Bibliotheek Menen Onderwijsmap 2016-2017 secundair onderwijs

Onderwijsmap voor secundair onderwijs september 2016 bibliotheek Menen | Waalvest 1 – 8930 Menen t 056 51 58 70 | bibliotheek@menen.be | www.bibliotheekmenen.be

INHOUDSTAFEL

1. Structuur en collecties 2. Bibliotheekterminologie 3. Onderwijskaart 4. Met de klas naar de bibliotheek 5. Aanbod diensten van de bibliotheek aan het onderwijs 5.1. Rondleidingen 5.2. Themastands 5.3. Boekenpakketten 5.4. Internet en hotspot 5.5. Kamishibai 5.6. Bijzondere doelgroepen

6. Aanbod activiteiten van de bibliotheek aan het onderwijs 6.1. Kinder- en Jeugdjury (oktober – april) 6.2. Gopress (krantenarchief) 6.3. Historisch stripverhaal

7. Bibliotheekportaal - Catalogus - Mijn Bibliotheek 8. Leesbevordering en websites 9. Contactpersonen 10. Bijlagen 10. 1. Wat kan ik lenen?

10. 2. Romangenres volwassenen 10. 3. ZIZO - schema informatieve werken volwassenen 10. 4. Jeugdgenres 10. 5. ZIZO-schema informatieve jeugdboeken 10. 6. Aanvraagformulier onderwijskaart 10. 7. Inschrijvingsformulier voor kinderen / jongeren / leerlingen 10. 8. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar jeugdboeken 12+ 10. 9. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve jeugdboeken 10.10. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve volwassenenboeken 10.11. Nominatielijst Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen 2015-2016

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

2

1. Structuur en collecties Bibliotheek Menen is de overkoepelende benaming voor bibliotheek Menen, bibliotheek Lauwe en bibliotheek Rekkem.

In Menen beschikt de bibliotheek over : 1.1.

een leesruimte met kranten, weekbladen, algemene tijdschriften met telefoonboeken met kranten en tijdschriften op iPad (start september 2016)

1.2.

een volwassenenafdeling

1.2.1.

fiction-afdeling romans

alfabetisch gerangschikt op auteur aparte opstelling van thrillers, sciencefiction, collectie Dwarsliggers anderstalige fiction (Frans, Engels, Duits, Spaans, Italiaans, Russisch)(waaronder een deel ‘easy readers’) Nederlandstalige makkelijk lezen-boeken e-boeken

poëzie theater grootletterboeken luisterliteratuur (op cd) luisterboeken (op schijfje in het Daisy-formaat) 1.2.2.

non-fiction-afdeling met informatieve materialen (boek, dvd, tijdschrift)(volgens het ZIZOschema gerangschikt)(tijdschriften zijn bij hun respectievelijke onderwerpen geplaatst)

1.2.3.

collectie Menen: actuele en geschiedkundige informatie over Menen

1.2.4.

film (dvd) en tv-series (dvd)(alfabetisch op titel)

1.2.5.

muziek (cd en dvd)

1.2.6.

games (PS3 en PS4)

1.3.

een jeugdafdeling

1.3.1.

fiction

- peuterboeken - prentenboeken: thematische opstelling volgens Kleuter ZIZO - eerste leesboekjes - 6+ (geel) - 9+ (rood) - 12+ (blauw) - 14+ (grijs) - 16+ of crossover literatuur (16+-etiket, grijs) - sprookjes - voorleesverhalen - gedichten - luisterboeken - daisy-boeken - fundels - voorleesrugzakjes of Snippertassen

1.3.2.

non-fiction

- volgens ZIZO systematiek (zowel boeken, dvd’s als cd-roms)(zie bijlage 10.5) - jeugdtijdschriften

1.3.3.

film (dvd)

- kinder- en jeugdfilms

1.3.4.

muziek

- kindercd’s en -dvd’s

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

3

1.4.

een stripafdeling

1.4.1.

1.4.2.

kinder- en jeugdstrips strips voor volwassenen (14+)(met aparte opstelling van auteurstrips, graphic novel en manga)

Nieuwe materialen worden in de bibliotheek op verschillende plaatsen opgesteld : in de etalage aan de balie, op de koppen van de rekken, op de rekken zelf, op leestafels.

Nieuwe jeugdboeken worden zoveel mogelijk frontaal gepresenteerd op de rekken of in de speciale staanders.

Aanwinsten herken je aan volgende vignetten: voorjaar 2016

najaar 2016

Zie ook: Bijlage 10. 1. Wat kan ik lenen?

Zie ook: Bijlage 10. 2. Romangenres volwassenen Zie ook: Bijlage 10. 3. ZIZO-schema informatieve werken volwassenen Zie ook: Bijlage 10. 4. Jeugdgenres Zie ook: Bijlage 10. 5. ZIZO-schema informatieve jeugdboeken

2. Bibliotheekterminologie Auteur – titel – boekrug – uitgever – illustrator – omslag – omslagteksten Balie Bibliotheekpas (of lenerspas) Catalogus Daisy-luisterboek, Daisy staat voor Digital Accessible Information System Reglement voor de gebruiker of gebruikersreglement Fiction (verhalend) versus non-fiction (informatief) Hotspot – Wifi Infopunt: centrale plaats in de bib voor al je vragen Inleverbus Leesruimte Luisterliteratuur, luisterboek RFID (Radio Frequentie IDentificatie): de technologie waarmee de tags in de bibliotheekmaterialen worden gelezen Themawoord: inhoud van een fiction boek Trefwoord: inhoud van non-fiction boek Zelfuitleen – zelfbedieningsbalie ZIZO (= Zonder Inspanning Zoeken), benaming voor de indelingsschema’s van de informatieve werken voor jeugd en volwassenen en van de peuter- en prentenboeken, voorzien van pictogrammen

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

4

3. Onderwijskaart 3.1. Wat? In principe ontlenen kinderen of jongeren zelf hun materialen op eigen naam met een eigen lenerspas.

