de periode 1940-1944 ook in de Peel. karakteristieke watertoren op het perron bij het station en het De foto’s van Groot Kasteel verwoest. De Liesselse kerk werd door beschieNu, 75 jaar later, staan we stil bij onze het interieur die tingen ook zwaar beschadigd. Harrie Eevers bevond zich die bevrijding. Een jaar lang blikken nog wel beschikdag, zoals vaker tijdens de Tweede Wereldoorlog, in de schuilwe in deze rubriek terug op de baar zijn laten een kelder van de boterfabriek aan de Zeilbergsestraat. Op flinke afgroot aantal schildegebeurtenissen van toen. stand daarvandaan werd het Groot Kasteel door de 3rd Royal Tank rijen zien. Met daarVan algemene verhalen tot Regiment in puin geschoten. Hoewel hij nog een kleine jongen was, op personen die lid van persoonlijke herinneringen weet Eevers het zich nog goed te herinneren. “De Engelsen schoten de familie De Smeth zouuit Asten, Someren, alles kapot.” den zijn. Wel is zeker dat Deurne en een portret van Theodorus omgeving. de Smeth verloren is gegaan. de boterfabriek Voor de oorlog was het Een noodlottig ongeval in om veiligheid te Groot Kasteel eigendom Toen de beschietingen achter de rug zoeken. Al enige tijd van baron De Smeth. Tijwaren kwam het normale leven weer stond er een Shermantank dens de Tweede Wereldlangzaamaan op gang. De kinderen van de geallieerden naast oorlog hield hij het kasteel durfden weer naar buiten en speelden het pand. Niet veel later nog enige tijd open voor twee dagen later nietsvermoedend buinamen de Engelsen het de leerlingen van de huisten toen een noodlottig ongeval een kasteel vanuit de Zeilberg houdschool. Het leslokaal einde maakte aan het leven van de pas onder vuur. “Zoiets veraan de Visser was door de tienjarige Francina Cornelia Eevers, het geet je nooit meer. Ik zie Duitsers gevorderd. “De zusje van Harrie. De Engelsen waren inde stofwolken nog naar familie De Smeth werd gekwartierd in een schuur tegenover de beneden komen. Het was van de ene dag op de anboerderij van Aart van Kampen, aan de zo´n harde klap. Alles trildere uit het kasteel gezet. toenmalige Peelstraat 2. Deze straat liep de.” Het hele gebeuren Alleen de kok mocht blijduurde voor zijn gevoel ven. Die moest maaltijden van de Kulert naar het Derp (door de huiniet lang. “Al had ik eibereiden voor de Duitsers”, genlijk geen besef van graaft Eevers in zijn geheude tijd.” Het maakte een gen. De bewuste dag dat onuitwisbare indruk op het kasteel werd verwoest de kleine jongen. De geweet hij zich nog helder allieerden gingen niet voor de geest te halen. zachtzinnig te werk. “AlDe geallieerden vermoedles waar zich mogelijk den dat Duitsers zich in het Duitsers ophielden werd kasteel hadden verschanst. onder vuur genomen.” Deze bevonden zich, volHet Groot Kasteel werd gens enkele lokale historici, grotendeels verwoest. achter het kasteel en waren De granaten deden hun voornamelijk bewapend met werk, drongen door Nebelwerfer (raketwerpers). de muur en ontploften Of ze daadwerkelijk in het daarna pas. De granakasteel verscholen zaten Francien Eevers. (Foto: familie Eevers) ten drongen door de daar zijn anno 2019 de mezuid- en oostmuren van ningen nog steeds over verhet kasteel en zorgden voor een ravage. deeld. Volgens Eevers zaten er wel degeDaarbij brak er brand uit met als gevolg lijk Duitsers in de kelder verstopt. dat het volledige dak instortte. Delen van de later alsnog gesloopte oostmuur Zeilbergsestraat en de volledige west- en noordmuur Het gezin Eevers, bestaande uit vader, bleven staan. Binnen bleven alleen de moeder en tien kinderen woonde tijdens twee gewelfkelders en de zaal daarboven de oorlog in bij de boterfabriek in de intact. Zeilbergsestraat. Op een paar kilometer Het Groot Kasteel in 2019. (Foto: Hein van Bakel) van het Groot Kasteel gelegen. Zeilberg De volledige inboedel ging bij de brand bestond toen uit een paar boerderijen en verloren. Hieronder bevonden zich een enkel huis. “Deurne was nog lang dige Koolhof). Vreemd genoeg hadden de waarschijnlijk schilderijen van Antoon niet zo groot als nu. Eigenlijk was er nog soldaten hun mitrailleurs niet op het veld van Dyck en Peter Paul Rubens. Toch is helemaal niets alleen open vlaktes. Erg gericht, maar op de boerderij. Francien, niet precies duidelijk wat er die dag alleoverzichtelijk allemaal.” Eevers kan de zoals haar roepnaam luidde, zat vanaf maal in vlammen opging. Omdat er maar families die er toen in de buurt woonden een van de betonblokken, die aan weersweinig foto’s van het interieur de oorlog nog moeiteloos opnoemen. Op 24 september vluchtten rond 15.30 uur ongeveer veertig personen, via het grote luik, de kelder van
3 Paul in première
6 Leve de koning, leve de vrijheid
26 september 2019
Het bidprentje van Francien Eevers.
