκια αναφοράς (όπως το EONIA, το EURIBOR και το €STR) αποτελούν, επίσης, σημαντικά στοιχεία πληροφόρησης για τις Κεντρικές Τράπεζες. Η ΕΚΤ, για παράδειγμα, έχει τη δυνατότητα να ανατρέχει στα επιτόκια αναφοράς, στο πλαίσιο της αποστολής της για τη διατήρηση σταθερών τιμών στη ζώνη του ευρώ, εξηγώντας πως «αν το επιτόκιο αναφοράς αποτυπώνει σωστά τα επιτόκια με τα οποία οι τράπεζες χορηγούν και λαμβάνουν δάνεια, αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα τη λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών και τη διαθεσιμότητα χρήματος στη ζώνη του ευρώ. Μπορεί, επίσης, να επηρεάσει τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής: αν γνωρίζουμε πόσο εύκολο είναι για τις τράπεζες να έχουν πρόσβαση σε χρήμα, μπορούμε να υπολογίσουμε πόσο γρήγορα αυτές θα είναι σε θέση να μετατρέψουν τα χρήματα σε δάνεια και να τα χορηγήσουν σε άτομα και επιχειρήσεις. Εν τέλει, όλα αυτά είναι παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα τιμών».

Η επόμενη ημέρα Το ICE Benchmark Administration (IBA), ο οργανισμός που «τρέχει» όλον αυτόν τον μηχανισμό, έχει ορίσει ως καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου 2021 – από την 1η του νέου έτους, τα LIBOR για τα τέσσερα από τα πέντε νομίσματα (το USD LIBOR για το αμερικανικό δολάριο έχει πάρει παράταση ως τον Ιούνιο του 2023) θα πάψουν να δημοσιεύονται. Τη θέση τους θα πάρουν εναλλακτικές λύσεις, ανά χώρα και περιοχή. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει ήδη ξεκινήσει τη δημοσίευση των δικών της επιτοκίων αναφοράς, των Euro Short-Term Rates (ESTER), ενώ για όλα τα νομίσματα προτιμώνται εναλλακτικά risk-free rates (RfRs), που σταδιακά θα βρουν κι αυτά τη θέση τους στην τραπεζική καθημερινότητα. Πάντως, η αρθρογραφία είναι ήδη πλούσια, με πολλούς από τους συγγραφείς να εφιστούν την προσοχή όχι μόνο των τραπεζών (οι οποίες, έτσι κι αλλιώς, επηρεάζονται πρώτες), αλλά και των κάθε λογής επιχειρήσεων και οργανισμών, που είτε έχουν λάβει δάνεια είτε έχουν εμπλοκή σε άλλες συναλλαγές με κυ-

DIGITAL FINANCE

35

μαινόμενο επιτόκιο, για τις καίριες αλλαγές που θα φέρει ο ερχομός του νέου χρόνου. Οι εκκλήσεις για εγρήγορση δίνουν και παίρνουν, με τα «SOS» της ύστατης στιγμής να περιλαμβάνουν ανάλυση της έκθεσής τους στο LIBOR, διαπραγμάτευση με τον χρηματοοικονομικό εταίρο και λήψη απόφασης για τη διάδοχο κατάσταση του LIBOR και, τέλος, απόλυτη διαφάνεια και ομοφωνία όλων των εμπλεκομένων εντός και εκτός της επιχείρησης ή του οργανισμού, ως προς την πορεία που θα ακολουθηθεί για τη μετάβαση στη νέα πραγματικότητα, ώστε αυτή να υλοποιηθεί ομαλά και χωρίς κινδύνους.

Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΓΓ ΤΗΣ ΕΕΤ ΓΙΑ ΤΟ LIBOR Τον Μάρτιο 2021, η αρμόδια αρχή του Ηνωμένου Βασιλείου (FCA) έλαβε την απόφαση να θέσει τέλος στη δημοσίευση του δείκτη αναφοράς LIBOR, στην πλειοψηφία των νομισμάτων, έως τις 31.12.2021 (πλην του δολαρίου που θα σταματήσει τον Ιούνιο του 2023). Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αντίκτυπος στις χρηματοπιστωτικές αγορές από την κατάργηση του LIBOR, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της εξουσιοδότησης των νέων διατάξεων του Benchmark Regulation (άρθρο 23β) και της δυνατότητας να αντικαθιστά τους λεγόμενους «δείκτες αναφοράς κρίσιμης σημασίας», καθώς και τους δείκτες αναφοράς τρίτων χωρών, προέβη στην υιοθέτηση νομοθετικών προτάσεων για την ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς. Οι συμμετέχοντες στην αγορά, μεταξύ των οποίων και οι ελληνικές τράπεζες, κλήθηκαν από τα αρμόδια ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τις εποπτικές αρχές της ΕΕ να μειώσουν σημαντικά τη χρήση των επιτοκίων που βασίζονται στο LIBOR και να ορίσουν εναλλακτικά επιτόκια σε όλες τις συμβάσεις που αναφέρονται σε αυτό. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θεωρεί ότι η πρωτοβουλία της ΕΕ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Πράγματι, η πρόταση μιας ολοκληρωμένης λύσης για τη διακοπή των εκδόσεων του LIBOR (π.χ. USD LIBOR, CHF LIBOR, JPY LIBOR) η οποία ευθυγραμμίζεται με τις συστάσεις και τις λύσεις που υιοθετήθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και άλλες αρμόδιες αρχές και Κεντρικές Τράπεζες τρίτων χωρών, διασφαλίζει την απρόσκοπτη μετάβαση σε υποκατάστατους δείκτες αναφοράς, την προστασία των καταναλωτών, τη σταθερότητα των αγορών και την ασφάλεια δικαίου στις συμβάσεις. Εφόσον δε υπάρχει γενικότερη κατεύθυνση, δεν αναμένονται επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Fintech & κυβερνοασφάλεια: Θέμα εμπιστοσύνης Από τα πλέον νευραλγικά κομμάτια του ψηφιακού μετασχηματισμού των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών η αντιμετώπιση των διαδικτυακών απειλών χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, ενώ είναι πολλές και σημαντικές οι προδιαγραφές που πρέπει να τηρούνται, για την πρόληψη κινδύνων. Το υ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

Η

πανδημία έφερε μεγάλες ανατροπές, εξαναγκάζοντάς μας να περάσουμε από τον offline στον online κόσμο πάμπολλες δραστηριότητες. Η βίαιη, λόγω της COVID-19, επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού είχε τα καλά της, αλλά βέβαια είχε (κι έχει ακόμα) τους κινδύνους της. Ένας από τους μεγαλύτερους, που ίσως ακόμα να μην έχουμε δει σε πλήρη ανάπτυξη, αλλά η πρόγευση που πήραμε ως τώρα προμηνύει πολλά, είναι σίγουρα η κυβερνοασφάλεια, ειδικά στον χώρο της οικονομίας. Κι αν οι τράπεζες και οι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί έχουν σχετικά καλό παρελθόν στα θέματα ασφαλείας, όντας ένας DIGITAL FINANCE

36

σκληρά ρυθμιζόμενος και εποπτευόμενος κλάδος, η σχέση των μικρότερων σε μέγεθος, φτωχότερων σε εμπειρίες και νεότερων σε ηλικία FinTech με την κυβερνοασφάλεια σίγουρα έχει ακόμα πολλά περιθώρια βελτίωσης. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι το 2020 αποδείχθηκε η χειρότερη χρονιά στην ιστορία, όσον αφορά στις παραβιάσεις δεδομένων, μάλλον δικαιολογούνται οι ειδήμονες του κλάδου να υποστηρίζουν πως «η κυβερνοασφάλεια είναι σήμερα το πιο σημαντικό πρόβλημα στην ψηφιακή οικονομία». Γιατί, η τελευταία (άρα και οι Fintech) έχουν άμεση εξάρτηση από την εμπιστοσύνη του κοινού, των πολιτών-πελατών τους. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Κάθε «ολίσθημα» έχει άμεση αρνητική επίπτωση στο κοινό αίσθημα. Ποιος μπορεί να μας βοηθήσει, για να μη συμβεί κάτι τέτοιο; Πάλι η ψηφιακή τεχνολογία, σε στενή συνεργασία με την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού.

Αυξημένες οι απειλές Η τεχνολογία είναι αυτή που επιτρέπει πλέον να διαχειριζόμαστε τα οικονομικά μας από τον υπολογιστή ή το κινητό και, σιγά-σιγά, θα μας δίνει ολοένα μεγαλύτερες δυνατότητες σ’ αυτόν τον χώρο, όσο διευρύνεται η εφαρμογή του PSD2, το οποίο «εκδημοκρατίζει» με γοργό ρυθμό τις τραπεζικές δραστηριότητες. Οι ψηφιακές neo-τράπεζες, οι robo-advisers και οι online πλατφόρμες προφανώς ήρθαν για να μείνουν, ανατρέποντας το κατεστημένο, όμως, η απειρία των πολλών απέναντι στους νέους κανόνες του παιχνιδιού δεν διευκολύνει την κατάσταση. Οι κίνδυνοι -μακριά από εμάς- καραδοκούν και είναι πολλοί. Αρχικά, οι FinTech αυξάνουν και πληθαίνουν συνεχώς, χρόνο με το χρόνο παγκοσμίως, με δέλεαρ την επιτυχία κάποιων εξ αυτών που εξελίχθηκαν γρήγορα σε μονόκερους. Όμως, το τοπίο σε θέματα αντιμέτρων στο χώρο της κυβερνοασφάλειας μένει εν πολλοίς το ίδιο. Σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό αυξάνουν οι χρήστες, όπως προείπαμε, με την απειρία να τους οδηγεί συχνά σε αβίαστα συμπεριφορικά σφάλματα που διευκολύνουν τις παραβιάσεις δεδομένων. Κι όπως θα ανέμενε κανείς, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι κακόβουλοι, που «μυρίστηκαν ψητό» και έτρεξαν.

Αρωγός οι νέες τεχνολογίες Τα προβλήματα μπορεί να πολλαπλασιάζονται, αλλά το ίδιο συμβαίνει και με τις λύσεις στην τεχνολογική αγορά. Έτσι, βλέπουμε αρκετές FinTech να προτιμούν πλέον τη «διασπορά» του κινδύνου σ΄ ό,τι αφορά στο cloud – μεταξύ public και private, υπάρχει η λύση του multi-cloud που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Επίσης, η Τεχνητή Νοημοσύνη ήδη προσφέρει τις υπηρεσίες της (κάτι ξέρει η MasterCard επ’ αυτού) στην αναγνώριση της ηλεκτρονικής απάτης, μέσω της ανάλυσης των σχετικών με χρηματοοικονομικές δραστηριότητες μεγάλων δεδομένων. Το Blockchain είναι ένα άλλο πεδίο δόξης λαμπρό, καθώς προσφέρει διαφάνεια, αποκεντρωμένη διαχείριση και μεγαλύτερη προστασία απέναντι στους hacker, ενώ πρόσθετους πόντους προσφέρει κι η αρχιτεκτονική SASE (Secure Access Service Edge) που συνδυάζει δικτυακές υπηρεσίες και ασφάλεια «σε συσκευασία ενός». Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις ρυθμιστικές επεμβάσεις, που βάζουν τους δικούς τους περιορισμούς και τεχνικές προδιαγραφές (πχ. υποχρέωση κρυπτογράφησης) για να διαφυλαχθεί το προσωπικό απόρρητο των χρηστών-πελατών των FinTech.

Απαραίτητη η κυβερνητική στήριξη Οι ρυθμιστές απαιτούν και οι FinTech οφείλουν να λάβουν τα μέτρα τους, αυτό είναι σαφές. Όμως, μπορούν να το κάνουν μόνες τους; Δύσκολη η εξίσωση, υποστηρίζει σε πρόσφατο άρθρο του στους Financial Times, ο συγγραφέας Eswar Prasad. Καλό και άγιο το πέρασμα μεγάλου μέρους των τραπεζικών εργασιών στα χέρια των χρηστών, με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας (γιατί νομίζετε πως οι τράπεζες περιορίζουν τον αριθμό των DIGITAL FINANCE

37

καταστημάτων τους, στα «απολύτως απαραίτητα»;) που εκσυγχρονίζει τα δίκτυα και μειώνει το κόστος τους. Λογικά, αυτό θα έπρεπε να περνάει (βοηθούντος και του ανταγωνισμού) ως ένα βαθμό στους πολίτες. Εκεί, υποστηρίζει πολύ σωστά ο κ. Prasad, δεν έχουμε δει ακόμα αυτό που θα έπρεπε… Οι απανταχού κυβερνήσεις πρέπει να επιμείνουν στην δίκαιη κατανομή και την προστασία των πολιτών και των δεδομένων τους, κάτι που ήδη γίνεται σε κάποιες χώρες (πχ. Κίνα, Ινδία, Φινλανδία κ.ά), όπως τονίζει. Για να ολοκληρώσει λέγοντας πως ο μεν ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να αφεθεί ελεύθερος να αναλάβει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, όμως, και οι κυβερνήσεις από την πλευρά τους θα πρέπει να διασφαλίσουν οφέλη για όλους και να διαχειριστούν τους κινδύνους.

FinTech: Αυστηρό νομικό πλαίσιο και έμφαση στην ασφάλεια Ο Χρήστος Ξενάκης, καθηγητής Ψηφιακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και επί πολλά χρόνια coach της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, απαντάει στις ερωτήσεις του Digital Finance για τη σχέση του χώρου των FinTech με τα θέματα ασφαλείας, τους κινδύνους που τον απειλούν και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ελαχιστοποίηση του -αναπόφευκτου, όπως συμβαίνει πάντα στις καινοτομίες- ρίσκου.

Πολλές μεγάλες τράπεζες συνεργάζονται με τις FinTechs, για να αναμορφώσουν τη χρηματοοικονομική μας πραγματικότητα. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι κίνδυνοι που μας απειλούν -από πλευράς κυβερνοασφάλειας- από αυτή την εξέλιξη; Ο χώρος του FinTech αποτελεί μια αναδυόμενη βιομηχανία που χρησιμοποιεί την τεχνολογία για να βελτιώσει τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, επιδιώκοντας να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές μεθόδους για την παροχή προηγμένων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εφαρμόζουν λύσεις και τεχνολογίες FinTech για την ανάπτυξη και τη βελτίωση των υπηρεσιών τους που αφορούν σε πληρωμές, δάνεια, ασφάλιση, αποταμιεύσεις και επενδύσεις, κι έτσι οι καταναλωτές έχουν πλέον πρόσβαση σε όλο και περισσότερες ηλεκτρονικές συναλλαγές. Ωστόσο, ο ψηφιακός μετασχηματισμός των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών εγείρει ολοένα και περισσότερους κινδύνους κυβερνοεπιθέσεων. Κύριο μέλημα του χρηματοπιστωτικού τομέα θα πρέπει να αποτελεί η προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας των καταναλωτών, καθώς και η ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Παράλληλα, απαιτείται και η προστασία της λειτουργίας των ίδιων των συστημάτων, δεδομένου ότι αποτελούν κρίσιμη υποδομή της οικονομίας και της κοινωνίας. Επιβάλλεται, επομένως, η ανάπτυξη και λειτουργία ψηφιακών συστημάτων παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών με έμφαση στην ασφάλεια, καθώς και η εφαρμογή αυστηρού νομικού πλαισίου που θα θέτει σημαντικές εγγυήσεις ασφάλειας, ώστε να εξασφαλιστεί η εμπιστοσύνη στις ηλεκτρονικές συναλλαγές. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

F E AT U R E S T O R Y

Fraud – scam – data breaches money laundering – ransomware – privacy issues έχουν μπει στη ζωή μας. Tι μέτρα πρέπει να πάρουν οι fintech και οι χρήστες για την αντιμετώπισή τους;

μεγάλη πρόκληση. Αυστηρή προτεραιότητα του θεσμικού πλαισίου είναι η προστασία των καταναλωτών, ιδίως όσον αφορά στην ιδιωτικότητα και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, κι αυτό αποδείχτηκε με τη θέσπιση του κανονισμού GDPR.