Daarnaast kunnen leerkrachten, evenals stagiairs of studenten uit onderwijsrichtingen, pakketten ontlenen voor gebruik in de klas. Hiervoor dient de zogenaamde onderwijskaart.

Volgende regels gelden: ◊ Een aparte bibliotheekpas op naam van de leerkracht, de school en de klas wordt gratis overhandigd, samen met dit reglement. De leerkracht vult het aanvraagformulier voor een onderwijskaart in en ondertekent dit. ◊ Deze onderwijskaart is gekoppeld aan de persoonsgegevens van de aanvrager. ◊ Bij het ontlenen van materialen ontvangt de leerkracht of stagiair een ticket met naam, verkorte titelen auteursgegevens van de ontleende werken en de datum waarop de werken dienen teruggebracht te worden. ◊ Alle materialen dienen verplicht ingeleverd te worden bij het verstrijken van deze uitleentermijn. ◊ Verlenging van de uitleentermijn is 1 keer mogelijk. Dit doe je bij voorkeur via Mijn Bibliotheek, eventueel telefonisch, per mail of aan de balie. ◊ Bij overschrijding van de uitleentermijn wordt maningsgeld aangerekend. ◊ Bij verandering van school/werk dient de bibliotheek op de hoogte gebracht te worden. ◊ Alle ontleende materialen moeten eind juni ingeleverd worden. Tijdens de grote vakantie kan de onderwijskaart niet gebruikt worden van 1 juli tot 16 augustus.

3.2. Wat kan meegenomen worden op een onderwijskaart?

Materialen JEUGD BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT MUZIEKCD en -DVD DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM FUNDEL

Aantallen

Uitleentermijn

Leengeld of verlengen

Boete per dag te laat

Aantal leerlingen + 2 Aantal leerlingen + 2 14 14 14 14 14 3

6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 14 dagen 31 dagen

gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis € 0,50 gratis

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent

14 14 14 14 14 14 14 14 14 0 0 0 0

6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 14 dagen -

gratis gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis gratis € 0,50 -

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent -

VOLWASSENEN BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT TAALCURSUS MUZIEKCD en -DVD CD-ROM: INFORMATIE DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM SPRINTER GAME E-READER E-BOEK

Zie ook: Bijlage 10.6. Aanvraagformulier onderwijskaart

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

5

4. Met de klas naar de bibliotheek Bezoek aan de bibliotheek in klassikaal verband is mogelijk. Maak vooraf een afspraak. Leerkrachten kunnen naar aanleiding van een dergelijk bezoek steeds een rondleiding organiseren.

Ik wil een afspraak maken Als je met de klas een bezoek aan de bibliotheek wil brengen, maak je vooraf een telefonische afspraak.

Vermeld of je extra ondersteuning wenst of gebruik wenst te maken van internet.

Ik wil een rondleiding organiseren Je kan de klas rondleiden in de bibliotheek en het materiaal uit de onderwijsmap gebruiken ter ondersteuning. Als je toelichting wil krijgen bij het gebruik van de catalogus of het internet, kan je steeds een beroep doen op een bibliotheekmedewerker. Je kan dit tijdens de telefonische afspraak vragen.

Ik wil materialen uitlenen • Leerlingen kunnen tot hun 18de verjaardag een gratis bibliotheekpas krijgen op hun naam. Zo kunnen ze buiten klasverband in de bibliotheek materialen ontlenen. Hiervoor kan je vooraf inschrijvingsformulieren voor de leerlingen afhalen in de bibliotheek (of het formulier als bijlage 10.8 gebruiken). Wie wil, kan zich ook ter plekke inschrijven met zijn of haar eID. • Als leerkracht kan je een gratis onderwijskaart ontvangen waarmee je tijdens het schooljaar boekenpakketten kan ontlenen. Het reglement en een aanvraagformulier zijn te verkrijgen in de bibliotheek.

• De meeste bibliotheekmaterialen kan je met de onderwijskaart 6 weken houden. De uitleentermijn kan éénmaal verlengd worden. Zie onderstaand schema voor de details. Bij verlies of beschadiging van de materialen door de leerlingen is de leerkracht verantwoordelijk.

• Via de website verlengen, kan in Mijn Bibliotheek. Maak een profiel aan voor je onderwijskaart. Als initieel paswoord gebruik je 99/99/9999 (met schuine streepjes) [Zie ook rubriek 7].

Materialen JEUGD BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT MUZIEKCD en -DVD DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM FUNDEL

Aantallen

Uitleentermijn

Leengeld of verlengen

Boete per dag te laat

Aantal leerlingen + 2 Aantal leerlingen + 2 14 14 14 14 14 3

6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 14 dagen 31 dagen

gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis € 0,50 gratis

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent

14 14 14 14 14 14 14 14 14 0 0 0 0

6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 6 weken 14 dagen -

gratis gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis gratis € 0,50 -

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent -

VOLWASSENEN BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT TAALCURSUS MUZIEKCD en -DVD CD-ROM: INFORMATIE DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM SPRINTER GAME E-READER E-BOEK

Ik wil internetcomputers gebruiken De bibliotheek beschikt over 9 computers voor het gebruik van internet. Leerlingen kunnen deze gebruiken tijdens een klasbezoek. Gelieve dit vooraf te melden. Zwartwitafdrukken kosten € 0,10.

