ÿêîñò³: ñèëó ³ âëàäó, ìóäð³ñòü ³ ñìèðåííÿ. Ìóäð³ñòü ³ ñìèðåííÿ íàñò³ëüêè ò³ñíî ïîâ’ÿçàí³, ùî ó Ïèñüì³ âîíè ÷àñòî îá’ºäíàí³ â îäíå ñëîâî, îäíå ïîíÿòòÿ, îäíó ðèñó õàðàêòåðó — ñìèðåííîìóäð³ñòü. «À âè âñ³, çîäÿãíóâøèñü ó ñìèðåííîìóäð³ñòü, áóäüòå ïîê³ðí³ îäèí îäíîìó» (Ïñ.5:5). Íå ñìèðåííÿ âèïëèâຠç ìóäðîñò³, à íàâïàêè: «Ç ñóìèðíèìè — ìóäð³ñòü» (Ïð. 11:2). Ãîñïîäü íå äàñòü Ñâ ìóäðîñò³ ëþäèí³ ãîðä³é, íåîñâÿ÷åí³é, ò³é, ÿêà áóäå ò³øèòè íåþ ñâîº ìàðíîñëàâñòâî, áóäå ï³ä³éìàòèñÿ ó âëàñíèõ î÷àõ ³ çâåðõíüî äèâèòèñÿ íà ³íøèõ, ³ òèì ñàìèì çàâäàñòü í åï îï ðàâíî¿ ø êîäè ñâî¿é äóø³. ³÷íèé íåãàòèâíèé ïðèêëàä — äîëÿ ñâ³òëîíîñíîãî Ëþöèïåðà. «Âèñîêî íåñëîñü òâîº ñåðöå (çàãîðäèëîñü — àâò.) ç-çà êðàñè òâ. ×åðåç òâîþ âðîäó òè âòðàòèâ òâîþ ìóäð³ñòü. ² ß íà çåìëþ òåáå êèíóâ...» (ªçåê.28:17). Îòæå, áà÷èìî, ùî ìóäð³ñòü Áîæó ìè îòðèìóºìî â ïðîöåñ³ äóõîâíîãî çðîñòàííÿ, âîíà ì³öí³º é óòâåðäæóºòüñÿ òàê ñàìî, ÿê â³ðà, ëþáîâ, ñèëà.  öüîìó ïðîöåñ³ îñÿãàºìî ð³çí³ ¿¿ ôîðìè: â³ä íàéïðîñò³øèõ, ùî ´ðóíòóþòüñÿ íà ñòðàõîâ³ Áîæîìó, äîïîìàãàþòü ðîç³áðàòèñÿ â îñíîâàõ Õðèñòîâîãî â÷åííÿ ³ íàâ÷èòèñÿ âèêîíóâàòè çàïîâ³ä³ Éîãî, äî íàéñêëàäí³øèõ, ùî ¿õ àïîñòîë Ïàâëî âèç íà÷ຠÿê «ïðåìóäð³ñòü Áîæó òàºìíó, çàõîâàíó, ÿêó Áîã ïðèçíà÷èâ ïåðåä â³êàìè íàì íà ñëàâó» (1Êîð.2:7). Öÿ âèùà ïðåìóäð³ñòü äîñòóïíà ëèøå äëÿ òèõ, õòî äîñÿã âåðøèí äóõîâíî¿ äîñêîíàëîñò³ (äèâ. 1Êîð.2:6), ëèøå ÷åðåç öþ âèùó ïðåìóäð³ñòü ìè ìîæåìî îòðèìàòè òå, «÷îãî îêî íå áà÷èëî ³ âóõî íå ÷óëî, ³ ùî í à ñåðöå í å ï ðèõ îäèëî» (1Êîð.2:9).  ì³ðó çðîñòàííÿ ìóäðîñò³
26
âñå á³ëüøå ðîçøèðþºòüñÿ ³ êîëî ¿¿ çàâäàíü. Ïðèðîäíèé ðîçóì òà ïîì³ðêîâàí³ñòü äîçâîëèëè Ñîëîìîíó ïðàâèëüíî ñôîðìóëþâàòè ñâîþ âåëèêó ïîòðåáó ïåðåä Áîãîì, êîëè ìîëîäèé öàð âñòóïèâ íà ïðåñòîë: «Äàé æå ðàáîâ³ Ñâîºìó ñåðöå ðîçóìíå, ùîá ñóäèòè íàðîä Òâ³é, ùîá ðîçð³çíÿòè äîáðå â³ä çëîãî...» (1Öàð.3:9)  îñíîâ³ ëþ äñüêèõ ñòîñóíê³â ó ãð³õîâíîìó ñâ³ò³ ëåæèòü âèãîäà, õðèñòèÿíñòâî æ îð³ºíòóºòüñÿ âèêëþ÷íî íà äîáðî. Òîìó òàê âàæëèâî, ïðèéìàþ÷è áóäü-ÿê³ ð³øåííÿ, áåðó÷èñü çà áóäü-ÿê³ ñïðàâè, âì³òè ïåðåäáà÷èòè ¿õí³ íàñë³äêè, áà÷èòè é ïðàâèëüíî îö³íþâàòè ìîòèâè â÷èíê³â ð³çíèõ ëþäåé. Íåâäàëî âèáðàíà òî÷êà â³äë³êó ïðè íàéá³ëüø³é ìóäðîñò³ ïëîò³ ìîæå ïðèçâåñòè äî âåëèêî¿ á³äè, çàâäàòè êîìóñü íåïîïðàâíî¿ øêîäè. Äîñèòü íåïðîñòèìè äëÿ ðîçóì³ííÿ º ³ ñàì³ ïîíÿòòÿ çëà òà äîáðà. ßêùî