Standaard 20131008

BIJLAGE BIJ

DOOR

8 oktober 2013

Innovatief

ondernemen

Innoveren op maat van uw bedrijf Flanders DS: “Innovatie is meer dan technologie”

p. 3

Foodpairing of de geur van vernieuwing

p. 5

Waar vindt u steun om te innoveren

p. 6

Corelio Content Connections geeft merken en bedrijven de kans om hun ideeën en visie te delen met de community van De Standaard. Content Connections draagt de redactionele verantwoordelijkheid voor deze publicatie.

www.volkswagen.be

s e i t i d n o c e k j i l r e d n o Uit z . n e s k e e r le en specia

Bij Volkswagen Bedrijfsvoertuigen plooien we ons in vier voor u.

Zoals een bakker rekent op z’n oven en de timmerman op z’n zaag, zo wilt u op uw bedrijfsvoertuig kunnen rekenen. Bij Volkswagen Bedrijfsvoertuigen beseffen we zeer goed dat uw voertuig een onmisbare bijdrage levert aan het succes van uw bedrijf. Daarom stellen wij u uitzonderlijke condities en speciale reeksen voor op het volledige gamma. Kom zelf ontdekken hoe we ons voor u niet dubbel maar in vier plooien. Afspraak bij uw Volkswagen Bedrijfsvoertuigen-verdeler.

Geniet van een vaste debetrentevoet van 1,99% op de Caddy Van & Maxi Van en 2,99% op de Transporter, de Crafter en de Amarok.*

Prijs op 25/09/2013. * Klassieke financiering = lening op afbetaling met vaste termijnbedragen. Vaste debetrentevoet van 1,99% op elke nieuwe Caddy Van (uitgezonderd de speciale reeks Caddy Van Startline) en een vaste debetrentevoet van 2,99% op elke nieuwe Transporter, Crafter (uitgezonderd op de Crafter «Startline») en Amarok. Aanbieding voorbehouden aan professionelen van 25/09/2013 tot en met 25/10/2013 op maximum 48 maanden en met minimum 15% voorschot. Lening op afbetaling ondervoorbehoud van aanvaarding van het dossier door Volkswagen D’Ieteren Finance n.v. Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg, kredietgever, met maatschappelijke zetel te 1050 Brussel, Maliestraat 50. KBO BE 0841 046 715. Prijsvoorbeeld met JKP1,99%:voorschot:€2.323,kredietbedrag:€13.165, maandaflossing:€286x48. Totaleprijsopafbetaling€16.051.ContanteprijsCaddyVan1.2l TSI86pk:€15.488.Prijsvoorbeeldmet JKP2,99%: voorschot: € 3.247, kredietbedrag: € 18.400, maandaflossing: € 407 x 48. Totale prijs op afbetaling € 22.783. Contante prijs Transporter Bestelwagen 2.0 l TDI 84 pk: € 21.647.Adverteerder: Volkswagen D’Ieteren Finance n.v., Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg. Volkswagen Commercial Vehicles Finance is een commerciële benaming van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v. Milieu-informatie (KB 19/03/2004): www.volkswagen.be

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Dinsdag 8 oktober 2013

Flanders DC en de Innovatiecentra lanceren ikinnoveer.be

Inspiratiesessies en innovatieacademie moeten kmo’s warm maken voor innovatie Flanders DC en de Vlaamse Innovatiecentra willen ondernemers over de innovatiedrempel tillen. Het nieuwe project ikinnoveer.be doet dat met workshops, tips, advies en een heuse innovatieacademie.

Ondernemend Vlaanderen creatiever maken, en creatief Vlaanderen ondernemend maken. Zo vat projectmanager Peter Bertels de missie van Flanders DC samen. Dit jaar doet Flanders DC dat met een nieuw project: ikinnoveer.be. Dat kadert in het actieplan Richting Morgen van de Vlaamse overheid.

Voor de duidelijkheid: innovatie is meer dan techniek. “Een van onze doelstellingen is om de term innovatie open te trekken. Innovatie is meer dan ingenieurs en onderzoekers in lange witte jassen”, aldus Peter Bertels. “Innovatie zijn alle creatieve manieren waarop een

bedrijf meerwaarde creëert voor zijn klanten. Dat kan een product zijn, een nieuwe toepassing van bestaande technologie, maar ook een nieuw businessmodel (zie kader).”

