Gazet van Zurenborg Editie 5 - 2025

Page 1


Opening

Cogels-Osylei

Inhuldiging Cogels-Osylei

Dit waren de openingswoorden op de herdenking van de razzia van 28 augustus. Een interview met professor Van Goethem

Kattenverhalen

PAGINA
Gazet van Zurenborg – Stanleystraat 21 – 2018 Antwerpen
PAGINA
PAGINA'S
Foto: Rita JALON
Foto: Guy POPPE
PAGINA'S
PAGINA
Foto: Tuna TASAN-KOK
PAGINA
Foto: Diederik VAN WOENSEL

Edito

Jörg Pyl hoofdredacteur van de Gazet van Zurenborg laat zijn gedachten gaan over de gebeurtenissen in de wijk.

Gazet van Zurenborg is een uitgave van de vzw NIEUWE ZURENBORGSE PERS Bankrekening: BE26 0013-8738-4229

P/a E. Vanrintel Stanleystraat 21 2018 Antwerpen

Raad van Beheer VZW

Johan Bijttebier, Jochanan Eynikel, Peter Hernou, Ernest Vanrintel, Diederik van Woensel

Contact hoofdredactieteam info@gazetvanzurenborg.be

Hoofdredacteur en Verantwoordelijke uitgever

Jörg Pyl: jorg.pyl@hotmail.com

 03 236 65 36 - 0472 81 13 35

Verantwoordelijke team fotografen

Luc Pandelaers: luc.pandelaers@telenet.be

Senior adviseur

André Dejonghe: andredejonghe@outlook.be

Medewerkers (tekst en foto’s)

Eddy Aerts, Dirk Blijweert, Bart Cartuyvels, Lotte Daens, Roos De Buysscher, Dieter Dedecker, Walter De Ley, Annelies De Mul, Luk Depondt, Renée Dufait, Jeannine Führing, Paki Genbrugge, Maxim Gerin, Ruth Gysemans, Machteld Hardy, Jan Holvoet, Gerda Huygen, Sylvaine Jacquart, Karen Kets, Cleo Klapholz, Herman Kok, Jerry Koninckx, Malinee Lebegge, Marc Melis, Annelies Oeyen, Laurens Op de Beeck, Doeschka Paesbrugge, Luc Pandelaers, Guy Poppe, Jörg Pyl, Marcel Schoeters, Marc Swyngedouw, Peter Theunynck, Léon van Beek, Will Van Broekhoven, Yo Van den Bulck, An Van de Wal, Fran Van Esch, Lies Van Gasse, Dani Van Remoortel, Nathalie Van Sundert, Wim Verzelen, Marc Vingerhoedt, Uli Vinks, Evelien Wouters

Lay-out & Pre-press

Pascale Holemans pascale.holemans@skynet.be

Advertenties

Jochanan Eynikel advertenties@gazetvanzurenborg.be

Administratie en facturatie

Gerda Eelen

gerda.eelen@telenet.be

 0468 29 43 65

Drukker

Drukkerij Goossens

Achterbroeksesteenweg 208 • 2180 Kalmhout

Distributie

Hans Dresselaers

Van Diepenbeeckstraat 43 • 2018 Antwerpen

 0472 345684 • dressle.arts@gmail.com

Website en mail

www.gazetvanzurenborg.be

Hebt u iets mee te delen aan

Gazet van Zurenborg, vanaf nu naar info@gazetvanzurenborg.be. Dit vervangt het telenet.be adres.

De laatste vrijdag van september ontving deze krant een boze lezersbrief van verschillende mensen met dezelfde inhoud. Die brief zelf met commentaar vindt u elders in deze krant. Alles draaide rond een vroegere lezersbrief van augustus, waarbij een anti-Palestijns pamflet anoniem gepost was bij mensen die een pro-Palestijnse affiche aan hun raam hadden gehangen. Blijkbaar ging men ervan uit dat dit pamflet door de redactie was geplaatst als een statement, één iemand dacht zelfs dat het een advertentie was. In werkelijkheid diende deze afbeelding om aan te tonen hoe grof bepaalde personen zijn tegenover wie het opneemt voor de Palestijnen. Deze afbeelding was als afschrikking bedoeld, niet als propaganda. Ikzelf heb toen contact opgenomen met de briefschrijvers om alles in de juiste context te plaatsen en ook de briefschrijver deed dat in andere woorden. Op deze manier konden de gemoederen toch engszins bedaard worden. Wel vond men het niet juist dat we het pamflet gepubliceerd hadden, omdat we zo “de bullebakken” zouden steunen. Over het al dan niet publiceren kan inderdaad gediscussieerd worden. De inhoud van het pamflet is uitermate grof, maar de lezer heeft het recht te weten welke grofheden in onze wijk verspreid worden.

Tweede punt van de kritiek dat een van de vlaggen op het pamflet de shahāda (voor onze lezers: https://nl.wikipedia.org/wiki/ Sjahada) uitbeeldde, een tekst die voor moslims heilig is en waarvan verschillende interpretaties bestaan. Aan al diegenen die zich hierdoor

Nuanceren of boos worden

gekwetst voelen, wil ik mijn oprechte excuses aanbieden. Ik was mij niet bewust van de gevoeligheid van deze tekst.

Ik wil de lezers van onze krant geruststellen dat wij geen haatdragende artikels over eender welke bevolkingsgroep schrijven, maar dat wij in de eerste plaats streven naar verbinden tussen mensen van allerlei opvattingen, religies en rassen. Uiteraard zullen wij geen haatdragende advertenties tolereren in ons blad. Zurenborg is (was?) een tolerante wijk en wij hopen dat dit zo blijft. Daarom mag niemand, jood, moslim, mensenrechtenactivist, aangevallen worden omwille van hetgeen hij of zij is, denkt of gelooft, ongeacht de kleur of geaardheid.

Daarom zullen wij zowel reageren op anti-Palestijnse opstoten of hatelijke handelingen tegenover joden, moslims of anderen, wanneer deze feiten zich voordoen in onze wijk. Elk racisme en elke discriminatie zijn uit den boze, niet alleen in ons klein Zurenborg, maar in heel de wereld. Wij berichten niet alleen over wat er gebeurt in onze wijk, maar wij trachten ook te weerspiegelen wat zich in de hoofden van Zurenborgers afpeelt, ook al speelt dat zich af in het Midden-Oosten.

Voor wie het nog niet duidelijk is: 7 oktober was een onvergeefelijke oorlogsmisdaad tegenover Israël door Hamas. Israël heeft het recht zich te verdedigen tegen Hamas, maar proportioneel en daar knelt het schoentje. Israël heeft niet het recht de Palestijnse bevolking uit te hongeren, te bombarderen en te doden.

Deze handelingen zijn oorlogsmisdaden en worden nu eindelijk door de VN als genocide omschreven. Elke etnische zuivering is uit den boze. Elk lid van de Verenigde Naties heeft ook de plicht een genocide te voorkomen en te verhinderen.

Ik besef dat over de oorlog in Gaza de polarisatie enorm is. Maar laat ons objectief kijken naar hetgeen geschreven wordt en geen conclusies trekken zonder de gehele context te hebben gelezen of begrepen. Onlangs verscheen in Der Spiegel en Knack, dat onze aandachtcurve in 2023 was gedaald tot 47 seconden. Dat is erg weinig en onrustwekkend. Mogelijk ligt dit aan de basis van verhitte discussies en aanvallen op en tussen gelijkgezinden. Wij mogen door onzorgvuldige informatie nooit onze pijlen richten op gelijkgezinden. Dat werkt contraproductief en zwakt de kracht van de mensen die een leefbare wereld voor iedereen nastreven af. Als kind leerde ik eerst na te denken en dan pas te handelen, waarom zouden wij dat als volwassenen niet meer doen?

Ik hoop dat dit de laatste keer is dat ik over tolerantie, Gaza, Palestina en Israël heb moeten schrijven. Dan kunnen we onze aandacht terug richten op constructieve zaken, zoals het oprichten van een wijkcomité voor heel Zurenborg, niet enkel voor een stukje of enkele straten van de wijk. In en om onze wijk staan grote veranderingen op til, Nieuw Zurenborg, het Spoorpark, het parkeerbeleid, de overkapping van de ring en aanleg van groen verdienen ook onze aandacht.

Het is onze gazet, jullie gazet, de gazet van ons allemaal Medewerkers gezocht

Om een gazet te maken, moet je schrijven: artikelen, interviews, gedichten, cursiefjes... Geschreven door mensen met een vlotte pen. Ben jij zo iemand, neem dan stante pede contact.

Wil je op een andere manier aan de gazet meewerken, foto’s maken, ze bussen? Hetzelfde devies: laat het ons weten.

Schrijf je maar één artikel per jaar, maak je maar één foto per jaar (maar dan liefst een geweldige)? Geen punt, we sluiten je in onze armen. Maar vijf artikels per nummer en een stuk of tien foto’s mag ook natuurlijk.

Centen hebben we niet, bij Gazet van Zurenborg werken alleen vrijwilligers. Je bent verzekerd, dat wel, en de Gazet vergoedt je kosten. We bieden wel duurzame vriendschap, eeuwige roem en jaarlijks een nieuwjaarsreceptie, waarover ze maanden later op de hoeken van de straten van Zurenborg nog spreken.

Beginnende redacteurs en fotografen krijgen richtlijnen mee en we geven ze feedback.

Overtuigd? Goesting? Schrijf een mail naar: onze redactie: redactie@gazetvanzurenborg.be of onze hoofdredacteur: jorg.pyl@hotmail.com.

Lezersbrief: Laster krant

Deze brief werd gestuurd door Nathalie Blanckaert, Amana Abouallal, Naima El Assisi.

Geachte hoofdredactie,

Mijn naam is Nathalie. Ik schrijf u omdat ik geschokt en diep gekwetst ben door een bijdrage in uw recente editie waarin een afbeelding van de shahāda-vlag is weergegeven met de tekst dat die “wordt gebruikt wanneer zij verkrachten, vermoorden en Joden ontvoeren”. Deze publicatie is niet slechts een onhandige meningsuiting maar een expliciete en gevaarlijke stigmatisering van moslims en Palestijnen.

Het samenbrengen van een religieus geloofssymbool met beschuldigingen van seksuele en gewelddadige misdaden is lasterlijk, onzorgvuldig en potentieel aanleidend tot haat en discriminatie. De shahāda is een geloofsformule die miljoenen moslims wereldwijd gebruiken in aanbidding en identiteit. Om dat symbool publiekelijk op deze manier te criminaliseren is onethisch journalistiek handelen en tast de betrouwbaarheid van uw redactie ernstig aan.

Ik stel u de volgende, duidelijke eisen:

1. Onmiddellijke rectificatie en openbare excuses in de eerstvolgende gedrukte editie en op uw website en sociale kanalen, waarin u erkent dat de afbeelding en bijgaande tekst stigmatiserend en kwetsend waren.

2. Een heldere uitleg over hoe deze publicatie door de redactionele controles is gekomen, inclusief welke medewerker verantwoordelijk was en welke stappen intern zijn genomen of zullen worden genomen.

3. Concreet beleid om herhaling te voorkomen, bijvoorbeeld training omtrent culturele en religieuze gevoeligheden en een herziening van uw besluitvormingsproces voor opinieadvertenties en visuele content.

4. Een schriftelijke reactie aan mij waarin bovengenoemde punten duidelijk worden beantwoord.

Als u niet binnen vijf werkdagen na ontvangst van deze e-mail met een hoorbare en bevredigende reactie komt, zie ik mij genoodzaakt mijn klacht verder te escaleren bij de Raad voor de Journalistiek, bij relevante antidiscriminatie-instanties en indien nodig via sociale kanalen en lokale gemeenschapsorganisaties. Ik geef u hiermee de kans om dit intern en zakelijk recht te zetten voordat ik die stappen zet.

Ter informatie voeg ik een foto bij van de betreffende pagina. Ik verwacht spoedig uw antwoord.

Met vriendelijke groeten, Nathalie

Reactie hoofdredacteur

Geachte Dames,

De publicatie van beide pamfletten maakte deel uit van een lezersbrief, waar de persoon zelf gechoqueerd was door deze pamfletten. Ik verzoek u dan ook de lezersbrief van Yo Van den Bulck in de krant van augustus grondig te lezen. Zij hing een affiche pro-Palestina, waarop er dit beledigende pamflet anoniem in haar brievenbus gestopt werd. Ikzelf was ook gechoqueerd door deze pamfletten. Ik heb deze pamfletten mee gepubliceerd met de lezersbrief om de lezers te wijzen op de grofheid waarmee met het Palestijnse conflict wordt omgegaan door bepaalde bevolkingsgroepen. Deze lezersbrief was pro-Palestina en niet anti-moslim.

In de edito van augustus heb ik ook duidelijk gesteld waarover het gaat.

Van de gevoeligheid van de shahāda (voor onze lezers: https://nl.wikipedia.org/wiki/Sjahada) was ik mij niet bewust. Mocht ik dat beseft hebben, was de publicatie ervan niet gebeurd. Zoals u in de disclaimer kunt zien, staat dat de meningen in de lezersbrieven niet noodzakelijk de mening van de redactie weerspiegelen.

Het spijt mij dan ook dat u zich hierdoor gekwetst voelt. Dat was nooit de bedoeling geweest, maar ik zal mij wel oprecht hiervoor verontschuldigen. In onze krant van oktober zal ik een synthese van uw brieven (die erg gelijkaardig zijn) ook als lezersbrief publiceren.

De verantwoordelijke voor deze publicatie ben ikzelf dus als hoofdredacteur (met voorbehoud van de disclaimer lezersbrieven).

Uiteraard ben ik steeds bereid tot overleg. Ik vestig er uw aandacht op dat Gazet van Zurenborg het werk is van de wijkbewoners die allemaal vrijwillig en onbezoldigd meewerken aan deze krant. Voorlopig is onze website niet operationeel. Als wijkkrant willen wij in de eerste plaats verbindend werken.

Mocht u zich geroepen voelen om als expert islamitische gevoeligheden adviseur voor onze krant te worden, heet ik u van harte welkom.

Tot slot wil ik eveneens benadrukken dat wij in onze wijk ook een grote joodse gemeenschap hebben, die niet noodzakelijk achter de behandeling van de Palestijnen in Gaza staat. En uiteraard ook veel mensen die niet akkoord gaan met wat er in Israël gebeurt.

Lezersbrieven naar onze krant zijn steeds welkom. Wij zijn benieuwd wat er in de wijk leeft. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven in te korten of gebalder te herschrijven. Anonieme brieven of brieven met een kwetsende, beledigende of racistische toon worden niet gepubliceerd. De geuite meningen in de lezersbrieven vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie.

Ook mogen wij geen enkele gemeenschap, moslim of joods, verantwoordelijk achten voor hetgeen er in Gaza en de Westelijke Jordaanoever gebeurt.

Ik hoop dat u hiermee vrede kan nemen.

Met vriendelijke groet, Jörg Pyl, hoofdredacteur

Rechtzetting

In het artikel over coördinator studiebegeleiding werden de verkeerde contactgegevens van Sanne Voets vermeld.

De correcte contactgegevens zijn: sanne.voets@so.antwerpen.be Gsm: 0486 94 30 37

Thaise en Vlaamse gerechten geserveerd in een huiselijke sfeer. Kom zeker onze heerlijk cocktails proeven. Reserveren op 03/235.98.42 - informatie op mays.be

Illustratie: Lies VAN GASSE

De kracht van herdenken in Zurenborg!

Uw gazet sprak met Professor dr. Herman Van Goethem, historicus en rector van de Universiteit Antwerpen. Voor hem ligt de kracht van deze herdenking in de eenvoud van de rituelen en de manier waarop verhalen tot leven worden gebracht. “Door bepaalde handelingen te stellen kunnen we ons beter bewust worden van onszelf en van onze medemens."

De herdenkingswandeling eindigt in Crea 16. Dat de plechtigheid juist daar plaatsvindt, is volgens Van Goethem veelzeggend: “Het is een lieu de mémoire. Alles is er nog exact zoals het er toen uitzag. Het feit dat we daar samenkomen, geeft de herdenking een diepere lading.”

Op de speelplaats werd een ritueel geïntroduceerd met krijtjes. Elke deelnemer tekent een cirkel rond zichzelf, waarna zichtbaar wordt hoeveel mensen aanwezig zijn. “Zelfs met een volle speelplaats aanwezigen die cirkels tekenen, komt dit aantal nog niet in de buurt van de mensen die hier werden opgesloten en afgevoerd.” Aldus Van Goethem.

Voor Van Goethem is het vertellen en beluisteren van verhalen de kern van herdenken. “Verhalen vertellen

is iets wat de mens altijd al heeft gedaan om uit te leren. Zie maar naar de Griekse tragedies, of andere culturen waar ook verhalenvertellers steeds een belangrijke rol hebben. Mensen aanhoren verhalen en halen hier betekenis uit voor zichzelf. Daarom is het ritueel van deze herdenking ook zo belangrijk! We kunnen luisteren naar de verhalen en zo het heden, verleden en toekomst met elkaar verbinden.”

Het luisteren naar getuigenissen, het stilstaan bij individuele levens en het herhalen van dezelfde rituelen jaar na jaar geven de plechtigheid volgens hem een bijzondere intensiteit. “Het heeft door de jaren heen iets gekregen van een echt ritueel. We zorgen voor hetzelfde scenario en dezelfde verhalen en die herhaling zorgt dan weer voor de kracht van het ritueel.”

Wat begon als een buurtinitiatief, trekt inmiddels steeds meer deelnemers. Het aantal aanwezigen is in de loop der jaren sterk gegroeid. “Het is al zo groot geworden dat het bijna een andere invulling zou moeten krijgen,” merkt Van Goethem op. “Misschien met extra ondersteuning of zelfs door enkele straten af te sluiten.” Toch benadrukt hij dat

In de Antwerpse wijk Zurenborg vindt sinds enkele jaren een bijzondere herdenkingsplechtigheid plaats. Wat begon als een kleinschalig initiatief is intussen uitgegroeid tot een jaarlijks ritueel dat talrijke buurtbewoners samenbrengt. Centraal staat de herinnering aan de Joodse inwoners die tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit hun woningen in deze buurt werden gedeporteerd. Het initiatief, dat in 2018 ontstond naar aanleiding van het boek Wil van Jeroen Olyslaegers, groeide al snel uit tot een betekenisvolle traditie waarin verhalen, rituelen en bewustwording elkaar versterken.

(Cleo KLAPHOLZ )

die groei ook de betekenis onderstreept, steeds meer mensen voelen zich aangesproken door de verhalen en het collectieve ritueel.

De kracht van de herdenking zit volgens Van Goethem niet in grootse gebaren, maar juist in de eenvoud. Een minuut stilte, een krijtje op de grond, het herhalen van een verhaal. Het zijn handelingen die op zichzelf de geschiedenis niet veranderen, maar die deelnemers in staat stellen stil te staan bij hun eigen plaats in de wereld.

De herdenkingswandeling in Zurenborg is daarmee meer dan een

lokale plechtigheid. Ze toont hoe een gemeenschap samen een manier kan vinden om een beladen verleden tastbaar te maken en hoe rituelen en verhalen mensen dichter bij elkaar brengen. Voor de buurt, maar ook voor Antwerpen en daarbuiten, is dit een krachtig voorbeeld van hoe herinnering levend gehouden kan worden.

Zoals Van Goethem het formuleert: “Het ritueel zelf verandert de wereld niet, maar het verandert wel iets in de mensen die eraan deelnemen. Precies dat is waar herdenken om draait.”

