Anno2017 issuu

V.U.: TOM VAN THIENEN, PRIEMSTRAAT 19A, 1000 BRUSSEL

Anno17 Jaarmagazine van Centrum Algemeen Welzijnswerk Brussel

INHOUD Het woord van de directeur Tom Van Thienen over organiseren en realiseren .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Welke acties, samenwerkingsverbanden en experimenten gaven 2017 kleur?

Een overzicht in 26 letters: van Aandacht tot ZAP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Vijf stagiairs & Veelzijdig Interessante Personen (VIP) • Caitlin Oerlemans, stagiair I.T.E.R. .... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Ophélie Crombez, stagiair Justitieel Welzijnswerk .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Laura Verstappen, stagiair JAC . . ........ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Lisa Polders, stagiair Onthaal ........... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Anke Mommaert, stagiair Opvanghuis Albatros .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 9 15 23 27

Maak kennis met het directieteam Tom Van Thienen, Kris Gysen en Ann Ghilain loodsen CAW Brussel naar de toekomst . . . . . . . . . 6 Cliënt centraal • Juba groeide dankzij een integrale benadering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• De tikkende klok van de winteropvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Iedereen kan dakloos worden ........ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• De wereld op haar schouders .. ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10 18 24 32

Het maatschappelijk draagvlak verpersoonlijkt Voorzitter Thérèse Coens geeft de fakkel door aan Dirk De Ceulaer .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Column The art of solidarity . . ......................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 CAW Brussel in cijfers • Cliënten in beeld ............................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 • Winteropvang in het kort . . .............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 • Het financiële huishouden ............... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Waar werken die CAW-ers?

• Organigram .................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 • De klok rond met CAW Brussel ..... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

COLOFON ANNO 17 is het jaarmagazine van CAW Brussel, bestemd voor medewerkers, vrijwilligers, schenkers, partners en beleidsmensen.

Deze editie heeft een oplage van 1.500 exemplaren.

CAW Brussel krijgt de steun van de Vlaamse overheid, Vlaamse Gemeenschapscommissie, federale overheid, VIPA, Actiris, Sociale Maribel, Innoviris, … en private investeerders (o.a. giften).

Samenstelling en redactie: Bianca De Wolf, stafmedewerker communicatie Eindredactie: Soetkin Bulcke Hoofdredactie: Tom Van Thienen, AD CAW Brussel Foto’s: Atilla Erdem, Tine Danckaers, Roel Dierckens & Bianca De Wolf Vormgeving: Rob Marcelis Druk: Drukkerij Bulckens, Herenthout

Reageren? Reacties welkom bij bianca.dewolf@cawbrussel.be

2

Het woord van de directeur “Soms loopt het leven niet zoals je het wenst”, gebruiken we als baseline in de CAW-sector. Deze slogan was de afgelopen jaren ook van toepassing op CAW Brussel, al zagen we het graag anders. Immers een moeizame fusie maakte het niet altijd even makkelijk voor onze organisatie. Het omzetten van de fusie op papier naar de praktijk kostte veel energie en tijd. Tijd en energie die we niet konden investeren in de maatschappelijke uitdagingen waarmee Brussel en de Brusselaars dagelijks geconfronteerd worden. We hoorden al te vaak dat we teveel met ons zelf bezig waren.

FOTO: ATILLA ERDEM

2017 was wat dat betreft het jaar van de ommezwaai: we ontwikkelden de organisatiestructuur verder en startten met een nieuw organigram. Een organigram dat de bedoeling heeft om medewerkers te verbinden en het CAW-gevoel te integreren over de verschillende teams, doelgroepen en methodieken heen. We vonden geëngageerde mensen om dit organigram te ‘bevolken’, medewerkers die samen aan de slag gaan om elke dag opnieuw van CAW Brussel een geïntegreerde organisatie te maken. Nu kunnen we terug meer energie vrijmaken voor onze maatschappelijke opdracht en het realiseren van onze missie en visie.

In 2017 moesten we op zoek gaan naar een nieuwe voorzitter omdat Thérèse Coens om persoonlijke redenen haar mandaat niet meer kon verlengen. We zijn haar zeer dankbaar voor haar tomeloze inzet. En zagen op de afscheidsviering een fiere voorzitter haar fakkel doorgeven aan een trotse opvolger. Samen met haar stopten nog enkele andere bestuurders. Ook hen willen we danken voor de vele jaren van belangeloze inzet voor de Brusselaar.

In 2017 kregen we kansen waar we de jaren voordien alleen maar van konden dromen. We engageerden ons om de winteropvang voor dak- en thuislozen mee te organiseren omdat het onze humanitaire plicht is.

We probeerden om effectief impact te hebben op de cliënten van onze winteropvang, met de ambitie ze volgende winter niet meer te moeten opvangen.

We werden kernpartner in één van de welzijnswerven van Minister Vandeurzen, namen mee het voortouw in andere acties van de Vlaamse en Brusselse overheden.

We werden gevraagd om op beleidsfora onze ideeën te presenteren. Het deed deugd voor al onze medewerkers dat we er stonden als CAW Brussel en dat partners graag met ons willen samenwerken. We zien elke dag onze medewerkers trotser worden op de ommezwaai die we samen genomen hebben.

In 2018 gaan we volop verder op de ingeslagen weg.

We laten het verleden achter ons en zullen samen met partners binnen en buiten onze zorgregio werken aan een veerkrachtiger Brussel met minder armoede en met weerbaardere inwoners. Hopelijk doet u ook mee en komen we elkaar ergens tegen in de stad.

Tom Van Thienen Algemeen Directeur

3

EEN OVERZICHT IN 26 LETTERS

van Aandacht tot Zap A

AANDACHT VOOR SLACHTOFFERS Slachtoffers van zedenfeiten kunnen sinds het najaar van 2017 terecht in het Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) in het Sint-Pieters ziekenhuis te Brussel. Dit kadert in een proefproject dat ook in Gent en Luik loopt. In het ZSG kan het slachtoffer medische en psychische zorg krijgen, hulp bij forensisch onderzoek, hulp bij klacht indienen met gespecialiseerde zedeninspecteurs en de opvolging nadien (nazorg medisch en psychisch).

Gemeenschappelijk doel is slachtoffers ernstig te nemen door hen letterlijk een plaats te bieden waar ze met al hun innerlijke en uiterlijke kwetsuren terecht kunnen. Vanuit onze dienst slachtofferhulp juichen we dit initiatief toe en werken we nauw samen met het ZSG. Wij staan mee in voor de vorming van de zedeninspecteurs.

één van de pijlers en een methodiek waarop ook onze diensten begeleid wonen steunen.

D

DOP IN DE GEVANGENIS De maandelijkse zitmomenten van de Dienst OndersteuningsPlan (DOP) in het CAW hebben geleid tot een samenwerking tussen het team Justitieel Welzijnswerk en de gehandicaptensector. Want ook in de gevangenis zitten mensen met een beperking. Omdat deze gedetineerden geen gebruik kunnen maken van diensten die hen specifieke ondersteuning kunnen bieden zoals buiten in de samenleving, heeft het CAW een samenwerking opgezet met het DOP. Deze dienst komt nu in de gevangenis om gedetineerden met een beperking zowel tijdens de detentie te ondersteunen, als de gedetineerde voor te bereiden op een eventuele vrijlating en zorg die hij daarna ook nodig heeft.

In de gevangenis van Sint Gillis is er ook een psychiatrische Annex voor geïnterneerden. Deze mensen hebben speciale zorg en ondersteuning nodig. Via onze samenwerking met de gehandicaptensector voorzien wij ook voor hen specifieke activiteiten.

B

BEZOEKRUIMTE In het kader van het ‘Actieplan Relaties’ hebben we tijdelijke middelen gekregen met als doel de wachtlijst weg te werken. De uitbreiding van het team met 0,6 VTE zorgde voor een positief effect op deze wachtlijst en de concrete werking van de bezoekruimte. Mede dankzij de versterking van het team konden we een eerste stagiaire bij de bezoekruimte verwelkomen. Op 25 maart hadden we een topdag met maar liefst 9 bezoeken.

Beleidsmatig hebben we vooral meegewerkt aan het uniformiseren van de werking in alle bezoekruimten van de CAW-sector. In 2018 gaan we deze sectorale manier van werken verder implementeren.

E

EXPERTISE DELEN Sinds enkele jaren nodigt I.T.E.R. het team Slachtofferhulp uit om de gevolgen voor slachtoffers van seksueel geweld, door de bril van het slachtoffer te kaderen binnen hun verschillende therapiegroepen. In 2017 kregen de medewerkers van Slachtofferhulp de mogelijkheid om in interactie te gaan met plegers van seksueel geweld.

Doorheen de jaren is er evolutie qua aanpak, inhoud en methodieken, maar het doel blijft werken rond herstel en bewustwording. We staan stil bij ‘de gevolgen’ van seksueel grensoverschrijdend gedrag zonder afbreuk te doen aan de persoon van de pleger. De dialoog die ontstaat biedt ook voor ons als hulpverlener een meerwaarde in het werken met slachtoffers van seksueel geweld. Deze manier van werken bewijst dat de verschillende teams binnen de cluster Forensisch welzijnswerk elkaar heel wat te bieden hebben.

C

CHOUX DE BRUXELLES Na een passage bij Puerto heeft het koor Choux de Bruxelles nu zijn vast repeteermoment in de Schutting. Choux de Bruxelles is gegroeid vanuit Samenlevingsopbouw en Ara, een vereniging waar armen het woord nemen.

Het brengt mensen uit verschillende opbouwprojecten samen om te zingen. Het creëren van ontmoeting is

4

F

FEDERALE ARMOEDEPRIJS Dagcentrum HOBO werd genomineerd voor de Federale Prijs Armoedebestrijding. De jury motiveerde deze nominatie omwille van de participatieve werking vanuit de krachten en verlangens van de doelgroep en de aandacht voor partnerschappen.

Ook de laagdrempelige toegang en de inzet op het autonoom functioneren van de doelgroep, vanuit de vaststelling dat de betrokkenheid toeneemt naarmate

Elk jaar zijn ze er weer: de stagiairs in CAW Brussel. Jonge mannen en vrouwen die zich komen vervolmaken op de werkvloer.

Ze komen kijken, leren en doen en worden ondersteund door ervaren CAW-ers.

Die vaak net door de confrontatie met die jonge veulens hun dagelijks werk weer op een andere manier gaan bekijken.

Maak in ANNO 17 kennis met vijf van deze Veelzijdig Interessante personen (VIP).

S |

AIR

PO

VIP

GI

IG

PE

EN

VE E L ZIJ D

E SSANTE

ON

| RT

TE R

RS

IN

RE

T T T E N VA N S

A

de inbreng groter is, werden bijzonder geapprecieerd.

Of zoals de jury het verwoordde: “Hobo is een goed voorbeeld van concrete invulling van een integrale aanpak, door sterke samenwerkingen met de sector, op maat van de doelgroep, empowerend en emancipatorisch. Deze organisatie toont aan dat een aanpak waarin onvoorwaardelijkheid, laagdrempeligheid en vertrouwen centraal staat geen activering in de weg staat. Wel integendeel: zelfs noodzakelijk is om dit te bereiken met dak- en thuisloze personen.”

cliënt is hetzelfde en iedereen heeft zijn eigen problematiek, noden en kwaliteiten. Geen enkel gesprek en geen enkele dag zien er hetzelfde uit.

Caitlin Oerlemans, stagiair volwassenenwerking I.T.E.R. Forensische psychologie sprak mij al aan bij aanvang van mijn opleiding. Ik ben opgegroeid met de waarde dat mensen een tweede kans verdienen ongeacht de gedachten waarmee ze kampen of daden die ze gesteld hebben. Het is het gedrag dat dient afgekeurd te worden en niet de persoon.

Het werken met volwassenen was nieuw voor me. Ik had eerder enkel ervaring in het werken met kinderen. Werken met plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag is een hele uitdaging. De doelgroep van I.T.E.R. is zeer divers: geen enkele

5

Mijn takenpakket bestond uit het afnemen en interpreteren van diagnostisch materiaal, meevolgen en zelfstandig voeren van cliëntgesprekken, administratieve taken en ik nam deel aan vergaderingen en intern overleg. Het belangrijkste dat ik heb geleerd is dat ik meer voeling heb gekregen met de doelgroep Werken met plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag is niet gemakkelijk, maar zeker niet onmogelijk. Ik heb mijn gespreksvaardigheden verder kunnen ontwikkelen en mijn grenzen leren verleggen.

Ik voelde me vanaf de eerst dag welkom en werd direct opgenomen in het team. Alle collega’s namen mij op sleeptouw en ik kreeg de vrijheid om mijn stage zelfstandig vorm te geven.

Ik heb er de kans gekregen om op persoonlijk en professioneel vlak te groeien.

Caitlin Oerlemans (20 jaar) woont in Merksem, Antwerpen en volgt de Bachelor Toegepaste Psychologie, optie klinische psychologie & forensisch werkveld aan Thomas More Antwerpen. Ze gaat zeker nog verder studeren. Wat? Daar denkt ze nog even over na.

Maak kennis met het directieteam van CAW Brussel Sinds april 2018 is het directieteam voltallig. Algemeen directeur Tom Van Thienen wordt bijgestaan door twee inhoudelijke directeurs, Kris Gysen en Ann Ghilain. Zij staan aan het roer van het grote schip dat het CAW is, zorgen ervoor dat het koers houdt en dat de randvoorwaarden vervuld zijn zodat de medewerkers hun job kunnen doen, met name, hulp verlenen aan die Brusselaars die dat het meest nodig hebben. Tijd voor een voorstelling.

Wie zijn ze en wat drijft hen?