We e k Jaargang 97
WWW.PEELBELANGONLINE.NL
zijden van de poort als deurstopper fungeerde naar de militairen te kijken. “Het was voor een kind natuurlijk spann end om al die soldaten in uniform en met wapens te zien.” Tijdens het schoonmaken van een van de mitrailleurs ging deze af. De soldaat was vergeten te checken of er nog kogels inzaten. Francien zat precies in de baan van het schot. Ze werd dodelijk getroffen in haar buik. Twee zussen probeerden nog hulp te halen, maar dat mocht niet meer baten. “Mama, mama ik ga dood”, riep ze tegen de zussen van Eevers. “Het was een fout, een vergissing. Het was natuurlijk niet de bedoeling om mijn zusje dood te schieten”, zegt Eevers. De ‘dader’ kwam kijken toen Francien lag opgebaard in de boerderij. “Ik zie hem nog staan met zijn handboeien om. Samen met twee generaals.” Volgens Eevers moest de Engelse soldaat verplicht komen kijken om te zien wat hij had aangericht. Wat er later met de soldaat gebeurd is weet Evers niet. “Hij moest geloof ik kiezen voor een gevangenisstraf of hij zou naar het front in België of Frankrijk worden gestuurd.” Na de dood van Francien werd er nauwelijks meer over zijn zus gepraat. “Niet dat ik me kan herinneren in ieder geval.” Enkele jaren later werd er in de familie een meisje geboren. Ze vernoemden haar naar Francien. “Als een soort eerbetoon zou je kunnen zeggen”, denkt hij nu. Veel herinneringen aan de oorlog heeft Eevers niet, maar de beschieting op het Groot Kasteel en de dood van zijn zuster hebben zich voor altijd op zijn netvlies gebrand.
7
Het Groot Kasteel voor de beschieting.
De Peel onder Vuur: Beschieting van het Groot Kasteel
Bronnen: DeurneWiki. Website www.oorlogsslachtoffers.nl van Richard Schoutissen. Met dank aan Harrie Eevers.
39
17 De Kanaalderby is aanstaande
21 Zonnige Strade Bianche
Alle tandartsbehandelingen en het tandtechnische laboratorium onder één dak! Uw klinisch tandtechnicus: Bart Hermans
Implantaten Klikgebit Klaar terwijl Kunstgebit u wacht! Reparaties Vertrouwd & Vakkundig
19-10: Theater dinner show - ROB SCHEEPERS 26-10: Tribute Band - TOTO 09-11: Open Inschrijffeest ROCK AROUND THE JUKE BOX Voor info/reserveringen:
www.plattevonder.nl
In vuur en vlam ASTEN - Het bevrijdingsvuur brandt! Vorige week donderdag ontstaken burgemeesters uit de Peel op de Markt in Asten een fakkel ter herinnering aan 75 jaar vrijheid. Meer over deze gedenkwaardige bijeenkomst op pagina ''. (Foto: Marius van Deursen)
Veldhospitaal voor even in ere hersteld ASTEN – 75 jaar geleden keken molenaars Frits en Ferd van Stekelenburg verbaasd op toen de geallieerden op hun molenerf neerstreken. Het terrein rondom De Oostenwind in Asten diende vanaf dat moment als veldhospitaal, waar gewonde militairen hun broodnodige verzorging kregen. Met dank aan de Lucky Seventh Historical Group herrijst het hospitaal dit weekend nog éénmaal.