Herdenkingsplechtigheid met Herman Van Goethem. Foto: Gerda HUYGEN

Feestelijke opening heraangelegde Cogels-Osylei

Na bijna twee jaar werken mag het resultaat er wezen: een mooie straat die eer doet aan Zurenborg

Donderdag 29 september werd de opening van de heraangelegde Cogels-Osylei gevierd. Na jaren van voorbereiding is er onder regie van Besix Infra bijna twee jaar gewerkt aan de heraanleg van de straat die weleens de mooiste straat van Antwerpen genoemd wordt. Het autoverkeer kan al weer sinds begin juli door de straat en het is nog wachten op de terugkeer van tram 11 die Zurenborg met het centrum van Antwerpen verbindt. Al met al een heel mooi resultaat en daarom een goed moment om dat te vieren.

(Herman KOK)

De feestelijke bijeenkomst vond plaats bij het vroegere rondpunt, nu een kruispunt met daaromheen vier kleine pleintjes. Midden in de CogelsOsylei gelegen en wellicht ook de plek die door de heraanleg het meest veranderd is, was dit een logische plek. Met toespraken door Berchems districtsburgemeester Evi Van der Planken en oud-districtsschepen van Mobiliteit Bruno De Saeger en een fraaie muzikale begeleiding met Japanse trommelmuziek door Arumi Daiko vzw werd stilgestaan bij het behaalde resultaat. Evi Van den Planken gaf aan trots te zijn op het behaalde resultaat, dankte alle belanghebbenden en vooral de bewoners voor de inzet, en ziet de heraanleg als mooi resultaat van een participatietraject. Bruno De Saeger stond stil bij het lange complexe proces waaraan meer dan 10 jaar was gewerkt, de vele gesprekken die zijn gevoerd, en de vele woonkamers die hij hierdoor heeft mogen bewonderen. De oudste bewoonster van de Cogels-Osylei kreeg de eer de heraangelegde straat officieel te openen met het doorknippen van het lint. Een heraanlegplan van lange adem De opgave van de heraanleg van de straat was geen makkelijke. De straat is een ontsluitingsstraat voor de wijk Zurenborg, een doorgangsstraat voor het openbaar vervoer, en een kernelement van Zurenborg als beschermd stadsgezicht. En voor de bewoners stond veiligheid en leef-

En bovenal was het de verhuizing van de stelplaats in 2024 en de daaraan gekoppelde verandering in het busverkeer die de heraanleg mogelijk maakten.

baarheid bij de heraanleg voorop. Dit laatste gold uiteraard ook voor de vele bezoekers die de architectuur in Zurenborg komen bewonderen. Om te komen tot een ontwerp waarin de Stad, De Lijn, en de Dienst Onroerend Erfgoed zich konden vinden en waarbij ook de bewoners werden gehoord, was een zaak van jaren.

Om te komen tot een werkbaar compromis was niet makkelijk. De monumentale status en het unieke stadsgezicht maken de straat tot wat ze is, met weinig ruimte voor aanpassingen, terwijl de verlangens van Stad, District, De Lijn, en bovenal de bewoners vooral hedendaags zijn. De problematiek rond verkeersintensiteit, de vele bussen en de snelheid was een thema dat al decennia speelde. Onder meer oud-districtsschepen Peter Raets die regelmatig bij de straatfeesten langs kwam, en vele anderen waren begaan met de status van de straat, maar slaagden er slechts beperkt in vooruitgang te bereiken. In het Districtsbestuursakkoord van 2012 werd de heraanleg van de straat zelfs een bestuurlijke prioriteit.

Los van dat de belangen van de verschillende stakeholders niet makkelijk te verenigen waren, was een heraanleg toch ook wel afhankelijk van de status van de vroegere stelplaats van De Lijn, en ook bouwkundig was de oplossing die uiteindelijk gekozen is nog onvoldoende getest.

In grote lijnen was het ideaalbeeld van de Cogels-Osylei al vastgelegd in het Herwaarderingsplan Zurenborg, een door Dienst Erfgoed, Stad en De Lijn gedragen visie over hoe de wijk op te waarderen, geschreven in 2012. Na vele jaren discussie en gesprekken met de verschillende betrokken partijen kwam de zaak eindelijk eind 2020 in beweging met de presentatie van een plan voor een parkeervrije Cogels-Osylei door District Berchem. Dit fungeerde als een ‘steen in de vijver’ en bracht de discussie in beweging. De straatbewoners verenigden als Burgerinitiatief Heraanleg CogelsOsylei de krachten, en speelden een belangrijke rol bij het informatietraject geïnitieerd en begeleid door District Berchem dat hierdoor kon evolueren tot een participatietraject. Het kabinet voor mobiliteit en stadsontwikkeling van de Stad speelde hierbij een belangrijke ondersteunende rol, zeker van belang vanwege de belangen van De Lijn en Dienst Erfgoed.

Een mooie straat met minder geluid en minder trillingen Meningen zullen verschillen. Maar het algemene beeld is dat de heraangelegde straat goed aansluit bij het beschermde stadsgezicht. En dat de keuze voor gezaagde kasseien gelegd in pallets een goed compromis is voor een actieve tramlijn in combinatie met een historisch beeld. Qua geluid en trillingen is er voor de bewoners direct veel veranderd. De vensters aan de straatzijde kunnen nu worden geopend, en het geluid en de trillingen van hard rijdende wagens en bussen zijn grotendeels vervangen door het geluid van voetgangers die door de straat wandelen en straatbewoners die elkaar op het voetpad treffen. De heraangelegde CogelsOsylei lijkt minder een barrière te zijn, en meer mogelijkheden tot verbinding voor bewoners en passerende voetgangers te bieden. En nu is het ook hopen dat de mooie heraanleg leidt tot een verdere herwaardering van de straat. Denk aan de voortuinen, het originele hekwerk, en ook verder herstel van de façades.

Is de straat af? De laatste loodjes en wat nog meer volgt Helemaal klaar is de straat nog niet. Er wordt nog gewerkt aan de bovenleiding voor de tram. De tram, waarmee Zurenborg toch wel een historische band heeft, zal pas kunnen terugkeren wanneer ook de heraanleg van de tramlus in het centrum voltooid is.

Ook is er sprake van dat de vele dekseltjes voor nuts en waterafvoer in de voetpaden van de Cogels-Osylei verdiept zullen worden geplaatst opdat de platines het gehele voetpad kunnen afdekken en de dekseltjes niet langer zichtbaar zullen zijn.

En is de straat nu af? Nee, een straat is nooit af. De wereld zal blijven veranderen en de straat zal mee veranderen. Op korte termijn zullen vooral vragen met betrekking tot handhaving van de snelheid actueel zijn, en ook het functioneren van het kruispunt voor autoverkeer en voetgangers. Immers, de vele ongelukken waren de reden voor de aanleg van het rondpunt in de jaren ’90. En op langere termijn? Laadfaciliteiten voor elektrische wagens? Verdere vergroenings- en klimaatoplossingen? Wie zal het zeggen?

Maar ook elders in de wijk is er qua verkeer nog veel werk te doen. De werken in de Cogels-Osylei hebben de verkeersproblematiek in omringende straten in de wijk nog zichtbaarder gemaakt. Met name in de Transvaalstraat, formeel een fietsstraat, was het verkeer nog meer een spaghetti dan dat het normaal gesproken al is. Tijdelijke eenrichtingsverkeer in de straat liet zien dat het ook anders kan. Linksom of rechtsom, de verkeerscirculatie in de wijk vraagt om een oplossing. En dat zal gezien de stedenbouwkundige complexiteit en de verschillende belangen nog wel een opgave zijn. Het is te hopen dat ook hier oplossingen worden gevonden.

Voor nu kunnen District Berchem en de straatbewoners, en ook de Stad, De Lijn, Dienst Erfgoed terugkijken op een geslaagde heraanleg. Het resultaat was het te overziene ongemak gedurende de werken zeker waard.

De oudste bewoonster van de straat mocht het lint doorknippen.
Foto: Tuna TASAN-KOK
De Cogels-Osylei wordt feestelijk heropend. Foto: Tuna TASAN-KOK

Ringpark ter hoogte van Zurenborg komt er

“Het perspectief is 2040”

Voor Nieuw Zurenborg wachten we op de beslissing van de intendant over de overkapping van de Ring, lezen we in het bestuursakkoord. Dat formele besluit is er nog niet maar er groeit overeenstemming over hoe de overkapping ter hoogte van Zurenborg eruit kan zien. Gazet van Zurenborg heeft zijn licht opgestoken bij Manu Claeys van de burgerbeweging stRaten-generaal. (Guy POPPE)

Het Ringpark aan de oostkant van Zurenborg komt er. Vanaf de Luitenant Lippenslaan tot de Borsbeekbrug verdringt straks groen het vrachtwagen- en autoverkeer. Raakt de Ring er binnenkort helemaal overkapt? Neen, dat is maar gedeeltelijk het geval. De overkapping is volledig tussen de Zurenborg- en de Borsbeekbrug maar niet tussen de Luitenant Lippenslaan en de Zurenborgbrug. Het op- en afrittencomplex verschuift wat zuidelijker en komt er tussen de laan en de brug te liggen. “Om verkeers- en tunnelveiligheidsredenen mag je dat niet overkappen. De uitdaging is dan hoe compact je dat kan maken, hoe diep dat ligt en of je met bermen werkt of schermen van acht meter hoog, zoals op Linkeroever ”, legt Manu Claeys uit.

Claeys vertelt met enthousiasme dat alle partijen die bij de vernieuwing van de Ring betrokken zijn, het over dat deel eind september eens geraakt zijn. “Daarover is er recent een principieel akkoord afgeklopt. De grote contouren liggen vast, we gaan dat nu verder uitwerken, met voorontwerpen enz. Allerlei actoren, zoals de brandweer, moeten zich nu daarover buigen en als zij geen veto stellen, dan gaan we ervan uit dat er een draagvlak is. Die ontwerpen gaan ook naar de lokale actoren. Zurenborg gaat dat voelen, er gaan hier workshops opgezet worden”. Claeys knikt bedenkelijk als ik hem vertel dat er geen buurtcomité meer is op Zurenborg om de neuzen in één richting te krijgen.

Alle partijen, wie zijn dat dan? Wel, in maart 2017 is het Toekomstverbond

tot stand gekomen. Daarmee sloegen de stad, de Vlaamse regering, de haven en de burgerbewegingen, Ademloos, Ringland en stRatengeneraal, de handen in elkaar om samen de Oosterweelverbinding en de vernieuwing van de Ring uit te tekenen. De belofte om de Ring maximaal te overkappen maakt deel uit van de afspraak. Sindsdien is Claeys lid van de raad van bestuur van Lantis, de beheersmaatschappij van de Vlaamse overheid, die de Oosterweelverbinding in goede banen leidt. “Een van de pijlers van het Toekomstverbond is samenwerking, de bevolking zit mee aan tafel. Dat heeft tot nu toe goed gewerkt. Gebrek aan vertrouwen? Nog nooit ondervonden”. De professionalisering van burgerbewegingen, iets om in je oren te knopen.

Oosterweel en het noordelijke deel van de Ring staan in de steigers. De financiering is rond, de aanbestedingsprocedures liggen achter de rug, de aannemers kunnen aan de slag. Op één vergunning na is alles geregeld. Er wordt gewerkt aan de tunnel, de afbraak van het viaduct in Merksem en de aanleg van vijf ringparken. Ringpark Het Schijn is het zuidelijkst gelegen.

2040

Nu is vanaf zeg maar het Hof ter Lo de zuidelijke Ring aan de beurt. “De oplevering van Oosterweel gebeurt in principe op 31 december 2032. De verwachting van de burgerbeweging is dat op dat moment de hele machinerie zou moeten doorschuiven, de opdrachtgevers, de aannemers, de

budgettaire operatie. En dan pakken we de zuidelijke Ring aan. In 2022 zijn we begonnen om dat voor te bereiden want we zijn voor jaren vertrokken, voor inspraakrondes, ontwerpoefeningen, de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan en milieueffectenrapporten, vergunningsaanvragen, aanbestedingen, bestekken, aandacht voor verkeersveiligheid en brandweer, de hele technische reutemeteut. Dat gaat vlotter verlopen als we nu de tijd nemen”. Naast de stad, de Vlaamse overheid en de burgerbewegingen zitten de hele tijd experts, zoals Tractebel, mee aan tafel.

Het lijkt er sterk erop dat we mogen rekenen op vijf à zeven jaar voor het Ringpark er is. “Ja, het perspectief is toch wel 2040, hoor ”. Voor oudere Zurenborgers is het even slikken. Maken ze dat nog mee? Maar de bewoners krijgen waar voor hun geld. Tussen de Luitenant Lippenslaan en de Zurenborgbrug komt er groen in plaats van de Singel. Die volgt al vanaf de Stenenbrug in Borgerhout een oostelijk tracé, boven en naast de gedeeltelijk overkapte Ring. De Zurenborgbrug verliest helemaal haar status van invalsweg. “ We maken ze autoluw voor traag verkeer, wandelvriendelijk, groener, met fietspaden”.

Een zoetje voor de Zurenborgers die al op tram 7 of 8 zitten: “ We hopen voor deze zone begin jaren dertig al

voorbereidende werken te kunnen doen, in afwachting van. Zoals we nu al werken aan ringparken, Het Schijn bv., dat al in 2017 opengaat. We willen dat de huidige generatie ook al begint te proeven van meer groen en een hogere leefkwaliteit ”.

Nieuw Zurenborg

Het hele opzet opent mogelijkheden voor Nieuw Zurenborg. “Absoluut, dat biedt kansen. Als we daar de Singel kunnen verleggen, dan ligt hij niet meer aan de voordeur”. M.a.w., wie er op Nieuw Zurenborg zijn intrek neemt, krijgt een extra moot groen voor zijn deur.”

De Grote Verbinding

De zone tussen de Zurenborg- en de Borsbeekbrug is het pronkstuk. “Daarop zetten we voor Zurenborg prioritair in, een volwaardig ringpark met volwaardige overkapping, zodat je niet meer weet dat er een autostrade is. De Borsbeekbrug blijft belangrijk voor tram en auto”. Op dat stuk blijft de Singel naast de huizenrij liggen. Wie hem oversteekt, komt in een heus park terecht, want daar is de Ring helemaal overkapt. “ Wie naar het Te Boelaerpark fietst, rijdt eerst door zijn eigen park. De overgangswegen worden veel kwaliteitsvoller. Heel Antwerpen moet het gevoel hebben dat ze op een of andere manier niet zo ver van een ringpark verwijderd zijn. Dat is wat het bestuur heeft afgesproken: De Grote Verbinding ”.

Aan de Borsbeekbrug komt groen in de plaats van de Singel.
Foto: Guy POPPE

Knalrood groentekort

Die overkapping, die de mogelijkheid biedt om Ringparken aan te leggen, is kennelijk na al die jaren gemeengoed. “Het Oosterweeldossier is historisch gekanteld op luchtvervuiling. Fijn stof was toen aan de orde. Maar een belangrijke vaststelling is dat door de elektrificatie van het voertuigenpark de luchtkwaliteit geleidelijk aan verbetert. De CO²-uitstoot is minder prioritair geworden dan geluidsoverlast en groentekort. Het lawaai komt meer en meer van de banden. Een studie heeft uitgewezen dat voor het groentekort Borgerhout intra muros met stip prioritair is. Zurenborg hoort er ook een stuk bij. Twintig jaar geleden keken we naar van die kaarten met alarmerende rode stippen. Nu willen we parkdelen ontwikkelen ter hoogte van die knalrode groentekortzones. Vooral voor Borgerhoutenaren, en ook voor mensen uit Zurenborg, is dat een forse vooruitgang. Door die ingreep creëren we wijkgroen voor bijna 28.000 inwoners. Ze komen zo aan de norm van 8 m² per bewoner. Nu is dat 0,74. Zurenborg vertoont een gelijkaardig patroon”.

55 db

Met de beperking van de geluidsoverlast voor ogen haalt Claeys het voorbeeld van Linkeroever aan. “Je passeert met de fiets naast een Atlantikwall van camions en ’t is daar stiller dan hier. Je hoort gezoem maar je hoort die autostrade niet meer. Het richtcijfer voor de hele zone is het niveau van het stadspark, 55 decibels. We willen dat er nergens rond de Ring meer lawaai is dan in het stadspark, waar je wel degelijk de stad en auto’s hoort. Dat is een gigantische uitdaging ”.

Toekomstverbond 2.0

De principiële afspraak over de maximale overkapping van de Ring tussen de Schijn en het station van Berchem mag dan gemaakt zijn, er is nog werk aan de winkel. Het stuk tussen de spoorwegbrug en het Zuid moet nog bestudeerd worden. “Dat willen we tegen Kerstmis afkloppen, principieel, en volgend jaar hard doorwerken, zodat we in december 26 rond zijn. Op het moment dat alle actoren zeggen: dat kunnen de contouren van een oplossing zijn, dan stapt de intendant naar de Vlaamse regering. Symbolisch mikken we op maart 27,

tien jaar Toekomstverbond, tijd voor Toekomstverbond 2.0 voor de overkapping. De regering kan dan beslissen en starten met de inspraak-, advies- en vergunningsprocedures. Dat gaat zijn tijd hebben, 27, 28, 29, 30. We hopen dat we begin jaren dertig de vergunningen hebben en de aanbestedingen buiten kunnen”.

Spoorwegbrug

Een andere dringende kwestie dient zich aan. “Infrabel heeft laten weten dat de spoorwegbruggen over de ring vervangen moet worden. Dat zet druk. Infrabel is nu aan het tekenen waar het de nieuwe pijlers wil zetten. Wij moeten inbreken in dat proces. Zij staan daarvoor open maar we kunnen geen jaar meer wachten om te beslissen. We hebben afgesproken dat we rond de kerstvakantie de knoop doorhakken, zodat we Infrabel kunnen uitleggen hoe volgens ons de hele zuidelijke Ring eruit zal zien en waar de pijlers voor de spoorweg komen. En dan hopen we dat Infrabel zegt: oké, we gaan ons daaraan aanpassen. Dat tekent het vertrouwen van al die actoren. Het is een meesterlijk voorbeeld van hoe door tijdig te beginnen aan voorstudies, we vermijden

dat andere agentschappen, die ook hun werk moeten plannen, het proces hypothekeren.”

Dat is vroeger wel anders geweest. “Hoe is Lange Wapper gesneuveld? De stad was tegen 2006 een ruimtelijk structuurplan aan het opstellen, voor de ontwikkeling van het Eilandje, de Dam enz. Het deed alsof er geen Lange Wapper op komst was. Vlaanderen heeft op hetzelfde moment een maquette voorgesteld, ze gingen daar los door. Wij hebben gezegd: een van de twee moet kleur bekennen, want dat is bedrog van de bevolking, een voorbeeld van verkokering. Op basis daarvan hebben we kunnen inbreken in de procedure”.

Wijk van de Toekomst ’t Is nog ver af maar we krijgen stilaan zicht op de Wijk van de Toekomst, de overkapping van de Ring en het Ringpark. Manu Claeys is met het Toekomstverbond ook betrokken bij de nakende renovatie van Berchem station. “Dat moet tot een multimediale hub uitgroeien”. Maar dat is toekomstmuziek en houden we voor een volgend artikel in de Gazet.

