BIK 11/2022

Olga Drenda o swobodnym

Szwederowie

Marek Noniewicz

o fotogenicznej

Bydgoszczy

Agata M. Skrzypek

o Życiu na wypadek

wojny

spis treści: wydarzenia:

Benzyną, czołgiem i fletem

Zdjęcie na okładce: Marek Noniewicz (1971) – zamieszkały w Bydgoszczy artysta wizualny, popularyzator XIX-wiecznych technik fotograficznych, w swojej twórczości zajmuję się głównie fotografią, sięgając czasem po instalację, działania w przestrzeni miejskiej czy performance. Pracował przy licznych projektach edukacyjnych. Stypendysta MKiDN i Prezydenta Miasta Bydgoszczy.

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński michal.tabaczynski@mck-bydgoszcz.pl

Eseista i tłumacz (z angielskiego i czeskiego), z wykształcenia dziennikarz, polonista i slawista (UMK w Toruniu), doktor nauk humanistycznych (UJ w Krakowie).

BIK 11/2022 (533), Rok XLVIII, nakład 1000 egz., dystrybucja: częściowo bezpłatny

wydawca: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, dyrektorka: Marzena Matowska, 85-056 Bydgoszcz, ul. Marcinkowskiego 12–14, www.mck-bydgoszcz.pl

redaktor naczelny: Michał Tabaczyński, zastępczyni redaktora naczelnego: Emilia Walczak, redakcja: Szymon Andrzejewski, Kuba Ignasiak, Monika Grabarek, korekta: Emilia Walczak, skład, opracowanie graficzne: Irmina Pisarek

redakcja: tel. 523 255 553, bik@mck-bydgoszcz.pl, ul. Marcinkowskiego 12–14, druk i oprawa: Polraster BIK w sieci: www.facebook.com/bik.bydgoszcz, www.issuu.com/bik_

redaktorka wydania: Emilia Walczak emilia.walczak@mck-bydgoszcz.pl

Prozaiczka, publicystka, redaktorka książek i czasopism, z wykształcenia kulturoznawczyni (UAM w Poznaniu).

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów oraz zmiany tytułów. Nie ponosi odpowiedzialności za treść programów placówek kulturalnych oraz materiałów informacyjnych i graficznych. Reklamodawcy ponoszą pełną odpowiedzialność za skutki prawne wynikłe z opublikowania dostarczonych przez siebie materiałów. Opinie prezentowane przez autorów nie zawsze są zgodne ze stanowiskiem redakcji i wydawcy.

PRENUMERATA: www.prenumerata.ruch.com.pl.

Instytucja kultury miasta Bydgoszczy

Benzyną, czołgiem i fletem

Tekst: Agata M. Skrzypek

Zdjęcia: Magda Hueckel (dzięki uprzejmości TPB)

Dwudziesta pierwsza edycja Festiwalu Prapremier rozpoczęła się od pokazu spektaklu Życie na wypadek wojny na podstawie tekstu Leny Laguszonkowej – finalistki zeszłorocznej edycji konkursu dramaturgicznego Aurora i uczestniczki organizowanej przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego rezydencji artystycznej dla twórców i twórczyń z Ukrainy i Białorusi – w reżyserii Uli Kijak i z udziałem sześciu artystek, które zmuszone zostały do ucieczki

z Ukrainy, znajdując możliwość pracy m.in. w Teatrze Polskim im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy: Ołeny Boryszpołec, Alony Karpenko, Justyny Mohytycz, Jewheniji Nepytaliuk, Jasi Sajenko i Żenii Doliak (znanej już widzom ze spektaklu Ameryka w reżyserii Julii Holewińskiej). Premiera odbyła się w maju na toruńskim Międzynarodowym Festiwalu Kontakt, będącym, razem z Miejskim Centrum Kultury w Bydgoszczy i Teatrem Polskim, koproducentem spektaklu.

Piszę obszernie o kontekście organizacyjnym, ponieważ Życie na wypadek wojny powstało z potrzeby chwili: ucieczki, pracy i opowieści. „W każdej niezrozumiałej sytuacji mam ochotę zapalić”, mówi jedna

Choć w spektaklu naczelnym

negatywnym punktem

odniesienia jest wszystko, co związane z Rosją, to Polski wcale nie przedstawiono

jako raju na ziemi.

Bo z pewnością nie jest nim dla kobiet.

z performerek, inna zaś odpowiada, że wtedy zawsze wini byłego chłopaka. Bo choć spektakl zawiera sporo konkretnych porad postępowa-

nia w sytuacjach zagrażających życiu, nie daje nikomu odpowiedzi na pytanie o ich sens. Trudno zarazem oceniać go wyłącznie w kategoriach sprawności artystycznej, choć przecież nie jest jej pozbawiony. Na pierwszy plan wysuwa się jednak pulsujący, dokumentalny nerw. Czy wiecie, co robić, gdy zawyje syrena alarmu przeciwlotniczego? Jak prawidłowo zabezpieczyć okna i lustra? Jak się zachować podczas alarmu o zagrożeniu chemicznym? Albo atomowym? Do pewnego stopnia są to kwestie abstrakcyjne, ale twórczynie spektaklu też zapewne jeszcze dziewięć miesięcy temu tak myślały. Swoją wiedzę zdobyły w najgorszy z możliwych sposobów, czyli przez konieczność posłużenia się nią. Lena Laguszonkowa zebrała indywidualne świadectwa wojenne – te osobiste, a także takie, które pojawiły się już w przestrzeni mediów społecznościowych – przekształcając je w poetyckie, komiczne i symboliczne etiudy o dużym ciężarze emocjonalnym. Nadała im ramę instrukcji obsługi życia podczas wojny, czyniąc dramaturgię spektaklu przejrzystą, bo opartą na opisanych tytułami rozdziałach. Kolejne podejmowane tematy skrywają to zabawne, to chwytające za gardło historie.

Performerki grają z krzesłami i pojedynczymi rekwizytami. Ruch sceniczny przez większość czasu jest sformalizowany i skodyfikowany, opiera się na wyrazistych, powtarzanych gestach, na ujarzmieniu grupy posłusznych ciał. Odzwierciedla tym samym ideę instrukcji obsługi – należy działać w ściśle wyznaczonych ramach, odtąd dotąd, każde odstąpienie od regulaminu grozi niebezpieczeństwem. W rogach sceny stoją okrągłe lustra, które zostaną wkrótce demonstracyjnie oklejone taśmą. Po prawej, w głębi, rozstawiono biurko, na nim zaś urządzono stanowisko do pracy rysunkowo-dźwiękowej.

Na tylnym ekranie sceny wyświetlane są polskie napisy, całość jest bowiem grana po ukraińsku. Za treść projekcji odpowiada Justyna Mohytycz, ilustrująca na żywo performowane przez aktorki sytuacje. Ustawiona nad biurkiem kamera transmituje proces powstawania obrazków, które współgrają z działaniami na scenie (jak w rozdziale „gołąbek pokoju”, gdy naszkicowany ptak zostaje wyrwany rysowniczce spod ołówka i rozdarty w złości) lub utrwalają dominującą w danym momencie emocję. Mohytycz ma też swoją scenę solową – gdy pozostałe aktorki zamierają z zasłoniętymi uszami i otwartymi ustami w ochronie przed ogłuszeniem przez spadającą rakietę, ilustratorka tworzy geometryczne pole bitwy, będące przedmiotem ataku z ziemi, powietrza i morza. Przedstawia statki, miasto oraz ogromną uśmiechniętą ośmiornicę, która zacieśnia macki wokół krążownika. W narysowanym dymku czytamy „ иди на хуй!”. Instrukcje obsługi wojny przefiltrowano przez perspektywę kobiet, na które, w sytuacji powołania dorosłych mężczyzn do armii, spada obowiązek organizacji życia w oblężonych lub objętych restrykcjami stanu wojennego miastach. Wśród przydatnych wskazówek znajdują się informacje o tym, jak postępować w przypadku gwałtu, przepis na koktajl Mołotowa, historia instynktownego opuszczenia przez młodą matkę porodówki na kilka dni przed jej zbombardowaniem i opieki nad kilkudniowym niemowlęciem w piwnicy budynku, opowieść o niedokończonej serii zabiegów laserowej depilacji bikini i szybki kurs prawa jazdy na czołg, by móc go ukraść. To pejzaż doświadczeń, na które brakuje miejsca w męskocentrycznych narracjach o wojnie, skupionych wokół heroicznych czynów żołnierzy i decyzji strategów. Nie chcę w tym miejscu degradować skali poświęcenia, które realnie wydarza się podczas bitew; chodzi mi o to, że sposób, w jaki najczęściej przedstawia się wojnę, stanowi tylko pewną część znacznie obszerniejszego obrazu. Perspektywa reaktywna, czyli świadectwa osób, które postawiono przez faktem dokonanym, stanowi cenne dopełnienie narracji głównego nurtu.

Świetną decyzją reżyserską było wprowadzenie do spektaklu wojennej fonosfery – wszelkiego typu syren, buczenia i pisków. Nad nimi wszystkimi pieczę trzyma flecistka i śpiewaczka Jasia Sajenko. Posługując się głosem, mikrofonem

i looperem, artystka tworzy wariacje na temat dźwięków wybuchów, turkotu oraz krzyków. Znajduje się też w centrum jednej z najbardziej poruszających scen spektaklu, gdy nucąc pod nosem, a później coraz głośniej śpiewając ludową pieśń o wojennej miłości i tęsknocie, pozwala pozostałym performerkom założyć na siebie wojskowe buty, hełm, ochraniacze na kolana i łokcie, a w dłonie wcisnąć karabin. Rodzący się na oczach widzów żywy obraz układa się w  danse macabre, przedstawienie niewinności i przemocy, kwitnącej młodości i widma śmierci. Można nie zgodzić się z taką romantyzacją wojennego uświęcenia –widok odważnej, (nie)gotowej do walki Sajenko nasuwa bowiem nieuchronne skojarzenie z Pomnikiem Małego Powstańca w Warszawie. Nie zmienia to faktu, że wokalna i instrumentalna wirtuozeria artystki są jednymi z największych walorów spektaklu.

Bardziej subtelnie, ale wcale nie mniej wyraziście, wypada rozdział „bez [domu]”, podzielony między narrację performerki i improwizowany w trakcie trwania opowieści kolaż. Z wycinanych na żywo elementów z magazynu mody Mohytycz układa zawieszoną między płciami postać o dużych oczach w eleganckiej garderobie. W tym czasie aktorka spokojnym głosem opowiada, jak żołnierz rosyjski wchodzi do jej domu, bierze prysznic w jej łazience, korzysta z jej kosmetyków do włosów, by były długie, bez rozdwojonych końcówek, wyciąga jej bieliznę, zakłada jej ubrania, wychodzi z jej znajomymi, zaprzyjaźnia się z rodzinami i „dożywa życia tak nagle przez nas opuszczonego”. W miarę rozwoju historii intruz urasta do rangi metafory, a jednocześnie na ekranie kształtuje się jego pozbierana ze szczątków, hybrydyczna postać. To jedna z najlepiej napisanych scen, tworząca specyficzny efekt das Unheimliche, niesamowitości i niepokoju wywołanych dysonansem poznawczym: groźna, poetycka, intrygująca.

Ale nie wszystkie sytuacje można oraz trzeba przedstawić na scenie. To, co niewypowiadalne, zasygnalizowano w formie napisów na kartonach i pozostawiono naszej wyobraźni. Więc ja też zostawię. Dodam tylko, że choć w spektaklu naczelnym negatywnym punktem odniesienia jest wszystko, co związane z Rosją, to Polski wcale nie przedstawiono jako raju na ziemi. Bo z pewnością nie jest nim dla kobiet.

„Zrobiliście notatki?”, pyta w pewnym momencie aktorka, a ja patrzę w kartki mojego złoto-brokatowego zeszytu i myślę, że zanotowałam. Choć nie wiem, czy to, co powinnam była.

Słowa i obrazy

Rozmowa (archiwalna) z Markiem Noniewiczem o jego wystawie

Pencil of Light prezentowanej w klubie Mózg w ramach Vintage Photo Festival.

Rozmawia: Monika Grabarek

Zdjęcia: Marek Noniewicz

Dlaczego te fotografie są uzupełniane przez słowa? To one tego wymagają czy raczej ty ich potrzebujesz? Skąd pomysł na taką właśnie formę?

Zdecydowanie uczciwiej będzie powiedzieć, że to ja wolę czy chcę wspierać obraz słowem, ponieważ wydaje mi się, że obrazów jest tak dużo, że to słowo powinno tworzyć jakiś dodatkowy kontekst dla nich, który w jakimś stopniu nakieruje odbiorcę albo uzupełni odbiór.

A nie ma w tym zabiegu niebezpieczeństwa, że zostanie coś przez ciebie narzucone w przekazie, że patrzący będzie miał mniejszą przestrzeń do swoich odczuć i interpretacji? Że nie będzie to już taki czysty kontakt?

Oczywiście wielorakość interpretacji obrazu jest bardzo ważna i wskazana, ale z drugiej strony mówimy o fotografii z obszaru dokumentu, więc tutaj jest ona dość konkretna. Nie jest to fotografia abstrakcyjna ani eksperymentalna, która może budzić więcej rozmaitych skojarzeń. Mam wrażenie, że rodzaj wrażliwości, jaki mam w sobie, i potencjał, jaki mogę przekazać w formie słów, jest czymś, co jest mi zwyczajnie potrzebne.

A sam projekt? Jaki był proces jego powstawania?

To był rodzaj pracy nad własnymi archiwami. Zdecydowanie mniej fotografuję teraz i robię to w inny sposób. Zapewne powodowane jest to nadmiarem obrazów w ogóle. Myślę, że właśnie tym projektem opowiadam o pracy nad archiwami i nad próbą interpretacji tego, co już kiedyś zrobiłem – nad poszukiwaniem nowego kontekstu.

To jaki jest ten nowy kontekst? Co nowego zobaczyłeś po latach w swoich pracach? Często w takich momentach odkrywa się zupełnie zaskakujące obszary.

Zobaczyłem dużo więcej, niż widziałem za pierwszym razem. To wynikało też ze sposobu pracy nad materiałem. Wtedy fotografowałem aparatem wielkoformatowym, byłem bardzo ortodoksyjny i z tego aparatu wykonywałem jedynie odbitki stykowe, w formacie kameralnym. Miało to swoją siłę wyrazu i wynikało z pewnej tradycji. W mo-

mencie, kiedy uzyskałem dostęp do odpowiednich narzędzi i mogłem zrobić fotograficzne powiększenie tych odbitek pod dużym powiększalnikiem, byłem ciekaw, jak one będą wyglądały w takim formacie, w tym rodowodzie fotochemicznym. Miałem takie przeczucie, że może tam być coś więcej, że są jakieś informacje, które były dotąd ukryte, że taki mały obraz nie ukazuje wszystkiego. Jednocześnie udało się nie zatracić tego, co charakterystyczne dla fotografii wielkoformatowej, w której nie widać po prostu ziarna.

Na samych zdjęciach zacząłem odkrywać rzeczy, których fizycznie nie dało się zobaczyć. Fotografując kamienicę na Londynku, która wówczas była jeszcze zamieszkana, a teraz jest jedynym budynkiem, który został zamknięty, okazało się, że w drzwiach stał ktoś i na mnie patrzył. Na innym zdjęciu wyłonił się napis na murze, którego wcześniej nie widziałem. I przy okazji nowego przyglądania się tym pracom wróciłem też do tekstów, które kiedyś powstały, i one dopełniały te obrazy.

Komu dziś, w tym absolutnym obłędzie nadmiaru wszystkiego, zwłaszcza obrazu, jest potrzebna taka archiwalna fotografia?

Nie wiem, trudno mi na to pytanie odpowiedzieć. Może to jest kwestia formy, sposobu podania, oprawy – kontekstu tych zdjęć. A może obsesyjne wręcz eksplorowanie jednego tematu sprawia, że to trafia do ludzi… naprawdę tego nie wiem.

Goszcząc w Bydgoszczy

Wszędzie i nigdzie

Kiedy ostatnio odwiedziłam Bydgoszcz, postanowiłam wdrapać się w górę schodami, uliczką, która wcześniej jakoś umknęła mojej uwadze. Panowała już typowo pomorska pogoda, taka, która wymaga noszenia warstw i przy której łatwo jednocześnie zmarznąć i się zasapać – moja ulubiona na dłuższe wycieczki. Trochę Rzym, a trochę Bielsko-Biała, myślałam, wędrując sobie wzdłuż ceglanego muru i gęstych krzaków. Kiedy już nieźle zasapana znalazłam się na szczycie wzgórza, zorientowałam się od razu, gdzie jestem, gdyż w głowie wybrzmiał mi znajomy rym:

Nie mogłem trafić do chaty, Więc spałem na dachu wiaty.

Oczywiście znalazłam się w granicach Osiedla Swoboda, a raczej jego pierwowzoru, czyli Szwederowa. Autor komiksu, Michał „Śledziu” Śledziński, wspominał po latach, że zainspirowały go stare pocztówki z rodzinnej okolicy, do której dodał nieco Olsztyna i Torunia. Tak naprawdę każdy, kto wtedy, w początkach nowego milenium, pałętał się po podobnych okolicach, w których przedwojenne robotnicze domki przeplatają się z generyczną zabudową z lat 80., a każdy miłośnik polskich nawierzchni utwardzonych ma co śledzić, bo bruk co chwilę przemienia się w trylinkę i łatany dziurawy asfalt, może poczuć znajomy klimat.

Oczywiście nie była to pierwsza wyprawa w te rejony. „Jedziemy na Osiedle Swoboda?”, zapytał mnie mój przewodnik podczas pierwszej w życiu wizyty w Bydgoszczy. Ledwie ochłonęłam po pierwszych wrażeniach – hotel Brda, jugokioski, reklama „nasza pszczółka oprócz kasy da ci słoik słodkiej masy” – a tu czekały kolejne emocje. Nie mogłam sobie tego odmówić. To było ważne miejsce. W okolicach 2001, 2002 roku magazyn komiksowy „Produkt” stanowił źródło powiedzonek dla mnie i dla moich znajomych. Sama byłam może jeszcze za smarkata na takie życie, poza tym mieszkałam na wsi, ale miałam kumpli, którzy przywozili opowieści niesamowite ze swoich krain szarych pudełek, z Opola, Jaworzna, Sosnowca, Krakowa-Prokocimia. Wszystkie te historie o jakichś absurdalnych wydarzeniach czy dziwnych postaciach, umiejscowione w zupełnie anonimowym pejzażu,

Tekst i zdjęcia: Olga Drenda

Święty Graal poprzedniej dekady, „sukces”, brzmiał jak żart. Brakowało pieniędzy i ciekawych miejsc, płyty były drogie, a internet wolny (sama ściągać płyty chodziłam do kolegi, mijając blok z napisem „metale kąpią się w kale”, całkiem jak ze Śledzia).

kojarzyły się trochę z kadrami z komiksu Śledzia i przygodami Smutnego, Dźwiedzia, Szopy i Wiraża.

Osiedle Swoboda było trochę wszędzie i nigdzie. Wszędzie tam była jakaś knajpa z kiepską pizzą, gdzie przy tanim piwie i ciężkiej muzyce zawiązywała się luźna komitywa. Wszędzie można było poczuć się trochę nieprzyjemnie, mijając obywateli w dresach. Wszędzie były tereny niczyje, jakieś nieużytki, nadające się do łażenia, dziwne pustostany, w których można było zabijać czas, coś zapalić, rysować średnio udane szkice do graffiti. Wszędzie uczniowie szkół średnich mieli takie sobie relacje ze zmęczonymi kiepską ówczesną polską rzeczywistością rodzicami, i wszędzie podobnie słabe perspektywy na przyszłość. Święty Graal poprzedniej dekady, „sukces”, brzmiał jak żart. Brakowało pieniędzy i ciekawych miejsc, płyty były drogie, a internet wolny (sama ściągać płyty chodziłam do kolegi, mijając blok z napisem „metale kąpią się w kale”, całkiem jak ze Śledzia). Polskie kino lubowało się w głupiej komedii i przyciężkim realizmie, a czas dobrej bieżącej literatury miał dopiero nadejść.

Nie wspominam tamtej epoki najlepiej, choć to właśnie Osiedle Swoboda i inny komiks z „Produktu”, czyli Wilq, przypomniały mi o czymś, co z dzisiejszej perspektywy odczuwam jak cios między oczy.

Mieliśmy mianowicie, mimo wszelkich niewygód i wszechobecnego dziadostwa, luksus nudy i nadmiaru czasu. Luksus, który dzisiaj wydaje się niewyobrażalny – takie płynięcie z losem, bo w końcu i tak nie mamy nic do stracenia. To z niego brały się podkoloryzowane osiedlowe opowieści, ale też potrzeba rysowania o nich komiksów. Dlatego spacer po pierwowzorze Osiedla Swoboda, dzisiaj oczywiście już uporządkowanego, schludnego i stermomodernizowanego, potraktowałam trochę jak wagary. Dla kogoś dorosłego – dobro zupełnie luksusowe.

Olga Drenda

pisarka, dziennikarka i tłumaczka. Opublikowała książki: Duchologia polska Rzeczy i ludzie w czasach transformacji (2016) i Wyroby. Pomysłowość wokół nas (2018), za którą otrzymała Nagrodę Literacką Gdynia 2019 w kategorii esej, oraz – wspólnie z Małgorzatą Halber – Książkę o miłości (2020).

Korespondencja zagraniczna

Bogaras, czyli owady średniego kalibru

Tekst i zdjęcie: Miłosz Waligórski

Bracia dobrej śmierci, komarowie głodni, nadpłynęli w wielkich chmarach i w radości, iż się dokonało, jęli wodzić żywe tany, w wdzięcznych grupkach, po siedmiu. A nocka na obłąkaną głowę sypała nasienie ciemnicy.

[ROMAN JAWORSKI, Historje manjaków (1910)]

Pamiętam, jak za młodu, będąc już syndykiem masy upadłościowej Bydgoskiej Fabryki Akordeonów, a przy tym człekiem między dwudziestym a dwudziestym czwartym rokiem życia, zawędrowałem na Węgry, gdzie miałem napisać szkic o harmonii. Miasteczko, spowite senną, baśniową aurą, nazywało się bodaj Balatonfüred i leżało – pewnie do dzisiaj leży – wciśnięte między opłotowane bajoro, zwane tu morzem, a wzgórza malowane winoroślą i lawą. Po drodze mijały mnie stalowe rumaki, nadciągające zza moich pleców, ze zjawiskowymi rycerzami w siodłach i bogdankami, których długie blond włosy łopotały na wietrze niczym weselne welony. Kiedy przycupnąłem na ławeczce, żeby odpocząć, zobaczyłem kobietę z wózkiem. Na karku miała wytatuowaną swoją – chyba swoją – datę uro-

dzin. Wyglądała przez to niczym manekin z przyklejoną ceną. A może to naprawdę był manekin? Jeśli tak, to doskonale imitował człowieka. Aż dostałem gęsiej skórki z tego podobieństwa. Przestraszyłem się jak ktoś, kto nie zostawia mgiełki na szkle, mimo że właśnie przyłożył usta do lusterka i usilnie oddycha, chcąc się przekonać, że żyje. Śmieci u moich stóp nagle zalśniły posoką.

Puste palto

Zaczynało się lato, z nieba nacierał żar. Nocować miałem w starej willi. Klucz był pod wycieraczką. Wszedłem do holu i od razu trafiłem na bór książek. Jedna przy drugiej tłoczyły się na półkach, na podłodze tworzyły stroposiężne kolumny, między którymi błądziłem niby w labiryncie, póki nie dotarłem do kuchni i pomieszczeń za kuchnią. Im bardziej do nich zaglądałem, tym bardziej nikogo nie było. – Halo, jest tu kto? – Ale mój głos odbijał się od matowych ścian albo nikł wśród woluminów biblioteki. Żywej duszy. Tylko palto – palto podszyte powietrzem – wisiało na wieszaku. Po schódkach wspiąłem się na mansardę. Za winklem był mój

gabinet. Jak go opisać? Zaprojektowany na planie kwadratu przypominał korytarz, bo z czterech stron przylegał do wewnętrznej izdebki, opatrzonej tabliczką „Pracownia Theodore’a Bernardiego”. Wieść niosła, że w latach osiemdziesiątych szalał tam jakiś geniusz meblarstwa. Nic więcej nie wiedziałem o tym miejscu. Nasunęła mi się myśl, żeby odtąd nazywać je klitką Sinobrodego. „Są tam zwłoki żon”, brzmiało pierwsze skojarzenie.

Pełne morze

W moim eremie nie było klimatyzacji. Uchyliłem więc okno. Kwiaty lipy, wyschnięte, jakby ususzono je na herbatę, wpływały do pokoju na falach tropiku. Bezszelestnie słały się po podłodze i blacie biurka. Razem z nimi frunęły komary i ćmy, które wcale nie szukały światła, tylko

cienia. Pierwszy raz w życiu widziałem owady konające z przegrzania. Okolicę pokrył płaszcz cykad – rzęziły bez wytchnienia, grzechotały niczym kastaniety z żyletek; samce, dusząc się, charczały pieśni m iłosne. Zamknąłem okno, ale czy w czymś to pomogło? W niczym. Jakbym w piekarniku nastawił temperaturę na sto stopni. Robactwo nadal przeciskało się szczelinami. „Już lepiej pracować przy otwartym”. Do cykania dołączyły dźwięki dyskoteki. Za lasem tłum nurzał się w ciepłej mazi bajora. Tam, na promenadzie, pod rękę z mężami o pomyślnych twarzach szły nieziemsko czy – jak by to ująć – nieludzko wręcz piękne Pandory. Podjadając nasiona granatu z plastikowych kubełków, stawały w kolejce przed lodówką Coca-Coli. Taki był skwar! Przesnuło mi się pytanie, czym nam się to odbije, jeśli sięgną po puszki. Zaraz jednak urwałem mitologiczną nić. U Greków, pamiętajmy, skończyło się powszechną nędzą. Tego bym nie zniósł. Dość, że k łapały klapki, lśniły stringi, sztuczne rzęsy i tipsy, na szyjach błyskały ostrza sierpów, a na palcach stóp kłódeczki. Tatuaże obcowały ze sobą bezkolizyjnie, jak fetysze.

Martwe meble

Słupek rtęci podskoczył do czterdziestu stopni. Długopis mi się upłynnił, atrament z wkładu w yciekł do kałamarza, w którym akurat chłodziłem sobie nogi. Pisanie utknęło w martwym punkcie. Nie wiedziałem, co robić. Obrałem banana, ale zgliwiał w oczach, na talerzu zmienił się w mazistą masę o konsystencji, powiedzmy, szczura, który tydzień gnił na pawlaczu. Nalałem sobie bajkopędnego drinka i po pierwszym kieliszku zacząłem coś łgać. Spocony od skalpu po pięty, z nogami w inkauście układałem w głowie myśli nad myślami. Jeśli ktoś twierdzi, że „samotność jest tym, co wyzwala natchnienie twórcze”, to albo grubo się myli, albo w willi nie byłem sam. Zerknąłem w stronę klitki Sinobrodego. – Hm, hm… – mruknąłem tylko, bo kanikuła odjęła mi zdolność refleksji. Stan otępienia zmysłów miał jednak w sobie także coś przyjemnego: beztroska śniadania na kacu, smak pierwszej jajecznicy, dla której nikt nie znalazł jeszcze nazwy. Bez zastanowienia nacisnąłem klamkę. Drzwi nawet nie skrzypnęły. Z progu poświeciłem sobie komórką, bo w ciemności trudno było namacać przełącznik. Nade mną górowała konstrukcja z mebli i kwiatów. Stoły, szafy, klęczniki, tuzin krzeseł, wieszak gięty, wszystko jedno na drugim, w nieładzie. Co ciekawe, kwiaty żyły, pachniały, jakby ktoś systematycznie je podlewał. Swoją obecnością udobitniały pustkę tej graciarni.

Haust inkaustu

Na półce znalazłem drewniane skrzela, przyprawiłem je sobie. W kącie stała laska-parasol przeciwsłoneczny. Ją też wziąłem. Wskoczyłem w płócienne spodnie i udałem się do klubu bilardowego, który widziałem już wcześniej, idąc do willi. W klubie działała klimatyzacja, sztuczne rododendrony o skórzastych liściach, równie sztucznych, zbierały kurz, bar wydawał ciekłe posiłki, w akwariach pływały rybki, bufetowy zarabiał. Mokrymi plecami oparłem się o ścianę i niemo śledziłem, jak po zielonym suknie suną kule. Kiedy w końcu doszło do karambolu czerwonych, odwróciłem się na pięcie, przy kontuarze zamówiłem jeden zimny szprycer Krúdy fröccs (9 dl wina + 1 dl wody sodowej), wypiłem go jednym haustem – tak bibuła wchłania atrament –i ruszyłem z powrotem na poddasze. Spać.

Ścieżka do Szentkirályszabadja

prowadzi przez chmury motyli drżące nad koniczyną, ostem i popłochem. Mija się stróżówkę, wchodzi między bloki. „Wróciłeś do kraju dzieciństwa, na bydgoskie Wyżyny”, pomyślałem w pierwszym odruchu, ale była w tym tylko część prawdy.

