I.Calvino: Klasikleri Niçin Okumalı?

bir faşizm karikatürüyle yetinmez; adaletin günlük yönetimi üzerindeki hangi etkilerin Montesquieu'nün kuramlaştırdığı üç erk ayrımına uymayı engelled iğini (Ka111111ların Rııhu'nun yazarı Montesquieu'nün adı açıkça anılır) inceden inceye çözümler.

Bu sürekli somutluk, "adını koyma" gereksinmesi, bu ger­ çeklik arzusu öylesine güçlüdür ki, Gadda'nın yazısında "kan hücumu"na, "yüksek tansiyon"a, "tıkanıklıklar"a yol açar. Kişi­ lerin sesleri, düşünceleri, duyumsadıkları, bilinçdışlarına özgü düşleri, yazarın her yerdeki varlığıyla, ani sabırsızlık belirtileriy­ le, alaycılıklarıyla ve yoğun kültür göndermeleri ağıyla karışır; karnından konuşan birisinin gösterisindeki gibi, bütün bu sesler aynı söylem içinde -kimi zaman aynı t ümcede ton değişiklikleri, makamdan makama geçişler, tiz seslerle- üst üste yığılır. Roma­ nın yapısı, sunulan malzemenin aşırı zenginliği yüzünden ve yazarın o malzemeye yüklediği aşırı yoğunlu k yüzünden içeri­ den bozulur. Bu sürecin varoluşsal ve entelektüel dramatikliği bütünüyle yazıya içkindir; komedi, mizah, grotesk dönüştürme, nevrozun, başkalarıyla i lişki kurmadaki güçlüğün, ölüm kaygı­ sının ağır etkisiyle her zaman son derece mutsuz yaşamış olan bu adamın doğal a nlatım biçimleridir.

Gadda'nın projeleri, romanın yapısını sarsacak biçimsel ye­ niliklerin peşinde değildi; baştan sona kurallı, sağlam romanlar kurmayı hayal ed iyordu, ama asla romanların sonunu getire­ miyordu. Romanlarını yıllarca bitmemiş halde tutuyor, ancak kitaplara son noktayı koyma yönündeki bütü n umutlarını yi­ tirdiğinde, yayımlamaya karar veriyordu. Şunu söyleyebiliriz: Acıyı Tanıma ve Merıılana Soka,� ı roman larında, olay örgüsünün tamam lanması için yalnızca birkaç sayfa daha yazmak yeterli olacaktı. Gadda, öteki romanlarının bölümlerini birbirinden ayı­ rarak öykülere dönüştürmüştür ve değişik parçaları bir araya getirerek romanları yeniden kurmak olanaksız değildir.

Merula11a Soka�ı, Roma'nın merkezindeki aynı apartmanda birkaç gün arayla meydana gelen biri sıradan, öteki tüyler ür­ pertici iki suç olgusu için polisin yürüttüğü iki soruşturmayı anlatır: Teselli arayışı içindeki dul bir kad ının mücevherlerinin çalınması ile çocuğu olamadığı için teselli edi lmesi olanaksız evli bir kadının bıçaklanarak öldürülmesi. Bu anne olamama 220