FOTO: ATILLA ERDEM

Tom Van Thienen komt sinds zijn school- en studententijd op voor de zwakkeren in de samenleving. Hij merkte toen al dat hij beter was in strategiebepaling dan in het rekening houden met details.

Tom: “Opkomen voor het collectief belang, met aandacht voor zij die het moeilijk hebben in de samenleving, is het leidmotief in mijn loopbaan. Eerst deed ik onderzoek naar cultuurparticipatie in Vlaanderen, nadien ging ik werken op het kabinet van minister Frank Vandenbroucke. Daarna verzeilde ik in de wonderlijk wereld van de social-profit en de publieke sector. Ik nam er verschillende directiefuncties op met als rode draad het integreren en verbinden van verschillende sectoren zoals welzijn, sport, cultuur en gezondheid.”

Toen CAW Brussel, na de feitelijke fusie van CAW Mozaiek en CAW Archipel tot een vzw, op zoek was naar een directeur om de nieuwe organisatie vorm te geven was Tom net ‘in between jobs’. “Het leek alsof de vacature voor mij uitgeschreven was.”

Kris Gysen is een vrouw met een ruime ervaring in het Brusselse welzijnswerk en de migratiesector. Je kent haar misschien als pedagogisch directeur van crisisopvangcentrum Ariane, als coördinator van welzijnsorganisatie De Hallen of van een van de functies die ze bij Fedasil en het Klein Kasteeltje had. Frustratie over het huidige migratiebeleid leidde haar naar het CAW. Kris: “Het huidige beleid is absoluut niet bezig met het welzijn en het begeleiden van vluchtelingen.

Integendeel het is eerder ontradend en dehumaniseert deze mensen. Er is weinig marge om ondersteunend

V.l.n.r.: Kris Gysen, Tom Van Thienen en Ann Ghilain te werken en om vluchtelingen een menswaardig alternatief te bieden.”

Daarom maakte ze de overstap naar het CAW, een organisatie met als kerntaak de meest kwetsbare mensen in hun welzijn te ondersteunen. “Hier kan ik creatief de organisatie verder uitbouwen en mijn

6

Hoe zien zij de samenwerking in het directieteam en met de andere 190 collega’s?

kennis en affiniteit met verschillende sectoren en netwerken voluit gebruiken. Bovendien ben ik zowel graag op het terrein als beleidsmatig bezig. Ik probeer constructief leiding te geven, maar ook leiding te nemen waar nodig.”

Het directieteam blijkt erg complementair en er hangt een warme sfeer.

Kris: “Katrien, directiemedewerker en de derde vrouw in het directiecomité, zorgt voor efficiënte vergaderingen en heeft een helikopterzicht op alles waar we mee bezig zijn. Ann is heel georganiseerd en praktisch, realistisch ingesteld en brengt interessante inhoudelijke discussies op gang. Tom is strategisch zeer sterk en denkt aan de losse eindjes. Bovendien kan hij goed spreken voor een publiek. Ik ben soms erg gericht op details en het juist overbrengen van duidelijke beslissingen. Het hart van CAW Brussel is goed en groot. Maar soms moeten we moeilijke beslissingen nemen. Dat is het lot van een groeiende en steeds professionelere organisatie.

Ann Ghilain werkte bijna een kwarteeuw in de bijzondere jeugdzorg bij OOOC ’t Pasrel in Schaarbeek.

Ann: “Ik startte als leefgroep- en contextbegeleidster en sinds 2000 was ik er supervisor. Het ondersteunen en coachen van de begeleiders behoorde tot mijn kerntaken. Mijn expertise zit vooral in het werken met jongeren en hun gezinnen met vaak complexe problematieken. Ik ben zeer vertrouwd met het Brusselse jeugdhulplandschap.”

Ze voelt zich klaar om mee aan het roer te staan van een grotere organisatie. “Het CAW speelt een cruciale rol in de samenleving. Het CAW is laagdrempelig, vlot toegankelijk voor een breed publiek, biedt een antwoord op vele maatschappelijk relevante thema’s … En in Brussel, met zijn smeltkroes aan culturen, voel ik me thuis.”

Tom: “Het directiecomité zorgt ervoor dat iedereen zijn werk goed kan doen. We worden inhoudelijk bijgestaan door competente stafmedewerkers.

Zij bieden ondersteuning bij het organiseren van werkgroepen, schrijven projecten uit, begeleiden de organisatieontwikkeling, coördineren de registratie en professionaliseren onze interne en externe communicatie. De ondersteunende diensten, zoals de boekhouding, de personeelsdienst en de technische dienst, zorgen ervoor dat de organisatie op administratief, logistiek en financieel vlak blijft draaien. Het organigram heeft vlees en bloed gekregen en stilaan is het duidelijk aan het worden wat ieders plaats en opdracht is.”

Wat zijn hun taken in CAW Brussel?

De algemeen directeur is verantwoordelijk voor het algemeen zakelijk en strategisch beheer. Het vertalen van strategie naar de inhoudelijke praktijk gebeurt door de twee inhoudelijke directeuren en de staf.

Tom organiseert de interne en externe vertegenwoordiging van het CAW Brussel. Zelf is hij lid van de beleidsgroep van de sector waar alle directies in zetelen en die op strategisch gebied de CAW-sector aansturen. Ook vertegenwoordigerswerk naar diverse overheden, administraties en politici is een belangrijk deel van zijn takenpakket, net zoals het mee initiëren van nieuwe ideeën en projecten. Intern is hij verantwoordelijk voor het organiseren van de algemene vergadering en de raad van bestuur, de participatie van medewerkers aan het beleid en het syndicaal overleg.

En hij is, tenzij anders beslist, woordvoerder van de organisatie.

Ann: “Samenwerken in een klimaat van vertrouwen en openheid is belangrijk. Ik wil graag bijdragen aan een positieve, constructieve sfeer en dit vanuit een waarderende en krachtgerichte benadering. Voor het rechtstreekse contact met de hulpverleners zullen we onze voelsprieten ten volle moeten inzetten in de thematische werkgroepen en tijdens de organisatiebrede activiteiten. We zullen sporadisch teamvergaderingen bijwonen, ter plaatse gaan en goed luisteren naar wat er leeft. We proberen beschikbaar te zijn, maar ik hoop dat onze collega’s ook begrijpen dat er ontzettend veel tijd gaat naar intern en extern overleg en naar zaken die organisatiebreed moeten opgevolgd worden.”

De inhoudelijke directeurs hebben de opdracht om CAW-breed te denken en alle teams en clusters verder op elkaar af te stemmen. Kris heeft de clusters Ambulante woonbegeleiding & thuislozenzorg, Residentiële opvang, Basisrechten & financiële hulpverlening en Basis welzijnswerk onder haar vleugels. Ann volgt drie clusters op: Individuele, relatie- & gezinshulpverlening, Kinderen & jongeren en Forensisch welzijnswerk. Verder diepen ze een aantal thema’s uit waarin ze veel expertise hebben. Ann zal het aanbod aan intervisie en supervisie verder uitbreiden en optimaliseren. Kris verdiept zich in het thema maatschappelijke integratie zoals de samenwerking met de OCMW’s en de hulp aan precaire gezinnen.

Tom: “Belangrijk is ook dat we voldoende input krijgen van het werkveld en in eerste instantie van de zeven clustercoördinatoren. Elke clustercoördinator is verantwoordelijk voor de goede gang van zaken in zijn cluster en is eerste aanspreekpunt voor de teamondersteuners. Zij denken vanuit hun eigenheid mee na hoe er dwarsverbindingen tussen de verschillende clusters kunnen ontstaan ten voordele van een transparant hulpverleningstraject voor de cliënten.”

7

Waar en hoe zien ze binnen 5 jaar CAW Brussel en de CAW-sector staan in Brussel en Vlaanderen?

en veerkrachtige medewerkers zijn immers onmisbaar in het uitdragen van onze expertise.”

Tom: “Vroeger werd het middenveld gesubsidieerd omdat het zonder meer als waardevol werd ervaren.

Maar het beleid evolueert: nu worden we gefinancierd voor wat we doen en moeten we meer en meer verantwoorden wat we doen met de subsidies die we krijgen. Tot op een bepaalde hoogte is dat ook goed. Ik wil immers ook graag weten wat de overheid doet met de belastingen die ik betaal. Maar het moet redelijk blijven: sociaal werk is een werk van lange adem. Een kapot fietswiel is simpel te repareren of te vervangen. Een mens met blutsen en builen kan je echter niet gauw en routineus repareren. Bovendien bouwt de overheid de tweede en derde lijn alsmaar verder af en vervangt deze door nieuwigheden zoals vermaatschappelijking van de zorg. Waar op zich niks mis mee is, maar we merken dat er heel wat mensen bij ons aankloppen opdat ze nergens anders terecht kunnen.”

Ann: “We moeten methodisch en qua expertise blijven evolueren en diversiteit hierbij als een kwaliteit zien in plaats van een obstakel. We kunnen nog leren van CAW’s die al wat verder staan in hun fusieproces en van intersectorale samenwerkingsverbanden om verder te groeien als lerende, open en evoluerende organisatie.”

Tom sluit af: “We willen dat binnen 5 jaar het CAW Brussel een gewaardeerde welzijnspartner en netwerkpartner is, binnen en buiten Brussel. Dat we erkend worden als een organisatie waar er ruimte is voor experiment, dat we af en toe duidelijk maken dat een grassprietje ook met de stroom kan meedrijven maar dat het soms beter is om tegen de stroom in te roeien. Ik hoop dat de sector binnen vijf jaar nog ruimte heeft voor experiment, sociaal ondernemerschap en niet herleid is tot een onderaannemer van de subsidiërende overheden.”

Kris: “Ik hoop dat we steeds beter kunnen aansluiten bij wat de Brusselse bevolking nodig heeft aan welzijnsondersteuning. We moeten hiervoor nog meer over de grenzen van taal en sectoren heen werken en duurzame samenwerkingsverbanden aangaan.

Hopelijk kunnen we ons personeelsbestand uitbreiden of onze organisatie zo herorganiseren opdat we de werkdruk van medewerkers kunnen verlichten. Fiere

“ Ik hoop dat we steeds beter kunnen aansluiten bij wat de Brusselse bevolking nodig heeft.”

G

GIFTEN MAKEN ONS BLIJ CAW Brussel werkt vooral met subsidies van verschillende overheden (zie ook pagina 26). Maar het is in deze tijden van schaarste belangrijk dat we ook andere inkomsten verwerven. Hiermee kunnen we (nog) niet-gesubsidieerde initiatieven uitwerken of iets extra doen voor cliënten in de hulpverlening. CAW Brussel haalt nu al een deel van haar inkomsten uit giften. Het zijn zowel kleine als grote bedragen. Geschonken door individuen, organisaties en bedrijven. In 2017 ontvingen we in totaal 26.906 euro aan giften. Belangeloos geschonken aan het goede doel dat CAW Brussel ook is. Zo was er een grote gift van een dochter wiens wens het was om een deel van haar erfenis te investeren in CAW Brussel. Het liefst in een deelwerking die aansloot bij het engagement van haar moeder die jarenlang vrijwilliger was bij Groot Eiland. Dankzij deze gift werd de nieuwe locatie van het CAW in Sint Gilles ingericht.

Ook de andere financiële giften en gebruiksgoederen in natura zoals kledij, meubels en voedingswaren

werden goed besteed.

Met elke gift zijn we blij. Voor een gift van 40 euro of meer per jaar krijg je een fiscaal attest toegestuurd.

Een gift maak je over op rekeningnummer BE53 0682 4468 5153.

H

HANDICAP EN BEGELEID WONEN (IN) BRUSSEL Om een beter antwoord te kunnen bieden op de zorgvragen van thuisloze personen met een (vermoeden van) handicap werden er gesprekken gevoerd met Begeleid Wonen Brussel. Na de positieve ervaringen in de werkingen van Albatros, Foyer Bodegem en I.T.E.R. willen we hiermee verder aan de slag in de teams van Puerto en De Schutting. Een hulpverlener van Begeleid Wonen Brussel zal vanaf februari 2018 ook in die teams een aantal uur per week cliënten mee opvolgen en de hulpverleners methodieken bijbrengen om deze doelgroep nog beter te kunnen ondersteunen.

8

VI P

|

IRS

IA

RE

AG

IG

VEEL ZIJD

Mijn droom was om bij de politie te werken. Tijdens mijn middelbare schooltijd heb ik stage gelopen op de preventiedienst van Politiezone Ieper.

Dit vond ik interessant, maar het was niet honderd procent mijn ding. Daarom koos ik voor de opleiding ‘Maatschappelijke veiligheid’, een opleiding binnen

uitdaging aangegaan en ik heb er nog geen minuut spijt van gehad.

PE

EN

De organisatieondersteuner werkt in de drie Brusselse gevangenissen. Ze brengt het aanbod van hulp- en dienstverlening in de gevangenis binnen.

Zo krijgen gedetineerden de kans om opleidingen te volgen, deel te nemen aan sport– en/of cultuuractiviteiten, enzovoort. De organisatieondersteuner doet de praktische organisatie en neemt contact met externe diensten.

SSANTE

ON

RT

ERE

RS

T IN

O | P

Ophélie Crombez, stagiair organisatieondersteuner justitieel welzijnswerk

T T E N VA N

ST

het sociaal-agogisch werk, waar we kennismaken met de integrale veiligheid. We leren crisisplannen, beleidsplannen bij politiezones of gemeentes opmaken. In het curriculum zitten vakken uit het strafrechtelijk systeem zoals recht, criminologie en studie van dader en slachtoffer. Tijdens mijn bacheloropleiding kreeg ik het vak ‘Studie van dader en slachtoffer’. Wij leerden verschillende strafmodellen, de ontwikkeling tot dader, de werking van herstelbemiddeling … We brachten ook een bezoek aan de gevangenis van Ruiselede.