Konwojent robactwa

Ale nie mogłem zasnąć. O mamo, umierały na mnie owady! Wlatywały przez okno, żeby wyzionąć ducha na mojej piersi. Padały jak słowa, z których uszły zapasy ciepła. Towarzyszyłem im w ostatniej drodze, ja sarkofag, trumna na dwóch nogach. Byłem zimniejszy od powietrza, dlatego wybierały mnie na miejsce śmierci i pochówku. Tarczówki, chrząszcze, chrabąszcze, komary, ćmy, muchy średniego kalibru. Lądowały na owłosionym lądowisku, spoglądały mi prosto w oczy, wnikliwie, jakby chciały mnie przed czymś ostrzec. Jakby ważną wieść przynosiły z Gandawy… Cały czas hulał gorejący wiatr, biblijny chamsin wwiewał w usta uschnięte kwiaty. Plułem pręcikami, pożółkłymi szypułkami i żyjątkami, które uzmysławiały mi, że dziwaczeję. Bo po węgiersku robak to bogár, a bogaras to chimeryk, oryginał, dziwak. Nad ranem, gdy cykady ucichły, a ja ciągle nie mogłem zasnąć, słuchałem mgły. Syczała, mruczała niczym silniki mazd śmigających po asfalcie. „Mazdy we mgle, mazdy we mgle…”, od tych słów zacząłem osuwać się w drzemkę, najpierw płytką, a potem – „mazdy we mgle, mazdy we mgle” – coraz głębszą, głębszą, aż po sen.

Cały w lipie

Piały pierwsze kury, drugie, piały kury trzecie. Piąte i ente. Entomofauna wciąż z upodobaniem przybywała na moją klatkę piersiową, ale było tak gorąco, że już zobojętniałem na owadzią śmierć. Wstałem, strzepnąłem z siebie tę grobową noc. Z własnego sosu wyjrzałem przez okno i stwierdziłem – trochę bez sensu – że świat przed siódmą różni się od świata po siódmej. Czym? Nie umiałbym dokładnie powiedzieć, ale chyba nikt nie zaprzeczy. Rano było jeszcze cieplej. Po kilku chwilach „kukiełkowych krzątań” podjąłem decyzję o wycieczce. Zazwyczaj, zwłaszcza latem, atawistycznie ciągnie nas do wody. Mnie ciągnęło w przeciwnym kierunku, za wzgórza. Gdzie indziej postanowiłem za

pewnić alibi swojemu nieróbstwu. W łazience włożyłem głowę pod zimny strumień – trudno opisać to orzeźwienie. Strudzoną duszę woda zawijała w miękkie bandaże. Błogostan.

Pięć pięter nad ziemią

Tak pięknie schłodzony wybrałem się musnąć zaświat w pobliskim Szentkirályszabadja, ghost town, o którym można by napisać przewodnik opatrzony hasztagiem #urbex. W tym szczelnie zamkniętym miasteczku od lat sześćdziesiątych do 1990 roku mieszkali radzieccy oficerowie z rodzinami. Żeby nie opuszczali zony, zapewniono im wszelkie luksusy. Pięciopiętrowe bloki, przedszkole, szkołę, gimnazjum, bibliotekę, stołówkę, szpital, stadion, pocztę, sklepy, kino i teatr z grubą pluszową kurtyną – wszystko, czego potrzeba do szczęścia. Dzisiaj, po latach, z tego szczęścia zostały jedynie surowe ściany, prefabrykaty świecące jak kości, wypatroszone budynki, które służą okolicznej młodzieży do zabaw. Dzieciaki ćpają tu, palą ogniska, kochają się. Malują graffiti.

Inkorporacja

Ścieżka do Szentkirályszabadja prowadzi przez chmury motyli drżące nad koniczyną, ostem i popłochem. Mija się stróżówkę, wchodzi między bloki. „Wróciłeś do kraju dzieciństwa, na bydgoskie Wyżyny”, pomyślałem w pierwszym odruchu, ale była w tym tylko część prawdy. Targały mną sprzeczne siły. Jedne ciągnęły z tył, inne wprzód, w przyszłość. Przed oczami miałem obraz tego, co mnie czeka. Na zgliszczach mojego życia małolaty będą uprawiać cigányszex, masę upadłościową przykryje chwast, ciało przejmie ruderalna korporacja. „Ktoś, tak samo jak ty teraz, zajrzy do mieszkania. To będzie twoje mieszkanie. Na parapecie będą leżeć dwie wiklinowe podkładki pod kubek. Ten ktoś poczuje coś na kształt smutku, który jednak zaraz porzuci, bo nie będzie umiał go opisać, tego wzruszenia zmieszanego z niepokojem, kiedy widzi się nie oczami, tylko…” No właśnie, czym? Czystym duchem? Przeszłość i przyszłość powinny być niewidzialne, a tu proszę: kawa na ławę. Przedzierałem się przez krzaki, wdzierałem pod nieobecność, ale nie bez oporu, przecież chodziłem

po czyichś śmieciach (tak po „Toruniu” chodzili bohaterowie Prawa i pięści). Szabrować mogłem najwyżej widoki. Albo strzępy „Komsomolskiej Prawdy” z 1988 roku. Opodal na opuszczonym lotnisku chłopaki z piskiem opon kręcili kółka, żeby zaimponować dziewczynom.

Rozkład mieszkań

Wymownie milczały te bloki. Milczał lastrykowy podjazd dla wózków przed klatką schodową, milczał zarośnięty sumakiem plac, milczał beton wysadzany kamyczkami. Nie opuszczało mnie wrażenie, że między tym, co widzę, a ludnym osiedlem jest nikła różnica, ledwie tlący się płomyk, istnienie na jeden oddech, po którym zmieniamy się w mumie, manekiny, zestawy do wspomnień. Eksponaty: resztki boazerii, spłuczka w kiblu, rząd kafelków w kuchni nad urwanym zlewem – widziałem odwrotność Ikei. M1, M2, M3, tu taki rozkład, tam inny, za to wyjście w każdym przypadku takie samo. Czułem bliskość tych miejsc, dłonią dotykałem chropowatych murów, a jednocześnie jakbym patrzył przez mleczny luksfer, za którym zdarzył się śmiertelny wypadek. „Grzebień, słoik z kremem i farbka do ust / na pozaziemskim stoliku” były – jak chciał Iwaszkiewicz – tutaj i były tam, w innym wymiarze. Czy nie tak wygląda we śnie zapamiętana rzeczywistość? Znajoma, a obca.

Hamulec bezpieczeństwa Wypociłem szkic. Trzeba było opuścić miasteczko nad bajorem. Przy dworcu kolejowym koczowali czyści etnicznie, i w ogóle pod każdym względem czyści, Węgrzy ze stolicy. W automacie kupiłem bilet, a potem wsiadłem do pustego wagonu i pojechałem. Wolałbym obserwować z peronu, jak w różne strony rozjeżdżają się pociągi i jak ludzie idą z torbami na obrzeża kultury, ale jechałem. Z musu. Jechałem i dalej jadę, do teraz. I nie mogę – jak Boga kocham – nie mogę się zatrzymać.

Miłosz Waligórski

(ur. w 1981 r. w Bydgoszczy)

tłumacz, poeta, prozaik. Przełożył ponad 20 książek z węgierskiego, serbsko-chorwackiego i słowackiego. Wydał dwie książki prozatorskie i pięć tomów poetyckich, ostatnio Wiele mieszkań (2021).

XII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy

Tekst: Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego

Konkurs odbędzie się w dniach 6–20 listopada. Organizowany jest przez Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego, we współpracy z Akademią Muzyczną im. F. Nowowiejskiego oraz Filharmonią Pomorską im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy. W konkursie mogą brać udział pianiści wszystkich narodowości w wieku 16–32 lata.

Towarzystwo Muzyczne, założone krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w maju 2022 roku obchodziło swoje setne urodziny. To nieczęsty przypadek, by powstałe na fali entuzjazmu po odzyskaniu ojczyzny, w celu upowszechniania wartości kulturowych i potwierdzania narodowej tożsamości, stowarzyszenie przetrwało i rozwinęło swą misję. Bydgoskie Towarzystwo Muzyczne aktywne niemal wiek (działalność zawieszono tylko w latach II wojny), dziesiątki lat kształtowało oblicze miasta i regionu. Propagowało kulturę muzyczną, inicjowało profesjonalne instytucje, wspierało artystów, wyznaczało sobie najwyższe standardy, które w naturalny sposób przyniosły Bydgoszczy status miasta muzyki, wprowadzając miasto i jego markę w obieg ogólno-

polski, potem europejski, wreszcie światowy. Do znakomitych osiągnięć Filharmonii Pomorskiej i Opery Nova współtworzonych przez Towarzystwo dołączyły Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. I.J. Paderewskiego oraz prestiżowa, jedyna na świecie Paderewski Piano Academy. Towarzystwo Muzyczne stało się trwałym elementem wizerunku miasta, postrzeganego jako znaczące europejskie centrum edukacji muzycznej. Ogromne zasługi położyły na tym polu prof. Felicja Krysiewicz, prof. Barbara Gogol-Drożniakiewicz, prof. Katarzyna Rymarczyk, Felicja Gwincińska i prof. Katarzyna Popowa-Zydroń, wieloletnie prezeski Towarzystwa.

Celem konkursu jest uczczenie pamięci wybitnego pianisty, kompozytora, polityka Ignacego Jana Paderewskiego oraz promocja młodych pianistów i polskiej kultury na świecie. Pierwsza edycja konkursu odbyła się w roku 1961, a od 1998 Konkursu Paderewskiego odbywa się co trzy lata.

Do XII konkursu zgłosiło się 150 pianistów z 28 krajów. Przesłuchania eliminacyjne odbyły się w maju i czerwcu 2022 roku w: Sacile, Seulu, Tokio, Warszawie, Wiedniu i Nowym Jorku. Wszystkie przesłuchania eliminacyjne zostały nagrane i ocenione przez jury preselekcyjne pod przewodnictwem prof. Piotra Palecznego. Spośród 150 nadesłanych aplikacji do konkursu zostało zakwalifikowanych 50 pianistów z 14 krajów, którzy w listopadzie zawalczą o nagrody finansowe oraz cykl recitali. Zakwalifikowani do konkursu uczestnicy wezmą udział w czteroetapowych przesłuchaniach stacjonarnych odbywających się w Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego oraz Filharmonii Po-

morskiej im. A. Szwalbego. Na każdym etapie pianiści będą musieli wykonać zgodny z regulaminem konkursu program. Konkurs składa się z czterech etapów: w I repertuar dowolny, w II obowiązkowe jest wykonanie utworów Paderewskiego, w półfinale w części recitalowej pianiści zobowiązani będą zagrać utwór kompozytorki, przedstawicielki Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego prof. Hanny Kulenty-Majoor. W półfinałowych przesłuchaniach pianistom towarzyszyć będzie Capella Bydgostiensis. W finale obowiązuje wybrany przez uczestnika koncert fortepianowy grany z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Pomorskiej. Przesłuchania konkursowe będą otwarte dla publiczności. Do dyspozycji uczestników będą fortepiany marek: Yamaha, Steinway & Sons, Kawai i Fazioli.

Wszystkie etapy konkursu transmitowane będą na stronie konkurspaderewskiego.pl, FB: @PaderewskiCompetitionBydgoszcz, i YT: Paderewski International Piano Competition. Nagrody o łącznej wartości 67 000 euro, w formie koncertów i recitali w prestiżowych instytucjach muzycznych, zostaną przyznane podczas ceremonii zakończenia konkursu 20 listopada w sali Filharmonii Pomorskiej.

Rolę ambasadora konkursu, a także jurora konkursu pełni Rafał Blechacz. Wśród jurorów znajdą się również: Dang Thai Son, Martin Engström, Stanislav Ioudenitch, Vanessa Latarche, Nikita Mndoyants, Noriko Ogawa oraz Alicja Paleta-Bugaj. Jury przewodniczyć będzie prof. Piotr Paleczny, równocześnie dyrektor artystyczny konkursu. Solistą koncertu inauguracyjnego będzie ukraiński pianista Antoni Baryszewski, który zagra z Orkiestrą Filharmonii Pomorskiej im. I.J. Paderewskiego w dniu 6 listopada. Dyrygentem koncertu inauguracyjnego będzie maestro Mykoła Diadiura. Muzycy wykonają IV Symfonię Koncertującą Karola Szymanowskiego oraz Koncert karpacki Myrosława Skoryka. (Program na s. 41)

35.

AFF-Era

Filmowa: Ucieczki i podróże

Tekst: Pałac Młodzieży w Bydgoszczy

Zapraszamy do Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy na 35. AFF-Erę Filmową! Nasze przedsięwzięcie od wielu lat stanowi efektywną i atrakcyjną formę realizacji edukacji filmowej wśród uczniów szkół ponadpodstawowych. Każda edycja to spotkanie z kinem godnym uwagi, wzbogacającym wiedzę i wrażliwość uczestników, ale też szansa na stworzenie przez uczniów własnych tekstów kultury.

Tematem 35. AFF-Ery Filmowej będą Ucieczki i podróże. Motywem przewodnim przeglądu będzie zatem droga, tak silnie obecna w tekstach kultury, począwszy od antyku aż po współczesność. To temat,

który stanowić będzie znakomite rozwinięcie treści obecnych w podstawie programowej języka polskiego, ale też zajęć z filozofii, wiedzy o kulturze, godziny wychowawczej czy historii. Kino korzysta z motywu podróży w sposób bardzo złożony i różnorodny. AFF-Era skłoni do zastanowienia się nad powodami wyruszenia bohatera w drogę – niekiedy bowiem, jak wskazuje hasło 35. edycji, będzie to dobrowolna podróż, innym razem zaś – ucieczka. W ten sposób program AFF-Ery odzwierciedlać będzie jakże aktualne i ważne kwestie społeczne, pokoleniowe i kulturowe, nierzadko zapewne stanowiąc odbicie problemów młodych widzów.

Program seansów (ss. 28–29) będzie różnorodny i bogaty. Filmy poprzedzane będą edukacyjnym wstępem. Tematykę przeglądu uzupełnią warsztaty, wykłady, dyskusje. Impreza została wyróżniona tytułem Bydgoskiej Kulturalnej Marki Oświatowej.

Bydgoski Insynuator Kulturalny

Mało odpowiedzialny organ Zdzisława Prussa (211)

Tekst: Zdzisław Pruss

Lusterko wsteczne (-25 lat): Ćwierć wieku temu (listopad 1997)

Wielkie wrażenie na widzach i recenzentach zrobił monodram Romana Gramzińskiego Śmierć Marmiedałowa wg Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego

Baśń baletowa Królewna Śnieżka i 7 krasnoludków Bogdana Pawłowskiego zagościła na scenie Opery Nova – w choreografii, inscenizacji i reżyserii Witolda Borkowskiego.

W  Galerii Autorskiej Jana Kaji i Jacka Solińskiego odbyło się otwarcie wystawy malarstwa Krzysztofa Kuncy Spas w siłach.

Na wieczór z poezją śpiewaną i piosenką turystyczną w wykonaniu Leonarda Luthera i Piotra Gąsiewskiego zapraszał Dom Kultury „Orion”

W  Klubie „Arka” odbył się wieczór autorski prof. Janusza Kryszaka , którego wiersze prezentował Aleksander Jędrzejczak .

Dylemat poetki

W najnowszym tomiku Wychodzenie z ram Lucyna Siemińska zamieściła wiersze nader interesujące i… malownicze, inspirowane obrazami znanych artystów z różnych krajów i epok. Jak nam donoszą, obudziło to nadzieje pewnych lokalnych środowisk nacjonalistyczno-patriotycznych, że poetka przystąpi niebawem do prac nad poematem inspirowanym Bitwą pod Grunwaldem Jana Matejki. Na razie pani Lucyna ani nie potwierdza, ani nie zaprzecza, czy podda swoje pióro próbie ognia i miecza.

Jaka szkoda

Reżyserka wystawianego w  Teatrze Polskim spektaklu Ameryka Julia Holewińska powinna pretendować, zdaniem wielu bydgoskich teatromanów, do Nagrody Nobla w dziedzinie nauki za niezwykle odkrywcze skrzyżowanie Gombrowicza z Maradoną przy użyciu Kolumba i  niewolnicy Isaury. Zachodzi jednak obawa, że zakres i awangardowość tego eksperymentu może, niestety, przerosnąć percepcyjne możliwości noblowskich decydentów.

Na przekór malkontentom

Po decyzjach o rozbudowie Teatru Polskiego i  Filharmonii Pomorskiej zabrano się za realizację czwartego kręgu Opery Nova. Tak więc na przekór jakże ciężkim czasom i inflacyjnemu zdołowaniu obraz bydgoskiej kultury staje się coraz bardziej budujący!

Optymistyczne przesłanie

Siła artystycznego rażenia Krzysztofa Herdzina jest doprawdy porażająca. Bo on to właśnie przy wsparciu bydgoskich filharmoników nadał przebojom Ewy Bem tak bogatą symfoniczną oprawę, że ta wspaniała wokalistka pokazała widowni, że mimo upływu lat można być nadal artystą rozwojowym.

Pochwała lenistwa

Zdzisław Pruss

poeta, satyryk, dziennikarz. Autor kilkunastu tomów wierszy (ostatnio Wspólny mianownik, Bydgoszcz 2022). Redaktor i autor leksykonów bydgoskiej kultury.

Spowiadająca się przed laty z grzechu lenistwa Sonia Zengel wyznała iż: „Jeśli lenistwem nazwać wielogodzinne siedzenie przed białym płótnem, to takie leniuchowanie nader często mi się zdarza”. Dobry los sprawił, że fascynujące efekty tego leniuchowania można było podziwiać w Bibliotece Głównej UKW na wystawie W stronę światła

Adresy bydgoskich instytucji kultury

Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego, ul. J. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz, tel. 523 210 582, www.amfn.pl 1

Akademicka Przestrzeń Kraetywna przy Wyższej Szkole Gospodarki, Muzeum Fotografii, ul. Karpacka 52, 85-164 Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. A. Naruszewicza 11, 85-229 Bydgoszcz, tel. 52 567 00 07, email: muzeumfoto@byd.pl, www.muzeumfoto.byd.pl

Artgallery, Stowarzyszenie Działań Artystycznych, ul. Gdańska 54, 85-021 Bydgoszcz  5

Biblioteka UKW, ul. Szymanowskiego 3, 85-074 Bydgoszcz, tel. 52 326 64 60, biblioteka.ukw.edu.pl 40

Bydgoskie Centrum Informacji, ul. Batorego 2, 85-104 Bydgoszcz, bci@visitbydgoszcz.pl, www.visitbydgoszcz.pl  4

Bydgoski Instytut Głosu - profesjonalne centrum doskonalenia głosu, ul. Śniadeckich 21/4, 85-011 Bydgoszcz, tel. 500 347 009, bydgoski.instytutglosu@gmail.com, www.bydgoskiinstytutglosu.pl  39

Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława

Horno-Popławskiego, ul. Jagiellońska 47, 85-097 Bydgoszcz, tel. 668 892 896, www.bcs.bydgoszcz.pl  3

Bydgoskie Towarzystwo

Heraldyczno-Genealogiczne, 85-165 Bydgoszcz, ul. Tucholska 15/50, prezes: Andrzej Nejman

Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Societas Scientiarum Bydgostiensis, Bydgoszcz Scientific Society, ul. Jezuicka 4, 85-102 Bydgoszcz, tel./fax 523 222 268, www.btn.bydgoszcz.eu, prezes prof. dr hab. inż. Marek Bieliński, 6 Dom Edukacyjno-Kulturalny „REGNUM”

przy Fundacji „Nowe Pokolenie”, ul. A.G. Siedleckiego 12 i ul. Bośniacka 3, dyr. Joanna Dobska, tel./fax 523 711 051, 793 101 280, www.nowe-pokolenie.pl, fundacja@nowe-pokolenie.pl

Dom Kultury MODRACZEK, ul. Ogrody 15, tel./fax 523 713 331, www.modraczek.smbudowlani.pl, e-mail: modraczek@smbudowlani.pl, agnieszka.buzalska@smbudowlani.pl, dyr. Agnieszka Buzalska

Dom Kultury ORION, ul. 16 Pułku Ułanów Wlkp. 1, 85-319 Bydgoszcz, tel. 523 487 201, kierownik Nikoletta Stachura

ELJAZZ – Centrum Artystyczne, ul. Kręta 3, 88-117 Bydgoszcz, tel. 523 221 574, 662 152 726, www.eljazz.com.pl  16

Filharmonia Pomorska, dyrektor Maciej Puto, ul. Andrzeja Szwalbego 6, 85-080 Bydgoszcz. Rezerwacja telefoniczna w godz. 11-14, tel. 523 210 234; wew. 21, bilety@filharmonia. bydgoszcz.pl, www.filharmonia.bydgoszcz.pl  7

Fundacja Fotografistka, ul. Pomorska 68A/1, Bydgoszcz, tel. 508 732 871, https://fotografistka.pl  21

Fundacja „Wiatrak”, ul. Bołtucia 5, 85-791 Bydgoszcz, tel. 523 234 810, www.wiatrak.org.pl, e-mail: sekretariat@wiatrak.org.pl

Galeria 85, prowadzi Ewa Pankiewicz, ul. Gdańska 17, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 226 222  17

Galeria ALIX, M. i M. Dobeccy, ul. Jezuicka 26  18

GALERIA AUTORSKA Jan Kaja i Jacek Soliński, ul. Chocimska 5, 85-097 Bydgoszcz, tel. 608 596 314, www.autorska.pl, galeria@autorska.pl  8

Galeria Francuska MISTRAL , przy WSG, prowadzi Henryka Stachowska prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, ul. Garbary 2, budynek A, tel. 668 705 587

Galeria Innowacji UTP, ul. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz, kier. dr Anna Bochenek, czynne 10-17

Galeria MDK 1 przy MDK nr 1, ul. Baczyńskiego 3 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, dyrektorka: Karolina Leśnik-Patelczyk. Gmach główny  12 (ul. Gdańska 20): wtorek–piątek: 17.00–20.00, sobota–niedziela: 11.30–16.30, wstęp wolny, www. galeriabwa.bydgoszcz.pl, bwa@galeriabwa. bydgoszcz.pl, tel. 52 339 30 50; Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy  10 (ul. Gdańska 3): wtorek–piątek: 11.00-18.00, sobota: 11.00–14.00, wstęp wolny Galeria Sztuki NEXT, Dom Aukcyjny NEXT –Aukcje Sztuki, ul. Poznańska 31, 85-129 Bydgoszcz, www.galerianext.pl, kontakt: info@galerianext.pl, tel. 503 919 118, czynne: pon.-pt. 10.00-18.00  13 Galeria Wspólna (MCK+ZPAP), ul. Batorego 1/3, 85-104 Bydgoszcz, tel. 523 221 447, e-mail: galeriawspolna@onet.pl  22

Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego, WiMBP, ul. Libelta 5, tel. 523 238 207, czynne: wt. i pt. 13-18, śr. 10-15  19 Jagiellońska 1, Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki, ul. Jagiellońska 1, 85-067 Bydgoszcz, www.jagiellonska1.pl  37

Kino Jeremi / Hangar Kultury, Zespół Szkół nr 5 Mistrzostwa Sportowego, ul. Gen. A. Fieldorfa „Nila” 13, 85-796 Bydgoszcz, tel. 52 343 66 67, e-mail: monika.jarzyna@liceumxv.edu.pl

Klub ARKA, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, tel. 523 487 202, kierownik Nikoletta Stachura

Klub HEROS, ul. Gen. W. Thomée 1, Bydgoszcz, tel. 523 430 004, kierownik Grażyna Wrzecionek Klub Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, ul. Sułkowskiego 52a, 85-915 Bydgoszcz, tel. 261 413 550, kierownik mgr Marek Trojan. Biblioteka Klubu IWspSZ, tel. 261 413 563, kierownik mgr Zdzisława Gajownik, e-mail: klubiwspsz@wp.mil.pl

Klub Miłośników Australii i Oceanii, ul. Plac Kościeleckich 8, pok. 8, Bydgoszcz, adres do korespondencji: ul. Janosika 3/78, 85-794 Bydgoszcz, prezes Lech Olszewski, tel. 607 120 182, 52 343 75 11, www.kmaio.polus.pl  20

Klub Miłośników Kaktusów, przy Klubie „ARKA” BSM, ul. M. Konopnickiej 24a, 85-124 Bydgoszcz, przewodniczący Jerzy Balicki, tel. 523 215 538 Klub ODNOWA, al. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego 38, tel. 523 631 867, e-mail: klubodnowa@interia.pl, www.klubodnowa.strefa.pl, kier. Grażyna Salemska Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 01-03, www.kpck.pl. Dyrektor: Ewa Krupa, sekretariat@kpck.pl; Galeria Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej pl. Kościeleckich 6, 85-033 Bydgoszcz, tel. 52 585 15 06, www.galeria.kpck.pl, Kierownik: Katarzyna Wolska, galeria@kpck.pl  29 Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, ul. Marcinkowskiego 12, 85-056 Bydgoszcz, tel. 523 255 555 (informacja), sekretariat@mck-bydgoszcz.pl, www.mck-bydgoszcz.pl  25 Międzynarodowe Centrum Kultury i Turystyki oraz Esperantotur ul. M. Skłodowskiej-Curie 10, 85-094 Bydgoszcz tel./fax: 523 461 151, e-mail: info@esperanto.bydgoszcz.eu Młodzieżowy Dom Kultury Nr 1, ul. K.K. Baczyńskiego 3, 85-805 Bydgoszcz, tel. 523 755 349, fax 523 450 628, e-mail: mdknr1bydgoszcz@go2.pl, www.mdk1.bydgoszcz.pl, dyr. Piotr Skowroński

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2, im. Henryka Jordana, ul. Leszczyńskiego 42, 85-137 Bydgoszcz, tel./fax 523 731 795, dyr. Adam Łętocha. Biblioteka Literatury Fantastycznej im. Jerzego Grundkowskiego, Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy, czynna: środa 16.30–19.30. Młodzieżowy Dom Kultury nr 3 (Zespół Szkół i Placówek nr 1 w Bydgoszczy), ul. Stawowa 53, 85-323 Bydgoszcz, tel. 52 373 25 15, fax/tel. 52 348 68 68 Młodzieżowy Dom Kultury nr 4, ul. Dworcowa 82, 85-010 Bydgoszcz, tel./fax 523 224 413, e-mail: mdk4@cps.pl, www.mdk4.bydgoszcz.pl, dyr. Małgorzata Gładyszewska  23

Młodzieżowy Dom Kultury nr 5, ul. Krysiewiczowej 8, 85-796 Bydgoszcz, tel./fax 523 485 002, dyr. Jolanta Wawrzonkowska, www.mdk5.bydgoszcz.pl, mdk@mdk5.bydgoszcz.pl

Młyny Rothera, ul. Mennica 10, 85-112 Bydgoszcz, tel. 887 467 015, sekretariat@mlynyrothera.pl, www. mlynyrothera.pl. Przestrzeń ogólnodostępna Zaczyn z punktem informacji, pn.-czw. 12.00-18.00, pt.-nd. 12.00-20.00  38

Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, ul. Berwińskiego 4, 85-044 Bydgoszcz, tel./fax 523 462 318, e-mail: muzeum@ukw.edu.pl, czynne: wt.-pt. 10-14, dyr. prof. dr hab. Adam Sudoł  24

Muzeum Kanału Bydgoskiego im. Sebastiana Malinowskiego, przy III LO, ul. Staroszkolna 10, 85-209 Bydgoszcz, www.kanalbydgoski.pl, tel. 693 765 075, e-mail: muzeum@kanalbydgoski.pl

Muzeum Mydła i Historii Brudu, ul. Długa 13-17, 85-032 Bydgoszcz. Rezerwacja tel. 525 157 015, e-mail: warsztaty@muzeummydla.pl; www.muzeummydla.pl  15

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, ul. Gdańska 4, 85-006 Bydgoszcz, www.muzeum.bydgoszcz.pl dyrektor: Wacław Kuczma. Sekretariat: tel. 52 52 53 555; sekretariat@muzeum.bydgoszcz.pl; Dział Edukacji: tel. 885 905 284, e-mail: eduakcja@muzeum.bydgoszcz. pl; Dział Promocji i Marketingu: tel. 52 58 59 969; 52 58 59 976, e-mail: promocja@muzeum.bydgoszcz.pl; Biblioteka muzealna: tel. 52 52 53 516, Koordynator Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła w Bydgoszczy TeH 2 O w Bydgoszczy: tel. 883 366 052

Godziny otwarcia: Gdańska 4, Zbiory Archeologiczne, Galeria Sztuki Nowoczesnej, Dom Leona Wyczółkowskiego, Spichrze nad Brdą, wtorek, czwartek: 10.00-18.00, środa, piątek: 12.00-20.00, sobota – niedziela: 12.00-18.00, poniedziałek: nieczynne; Exploseum: poniedziałek – czwartek: nieczynne, piątek – niedziela: 10.00–15.00.