Οι παραπάνω όροι περιγράφουν δράσεις Οι χρηματοοικονομικές εφαρπου εκτελούνται από χάκερς προκειμένου μογές περνούν με γοργό ρυθμό να εξαπατήσουν τους χρήστες των ηλεκτρο- Κύριο µέληµα του στο cloud. Πόσο μεγάλος είναι ο νικών συναλλαγών, υποκλέπτοντας προσω- χρηµατοπιστωτικού κίνδυνος για compromised data πικά δεδομένα, πληροφορίες και χρήματα, τοµέα θα πρέπει να security και τι πρέπει να διαμέσω της αποστολής μηνυμάτων «ψαρέσφαλίζουν οι πελάτες-χρήστες; ματος» και της χρήσης κακόβουλου λογι- αποτελεί η προστασία Η εκτόξευση της χρήσης του διαδικτύου σμικού. Στο πλαίσιο αυτό, οι FinTech είναι των προσωπικών και των διαδικτυακών συναλλαγών κατά απαραίτητο να κατανοήσουν το μεταβαλλόδεδοµένων και της τη διάρκεια της πανδημίας, σηματοδότημενο τοπίο των κυβερνοαπειλών που αντισε την ανάπτυξη του cloud computing και, μετωπίζουν, ώστε να βελτιώσουν τον τρόπο ιδιωτικότητας των πρόσφατα, του multi-cloud computing. Οι που σχεδιάζουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες καταναλωτών καθώς αρχιτεκτονικές πολλαπλών νεφών εισάτους, να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τον και η ασφάλεια γουν νέες προκλήσεις σε ήδη πολύπλοκα κίνδυνο και να εκπαιδεύουν κατάλληλα τις μοντέλα ασφαλείας. Καθημερινά, ένας τεομάδες συντήρησης των συστημάτων στην των ηλεκτρονικών ράστιος όγκος δεδομένων αποθηκεύεται αντιμετώπιση των απειλών. Επίσης, οφεί- συναλλαγών και μεταδίδεται μέσω δικτύων, γεγονός λουν να διασφαλίζουν την προστασία των που αποτελεί πρόσθετη πιθανή απειλή για συναλλαγών των καταναλωτών, να τους ενη- ΧΡΗΣΤΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣ την ασφάλεια και προστασία των συναλλαμερώνουν και να τους προφυλάσσουν από ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ γών. Ο τρόπος με τον οποίο συχνά χρησιπιθανές απάτες. Οι καταναλωτές, από την μοποιούνται και επεξεργάζονται ευαίσθηπλευρά τους, πρέπει να είναι υποψιασμένοι τα δεδομένα τα δίκτυα μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά και ενημερωμένοι αναφορικά με τους κινδύνους που ελλοχεύτους και να δώσει πρόσβαση σε κακόβουλους φορείς. Η διαχείουν και να αποφεύγουν να ακολουθούν οδηγίες μηνυμάτων ριση της πρόσβασης των εργαζομένων στα δεδομένα αποτελεί αμφιβόλου προέλευσης που δέχονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυέναν από τους πιο κρίσιμους τομείς της ασφάλειας στο cloud και δρομείου, SMS και κλήσεων, γνωστά και ως Phishing. οι εταιρείες οφείλουν να υιοθετούν αξιόπιστα μοντέλα ελέγχου Πολλές από τις λειτουργίες των fintech είτε πρόσβασης, αλλά και να πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους, δεν καλύπτονται από κάποιο σύγχρονο θεσμικό ώστε να διασφαλίζεται ότι υπάρχουν μόνο έγκυροι χρήστες πλαίσιο, είτε καλύπτονται μερικώς, αφήνοντας στο σύστημα.Μια δημοφιλής άποψη στην αγορά είναι πως «το αρκετές «κερκόπορτες» στους κακόβουλους. Τι ρίσκο είναι αναπόφευκτο – το θέμα είναι να βρεις τι θα κάνεις πρέπει να προσέξουμε και να πράξουμε, πέρα από την πλευρά σου, αν όχι για να το εξουδετερώσεις, τουλάχιαπό την ευαισθητοποίηση του κοινού, που κι στον να το ελαχιστοποιήσεις». Θα θέλαμε ένα σχόλιο επ’ αυτού. αυτή είναι ελλιπής; Όπως σε κάθε τομέα, έτσι και στην περίπτωση των εταιρειών FinTech, κάθε καινοτομία εμπεριέχει χωρίς αμφιβολία κι ένα Οι εταιρείες FinTech οφείλουν να συμμορφώνονται με το κανοβαθμό ρίσκου. Σκοπός, επομένως, είναι η ελαχιστοποίηση αυνιστικό πλαίσιο και τις απαιτήσεις που αυτό ορίζει. Υποκατηγοτού του ρίσκου και η εξασφάλιση όσο το δυνατόν μεγαλύτερης ρία του FinTech αποτελεί το RegTech (Regulatory Technology), το προστασίας των συναλλαγών και της εμπιστοσύνης των πελαοποίο εξετάζει τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάτών. Προς αυτή την κατεύθυνση, κάθε νέα εταιρεία οφείλει να λυση μεγάλων δεδομένων, το cloud computing και η μηχανική κατανοεί τους κινδύνους στους οποίους εκθέτει τους πελάτες εκμάθηση, που έχουν τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης και της, καθώς και τους άλλους συμμετέχοντες στο χρηματοπιστωαποδοτικότερης παροχής κανονιστικών απαιτήσεων, σε σύγκριτικό σύστημα και να συμμορφώνεται πλήρως με τους ισχύοντες ση με τις ήδη υπάρχουσες δυνατότητες. Η μη συμμόρφωση των κανονισμούς. Η στρατηγική της θα πρέπει να σχεδιάζεται και εταιρειών με το κανονιστικό πλαίσιο έχει ως συνέπεια υψηλά να υλοποιείται βάσει μεθόδων μετριασμού των κινδύνων που πρόστιμα και, λόγω αυτού, οι εταιρείες αναζητούν λύσεις, ώστε απορρέουν από τη χρήση της τεχνολογίας. Παράλληλα, με τη να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος. Ωστόσο, η ραγδαία εξέλιξη της θέσπιση ενός πλαισίου με κανονιστικές διαδικασίες και προτεχνολογίας και η αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων συχνά δημιγράμματα κινδύνου, κάθε εταιρεία FinTech θα πρέπει να είναι ουργεί κενά στο θεσμικό πλαίσιο και απαιτεί τη συνεχή αναπροπολύ επιλεκτική, όσον αφορά στους προμηθευτές λογισμικού σαρμογή του. Η διατήρηση ίσων κανόνων ανταγωνισμού μεταξύ που επιλέγει, αλλά και να εφαρμόζει πολιτικές κατά της νομιμοτων υφιστάμενων τραπεζών και των νέων εταιρειών FinTech, ποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. έτσι ώστε να διατηρείται η οικονομική σταθερότητα, παραμένει

Proxima Soft Regular

DIGITAL FINANCE

38

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

presents

CYBER SECURITY AWARDS 2022

CYBER SECURITY Rewarding projects, 2022 solutions andAWARDS services that keep the cyber-world a safe place

Τα CyberSecurity Awards είναι τα βραβεία που σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, αναδεικνύουν και επιβραβεύουν τις βέλτιστες πρακτικές καθώς και τον ενδεδειγμένο εξοπλισμό/κατάλληλα εργαλεία για την διαχείριση της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας, στους χώρους των: • Eπιχειρήσεων • Kρίσιμων υποδομών • Δημοσίων υποδομών Τα βραβεία απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις, οργανισμούς, δημόσιους φορείς, φορείς κρίσιμων υποδομών καθώς και σε παρόχους σχετικών υπηρεσιών & λύσεων για την ασφάλεια των πληροφοριών. Στόχος των βραβείων είναι να: • Κινητοποιήσουν επιχειρήσεις και οργανισμούς για τη διαρκή βελτίωση των επιδόσεων τους αναφορικά με το Cyber Safety και Cyber Resilience • Προβληθούν οι νικητές, να ξεχωρίσουν στην αγορά τους και να αξιοποιηθούν οι προσπάθειές τους από άλλες επιχειρήσεις, ως φωτεινά παραδείγματα • Αναδείξουν και να γνωστοποιήσουν τις προσφερόμενες λύσεις & τεχνολογίες για την αποτελεσματική διαχείριση της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας • Λειτουργήσουν ως μέσο καταγραφής και

ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΤΕ ΤΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ, ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΑΣ ΣΤΟ

www.cybersecurityawards.gr

συγκριτικής αξιολόγησης των πλεονεκτημάτων που απορρέουν από τη βελτίωση της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας • Προσάψουν την απαιτούμενη έμφαση στα θέματα της της κυβερνοασφάλειας και της ψηφιακής ασφάλειας που απασχολεί όλες τις επιχειρήσεις

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ ΕΩΣ

29•10•22

Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 153), Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Λίζα Αντωνιάδη, Τ: 210 6617777 (εσωτ. Ε: lantoniadi@boussias.com DIGITAL158), FINANCE 39 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021 Θάνος Θώμος, Τ: 210 6617777 (εσωτ. 322), Ε: tthomos@boussias.com

Official Publication

END USER

ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΟΠΑΚΑΣ

Χρειάζεται η βοήθεια και των πελατών για την προστασία των ηλεκτρονικών συναλλαγών Ο Χρίστος Τόπακας, Chief Information Security Officer (CISO) της Τράπεζας Πειραιώς, εξηγεί πώς πρέπει να κινούνται οι τράπεζες και οι πελάτες τους προκειμένου να αποφύγουν τα όποια κενά και τις απάτες στις ψηφιακές συναλλαγές. Συνέντευξη στον ΑΓΓΕΛΟ ΑΝΔΡΕΟΥ

I

t takes two to tango στην προστασία από τις ηλεκτρονικές απάτες, γι’αυτό η συνεργασία τραπεζών με τους πελάτες είναι αναγκαία. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό μας, ο κ. Τόπακας της Τράπεζας Πειραιώς υποστηρίζει ότι οι καταναλωτές είναι αρκετά ευάλωτοι στην ηλεκτρονική απάτη, καθώς υπάρχει μια έλλειψη εκπαίδευσης του κοινού στο πώς μπορούν να προστατευτούν από τους κυβερνοεγκληματίες. Παρά τα συστήματα ασφαλείας και τα σχετικά νομοθετικά πλαίσια που υπάρχουν τόσο σε Ελλάδα όσο και σε Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του lockdown και της πανδημίας, οι ηλεκτρονικές απάτες αυξήθηκαν κατακόρυφα αφού οι καταναλωτές στράφηκαν προς τις ψηφιακές αγορές, χρησιμοποιώντας κατά κόρον κάρτες και e-banking για την ολοκλήρωση των συναλλαγών τους. Από τις πιο κοινές και συχνές περιπτώσεις απάτης είναι τα SMS ή e-mail phishing, τα οποία έχουν εξειδικευθεί σε μεγάλο βαθμό, και πλέον αποστέλλονται και από τη χώρα μας, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολο και δυσδιάκριτο να καταλάβει κάποιος αν ένα μήνυμα είναι απάτη ή όχι. Υπάρχουν τρόποι για να

προστατευτεί τόσο το τραπεζικό σύστημα όσο και οι πελάτες του; Ο Χρίστος Τόπακας υποστηρίζει ότι με λίγο παραπάνω awareness, και με τις συντονισμένες προσπάθειες τραπεζών και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος τα πράγματα μπορούν να εξομαλυνθούν. Κύριε Τόπακα, θέλω να μου πείτε πως αξιολογείτε τα συστήματα των τραπεζών σχετικά με την προστασία από τις απάτες στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, ποιες είναι οι προκλήσεις και ποιες είναι οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν.

Το θέμα του cybersecurity έχει ευρεία έννοια όπως το ζούμε όλοι, και αν κάνουμε focus σε αυτό που λέμε «ψηφιακές πληρωμές», οι κίνδυνοι είναι πάρα πολλοί. Είναι όπως λέμε «στους δύο τρίτος δε χωρεί», όπου ο fraudster προσπαθεί να μπει ανάμεσα σε αυτόν που πάει να εκτελέσει μια συναλλαγή ή να εκτελέσει το transaction σου ενώ εσύ δεν ξέρεις ότι ο απέναντι δεν είναι ο σωστός άνθρωπος. Εκεί στηρίζεται η λογική και θα την εξηγήσουμε πολύ απλά και γρήγορα για να απαντήσω αμέσως στο ερώτημα στο τι κάνουν οι τράπεζες.

DIGITAL FINANCE

40

Οι τράπεζες ευτυχώς ή δυστυχώς έχουν ένα πολύ στενό και περιορισμένο κανονιστικό πλαίσιο, έχουν μπει αρχές, ειδικά με την PSD2 οδηγία η οποία υλοποιήθηκε από όλους. Επιπλέον οι τράπεζες είναι κοντά στο 99% στην υλοποίηση αυτού του περιβόητου SCA, δηλαδή το strong customer authentication. Mε αυτό αναγκάζονται πλέον οι τράπεζες και οι έμποροι να δημιουργήσουν ένα σωστό και ασφαλές περιβάλλον χωρίς να είναι όμως αργό, αλλά ευέλικτο και ευπροσάρμοστο, δυνατό και ισχυρό. Με την υλοποίησή του μειώθηκαν όχι μόνο οι απάτες αλλά και τα ποσά που «έκλεβαν» οι fraudsters. Δυστυχώς, πριν το SCA, τα ποσά τα οποία υπεξαιρούνταν ήταν τεράστια – μιλάμε για αρκετά εκατομμύρια ευρώ - και με αυτό το μέτρο υπήρξε φως. Άρα οι τράπεζες λόγω του κανονιστικού πλαισίου είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν τους τρόπους διασφάλισης των συναλλαγών. Και πράγματι αυτοί οι τρόποι δούλεψαν. Στην ουσία αυτό που προστέθηκε είναι ένα επιπλέον βήμα στην ηλεκτρονική συναλλαγή, η φάση που γίνεται το redirection. Σε συναλλαγές όπου ο έμπορος δεν είναι πελάτης της τράπε-

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ζας, όταν το σύστημα ζητήσει τα στοιχεία του μέσω της ηλεκτρονικής τραπεζικής, πρέπει να γίνει το authentication. Σε αυτό αντιμετωπίσαμε ποικίλες συμπεριφορές. Αρκετοί μπήκαν και προχώρησαν κανονικά τη διαδικασία, ωστόσο υπήρξαν κι αυτοί που έχοντας υπόψη τους τις προτροπές που έχουν ακούσει να μη βάζουν τα credentials της ηλεκτρονικής τραπεζικής τους αλλού λειτούργησαν με καχυποψία και δισταγμό, ενώ υπήρχαν κι αυτοί οι οποίοι διέκοπταν την συναλλαγή καθώς θεωρούσαν ότι υποκλέπτονται οι κωδικοί τους. Έγιναν πράγματι πολλές κινήσεις, αλλά ο κόσμος μάς παίρνει τηλέφωνο και ρωτά: «να μπω εκεί κύριε Τόπακα, να μην μπω;» ή «γιατί κάποιες φορές ζητάει τα στοιχεία του e-banking και κάποιες άλλες όχι;». Αυτά είναι διάφορα πράγματα τα οποία ακούμε. Υπάρχει φυσικά και η άλλη πλευρά που λέει «ό,τι θέλει ας είναι, εγώ θα βάλω τα στοιχεία και θα ολοκληρώσω τη συναλλαγή».Aυτά είναι διάφορα πράγματα τα οποία ακούμε. Υπάρχει και η άλλη πλευρά που λέει «ό,τι θέλει ας είναι, εγώ θα βάλω τα στοιχεία και ας προχωρήσω». Απαντώ λοιπόν και στις δύο πλευρές ότι οι τράπεζες κά-