Volgens Flanders DC is ongeveer de helft van alle Vlaamse kmo’s op een of andere manier bezig met innovatie. Het project ikinnoveer. be moet de andere helft over de streep trekken.

Samen met Voka en Unizo organiseert Flanders DC de komende twee jaar inspiratiesessies rond innovatie. Het streefdoel is om 10.000 kmo’s te bereiken en hen

aan te zetten om te innoveren.

Sommige sessies zijn open voor iedereen, andere worden op uitnodiging georganiseerd.

Tips & tools Deelnemers van de inspiratiesessies krijgen allemaal de Innoveren doe je zo-toolkit mee naar huis.

“Die bevat heel concrete tips, tools en doorverwijzingen voor ondernemingen die willen innoveren”, legt Peter Bertels uit.

Het sluitstuk van ikinnoveer.be zijn de innovatieacademies: lessen in innovatie voor een vijfhonderdtal bedrijfsleiders. “Met de academie mikken we op een kleiner publiek dan met inspiratiesessies, die veel breder van opzet zijn. Tijdens de sessies maakt een ondernemer kennis met innovatie, in onze academie verdiept hij zich erin”, vertelt Peter Bertels.

Het concept van de innovatieacademies is bedacht door de In-

novatiecentra. De praktische uitwerking gebeurt in samenwerking met partners zoals Voka, Unizo, Kulak, KHLeuven en Leuven.INC (Leuven Innovation Networking Circle). Maar ook nieuwe partners zijn welkom.

Een eerste innovatieacademie die eind september plaatsvond, in samenwerking met Voka HalleVilvoorde, startte met een sessie over trendwatching. “De volgende academies gaan over innovatiemanagement en hebben onder meer aandacht voor de rol van de bedrijfscultuur in het innovatieproces, voor businessmodelinnovatie, service-innovatie enzovoort”, aldus Peter Bertels.

Ondernemers die werk willen maken van innovatie kunnen ook rekenen op gratis individuele begeleiding van een Innovatiecentrum.

Daarvan zijn er vijf in Vlaanderen, één in elke provincie. www.flandersdc.be www.ikinnoveer.be

Innovatief businessmodel voor slimme verlichting EcoNation ontwikkelde de LightCatcher, een innovatieve lichtkoepel die energie bespaart. Hoewel de compacte koepels slechts 1 procent van de dakoppervlakte innemen, kunnen ze een typische fabriekshal toch 100 procent verlichten. Dit staaltje techniek leverde EcoNation al heel wat internationale prijzen op.

Net zo vernieuwend is het businessmodel achter de lichtkoepel. Omdat zware investeringen in deze periode moeilijk liggen en een LightCatcher pas na twee tot vier jaar terugverdiend is, bedacht EcoNation een alternatief verdienmodel.

Win-win Ontdek hoe innovatief jouw bedrijf is

Doe de ikinnoveer-scan Hoever staat het met innovatie in jouw bedrijf? Om dat te weten te komen, ontwikkelde het Innovatiecentrum een online test. Aan de hand van zestien eenvoudige vragen, kom je snel te weten of jouw bedrijf heeft wat nodig is om innovatieve projecten te doen slagen. Zit het nog niet helemaal snor? Geen probleem. Op basis van je resultaat bezorgt de ikinnoveer-scan je meteen de tips en het advies die je nodig hebt om de volgende stap te zetten. www.ikinnoveer.be/scan

al gedacht aan opvolging?

Kom naar de WeeK van de Bedrijfsoverdracht van 21 t.e.m. 25 oKtoBer

De plaatsing van de lichtkoepels gebeurt gratis.

EcoNation haalt zijn verdiensten uit de besparing op de energiefactuur die hun koepels de klant oplevert. Het bedrijf meet die energiebesparing en rekent een deel daarvan door aan de klant. Een winwinsituatie voor de klant, EcoNation en het milieu.