Czwartek – wstęp bezpłatny na wystawy stałe  26 Muzeum Wodociągów: Hala Pomp, ul. Gdańska 242 oraz Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 1, www.muzeum@mwik.bydgoszcz.pl  14

Muzeum Oświaty, ul. M. Curie-Skłodowskiej 4, tel. 523 426 590

Muzeum Wojsk Lądowych, ul. Czerkaska 2, 85-641 Bydgoszcz, dyr. Wojciech Bartoszek, tel. 261 414 876. Godziny otwarcia: poniedziałek – nieczynne; wtorek, środa, piątek 8.30–15.30; czwartek 8.30–17.30; sobota – nieczynne; niedziela 10.00–14.00, wstęp wolny. www.muzeumwl.pl Opera Nova w Bydgoszczy, dyrektor: Maciej Figas, ul. Marszałka Focha 5, 85-070 Bydgoszcz, tel. 523 251 502, Dział Promocji i Obsługi Widzów oraz przedsprzedaż biletów: tel. 523 251 655, fax 523 251 636. Kasa biletowa tel. 523 251 555. Obiekt dostosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych, www.operanova.bydgoszcz.pl

Otwarta Przestrzeń „Światłownia”, ul. Św. Trójcy 15, 85-224 Bydgoszcz, swiatlownia@onet.pl, www.swiatlownia.eu  11

Pałac Młodzieży, ul. Jagiellońska 27, 85-097 Bydgoszcz, tel. 523 210 081, www.palac.bydgoszcz.pl, dyr. Joanna Busz. Tutaj: Galeria Pałac  28

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego, ul. Skłodowskiej-Curie 4, 85-094 Bydgoszcz, tel. 523 413 074; www.pbw.bydgoszcz.pl, dyr. Ewa Pronobis-Sosnowska

Polski Związek Chórów i Orkiestr Oddział w Bydgoszczy, ul. Toruńska 30, 85-023 Bydgoszcz, tel. 523 287 028. Prezes Eugeniusz Kubski, tel. 604 891 449, prezes@pzchio.bydgoszcz.pl

Stowarzyszenie Artystyczne „MÓZG”, www.stowarzyszenie.mozg.art.pl, ul. Gdańska 10, 85-006 Bydgoszcz, tel. 523 455 195  30

Salezjańskie Stowarzyszenie Wychowania

Młodzieży, ul. Salezjańska 1, 85-792 Bydgoszcz, tel. 52 344 34 01, 600 371 696; 52 376 67 39 (po godz. 16.30); email: sswm-bydgoszcz@salezjanie.pl

Teatr Kameralny w Bydgoszczy, Dyrektor: Mariusz Napierała, ul. Grodzka 14-16, 85-109 Bydgoszcz. Biuro: Centrum Kongresowe Opery Nova, ul. Marszałka Ferdynanda Focha 5, 85-070 Bydgoszcz. Tel. 885 904 192, e-mail: biuro@teatrkameralny.com, www.teatrkameralny.com  9

Teatr Pantomimy „DAR”, www.dar.art.pl; e-mail: teatrdar@wp.pl, tel. 523 407 468, 602 572 021, 602 257 675

Teatr Polski im. Hieronima Konieczki, dyrektor: Wojciech Faruga, al. Mickiewicza 2, 85-071 Bydgoszcz, tel. 523 397 841, Kasa biletowa: czynna od środy do piątku w godzinach 14.00-18.00, al. Mickiewicza 2 (wejście od parku od ul. 20 Stycznia 1920) oraz godzinę przed spektaklem, tel. +48 523 397 818, tel. +48 885 607 090, bilety@teatrpolski.pl; www.teatrpolski.pl  31

Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich, ul. Focha 2, 85-070 Bydgoszcz, tel. 665 192 904  2

Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych, ul. Dworcowa 62/2, 85-009 Bydgoszcz, tel. 523 213 371, prezes Maria Papała  32

Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, ul. Jezuicka 4, tel./fax 523 225 196, 523 454 434, www.tmmb.pl, e-mail: biuro@tmmb.pl, skrytka pocztowa nr 17, 85-169 B 37, prezes Jerzy Derenda. Biuro Zarządu czynne pon.-pt. 9-15  6

Towarzystwo Muzyczne im. Ignacego Jana

Paderewskiego, ul. ks. Piotra Skargi 7, 85-018 Bydgoszcz, tel./fax 523 270 291, www.konkurspaderewskiego.pl, prezes prof. Katarzyna Popowa-Zydroń  33

Towarzystwo Operowe im. prof. Felicji Krysiewiczowej, ul. Focha 5, 85-006 Bydgoszcz, prezes Zenona Tomczak, tel. 603 993 852, sekretarz zarządu Danuta Święcichowska  27

Towarzystwo Polsko-Austriackie, Oddział B. ul. Stary Rynek 5, 85-104 Bydgoszcz, tel. 609 678 277, e-mail: lubomira.kubiak@gmail.com, prezes Lubomira Kubiak, dyżury w każdą drugą środę miesiąca  34

Towarzystwo Polsko-Niemieckie, ul. Fordońska 120. Dyżury w każdy trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13-16, e-mail: tpn1@wp.pl, www.facebook.com/tpn.Bydgoszcz, prezes Danuta Szczepaniak-Kucik, tel. 504 100 024, sekretarz Krystyna Bender-Dudziak, tel. 605 666 936

Towarzystwo Polsko-Włoskie, Stary Rynek 22-24 (III p., wejście przez KATALOGI), tel. 523 238 008, dyżury: 1. środa miesiąca godz. 17-19, www.api.bydgoszcz.pl; api@api.bydgoszcz.pl, prez. Elżbieta Renzetti  35

Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Francuskiej, Prezes: Beata Żmuda, tel. 693 925 911, wiceprezes: Maria Pastucha, tel. 694 582 721, www.tppf.byd.pl

Urząd Miasta, Biuro Kultury Bydgoskiej, ul. Sielanka 8A (I piętro) 85-073 Bydgoszcz, tel.: 52 58 58 189, fax: 52 58 58 832, e-mail: bkb@um.bydgoszcz.pl, dyr. Magdalena Zdończyk  36 Wędrowniczek – Klub Turystyczny, prezes Adam Czachorowski, tel. 523 251 635

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy, ul. Długa 39, 85-034 Bydgoszcz, tel. centrala 52 323 80 08, 52 33 99 200, tel. sekretariat 52 328 73 90, 52 33 99 225, e-mail: sekretariat@wimbp.bydgoszcz.pl, www. biblioteka.bydgoszcz.pl. Dyrektor: Krzysztof Gonia  35

Redakcja „BIK” prosi Państwa o weryfikację danych: bik@mck-bydgoszcz.pl

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy

„ 5.11.2022, sobota, godz. 16.00, Sala Audytoryjna Domu Polskiego, ul. Grodzka 1; wstęp wolny

Musica Spiritus Movens

Agnieszka Bartoszewicz – flet, Katarzyna Nowaczewska-Manthey – fortepian, ks. dr Mateusz Ziemlewski – słowo. W programie: W.A. Mozart –Rondo D-dur KV Anh. 184; O. Taktakishvili – Sonata na flet i fortepian; G. Enesco – Cantabile et Presto; J. Feld – Sonata na flet i fortepian. Współpraca: Diecezja Bydgoska.

„ 8.11.2022, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

Koncert specjalny z cyklu Zamówienia

kompozytorskie MKiDN

Jan Romanowski – skrzypce, Maria Murawa-Fraska – skrzypce. W programie: Jarema Jarosiński – Sonaty na dwoje skrzypiec / prawykonanie; wprowadzenie do koncertu – Alina Mądry.

Katarzyna Bąkowska – skrzypce, Małgorzata Skorupa – skrzypce, Wojciech Kołaczyk – skrzypce, Michał Marcinkowski – skrzypce, Anna Sawicka – wiolonczela, Cecylia Stanecka – wiolonczela, Elżbieta Rosińska – akordeon. W programie: J.S. Bach, A. Dvořák, A. Gerke, W.A. Mozart, Z. Pniewski, M. Reger, K. Szymanowski.

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

Nadzwyczajny Koncert Organowy Absolwenci klasy organów prof. Piotra Grajtera. W programie m.in.: J.S. Bach, D. Buxtehude, M. Gumiela, A.G. Ritter.

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 11.30, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; bilety w cenie 5 zł dla dziecka i 8 zł dla osoby dorosłej można nabywać w foyer Sali Koncertowej pół godziny przed audycją

CCXXIX Poranek Muzyczny dla dzieci z rodzicami Podajmy sobie ręce

„ 2 2.11.2022, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny Koncert kompozytorski w ramach międzynarodowej konferencji Muzyka wobec wartości

Włodzimierz Spodymek – saksofon, Mariusz Klimsiak – fortepian, Dorota Nowak – sopran, Sara Wienczek – akordeon. W programie: współczesne utwory saksofonowe, nowa muzyka wokalna.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

Muzyka | Filozofia | Koherencje

Mariusz Patyra – skrzypce, Emilia Biskupska – fortepian, dr. hab. Ryszard Mordarski, prof. UKW – wykład Czy styl muzyczny może posiadać cnoty lub wady moralne? W programie: J. Brahms – Sonata A-dur op. 100, Sonata d-moll op. 108, Scherzo c-moll. Współpraca: Fundacja Koherencje.

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 18.00, Sala Koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. Szwalbego 6; bilety w cenie 25 zł bilet normalny i 20 zł bilet ulgowy można nabywać w Dziale Artystycznym

AMFN od 7 listopada

Koncert symfoniczny

Chór Akademicki AMFN w Bydgoszczy, Orkiestra Symfoniczna AMFN w Bydgoszczy. Michał Dworzyński – dyrygent, Roksana Korban – sopran, Paulina Dybowska – mezzosopran, Mateusz Oleksiak – tenor, Michał Justa – bas-baryton, Renata Szerafin-Wójtowicz, Piotr Jańczak – przygotowanie chóru. W programie: L. van Beethoven – IX Symfonia d-moll op. 125.

„ 13.11.2022, niedziela, godz. 16.00, Zamek Bierzgłowski, ul. Jagiellońska 2, Sala Koncertowa; wstęp wolny

Koncert w Zamku Bierzgłowskim

Kamila Kułakowska – sopran, Dorota Kuczyńska – fortepian. W programie: F. Chopin, S. Moniuszko, F. Nowowiejski, I.J. Paderewski, K. Szymanowski. Współpraca: Diecezjalne Centrum Kultury w Zamku Bierzgłowskim.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 19.00, Sala Koncertowa im. prof. R. Sucheckiego, ul. Staszica 3; wstęp wolny

CCCXII Bydgoski Wtorek Muzyczny

pamięci prof. Henryka Keszkowskiego w 95. rocznicę urodzin

„ 26.11.2022, sobota, godz. 18.00, Piwnica pod Hydrantami, Muzeum Wodociągów, ul. Gdańska 242

Jesienne Liście

Piotr Olszewski – gitara, Grzegorz Nadolny – kontrabas, Mateusz Krawczyk – perkusja. Współpraca: MWiK w Bydgoszczy sp. z o.o.

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 17.00, Sala Rotundowa Pałacu w Lubostroniu; bilety w cenie 15 zł można nabywać w Pałacu w Lubostroniu pół godziny przed koncertem

CCXXXI Koncert Pałacowy

Bolesław Siarkiewicz – skrzypce, Filip Syska –wiolonczela, Rafał Tworek – fortepian, aranżacje. W programie: C. Gardel, A. Piazzolla, O. Pugliese. Współpraca: Pałac Lubostroń.

„ do 10.11.2022, czwartek

Tlen – Dmitrij Buławka-Fankidejski – wystawa rzeźby

Kuratorka: Grażyna Tomaszewska-Sobko.

W swoich najnowszych pracach Dmitrij Buławka-Fankidejski bada funkcjonowanie materii będącej w nieustannym procesie. Jego zainteresowanie krystalografią ma swoje odzwierciedlenie w ceramicznych obiektach analizujących procesy polimorfii, czyli inaczej mówiąc zjawiska wielopostaciowości tej samej materii. Procesualność jego prac można prześledzić również w sposobach wypalania ceramik, gdzie wieloletnie eksperymenty pozwalają na uzyskanie optymalnego i adekwatnego efektu. Na szczególną uwagę zasługuje praca zatytułowana Nadzieja. Jest to rodzaj wielkoformatowej tkaniny wykonanej z wełny stalowej, która w permanentnym trybie utleniania ulega anihilacji. Dla widza jednak oglądane prace zastygają w zatrzymaniu, a właściwie poza czasem onego czasu, czyli, jak mawiał Mircea Eliade, In illo tempore Dmitrij Buławka-Fankidejski (ur. w 1988 r. w Guranie, rosja), obywatel Ukrainy, studia na Wydziale Rzeźby i Intermediów w ASP w Gdańsku. Dyplom w pracowni prof. Mariusza Białec -

inf. Anna Cudo

Bydgoskie Centrum Sztuki

Dmitrij Buławka-Fankidejski, Tlen

Jan Romanowski, Maria Murawa-Fraska

kiego w 2016 r., aneks medalierstwo i małe formy rzeźbiarskie w pracowni prof. Ludmiły Ostrogórskiej. Asystent w Pracowni Podstaw Rysunku na Wydziale Rzeźby i Intermediów ASP w Gdańsku. Wraz z ASP w Gdańsku organizuje i prowadzi plener Ceramika alternatywnie. Zajmuje się rzeźbą, instalacją, rysunkiem, ceramiką, tworzy rzeźby w metalu. Do swoich realizacji konstruuje i buduje piece do wypałów ceramiki i topienia metali.

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 18.00 – wernisaż; wystawa czynna do 9 grudnia

Wobec świata wartości – Zygmunt

Piekacz – wystawa rzeźby

Kurator: Stanisław Kośmiński.

Zygmunt Piekacz (ur. w 1936 r. w Zawichoście, zm. w 2015 r. w Zakopanem) ukończył Państwowe Liceum Technik Plastycznych w Zakopanem w 1957 r., będąc uczniem wybitnego artysty i pedagoga –Antoniego Kenara. Po ukończeniu studiów na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie został nauczycielem rzeźby w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Zakopanem, gdzie pracował nieprzerwanie przez 36 lat. Piekacz stał się współtwórcą i kontynuatorem tradycji „szkoły Kenara”, która wydała kilka pokoleń nierzadko wybitnych artystów.

Wystawa w BCS stanowi prezentację rzeźby w drewnie, którą cechują syntetyczna forma, ekspresja i uniwersalna symbolika. To, w połączeniu ze zrozumieniem materii drewna i biegłością warsztatową, składa się na niepowtarzalny i charakterystyczny styl. Inspiracją dla artysty było życie codzienne, sprawy społeczne i polityczne, przyroda, poezja. Przekrojowe spojrzenie na twórczość Piekacza stwarza okazję wejścia do świata wartości bliskich artyście i nam wszystkim.

„ 18.11.2022, niedziela, godz. 19.00 oraz

„ 19.11.2022, poniedziałek, godz. 19.00: przesłuchania finałowe

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Jakub Chrenowicz – dyrygent. Koncerty fortepianowe.

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 17.00: koncert laureatów

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Jakub Chrenowicz – dyrygent. Koncert fortepianowy i recitale solowe.

„ 25.11.2022, piątek, godz. 19.00 Altówka w roli głównej

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. José Maria Florêncio – dyrygent, Peijun Xu – altówka. Hector Villa-Lobos –  Bachianas Brasileiras nr 4: Preludio; Grażyna Bacewicz –Koncert na altówkę ; Alberto Ginastera –  Suita z baletu „Estancia” i Suita z baletu „Panambí”

Bachianas Brasileiras Hectora Villi-Lobosa to cykl dziewięciu wieloczęściowych kompozycji o zróżnicowanej budowie, przeznaczonych na różne zespoły wykonawcze. Powstał w latach 1930–44. Nazwa łączy dwie pasje kompozytora: miłość do muzyki J.S. Bacha i zachwyt nad folklorem brazylijskim. Koncert na altówkę Grażyna Bacewicz dedykowała wybitnemu altowioliście, Stefanowi Kamasie, który podsunął jej pomysł napisania tego utworu. Kompozycję wyróżnia różnorodność brzmień i ich oryginalnych zestawień oraz wielość pojawiających się co chwilę krótkich myśli muzycznych. Partię orkiestry cechuje ażurowa faktura, dyskretnie korespondująca z solistą. Balety  Panambí i  Estancia Alberta Evarista Ginastery powstały w pierwszym („narodowym”) okresie jego twórczości, kiedy sięgał pełnymi garściami po różne elementy argentyńskiego folkloru.  Panambí odnosi się do opowieści Indian Guaraní o miłości i magii.  Estancia nawiązuje do epickiego poematu José Hernándeza – Martin Fierro

Podczas koncertu andrzejkowego usłyszymy piosenki z repertuaru Zbigniewa Wodeckiego – znanego wszystkim piosenkarza i multiinstrumentalisty. Partie wokalne wykonają młodzi, zdolni artyści – uczestnicy programu telewizyjnego The Voice of Poland – Karolina Leszko i Daniel Cebula-Orynicz. Wokalistom będzie towarzyszyć Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis.

Koncerty edukacyjne:

„ 7.11.2022, poniedziałek, godz. 9.30, 11.00, 12.30 Poranek muzyczny dla seniorów pt. Wspomnienia z filmami w tle

Agnieszka Kensik – wokal, Jura Owsiannikow – saksofon, Maciej Młóciński – gitara basowa, Maciej Majcherczak – fortepian, Waldemar Matecki – instrumenty perkusyjne, Anna Merder – przygotowanie i prowadzenie. W programie utwory m.in. Waldemara Kazaneckiego i Jerzego Matuszkiewicza.

„ 26.11.2022, sobota, godz. 11.00

Akademia WioliMisia

Prestige String Quartet. Dorota Borowicz –przygotowanie i prowadzenie. W programie m.in.: Fryderyk Chopin –  Preludium e-moll o. 28 nr 4; Maciej Małecki – Operowy zawrót głowy

„ 26.11.2022, sobota, godz. 12.30

134. Od brzuszka do uszka maluszka

Karen Kucharska – gitara, śpiew, Mateusz Grzębski – bęben, tara, śpiew, Kamil Szafrański –akordeon, śpiew, Monika Kochanowska – taniec, Katarzyna Szewczyk – przygotowanie i prowadzenie. W programie folklor miejski i piosenki patriotyczne.

Filharmonia Pomorska im. I.J. Paderewskiego Fundacja Koherencje

6–20 listopada 2022

XII Międzynarodowy Konkurs

Pianistyczny im. I.J. Paderewskiego:

„ 6.11.2022, niedziela, godz. 17.00: inauguracja

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Pomorskiej. Mykoła Diadiura – dyrygent, Antoni Baryshevskyi

– fortepian. Karol Szymanowski – IV Symfonia koncertująca op. 60 na fortepian i orkiestrę; Myroslav Skoryk – Koncert karpacki na orkiestrę.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 10.00, 16.30 oraz

„ 16.11.2022, środa, godz. 10.00, 16.30: przesłuchania

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Paweł Kapuła – dyrygent. Koncerty fortepianowe

W.A. Mozarta i recitale solowe.

„ 30.11.2022, środa, godz. 19.00

Zacznij od Bacha

Orkiestra Kameralna Capella Bydgostiensis. Sławomir Chrzanowski – dyrygent i prowadzenie, Karolina Leszko – wokal, Daniel Cebula-Orynicz – wokal.

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00, Bydgoskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu, ul. Gdańska 5; wstęp wolny

Koherencje w BCOPiW

Projekt Koherencje w BCOPiW to dwa interdyscyplinarne wydarzenia muzyczno-filozoficzne, składające się z prelekcji i koncertu na instrument solo. Jest to kolejna odsłona działań organizowanych przez Fundację Koherencje, która ma na celu popularyzację filozofii, muzyki poważnej i ich wzajemnych powiązań. Zagadnienia poruszane w ramach „wykładokoncertów” będą oscylować wokół podstawowych kwestii związanych z muzyką i filozofią, a repertuar obejmie m.in. utwory J.S. Bacha, A. Khachaturiana, M. Weinberga czy K. Pendereckiego. Po wysłuchaniu prelekcji i kon-

inf. Natalia Pichłacz

Peijun Xu

inf. Justyna Narewska

certu będzie można podzielić się swoimi wrażeniami oraz zadać wykonawcom i prelegentom pytania podczas wspólnej dyskusji. Podczas wydarzenia, które odbędzie się 4 listopada w Bydgoskim Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu, będzie można usłyszeć wiolonczelistę Antoniego Majewskiego i filozofa Daniela R. Sobotę.

inf. Anastazja Ziemkowska

Fabryka Lloyda

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 20.30, Fabryka Lloyda, ul. Fordońska 156, bilety na: eventim.pl/goodtaste

Mrozu – Lecimy za daleko

„Lecimy za wysoko, ciągle za daleko” to słowa ostatniego przeboju Mroza, które w te wakacje rozbrzmiewały w każdym radiu i na wielu imprezach. To również zaproszenie na zimową trasę klubową Mroza. Kto, jak nie on, może wnieść sporo słońca i letniego klimatu w listopadowo-grudniową aurę?

Podczas koncertu będzie można usłyszeć wszystkie utwory z albumu Złote bloki, który w trzy miesiące po premierze uzyskał status złotej płyty.

inf. Anna Osińska

Jako pierwsi na tak wysokim poziomie wprowadzili w polskim hip-hopie miękkie brzmienia i teksty nawiązując swego czasu do klimatów Native Tongues. Od tamtego momentu do dzisiaj bracia stale eksperymentują, starając się jednak, by wszystkie ich wynalazki łączył jeden składnik – wysoka jakość i zaangażowanie. W wersji koncertowej występują jako Fisz Emade Tworzywo w mocno poszerzonym składzie, wsparci znakomitymi muzykami.  Ballady i Protesty to mocny powrót do korzeni muzycznej podróży zespołu, do lat 90., w których rozwijała się tzw. muzyka miasta – hip-hop czy elektronika. To sentymentalna opowieść o brzmieniach, które były inspiracją i wskazały drogę poszukiwań. Ale przede wszystkim to płyta sprzeciwu. Pełna niezgody na infantylną, agresywną, czarno-białą politykę, na omijanie w życiu publicznym tak ważnych tematów, jak prawa człowieka czy zmiany klimatyczne. I, jak zawsze u Fisza, wszystko to przekazane w mocnych tekstach, pełnych ironii, skupienia nad pędzącym nie wiadomo dokąd światem, wnikliwych spojrzeń w głąb gościa zagubionego w chaosie nieuniknionych zmian. Na płycie znajdziemy 18 utworów, w nagraniach których udział wzięli m.in. Mariusz Obijalski (instr. klawiszowe), Michał Sobolewski (gitary), Marcin Pendowski i Staszek Wróbel (bas) oraz wokalistka zespołu Shyness! i Rebeka Iwona Skwarek i Chór Akademii Morskiej w Szczecinie pod dyr. Sylwii Fabiańczyk-Makuch.

inf. Irmina Kalotka

Agnieszka „Kropka” Elwertowska-Komuniewska – absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Bydgoszczy. Ukończyła Wydział Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Uzyskała dyplom w pracowni malarstwa Jana Pręgowskiego. Dyplom obroniła w 2007 r. Działa twórczo w Bydgoskiej Grupie Artystycznej PARTER.ZERO2. Zajmuje się malarstwem, prowadzi pracownię plastyczną Dekora, a od 15 lat jest nauczycielem w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych.

Kropka: „ Rozmyci to seria obrazów, które powstały w ciągu ostatnich kilku lat. Są swego rodzaju próbą ukazania, jak ludzie z naszego otoczenia są przez nas postrzegani. Aktualnie żyjemy w pędzie, konsumpcjonizmie, strachu, społecznej polaryzacji, przez co stajemy się często egoistyczni, gubiąc po drodze ważne wartości. Osoby z moich obrazów, wyłapane z tłumu, są enigmatyczne, niepozwalające w jednolity sposób określić, kim są i jakie wartości reprezentują. Pokazuję człowieka niewyraźnego, zatrzymanego w pędzie. Poprzez rozmycie postaci chciałam pokazać anonimową jednostkę, której zarys skłoni nas do zastanowienia się, kim jest dana postać, a może… wśród nich jesteś właśnie ty…”.

inf. Szymon Kaźmierczak

Galeria Miejska w Inowrocławiu

„ do 30 listopada 2022, środa Beksiński – Inspiracje – wystawa

czasowa

Kuratorka: dr Monika Kosteczko-Grajek.

„ 18.11.2022, piątek, godz. 20.00, Fabryka Lloyda, ul. Fordońska 156; bilety: miejsca stojące (parter) 99 zł (I pula), 119 zł (II pula), dostępne na: eventim.pl/goodtaste, ebilet.pl

Fisz Emade Tworzywo – koncert

Fisz Emade Tworzywo od lat zajmuje ważną pozycję na polskim rynku fonograficznym. Od 2001 roku wydali 10 płyt utrzymanych w stylistyce hiphopowej lub okołohiphopowo-eklektycznej.

Galeria Jagiellońska 1

Dom Aukcyjny i Galeria Sztuki

„ 18.11.2022, piątek, godz. 18.00, ul. Jagiellońska 1 (budynek BCF) – wernisaż; wystawa z możliwością zakupu do 30 listopada; wstęp wolny Agnieszka „Kropka” Elwertowska-Komuniewska: Rozmyci – wystawa malarstwa

W ramach ekspozycji przygotowanej specjalnie dla Kujawskiego Centrum Kultury w Inowrocławiu prezentujemy osiem obrazów i kilkanaście fotomontaży Zdzisława Beksińskiego z kolekcji Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy oraz jedną pracę z kolekcji współczesnego polskiego malarstwa i grafiki im. Tadeusza Brzozowskiego Filharmonii Pomorskiej im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy.

Artysta w latach powojennych rozpoczynał swoją twórczą drogę od obrazów abstrakcyjnych, lecz szybko porzucił ten zakres na rzecz budowania swojego indywidualnego i charakterystycznego stylu figuratywnego. Ekspresja malarska

artysty została oparta na kompozycjach przedstawiających zdeformowane, okaleczone, często skrępowane postacie. Na przełomie lat 70. i 80. artysta wypracował nową tematykę, bazującą na wizjach powstałych w jego wyobraźni lub podświadomości, kojarzących się z sennymi koszmarami. Ten okres twórczości krytycy nazwali fantastycznym. Malowane na płytach pilśniowych obrazy, często w technice laserunkowej, o płaskiej fakturze, ukazują nadrealne pejzaże z fantastycznymi budowlami, ze sztafażem pokracznych postaci. Artysta malował również całopostaciowe figury dziwnych człekokształtnych stworów. W pierwszej połowie lat 80. Beksiński zrezygnował z wypracowanego w okresie fantastycznym (zwanym przez artystę barokowym) stylu, rozbudowane apokaliptyczne sceny zamieniają się w przedstawienia jednej lub kilku postaci umieszczanych na neutralnym tle. Artystę zaczyna bardziej interesować synteza i malarskość. Wyciszona zostaje ostra tonacja barw, pojawia się subtelniejsza gama, często wręcz monochromatyczna. Ten okres twórczości nazwano gotyckim. Na ekspozycji zaprezentowane zostaną obrazy ze wszystkich wspomnianych etapów działalności artysty oraz fotomontaże z lat 1998–2000.

inf. Monika Kosteczko-Grajek

Fundacja Kino Pomorzanin

„ 14.11.2022, poniedziałek, kino Jeremi, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Old Film Festival – Retroskpekcje fordońskie

Przegląd najciekawszych tytułów festiwalu dawnego filmu z lat 2021–2022 w kinie Jeremi w Fordonie. W programie m.in. Bydgoski PERSIL z 1935 r., montaż fragmentów Polskiej Kroniki Filmowej z lat 40. i 50. poświęconych Bydgoszczy, a także niema komedia Dzika kotka (1921) z Polą Negri. Szczegóły wydarzeń na stronie oldfilmfestival.pl.

„ 19–20 listopada 2022, sobota–niedziela, kino Jeremi, ul. gen. Fieldorfa „Nila” 13

Rodzinne święto kina

W ramach święta odbędą się projekcje klasyki filmowej, w programie m.in.:

„ animacje z serii Przygody Gapiszona (1964)

Przygody Gapiszona Bohdana Butenki ukazywały się czasopiśmie „Miś” przez 40 lat. Chłopiec w pasiastej czapce jest ciekawy świata i zawsze roześmiany od ucha do ucha. Bywa sprytny i pomysłowy, a czasem straszna z niego gapa i skutki jego pomysłów są opłakane. Razem z psem Korniszonem przeżywają przygody zwykłe i niecodzienne, które różnie się kończą, ale dzięki nim Gapiszon zawsze uczy się czegoś nowego. Dziesięcioodcinkowy serial o przygodach chłopca powstał w latach 60.

„ film Upał (1967, reż. K. Kutz, wyst. B. Krafftówna, K. Jędrusik, W. Gołas, W. Hańcza, W. Michnikowski, T. Pluciński i in.). Surrealistyczna komedia kontynuująca formułę popularnego programu telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów. Z polecenia premiera, który udaje się na odpoczynek, opiekę nad opustoszałym z powodu upału miastem przejmują dwaj Starsi Panowie. W pilnowaniu ładu i porządku pomaga im przybyła właśnie do stolicy żeńska Brygada Przeciwudarowa pod wodzą Zuzanny. Nieoczekiwanie przyjeżdża pociągiem ambasador egzotycznego państwa, który, oburzony brakiem powitania, składa ostrą notę dyplomatyczną w ministerstwie. Starsi Panowie, Basia z baru mlecznego, Albin, jej narzeczony Kornel z Domu Mody i Grzanka, Miss Upału, próbują zażegnać konflikt.

„ kreskówki z lat 50. i 60. – klasyka polskiej animacji.

„ hollywoodzki hit z lat 70./80. wyłoniony w głosowaniu widzów.

Pokazom towarzyszyć będą warsztaty i inne atrakcje przygotowane m.in. we współpracy z Hangarem Kultury, TuCzyTam. Kamienica 12. Szczegóły wydarzeń na stronie rodzinneswieto.info.

Kujawsko-Pomorskie

Centrum Kultury w Bydgoszczy

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny; wystawa czynna do 30 listopada 2022

Dwie strony medalu. Art brut po bydgosku – wernisaż wystawy Piotra

Mareka i Sławomira Mianowicza

Sławomir Mianowicz (1971) jest członkiem grupy artystycznej WTZ Stawowa (1993) od początku jej założenia przez artystkę plastyczkę Małgorzatę Gacę. Grupa powstała, by dać młodym ludziom możliwość odkrywania sztuki i wyrażania się tym językiem. Przepracowane lata przyniosły pokaźny dorobek prac. Emocjonalna wrażliwość

zaowocowała oryginalnymi kompozycjami, ekspresyjnymi w formie i kolorze. Fotograficzna spostrzegawczość, lektura wielu tematów oraz klimat postimpresjonizmu w efekcie przyniosły wiele bardzo dobrych obrazów. Retrospektywa z okazji 50 lat życia i 30 malowania pozwoli docenić autora. Piotr Marek (1974) swoje zainteresowanie malarstwem rozwijał w latach 90. w Policealnym Studium Multimedialnym w Ostromecku. Wspominał znaczący wpływ malarza Andrzeja Nowackiego na jego świadomość. Jednak dopiero po 2010 rozpoczęła się intensywna projekcja artystycznych możliwości i pasja malowania. Kolażowe zestawienie form i treści nadało obrazom charakterystycznych cech. Pokazy w Łaźni oraz wystawa w KPCK Myślokształty i inne takie (2019) pozwoliły poznać oryginalność, znaczeniowe i formalne bogactwo prac autora.