νουν τα αναγκαία βήματα γιατί είναι το πλαίσιο το κανονιστικό που τα επιβάλει. Κατά πόσο ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει ρόλο στην ασφάλεια και ποιο είναι το μέγεθος της ευθύνης των καταναλωτών;

Όπως είπα στην αρχή είναι δύο τα μέλη μιας συναλλαγής. Δυστυχώς αυτό που παρατηρούμε από τα συμβάντα που έχουμε υπόψη μας - όχι μόνο στην Τράπεζα Πειραιώς που εκπροσωπώ αλλά και σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες - είναι ότι ο χρήστης δεν έχει εκπαιδευτεί στο να προστατεύει τον εαυτό του. Το λεγόμενο phishing καλά κρατεί. Γι’ αυτό είπα ότι πρέπει και το άλλο μέλος να μάθει πως να διαχειρίζεται τα ηλεκτρονικά του στοιχεία. Το ηλεκτρονικό vault του είναι η τράπεζα, μη δίνει τα κλειδιά ευκόλως. Με την πανδημία έγιναν έργα πολύ εσπευσμένα – μιλάμε για πλάνα πέντε χρόνων που υλοποιήθηκαν μέσα σε ένα μήνα. Αν το δείτε με το gov.gr, έχουν γίνει τεράστια βήματα τα οποία δεν θα γίνονταν σε τριάντα χρόνια αλλά έπρεπε να γίνουν. Με αυτό το σκεπτικό και επειδή είμαστε όλοι με το κινητό στο χέρι, DIGITAL FINANCE

41

ή το tablet ή το iPad μας, και επειδή απαντάμε σε οτιδήποτε μέσω social media, πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε με ποιον συνομιλούμε. Κατ’ αρχάς πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τα SMS που περιέχουν links – τα phishing SMS είναι η πρώτη μεγαλύτερη απάτη που πργματοποιείται την τρέχουσα περίοδο στην Ευρώπη. Με το SMS είναι δύσκολο να καταλάβεις ποιος είναι ο αποστολέας γιατί δεν έχεις το full URL να δεις το pattern πάνω του και να καταλάβεις ότι δεν είναι η Πειραιώς, η Alpha Bank ή η Εθνική ή η Eurobank. Επειδή είμαστε εθισμένοι στα κινητά η εμπειρία λέει το εξής, ότι όταν έρχεται στο κινητό μου SMS πατάω αυτόματα το link. Η τράπεζα λέει ότι «εμείς δε θα σας ζητήσουμε τα credentials της ηλεκτρονικής τραπεζικής και ότι όλες οι επικοινωνίες γίνονται μέσω των επίσημων ιστοσελίδων και mobile applications». Όμως εμείς σαν χρήστες είτε επειδή το ξεχνάμε είτε επειδή είμαστε πλέον με το δάχτυλο στη σκανδάλη, δηλαδή να απαντήσουμε στα SMS, στα posts των social media, πατάμε το link που είναι μεγάλο σφάλμα.. Έρχεται μετά το

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

END USER

SCA και στη συναλλαγή σου φτάνεις σε ένα σημείο να σου κάνει το customer authentication. Σου βγάζει pop-up, δηλαδή redirection το οποίο σε πάει για να γίνει το strong customer authentication. Είναι όπως το taxisnet που σου λέει «με ποιο τρόπο θα μπεις; Με την ηλεκτρονική τραπεζική μου» και βάζω τα credential μου και με πάει στο taxisnet. Αυτό έχει γίνει και από την άλλη πλευρά. Πιστεύω ακράδαντα πως λείπει η ενημέρωση και ότι ο χρήστης που πραγματοποιεί ηλεκτρονικές συναλλαγές πρέπει να γνωρίζει ότι δεν απαντάμε σε μηνύματα που ζητούν τα credential μας. Και η τράπεζα σίγουρα δεν θα τα ζητήσει. Άρα οι τράπεζες μπορούν να παίξουν το ρόλο του να ενημερώσουν τους καταναλωτές, για το πως πρέπει να κινηθούν; Τι περιθώρια υπάρχουν σε αυτό;

Στην Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) υπάρχει μια ειδική επιτροπή που συνεδριάζει τακτικά, με στόχο την προστασία των καταναλωτών και τη βελτίωση της ασφάλειας των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Και γι’ αυτό το λόγο συμμετέχουν στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος και της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Εκτιμώ ότι γίνεται καλή και αποτελεσματική δουλειά, καθώς ως εκπρόσωπος της ΕΕΤ στη Europol όπου υπάρχει το European Cyber Threat Center και στο Cybersecurity Working Group του European Banking Federation, έχω εικόνα πως λειτουργούν τα πράγματα στο εξωτερικό και πιστεύω ότι είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο. Φυσικά η δυναμική είναι μεταβαλλόμενη και γίνεται συνεχής προσπάθεια βελτίωσης των μέτρων προστασίας. Το awareness είναι το σημαντικότερο σημείο αναφοράς. Μέσω της συνεργασίας της Ένωσης Τραπεζών, της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και της Europol πραγματοποιούνται συνεχής καμπάνιες ενημέρωσης. Παράλληλα, κάθε τράπεζα ξεχωριστά ενημερώνει τους πελάτες της μέσω των επίσημων ιστοσελίδων και social media λογαριασμών.Αν ένας πελάτης πέσει θύμα απάτης υπάρχει άμεση αντίδραση από την

τράπεζα, είτε γιατί θα ενεργοποιηθούν τα anti-fraud συστήματα είτε γιατί θα ενημερωθεί από το χρήστη, γιατί καμιά φορά ο χρήστης το αντιλαμβάνεται σχεδόν αμέσως μετά την εκτέλεση της συναλλαγής. Δυστυχώς τέτοιες υποθέσεις είναι αρκετές και δύσκολες, γι’ αυτό χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να επικοινωνεί κάποιος τηλεφωνικά για να αγοράσει φυτοφάρμακα και να δίνεις τα credential σου, χωρίς δεύτερη σκέψη, ώστε να καταθέσει στο λογαριασμό σου €17.000. Πρέπει ο καθένας από μας να προσέχει. Είναι και ατομική η ευθύνη. Οι τράπεζες έχουν επενδύσει αρκετά στα antifraud συστήματα αλλά πάντα υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας. Πρέπει και ο πελάτης να είναι ευαίσθητος στη διαχείριση αυτών. Αλλά πρέπει να προστατεύει και τα προσωπικά του δεδομένα, δεν είναι δυνατόν να τα βγάζουμε απροκάλυπτα στα social media. Εμείς ως καταναλωτές πρακτικά πως μπορούμε να προστατευτούμε;

Η βασική αρχή είναι πως οτιδήποτε λαμβάνουμε μέσω e-mail/ SMS/ social media και περιέχει links και ζητάει τα στοιχεία των καρτών μας ή τους κωδικούς της ηλεκτρονικής τραπεζικής δεν θα πρέπει να τα πληκτρολογούμε. Άρα ο χρήστης πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι καμία τράπεζα δε θα ζητήσει credentials μέσω links. Ούτε να αλλάξει

κωδικούς με e-mail ή SMS. Επiπροσθέτως, δεν καταχωρούμε e-banking κωδικούς σε διαφημίσεις στα social media. Ειδικότερα, οι επικοινωνίες μέσω social media είναι επισφαλείς καθώς δεν μπορούμε να πιστοποιήσουμε το προφίλ του συνομιλητή μας. Με βάση αυτή τη παράμετρο, θα πρέπει να προστατέψουμε τα προσωπικά μας δεδομένα. Καθώς οι fraudsters έχουν χάσει εξαιτίας της πανδημίας και των περιορισμών στις μετακινήσεις τη δυνατότητα αρπαγής χρημάτων με τους παραδοσιακούς τρόπους, επικεντρώθηκαν στη διαδικτυακή απάτη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι έχουμε αρκετά πλέον ελληνικά phishing e-mails, τα οποία είναι καλογραμμένα χωρίς συντακτικά ή ορθογραφικά λάθη, όπως συνέβαινε στο παρελθόν όπου τα αντίστοιχα ήταν προϊόν google translate και προκαλούν κάποιες υποψίες στον καταναλωτή. Στον αντίποδα, οι τράπεζες κάνουν σημαντικά βήματα σε συνεργασία με τις εγχώριες και ευρωπαϊκές αρχές ώστε να προστατεύσουν τους πολίτες. Είναι γεγονός ότι οι μηχανισμοί των τραπεζών έχουν επιτύχει την επιστροφή σε χρημάτων σε θύματα διαδικτυακής απάτης. Όμως, όπως τα anti-fraud συστήματα εξελίσσονται, το ίδιο κάνουν και οι fraudsters φέρνοντας το voice phishing στην καθημερινότητα, όπου μέσω τηλεφώνου προσπαθούν να αποσπάσουν κωδικούς και στοιχεία καρτών.

ΕΝ ΟΛΙΓΟΙΣ Η εκπαίδευση των πελατών στην προστασία των προσωπικών τους δεδομένων και την κυβερνοασφάλεια θα πρέπει να συμβαδίζει με τις προσπάθειες των τραπεζών για γρήγορες και ασφαλείς ηλεκτρονικές συναλλαγές. Το e-mail και SMS phishing είναι οι κορυφαίοι τρόποι υποκλοπής χρημάτων, με την πανδημία να έχει αυξήσει δραματικά τα κρούσματα ηλεκτρονικής απάτης και στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον Χρίστο Τόπακα, θα πρέπει οι καταναλωτές να ενημερώνονται για τις εξελίξεις στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και να παίρνουν προφυλάξεις για να προστατεύσουν τα χρήματα τους.

DIGITAL FINANCE

42

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

WORLD

Οι αγορές περιμένουν τη «μεγάλη κυβερνοεπίθεση» Το χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει πλέον δεχθεί πως το ερώτημα δεν είναι πλέον αν θα γίνει κάποια συντονισμένη, παγκόσμιας κλίμακας, κυβερνοεπίθεση αλλά πότε θα γίνει. Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

Η

αφύπνιση ήρθε με το σοκ του 2016, όταν hackers χτύπησαν την Κεντρική Τράπεζα του Μπαγκλαντές και προσπάθησαν, μέσα από κενά ασφαλείας στο σύστημα SWIFT, να κλέψουν ένα δισεκατομμύριο δολάρια, για να προκαλέσουν τελικά ζημιά 101 εκατομμυρίων δολαρίων. Σήμερα οι κυβερνοεπιθέσεις που θα προκαλέσουν μικρό ή μεγαλύτερο χάος στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχουν αναβαθμιστεί από «ενδεχόμενες» σε «αναμενόμενες», με την Κριστίν Λαγκάρντ να προειδοποιεί ήδη από το Φερβουάριο του 2020 από την θέση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρική Τράπεζας και το Financial Stability Board να την επιβεβαιώνει τον Απρίλιο του 2020, υπογραμμίζοντας το τεράστιο κόστος που θα έχουν αν επιτύχουν για την παγκόσμια οικονομία. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του ΔΝΤ, οι συνθήκες κυβερνοασφάλειας για την «τέλεια καταιγίδα» είναι όλες παρούσες και εμφανείς καθημερινά σε όλους μας. Από την μία το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα αλλάζει με έναν χωρίς ιστορικό προηγούμενο ρυθμό. Η πανδημία επιταχύνει εκθετικά αυτό τον ρυθμό και όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκμοντερνίζουν τις ηλεκτρονικές πληρωμές, ανοίγουν διάπλατα τα κανάλια ηλεκτρονικών συναλλαγών και κολυμπούν στα άγνωστα νερά των ψηφιακών νομισμάτων. Από την άλλη, οι «κακοί» έχουν ένα ολοκαίνουργιο ψηφιακό οπλοστάσιο που τους προσφέρει εκτός από νέα εργαλεία και πρόσβαση σε μια ολόφρεσκια παλέτα από στόχους. Έτσι, το καστ της «τέλειας καταιγίδας» εμπλουτίζεται με νέους «χαρακτήρες». Πέρα από τον κλασσικό «κλέφτη» που προσπαθεί να αποκομίσει οικονομικά οφέλη κλέβοντας data και πιστώσεις, -όπως το γκρουπ Carbanak που χτύπησε οικονομικούς οργανισμούς με λεία μεγαλύτερη του ενός δις δολάρια από το 2013 ως το 2018- την ευκαιρία αρπάζουν ανεξάρτητοι κυβερνοτρομοκράτες ή κρατικά ελεγχόμενοι hackers, που θέλουν να δυσφημίσουν ή να «γονατίσουν» λειτουργικά οικονομικούς οργανισμούς για ιδεολογικούς όσο και οικονομικούς λόγους, όπως οι hackers υπό τον κυβερνητικό έλεγχο της Βόρειας Κορέας που έχουν κλέψει περίπου 2 δις δολάρια από 38 χώρες τα τελευταία πέντε χρόνια. Το μυστικό της επιτυχίας τους κατά την ανάλυση του ΔΝΤ είναι η ίδια η συγκυρία. Η ταχύτητα του ψηφιακού μετασχηματισμού έχει αφήσει μεγάλα κενά ανάμεσα στους ρόλους των εμπλεκομένων στην κυβερνοασφάλεια των συστημάτων.

DIGITAL FINANCE

43

Οι τράπεζες περιμένουν τις εταιρείες τεχνολογίας να το καλύψουν και αυτές τις τράπεζες, τα κράτη τρέχουν πίσω από τα γεγονότα σε ένα διεθνές κλίμα δυσπιστίας ανάμεσα τους και οι αγορές συνειδητοποιούν την πραγματική ανάγκη για κυβερνοασφάλεια αφού «χτυπηθούν». Σε αυτό το σκηνικό, το Carnegie Endowment for International Peace δημοσίευσε τον Νοέμβριο του 2020 την αναφορά με τίτλο «International Strategy to Better Protect the Global Financial System against Cyber Threats» στην οποία καταδεικνύει τους τέσσερις βασικούς πυλώνες στους οποίους θα πρέπει να βασιστεί η στρατηγική κυβερνοασφάλειας που θα διαφυλάξει τον χρηματοπιστωτικό τομέα από το χάος. Πρώτος: η δημιουργία μεγαλύτερης διαφάνειας γύρω από τους ρόλους και τις ευθύνες που απαιτούνται. Δεύτερος: η συνειδητοποίηση της ανάγκης για άμεση διεθνή συνεργασία με συντονισμό από διεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ κ.α.. Τρίτος: η μείωση τoυ κατακερματισμού διαδικασιών και κέντρων πληροφοριών ώστε να δημιουργηθεί ένας κοινός χώρος όπου θα χειριστούν το πρόβλημα από κοινού. Τέταρτος: Η συνειδητοποίηση ότι η προστασία του διεθνούς οικονομικού συστήματος μπορεί να αποτελέσει μοντέλο προστασίας και άλλων τμημάτων της κοινωνίας. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

THE MARKET’S VOICE

DIGITAL OPERATIONAL RESILIENCE ACT

Το νέο κανονιστικό πλαίσιο και η συμμόρφωση μέσω της BitSight Η αντιμετώπιση του κυβερνορίσκου από τους οικονομικούς οργανισμούς και το νέο πλαίσιο Της ΣΟΦΙΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, TECHNOLOGY CONSULTANT ΣΤΗΝ SYSTECOM A.E

ADVERTORIAL

Τ

α τελευταία χρόνια, ο τρόπος αντιμετώπισης των κινδύνων που σχετίζονται με τις Τεχνολογίες της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (ICT risks) έχει αναπτυχθεί αδόμητα από τους οργανισμούς στο χρηματοοικονομικό τομέα με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί ποικίλα κανονιστικά πλαίσια. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των κυβερνοκινδύνων, ειδικά σε αυτόν τον τομέα έχει αυξηθεί ραγδαία. Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη να δημιουργηθεί μία ενιαία νομοθετική πράξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα επιφέρει τον εναρμονισμό των χωρών, θα μειώσει την πολυπλοκότητα και θα ενισχύσει την επιχειρησιακή ανθεκτικότητα. Το σχετικό πλαίσιο που άρχισε να αναπτύσσει η ΕΕ για την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα «DORA» (Digital DIGITAL FINANCE

44

Operational Resilience Act) δημοσιοποιήθηκε αρχικά το Σεπτέμβριο του 2020 ως μέρος της ψηφιακής οικονομικής στρατηγικής από την ΕΕ. Έχει ως στόχο να δείξει το δρόμο για την ωρίμανση της ανθεκτικότητας των οικονομικών οργανισμών στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, της τεχνολογίας και της λειτουργίας τους ενοποιώντας και βελτιώνοντας υπάρχουσες οδηγίες και πρωτοβουλίες όπως το NIS Directive.