3

4

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Innoveren kan je leren

Kmo’s centraal in innovatiebeleid Ingrid Lieten Vlaanderen is een kmo-land bij uitstek. Vlaanderen heeft relatief weinig grote bedrijven. De multinationals in Vlaanderen zijn veeleer in buitenlandse handen. Daarom is het belangrijk te investeren in de ondersteuning van de competitiviteit van onze kmo’s. Voor de kmo’s die nog aarzelen om zelf stevige innovatieprojecten op te zetten, hebben we met de Vlaamse overheid recent een aantal maatregelen getroffen. Zo is het maximale subsidiepercentage voor kmo’s opgetrokken en zijn een aantal initiatieven genomen om een nieuwe innovatiedynamiek bij kmo’s te creëren. Er loopt een campagne ‘ikinnoveer.be’ in samenwerking met Voka, Unizo, de verschillende

innovatiecentra en Flanders DC. Immers ‘Innoveren kan je leren’!

Innovatie gericht op nieuwe producten en diensten is de centrale focus in het innovatiebeleid van minister Ingrid Lieten. “Grotere bedrijven zijn zich hier al langer van bewust. Zij hebben het afgelopen decennium hun pijlen gericht op innovatie omdat ze wisten dat daar de toekomst ligt. Vandaag zetten we in het bijzonder in op innovatie bij de kmo’s”, zegt minister Lieten.

“Er leeft een veelvoud aan ideeën onder onze ondernemers. Toch werd ik bij het begin van deze regeerperiode geconfronteerd met het feit dat kmo’s nog veel meer zouden kunnen innoveren. Kmo’s

zijn het hart van onze economie.

Ze verankeren jobs hier in onze regio, en ze zijn de weg naar duurzame tewerkstelling. Als we een toekomstgerichte arbeidsmarkt voor Vlaanderen willen, dan moeten we voluit gaan voor onze kmo’s. En we moeten hun ideeën en enthousiasme aanwenden om hen tot innovatie aan te zetten die relevant is voor de samenleving.”

Kmo’s worden intussen meer en beter financieel ondersteund.

“Kmo’s hebben zelden voldoende middelen om te innoveren. Dat is nog steeds de grootste drempel.

We moeten hen die ruimte bieden.” Op vraag van de minister werd het maximale subsidiepercentage bij samenwerking tussen

een groot bedrijf en een kmo, tussen een kmo en een kennisinstelling en tussen kmo’s onderling opgetrokken.

Het voorstel om de innovatieopleidingen voor kmo’s uit te bouwen, werd goedgekeurd. Onder de noemer ‘Ikinnoveer.be’ zullen de werkgeversorganisaties in samenwerking met de provinciale innovatiecentra en Flanders DC opleidingen geven. Meer dan 10.000 bedrijven worden aangespoord om zich verder te verdiepen in het innovatieproces.

Daarnaast wilde de minister ook nagaan hoe kmo’s nieuwe technologieën kunnen toepassen. Voor bedrijven die zichzelf vernieuwen door bijvoorbeeld innovatieve op-

lossingen in te kopen, werd een aangepast programma opgezet.

Dat informeert hen in groep over relevante innovatieve ontwikkelingen en helpt hen om deze innovaties zo vlot mogelijk te introduceren. De eerste oproep resulteerde in ruim dertig aanvragen tot ondersteuning.

Die werkwijze gaat gepaard met de visie op het innovatiebeleid die deze regeerperiode vorm heeft gekregen. Naast economische finaliteit, is het tijd om een maatschappelijke finaliteit voor innovatiesteun in te voeren. Kmo’s betekenen duurzame lokale tewerkstelling, maar ook relevante oplossingen voor mens en maatschappij.

Colofon • Verantwoordelijk uitgever: Mark Daemen • Product management: Manou Van Der Brempt • Redactie: Wim Verdoodt • Coördinatie en eindredactie: Delphine Buyle • Beelden: Corbis images • Productie: Content Connections

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Dinsdag 8 oktober 2013

5

Innoveren met aroma’s

Foodpairing biedt chef-koks unieke smaakcombinaties aan Zin in caviaar met chocolade of foie gras met jasmijn? Foodpairing biedt chef-koks een databank vol unieke en vaak verrassende combinaties van producten en aroma’s aan. De unieke technologie van dit Vlaamse bedrijf bereikte wereldwijd al meer dan één miljoen gebruikers.

Foodpairing baseert zijn technologie op de ontdekking van een Zwitserse professor, gespecialiseerd in aroma’s. Tijdens een wandeling rook hij een jasmijnbloem en herkende daarin een dierlijke geur die hem aan foie gras deed denken.