Geluksmomentjes bij Mokka Lisa

ANTWERPEN – Lisa, ooit een gedreven projectmanager, besloot haar kantoorbaan achter zich te laten om haar ondernemersdroom waar te maken. Ze wou graag meer sociaal contact en dus besloot ze haar droom na te jagen. Ze nam ‘Koekenboer’ in de Statiestraat over en transformeerde het naar ‘Mokka Lisa’, een gezellige plek waar koffie, ambachtelijk gebak en lokaal ijs samenkomen.

(Doeschka PAESBR UGGE )

Van Hybride Kantoorleven naar Eigen Baas

Lisa werkte jarenlang achter een computer en deed haar job als projectmanager graag. Maar de laatste tijd ontbrak het haar aan energie. Loopbaanbegeleiding bracht de oorzaak aan het licht: een gebrek aan sociaal contact. "Mijn job was qua takenpakket wel iets voor mij," verklaart Lisa, "maar na corona werd er steeds vaker thuis gewerkt en dan miste ik het contact met collega’s”. Ze had altijd al de droom gehad om een eigen koffiezaak te openen, maar de stap naar ondernemer worden was groot. Daarom schreef Lisa zich in bij Starterslabo, zij bieden workshops, training en coaching aan voor mensen met een ondernemersdroom. Via het Starterslabo, kwam ze in contact met Anna, de vorige eigenaar van Koekenboer. Zij wilde graag haar zaak overlaten en Lisa en Anna hadden onmiddellijk een sterke klik.

Het concept: Lekker, Lokaal en Persoonlijk De overname van de bestaande zaak Koekenboer bleek daarom ideaal. De beperkte oppervlakte van de zaak zorgde ervoor dat Lisa deze, zeker in de opstartfase, alleen kon runnen. Mokka Lisa, een naam die verwijst naar Lisa zelf, bouwt verder op het bestaande concept van koffie en ijs, maar voegde ook heerlijk zelfgemaakt gebak zoals American Cookies toe aan de kaart. Ook wordt er momenteel gewerkt aan een lunchaanbod en is er sinds kort ook soep te koop. Lisa hecht veel belang aan lokaal ondernemerschap. De cola komt van Bruislab uit Antwerpen, het ijs van de

Trommelhoeve in Lint en de Mochi is gemaakt door iemand uit de buurt. Daarnaast tracht Lisa haar gebak ook zo veel mogelijk vegan te maken. Ze vindt het een fijne uitdaging om te kijken hoe ze bestaande recepten volledig vegan kan maken. Maar het is zeker niet zo dat alles vegan is, er is vooral voor ieder wat wils!

Kleine geluksmomentjes

Mokka Lisa is sinds begin augustus open en Lisa geniet zienderogen van haar nieuwe job. Klanten voelen zich duidelijk helemaal thuis en worden uitgenodigd om van haar verse koekjes te proeven. Lisa wil kleine geluks-

momentjes creëren voor haar klanten. Dat Lisa het persoonlijke erg belangrijk vindt, bewijst ook het logo en de branding, die ze zelf creëerde met haar achtergrond in grafisch ontwerp. Lisa hoopt in de toekomst nog meer de juiste balans te vinden, zowel financieel als menselijk. Haar droom? Die is ze met Mokka Lisa volop aan het verwezenlijken.

Mokka Lisa Statiestraat 165 - 2600 Berchem https//mokkalisa.be

Lisa voor haar zaak in de Statiestraat. Eigen foto

Een thuis voor zwerfkatten in Zurenborg

Al meer dan vijf jaar zorgt vrijwilligster Linda De Molenaer in Berchem dagelijks voor een kolonie zwerfkatten. Wat begon als een lokale oplossing voor ‘kattenoverlast’, is uitgegroeid tot de zorg voor meer dan 40 katten. Nu de officiële steun van de stad Antwerpen afneemt, is zij steeds meer afhankelijk van donaties en de samenwerking met particuliere organisaties. (Doeschka PAESBRUGGE )

Een gezellig kattendorp Vandaag, vijf jaar later, is de kattenkolonie uitgegroeid tot een heus kattendorp met maar liefst veertig dieren. De katten die er nu verblijven zijn echter wild en niet geschikt om bij gezinnen geplaatst te worden. Maar dankzij Linda hebben ze een veilige thuis gevonden in het ‘kattendorp’ dat zij voor hen heeft gecreëerd. Elke dag bezoekt Linda het domein om de katten te voeren, soms zelfs meerdere keren per dag. Ze maakt de voederbakjes en de hokjes schoon en controleert het algemene welzijn van de dieren. De katten lijken duidelijk op hun gemak bij haar. Tijdens onze wandeling over het terrein liepen de dieren nieuwsgierig met ons mee, hopend om nog wat extra natvoer te kunnen scoren.

Helaas worden er rond het domein soms ook katten gedumpt door hun eigenaren. Linda werkt dan samen

met de verantwoordelijke instanties om een geschikte plek voor deze dieren te vinden. Haar initiatief is een mooi voorbeeld van het verschil dat een geëngageerde buurtbewoner kan maken.

Afnemende steun Stad en District En haar inzet is nodig, want de ondersteuning van de Stad Antwerpen en het district Berchem is de afgelopen jaren sterk afgenomen. Waar Linda vroeger vijftig kilogram kattenbrokken kreeg voor vijf weken, ontvangt ze nu nog slechts veertig kilogram per kwartaal. Een kat eet gemiddeld 75 gram brokken per dag, dus met die hoeveelheid komen de katten welgeteld 13 dagen toe. Wanneer ze dit aankaart bij de gemeente, vangt ze bot en krijgt ze geen antwoord.

Daarom voorziet ze zelf heel wat extra voer, wat ze met veel plezier

doet, maar toch een grote kost met zich meebrengt. Gelukkig kan Linda rekenen op enkele vrijwilligers, verenigingen en donateurs die haar kattenbrokken, natvoer en stro schenken. Zo helpt vzw ‘Handen voor Pootjes’ bij het inzamelen van voedsel en maakt ‘Crea4Cats’ huisjes voor de katten, zodat ze comfortabel en beschut kunnen slapen.

Donaties

Ook geïnspireerd door het verhaal

van Linda en haar onaflatende inzet voor de katten? Dan kan je voedsel of materiaal zoals stro doneren. Je kan hiervoor contact opnemen met Linda via de facebook-pagina ‘Zwerfkatjes Berchem’. Op 4 oktober was ze ook aanwezig in de Tom&Co op de Diksmuidelaan voor een voedselinzameling. Ook daar was iedereen van harte welkom om eten te doneren. Linda en de katten van Berchem zijn je alvast dankbaar!

De katten voelen zich op hun gemak in de opvang.
Foto: Rita JALON
Zwerfkatten in Zurenborg worden goed verzorgd.
Foto: Rita JALON
Steun de katten met een donatie. Foto: Rita JALON

Avontuurlijke kater Bowie gered door brandweer en politie

Toen Luc, Marie en dochter Juliette uit de Lange van Ruusbroecstraat vorig jaar onverwacht afscheid moesten nemen van hun geliefde kat, die nog maar 7 jaar oud was en plots overleed aan wat een aangeboren hartafwijking bleek te zijn, wilden ze als echte dierenliefhebbers al gauw weer dieren in huis. Eerst verleenden ze in samenwerking met een dierenasiel tijdelijk onderdak aan katten op zoek naar nieuwe adoptiegezinnen, maar het telkens weer afscheid nemen vonden ze best moeilijk en ze beslisten dan ook al gauw weer zelf eigen huisdieren te nemen. En zo kwamen kater Bowie en zijn zusje Berlin, vandaag allebei ongeveer een jaar oud, bij het gezin terecht.

Zoals alle baasjes van katten heel goed weten, zijn katten onvermoeibare ontdekkingsreizigers, maar kater Bowie is toch wel van een bijzonder kaliber en op een avond begin september liep dat bijna fout af. Het is in het gezin een vaste routine dat de katten, als ze in de tuin zijn, binnen worden geroepen rond 22-23 uur ´s avonds en ze dan eten krijgen, maar op die avond verscheen alleen

Dierenverhalen kunnen mooi, grappig, spannend maar soms ook tragisch zijn. We werden gecontacteerd door Marie Willo die een wel erg ongewoon verhaal van haar kater vertelde, een verhaal dat bijna tragisch was geëindigd, maar deze keer een happy end kende. (Eddy AERTS)

Berlin op het appel. Een gezamenlijke zoektocht doorheen het huis en de tuin naar broertje Bowie leverde niets op. Hoewel de katten in principe het huis of de tuin niet uit kunnen, moest Bowie dus toch op één of andere manier ontsnapt zijn. Na veel gepuzzel werd het uiteindelijk duidelijk dat de altijd zeer ondernemende Bowie door de voordeur geglipt moest zijn op een moment dat eerder die avond de voordeur heel even geopend was geweest om iets uit de auto te halen. En toen begon een lange en enerverende nachtelijke zoektocht…

Voorbijgangers die op de late avond nog op straat waren, werden aangesproken en die bleken al wel eens een kat gezien te hebben, maar als die dan al gevonden werd, was het niet Bowie. Op een scoutsfeest dat in de buurt georganiseerd werd, was ook een kat gesignaleerd die zelfs op Bowie leek, maar dat bleek uiteindelijk toch ook een andere kat te zijn. Een zoektocht in de tuin van buren die nog wakker waren, bij wie werd aangebeld en die veel begrip hadden voor de situatie, leidde ook tot niets. Om 1 uur ´s nachts werd een berichtje op Hoplr gezet maar ook dat bracht geen oplossing. Midden in de nacht zitten mensen nu eenmaal niet meer achter hun pc. Met een zaklamp werd onder elke auto in alle straten in de wijde omtrek getuurd en ook dat leidde in eerste instantie tot niets. Tot Marie ten einde raad rond 3 uur ´s nachts op een stoeprand ging zitten uitrusten en er plots zwak gemiauw klonk van ergens nabij. Het gemiauw bleek uiteindelijk van onder de motorkap van een auto te komen waar eerder die nacht nochtans al eens onder gezocht was, maar toen er nog

eens goed onder de auto werd gekeken, was daar een pootje van Bowie te zien die probeerde zich te bevrijden maar kennelijk klem zat. Nu Bowie eenmaal gevonden was, belde Marie de brandweer en de politie, die allebei ongeveer tegelijkertijd arriveerden en er uiteindelijk - anderhalf uur later - in slaagden Bowie te bevrijden uit zijn hachelijke situatie.

Volgens de brandweer blijkt het vaker voor te komen dat katten die het niet gewend zijn om op straat rond te lopen en vervolgens bang worden via de wielen onder de motorkap van een auto klauteren om zich daar te verstoppen en er vervolgens niet meer weg geraken. Het blijkt ook belangrijk om de eerste uren na een verdwijning te blijven zoeken omdat verdwaalde katten dan meestal nog niet ver weg zijn. En ´s nachts blijkt de kans groter dat een kat - zeker als ze niet gewend is op straat rond te lopenzich laat horen dan overdag, omdat ze overdag afgeschrikt wordt door onbekende omgevingsgeluiden.

Deze keer liep het avontuur goed af, maar baasjes van katten die hun kat ook kwijtraken (en iedereen die Hoplr volgt, weet hoe vaak dat gebeurt) hebben er bij deze een paar tips bij.

De kat Bowie is weer thuis.
Foto: Marie WILLO
Bowie geniet van een welverdIende rust.
Foto: Marie WILLO

Lezersbrief

Beste,

Hallo, mijn naam is Chani. Ik woon hier met mijn man en drie kinderen. Ik ben turnjuf, mijn man is aannemer.

Ik ben geboren in België in 1993. Mijn vader werd geboren in Libanon, moest vluchten naar Syrië en daarna van de ene dag op de andere naar België, waarbij zijn familie alles moest achterlaten omdat het daar gevaarlijk werd voor Joden. Mijn moeder komt uit Mexico, en samen zijn ze in België komen wonen.

Na het lezen van deze krant voelde ik me als Jood geraakt. Het conflict in het Midden-Oosten wordt hier op een agressieve manier binnengebracht, zonder aandacht voor de impact die dit heeft op Joden in België. Daarbij wil ik benadrukken: de Joden in België zijn niet verantwoordelijk voor wat er gebeurt in Israël of in Gaza. Dit is toch gewoon gezond verstand.

Ik merk ook een groot verschil de laatste tijd. Waar ik vroeger rustig met mijn gezin rondliep en vriendelijke glimlachen of lieve opmerkingen over mijn kinderen kreeg, zie ik nu vaak alleen boze blikken. Soms word ik zelfs bespuugd. En wanneer mijn kinderen vragen: “Wat zei hij? Waarom is hij boos? Waarom deed hij dat?” moet ik altijd een manier vinden om eromheen te praten.

In 2025 betekent Joods zijn helaas dat je regelmatig

met haat wordt geconfronteerd. Ik word uitgescholden, uitgelachen met “Heil Hitler” en krijg wekelijks beledigingen naar mijn hoofd. Het enige waarvoor ik nog bid, is dat mijn kinderen dit niet hoeven te horen.

Onlangs zei ik tegen een niet-Joodse collega dat ik mij weinig zorgen maak over mijn pensioen, omdat ik niet geloof dat we hier dan nog veilig zullen wonen. Voor haar was dat ondenkbaar, maar voor ons is het de realiteit. We weten dat de vraag niet is of we zullen moeten vertrekken, maar wanneer.

Daarom zeggen we: “Nooit meer is nu.” Toch lijkt het alsof bijna niemand luistert. Mijn vader moest ooit alles achterlaten om te vluchten, enkel omdat hij Joods is. Ik dacht altijd dat dit verleden tijd was, maar vandaag voelen wij sterk: geschiedenis herhaalt zich.

Ik wilde dit gewoon delen. Dit is het verhaal van een jonge moeder van drie kinderen, die in 2025 een gezin grootbrengt als Jood in België.

Blijf liefdevol, blijf nieuwsgierig, en blijf veilig. Samen kunnen we ervoor zorgen dat onze kinderen opgroeien in een wereld waarin haat geen plaats heeft.

Met vriendelijke groet, Chani Ruben

Lezersbrieven naar onze krant zijn steeds welkom. Wij zijn benieuwd wat er in de wijk leeft. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven in te korten of gebalder te herschrijven. Anonieme brieven of brieven met een kwetsende, beledigende of racistische toon worden niet gepubliceerd. De geuite meningen in de lezersbrieven vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie.

Sergie Van den Borne en Suzanne Janssens

Opticien - Optometrist

Dageraadplaats 12 2018 Antwerpen

tel : 03/235 16 35 optiekdedageraad@telenet.be

OPENINGSUREN

MAANDAG 10 uur tot 13 uur

DINSDAG 10 uur tot 18 uur

WOENSDAG 10 uur tot 18 uur

DONDERDAG 10 uur tot 18 uur

VRIJDAG 10 uur tot 18 uur

ZATERDAG 10 uur tot 13 uur

Illustratie: Lies VAN GASSE

herrijzen in de Transvaalstraat

Vorig jaar publiceerden wij een artikel over de sgraffiti van Paul

Cauchie in de wijk Zurenborg. Wij merkten toen op dat de sgraffiti van ‘De twaalf Apostelen” aan restauratie toe waren. (Jan HOLVOET )

Wij werden op onze wenken bediend, de firma Ghielens is het huis met nummer 17 onder handen aan het nemen. Wij spraken met Tom Peeters van de vzw Het Cauchiehuis en met beide restauratrices.

Roberta Galbiati: “Ik werd geboren in Milaan en studeerde restauratie van muurschilderingen in Como. Zeven jaar geleden kwam ik naar Brussel om vals-hout en valsmarmer te leren schilderen aan het Van der Kelen instituut. En ik woon er nog steeds, ik houd heel veel van België. Ik werk nog steeds in restauratie van het bouwkundig patrimonium.”

Noémie Lambert: ”Ik woon in Brussel waar ik schilderkunst, restauratie en decoratieve schilderkunst studeerde aan het Van der Kelen-instituut. Op een restauratiewerf ontmoette ik Roberta en sedertdien werkten wij samen voor diverse projecten.”

Tom Peeters: ”Ik ben bouwkundig tekenaar op rust en maak deel uit van de vzw Het Cauchiehuis. Katrien Ghielens heeft me gecontacteerd omdat het ging om ontwerpen van Cauchie en ik heb gespecialiseerde sgraffitirestauratrices aangebracht.”

Misschien moeten we nog eens iets over de techniek vertellen.

Noémie Lambert: ”De stenen gevel wordt bezet met een mengsel van kalk en gekleurd zand, waarbij de onderlaag donkerder is dan de bovenlaag. Terwijl dit mengsel nog

vochtig is wordt de tekening erin getraceerd met een soort nagel. Zo ontstaan donkere, diepe lijnen. Als het bezetsel droog is wordt de tekening ingekleurd tussen de gegraveerde lijnen. Een sgraffito is dus geen fresco!” Roberta Galbiati: ”De veel oudere sgraffiti in Italië werden niet ingekleurd en zijn dus tweetonig. Zij zijn ook zuiver ornamenteel, niet figuratief. De florale of narratieve, polychrome sgraffiti zijn rond 1893 ontstaan met de art nouveau en vindt men bijna alleen in België, het merendeel in Brussel.”

Tom Peeters: “Ik ken er ook enkele in Roubaix en in Barcelona, maar alleen al van de Ateliers Paul Cauchie zijn er honderden in België. Je moet begrijpen dat sgraffito de goedkoopste decoratietechniek was. Rond 1900 rekende Cauchie 40 BF per m², een brood kostte toen 20 à 30 centimes. Tegels en mozaïek waren veel duurder, maar ook veel beter bestand tegen de tand des tijds.”

Noémie Lambert: ”De oude bezetting van de Twaalf Apostelen was verpulverd en losgekomen, wij zijn van nul opnieuw begonnen na minutieuze

studie van nog bestaande fragmenten. Voor de ontbrekende fragmenten was reconstructie mogelijk op basis van oude foto’s.”

Roberta Galbiati: “De sgraffiti van nummers 13 en 15 waren nog in vrij goede staat, wij hebben alleen nummer 17 hersteld. Dat komt de eenheid van de façade niet ten goede. Maar deze gevel had erg aan vochtinfiltratie geleden en moest dringend hersteld worden.”

Tom Peeters: “Sgraffiti gaven kleur aan deze straten. Op sommige plaatsen, zoals de Cogels-Osylei, zijn zij allemaal verdwenen en vervangen door cement. Maar op basis van oude foto’s en prentkaarten kunnen zij gerepliceerd worden, in materialen die veel bestendiger zijn”.

Als u beschilderde muren of gevels wenst te restaureren: Robertagalbiati.com info@robertagalbiati.com

Als u geleide sgraffiti-wandelingen wil maken in Antwerpen, Brussel (Jubelwijk, Sint-Gillis, Anderlecht), Mechelen, Turnhout, Luik of Doornik: www.cauchie.be info@cauchie.be

Roberta met Apostel Mattheus. Foto: Tom PEETERS
Noémie op de stelling. Foto: Tom PEETERS

30 Jaar Het Roze Huis

Op zaterdag 13 september vierde Het

Roze Huis zijn 30-jarig bestaan. Wat ooit begon als een gewaagd project van een kleine groep geëngageerde Antwerpenaren, is vandaag uitgegroeid tot een onmisbare schakel binnen de Antwerpse regenbooggemeenschap. Het jubileum werd gevierd met een feestelijk en inhoudelijk programma vol creativiteit, informatie, ontmoeting en herinneringen. (Annelies DE MUL)

Kunst, informatie en openheid

Tussen 14 en 17 uur opende Het Roze Huis zijn deuren voor het grote publiek. Bezoekers konden op ontdekkingstocht tijdens de opendeurdag en een levendige standenmarkt, waar tal van verenigingen die deel uitmaken van de regenboogkoepel zichzelf voorstelden. Tegelijkertijd vond MontRoze plaats: een creatief luik waar kunstenaars live schilderden, tekenden en hun talent toonden. Kunst en verhalen vloeiden samen tot een sfeervol decor voor deze feestelijke dag.