Σε ποιους τύπους οργανισμών απευθύνεται To κανονιστικό πλαίσιο DORA εστιάζει σε 20 τύπους οργανισμών στον τομέα της οικονομίας που εποπτεύονται από την ΕΕ, όπως τράπεζες, προμηθευτές οικονομικών υπηρεσιών (π.χ. συστήματα πληρωμών), επενδυτικές εταιρείες και εταιρείες ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

που προσφέρουν μεταξύ άλλων υπηρεσίες ασφάλισης, εναλλακτικών επενδύσεων, συμπληρωματικών επαγγελματικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, ορκωτούς ελέγχους και συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowdfunding). Το πλαίσιο αυτό αφορά και τους παρόχους υπηρεσιών τεχνολογίας και επικοινωνιών, καθώς οι οικονομικοί οργανισμοί εξαρτώνται πλέον ολοένα και περισσότερο από αυτούς, με αποτέλεσμα το ρίσκο που εισάγεται στην εφοδιαστική τους αλυσίδα να είναι μεγάλο. Εκτιμάται ότι το νέο πλαίσιο θα έχει διαμορφωθεί κατά το μεγαλύτερο μέρους του μέχρι το τέλος του έτους, δίνοντας ένα περιθώριο 12-18 μηνών για την αρχική συμμόρφωση και ακόμα ενάμιση χρόνο για τη συμμόρφωση με τα συμπληρωματικά πρότυπα που αναμένεται να αναπτυχθούν και να ανακοινωθούν.

Οι απαιτήσεις του DORA και η συμμόρφωση μέσω της BitSight Το κανονιστικό πλαίσιο DORA εισάγει απαιτήσεις σε 5 βασικούς πυλώνες στους οποίους η BitSight, η οποία αξιολογεί το επίπεδο κυβερνοασφάλειας των οργανισμών και του οικοσυστήματός τους τα τελευταία 10 χρόνια, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά ως προς τη συμμόρφωση: 1. Διαχείριση κινδύνων ICT (ICT Risk Management): Το νέο πλαίσιο εισάγει την ανάγκη συμμόρφωσης των οργανισμών με τις αρχές διαχείρισης ICT κινδύνων, όπως η αναγνώριση, η προστασία και αποτροπή, ο εντοπισμός, η ανταπόκριση και η επικοινωνία των κινδύνων με τους άμεσα εμπλεκόμενους (διοίκηση, τεχνικές ομάδες, τρίτοι οργανισμοί). Η BitSight συμβάλλει παρέχοντας βαθμολογίες ασφαλείας για τη μέτρηση τόσο του ρίσκου του ίδιου του οργανισμού όσο και των προμηθευτών που ανήκουν στον τομέα της τεχνολογίας και των επικοινωνιών. Ακόμα, για την εξαγωγή της βαθμολογίας αξιολογεί 23 παράγοντες κινδύνου (Risk Vectors) τους οποίους αντιστοιχίζει με κανονιστικά πλαίσια.

2. Αναφορά περιστατικών ICT (ICT Incident Reporting): Η διαβάθμιση των περιστατικών ασφαλείας πρέπει να γίνεται με ένα σταθερό τρόπο, να υπάρχει υποχρεωτικά αναφορά των κρίσιμων περιστατικών αλλά και να γίνεται χρήση ανώνυμων αναφορών, κοινών για όλη την ΕΕ. Η BitSight συμβάλλει στη διαδικασία αξιολόγησης των περιστατικών παρέχοντας πληροφορίες για κριτήρια όπως ο αριθμός των χρηστών που επηρεάζονται, η διασπορά, η απώλεια των δεδομένων και το αντίκτυπο στα πληροφοριακά συστήματα και τις υπηρεσίες του οργανισμού. Προσφέρει ακόμα τη δυνατότητα ορισμού ειδοποιήσεων βάσει ποικιλίας κριτηρίων, καθώς και αναφορές και κατηγοριοποίηση των περιστατικών παραβίασης δεδομένων και εντοπισμό του ρίσκου βάσει διαφόρων κριτηρίων.

3. Δοκιμές ψηφιακής λειτουργικής ανθεκτικότητας (Digital Operational Resilience Testing): Με το DORA προκύπτει επιπλέον η ανάγκη δημιουργίας ενός προγράμματος δοκιμών ανθεκτικότητας σε τεχνικό επίπεδο αλλά και δοκιμών σε πραγματικό χρόνο από ανεξάρτητους αξιολογητές κάθε 3 χρόνια. Η BitSight συμβάλλει στη διατήρηση του χαμηλού ρίσκου στον ίδιο αλλά και σε όλο το οικοσύστημα του οργανιDIGITAL FINANCE

45

σμού εντοπίζοντας κακόβουλο λογισμικό, botnets και μολυσμένα συστήματα και παρακολουθώντας συνεχώς και αξιολογώντας την εξωτερική περίμετρο του οργανισμού βάσει 23 παραγόντων ρίσκου. Η βαθμολογία που προκύπτει για κάθε οργανισμό συνδέεται άμεσα με την πιθανότητα ενός συμβάντος παραβίασης, ποσοτικοποιώντας έτσι το ρίσκο. Επίσης δίνεται η δυνατότητα αναγνώρισης του ρίσκου που μπορεί να προκύψει από το εκτεταμένο οικοσύστημα του οργανισμού (forth parties) αλλά και κατηγοριοποίησης των προμηθευτών ανάλογα με το επίπεδο κυβερνοασφάλειάς τους αλλά και την κρισιμότητα της συνεργασίας.

4. Κοινή χρήση πληροφοριών (Information and Intelligence Sharing): Η νέα απαίτηση για δομημένο διαμοιρασμό πληροφοριών που αφορούν κυβερνοαπειλές και ευπάθειες καλύπτεται από τη BitSight καθώς μέσα από την πλατφόρμα μπορούν οι οργανισμοί να μοιράζονται πληροφορίες με τους κρίσιμους συνεργάτες τους και να θέτουν τις βάσεις για συζητήσεις και διαχείριση του κινδύνου των προμηθευτών με πιο άμεσο και διαφανή τρόπο.

5. Διαχείριση ICT κινδύνων τρίτων μερών (ICT Third-Party Risk Management): Η συστηματική διαχείριση του κινδύνου που προέρχεται από το ευρύτερο οικοσύστημα του οργανισμού γίνεται ευκολότερη με τη BitSight χάρη στη δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης του επιπέδου κυβερνοασφάλειάς τους, ορισμού ειδοποιήσεων και κατηγοριοποιήσεων βάσει κρισιμότητας, γρηγορότερης και αντικειμενικότερης διαδικασίας αξιολόγησης υποψήφιων και υπαρχόντων προμηθευτών και αντιστοίχισης των παραγόντων ρίσκου με διάφορα κανονιστικά πλαίσια. Συνοψίζοντας, για τη συμμόρφωση με τα νέα σύνθετα κανονιστικά πλαίσια χρειάζεται συνεχής ορατότητα στο ψηφιακό αποτύπωμα του οργανισμού και στο οικοσύστημά του. Επίσης, είναι επιτακτική η άμεση αναγνώριση του ρίσκου και της αποτελεσματικότητας των μηχανισμών ασφαλείας των οργανισμών, με τρόπο που να καθιστά εφικτή τη συστηματική παρακολούθηση και βελτίωση του επιπέδου κυβερνοασφάλειας τους σε βάθος χρόνου. Η SysteCom είναι συνεργάτης της BitSight σε Ελλάδα και Κύπρο τα τελευταία 4 χρόνια. Διαθέτει την απαραίτητη εξειδίκευση και τεχνογνωσία για να βοηθήσει συμβουλευτικά τους πελάτες της να εκμεταλλευτούν στο έπακρο τις δυνατότητες της συγκεκριμένης πλατφόρμας διευκολύνοντας ταυτόχρονα και τη συμμόρφωσή τους με το νέο πλαίσιο.

Λ. Αμφιθέας 34, Π. Φάληρο - Τ: 211 1809000 technology@systecom.gr, www.systecom.gr ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

OPINION

ΞΕΝΟΦΩΝ ΛΙΑΠΑΚΗΣ

Μονόδρομος η προσαρμογή στη νέα κανονικότητα Ο Ξενοφών Λιαπάκης, Vice President, Chief Technology & Information Officer της PeopleCert, και Chairman του Hellenic CIO Forum, γράφει για την ανάγκη των ψηφιακών οικοσυστημάτων και τη χρήση της τεχνολογίας που οδηγεί στη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων του μέλλοντος.

Α

ναμφίβολα, το ξέσπασμα του κορονοϊού ώθησε ολόκληρο τον κόσμο σε αχαρτογράφητα νερά. Η κοινωνική αποστασιοποίηση που επέβαλε, άλλαξε σημαντικά κρίσιμους τομείς της καθημερινής μας ζωής όπως την εκπαίδευση, την εργασία, τις καταναλωτικές μας συνήθειες, τον τρόπο που κάνουμε τις αγορές μας, την συχνότητα χρήσης της τεχνολογίας, την υγειονομική μας περίθαλψη, τις υπηρεσίες που μας παρέχει το Ελληνικό δημόσιο καθώς και τον τρόπο ψυχαγωγία μας, επιτάσσοντας όλα αυτά να γίνονται ψηφιακά, με την ελάχιστη δυνατή επαφή και στο συντομότερο δυνατό χρόνο. Είναι δεδομένο ότι οι περισσότερες από αυτές τις ριζικές αλλαγές, ήρθαν για να μείνουν. Το κύριο όμως χαρακτηριστικό που κληρονομεί o κόσμος στην μετά covid-19 εποχή είναι η υπερ-χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και η υπερ-επικοινωνία των ανθρώπων μέσω αυτής, κυρίως λόγω του παρατεταμένου αποκλεισμού που επιβλήθηκε παγκoσμίως. Για τον λόγο αυτό, οι ειδικοί χρησιμοποιούν πλέον το VUCAH ως το νέο ακρωνύμιο του κόσμου που ζούμε που δεν είναι μόνο ασταθής, αβέβαιος, σύνθετος και διφορούμενος, αλλά είναι επίσης και υπερσυνδεδεμένος (hyper-connected).

Οι συνέπειες Αυτή η νέα πραγματικότητα αυξάνει τόσο τις νέες ευκαιρίες, όσο και τους κινδύνους και προκλήσεις για ιδιώτες και οργανισμούς σε όλο τον κόσμο. Αυξάνει όμως παράλληλα τα επίπεδα άγχους, την κούραση και την πιθανότητα λάθους, στη προσπάθεια όλων μας να διαχειριστούμε την πίεση, τον χρόνο, την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και διατήρηση της απόDIGITAL FINANCE

46

δοσης και της αποτελεσματικότητας μας. Παράλληλα αυξάνει την ανάγκη για υπερ-ασφάλεια αφού είναι προφανές ότι όσο πιο εκτεθειμένοι ψηφιακά είμαστε τόσο περισσότεροι είναι οι κίνδυνοι ασφάλειας στον κυβερνοχώρο που διατρέχουμε και που πρέπει να διαχειριστούμε. Άλλωστε η εκθετική αύξηση των κυβερνοεπιθέσεων τα τελευταία χρόνια το επιβεβαιώνει ανάγοντας τες ως το μεγαλύτερο κίνδυνο για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, σήμερα.

Οι αλλαγές στις εργασιακές συνθήκες Εκατομμύρια εργαζόμενοι, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, έπρεπε να προσαρμοστούν εργαζόμενοι από το σπίτι αντί το γραφεία τους, να συναντιούνται και να συναλλάσσονται διαδικτυακά προσπαθώντας παράλληλα να βρουν την ισορροπία μεταξύ της προσωπικής και της επαγγελματικής τους ζωής. Παράλληλα όλοι οι εργαζόμενοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι η δια βίου μάθηση, που δεν είναι τίποτα άλλο από την συνεχή βελτίωση των hard και soft δεξιοτήτων και ικανοτήτων τους, είναι η νέα πραγματικότητα. Για τον λόγο αυτό οι περισσότεροι οργανισμοί χτίζουν μια κουλτούρα/νοοτροπία συνεχούς βελτίωσης, επενδύοντας στην βελτίωση και ανάπτυξη των εργαζομένων τους, οργανώνοντας προγράμματα που σχετίζονται με νέο τρόπο εργασίας, ηγεσίας, διακυβέρνησης, ορίζοντας τους κατάλληλους mentors ή coaches να τους καθοδηγήσουν όπου χρειάζεται. Οι περισσότεροι οργανισμοί παγκοσμίως έχουν ήδη: • Υιοθετήσει την τηλε-εργασία είτε αποκλειστικά ως το νέο τρόπο εργασίας είτε ένα υβριδικό μοντέλο που συνδυάζει ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

εργασία από το σπίτι και το γραφείο, επιτρέποντας στους εργαζόμενους να επιλέξουν την συχνότητα. Καλούνται βέβαια να αντιμετωπίσουν μια σειρά προκλήσεων όπως την διαδικασία ενημέρωσης και προσαρμογής των νέων συνεργατών (on boarding), την αποτελεσματικότερη διακυβέρνηση (governance) είτε αυτό αφορά την διαχείριση χαρτοφυλακίου έργων είτε την διαχείριση απόδοσης εργαζομένων σε ατομικό ή σε ομαδικό επίπεδο, την διαφύλαξη της εταιρικής κουλτούρας και φυσικά την ενίσχυση των μέτρων κυβερνοασφάλειας που απαιτεί το remote working.

• Αντικαταστήσει την πλειονότητα των συναντήσεων και εκδηλώσεων τους από φυσικές σε τηλε-διασκέψεις, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα, ελαχιστοποιώντας την ανάγκη για καθημερινή μετακίνηση. Επιπλέον, η εγκατάσταση σε πολυτελή και ακριβά γραφεία επανεξετάζεται ενώ τα επαγγελματικά ταξίδια θα είναι πολύ λιγότερα και για πιο συγκεκριμένους λόγους.

• Αντικαταστήσει την δια ζώσης με την τηλε-εκπαίδευση, για την πλειονότητα των προγραμμάτων επανεκπαίδευσης και εξειδίκευσης του προσωπικού τους.

Μια νέα καθημερινότητα Στον κυβερνητικό και τον δημόσιο τομέα, σε όλο τον κόσμο, το ταξίδι του ψηφιακού τους μετασχηματισμού συνεχίζεται ακόμη πιο εντατικά, εκτελώντας σημαντικά έργα και υλοποιώντας πρωτοβουλίες με στόχο την μείωση τους κόστους, την αύξηση της ικανοποίησης και την βελτίωση της εμπειρίας των πολιτών τους. Οι πολίτες σε όλο τον κόσμο γίνονται πιο digital κάνοντας ολοένα και συχνότερη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας και απαιτώντας πλέον για ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες με την ηλεκτρονική συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αντί των γραφειοκρατικών πρακτικών του παρελθόντος. Η συμπεριφορά των καταναλωτών έχει αλλάξει δραματικά, περνώντας από τις αγορές με φυσική παρουσία στο κατάστημα στις ηλεκτρονικές αγορές και τις ανέπαφες παραδόσεις, ειδικά για τα προϊόντα λιανικής. Βλέπουμε επίσης το phygital μοντέλο να αυξάνει, με τους καταναλωτές να ψάχνουν ηλεκτρονικά και να πηγαίνουν στο κατάστημα να δοκιμάζουν και να αγοράζουν ή το ανάποδο να επιλέγουν, δηλαδή, και να δοκιμάζουν στο κατάστημα αλλά να αγοράζουν από ένα e-shop επιτυγχάνοντας σημαντική έκπτωση. Τα big data γίνονται ακόμη μεγαλύτερα, δεδομένου ότι η χρήση της τεχνολογίας αυξάνεται οδηγώντας στον πολλαπλασιασμό του όγκου των δεδομένων που δημιουργούνται αυξάνοντας με την σειρά τους τις ανάγκες σε ταχύτητα συλλογής και επεξεργασίας αυτών. Παρ 'όλα αυτά, τα δίκτυα 5G και το WiFi 6 είναι ήδη σε ισχύ για να εξυπηρετήσουν τις νέες ανάγκες που δημιουργούνται.