Het hulp- en dienstverleningsaanbod staat centraal in deze stage. Andere stageplaatsen hadden meer een justitiële functie. Misschien is Brussel wel ver voor me, maar toch ben ik de

J

De tweedejaarsstage had als doel het CAW te verkennen.

Ik bezocht verschillende teams: opvanghuis Albatros, algemeen onthaal, de trajectbegeleiders van justitieel welzijnswerk, slachtofferhulp, I.T.E.R. en de alternatieve gerechtelijke maatregelen.

Ook in de gevangenissen heb ik de verschillende diensten leren kennen. Daar kreeg ik vooral praktische en organisatorische taken, zoals het maken van onthaal-en fitnesslijsten en andere activiteiten en volgde ik verschillende vergaderingen. Ik nam ook deel aan de infobeurs in de gevangenis van Vorst, waar ik verschillende diensten van de verschillende overheden leerde kennen. In oktober kom ik terug voor een verdiepingsstage waar ik meer taken krijg en een project zelfstandig mag uitwerken.

Ophélie Crombez (21 jaar) woont in Geluveld, West-Vlaanderen. Ze volgt de bachelor opleiding Maatschappelijke Veiligheid aan het VIVES in Kortrijk. Ze deed haar tweedejaarsstage, in oktober 2018 komt ze terug voor een langere periode van 4 maanden.

JAC OPENT DE DEUR Een nieuwe wind en een nieuwe locatie!

Het JAC zette zich na 10 jaar afwezigheid terug op de Brusselse kaart met een heuse kick-off op 20 september.

In de voormiddag was er een inhoudelijk programma voor collega’s van het CLB, jeugdwerk, politie, jeugdhulp, parket. Brusselaar en schrijver-filosoof Bleri Lleshi gaf een uitdagende lezing over jeugdhulp en de Brusselse jongeren. De nieuwe cluster Jongeren zette zich in de schijnwerpers met een panelgesprek waarin zowel Woonbegeleiding, Crisismeldpunt als JAC zich konden voorstellen en vragen beantwoordden vanuit het publiek. De namiddag stond dan weer in het teken van ontspannende en informatieve activiteiten georganiseerd door o.a. onze eigen preventiedienst, sportdienst van de VGC, jeugdwerking D’broeij ...

I

IN DIENST In 2017 verwelkomden we 49 nieuwe collega’s. Een diverse groep geëngageerde mensen met een groot hart voor de mensen waarmee we werken. 30 in een tijdelijk statuut met een vervangingscontract of projectcontract. 19 meteen voor onbepaalde duur.

Meer dan 10 stagiairs draaiden er mee in onze verschillende teams. Een portret van 5 van deze toekomstige hulpverleners vind je in dit magazine. Maak kennis met een keur aan VIP’s: Veelzijdig Interessante Personen.

9

JUBA GROEIDE DANK ZIJ EEN INTEGR ALE BENADERING

“ Door de steun van de hulpverlener durf ik terug voor mezelf op te komen” De hulpverleners van CAW Brussel werken niet op een eiland, ze staan intern in contact met andere teams en collega’s en extern met verschillende partnerorganisaties in het Brusselse. Zo ook Freia, een van onze vier outreachers. Via het project Groei! kwam Juba* in contact met haar. Samen legden ze een heel traject af.

Juba is een goedlachse man van ongeveer 32 jaar. Zijn exacte geboortedatum kent hij niet. In het Berberdorp in het Rif-gebergte waar hij geboren is, werden kinderen niet direct aangegeven. Hij groeide op bij zijn ooms en tantes in Nederland. In de nasleep van de Arabische Lente werkte hij mee aan een activistische Amazign-website. Hiervoor kwam hij regelmatig in Brussel. Hij ontmoette er de liefde van zijn leven en verhuisde met haar naar Voeren. Een liefdesbaby was er vlug. Maar de liefde bleek nogal verstikkend te zijn: zijn ex was een extreem jaloerse en conflictueuze vrouw en samenleven bleek uiteindelijk onhoudbaar te zijn. Door de relatieperikelen verloor hij zijn baan, zijn huis en zijn dochter.

FOTO: ATILLA ERDEM

“Ik ben naar Brussel gekomen omdat ik hier vrienden heb die me tijdelijk onderdak konden bieden. Weken ben ik van de ene sofa naar de andere verhuisd, ondertussen op zoek naar werk en huisvesting. Maar beiden liggen niet echt voor het rapen in Brussel. Ik werd er moedeloos van. Ik heb in die tijd ook vaak op straat geslapen en soms in een daklozenopvang waar ik echt geen reclame voor wil maken omwille van het gebrek aan privacy, de strikte regels en het totaal ontbreken van ondersteuning. Uiteindelijk ben ik in een inburgeringstraject gestapt om beter Nederlands te leren. Daar kreeg ik terug structuur in mijn leven en had ik iets om handen.”

10

“Toen kwam Freia in mijn leven. Ik leerde haar kennen via het project Groei! dat mensen in armoede ondersteunt om door te stromen naar een opleiding of werk. Met Freia heb ik letterlijk en figuurlijk heel wat kilometers afgelegd, zij begeleidde me bij elke stap die ik zette om mijn leven terug op de rails te krijgen.

Echter zonder het van me over te nemen. Ze hielp me een kleine maar betaalbare studio te vinden. Omdat ik terug een referentieadres had, kon ik toen een advocaat nemen om bezoekrecht voor mijn dochter af te dwingen. Meester Appeltants die zitting heeft in het CAW heeft hiervoor gezorgd. Ik zie mijn dochter, die ondertussen vier jaar is, sinds januari een keer per maand in de bezoekruimte van CAW Limburg in Genk.”

“ Met Freia heb ik letterlijk en figuurlijk heel wat kilometers afgelegd, zij begeleidde me bij elke stap die ik zette om mijn leven terug op de rails te krijgen.”

Ook professioneel gaat het Juba voor de wind. Via Groei! heb ik nu een tijdelijke baan als IT-er. Opleiding krijg ik op de werkvloer en binnen twee jaar ben ik klaar om op de reguliere arbeidsmarkt een job te zoeken.”

Stilaan voelt hij zich ook psychisch beter en sterker: “Ik heb me bij tijden heel eenzaam en down gevoeld.

Nutteloos ook. Maar nu ik terug een dak boven mijn hoofd heb, een job waar ik me nuttig maak én veel in bijleer, voel ik me terug in staat om een goede vader te zijn voor mijn dochtertje. Ik vond het in het begin moeilijk om hulp te vragen. Doordat Freia zo doortastend is en me steunt, durf ik terug voor mezelf op te komen.” (* fictieve naam om de anonimiteit te waarborgen)

Groei! is een unieke begeleidingsaanpak naar opleiding/werk voor mensen in armoede gecoördineerd door Atelier Groot Eiland waarbij verschillende partners samen werken op drie vlakken: armoede, welzijn en oriëntering. Immers, een opleiding volgen, werken of gewoon deelnemen aan de maatschappij is voor veel mensen in (generatie)armoede een enorme stap. CAW-outreacher Freia Peeters werkt mee aan dit project.

In samenspraak met de commissie juridische bijstand Brussel wordt twee maal per maand een moment voorzien waarop een advocaat eerstelijns-juridische permanentie verzekert in CAW Brussel, aanvullend op de juridische expertise in huis. Meester Kim Appeltants, advocaat aan de balie te Brussel, geeft juridisch eerstelijns advies en kan ook een ‘pro deo advocaat’ aanstellen.

11

Cliënten 2017 van CAW Brussel in beeld • AANTAL UNIEKE CLIËNTEN: 2704 mannen 2315 vrouwen 8 geslacht onbekend

5027

• WAT IS HUN INKOMEN? 27% geen inkomen 19% inkomen gelijk aan een leefloon 54% inkomen uit arbeid

• HOE STAAN WE IN CONTACT?

• WAT IS HUN LEEFTIJD? 80%

Brief

323

3445

70%

Bureaugesprek

17.098

50%

Groepsgesprek

13

40%

Huisbezoek

1.438

Op verplaatsing

1.469

Digitaal

3.605

Telefonische hulp

6.116

60%

30% 20% 10%

748 169

174

-11

12-17

311

180

0%

18-25

26-59

60+

?

Totaal

30.062

• WAT IS HUN GEZINS/WOONSITUATIE? alleenstaande (28%) eenoudergezin (11%) gezin met kinderen (18%) partner zonder kinderen (13%) voorziening / instelling / bij derden (12%) woont op straat (6%) onbekend (12%)

12

• WELKE ORIGINE HEBBEN ZE? We bereiken 120 verschillende origines.

NOORD-AMERIKA: 9

WEST-EUROPA: 148

OOST-EUROPA: 218

BELGIË: 889

AZIË: 258

AFRIKA: 1.574

ZUID & MIDDEN AMERIKA: 89

STATENLOOS: 4 / ONBEKEND: 1.838

• MET WELKE VRAGEN EN PROBLEMEN KOMEN ZE TOT BIJ ONS?

Materieel en financieel Lichamelijke gezondheid

(Vermoeden van) handicap

Geestelijk welzijn - gezondheid Partnerrelatie / seksualiteit en geboorte

Gezin en opvoeding

Intrafamiliaal geweld

Sociale situatie Onderwijs

Opleiding en tewerkstelling

Etnisch en cultureel

Administratie en hulpverlening

Gerechtelijk en juridisch

5%

10%

15%

20%

• ALGEMENE PREVENTIE We trachten ook problemen te voorkomen of mensen d.m.v. bekendmaking sneller naar ons toe te leiden.

71

45

115

14

71 vormings- en groepssessies waarmee we 921 mensen bereikten

45 consults aan organisaties

115 keer is er vormingsmateriaal ontleend

14 keer stelden we onze preventiestand op, waarmee we 1.625 mensen bereikten

13

K

N

KONINGIN KRIJGT BUDGETADVIES Op de openingsconferentie van de Week van het Geld in maart kreeg BIZ Brussel de kans om de Budgetmobiel voor te stellen aan Koningin Mathilde. De Budgetmobiel is een interactieve infostand rond thema’s als budget, consumeren, energie, telecom en huishouden. Met de bakfiets rijden onze preventiewerkers naar scholen, jongerenwerkingen en andere organisaties om te sensibiliseren over (het vermijden van) schulden.

Diezelfde week kreeg BIZ Brussel ook een plaats op de infomarkt in het Brusselse Zuidstation en in het Muntpunt. Heel wat jongeren en hun leerkrachten hebben kennis gemaakt met de Budgetmobiel en andere bezoekers hebben we kunnen adviseren en informeren over budgetteren en huurproblemen.

NANCY Het subsidie- en verbouwingsdossier van het pand in de Nancystraat is volop in beweging. Nancy is met 9 appartementen, kantoren en een polyvalente ruimte een aanzienlijk project voor CAW Brussel. De bouwvergunning werd al een tijd geleden afgeleverd en we zijn bezig met de openbare aanbesteding van de werken.

We hopen eind 2018 met de werken van start te gaan.

NIEUWJAARSFEEST Omdat de boog niet altijd gespannen kan staan, is er bij het CAW Brussel ook aandacht voor informele momenten met en voor de medewerkers, vrijwilligers en stagiairs. Een van die momenten is het jaarlijkse nieuwjaarsfeest. Daar zijn twee vaste onderdelen: de speech van de directeur en de jubilarissen in de bloemetjes zetten. In 2017 waren er 6 mensen die 10 jaar in dienst waren, 8 die er al 15 jaar CAW hadden opzitten, 1 met 20 jaar dienst en 1 diehard die al 35 jaar arbeid achter de rug had. En dan was het tijd voor de verkiezing van Mr en Mrs disco. Het winnende duo ging naar huis met een goedgevulde mand met Oxfam-producten. Uiteraard was er ook voldoende tijd voor een hapje en een drankje en een babbel met bekende en minder bekende collega’s.

L

LUISTEREN NAAR JONGEREN Hoe geraken jongeren tot bij de jeugdhulp? Hoe en waar stellen ze hun vraag?

Middelen van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, in opdracht van het IROJ Brussel, gaven ons de mogelijkheid om jongeren hierover te bevragen. Project Toegang zoekt een antwoord op hoe jongeren de weg vinden naar hulp, wat ze daarvoor nodig hebben én hoe hulpverleners en jeugdwerkers ernaar kijken. Een projectmedewerker ging met een heleboel partners van het IROJ aan de slag: interviews met verschillende partners, enquêtes verspreiden op scholen, klasgesprekken voeren … en alle resultaten analyseren. Een jaar was er tijd om dit te verwezenlijken, op 25 april 2018 resulteerde dit in een toonmoment. JAC Brussel nam een voortrekkersrol op om het project tot een goed einde te brengen.

O

ONDERSTEUNING SLACHTOFFERS Ook in 2017 ondersteunde het team Slachtofferhulp slachtoffers van de aanslagen van 2016. Naast de verdere emotionele ondersteuning kwamen er vele vragen in verband met de administratieve en juridische opvolging in deze dossiers: contacten met de betrokken verzekeringmaatschappijen, opvolging dossiers bij de commissie voor financiële hulp aan slachtoffers, opvolging van de dossiers inzake het nationaal statuut dat voor deze slachtoffers werd gecreëerd en de bijhorende onderzoeken bij de gerechtelijke geneeskundige dienst. Het team volgde ook nieuwe juridische vragen op.