ï³äõîäèòè äî ö³º¿ ï ðîá ëåìè ç ì³ðêàìè ìèðñüêîãî ðîçñóäó, òî âèÿâèòüñÿ, ùî âîíà íå ï³ääàºòüñÿ âèð³øåííþ. Âñå çàëåæèòü â³ä òîãî, õòî ³ ç ÿêèõ ïîçèö³é äèâèòüñÿ: äîáðî âèãëÿäຠÿê çëî, à çëî âèñòóïຠÿê äîáðî. Âëàñíå, í³÷îãî äèâíîãî, àäæå íà äåðåâ³ â ðàþ ïë³ä, ùî éîãî ñêóøòóâàëè ïåðø³ ëþäè, áóâ îäíîãî ñîðòó ³ íå ä³ëèâñÿ íà äâ³ ïîëîâèíêè. Ñàìå òîìó â íàøîìó ñóñï³ëüñòâ³ íåìຠàáñîëþòíî ñïðàâåäëèâèõ ëþäåé ³, ÿê íàñë³äîê, íå ³ñíóº àáñîëþòíî ïðàâèëüíèõ ð³øåíü. ßêáè òàêå ñòàíîâèùå áóëî ³ â Öàðñòâ³ Áîæîìó, íàì áè äîâåëîñÿ íåëåãêî. Àëå, Ñëàâà Áîãó, Ãîñïîäü äຠñâî¿ì â³ðíèì ÷³òêå é çðîçóì³ëå êîæíîìó ïîíÿòòÿ: âñå, ùî ïîõîäèòü íå â³ä Áîãà, º çëî. Àáî ñëîâàìè àïîñòîëà Ïàâëà: «À ùî íå â³ä â³ðè, òå ãð³õ!» (Ðèì.14:23). ϳçíàííÿ âîë³ Áîæî¿ — äðóãå âàæëèâå çàâäàííÿ ìóä-
ðîñò³. «Òîæ ïèëüíóéòå, ÿê âàì òðåáà ïîâîäèòèñü — íå ÿê íåìóäð³, à ÿê ìóäð³, âèêîðèñòîâóþ÷è ÷àñ, áî äí³ ëóêàâ³. Òîìó íå áóäüòå íåðîçóìí³, àëå ï³çíàâàéòå, ùî º âîëÿ Ãîñïîäíÿ» (Åô.5:15-17). Ùîá íàì çàâæäè ì³öíî ñòîÿòè íà ïîçèö³ÿõ äîáðà, òðåáà áåçïîìèëêîâî çíàòè âîëþ Áîæó íà âñ³ âèïàäêè æèòòÿ. Äèâîâèæíà ð³÷! Ìóäð³ñòü Áîæà äîïîìàãຠíàì ï³çíàâàòè Éîãî âîëþ, à çíàííÿ âîë³ Ãîñïîäíüî¿ íàïîâíþº íàñ ùå á³ëüøîþ ìóäð³ñòþ. Àáñîëþòíå äîáðî º, âîíî ó Õðèñò³ ²ñóñ³. ×èì áëèæ÷å ìè âõîäèìî ó Éîãî ïðèñóòí³ñòü, ò èì ä àë³ ìè â³ä ç ëà. Íà âåðõí³õ ùàáëÿõ äîñêîíàëîñò³ ð³çíèö³ ì³æ âîëåþ íàøîþ ³ âîëåþ Áîæîþ íå ³ñíóº, ìåæà ì³æ ìóäð³ñòþ íàøîþ é ìóäð³ñòþ Áîæîþ â³äñóòíÿ, áî «ìè ìàºìî ðîçóì Õðèñòà» (1Êîð. 2:16). Êîëè ìè âñë³ä çà Ïàâëîì ñïðîìîæí³ áóäåìî ñêàçàòè: «² âæå íå ÿ æèâó, à Õðèñòîñ æèâå â ìåí³» (Ãàë.2:20), òî çìîæåìî ñêàçàòè ³ âñë³ä çà ²ñóñîì Õðèñòîì, ÿê âîäèì³ Äóõîì Ñèíè Áîæ³: «Ñèí í³÷îãî ðîáèòè íå ìîæå Ñàì â³ä Ñåáå, ò³ëüêè òå, ùî ³í áà÷èòü, ùî ðîáèòü Îòåöü; áî ùî ðîáèòü ³í òå, òàê ñàìî é Ñèí ðîáèòü» (²â.5:19). Òðåòº âàæëèâå çàâäàííÿ ìóäðîñò³ — äîïîìàãàòè íàì ó ðîçáóäîâ³ Õðàìó. Õðàìó — Öåðêâè, õðàìó íàøîãî ò³ëà (ä èâ. 1 Êîð. 3:10). Ó ö³é ñêëàäí³é ïðàö³ ìóäð³ñòü âèÿâëÿºòüñÿ â áà÷åíí³, ïàñòèðñüêîìó òàëàíò³, âì³íí³ ñïðÿìó âàòè âîëþ íà ç äîá óò òÿ ïåðåìîã ó äóõîâí³é áîðîòüá³. Îçíàêîþ òîãî, ùî ìè äîñÿãëè âèñîêèõ ùàáë³â ìóäðîñò³ Áîæî¿, áóäå ñèëà Áîæà, ùî ñóïðîâîäæóâàòèìå íàøå ñëîâî ³ íàøå ä³ëî. «² ñëîâî ìîº ³ ïðîïîâ³äü ìîÿ áóëè íå â ïåðåêîíëèâèõ ñëîâàõ ëþäñüêî¿ ìóäðîñò³, à â ÿâëåíí³ Äóõà ³ ñèëè» (1Êîð.2:4).
2