Η μετεξέλιξη του επιχειρηματικού μοντέλου Οι επιχειρήσεις συνειδητοποιούν ότι η προσέγγιση των πελατών με προσωποποιημένες/εξατομικευμένες υπηρεσίες και προσφορές, αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα να αγοράσουν. Για τον λόγο αυτό αναπτύσσουν και χρησιμοποιούν DIGITAL FINANCE

47

Oι κυκλικές οικονομίες αναμένεται να αντικαταστήσουν τις γραμμικές οικονομίες τα επόμενα δέκα χρόνια ΑΙ πλατφόρμες, όπου συλλέγουν και επεξεργάζονται υπερβολικές ποσότητες δεδομένων από διάφορες πηγές όπως το δημόσιο τομέα, τα κοινωνικά δίκτυα, τα δεδομένα κατά γεωγραφικές περιοχές, τα ανοιχτά δεδομένα και φυσικά το υφιστάμενο πελατολόγιο τους. Αυτό τους βοηθά να εξάγουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τις προτιμήσεις και την συμπεριφορά των πελατών, και έτσι να περάσουν από την εποχή του Διαδικτύου των Πραγμάτων (Ιinternet οf Things) στην εποχή του Διαδικτύου της Συμπεριφοράς (Ιnternet οf Βbehavior). Ύψιστης σημασίας για αυτές αποτελεί η διασφάλιση της ασφάλειας και της προστασίας όλων αυτών των πληροφοριών που διατηρούν και αναλύουν. Επιπλέον, οι οργανισμοί έχουν συνειδητοποιήσει, ειδικά μέσω της κρίσης, ότι οτιδήποτε μπορεί να αυτοματοποιηθεί σε έναν οργανισμό πρέπει να αυτοματοποιηθεί με στόχο την βελτίωση της εμπειρίας των πελατών τους και την μείωση του διαχειριστικού τους κόστους. Για να το επιτύχουν, ενσωματώνουν AI και RPAs στην καθημερινότητα τους με στόχο την αναζήτηση patterns, την πρόβλεψη, την αυτοματοποίηση, την βελτίωση και φυσικά την λήψη αποφάσεων βασισμένων σε δεδομένα. Τέλος, οι κυκλικές οικονομίες θα είναι η νέα πραγματικότητα. Σύμφωνα με την Gartner, οι κυκλικές οικονομίες αναμένεται να αντικαταστήσουν τις γραμμικές οικονομίες τα επόμενα 10 χρόνια, και οι οποίες βασίζονται σε ένα μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης που περιλαμβάνει κοινή χρήση, εκμίσθωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση υπαρχόντων υλικών και προϊόντων αποκτά δυναμική καθώς οι προτιμήσεις των καταναλωτών και των μετόχων στρέφονται προς τη βιωσιμότητα. Στην πραγματικότητα, πολλοί οργανισμοί έχουν ήδη αρχίσει να αναπτύσσουν τα ψηφιακά οικοσυστήματά τους, παρέχοντας στους πελάτες τους μια ποικιλία συμπληρωματικών και όχι δικών τους υπηρεσιών, κυρίως στο χώρο της λιανικής.

Ο ρόλος του ΙΤ Συμπερασματικά, η πανδημία COVID-19 έχει φέρει μια σειρά από ριζικές αλλαγές που φαίνονταν αδιανόητες μόλις ένα χρόνο πριν. Η υιοθέτηση και προσαρμογή των νέων αυτών κανόνων αποτελεί μονόδρομο όχι μόνο για τις επιχειρήσεις του μέλλοντος αλλά και για τους ιδιώτες που αναζητούν ευκαιρίες εξέλιξης. Αναμφίβολα, δεδομένου ότι η προηγμένη τεχνολογία βρίσκεται στο κέντρο αυτής της νέας πραγματικότητας, τα στελέχη της Πληροφορικής καλούνται για μια ακόμη φορά να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο, βοηθώντας τους οργανισμούς τους να προσαρμοστούν, όσο πιο σύντομα γίνεται, με τη δημιουργία μοναδικών προϊόντων και υπηρεσιών που τους διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό. ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

AWARDS

Έρχονται τα πρώτα Digital Finance Awards Το Digital Finance διοργανώνει τα πρώτα Digital Finance Awards, φιλοδοξώντας να αναδείξει τους πρωταγωνιστές στον ψηφιακό μετασχηματισμό του χρηματοοικονομικού τομέα ευρύτερου Χρηματοοικονομικού τομέα. Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΒΑΓΓΕΛΑΤΟΥ

Γ

ια πρώτη φορά, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά και μέλη του Fintech οικοσυστήματος της χώρας, καλούνται να συμμετέχουν προκειμένου να αναδειχθούν και ο ρόλος και τα επιτεύγματα τους, που επηρεάζουν την λειτουργία, ανάπτυξη και αναβάθμιση της αγοράς μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία. Τα Digital Finance Awards, είναι ο νέος σημαντικός θεσμός βράβευσης των καινοτόμων έργων και πρωτοβουλιών, που συμβάλλουν αποφασιστικά στο μετασχηματισμό του χρηματοοικονομικού τομέα. Μέσω των Digital Finance Awards αναγνωρίζονται και επιβραβεύονται αποτελεσματικές πρωτοβουλίες σε κάθε κλάδο ή αγορά ξεχωριστά. Παράλληλα, η αδιάβλητη διαδικασία αξιολόγησης προσφέρει ένα σημαντικό feedback από διακεκριμένους ειδικούς του χώρου σε εταιρείες, οργανισμούς και φορείς, για τα έργα που έχουν αναπτύξει τη χρονιά που πέρασε. Ένα πολύτιμο εργαλείο, που αναδεικνύει σε κάθε εταιρεία την ψηφιακή αναβάθμιση της θέσης της στο ιδιαίτερο χρηματοοικονομικό περιβάλλον στο οποίο επιχειρεί. Οι συμμετέχοντες επωφελούνται επίσης από την προβολή τους τόσο στα βραβεία όσο και στο περιοδικό Digital Finance, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε οργανισμού.

Η κριτική επιτροπή Οι υποψηφιότητες θα αξιολογηθούν από την κριτική επιτροπή, η οποία απαρτίζεται από κορυφαία στελέχη της αγοράς και διακεκριμένους ακαδημαϊκούς από την Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό. Πρόεδρος της κριτικής επιτροπής είναι για το Digital Banking η Σοφία Μπαντανίδη, Head of Regulatory Strategy & Policy στο Treasury and Trade Solutions (TTS) Innovation Lab στο Citi του Λονδίνου. Βρισκόταν στην powerlist του Global Innovate Finance Women in FinTech τις χρονιές 2019, 2018 και 2017 και διακρίθηκε ανάμεσα στις κορυφαίες γυναίκες στις κατηγορίες FinTech Champion of the Year (2018 and 2019) and Disruptor of the Year (2019). Πρόσφατα βραβεύτηκε ως Greek International Woman of the Year. Πρόεδρος του τομέα Digital Insurance είναι ο Γιάννης Α. Πολλάλης, καθηγητής Στρατηγικής & Διευθυντής του iLEADSLab, του Πανεπιστημίου Πειραιά. Έχει διδάξει στο πανεπιστήμιο Syracuse και συνεργαστεί με το University of Southern California και το University of Pittsburghs Center for Executive Education. Έχει DIGITAL FINANCE

48

διατελέσει σύμβουλος επιχειρήσεων όπως οι IBM, Pittsburgh Plate Glass International-Fiberglass Division, κ.ά. Η πλήρης λίστα των μελών της κριτικής επιτροπής φαίνονται στο https://www. digitalfinanceawards.gr/judges/#judges-banking .

Τα βραβεία Υπάρχουν έξι μεγάλες κατηγορίες βραβείων που θα δοθούν: • Digital Bank of the Year • Fintech of the Year • Digital Banking Provider of the Year • Digital Insurance Company of the Year • Insurtech of the Year • Digital Insurance Provider of the Year Αλλά και βραβεία σε επιμέρους εξειδικευμένες κατηγορίες όπως: Για τον τομέα τουDigital Banking: Digitalized Products / Retail Banking / Corporate Banking / Asset-Investment-Wealth Management-Wealthtech / Sustainability-Governance-Risk & Regulatory Compliance / Payments / Customer First / Best People Performance Initiatives / Best Financial Performance Initiatives / Process & Technology / Ecosystem / Digital Banking Miscellaneous Για τον τομέα τουDigital Insurance: Digitalized Products / Digital Presence / Customer First / Sustainability, Governance, Risk & Regulatory Compliance / Best People Performance Initiatives / Best Financial Performance Initiatives / Process & Technology / Ecosystem / Digital Insurance- Miscellaneous Υποβολή Υποψηφιοτήτων ως τις 12.11.2021. Πληροφορίες στο: digitalfinanceawards.gr ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

presents

16o

www.itdirectorsforum.gr

IT Directors Forum Driving Business Growth in the post-COVID digital era

∙ ∙

26 10 2021 Live Online & Interactive

Το IT Leadership και ο επιτελικός ρόλος των CIOs επηρεάζει καταλυτικά τον στρατηγικό επιχειρησιακό σχεδιασμό στην μετα-covid εποχή, όπως και στις νέες περιβαλλοντικές επιταγές που οδηγούν στην υιοθέτηση του Sustainable IT με στόχο βιώσιμα μοντέλα για την δημιουργία επιχειρηματικής αξίας.

SPEAKERS

Angeliki Dedopoulou

Γιώτα Παπαρίδου

Chair of the Digital Inclusion Working Group of GeSi, Senior Manager EU Public Affairs Huawei

President of the Board of Directors, SEPE (Federation of Hellenic ICT Enterprises)

Ευάγγελος Νικολαϊδης Information Technology Director, Galenica

Prof. Χρήστος Ξενάκης

Στάθης Ανάγνου

Department of Digital Systems, University of Piraeus

Group CIO, Motodynamics

Dr. Ξενοφών Λιαπάκης Vice President, Chief Technology & Information Officer of PeopleCert, Chairman of Hellenic CIO Forum, Board member of Euro.digital

George Marinos Digital Transformation, National Bank

Ιωάννης Παπίδης

Dimitrios Patsos

Ευάγγελος Πελεκάνος

Ηλίας Σκορδάς

Ιωάννης Τσαβδαρίδης

Αλέξανδρος Ζιώμας

Chief Technology and Business Change Officer

President, (ISC)2 Hellenic Chapter

CIO, Ellaktor Group

Research Director, Global Link

Chief Information & Digital Officer, Epirus Bank

Director, IT&T Business Unit, Athens International Airport

ΧΡΥΣΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ

ΜΕΓΑΛΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ

ΧΟΡΗΓΟΣ

ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Συμμετοχές: Χαρά Κατσαρού Τ: +30 210 6617777 (ext. 233) M: 6951 007 127, Ε: xkatsarou@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος Τ: +30 210 6617 777 (ext. 322), Ε: tthomos@boussias.com | Λίζα Αντωνιάδη Τ: +30 210 6617 777 (ext. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com | Περιεχόμενο: Βίκυ Παυλάτου Τ: +30-6943627371, Ε: pavlatou@boussias.com

Official Publication

REPORT Τoυ Γ Ι Α Ν Ν Η Ρ Ι Ζ Ο Π Ο ΥΛ Ο Υ

Η νέα γενιά εκπαιδεύεται στο FinTech Πανεπιστήμια, κολλέγια και σχολές στην Ελλάδα και την Κύπρο προσπαθούν να καλύψουν με σεμινάρια, κύκλους μαθημάτων και επιμόρφωση για κάθε ενδιαφερόμενο και κάθε επίπεδο, το σημαντικό έλλειμμα γνώσης σχετικά με τη ραγδαία αναπτυσσόμενη χρηματοοικονομική τεχνολογία, που διεκδικεί ολοένα μεγαλύτερο μέρος στην καθημερινότητά μας.

Ε

νδιαφέρεστε για FinTech, είπατε; Κι από αυτό έχουμε, αλλά σε μικρή ποσότητα, ακόμα – βλέπετε, είναι πολύ καινούριο…» Κάπως έτσι είναι, όντως, τα πράγματα στην «αγορά» της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, όπου καταφεύγουν όσοι και όσες θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους επί παντός του επιστητού. Το FinTech δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτόν τον κανόνα, παρότι «πολύ καινούριο» ή μάλλον ακριβώς γι’ αυτό – τα συνήθως βραδυκίνητα curricula των πανεπιστημιακών σχολών δυσκολεύονται να ανταποκριθούν άμεσα στις ταχύτατες αλλαγές της αγοράς, εντάσσοντας στα κανονικά προγράμματά τους μαθήματα τα οποία εστιάζουν στις πραγματικές και σύγχρονες ανάγκες της, επομένως στα «θέλω» (ή, πιο σωστά, στα «χρειάζομαι») κάθε αποφοίτου. Πολύ περισσότερο, όταν δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με αποφοίτους σε αναζήτηση της πρώτης δουλειάς τους, αλλά και με μεγαλύτερους σε ηλικία επαγγελματίες οι οποίοι βρίσκονται ξαφνικά αντιμέτωποι με την εξ ανάγκης επέκταση του γνωστικού τους αντικειμένου προκειμένου να καλύψουν τα όποια κενά, να διατηρήσουν τη DIGITAL FINANCE

50

θέση τους και να συνεχίσουν την καριέρα τους - κενά τα οποία, συχνά-πυκνά, δεν μπορούν να καλυφθούν μονάχα από ένα εσωτερικό σεμινάριο μερικών ωρών. Η χρηματοοικονομική τεχνολογία, άλλωστε, εξελίσσεται σχεδόν από ώρα σε ώρα και θα συνεχίσει να το κάνει, καθώς όλες οι δραστηριότητές μας -των οικονομικών ζητημάτων μη εξαιρουμένων, ειδικά καθώς προστίθενται νέες δυνατότητες, όπως αυτές που φέρνει η αξιοποίηση του Blockchain- περνούν σταδιακά στον χώρο του Διαδικτύου, της πανδημίας βοηθούσης. Κι αυτό είναι κάτι που το έχουν αποδεχτεί όλοι οι εμπλεκόμενοι στο τραπεζασφαλιστικό οικοσύστημα ή, αν το θέλετε και στη lingua franca των ημερών μας, financial ecosystem.

