ERBAKAN'IN DIŞ POLİTİKA FELSEFESİ VE UYGULAMALARI*
u çalışma, Türk siyasal yaşamında İslamcı siyaset denince akla gelen ilk
B isim olan ve 54. Cumhuriyet Hükümeti'nde başbakanlık yapan Necmet
tin Erbakan'ın dış politika anlayışını ele almaktadır. Lideri olduğu Milli Gö rüş Hareketi ve hareketin siyasal partilerinin ayrıntılarına girmemektedir. Erbakan'ın 12 Eylül 1980 darbesi öncesindeki siyasal yaşamını, 1991 Genel Seçimleri'nde Mil liyetçi Çalışma Partisi (MÇP) ve Islahatçı Demokrasi Partisi (IDP) ile yaphğı ittifakla büyük sıçrama yapan Refah Partisi'nin (RP) 1994 Ye rel Seçimleri'nde yakaladığı başarıyı, 1 995 Genel Seçimleri'nde birinci parti olmasının arkasındaki iç ve dış dinamikleri içermemektedir. Makalenin ama cı, Erbakan'ın dış politika anlayışını ve bu anlayışın temellerini incelemektir. Bu bağlamda Erbakan' ın İslam ülkelerine yönelik ilgisi ve ittifak arayışları, iç siyasette de güçlü bir karşılık bulan Batı, İsrail ve Siyonizm aleyhtarı söylemi, Kıbrıs konusundaki duyarlılığı, dış poli tikadaki ideolojik ve dinsel öncelikle rine karşın gerektiğinde son derece esnek, pragmatik davranabilen liderliği tahlil edilmeye çalışılmaktadır. Prof. Dr. Necmettin Erbakan, 54. Cumhuriyet Hükümeti'nde başbakanlık yapmıştır. Söz konusu hükümet, Erbakan liderliğindeki RP ile Prof. Dr. Tansu Çiller genel başkanlığındaki Doğruyol Partisi (DYP) tarafından kurulmuş bir koalisyon hükümetidir. 28 Haziran 1996 - 30 Haziran 1997 tarihleri arasında görev yapmış ve Türk siyasal yaşamına "Refahyol Hükümeti" veya "Refah yol Koalisyonu" olarak geçmiştir. Hükümette Dışişleri Bakanlığı ve Başba kan Yardımcılığı görevini Tansu Çiller üstlenmiştir.1 Türk siyasal yaşamında kısaca "28 Şubat Süreci" denilen ve 28 Şubat 1997' de toplanan Milli Güven lik Kurulu'nda alınan kararları simgeleyen dönemin ardından 4 ay daha baş bakanlık yapan Erbakan, görevini Çiller' e devretmek üzere istifa etmiştir.
*
1
Doç. Dr. Barış Doster, Marmara Üniversitesi Türker Sanal, Türkiye'nin Hükümetleri, Sim Matbaaalık, Ankara, 1997, s: 199.
93