De zeeschildpadden van de Azoren Door: Joris Drubbel De zeeschildpadden van de Azoren: de Onechte karetschildpad en de Lederschildpad In april 2013 heb ik deelgenomen aan een expeditie op de Azoren van Biosphere Expeditions. Doel van de expeditie was het vastleggen van waarnemingen van cetaceeën (walvis- en dolfijnachtigen) en zeeschildpadden. Biosphere Expeditions werkt tijdens deze expeditie samen met Whalewatch Azores en het onderzoek loopt nu al meerdere jaren zeer succesvol. De Azoren is een eilandengroep van negen eilanden middenin de Atlantische oceaan en behoort bij Portugal. Door de geografische ligging van deze eilanden zijn het de ideale hotspots om allerlei zeedieren aan te treffen. En door de ligging midden in de oceaanstromingen zijn het met de andere eilandgroepen van de Canarische eilanden en de Kaapverdische eilanden ook de plek waar de jonge en halfwas Caretta caretta zeeschildpadden rondhangen tijdens hun reis door de oceaan. Vanuit hun nest op de stranden in de Golf van Mexico en het Caribische gebied zwemmen de jonge diertjes met de golfstromen mee om uiteindelijk als volwassen dieren weer terug te keren en zo de cirkel rond te maken. Tot in de jaren vijftig was het onbekend waar jonge zeeschildpadden heen zwommen. De tijd tussen uitkomen van het ei en terugkeren om zelf te paren en eieren te leggen was een groot raadsel, ook wel “the missing / lost years” genoemd. Uit onderzoek van Archie Carr bleek dat halfwas zeeschildpadden veelvuldig voorkwamen in de bovengenoemde eilandgroepen, maar dat juist daar geen neststranden waren. Door tagging programma’s is uiteindelijk gebleken dat de Azoren de missing link waren in het pelagische (open oceaan) stadium van het oceaan-leven van deze zeeschildpadden. Tot op de dag van vandaag wordt er vanuit de Universiteit van Florida, het Archie Carr Center for Sea Turtles Research en de Universiteit van de Azoren in Horta, Faial onderzoek gedaan naar deze zeeschildpadden. Vanuit het POPA programma (zie hieronder) doen vissersboten en ook Whalewatch Azores en Biosphere Expeditions mee aan dit onderzoek. Daarnaast wordt
TRIONYX 11(5):115
getracht de waargenomen zeeschildpadden te vangen om ze te voorzien van een tag en zo extra gegevens te bemachtigen. Als zeeschildpaddenfanaat leek het mij fantastisch om gedurende enkele dagen mee te draaien in het onderzoek dat zo’n belangrijke rol heeft gespeeld in de wetenschap over zeeschildpadden en tegelijk de kans te krijgen om mee te helpen met een expeditie naar walvissen en dolfijnen. POPA POPA is de afkorting van Programa de Observação para as Pescas do Açores = Observation Programme for the Fisheries of the Azores. Dit programma ziet toe op het vastleggen van dolfijn-, walvis-, zeeschildpad- en zeevogelwaarnemingen tijdens de tocht. Door gegevens als GPS, watertemperatuur, zeestaat, tijd, windsnelheid en de aantallen en soorten van de waargenomen dieren te noteren wordt een berg informatie verzameld die door de wetenschappers verder wordt gebruikt en er wordt getracht duidelijk in kaart te brengen hoe de visserij en het mariene zeeleven met elkaar kunnen omgaan. Door het vissen met drijfnetten, sleepnetten en longlines (vislijnen van enkele honderden meters tot kilometers lang, bezet met aparte lijnen met be-aasde haken) worden er ook veel andere vissen, haaien, dolfijnen en zeeschildpadden en zeevogels als bijvangst gevangen. Ook mariene vervuiling en veelal veel plastic in de oceaan zijn ware killers onder dieren die bijvoorbeeld kwallen eten. Vanuit dit soort onderzoek wordt dit in kaart gebracht en getracht hier oplossingen voor te vinden. Mede door dit soort onderzoek is de visserij op de Azoren een van de slechts twee ecologisch verantwoorde visserijen in geheel Europa die geen zware wissel trekken op overig zeeleven! Turtle tagging Onechte karetschildpadden worden niet heel vaak waargenomen omdat het schild maar een klein deel uit het water steekt. Met een kleine