„ 5.11.2022, sobota, godz. 12.00; bilety w cenie 10 zł/ os. do nabycia w siedzibie KPCK oraz na biletyna.pl

Spektakl Nowe szaty cesarza (Teatr Śmigło)

Przedstawienie powstało na motywach dzieła H.Ch. Andersena, słynnego duńskiego baśniopisarza, który w swej pozornie dziecięcej twórczości przemawiał również do dorosłych odbiorców. Jest to spektakl familijny, na który zapraszamy wszystkich członków rodziny ze szczególnym uwzględnieniem dzieci.

„ 5.11.2022, sobota, godz. 18.00; bilety w cenie 10 zł/os. do nabycia w siedzibie KPCK oraz na biletyna.pl

Czy ten koncert to nie u Was?: SHAVY SVAHY to kobiece trio wykonujące muzykę na nieoczywistych, dawnych instrumentach, takich jak lira korbowa, bęben obręczowy czy suka biłgorajska. W skład zespołu wchodzą: Małgorzata Żurańska-Wilkowska (lira korbowa, śpiew), Ewa Pater (suka biłgorajska, śpiew) oraz Patrycja Cywińska-Gacka (bębenek obręczowy, śpiew). W repertuarze zespołu znajduje się muzyka kujawska i pałucka.

„ 8.11.2022, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny Literatura w Centrum: Zdzisław Pruss

Wspólny mianownik to najnowszy zbiór wierszy Zdzisława Prussa, na który składają się utwory dawne, pisane w latach 60., oraz wiersze ostatnie, które stworzył jako dojrzały, znający życie człowiek. Dzieli je kilkadziesiąt lat, łączy fascynacja rzeczywistością, To ona właśnie jest tytułowym wspólnym mianownikiem.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 17.00, wstęp wolny Wigilia Święta Niepodległości / Przegląd Pieśni Patriotycznych

Zaplanowaliśmy krótką prelekcję historyczną Gdzie ta Polska?, którą wygłosi historyk Adam Szefer. Całość uświetni występ Żeńskiego Chóru Kameralnego Belcanto, który wykona kilka popularnych utworów o tematyce patriotycznej. W ramach wydarzenia odbędzie się również koncert finałowy III Kujawsko-Pomorskiego Przeglądu Pieśni Patriotycznej. Młodzi wokaliści wykonają utwory o tematyce patriotycznej i żołnierskiej.

inf. Marcin Pietras

„ 14.11.2022, poniedziałek, godz. 16.00, wstęp wolny Spektakl Polsko, Ojczyzno moja (Teatr Form Różnych „Nasza Klasa”)

Teatr Form Różnych „Nasza Klasa” zaprasza na program poetycki polskich liryków od romantyzmu do współczesności.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 17.00, koszt: 7 zł/os. (płatność dotyczy również opiekuna), płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK. Obowiązują zapisy: artystyczny@kpck.pl

Siała baba mak

Zapraszamy opiekunów z dziećmi w wieku 4–12 lat. Każde ze spotkań poświęcone jest innemu zagadnieniu związanemu ze sztuką teatralną. Uczestnicy przynoszą ze sobą luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia. Czas zajęć to około 1,5 h.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 17.00, koszt: 50 zł, płatne w siedzibie KPCK

Warsztaty dla osób pracujących głosem

Grupy zorganizowane (min. 3 osoby) oraz uczestników indywidualnych zapraszamy na warsztaty dla osób pracujących głosem. Szkolenie skierowane jest do instruktorów artystycznych, nauczycieli, przewodników muzealnych i turystycznych oraz przedstawicieli innych zawodów czynnie i intensywnie pracujących głosem. Zainteresowane grupy i osoby prosimy o kontakt: muzyka@kpck.pl.

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 10.00, wstęp wolny Prelekcja Palenie szkodzi zdrowiu, bierne palenie też!

W Światowym Dniu Rzucania Palenia zapraszamy na zorganizowaną we współpracy z bydgoskim sanepidem prelekcję.

„ 18–19.11.2022, piątek–sobota, godz. 9.00, wstęp wolny

Finał Wojewódzkiego Turnieju Słowa Dzieci mają głos 2022

Po wysłuchaniu wszystkich wykonawców i obejrzeniu nadesłanych prac plastycznych jury przyzna wyróżnienia i nagrody rzeczowe w dwóch odrębnych kategoriach prezentacji (recytacja i ilustracja), zachowując jednocześnie podział na trzy kategorie wiekowe.

„ 2 2.11.2022, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny

Wieczór z kulturą ukraińską: Salomea Kruszelnicka (Соломія Крушельницька), ukraińska

gwiazda operowa

Prowadzenie: Marija Koczur, tłumaczka: Mariia Stasyuk. W czasie wieczoru usłyszymy fragmenty słynnych arii operowych śpiewanych przez Salomę Kruszelnicką. Wystąpią: Anna Niemiec-Mościcka (sopran), Jacek Szczepański (fortepian).

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

LXII Spotkanie z Historią u Hoffmana: Bromberg, czyli Bydgoszcz na łamach prasy (1772–1914)

Spotkanie poprowadzi Mariusz Rettig, autor trzytomowego zbioru Bromberg, czyli Bydgoszcz moich przodków na łamach prasy (1772–1914).

„ 25.11.2022, piątek, godz. 9.00, koszt: 10 zł/os., płatne w dniu wydarzenia w siedzibie KPCK

LEKcja w teatrze

Cykl warsztatowych teatralnych spotkań dla grup zorganizowanych w wieku 5–15 lat. W spotkaniach mogą wziąć udział grupy przedszkolne i  szkolne po uprzednim zarezerwowaniu i umówieniu terminu. Zgłoszenia: artystyczny@kpck.pl. Zespół warsztatowy nie powinien przekroczyć 25 uczestników + maks. 2 opiekunów. Uczestnicy przynoszą ze sobą luźny strój, miękkie zamienne obuwie oraz wodę do picia. Czas warsztatów to około 1,5 h.

„ 25.11.2022, piątek, godz. 18.00, wstęp wolny Z cyklu Pamięć: Wspominamy ludzi sztuki, którzy odeszli – Irena Kużdowicz – malarka, Wojciech Lichawski – muzyk, poeta i fotografik, Wojciech Banach – poeta, kolekcjoner, prezes SPP

„ 26.11.2022, sobota, godz. 12.00, Salon Hoffman III Ogólnopolski onkurs Wokalny im. Stanisława Jopka

I etap przesłuchań konkursowych. Termin zgłoszeń upływa 23 listopada. Konkurs adresowany jest do dzieci (od 8. roku życia), młodzieży i osób dorosłych. Przesłuchania odbywają się w 4 kategoriach wiekowych. Uczestnicy wykonują utwory zespołu Mazowsze, walczą o przejście do kolejnego etapu, aby w finale wziąć udział w koncercie galowym i powalczyć o jedną z nagród finansowych. Łączna pula to 88 tys. zł. Regulamin, więcej szczegółów i link do zgłoszeń online: www.kpck.pl.

„ 28.11.2022, poniedziałek, godz. 18.00, wstęp wolny

Poeci KOS-a: Piotr Mitzner

Pierwszym gościem cyklu poświęconego poetom wyróżnionym w Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. Kazimierza Hoffmana o statuetkę

KOS-a będzie Piotr Mitzner, laureat z 2021 roku, ur. w 1955 r. w Warszawie, teatrolog, poeta, eseista, pisarz. Autor kilkudziesięciu książek i publikacji.

„ 29.11.2022, wtorek, godz. 18.00, wstęp wolny Czytajmy się!: …wyprowadzić się do lasu / na spacer / bez smyczy. Eliza Saroma-Stępniewska (poezja), Zbigniew Stępniewski (muzyka)

Wieczór słowa i dźwięku z poezją Elizy Saromy-Stępniewskiej i muzyką Zbigniewa Stępniewskiego, związany z promocją najnowszego zbioru wierszy Elizy Frigor mortis, dwujęzycznego tomiku-galerii (z angielskimi wersjami utworów pióra samej autorki), ilustrowanego jedynymi w swoim rodzaju rysunkami i obrazami Alicji Saromy. Podczas spotkania można będzie nabyć książki autorki.

PONADTO W LISTOPADZIE:

„ środy, godz. 17.00, koszt: 20 zł/miesiąc Próby zespołu wokalnego bdgVOICES

Rozrywkowy zespół wokalny bdgVOICES prowadzi obecnie nabór nowych członków. Jeżeli nie wyobrażasz sobie dnia bez śpiewania, chcesz podszkolić swój warsztat i spędzić czas w wesołym muzycznym towarzystwie, koniecznie napisz do nas na bdgvoices@kpck.pl i przyjdź na próbę. Zespół bdgVOICES tworzy młodzież (od 14. r.ż.) i osoby dorosłe (do 45. r.ż.), próby odbywają się w każdą środę w godz. 17.00–20.00.

Indywidualne konsultacje wokalne

Pracownia Muzyki zaprasza do udziału w indywidualnych konsultacjach muzycznych w dziecinie śpiewu. W ramach zajęć omawiane są teoretyczne zagadnienia takie jak budowa aparatu mowy czy higiena głosu, a także praktycznie ćwiczenia z zakresu emisji głosu, technik wokalnych i pracy z mikrofonem. Podczas lekcji pracujemy także nad proponowanym przez ucznia materiałem. Konsultacje odbywają się bez ograniczenia wiekowego. Koszt (45 min): 30 zł, w celu zapisu na zajęcia prosimy o kontakt: muzyka@kpck.pl.

inf. Anna Serwach

Bulwar Zachodzącego Słońca – musical

Muzyka: Andrew Lloyd Webber, teksty piosenek i libretto: Don Black, Christopher Hampton, na podstawie filmu Sunset Boulevard Billy’ego Wildera, orkiestracja: David Cullen & Andrew Lloyd Webber. Produkcja na mocy porozumienia z The Really Useful Group Ltd.

Młyny Rothera

Fundacja Fotografistka

„ 29.11.2022, wtorek, godz. 18.00, ul. Pomorska 68A/1 – wernisaż, wystawa czynna do 20 grudnia

Filip Kowalkowski – Rzemieślnicy

„ 11.11.2022, piątek, godz. 17.00, ul. Mennica 10; wystawa czynna do 4 grudnia

Portret miasta Wojciecha Woźniaka

– jubileuszowa wystawa z okazji

30-lecia pracy artystycznej

Wojciech Woźniak: „To prosta historia o moim mieście, nie będzie w niej pięknej i wdzięcznej do fotografowania architektury, ale mieszkaniec miasta, człowiek, którego spotkałem. Istotą mojej pracy jest sfotografowanie mieszkańców w różnych miejscach, przechadzających się ulicami, odpoczywających na parkowych ławkach, oczekujących na przystankach, przebywających w miejscach publicznych czy wykonujących swoje zawodowe obowiązki. Interesują mnie wszyscy ludzie, bydgoszczanie, stanowiący tkankę naszego miasta, którzy tworzą jego niewidoczne, bijące „serce”. Ta praca pozwoli stworzyć jedyny w swoim rodzaju zapis ikonograficzny miasta poprzez twarze jego mieszkańców. Jest to również moje bardzo osobiste doświadczenie ze spotkaniem z „nieznajomym”. To ja muszę otworzyć się na innego człowieka, porozmawiać z nim i wykonać portret, portret najodpowiedniejszy. To szalenie trudna praca, oparta na interakcji z drugim człowiekiem, wymagająca cierpliwości, zrozumienia, wysłuchania i zatrzymania się. Fotografując bydgoszczan, fotografuję w pewnym sensie siebie”.

Wojciech Woźniak , ur. w 1964 r. w Bydgoszczy. Fotografik i muzyk. Absolwent kulturoznawstwa na Wydziale Humanistycznym UKW. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Od 1996 r. fotograf w Muzeum Okręgowym im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W latach 1995–2005 współorganizator Przeglądu Fotografii Bydgoskiej (BWA, Bydgoszcz). W 2019 r. dokumentował pobyt Mariny Abramović w toruńskim CSW oraz ekspozycję The Cleaner. Autor kilkunastu wystaw indywidualnych, m.in. Outside-Inside (Młyny Rothera, Wyspa Młyńska, Bydgoszcz, 2006) oraz uczestnik kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju i na świecie.

inf. Anna Triebwasser

Rzemiosło było nierozerwalnie związane z rozwojem społeczeństw aż do rewolucji przemysłowej. Dawniej rzemieślnik zajmował bardzo wysoką pozycję społeczną, a terminowanie u niego stanowiło zaszczyt i gwarancję dobrego życia dla młodych adeptów. Choć nadal niszowe, dzisiaj rzemiosło przeżywa swoisty renesans. Zaczynamy coraz bardziej doceniać indywidualny charakter dzieł, które tak bardzo różnią się od masowego wytwórstwa. Bogate tradycje rzemieślniczo-przemysłowe Bydgoszczy zainspirowały Filipa Kowalkowskiego do stworzenia cyklu poświęconego współczesnym bydgoskim rzemieślnikom. Przed obiektywem fotografa pojawili się zarówno członkowie cechów rzemieślniczych, posiadający tytuły czeladnicze i mistrzowskie, jak i przedstawiciele młodszego pokolenia, którzy mając inne zawody wyuczone, z rzemieślniczej pasji uczynili sposób na życie. Kowalkowski stworzył interesujący, subiektywny cykl prezentujący bydgoszczan wykonujących w większości dziś już wymierające zawody.

Ubiegłoroczna premiera Opery Nova w Bydgoszczy wskrzesiła hollywoodzką wytwórnię filmową. Musical Andrew Lloyda Webbera inspirowany filmem Billy’ego Wildera Sunset Boulevard przenieśli na scenę bydgoskiej opery: reżyserzy Jacek Mikołajczyk i Tomasz Steciuk, kierownik muzyczny Krzysztof Herdzin, scenograf Mariusz Napierała. Kostiumy (w tym 9 wspaniałych kreacji dla Normy) zaprojektowała Ilona Binarsch, światłem podkreślił nastrój Maciej Igielski, a balet i chór wprawili w ruch i przydzielili zadania aktorskie: Jarosław Staniek i Katarzyna Zielonka. Najlepszą reklamą przedstawienia są słowa jednej z odtwórczyń roli Normy Desmond, które padły na konferencji dla mediów: „Jeśli ktoś wyjdzie z tego spektaklu niewzruszony, to znaczy, że nie żyje”. A.L. Webber napisał partyturę potężnych rozmiarów, dobrze pasującą do teatru operowego, psychologiczny dramat z przepychem scen zbiorowych i polem do popisu dla wspaniałych wokalnych kreacji.

„ 19.11.2022, sobota, godz. 16.00

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 11.00 i 15.00

„ 2 2.11.2022, wtorek, godz. 11.00 i 16.00

Karnawał zwierząt (Le Carnaval des animaux) – premiera

Opera Nova w Bydgoszczy

„ 4.11.2022, piątek, godz. 19.00

„ 5.11.2022, sobota, godz. 19.00

„ 6.11.2022, niedziela, godz. 18.00

„ 9.11.2022, środa, godz. 19.00

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 19.00

„ 12.11.2022, sobota, godz. 19.00

„ 13.11.2022, niedziela, godz. 18.00

Muzyka: Camille Saint-Saёns. Spektakl edukacyjny dla dzieci w wieku 4+. Inscenizacja i reżyseria: Agnieszka Płoszajska, scenariusz: Emil Płoszajski, kierownictwo muzyczne: Marta Szymańska, choreografia: Michał Cyran, scenografia: Matylda Kotlińska, reżyseria świateł: Krzysztof Forgiel. Wspaniała lekcja muzyki dla najmłodszych melomanów, którzy słuchając pięknej bajki, jednocześnie uczą się rozpoznawać brzmienie instrumentów muzycznych: kwintetu smyczkowego, instrumentów dętych i fortepianów. Są to nie tylko muzyczne portrety różnych zwierząt, m.in. łabędzia, słonia, żółwia, kangura, ale również utwory o innej tematyce, np. części o tytułach Skamieliny czy Pianiści. Utwór Karnawał zwierząt skomponowany został przez francuskiego kompozytora oraz wirtuoza fortepianu i organów, a także dyrygenta własnych utworów Camille’a Saint-Saëns’a i jest najbardziej rozpoznawalny wśród stworzonych przez niego kompozycji. Dzieło, określone przez kompozytora jako „fantazja zoologiczna”, powstało w okresie romantyzmu. Jest to utwór kameralny złożony z cyklu 14 miniatur, z których każda ma swój tytuł i wykonywana jest przez inny skład wykonawców. Utwór, który nigdy nie miał być publikowany ani publicznie wykonany (z wyjątkiem jednej jego części, pt. Łabędź). Może być to zasługą częściowo wielu parodii i przeróbek, na których bazuje Karnawał : Żółwie to najsłynniejszy kankan Offenbacha zagrany w zwolnionym tempie, fragment z Cyrulika sewilskiego Rossiniego uwieczniony został w  Skamielinach, a  Walc sylfid Berlioza nabrał rozmiarów i finalnie przybrał formę Słonia

inf. Martyna Kaczmarek

Wojciech Woźniak, Portret miasta

fot. Filip Kowalkowski

„ 19.11.2022, sobota, godz. 19.00

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 18.00

Halka – opera Stanisława Moniuszki

Kierownictwo muzyczne: Piotr Wajrak, reżyseria: Natalia Babińska, scenografia: Diana Marszałek, Julia Skrzynecka, kostiumy: Paulina Czernek-Banecka, choreografia: Iwona Pasińska, przygotowanie chóru: Henryk Wierzchoń. Po premierze czteroaktowej wersji Halki w Warszawie w 1858 r. życie kompozytora odmieniło się – otrzymał propozycję stałego zatrudnienia, a jego muzyka przyniosła mu wielki s ukces i status jednego z najważniejszych polskich kompozytorów swoich czasów. Było to dl a Moniuszki wielkim zaskoczeniem, ponieważ opera Halka powstała 10 lat wcześniej i przez całą dekadę nie zwróciła na siebie uwagi. Klimat społeczny, w jakim opera powstawała, sprawił, że stała się swoistą klamrą łączącą i jednającą skłócone ze sobą środowiska odmiennie pojmujące własną tożsamość narodową. Polskie r ealia opery zjednały dziełu Moniuszki sympatię odbiorców i przyczyniły się do tego, że każde kolejne przedstawienie stawało się manifestacją narodową. Jako pierwszy bowiem spełnił M oniuszko sformułowane już na początku XIX stulecia wymogi „opery narodowej” i status jednego z najważniejszych polskich kompozytorów s woich czasów. Sukces premiery był natychmiastowy i oszałamiający. Po opadnięciu kurtyny b ardzo długo nie milkły brawa.

„ 25.11.2022, piątek, godz. 11.00

„ 26.11.2022, sobota, godz. 19.00

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 18.00

„ 29.11.2022, wtorek, godz. 11.00

Alicja w Krainie Czarów

– balet w dwóch aktach

Muzyka: Przemysław Zych, inscenizacja i choreografia: Robert Bondara, kierownictwo muzyczne: Jagoda Brajewska, scenografia i kostiumy: Martyna Kander, współpraca muzyczna: Jacek Brzoznowski, współpraca scenograficzna: Maksymilian Mac, reżyseria świateł: Maciej

Igielski, projekcje multimedialne: Adam Keller, asystenci choreografa: Małgorzata Chojnacka, Stephane Aubry.

Alicji, Królowej Kier, Szalonego Kapelusznika i innych niesamowitych postaci nie trzeba przedstawiać. To bohaterowie wymyślonej przez matematyka, fotografa, literata, który ukrył się pod pseudonimem Lewisa Carrolla, baśniowej opowieści. Znikające koty o nieznikającym uśmiechu, szalone herbatkowe przyjęcia, osobliwe susły, marcowe zające, zadyszane króliki to pełna symboli literacka przygoda dla dziecięcego i dorosłego czytelnika. Wielokrotnie wznawiana drukiem i ilustrowana przez świetnych grafików, filmowana i animowana –książka Lewisa Carrolla wywiera wciąż niebagatelny wpływ na współczesną masową wyobraźnię. Dla Roberta Bondary, tancerza, choreografa, reżysera i pedagoga, którego praca znana jest na kilku kontynentach, jest to najbardziej humorystyczny balet w jego dotychczasowym dorobku artystycznym. Libretto bazuje na powieści Carrolla, choreograf wprowadził na scenę większość znanych z książki postaci. Wyzwaniem było oddanie językiem tańca nonsensownego humoru literackiego pierwowzoru. Powstało dynamiczne, wesołe i zachwycające oko i ucho przedstawienie łączące różne techniki tańca. Balet podbił z marszu serca bydgoszczan. Oprócz tancerzy Opery Nova udział biorą także dzieci ze Studia Baletowego.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny

Kawiarnia Literacka – gość:

Andrzej Ossowski

Andrzej Ossowski, ur. w 1949 roku w Sępólnie Krajeńskim, prowadzący ponad 30 lat rodzinną firmę cukierniczo-piekarniczą, działacz gospodarczy i sportowy. Dwukrotnie kandydował do Sejmu, był członkiem Rady Krajowej Solidarności Rzemieślniczej. W 1979 r. w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Gdańsku uzyskał stopień instruktora sportu w żeglarstwie i ponad 30 lat poświęcił pracy trenera w sępoleńskich klubach sportowych. Po likwidacji firmy zajął się dziennikarstwem. Jest autorem kilkuset felietonów, artykułów, reportaży publikowanych w tygodniku „Wiadomości Krajeńskie”, jest też współautorem artykułów publikowanych w pismach popularnonaukowych o tematyce przyrodniczej. Obecnie współpracuje z portalem e-krajna.pl. Jest autorem ponad 10 wystaw fotograficznych o tematyce przyrodniczej, reportażowej i artystycznej. Wydał dwa tomiki poezji: Istnieje tylko wiatr w 2011 r., w ramach nagrody w II Krajeńskim Konkursie na tomik wierszy „przed debiutem”, i Zbieracz okruchów w 2021. Laureat kilku ogólnopolskich i regionalnych konkursów poetyckich i prozatorskich. Spotkanie uatrakcyjni muzycznie i wokalnie duet Eleonora Stosik i Janusz Ciża, a poprowadzi je W. Barbara Jendrzejewska.

inf. Izabela Kaczyńska

Klub Mózg

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 21.00, klub Mózg, ul. Parkowa 2; wstęp: 30 zł

Kultura Bassu 29

Ruff Puff Sound System ma zaszczyt zaprosić na 29. edycję Kultury Bassu, czyli jedyną z takim stażem (10 lat) cykliczną imprezę poświęconą niskim częstotliwościom w naszym regionie. Podczas tej edycji naszymi gośćmi będą dwaj producenci, jeden z najwyższej półki, a drugi będący na początku swojej drogi. Radikal Guru powraca na Kulturę Bassu po 7 latach, Shivers Shashamane zagra po raz pierwszy solowo. Ponadto wystąpi Ruff Puff Sound System.

Radikal Guru, czyli Mateusz Miller, to urodzony w Kwidzynie producent oraz DJ. Obecnie jest on jedynym z niewielu polskich producentów muzyki dub i dubstep rozpoznawalnym na międzynarodowej scenie. Jego styl jest przepełniony wpływami roots reggae, UK dub oraz muzyki Dalekiego

Dom Kultury „Modraczek”

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 18.00, wstęp wolny Indianie Ameryki Północnej, historia i dzień dzisiejszy: Tubylcza Ameryka (i nie tylko) 2022 r., cz. II Spotkanie poprowadzi dr Adam Piekarski.

inf. Ewa Chałat

Halka. Opera Nova. Darina Gapicz, Leszek Skrla, Łukasz Goliński. Fot. Marek Chełminiak

Wschodu, dzięki czemu wzbudza szerokie zainteresowanie w bardzo różnych kręgach muzycznych. Shivers Shashamane o kolekcjoner czarnego złota, jakim są płyty vinylowe. Miłośnik roots & culture. Jeden z fundamentów Good Vibes Famili, obecnie podążający swoją własną ścieżką związaną bardziej ze studiem i procesem twórczym. Do Bydgoszczy przyjedzie zaprezentować nowy projekt o nazwie Jah Kali Muzik, który to ukaże dotychczasową działalność studyjną. Ruff Puff Sound System to bydgoski kolektyw, promotorów i pasjonatów muzyki reggae dub. Amatorzy szeroko pojętej kultury soundsystemowej, właściciele zestawu głośników. Ich przygoda na scenie trwa 15 lat. Głównym miejscem działania Ruff Puff jest Bydgoszcz, gdzie organizują sesje i współtworzą przeróżne wydarzenia i festiwale.

inf. Łukasz Należyty

Warsztaty z podstaw pracy w ciemni: Solaryzacja

Wiele z efektów wizualnych, które niektórzy znają tylko z aplikacji i filtrów w programach graficznych, swoje źródło ma w klasycznych technikach fotograficznych. Powrót do klasyki – fotografii analogowej – to nie tylko przejściowa moda, ale ogólnoświatowa tendencja, którą potwierdzają coraz liczniejsze festiwale. Wychodząc naprzeciw potrzebom, planujemy cykl warsztatów z podstaw pracy w ciemni, które pozwolą użytkownikom aparatów na klisze rozwinąć swój warsztat i poznać nowe techniki. Solaryzacja to jedna z technik, która umożliwia kreowanie innej formy odbitek fotograficznych. Warsztaty poprowadzi Marek Noniewicz.

„ 8.11.2022, wtorek, godz. 18.00–20.00: warsztaty z podstaw pracy w ciemni: Solaryzacja.

Zapisy odbywają się za pomocą formularza na muzeumfoto.byd.pl. Termin rezerwowany jest po wysłaniu wypełnionego formularza na adres: muzeumfoto@byd.pl.

Muzeum Fotografii

Szkoła Gospodarki

Lekcje fotografii

Zapraszamy na lekcje fotografii do Muzeum Fotografii. Zajęcia należą do stałej oferty edukacyjnej muzeum i adresowane są do szerokiego grona odbiorców od 6. roku życia. Obok wyjaśnienia różnorakich zagadnień związanych z fotografią będzie to spotkanie pobudzające wyobraźnię. Celem zajęć jest popularyzowanie wśród najmłodszych mieszkańców Bydgoszczy tradycji fotograficznych miasta. Poprzez zapoznawanie się z klasycznymi technikami fotograficznymi pamięć o ich twórcach wciąż pozostaje żywa. Bogata oferta zajęć dostępna jest na muzeumfoto.byd.pl, a w niej m.in. zajęcia: Cyjanotypia, Historia fotografii w praktyce, Znikające obrazy. Zapisy odbywają się za pomocą formularza Karta Zgłoszeniowa na muzeumfoto.byd.pl. Termin rezerwowany jest po wysłaniu wypełnionego formularza na adres: muzeumfoto@byd. pl. Czas trwania: 90 minut.

Warsztaty fotografii spirytystycznej

Dziś fotografia w Halloween służy do uwiecznienia strasznych dyni, ozdobionych wnętrz i przerażających strojów. Ale czy wiesz, że niegdyś rzeczywiście służyła do kontaktowania się z duchami i przyprawiała ludzi o prawdziwy dreszcz nie tylko w Halloween? Poznaj fotografię spirytystyczną i zobacz, jak możesz bawić się nią w Halloween.

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00–20.00: warsztaty fotografii spirytystycznej dla dorosłych;

„ 6.11.2022, niedziela, godz. 13.00–15.00: warsztaty fotografii spirytystycznej dla dzieci.

Zapisy odbywają się za pomocą formularza na muzeumfoto.byd.pl. Termin rezerwowany jest po wysłaniu wypełnionego formularza na adres: muzeumfoto@byd.pl.

„ 18.11.2022, piątek, godz. 18.00–19.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie CDV Carte de Visite – fotografia czy obiekt

Prezentowana w Muzeum Fotografii wystawa porusza bardzo istotny, zwłaszcza w XXI wieku, aspekt sztuki fotografii, jej materialny rodowód. Fakt, że fotografia coraz rzadziej bywa materialnym przedmiotem, każe nam powrócić do jej początków i przyjrzeć się, jak wyglądała praktyka fotografii portretowej na przełomie XIX i XX wieku. Wystawa Carte de Visite to możliwość przyjrzenia się oryginalnym fotografiom i poznania stylistyki portretowej przełomu wieków. Wśród prezentowanych obiektów znajdziemy liczne fotografie z najsłynniejszych bydgoskich zakładów fotograficznych Theodora Joopa czy Oscara Evalda. Wystawa czynna do 30 listopada.

„ 25.11.2022, piątek, godz. 18.00–20.00

Warsztaty portretu

wielkoformatowego

Możliwość zobaczenia obrazu bezpośrednio po naciśnięciu migawki to dziś nic nadzwyczajnego, ale kiedy w grę wchodzi fotografia wielkoformatowa, sytuacja nieco się zmienia. Na warsztatach będziemy wykonywać portrety na papierze fotograficznym, traktując go jak negatyw, a następnie wywołamy go w ciemni fotograficznej. Poznamy sposób wywoływania czarno-białych fotografii i hybrydową metodę otrzymywania

pozytywów. Zapisy odbywają się za pomocą formularza na muzeumfoto.byd.pl. Termin rezerwowany jest po wysłaniu wypełnionego formularza na adres: muzeumfoto@byd.pl.