Dat bracht hem op het idee beide smaken te combineren. Het resultaat smaakte wonderwel.

Met de hulp van Heston Blumenthal, de toenmalige chef-kok van het befaamde Engelse sterrenrestaurant The Fat Duck, ontwikkelde de professor de hypothese dat de combinatie van producten met gemeenschappelijke aroma’s leidt tot smakelijke gerechten.

Foodpairing pikte het idee op in 2004. Op basis van eigen onderzoek, in samenwerking met de KU Leuven en met ondersteuning van het IWT, ontwikkelde het bedrijf een databank van zo’n 1.500 ingrediënten en hun corresponderende smaakprofielen. Een algoritme berekent welke producten bij elkaar passen.

Chef-koks, en binnenkort ook hobbykoks en het grote publiek, kunnen zo te weten komen welke, op het eerste gezicht misschien onverwachte, producten bij mekaar passen. Die kunnen ze daarna verwerken in een recept. Dat leidt tot verrassende combinaties zoals kiwi met oesters of munt met gruyère.

Gebruikers kunnen op de website van Foodpairing zelf een product ingeven en ontdekken welke ingrediënten daarbij passen, of zich laten verrassen door de combinaties in de Foodpairing-catalogus.

Wat Foodpairing doet, is uniek in de wereld, zegt Johan Langenbick.

“We zijn dan ook volop bezig met uit te breiden. Binnenkort introduceren we ons concept in New York.”

Het businessmodel van Foodpai-

Johan Langenbick, Foodpairing

Met API-software kunnen bedrijven applicaties bouwen op basis van onze data

Bernard Lahousse is de foodwetenschapper achter het succes van Foodpairing.

New York Het team achter Foodpairing bestaat uit topkok Peter Couckuyt, productontwikkelaar Johan Langenbick en foodwetenschapper Bernard Lahousse. Hun culinaire innovatie wordt momenteel gebruikt door meer dan één miljoen koks, chocolatiers en bedrijven in 150 landen. “De reacties zijn heel positief, wat betekent dat de theorie echt wel klopt”, zegt Johan Langenbick.

De app van Foodpairing vertelt chef-koks welke ingrediënten gelijkaardige aroma’s hebben.

ring richt zich niet alleen tot koks en cocktailmakers. Ook voedingsbedrijven zijn potentiële commerciële partners. “We werken met hen samen om hun producten in onze database in te passen. Dat doen we door hun producten te analyseren. Op basis daarvan weten we welke combinaties mogelijk zijn”, legt Johan Langenbick uit. “De bedrijven verschijnen met merk en productnaam in onze catalogus, wat hen een mooie visibiliteit geeft bij chefs wereldwijd.”

Ook de ingrediënten die terug te vinden zijn in de database van Foodpairing komen van over de hele wereld. Duurzaam koken wordt daarbij niet over het hoofd gezien. “We hebben net een project goedgekeurd gekregen van de Europese Commissie, het Europees Visserijfonds, de Vlaamse Overheid en de Provincie WestVlaanderen. Nieuwe wetgeving in de visserij zegt dat sommige gevangen vissoorten niet zomaar teruggegooid mogen worden. Meestal zijn dat vrij onbekende vissen, met weinig commerciële waarde.

Samen met de VLAM (Vlaams centrum voor Agro- en Visserijmarketing) analyseren we die vissen. Die informatie bezorgen we aan chefkoks zodat zij die toch meer kunnen gebruiken in hun gerechten”, vertelt Johan Langenbick. “Zo wordt die ‘byfish’ toch nog goed gebruikt.”

Blijven innoveren Intussen blijft Foodpairing verder innoveren. Het bedrijf biedt naast smaakcombinaties ook volledige recepten aan, inclusief hoeveelheden en bereidingswijze, zegt Johan Langenbick. “Iemand die gin wil mengen met koffie, limoen en mango krijgt van onze cocktailgenerator de meest ideale receptuur voorgeschoteld. Die zorgt ervoor dat alle aroma’s en smaken in balans zijn.”

Nog een stap vooruit zet Foodpairing met de implementatie van API-software (Application Programming Interface). Dergelijke software laat andere bedrijven toe om zeer gericht informatie uit de database van Foodpairing te halen. “Met API-software kunnen die bedrijven applicaties bouwen op basis van onze data”, legt Johan Langenbick uit. “Een website als Twitter maakt daar al lang gebruik van.”

