İlber Ortaylı: Yakın tarihin gerçekleri

Page 154

CUMHURİYET’İN ULAŞIM HAMLELERİ

Ankara’daki ticari sınıf, demiryolunun kente gelişinin ardından kendini ispat etmeyi başarmıştı. “Demiryolu ile İstiklal Savaşı arasında nasıl bir bağlantı vardır?” diyecek­ siniz, pekala vardır. Sultan Abdülaziz devri boyunca ancak İstanbul’dan İzmit’e kadar iki yılda tamamlanabilen demir­ yolu, demiryollarının imparatorluğu kurtaracağına inanan Sultan Abdülaziz’i hayal kırıklığına uğratmıştı. Sultan Abdülaziz iki alanda fevkalade ısrarlıydı; donan­ ma ve demiryolu. Kuvvetli bir donanmayla Rusya’ya kar­ şı Karadeniz’de hâkimiyeti yeniden kurarak Kırım’ı tekrar fethetme emelinde muvaffak olamadı. Donanm a büyük harcamalarla büyüdü, gemi sayısı bakımından güçlü dev­ letlerle yarışır hale geldi ama o donanmayı götürecek yeteri sayıda bahriye subayı, astsubay ve teknisyen yetiştirilemedi ve tersanelerde beldenen modernleşme sağlanamadı. II. Abdülhamid döneminde donanmanın tamamen ihmal edilme­ sinde bu ölçüsüz büyümenin ve onu karşılayacak bütçenin eksikliğinin de etkisi vardır. Sultan Abdülaziz isabetli bir kararla demiryollarına da önem verdi. Ancak isteneni sağlayamadı. Rumeli demiryol152


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.