„ 23.11.2022, środa, godz. 12.00, ul. Garbary 3 Odsłonięcie tablicy pamiątkowej FOTON W budynku przy ul. Garbary 3 w roku 1925, z inicjatywy Mariana Dziatkiewicza (1890–1956), drogisty z wykształcenia, rzutkiego przedsiębiorcy i wizjonera, powstała Fabryka Płyt Fotograficznych ALFA. Był to jeden z pierwszych z akładów fotochemicznych na ziemiach polskich i pierwszy szerzej znany w Europie Środkowo-Wschodniej. Zakład wytwarzał doskonałej jakości płyty światłoczułe, papiery fotograficzne i odczynniki do ich obróbki. W okresie okupacji hitlerowskiej (1939–1945) fabryka nie zaprzestała produkcji, funkcjonowała pod niemiecką mar ką OPTA. Po zakończeniu działań wojennych zakłady zostały upaństwowione jako część Przedsiębiorstwa Państwowego „Film Polski”, a następnie działały jako Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne FOTON, aż do momentu ogłoszenia upadłości w roku 2007. Przez większość tego okresu zarówno produkcja, część laboratoryjna, jak i administracyjna, a nawet edukacyjna mieściły się w pierwotnej lokalizacji. Dopiero w okresie PRL-u, w latach 70., zbudowano nowy kompleks przy ul. Pięknej 13. Na Garbarach pozostawiono część administracyjną.

W r oku 2004, decyzją władz WSG, z inicjatywy środowiska pracowników FOTON-u powołano Muzeum Fotografii, które zajęło przestrzeń po pierwszej lokalizacji bydgoskiej Alfy, a następnie przeniosło się do nieodległych obiektów przy ul. Królowej Jadwigi. Muzeum od początku istnienia pielęgnuje tradycję bydgoskiego i polskiego przemysłu fotochemicznego. Od roku 2020 zlokalizowane jest przy ul. Karpackiej 52. W tym r oku mija 18 lat od otwarcia Muzeum Fotografii. Odsłonięcie tablicy pamiątkowej ma wymiar s ymboliczny, dzięki któremu chcielibyśmy przywołać bydgoskie tradycje fotograficzne.

inf. Agnieszka Ostaniewicz

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego

Działania edukacyjne:

„ 11.11.2022, piątek, godz. 12.00, BCWOPiW, ul. Gdańska 5; bilet: 1 zł/os. (do kupienia w kasie muzeum, ul. Gdańska 4)

Zgoda buduje, niezgoda rujnuje

– zajęcia dla rodzin z okazji Święta

Niepodległości

Wraz z Bydgoskim Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu stworzymy biało-czerwoną instalację z makram w Ogrodzie Społecznika. Zbudujemy także modele naszych wymarzonych pokoi.

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 12.00, BCF, ul. Jagiellońska 1 (wejście od ul. Gdańskiej); bilet: 5 zł (dzieci i dorośli), zapisy poprzez formularz zgłoszeniowy na muzeum.bydgoszcz.pl

Niedziela w Muzeum: Moje miejsce na

Ziemi

Wystawa sztuki kurdyjskiej Kurdystan – oblicza trwania stanie się pretekstem do rozpoznania i zrozumienia ludzkiej potrzeby posiadania własnego miejsca na ziemi.

Spotkania i wykłady:

„ 4.11.2022, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 1 zł/os.

Z cyklu Ona i kultura: Rzeźbiarka Piłsudskiego. Olga Niewska i jej związki z Bydgoszczą

Wykład poświęcony Oldze Niewskiej, uznanej międzywojenną artystce. Do jej rzeźb pozowała elita sanacyjna z Józefem Piłsudskim na czele oraz ludzie kultury II RP, m.in. Zula Pogorzelska czy Mieczysława Ćwiklińska. W latach 30. XX w. dzieło tej warszawskiej rzeźbiarki stanęło przed jednym z ważniejszych budynków wojskowych w Bydgoszczy. Na spotkaniu, obok barwnej biografii Niewskiej, omówione zostaną także bydgoskie epizody w życiorysie twórczym autorki. O tej znanej rzeźbiarce i jej dziełach opowie Anna Nadolska, kustoszka i kierowniczka Działu Historii MOB oraz badaczka dziejów kobiet w międzywojennej Bydgoszczy.

„ 9.11.2022, środa, godz. 18.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4; wstęp: 1 zł/os. Psyche znaczy mózg. Czym jest, a czym nie jest depresja? Jak przeciwdziałać zachorowaniu i jak leczyć

Wykład dr. n. med. Macieja Klimarczyka, psychiatry, seksuologa i psychoterapeuty.

„ 16.11.2022, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 1 zł/os.

Z Oskarem Kolbergiem pod rękę

Spotkanie z dziennikarką-regionalistką Krystyną Lewicką-Ritter, autorką książki W Kujawsko-Pomorskiem – z Oskarem Kolbergiem pod rękę, na temat kolekcji etnograficznych w naszym regionie.

„ 18.11.2022, piątek, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 1 zł/os.

Poznajmy naszych sąsiadów. Czy Rosja może być demokratycznym państwem? Gorbaczow, Jelcyn, Putin jako władcy Kremla

Wykład dr. Andrzeja Purata z UKW w Bydgoszczy. Prelegent wyjaśni tajemnicze zdarzenia pierwszych lat powstałej w 1992 r. Federacji Rosyjskiej oraz wyjaśni m.in., dlaczego Putin stał się dyktatorem i zbrodniarzem wojennym.

„ 30.11.2022, środa, godz. 17.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4; wstęp: 1 zł/os. Piernikalia, Pierniki w Polsce. Śladami piernikarskiego rzemiosła

Wykład Anny Kornelii Jędrzejewskiej zaprezentuje zagadnienie obecności korzennych wypieków w kulturze kulinarnej.

„ 26.11.2022, sobota, godz. 12.00, gmach główny MOB, ul. Gdańska 4 (sala audiowizualna); wstęp: 1 zł/os.

Z cyklu wykłady do wystawy: Od dengbeża do współczesnego pisarza: literatura kurdyjska i jej główne źródła inspiracji

wystawa Skarb Bydgoski

(Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4; grupy zorganizowane zapraszamy w każdy wtorek o godz. 12.00, obowiązują zapisy: edukacja@ muzeum.bydgoszcz.pl; osoby indywidualne zapraszamy w każdą środę o godz. 12.00 (bez zapisów); cena: wstęp do muzeum + 1 zł oprowadzanie.

Wydarzenia:

„ 25.11.2022, piątek, godz. 17.00, BCF, ul. Jagiellońska 1 (wejście od ul. Gdańskiej)

Kurdystan. Oblicza trwania – wernisaż wystawy

Kurdowie jako twórcy kultury ocalającej tożsamość to zamysł wielodziedzinowych działań artystycznych w bydgoskim Muzeum Okręgowym. Złożą się na nie sztuki plastyczne i wizualne, film, fotografia, literatura oraz muzyka. Będzie to też pierwsza edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Protonarodów. Zaprezentujemy paręset prac ponad 30 kurdyjskich artystów i artystek sztuk plastycznych i wizualnych mieszkających na terenie Kurdystanu, Unii Europejskiej, a także Australii, Tajlandii oraz USA. Specjalnie dla wystawy ich dzieł bydgoskie muzeum przeznaczyło blisko 1500 m kw. powierzchni wystawienniczej w zaaranżowanej przestrzeni budynku Bydgoskiego Centrum Finansowego, gdzie zamierzamy wykreować nowe, atrakcyjne miejsce w śródmieściu Bydgoszczy.

Wystawy czasowe:

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman

(Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska; wystawa czynna do 15 stycznia 2023).

„ 5.11.2022, sobota, godz. 12.00, Cmentarz Nowofarny, róg ul. Zaświat/Artyleryjska; koszt:

8 zł/os. – bilety można zakupić do 4 listopada w kasie muzeum lub przelewem (konieczne przesłanie potwierdzenia przelewu)

Bydgoskie nekropolie. Śladem mogił zasłużonych bydgoszczan – tematyczny spacer historyczny

Podczas plenerowego wykładu dr Moniki Opioły-Cegiełky z UKW w Bydgoszczy uczestnicy odwiedzą nagrobki zasłużonych bydgoszczan na Cmentarzu Nowofarnym, a prelegentka zapozna ich z ciekawymi wydarzeniami, w jakich brały udział te osoby, oraz opowie, w jaki sposób zasłużyli się dla Bydgoszczy i regionu. Start: główne wejście na cmentarz na rogu ul. Zaświat i Artyleryjskiej. Trasa spaceru ok. 2 km (1,5 godz.).

Wykład dr hab. Joanny Bocheńskiej z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prelegentka jest adiunktem w Zakładzie Iranistyki Instytutu Orientalistyki UJ, kierownikiem Pracowni Studiów Kurdyjskich oraz tłumaczką jednego z dwóch dialektów kurdyjskich i autorką słownika polsko-kurdyjskiego.

Kuratorskie oprowadzania po wystawach:

wystawa graficzna Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman

(Galeria Sztuki Nowoczesnej, ul. Mennica 8, Wyspa Młyńska, czwartek 17 listopada 2022, godz. 17.00, cena: wstęp do muzeum + 1 zł oprowadzanie).

Anna Sobol-Wejman i Stanisław Wejman należą do grona wybitnych polskich grafików pokolenia debiutującego na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, wtopionego jeszcze w krakowską metaforę, ale poszukującego własnej drogi twórczej. Dla obojga artystów odkrywanie zindywidualizowanych graficznych koncepcji w warstwie formalno-stylistycznej, tematycznej i warsztatowej było procesem, którego efekty ujawnia ekspozycja.

Puste ramy

(Gmach główny MOB ul. Gdańska 4; ekspozycja czynna do 31 grudnia 2022).

Ogólnopolska kampania Puste ramy przypomina o dobrach kultury utraconych przez państwo polskie w czasie II wojny światowej. Popularyzacja tematyki strat wojennych w dziedzinie kultury i prezentacja ich wizerunków może się przyczynić

Olga Niewska przy popiersiu Marszałka Józefa Piłsudskiego

Tania Rashid, Traces 3 (2022)

do ich rozpoznania i odnalezienia – sprawić, by przynajmniej niektóre ramy i gabloty ponownie wypełniły się przynależnymi do nich dziełami sztuki. W akcji biorą udział muzea z całej Polski.

Wystawy stałe:

Obrazy nie-/rzeczywistości. Inspiracje i aspiracje; Jan Stanisławski i uczniowie z kolekcji Wandy i Leonarda

Pietraszaków

(Gmach główny MOB, ul. Gdańska 4).

Skarb Bydgoski

Część numizmatyczna (Europejskie Centrum Pieniądza, ul. Mennica 4).

Od Starego Rynku do placu Wolności. Spacer ulicami międzywojennej Bydgoszczy

(Spichrze nad Brdą, ul. Grodzka 7–11).

Na pograniczu Wielkopolski i Pomorza. Bydgoszcz i region u zarania dziejów; W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczesnośredniowiecznych mieszkańców Bydgoszczy i okolic (Zbiory Archeologiczne, ul. Mennica 2).

Twórczość Leona Wyczółkowskiego (1852–1936)

(Dom Leona Wyczółkowskiego, ul. Mennica 7).

Exploseum (Exploseum, ul. A. Nobla).

Uwaga! Z okazji wydarzenia Polska Zobacz

Więcej – Weekend za pół ceny w dniach 18–20 oraz 25–27 listopada wystawy stałe i czasowe MOB można zwiedzać z biletem ulgowym!

OBIEKT MIESIĄCA:

Ahmad Nabaz – The Dark East (digital art)

Na wystawie Kurdystan – oblicza trwania możemy oglądać prace Ahmada Nabaza, jednego z najbardziej utalentowanych artystów kurdyjskich. Mieszka on wciąż i tworzy tam, gdzie w 1986 r. się urodził: irackim Erbilu – stolicy autonomicznej irackiej prowincji Kurdystanu.

Twarz kobiety w koranicznych wersach, czerń i biel nie wymagają objaśniania. Twórczość Nabaza to krzyk artysty z prastarej ziemi, niegdyś kolebki cywilizacji tworzącej wspaniałą kulturę i naukę, a dziś rozdartej wojnami. Pośrodku tych wszystkich bliskowschodnich konfliktów, bezwzględnych i krwawych, żyją Kurdowie. Niezłomny naród, który trwa od wieków, nie mając państwa. A dzieje się tak, ponieważ, na przekór usiłującym ich zetrzeć armiom, stworzyli wspaniałą sztukę i kulturę. Kurdyjski malarz stworzy dzieło na skrawku gazety, gdy siedzi w więzieniu, a powieść napisze w telefonie, gdy znajdzie się w obozie dla uchodźców.

Czerń, biel, szarość, a czasami dodatek czerwieni tworzą w jego pracach przesiąkniętą niepokojem wizję świata, z codziennością zniewolonych kobiet, cierpieniem dzieci i wszechobecną przemocą. Na kolejnych z jego pracach wersy Koranu jakby rozpuszczały kobiece ciało, które w końcu zanika.

„W dziełach artysty można dostrzec cały ból i dramat tego regionu, obrazy są krzykiem rozpaczy, wyrazem protestu i głosem w obronie prześladowanych, a także oskarżeniem reszty świata o obojętność lub wręcz przyzwolenie na ogrom zła dotykający Bliski Wschód. Dzieła Ahmada Nabaza stanowią połączenie wysokiej wartości artystycznej z bardzo ważnym przekazem społecznym” – napisał Ziyad Raoof, pełnomocnik Rządu Regionalnego Kurdystanu w Polsce, przy okazji wcześniejszej wystawy Nabaza w Polsce.

„ 4.11.2022, piątek, WiMBP, Stary Rynek 24

Dzień z Kocią szajką i autorką

Agatą Romaniuk

– godz. 9.30–10.30 i 12.30–13.30: warsztaty wokół premierowej części Kocia szajka i fałszerze pierników (zapisy: tuczytam@op.pl)

– godz. 11.00–12.00: spotkania z Agatą Romaniuk dla klas 1–3 i/lub „zerówek” (zapisy)

– godz. 17.00–18.30: spotkanie dzieci i rodziców z autorką i podpisywanie książek (wstęp wolny, bez zapisów). Prowadzenie: Lucyna Brzezińska-Eluszkiewicz. Książki można będzie nabyć na miejscu.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 17.00–18.00, Kamienica 12, ul. Poznańska 12, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, zapisy i regulamin na profilu FB TuCzyTam. Kamienica 12

DOMY i domki #CzyTam Świat. Czytam książki, poznaję świat

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 17.00–18.00, Kamienica 12, ul. Poznańska 12, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, zapisy i regulamin na profilu FB TuCzyTam. Kamienica 12

DŹWIĘKI #CzyTam Świat. Czytam książki, poznaję świat

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 10.00–14.00, Hangar Kultury, ul. Piwnika-Ponurego 10, wstęp wolny, zgłoszenia stanowisk: tuczytam@op.pl

SALE z książkami. KIERMASZ przeczytanej KSIĄŻKI

DLA DZIECI

Wydarzenie wraz z warsztatami towarzyszącymi jest częścią większego Rodzinnego Święta, którego program znajduje się na: rodzinneswieto.info.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 17.00–18.00, Kamienica 12, ul. Poznańska 12, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, zapisy i regulamin na profilu FB TuCzyTam. Kamienica 12

MISIE #CzyTam Świat. Czytam książki, poznaję świat

Fundacja 12 Kamienica

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 17.00–18.00, Kamienica 12, ul. Poznańska 12, wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona, zapisy i regulamin na profilu FB TuCzyTam. Kamienica 12

UCZUCIA #CzyTam Świat. Czytam

książki, poznaję świat

Sensoryczne spotkania z książkami dla najmłodszych prowadzone przez Lucynę Brzezińską-Eluszkiewicz, nagrodzoną w konkursie Książka Roku 2021 Polskiej Sekcji IBBY w kategorii Upowszechnianie Czytelnictwa.

inf. Janusz Milanowski

inf. Lucyna Brzezińska-Eluszkiewicz

The Dark East (digital art) – praca Ahmada Nabaza na wystawie Kurdystan – oblicza trwania pochodzi z kolekcji Ziyada Raoofa

Pałac Młodzieży w Bydgoszczy

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 10.00 Oblicza uzależnień – spotkania profilaktyczne dla młodzieży

Młodzież rozmawia m.in. o tym, co zrobić, żeby nie ulec presji środowiska, czym tak właściwie jest uzależnienie, czym są dopalacze, jakie są fazy, rodzaje, mechanizmy uzależnienia, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach. Warsztaty w małych grupach prowadzą: Anna Jaworska, Magdalena Łuba, Magdalena Talar. Miejsce: Pałac Młodzieży.

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 19.15

Seans filmowy DKF „Niespodzianka”: Johnny

Reż. Daniel Jaroszek, Polska 2022, 119 min. Bilety: 10 zł (wstęp wyłącznie w cenie biletu normalnego). Oparta na prawdziwych wydarzeniach historia, która wzrusza i inspiruje. Opowiedziana z perspektywy podopiecznego Jana Kaczkowskiego – Patryka Galewskiego – chłopaka, który nie miał łatwego startu w życiu…

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 19.30

Pałacowe Planetarium, czyli obserwacje nieba przez teleskop

Główną atrakcją będzie planeta Saturn. Spotkanie przed budynkiem Pałacu Młodzieży poprowadzi Artur Wrembel. W przypadku niepogody odbędzie się prelekcja w sali 209.

„ 4.11.2022, piątek, godz. 10.00 (grupa 1) i 12.30 (grupa 2)

Poszerzanie horyzontów myślowych – warsztaty ekonomiczne dla zdolnych uczniów

Tematyka spotkania: ABC merchandisingu – czyli tajniki sztuki efektywnej sprzedaży. Odbiorca: uczniowie szkół ponadpodstawowych (klasy III–IV). Prowadząca: Małgorzata Madrak-Grochowska. Przewidywany czas warsztatu – 2 godz. zegarowe. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Informacje i zgłoszenia: m.mackowiak@palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 321 00

81 wew. 310. Miejsce: Pałac Młodzieży, sala 115. „ 5.11.2022, sobota, godz. 10.00

RecytatOrator. Życie na huśtawce, czyli młodzi w dorosłym świecie

Konkurs dla miłośników literatury. Jego głównym celem jest promowanie czytelnictwa wśród młodzieży: uczestnicy przygotowują wystąpienie składające się z recytacji wybranego fragmentu prozy oraz przemówienia uzasadniającego jego

wybór. W tym roku tematem konkursu są przeżycia młodych ludzi wkraczających w dorosłość. Adresaci: uczniowie klas VII i VIII szkół podstawowych Bydgoszczy oraz powiatów bydgoskiego, nakielskiego i chełmińskiego. Zgłoszenia: dominik.wierski@palac.bydgoszcz.pl. Miejsce konkursu: Pałac Młodzieży, sala 82.

„ 6.11.2022, niedziela, godz. 11.00 Zabawowy Klub Filmowy Malucha dla Rodzin Zygzak

W ramach każdego spotkania prezentujemy 2–3 polskie animacje. Po projekcji animatorzy rozmawiają z dziećmi o przygodach bohaterów oraz zapraszają rodziny do wspólnej zabawy. Bilet: 12 zł od dziecka. Miejsce: sala widowiskowa Pałacu Młodzieży.

„ 9.11.2022, środa, godz. 10.00 Czydadełko w ramach obchodów Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej: Przedszkolaki w szczęśliwym światku Pani Marii. Świętujemy 180. urodziny Marii Konopnickiej w Roku Poetki – czytanie jej utworów oraz zabawy

Wystąpienie wprowadzające Zaglądamy do świata literatury – Maria Konopnicka dla najmłodszych zaprezentuje Lucyna Gęsikowska, kustosz Działu Zbiorów Specjalnych w WiMBP w Bydgoszczy. W programie ponadto mi.in.: czytanie fragmentów utworów Marii Konopnickiej dla dzieci połączone z zabawami i działaniami plastycznymi, pokaz multimedialny skanów szklanych przeźroczy z 1925 r. ze zbiorów WiMBP, będących ilustracjami do baśni O krasnoludkach i sierotce Marysi, i in. Adresaci wydarzenia: przedszkola.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 8.55 Oblicza uzależnień – spotkania profilaktyczne dla młodzieży

Miejsce: SP Osielsko.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 19.15 Seans filmowy DKF „Niespodzianka”: Silent Twins

Reż. Agnieszka Smoczyńska, Polska, Wlk. Brytania 2022, 113 min. Bilety: 10 zł/7 zł. Najlepszy film Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 2022. Wizjonerski, wypełniony muzyką Silent Twins, choć zrealizowany w oparciu o reportaż Marjorie Wallace, nosi wyraźne piętno autorskiego stylu Smoczyńskiej. Bliźniaczki z Walii, June i Jennifer Gibbons, przestają komunikować się ze światem…

„ 14.11.2022, poniedziałek, godz. 10.00 Audycja muzyczna Pod wspólnym niebem – Polska

Zgłoszenia: tel. 52 321 00 81 wew. 324; lub 660 448 499; p.cywinska-gacka@palac.bydgoszcz.pl.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 9.50 Oblicza uzależnień – spotkania profilaktyczne dla młodzieży

Miejsce: VII LO w Bydgoszczy.

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 16.30

Poszerzanie horyzontów myślowych.

Warsztat dla zdolnych uczniów –uczestników obozu naukowego 2022

Tematyka spotkania: Mózg – do czego nam służy i jak dbać o jego sprawne działanie? Odbiorca: uczniowie szkół ponadpodstawowych. Prowadzący: dr n. med. Marek Jurgowiak – adiunkt w Katedrze Biochemii Klinicznej Collegium Medicum UMK, wiceprzewodniczący Rady Programowej Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu, popularyzator nauki. Przewidywany czas warsztatu – 2 godz. dydaktyczne. Informacje i zgłoszenia: m.mackowiak@palac.bydgoszcz. pl, tel. 52 321 00 81 wew. 310. Miejsce: Pałac Młodzieży, sala 115.

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 10.00 Oblicza uzależnień – spotkania profilaktyczne dla młodzieży

Miejsce: Pałac Młodzieży.

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 19.15

Seans filmowy DKF „Niespodzianka”: Trzy tysiące lat tęsknoty

Reż. George Miller, Australia, USA 2022, 108 min. Bilety: 10 zł (wstęp na film wyłącznie w cenie biletu normalnego).

Zrealizowana z ogromnym rozmachem, pełna fantastycznych wizji baśń dla dorosłych o wielkiej miłości silniejszej niż rozum i upływ czasu.

„ 18–20 listopada 2022, piątek–niedziela

35. AFF-Era Filmowa: Ucieczki i podróże

PROGRAM:

„ 18.11.2022, piątek

godz. 9.00: film dla dziecięcych grup zorganizowanych z bydgoskich szkół – Świat Bustera (Buster), reż. Martin Miehe-Renard, Dania 2021, 92 min. Film w polskiej wersji językowej dla dzieci od 7 lat. Bilety: 7 zł od ucznia. Obowiązuje rezerwacja miejsc: tel. 607 611 242.

godz. 11:00: wykład inauguracyjny

godz. 12.00: Pociąg , reż. Jerzy Kawalerowicz, Polska 1959, 93 min

godz. 15.00: Oto my (Hine Anachnu), reż. Nir Bergman, Izrael, Włochy 2020, 94 min

godz. 19.45: Nomadland, reż. Chloé Zhao, USA, Niemcy 2020, 107 min

godz. 21.45: Przeżyć (Flugt), reż. Jonas Poher Rasmussen, Dania, Francja, Szwecja i in. 2021, 90 min

„ 19.11.2022, sobota

godz. 9.30: 300 mil do nieba, reż. Maciej Dejczer, Polska 1989, 89 min

godz. 11.15: Truposz (Dead Man), reż. Jim Jarmusch, USA, Niemcy, Japonia 1995, 121 min

godz. 15.30: C’mon C’mon, reż. Mike Mills, USA

2021, 108 min

godz. 19.30: seans filmowy – klasyka filmowa 35. AFF-Ery – szczegóły na affera.palac.bydgoszcz.pl/affera

godz. 21.30: Heavy Trip (Hevi reissu), reż. Juuso Laatio i Jukka Vidgren, Finlandia, Norwegia 2018, 92 min

„ 20.11.2022, niedziela

godz. 9.30: podsumowanie 35. AFF-Ery Filmowej

godz. 10.00: Wulkan miłości (Fire of Love), reż. Sara Dosa, USA, Kanada 2022, 93 min

godz. 12.00: Gorączka złota (The Gold Rush), reż Charles Chaplin, USA 1925, 95 min

Bilety i karnety: bilet ulgowy: 7 zł, bilet normalny: 10 zł, karnet ulgowy: 30 zł, karnet normalny: 45 zł. Kontakt i zapisy: dominik.wierski@palac.bydgoszcz.pl, tel. 607 611 242.

„ 21.11.2022, poniedziałek, godz. 10.30 i 12.00

Zabawowy Klub Filmowy Malucha

Zygzak – spotkanie dla przedszkoli

Obowiązują wcześniejsze zapisy grup.

„ 21–27 listopada 2022, poniedziałek–niedziela

Światowy Dzień Pluszowego Misia

w Pałacu Młodzieży – wystawa

Tegoroczna edycja misiowego święta nosi tytuł Warsztat Pana Misia i dotyczyć będzie tzw. ginących zawodów. Zachęcamy do udziału w Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym pod tym samym tytułem. Termin nadsyłania prac mija 15 listopada. Szczegółowe informacje i regulamin znajdują się na stronie internetowej Pałacu Młodzieży. Zapraszamy też na wystawę pluszowych misiów z prywatnych zbiorów Emilii Andrysiak. Wystawa czynna w dni powszednie w godz. 10–18, sobota i niedziela w godz. 10–13, sala 115. Otwarcie wystawy: 21 listopada, godz. 11.15 (po Zygzaku).

„ 21.11.2022, poniedziałek, godz. 16.00 Wykłady i szkolenia z zakresu profilaktyki społecznej dla nauczycieli

(realizowane poza Pałacem Młodzieży). Wykłady prowadzi dr n. med. Collegium Medicum UMK Marek Jurgowiak. Kontakt: tel. 52 321 00 81 wew. 315.

„ 2 2.11.2022, wtorek, godz. 9.00 i 11.00

Seanse filmowe dla szkolnych grup zorganizowanych: Świat Bustera

Reż. Martin Miehe-Renard, Dania 2021, 92 min. Film w polskiej wersji językowej dla dzieci od 7 lat. Jedenastoletni Buster uwielbia swoje życie. Jest urodzonym optymistą, który wie, że czasem życie rzuca kłody pod nogi, ale przy odrobinie magii i dużej dawce miłości ostatecznie ze wszystkim można sobie poradzić. Zawsze chętnie pomaga młodszej kulejącej siostrze, rodzicom i swojemu

dobremu przyjacielowi, panu Larsenowi, który tak jak Buster jest „mistrzem magii”. Tego lata chłopak ma nadzieję zostać gwiazdą pokazu talentów, ale jednocześnie ma całkiem sporo na głowie… Bilety: 7 zł od ucznia. Obowiązuje rezerwacja miejsc: tel. 607 611 242.

„ 2 3.11.2022, środa Młodzi mądrzy – warsztaty profilaktyczne Antydestrukcja

Zajęcia realizowane w SP 9.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 16.00 Wykłady i szkolenia z zakresu profilaktyki społecznej dla nauczycieli

Kontakt: tel. 52 321 00 81 wew. 315. Miejsce: Przedszkole nr 9.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 19.15 Seans filmowy DKF „Niespodzianka”: Bohater

Reż. Asghar Farhadi, Francja, Iran 2021, 127 min. Bilety: 10 zł/7 zł.

Dwukrotny zdobywca Oscara powraca do rodzinnego Iranu i czerpiąc z lokalnego kontekstu, tka kolejną uniwersalną, przejmującą przypowieść. Tym razem o człowieku, który stał się zakładnikiem sądów, w tym wydającego najostrzejsze wyroki trybunału, jakim są media społecznościowe…

„ 2 5.11.2022, piątek, godz. 10.30 Światowy Dzień Pluszowego Misia: koncert przedpołudniowy

Dla grup zorganizowanych, w tym laureatów misiowego konkursu plastycznego. W artystyczno-edukacyjnym widowisku wystąpią zespoły taneczne Dominutki, DMT Juniors i DMT z Pałacu Młodzieży oraz goście. Na koncert przedpołudniowy obowiązują zapisy: mispysiu@wp.pl.

„ 2 5.11.2022, piątek, godz. 17.00 Światowy Dzień Pluszowego Misia: koncert popołudniowy dla wszystkich zainteresowanych

„ 26.11.2022, sobota, godz. 10.00 Ogólnopolskie Spotkania Teatrów Jednego Aktora Monodram 2022

Kontakt: tel. 505 241 309, e-mail: jacek.malachowski@interia.pl.

„ 2 8.11.2022, poniedziałek, godz. 9.00 Poszerzanie horyzontów myślowych – warsztat projektowy dla zdolnych uczniów

Tematyka spotkania: Projektowanie, czyli droga od pomysłu do produktu. Odbiorca: uczniowie szkół ponadpodstawowych. Prowadzący: Paweł Maćkowiak – dr inż. n. technicznych, naukowiec i nauczyciel akademicki, autor patentów oraz rozwiązań konstrukcyjnych wykorzystywanych w przemyśle. Po spotkaniu warsztatowym w godz. 12.00–14.00 odbędzie się wycieczka do PESA Bydgoszcz. Przewidywany czas: ok. 5 godz. zegarowych. Liczba miejsc ograniczona. Decyduje

kolejność zgłoszeń. Udział w warsztatach jest bezpłatny. Informacje i zgłoszenia: m.mackowiak@ palac.bydgoszcz.pl, tel. 52 321 00 81 wew. 310.