Zelfuitleen of uitlenen met RFID (Radio Frequency IDentification) RFID is een nieuwe technologie die men als opvolger van de bekende barcodes kan beschouwen. Dit houdt in dat alle bibliotheekmaterialen met het computersysteem communiceren door middel van RFIDchips die op alle materialen aangebracht worden.

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

6

De leerlingen zullen zelf hun boeken en strips uitlenen en inleveren. De zelfuitleen is erg gebruiksvriendelijk en eenvoudig. Het aanraakscherm toont alle handelingen.

Inleverpunt Aan het inleverpunt vind je 2 zelfuitleenstations waarop je je materialen kan registreren om in te leveren. Stop daarna je verwerkte materialen in de passende gleuf op de balie.

Uitleenpunt Op de lage balie staan 2 zelfuitleenstations om de uit te lenen materialen te verwerken. Je kan op de schermen kiezen of je een uitleenbon wil.

Betaalautomaat Alle betalingen doe je aan de betaalautomaat. Scan je bibliotheekpas of gebruik je eID en voer munten of briefjes in. Opgelet: geen gebruik of teruggave van munten van 1, 2 of 5 eurocent. Dit tegoed wordt weggeschreven en wordt verrekend met een volgende betaling.

Infopunt Heb je vragen of vind je iets niet? De bibliotheekmedewerkers staan voor jou klaar!

We blijven op post om de leerlingen wegwijs te maken in het nieuwe systeem.

Belangrijk!

Zonder geldige lenerspas kan er niet uitgeleend worden!

Zie ook: Bijlage 10.7. Inschrijvingsformulier voor kinderen / jongeren / leerlingen

5. Aanbod diensten 5.1. Rondleidingen In schooljaar 2016-2017 zal de bibliotheek de begeleiding van klassen verder ontwikkelen.

Aandachtspunt is de extra ondersteuning door bibliotheekmedewerkers bij klassen die op regelmatige basis de bibliotheek bezoeken voor uitleensessies. Een medewerker zal beschikbaar zijn tussen de rekken om kinderen / jongeren te begeleiden in hun zoektocht.

Je kan steeds een beroep doen op een bibliotheekmedewerker om een rondleiding te ondersteunen met uitleg over de bibliotheek of de catalogus. Voor het secundair onderwijs hebben we ook enkele opdrachten uitgewerkt.

Contactpersoon : Shirley Law t 056 51 58 70 – shirley.law@menen.be Zie ook: Bijlage 10.8. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar jeugdboeken 12+ Zie ook: Bijlage 10.9. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve jeugdboeken Zie ook: Bijlage 10.10. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve volwassenenboeken 5.2. Themastands De medewerkers van de bibliotheek zetten regelmatig bepaalde onderdelen van de collectie in de kijker op een themastand. Suggesties voor onderwerpen zijn altijd welkom.

5.3. Boekenpakketten De algemene regel is dat leerkrachten zelf hun boeken kiezen voor gebruik in de klas. Leerkrachten weten het best zelf welke inhouden of onderwerpen ze nodig hebben. Zij kennen ook de klasgroep het best: welk niveau, waar gaat de interesse meest naar uit, meer prenten of tekst, meer informatie of meer verhalen, boeken of ook CD-ROM, tijdschrift, cd, …

De medewerkers van de bibliotheek assisteren bij het wegwijs raken in de catalogus, het opzoeken op onderwerp en genre, fictie en non-fictie. vb. Hoe vind ik boeken over het klimaat …

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

7

Als alle leerlingen eenzelfde boek moeten lezen dan weten we dat graag 14 dagen vooraf: zo kunnen we via andere bibliotheken extra exemplaren opvragen Uitzonderlijk en op uitdrukkelijke vraag van de leerkracht, stellen de bibliotheekmedewerkers boekenpakketten samen. Voorkeur gaat hierbij uit naar bijzondere doelgroepen en bij moeilijke of specifieke onderwerpen of bij bijzondere projecten. Contacteer tijdig de bibliotheek zodat eventuele leemtes in de collectie kunnen aangevuld worden of eventueel materialen bij andere bibliotheken kunnen opgevraagd worden.

Vb. bij projecten rond een of enkele specifieke auteurs Vb. bij projecten rond een bijzonder, maar niet courant thema 5.4. Internet en hotspot Wie kan internetten?

Iedere bibliotheekbezoeker kan gratis internetten. Als je dit wenst kunnen de 9 internetpc’s door de leerlingen tijdens het klasbezoek gebruikt worden. Gelieve dit vooraf te melden.

Gegevens bewaren of printen Gegevens kan je wegschrijven op een eigen USB-stick. Je kan de info ook branden op een eigen cdrom. Het systeem voorziet ook in afdrukken via het kleurenkopieerapparaat (0,10 € voor zwartwitA4-pagina, € 0,20 voor kleur-A4). Het bedrag wordt in het bibliotheeksysteem genoteerd en kan je aan de betaalautomaat vereffenen. Hiervoor heb je eveneens je bibliotheekpas nodig.

Het volledige reglement ‘Spelregels voor internetgebruik in de bibliotheek’ ligt voor iedereen ter beschikking aan de balie.

Wat kan je doen op de internetpc’s?

Op de internetpc’s kan je zoeken op het net, e-mails versturen, babbelen of chatten, Officetoepassingen (Word, Excel, Powerpoint, …) gebruiken, online databanken raadplegen, een internetpc reserveren.

