BZN MAGAZINE NR 1 - FEB - MAA 2019
GEVANGENIS SPECIAL
COLOFON / ZIN magazine nr. 1 • 60e jaargang • Tweemaandelijks magazine • feb - maa 2019 • Afgiftemaand jan 2019 • Afgiftekantoor Antwerpen X, P2A8573 • V.U.: Anniek Gavriilakis, Sint-Jacobsmarkt 39, 2000 Antwerpen • 03 201 22 10 • welkom@bzn.be • www.bzn.be • Triodos Bank BE 33 5230 8009 0046 • Adreswijzigingen: adressering@bzn.be
KANSEN CREËREN
MOED? COMFORT RUILEN VOOR DE MAGIE VAN HET ONBEKENDE.
Dag Liesje,
Zonder garanties blijven geloven in jezelf. Een nieuwe versie van jezelf misschien.
Een versie die je nog niet kende. Die je nog niet zag. Dat is de magie van het onbekende.
“DE BEVRIJDENDE KRACHT VAN MOED” In mijn werk met slachtoffers en nabestaanden, verdachten en gedetineerden en alle mensen die hen omringen en ondersteunen, zoeken we naar ‘hoe’ om te gaan met wat er gebeurd is. Het lijkt vaak een onbekende stap om daarin contact met de andere kant te gaan opzoeken. Daar is heel wat moed voor nodig! Moed die vaak voelt als een vorm van bevrijding.
“BRIEFONTMOETINGEN, VAN MENS TOT MENS” Het magische van het onbekende kan soms heel aantrekkelijk lijken. En toch vinden we het moeilijk om een vastgeroeste gedachte over iemand bij te stellen. Dat heb ik zelf ervaren in het schrijven met gedetineerden. Onbevooroordeeld kijken helpt om de mens achter zijn daden te zien. Het leverde briefontmoetingen op, van mens tot mens.
JP
met (57) Els S
Pie
ter Verbeeck
( 40 )
Pit platis Pit platis a dem deb a dem deb Suntore Suntore
“EX-GEDETINEERDEN ZIJN EEN DEEL VAN DE MAATSCHAPPIJ” Als Prison Talk-spreker vertel ik in scholen en organisaties over mijn leven tijdens en na de gevangenis. Telkens weer zie ik verbaasde gezichten als ik zeg dat bijna alle gedetineerden ooit vrijkomen en je buurman kunnen worden. Dan ben ik zo blij vast te stellen dat ik de onwetendheid kon ombuigen naar belangstelling. Om daarna blij verrast te zijn dat mensen bereid zijn om iemand een tweede kans te geven.
LEUVEN, 4 APRIL 2018 REAGEREN? BOND ZONDER NAAM SINT-JACOBSMARKT 39 2000 ANTWERPEN 03/201 22 10 WELKOM@BZN.BE WWW.BZN.BE FACEBOOK.COM/BONDZONDERNAAM TWITTER.COM/BONDZONDERNAAM INSTAGRAM.COM/BONDZONDERNAAM
Het meest voorkomende werkwoord hier? Het is een NIET werkwoord. Het is een passief woord. Het is wachten. Wachten op je post. Wachten op bezoek. Wachten op je advocaat. Wachten bij de dokter. Wachten bij de etensbedeling. Wachten op het openen van je cel. Wachten op een antwoord van de directie. Wachten op je medicijnen. Wachten op je dossier. Wachten op uitgangen. Wachten op je invrijheidstelling. Wachten op je dood. Altijd maar wachten. Bram
Driehonderd briefschrijvers van Bond zonder Naam pennen regelmatig met een gevangene. Voor sommigen is dat vaak het enige contact nog met de buitenwereld. Zoals de brief zegt: ze wachten, ze kijken uit naar de trage brief die zorgvuldig werd bedacht, neergeschreven en gepost. Hoe wachten wij in de ‘vrije’ wereld? Als gevangenen van onze tijd. We vluchten naar de smartphone, naar de sociale media, we vluchten van de leegte, van het even niets doen. Wij wachten niet meer. Zelfs niet op de verrassing van het moment. Hoe kunnen we opnieuw leren wachten? Misschien door ons te laten meedrijven op de golven van trage tijd. De tijd die je bewust voelt. De tijd die je doet ademen. De tijd die je opnieuw met pen en papier laat communiceren. Wil jij ook schrijven met iemand achter tralies? Lees de getuigenis van Ivan en Filip op p. 6 & neem contact met ons op.