Το τυπικό σκέλος των ΑΕΙ και όχι μόνο… Μεγάλη και επείγουσα, λοιπόν, η ανάγκη εκπαίδευσης και επιμόρφωσης για όλους - εργαζόμενους και στελέχη επιχειρήσεων ή οργανισμών, από τη μια, καταναλωτών / πελατών από την άλλη, ιδιαίτερα δε των πρώτων που πρέπει να ενημερώσουν και ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

να εκπαιδεύσουν τους δεύτερους, αν θέλουν να βελτιώσουν τη σημερινή τους σχέση. Κι αυτό, είναι εύκολο να το λες, αλλά δύσκολο να το κάνεις, καθώς οι ευκαιρίες είναι μετρημένες. Όσα θα διαβάσετε στη συνέχεια, από πλευράς δυνατοτήτων σε πανεπιστημιακό επίπεδο, μετριόνται στα δάκτυλα και μάλλον δεν μας έχουν διαφύγει πολλά. H έρευνα έγινε στο διαδίκτυο και στη συνέχεια προσπαθήσαμε να επαληθεύσουμε τα ευρήματα από πηγές της αγοράς. Ας τα πάρουμε από την αρχή, λοιπόν: • Το ΕΚΠΑ προσφέρει τρία Προγράμματα Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης, σχετικά με FinTech. Στον πρώτο, με τίτλο FinTech & Digital Transformation at Financial Services, εισηγητές είναι δυο γνωστά ονόματα, στον χώρο του ελληνικού FinTech, ο Σωτήρης Συρμακέζης και ο Δημήτρης Λιτσικάκης. Η διάρκεια του Προγράμματος είναι 4 μήνες (90 ώρες) και το κόστος 520 €. Το δεύτερο πρόγραμμα, με εισηγητή τον ηλεκτρ. Μηχανολόγο & μηχανικό Η/Υ, Γιάννη Βλάχο, εστιάζει στο Blockchain και την ανάπτυξη αποκεντρωμένων εφαρμογών. Η διάρκειά του είναι 4 μήνες (90 ώρες) και το κόστος 550 €. Ο ίδιος είναι, επίσης, εισηγητής του προγράμματος Blockchain & Energy, με διάρκεια 4 μήνες (117 ώρες) και κόστος 570 €. Περισσότερα στα https:// elearningekpa.gr/courses/digital-transformation-in-financialservices, https://elearningekpa.gr/courses/blockchain-developer και https://elearningekpa.gr/courses/blockchain-and-energy.

• Το Πάντειο σε συνεργασία με το ΚΕΒΙΔΙΜ του προσφέρει Πρόγραμμα Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης με αντικείμενο Τα Οικονομικά του Blockchain, με επιστημονικό υπεύθυνο τον αναπλ. Καθηγητή, Νίκο Δασκαλάκη. Περιλαμβάνει, επίσης, εισαγωγή στα κρυπτονομίσματα, έχει διάρκεια 2 μήνες (23 ώρες) και κόστος 335 €.. Περισσότερα στο https://kedivim.panteion. gr/index.php/programmata-spoudwn/blockchain-financeintroduction-to-cryptos • Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου προσφέρει, από την πλευρά του, ένα πρόγραμμα ασύγχρονης και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, σχετικά με την Τεχνολογία του Blockchain. Η διάρκειά του είναι 3 μήνες (130 ώρες), το κόστος του 450 € και ακαδημαϊκός υπεύθυνος είναι ο καθ. Σπύρος Κοκολάκης. Στο πλαίσιο του προγράμματος, γίνεται και δωρεάν εκμάθηση της γλώσσας προγραμματισμού Python. Περισσότερα στο https://elearn-aegean. gr/product/blockchain-technology/ • Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας προσφέρει ένα Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών, που καλύπτει Χρηματοοικονομικά & Τραπεζική (MSc in Finance & Banking), με υπεύθυνο τον καθ. Ν. Τοπάλογλου. Η διάρκειά του είναι 3 εξάμηνα και το κόστος φτάνει τα 5400 €. Περισσότερα στο https://www. dept.aueb.gr/el/financeandbanking • Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο προσφέρει το δικό του Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, με αντικείμενο την Τραπεζική, τη Χρηματοοικονομική και τη Χρηματοοικονομική Τεχνολογία. Υπεύθυνος είναι ο καθ. Δημ. Βασιλείου και η φοίτηση είναι διετής, με συνολικό κόστος 3250 €. Περισσότερα στο https://www.eap.gr/education/postgraduate/annual/ banking/ • Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στο FinTech προσφέρει, τέλος, και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στην Κομοτηνή. Η διάρκειά του είναι είτε 12 είτε 24 μήνες (ανάλογα με τις ώρες παρουσίας / εβδομάδα), το κόστος φτάνει τα 4850 € DIGITAL FINANCE

51

και το Διδακτικό Προσωπικό περιλαμβάνει έξι καθηγητές και πέντε εξωτερικούς επιστ. συμβούλους (εκ των οποίων οι δυο ξένοι). Περισσότερα στο https://fintech.econ.duth.gr/ Εκτός ελληνικών πανεπιστημίων, πλατιά αναγνώριση έχει η δουλειά του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (UNIC) στον χώρο του FinTech, που προσφέρει διά ζώσης και εξ αποστάσεως Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών εστιασμένο στο Blockchain και τα ψηφιακά νομίσματα. Η διάρκειά του είναι 3 εξάμηνα, προσφέρει πολλές υποτροφίες και περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στο https://www.unic.ac.cy/blockchain/msc-digitalcurrency/

…και το άτυπο, πλην ευπρόσιτο οικοσύστημα Αν αφήσουμε στην άκρη τις λιγοστές διαθέσιμες «τυπικές» πανεπιστημιακές σπουδές, με παρακολούθηση είτε δια ζώσης είτε εξ αποστάσεως, το οικοσύστημα έχει να προσφέρει πολλές μορφές άτυπης και προσιτής σε πολλούς, πλην αποσπασματικής και συχνά εξειδικευμένης ανάλογα με την ιδιότητα και τους σκοπούς του παρέχοντος, επιμόρφωσης. Μια στοχευμένη έρευνα στην αγορά έδειξε ότι «εκεί, έξω» υπάρχει αρκετή ανοικτή και «ελεύθερη βαρών» πληροφορία σχετικά με FinTech. Για παράδειγμα, μπορείτε να αναζητήσετε υλικό πάνω σ’ αυτό το αντικείμενο στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών και δράσεων Finquest της Alpha Bank, Business Seeds της Εθνικής Τράπεζας και egg/ Corallia της Eurobank. Επίσης, στα meetups που εστιάζουν στον χώρο του Blockchain και του Fintech, ενώ στους ίδιους χώρους κινείται και ο κόμβος καινοτομίας της Τράπεζας της Ελλάδος, του οποίου ο συμβουλευτικός ρόλος ενισχύεται με την ύπαρξη προηγμένου “sandbox”, για υψηλού επιπέδου δοκιμές και προσομοιώσεις. Γνώσεις μπορεί, επίσης, να πάρει κανείς από ερευνητικούς φορείς, όπως το γνωστό για τις επιδόσεις του στον χώρο του ηλεκτρονικού επιχειρείν, ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου, ενώ στοιχεία για FinTech (αν και με μοιραία προϊοντικό χαρακτήρα) θα βρει σ’ όλα τα μεγάλα ονόματα της αγοράς, που ασχολούνται μ’ αυτό, από τη Microsoft και τη SAP ως την Amazon, την Apple και τη Google, χωρίς να ξεχνάμε τις μεγάλες συμβουλευτικές εταιρίες, όπως οι Accenture, KPMG, Boston Consulting, CapGemini, Deloitte, EY κλπ. Τέλος, σημαντική βοήθεια, με συμβουλές και γενικότερη υποστήριξη βρίσκει κανείς και στα δυο μεγάλα ονόματα του χώρου των καρτών. Visa και MasterCard προσφέρουν σεμινάρια, mentoring και συμβουλευτική για FinTech σε ερευνητικές ομάδες που θέλουν να επαυξήσουν τις γνώσεις τους σ’ αυτό το αντικείμενο. Γενικά, καλό είναι να δημιουργηθεί κάποιος οργανισμός, ο οποίος θα συντονίζει την επιμόρφωση σ’ αυτόν τον εμπορικά «καυτό» τομέα, θα βλέπει τις ανάγκες, θα προτείνει λύσεις για την κάλυψη των κενών και -ενδεχομένως- θα έχει έναν συμβουλευτικό ρόλο στις δράσεις της Πολιτείας προς αυτή την κατεύθυνση.

Tο οικοσύστημα προσφέρει πολλές μορφές άτυπης επιμόρφωσης σε πολλούς ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

CLOUD COMPUTING AWARDS 2021

Cloud Computing Awards powered by Office Line Οι πρωταγωνιστές των Cloud Computing Awards powered by Office Line μιλούν στο Digital Finance για τις cloud πλατφόρμες και τα προϊόντα που ξεχώρισαν. Το υ Α Γ Γ Ε Λ Ο Υ Α Ν Δ Ρ Ε Ο Υ

Ε

ν μέσω πανδημίας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χρηματοοικονομικής αγοράς είναι κάτι περισσότερο από αναγκαίος, είναι, για την ακρίβεια, μια επείγουσα διαδικασία προκειμένου ο κλάδος να ανταπεξέλθει στις ψηφιακές απαιτήσεις. Το cloud βρίσκεται στην κορωνίδα αυτού του μετασχηματισμού αφού η πολλαπλότητα των χρήσεων του το καθιστά

αναπόσπαστο κομμάτι της τεχνολογικής εξέλιξης και ανάπτυξης, που δίνει στις λειτουργίες των χρηματοοικονομικών οργανισμών την ευκολία και την αμεσότητα που χρειάζεται η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών τους. Στα πλαίσια αυτά, η Boussias διοργάνωσε τα πρώτα Cloud Computing Awards powered by Office Line, στα οποία αναδείχθηκαν οι νικητές που παρείχαν το DIGITAL FINANCE

52

2021 τις καλύτερες λύσεις Cloud. Την πλήρη κάλυψη των βραβείων μπορείτε να την αναζητήσετε στο περιοδικό της Boussias, Netweek, ωστόσο εμείς εδώ στο Digital Finance αναδεικνύουμε τις λύσεις εκείνες που αφορούν άμεσα τον χρηματοοικονομικό κλάδο ενώ ζητήσαμε από τους βραβευθέντες να μας γράψουν δυο λόγια για τη βράβευσή τους.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Παναγιώτης Κουρής, Διευθ. Σύμβουλος, Office Line

«Ψηφιακός μετασχηματισμός και Cloud τεχνολογίες, δύο έννοιες που μπορούν να λειτουργήσουν μαζί με καλύτερο αποτέλεσμα, μόνο. Είναι πολύ σημαντικό να αναδεικνύουμε τους Οργανισμούς που αξιοποιούν τις Cloud τεχνολογίες, για να εφαρμόσουν λύσεις, οι οποίες θα ενεργοποιήσουν την ανάπτυξη της οικονομίας. Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι με αυτόν τον τρόπο θα «εκδημοκρατίσουμε» την τεχνολογία. Το Cloud έχει έρθει για να βοηθήσει τους οργανισμούς να αναπτύξουν τις υπηρεσίες τους, αλλά και να καταφέρουν να προβάλλουν, ακόμη περισσότερο, καινοτόμες λύσεις και εφαρμογές, που θα μπορέσουν να πάνε την κοινωνία μας στην επόμενη ημέρα και στο επόμενο βήμα. Είμαστε βέβαιοι ότι ο θεσμός των Cloud Computing Awards powered

by Office Line είναι ένας θεσμός που θα στοιχειοθετήσει τα επόμενα χρόνια τις βραβεύσεις και θα αναδείξει επιτυχημένα έργα και πρακτικές που εξελίσσουν τις επιχειρήσεις με βασικό γνώμονα την τεχνολογία και το Cloud Computing».

Oracle: Best Infrastructure-as-aService για το Oracle Academy Cloud Programme

Το Cloud δεν είναι πλέον μια τάση. Είναι μια πραγματικότητα η οποία αναπτύσσεται και εδραιώνεται ταχέως στην αγορά.

Η ανάγκη για την ανάδειξη βέλτιστων πρακτικών μέσω των πρώτων Cloud Computing Awards, είναι άλλη μία απόδειξη ότι οι τεχνολογίες cloud ήρθαν για να μείνουν. Η Oracle, διαθέτοντας ηγετική θέση στο χώρο των Cloud υπηρεσιών υποδομής, πλατφόρμας και εφαρμογών, δε θα μπορούσε να λείπει από αυτή τη γιορτή, στην οποία βραβεύτηκε για το δωρεάν, εκπαιδευτικό πρόγραμμά Oracle Academy και, πιο συγκεκριμένα, για το Cloud κομμάτι του προγράμματος, τόσο με το Platinum Cloud Computing Award συνολικά στην κατηγορία Infrastructure-as-a-Service όσο και με το Winner για την κατηγορία που αφορούσε δράσεις σχετικές με το IaaS. Αξιοποιώντας, στο πλαίσιο της της Εταιρικής Κοινωνικής Υπευθυνότητας της. εδώ και 25 χρόνια, την τεχνογνωσία και τους πόρους της, η Oracle βοηθάει στην εξέλιξη της εκπαίδευσης Πληροφορικής διεθνώς. Στόχος του Oracle Academy είναι να έχουν οι εκπαιδευτικοί Πληροφορικής όλων των βαθμίδων (από το Δημοτικό μέχρι και την Τριτoβάθμια), τους τεχνολογικούς και εκπαιδευτικούς πόρους που θα τους βοηθήσουν να εμπνεύσουν μαθητές από 10 ετών να αγαπήσουν τον προγραμματισμό, να αναπτύξουν δεξιότητες Πληροφορικής απαραίτητες για την καθημερινότητά τους αλλά και τις σπουδές τους, καθώς και να ενισχύσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες των φοιτητών της μεταδευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε να μπουν πιο γρήγορα και πιο προετοιμασμένες/οι στην αγορά εργασίας. Το Oracle Academy Cloud programme δίνει στους εκπαιδευτικούς και τους σπουδαστές τους δωρεάν για πάντα πρόσβαση σε cloud υπηρεσίες, όπως η πρώτη και μοναδική Αυτόνομη Βάση Δεδομένων, τα Virtual Machines και το storage της Oracle, καθώς και σε άλλες υπηρεσίες πλατφόρμας και υποδομής, ώστε να εξοικειωθούν οι φοιτητές με τις cloud τεχνολογίες που θα συναντήσουν στην αγορά εργασίας. Πρόκειται για ένα μοναδικό στον τομέα του Cloud εκπαιδευτικό πρόγραμμα ενίσχυσης δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών και σπουδαστών διεθνώς.

DIGITAL FINANCE

53

PK Data: Best SaaS Provider Award for the Insurance Industry για το HERMES Infodromio Cloud Platform

Σε μια εποχή όπου η σωστή πληροφορία και η ταχύτητα εξυπηρέτησης είναι ίσως οι πιο καθοριστικοί παράγοντες επιτυχίας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός κάθε πτυχής της αγοράς μοιάζει να είναι πλέον μονόδρομος. Με τον ασφαλιστικό κλάδο να αποτελεί αναπόσπαστο και απαραίτητο κομμάτι αυτής της αγοράς, ο σκοπός δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από την παροχή ολοκληρωμένων και επαγγελματικών υπηρεσιών με την ταυτόχρονη βελτίωση και επιτάχυνση των εσωτερικών ροών κάθε ενδιαφερόμενου μέρους. Η PKData & Infodromio Software, με την 20ετη τεχνολογική εμπειρία που διαθέτει στην έκδοση ασφαλιστικού λογισμικού, διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο στην κατεύθυνση αυτή. Μέσω καινοτόμων εργαλείων όπως την SaaS Cloud πλατφόρμα HERMES, δίνει τη δυνατότητα στον ασφαλιστικό κλάδο να εισέλθει δυναμικά στην ψηφιακή εποχή, προσφέροντας την ευελιξία να εισάγει όλες τις Front Office λειτουργίες μέσα στην πλατφόρμα ενώ ταυτόχρονα, μέσω της διασύνδεσης με το Back Office, να καταφέρνει να προσεγγίζει ολιστικά την παρεχόμενη υπηρεσία. Με τη δυνατότητα χρήσης του Λογισμικού ως Υπηρεσία, η πλατφόρμα προσφέρει διαδικτυακή συνδρομητική πρόσβαση σε χιλιάδες ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τα πιο σύγχρονα εργαλεία, με στόχο να προσφέρουν τις υπηρεσίες που όχι μόνο θα ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των ασφαλισμένων αλλά και που θα διευρύνουν αποδοτικά το χαρτοφυλάκιο τους. Τέλος, η πλατφόρμα HERMES πρωτοπορεί και μέσω του συστήματος HERMES Automation που

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

CLOUD COMPUTING AWARDS 2021

σε συνδυασμό με το E-pay DIAS DCT On Line το οποίο λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο με τις τράπεζες αλλά και το Back Office, επιτρέπει τη διαχείριση πιστωτικών ορίων αλλά κυρίως την άμεση εξόφληση συμβολαίων και ανανεωτηρίων όλων των κλάδων, κάνοντας την όλη διαδικασία πραγματικά εύκολη και αποδοτική για κάθε χρήστη.