6

INNOVATIEF ONDERNEMEN

IWT vereenvoudigt procedure voor kmo’s

Waar vind je financiële steun voor innovatie?

Innoveren kost geld. Bovendien is het niet zonder risico. Het is vaak moeilijk te voorspellen of een project zal slagen en renderen. Om innovatie de kans te geven die het verdient, steunt het IWT (agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie) sinds 1991 innovatieve projecten. Het IWT biedt subsidies en haar innovatieadviseurs zetten ondernemers op de goede weg. Om kmo’s nog meer te laten innoveren, vereenvoudigde het IWT haar procedures.

Iedereen kan innoveren. Dat is de boodschap die het IWT wil verspreiden. Je hoeft helemaal geen groot bedrijf te zijn, over enorme budgetten te beschikken en een leger aan onderzoekers in dienst te hebben om aan innovatie te doen.

Het helpt uiteraard, maar het kan ook anders. Innovatie is immers meer dan techniek, het gaat om elk nieuw idee dat een onderneming concurrentiëler maakt.

Het IWT steunt zowel bedrijven, onderzoeksinstellingen als andere innovatieve spelers, en dat met om

en bij de 300 miljoen euro per jaar.

Het doet dat via een breed pallet aan initiatieven: kmo-innovatieprojecten, O&O-programma’s, beurzen.

Anderhalve maand Het idee leeft dat het IWT er alleen is voor de grote bedrijven en instellingen. Vooral kmo’s koesteren deze perceptie wel eens. Zij hebben immers minder mensen en middelen om het papierwerk gedaan te krijgen dat een subsi-

dieaanvraag met zich meebrengt.

Het spijtige resultaat is dat kmo’s minder geneigd zijn een beroep te doen op het IWT. Om dat op te lossen, heeft het IWT een eenvoudigere instapprocedure uitgewerkt, speciaal voor kmo’s.

De administratieve procedure voor een aanvraag van een haalbaarheidsstudie, een innovatieproject of een starterssubsidie binnen het kmo-programma werd ingrijpend aangepast.

Veerle Lories, administrateurgeneraal van het IWT, maakt zich

sterk dat kmo’s binnen de anderhalve maand na het indienen van een aanvraag een antwoord krijgen. Ze wijst ook op het bestaan van lokale innovatiecentra, één per provincie, die kmo’s helpen met de aanvraag op te stellen.

Het IWT wil het aanvragen van steun op die manier zo laagdrempelig mogelijk maken. “Wat we verwachten van kmo’s is echt het minimum”, zegt Veerle Lories.

Centraal in de beoordeling van subsidieaanvragen staat het innovatieve karakter van het project. Het comité dat de aanvragen behandelt, komt bijna wekelijks samen om de tijd tussen het indienen van de aanvraag en de beslissing zo kort mogelijk te houden.

Van alle kmo’s die een aanvraag indienen, krijgt uiteindelijk 75 procent een positief antwoord.

De niet-goedgekeurde projecten kunnen rekenen op onderbouwde feedback van het IWT om het volgende keer beter te doen. www.iwt.be

Praktisch Een kmo-innovatieproject duurt maximaal 24 maanden. De begroting bedraagt minimaal 50.000 euro. De subsidie voor een kmoinnovatieproject wordt berekend op basis van de aanvaardbare kosten.

Het basissteunpercentage bedraagt 35% (25% + 10% kmo-toeslag).

Voor bedrijfspartners die grote ondernemingen zijn, bedraagt het basissteunpercentage 25%. De steun bedraagt maximaal 250.000 euro.

Aanvullend op de subsidie kan door starters ook een achtergestelde lening worden aangevraagd bij PMVInnovatiemezzanine. Elke kmo kan gesteund worden voor twee innovatieprojecten per kalenderjaar.

BIJLAGE BIJ DE STANDAARD

Dinsdag 8 oktober 2013

Innoveren kost geld. Het IWT kan helpen bij de zoektocht naar de nodige financiële middelen.

Wat is dat, innoveren?

Innovatie is al jaren een buzzword. Iedereen spreekt erover. Het lijkt alsof wie niet innoveert, niet goed bezig is.

Maar wat is dat precies: innoveren?

Misschien innoveer jij wel zonder het te weten.