Speeches, herinneringen en een feestje onder de brug

Om 17u30 werden de festiviteiten verdergezet met inspirerende speeches en een receptie. De kers op de taart

volgde later op de avond: een open podium en een slotfeest onder de brug dat, ondanks het herfstweer, veel bezoekers tot in de late uurtjes liet dansen. In alle drukte vonden Kat Van Nuffel (zij/die), voorzitter van Het Roze Huis, en Stef Van Mieghem (hij/hem), projectcoördinator, even tijd voor een foto. Een week later blikken Stef en bestuurslid Peter Nijst (hij/hem) met een warm gevoel terug.

“Al 30 jaar behartigt Het Roze Huis de belangen van de regenbooggemeenschap in Antwerpen,” vertelt Peter. “En dat blijft nog steeds broodnodig.”

Van motardcafé tot regenbooghuis

Het verhaal van Het Roze Huis begint bij de Antwerpse editie van Roze

Zaterdag in 1994. Die inspireerde een groep activisten om een permanente plek te creëren voor LGBTQIA+ mensen in Antwerpen. In de beginjaren was het vooral pionieren, fondsen werven via fuiven en veel lobbywerk verrichten.

“Ik woonde toen in de Wolfstraat,” vertelt Peter. “Op een dag passeer ik het vroegere motardcafé ‘Den Draak’ en zie een briefje hangen: ‘Hier komt Het Roze Huis’. Mijn geluk kon niet op. Diezelfde avond zat ik in het Zeezicht met de eerste vrijwilligers – de elektriciteit was nog afgesloten, maar de vonk was overgeslagen.”

Dankzij de steun van de stad, en met name toenmalig burgemeester Leona Detiège, kon het pand gerenoveerd worden. Op 23 september 2000 ging Het Roze Huis officieel open op de Draakplaats.

Groei naar een koepelorganisatie

In de jaren die volgden, groeide Het Roze Huis uit tot een professionele koepelorganisatie, die de meer dan 30 aangesloten verenigingen ondersteunt met vormingen, infrastructuur en netwerking.

Naast die ondersteunende rol is er ook een eigen werking die zich richt op onthaal, cultuur en community building. Van filmvertoningen en lezingen tot creatieve ateliers en ontmoetingsmomenten – Het Roze Huis is meer dan een gebouw; het is een veilige plek, een thuishaven.

“Wat mij het meest raakt,” vertelt Stef, “is hoeveel mensen hier voor het eerst zichzelf durven zijn.”

ANNO: een veilige haven voor wie het het meest nodig heeft

Wanneer Stef en Peter gevraagd wordt naar de belangrijkste verwezenlijking van de voorbije drie decennia, zijn ze het roerend eens: ANNO.

“ANNO is een ontmoetingsmoment speciaal voor LGBTQIA+ personen met een divers-culturele achtergrond,” vertelt Stef. “Een groep die vaak tussen de mazen van het net glipt.”

Deze onthaalmomenten vinden plaats op elke eerste woensdag en derde zaterdag van de maand in The Floor (Grotesteenweg 91, Berchem), telkens van 16u tot 20u.

Een huis vol activiteiten

Het Roze Huis biedt een rijk palet aan activiteiten en diensten:

• Onthaalwerking: elke donderdagavond zijn er onthaalvrijwilligers aanwezig in café Den Draak, tussen 19u en 21u.

• Buddywerking: wie zich eenzaam voelt of op zoek is naar verbinding, kan gekoppeld worden aan een buddy.

• Vormingen en workshops: op maat van scholen, bedrijven en organisaties.

• Spelletjesclub: elke eerste vrijdag van de maand om 20u.

• De Roze Draad: een queer breien haakclub die elke donderdag samenkomt.

• Regenboogbib: elke zondag open tussen 14u en 17u, met een uitgebreide collectie LGBTQIA+ literatuur.

Toekomstplannen

Met een mix van vrijwilligers en een kleine professionele ploeg kijkt Het Roze Huis hoopvol naar de toekomst. Er blijven uitdagingen – van stijgende trans- en holebifobie tot discriminatie binnen andere minderheden – maar de wil om te verbinden is groot.

“We zijn er voor iedereen,” zegt Stef. “Of je nu net uit de kast komt of al jaren activist bent – hier mag je gewoon zijn wie je bent.”

Meer info over Het Roze Huis en hun werking?

www.hetrozehuis.be Het Roze Huis Draakplaats 1 2018 Antwerpen

Stef Van Mieghem en Kat Van Nuffel. Foto: Jerry KONINCKX

VillaMax komt na fietsweek aan in Crea 16

Fietsen voor het goede doel is een echte klassieker geworden. Denk aan Kom op tegen Kanker of onlangs de fietstocht van Zurenborg Sport ten voordele van onderzoek naar ALS. Nu is het een eenmansproject van de voorzitter van Villamax met hun algemene coördinator in de volgwagen. (An VAN DE WAL)

Op 25 september was school Crea 16 het eindpunt van VillaMax on tour. Na een zevendaagse fietstocht werden Yves Vandeputtte en Yves Bisschops omstreeks 14u00 door de leerlingen verwelkomd. Tijdens deze tocht werd het project VillaMax in de kijker gezet.

Na een weeklange fietstocht van meer dan 800 km, kwamen de beide Yves onder luid kleutergejuich de speelplaats van Crea 16 opgereden. Yves Vandeputte kwam er vertellen over zijn fietstocht, VillaMax en het boek "Bal is de beste." voor te stellen. En niet onbelangrijk, juf Melissa, die kleuterturnen geeft op Crea 16, is de dochter van Yves.

De kinderen waren heel enthousiast en luisterden toch ook heel aandachtig naar het voorleesmoment van Yves. Zelfs bij de allerkleinsten kon je een speld horen vallen. De iets grotere kleuters luisterden samen in de turnzaal en sprongen vrolijk in het rond

wanneer Yves vroeg wat er met een bal gebeurt als je die op de grond gooit. Het boek werd onthaald op een geweldig dankjewel.

Yves Vandeputte, voorzitter van Villa Max, en Yves Bisschops, algemeen coördinator van deze organisatie, trokken door heel Vlaanderen om zoveel mogelijk gezinnen, bedrijven en sympathisanten te laten kennismaken met het unieke werk van deze vzw. VillaMax.

Bij hun aankomst - met meer dan 800 km in de benen! - stelden ze ook in onze school hun gloednieuwe kinder-doe- en voorleesboek voor. Wie dat wilde, kon bij het ophalen van de kinderen een exemplaar kopen.

Een deel van de opbrengst gaat rechtstreeks naar VillaMax, dat kosteloze vakanties organiseert voor gezinnen met een ziek of zorgintensief kind of zieke ouder. VillaMax ontvangt geen

structurele subsidies. Daarom kan de vzw enkel bestaan dankzij schenkingen, partnerschappen en de inzet van vrijwilligers. Dankzij die steun vinden elk jaar meer dan 50 gezinnen de weg naar een broodnodige adempauze en warme momenten samen. VillaMax organiseert kosteloze vakanties voor gezinnen die zwaar getroffen worden door ziekte. Dat zijn gezinnen met een ernstig ziek of zorgintensief kind of jonge gezin -

nen waarvan een van de ouders ziek is. Meestal kunnen die gezinnen zich geen vakantie permitteren, omdat alles draait om zorgen en behandelingen. Dankzij deze vakanties kunnen de getroffen families zich weer even een “normaal gezin” voelen.

Meer info en mogelijkheden om steun te verlenen op www.vzwvillamax.be

Vrouw van Yves, Yves Vandeputte, Yves Bisschops en zoon Vandeputte.
Foto: An VAN DE WAL
Juf Melissa, dochter van Yves Vandeputte, stelt mee het boek voor "Bal is de beste". Foto: An VAN DE WAL
Yves op de speelplaats van Crea 16. Foto: An VAN DE WAL
Yves geeft een voorleesmoment aan de kinderen.
Foto: An VAN DE WAL

Uw reporter op onderzoek in het nieuwe atypische kapsalon van Zurenborg

In Zurenborg is een nieuwe kapper neergestreken. Geen klassieke zaak met wachtrijen, haardrogers en ingewikkelde behandelingen, maar een plek die voelt als een gezellige woonkamer. Op 28 september opende Arun haar kapsalon in het hoekpand van de Arendstraat en de Kleine Beerstraat en onze reporter ging ter plekke ontdekken of het klopt wat men in de buurt al fluistert. Dat dit geen doorsnee kapper is! (Cleo KLAPHOLZ )

Arun groeide zelf op in de wijk en zocht al langer naar een hoekpand. Toen dit pand vrijkwam, aarzelde ze geen seconde. Met een vintage, huiselijk interieur en een ongedwongen sfeer wil ze de drempel zo laag mogelijk maken. “Ik wil dat mensen zich hier gewoon op hun gemak voelen, alsof ze bij een vriendin binnenspringen,” zegt ze.

Geen kleuringen

Simpel en degelijk is haar motto. Arun knipt enkel, geen kleuringen of brushings, omdat ze gelooft dat een kapsel vooral moet werken in het dagelijkse leven. “Je moet kunnen opstaan en je haar moet goed liggen,” legt ze uit. Met ervaring in barbershops en een kappersopleiding achter de rug, merkte ze dat er in de klassieke opleiding weinig aandacht was voor krullen of afro haar. Uit eigen interesse en door veel te oefenen leerde ze technieken waarmee ze elk haartype, jong of oud, stijl of krullend, met vertrouwen kan knippen.

Krullend haar

Onze reporter met krulhaar testte het zelf uit. Want voor iemand met krullend haar is een kappersbezoek vaak een nachtmerrie. Het wordt vaak te kort geknipt, ziet er nadien te froezelig uit of de kapper stelt meteen een brushing voor. Maar bij Arun verliep het anders. Geen argwanende blikken of zuchten over lastige textuur en veel knopen, maar juist een warme ontvangst en nuttige tips om de krullen beter te laten uitkomen. Bovendien op was de afspraak op tijd, meteen in de stoel, een halfuurtje later weer buiten! Wat een droom! Het resultaat? Een frisse coupe die niet alleen meteen goed zat, maar de volgende ochtend nog steeds bijna perfect in model lag.

Ook de prijzen zijn duidelijk en eerlijk. 50 euro per knipbeurt of 40 euro voor wie regelmatig terugkomt. Geen franjes, geen verborgen extra’s.

Zurenborg heeft er dus een bijzonder adresje bij. Een salon waar je op tijd buiten bent, waar je haar vanzelf in model valt en waar je het gevoel krijgt dat jouw haar, welk haar je ook hebt, eindelijk écht begrepen wordt.

Arun, atypische kapster in haar kapsalon. Foto: An VAN DE WAL

Rust, zorg en schoonheid voor ouders in hartje Zurenborg bij het Moedernest

Van Instagram naar een eigen plek Leen is zelf mama van twee jonge kinderen en deelt haar ervaringen via haar Instagramaccount Vrije Mama “Al vanaf het moment dat onze dochter geboren werd, probeerden mijn man en ik geregeld op date night te gaan,” vertelt ze. “Maar op vakantie liep dat vaak spaak. Een betrouwbare babysit vinden op een onbekende plek is bijna onmogelijk. Het idee om een logeerhuis in te richten waar ouders wel die ademruimte krijgen, is zo gegroeid.”

Art nouveau als warm kader De keuze voor Zurenborg was voor Leen vanzelfsprekend. “In mijn twintiger jaren heb ik hier zelf gewoond. Ik wist meteen dat dit de perfecte plek is voor jonge ouders. De Dageraadplaats is echt best of both worlds met haar fantastische speeltuin en leuke horeca.”

Dageraadplaats 3 - 2018 Antwerpen 03 283 72 78 www.materiafinedining.be

Achter een van onze kleurrijke gevels in Zurenborg, huist sinds deze zomer een bijzonder logeeradres. Het Moedernest. Geen typische airbnb, maar een “bed & babysit ”, bedacht door Leen Megens. Het concept is even eenvoudig als vernieuwend. Ouders met (jonge) kinderen logeren in een stijlvol herenhuis, volledig ingericht op de noden van ouders. Dat allemaal met de mogelijkheid om tijdens het verblijf ook zorgeloos beroep te doen op een betrouwbare babysit. (Cleo KLAPHOLZ )

Het herenhuis, dat Leen samen met haar man en schoonvader in amper een half jaar verbouwde, ademt de warme sfeer van onze wijk uit. De art-nouveau-mozaïek boven de voordeur, een creatie van haar schoonmoeder, verwelkomt de gasten met de woorden Moedernest. Binnen is deze warme stijl consequent doorgetrokken. Dit is zichtbaar in de art-nouveau-kunstwerken geïnspireerd op moederschap zoals een reproductie van Gustav Klimts Moeder en kind, maar ook originele werken zoals dat van de Antwerpse kunstenares Laura Bonnez. Het pand telt vier slaapkamers en twee badkamers, waardoor zelfs twee gezinnen comfortabel samen kunnen logeren. “We willen dat het echt voelt als een home away from home,” legt Leen uit.

Alles voor jonge ouders En dat is niet overdreven. Van babybedjes, kinderstoelen en verschoningstafels tot speelgoed. Laat die overvolle reiskoffers dus maar thuis! Elke kamer heeft zijn eigen accenten met als hoogtepunt de vrolijke junglekamer voor kinderen.

Maar de echte troef is de babysitservice. Leen werkt uitsluitend met mensen die ze kent en vertrouwt. “Het blijft spannend om je kind aan iemand anders toe te vertrouwen.

Daarom wil ik dat ouders hier zonder twijfel hun avondje uit kunnen plannen,” zegt ze.

Razendsnel volgeboekt

Op 11 augustus ontving Het Moedernest zijn eerste gasten en nog voor de zomer voorbij was, zat de agenda helemaal vol. Inmiddels weten gezinnen uit Nederland, Duitsland en zelfs Mexico de weg naar Zurenborg te vinden. “Het ging veel sneller dan ik

ooit had durven dromen,” vertelt Leen trots. “Het mooiste compliment,” besluit ze, “is dat ouders vertrekken met écht opgeladen batterijen.”

Toekomstplannen

Leen denkt intussen al verder. Ze overweegt speciale formules voor alleenstaande moeders en wil de voorzieningen in het huis nog uitbreiden. Maar vooral hoopt ze dat Het Moedernest zich blijft ontwikkelen tot een vertrouwde plek waar gezinnen van over de hele wereld zich even thuis kunnen voelen, in de prachtige straatjes van Zurenborg.

MEER INFO

https://www.moedernest.be Grote Beerstraat 79 2018 Antwerpen (België)

Een aangenaam nest, het Moedernest. Eigen foto
Leen Megens, bezielster van het Moedernest. Eigen foto

POEZIEVENSTERS

Dit jaar vond de zesde editie van Poëzievensters plaats. Meer dan 120 bewoners van Zurenborg en het Groen Kwartier waren kandidaat om een gedicht aan hun raam te hangen van dichters uit Zurenborg of dichters die hier

ooit gewoond hebben. Het is bewoners met de financiële Antwerpen. Na de start in 2016 uitsluitend gewijd aan gedichten

POEZIEVENSTERS

is een initiatief van de buurtfinanciële steun van Cultuurantenne 2016 volgde de topeditie 2017, gedichten van de twintig jaar

eerder overleden Herman de Coninck. Daarna werd besloten er een tweejaarlijks evenement van te maken. Volgende editie is dus in principe 2027.

“Het

lichaam is de start van een installatie of een kunstwerk”

Een gesprek met kostuumontwerpster Elena De Lie

Wie goed zoekt in het kleine Zurenborg, vindt verhalen. Afgelopen week ging ik in gesprek met de pas afgestudeerde kostuumontwerpster Elena De Lie (23), woonachtig in de Lange Leemstraat. We doken diep in haar wereld van het kostuumontwerpen, haar eerste job bij theatercollectief FC Bergman en ontrafelden de geheimen van haar vak. (Paki GENBRUGGE )

Wie al eens naar het theater gaat weet dat een productie tot stand komt door talloze verschillende mensen en métiers. Achter de acteurs op het podium bevinden zich podium- en lichttechniekers, dramaturgen, assistenten, producenten, muzikanten, regisseurs, scenaristen, choreografen, rekwisiteurs, figuranten, stagiaires en ja, ook kostuumontwerpers, en allicht zoveel meer. Het is een beroep dat wel eens vergeten wordt, en een vak waar ik zelf nog niet veel over wist. Elena vertelt dat ze zelf in aanraking kwam met kostuumontwerp in haar zesde jaar op de Kunsthumaniora in Antwerpen. Haar leerkracht studeerde zelf af aan de Academie als kostuumontwerpster en voor haar eindwerk creëerde Elena voor de eerste keer een dansperformance rond een kostuum. Haar fascinatie voor het lichaam als startpunt voor een kunstwerk begint daar. Voor Elena was de Academie geen onbekend terrein. Ze groeit op rond een schilderende opa die haar met veel trots vertelt over zijn vak en zijn eigen jaren op de Academie. Ook haar oma, neef, tante en haar nonkel volgden er een opleiding.

FC Bergman Na een toelatingsproef mag ze beginnen aan haar parcours. Elena kiest binnen haar opleiding twee keer om stage te lopen bij FC Bergman: “Ik was al lang fan van FC Bergman en hun eerder werk. Mijn ogen zijn daar opengegaan. Ik heb heel erg veel geluk gehad met zo’n leuke stage.” Binnen deze stages in 2023 werkt ze mee aan de korte films en de daaropvolgende voorstelling

Ne Mobliez Mie. Ze doet ervaring op binnen zowel het productieteam als de kostuumafdeling en wordt verliefd op het theatermaken en alles wat daarbij komt kijken. Geboeid wil ze meer leren over decorontwerp, lichten podiumtechnieken. “Een deel uitmaken van een groter geheel, maakt het vak interessant.”

Het lichaam als maat

Tijdens haar masterproef krijgt ze de vrijheid om haar eigen keuzes te maken en te ontdekken wat de mogelijkheden van kostuumontwerp zijn. Na een onderzoek naar de architect Le Corbusier stuit ze op zijn introductie van De Rode Maat: een algemeen gehanteerd maatsysteem, gebaseerd op het menselijk lichaam van een man van 1m83, waarop gebouwen worden afgestemd. Aan de hand van dit maatsysteem wordt bepaald hoe hoog een deur of hoe breed een ruimte moet zijn en waar de deurklink juist moet hangen. Zo werd bijvoorbeeld in 1947 la Cité radieuse in Marseille gebouwd op basis van deze menselijke abstracte harmonie. Deze maat werd overgenomen door andere architecten en wordt tot op de dag van vandaag nog gebruikt. Elena onderzoekt vervolgens hoe haar eigen lichaam en haar maten kunnen dienen als startpunt voor een installatie of kostuum. Ze is 1 meter 58 en ervaart ongetwijfeld de wereld op een andere manier dan een man van 1m83. Op verschillende manieren verkent ze hoe een ruimte, een stoel en een korset rond haar lichaam passen. “Het lichaam staat centraal en de stoel en de ruimte worden maatpakken waar ik perfect in pas.” Ze bouwt een rood huis waar ze met

haar handen perfect de muren kan aanraken waarop het huis transformeert tot kostuum. Ook maakt ze uit hout een stoel die haar benen en zitwerk aanpassend volgen als ze gekruist neerzit. Elk kunstwerk wordt gevormd rond Elena’s lichaam. Haar expositie toonde de objecten zelf en bijhorende videoperformances. Na haar studie begint ze aan de educatieve master om de mogelijkheid te hebben om later zelf les te geven, maar al snel veranderde haar koers toen ze een telefoontje kreeg van FC Bergman. “Een droom die uitkomt.”