PK Data: Cloud Insurance Project Award for the Insurance Industry για το HERMES Infodromio Cloud Platform at ΑΠΟΛΛΩΝ Α.Ε.

εισέρχεται στην ατομική του καρτέλα μέσω προσωπικών κωδικών πρόσβασης, όπου προβάλλονται όλα τα τελικά ασφαλιστικά προϊόντα όλων των κλάδων που έχει αγοράσει, ώστε να γνωρίζει ανά πάσα ώρα και στιγμή οτιδήποτε χρειάζεται. Αποτέλεσμα όλης αυτής της ψηφιακής καινοτομίας, είναι η ΑΠΟΛΛΩΝ Α.Ε. να απολαμβάνει σημαντικά οικονομικά και διαχειριστικά οφέλη, σημειώνοντας αύξηση κύκλου εργασιών ασφαλιστηρίων συμβολαίων, σημαντική μείωση λειτουργικών εξόδων, απλοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών, αύξηση της παραγωγικότητας και βελτίωση της συνολικής εμπειρίας του πελάτη.

DIS| Dynamic Integrated Solutions S.A.: Best Cloud Project (Banking) για το Microsoft Dynamics 365 Finance at Viva Απόδειξη της συνέπειας στο όραμα και την κουλτούρα της PKData & Infodromio Software αποτελεί η άκρως επιτυχημένη συνεργασία της με την ΑΠΟΛΛΩΝ Α.Ε. που εδώ και αρκετά χρόνια αποτελεί μια σταθερή, διαχρονική αξία. Στην ΑΠΟΛΛΩΝ Α.Ε. χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα HERMES πάνω στην οποία ενοποιήθηκαν όλες οι λειτουργίες της παραγωγικής διαδικασίας σε μια νέα Phygital CLOUD πλατφόρμα all in One, η οποία συγκεντρώνει όλες τις ροές εργασιών σε ένα φιλικό, άκρως διαδραστικό περιβάλλον. Οι Β2Β και B2C υπηρεσίες αλληλενεργούν και ενώνουν όλο το οικοσύστημα μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών, ασφαλιστικών διαμεσολαβητών και του τελικού καταναλωτή, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη όλες τις οδηγίες του Κανονιστικού Πλαισίου, του πλαισίου IDD και φυσικά τους κανόνες που επιβάλει o Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Δεδομένων. Ταυτόχρονα, το απόλυτα φιλικό προς τον χρήστη περιβάλλον της πλατφόρμας επιτρέπει τη σύνδεση στην εφαρμογή ακόμη και μέσω των λογαριασμών κοινωνικής δικτύωσης. Ο άμεσος καταναλωτής, έχει επίσης τη δυνατότητα να

Το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Best Cloud Project στον τομέα του Banking κέρδισε η DIS με το Microsoft Dynamics 365 Finance & Supply Chain Management, έργο – καταλύτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της VIVA. Η συγκεκριμένη υλοποίηση εξασφάλισε στον ηγέτη του Fintech την ενοποίηση όλων των λειτουργιών στο σύνολό τους, από το Finance μέχρι το Sales και HR Management μέσω μιας ενιαίας, ευέλικτης και επεκτάσιμης πλατφόρμας, state-of-the-art τεχνολογιών, που προσέφερε πλήρη εικόνα συνολικά στην εταιρεία και συνέβαλε στην αύξηση της παραγωγικότητας του προσωπικού. Πρόκειται για μία νέα εποχή στον χρηματοπιστωτικό τομέα, με την DIS να έχει εκπονήσει το project απρόσκοπτα εντός μόλις 2 ετών, και για τις 23 χώρες, στις οποίες δραστηριοποιείται η VIVA, αναπτύσσοντας και το localization της DIGITAL FINANCE

54

λύσης, προσαρμόζοντάς τη στις εγχώριες λογιστικές και φορολογικές απαιτήσεις.

H μετάβαση της εταιρείας στο cloud τής προσέφερε τη δυνατότητα να μειώσει τα εμπόδια για καινοτομία, να κλιμακώσει τις υπηρεσίες προς τους πελάτες και να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα με νέες υπηρεσίες και δυνατότητες, οδεύοντας ολοταχώς προς το business agility και προσφέροντας μια ολιστική εμπειρία omni-channel, μέσα από όλα τα διαθέσιμα κανάλια, εκμεταλλευόμενη την ΑΙ τεχνολογία, τα real-time insights και το Power BI. Όντας η μοναδική Ελληνική εταιρεία-συνεργάτης της Microsoft μέχρι σήμερα, που κατέχει πιστοποίηση επιπέδου Gold στα Cloud Business Applications και έχοντας εκπονήσει περισσότερα από 10 μεγάλα ERP έργα στο cloud μέχρι σήμερα, η DIS αξιολόγησε τις προκλήσεις που αντιμετώπιζε η VIVA και ανέλαβε τον ακριβή σχεδιασμό της λύσης, αντλώντας τη μέγιστη δυνατή τεχνογνωσία των συμβούλων υλοποίησης απέναντι στην πολυπλοκότητα των απαιτήσεων και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της εταιρείας.

DIS| Dynamic Integrated Solutions S.A.: Cloud Provider of the Year

Η καινοτομία, η βαθιά γνώση των best business practices και η εξειδίκευση της DIS έλαβαν την ύψιστη αναγνώριση, χαρίζοντας στον ηγετικό System Integrator της εγχώριας αγοράς 10 διακρίσεις συνολικά και το κορυφαίο βραβείο Cloud Provider of the Year. Η DIS, Gold Partner της Microsoft και βραβευμένη ως ο καλύτερος συνεργάτης στα Dynamics 365 business applications στην Ελλάδα, προωθεί τον ψηφιακό επιχειρησιακό μετασχηματι-

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

σμό, υλοποιώντας λύσεις σχεδιασμένες για το cloud. Με γνώμονα την αύξηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος των πελατών της και υποστηρίζοντάς τους σε κάθε πρόκληση, η DIS τούς προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Με ηγετική παρουσία 38 ετών στην Eλληνική αγορά, η ομάδα της DIS αποτελείται από εξειδικευμένους και άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες, ενώ η ίδια η εταιρεία επενδύει διαχρονικά στη συνεχή εκπαίδευση και πιστοποίησή τους σε τεχνολογίες αιχμής, κατέχοντας συνολικά περισσότερες από 200 πιστοποιήσεις. Έχοντας ως βασική της προτεραιότητα το να προσεγγίζει τους στόχους των πελατών της και να τους στηρίζει σε κάθε τους βήμα προς την επίτευξη αυτών, και παράλληλα, έχοντας επενδύσει εγκαίρως στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων με τις λύσεις Microsoft Dynamics 365, η DIS παραμένει στην πρώτη γραμμή τη στιγμή που οι οργανισμοί τη χρειάζονται περισσότερο από ποτέ. Μέχρι σήμερα, η εταιρεία έχει εκπονήσει περισσότερα από 70 Microsoft Dynamics 365 έργα σε μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η Alfa Pastry, η Praktiker Hellas, η Kiosky’s, η AHI Carrier, Mellon Group, Olympia Group, κ.ά., εκ των οποίων αρκετά είναι στο cloud και βασισμένα στο SaaS μοντέλο. Συγκεκριμένα, η κορυφαία διάκριση Cloud Provider of the Year ήρθε να επισφραγίσει τα οφέλη του μεγάλου cloud native ERP, τα οποία απολαμβάνουν ηγέτες της ελληνικής αγοράς, και συνοψίζονται στη βελτιστοποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων μέσω της ΑΙ τεχνολογίας, των real-time insights και του Power BI και την αύξηση της παραγωγικότητας, διαμέσου της all-in-one πλατφόρμας της Microsoft. Παράλληλα, επιστεγάστηκε η τεχνογνωσία της DIS ως προς την υλοποίηση του Dynamics 365 HR και Sales. Μια αναγνώριση που πιστοποιεί, τόσο τη φύση του talent cloud native software, το οποίο εκσυγχρονίζει και ενισχύει τις HR διαδικασίες, όσο και τον άριστο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της λύσης που

πραγματοποίησε η DIS. Επιπρόσθετα, ο κορυφαίος αυτός τίτλος ήρθε να πιστοποιήσει τη συμβολή της DIS στις ομάδες πωλήσεων εταιρειών- κολοσσών, να παρακολουθούν ακόμα και τον πιο πολύπλοκο κύκλο πώλησης, να εστιάζουν στα σωστά leads, να ενισχύουν τις υπάρχουσες πελατειακές σχέσεις και να χτίζουν νέες, βελτιστοποιώντας τις προβλέψεις κόστους και τζίρου, μέσω της υλοποίησης του Dynamics 365 Sales.

InfoQuest Technologies: Best Platform-as-a-Service για το Quest on Cloud

Η ανάδειξη του Quest On Cloud ως καλύτερη Platform-as-a-Service δεν αποτελεί έκπληξη, αφού η αγορά φαίνεται ότι έχει ήδη διακρίνει τις πρωτοπόρες υπηρεσίες της πλατφόρμας, η οποία διευκολύνει αποτελεσματικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό τόσο των τελικών πελατών-επιχειρήσεων, όσο και του δικτύου μεταπωλητών (partners και resellers) της αγοράς τεχνολογίας.

To Quest on Cloud είναι μία «αρθρωτή» πλατφόρμα που μπορεί να αυξηθεί και να επεκταθεί ανάλογα με τις ανάγκες κάθε επιχείρησης, η οποία χρησιμεύει στην πώληση cloud υπηρεσιών και αποτελεί μία μοναδική προσπάθεια για την ελληνική αγορά, έχοντας επιτύχει μέση ετήσια ανάπτυξη της τάξεως του 180% τα τελευταία 5 χρόνια, φθάνοντας έτσι στην 1η θέση της αγοράς διανομής υπηρεσιών και προϊόντων Cloud. Το ξεχωριστό χαρακτηριστικό της είναι ότι πρόκειται για μία ανοικτή πλατφόρμα ό-που όλοι επικοινωνούν με όλους, με αποτέλεσμα κάθε «πωλητής» να μπορεί να είναι και «πελάτης», κάθε «πελάτης» και «προμηθευτής» κ.ο.κ. Παράλληλα, προσφέρει μια σειρά από εργαλεία όπως: προσφέροντας εργαλεία όπως: DIGITAL FINANCE

55

• Αυτοματισμούς • On boarding • Διαχείριση συνδρομών • Τιμολόγηση και χρεώσεις • Διαχείριση πρόσβασης • Συντήρηση καταλόγου υπηρεσιών (service catalogue) • Διαχείριση ordering • Provisioning • Reporting και business development Αξίζει να σημειωθεί ότι κάθε χρήστης της πλατφόρμας www.QuestonCloud. com έχει στη διάθεσή του, έτοιμες προς χρήση ή μεταπώληση, τις σημαντικότερες Cloud υπηρεσίες στον κόσμο, όπως για παράδειγμα οι λύσεις Azure, Office 365 και Microsoft 365 της Microsoft, η νο1 πλατφόρμα ψηφιακών υπογραφών στον κόσμο, DocuSign, οι πρωτοποριακές λύσεις Watson της ΙΒΜ, προηγμένες λύσεις security της Cisco και της Kaspersky, υπηρεσίες backup από τη Veeam και τη Veritas και πολλές άλλες.

“Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός αποτελεί µια διαδικασία που θα πρέπει να ακοlουθήσουν όλοι οι οργανισµοί ανεξαρτήτως µεγέθους και τοµέα δραστηριότητας. Σε αυτή τη διαδροµή συµµετέχουν ενεργά, εξειδικευµένα στελέχη καθώς και έµπειροι συνεργάτες που θα συµβάλουν αποφασιστικά στην επίτευξη του επιδιωκόµενου αποτελέσµατος. Τέτοιες ήταν οι φετινές συµµετοχές στο διαγωνισµό και οφείλω να εκφράσω την απόλυτη ικανοποίησή µου αλλά και της επιτροπής για τα έργα και τις προτεινόµενες πρακτικές και λύσεις. Το µέλλον είναι εδώ, που µε ασφαλή πρωτίστως τρόπο, υπόσχεται µεταρρυθµίσεις που θα βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών, εξυπηρετώντας πληρέστερα τον πελάτη και συνάµα παρέχοντας στρατηγικό πλεονέκτηµα στους πρωτοπόρους.”

Καθηγητής Ιωάννης Φιλιππόπουλος, Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής Αξιολόγησης

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

S TA R T U P C O R N E R

Μαθήματα cyber security από hackers Mια ιδέα για ένα προσωπικό «πεδίο βολής» hacking εξελίχθηκε σε μια πετυχημένη ελληνική startup και από αυτή στη μεγαλύτερη παγκόσμιας εμβέλειας πλατφόρμα εκπαίδευσης στην κυβερνοασφάλεια για ιδιώτες και εταιρείες. Το υ Β Α Γ Γ Ε Λ Η Β Α Γ Γ Ε Λ ΑΤ Ο Υ

O

Χάρης Πυλαρινός, ιδρυτής και CEO της πετυχημένης startup, Hack the Box, επιβεβαιώνει ότι οι καλύτερες ιδέες ξεκινάνε από κάτι απλό. Στην προκειμένη περίπτωση από την ανάγκη που είχε ο ίδιος να δοκιμάζει τις ικανότητες του σαν cybersecurity professional, σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον. «Σε όλη μου την καριέρα οι περισσότερες γνώσεις που απέκτησα ήταν από στιγμές που δεν ήξερα τι να κάνω και πως να προχωρήσω παρακάτω.

Αυτό είναι που το Hack the Box «αναγκάζει» τους χρήστες του να κάνουν, αντί να τους πάρει από το χέρι, ή να τους καθοδηγεί. Τα Hacking Labs μας τους πετάνε στα βαθιά, όπου ή κολυμπάς ή βυθίζεσαι. Δεν κολυμπάνε όλοι, αλλά όσοι τα καταφέρουν έχουν την ευκαιρία να ακονίσουν τα skills τους εν δράση», εξηγεί. Τελικά δεν ήταν ο μόνος εκεί έξω που είχε την ίδια ανάγκη και έτσι το Hack the Box εξελίχθηκε σε κάτι παραπάνω από μια πλατφόρμα «δοκιμαστικό DIGITAL FINANCE

56

σωλήνα» hacking. Μιας και ο ίδιος ήθελε να ενώσει γύρω από αυτό ανθρώπους με παρόμοιες ιδέες, που να ανταλλάσσουν μεταξύ τους γνώση, δημιουργώντας μια κοινότητα, γύρω από μια μεγάλη δεξαμενή γνώσης, στην οποία μπορείς να μαθαίνεις και να προοδεύεις συνεχώς.