Is jouw bedrijf innovatief? Om dat te weten, is het belangrijk de juiste definitie van innovatie te hanteren. Het is immers een erg ruim begrip. Misschien ben je wel heel innovatief zonder het zelf te beseffen? Of misschien denk je op dit vlak goed bezig te zijn, maar sla je eigenlijk de bal mis?

Voor de duidelijkheid: innovatie betekent vernieuwing. In het bijzonder een vernieuwing met een positieve impact op de business van uw bedrijf, op uw concurrentiepositie, op uw toekomstig potentieel … Innovatie heeft veel gezichten. Het kan om nieuwe producten of diensten gaan, om een

andere manier van werken, om het aanboren van nieuwe afzetmarkten enzovoort.

Eigenlijk zijn ondernemers vaak innovatief zonder het te weten.

Elke bedrijfsleider denkt toch voortdurend na over nieuwe manieren om zijn bedrijf te verbeteren. Vaak is daar enig buikgevoel bij betrokken, wat ook tot innovatie kan leiden. Maar ook de wetenschap kan een handje toesteken.

In heel wat grote ondernemingen is onderzoek en ontwikkeling een afzonderlijk departement waar veel van verwacht wordt.

Slim idee Innovatie is alleszins een begrip waarvoor uiteenlopende definities bestaan. Het IWT hanteert een definitie waarbij innovatie sterk gekoppeld is aan onderzoek en ontwikkeling. Innovatieve O&Oprojecten moeten volgens het IWT een volledig nieuw, of een beduidend vernieuwd product opleveren dat een duidelijke impact heeft op de bedrijfsactiviteiten.

‘Product’ is een brede term die ook kan slaan op een maakproces of een dienst. Tegenwoordig doen ook steeds meer dienstenbedrijven een beroep op steun van het IWT. Dat alleen sectoren die gebruik maken van hoogtechnologische apparatuur, zoals de IT- of de chemiesector, innoveren, is een misvatting.

“Innovatie start altijd vanuit een creatief, slim idee”, vertelt Paul Lagasse, voorzitter van de raad van bestuur van het IWT. “Dat hoeft niet altijd betrekking te hebben op de introductie van een nieuwe technologie. Een mooi voorbeeld is een fabrikant van kartonnen dozen die recentelijk bij ons een innovatieproject had lopen. De verpakkingssector geldt nu niet bepaald als de meest innoverende sector, maar deze fabrikant heeft, mede dankzij steun van het IWT, toch maar mooi zijn productielijn weten te automatiseren.”

Paul Lagasse, voorzitter raad van bestuur IWT

Innovatie start met een slim, creatief idee.

Dat hoeft niet altijd betrekking te hebben op de introductie van een nieuwe technologie

IWT-haalbaarheidsstudie brengt slaagkans van innovatieprojecten in kaart Als er aan ideeën geen gebrek is, volgt de vraag welke er haalbaar zijn. De haalbaarheidsstudie van het IWT maakt veel duidelijk.

Een kmo-haalbaarheidsstu- Veerle Loiries, die moet betere en onder- administrateur-generaal IWT bouwde inzichten opleveren over de mogelijkheden en de haalbaarheid van een innovatie. Innovatie is hier te interpreteren als een vernieuwing voor de kmo met een duidelijke impact op de bedrijfsactiviteiten.

Kmo’s kunnen een haalbaarheidsstudie individueel aanvragen, of ze kunnen dit doen in samenwerking met een onderzoeksinstelling of een partnerbedrijf.

Een beperkte voorstudie laat de kmo beslissen of het de moeite loont om met de innovatie verder te gaan

“De kmo-haalbaarheidsstudie impliceert een (beperkte) voorstudie”, zegt Veerle Lories, administrateur-generaal van het IWT. “Die laat toe dat de kmo op een verantwoorde manier kan beslissen of het de moeite loont met de beoogde innovatie verder te gaan, en belangrijker: op welke manier die concreet moet doorgevoerd worden.”

Startende bedrijven In het beste geval levert een haalbaarheidsstudie de kennis op om te kunnen starten met het verdere innovatietraject, zoals een concreet kmo-innovatieproject.