Guernica Guernica Momenteel werkt ze mee aan de nieuwe voorstelling Guernica Guernica als assistent van kostuumontwerpster An D’huys. Na maanden werk, zag Elena vorige week het stuk tot leven komen op de Ruhrtriennale in Bochum, Duitsland. Daarnaast helpt ze ook met de kostuums van masterstudenten van het KASK of Conservatorium voor hun eindwerken. “Het is ook belangrijk om connectie te vinden en behouden met jonge makers. Je merkt verschillen met hen en een groot theatercollectief, maar dat is ook fijn. Je krijgt een eigen project en bepaalt

nog meer zelf hoe je het aanpakt. Op een andere manier is dat ook uitdagend.”

Wat Elena zo boeiend vindt aan haar projecten is dat ze zich volledig kan onderdompelen in een nieuwe wereld. Ze leert bij over een verhaal, een historisch tijdperk en gaat gretig op zoek naar de beste kostuums voor dat project. Wat Elena daarentegen niet boeiend vindt, is naaien, verklapt ze al lachend. “Ik wil nog van alles leren, maar beter kunnen naaien hoort daar niet bij. Dat is het eerste waar mensen aan denken als je zegt dat je een kostuumontwerpster bent. Ik stel eerder kostuums samen en check de historische correctheid ervan. Ik ga graag op zoek naar creatieve manieren om kostuums te maken, maar begin zeker niet altijd met een lap stof. Er zijn al genoeg kleren gemaakt in de wereld waar nog veel mee te experimenteren valt.”

Ik vraag haar waar ze nog van zou durven dromen en daarop lacht ze en zegt: “Ik ben mijn droom al aan het beleven. Voor mij is dit al een hoogtepunt. Ik hoop dat het in deze lijn blijft verder gaan, en wie weet mag ik ooit nog in het buitenland werken.”

Elena De Lie, kostuumontwerpster. Eigen foto

District wil werken aan verdere vergroening en verbetering van het openbaar domein in de wijk

Bestuur District Berchem bezoekt Zurenborg

Woensdag 3 september jl. aan het eind van de middag bezocht een delegatie van het Districtsbestuur van Berchem onder aanvoering van Districtsburgemeester Evi Vn der Planken (N-VA) onze wijk in Zurenborg voor een kennismaking. Een goede mogelijkheid voor wijkbewoners om kennis te maken, vragen te stellen, en iets te vernemen over de plannen voor de wijk vanuit het Districtsbestuur. (Herman KOK)

Opgesteld onder de spoorbrug op de Tramplaats en goed afgeschermd tegen het slechte weer vatte de delegatie van het Districtsbestuur post op een mooie plek om mensen vanuit de wijk te kunnen ontmoeten. Onder het genot van een frisdrankje stonden onder meer Districtsburgemeester Evi Van der Planken (N-VA), Districtsschepen Erkan Öztürk (GROEN Vooruit), en Districtsraadslid Clara Willemse (GROEN/ Vooruit) klaar om wijkbewoners te woord te staan. Ook wijkcoördinator Jef van Waterschoot was van de partij. Het slechte weer weerhield wijkbewoners er niet van om een kijkje te komen nemen.

Het bezoek van het Berchemse districtsbestuur aan Zurenborg stond niet op zichzelf. Het nieuwe Berchemse districtsbestuur komt kennismaken in de verschillende wijken van Berchem. Naast Zurenborg komen ook Oud-Berchem, Groenenhoek, en het Nieuw Kwartier aan de beurt.

Verkeerscirculatie

Vanuit de bewoners waren er veel vragen over de verkeerscirculatie. Over de heraangelegde Cogels-Osylei waren veel aanwezigen het wel eens: de straat is er zeker een pak mooier op geworden. Wel waren er vragen over de snelheidshandhaving in de straat en ook over de nieuwe voorrangssituatie bij het vroegere rondpunt. Verkeer van rechts heeft daar voorrang. Maar dat is niet voor iedereen duidelijk.

Veel commentaar met veel vragen was er voor de verkeerssituatie in

vooral de Transvaalstraat. De straat is te smal voor tweerichtingsverkeer met tweezijdig parkeren. Bovendien is het recent een fietsstraat geworden, alhoewel er voor fietsers daar wel heel weinig ruimte is. Het sluipverkeer door de wijk lijkt hier wel een groot probleem en de wijkbewoners vragen om een oplossing.

Hoewel mobiliteit en verkeerscirculatie niet direct een bevoegdheid van het District is, nemen de aanwezige Districtsbestuurders hiervan wel nota, omdat het District wel een signalerende en adviserende rol richting naar de Stad kan vervullen.

Vergroening en werken aan de openbare ruimte Nadat Evi Van der Planken had toegelicht dat verkeerscirculatie niet de bevoegdheid van het District was, ging zij in op plannen van het District Berchem, met name gericht op de wijk Zurenborg. Vergroening en een beter regenwaterbeheer staan hoog op de agenda. Meer bomen, meer groene perkjes, en meer geveltuintjes. Het district kan de bewoners ondersteunen bij zaken als het aanleggen van een geveltuin, het plaatsen van een waterton, en het ontharden van het privédomein. Dit om te komen tot een zekere mate van verkoeling en betere regenwaterabsorptie tijdens het zomerseizoen.

Werken aan vergroening sluit goed aan bij het bestuursakkoord dat het in teken staat van ‘doorgedreven investeren in een kwalitatief en leefbaar Berchem’ en de basis is

waarmee N-VA en GROEN Vooruit het district de komende jaren zullen besturen. Het sluit ook goed aan bij het algemene besef bij het Stadsbestuur dat vergroening van zowel publiek als privédomein van groot belang is om een beter microklimaat te bereiken.

Zo zijn er plannen om het gebied nabij de spoorlijn opnieuw in te richten en te vergroenen, en daarbij ook een speelplaats te realiseren.

Echter, dergelijke opgaves zijn in een wijk met beperkte ruimte altijd lastig, vooral wanneer het ten koste gaat van parkeren en andere functies.

Nieuw Zurenborg

Vanzelfsprekend kwam ook de aanstaande ontwikkeling van Nieuw Zurenborg aan bod. Hoewel dit vooral een zaak is van de Stad en AG VESPA, is het voor het district van groot belang te kunnen anticiperen op de impact die Nieuw Zurenborg zal hebben op de openbare ruimte en de verkeersstromen.

Participatie

Hoewel de directe aanleiding van het rondje langs de wijken vooral in het

teken stond van kennismaken en aan de orde stellen van plannen, was dit bezoek ook belangrijk als motivatie om bewoners te betrekken bij wat er gaande is in de wijk. Een belangrijk aspect in het bestuursakkoord is het invulling geven aan participatie en inspraak om de mensen meer te betrekken bij de ontwikkelingen in de wijk. Voor Districtsschepen Erkan Öztürk reden temeer om tevreden te zijn over het succesvolle verloop van de wijkbezoeken.

Voor de bewoners was het een goede mogelijkheid om op een directe en informele manier nader kennis te maken met het Districtsbestuur, uit de eerste hand te horen welke richting het bestuur op wil, en vooral ook om problemen aan de orde te stellen. Voor het bestuur is het goed te zien dat wijkbewoners gemotiveerd zijn en betrokken bij de wijk. En voor de wijkbewoners is het goed te zien dat het Districtsbestuur bestaat uit mensen die met Berchem inclusief Zurenborg een stap naar een betere toekomst willen zetten binnen de bevoegdheden die ze hebben. Wordt wellicht vervolgd.

De delegatie van het Berchemse Districtsbestuur. Foto: Luc PANDELAERS

Grenzeloze liefde, kunst zonder grenzen

MEREL leest trouw onze krant, en vond het goed om er zelf in te verschijnen. Vraag was: als kunstenaar of als ”Grenzeloze liefde”? Alle twee kon ook! (Jan HOLVOET )

Merel: ”Al in de lagere school zei mijn lerares dat ik talent had om kunstenaar te worden. Mijn moeder zei ‘als kunstenaar verdien je het zout op je patatten niet’. Inderdaad, soms wel, soms niet. Het is knokken. Het is hard werken.

Naar de academie, die gevaarlijke wereld, mocht ik niet gaan van mijn ouders. Naar Sint Lucas kon wel, daar volgde ik de richting grafische vormgeving. Maar ik had kleuren nodig. Ik begon te tekenen in pastel, daarna ging ik schilderen met olieverf. Dat ging te traag voor mij. Ik stapte over naar acryl. Dat is “platte” verf, om meer diepte te creëren schilder ik in vele lagen. Zoveel rapper gaat het dus niet.”

Hoe is je lange carrière dan verlopen?

Merel: “Na mijn studies ben ik gaan lesgeven in twee scholen. Ik hield verschillende tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Schilderen deed ik ’s nachts. Ik sliep nog maar vier of vijf uur per dag. Tot ik in ’89 crashte. Ik was op. Alles deed pijn. Ik heb dan de moeilijke beslissing genomen om te stoppen met lesgeven en fulltime te werken als zelfstandig kunstenaar. Ik organiseerde zelf expo’s en was vast verbonden aan een galerij in Antwerpen en een in Knokke. Momenteel doe ik het wat kalmer.

Nu organiseer ik voor kleine groepen bezoeken aan mijn atelier waar ik mijn werk kan tonen en verklaren.(contactgegevens onderaan artikel n.v.d.r.)”

Hoe zou je jouw stijl omschrijven?

Merel: ”Ik begon heel realistisch, heel figuratief, maar toch met een toets fantasie. Mijn eigen magisch realisme. Om inspiratie op te doen zocht ik uit waar ik goedkoop naartoe kon reizen. Toen ik voor de eerste keer naar Botswana en Namibië ging werd ik overweldigd

door de kleuren en het licht. Daarna ging ik zo vaak mogelijk naar Afrika en liet mij inspireren door de Afrikaanse cultuur en door de Afrikaanse natuur. Het licht en de kleuren namen steeds meer de overhand. Ik begon minder figuratief te schilderen, meer lyrisch, bijna abstract. In deze periode schilder ik sterren, planeten, melkwegen. Mijn werk gaat over verbinding met elkaar en met de wereld. Over kleur en over licht. Maar evengoed heb ik pas een reeks hyperrealistische portretten geschilderd in Kaapverdië. Ik laat mij niet in één hokje steken.”

Want jij hebt een band met die eilanden naast Afrika?

Merel: “Ik was op zoek naar een goedkope reis en een vriendin stelde mij voor naar Kaapverdië te gaan. ik ging voor eerstehands informatie naar het eetcafé “De tien eilandjes” op het Antwerpse “eilandje” en de bazin stelde mij voor haar moeder te bezoeken als ik op San Nicolau kwam. Een adres was niet nodig, op dat stipje in de oceaan kende iedereen haar. Dat bleek waar, en ik werd met open armen ontvangen.”

Kwam toen de grenzeloze liefde?

Merel: “Inderdaad. Toen ik terugkwam van mijn reis en verslag ging uitbrengen in het restaurantje, was er daar een man die er heel lief uitzag en ontzettend schattig kon dansen. De broer van de bazin. Ik vertelde hem over zijn moeder. Ik vertelde hem over mijn reis. Ik vertrok een paar dagen later naar Bali en we zagen elkaar een tijdlang niet, maar we bleven toch contact houden.

Ondertussen zijn we nu al 10 jaar samen en gaan we elk jaar een maand naar zijn eiland, naar zijn moeder, om weer nieuwe inspiratie op te doen.”

Contact: w ww.mereloncanvas.com mereloncanvas@skynet.be facebook: Merel Artist Instagram: merelartist 0475 300 758

Merel met haar grenzeloze liefde in haar atelier.
Foto: Gerda HUYGEN

Ik hang graag rond en laat dingen afhangen van het toeval

Als ze niet op missie is in Benin, dan voert ze wel een opdracht uit in Tanzania. Maar als ze in Mechelen op kantoor aan de slag is, dan komt ze op vrijdagavond na het werk rechtstreeks van Berchem-Station naar de Dageraadplaats gefietst, voor de vrijdag apéro. Ze heeft nooit op Zurenborg gewoond maar ze komt hier al heel lang, Geert Phlix (she, staat er in haar mail achter haar naam, voor wie er zou twijfelen), al vanaf dat ze een twintiger was. Gazet van Zurenborg is met haar gaan praten. (Guy POPPE)

“In het begin kwam ik hier als student, af en toe, er stoemelings verzeild geraakt met vrienden. Dan frequenteerde ik het plein niet zo vaak. Maar vanaf dat ik op de Groenenhoek woonde, dat is 26 jaar geleden, was ons stamcafé het Hofke van Ellende (nu is het restaurant Salt&Mint daar gevestigd, gp). Daar kwam ik alleen, of met mijn man, ongeveer één keer in de week. Dat was gewoon een heel fijn café. Wij kenden de barmadam, Mikske, en haar dochter, Tammeke. Je had daar vaak optredens, piano, zang, dat was echt een community. Ik weet nog hoe erg het was dat het dicht ging. En toen zijn wij opgeschoven naar het plein.”

“In die periode gingen onze kinderen naar leefschool De Dageraad (Geert zag ik toen geregeld door de wijk fietsen, wanneer ze de kinderen op kwam halen). De jongste dochter van Krisje en Frans van ‘t Zeezicht zat bij onze jongste dochter in de klas. Op vrijdag, als ‘t school uit was, dan belandden we met een stel ouders meestal in ’t Zeezicht. Of gewoon op het plein, want dat is het leuke aan die banken, dat je gewoon kunt afspreken. Via de school hebben we dus veel mensen leren kennen die hier in de buurt wonen, waarvan een aantal echte, goede vrienden zijn geworden. Dan kwamen we hier nog meer, op bezoek bij hen.”

Evolutie

“Onder covid, toen alles dichtging, was het heel prettig om te zien hoe iedereen uit de catacomben kwam. Iedereen ontmoette elkaar op het plein en je had ineens interactie tussen de oostkant, waar ik voornamelijk zat, en de westkant van het plein. Zo heb ik nieuwe mensen leren kennen, ook de kliek die vaak in het Zomerhof komt. Dat maakt dat toen covid gedaan was en de cafés weer opengingen, ik mijn actieradius verbreed heb naar de westkant. Nu zit ik vaker in het Zomerhof en de Zure. Het leuke is nu -mijn kinderen trekken hun plan, ik moet niet thuis zijn op een bepaald moment- dat ik sinds een aantal jaren mijn vrijdag apéro op het plein plan. Ik kom van het station, ga niet naar huis, fiets gewoon langs het plein. Je vindt altijd wel ergens iemand en zo zet ik het weekend in.

In de Zure heb je een toffe mengelmoes van mensen, ook een aantal vaste klanten, je weet dat je altijd iemand gaat zien. Het leuke aan de dynamiek van de Zure is dat er interactie is tussen de verschillende groepen van mensen. Die kliekjes kennen elkaar. Je kunt dan zowat voyageren , van tafel tot tafel, en dat vind ik wel prettig. Ik kom bijna niet meer in het Zeezicht, want ik ken daar niemand meer, ik heb daar geen persoonlijke band meer mee.”

Hangjongere Zurenborg is duidelijk voor Geert hoofdzakelijk het plein, voor ontspanning en als sociale belevenis. “Ja, voornamelijk. De ontspanning breidt zich uit tot de Draakplaats. In het Roze Huis, daar komen we ook, en in de Gitanes. De Zomer van Antwerpen heeft hier ook optredens, die pikken we dan mee. Ik weet dat de buurt vindt dat er alleen maar cafés en restaurants zijn en

heel weinig ander soort van middenstand maar het leuke aan dit plein is dat er altijd wel iets te beleven is. Je komt altijd wel iemand tegen en je kunt altijd wel ergens ongepland iets gaan eten. Ik hang graag rond en laat dingen afhangen van het toeval. Daar is dit plein bij uitstek een goede plek voor.”

Een hoek af “Dag David”. Geert spreekt een fietser aan. Het is niet de laatste keer dat ze ons gesprek even onderbreekt om een voorbijganger of iemand op het terras te groeten . “David kookt”, vertelt ze , “dat is een kok van opleiding. Die kookt voor verschillende mensen, mensen die in het Zomerhof komen maar niet alleen daar. Vorige week kon je witloof met kaas en hesp bestellen. Hij woont in jouw straat, in dat huis met een hoek af.” Van de bekleding van de gevel, bedoelt ze, niet van het huis of zijn bewoner.

Geert runt een studie- en adviesbureau. Het biedt zijn diensten aan aan wie er met internationale samenwerking bezig is, gaande van ngo’s tot Europese instellingen, voor evaluaties en begeleiding van processen van sociale verandering om projecten beter te maken . “Ik ben sociaal pedagoog, dat is recht in mijn studierichting”. Geen wonder dat ook andere dingen in de wijk haar bezighouden. “In de tijd hebben we met ‘t school meegedaan met de protesten rond de bussen die door de wijk reden. Ik kom ook al eens naar de rommelmarkt op het plein of in de straten van de wijk.”

Herdenking

“We doen elk jaar ook mee met de herdenking van de Joden. Da’s altijd heel indrukwekkend, met veel volk. In “ De Draaischijf ” beschrijft Tom Lanoye wat er in de wijk gebeurd is. Daaruit heeft hij twee jaar geleden voorgelezen.” De razzia’s van augustus 1942, toen opgepakte Joden in de school van de Grotehondstraat bijeengebracht werden, brengt Jeroen Olyslaegers ook in “Wil” ter sprake . “Ja, ook al, die komt ook in De Zure, voor de zomer nog gezien.”

Park

Ook Nieuw Zurenborg laat Geert niet onberoerd. “Ik kom al eens in de Zomerfabriek. Ik volg dat een beetje, want er is absoluut nood aan groen, he. Ik hoop dat het een park wordt. Ik heb altijd op 10 minuten fietsen van het plein gewoond. Toen wij moesten verhuizen vanop de Groenenhoek, dan hebben we efkes hier op Zurenborg gezocht omdat ons sociale leven zich toch voornamelijk hier afspeelt. Gingen we hier wonen? We hebben dat uiteindelijk niet gedaan vanwege het gebrek aan groen.”

De Gazet “Ik ken de Gazet maar ik lees ze niet alle twee maanden, ik pak ze mee bij de kine. Als ik ze zie liggen, dan neem ik ze vast want ik ben altijd benieuwd naar wie wat te vertellen heeft. ’t Is echt een buurtkrant. We kennen wel veel mensen die hier wonen of dingen die hier gebeuren maar ’t is gewoon leuk om te zien hoe dat wordt weergegeven, hoe mensen naar hun eigen buurt kijken.”

De artikelen, waarin Gazet van Zurenborg mensen aan het woord laat over hoe zij Nieuw Zurenborg zien? “Neem Het Vliegerplein , dat is de naam van het burgerplatform in de buurt van de luchthaven. Die hebben heelder voorstellen uitgetekend over wat je kunt doen rond de luchthaven. In veel van die buurtcomités zit heel veel expertise, mensen die creatief zijn en out of the box denken. De stad zou zich meer moeten laten inspireren door wat vanuit dat soort comités naar voren komt. Doe zo voort.” Wijze woorden van Geert Phlix. Ze is er uiteindelijk nooit komen wonen maar heeft Zurenborg in haar hart gesloten.