M

MELDPUNT GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Na een evaluatie van het pilootproject Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag van de VUB, is er beslist om deze werking structureel in het team Psychologische hulpverlening onder te brengen. We fungeren als meldpunt bij situaties van grensoverschrijdend gedrag op de VUB. De samenwerkingspartners binnen de VUB zijn de dienst Onderwijs en Studentenbeleid, het Studiebegeleidingscentrum, de dienst Preventie (PRMI), de dienst Mens en Organisatie en de vertrouwenspersonen. Bijna drie vierde van de meldingen betreft verbaal en/of fysiek geweld en iets minder dan één vierde handelt om pesterijen.

P

PRIMETIME In april gingen we van start met een volledig digitaal en éénduidig systeem voor de registratie van alle loonprestaties: aanwezigheden, werkroosters, overuren, verlof …

Op hun persoonlijke Primetime-pagina krijgt elke medewerker een overzicht van zijn/haar werkkalender, hij/zij kan er start- en einduur ingeven, verlof en recup aanvragen, glijtijden registreren. Het is een transparant en overzichtelijk systeem; men kan makkelijk boeken met de smartphone en leidinggevenden kunnen met één klik aanvragen goedkeuren. Na enkele kinderziektes loopt het vrij vlot. De verantwoordelijkheid voor

14

Q

Q&A Informeren, vragen stellen en antwoorden krijgen was de opzet van de roadshows die we in 2017 organiseerden. Tom Van Thienen, onze algemeen directeur ging rechtstreeks in gesprek met de medewerkers over de organisatieontwikkeling. Hij gaf informatie over het proces dat er werd gelopen met het bestuur, de coördinatoren en het syndicaal overleg. Transparantie en vertrouwen in de goede intenties van alle betrokkenen waren de inzet van de nieuwe organisatiestructuur. Het ondertussen van vlees en bloed voorziene organigram zie je op pagina 28.

een vlotte loonsverwerking ligt nu voor het grootste deel bij de medewerker zelf omdat de kalenders rechtstreeks doorgestuurd worden naar het sociaal secretariaat. Tijdig en correct invullen én goedkeuren is dus een must en blijft een aandachtspunt.

PROJECT VLUCHTELINGEN De vluchtelingencrisis in 2015 zorgde voor een grote instroom in België van oorlogsvluchtelingen met een hoge erkenningsgraad. Om snel en gericht te kunnen inzetten op bijkomende opvang en hulpverlening maakte de Vlaamse Regering middelen vrij. Ook CAW Brussel kreeg vanaf 1 januari 2016 extra middelen.

Eind 2016 kregen we de melding dat het project verlengd werd tot eind 2017 en dat de middelen verhoogd werden tot 4,4 voltijdse krachten. Hiermee speelde de overheid in op de realiteit van de vluchtelingencrisis in het Brusselse werkingsgebied. In 2017 heeft CAW Brussel 417 vluchtelingen onthaald en begeleid. We merkten een verschuiving van de hulpvragen: vooral wonen en het thema gezinshereniging kwamen aan bod. We zagen meer gezinnen die hulp vroegen bij de sociaal-administratieve stappen die ondernomen moeten worden nu eindelijk het gezin herenigd was in België. Er werd ook meer tijd uitgetrokken om te luisteren naar hun vluchtverhaal en het verlies dat ze ervaren. Het is niet evident om opnieuw wortels te krijgen in een ander land en cultuur en om een ‘nieuw’ leven te beginnen. Eind 2017 stopte het project. De expertise werd ingezet in de winteropvang en daarna in het nieuwe team Migratie.

|

IRS

einde werd ik als een volwaardig teamlid beschouwd. Ik ben doorheen mijn stage sterk gegroeid in het zelfstandig gesprekken voeren met jongeren, zowel face à face als telefonisch.

IA

RE

AG

IG

VEEL ZIJD

VI P

EN

Ik haal energie uit het begeleiden van jongeren. Mijn passie is het helpen van jongeren, meer specifiek maatschappelijk kwetsbare jongeren in Brussel. Ik heb voor orthopedagogie gekozen omwille van mijn interesse in het begeleiden van jongeren en de energie die ik ervan krijg.

Mijn eerste stages liep ik in het Brusselse jeugdwerk bij D’broej en Habbekrats Surplas. Maar ik had het gevoel dat ik nog meer

RESSANTE P E

ON

O | P

Laura Verstappen, stagiaire JAC

RT

TE

RS

IN

R

RELATIONEEL WERKEN De teams van Puerto, Vrienden van het Huizeke, Hobo, De Schutting, Albatros, Foyer Bodegem en Woonbegeleiding Jongeren dienden bij Hogeschool Odisee een clusteroverschrijdend project in. Zes studenten onderzochten wat de meerwaarde betekent van het relationeel werken met dak- en thuislozen, ze bezochten de verschillende teams en namen interviews af van cliënten. Daarnaast verdiepten ze zich in literatuur over het onderwerp. Dit resulteerde in een boeiende presentatie in december waarop alle medewerkers van het CAW werden uitgenodigd.

T T E N VA N

ST

voor jongeren kon betekenen en koos daarom voor mijn derde jaar het JAC als stageplaats.

In het begin van mijn stage liep ik vooral mee met de andere hulpverleners en observeerde ik ze. Daar heb ik veel uit geleerd, o.a. verschillende begeleidersstijlen. Stilaan kreeg ik meer en meer verantwoordelijkheid en op het

15

Als ik afgestudeerd ben, wil ik graag in het JAC werken. Je krijgt er veel kansen, zowel van de collega’s, als van de jongeren, als van de grotere organisatie. Ik ben ervan overtuigd dat wij echt een meerwaarde zijn voor jongeren.

Laura Verstappen (21 jaar) woont in Brussel. Ze volgt de Bachelor Orthopedagogie aan Odisee Hogeschool en deed vier maanden stage op het JAC in kader van haar derde jaar.

Thérèse Coens geeft de fakkel door aan Dirk De Ceulaer Wat is het eerste waar je bij ‘CAW Brussel’ aan denkt?

“Professionele gedrevenheid.

De medewerkers van alle teams zijn gedreven in wat ze doen. De vragen, noden, contacten van de cliënten voeden die gedrevenheid.

Maar ook medewerkers van de ondersteunende diensten hebben de drive: ‘het moet goed zijn wat ik doe’. Professionaliteit is uiteraard zeer belangrijk voor een CAW. Ook in moeilijker tijden bleef men omwille van de cliënt, professioneel handelen. Te waarderen!”

Op welke verwezenlijking van CAW Brussel ben je het meest trots?

“Er zijn er zoveel! Ik kies er twee: een organisatorische verwezenlijking en een i.v.m de doelgroep jongeren.

Wat het CAW voor Brusselse jongeren betekent, is een vooruitgang. Een JAC vlak bij Muntpunt, in de Ambrassade verhoogt de toegankelijkheid. De crisisopvang, 24 u op 24 u voor alle Brusselse jongeren die dringend hulp nodig hebben, is het resultaat van gerichte en vasthoudende samenwerking.

De organisatie staat op punt. Een zaak van volhardend werken, de nek durven uitsteken, botsen als het moet en verstandig besluiten.

Dit is belangrijk om de werking vlot te laten lopen, het komt de cliënt ten goede, en alle medewerkers kunnen gerust zijn want het eengemaakte personeelsstatuut staat eindelijk op punt.”

Wat is nog je grote droom voor CAW Brussel?

“Dat CAW Brussel steeds een vinger aan de Brusselse pols houdt en een vinger in de welzijnspap.

Brussel is specifiek en uitdagend, zowel qua doelgroepen als qua politieke en sociale context. Dus moeten wij alle opportuniteiten daarvan benutten. Ook soms keuzes maken in wat doen en wat niet, keuzes die passen in een strategische visie voor het hele CAW. Niet alles zelf willen doen.

In samenwerking kan soms meer gerealiseerd worden. Het hele welzijnsgebeuren moet voor de cliënt simpel toegankelijk en transparanter zijn. CAW Brussel kan in samenwerkingsverbanden trekker zijn opdat de cliënt gemakkelijker zijn weg zou vinden in het kluwen van de Brusselse hulpverlening.”

Welke goede raad geef je aan Dirk?

“Ik voel me niet geroepen om schoonmoeder te spelen en goede raad is goedkoop. Maar omdat je zo volhoudend bent: blijven luisteren naar directie, medewerkers en mensen uit het netwerk. En: let op de cijfers! Ik was graag voorzitter van CAW Brussel en werkte goed samen met de bestuurders en de directeur. We kenden turbulente tijden na de fusie. Maar nu staan we er goed voor. Ik ben overtuigd dat de huidige omkadering de werking ten goede komt. Ik vertrek met een gerust hart.”

16

FOTO: ATILLA ERDEM

Thérèse:

Bio Thérèse Coens • Geboren in Brugge op 31 januari 1953 • Woont met haar (Friese) man al bijna 28 jaar graag in Schaarbeek.

• Na een drukke loopbaan o.a. als directeur van Familiehulp heeft ze zich tijdens haar brugpensioen als vrijwillig bestuurder ingezet bij verschillende socio-profit organisaties.

• Ze vertrekt samen met haar man binnenkort naar Oostende, Brussel Plage. “Oostende is een stad die gevallenen opraapt. Het is een van de minder bekende verwantschappen met Brussel”, aldus Pascal Verbeken.

Van 24 april 2014 tot 24 april 2018 was Thérèse Coens voorzitter van CAW Brussel.

Ze heeft de fusie van CAW Mozaiek en CAW Archipel tot één geheel met hart en ziel ondersteund.

Dirk De Ceulaer volgt haar op. Met heel wat bestuurservaring in andere organisaties zal hij de organisatie verder op de Brusselse welzijnskaart zetten. Ondanks hun verschillende professionele achtergrond, delen Thérèse en Dirk de visie dat het welzijn van de mensen, voor wie we iedere dag aan de slag gaan, centraal staat en dat we hier samen - bestuurders, directie en medewerkers verantwoordelijk voor zijn.

Dirk: Wat is het eerste waar je bij ‘CAW Brussel’ aan denkt?

“Voor mij is CAW Brussel nog een te ontdekken omgeving en het voorzitterschap ervaar ik bijgevolg als een nieuw ‘avontuur’. Ik ben de bestuurders alvast dankbaar voor het vertrouwen dat ze in mij stellen.

Ik denk nu in eerste instantie aan ‘Brussel’: aan de grote welzijnsnoden van deze boeiende stad, aan de CAW-mensen die ik intussen al ontmoette en aan de verhalen die ze over de organisatie en haar cliënten vertellen. Uitdagend en bemoedigend!”

Bio Dirk De Ceulaer • Geboren in Werl op 3 augustus 1952.

• Woont in Kessel-Lo met zijn vrouw en is vader van 4 kinderen.

• Doctor in de Pedagogische Wetenschappen, specialisatie Onderwijspolitiek en -beleid KU Leuven. Heeft er heel wat bestuursmandaten opzitten en is nog actief bij Muntpunt, vrij CLB Netwerk, vzw Growfunding e.a.

• In zijn vrije tijd reist en fietst hij, geniet van zeven kleinkinderen en compenseert ergernissen over Trump, de Brexit en andere dwalingen met poëzie en tuinieren.

Wat zou je graag verwezenlijken voor CAW Brussel?

“Ik ben van nature een teamplayer en bijgevolg zullen mijn ambities deze zijn van de CAW-gemeenschap. Ik kijk uit naar een hartelijke maar professionele relatie met de leden van de Raad van Bestuur, de directie, de medewerkers en met al wie zich voor het algemeen belang van CAW Brussel inzet. Ik hoop bij te dragen tot het garanderen van een warm en deskundig CAW-huis dat zich ook presenteert als een performante organisatie. Finaal moeten we samen iets verwezenlijken.”

Wat is je grote droom voor CAW Brussel?

“De ultieme droom van ieder van ons moet ‘het op termijn overbodig maken’ van het CAW zijn. We moeten blijven dromen van een samenleving die pijn, verdriet,

17

onrecht, uitsluiting, armoede, angst, vervreemding … onmogelijk maakt, zelfs wanneer we weten dat dat een illusie is. Laat ons dus voorlopig maar werk maken van een ‘betere wereld’ waarin het CAW gedijt in een maatschappelijke omgeving waarin rechtmatige aandacht gaat naar de minstbedeelden en de zwaksten onder ons en waarbij we onze beste professionele krachten inzetten met de middelen die we hebben. Persoonlijk hoop ik dat we op een dag die heilloze ontwikkelingen van dehumanisering (cfr. vluchtelingenproblematiek) en divergentie (wij versus de anderen), die onze samenleving van vandaag zo kenmerken, kunnen ombuigen naar hun tegendeel.”

Wat heb je van Thérèse meegekregen?

“In de paar keer dat ik Thérèse heb ontmoet, maakte ze een ijzersterke indruk. Ik heb het geluk gehad om tijdens het afscheidsdiner de vele woorden van lof aan haar adres te kunnen beluisteren. Men was het er unaniem over eens dat haar voorzitterschap uitblonk in professionalisme, in kwaliteit, in hechte en openhartige relaties, in duidelijkheid, in ruimte voor debat en in ‘grote inzet’. Het zal voor mij een uitdaging zijn om de continuïteit van dat voorbeeldige beleid te blijven garanderen. Kortom: CAW Brussel zal haar missen.”

Straks opnieuw naar af De tikkende klok van de

winteropvang TEKST & FOTO: TINE DANCKAERS

Miguel heet het kleine pakketje in de kinderwagen.

Als ik hem toefluister wat een bedwelmende schoonheid hij is, luistert hij in opperste concentratie, de verwonderde blik op de nog kleine wereld die hem omringt. Dan sluit hij zijn kastanjebruine oogjes en slaapt, rustig snokkend aan zijn fopspeen. Het winteropvangcentrum van Haren is zijn thuis. Nog even. Einde maart, 31 maart om precies te zijn, stopt de noodopvang. De glazen deuren van het centrum blijven dan onherroepelijk gesloten en de bijna drie maanden oude Miguel zal, samen met zijn jonge mama Shanel, het centrum moeten verlaten.