De kmo-haalbaarheidsstudie is bijzonder interessant voor startende bedrijven, die in het kader van het starterspakket van het IWT een plan kunnen (laten) opstellen voor de verdere ontwikkeling en het ‘vermarkten’ van hun idee. http://www.iwt.be/subsidies/kmo-hbstudie

7

8

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Wat is een goede brainstorm?

Innowiz leert studenten en bedrijven creatief denken Voor de studenten industrieel design van de Hogeschool West-Vlaanderen is creatief denken een must. Hun vraag om hulp daarbij stimuleerde docent Cies Vanneste en zijn collega’s tot de creatie van Innowiz, een toolbox voor al wie succesvol wil brainstormen.

Leer ons creatief zijn. Zo klonk de vraag die Cies Vanneste kreeg van de studenten productontwikkeling en industrieel design aan Howest.

“Dezelfde vraag bereikte ons uit de kmo’s waarmee onze hogeschool samenwerkt. Ook zij zochten een manier om creatiever te zijn.”

Omdat innovatie een speerpunt is van Howest, vond Cies Vanneste het meer dan de moeite om daarin te investeren. “We leiden onze studenten op om te innoveren. Dan is het maar logisch dat we hen daar zo goed mogelijk in begeleiden.”

Howest diende subsidiedossiers in bij verschillende instanties om een instrument te ontwikkelen dat creatief denken stimuleert op basis van wetenschappelijke data. Dat resulteerde in Innowiz, een dienst in de vorm van een toolbox die Howest aanbiedt aan al wie gegidst

wil worden tijdens het bedenken en uitwerken van nieuwe ideeën.

Jaco van Schip, coördinator van de opleiding ‘creative problem solving’ aan de Saxion Hogeschool in Enschede, heeft de box al onder ogen gehad. Hij vindt Innowiz een goed referentiekader voor wie niet vertrouwd is met creativiteitstechnieken. “Het biedt een waaier aan mogelijkheden om een probleem te benaderen.”

Vier fases De West-Vlaamse wereldspeler Remi Claeys Aluminium gebruikte Innowiz om nieuwe ideeën uit te werken. “De aluminiumsector evolueert razendsnel en vraagt voortdurend om innovaties. Dankzij Innowiz konden we ons creatief denken in een welomlijnd proces

gieten. Dat heeft ons echt vooruitgeholpen”, zegt salesmanager Hubbe Vanneste.

Innowiz, afkorting voor ‘Innovation Wizard’, lijkt dus te werken, maar hoe? “Daarvoor gebruiken we een stappenplan. Een Innowizsessie telt vier fasen”, legt Cies Vanneste uit. “Een eerste fase definieert het probleem. Werken we rond het juiste probleem, zijn er meerdere problemen? Wat is het probleem zeker niet? In deze fase bakenen we de context af van de brainstorm.”

Daarna worden zoveel mogelijk ideeën bedacht. In die tweede fase telt vooral de kwantiteit, niet zozeer de haalbaarheid of de kwaliteit van die ideeën. “Je hebt veel oplossingen nodig. De omstandigheden waarin bedrijven werken, veranderen zo snel dat wat vandaag kan, morgen misschien niet meer mogelijk is”, aldus Cies Vanneste.

De selectie volgt pas in fase drie.

Dat voorkomt dat er oordelen vallen tijdens het bedenken van ideeën. “Om die uiteindelijke selectie te maken, wordt een reeks van technieken gebruikt. Je beperken tot één methode kan de overlevingskans van sommige ideeën benadelen”, zegt Cies Vanneste.

“De oplossingen die zo het vaakst boven komen drijven, zijn meestal

de beste.”

Fase vier buigt zich over het goed communiceren van de gevonden oplossingen. Heel belangrijk, meent Cies Vanneste. “Een gebrek aan communicatie kan ervoor zorgen dat een veranderingsproces stilvalt of wegdeemstert. Door te communiceren blijft alles draaien.”

Rollenspel De Innowiz-toolbox bestaat uit een set van kaarten die elke fase van het denkproces ondersteunen.

Elke kaart beschrijft een creativiteitstechniek die de deelnemers op de goede weg moet zetten.

Een van die technieken is het materialiseren van problemen. “Met papier en plakband kan je snel een prototype van een nieuw product of verpakking in mekaar knutselen”, zegt Cies Vanneste. “Maar het helpt ook om conceptuele, abstracte zaken, zoals een dienst, proberen te visualiseren. Dat kan je bijvoorbeeld doen via een rollenspel.”