Ook de volledige GoPress-krantendatabank is te raadplegen (via de catalogus van bibliotheek Menen).

Eind 2014 werden alle internetpc’s vernieuwd. De all-in-one-pc’s zijn voorzien van een hoofdtelefoon.

De volledige bibliotheekruimte fungeert eveneens als hotspot. Iedereen kan hier met een laptop, smartphone of tablet met Wifi komen surfen!

5.5. Kamishibai Wat is Kamishibai?

Kamishibai (spreek uit: kami-shie-bai) is een traditionele Japanse vertelvorm. 'Kami' betekent 'papier' en 'shibai' betekent 'drama', papieren drama dus. Het gaat om een minuscuul theatertje waarin grote tekeningen passen. Elke tekening geeft een scène weer uit het verhaal. Een verteller verschuift de tekeningen als ging het om een verstilde animatiefilm, en vertelt intussen het verhaal dat achteraan op de tekeningen te lezen staat. Het kamishibai-theatertje kan op een tafel geplaatst worden of zelfs gemonteerd op de bagagedrager van een fiets. In Japan was dit 'fietsend' verteltheater een geweldig succes van de jaren '20 tot '50.

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

8

Kamishibai in de klas?

Kamishibai biedt een unieke mogelijkheid om op een speelse en aantrekkelijke manier aan de slag te gaan rond taal en leesbevordering. De magie van het kleine theater, de fascinerende wereld van verhalen, en vooral de visuele kracht van de tekeningen staan borg voor heel wat taalplezier.

Al wie met boeken en jongeren actief is, kan het vertelkastje gebruiken om op een leuke manier verhalen te brengen. Kamishibai biedt een extra attractie.

Het merendeel van de beschikbare prenten zijn voor de kleuter- of lagere school bestemd. Toch kan het werken met Kamishibai ook in het secundair onderwijs heel zinvol zijn.

Vb. Gebruik een 10-tal foto’s of kopieën uit kunstboeken om de leerlingen een verhaal te laten fantaseren en aan elkaar te vertellen met het theatertje. Welke volgorde van prenten? Figuren gebruiken? Namen geven? Leerlingen kunnen hun prenten zelf maken of tekenen of het theatertje gebruiken voor een schoolopdracht.

Kamishibai ontlenen Je kan in de Meense bibliotheek een kist met een theatertje, een handleiding en een overzichtswerk over het magisch theatertje uitlenen.

Het theatertje moet vooraf aangevraagd worden.

De uitleentermijn bedraagt 14 dagen, reserveren voor een bepaalde periode is mogelijk.

Je kan maximum 4 boeken + prenten ontlenen.

In de kist zit een evaluatieformulier. Hierop kan je suggesties neerschrijven van boeken die je zou willen gebruiken. De bibliotheek zorgt in de mate van het mogelijke voor de prenten.

5.6. Bijzondere doelgroepen De bibliotheek beschikt over diverse reeksen voor bijzondere doelgroepen, meer specifiek technisch moeilijke lezers.

Hoe kan je deze terugvinden in de catalogus? Tik de titel van de reeks in het zoekveld. Dan krijg je alle titels te zien die aan die reeks hangen.

Daisy-boeken Daisy-boeken zijn schijfjes met gesproken boeken, voor volwassenen en jeugd ter beschikking gesteld door de Luisterpuntbibliotheek (www.luisterpuntbibliotheek.be). Ze zijn oorspronkelijk bedoeld voor personen met een visuele en fysieke leesbeperking, maar ze kunnen ook uitgeleend worden aan personen met dyslexie.

Daisy-spelers zijn perfect afgestemd op de behoeften van blinden en slechtzienden: ze hebben grote, duidelijke knoppen en iedere knop heeft slechts een functie. De snelheid van voorlezen kan aangepast worden. Bladwijzers kunnen ingevoegd worden.

Daisy-boeken kunnen ook via pc beluisterd worden met Windows Media Player of iTunes. Speciale software kan gratis bij Luisterpunt [050/40 60 10 – info@luisterpuntbibliotheek.be] aangevraagd worden. Ze zijn ook te beluisteren via een dvd-speler en mp3-speler (via computer moeten dan de mp3-bestanden overgezet worden), maar dit zonder de navigatiemogelijkheden (uit: ‘Daisy en hulpmiddelen: gids voor West-Vlaamse bibliotheken’).

Dyslexie Op 28 februari 2012 startte de campagne Ik haat lezen! ondersteund door Luisterpunt en toenmalig Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet. “Ik haat lezen” en “Ik kan niet lezen” zijn uitspraken die steeds terugkomen bij kinderen met dyslexie. De campagne wordt ondersteund door de website ikhaatlezen.be, die bestaat uit drie grote luiken, een voor kinderen en jongeren, een voor ouders en een voor begeleiders. Je vindt er informatie over dyslexie en de Daisy-boeken.

Kinderen met dyslexie luisteren en lezen vaak tegelijk, een Daisy-boek kunnen ze met een Daisyspeler trager laten voorlezen zodat ze meer tijd krijgen om de letters en de woorden te ontcijferen.

Hopelijk kunnen we de woorden “Ik haat lezen” na de campagne ombuigen in “Mag ik nog een boek?”

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

9

De bibliotheek beschikt over een collectie van ongeveer 150 Daisyboeken en 2 Daisy-spelers. De collectie is in de catalogus op te zoeken door in het zoekveld ‘daisy’ in te tikken en daarna in de linkerkolom te verfijnen op materiaalsoort.

We hebben van elk Daisy-boek ook het “gewone” boek. Suggesties voor nieuwe Daisy-boeken zijn altijd welkom!

