3 minute read

Por que se inventaron as fontes

limpeza química xeral de musgos, algas e outra sucidade, e reparouse o sistema de baleirado e rebordo.

As diferentes intervencións complétanse co deseño dunha estratexia de mantemento, limpeza e conservación axeitada das fontes. Nesta liña, restableceuse o abastecemento da rede histórica onde foi posible, nas fontes con manancial propio revisouse a captación e comprobáronse as fugas, mentres que nas fontes ornamentais deseñouse un sistema de filtrado e recirculación para evitar un consumo innecesario de auga.

Advertisement

Dende a súa orixe na antigüidade, as cidades tiveron que contar con puntos de abastecemento de auga para que os seus habitantes contasen con ela tanto para beber como para as necesidades hixiénicas. Tiñan unha grande importancia, polo que deseguida adoptaron unha dobre función na que o seu utilitarismo como punto de abastecemento complementouse co seu uso como elemento ornamental. Deste xeito as fontes pasaron de ser simples estruturas funcionais, para ser consideradas monumentos públicos que contribuían ao ornato urbanístico.

Nas cidades grecorromanas deseñouse un modelo de fonte pública que combinaba a función de surtidor e estanque para servir auga, coa de elemento urbano referencial. Realizáronse fontes nas que a auga xurdía da boca dun animal, dunha furna, dunha ninfa ou dunha ánfora sostida por un neno, sendo recollida nunha pía decorada.

Durante a Idade Media, os deseños das fontes monumentais continúan a súa evolución como mostra da expresión artística, desenvolvendo as tipoloxías que se irán constituíndo no Renacemento e no Barroco.

A cidade monumental de Compostela conserva un urbanismo alto-medieval protagonizado pola basílica do Apóstolo, a partir da cal dispóñense as rúas e prazas. Case todas estes espazos abertos nos que se desenvolve a vida urbana contan cunha fonte pública no seu centro que artella o espazo.

P á g i n a 9 | 10

As fontes monumentais soen seguir dúas tipoloxías que se foron constituíndo ao longo dos séculos. A primeira delas está configurada por unha arquitectura mural na que se insiren os elementos da fonte, mentres que a segunda ten unha composición baseada no pío circular, en ocasións poligonal ou lobulado, sobre o que se erguía unha árbore central na que se situaban os canos e os depósitos secundarios de auga, dispostos segundo o eixo de simetría. A auga elévase até o surtidor, colocado no remate superior do conxunto, para ir caendo a través dos diferentes elementos decorativos que conforman a fonte.

Anexo: Plaza de Cervantes

A praza de Cervantes era coñecida no século XII como o "Foro", xa que era un punto de encontro popular e o lugar onde o pregón lía os acordos municipais e as ordenanzas arcebispais. Debido a esta vocación divulgativa, unha das súas rúas, de importante actividade comercial, chámase “do interrotoiro”. Está na esquina do edificio levantado en 1682 para o antigo Concello, que ocupou o lugar durante 200 anos, desde 1583 ata o seu traslado en 1787 ao Palacio de Raxoi. Hoxe é o único edificio municipal barroco que se conserva intacto en Galicia. Unha restauración interior permitiu identificar os antigos notarios, o oratorio, o arquivo e os calabozos: sábese que se realizaron autos-da-fé na praza durante a época da Inquisición e que o pergamiño ou a columna ao seu redor localizouse alí ata 1570. ao que se dispensou xustiza e cuxo pé ergueu a forca. A columna proviña de presidir as execucións no monte da Almáciga e dirixiuse á Carballeira de Santa Susana, de onde desapareceu no século XIX.

Máis tarde, ao especializarse na venda de alimentos e mercadorías, o espazo adquiriu o nome de "Praza do Campo" e a categoría principal do mercado. Isto explica tamén o nome da igrexa de San Bieito do Campo, cuxas liñas neoclásicas actuais non suxiren que a fundación remonte ao século X.

P á g i n a 10 | 10