ER LOOPT WEER EEN HOND OVER MIJN GRAF Schrijver / journalist Eric Alink bezoekt graven van illustere Brabanders. Dit keer: kunstenaar Hasje Boeijen (1946-2000)
Schaakmat
M
edewerker Rogier krabt zich achter het oor. Of hij weet waar Hasje Boeijen ligt? Met een IJsbrand. Hij raadpleegt het gedigitaliseerde register. Minstens drie minuten. De dood is een lange optocht van enen en nullen. Dan zoemt een plattegrond uit de printer. Rogier omcirkelt een vakje van vijf bij twee millimeter. Da’s Hasje. Stokoud is deze Maastrichtse begraafplaats. Uit 1812. De dood mag hier duren. Bij de hoofdingang aan de Tongerseweg staan twee afvalcontainers. Op de linker staat ‘groen’. De rechter is vermoedelijk voor andere kleuren. In die bak ligt een beige tasje van een vistraiteur. Er liggen verfrommelde tissues omheen. Afscheid van een dierbare makreel? Het pad naar het graf van beeldend kunstenaar Hasje Boeijen (1946-2000) is lang. Het voert langs Scrabble-woorden: obelisken, crypten en sarcofagen. Ook de liefhebber van mooie namen kleunt niet mis. Hier slapen Wiet Moes, Colla Bitch, Edmond Bellefroid. Wie eeuwig blijft woelen, is Hubert Beckers. Kogels van een marechaussee doodden hem bij de Zinkwitstaking in 1929. Hij ligt in het socialistische hoekje van het kerkhof. Rood slaat dood, maar de dood mept terug. Bakkerszoon Hasje groeit op in Oss. Zijn kunstenaarschap viert hij in Ravenstein. Wat voert hem – drie jaar voor zijn overlijden – naar Maastricht? De liefde. Zuid-Limburg past ook bij hem. Dit is het rariteitenkabinet van het koninkrijk. Enerzijds kolenmijnen, mergelgroeves, grottenstelsels. Tot 1058 meter diep. Anderzijds de Vaalserberg, inclusief molshoop 322,6 meter
hoog. Zulke extremen doen recht aan Hasje Boeijen, schilder van louter vrouwen, maker van hobbelpaarden, uitvinder, rechterhandenman. Lang werkte hij samen met de fameuze Duitse kunstenares Rebecca Horn. Wat zij schetste, voerde hij uit. Een plotsklaps schuddende lawaaipiano, die aan het plafond van het Guggenheim in New York moet hangen? Selbstverständlich, Frau Horn. Voor haar speelfilm Busters Bedroom (1989) – met Donald Sutherland en Geraldine Chaplin – knutselde hij een radiografisch bestuurbare rolstoel. De allerlaatste zwenk. Naar links. Aan het einde van het pad ligt Hasje Hannah Boeijen, kunstenaar. Maar ook travestiet. Twee gebeitelde woorden: ‘Dag schoonheid’. Welkom of adieu? Op zijn graf groeien hortensia, pelargonium en paddestoeltjes. Er liggen acht witte veertjes. Hun vogel is gevlogen. Hasje was een bezield schaker. Met vrienden nam hij jarenlang deel aan het Hoogovens Schaaktoernooi. Inclusief doorzak in Hotel Sonnevanck te Wijk aan Zee, waar de nacht en de dag lange rokades beleefden. Het eindspel van Hasje? De plattegrond in Maastricht kent de afloop. Zij toont veld A en graf 1. Verderop markeren veld H en graf 8 de uiterste hoek van het strijdperk. Hasje zelf? Na 53 jaar heeft de dood hem vroegtijdig schaakmat gezet. De koning is gevallen. Hij is ver buiten het bord gelegd. Graf N328. Tekst Eric Alink Beeld Anouk Essers