Troef-reeks De Troef-reeks richt zich op lezers met een achterstand in de Nederlandse taal, zoals dove en anderstalige kinderen en jongeren.

Reality Reeks Een serie boeken voor jongeren vanaf 12 jaar. Ieder boek vertelt een spannend verhaal over onderwerpen waarmee jongeren te maken kunnen krijgen, zoals discriminatie, incest en tienerzwangerschap. De Reality Reeks is bedoeld voor leerlingen uit het secundair onderwijs die niet graag of niet goed lezen. Dat kunnen leerlingen uit het technisch en beroepsonderwijs zijn, maar ook anderstalige nieuwkomers .

Bij elk deel hoort een lesbrief. Deze kunt u downloaden op www.lezenvooriedereen.be Schaduwreeks De Schaduw-reeks is een serie spannende verhalen voor jongeren. De boeken gaan over de schaduwzijde van het alledaagse leven. Jongeren komen terecht in bijna onmogelijke situaties.

De Schaduw-reeks is geschreven door beroemde jeugdschrijvers.

Hoe komen ze hier uit? En zetten ze door of haken ze af? Door het eenvoudige taalgebruik en de heldere vormgeving zijn ze toegankelijk, ook voor minder vaardige lezers. Ideaal voor jongens die je moeilijk aan het lezen krijgt.

Fast Lane De boeken zijn geschreven in eenvoudige taal. Aan elk boek is als geheugensteuntje een samenvatting per hoofdstuk toegevoegd. Dit heeft als voordeel dat de lezer de verhaallijn van het boek, als het een tijdje is weggelegd, weer makkelijk kan oppakken. Dunne boeken met veel actie, uitgegeven door Biblion.

Anderstalige werken Een collectie Franse en Engelse boeken voor anderstaligen, voor zowel jeugd als volwassenen. Zij die Nederlands willen leren zijn soms geholpen met de beeldwoordenboeken die bij de prentenboeken (Kleuter ZIZO) staan opgesteld of bij de jeugd-ZIZO (informatieve werken jeugd).

6. Aanbod activiteiten 6.1. Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen (KJV)(oktober-april) De KJV bestaat uit juryleden van 4 tot 16 jaar. Als je jurylid bent, lees je tussen september en april 8 boeken uit jouw leeftijdsgroep. Wanneer je alle boeken gelezen hebt, stem je. Alle stemmen van alle juryleden worden verzameld en geteld en zo komt er in elke leeftijdsgroep een winnaar uit de bus. Tijdens een groot Bekroningsfeest in april worden de winnaars bekend gemaakt. Je kan individueel deelnemen via de Internetjury of meedoen in een leesgroepje.

In Menen worden leesgroepjes georganiseerd voor kinderen en jongeren van het 3de leerjaar tot en met het 4de jaar secundair. Tijdens zo’n bijeenkomst praten de jongeren over de gelezen boeken, formuleren ze en wisselen ze meningen uit, wordt er geknutseld, gesurft op internet, gedichten geschreven, een gezelschapsspel of quiz over het boek gespeeld …

Meer info : www.kjv.be Iedereen Leest - nationale coördinator: Griet Loix, e-mail: kjv@iedereenleest.be Contactpersonen bibliotheek Menen: els.pottie@menen.be of shirley.law@menen.be Zie ook: Bijlage 10.11. Nominatielijst Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen 2016-2017

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

10

6.2. Gopress (krantenarchief): grasduinen in kranten en tijdschriften Via Gopress krijg je toegang tot het digitale krantenarchief van vele Vlaamse kranten en weekbladen. Leerlingen kunnen in de bibliotheek leren werken met Gopress via opdrachten die we aanbieden. Gopress is ideaal voor het opzoeken van artikelen voor een spreekbeurt, werkstuk …

Op het portaal van bibliotheek Menen ‘menen.bibliotheek.be’ vind je achter de tegel ‘Info voor onderwijs’ een tegel ‘Gopress’ met een beknopte handleiding voor het gebruik van het digitale krantenarchief, een opdrachtenblad om te leren zoeken in Gopress en een oplossingenblad.

Tijdens een bezoek aan bibliotheek Menen kan Gopress ingeschakeld worden in het programma, al of niet onder begeleiding van een bibliotheekmedewerker. Wil je hier gebruik van maken, neem zeker contact op voor een afspraak.

6.3. Het historisch stripverhaal Het stripverhaal als medium kan de leerlingen warm maken voor o.m. het vak geschiedenis, PAV, …

De bibliotheek biedt een kant-en-klare bundel aan om de verschillende historische stripreeksen te leren kennen. De reeksen zijn chronologisch opgesomd en bij elke reeks hoort een woordje uitleg en opdrachten.

Op het portaal van bibliotheek Menen ‘menen.bibliotheek.be’ vind je achter de tegel ‘Info voor onderwijs’ een tegel ‘Historisch stripverhaal’ met een beknopte uitleg over historische stripverhalen en een opdrachtenblad (met oplossingen).

Tijdens een bezoek aan bibliotheek Menen kan het onderdeel ‘Historisch stripverhaal’ ingeschakeld worden in het programma, al of niet onder begeleiding van een bibliotheekmedewerker. Wil je hier gebruik van maken, neem zeker contact op voor een afspraak.

7. Bibliotheekportaal | Catalogus | Mijn Bibliotheek 7.1. Bibliotheekportaal Via http://menen.bibliotheek.be kom je terecht op de portaalsite van bibliotheek Menen. Je vindt er info allerlei, een carrousel met nieuwe jeugd- en volwassenenboeken en een toegang naar de bibliotheekcatalogus. Merk ook de tegel ‘Info voor onderwijs’ op.