Geert Phlix op haar geliefde Dageraadplaats. Foto: Luc PANDELAERS

HERENTALSE VAART

Voor degenen die deze straat niet onmiddellijk herkend hebben, dit is wel degelijk de Plantin en Moretuslei, door de oudste Antwerpenaars ‘Plantalei’ genoemd. Hieronder stroomt sinds de zestiende eeuw nog steeds de ‘Herentalse Vaart’, gegraven door de grote urbanisator Gilbert Van Schoonbeke. De bedoeling was om via dit kanaal zoet water te bezorgen aan de brouwerijen van de ‘Nieuwstad’ (Brouwersvliet en omgeving). Antwerpen had nog oudere brouwerijen, o.a. in de Kammenstraat (van het oude Vlaamse woord ‘kammer’ dat brouwer betekent). Deze brouwerijen

moeten het maar rooien met Scheldewater, dat door de getijdenwerking niet echt geschikt was om lekker bier te brouwen. Gilbert moet tijdelijk Antwerpen verlaten om aan de woede van deze ambachtslieden te ontsnappen. Het ontstaan van deze kunstmatige waterloop ligt waarschijnlijk aan de oorsprong van de naam van onze wijk ‘Zurenborg’. Ergens ter hoogte van waar nadien de ‘Zurenborghoeve’ zou komen lag de bron van een natuurlijke waterloop, de ‘Zurenborgbeek’, die verder in Borgerhout de naam ‘Vuilbeek’ zou krijgen, waarschijnlijk door bezoedeling van de

kaarsenfabriek (‘Den Bougie’), en nog verder ‘Potvliet’ zou heten, een bijrivier van ‘De Schijn’. Omdat je nooit een natuurlijke waterloop met een kanaal mag laten samenvloeien, kreeg onze beek een duiker (pijp) onder de vaart. En met de constructie hiervan schijnt iets te zijn misgelopen, met sindsdien talrijke overstromingen van de Zurenborgbeek als gevolg. Door de slechte afwatering ‘verzuurden’ de gronden. ‘Zurenborg’ werd daarom als moeras eeuwenlang gemeden als de pest. (Jos HERMANS)

Plantin en Moretuslei de dag van vandaag. Foto: Jos HERMANS
Plantin en Moretuslei, toen de Herentalse Vaart nog bovengronds was. Foto: Jos HERMANS
De Herentalse Vaart, een kunstmatige waterloop. Foto: Jos HERMANS
De Herentalse Vaart van vroeger. Foto: Jos HERMANS

The Barn, nieuwe bio supermarkt in Berchem

We moeten met zijn allen gezonder eten. Eerlijke producten, waarvan we de herkomst weten, liefst lokaal. Die producten verpakken gebeurt liefst met zo weinig mogelijk plastiek. Iets dat we “no waste” zijn gaan noemen. The Barn biedt u al die alternatieven en probeert daarenboven ook zo goedkoop mogelijk te zijn.

(Yo VAN DEN BULCK )

Uw reporter ter plaatse ging poolshoogte nemen en was meteen gecharmeerd wanneer ze zag dat je gewoon met de fiets kon binnenrijden; daar staat mijn “Julia” (ja, mijn fiets heeft een naam) beschut tegen de regen en net iets veiliger dan buiten. Maar geen discriminatie, binnenkort mogen de steps ook binnen.

Verse notenpasta

Na een eerste wandelingetje door de winkel viel me meteen op dat het meeste wordt aangeboden in grote reservoirs. Je kan zelf een bokaal nemen om te vullen, die wordt dan door een ingenieus systeem aan de kassa gescand en het gewicht afgetrokken van de eindprijs. Er staan ook een viertal grote notenreservoirs waar je zelf de notenpasta vers kan maken. Naast biologische wijnen en olijfolie in bulk vindt men ook een aanbod speciale biertjes.

Herkomst

De herkomst van de geurige verse groenten en fruit kan je scannen en eventueel ook de plaatsen gaan bezoeken als je echt zeker wil zijn waar het allemaal geteeld wordt. Als occasionele bezoeker van Ekoplaza supermarkt, Uitbreidingsstraat 392, vroeg ik me af of dit niet te dichtbij was vermits er toch in “dezelfde vijver” wordt gevist?

Ik stelde Bente Bruyninckx een aantal vragen.

Wie ben je en wat is juist je functie hier?

Bente Bruyninckx: “Ik ben dus Bente, 32 jaar en ben project leader bij The Barn Bio Market. Ik ben vier jaar winkelverantwoordelijke geweest in onze winkel in Antwerpen-Zuid en focus mij nu op de opstart in Berchem, terwijl ik ook de nieuwe winkelverantwoordelijke van Antwerpen-Zuid begeleid in haar job. Voor ik bij The Barn begon was ik verpleegkundige. Maar ik wou graag iets doen dat te maken had met mijn grote interesse in duurzaamheid.“

Mix bewoners

Waarom deze locatie?

Bente Bruyninckx: “We hebben voor Berchem gekozen omdat we dit echt een bruisende wijk vinden met fijne initiatieven en met een fijne mix aan inwoners.

De Driekoningenstraat is daarin natuurlijk een belangrijke spil en wij waren dus enorm blij dat er een pand vrijkwam. De straat heeft een stuk meer passage dan in de Verlatstraat in Antwerpen-Zuid, dus we zijn benieuwd wat dit gaat geven. We hopen dat meer mensen hierdoor onze winkel en de producten van onze producenten zullen ontdekken.”

Zoveel mogelijk verpakkingsvrij Wat is het verschil met Ekoplaza? Bente Bruyninckx: “Het verschil met Ekoplaza ligt voor mij in het aanbod en de manier van aanbieden. We verkopen inderdaad beide bioproducten maar wij focussen meer op fruit en groenten en producten in bulk, zo veel mogelijk verpakkingsvrij. De winkel heeft hierdoor wat meer een marktgevoel. We hebben ook bewust een beperkter aantal producten. We hebben maar een 750-tal verschillende referenties terwijl een supermarkt er vaak enkele duizenden tot tienduizend heeft. We kiezen bewust de basisproducten die in grote volumes verkocht worden omdat dit voor ons een efficiëntere manier van werken is. Als je bijvoorbeeld maar één spaghetti verkoopt, moet je er maar één bestellen, ontvangen, in de winkel leggen, aan de kassa krijgen etc. Deze efficientie zorgt ervoor dat we onze marges lager kunnen houden.

Naast het feit dat dit een ander concept is dan de Ekoplaza denk ik dat we elkaar enkel maar kunnen versterken. Het doel blijft om duurzame voeding aan zo veel mogelijk mensen te kunnen aanbieden en we merken bijvoorbeeld ook in Brussel dat meer aanbod vaak ook leidt tot meer vraag. Omdat mensen dan deze manier van winkelen en het kopen van biologische producten hierdoor gewoner worden.“

Ik ben persoonlijk een fervent gebruiker van speltbrood maar zag dat de prijs voor een speltbrood de vijf euro net overschrijdt, voor mij is dat een soort magische grens. Ik koop een speltbrood bij bakker Goeiemorgen voor iets meer dan drie euro.

Waar ligt het verschil?

Bente Bruyninckx : ”Over de prijs van het speltbrood: lang geleden dat ik zelf nog eens bij bakkerij Goeiemorgen ben geweest. Ik spring nog eens binnen binnenkort! Ik denk dat zij ook met biologische producten werken maar weet niet zeker of hun broden ook op basis van zuurdesem zijn en dus vindt ik het moeilijk om de vergelijking te maken. Zuurdesem is namelijk een proces van meerdere dagen en dus qua personeelskosten vaak wat hoger. We nemen ook regelmatig een kijkje bij de concurrentie om te weten of onze prijzen competitief blijven. Onze laatste analyse was in Brussel en daar waren de andere biowinkels duurder op vlak van brood. Ik ga het eens na hier in de buurt. Bedankt om je bedenking te delen. In ieder geval heel fijn dat je je speltbrood bij bakkerij Goeiemorgen zo betaalbaar kan vinden.

Hervulbare bokalen

Een aantal jaren geleden was er een nieuwe marktkramer op de Dageraadplaats die ook probeerde alles in glazen bokalen aan te bieden. De klant betaalde een meerprijs die hij terugkreeg als hij de bokaal inleverde. In de praktijk bracht niemand de bokalen terug.

Bente Bruyninckx: ”De lege bokalen met het witte deksel die we aanbieden kopen de klanten aan. Nadien kunnen ze deze opnieuw vullen in de winkel. We nemen ze dus niet terug en dus heeft het geen impact op de prijs als klanten er niet mee terugkomen. Hiernaast zijn er bijvoorbeeld ook papieren zakjes om de producten in te vervoeren.

Eigen bokalen

Klanten mogen ook steeds met andere bokalen of verpakkingen naar de winkel komen en kunnen ze dan leeg wegen op de tarraweegschaal. Zo weten wij het gewicht van de pot en kunnen we dit gewicht aftrekken aan de kassa. Een aantal van onze producten komt ook vanuit de producent in bokalen met statiegeld zoals bijvoorbeeld de yoghurt. De klanten krijgen dan hun geld terug zodra ze deze terug inleveren in de winkel.“

We wensen dit nieuwe initiatief heel veel succes en verwelkomen deze supermarkt in onze buurt met open armen.

MEER INFO

The Barn Bio Market Driekoningenstraat 9 -13 2600 Berchem www.thebarn.bio

Bente Bruyninckx in haar bio supermarkt. Foto: An VAN DE WAL
Zo weinig mogelijk verpakking bij The Barn. Foto: An VAN DE WAL

De zijspiegel

Wrevel

Ik ben geen dichter. Ik schrijf en klaag aan, becommentarieer, bespiegel in lopende tekst. Nu met in het achterhoofd dat één van de belangrijkste dingen voor een ontspannen dagelijks leven netheid in de omgeving is. Propere straten, schone stoepen. Zoiets helpt om ergernis geen kans te geven. Het kan pietluttig lijken tegenover alle andere dingen die kunnen spelen elders en in de eigen wijkomgeving, maar het is tegelijk primordiaal.

En we mogen op dit punt dankbaar zijn want onze stoepen worden voortdurend schoongehouden, het plein wordt regelmatig onder handen genomen door de schoonmaakdienst van de stad. Waarvoor heel veel dank. Moeten wij daar dan niet iets tegenover zetten?

Mijn netheidswrevel van het moment ligt in het punt dat wij zelf niet ons steentje bijdragen. Zo erger ik mij aan de manier waarop we omgaan met de glascontainers. Met het overmatig volproppen ervan en met de ruimte naast de containers, als je mij begrijpt. (zie Korte Altaarstraat, einde Arendstraat, Door Verstraeteplaats).

Vertrapte, vermorzelde glasscherven lijken een soort versiering te willen vormen of het een bordgarnituur is voor de bollen die moeten worden opgepimpt. Maar het is niet speels, het getuigt integendeel van ongedisciplineerd gedrag, van onachtzaamheid en onprettige slordigheid. Ook nog simpelweg gevaarlijk. En nog een stap verder is het feit dat sommige bewoners gewoon dozen, plastic zakken met lege flessen of wat dan ook gewoon naast de containers achterlaten alsof ze het beeld van een ludieke opsmuk voor straatmeubilair nog willen bekrachtigen. Een drankje naast de bollen om het gastronomische plaatje volledig te maken? Het is zo flauw om je afval daar zo domweg achter te laten. Enig gevoel voor netheid (en het consequent

ernaar handelen) is gewoon ‘fatsoen’ om maar de term te gebruiken waarmee ikzelf ben grootgebracht. Al eens gedacht aan wie dit moet opruimen? Dat geldt in deze context, dat geldt voor ons gezamenlijk gedrag op het plein, op straat. En er zit ook nog een beleidskant aan. Waarom kan het district niet overgaan tot het aanleggen van ondergrondse containers? In andere wijken van de stad is dat wel het geval en hier waar de consumptie van allerlei flessen ook nog door de omstandigheden (pleingedrag) wordt opgeroepen heeft men daar geen oog voor.

Het zou ons zoveel vooruithelpen. Want het gaat over samenhorigheid en rekening houden met elkaar. Om te beginnen zou het mooi zijn als we de discipline rond gebruik van de glascontainers zelf spontaan zouden aanscherpen. Simpel, als er geen plek is in de container dan neem je jouw pakket aan glasafval gewoon terug mee en keer je later op je stappen terug. En misschien moeten we ook letten op wanneer we ons afval deponeren. Kwestie van dat akelige geluid voor directe bewoners te regelen.

Kwestie van… En ja, blijf tegelijk denken dat deze wijk ook maar een voorschoot is van een groter verband. Want dat ik hierbij moet stilstaan als een soort brigadier, is natuurlijk disproportioneel.

We moeten het als onze simpele burgerplicht zien om mee te werken aan die nette omgeving en zo ook respect opbrengen voor de inzet van schoonmakers die veelal weinig waardering krijgen voor hun bijzonder belangrijk werk.

Onszelf bij de les houden en zo’n schoonmaker letterlijk even danken als u hem tegenkomt zou ook mooi zijn.

WIJKDICHTERWOORDEN

De catering

Ik trek een wit hemd aan zonder plooien knoop het dicht tot aan mijn hals knoop de witte schort rond mijn heupen trek mijn haren strak de man van de bloemschikking heeft een meetlat bij de vaasjes raken elkaar net niet over de kleurencombinatie is lang nagedacht meerdere vergaderingen zijn hier aan vooraf gegaan bordeaux met groen en geel op de achtergrond een soundscape van water gemengd met gedempte klassieke muziek een onderwaterorkest in een cosmeticawinkel de glazen worden opgepoetst het bestek moet blinken de servetten worden geplooid ronding naar boven scherpe hoek naar beneden sneeuwwitte stof klaar voor de vuile mond de cosmetica winkel lanceert een mannenlijn voor de dikke huiden die intact gehouden moeten blijven voor de baarden die niet beschadigd mogen worden voor de lippen die gehydrateerd moeten blijven de eerste gasten komen binnen champagne en kombucha op basis van vijgenblad een danschoreograaf een modeontwerper een acteur en een influencer er hangt spanning in de lucht mijn keel knijpt dicht er valt een glas op het parket het breekt de spanning niet de acteur kijkt om kent hij me nog hij kent me nog vijf jaar geleden lagen wij arm in arm naast het water in het park beschut door de bomen beschut voor de ogen van de mensen in de stad zijn blik als een hert dat kijkt in de koplampen van een auto pupillen die groeien wangen worden schaamrood ogen schieten weg tijd voor de speech die onverstaanbaar is door de onderwatermuziek meer champagne is de oplossing kaviaar met oesterblad De lepels schuiven uitdagend over het porselein de hitte stijgt in het aquarium meer wijn De viseitjes glijden door de dikke nekken het zoutloze bord is voor de modeontwerper geen lactose voor de influencer de poot van een stoel snijdt over het parket nagels op een krijtbord de mannen praten over hun werk zo komt het ze voor dat ze in een monoloog belanden aan deze tafel voert niemand een gesprek De burrata’s liggen beneden te zweten op tomatenwater ik daal de trap op en af en de hitte stijgt in mij de lepels blijven schuiven de sfeer is een luchtbel doorprik het niet ik lach met een rood gezicht struikel niet over de schort die ontworpen is om over te struikelen op de trap met de gladde mat courgettebloem met zeewier gedroogde rode biet en szechuan pepers szechuan pepers sichuan pepers een cappuccino van aardbei en amarena-ijs goodiebags worden uitgedeeld mijn keel knijpt dicht zweet parelt op mijn voorhoofd ik voel hoe alles zwelt zwart wordt mijn klieren kieuwen worden mijn hemd zilveren schubben de lakschoenen twee vinnen pats ik val een vis op het droge de mannen leggen hun bestek neer lachen met hun hoofden in hun dikke nekken want dit was de performance ik krijg een staande ovatie van het patriarchaat

Roos De Buysscher Stop de genocide

Wim VERZELEN

Lesotho, ongekend

Van 11 tot 14 september ging in RUIMTE34 de eerste Europese tentoonstelling door van Patrick Rorke, een schilder uit Lesotho. Uw reporter ging de kunstwerken bekijken en sprak met organisator en kunstenaar. (Bart CARTUYVELS)

De titel van de tentoonstelling “Lesotho, ongekend” vind ik persoonlijk goed gekozen. Meer dan dat het een land in zuidelijk Afrika was wist ik niet. De organisatoren, Hans Duynhouwer en z’n vrouw Marlies, gaven me wat meer achtergrondinfo. Het land heeft ongeveer dezelfde oppervlakte als België, maar het is een hoogvlakte: het laagste punt is 1400m en de gemiddelde hoogte 1800m. Lesotho is een onafhankelijk koninkrijk, als enclave helemaal omsloten door Zuid-Afrika (zoals Vaticaanstad en San Marino door Italië in Europa). Er wonen ongeveer 2 miljoen mensen in het land.

Met als doel om ons kennis te laten maken met de kunst van Lesotho besloot Hans om een kunstenaar

uit Lesotho uit te nodigen naar Antwerpen voor een tentoonstelling. Hans had zelf 4 jaar in Lesotho gewoond en gewerkt als ambassadeur van de EU. Hij leerde er Patrick Rorke kennen en nodigde hem uit om zijn schilderijen en aquareltekeningen te exposeren. Dat allemaal georganiseerd krijgen was niet zo eenvoudig. Een visum krijgen voor de schilder was niet evident,

maar ook de werken moesten nog ingekaderd worden – ze waren immers opgerold in kartonnen buizen meegereisd. Maar het lukte om alles tijdig klaar te krijgen voor de vernissage op 11 september in aanwezigheid van de ambassadeur van Lesotho, Mevrouw Mantoetsi Mohatonyane.

Autodidact

De schilder Patrick Rorke is een autodidact. Hij heeft Europese voorouders, maar werd ter plaatse

geboren in 1953 in het dorpje Morija, op 40km van de hoofdstad Maseru. Vanaf het moment dat hij een penseel kon vasthouden schilderde hij. Pottenbakken en keramiek hadden ook zijn belangstelling. Hij gaf les in die disciplines aan het Alexandra Art Center in Johannesburg. Uit die periode stamt zijn bijdrage aan het Grondwettelijk Hof van Johannesburg, waarvoor hij meer dan 200 gravures van zonnelamellen vervaardigde.

Op de expositie werden voornamelijk olie- en waterverfschilderijen getoond van het bijzondere landschap van Lesotho. Sinds z’n kinderjaren is Patrick gefascineerd door de poëtische kracht van dit landschap; hij weet dit in z’n schilderijen op een eigen unieke manier te treffen. Het schilderij waarnaast de schilder en de ambassadeur poseren is van de berg Qiloane. Deze heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van het land als veilige schuilplaats tegen invallen van vijanden. Bovendien staat de berg ook model voor de mokorotlo, het hoedje dat symbool staat voor het land en zijn inwoners (zie foto hier links).

Toen ik op zondagnamiddag de tentoonstelling bezocht was er toch een behoorlijke interesse. Te zien aan de verkochte schilderijen, vielen de schilderijen duidelijk in de smaak van het Antwerps publiek!