Vanuit het hart,
KANSEN CREËREN
HOE EXGEDETINEERDEN JONGEREN DOEN NADENKEN Gevangenissen zijn voor veel mensen geen aantrekkelijk thema. “Want wie daar verzeild geraakt, heeft het ongetwijfeld verdiend. Ze hebben het zelf gezocht.” Misschien is dat wel omdat we ervan uitgaan dat gevangenissen een eindpunt zijn voor wie een misdaad beging, eerder dan een nieuw startpunt voor het leven na de gevangenis? En wat dan met de 11.000 mensen die jaarlijks vrijkomen? ALLEMAAL MENSEN “Media en films tonen graag het beeld van de gevangenis waarin enkel gevaarlijke criminelen opgesloten zitten. Die daar best zo lang mogelijk blijven. En waar je liefst niets mee te maken krijgt.” Aan het woord is Caroline Bruynseels, de psychologe die begin 2015 samen met Bond zonder Naam het project Prison Talk opstartte. Omdat de wereld voor Caroline nooit zwart-wit is geweest én vanuit een oprechte interesse
in de mens in zijn meest ongecensureerde vorm, begon ze tien jaar geleden vormingen communicatie en agressiebeheersing te geven aan gedetineerden. “Mensen die je neef, buur of collega kunnen zijn.” TWEEDE KANS WAARMAKEN En hoe zou jij willen dat zij weer in de maatschappij terugkeren? Want zo is het: 99% van de gevangenen komt op een bepaald moment vrij. “Ik wil mensen niet met auto’s vergelijken. Maar als je een haperende auto tien jaar lang in de garage laat staan met een gesloten poort, verwacht je toch ook niet dat die plots - zonder herstellingswerk - weer kan rijden wanneer je na al die jaren de poort weer opent? Dat is waarom mensen echt goed begeleid moeten worden tijdens hun detentie.” VAN TALK NAAR HERSTEL Elke spreker die via Prison Talk zijn verhaal brengt, vertegenwoordigt een hele groep ex-gedetineerden die verbaal minder sterk zijn. “Anderen behoeden om niet dezelfde fout te maken, is voor
sprekers vaak een grote drijfveer. Het betekent voor hen vaak een vorm van herstel”, zegt Caroline. Ook de zorg voor de spreker is belangrijk. Elke Prison Talk-spreker vormt een tandem met een buddy, iemand die als professional in het gevangeniswezen heeft gewerkt en nu als vrijwilliger nog zijn steentje wil bijdragen aan re-integratie. AHA-ERLEBNIS “Veel ex-gedetineerden worden gemeden of van het kastje naar de muur gestuurd in hun zoektocht naar een job, een woning of in de uitbouw van een sociaal netwerk. Prison Talk verbindt de wereld binnen de gevangenismuren met de wereld erbuiten. We gaan de dialoog aan en laten de ex-gedetineerde vertellen over zijn eigen ervaringen, spijt, uitdagingen en struikelblokken. Over hoe ze het nu beter willen aanpakken ook. Dat zorgt meer dan eens voor een aha-erlebnis bij het publiek.“ “Ik herinner me goed hoe een spreker voor een klas vertelde over zijn gevoel van eenzaamheid tijdens zijn jeugd. Het
zich niet-begrepen voelen, zorgde voor opgekropte gevoelens met een foute reactie op een emotionele trigger tot gevolg. ‘Praat erover. Durf iemand te vertrouwen. Lukt het thuis niet, praat dan met een leerkracht, een oma, een buurvrouw, … Je zág de jongeren gewoon nadenken over hun eigen leven. Een magisch moment.”
Wil jij graag een Prison Talk boeken in jouw school/organisatie/ bedrijf? Vraag meer informatie of boek een spreker via boekingprisontalk@bzn.be. Heb je een detentieverleden en wil je daar constructief mee aan de slag als spreker? Of heb je professionele ervaring in detentie en wil je graag je steentje bijdragen als buddy? Neem vrijblijvend eens contact op via prisontalk@bzn.be.
KANSEN CREËREN
UITNODIGING GA JE MEE NAAR DE GEVANGENIS? Gevangenissen en hun bewoners. Veel weten we er niet over. Waarom praten we niet eens mét mensen in plaats van óver hen? Wil jij je ook een beeld vormen van hoe het is om als gedetineerde in een gevangenis te verblijven en in welke omstandigheden dat gebeurt? Schrijf je dan nu in voor een bezoek aan de gevangenis van Hasselt of die van Beveren. Prijs: € 30 (ten voordele van de gevangenenwerking van BZN en van de gevangenis zelf) Let wel: de plaatsen zijn beperkt. BZN selecteert max. 20 deelnemers per bezoek op basis van een vragenlijst die peilt naar motivatie en concrete vragen.