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

11

7.2. Beknopte handleiding “Zoeken in de Catalogus”

Surf naar de catalogus via www.bibliotheekmenen.be of het bibliotheekportaal.

De online catalogus is een handig systeem om de volledige collectie van bibliotheek Menen, Lauwe en Rekkem te doorzoeken en daarnaast ook de catalogi van andere (West-Vlaamse) bibliotheken.

Deze catalogus is te raadplegen op elke computer in de bibliotheek, op school of bij je thuis. Zo kan je onder andere nagaan of de bib een bepaald werk in haar bezit heeft, op welke locatie het eventueel te vinden is en of het al dan niet is uitgeleend.

Hoe de catalogus gebruiken?

De catalogus van de bibliotheek bevat een schat aan informatie.

Op het startscherm van de catalogus of in het zoekveld van het bibliotheekportaal geef je een of meerdere zoektermen (auteur, titel...) in en klik je op de Zoek-knop. Alle resultaten zie je in de middenzone. Je kan steeds verfijnen met de rubrieken uit de linkerkolom (volwassenen of jeugd, boek of cd, ...).

Je ontvangt een pak extra info: bekroningen, recensies, detailinformatie, lees- en luistertips, info over de schrijver, commentaren, info uit Wikipedia.

Door op een titel te klikken zie je in de rechterkolom de beschikbaarheid (‘Nu beschikbaar in’ – het vinkje staat voor aanwezig, het kruisje voor afwezig) en de vindplaats (‘Waar staat het?’).

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

12

Als je klikt op ‘Waar staat het?’ zie je in welk rek het werk staat of tot wanneer een werk eventueel uitgeleend is. Je kan het meteen reserveren indien gewenst.

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

13

7.3. Mijn bibliotheek Via de website van de bibliotheek, het bibliotheekportaal, de knop bovenaan de catalogus of de url [https://mijn.bibliotheek.be/] kan je gebruik maken van de applicatie Mijn Bibliotheek.

Het is een online instrument om jouw activiteiten in de bib van eender waar te beheren.

Enkele voordelen van Mijn bibliotheek op een rijtje: Online reserveren van materialen Online verlengen van ontleende materialen Toegang tot digitale collecties (GoPress-krantendatabank) Een duidelijk overzicht van je te betalen of betaalde bijdragen Beheren van jouw lidmaatschappen van verschillende bibliotheken Beheer van de bibliotheekkaarten van je gezinsleden op één en dezelfde plek Maak een profiel aan voor je onderwijskaart. Als initieel paswoord gebruik je 99/99/9999 (opgelet: mét schuine streepjes!).

Meer info? Surf naar http://winob.bibliotheek.be/mijnbibliotheek . Je vindt er de digitale brochure met handleiding. Een papieren versie en flyers met uitleg vind je ook in bibliotheek Menen, bibliotheek Lauwe en bibliotheek Rekkem.

8. Leesbevordering en websites Interessante websites: www.iedereenleest.be : leesbevorderingsprogramma’s voor jong en oud www.boekenzoeker.org : helpt iedereen tussen 8 en18 jaar bij het kiezen van een boek www.makkelijklezenplein.nl : praktische info over materialen voor kinderen met een leesprobleem www.lezenvooriedereen.be : van uitgeverij Eenvoudig Communiceren met oa. reeks jeugdboeken voor moeilijke lezers www.lezerstippenlezers.be : leestips van en voor lezers www.deleesrace.be : leesbevorderingsproject voor ASO en TSO www.ikhaatlezen.be : voor kinderen met dyslexie en hun ouders www.kjv.be : boekenjury van kinderen en jongeren tussen 4 en 16 jaar www.auteurslezingen.be : auteursinfo en richtlijnen om subsidie te vragen voor lezing www.wablieft.be/boeken : vlotte boeken in duidelijke taal voor volwassen beginnende of technisch moeilijke lezers

9. Contactpersonen Els Pottie Shirley Law Geert Puype

t 056 51 58 70 els.pottie@menen.be t 05 651 58 70 shirley.law@menen.be t 056 51 58 70 geert.puype@menen.be

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

bibliothecaris

14

10. Bijlagen

10. 1. Wat kan ik lenen?

10. 2. Romangenres volwassenen 10. 3. ZIZO - schema informatieve werken volwassenen 10. 4. Jeugdgenres 10. 5. ZIZO-schema informatieve jeugdboeken 10. 6. Aanvraagformulier onderwijskaart 10. 7. Inschrijvingsformulier voor kinderen / jongeren / leerlingen 10. 8. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar jeugdboeken 12+ 10. 9. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve jeugdboeken 10.10. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve volwassenenboeken 10.11. Nominatielijst Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen 2016-2017

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

15

10.1. Wat kan ik lenen? | gebruiker

jonger dan 12 Materialen JEUGD BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT MUZIEKCD en -DVD DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM FUNDEL

Uitleentermijn

Leengeld

Maning per dag te laat

31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 14 dagen 31 dagen

gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis € 0,50 niet

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent

vanaf 12 Materialen VOLWASSENEN

Uitleentermijn

Leengeld

Maning per dag te laat

BOEK FICTION, LUISTERBOEK, DAISYBOEK BOEK NON FICTION | INFORMATIE STRIP TIJDSCHRIFT TAALCURSUS MUZIEKCD en -DVD CD-ROM: INFORMATIE DVD: INFORMATIE DVD: SPEELFILM SPRINTER (1 per kaart) GAME E-READER (vanaf 15 jaar)(60 cent reservatie) E-BOEK (op e-reader van de bib)

31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 31 dagen 14 dagen 14 dagen 14 dagen 31 dagen 31 dagen

gratis gratis gratis gratis gratis € 0,50 gratis gratis € 0,50 gratis € 1,00 gratis gratis

10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent 10 cent

telkens 7 materialen per soort MAXIMUM 15 EENHEDEN IN TOTAAL In de bibliotheek kan je internetten, de WIFI-hotspot gebruiken, printen, kopiëren, scannen en verzenden.