venth Historical Group zoveel mogelijk van toen opnieuw tot leven. Het hospitaal herrijst, evenals de mini-bioscoop. Er wordt een operatiekamer ingericht, er komt een ‘toolkit’ en er worden militaire voer-
tuigen opgesteld. Woordvoerder Moors belooft ‘een indrukwekkend inkijkje in de wereld van de gewondenverzorging tijdens de oorlog’. “Het belang daarvan gaat vaak aan mensen voorbij. Iedereen denkt dat
door Maarten Driessen Een van de drijvende krachten achter deze club historici is voormalig glastuinbouwer Piet Moors uit Heusden, fervent verzamelaar én restaurateur van oude legervoertuigen. De Historical Group richt zich op de periode 1940-1945 en dan met name op de geschiedenis van de 7th US Armored Division, bijnaam ‘Lucky 7th’. Deze divisie speelde een belangrijke rol in de Tweede Wereldoorlog en vocht onder meer in Frankrijk, België en Duitsland. In de herfst van 1944 arriveerde de 7th in de Peel, na eerder bij de Slag om Overloon te hebben gevochten. Ook hier kreeg de divisie het zwaar te verduren. Weliswaar zorgde hun inzet voor de reputatie van taaie strijdmacht - de mannen die in de Peelmoerassen standhielden tegen een Duitse overmacht - maar wel waren er veel slachtoffers te betreuren. Een veldhospitaal was daarmee geen overbodige luxe, en het grasveld rondom molen De Oostenwind leende zich er prima voor. Amerikanen en Britten vulden zo het terrein van molenaars Frits en Ferd van Stekelenburg. Daarbij werd niet alleen een hospitaal, maar ook een kleine bioscoop opgetuigd.
Operatiekamer
Dit weekend brengt de Lucky Se-
de oorlog erom ging elkaar dood te schieten, maar dat is niet zo. Tactisch gezien was het veel belangrijker gewonden te maken. Voor de verzorging van één gewonde moest een leger minstens drie man achter de hand houden. En die verzorgers konden niet aan de strijd deelnemen, vandaar”, aldus Moors. Als herinnering aan de 7th heeft de Heusdenaar onder meer een tank, half-tracks, vrachtwagens, jeeps, stafwagens en een motor in zijn bezit. Veel van die exemplaren worden dit weekend aan het publiek tentoongesteld. In de mini-bioscoop worden met medewerking van Theo Knoops van Heemkundekring De Vonder diverse films vertoond. Deze verwijzen naar de expositie Death Valley De Peel in Museum Klok & Peel, aanjager van de regionale herdenkingsactiviteiten dit jaar.
De nummer 1 van Brabant in kunststof kozijnen • ‘s-Hertogenbosch • Breda • Udenhout • Nuenen Kijk voor onze openingstijden en speciale acties op:
www.kozion.nl Goudfrikandel 20 stuks - Van Lieshout Normaal 11,89
stunt stunt stunt
www.diepvriesspecialist.nl Aanbieding geldig t/m dinsdag 1 oktober 2019
Realistisch
Molen De Oostenwind na de bevrijding. De molen is versierd met Nederlandse, Amerikaanse en Engelse vlaggen. (Foto: collectie Geert van Stekelenburg)
Moors en consorten hopen veel geinteresseerden te mogen verwelkomen. De Heusdenaar zet hoog in: “Misschien zullen er een paar mensen van hun stokje gaan. Dat is vaak zo als we ons veldhospitaal ergens opstellen. Onze Rode Kruis-post is zo realistisch, dat de verbeelding met de mensen aan de haal gaat. Fijngevoelige types willen dan weleens omvallen.” Of het echt zo’n vaart zal lopen? Dat moet dit weekend blijken. Publiek is namelijk vanaf vrijdag tot en met zondag welkom. Het geheel wordt vrijdag opgebouwd en is eenmaal gereed ook direct te bezichtigen. Het terrein blijft die dag tot 22.00 uur geopend. Op zaterdag en zondag kunnen bezoekers van 12.30 uur tot 18.00 uur terecht. Tot slot krijgt de schooljeugd maandag nog te gelegenheid om een kijkje te nemen.
7,99
Zie pagina 4-5