De mokorotlo, het hoedje dat symbool staat voor Lesotho en zijn inwoners. Foto: Bart CARTUYVELS
Ambassadeur H.E.M. Mohatonyane en kunstenaar Patrick Rorke bij schilderij Qiloane. Foto: Bart CARTUYVELS

Van bedtijd tot boek

Juul Sempels geeft eigen kinderboek uit

Juul Sempels is in het dagelijks leven bankier en papa. In die laatste rol wordt hij creatief uitgedaagd om ‘s avonds met leuke verhaaltjes voor het slapen gaan te komen. Eén van die verhalen is nu uitgegroeid tot een boek, dat hij niet alleen zelf schreef, maar ook illustreerde. (Lotte DAENS)

Als kind groeide Juul Sempels op in de Kreeftstraat. Door de jaren heen verhuisde hij een aantal keer, maar hij bleef altijd in en rond Zurenborg hangen. Vandaag woont hij in de Boomgaardstraat, samen met zijn vriendin en hun twee zoontjes: Bobbie van drie en Paco van één.

Om zijn kinderen te entertainen, verzint en tekent Juul graag verhaaltjes. Eén van die verhalen, ‘De olifant, de kikker en de kip - Vriendjes door dik en dun’, verscheen op 15 augustus in boekvorm. Eerder publiceerde hij al enkele boekjes in Nederland, maar nu werden zijn verhalen opgepikt door een professioneel uitgever. Hij hertekende alle illustraties en de tekst werd linguïstisch opgepoetst. Het resultaat is een grappig, levendig verhaal met unieke tekeningen.

Het boek is in de eerste plaats bedoeld als voorleesboek, maar kan ook leuk zijn voor zes- en zevenjarigen die recent hebben leren lezen. De tekst

is in rijmvorm geschreven, wat het verhaal extra vlot maakt. Hoewel het verhaal vol humor zit, schuilt er ook een diepere betekenis in. ‘Ik vind het belangrijk om toch een soort morele waarde mee te geven’, verduidelijkt Juul. Typisch aan zijn verhalen is het gebruik van dieren als personages en vriendschap is een belangrijk terugkerend thema. Dat is ook iets wat naar voren komt in de eerdere boekjes die hij uitgaf. Zo schreef hij vier avonturen over ‘Bobbie en Dirk’, gebundeld tot één geheel, over de avonturen van zijn oudste zoon en hun hond. Daarnaast is er ook een boek getiteld ‘Siggy en Alfie’.

De verhalen van Juul ontstaan eigenlijk vanuit het schetsen. Zijn vader was kunstschilder en van jongs af aan is Juul voortdurend zelf aan het tekenen en schilderen. De bijbehorende verhalen die hij bedacht, bleken aan te slaan. Dat bracht hem op het idee om ze te bundelen in een boek. En dat is er nu gekomen. Toch bleek daar meer bij te komen kijken dan hij

had verwacht. Juul had geen kennis over het hele uitgeefproces en leert nog steeds bij. Zijn doelgroep bestaat uit jonge kinderen, en dat zal waarschijnlijk zo blijven. Ook als zijn eigen

kinderen ouder worden, heeft hij niet meteen de ambitie om voor pubers te gaan schrijven. Hij heeft in ieder geval nog veel verhalen in zijn hoofd, dus dat wordt ongetwijfeld vervolgd…

Wil je zelf graag het boek van Juul lezen?

Het is voor €16,99 te bestellen via de website van boekscout.nl of via bol.com

Flaptekst:

Wat een leuk olifantje! Hij is echt droevig. Wat een geluk dat de kikker zijn aanstekelijke vrolijkheid kan overbrengen. Maar, wat gebeurt er nu?

De kikker zit vast! Soms loopt niet alles zoals gepland. Alle probleempjes kunnen opgelost worden, let maar op! Zo denken de diertjes uit dit boek er ook over.

Juul Sempels met zijn boek "De olifant, de kikker en de kip".
Foto: Lotte DAENS

Ook op zijn tachtigste blijft hij tegendraads en strijdvaardig

Nieuw boek Founder’s Choice van Luc Deleu is meteen ook zijn artistiek testament

Luc Deleu is een architect die weinig gebouwd heeft maar des te meer nagedacht over hoe architectuur en stedenbouw de openbare ruimte kunnen inrichten om mensen toe te laten om hun leven op hun eigen manier te organiseren. Hij zegt zelf dat de kiem voor zijn latere ideeën gelegd is toen hij als architectuurstudent in 1968 een happening bijwoonde waarop Panamarenko zijn pamflet “Reservaat: Eksperimenteel Centrum voor vrije Samenleving” voorstelde. In dit voorstel worden natuur, moderniteit en een luchtige aanpak vervlochten. Zeppelins botsen vrolijk tegen elkaar in de lucht, de bewoners staan zelf in voor een gesloten radio- en televisieketen, exotische en inheemse dieren grazen rond woningen in praktische materialen, en energie wordt opgewekt door wind- en waterkracht.

PANAMARENKO

Een nauwere samenwerking tussen de twee ontstond pas later toen Panamarenko bij hem kwam aankloppen voor de verbouwing van zijn huis in de Biekorfstraat. Ze voegden onder andere een glazen broeikas toe en een loggia voor papegaaien en tropische planten. Om het gebouw geklasseerd te krijgen als monument en kunstenaarswoning moesten er van de bevoegde commissie dan wel twee kamers ingericht worden voor artist’s in residence’. Maar Panamarenko had geen hoge dunk van veel van zijn collega-kunstenaars en reageerde met “’t Is niet waar hé! Stel u voor dakkik hier Jan Fabre onder mijn dak krijg!” Als compromis werd uiteindelijk afgestapt van die eis en mocht hij in de plaats daarvan een groot kunstwerk op zijn dak zetten. Dat werd dan het het fameuze helikopterplatform.

Hun samenwerking is een prachtig voorbeeld van hoe twee eigenzinnige denkers elkaar kunnen versterken: Panamarenko met zijn droommachines en Deleu met zijn architecturale durf. Deleu herkende zich in de poëtische en utopische vormentaal van Panamarenko maar haalde ze vanuit het kunstenaarsatelier naar de publieke ruimte.

ORBANISTISCH MANIFEST

Voor Luc Deleu kristalliseerden die ideeën in zijn Orbanistisch Manifest (1980). Die titel had uiteraard niets te maken met de infame Hongaarse president Victor Orbán maar was een knipoog naar de pauselijke zegen Urbi et Orbi: voor stad en wereld. Het is een pleidooi om architectuur en stedenbouw vanuit het perspectief van de hele planeet te benaderen waarbij het evenwicht tussen alle bestaande

Op zondag 7 september vond de boekvoorstelling plaats van Founder’s Choice, een rijk geïllustreerd overzicht van de activiteiten van T.O.P.office, samengesteld door Luc Deleu en uitgegeven door Hopper&Fuchs. Het bleek niet enkel een gewichtig boek in letterlijke zin - ruim meer dan drie kilogram! - maar is vooral zijn artistiek testament na meer dan vijftig jaar activiteit in de architectuur, stedenbouw en conceptuele kunst. (Luc PANDELAERS)

levensvormen centraal staat. Elke ingreep moet dus passen binnen het bredere geheel van aarde als “Spaceship Earth”. Zo voorkomt men fragmentarische oplossingen die elders nieuwe problemen veroorzaken (bijvoorbeeld vervuiling of sociale ongelijkheid). Dat houdt in dat niet alleen ruimtelijke vraagstukken, maar ook klimaatverandering, verliezen van biodiversiteit en energietransities moet ingecalculeerd worden. Zo worden ontwerpers medeplichtig aan het beschermen van de planeet als geheel. Let nog even op het jaartal. Luc Deleu schreef dit in 1980! De meeste ouders van onze klimaatjongeren zaten toen nog zelf op de schoolbanken…

LE CORBUSIER

Een wellicht nog belangrijker inspirator voor Luc Deleu was Le Corbusier: volgens hem de grootste architect sinds Michelangelo. Een van zijn realisaties waar hij met het meeste genoegen op terugblikt is dan ook de restauratie van het Maison Guiette in de Populierenlaan, het enige nog overgebleven gebouw van Le Corbusier in België. Dit pand uit 1927 staat sinds 2016 op de UNESCO-Werelderfgoedlijst en is bijzonder beschermd. De restauratie omvatte onder meer de daken, het ijzeren schrijnwerk, isolatie en gevelbepleistering, allemaal in nauwe samenwerking met de Fondation Le Corbusier te Parijs. Daarbij volgde hij nauwgezet de oorspronkelijke plannen en daardoor ziet het pand er wellicht nu nog meer uit zoals Le Corbusier het oorspronkelijk gepland had. Want die had destijds concessies moeten doen bij onder meer de constructie van het dak en de gevel-bekleding om tegemoet te komen aan de toenmalige bouwvoorschriften.

FOUNDER’S CHOICE

Al het bovenstaande vormt slechts een summiere samenvatting van een carrière van vijfenvijftig jaar. Voor wie er alles wil over weten is er nu het boek Founder’s Choice, uitgegeven door Hopper&Fuchs. Het is een luxueus uitgegeven kijkboek van 528 pagina’s dat in tien chronologische en thematische hoofdstukken een volledig overzicht geeft van het werk van Luc Deleu. Het wordt geleverd in een cassette met daarin ook “Luc Deleu A Reader”(144 pagina’s), waarin voor het eerst ook zijn belangrijkste teksten, lezingen en artikels – van het Orbanistisch Manifest (1980) tot Darling Springs: A Call for Beauty (2024) gebundeld zijn. Beide boeken zijn in het Engels. De prijs is – noodgedwongen voor dit soort werk – pittig: 139,70 euro en het zal dan ook niet

in elke boekhandel te vinden zijn. Het is wel verkrijgbaar bij het Middelheimmuseum en het M HKA. Of online bij de uitgever: https://www.hopperandfuchs.com/products/ luc-deleu—t-o-p-office-founders-choice.

Het boek T.O.P.office, Founder's Choice. Foto: Luc PANDELAERS
Luc Deleu zet zijn handtekening in zijn boek, zijn testament. Foto: Luc PANDELAERS

Dit najaar in De Roma

Het nieuwe seizoen van De Roma is begonnen. Na een lange zomersluiting verwelkomt de zaal haar publiek dit najaar op een gloednieuwe, prachtige parketvloer. Tal van artiesten maken

The Brand New Heavies

Sinds hun debuut in 1990 zijn The Brand New Heavies geëvolueerd naar een indrukwekkende band die concertzalen over de hele wereld in vuur en vlam zet met een swingende mix van funky grooves en acid jazz. In De Roma komen ze een feestje bouwen ter ere van het dertigjarig jubileum van hun succesalbum

Brother Sister Brother Sister 30 European Tour vr 31 oktober - 20:00 staand - € 35/33

Dodie

Klaar voor één grote muzikale groepsknuffel? Na haar fenomenale doortocht in 2019 komt de Britse singer-songwriter Dodie opnieuw onze harten veroveren met haar tedere folkpop. Begonnen vanuit slaapkamer groeide Dodie in geen tijd uit tot een YouTube-fenomeen. Intussen heeft ze meer dan honderd uitverkochte shows op de teller. za 1 november - 20:00 staand - € 30/28

Door de jaren heen ontwikkelde Philine een geheel eigen geluid waarmee ze inmiddels miljoenen streams en views verzamelde. Ze stond in het voorprogramma van artiesten als Lizzy McAlpine, MEAU, Provinz, Froukje en Son Mieux. Haar muziek balanceert tussen emotionele diepgang, romantiek, psychologie en

spiritualiteit. In AMOR nodigt ze je uit in haar zachte, dromerige wereld waarin ze je confronteert met de rauwe, eerlijke waarheden van het leven.

vr 7 november - 20:00

Amor staand - €12/10

Droom Dit

Seks, geweld, liefde en de gewoonheid van het leven. De poëtische teksten van Droom Dit worden omhuld door een modern jasje van rauwe elektronische beats, dromerige gitaarlijnen en snijdende synthesizers. Voer voor fans van De Toegift, Johannes Is Zijn Naam en Eefje de Visser.

wo 12 november - 20:00 Amor staand - € 12/10

Johannes Is Zijn Naam

Na een fantastische periode als frontman van The Van Jets heeft Johannes Verschaeve een volledig nieuw muzikaal universum gebouwd. Met zijn debuutplaat en nummers als Johnny Will Be King en Kamer katapulteerde Johannes Is Zijn Naam zich direct tot de top van de hedendaagse Belpop. Met de single Wildernis lanceert hij de eerste ster van zijn nieuwe plaat Contact, die in oktober verschijnt. Johannes doet alles zelf, met medekosmonaut Dijf Sanders aan de knoppen. Wie Johannes Is Zijn Naam kent, weet dat ook live alles samenkomt in een uniek, donker en speels bevreemdend geheel. do 13 november - 20:00 staand - € 25/23

DIKKE

hun opwachting, zowel uit binnen- als buitenland. We maakten een selectie van enkele niet te missen concerten in november en december.

Na zijn zegetocht door Limburg verovert hiphopsensatie DIKKE nu ook de rest van de Benelux. Mohamed Eddahbi Agounad aka ‘Biggie van de wijk’ bracht in 2021 zijn debuutalbum 130 Kilo uit waarmee hij het tot de eerste plaats in de Ultratop schopte. Gewapend met zijn vierde plaat in evenveel jaren tijd, zakt de rapper nu voor het eerst af naar De Roma. Op Sumo schakelt hij op een heerlijke manier tussen potentiële radiohits, clubbangers, strakke raps en humoristische referenties naar onder andere Samson & Gert. Ook dankzij zijn ijzersterke livereputatie belooft dit een niet te missen show te worden.

vr 14 november - 20:00 staand - € 24/22

Stereo MC’s

Klaar om uit je dak te gaan op hits als Connected en Step It Up? De legendarische Britse band Stereo MC's, opgericht in 1985 door jeugdvrienden Rob Birch en Nick Hallem, zakt af naar Antwerpen met zijn unieke mix van hiphop, rock, breakbeat en elektronica. True to Life Tour zo 16 november - 20:00 staand - € 33/31

Roufaida

Grensverleggend, poëtisch en activistisch: Roufaida is een popartiest die met haar muziek voortdurend nieuwe ideeën verkent. Ze laat zich daarbij inspireren door haar NoordAfrikaanse roots en Arabische poezie. Beïnvloed door artiesten als Rosalía, Björk en Arooj Aftab combineert ze verschillende tradities en transformeert ze naar iets nieuws. di 18 november - 20:00 Amor staand - € 14/12

Het Amerikaanse zusterduo Larkin Poe brengt stevige indierock met een vleugje country. In De Roma stellen ze hun nieuwste album Bloom voor. Daarop brengen ze een verzameling liedjes die diepgeworteld zijn in de Amerikaanse muziek en werken ze samen met songwriter Tyler Bryant: een belangrijke stap in hun muzikale evolutie en de bevestiging van hun status als één van de belangrijkste namen in de hedendaagse indierock. vr 21 november - 20:00 staand - € 43/41

Stevige beats, speelse lyrics, onmiskenbare charme én energieke liveshows. Dat zijn de handelsmerken van de Amerikaanse rapper en songwriter Aminé. Op zijn meest recente album 13 Months of Sunshine duikt hij diep in zijn pen om misschien wel zijn meest persoonlijke plaat tot nu toe af te leveren

Tour De Dance 2025 vrijdag 28 november - 20:00 staand - € 38/36

Volpe

Volpe is het goed geoliede trio rond de Gentse pianiste Heleen Andriessen. Drummer Stijn Demuynck en bassist Kobe Boon ondersteunen Andriessens lyrische melodieën met een aanstekelijke groove. De zorgvuldig opgebouwde composities klinken nu eens energiek, dan weer melancholisch. Ze dompelen je onder in een warm bad en voeren je mee naar een bevreemdende wereld. In november 2025 komt hun tweede album elders uit. Fans

Philine
Larkin Poe
Aminé

van Portico Quartet, Mammal Hands en Nordmann weten waarheen eind november.

vr 28 november - 20:00 Amor zittend - € 12/10

Black Rebel Motorcycle Club

Als er één band is die zich niet in een hokje laat duwen, dan is het wel Black Rebel Motorcycle Club. In De Roma vieren ze het twintigjarig jubileum van hun legendarische album Howl: een ode aan de vrijheid van een leven gedrenkt in pure rock. Howl 20th Anniversary Tour za 6 december - 20:00 staand - € 39/37

The Bootleg Sixties

Met hun spectaculaire shows zetten de heren van The Bootleg Sixties al jaren concertzalen in binnen- én buitenland in vuur en vlam. Avond na avond brengen ze onvergetelijke liveversies van de meest legendarische songs uit de golden sixties. The Doors, Simon & Garfunkel, The Beach Boys, The Monkees, The Beatles, The Rolling Stones, The Who... ze passeren allemaal de revue. zo 7 december - 20:00 zittend - € 29/27

Djely Tapa

De Malinees-Canadese Djely Tneemt een mix van desert blues en elektropop mee op een Afrofuturistische reis. Naast haar solocarrière is Djely Tapa eveneens de hoofdvocalist van de Montreal-groep Afrikana Soul Sister en zet ze zich in voor gendergelijkheid en de ondersteuning van vrouwen van Afrikaanse afkomst. Haar single Le sais-tu? is een protestsong over geweld en discriminatie tegen vrouwen wereldwijd.

di 16 december - 20:00 foyer staand - € 22/20

Na zijn doortocht op het Eurovisiesongfestival van 2024 is Thomas Mustin aka Mustii helemaal klaar om ook de concertpodia te veroveren. De uit Brussel afkomstige singersongwriter scoorde een enorme hit met zijn inzending Before The Party's Over. Met zijn muziek wilt hij zijn fans aanmoedigen om van elk moment te genieten: "Voordat het allemaal voor-

bij is, moet je volledig en intens leven, experimenteren en uit je comfortzone stappen, je moet je masker afzetten, volledig van jezelf uitgaan, naar je gevoel luisteren en de boeien en kooien weigeren." Mustii is helemaal los en komt dat met veel enthousiasme tonen op het podium in Borgerhout. do 18 december - 20:00 foyer staand - € 19/17

Eerbetoon aan Yasmine

Toen Yasmine ons in 2009 verliet, verloor de muziekwereld een prachtige zangeres die bij heel veel mensen grote emoties losmaakte. Al die jaren later blijft haar muziek resoneren. Haar warme stem en betekenisvolle teksten raken ons nog steeds. In deze bijzondere hommage brengen Evi Hanssen, Andrea Croonenberghs en Amaryllis Temmerman de mooiste nummers van Yasmine tot leven. Samen met een liveband onder leiding van Jo Mahieu herbeleven ze Yasmines muzikale reis, van haar eerste nummers tot de poëtische meesterwerken die haar zo geliefd maakten. Hommage aan Yasmine, met Evi Hanssen, Andrea Croonenberghs en Amaryllis Temmerman vr 19 december - 20:00

Mustii

DE GAZET gekaapt

KINDERRECHTEN

door de zesde leerjaar van Leefschool de Dageraad

“Ga op zoek naar iets dat jullie allemaal gemeenschappelijk hebben. Je krijgt het allemaal, je moet er niets voor doen. De juf heeft het ooit gehad, maar ze heeft het nu niet meer. Wat is het?”

Een moeilijk vraagstuk dat in onze eerste les aan bod kwam. Het ging over ‘kinderrechten’. Een interessant, maar moeilijk

onderwerp waar we ons drie weken lang in verdiepten. We bekeken alle kinderrechten van het kinderrechtenverdrag. We kozen samen 6 kinderrechten die we graag aan jullie voorstellen. Al snel merkten we dat dit een moeilijke opdracht was. De kinderrechten zijn niet voor niets opgenomen in het verdrag. Uiteindelijk hielden

Kleren zijn geen luxe, ze zijn een recht.