Je kan ook Snippertassen en een Kamishibai-theatertje ontlenen.

de bib online Je hebt toegang tot de catalogus via menen.bibliotheek.be. In Mijn Bibliotheek kan je je eigen gegevens bekijken, materialen verlengen en reserveren of de digitale Krantendatabank GoPress raadplegen. Op www.bibliotheekmenen.be vind je allerlei extra info. Volg ook onze Facebook via ‘bibliotheekmenen’!

bibliotheekpas Bibliotheek Menen raadt aan om de eID tee gebruiken. Pas kwijt? € 1,00 vergoeding tot 11 jaar, vanaf 12 jaar € 3,00. Je kan niets ontlenen zonder bibliotheekpas.

verlengen Alle materialen kunnen maximaal 3 maanden uitgeleend worden, speelfilms en games maximaal 4 weken. Sprinters of e-readers kunnen niet verlengd worden.

Wat gereserveerd is voor een andere lener, kan evenmin verlengd worden.

enkele tarieven Lidgeld (tot 18 jaar) Lidgeld vanaf 18 jaar Reserveren Reserveren uit een andere bibliotheek Administratiekosten maningsbrief Materiaal kwijt of helemaal stuk

gratis € 6,00 € 0,60 € 2,50 € 1,00 aankoopprijs + € 3,00 administratiekosten

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

16

10. 2. Romangenres volwassenen

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

17

10. 3. ZIZO - schema informatieve werken volwassenen

In de volwassenenafdeling worden de informatieve werken gerangschikt volgens hun onderwerp.

Hiervoor gebruiken we het ZIZO – systeem (Zonder Inspanning ZOeken): een indelingsschema met pictogrammen. Elk werk krijgt een pictogram met een bepaald kleur, dat tegelijk het onderwerp en de plaatsing in de bibliotheek aangeeft, min of meer gelijklopend aan de jeugdafdeling.

Het geheel van informatieve materialen wordt ingedeeld in 13 domeinen, 13 grote groepen, met elk een verschillende kleur.

Algemeen Samenleving Mens Wetenschap en Techniek Natuur Levensvisies Vrije tijd Opvoeding en Onderwijs Landen Geschiedenis Kunst Dagelijks leven Taal en Communicatie

Bruin Rood Zalm Lichtblauw Donkergroen Paars Geel Roze Grijs Turkoois Donkerblauw Lichtgroen Oranje

Elk domein wordt verder onderverdeeld in rubrieken en deelrubrieken, van algemeen naar heel specifiek. Alle materialen staan per kleur opgesteld in de rekken. Binnen elk kleur staan de werken met hetzelfde pictogram bij elkaar.

Alle boeken over tuinaanleg vind je in de “groene” rekken, met het pictogram bloem, meer specifiek tuinaanleg. De plaatsingsinfo die je vindt in de catalogus; staat ook op het rugetiket.

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

18

10.4. Jeugdgenres

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

19

10. 5. ZIZO-schema - informatieve jeugdboeken

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

20

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

21

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

22

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

23

10.6. Aanvraagformulier onderwijskaart

Bibliotheek Menen Waalvest 1, 8930 Menen Tel. 056 51 58 70 E-mail bibliotheek@menen.be www.bibliotheekmenen.be

Gelieve in te vullen in drukletters Naam school : …………………………………………………………………………………..

Gegevens leerkracht (of stagiair) : Naam leerkracht : ……………………………………………………………………………….

Voornaam leerkracht : ………………………………………………………………………….

Straat : ............................................................................................... nr. ........................

Postnummer : .............

Gemeente : .................................................................

Telefoonnummer : ………………………………..

E-mail : …………………………………………………..

Gegevens school : Straat : …………………………………………………………………… nr ………………….

Postnummer : ..........

Gemeente : .................................................................................

Telefoonnummer : .........................................

E-mail : ……………………………………

Klas (of klassen) : ....................................................

Ondergetekende verklaart kennis te hebben van het reglement voor het gebruik van de onderwijskaart en dit na te leven.

Datum van de gegevens :

Handtekening :

Ingevuld formulier voor administratie

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

24

10.7. Inschrijvingsformulier kinderen / jongeren / leerlingen

Bibliotheek Menen Waalvest 1, 8930 Menen Tel. 056 51 58 70 E-mail bibliotheek@menen.be www.bibliotheekmenen.be

Gelieve in te vullen in drukletters.

Voor -12-jarigen in te vullen en te ondertekenen door één van de ouders of voogd.

Naam : ……………………………………………………………………………………..………..

Voornaam : ………………………………………………………………………………………….

Straat : .................................................................................................. nr. .....................

Postnummer : .............

Gemeente : .................................................................

Telefoonnummer : ……………………………………..

E-mail : …………………………………………………..

Geboortedatum : ………………………………………..

Eventueel 2de adres : Straat : ………………

…………………………………………………………………………..…

Postnummer : .............

nr

Gemeente : ...................................................................

Telefoonnummer : ................................................

E-mail : …………………………………..…………….

