LİDERLERİN DIŞ POLİTİKA FELSEFESİ ve UYGULAMALARI
önemli bir kesiminin Müslüman olmasından dolayı İngiltere için önem arz etmekteydi. Dolayısıyla yeni yönetimin ve İslami müesseselerini nasıl gör düğü önemliydi. Türk halkını ve aydınlarını Kurtuluş Savaşına ve Mustafa Kemal'e des tek olmaya i ten nedenler ülkenin işgal edilmesi özellikle başkent İstanbul' un müttefik devletler tarafından paylaşılması, yönetime ve halka karşı onur kırı cı tutumları, Yunanistan'ın İzmir 'i işgali Ermenistan'ı n Trabzon'u dahil ettiği denize açılacak şekilde Doğu Anadolu' dan itibaren Büyük Ermenistan'ı kur ma çabaları Sevr Anlaşması'nın ağır koşulları gibi nedenler Türkleri Anado lu' daki kurtuluş harekatına destek vermeye itiyordu.
Savaş Diplomasisi (1919-1922) 1914-1918 Birinci Dünya Savaşı Osmanlı ve Avusturya-Macaristan impa ratorluklarını yıkmıştı. Bu iki imparatorluktan ayrılan halklar ülkelerini ye niden inşa etme telaşın da ve mücadelesindeydiler. Bunlardan biride Türk halkı idi. Rusya da Ekim 1917 Bolşevik İhtilalı Çar ailesini iktidardan düşür müş ama iktidara gelen Rus komünistler Çarlık topraklarının tamamına ha kim oldukları gibi ilerleyen zamanlarda Rus etki alanını dünya çapında ge nişletmişlerdir. Rus çarlığı veya Rus hakimiyeti başka bir şekilde komünizm adı altında 1990' a kadar devam etmiştir. Savaşın galipleri özellikle Fransa ve İngiltere mağlup ülkelere ağır koşullar içeren barış antlaşması imzalatarak bir daha savaşa cesaret edememeleri ve aynı zamanda ağır bedelleri ödeterek hızlı kalkınmalarını önlemek istiyorlardı. Avrupa' da savaşın getirdiği maddi ve manevi kayıplar halkların ve yöneticilerin moralini bozmuştu. Galip ül kelerde de büyük çaplı tahribatlar ve insan kaybı olmuştu. Fabrikalar, yollar köprüler ve diğer alt yapılar yok edilmiş, önemli bir genç nüfus ölmüş, tarım ve sanayi ürünleri asgariye inmiş, moralleri bozuk ve en kötüsü Avrupa'da herkes birbirine düşman olmuştu. Mustafa Kemal 1 919' da Samsun' a çıktığında Türkiye daha da kötü bir durumdaydı. Ülke işgal edilmiş, sanayi zaten yok, tarım yapacak genç nü fusun önemli bir kısmı savaşlarda yok olmuş ve insanlar aç kalmıştı. Büyük bir kıtlık hüküm sürmekteydi. Türk halkının yeni bir savaş için takati kal mamıştı. Ancak Mustafa Kemal kararlıydı, yurdu işgalcilerden temizleyip tam bağımsız bir Türk devleti kurmak istiyordu. Mücadeleye başlayabilmek için milletin askeri ve siyasi olarak örgütlenmesi gerekiyordu. Örgütlenmeyi gerçekleştirmek için 2 3 Temmuz 1919' da Erzurum ve 4 Eylül 1 919'da Sivas kongrelerini gerçekleştirmiştir. Mustafa Kemal'in Anadolu'daki bağımsızlık faaliyetleri İstanbul hükümeti ile başta İngil tere olmak üzere işgal kuvvetleri ni rahatsız etmekteydi. Mustafa Kemal işgal kuvvetlerinin arasındaki sorun-
13