The “Hack the Box” experience Έτσι, αυτή τη στιγμή, το Hack the Box εκπαιδεύει κάποιους από τους καλύτε-

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ρους χάκερ του κόσμου σε μια online εκπαιδευτική πλατφόρμα και μια διαρκώς αναπτυσσόμενη κοινότητα hacking που έχει φτάσει τα 650.000 μέλη. Εξασκούνται και αναβαθμίζουν τις ικανότητες τους στην κυβερνοασφάλεια, μέσα από μια hands on εκπαιδευτική διαδικασία, στο ρυθμό που ο καθένας επιλέγει, σε μορφή παιχνιδιού. Μέσα από εκατοντάδες διαρκώς ενημερωμένων «εικονικών εργαστηρίων hacking» και μια πληθώρα διαδραστικών μαθημάτων στην HTB Academy. Αποστολή του Hack the Box όμως είναι και να αναβαθμίσει και τις ικανότητες κυβερνοασφάλειας κάθε επαγγελματία και οργανισμού στον κόσμο, κάνοντας την εκπαίδευση στο cyber security προσβάσιμη σε όλους. Το Hack the Box από το 2017 έλαβε αρχικά seed investment, ενός συν δύο στη συνέχεια εκατομμυρίων από την Marathon Capital Ventures και από τον Απρίλιο είναι στον πρώτο γύρο (Series A) χρηματοδότησης, με μέχρι σήμερα ύψος χρηματοδότησης 10,6 εκατ. δολάρια. Δουλεύει με εκατοντάδες εταιρείες, πολλές από τις οποίες στη λίστα Fortune 100 και 500 και έχει φτάσει τους 100 υπαλλήλους (50% των οποίων δουλεύουν εκτός Ελλάδας), με γραφεία σε Αθήνα, Λονδίνο και Κεντ, ενώ παράλληλα ενισχύει την παρουσία της στις ΗΠΑ και έχοντας πιάσει ρυθμό ανάπτυξης 100% από τον Ιούλιο του 2020.

To Password της Eπιτυχίας Αναπόφευκτα αναρωτιόμαστε για το μυστικό αυτής της επιτυχίας, αλλά ο Χάρης Πυλαρινός έχει ήδη καταλήξει. «Δύο παράγοντες: Πρώτα από όλα η πλατφόρμα απάντησε στις ανάγκες του industry, για διαρκή, αυτοπροσδιοριζόμενη, πρακτική και ελκυστική αναβάθμιση ικανοτήτων. Από τη στιγμή που κάλυψε αυτή την ανάγκη, οι άνθρωποι άρχισαν να συζητάνε για αυτό. Είμαστε περήφανοι για την κοινότητα ομοϊδεατών και επαγγελματιών του cyber security που δημιουργήσαμε, που συμμετέχουν στις πλατφόρμες μας για να μάθουν, να δικτυωθούν, να ανταλάξουν ιδέες και μεθόδους, να ανακαλύψουν πράγματα και να αποκτήσουν ικανότητες, αλλά ακόμα και να βρουν δουλειά. Δεύτερον, η αφοσίωση της ομά-

δας μας στην ποιότητα του προϊόντος και τη γρήγορη ανάπτυξη καινοτομιών, στην εκπαίδευση, στο hacking, αλλά και στην παροχή μιας state-of-the-art πλατφόρμας που εξασφαλίζει θετική και διαισθητική εμπειρία στους “παίκτες” της».

Τι γίνεται με τον χρηματοοικονομικό τομέα; Όταν μιλάμε με ανθρώπους του οικονομικού τομέα, οι μεγαλύτερες προκλήσεις τους είναι τα legacy συστήματα και τεχνολογίες τους. Κάποιοι οικονομικοί οργανισμοί έχουν μηχανήματα τόσο παλιά που δεν μπορούμε να κάνουμε security patch στο software ή έχουν ακόμα hard coded passwords. Επίσης το Dark Web έχει δώσει την ευκαιρία σε κυβερνοεγκληματίες και ομάδες APT (advanced persistent threats) να σχεδιάζουν επιθέσεις, να αναγνωρίζουν στόχους, να αγοράζουν exploit kits, ευαίσθητα δεδομένα και malware, διευκολύνοντας το κυβερνοέγκλημα. Είναι σημαντικό ότι στο Hack the Box μαθαίνουμε τους ανθρώπους πως σκέφτονται και δρουν οι πιο εξελιγμένοι των κυβερνοεγκληματιών, ώστε να προλαμβάνουν και απενεργοποιούν τις τεχνικές που θα χρησιμοποιήσουν στο μέλλον, εναντίον τους».

Στην αγορά του Cyber Security H πρώτη ερώτηση που φαίνεται «περίπλοκη και απαιτητική» στον Χάρη Πυλαρινό είναι για την παγκόσμια αγορά κυβερνοασφάλειας αυτή της στιγμή. Μας την περιγράφει να μεγαλώνει σταθερά, χρόνο με το χρόνο, ακόμα και την περίοδο της πανδημίας. Παραθέτει την αναφορά της Mordor Intelligence για το 2021-2026, όπου η αγορά cyber security ήταν 156,24 δις δολάρια το 2020 και προβλέπεται να φτάσει τα 352,25 δις ως το 2026, με μικρό τμήμα να ξοδεύεται σε antivirus απλών χρηστών και τη μερίδα του λεόντος να πηγαίνει στην ασφάλεια επιχειρήσεων. Εταιρείες κάθε μεγέθους και τομέα αντιλαμβάνονται τις καταστροφικές συνέπειες των κυβερνοαπειλών, από τις επιθέσεις ransomware και παραβίασης δεδομένων τους, αλλά και τη σημασία της κατανομής του cyber security budget τους σε software, hardware, υποδομές DIGITAL FINANCE

57

Κάποιοι οικονοµικοί οργανισµοί έχουν µηχανήµατα τόσο παλιά που δεν µπορούµε να κάνουµε security patch στο software ή έχουν ακόµα hard coded passwords ΧΑΡΗΣ ΠΥΛΑΡΙΝΟΣ Founder and CEO at Hack The Box

όπως οι cloud providers και συστήματα networking. Αλλά την ίδια στιγμή μαθαίνουν πόσο κρίσιμο είναι να επενδύουν σε ανθρώπους με εκπαίδευση στην κυβερνοασφάλεια. Γιατί τελικά ακόμα και οι χειρότερες κυβερνοεπιθέσεις περιλαμβάνουν τον ανθρώπινο παράγοντα, σε πολλαπλά στάδια της αλυσίδας των κυβερνοχτυπημάτων. Σε αυτό το σημείο το Hack the Box προσφέρει υπηρεσίες εκπαίδευσης κυβερνοασφάλειας ειδικά σχεδιασμένες για επιχειρήσεις. «Ηγέτες της αγοράς όπως οι Electronic Arts, Siemens και Deloitte έχουν ήδη ωφεληθεί από τον τρόπο που διδάσκουμε επαγγελματίες του ΙΤ να σκέφτονται “outside the box” και με τη φιλοσοφία του hacker. Προσθέτουμε συνεχώς νέα εικονικά συστήματα για να εξασκούν τα cyber skills τους, διαδραστική εκπαίδευση μέσω της HTB Academy for Business και εκπαίδευση μέσω παιχνιδιών, ειδικά σχεδιασμένα για στελέχη του επιχειρηματικού IT, όπως το Business CTF που οργανώσαμε τον Ιούλιο του 2021» διευκρινίζει.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

EMERGING TECH

Ο κακός μας ο καιρός κι άλλες ιστορίες τρόμου…

O Γιάννης Ριζόπουλος γράφει για την πράσινη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Α

υτόν τον μήνα, ο τίτλος της στήλης ίσως θα έπρεπε να είναι Emerging Dangers (ή και Emerging Catastrophes) αντί για Emerging Tech, αλλά είπα να μη φανώ εξαρχής απαισιόδοξος. Παρόλα αυτά, το πρόβλημα με την κλιματική κρίση όχι μόνο παραμένει, αλλά έχει αρχίσει πιά να μας δείχνει για τα καλά τα «δόντια» του. Οι φυσικές καταστροφές διαδέχονται η μια την άλλη, συχνά μας πλήττουν πολλές μαζί, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά παντού στον κόσμο. Και, φυσικά, πέρα από τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται, τον πόνο και το χάος που προκαλούν, το τεράστιο κόστος για την αποκατάσταση των προβλημάτων (αν και όταν αυτό είναι δυνατό, έστω και σε βάθος χρόνου), αργά ή γρήγορα θα έλθει η ώρα του «ταμείου». Κάποιος (εμείς, δηλαδή, ποιος άλλος;) θα κληθεί να πληρώσει, άρα πρέπει να πάρουμε εγκαίρως τα μέτρα μας. Αυτό ακριβώς ξεκίνησε να κάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που ετοιμάζεται για τα χειρότερα. Το δήλωσε η ίδια η Christine Lagarde στο πλαίσιο πρόσφατης συζήτησής της με τον ιδρυτή του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός, Klaus Schwab, που δημοσιεύτηκε στο ΤΙΜΕ, τονίζοντας πως το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ υιοθέτησε ομόφωνα νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, την οποία συναρτά πλέον με τη νομισματική πολιτική της. «Υπάρχουν κάποιοι παραδοσιακοί στοχαστές που πιστεύουν ότι οι Κεντρικές Τράπεζες πρέπει να μένουν μακριά από τέτοια θέματα (όπως η κλιματική κρίση), εστιάζοντας αποκλειστικά στον πληθω-

ρισμό και τη σταθερότητα των τιμών. Εγώ διαφωνώ ριζικά!» εξομολογήθηκε. Και δεν είναι η πρώτη φορά που παίρνει αυτή τη θέση: πέρυσι τον Ιούλιο είχε τονίσει, μιλώντας στους Financial Times, ότι οι πολιτικές κι όλες οι δραστηριότητες της ΕΚΤ (περιλαμβανομένου του προγράμματος αγοράς ομολόγων ύψους 2,8 τρις €) θα εστιάζουν πλέον στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Χρειάστηκαν, όμως, οι μεγάλες καταστροφές των τελευταίων μηνών, για να πετύχει την ομόφωνη απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου, με την οποία εγκρίνεται ο «οδικός χάρτης» για την «πράσινη» νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τα μέτρα που θα λάβει, σε συνεργασία με τις Κεντρικές Τράπεζες των χωρών-μελών της ΕΕ. Με βάση τα δεδομένα που συνεχίζουν να συγκεντρώνονται, μελετώνται νέοι δείκτες και εξετάζεται η ευπάθεια σε φυσικούς κινδύνους, ετοιμάζονται εκθέσεις για τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος μαζί με αναλύσεις κινδύνου για την κλιματική αλλαγή και τον αντίκτυπό της.

Οι ειδήμονες ήδη μιλούν για «ρήτρα κλιματικής κρίσης», βάσει της οποίας θα διαμορφώνονται τραπεζικά επιτόκια και αποδόσεις DIGITAL FINANCE

58

Όλα αυτά θα τροφοδοτήσουν υφιστάμενα και νέα μακροοικονομικά μοντέλα που, με τη σειρά τους, θα στηρίξουν τις αποφάσεις για την πολιτική η οποία θα εφαρμοστεί. Οι ειδήμονες ήδη κάνουν λόγο για «ρήτρα κλιματικής κρίσης», βάσει της οποίας θα διαμορφώνονται στο εγγύς μέλλον τραπεζικά επιτόκια και αποδόσεις, ώστε να εξομαλυνθούν οι απότομες διακυμάνσεις. Μια πρώτη «γεύση» από το τι μας περιμένει έδωσε στα τέλη Αυγούστου, με άρθρο της στο περιοδικό του ΔΝΤ, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της EKT, Isabel Schnabel, αποκαλύπτοντας ότι καίριο ρόλο στη διαμόρφωση αυτής της ρήτρας θα παίζουν «η ταξινόμηση των ‘πράσινων’ εργαλείων, το αποτύπωμα άνθρακα των χαρτοφυλακίων χρηματοοικονομικών οργανισμών, αλλά και η έκθεσή τους σε φυσικούς κινδύνους, σχετικούς με την κλιματική αλλαγή». Πότε θα δούμε τα πρώτα απτά δείγματα της επίδρασης αυτής της ρήτρας; Η κ. Schnabel το τοποθετεί στο πρώτο τρίμηνο του 2023, όμως ήδη από τον επόμενο χρόνο η ΕΚΤ θα ξεκινήσει stress tests του Ευρωσυστήματος και άλλους ελέγχους, προκειμένου να σταθμίσει τον βαθμό στον οποίο οι πιστωτικές αξιολογήσεις και οι εκτιμήσεις αξιών αντανακλούν τους σχετικούς με την κλιματική αλλαγή κινδύνους. Ξαναγυρίζοντας στην Christine Lagarde, ο Klaus Schwab την ρωτάει σε κάποιο σημείο αν μάθαμε κάτι από την πανδημία. Κι εκείνη του απαντά «Αυτό που μάθαμε είναι ότι… We have to think big and act fast… Το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για την κλιματική αλλαγή». Τα είπε όλα!

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Proxima Nova Bold, Regular

Digital Finance T E C H N O L O G Y

&

I N N O V AT I O N

I N

F I N A N C I A L

S E R V I C E S

ΤΟ 2021 ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ OUTLINE

Το νέο περιοδικό της BOUSSIAS φέρνει στο προσκήνιο τη σχέση της τεχνολογίας με τον Χρηματοοικονομικό και Πιστωτικό τομέα. Μέσα από την πλατφόρμα του Digital Finance, οι επαγγελματίες του κλάδου διαμορφώνουν άποψη για το μέλλον. Αναλύσεις των πλέον επιδραστικών τάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις με opinion leaders, θεσμικές τοποθετήσεις, παρουσιάσεις μοναδικών projects και key players, συνθέτουν τον κόσμο του Digital Finance.

Γίνετε συνδρομητής: www.digital-finance.gr Υπεύθυνη συνδρομών: Αμαλία Ψιλούδη Τ: 210-6617777 (Εσωτ. 231) E: apsiloudi@boussias.com

GO

presents

Rewarding Excellence in Digital Banking and Digital Insurance Η ταχεία εξέλιξητου DigitalTransformation στον ευρύτερο Χρηματοοικονομικό Τομέα επηρεάζει καταλυτικά την λειτουργία και ανάπτυξη των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, και ειδικά των Τραπεζών, των Ασφαλιστικών Εταιρειών, όπως και τωνFintech και Insurtech οικοσυστημάτων, αναβαθμίζοντας την ποιότητα ανάπτυξης και παροχής σύγχρονων ψηφιακών συστημάτων, προϊόντων και υπηρεσιών στην συγκεκριμένη Αγορά. Τα πρώτα DigitalFinanceAwards, είναι ονέος σημαντικός θεσμός βράβευσης των καινοτόμων έργων και πρωτοβουλιών, αναδεικνύοντας τα επιτεύγματα και την συμβολή στον μετασχηματισμό του Χρηματοοικονομικού τομέα με στόχο απτά οφέλη σε πολίτες, επιχειρήσεις και οργανισμούς. Προετοιμάστε τις Υποψηφιότητες σας για να αξιολογηθούν από την Κριτική Επιτροπή, που συγκεντρώνει τα κορυφαία στελέχη της Αγοράς και διακεκριμένους Ακαδημαϊκούς από την Ελλάδα, Κύπρο και το εξωτερικό.

Διεκδικήστε τη διάκριση που αξίζει σε εσάς και την ομάδα σας στην πρώτη διοργάνωση των βραβείων DigitalFinance.

GRAND AWARDS

• Digital Bank of the Year • Fintech of the Year • Digital Banking Provider of the Year • Digital Insurance Company of the Year • Insurtech of the Year • Digital Insurance Provider of the Year

ΠΡΟΘΕΣΜIΑ ΥΠΟΒΟΛHΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤHΤΩΝ

12 Νοεμβρίου 2021

www.digitalfinanceawards.gr

colours

#c9a660

#414042

Περιεχόμενο - Πληροφορίες: Βίκυ Παυλάτου, Μ: +30 6943 627 371, Ε: pavlatou@boussias.com Πληροφορίες: Έλενα Παναγή, Μ: +30 6945 580 556, Ε: epanagi@boussias.com Χορηγίες: Θάνος Θώμος, Τ: +30 210 6617777 (εσωτ. 322), Ε: tthomos@boussias.com Λίζα Αντωνιάδη, Τ: +30 210 6617777 (εσωτ. 158), Ε: lantoniadi@boussias.com

Official Publication