„ 2 9.11.2022, wtorek

Młodzi mądrzy – warsztaty profilaktyczne Antydestrukcja

Zajęcia realizowane w Internacie Zespołu Szkól Drzewnych.

„ 2 9.11.2022, wtorek, godz. 16.00 Wykłady i szkolenia z zakresu profilaktyki społecznej dla

nauczycieli

Kontakt: tel. 52 321 00 81 wew. 315. Miejsce: SP w Osielsku.

„ 30.11.2022, środa

Młodzi mądrzy – warsztaty profilaktyczne Antydestrukcja

Zajęcia realizowane w Pałacu Młodzieży dla grupy dzieci zagrożonej ryzykiem dysleksji.

Biblioteka UKW

„ 18.11.2022, piątek, godz. 17.00, Biblioteka UKW, I piętro, pracownia „Pamięć Bydgoszczan i Regionu”; wystawa czynna do końca grudnia Kultura studencka. „Beanus” i inni. Co nam zostało z tamtych lat?

– spotkanie i wystawa w ramach obchodów Dni Dziedzictwa Akademickiego

Prowadzenie: dr Aldona Chlewicka-Mączyńska, dr Sławomir Łaniecki.

Wystawa prezentuje bogate zbiory z daru Jerzego Serwińskiego dla Muzeum Uniwersyteckiego, jak również dokumenty przekazane przez dawnych studentów, wśród nich fotografie, zaproszenia, afisze, biuletyny i in.

W Bydgoszczy działało od lat 60. XX wieku ponad 10 klubów studenckich związanych przede wszystkim z Wyższą Szkołą Inżynieryjną (później ATR) i Wyższą Szkołą Nauczycielską (później WSP). Były to m.in. U Alego, Beanus 70, Loszek, Zgniot. W klubach królowała najlepsza muzyka współczesna. Zaczynali lub rozwijali swoją pasję znani później w całej Polsce m.in.: Andrzej Przybielski, Piotr Salaber, Walerian Krenz. Działały: teatry Próba, Bez Próby, Prosektorium; kabarety: Klika, Czacha; zespoły Tygiel, Magic, Green Grass, kluby filmowe: Benefis, czy klub literatury fantastycznej: Maskon. I wiele, wiele innych osób i grup. Studenci aktywnie uczestniczyli też w życiu miasta i regionu. Imprezy takie jak pojedynki międzyuczelniane, juwenalia czy Wóz Wagantów

inf. Dominik Wierski

wpisały się na długie lata w kalendarze wydarzeń. Dzięki aktywności klubów Bydgoszcz odwiedzali m.in.: Dżamble, Marek Grechuta, Krystyna Prońko, Ireneusz Dudek, Sławek Zwierzcholski, Maciej Zembaty, SBB, Adam Makowicz, Andrzej Dąbrowski, Jan Tadeusz Stanisławski, kabaret TEY, kabaret Długi. Józef Eliasz, jeden z liderów Beanus 70 przełomu lat 70. i 80. XX w., tak wspomina klub: „To było fantastyczne miejsce, które skupiało całą elitę kulturalną Bydgoszczy. To był nasz drugi dom”.

Wystawie towarzyszyć będzie prezentacja prac studentów kierunku wzornictwo Politechniki Bydgoskiej, którzy przygotowali wizualizacje przestrzeni Biblioteki UKW pod kątem potrzeb kultury studenckiej.

Concerti a Quatro Concsecrati all Altezza di Federico Augusto Prencipe Reale di Polonia e Eletorale di Sassonia da Giorgio Gentili Veneto to szósty (i ostatni, który przetrwał do naszych czasów) zbiór kompozycji Giorgia Gentiliego. Urodzony prawdopodobnie w 1669 r. w Wenecji skrzypek i kompozytor był cenionym członkiem kapeli Bazyliki św. Marka oraz maestro di istromenti w Ospedale dei Mendicanti. Jego kompozycje porównywane są z pełną gracji, muzykalności i lekkości twórczością Tommasa Albinoniego. Zbiór 12 koncertów na skrzypce, smyczki i basso continuo ujmuje szlachetną prostotą, znakomitym warsztatem kompozytorskim oraz wykorzystaniem instrumentu solowego w jego najprzyjemniejszych parametrach. Całość brzmi niejednokrotnie jak concerti grossi – organicznie spleciony, dźwiękowo stopiony organizm z uwodzącą melodyką części wolnych i ekscytującą dynamiką w częściach szybkich.

{oh!} Orkiestra Historyczna powstała w 2012 r.na Śląsku, skupia wokół dyrektor artystycznej Martyny Pastuszki specjalistów w dziedzinie historycznego wykonawstwa muzyki. W ciągu ostatniej dekady {oh!} Orkiestra ugruntowała swoją pozycję jako jedna z wiodących europejskich orkiestr eksplorujących szeroki repertuar od baroku po muzykę początku XX w.

Martyna Pastuszka – skrzypaczka, wykładowca akademicki, muzyczny entrepreneur. Z biegiem lat stała się jednym z najlepszych muzyków swojego pokolenia, występując w całej Europie jako solistka, koncertmistrz, kameralistka i lider orkiestry. Regularnie występuje z wybitnymi zespołami barokowymi.

inf. Dorota Zimna

programu  #debiutywsieci i w tym roku zostanie zorganizowany w Młynach Rothera. Podczas spotkań będzie można kupić książki od Toniebajka. Księgarnia dla wszystkich. Więcej informacji na FB: @fundacjatukultura.

PROGRAM:

„ 4.11.2022, piątek, godz. 17.00

Fantastyka bez gwiezdnych wojen

Rozmowa z Aleksandrą Borowiec, autorką opowiadań i powieści Gwiazda szeryfa i Empatajzer. Prowadzenie: Dawid Olejnik

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00

Dorastanie w cieniu

Aleksandra Pakieła w rozmowie o książce Oto ciało moje, Jacek Paśnik w rozmowie o książce Dzieci. Prowadzenie: Aleksandra Borowiec, Bartłomiej Pasiak.

„ 5.11.2022, sobota, godz. 15.00

(S)twórcy. O powołaniu bohaterów do życia

Wiktoria Bieżuńska w rozmowie o książce Przechodząc przez próg, zagwiżdżę, Maciej Libich w rozmowie o książce Przepływy. Prowadzenie: Wojciech Szot.

„ 5.11.2022, sobota, godz. 17.00

Panel dyskusyjny

Agata Romaniuk w rozmowie o książce Proste równoległe, Łukasz Barys, laureat Paszportu „Polityki” 2021, w rozmowie o książkach Kości, które nosisz w kieszeni i Jeśli przecięto cię na pół. Prowadzenie: Maciej Libich.

Plakat na podstawie materiałów ze zbiorów Muzeum Uniwersyteckiego i prywatnych kolekcji

Fundacja Tu Kultura

Bydgoska Scena Barokowa

„ 5.11.2022, sobota, godz. 18.00, Sala Koncertowa Collegium Copernicanum, ul. Kopernika 1

Koncerty zadedykowane polskiemu

królowi: Koncerty skrzypcowe Giorgia

Gentiliego

Wykonawcy: {oh!} Orkiestra Historyczna pod kierownictwem Martyny Pastuszki. Program: Giorgio Gentili (ok. 1669 – ok. 1730) – Concerti a quattro consecrati all Altezza Federico Augusto Prencipe Reale di Polonia et Elettorale di Sassonia, op. 6: Concerto Primo F-dur: Grave, Presto, Largetto, Presto; Concerto Secondo A-dur: Allegro, Adagio, Allegro; Concerto Terzo C-dur: Allegro, Adagio, Adagio, Allegro; Concerto Quarto g-moll: Allegro, Adagio, Allegro, Presto; Concerto Quinto d-moll: Allegro,Grave, Allegro, Presto; Concerto Sesto A-dur: Allegro, Adagio, Allegro, Adagio, Largo.

Festiwal Literackie Debiuty

W pierwszy weekend listopada zapraszamy na Festiwal Literackie Debiuty, podczas którego odbędą się spotkania autorskie / panele dyskusyjne. Festiwal jest podsumowaniem kolejnego sezonu

BSM

Klub „Arka” BSM

„ 7.11.2022, poniedziałek, godz. 17.30 Zaduszki Poetyckie, czyli kolejne spotkanie z cyklu Arka Poezji

Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

„ 21.11.2022, poniedziałek, godz. 17.30 Opowieść minionych dni – promocja drugiego tomu książki Donata Iwanickiego Odcienie szmaragdu

Autor jest absolwentem Wyższej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, zasłużony dla polskiego lotnictwa

inf. Aldona Chlewicka-Mączyńska

inf. Dominika Strehlke

wojskowego końca XX wieku. Członek Związku Literatów Polskich, taternik, żeglarz i malarz amator.

Prowadzenie: Stefan Pastuszewski.

masterclass. Warsztaty skierowane są do osób śpiewających na poziomie średniozaawansowanym i zaawansowanym.

„ 28.11.2022, poniedziałek, godz. 17.00

Andrzeje i andrzejki – zabawa taneczna w Klubie Seniora

Prowadzenie: Jerzy Paterski.

D.K. Orion BSM

„ 9.11.2022, środa, godz. 17.30

Salon Literacki Oriona: spektakl z cyklu Wieczór Mistrzów – poezja ks. Jana

Pomina

Prowadzenie: Dariusz Tomasz Lebioda.

„ 21.11.2022, poniedziałek, godz. 15.30 Koncert Patriotyczny Chóru „Dzwon”

„ 30.11.2022, środa, godz. 17.00

Andrzejki – wieczór wróżb i humoru Spotkanie Klubu Miłośników Sztuki.

Plany pracy Klubu „Arka” i D.K. Orion BSM mogą ulegać zmianom, dlatego prosimy zaglądać na stronę internetową Bydgoskiej Spółdzielni Mieszkaniowej bsm.bydgoszcz.pl, w zakładkę „Domy Kultury”.

inf. Aleksandra Mariańska

Bydgoski Instytut Głosu

„ 13.11.2022, niedziela; liczba miejsc ograniczona – obowiązuje kolejność zgłoszeń; koszt warsztatów: 399 zł (cena regularna), 350 zł (cena dla uczniów Instytutu, społeczności studenckiej AMFN i WEM UKW)

Warsztaty Masterclass – śpiew jazzowy – z Wojciechem Myrczkiem

Warsztaty wokalne, podczas których uczestnicy rozwiną poczucie rytmu i pulsacji w muzyce jazzowej i rozrywkowej, improwizację grupową i indywidualną, a także kompleksowo popracują nad wybranym przez siebie utworem podczas

Wojciech Myrczek – wokalista jazzowy. W swoim dorobku fonograficznym posiada trzy albumy solowe oraz gościnny udział w licznych wydawnictwach muzyki jazzowej, popowej i poważnej. Inspiracje wokalne czerpie ze swingowej tradycji, wzbogacając ją o elementy nowoczesnych stylów i technik. W swoim śpiewie swobodnie posługuje się zarówno słowem, jak i scatem. Laureat polskich i zagranicznych nagród. Współpracował z Janem „Ptaszynem” Wróblewskim, Tomaszem Stańką, Robertem Majewskim, Henrykiem Miśkiewiczem, Lorą Szafran, Bernardem Maselim, Pawłem Tomaszewskim, Krzysztofem Herdzinem, Orkiestrą Aukso, Zespołem Śpiewaków Miasta Katowice Camerata Silesia i innymi artystami polskiej sceny muzycznej. Wykładowca Akademii Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego w Krakowie (od 2018) oraz Instytutu Jazzu Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach (w latach 2012–2019). W roku 2020 uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych. Akompaniować będzie Adam Lemańczyk  –pianista, klawiszowiec, aranżer, producent muzyczny. Absolwent Akademii Muzycznej w Bydgoszczy na kierunku jazz i muzyka estradowa w klasie fortepianu Krzysztofa Herdzina. Aktywny muzyk sesyjny zarówno sceny rozrywkowej, jak i jazzowej.

etapów. I etap imprezy to prezentacja programu SharePoint Designer. II etap – warsztaty, podczas których uczestnicy tworzą własne witryny, blogi etc., realizując temat pracy. III etap to finał – ocena, omówienie i prezentacja nagrodzonych prac połączona z wręczeniem nagród oraz dyplomów.

„ 19.11.2022, sobota, godz. 9.30

XIII Ogólnopolski Turniej

w Rozwiązywaniu Zadań Szachowych

Daj mata

Celem zawodów jest popularyzacja solvingu wśród młodych adeptów tej królewskiej gry oraz ukazanie przydatności umiejętności rozwiązywania różnego typu zadań szachowych w grze praktycznej (turniejowej). Do udziału w zawodach zapraszamy młodych szachistów wieku 7–18 lat posiadających minimum trzecią kategorię szachową.

„ 24–25 listopada 2022, czwartek–piątek, godz. 9.00 XXV Muzyczna Jesień dla

przedszkolaków oraz uczniów klas

I–III szkół podstawowych – eliminacje

Zapraszamy do udziału w jubileuszowej edycji Festiwalu Piosenki i Tańca. Jak co roku kierujemy go do dzieci 4–6-letnich z bydgoskich przedszkoli oraz z klas 0–III szkół podstawowych. Celem konkursu jest rozwijanie kreatywności i wrażliwości dzieci, promocja dziecięcej twórczości artystycznej, popularyzacja piosenki, ruchu i tańca jako formy aktywnego wypoczynku, a także rozbudzenie wyobraźni i ciekawości świata. W tym roku proponujemy aż pięć kategorii konkursowych: taneczną, wokalną, plastyczną, fotograficzną i recytatorską. Szczegółowy regulamin dostępny jest na naszej stronie internetowej mdk1.bydgoszcz.pl.

inf. Grażyna Tomasik

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 w Bydgoszczy

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 9.00–14.30 Igrzyska Młodzieży – Mistrzostwa Bydgoszczy Szkół Podstawowych w szachach, klasy VII–VIII

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Bydgoszczy

„ 5.11.2022, sobota, godz. 11.00

XVII edycja Miejskiego Konkursu

Tworzenia Witryn Internetowych, Serwisów, Blogów i Wideoblogów

Dzieci z netykietą w sieci – Nieszablonowy ja – finał

Celem konkursu jest popularyzacja korzystania z sieci globalnej wśród dzieci i młodzieży w wieku 9–16 lat poprzez aktywny udział w tworzeniu własnej witryny internetowej, serwisu, bloga i wideobloga. Konkurs składa się z trzech

„ 5.11.2022, sobota, godz. 16.00 Koncert i wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych Aby Polska była Polską

„ 8.11.2022, wtorek, godz. 9.00–14.00 Igrzyska Dzieci – Drużynowe Mistrzostwa Województwa Szkół Podstawowych w szachach, klasy I–VI

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 9.00–14.00 Igrzyska Młodzieży – Drużynowe Mistrzostwa Województwa Szkół Podstawowych w szachach, klasy VII–VIII

Wojciech Myrczek, fot. Kasia Stanczyk

inf. Filip Czarnecki

„ 19.11.2022, sobota, godz. 16.00

Przegląd Piosenki Turystyczno-Poetyckiej

„ 19.11.2022, sobota, godz. 9.00–13.00 Turniej Szachów Błyskawicznych w ramach Otwartego Turnieju Szachowego NITROCHEM i MDK nr 2

„ 19.11.2022, sobota, godz. 9.00–16.30 Turniej Szachów Talentów do II kategorii szachowej w ramach Otwartego Turnieju Szachowego NITROCHEM i MDK nr 2

„ 26.11.2022, sobota, godz. 16.00

Finał II Ogólnopolskiego Konkursu Plastyczno-Literackiego Piszę, ilustruję i wydaję – moja Książka w drodze do Nobla

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 16.00 X Konkurs Wokalny Zaduszki Zmarłych Artystów Polskiej Estrady

inf. Karolina Gorzycka

Stowarzyszenie

Działań Artystycznych

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 17.00, BCOPiW, ul. Gdańska 5 Barwy wolności – zagadnienie przyczyn i skutków wojny w odniesieniu do obecnej sytuacji

Do udziału w spotkaniu zaproszeni zostali poeci, m.in. Barbara Jedrzejewska, Jolanta Kowalska, Helena Skonieczko, historyk Lech Zagłoba-Zygler, architekt, pasjonat Józefa Piłsudskiego Juliusz Dowgwillowicz-Nowicki.

Stowarzyszenie Teatralne „Juvenkracja”

Międzynarodowy Festiwal Teatralny SYTUACJE/RELACJE

Propozycja zdarzenia teatralnego dla odbiorcy poszukującego kolejnego stopnia zaangażowania teatralnego, obcowania z niekonwencjonalnymi współczesnymi tendencjami teatralnymi. To uzupełnienie obrazu teatralnego dla tych wszystkich, którzy świadomie chcą uczestniczyć w  rozwijaniu wrażliwości, pogłębianiu swojej wiedzy o  teatrze, którzy szukają teatru żywego, postępowego, odważnego. To też subtelna, ale zaangażowana próba polemiki z teatrem repertuarowym. To w końcu propozycja niekonwencjonalnej edukacji teatralnej zaczynającej się od pokazu spektaklu, poprzez uczestnictwo w  zaawansowanej i  merytorycznej dyskusji (wykładzie), aż do pokazu faz przygotowywania warsztatu.

MFT SYTUACJE/RELACJE to miejsce dialogu, wymiany myśli i  konfrontacji poglądów na temat teatru eksperymentalnego, laboratoryjnego, poszukującego, z twórcami, teoretykami teatru i odbiorcami, nie tylko na poziomie lokalnym, krajowym, ale też europejskim i  światowym. To próba patrzenia na inne, mniej popularne, ale niezwykle istotne dla rozwoju teatru, a  co za tym idzie kształtujące rozwój intelektualny i  pobudzające wrażliwość odbiorcy zjawiska teatralne.

PROGRAM:

„ 25.11.2022, piątek, godz. 19.00, Teatr Polski teatr niebopiekło (Bydgoszcz), Jestem. Tylko. Ja. (70’ PL)

Spektakl konsekwentnie wpisujący się w  problematykę, z  którą mierzy się teatr niebopiekło, dotykając kolejnej przestrzeni zła i zadając pytanie o jego źródło. Czy ideologia, każda, nie nosi w sobie zarodka zła? Czy dotarliśmy do momentu, w którym zło jest oczywistym narzędziem w ustanawianiu dobra? Czy istnieje granica, wartość, której człowiek w realizacji swoich pragnień, w wielbieniu siebie, autopromocji, w narcystycznym zrobieniu „czegoś wielkiego, czegoś naprawdę wielkiego” nie przekroczy? Bo jeśli jej nie ma, to co nas czeka? Pretekstem do powstania spektaklu stała się autentyczna historia, która w lipcu 2011 roku wstrząsnęła światem. Wtedy to Andreas Breivik dokonuje aktu terrorystycznego na norweskiej wyspie Utøya. Zabija 69 nastoletnich uczestników obozu młodzieżówki rządzącej Norweskiej Partii Pracy, jego ideowych przeciwników.

„ 26.11.2022, sobota, godz. 19.00, Teatr Polski Cosmino Productions (polsko-angielska grupa z Berlina), Heartburn (60’, spektakl w  jęz. polskim i  angielskim, napisy PL)

Spektakl Heartburn jest wynikiem połączenia sił Rachel Karafistan i  Kuby Pierzchalskiego z  hiszpańską aktorką Evą Rufo i  brytyjską artystką wizualną Jo Johnston. Na scenie staną dwie kobiety w obliczu prawdy o rozwiązaniu europejskiego marzenia egalitarnego. Gdziekolwiek nie spojrzą, świat jest nierówny; wieczorem w taksówce, na ławce na wsi, w parafii, w sali konferencyjnej, w domu. Opowiadają historie o aborcji, śpiewają o przemocy i tańczą o menopauzie. Pamiętają kłamstwa, które mówiono im jako dzieciom, i kwestionują nadzieję, że dla przyszłych pokoleń może być inaczej. Spektakl to humorystyczna i mocna perspektywa bycia kobietą w dzisiejszej Europie.

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 17.00, Teatr Polski Teatr Brama (Goleniów), Ghost Dance (70’ PL)

Spektakl z Goleniowa przywołuje taniec ducha, który był rytuałem będącym wyrazem głębokiego kryzysu cywilizacyjnego Indian w Ameryce Północnej pod koniec XIX wieku, gdy cywilizacja zachodnia zdominowała życie Indian. Zakazany taniec wykonywano w nadziei na Wielką Przemianę, która miała być końcem obecnego świata. W beznadziei czasów tańczono, wierząc, że los się odmieni. Taniec został skutecznie zabroniony, co wiązało się z haniebną eksterminacją ludności i wymarciem kolejnej kolebki cywilizacji. Był to jeden z wielu krzyków rozpaczy wobec rozprzestrzeniającej się fali okrucieństwa kapitalizmu. Spektakl jest symbolicznym przywołaniem rytuału w obronie wymierających wartości. Jest to akt nadziei w czasach, gdy kolejny obrót koła historii wydaje się nie do zatrzymania.

„ 27.11.2022, niedziela, godz. 19.00, Miejskie Centrum Kultury

Lubuski Teatr (Zielona Góra), Gusła (60’ PL)

Spektakl Gusła powstał na podstawie II i fragmentów IV części Dziadów Adama Mickiewicza. Światowej sławy reżyser Grzegorz Bral, twórca Teatru Pieśń Kozła, przełożył romantyczne arcydzieło klasyki polskiej na przejmujący, głęboko emocjonalny język teatru. Gusła, wyrosłe z  rytuału ku czci zmarłych, dotykają tematu nie tylko żałoby i  straty bliskiego człowieka, ale i  ówczesnego kraju, wielkich ideałów. W  pełni muzyczny spektakl z  niebywałymi kostiumami Adama Łuckiego to dzieło totalne, nowatorski dramat muzyczny, w  którym postacie-symbole są odbiciem sytuacji naszego kraju w erze rozbiorów – obrzęd pogrzebowy staje się, jak wyjaśnia sam Bral, „liturgią upadku i śmierci Polski oraz niebywałej tęsknoty”.

Teatra Brama, Ghost Dance

„ 28.11.2022, poniedziałek, godz. 19.00, Miejskie Centrum Kultury

Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego (Szczecin), Korowód w Tęsknocie. Opór (premiera; 80’)

Teatr Ruchu Umownie Ewidentnego „TRUE”

– Polski Teatr Tańca Tancerzy z  niepełnosprawnościami / Laboratorium Idiomów i  Idiochoreografii zaprezentuje premierę spektaklu Korowód w  Tęsknocie. Opór TRUE to pierwszy w Polsce zespół złożony wyłącznie z tancerzy z niepełnosprawnościami. W pracy artystycznej nie chodzi jednak o niepełnosprawność, lecz o sztukę. Najnowszy Korowód TRUE jest o nas, mówią twórcy przedstawienia, o każdym z osobna i razem wziętych, o naszych tęsknotach i stawianym oporze. Tęsknimy przecież za czymś, za kimś, do kogoś, do czegoś. Stawiamy opór czemuś, komuś. W narracji zarówno tęsknota, jak i opór stają się wielowymiarowe i wielopoziomowe poprzez bezpośredni udział widza i lustro tęsknoty-oporu.

„ 29.11.2022, wtorek, godz. 18.00, Miejskie Centrum Kultury

Paweł Głowaty/Chorea (Łódź), Ja, Feuerbach (120’ PL)

Ja, Feuerbach to autorski spektakl Pawła Głowatego na podstawie dramatu Tankreda Dorsta. To opowieść o  uprzedmiotowieniu relacji ludzkich, manipulacji i  cynizmie w  traktowaniu ludzi we współczesnym świecie, i  zobojętnieniu wobec nadwrażliwych członków naszej społeczności. Feuerbach, doświadczony aktor, po okresie zawodowej stagnacji powraca na scenę, by po raz ostatni zawalczyć o możliwość spełnienia swego życiowego powołania. W oczekiwaniu na dyrektora teatru wdaje się w pozornie niewinną konwersację z asystentem dyrektora. Dla obu konsekwencje tej rozmowy będą niespodziewane i zaskakująco bolesne…

„ 30.11.2022, środa, godz. 19.00, Miejskie Centrum Kultury

Międzynarodowa Grupa

Artystyczna / Maria Kapała (grupa międzynarodowa), Wszystko, czego nie zdążyłam ci powiedzieć (60’)

Wszystko, czego nie zdążyłam ci powiedzieć to medytacja na temat poszukiwania wrażliwości i delikatności w brutalnym świecie męskich archetypów. Artyści opowiedzą historię opartą na swoich doświadczeniach męskości, odrzucając patriarchalny świat toksycznego maskulinizmu oraz utarte schematy budowane przez społeczeństwo. Nie stawiają żadnych tez. Nie wygłaszają manifestu. Pytania pozostaną bez odpowiedzi.

„ 1.12.2022, czwartek, godz. 19.00, Miejskie Centrum Kultury

BlackNoise (Poznań), Przeraźliwe echo trąby ostatecznej albo Siedem obrazów spomiędzy światów (60’)

Tytuł koncertu nawiązuje do zapomnianego poematu wielkopolskiego reformaty, poety i  kaznodziei Klemensa Bolesławiusza, który

traktuje „czterech rzeczach ostatecznych”, jakimi są: śmierć, sąd, niebo i  piekło. W  autorskiej interpretacji Jacka Hałasa echa te docierają do widza jeszcze z  innych stron, sięgając zarówno do przedchrześcijańskiej wizji początku świata, jak i  bardzo aktualnych zagrożeń ekologicznych i  pandemicznych, przede wszystkim zaś opowiadając o sytuacjach i obszarach granicznych, przełomowych. Odwołują się do obrzędów przejścia związanych z  przekroczeniem granicy między dwiema kategoriami społecznymi, z  przechodzeniem z jednej fazy życia do kolejnej, ze zdarzeniami kosmicznymi, przejściem jednego roku w  drugi, cyklem słonecznym i  księżycowym. Wszystkie utwory oparte są na muzyce ludowej, ludowych legendach i podaniach, domysłach i fantazjach etnografów oraz artystycznej wyobraźni autora. Festiwalowi będą towarzyszyć wykłady, warsztaty, spotkania z  zespołami. Ponadto zapraszamy na wystawę, dyskusję panelową oraz promocję książki Rodowicz – Teatr – Droga. Więcej informacji na FB: @Juvenkracja.

Otwarta Przestrzeń

Od 25 lutego każdy koncert w Światłowni odbywa się pod wspólnym hasłem „Solidarni z Ukrainą”.

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00 Monika Wachta

Monika Wachta mieszka w Przemyślu. Od wielu lat bierze udział w konkursach i przeglądach wokalnych, również dla osób niewidomych. W bieżącym roku zdobyła II miejsce w konkursie piosenki Latarnia 2022 w Grudziądzu. Najcenniejszą nagrodą dla niej jest wyśpiewanie grand prix w 2019 roku. Podczas koncertu zaśpiewa utwory różnych wykonawców, od lat 70. po lata obecne. Tematyka jest zróżnicowana, od wesołego, biesiadnego śpiewania po utwory skłaniające do zadumy nad sensem i celem życia. W ostatniej części występu zaprezentuje piosenki będące wspomnieniem o artystach i ludziach, których już nie ma wśród nas. Niech będą hołdem dla ich pełnej poświęcenia pracy. Jednocześnie podkreślają one listopadową zadumę i dają nadzieję, że śmierć nie jest końcem…

„ 11.11.2022, piątek, godz. 18.00 Leszek Basiński – śpiewający akordeonista z Bydgoszczy

Zapraszamy na wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych, które poprowadzi bydgoski akor-

deonista Leszek Basiński – człowiek orkiestra, one-man-play-band, jednoosobowa oprawa muzyczna różnego rodzaju imprez towarzyskich i integracyjnych. Repertuar śpiewanych i granych piosenek obejmuje w sumie około 300 utworów w różnych kategoriach: dla dzieci, biesiadne, harcerskie, wojskowo-patriotyczne, szlagiery taneczne, dyskotekowe, evergreeny po polsku, angielsku, rosyjsku i w innych językach. W Światłowni zaprezentuje się w repertuarze patriotycznym.

„ 18.11.2022, piątek, godz. 18.00

Remigiusz Szuman

Remigiusz Szuman jest gitarzystą, wokalistą, autorem muzyki i tekstów. Jest też liderem poetycko-muzycznej grupy Niewidzialność oraz rockowej, postpunkowej formacji Szumni. Niepowtarzalne połączenie wyrafinowania z prostotą, subtelności z rockową ekspresją gwarantuje, że jego recital solowy w Światłowni będzie inspirującym przeżyciem, dotykającym różnych wymiarów naszej wrażliwości. Podczas koncertu będzie można nabyć najnowszą płytę zespołu Niewidzialność – Chwila

„ 19.11.2022, sobota, godz. 18.00 Pan Górski i Spółka

Pan Górski i Spółka to trzech bardów ze Szczecina, którzy oferują podróż pośród akustycznych brzmień inspirowanych twórczością Kaczmarskiego, Awdiejewa i Gintrowskiego. Autorskie kompozycje Sebastiana Górskiego nawiązują do miłości, przemijania, poszukiwania swojego miejsca w świecie, jak również z przymrużeniem oka komentują rzeczywistość. Podczas koncertu grupa będzie promować swoją trzecią płytę –Kamasutra niewinności. Na koncercie słuchacze usłyszą ich autorskie kompozycje, jak i utwory Kaczmarskiego czy Awdiejewa.