Inschrijven kan via gevangenisbezoek@bzn.be. Je inschrijving is definitief na selectieproces en bevestiging van de betaling. PRAKTISCH: - Hasselt: 21 februari 2019, 9u30-12u30 - Beveren: 21 mei 2019, 9u30-12u30 “Ik voelde heel veel respect. Zoveel vragen werden beantwoord: Hoe ziet je dag er praktisch uit? Wat doet het met je wanneer je te horen krijgt dat je levenslang krijgt? Hoe heeft dit jou veranderd als mens? Naar welk moment van de week kijk je uit? Hoe word je op je vrijlating voorbereid?” (Heidi)
MINISTER KOEN GEENS VERSTUURDE EIND 2018 ONZE KERSTKAARTEN Vorig jaar lieten we onze kerstkaarten maken in de gevangenis van Antwerpen. Vrouwelijke gedetineerden creëerden handmatig met restjes wol unieke kerstkaarten. Ook Minister van Justitie Koen Geens merkte onze kerstkaarten op. Hij stuurde een kerstkaart van Bond zonder Naam, met een terugschrijfkaart, naar zijn omvangrijke netwerk. “Het hebben van werk is echt belangrijk voor gedetineerden om een terugkeer in de maatschappij voor te bereiden. Ik kan als Minister enkel het goede voorbeeld geven en de daad bij het woord voegen. Mijn kerstkaarten hebben zo een dubbele boodschap.” (Koen Geens, Minister van Justitie)
TRALIEPOST: BRIEFWISSELING TUSSEN GEVANGENEN EN MENSEN IN VRIJHEID Brieven zijn een manier om gevoelens en gedachten te delen. Traliepost maakt het mogelijk voor gedetineerden om met vrijwilligers-briefschrijvers van buiten de gevangenis te corresponderen. Vrijwilliger Filip schrijft met gedetineerde Ivan. Hoe kijken zij naar hun pennenvriendschap? Ivan: “Deze brieven zijn mijn enige onbeladen link met de buitenwereld. Natuurlijk heb ik ook familie en vrienden die op bezoek komen, maar de emoties die zij
meebrengen, kleuren de werkelijkheid met spijt en schuldgevoelens. Dankzij de brieven van Filip blijf ik - mentaal alvast - een vrij man. Ik leef mee als hij met zijn hond naar de dierenarts moet, verzink in gedachten als hij me schrijft over zijn belevenissen met zijn zoon.” Filip: “Ivan en ik hebben vooraf afspraken gemaakt en beslist waarover we willen praten en hoe vaak we elkaar schrijven. Gedetineerden missen meer dan alleen hun vrijheid. Ze raken geïsoleerd van emoties en oprecht menselijk contact. Daar word je als mens onmo-
gelijk beter van. We moeten ons als samenleving afvragen: wat doen we om mensen in gevangenschap te laten groeien tot betere versies van zichzelf?” VRIJWILLIGERSVACATURE Word jij ook Traliepost-vrijwilliger en wil je net als Filip brieven schrijven met een gevangene? Of wil je als correspondentiecoach mee de goede doorstroom van brieven tussen gevangenen en vrijwilligers verzekeren? Neem dan zeker een kijkje op de vacaturedatabank op www.bzn.be.
DEZE BRIEFPAPIERSET WIL MENSEN STIMULEREN OM TIJD TE NEMEN. DE ILLUSTRATIES ZIJN VAN DE HAND VAN D. DIE IN DE GEVANGENIS ZIT EN ZELF VIA TRALIEPOST CORRESPONDEERT. WANT BRIEVEN TUSSEN GEVANGENEN EN MENSEN IN VRIJHEID ZIJN EEN WARM VERBINDEND SIGNAAL, EEN VORM VAN AANDACHT.
HOE BESTELLEN? Van wenskaarten en spreuken tot sfeervolle tafeldecoratie: stuk voor stuk mooie producten met een zinvolle boodschap. Ideaal als geschenk en al even leuk voor jezelf. De opbrengst gaat integraal naar de projecten van Bond zonder Naam.
1
2 4 3
VIA ONZE WEBSHOP OP BZN.BE VIA EEN BZN HUISWINKEL IN JE BUURT OF BEL ONS OP 03 201 22 10
5
GRATIS VERZENDING IN HEEL BELGIË
MET DEZE DUURZAME PRODUCTEN GEEF JE ZUURSTOF AAN ONZE SOCIALE PROJECTEN
1. Grootformaatspreuk jaarabonnement H 23 x L 40 cm € 33
3. Mozaïekglas Glaasje voor theelichtje H 8,5 x Ø 7,5 cm € 15
2. Spreukenkader voor grootformaatspreuk H 28 x L 45 cm € 25
4. Duo mokken 2 mokken met verschillende spreuken H 9 x Ø 8 I € 15
5. Trage brieven pochette met 30 vellen briefpapier en 10 bijpassende omslagen L 22,5 x B 16 € 10