Op 8 december 2017 opende een consortium van het Rode Kruis, CAW Brussel en Dokters van de Wereld hier de winteropvang voor dak- en thuislozen in Brussel, met de steun van staatssecretaris voor Armoedebestrijding en Gelijke Kansen, Zuhal Demir. Met dit centrum steunt de federale regering deze winter het Brussels gewest voor de jaarlijkse noodopvang tijdens de wintermaanden.

Het centrum herbergt momenteel 342 personen, en richt zich in de eerste plaats op de meest kwetsbare profielen binnen de thuis- en daklozenzorg. Gezinnen met kinderen, alleenstaande vrouwen en niet begeleide minderjarige vluchtelingen, maar ook alleenstaande mannen die in een zeer precaire situatie zitten, kregen hier een plek.

Anders dan in de andere officiële noodopvang biedt de opvang meer dan bed, bad en brood. In Haren krijgen de bewoners immers ook tweedelijnsopvang: medische zorgen en sociale begeleiding om hen toe te leiden naar de reguliere opvang of een ander traject naar een stabiele en duurzame oplossing.

‘Als mijn papierwinkel tegen dan nog niet in orde is, zit er weinig anders op dan naar het Noordstation te trekken’, zegt de Kameroense Shanel. Ik opper dat ze wellicht ook in de reguliere opvang van Samusocial terechtkan. Vrouwen alleen moeten toch voorrang krijgen? ‘Ik ben realistisch’, reageert ze laconiek. ‘De centra zitten nokvol met families, de kans is klein dat er een nieuwe bij kan.’

Ze wil niet op de foto, zelfs niet met de blitse zonnebril op haar neus, een gouden accessoire tegen de grauwe ellende waarin ze zit. ‘Mijn miserie is niet mijn mooiste kant’, reageert ze. Niemand loopt hier graag te koop met het gegeven zonder huis en dak te leven.

‘Hoe zou je zelf zijn. Dak- en thuisloosheid is voor de samenleving zowat de laagste trede op de sociale ladder’, zegt een woonbegeleidster van het centrum.

Langetermijnstrategie Wie ik ben, vraagt de tooghanger aan het onthaal, de blik wat verwilderd. Hij wacht mijn antwoord niet af en start een zeer precieze rondleiding op weg naar mijn afspraakpunt. ‘De toiletten, net gekuist.

Prachtig. Mannen en vrouwen kunnen hier apart gaan. Mooi.’ ‘De koffiemachine. Een druk op het juiste toetsje en je krijgt gewone koffie, koffie met melk, koffie met suiker…’ Mijn gids à la minute blijft nog even doorgaan, lijkt zich dan te bedenken, prevelt iets, draait om en stapt weer in zijn eigen wereld.

Nokvol centrum Een haag en een boompjesrij verbergen de ingang van het Blue-Star-bedrijfsgebouw nabij Bordet, de voorlaatste halte van Tram 55. Dan geeft een snijdende noordoostenwind het paneel aan de voorgevel een felle ruk en wordt het grote rode kruis zichtbaar.

Behoorlijk wat menselijke bedrijvigheid in de glazen inkomhal bevestigt dat dit voorheen leegstaande gebouw tijdelijk goed wordt benut.

‘Goed gek’, zegt Kosar Milan Salim. De Iraakse Koerd zit al te wachten. Hij wil zijn verhaal kwijt, al is het maar omdat hij intens zoekt naar een happy end. Anderhalf jaar geleden kreeg hij na een procedure van meervoudige asielaanvragen, een BGV – een bevel van de overheid om het Belgisch grondgebied te verlaten. Omdat elke vezel in zijn lijf zich verzet

18

“ Mensen die op straat leefden hebben tijd nodig om tot rust te komen, los te komen van de overlevingsstress”

tegen terugkeren naar Suleimaniya in Irak, maakte hij het begrip “grondgebied” letterlijk wat kleiner. Hij verruilde de Antwerpse bodem waar hij sinds 2011 woonde voor het Brusselse grondgebied omdat hij er meer kansen en vooral een dak dacht te vinden.

Van de noodopvang van Samusocial belandde hij in Haren.

‘Hier is het honderd maal beter dan in Samusocial omdat ik niet moet “inbellen”’, zegt Kosar Milan Salim. Hij was ziek en moe, kon het fysiek niet aan om in de wachtrij te gaan staan en te laat in de avond een bed aangewezen te krijgen. De rust voor zijn vermoeide lichaam en verwarde geest kreeg hij wel in Haren, waar hij een verzekerde slaapplaats heeft.

‘Hier mag je blijven’, zegt hij. Maar dat is dus relatief, de klok tikt naar het einde van de winteropvang.

Waarheen hij na 31 maart moet, weet hij niet.

‘Uitgeprocedeerde asielzoekers als Kosar hebben nog weinig opties’, zegt Kris Gysen, inhoudelijk directeur van het CAW Brussel. ‘Ze hebben zo goed als geen sociale rechten meer. Ze kunnen naar de illegaliteit, of opnieuw een – hopeloze – ­ procedureslag beginnen of we kunnen hen toch proberen toe te leiden naar vrijwillige terugkeer met re-integratiebegeleiding.’ Het vergt echter tijd en een veilige omgeving om uitgeprocedeerde asielzoekers warm te krijgen voor dat laatste idee, wellicht de meest duurzame optie voor een retour naar een waardig bestaan. Maar opnieuw, die tijd is er niet.

zeker op een maand. Pas dan kan je dieper beginnen werken naar mogelijke oplossingen voor de dak- of thuisloosheid waarin mensen zitten. Die vind je echter niet van de ene op de andere dag.’

Het vraagt niet alleen tijd om mensen die door de mazen van de lokale hulpnetten zijn gevallen opnieuw op te rapen. Het vraagt in deze ook medewerking van de Brusselse gemeenten. En net daar loopt het scheef, zegt Gysen. ‘Er zijn OCMW’s die weigeren hulp te geven. Het OCMW van 1000 Brussel bijvoorbeeld schuift systematisch mensen door naar andere gemeenten. Dan zie je hoe hulpbehoevenden een speelbal worden van een juridisch bevoegdheidsspel tussen verschillende gemeenten en OCMW’s.’

Falend beleid ‘Wie opnieuw op de straat belandt, gaat ook opnieuw in overlevingsmodus. En dan maak je niet de meest rationele of duurzame keuzes’, zegt Kris Gysen. Nog voor de winteropvang startte, in het midden van een rondje politiek gekibbel tussen de Brusselse en federale regering, noemden het CAW Brussel en Dokters van de Wereld het winterplan en de winteropvang een schaamlapje voor een falend beleid. ‘Zolang er geen deftig armoede- en thuislozenbeleid is en onvoldoende wordt geïnvesteerd in duurzame hulpverlening, blijven de winterplannen en –opvang een noodzakelijk kwaad’, schreven de opvangpartners in een opinie.

CAW-teamcoördinator Ilse Denil en sociaal assistente Kerewin Sergeys die sinds de start in het opvangcentrum in Haren werken, kennen het pingpongspelletje met dossiers tussen de Brusselse gemeenten maar al te goed. ‘Een collega heeft gisteren twee uur gewacht bij een Brussels OCMW om een medische kaart voor dringende medische hulp te krijgen, een basisrecht’, zegt Kerewin Sergeys. ‘En dan merk je dat daar vaak nog een aantal weken of maanden bovenop komen voor een beslissing rond de dringende medische hulp.’

‘Het is puur tijdsverlies maar helaas is dit dagelijkse kost voor ons team’, bevestigt Ilse Denil. ‘De wetgeving schrijft voor dat mensen rechten hebben maar in de praktijk worden die van tafel geveegd. OCMW’s van de Brusselse gemeenten worden overstelpt en wijzen dus door naar elkaar. Maar intussen groeit hier voelbaar de stress naarmate einde maart nadert.’

Hun job is er geen voor doetjes, zeggen Denil en Ser-

Dat Zuhal Demir koos voor een duurzamere noodopvang met tweedelijnsopvang, is uiteraard een zeer goede zaak, reageert Kris Gysen vier maanden later.

‘Maar’, zegt ze, ‘vier maanden noodopvang blijven te kort om mensen te helpen om hun vaak zeer complexe leefsituatie te verbeteren.’

‘Je moet incalculeren dat mensen die van de straat komen in de eerste plaats volkomen zijn uitgeput’, zegt Gysen. ‘Ze hebben tijd nodig om tot rust te komen, los te komen van de overlevingsstress, reken

19

geys. Het zou al helpen moesten ze meer ruimte en medewerking van de lokale overheden krijgen. ‘We krijgen dagelijks ontzettend veel ellende op ons af.

De overheid moet beseffen hoe moeilijk het is om al die individuen mensen naar hun basisrechten toe te leiden.’

Ook dit is een bekend verhaal, zegt Kris Gysen. ‘In het geval van vermoeden van schijnerkenning door een Belg, bijna altijd bij derdelanders, weigeren OCMW’s automatisch hulp. Dat is niet correct. Als je de Arbeidsrechtbank inschakelt, zal die altijd besluiten dat mensen recht hebben op hulpverlening, zolang er geen bewijs is van schijnerkenning. Dat betekent dat je telkens drie tot zes maanden verder zit. Het is een puur politieke ontradingsstrategie tegen mogelijke schijnerkenningen. Maar wat dan met de bescherming van het kind dat hier niet om vroeg? Moet een kind wachten op het einde van de papierslag om hulp te krijgen waar het recht op heeft?’

Schijnerkenningen ‘Ik zit nog altijd in dezelfde situatie als toen ik hier binnenkwam’, zegt Carine, net als Shanel een alleenstaande moeder uit Kameroen. Ja, ze heeft rechten, weet ze, dankzij Valentin, haar zeven oude maanden zoontje. Op een dag zal ze die kunnen claimen, maar eerst moet ze papieren van verschillende instanties aaneenrijgen. Carine scheidde van haar ex-man, een Belg die haar in Kameroen trakteerde op een fake huwelijk en een verblijf in België zonder papieren.

De vader van de kleine Valentin, ook een Belg en ook een ex, erkende zijn zoontje, wat de kansen op verblijfspapieren voor Carine aanzienlijk vergroot.

Want als Valentin officieel erkend is, wordt hij Belg, en kan Carine gezinshereniging aanvragen. Alleen moesten ze voor die erkenning eerst wachten op papieren van de scheiding. ‘Dat duurde even. Pas in november kon zijn papa Valentin erkennen. Nu moet die erkenning nog officieel aanvaard worden door de gemeente. En dat kan lang duren.’

Carine staat op de lijsten van de opvanghuizen in Brussel, maar ook daar is de vraag veel groter dan het aanbod. Hier in Haren trekt ze zich op aan haar Valentin, een kleine charmeur pur sang, en aan de gesprekken met anderen, zoals Shanel. ‘Nu is het gemakkelijk, maar ik probeer niet te ver vooruit te kijken, omdat mijn angst voor wat zal komen dan de bovenhand neemt.’

Investeren in de toekomst De Belgische Adriana kwam met haar eveneens Belgische man en kinderen in Haren terecht nadat ze door een familiaal dispuut op straat belandden. ‘Dit

WINTEROPVANG IN HET KORT Het opvangcentrum voor daklozen in Haren dat geopend werd in het kader van de winteropvang 20172018, sloot zijn deuren op 30 april 2018, na één maand verlenging.

Op dat moment waren er meer dan 700 individuele mensen opgevangen.

In het samenwerkingsverband verzekerde de Franstalige afdeling van het Rode Kruis België het beheer van het centrum en het onthaal van de opgevangen personen, CAW Brussel psychosociale begeleiding en Dokters van de Wereld de medische begeleiding.

WIE WERD ER BEGELEID DOOR DE HULPVERLENERS VAN HET CAW?

In totaal zagen we 472 verschillende mensen in de hulpverleningstrajecten: - 122 alleenstaande mannen - 22 alleenstaande vrouwen - 325 (een)oudergezinnen met kinderen - 3 onbekend 28 procent van de hulpvragers waren kinderen en jongeren, waaronder 85 kinderen onder de 12 jaar.

20

HERKOMSTLANDEN

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de 10 meest voorkomende nationaliteiten. 10% van de totaal bereikte populatie in de hulpverlening heeft de Belgische nationaliteit.

1 Roemenië (67) 2 België (50) 3 Marokko (42) 4 Algerije (32) 5 Albanië (30) 6 Slowakije (29) 7 Servië (15) 8 Congo-Kinshasa (15) 9 Spanje (10) 10 Bulgarije (10)

centrum was echt een geschenk uit de hemel, voor de kinderen en voor onszelf’, zegt Adriana. ‘De hulpverlening was heel belangrijk om ons leven opnieuw op de rails te krijgen. Intussen hebben we allebei een job en volgende week verhuizen we naar een betaalbaar appartement in Brussel.’

de rechten van dit kind. Je kan dit probleem negeren of je kan zoeken naar een langetermijnoplossing. Het laatste is een duurzame investering in de samenleving en de toekomstige generaties.’

Gysen pleit voor een coherent beleid waar verschillende beleidsdomeinen gelinkt worden: amoede, onderwijs, huisvesting, welzijn, tewerkstelling, gezondheid, noem maar op.

‘En op de verschillende overheidsniveaus: lokaal, gewestelijk, gemeenschap, federaal.’ Ze zegt het nog één keer: tijd is nodig. ‘Laat ons creatiever omspringen met die tijd. Waarom geen opvangkrediet geven?

Je geeft mensen een krediet, waarmee ze tijd krijgen om binnen een haalbare termijn te werken aan de verbetering van hun situatie. Op die manier kunnen mensen een bewustwordingstraject doorlopen. Dat kan nu niet.’