Om te beginnen stellen wij jullie graag twee belangrijke kinderrechten voor. Artikel 24 gaat over ‘gezondheid’. Het kinderrecht van artikel 27 gaat over ‘wat kinderen nodig hebben’. Meer specifiek spreken ze van ‘voeding, kleding en een veilig huis’.

De kinderrechten luiden: ‘gezondheid, water, eten en milieu’ en ‘voeding, kleding en veilig huis’

Het is belangrijk dat kinderen gezond kunnen opgroeien en van goede zorg kunnen genieten. Als je ziek bent moet je de juiste behandeling krijgen. Daarvoor zijn ziekenhuizen en goede dokters in de buurt nodig.

Daarnaast moet je om gezond te zijn voldoende eten en drinken krijgen en een huis hebben om in te wonen. Kinderen moeten leren wat goed voor hen is in een gezonde omgeving. Ouders moeten ervoor zorgen dat dit mogelijk is.

We besloten om deze twee kinderrechten samen te nemen. Enerzijds omdat we het moeilijk vonden om te kiezen. Anderzijds omdat we wel een duidelijk verband zien tussen de twee kinderrechten.

we een mooie lijst over die we toch extra in de kijker willen zetten bij zoveel mogelijk mensen. We beginnen met de mensen uit Zurenborg en onze vrienden, familie en kennissen. Hopelijk helpen alle lezers om onze boodschap nog meer te verspreiden. We wensen jullie ongelofelijk veel leesplezier toe.

We hopen ook dat we samen kunnen werken aan een minder vervuilde lucht. Er zijn al veel regels voor fabrikanten. Als we samenwerken dan kunnen we onze planeet milieuvriendelijker maken. Iedereen moet zijn steentje bijdragen. Jij kan bijvoorbeeld ook helpen door kleren die te klein worden te doneren aan bepaalde organisaties die ze aan minderbedeelden uitdeelt.

De glimlach van een kind…

In het kinderrechtenverdrag staat dat als ouders er niet voor kunnen zorgen dat ze hun kind eten, drinken en een huis geven dat de overheid ze moet helpen. We hopen dan ook dat dit goed gebeurt. Ook moeten alle ouders goed geïnformeerd worden over gezondheid en voeding. Het meest ideale zou zijn dat landen elkaar helpen om te zorgen dat alle kinderen gezond blijven.

We hopen uit de grond van ons hart dat deze basisbehoeften bij kinderen vervuld kunnen worden, maar we zijn ons ervan bewust dat dat zeker niet bij iedereen zo is. Het is de taak van de overheid om ervoor te zorgen dat er voldoende goede dokters zijn, gezond voedsel, schoon drinkwater en een gezonde leefruimte.

We willen graag dat iedereen op de wereld gezonde voeding ter beschikking heeft. Vooral fruit, groenten kunnen niet ontbreken.

Er wordt weleens gezegd dat de glimlach van een kind onbetaalbaar en onvervangbaar is. Als onderwijzer in hart en nieren kan ik dat alleen maar beamen.

Iedereen heeft recht om alleen te zijn.

Al moet ik de laatste tijd die glimlach missen van onze leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar.

Een ander recht dat we extra willen benoemen luidt ‘privacy beschermen’.

Niemand mag zich zomaar bemoeien met het privéleven en het gezinsleven van kinderen. Daaronder valt bijvoorbeeld dat niemand ongevraagd in de woning van een kind mag komen en dat niemand ongevraagd brieven, sms’jes of e-mails mag bekijken die een kind schrijft of krijgt.

Kato Goossens, directice van de school De Brug

Wij kiezen voor dit kinderrecht omdat wij vinden dat je momenten voor jezelf moet hebben.

Niemand hoeft constant over jouw schouder mee te kijken om je te behoeden van eventuele fouten die leerkansen zouden kunnen worden.

Dan hebben we het nog niet eens over het online-gedeelte gehad. Uiteraard heeft dat voor ons ook veel met privacybescherming te maken. We vinden het fijn dat we zelf kiezen wat we versturen. Uiteraard is het wel belangrijk dat we leren wat er kan en wat er niet kan. Daarvoor vertrouwen we op onze ouders, onze leerkrachten en de rest van onze omgeving.

Nee, ze zijn niet altijd slecht gehumeurd en nee ze komen -denken we toch- nog altijd graag naar school. Het is dat ene vieze virus dat het hen lastig maakt. Ja, inderdaad corona, covid, covid-19 of blijkbaar ondertussen ook al covid-21…

Dat gebeurt al in de wereld, maar misschien kunnen we ons steentje op nog andere manieren bijdragen? Unicef bestrijdt ondervoeding met uitgewerkte voedings- en voorlichtingsprogramma’s. Ze werken ook nauw samen met overheden om ervoor te zorgen dat kinderen ook echt goede voeding krijgen. Er zijn veel acties waaraan u ook kan deelnemen. Kijk zeker eens op de website van Unicef.

Dit is geschreven door Amina, Baptiste, Maissa en Lou.

Onze leerlingen dragen dapper een mondmasker. Dapper, het woord staat er meer dan terecht want als schoolteam weten wij maar al te goed dat het soms best vervelend is om dit te dragen. We doen dit omdat we de mensen rondom ons willen beschermen en we zullen dit om deze reden ook blijven doen.

Al moeten onze ouders ook onze online privacy respecteren. Zo vinden wij dat ouders niet zomaar foto’s online mogen plaatsen van hun kind. Iedereen zou daar toestemming voor moeten vragen.

Wij willen dat iedereen weet dat privacybescherming belangrijk is. We hopen dat mensen dit echt respecteren. Ondersteun elkaar hier ook in door het goede voorbeeld te geven.

Toch ontdekken onze leerlingen stilaan ook de voordelen van zo’n mond masker… ik hoor u denken, voordelen? Ik schets even kort de situatie. We zitten in de klas, naast elkaar. U en ik. De leerkracht stelt aan mij een vraag. Ik weet het antwoord niet, u wel. Vroeger moest je dan heel om slachtig hoesten, je hand voor je mond houden, even bukken, nu fluister je het antwoord vanachter je mondmasker en jawel… ik kan schaamte loos en met een grote glimlach het antwoord geven.

Dat die glimlach deels verborgen blijft achter mijn mondmasker, vind ik plots veel minder erg!

Dit is geschreven door Ikram, Goos, Abdel-Kadér en Abdoellah.

DE GAZET gekaapt

KINDERRECHTEN

Eén moment weg, voor altijd veranderd.

Child Focus is een organisatie die ervoor zorgt dat vermiste kinderen teruggevonden worden. Ze gaan ook seksuele uitbuiting van minderjarigen tegen. In 2024 opende Child Focus 205 nieuwe dossiers. Die gaan over internationale kinderontvoeringen door een ouder. Dat betekent dat er één ouder kiest om het kind zonder toestemming van de andere ouder mee te nemen naar een ander land.

Daarom vindt onze klas het artikel 11 ‘Bescherming tegen ontvoering en vasthouden’ zo belangrijk. Dit recht houdt in dat kinderen niet zonder toestemming van hun ouders naar een ander land gebracht mogen worden. Het mag ook niet zonder dat zij het zelf willen. Ze mogen ook niet gedwongen worden daar te blijven. De informatie die u hierboven leest is afkomstig van de website van Child Focus.

We vinden dit een superbelangrijk recht omdat we het zelf angstaanjagend zouden vinden om mee te maken. Beeld je eens in dat je alles moet achterlaten: je vrienden, andere familieleden, je huis en alle dingen die jou bekend zijn en veilig aanvoelen. Je start helemaal opnieuw in een nieuw land waarvan je misschien de taal zelfs niet spreekt. Wat we eigenlijk wel in de wereld willen is dat dit stopt. We zijn bang dat kinderen niet zomaar tegen een volwassene durven zeggen dat ze niet mee willen verhuizen en daarom moeten kinderen proberen voor zichzelf op te komen.

De overheid moet ervoor zorgen dat dit niet gebeurt. Als alle landen samen goede afspraken maken over dit kinderrecht, dan zorgen we ervoor dat kinderen iets kunnen opbouwen in het land waar ze geboren zijn. Zo kunnen we samen streven naar kinderen die zich goed voelen op de plek waar ze leven. Door dit kinderrecht in de kijker te zetten hopen we dat we volwassenen

bewust kunnen maken van dit probleem. We moedigen jullie aan om in gesprek te gaan met jullie kinderen. Daarnaast willen we ook kinderen bewust maken dat dit kan gebeuren, maar dat je dus recht hebt om te zeggen dat je niet mee wilt. Praat erover met je ouders of een volwassene die je vertrouwt of contacteer een organisatie zoals Child Focus om hulp of informatie te vragen.

Dit is geschreven door Victor, Max, Ines en Felix.

Oorlog, daar heb ik geen vrede mee.

De glimlach van een kind…

Kinderrecht 22 en 38 moesten we samen nemen. We vonden ze beide te belangrijk om er één uit te kiezen. Nummer 22 gaat over 'bescherming van kinderen op de vlucht’ en nummer 38 luidt ‘bescherming tegen oorlog’.

Er wordt weleens gezegd dat de glimlach van een kind onbetaalbaar en onvervangbaar is. Als onderwijzer in hart en nieren kan ik dat alleen maar beamen.

Het eerste kinderrecht zoals hierboven benoemd ‘bescherming van kinderen op de vlucht’ betekent dat als een kind moet vluchten naar een ander land, het kind in dat land beschermd en geholpen moet worden. Het tweede kinderrecht ‘bescherming tegen oorlog' zorgt ervoor dat het verboden is om kinderen, jonger dan vijftien jaar, te laten deelnemen in het leger van een land. Ze mogen ook niet meedoen aan een oorlog. Wanneer er oorlog is moeten de volwassenen en kinderen beschermd en verzorgd worden.

Al moet ik de laatste tijd die glimlach missen van onze leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar.

Kato Goossens, directice van de school De Brug

Nee, ze zijn niet altijd slecht gehumeurd en nee ze komen -denken we toch- nog altijd graag naar school. Het is dat ene vieze virus dat het hen lastig maakt. Ja, inderdaad corona, covid, covid-19 of blijkbaar ondertussen ook al covid-21…

Onze leerlingen dragen dapper een mondmasker. Dapper, het woord staat er meer dan terecht want als schoolteam weten wij maar al te goed dat het soms best vervelend is om dit te dragen. We doen dit omdat we de mensen rondom ons willen beschermen en we zullen dit om deze reden ook blijven doen.

Beide rechten dragen we zo hoog in het vaandel dat we ze lieten samensmelten. Spijtig genoeg zijn er rondom ons veel oorlogen aan de gang. Denk maar aan Oekraïne en Gaza. Wie aan oorlog denkt, denkt vaak ook aan vluchten. Beide woorden roepen veel emoties op. Onze geschiedenis kent twee belangrijke oorlogen. De Eerste Wereldoorlog, ook wel de Grote Oorlog genoemd, en de Tweede Wereldoorlog. Miljoenen mensen kwamen om het leven. Velen zijn ook in die tijd hun familie kwijtgespeeld omdat ze alleen op de vlucht sloegen. We vinden dat geen enkel kind de oorlog mag meemaken. Zoals we allemaal weten zijn er in de wereld veel oorlogen bezig. Hierbij zijn dagelijks kinderen slachtoffer van de keuzes van volwassenen. Wij zijn ervan overtuigd dat er meer mensen zijn die geen oorlog willen dan mensen die het wel willen.

Toch ontdekken onze leerlingen stilaan ook de voordelen van zo’n mondmasker… ik hoor u denken, voordelen? Ik schets even kort de situatie. We zitten in de klas, naast elkaar. U en ik. De leerkracht stelt aan mij een vraag. Ik weet het antwoord niet, u wel. Vroeger moest je dan heel omslachtig hoesten, je hand voor je mond houden, even bukken, nu fluister je het antwoord vanachter je mondmasker en jawel… ik kan schaamteloos en met een grote glimlach het antwoord geven. Dat die glimlach deels verborgen blijft achter mijn mondmasker, vind ik plots veel minder erg!

Door dit kinderrecht te beschrijven in deze krant hopen we dat we hier wat extra aandacht op kunnen vestigen. Als een kind moet vluchten naar een ander land, moet het kind in dat land beschermd en geholpen worden. Daarvoor zijn speciale organisaties die veel weten over vluchtelingen en alles wat daar mee te maken heeft. Zij moeten ook helpen om de familie van het kind te vinden.

Dit is geschreven door Ruben, Jack, Liselot en Lotte.

DE GAZET gekaapt

KINDERRECHTEN

Mishandeling wordt niet opgelost door horen, zien en zwijgen.

Een ander belangrijk kinderrecht vonden we in artikel 19, namelijk ‘Geen misbruik en kindermishandeling’.

Misbruik is het opzettelijk gebruik op een verkeerde of een slechte manier.

Kindermishandeling staat voor de mishandeling van een kind door het toebrengen van fysieke of psychische schade. Het kan zich uiten in verschillende gedragingen bij ouders. Door bijvoorbeeld geen of onvoldoende aandacht te besteden aan je kind, er niet naar omkijken, alle vervelende of gevaarlijke klusjes te verplichten aan je kind. Maar ook door bijvoorbeeld fysiek te straffen als er iets misloopt, of als de ouder zelf een slechte dag had dat afreageren op je kind.

We willen dat ouders en andere begeleiders die voor kinderen zorgen, genoeg aandacht hebben voor het kind. Ze mogen niet verwaarloosd worden. Indien dit wel het geval is dan kan dat een aantal gevolgen hebben. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat kinderen zich niet goed voelen in hun vel. Dat kan op zijn beurt voor nog veel meer gevolgen zorgen, zoals moeilijk vrienden maken of niet tot leren komen. Een ander risico is dat je als baby een onveilige hechting krijgt. Dan besteden je ouders misschien te weinig aandacht aan jou of negatieve aandacht. Dat kan weer een effect hebben op je latere leven. We zijn er ook bang voor dat mensen die als kind werden mishandeld in een vicieuze cirkel komen en hun eigen kind ook gaan mishandelen. Volgens ons hebben alle kinderen het recht op een veilige omgeving waar ze kunnen spelen, leren en hun emoties kunnen leren kennen onder begeleiding van een volwassene.

We willen een wereld waarin kinderen niet verwaarloosd worden. De overheid moet duidelijk maken dat kinderen niet mishandeld mogen

Door jullie aandacht te vestigen op dit kinderrecht willen we alle mensen en vooral kinderen ervan bewust maken dat je hulp moet en kan zoeken wanneer dit bij jou of iemand in je omgeving gebeurt. Vraag hulp aan een volwassene die je vertrouwt.

Dit is geschreven door Istvan, Iram, Tom en Maysa.

Wie geen vreemde talen kent, weet niets van zijn eigen taal.

Ten slotte mocht het kinderrecht ‘Eigen taal en cultuur’ niet ontbreken in deze lijst. Dit kinderrecht gaat verscholen achter artikelnummer 30.

De glimlach van een kind…

Er wordt weleens gezegd dat de glimlach van een kind onbetaalbaar en onvervangbaar is.

In ons land en in onze maatschappij worden mensen met een taal en cultuur die anders is dan die van de meeste mensen in het land een minderheid genoemd. Ook deze minderheidsgroepen hebben recht op hun eigen taal, cultuur en godsdienst. Er zijn veel kinderen in België waarvan de ouders of grootouders oorspronkelijk niet uit België komen. Hun familie en dus ook zijzelf hebben soms een extra of een andere taal en cultuur. Ze spreken thuis misschien geen Nederlands maar wel Italiaans of Arabisch. Ook wordt er misschien anders gekookt dan de mensen uit de meerderheidsgroep doen. Denk ook eens aan kledij, muziek, boeken en kunst.

Als onderwijzer in hart en nieren kan ik dat alleen maar beamen.

Al moet ik de laatste tijd die glimlach missen van onze leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar.

We vinden het van belang dat kinderen uit minderheidsgroepen het recht hebben om hun moedertaal te spreken, hun eigen culturele gebruiken te volgen en hun eigen religie te beleven,

ook als deze verschillen van de meerderheidscultuur in hun land. Daarnaast is het heel belangrijk dat iedereen gelijk behandeld wordt en dat er geen racisme is. Het lijkt ons een goed idee dat er echt wetten worden gemaakt om dit doel na te streven. Wij kozen dit recht omdat er nog steeds mensen in België, maar ook zeker in de rest van de wereld, last hebben van racisme. Soms weerhoudt het mensen zelfs van het leven zoals zij willen. Het is belangrijk dat iedereen authentiek mag zijn en dicht bij zichzelf blijft. bv. religie, eten, spelletjes enzovoort. Tevens hopen we dat ook de mensen uit de meerderheidsgroep openstaan voor andere culturele gebruiken. Zo kunnen we in de stad Antwerpen misschien enkele keren per jaar een markt organiseren waarbij mensen hun taal, cultuur en religie komen voorstellen. Daardoor hopen we dat er op de wereld geen racisme meer is en dat er tussen verschillende culturen vriendschappen ontstaan.

Kato Goossens, directice van de school De Brug

Ik hoor u al denken: “Waarom kozen jullie niet voor andere kinderrechten?”

Het liefst zouden we een volledige krant besteden aan dit onderwerp, maar we beginnen stap voor stap. Ons doel is om mensen en kinderen bewust te maken van deze acht kinderrechten. Iedereen moet ze respecteren en er rekening

Nee, ze zijn niet altijd slecht gehumeurd en nee ze komen -denken we toch- nog altijd graag naar school. Het is dat ene vieze virus dat het hen lastig maakt. Ja, inderdaad corona, covid, covid-19 of blijkbaar ondertussen ook al covid-21… Onze leerlingen dragen dapper een mondmasker. Dapper, het woord staat er meer dan terecht want als schoolteam weten wij maar al te goed dat het soms best vervelend is om dit te dragen. We doen dit omdat we de mensen rondom ons willen beschermen en we zullen dit om deze reden ook blijven doen.

en dat is nu net wat onze klas niet wil.

Dit is geschreven door Nisrine, Yanis, Adam en Mohammad.

Toch ontdekken onze leerlingen stilaan ook de voordelen van zo’n mondmasker… ik hoor u denken, voordelen? Ik schets even kort de situatie. We zitten in de klas, naast elkaar. U en ik. De leerkracht stelt aan mij een vraag. Ik weet het antwoord niet, u wel. Vroeger moest je dan heel omslachtig hoesten, je hand voor je mond houden, even bukken, nu fluister je het antwoord vanachter je mondmasker en jawel… ik kan schaamteloos en met een grote glimlach het antwoord geven.

We hopen door het belang van dit kinderrecht te benadrukken dat we er in Zurenborg alvast voor kunnen zorgen dat mensen respect uiten voor elkaars cultuur. Laten we leren van elkaar en elkaar verwelkomen. Als we alles achter gesloten deuren doen, blijft elke cultuur op zijn eigen eilandje leven worden. Wanneer dat wel gebeurt, moeten de kinderen hulp krijgen.

Dat die glimlach deels verborgen blijft achter mijn mondmasker, vind ik plots veel minder erg!

mee houden. Uiteraard zijn er nog 46 andere belangrijke kinderrechten. We raden jullie aan om zeker een kijkje te nemen op de website van Unicef. Wij zijn blij dat er alvast 196 landen deelnemen aan dit verdrag. Het is onze droom om ooit te spreken over een wereldwijd verdrag waaraan alle landen actief deelnemen.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.