Geslacht :

man vrouw

Ondergetekende verklaart kennis te hebben genomen van het reglement voor de gebruiker in bibliotheek Menen en het aan te nemen.

Datum van de gegevens :

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

Handtekening:

25

10. 8. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar jeugdboeken 12+

Zoeken naar jeugdboeken 12+ | opdrachten

Zoek titel, auteur of genre van volgende boeken.

Vul de kolom aan. titel

auteur

Jong gekweld van angst tot zweet

Soldaat Peaceful

Humor

Michael Morpurgo

Erwin Claes

Ahatani en het geheim van het oudste verhaal

Malikir

Thrillers

Historische verhalen

Peter Nys

David Almond

Hoe word ik een koppelaar (in 330 eenvoudige stapjes) door Izzy Love

genre

Griezelverhalen

Manon Sikkel

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

26

10.9.

Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve jeugdboeken

Zoeken naar informatieve boeken (non-fictieboeken) voor de jeugd In de jeugdafdeling worden deze werken gerangschikt volgens hun onderwerp.

Hiervoor gebruiken we het ZIZO – systeem (Zonder Inspanning ZOeken). Naast de 12 hoofdrubrieken zijn er ook deelrubrieken.

Ga naar de non–fictieafdeling van de jeugd.

hoofdrubrieken Weetjes – Beroemde personen

Geschiedenis

Wetenschappen – Techniek

Geloven – Denken

Verkeer

Mens

Natuur – Planten – Dieren

Dagelijks leven – Samenleving

Aarde – Heelal

Vrije tijd – Kunst

Landen – Volken

Taal – Over jeugdliteratuur

Onder welke hoofdrubriek en deelrubriek vind je volgende informatieve boeken?

Loop rond in de non-fictieafdeling van de jeugd en zoek het antwoord.

BOEKEN OVER …

Vb kikkers 1

alcoholverslaving

2

pinguïns

3

de geschiedenis van Rome

4

parkieten

5

Anne Frank

6

Spanje

HOOFDRUBRIEK

DEELRUBRIEK

Natuur – Planten – Dieren

Amfibieën - Reptielen

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

27

10.10. Onthaal eerste graad secundair onderwijs. Zoeken naar informatieve volwassenenboeken

Non-fictie boeken of informatieve boekenin de volwassenenafdeling: wat uitleg In de volwassenenafdeling worden ze gerangschikt volgens hun onderwerp. Hiervoor gebruiken we het ZIZO-systeem (Zonder Inspanning Zoeken), een indelingsschema met pictogrammen en kleuren.

Er zijn 13 domeinen. Elk domein wordt verder onderverdeeld van algemeen naar specifiek.

Aan elk domein wordt een kleur toegekend. Die kleur wordt gebruikt op het rugetiket. Binnen elke kleur staan de werken met het hetzelfde pictogram bij elkaar.

Kunst Taal en Communicatie Algemeen Levensvisies Samenleving Wetenschap en Techniek Opvoeding en Onderwijs

Donkerblauw Oranje Bruin Paars Rood Lichtblauw Roze

Mens Vrije tijd Dagelijks leven Natuur Geschiedenis Landen

Zalm Geel Lichtgroen Donkergroen Turkoois Grijs

Voorbeeld van een rugetiket: Alle boeken over tuinaanleg vind je in de “donkergroene” rekken, met het pictogram voor Planten – Tuin (een bloem), meer specifiek bij de hoofdrubriek Tuinaanleg (in vet) en de deelrubriek Tuinaanleg. De info die je vindt in de catalogus, staat ook op het rugetiket.

Opdracht: Ga naar de non – fictieafdeling van de volwassenen Onder welke ZIZO-rubriek vind je volgende informatieve boeken? Loop rond in de non-fictie afdeling van de volwassenen of raadpleeg de catalogus en zoek het antwoord. Vermeld of het boek beschikbaar is of uitgeleend (tot wanneer?).

Vb

BOEKEN OVER

TITEL

Katten

Waarom doet mijn kat dit?

1

Kevin De Bruyne

2

Roofvogels

3

De geschiedenis van Rome

4

Guinness recordboek

5

Anne Frank

6

Spanje

ZIZO: kleur (domein)| pictogram voor … |hoofd- en deelrubriek (= op rugetiket) Donkergroen (Natuur) | Dieren | Katten/Katten

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

Aanwezig of uitgeleend Uitgeleend tot 25/10

28

10.11. Nominatielijst Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen 2016 - 2017

Groep 5: 1ste en 2de secundair (12-14 jaar) Walter Baele Peter Verhelst Stuart Gibbs Sarah Crossan Anna Woltz LaĂŻla Koubaa Bettie Elias Dan Gemeinhart

Condor De jongen, de neushoornvogel, de olifant, de tijger en het meisje De maan-zaak Gewicht van water Gips Hoger dan de bergen en dieper dan de zee: kroniek van een migrant Jongen zonder naam Naar de top

12+ 12+ 9+ 12+ 9+ 9+ 12+ 12+

Groep 6: 3de en 4de secundair (14-16 jaar) Koos Meinderts Aline Sax Edward van de Vendel Jandy Nelson Reine De Pelseneer Piet De Loof Jonas Boets Jennifer Niven

De zee zien Grensgangers Het kankerkampioenschap voor junioren Ik geef je de zon Is liefde lastig?

Mijn vriend Hitler Shinu: strijd tegen de tijd Waar het licht is

Onderwijsmap bibliotheek Menen | secundair onderwijs | 2016-2017

14+ 14+ 14+ 14+ 14+ 14+ 14+ 16+

29