Het verhaal van Adriana en haar gezin is echter niet exemplarisch. Zo zijn er de Europese Roma die elk jaar opnieuw in de winteropvang terechtkomen, intussen een bekende groep bij Brusselse welzijnsorganisaties. ‘Het zijn multiprobleemgezinnen die in een situatie zonder oplossing zitten’, zegt Gysen. ‘Zonder begeleiding zadelen ze hun kinderen ongewild op met een uitzichtloze sociale erfenis. Als samenleving moet je het morele besef hebben dat geen enkel kind daarvoor tekent en dat je verantwoordelijk bent voor

Als ik het centrum verlaat, kom ik de tooghanger opnieuw tegen. Of hij me kan rondleiden, vraagt hij.

Ik moet zodadelijk Tram 55 halen, zeg ik. Nee, schudt hij, daar waagt hij zich niet aan. Hij moet hier blijven.

‘Dat is het beste. Want hier is koffie.’

“ In het geval van vermoeden van schijnerkenning door een Belg, bijna altijd bij derdelanders, weigeren OCMW’s automatisch hulp. Dat is niet correct.”

(Dit artikel verscheen op 12 /3/2018 op www.mo.be)

S

STOP IT NOW Stop it Now biedt ondersteuning aan mensen met pedofiele gevoelens en hun naasten, in de vorm van een luisterend oor, informatie en advies. De hulplijn is er eveneens voor niet-gespecialiseerde professionelen. Daarnaast wil Stop it Now de stap naar de gepaste hulp, wanneer nodig, verkleinen. Sinds de lancering in mei merken we dat de hulplijn andere oproepen ontvangt dan de gespecialiseerde behandelcentra. Vaak brengen mensen er voor de eerste keer hun verhaal. Wanneer het verhalen zijn met een zware onderliggende problematiek zoeken we op zeer korte termijn hulp. Dankzij de inbedding van Stop it Now in het gespecialiseerde centrum I.T.E.R., kunnen medewerkers van de hulplijn terugvallen op de expertise van de collega’s en hun ervaring bij het bevragen, begrenzen en het inschatten van risico’s bij de doelgroep.

verwezenlijkingen: de gespreksruimtes in de Priemstraat zijn na ingrijpende verbouwingen sinds april 2018 in gebruik. Ook op onze locatie in de Antwerpselaan worden er extra gespreksruimten gemaakt. Het verbouwingsdossier voor het pand in de Nancystraat is goedgekeurd.

Er waren het afgelopen jaar ook heel wat verhuisbewegingen: de teams van Slachtofferhulp, JWW en Dader in zicht verhuisden naar een nieuwe locatie in Sint-Gillis; Crisis-BXL verhuisde naar de Leopold II-laan, het JAC verhuisde tijdelijk naar de Ambrassade in de Leopoldstraat. Vanwege overlast en onmiddellijk gevaar voor collega’s en bezoekers door de afbraakwerken van Parking 58 moesten we de collega’s van teams Outreach en Onthaal verhuizen naar andere locaties. Als alle werken in de Antwerpselaan afgelopen zijn, voeren we nog een aantal interne verhuizen uit zodat na de zomer ieder team zijn vaste plekje heeft.

De gebouwenbeheerder werkt nauw samen met de twee Handige Harry’s. Naast de grotere projecten is de dienst dagelijks in de weer met allerhande kleine en grote klussen om ervoor te zorgen dat de hulpverleners hun werk in de beste omstandigheden kunnen doen.

T

TECHNISCHE PLOEG Op 1 juni ging er een nieuwe gebouwenbeheerder aan de slag en zijn er een aantal gebouw-gerelateerde projecten in een stroomversnelling gekomen, dit dankzij het voorbereidende werk van zijn voorganger. Een aantal

21

The art of solidarity COLUMN ELLEN BARTHELS

naar gastfamilies in Antwerpen te brengen en weer terug. De eerste keren waren heel spannend. Is het wel veilig: een vrouw alleen met vier onbekende mannen in de auto? Wie weet wat ze allemaal hebben meegemaakt? Wie weet hoe hopeloos ze zijn? Maar na een paar keer over en weer rijden naar het park is die angst volledig verdwenen.

Ondertussen heb ik mijn gezin kunnen overtuigen om zelf te hosten. In het begin nodigde ik enkel gasten uit die ik al kende of alleen maar meisjes of een koppeltje.

Ik hoste alleen op dagen dat ik zelf thuis was. Maar hoe vaker ik rijd en mijn huis openstel, hoe meer alle angsten en vooroordelen wegvallen. Ik leg zonder aarzelen extra matjes op de grond in de slaapkamer van mijn zoon voor drie onbekende jonge mannen uit Ethiopië.

Ik leid ze rond in mijn huis, toon hen hun kamer, de badkamer, de koelkast, de voorraadkast, potten en pannen, ga slapen en trek de volgende ochtend met een gerust hart de voordeur achter mij dicht.

FOTO: ROEL DIERCKENS

Ik heb de voorbije maanden fantastische mensen leren kennen, zowel bij de vrijwilligers in het park, bij de gastgezinnen als onder de vluchtelingen. De vluchtelingen zijn veelal jonge mannen, maar ook vrouwen.

Velen zijn jonger dan mijn zoon van 22, sommigen niet veel ouder dan mijn dochter van 15. Sommigen willen hun verhaal vertellen, anderen willen alleen maar rust. Soms maken ze mij aan het lachen, soms huilen ze. Maar ze zijn ondanks hun situatie, verrassend vriendelijk, geduldig, beleefd en respectvol en vooral verrassend ‘gewoon’.

‘Wil je iets wil schrijven over je engagement voor de transmigranten in het Maximiliaanpark?’ Na fijn te hebben samengewerkt aan het intranet van CAW Brussel, stelde de communicatieverantwoordelijke me deze vraag. Nou en of. Sinds ik voor het eerst naar het bekende park in Brussel reed, is niets nog hetzelfde.

Ze durven geen asiel aanvragen in België omdat ze schrik hebben om teruggestuurd te worden naar Italië waar hun vingerafdrukken werden genomen.

De politieacties van de laatste weken zorgen ervoor dat ze de Belgische overheid erg wantrouwen. En ze dromen allemaal van Engeland. Ze denken dat ze er meer kans maken op asiel of dat ze er gemakkelijker een leven kunnen opbouwen, zelfs zonder verblijfsvergunning. Ze hebben onderweg de woestijn, geweld in Libië en een levensgevaarlijke tocht op zee doorstaan.

Ze worden weggejaagd uit Calais, Duinkerke, Zeebrugge, de parkings naast onze autostrades ... Het is ontzettend moeilijk en gevaarlijk om in Engeland te geraken. Maar teruggestuurd worden naar Italië is niet veel beter dan overnachten aan het Noord-station in Brussel. En alles is beter dan te worden teruggestuurd naar hun land van herkomst.

Ik vond de beelden en verhalen van ‘de jungle’ in Calais ondraaglijk en wilde iets doen, maar wist niet wat. Het Maximiliaanpark in Brussel was dichterbij, maar toch te ver van Antwerpen om een plek om te overnachten aan te bieden. Tot ik in de bijlage van De Standaard verhalen las van opvanggezinnen die ook vanuit Gent, Leuven en Antwerpen opereren.

Dat was mijn kans om eindelijk iets te doen. Ik wilde meteen starten met ‘hosten’. Mijn andere gezinsleden reageerden minder enthousiast. Het is niet evident om vreemde mannen te laten overnachten met twee tienerdochters in huis. Ik ben daarom voorzichtig gestart als chauffeur om vluchtelingen van Brussel

22

De opvang is in september 2017 gestart om de vluchtelingen ’s nachts te behoeden voor de kou. Sinds eind april 2018 zijn de nachten warmer, maar worden ze in het Maximiliaanpark letterlijk opgejaagd door de politie. Opvang blijft nodig zodat deze mannen en vrouwen af en toe een rustige nacht kunnen doorbrengen. Hen in huis halen is zoveel meer dan enkel bed en brood aanbieden. Proper gewassen kleren en een douche maken een groot verschil. We vertellen hen waar ze terecht kunnen voor medische hulp en drukken hen op het hart informatie in te winnen over asiel in België. Maar het allerbelangrijkste is dat een vriendelijk woord en een glimlach hen zich eventjes terug mens laat voelen.

Ellen Barthels maakte in 2017 samen met haar ploeg van ZAP het intranet van CAW Brussel. Ze is ook een vrouw met een groot hart en de nodige verontwaardiging in hoe onze beleidmakers omgaan met mensen die het minder goed hebben dan haar. Die verontwaardiging doet haar op de barricaden staan voor een humaner asielbeleid.

Maar nog belangrijker: ondertussen stroopt ze ook zelf de mouwen op om vluchtelingen, ook al is het maar voor een nacht, uit de nood te helpen. Daarin zit onze verbinding: we zijn gewone mensen die zich, met hetgeen we in ons hebben, elke dag weer inzetten voor een solidaire samenleving. Of laten we hetgeen we doen ‘The art of solidarity’ noemen. Dat klinkt universeler.

Meer info in de Facebookgroepen Burgerplatform voor Overnachtingen voor de overnachting in gastgezinnen en Deux Euros Cinquante voor maaltijden.

“ Het allerbelangrijkste is dat een vriendelijk woord en een glimlach hen zich eventjes terug mens laat voelen.”

Negentig procent van het cliënteel is Franstalig of anderstalig. Ik heb in het onthaalpunt van Molenbeek verschillende mensen ontmoet en vreselijk veel bijgeleerd over allerlei problematieken. Ook mijn inzicht in het vreemdelingenrecht is flink verhoogd.

VI P

IA

IRS

|

en individueel toch leer je in de teamvergaderingen en bij casusbesprekingen een andere blik toe te laten.

RE

AG

VEEL ZIJD

Ik studeer aan een Franstalige hogeschool in Brussel voor maatschappelijk assistent omdat ik het belangrijk vind om ook in het Frans mensen te kunnen helpen. Ondertussen ben ik verliefd geworden op Brussel.

Ik hou van de levendigheid en de interculturaliteit van deze metropool. Brussel slaapt nooit!

RESSANTE P E

EN

O | P

RT

TE

ON

IG

IN

RS

Lisa Polders, stagiaire onthaalpunt Molenbeek

T T E N VA N

ST

Het team waarin ik mijn stage liep, is het meest diverse van het CAW. Er zijn hulpverleners met Rwandese, Marokkaanse, Iraanse en Belgische roots. Deze diversiteit maakt dat de manier waarop hulpverleners naar een problematiek kijken verschillend en inspirerend is. Hiervoor openstaan en met elkaar in gesprek gaan was een verrijking voor me.

Professioneel ben ik gegroeid in groepswerk en samenwerken. Want ook al werk je als hulpverlener zeer autonoom

23

Ik droom van een eigen sociaal-culturele organisatie in Brussel om de samenhang tussen de verschillende sociale en culturele groepen te bevorderen.

Elke maand belichten we dan een thema zoals dakloosheid, milieu of prostitutie vanuit verschillende standpunten. Maar eerst ga ik nog een master halen in Gender & Diversiteit aan de Universiteit Gent.

Lisa (21 jaar), woont in Hasselt maar zit op kot in Watermaal Bosvoorde. Ze studeert voor sociaal werker aan de Franstalige hogeschool ISFSC.

ZIEK WORDEN IS HET ERGSTE WAT JE K AN OVERKOMEN ALS JE GEEN GELD HEBT

FOTO: BIANCA DE WOLF

“ Iedereen kan dakloos worden”

Een zonnige dag in het voorjaar. We hebben afgesproken met Willy Steppe bij Woonbegeleiding De Schutting: een charmante man van zeventig met stralende ogen en een vlotte babbel. Willy wil ons vertellen hoe hij dakloos is geworden. Zonder schroom want, zoals uit zijn verhaal zal blijken, het kan iedereen overkomen.

“Ik heb als kind en tiener een zorgeloos leven gehad.

Mijn ouders hadden een goed draaiende droogkuis in Ninove en we hadden thuis niets tekort. Na mijn legerdienst ben ik mee in de zaak gestapt, als hulp om de stiel van binnenuit te leren. Een eerste dieptepunt in mijn leven was de scheiding van mijn ouders in 1974.

Mijn vader bleek een verhouding te hebben en toen moeder erachter kwam, heeft ze na een conflictueuze echtscheiding mijn vader uitgekocht. Vanaf toen runde ik samen met mijn moeder de zaak. We openden een

24

tweede droogkuis. Maar dat bleek niet zo’n goede beslissing, in 2000 ging de zaak failliet.”

“We verhuisden naar Oudergem, ik ging in dienstverband werken en moeder kon van haar oude dag genieten. Maar toen kreeg mijn moeder kanker. Ik stopte met werken om voor haar te zorgen. Een jaar later is ze gestorven. Ik ging kleiner wonen in Schaarbeek en probeerde terug aan de slag te gaan. Maar als 60-jarige terug werk vinden en houden, is geen lachertje. Toen ben ik in een zwart gat gevallen.”

Op straat

“ Ondertussen ken ik mezelf ook beter: ik weet dat ik ondersteuning nodig heb om niet meer in de problemen te geraken.”

“Dan begonnen mijn financiële problemen. Ik had in vertrouwen geld geleend aan een vriend van de familie. Maar hij betaalde niet terug. Uiteindelijk kon ik mijn huur niet meer betalen, was niet meer in orde met mijn paperassen, dronk soms meer dan goed voor me was … Mijn leven was een chaos. Op een bepaald moment heb ik alles achtergelaten en ben ik naar Samu Social, de daklozenopvang, gegaan. Daar sliep ik en tijdens de dag ging ik naar de dagopvang of wandelde door de straten van Brussel. De sociaal assistenten zeiden dat ik geen type was om op straat te overleven.”