„ 25.11.2022, piątek, godz. 18.00

Leszek Kopeć

Autor o sobie: „Mój świat jest pełen dźwięków. W moich piosenkach opowiadam o tym, co przeżyłem, śpiewam o swoich marzeniach. Moją pasją jest muzyka i praca w Radiu Wrocław i Radiu KSON. Śpiewać zacząłem już jako dziecko. W wieku dorosłym wystąpiłem na wielu festiwalach. Udało mi się być laureatem głównych nagród. W roku 1980 zaczęła się moja poważna droga artystyczna. Wygrałem Festiwal Nocne Śpiewanie na Zamku w Toruniu. Potem przyszły inne festiwale, m.in. Włóczęga w Zielonej Górze, YAPA w Łodzi, Bakcynalia w Lublinie, Festiwal

inf. Arleta Szatkowska

„Światłownia”

Piosenki Studenckiej w Krakowie. Na niektórych imprezach kulturalnych udzielam się jako konferansjer. Zajmuję się również realizacją dźwięku”.

Larpy mickiewiczowskie

Wstęp na wydarzenia: cegiełka – 20 zł, seniorzy, niepełnosprawni – 18 zł.

8, 9 i 10 listopada Teatr Kameralny w Bydgoszczy podejmuje realizację zupełnie nowego i niezwykle ciekawego projektu. Biorąc pod szczególną uwagę okazję 200. rocznicy wydania Ballad i romansów, Teatr Kameralny czyni niecodzienne, wyjątkowe obchody symbolicznej daty początku romantyzmu, zapraszając młodzież szkół ponadpodstawowych do gry i zabawy w nurcie edukacji płynącej prosto z literatury i teatru. Uczestników wydarzenia czekają realne emocje związane z poznawaniem i dostrzeganiem istot w dziełach Adama Mickiewicza. Interdyscyplinarnie, przez wiedzę historyczną po warsztat aktorski rozwijający sztukę improwizacji, uczestnicy namacalnie będą obcowali z dziełami i postaciami kreowanymi przez Mickiewicza.

Larpy mickiewiczowskie – Live Action Role-Playing – aktywność na pograniczu gry i sztuki, zbliżona do założeń teatru improwizowanego; gra fabularna na żywo. Uczestnicy wydarzenia poczują na własnej skórze to, co stanowiło o sile romantyzmu w Polsce, i przeniosą na kilka godzin Teatr Kameralny w Bydgoszczy w epokę Mickiewicza.

Teatr Kameralny w Bydgoszczy

Bajki dla niegrzecznych dzieci Pierwszy w całości jesienny miesiąc rozpoczniemy kontynuacją spektaklu, który rozbudza wyobraźnię, przedstawiając magiczny świat pełen fascynacji i zabawy. Już od 3 listopada w Teatrze Kameralnym Bajki dla niegrzecznych dzieci w reż. Justyny Zar. Scenariusz tegoż spektaklu został napisany przez Szymona Jachimka, który wykorzystał utwory Heinricha Hoffmanna w tłumaczeniu Wacława Szymanowskiego, adaptując je na potrzeby sztuki opowiadającej o czwórce dzieci, które nie chcą spać, oraz ich zagadkowej, nieco nietypowej ciotce. Spektakl jest 60-minutową, wyjątkową przygodą, która wypełniona jest niespodziankami, strachem oraz tak bardzo ważnym śmiechem, bo, jak mówi sama reżyserka, ,,strachy najlepiej jest obśmiać”. Zapraszamy do Teatru Kameralnego, aby poznać nową historię, która rozegra się na deskach naszego teatru, historię, która uczy oraz bawi, rozbudza ciekawość, chęć poznawania, a przede wszystkim ukazuje, że strach wcale nie musi paraliżować, a może napędzać do działania. Spektakl w niezwykły sposób uczy oswajać lęki śmiechem, który ma silną moc sprawczą, zatem niech każdy przychodzi do Teatru Kameralnego i zabiera ze sobą wiele uśmiechu, i zatrzymuje go na dłużej, zwłaszcza w te długie jesienne wieczory. Spektakl przeznaczony jest dla dzieci powyżej 8. roku życia. Zapraszamy 3 i 4 listopada o godz. 11.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych) oraz w pierwszą listopadową sobotę 5 listopada o godz. 16.00 Bilety na wydarzenie nabyć można w kasie Teatru Kameralnego, a także na stronie teatru.

Autor plakatu: Radosław Drygas

Te sprawy w ramach projektu

Teatr Polska

Monodram Te sprawy, zgłoszony do projektu Teatr Polska przez Teatr Kameralny, zakwalifikował się do udziału w nim, w ramach czego Sara Lech, aktorka teatralnego zespołu, popularyzuje Teatr Kameralny w Polsce, przedstawiając niezwykle ważny monodram, jakim są Te sprawy. Muzyczny spektakl o dojrzewaniu i poszukiwaniu siebie, który porusza istotne kwestie rzeczywistości młodych, dorastających ludzi, jest teraz możliwy do poznania na deskach wielu scen Polski.

Trzy świnki i przyjaciele

Już 19 listopada na deski sceny przy ulicy Grodzkiej w Bydgoszczy zawitają Trzy świnki i przyjaciele. Wszystkim znana baśń braci Grimm o trzech świnkach w Teatrze Kameralnym

przybierze nową odsłonę. Scenariusz spektaklu popełnił Szymon Jachimek, a w kreacji piosenek dołączyła do niego Anna Mochalska. Jest to 90-minutowa opowieść pełna muzyki, która przekazuje, że każdy z nas ma talent, którym warto podzielić się ze światem. Spektakl w reżyserii Waldemara Wolańskiego pokazuje również, że różnice pomiędzy nami powinny nas wzbogacać, a nie dzielić.  Trzy świnki i przyjaciele to spektakl pełen humoru, dynamicznych dialogów i wyjątkowych bohaterów, których możecie poznać już niebawem w Teatrze Kameralnym. Zapraszamy widzów od 5. roku życia wraz z opiekunami w przedostatni listopadowy weekend 19 i 20 listopada o godz. 16.00, a także 22, 23, 24 i 25 listopada o godz. 11.00 (spektakle przewidziane dla grup zorganizowanych). Bilety na wydarzenie nabyć można w kasie Teatru Kameralnego, a także na stronie teatru.

Teatr Polski w Bydgoszczy

„ 4.11.2022, piątek, godz. 19.00

„ 5.11.2022, sobota, godz. 19.00 „ 6.11.2022, niedziela, godz. 16.00

Ameryka

Reżyseria: Julia Holewińska, tekst: Julia Holewińska, Tomasz Szerszeń, przestrzeń i wideo: Tomasz Szerszeń, muzyka: Radosław Duda, inspicjentka, asystentka reżyserki: Hanna Gruszczyńska, występują: Zhenia Doliak, Paweł L. Gilewski, Damian Kwiatkowski, Emilia Piech, Marcin Zawodziński. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 90 min bez przerw.

Na wykonanym piórkiem i atramentem rysunku América Invertida (1943) urugwajski malarz Joaquín Torres García przedstawia Amerykę Południową odwróconą do góry nogami – z perspektywy, do której nie przywykliśmy w polskiej szkole. To wyzwolicielskie dekolonialne spojrzenie, polegające na oduczaniu się oczywistości, podważaniu świętości, odkrywaniu skrytej przemocy i wpisanej w naszą kulturę i system społeczno-ekonomiczny opresji, jest inspiracją dla Ameryki.

Centralną postacią tej opowieści jest Witoldo Gombrowicz – argentyński pisarz, noblista, u ciekinier z polskości, który zabiera nas w podróż po swojej ukochanej Ameryce Południowej i jednocześnie w głąb swojego nowego, nieznanego dramatu. Uwolniony od ciężaru swego kraju i języka snuje opowieść o „nowej Ameryce, o nas wszystkich”. Wyraża w niej marzenie o ustanowieniu nowej kartografii, o zdekolonizowaniu myślenia, o konieczności wymyślenia nowych bohaterów na miarę „nowego w spaniałego świata”. W narracji Gombrowicza

inf. Grzegorz Dudziński

inf. Agata Zabrocka

pojawiają się: Kolumb, Maradona, Isaura i Amazonia – każde z nich wadzi się ze swoją własną o powieścią i, przede wszystkim, z historią kolonizacji i innych form opresji, stając w obronie r ewolucyjnych i progresywnych wartości. W ich opowieściach Ameryka Południowa jest nie tyle egzotycznym miejscem uchodźctwa, ostatnim portem, co raczej przestrzenią wcielanych w życie utopii i codziennych rewolucji, które zachodzą tam wcześniej i gwałtowniej niż w Polsce. Polska bowiem przegląda się w Ameryce Łacińskiej niczym w lustrze – i na odwrót. Być może w ięc, by zmienić Polskę, trzeba ją przemieścić, wprawić w ruch, skonfrontować z Innym?

„ 17.11.2022, czwartek, godz. 10.00

„ 18.11.2022, piątek, godz. 10.00

„ 19.11.2022, sobota, godz. 16.00

„ 20.11.2022, niedziela, godz. 11.00

Motyle Marie Eve-Huot

Reżyseria: Emilia Piech, tłumaczenie: Jan Nowak, inscenizacja: Łukasz Gajdzis, dramaturgia: Daria Sobik, scenografia i kostiumy: Kaja Gawrońska, Sandra Stanisławczyk, reżyseria światła: Robert Łosicki, muzyka: Filip Zawada, wideo Agnieszka Mazurek, występują: Mirosław Guzowski, Emilia Piech, Michalina Rodak. Spektakl odbywa się na małej scenie TPB, czas trwania: 45 min bez przerw. Spektakl dla dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym.

20 maja 1932 roku, po 14 godzinach i 56 minutach lotu, Amelia Earhart ląduje w polu niedaleko Londonderry, w północnej Irlandii. Tym samym zostaje pierwszą kobietą, która samotnie przeleciała przez Atlantyk. Wkrótce potem podejmie się lotu dookoła świata. Tego samego dnia, tylko 67 lat później, przychodzi na świat Amelka, bohaterka dramatu kanadyjskiej pisarki Marie Eve-Huot. Dziewczynka, dzięki swojemu tacie, pasjonacie lotnictwa, zgłębia tajniki mechaniki samolotowej, przyswaja właściwości powietrznego ruchu, w końcu poznaje historie wzbijających się w niebo bohaterów. Jej pełne niesamowitych przygód dzieciństwo w pewnym dniu niestety się

kończy. Wiadomość o tragicznej śmierci ojca zamyka usta Amelki. Wydawałoby się, że na zawsze. Z pewnością nikt nie przypuszczałby, że mur, który przed sobą zbudowała, może zburzyć jeden, zagubiony motyl.

Motyle w reżyserii Emilii Piech to opowieść o tym, jak ważne w życiu dziecka jest rozbudzanie w nim pasji. Spełnianie marzeń, które kiełkują w ciekawych świata głowach, mogą okazać się najwłaściwszą drogą do osiągnięcia szczęścia.

Spektakl opowiada również o sile determinacji, dzięki której można uzyskać to, czego tylko się zapragnie, i zwalczyć wszystko, co staje się przeszkodą w spełnianiu marzeń. Przedstawienie dedykowane najmłodszym powstało w nawiązaniu do bogatej historii lotnictwa wojskowego w Bydgoszczy, która miała swój początek w drugiej dekadzie XX wieku.

„ 26.11.2022, sobota, godz. 19.00

„ 2 7.11.2022, niedziela, godz. 18.00

„ 2 9.11.2022, wtorek, godz. 11.00

Srebrny glob – na motywach powieści Jerzego Żuławskiego

Tekst, reżyseria: Michał Buszewicz, scenografia, światło: Katarzyna Borkowska, kostiumy, wideo: Michał Dobrucki, asystent kostiumografa: Mikołaj Dziedzic, muzyka: Aleksandra Gryka, asystent reżysera, inspicjent: Adam Pakieła, występują: Mirosław Guzowski, Damian Kwiatkowski, Karol Franek Nowiński, Emilia Piech, Michalina Rodak, Michał Surówka, Jakub Ulewicz, Małgorzata Witkowska. Spektakl odbywa się w pawilonie przy ul. Gdańskiej 47A, czas trwania: 90 min bez przerw.

Jerzy Żuławski w swojej młodopolskiej fantazji z 1902 roku opowiada o wyprawie pięciu śmiałków, umieszczonych w pocisku-kapsule kosmicznej, na Księżyc. Spodziewają się oni dotrzeć na niewidoczną stronę Księżyca i stworzyć tam świat lepszy niż ziemski. Jednakże odcięci od

łączności z ojczystą planetą i pozostawieni sami sobie dają początek plemieniu księżycowemu dalekiemu od ich marzeń.

Spektakl Srebrny glob przymierza się do wielkich narracji o zdobywcach, zwycięzcach i zbawicielach. Opowiada o próbach odcięcia się od ziemskich błędów i mimowolnym ich powtarzaniu. Przeciwstawia im narrację o chęciach, próbach i nieporadnościach, które swoje słabości próbują maskować wielkimi gestami.

TEATRALNY BILET

DLA CZYTELNIKÓW „BIK-u”

Z listopadowym numerem „BIK-u” bilety na spektakl

Ameryka

4 lub 5 listopada o godz. 19.00 lub 6 października o godz. 16.00 w cenie 15 zł!

Jeden egzemplarz „BIK-u” uprawnia do zakupu maksymalnie 4 biletów na jeden spektakl w promocyjnej cenie. Liczba miejsc objętych promocją jest ograniczona.

Srebrny glob, fot. Natalia Kabanow, na zdjęciu Damian Kwiatkowski

Motyle, fot. Karolina Biedrowska, na zdjęciu Michalina Rodak

inf. Adrianna Szymczak

Galeria Wieży Ciśnień

Muzeum Wodociągów

„ 4.11.2022, piątek, godz. 18.00, Galeria Wieży Ciśnień, ul. Filarecka 2 – wernisaż; wystawa czynna w dniach 5 listopada – 27 listopada 2022 w godzinach otwarcia muzeum

Kinga Eliasz – In The Rhythm Of Chopin – wystawa w ramach 20. edycji

Bydgoszcz Jazz Festival

Fotografie powstały na potrzeby okładki na płytę projektu muzycznego Józefa Eliasza In The Rhythm of Chopin z roku 2012, który uzyskał status platynowej płyty w kategorii jazz. Koncepcja oparta została na wykorzystaniu właściwości światłoczułych materiałów fotograficznych z pominięciem użycia aparatu fotograficznego podczas rejestracji obrazu w obróbce fotochemicznej. Idea ta bliska była malarstwu typu action painting. Powstałe prace charakteryzuje malarskość, różnorodne plamy nachodzą na siebie, przenikają się, to znowu są odcięte od siebie. Widoczne przecierki, zarysowania, miejsca bogate fakturowo kontrastują z plamami czerni i bieli. Każda praca stanowiła jedyny zapis procesu gry na perkusji oraz zaprzeczenia istnieniu obiektywizmu w fotografii. Fotograficzna technika chemigrafii nawiązuje do dzieł Jacksona Pollocka. Istotną cechą dla otrzymywania obrazów fotochemicznych powstałych bez użycia aparatu fotograficznego jest nieprzewidywalność procesów chemicznych w połączeniu z właściwościami fotoczułymi materiałów fotograficznych, a w odniesieniu do projektu In The Rhythm Of Chopin wzbogaconymi o gest ręki „malującego” perkusisty.

Kinga Eliasz – ur. w 1973 r. w Toruniu. Mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Zajmuje się fotografią i grafiką. Ukończyła Liceum Plastyczne w Bydgoszczy. W 2000 r. zdobyła dyplom w pracowni prof. W. Bruszewskiego z plastyki intermedialnej oraz aneks z fotografii w pracowni prof. Z. Mackiewicza na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. W 2006 otrzymała dyplom Związku Polskich Artystów Fotografików. W latach 1999–2002 współpracowała z TVP Oddział w Bydgoszczy w zakresie realizacji grafiki komputerowej oraz oprawy plastycznej programów telewizyjnych. W latach 2005–2016 była nauczycielem akademickim, zajmowała się działalnością dydaktyczną oraz teorią z zakresu sztuk wizualnych. Od 2002 zarządza Centrum Artystycznym Eljazz w Bydgoszczy. Od roku 2008 pełni funkcję wiceprezesa Stowarzyszenia Artystycznego Eljazz w Bydgoszczy, organizuje międzynarodowe wydarzenia artystyczne: Bydgoszcz Jazz Festival oraz Europejską Akademię Jazzu. Jej prace znajdują się w zbiorach Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy oraz Muzeum Historii Fotografii w Krakowie.

inf. Adrianna Adamska

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy

muje, zabiera i niesie, a kiedy trzeba trwa i czeka. Na Poszerzeniu Pola Dźwięku nie zabraknie akcentów bydgoskich w postaci krótkometrażowych filmów Iskrą tylko (Gumowska/Karnowski) oraz Ewolucja brzmienia fortepianu (Jakub Szymczak), które pokażemy jako zapowiedź wydarzeń festiwalu. Filmową opowieść o niesamowitej sile poetyckiej drzemiącej w dźwięku ukaże John Grzinich w swoim obrazie zatytułowanym

Curonia

Wszystkie wydarzenia w ramach festiwalu Poszerzenie Pola Dźwięku są bezpłatne i odbywać się będą na Strychu w Bibliotece Głównej. Szczegółowy program znajduje się na stronie internetowej książnicy: biblioteka.bydgoszcz.pl.

„ 9.11.2022, środa, godz. 18.00, Biblioteka Główna

Bydgoska Środa Literacka

– Anna Swoińska

„ 21–26 listopada 2022, poniedziałek–sobota, Biblioteka Główna, strych Poszerzenie Pola Dźwięku

Po pandemicznej przerwie WiMBP powraca z cyklem poświęconym relacjom, jakie zachodzą pomiędzy muzyką (i dźwiękiem w ogóle) a innymi dyscyplinami twórczymi. Tegoroczna edycja zwraca szczególną uwagę na uważność słuchania. Pochyla się nad samą naturą dźwięku, a także na literackich, filmowych, teatralnych i społecznych kontekstach muzyki.

Festiwal, który przygotowaliśmy, to listopadowy tydzień wyjątkowych spotkań autorskich ze znakomitymi artystami, warsztatów muzycznych, prezentacji nietuzinkowych prac badających audiosferę, spektaklu teatralnego, gdzie muzyka pełni rolę narracyjną, realizacji filmowych uwydatniających aspekt dźwiękowy w otaczającym nas świecie. Poszerzenie Pola Dźwięku poświęca sporo uwagi twórczości związanej z field recordingiem (nagrania terenowe), stąd obecność artystów zajmujących się tworzeniem map dźwiękowych, rejestrujących brzmienie natury tu i teraz, a także poszukujących swoistej melodii i głosu otoczenia. Dlatego też jednym z istotnych punktów programu będzie spacer dźwiękowy po Bydgoszczy z Marcinem Dymiterem, który odpowiednio wcześniej przygotuje specjalną trasę wędrówki, aby uczestnikom ukazać, jak brzmi miasto. Z kolei warsztaty muzyczne przygotowane przez Mikołaja Trzaskę będą doskonałą okazją do poszerzenia swoich umiejętności, rozpoznania różnych ścieżek improwizacji muzycznej. Porozmawiamy również z Mikołajem Trzaską o jego autobiografii Wrzeszcz! Filip Szałasek i Piotr Dąbrowski podzielą się z uczestnikami swoją wiedzą i doświadczeniami w realizacjach nagrań terenowych. Festiwal zamknie spektakl Ta, która niesie Ilony Gumowskiej i Karoliny Kroczak z muzyką Marcina Karnowskiego, opowiadający o kobiecej percepcji, która pozwala na wielość, czule przyj-

Anna Swoińska, od 1970 r. mieszkająca w Bydgoszczy. Pisać zaczęła 10 lat temu. Zdobywała nagrody w turniejach jednego wiersza w Elblągu, Strzelinie, na Stachuriadzie w Grochowicach oraz w ogólnopolskich konkursach literackich w Głogowie, Kobylnikach i Wiązowie. Zadebiutowała w 2017 r. książką Listy do Tosi, pokazującą świat babci i wnuka, w którym muszą pogodzić swoje spojrzenia. Członek Alternatywnego Elbląskiego Klubu Literackiego.

„ 3.11.2022 oraz 17.11.2022, czwartki, godz. 18.00, Biblioteka Główna, strych

Projektor

Filmy w ramach Projektora wyświetlane są na strychu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Spotykamy się na urokliwym poddaszu, gdzie oprócz ciekawych filmów czekają na was wygodne leżaki. Każdego miesiąca, w sercu miasta, za darmo, prezentujemy nowy zestaw filmów, wśród nich absolutne klasyki i obrazy mniej popularne, te ambitne i zupełnie rozrywkowe. Projektor realizowany jest we współpracy z Bulwarem Filmowym. Repertuar można sprawdzić na stronie biblioteka.bydgoszcz.pl w zakładce Projektor.

„ 10.11.2022 oraz 24.11.2022, czwartki, godz. 11.00, Biblioteka Główna, sala wykładowa Projektor z audiodeskrypcją

WiMBP przy współpracy z Fundacją Szansa dla Niewidomych uruchomiła nowy Projektor dla osób niewidomych i słabowidzących. Wyświetlane filmy posiadają funkcję audiodeskrypcji.

W listopadzie zapraszamy na następujące seanse:

„ 10 listopada: Plan B, reż. Kinga Dębska

„ 24 listopada: Kamienie na szaniec, reż. Robert Gliński

Gry planszowe

W ręce naszych użytkowników trafi sporo ciekawych pozycji. Z biegiem czasu będzie ich na pewno przybywać. Gry planszowe wypożyczać można w Wypożyczalni Multimedia 39 (ul. Długa 39) oraz w wybranych filiach miejskich na terenie

miasta. W naszych zbiorach posiadamy różne gry dla miłośników planszówek – od juniora do seniora. Bezpłatnie wypożyczać gry może każdy użytkownik biblioteki posiadający aktualną kartę biblioteczną WiMBP w Bydgoszczy, który ukończył 13 lat. Użytkownik może jednorazowo wypożyczyć maksymalnie dwie gry na okres czterech tygodni. Zbiór gier planszowych prezentowany jest w katalogu internetowym biblioteki.

Kiermasz Taniej Książki

W Bibliotece Głównej trwa Kiermasz Taniej Książki, który zagościł u nas na stałe. Wydawnictwa popularnonaukowe, kryminały, romanse, biografie, poradniki, książki dla dzieci i młodzieży. Każdy znajdzie tu coś dla siebie w atrakcyjnej cenie. Zapraszamy od poniedziałku do piątku do Biblioteki Głównej w godz.: 8.00–19.00, a w sobotę 9.00–15.00.

Antykwariat online

W sprzedaży oferujemy dublety i druki zbędne, wycofane ze zbiorów oraz wydawnictwa własne. Proponujemy literaturę z różnych dziedzin wiedzy oraz książki dla dzieci i młodzieży.

Czas realizacji zamówień wynosi 7 dni roboczych. Katalog dostępnych pozycji znajduje się na stronie internetowej biblioteka.bydgoszcz.pl.

Wirtualny spacer – Biblioteka

Bernardynów

Biblioteka Bernardynów mieści się w gmachu WiMBP w Bydgoszczy. Poklasztorne zbiory należące niegdyś do bydgoskiego klasztoru bernardynów to najstarszy i największy z zachowanych w mieście księgozbiorów; jego początki sięgają schyłku XV wieku. Uruchomiliśmy nowe narzędzie umożliwiające spacer wirtualny po salach biblioteki. Aby rozpocząć zwiedzanie online, wystarczy wejść na stronę biblioteka.bydgoszcz.pl.

i eksperymentują. Ponieważ grupę tworzą różne osobowości twórcze, sama wystawa również jest wyjątkowo zróżnicowana.

„ 9.11.2022, środa Premiera filmu Opowieść z jednego zdjęcia

Fotografie zatrzymują czas. Są też zapisem najważniejszych minionych zdarzeń i związanych z nimi emocji. Projekt Opowieść z jednego zdjęcia jest próbą ożywienia tych emocji i zapisania ich w postaci krótkich filmów. Podczas październikowego Weekendu seniora z kulturą w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu zebraliśmy wspomnienia, które nawiązywały do jednego, konkretnego zdjęcia z rodzinnego albumu. Po opracowaniu filmy z nagranymi opowieściami zostaną zaprezentowane światu. Premierowy pokaz zaplanowaliśmy na 9 listopada w WOAK. Później filmy będą też dostępne w naszych mediach społecznościowych.

„ 19.11.2022, sobota, wstęp wolny KATAR Film – finał konkursu

Od ponad 10 lat twórcy kina amatorskiego z całego województwa spotykają się Toruniu na projekcjach finałowych festiwalu KATAR Film. Na tegoroczną edycję konkursu zapraszamy do Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Toruniu w sobotę 19 listopada. Szczegółowy program oraz godzina rozpoczęcia prezentacji podana zostanie na stronie woak.torun.pl i w mediach społecznościowych WOAK po zamknięciu naboru filmów.

„ 26.11.2022, sobota Teatr kieszonkowy, cz. 1 – warsztaty teatru formy

Wszystkie osoby poszukujące nowych form teatralnego wyrazu zapraszamy na cykl warsztatów Teatr kieszonkowy, które w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu poprowadzi Ireneusz Maciejewski. Jest to autorska propozycja, która ogniskuje się wokół współczesnego teatru lalek. Każde spotkanie warsztatowe będzie poświęcone innej dyscyplinie teatru formy: teatr papierowy, przedmiotu, maski i pantomimy, rąk, multimedialny, teatr z rzeczy znalezionych. Cena: 50 zł, zgłoszenia poprzez woak.torun.pl.

Wojewódzki

„ 3–30 listopada 2022, godz. 8.00–20.00 Wystawa Grupy Plastyków Nieprofesjonalnych

Przez cały listopad można oglądać wystawę prac działającej w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury w Toruniu Grupy Plastyków Nieprofesjonalnych. Wernisaż w czwartek 3 listopada. Wstęp wolny. Grupę Plastyków Nieprofesjonalnych tworzą artystki i artyści poszukujący nowych form malarskiej ekspresji. Pod kierunkiem artysty rzeźbiarza Dariusza Przewięźlikowskiego doskonalą swój warsztat i umiejętności techniczne, ale równocześnie eksplorują nowe obszary wrażliwości

„ 26.11.2022, sobota Stroiki pachnące świętami – warsztaty rękodzieła artystycznego

Szybkimi krokami zbliżają się święta Bożego Narodzenia. Już niedługo w  świąteczną atmosferę wprowadzą nas grudniowe kiermasze i  adwentowe jarmarki. Od XIX wieku z tym okresem związana jest choinka oraz świąteczne stroiki i wieńce adwentowe. Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w  Toruniu zaprasza młodzież i  dorosłych na

warsztaty rękodzieła artystycznego Stroiki pachnące świętami, podczas których można będzie odkrywać i  rozwijać swój artystyczny potencjał. Inspirujące spotkanie z Małgorzatą Barnat, uznaną artystką ludową, na pewno zachęci uczestników do samodzielnych poszukiwań twórczych. Cena: 100 zł, zgłoszenia poprzez woak.torun.pl.

„ 30.11.2022, środa, godz. 18.30

Wykład Od dagerotypu do pierwszej polskiej fabryki negatywów z cyklu Polscy wynalazcy i przedsiębiorcy fotograficzni

Multimedialny wykład wygłosi Stanisław Jasiński – fotografik i  instruktor fotografii, członek Związku Polskich Artystów Fotografików, specjalista ds. fotografii WOAK. Znawca historii fotografii oraz kolekcjoner zabytkowych aparatów i  innych artefaktów związanych z  tą dziedziną sztuki. Więcej na woak.torun.pl.

Galeria Autorska

Jan Kaja i Jacek Soliński

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 18.00

Ulicznik Bydgoski według Wojciecha

Banacha – spotkanie poetyckie

Spotkanie z udziałem: Jerzego Fryckowskiego, Joanny Gładykowskiej-Rosińskiej, Małgorzaty Grajewskiej, Krzysztofa Grzechowiaka, Grzegorza Grzmot-Bilskiego, Jarosława Jakubowskigo, Jana Kaji, Grzegorza Kalinowskiego, ks. Franciszka Kameckiego, Macieja Krzyżana, Krzysztofa Kuczkowskiego, Krystyny Mazur, Wojciecha Nadratowskiego, Zdzisława Prussa, Aliny Rzepeckiej, Marka Kazimierza Siwca, Bartłomieja Siwca, Jacka Solińskiego, Hanny Strychalskiej, Krzysztofa Szymoniaka, Wiesława Trzeciakowskiego i Jana Wacha.

Wojciech Banach (ur. 31 VII 1953 w Bydgoszczy, zm. 20 IX 2022 w Bydgoszczy) – poeta, kolekcjoner. W latach 1975–1981 był członkiem Grupy Faktu Poetyckiego „Parkan”, znanej z niekonwencjonalnych prezentacji literackich. Od 1990 należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autor 20 tomów wierszy oraz trzech albumów kolekcjonerskich. W 2005 został laureatem Nagrody Artystycznej Prezydenta Bydgoszczy, a w latach 2009 i 2015 – Strzały Łuczniczki – nagrody literackiej za najlepszą bydgoską książkę ubiegłego roku, w 2016 roku nagrodzony medalem „Za Twórczy Wkład w Kulturę Chrześcijańską”, w 2019 Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Od 2011 do 2022 pełnił funkcję prezesa zarządu Bydgoskiego Oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 18.00

Tak. Nie. Nie wiem – pamięci Wojciecha Banacha (1953–2022)

Wystawa obrazów Jana Kaji i Wojciecha Nadratowskiego oraz grafik Jacka Solińskiego

inf. Jacek Soliński

Ośrodek Animacji Kultury w Toruniu

inf. Kamil Hoffmann

Music Cafe Szpulka

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 20.00, wstęp: 30 zł; bilety dostępne w kasie Szpulki w dniu wydarzenia

Wieczór z Brutality Garden

Zapraszamy na tropikalny wieczór taneczny z wytwórnią Brutality Garden, z którą związani są m.in. bydgoscy artyści Łukasz Jędrzejczak, Jakub Ziołek, Krzysztof Ostrowski i Qba Janicki, znani m.in. z ||ALA|MEDA||, T’ien Lai, Wojtek Mazolewski Quintet czy Javva. Wytwórnia promuje gatunek muzyczny konk, będący zderzeniem niezachodnich brzmień tanecznych z bydgoskim rozumieniem improwizacji i eksperymentu. Wieczór otworzą dwa live-acty: mieszkającego w Krakowie Moniké (Robert Skrzyński) z jego kolażową, surrealistyczną interpretacją tribalhouse’owych i tribalambientowych brzmień, oraz Ostrowskiego, którego najnowsza twórczość łączy nurty glitch i IDM z afro-house’em i gqom. Wieczór zwieńczy DJ-set Jędrzejczaka i Ziołka, będący selekcją muzyki tanecznej z całego świata, ze szczególnym uwzględnieniem wątków afrykańskich i latynoamerykańskich. Na kilka godzin przeniesiemy się na plaże Rio de Janeiro, przedmieścia Lizbony, zatłoczone aglomeracje Durbanu i Kampali. Będziemy tańczyć do słonecznego funky, afro-house’u, kuduro, gqom. Będzie słonecznie, energetycznie, pozytywnie i bardzo tanecznie.

Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy

„ 5.11.2022, sobota, zbiórka o godz. 10.00 przy MCK (ul. Marcinkowskiego 12–14) Kultura na świeżym, wyprawy kobiece, vol. 10: Nad Kanałem Bydgoskim i Noteckim

Chciałabym was zaprosić na relaksacyjny spacer wzdłuż Kanału Bydgoskiego, czyli trasę, którą rozpoczęłyśmy cykl wypraw kobiecych, lecz tym razem pieszo i z Owczego Mostku skręcimy w lewo, a w nie w prawo. Będziemy szły dalej wzdłuż Kanału Noteckiego, aż dojdziemy do elektrowni wodnej w Łochowie, skręcimy w Słoneczną, Kurierską, Łowiskową, aż dojedziemy do obwodnicy i dalej to już czekają nas same atrakcje. Trasa nie jest wymagająca, za to bardzo malownicza. Weźcie tylko nieprzemakalne buty, bo idziemy przez łąki. Myślę, że nie przekroczymy dystansu 23 km, więc idealnie na rozbiegówkę przed sezonem!

„ 6.11.2022, niedziela, godz. zbiórki: 6.57 (o wschodzie słońca), róg ul. Kamiennej i Gdańskiej

Kultura na świeżym, vol. 106: pętelka po Dolinie Dolnej Wisły

Zabieramy was na wyprawę rowerową – ostatnią do wiosny – wzdłuż Wisły. Jedziemy do jaskini Bajka do Gądecza, do Kozielca na piękne widoczki, Chrystkowa – zobaczyć chatę menonicką, do Świecia zobaczyć, gdzie Wda wpada do Wisły, i przez Chełmno, Starogród, Płutowo do Bydgoszczy. Weźcie rowery, dużo jedzenia, ciepłą herbatę. Kończymy o zachodzie o godz. 16.01.

„ 6.11.2022, niedziela, godz. 12.00, kino Orzeł; bilety: 5 zł

Małe Animocje: O!PLANOCKA 2022

Teraz dzieci mają głos! – zestaw filmów krótkometrażowych, 52’, 7–9 lat, dubbing

Kosmiczny wykop – spotkanie z idolem (2020, 10’), Bartek Kędzierski, Orangeanimation. Na Ziemi nikt nie ma bladego pojęcia o istnieniu międzygwiezdnej piłki nożnej. Nikt poza Robertem Lewandowskim, który dzięki pomocy robota RL9 telepotruje się kolejno na wszystkie kontynenty w poszukiwaniu dzieciaków, które chce zaprosić do swojej drużyny. Nuka, Kong, Marisa, Irungu i Milan spotykają się ze swoim idolem. Teraz tylko od nich zależy, czy staną się reprezentacją Ziemi i zaczną swoją wielką kosmiczną przygodę.

Strach (2020, 6’), Bartek Zarzycki, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. Dyplom Bartosza Zarzyckiego to krótka historia o małej, dzielnej myszy polnej, która mimo presji otoczenia stawia czoła swojemu strachowi.

Komorne (2021, 4’), Monika Kuczyniecka, Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki im. F. i S. Themersonów. W czasach wszechobecnej drożyny mieszkający nad rzeką dziad i baba starają się związać koniec z końcem. Przenoszą się zatem na strych, a dół wynajmują dość ekscentrycznej parze, każąc sobie suto płacić za komorne. Film jest adaptacją wiersza Stefana Themersona, a swoją premierę miał podczas XII edycji Festiwalu Themersonów w Płocku. Uważny widz znajdzie w tym krótkim filmie wiele wątków z bogatej twórczości Themersonów.

Skafander Klingerta

Historyjek na tropie – Zawisza Czarny (2020, 12’), Piotr Furmankiewicz, FUMI Studio. Szalony profesor Historyjek prosi Szymka i Agatę o pomoc w naprawie… historii Polski! Naukowiec wynalazł wehikuł czasu, który pozwoli im być świadkami dowolnego wydarzenia. Jednak już przy pierwszej wyprawie oprogramowanie maszyny psuje się, a milusińscy muszą sobie radzić bez zbędnego zaplecza technologicznego. W tym konkretnym odcinku poznają sławnego rycerza Zawiszę i biorą udział w turnieju rycerskim.

„ 1 2.11.2022, sobota, godz. 18.00; bilety: ebilet. pl, kasa MCK, kasa Around Music (Białe Błota, ul. Altanowa 15)

Progressive Evening vol. 7

Stowarzyszenie Krzewienia Kultury ScenaArt oraz Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy zapraszają na 7. edycję festiwalu Progressive Evening. Wystąpią cztery zespoły: Alhena, Art of Illusion, Variete, Tides From Nebula.

słonach doskonale się sprawdziła, przyciągając do sali MCK w Bydgoszczy komplet widzów.

Gościem specjalnym tego wydarzenia będzie amerykański muzyk John Daversa. To wybitny trębacz, kompozytor, aranżer i producent muzyczny, jego album Kaleidoscope Eyes: Music of the Beatles otrzymał 6 złotych medali na Global Music Awards 2016 i był nominowany do nagrody Grammy 2017 za najlepszy album dużego zespołu jazzowego. W 2019 otrzymał dwie nagrody Grammy za płytę American Dreamers: Voices of Hope, Music of Freedom oraz za aranżację hymnu Stars and Stripes Forever. Daversa prowadzi także działalność pedagogiczną jako profesor w Katedrze Studia Muzyki i Jazzu we Frost School of Music Uniwersytetu Miami.

Skafander Klingerta (2021, Polska, Estonia, 19’), Artur Wyrzykowski, Bold Humans. Sześcioletnia Bi boi się wody od czasu, gdy jej młodszego brata zabrała powódź. Jej ojciec Karl Klingert poświęcił się pracy nad pierwszym w dziejach świata skafandrem do nurkowania. Jeśli wynalazek zadziała, Klingerta czeka wielka kariera w Anglii. Bi wierzy, że jej brat wciąż żyje i nigdy ich nie znajdzie, jeśli wyjadą. Myśli, że skafander to potwór, który zawładnął jej ojcem. Z pomocą Petera, młodego łobuza znad rzeki, stara się go zniszczyć, zanim cała rodzina na zawsze wyjedzie z Wrocławia.

„ 11.11.2022, piątek, godz. 14.00, sala kinowo-widowiskowa MCK, ul. Marcinkowskiego

12–14; bilety: 10 zł, do nabycia w kasie MCK

Listopadowa Lekcja Muzyki V – koncert

Już od ponad stu lat wzruszają nas pieśni patriotyczne śpiewane dla niepodległej. Tym razem wykonania utworów: Rozkwitały pąki białych róż, Przybyli ułani czy Pierwszej Kadrowej, podejmą się młodzi wykonawcy Zespołu Pieśni i Tańca Płomienie wraz z kapelą z Młodzieżowego Domu Kultury nr 4 pod kierunkiem Izabeli Grochowskiej oraz

Młodzieżowa Orkiestra Dęta „Kujawia” przy 1BLog w Bydgoszczy pod batutą prof. UAM dr. hab. Mirosława Kordowskiego. Zespoły zapraszają na kolejny artystyczny projekt z serii Listopadowa Lekcja Muzyki, którego głównym celem jest wspólne świętowanie odzyskania przez Polskę niepodległości w atmosferze polskiej tradycji i historii. Jak dziś klasykę pieśni drogich sercom kilku pokoleń Polaków interpretują młodzi ludzie? Czy zadają sobie pytanie o znaczenie stuletnich tekstów? Warto wysłuchać i zaśpiewać z nimi niepodległościową klasykę. Organizator koncertu: Zespół Pieśni i Tańca Płomienie z MDK nr 4 w Bydgoszczy, współorganizator: Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy.

„ 16.11.2022, środa, godz. 20.00, bilety dostępne w kasie MCK

Bydgoska Akademia Jazzu vol. XII: John Daversa

Bydgoska Akademia Jazzu to koncertowa koncepcja wykorzystania potencjału muzycznego drzemiącego w studentach i wykładowcach A MFN w Bydgoszczy. W swoich poprzednich od-

Wykonawcę usłyszymy w towarzystwie pedagogów i studentów Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Koncert złożony będzie z dwóch części. W części pierwszej usłyszymy m.in. kompozycje Daversy opracowane na mały skład jazzowy. Towarzyszyć mu będą: Kamila Abrahamowicz-Szlempo (voc), Michał Szlempo (kbd), Piotr Olszewski (git.), Grzegorz Nadolny (b.) i Piotr Biskupski (dr.). W drugiej części usłyszymy big-band złożony ze studentów i pedagogów AMFN – Felix Jazz Orchestra pod dyr. Michała Szlempo. Daversa weźmie w nim udział jako solista, ale także aranżer i autor części repertuaru. Gospodarzem prowadzącym koncert tradycyjnie będzie autor cyklu Grzegorz Nadolny.

„ 18–19 listopada 2022, piątek–sobota; bilety dostępne w kasie MCK oraz na bilety24.pl Get Up Bydgoszcz Kujawy – Pomorze W programie m.in.: koncerty, soundsystemy, prelekcje, dyskusje. Główną gwiazdą będzie legenda brytyjskiego reggae, 13-osobowa grupa A swad feat. Brinsley Forde. Nie zabraknie artystów bydgoskich – wystąpi zespół Dubska, a rezydentami sceny soundsystemowej będzie RuffPuff Soundsystem.

A swad – angielska grupa reggae założona w 1975 w Londynie. W skład zespołu wchodzi 9 osób: Martin „Tatta” Augustine” (gitarzysta prowadzący), Brinsley „Dan” Forde (wokalista i gitarzysta rytmiczny), Drummie „Angus Gaye” Zeb (wokalista i perkusista), Donald Griffiths (wokalista), Jimmy „J-Slice” Neath (trębacz), Jimmy „ Senyah” Haynes (gitarzysta prowadzący i akustyczny), Clifton „Bigga” Morrison (wokalista, klawiszowiec i harmonijkarz klawiszowy), Paul Garred (basista) i Dennis Anthony „Tony Gad” Robinson (wokalista i basista). Grupa wydała 21 albumów. Jej największe przeboje to Don’t Turn Around, Three Babylon, It’s Not Our Wish i  Shine, natomiast do najbardziej charakterystycznych dla formacji należy Warrior Charge znany ze ścieżki dźwiękowej do filmu Babylon

Historyjek na tropie

Rimini, reż. Ulrich Seidl, Austria/Francja/Niemcy 2022, 114 min

Richie Bravo (w tej roli Michael Thomas), mimo że wciąż nosi się jak gwiazda rocka, najlepsze lata artystycznej kariery ma już za sobą. Podstarzałemu austriackiemu szansoniście pozostało jedynie odcinać kupony od dawnej popularności. Jednak na grupach emerytów, odwiedzających poza sezonem włoskie Rimini, gdzie rozgrywa się akcja filmu, jego tlenione blond włosy, błyszczący garnitur oraz głos wciąż robią spore wrażenie…

Baby Broker, reż. Hirokazu Kore-eda, Korea Południowa 2022, 129 min

Sang-hyun (Song Kang-Ho) i jego przyjaciel Dong-soo (Gang Dong-Won) żyją skromnie, prowadząc małą pralnię i dorabiając na plebanii. Pewnej ulewnej nocy w oknie życia pojawia się niemowlę. Przekonani, że po porzuconego chłopca nikt się nie zgłosi, Sang-hyun i Dong-soo planują sprzedać go parze, która nie może mieć własnych dzieci. Kiedy wszystko wydaje się ustalone, niespodziewanie zjawia się matka dziecka…

Wystawa w Kinie: Hopper. Amerykańska love story, reż. Phil Grabsky, Wlk. Brytania 2022, 90 min

Dzieła Edwarda Hoppera to chyba najbardziej rozpoznawalna i wpływowa sztuka w USA. Jego jednym z najpopularniejszych obrazów olejnych są Nocne marki z 1942 roku, znane także pod pierwotniejszym tytułem: Nocne jastrzębie – a to dlatego, że postać mężczyzny siedzącego przy barze ma nos przypominający dziób tych ptaków. Hopper czerpał z wielkiego Degasa, z niego zaś Mark Rothko, Banksy, Alfred Hitchcock (dom na wzgórzu w Psychozie) czy David Lynch, a nawet twórcy serialu Simpsonowie – wszyscy oni inspirowali się wyjątkowym sposobem, w jaki Hopper uwieczniał amerykańskie życie. Film Phila Grabsky’ego potwierdza tylko, że Hopper to wyjątkowy artysta, którego twórczość jest dostępna zarówno dla przypadkowego, jak i krytycznego obserwatora.

Klondike, reż. Maryna Er Gorbach, Ukraina/Turcja 2022, 100 min

Donbas, 2014 rok. Irka i Tolik są małżeństwem, oczekują dziecka. Ich sielankę przerywa nieoczekiwana inwazja okupanta. Fragment zestrzelonego samolotu burzy ścianę domu małżeństwa. Zamiast uciekać, jak reszta sąsiadów, postanawiają zostać i przetrwać, co jest źródłem konfliktu z bratem Irki…

Na pełny etat (À plein temps), reż. Éric Gravel, Francja 2021, 87 min

Marie (w tej roli gwiazda francuskiego kina Laure Calamy) dokłada wszelkich starań, by pogodzić wychowanie dwójki dzieci z pracą w jednym z luksusowych paryskich hoteli. Nie jest to łatwe, zwłaszcza że mieszka poza miastem, a codzienne dojazdy zajmują jej sporo czasu w i tak napiętym już grafiku. Kiedy wreszcie otwiera się przed nią szansa zawodowego awansu, jak na złość wybucha ogólnokrajowy strajk…

Zdarzyło się (L’Événement), reż. Audrey Diwan, Francja 2021, 100 min

Akcja filmu opartego na autobiograficznej książce Annie Ernaux rozgrywa się we Francji w 1963 roku. Główna bohaterka studiuje literaturę francuską na uniwersytecie. Przed zdolną dziewczyną, która marzy o karierze akademickiej, przyszłość stoi otworem. Niespodziewanie wszelkie plany staną pod dużym znakiem zapytania po wizycie w gabinecie lekarskim…

Bohater (Ghahreman), reż. Asghar Farhadi, Francja/Iran 2021, 127 min

Rahim wychodzi na krótką przepustkę z więzienia, gdzie odsiaduje wyrok za długi. Ma ledwie dwa dni na przekonanie wierzyciela, by ten darował mu część należności. Najwyraźniej los mu sprzyja, bo w ręce mężczyzny nieoczekiwanie trafia torba pełna złotych monet. Kiedy „bohater” zrozumie, że brzęczący pakunek zawierał także pokusy, niechcianą sławę i wyroki serwowane przez anonimowy tłum, będzie już za późno, by zatrzymać spiralę dramatycznych wydarzeń…

Silent Twins, reż. Agnieszka Smoczyńska, Polska/USA 2022, 113 min

Kreując na ekranie wewnętrzny świat bliźniaczek, Agnieszka Smoczyńska pełnymi garściami czerpie z estetyki starych reklam, kolorowych magazynów czy mydlanych oper. Sięga po thriller i zmysłowy musical, dramat i poklatkową animację. Ale emocjonalna bomba, jaką jest Silent Twins, swoją energię zawdzięcza także Letitii Wright i Tamarze Lawrance. Aktorki tworzą przejmujące role dziewczyn, które nie mogą żyć ani bez siebie, ani razem, i których nastoletni bunt wymknął się spod kontroli…

W kinie Orzeł w listopadzie:

Alcarràs, reż. Carla Simón, Hiszpania/ Włochy 2022, 120 min

Opowieść przepełniona nostalgiczną aurą końca lata i szerzej – małego końca świata, który znika w obliczu galopującej cywilizacji. W nagrodzonym Złotym Niedźwiedziem Alcarràs śledzimy blaski i cienie codziennego życia wielopokoleniowej rodziny z tytułowej wioski, która staje w obliczu utraty swojego gospodarstwa…

Lombard, reż. Łukasz Kowalski, Polska 2022, 81 min

Poruszająca i pełna humoru komedia dokumentalna o ludziach, którzy walczą o przetrwanie, pomagając jednocześnie bardziej potrzebującym. Jola i Wiesiek to para w życiu i biznesie, z Bytomia. Wraz z trójką swoich pracowników prowadzą prawdopodobnie największy lombard w Europie. Czas jego świetności minął jednak wraz z zamknięciem okolicznych kopalni i szerzącym się w mieście bezrobociem…

Cudowne życie, reż. Błażej Grzechnik, Polska 2022, 93 min

Konrad wiedzie naprawdę cudowne życie. Jest cenionym komikiem, ma za sobą międzynarodowy sukces, jest w związku z Gosią, znaną aktorką. Wydaje się, że spełniły się wszystkie jego marzenia. Gdy z niewiadomych przyczyn nagle traci głos, okazuje się, że nic nie jest takim, jakim się wydaje…

Dzień Kina Polskiego (10.11.2022)

Dzień Kina Polskiego to ogólnopolska akcja polskich kin studyjnych, tradycyjnie odbywająca się 11 listopada. Ponieważ w tym roku ten dzień będzie w MCK koncertowy, na rodzime filmy zapraszamy dzień wcześniej, w czwartek 10 listopada:

godz. 15.15: Lombard

godz. 17.00: Brigitte Bardot cudowna

godz. 19.15: Cudowne życie

Europejski Dzień Kina Artystycznego (13.11.2022)

13 listopada będziemy obchodzić 7. Europejski

Dzień Kina Artystycznego. Europa Cinemas w tym roku ponownie łączy siły z CICAE – Arthouse Cinema oraz Stowarzyszeniem Kin Studyjnych, aby podkreślić zaangażowanie kin w zróżnicowaną i wysokiej jakości ofertę filmową skupiającą się na kinie europejskim. Od 2016 ponad 700 kin w ponad 40 krajach wzięło udział w wydarzeniu, oferując pokazy przedpremierowe, klasykę i filmy dla dzieci. Czas zanurzyć się w morzu przygód europejskiej kinematografii.

godz. 16.45: Klondike

godz. 18.45: Na pełny etat (przedpremierowo)

godz. 20.30: Rimini

Towarzystwo Muzyczne im. I.J. Paderewskiego w Bydgoszczy

Harmonogram konkursu:

„ 6.11.2022, niedziela, sala koncertowa Filharmonii Pomorskiej, ul. Szwalbego 6: koncert inauguracyjny

„ 7–10 listopada 2022, poniedziałek–czwartek, sala koncertowa Akademii Muzycznej, ul. Gdańska 20: I etap

„ 11–13 listopada 2022, piątek–niedziela, sala koncertowa Akademii Muzycznej: II etap

„ 15–16 listopada 2022, wtorek–środa, sala koncertowa Filharmonii Pomorskiej: półfinał

„ 18–19 listopada 2022, piątek–sobota, sala koncertowa FP: finały z Orkiestrą Symfoniczną FP

„ 20.11.2022, niedziela, sala koncertowa FP: koncert laureatów

„ 21.11.2022, poniedziałek: koncert laureatów w Filharmonii Narodowej (dla laureatów I, II, III nagrody)

obsadę: wiewiórki, chrząszcze z rodziny ryjkowcowatych, sójki, mrówki, myszy polne… Cały ten mały, tętniący życiem, brzęczący i cudowny wszechświat zależy od owego majestatycznego drzewa, od korzeni aż po gałęzie, czerpiąc z niego pożywienie, schronienie i ochronę. Poetycka oda do życia, w którym głos zabiera wyłącznie natura.

nisław Czwartos. Nagroda Zarządu NCP Poland sp. z o.o. w Bydgoszczy – Michał Żądło, wyróżnienie Rektora Politechniki Bydgoskiej J.J. Śniadeckich – Edyta Olszewska, Nagroda Muzeum Okręgowego im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy – Przemysław Garczyński. Nagroda Prezesa ZPAP o. Bydgoszcz – Olga Pawłowska.

Kino Jeremi

„ 3.11.2022, czwartek, godz. 19.00 IO

Oglądany z perspektywy zwierzęcia świat wydaje się tajemniczą zagadką. IO, szary osiołek o melancholijnych oczach, spotyka na swojej drodze ludzi dobrych i złych, doświadcza radości i bólu. Jego losem rządzi przypadek, który w sekundę zmienia szczęście w rozpacz, a smutek w nieoczekiwaną błogość. Ale IO ani na chwilę nie traci swojej niewinności.

„ 10.11.2022, czwartek, godz. 19.00

Silent Twins

Prawdziwa historia June i Jennifer Gibbons –czarnoskórych bliź niaczek, które b ę d ą c dzie ć mi, umilkły dla ś w iata zewn ę tr znego. Jednocze ś nie w odosobnieniu swojego pokoju prowadziły kreatywny dialog literacki, jednak z czasem ich relacja przerodziła się w toksyczny zwią zek –niebezpieczny zarówno dla nich, jak i dla ich otoczenia.

„ 27.11.2022, czwartek, godz. 19.00

Baby Broker

Matka chce odzyskać swoje dziecko, które pozostawiła w oknie życia.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 19.00

Serce dębu

Dawno, dawno temu był sobie liczący 210 lat dąb, który był filarem swojego królestwa… Ten widowiskowy film przygodowy ma niezwykłą

Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy

W dniach 1.11 oraz 11.11.2022 Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy – nieczynna.

„ do 27.11.2022, niedziela, ul. Gdańska 20 V Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego

Kuratorka: Jolanta Chmara, aranżacja: Bożena Januszewska, Marta Wiśniewska.

W tym roku już po raz piąty odbywa się Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Konkurs kierowany jest do polskich artystów malarzy, a jego celem jest promocja współczesnego malarstwa i rozpowszechnianie wiedzy na temat wybitnego artysty – patrona konkursu – Leona Wyczółkowskiego, związanego z Bydgoszczą.

Grand prix – Marcin Koleśnik, I nagroda – Samuel Kłoda, II nagroda – Szymon Poloczek, III nagroda – ex aequo: Przemysław Garczyński i Sta-

„ do 11.12.2022, niedziela, ul. Gdańska 20

Adam Witkowski:

adamwitkowski_obrazy

Wystawa – w ramach 11. Fonomo Music & Film Festival Bydgoszcz, Pomorze i Kujawy, 2022 – prezentuje najnowsze prace malarskie i graficzne Adama Witkowskiego, powstałe w roku 2022. Tytuł wystawy to nazwa profilu instagramowego artysty, na którym regularnie publikuje on swoje nowe prace.

Adam Witkowski – urodzony w 1978 r. w Bydgoszczy, ukończył Wydział Malarstwa i Grafiki na ASP w Gdańsku, gdzie również uzyskał doktorat w dziedzinie sztuki piękne, w tej samej dziedzinie uzyskał habilitację na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Od 2007 r. prowadzi swoje pracownie na ASP w Gdańsku, a w latach 2015–2021 na Akademii Sztuki w Szczecinie. Zajmuje się dźwiękiem i muzyką, produkcją muzyczną, a także malarstwem, instalacją i wideo-artem. Współtworzył m.in. takie zespoły muzyczne, jak Samorządowcy, Gówno, Nagrobki, Wolność, Woda. Często pracuje w duecie artystycznym z Anią Witkowską.

„ do 3.12.2022, ul. Gdańska 3

Studio Szpunar, Kamila i Nikodem

Szpunar: Pracownia

Kuratorka: Karolina Rybka.

Projektanci Kamila i Nikodem Szpunar otworzyli przed nami swoją pracownię, zlokalizowaną w starej części Pragi w Warszawie, i przenieśli jej cząstkę do Bydgoszczy. To, co łączy te dwa miejsca, to przede wszystkim przeszklony front, wejście prosto z ulicy i małe, ale bardzo jasne

Ceny biletów: normalny 11 zł, ulgowy 7 zł, członkowie Klubu Filmowego – wstęp wolny.

inf. Monika Klawitter

Makieta Eke, 2022, fot. Nikodem Szpunar

wnętrze. Tuż po przekroczeniu progu galerii znajdziemy się w miejscu, które jest artystom na co dzień bardzo bliskie. To w pracowni powstają nowe pomysły i nowe projekty, którymi potem dzielą się z innymi. Tutaj nie tylko ujrzymy gotowy projekt, ale cały proces jego powstawania, proces wielu rozmów, pierwszych pomysłów i szkiców.

Bydgoska Akademia Sztuki – wykłady:

„ 16.11.2022, środa, godz. 18.00, ul. Gdańska 20; wstęp wolny

Aleksander Kądziela (Gorzyce):

Tapiceruj! Jak stare graty przemienić w piękne meble

Aleksander Kądziela – założyciel Akademii Rzemiosła AK DESIGN, mistrz tapicerstwa, biegły rzeczoznawca mebli, audytor, psycholog biznesu, członek Cechu Rzemieślników Artystów, członek Polskiego Stowarzyszenia Rzeczoznawców i Biegłych Sądowych, członek rady naukowej czasopisma naukowo-technicznego „Biegły Sądowy”, mentor w AIP (Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości), ekspert w dziedzinie meblarstwa i tapicerstwa, szkoleniowiec i trener zawodu w najlepszych fabrykach mebli tapicerowanych w Polsce, nauczyciel tapicerstwa w kultowej Szkole Drzewnej w Garbatce-Letnisku, autor książki Tapiceruj! Jak stare graty przemienić w piękne meble

„ 7.11.2022, poniedziałek, godz. 12.00, ul. Gdańska 20; wstęp wolny

Sztuka w samo południe! – warsztaty dla seniorów: Zaduszki artystyczne

2022

Cykl spotkań poświęconych sztuce i szeroko rozumianej kulturze, adresowanych do osób w wieku 60+. W ramach spotkań proponujemy dyskusje o sztuce współczesnej oraz działania twórcze, które rozwijają procesy poznawcze, doskonaląc sprawność manualną poprzez poznawanie różnych technik i form plastycznych. Prowadzenie: Artur Owczarczak.

Listopad to czas zadumy i wspomnień o tych, którzy odeszli. Jak co roku, uczcimy pamięć zmarłych związanych ze środowiskiem artystycznym: plastyków, rzeźbiarzy, aktorów, pedagogów, dziennikarzy, poetów, literatów, muzyków, animatorów życia kulturalnego.

Galeria Wspólna

„ do 25.11.2022, piątek

Memory. Gustowska, Imielska, Miller, Brandys

Memory (Pamięć) – ten pojemny tytuł zawiera w sobie różne punkty zbieżne, wiążące linie, jednakowe płaszczyzny zainteresowań i ważnych kontekstów, różne rozdaje zależności, powiązań i czułości. Cztery kobiety: Izabella Gustowska, Joanna Imielska, Martyna Miller i Anna Maria Brandys, odnoszą się do swojej indywidualnej pamięci, każda z nich przegląda się we własnym zwierciadle, „każde lustro ma dla nich inne wiadomości” (W. Szymborska).

Widok wystawy V Ogólnopolski Konkurs Malarski im. Leona Wyczółkowskiego, Galeria Miejska bwa w Bydgoszczy, fot. T. Zieliński

inf. Danuta Pałys

„ 15.11.2022, wtorek, godz. 17.00 Warsztaty z tworzenia monotypii z Aleksandrą Bojarską

Bezpłatne warsztaty z tworzenia monotypii, dla młodzieży (15+) i dorosłych, poprowadzi Aleksandra Bojarska – artystka i nauczycielka projektowania graficznego w Państwowym Li-

ceum Sztuk Plastycznych im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych na UMK w Toruniu. W swych pracach łączy grafikę warsztatową z nowoczesnymi technikami komputerowymi.

W warsztatach może wziąć udział 15 osób. Chętnych prosimy o zgłoszenia na adres mailowy: galeriawspolna@onet.pl.

„ 24.11.2022, czwartek, godz. 17.00

Transmigracje w sztuce Tadeusza

Mysłowskiego – wykład Justyny Gongały-Wyzujak

„Transmigracje to bogaty w znaczenia termin, trafnie oddający charakter naszej współczesnej egzystencji. Skupia w sobie takie pojęcia, jak: ruchliwość, nieuchwytność, płynność i przede wszystkim nieustanne przekraczanie granic, zarówno fizycznych, jak i mentalnych” (M. Rydgier, Transmigracje w przestrzeni sztuki). Pojęcie transmigracji to dobra perspektywa do zaprezentowania sztuki Tadeusza Mysłowskiego. Artysty nieustannie migrującego między Lubinem a Nowym Jorkiem. W swojej twórczości – między geometrią a organicznością. Malarza, grafika, rzeźbiarza, fotografika, autora instalacji. Justyna Gongała-Wyzujak – absolwentka historii sztuki, związana z Galerią Wspólną Miejskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy.

Tadeusz Mysłowski, On i Ona