“Na een jaar door Brussel zwerven ben ik bij opvanghuis Albatros terecht gekomen. Daar sliep ik op mijn eigen kamer, een hele verbetering ten opzichte van de slaapzalen van de daklozenopvang. Dankzij de strakke dagindeling kreeg ik terug structuur in mijn leven: op tijd uit bed, om 8.30u kamercontrole, samen eten, tijdens de dag met je begeleider je papieren in orde brengen, werk zoeken … Na een tijdje ging ik op een studio van Albatros wonen. In 2010 ben ik zelfstandig gaan wonen met steun van Woonbegeleiding De Schutting. Maar die begeleiding zette ik na een tijdje stop omdat ik mijn eigen weg wilde gaan.”

dio vrij en ik kon terug in begeleiding. Ik schreef me in voor een sociaal appartement ook al loopt de wachtlijst voor alleenstaande mannen op tot meer dan zeven jaar.

Maar even later kwam er een sociaal appartement vrij bij De Schutting. Ik woon er nu sinds oktober 2015.

Ondertussen ken ik mezelf ook beter: ik weet dat ik ondersteuning nodig heb om niet meer in de problemen te geraken. De begeleiding is nu meer op maat: ik beheer mijn eigen budget, vereffen via schuldbemiddeling mijn schulden en om de drie maanden ga ik op medische controle. Ik kan altijd iemand aanspreken als ik een probleem heb én ze houden een oogje in het zeil. Ondertussen probeer ik me voor anderen nuttig te maken: soms ga ik met mensen die hier begeleid worden mee naar de bank, ik help donderdag mee in de keuken van Albatros en ga mee op uitstap met HOBO. Hier ben ik nooit meer alleen.”

Begeleid wonen

3 TIPS VAN WILLY VOOR EEN (VRIJ) ZORGELOOS LEVEN

“Achteraf bekeken was dit te vroeg. Na een avondje uit heb ik een oude vriend die in de problemen zat onderdak geboden. Hij woonde na een moeilijke scheiding op straat, was niet meer in orde met zijn papieren en zat financieel aan de grond. Ik dacht dat ik hem kon helpen. Maar al gauw bleek dat hij profiteerde van mijn goedheid. Hij bracht op mijn kosten zijn vrouw en 4 kinderen uit het buitenland over en palmde mijn appartement in. Daarenboven kreeg ik kanker en moest ik operaties ondergaan die ik niet kon betalen. Na een zoveelste conflict stond ik met mijn rug tegen de muur. Ik heb toen de deur achter me dicht getrokken en weer alles achter gelaten. Ik kon toch geen kinderen op straat zetten?”

“Op een dag stapte ik bij Albatros binnen om naar het toilet te gaan. Begeleider Roel, die me nog van vroeger kende, sprak me aan en ik gaf toe dat ik terug op straat zat. Maar ik had geluk, er was op dat moment een stu-

1 Zie dat je papieren in orde blijven. Zeker die van de mutualiteit. Want ziek worden is het ergste wat je kan overkomen als je geen geld hebt.

2 Zoek hulp als je het alleen niet meer aankan en wacht er niet te lang mee. Je problemen worden anders alleen maar groter en het lijkt alsof er niets meer aan te doen valt.

3 Laat je niet ontmoedigen door hulpverleners die niet aardig zijn en loop niet weg van onaangename situaties. Ga op zoek naar iemand met wie het wel klikt en die samen met jou op pad wil en kan gaan. Want je heb als mens niet alleen plichten, maar ook rechten.

25

Het financiële huishouden van CAW Brussel in beeld RESULTAATSREKENING Op deze pagina krijg je een overzicht van de financiële status van de organisatie. Wil je meer informatie? Dat kan, we voeren immers een transparant financieel beleid. Je kan op eenvoudige vraag meer informatie opvragen bij Tom Van Thienen, algemeen directeur (tom.vanthienen@cawbrussel.be).

2017

Bedrijfskosten

€ 10.045.987,18

€ 9.045.588,54

€ 131.950,09

€ 28.129,27

€ 3.610,30

€ 14.667,63

€ 54.333,92

€ 71.633,44

€ 10.235.881,49

€ 9.160.018,88

Financiële kosten Uitzonderlijke kosten Resultaatsverwerking

BALANS ACTIVA

UITGAVEN

Totaal kosten

2016

2017

2016

Vaste activa

€ 4.744.637,80

€ 4.330.732,91

INKOMSTEN

Vlottende activa

€ 3.044.588,41

€ 2.597.695,55

€ 9.643.446,59

€ 8.917.744,94

Totaal activa

€ 7.789.226,21

€ 6.928.428,46

Bedrijfsopbrengsten Financiële opbrengsten

€ 30,67

€ 503,46

€ 28.426,99

€ 4.035,83

€ 563.977,24

€ 237.734,65

€ 10.235.881,49

€ 9.160.018,88

2017

2016

€ 4.701.633,20

€ 4.826.540,33

€ 972,78

€ 6.674,40

Schulden

€ 3.086.620,23

€ 2.095.213,73

Totaal passiva

€ 7.789.226,21

€ 6.928.428,46

PASSIVA Eigen vermogen Voorzieningen

Uitzonderlijke opbrengsten Resultaatsverwerking Totaal inkomsten

WAAR HALEN WE ONS WERKINGSGELD?

GEWEST

2016

WAAR GAAT HET WERKINGSGELD NAARTOE?

ANDERE BEDRIJSOPBRENGSTEN FEDERAAL

2017

ANDERE BEDRIJFSKOSTEN

OMZET

AFSCHRIJVINGEN

HANDELSGOEDEREN* DIENSTEN & DIVERSEN**

GIFTEN

ACTIRIS SOCIALE MARIBEL VGC

VLAAMSE GEMEENSCHAP

LOONKOSTEN

* o.a. eten, drinken, medicatie, activiteiten voor cliënten ** o.a. huur, electriciteit, gas, water, nutsvoorzieningen

26

|

IRS

IA

RE

AG

IG

VEEL ZIJD

Ik mocht tijdens mijn derdejaarsstage al zeer zelfstandig aan de slag gaan, omdat ik de doelgroep en de werking van Albatros zeer goed ken. Ik kreeg ook mijn eigen begeleiding toegewezen en daar heb ik enorm veel uit kunnen leren. Ik heb intake

VI P

EN

Tijdens mijn tweedejaarsstage had ik geen idee met welke doelgroep ik wou werken. Het enige dat ik zeker wist, was dat ik stage wou doen in Brussel. Ik hou van de stad en de diversiteit. Werken met mensen uit diverse culturen, van verschillende afkomst en die een andere taal spreken, spreekt me enorm aan. Ik wou aan de slag met een kwetsbare doelgroep, ook al wist ik dat dit niet simpel zou zijn, want laat dat nu net de mensen zijn die vaak hun vertrouwen in de hulpverlening zijn verloren.

Daar lag voor mij de uitdaging om toch iets voor deze mensen te kunnen betekenen. Voor mijn stage in het derde jaar heb ik onmiddellijk terug voor Albatros gekozen. Ik heb er tijdens mijn tweede jaar ontdekt dat ik heel graag met hun cliënten aan de slag ga. Albatros is bovendien een plek waar ook informele momenten met bewoners een belangrijke rol spelen. We eten samen, koken samen … Het is interessant om net van die momenten gebruik te maken om een dieper contact te creëren.

RESSANTE P E

ON

RT

TE

RS

IN

O | P

Anke Mommaert, stagiair Opvanghuis Albatros

T T E N VA N

ST

gesprekken afgenomen, begeleidingsgesprekken gevoerd, ben met mensen op stap gegaan naar andere diensten om de drempel voor hen te verlagen … Ik heb veel kansen gekregen en heb die naar mijn gevoel ten volle benut.

Ik deed eigenlijk alles wat er van een begeleider in Albatros wordt verwacht: kamercontrole uitvoeren, maaltijden en takenlijsten opvolgen, teamvergaderingen meevolgen, een nieuwe bewoner inschrijven, administratie, registratie, permanentie doen, weekend- en avondshiften …

Het is niet simpel om iemand z’n vertrouwen te winnen.

Maar stap voor stap is het mij gelukt om een band te creëren met de vrouw die ik begeleidde. We hebben samen heel veel dingen bereikt en ons door moeilijke situaties gewrongen. Ik heb ook geleerd dat de mensen waarmee we werken tot een zeer kwetsbare doelgroep behoren, die soms heel veel onmacht heeft ervaren. En ook als hulpverlener kom je situaties tegen waarin je machteloos staat. Ik heb er ook geleerd om het individuele begeleidingsaspect te

27

combineren met het leefgroepaspect. Oog hebben voor alles en iedereen is belangrijk.

Ik zou het heel fijn vinden mocht ik straks deel uitmaken van het team van Albatros. Ik ben er mijn hart verloren en heb het gevoel dat ik er iets betekend heb. Ik weet 100 procent zeker dat thuislozen de doelgroep is waar ik mee wil werken en dat Brussel de plaats is waar ik dit wil doen.

Stage doen binnen het CAW is zeker een aanrader. Ik ben ‘met mijn gat in de boter gevallen’ bij het team van Albatros. Ik heb er heel veel kansen gekregen en heb er mijzelf kunnen ontwikkelen als beginnend sociaal werker. Ik heb van verschillende hulpverleningsstijlen kunnen proeven en nu is het aan mij om daar verder mijn weg in te zoeken.

Anke Mommaert (22 jaar) woont in Gooik. Ze studeert voor maatschappelijk assistent aan de Sociale School Heverlee. Ze deed zowel haar tweede als haar derdejaarsstage bij Opvanghuis Albatros

ORGANIGRAM CAW BRUSSEL VZW - ALGEMENE VERGADERING EN RAAD VAN BESTUUR

Algemeen directeur Tom Van Thienen Inhoudelijk directeur Kris Gysen / Inhoudelijk directeur Ann Ghilain

Cluster Basis welzijnswerk

Cluster Ambulante woonbegeleiding & thuislozenzorg

Coördinator Lien Eeckelaers

Coördinator Tom Van Vlierberghe

Onthaalpunten: Anderlecht Brussel centrum Etterbeek Molenbeek

Woonbegeleiding De Schutting

Balie

Woonbegeleiding Puerto Woonbegeleiding Vrienden van het Huizeke Dagcentrum HOBO

Cluster Residentiële opvang Coördinator Bob Van Hoecke Opvanghuis Albatros Opvanghuis Foyer Bodegem

Cluster Kinderen en jongeren

Scheiding & bemiddeling Bezoekruimte Dienst maatschappelijk onderzoek adoptie

JAC

Coördinator Ann Van Malderen

Woonbegeleiding Jongeren

Schuldbemiddeling

Crisis-BXL

Outreach Migratie

Inhoudelijke ondersteuning

I.T.E.R.

Diensthoofd Wim Decoodt

Alternatieve gerechtelijke maatregelen (Daderhulp)

Psychologische hulpverlening

Coördinator Veerle Maes

Coördinator Alain Rogiers

Justitieel welzijnswerk

Coördinator Anja Mertens

Cluster Basisrechten en financiële hulpverlenening

Cluster Forensisch welzijnswerk

Slachtofferhulp

Cluster Individuele, relatie- & gezinshulpverlening

Staf Preventiedienst

28

Ondersteunende diensten Diensthoofd Marjolijn Barbier Financiën / Personeel en HR / Gebouwen / ICT / Logistiek / Aankoop / Secretariaat / Interne preventie / …

De klok rond met CAW Brussel CAW Brussel is een echte duizendpoot. Naast onze opdrachten als CAW zijn we ook bezig met vormingswerk, alternatieve maatregelen, tewerkstelling van kansengroepen, dagbesteding voor thuislozen en zoveel meer.

We werken onder andere met en voor kinderen en jongeren, dak- en thuislozen, slachtoffers van familiaal geweld en misdrijven, vluchtelingen, daders en mensen met zware schulden. De klok rond kan je wel ergens bij CAW Brussel terecht.

Hieronder krijg je een overzicht van alle teams. Meer informatie vind je op www.caw.be/regio Brussel

ONTHAAL We hebben een laagdrempelig onthaal op vier verschillende plaatsen in het Brussels hoofdstedelijk gewest. Hier kan elke volwassene gratis en anoniem terecht met elke vraag of probleem.

We geven info en/of advies en voeren korte hulpverlenings- en begeleidingsgesprekken. Indien nodig wordt er intern of extern doorverwezen. Ook mensen in een crisissituatie kunnen hier de hele werkweek terecht.

Brussel Centrum, Antwerpselaan 34,1000 Brussel Anderlecht, Naaldstraat 23, 1070 Anderlecht Etterbeek, Triomflaan 32, 1160 Etterbeek Molenbeek, Mommaertstraat 22, 1080 Molenbeek 0800 13 500 onthaal@cawbrussel.be

WOONBEGELEIDING PUERTO Biedt integrale woonbegeleiding op maat aan thuisloze mannen en vrouwen al dan niet vergezeld van kinderen. Een samenwerking tussen CAW Brussel en Huis van Vrede vzw.

Varkensmarkt 23, 1000 Brussel 02 219 42 52 puerto@cawbrussel.be

WOONBEGELEIDING DE SCHUTTING Biedt integrale woonbegeleiding op maat aan thuisloze mannen en vrouwen al dan niet vergezeld van kinderen. Thuislozen met een verhoogde zorgvraag kunnen terecht binnen zorgwonen.

Ninoofseplein 10, 1000 Brussel 02 512 54 34 deschutting@cawbrussel.be

WOONBEGELEIDING VRIENDEN VAN HET HUIZEKE Is een kleinschalige werking die integrale woonbegeleiding biedt aan thuisloze mannen.

Vossenplein 23, 1000 Brussel 02 513 28 46 huizeke@cawbrussel.be

DAGCENTRUM HOBO Werkt met en voor dak- en thuislozen op vier actiedomeinen: vrijetijdsactiviteiten, tewerkstelling, doorverwijzing en sensibilisering. We hanteren een integrale aanpak en steunen daarbij op een uitgebreid netwerk, zowel in de thuislozenzorg als daarbuiten. Een samenwerking tussen CAW Brussel en Hobo vzw.

Kogelstraat 24, 1000 Brussel 02 514 26 93 hobo@cawbrussel.be

29

PSYCHOLOGISCHE HULPVERLENING Kinderen, jongeren en volwassenen kunnen hier terecht voor psychologische ondersteuning en psychotherapie op eerste lijn rond alle persoonlijke, relationele en familiale thema’s. We bieden zowel individuele gesprekken als koppelgesprekken aan.

Priemstraat 19a, 1000 Brussel 02 505 00 16 VUB Campus Jette, Laarbeeklaan 101, 1090 Jette 02 477 60 05 VUB Campus Etterbeek, Triomflaan 32, 1160 Oudergem 02 629 23 44 begeleiding@cawbrussel.be

SCHEIDING & BEMIDDELING Gehuwden, feitelijke of wettelijke samenwoners of ouders die de gemaakte afspraken omtrent de kinderen willen herzien, kunnen hier terecht voor o.a. scheidings- of ouderschapsbemiddeling.

Voor juridische informatie en vragen over familierecht kan je terecht bij een jurist.

Priemstraat 19a, 1000 Brussel 02 505 00 16 VUB Campus Jette, Laarbeeklaan 101, 1090 Jette 02 477 60 05 VUB Campus Etterbeek, Triomflaan 32, 1160 Oudergem 02 629 23 44 begeleiding@cawbrussel.be

BEZOEKRUIMTE Is een plaats waar een omgangsregeling tussen (groot-)ouder en kind(eren) kan worden opgebouwd in een aangename en veilige setting.

Antwerpselaan 34, 1000 Brussel 02 502 66 00 bezoekruimte@cawbrussel.be

DIENST MAATSCHAPPELIJK ONDERZOEK ADOPTIE Wanneer je een kind wilt adopteren in Vlaanderen vindt er binnen CAW Brussel een maatschappelijk onderzoek plaats in opdracht van de familierechtbank. We evalueren de kandidaat-adoptanten op hun geschiktheid als adoptieouders.

Priemstraat 19A, 1000 Brussel 02 505 00 10 adoptie@cawbrussel.be

OPVANGHUIS ALBATROS

SLACHTOFFERHULP

SCHULDBEMIDDELING

Biedt residentiele opvang voor thuisloze mannen en vrouwen al dan niet vergezeld door kinderen. Opvang is gekoppeld aan integrale individuele begeleiding op alle levensdomeinen.

Is er voor slachtoffers en getuigen van misdrijven en hun omgeving. Ook mensen die iemand verloren zijn door zelfdoding, moord of een (verkeers) ongeval kunnen bij ons terecht. We geven emotionele, administratieve en praktische ondersteuning en begeleiding, (juridische) informatie en advies en verwijzen indien nodig door.

Helpt mensen met schulden door te bemiddelen rond hun schulden, afbetalingsplannen voor te stellen en (budget-) advies te geven. De preventiewerking wordt opgenomen binnen het project Budget In Zicht, een samenwerking tussen CAW Brussel de OCMW’s en Verenigingen waar armen het woord nemen.

Washuisstraat 40, 1000 Brussel 02 511 53 30 albatros@cawbrussel.be

OPVANGHUIS FOYER BODEGEM Is een laagdrempelig opvanghuis voor thuisloze mannen. We bieden korte of langdurige opvang gekoppeld aan integrale individuele begeleiding op alle levensdomeinen. We vangen ook asielzoekers op i.s.m. Rode Kruis Vlaanderen. Is een samenwerking tussen CAW Brussel en Het leger des heils.

Bodegemstraat 27, 1000 Brussel 02 512 17 92 foyerbodegem@cawbrussel.be

JAC Het Jongeren Aanbod CAW is een laagdrempelig aanspreekpunt voor jongeren van 12 tot 25 jaar. Zij kunnen hier gratis en anoniem terecht met elke vraag en probleem. Wanneer nodig verwijzen we hen door naar verdere hulp, binnen of buiten het CAW. Leopoldstraat 25, 1000 Brussel 02 486 26 80 jac@cawbrussel.be

WOONBEGELEIDING JONGEREN Begeleidt thuisloze jongeren tussen 18 en 25 jaar naar zelfstandig wonen. Dit doen we in verschillende residentiële en ambulante woonvormen, gekoppeld aan een integrale begeleiding op alle levensdomeinen.

Anspachlaan 160, 1000 Brussel 02 552 04 55 woonbegeleiding@cawbrussel.be

CRISIS-BXL Elke professionele hulp- of dienstverlener die in contact komt met een minderjarige in een crisissituatie, kan hier 24 uur op 24, 7 dagen op 7 terecht voor informatie, advies en ondersteuning. Het crisismeldpunt installeert in samenspraak crisisinterventie, crisisbegeleiding of crisisopvang. Het crisismeldpunt zit ingebed in het Brusselse Crisisnetwerk, een samenwerkingsverband met Brusselse jeugdhulporganisaties.

Munthofstraat 133, 1060 Sint-Gillis 02 514 40 25 slachtofferhulp@cawbrussel.be

Antwerpselaan 34, 1000 Brussel 02 502 60 00 schuldbemiddeling@cawbrussel.be

JUSTITIEEL WELZIJNSWERK

OUTREACH

Ondersteunt en begeleidt gedetineerden en geïnterneerden in de gevangenissen in Vorst, Sint-Gillis en Berkendael. We maken de gedetineerden wegwijs in het aanbod aan hulp- en dienstverlening in de gevangenis, hebben oog voor hun sociale omgeving en voor de sociale re-integratie na hun gevangenisstraf. De organisatie-ondersteuner organiseert mee het hulp- en dienstverleningsaanbod in de gevangenis.

Biedt laagdrempelige hulpverlening op maat en gaat letterlijk op pad met de hulpvrager. Dit kan gewoon thuis zijn, maar ook een bezoek aan een dienst of andere plaats is mogelijk.

Munthofstraat 133, 1060 Sint-Gillis 02 486 45 30 jww@cawbrussel.be

I.T.E.R. Begeleidt plegers van seksueel grensoverschrijdend gedrag of mensen die aanstalten maken om zich grensoverschrijdend te gedragen. Ook jongeren tussen 12 en 18 jaar worden geholpen.

Dit gebeurt zowel individueel als in groep en zowel d.m.v. consultaties, therapie als vorming. Een samenwerking tussen CAW Brussel, CGG Ahasverus en Alba vzw.

Gaucheretstraat 164, 1030 Schaarbeek 02 512 62 43 iter@iter-hulp.be

DADER IN ZICHT Is een alternatieve gerechtelijke maatregel die aansluit bij het gepleegde misdrijf en de psycho-sociale situatie van de persoon die een strafbaar feit heeft gepleegd. We streven naar inzicht bij de cliënt over zijn situatie en zijn gedrag.

Munthofstraat 133, 1060 Sint-Gillis 0486 60 92 07 kris.demuylder@cawbrussel.be

02 209 16 36 crisismeldpunt.brussel@cawbrussel.be

30

Antwerpselaan 34, 1000 Brussel 02 502 60 00 outreach@cawbrussel.be

MIGRATIE Biedt info en advies aan iedereen die vragen heeft over zijn verblijf en verblijfsprocedures in België en toekomstheroriëntering.

Antwerpselaan 34, 1000 Brussel 02 502 66 00 migratie@cawbrussel.be

PREVENTIEDIENST CAW Brussel werkt niet alleen aan het oplossen van problemen. We werken ook aan het voorkomen van die problemen. De Preventiedienst informeert, sensibiliseert en geeft vorming over persoonlijke, relationele en sociale thema’s aan zowel jongeren als aan ouders. We ondersteunen derden in het ontwikkelen van preventieve programma’s en lenen vormingsmateriaal uit.

Priemstraat 19A, 1000 Brussel 02 289 60 17 preventiewerk@cawbrussel.be

MAATSCHAPPELIJKE ZETEL Hier vind je de ondersteunende diensten: financiële dienst, personeelsdienst, technische dienst, interne preventie, ICT en gebouwenbeheerder. Ook de directie en de stafmedewerkers vind je hier.

Priemstraat 19A, 1000 Brussel 02 289 60 10 algemeen@cawbrussel.be

U

UIT DIENST In 2017 gingen er 38 mensen uit dienst.

Zeventien hadden een (project)contract van bepaalde duur of een vervangingscontract. Voor enkelen was de tijd rijp om nieuwe horizonten te verkennen.

V

VRIJE TIJD Een stagiaire ontwikkelde samen met Outreach een instrument om vrijetijdsactiviteiten dichter bij cliënten en hun kinderen te brengen. Hiervoor werkten we samen met verschillende diensten zoals speelpleinwerking en de sportdienst. Cliënten van CAW Brussel kunnen er sindsdien gemakkelijker terecht voor opvang, sport en culturele activiteiten.

VZW De algemene vergadering kwam in 2017 twee keer samen. In het voorjaar van 2018 traden er zes nieuwe leden toe. Drie leden van de raad van bestuur stopten hun engagement. De AV telt nu 23 leden. Hiervan zetelen er 14 in de raad van bestuur: Johan Robert, Benjamin Dalle, Jurgen Van Poecke, Joz Vanden Eynden, Daniel Aliet, Fatimah Al Hilou, Merel Roelants, Dirk Deceulaer, Lisa Wouters, Lieve Dekempeneer, Lut Thysens, Toon Delodder, Tinne Van der Straeten en Martin Lievens. Thérèse Coens nam na 4 jaar en 1 dag voorzitterschap afscheid van het CAW. Een dubbelinterview met haar en haar opvolger Dirk De Ceulaer lees je op pagina 16.

W

WELZIJN OP HET WERK Op 1 juni, na afronding van haar opleiding, is er na anderhalf jaar terug een preventieadviseur aan de slag gegaan.

Er werd meteen een interne audit gedaan. Op basis hiervan werden er prioriteiten bepaald en een globaal preventieplan voor de komende 5 jaar opgemaakt. Zo zijn de medische onderzoeken terug opgestart en het systematisch bijhouden van incidenten. De samenwerking met IDEWE werd geëvalueerd en er werden nieuwe afspraken gemaakt. De preventieadviseur overlegt regelmatig met de vertrouwenspersonen. Elke locatie kreeg IDEWE en de gebouwenbeheerder over de vloer in kader van de algemene arbeidsveiligheid en er werden evacuatieoefeningen gehouden. Tenslotte zijn er, na grondige prospectie en na goedkeuring van een testpanel, 50 ergonomische bureaustoelen besteld.

X

XENOFILIE Het woord komt van het Griekse ‘xenos’ dat vertaald wordt als ‘vreemd’ of ‘vreemdeling’ en ‘filein’ dat ‘houden van’ betekent. Xenofilie betekent dus dat je welgezind bent jegens ‘diegene die van elders komt’. Als je bij CAW Brussel werkt kan je best xenofiel zijn. Want een zeer groot deel van onze cliënten heeft een migratieachtergrond of is anderstalig. Mensen van maar liefst 120 verschillende origines hebben zich in 2017 aangemeld op het CAW. Deze superdiversiteit maakt de hulpverlening er niet altijd gemakkelijker op.

Vandaar dat de zoektocht naar nieuwe methodieken, de aandacht voor cultuursensitieve zorg en een diversiteitsbeleid bij de aanwerving van nieuwe medewerkers zich opdringt. In 2017 zijn we alvast begonnen met het concretiseren van een diversiteitsplan om alvast ons aanwervingsbeleid hierop af te stemmen.

Y

Y-CHROMOSOOM Het spijt ons voor al die mannen onder onze lezers: maar de Y-chromosomen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in CAW Brussel. In 2017 waren er van de 197 werknemers 144 van het vrouwelijk geslacht. 78 % van de werknemers in het CAW werkt voltijds. Verhoudingsgewijs werken wel meer vrouwen dan mannen deeltijds. Ook in het kader (coördinatoren, diensthoofden en directie) hebben in 2017 de vrouwen de mannen van de troon gestoten: 5 mannen en 7 vrouwen sturen nu de organisatie aan (voor het organigram zie p. 28).

Z

ZAP BOUWT HET INTRANET In februari 2017 werd er een communicatiemedewerker aangeworven.

Ze kreeg als opdracht de interne en externe communicatie uit te bouwen. Haar eerste wapenfeit was ANNO 16 samenstellen en schrijven.

Het jaarmagazine werd naar meer dan 1000 partnerorganisaties, beleidsmakers, donateurs en andere stakeholders gestuurd en werd gesmaakt. Ondertussen inventariseerde ze de communicatienoden en -behoeften van de 190 collega’s, teams, bestuur en directie en verwerkte ze in een communicatiebeleidsplan dat richting geeft voor de komende jaren hoe CAW Brussel stap voor stap iedereen wil informeren, sensibiliseren wen verbinden. De interne communicatie uitbouwen was in 2017 een prioriteit met o.a. een digitale nieuwsbrief en rechtstreekse informatiemomenten van de directie met de medewerkers. Samen met creatief webbureau Zap bouwde ze een intranet op maat van onze organisatie. Dit intranet vormt sinds januari 2018 met een dagelijks nieuwsbericht, het ‘Wie is wie’-overzicht, een shoutbox en de agenda het kloppend hart van de organisatie.

31

© Rinke Suy