Cruciaal voor een succesvolle brainstorm is de betrokkenheid van wie rechtstreeks met het probleem te maken heeft en van de persoon die de bevoegdheid heeft om veranderingen in gang te zetten, ervaart Cies Vanneste.

Cies Vanneste, promotor Innowiz bij het Industrial Design Center (Howest/UGent)

Het helpt als je problemen materialiseert.

Met papier en plakband kom je vaak al een eind ver “Even belangrijk is dat ze actief meedenken. Innowiz levert geen kant-en-klare oplossingen. Wat wij doen, is het denk- en werkproces vergemakkelijken. Wij brengen iedereen rond de tafel, stellen een traject voor met creativiteitstechnieken, houden de timing in het oog en zorgen ervoor dat alles goed verloopt. Het belangrijkste werk, het bedenken van nieuwe ideeën, komt van de deelnemers rond de tafel.”

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Dinsdag 8 oktober 2013

9

Aviovision innoveert met Electronic Flight Bag

App en tablet vervangen 10.000 vellen papier in cockpit Dankzij de Elec-

Kris Van Den Bergh, ceo Aviovision

tronic Flight Bag (EFB) van Aviovision hebben piloten alle relevante vluchtin-

Onze app maakt het voor piloten veel eenvoudiger om door informatie te navigeren

formatie letterlijk binnen handbereik.

Al wat ze daarvoor nodig hebben, is een app en een tablet-pc.

Vliegtuigpiloten krijgen massa’s informatie te verwerken tijdens een vlucht. Die informatie komt van overal. Het bracht Kris Van Den Bergh, ex-Sabena-piloot, op het idee om een applicatie te ontwikkelen die alle relevante cockpitgegevens samenbrengt en die op een gebruiksvriendelijke manier presenteert.

“De luchtvaartindustrie is een vrij rigide industrie die alles op de lange termijn bekijkt. Dat heeft tot gevolg dat processen vaak niet de meest moderne zijn. Uit mijn ervaring als piloot wist ik dat informatieverwerking in de cockpit zo’n proces is”, vertelt Kris Van Den Bergh.

In 2009 begon zijn bedrijf Aviovision met de ontwikkeling van de

Electronic Flight Bag. De boekentas van de piloot die alle informatie bevat, noemt Kris Van Den Bergh het. “Het is uiteraard wat complexer. De EFB optimaliseert ook berekeningen en kan realtime -informatie ontvangen.”

Encyclopedie In totaal bevat de Electronic Flight Bag elf verschillende grote diensten of modules. Die zijn tot stand gekomen na een analyse van de processen die een luchtvaartmaatschappij nodig heeft. Die analyse heeft Aviovision uitgevoerd met de KU Leuven. “Dat gaat van het raadplegen van het weerbericht over brandstofberekeningen tot informatie over de lading en het

inkijken van handleidingen en procedures”, legt Kris Van Den Bergh uit.

Aan boord van een doorsnee Airbus of Boeing bevinden er zich acht- tot tienduizend vellen papier aan handleidingen. Die moeten voortdurend up-to-date zijn. Dat betekent dat er elke maand iemand ettelijke pagina’s moet vervangen.

“Logistiek is dat geen eenvoudige operatie. En het is allemaal extra gewicht dat mee de lucht in moet”, zegt Kris Van Den Bergh.

De EFB van Aviovision stockeert en updatet die hele ‘encyclopedie’ automatisch. “Onze app maakt het ook veel eenvoudiger om daardoor te navigeren. Er zitten ook beveiligingen op die het bijvoorbeeld onmogelijk maken om in een be-

paald type toestel de handleidingen van een ander type vliegtuig te raadplegen. Zo vermijden we dat er fouten gemaakt worden.”

De echte innovatie van de EFB zit volgens Kris Van Den Bergh in die extra laag die ze boven het digitaliseren hebben gelegd. “Onze app is meer dan een digitaal archief. Hij verbindt alle modules met elkaar.

Dat creëert een inhoudelijke context die veel intuïtiever aanvoelt voor de piloot.”

Goedkeuring Voor de ontwikkeling van de Electronic Flight Bag kreeg Aviovision financiële steun van het IWT. “We hebben eerst, samen met het IWT, een haalbaarheidsstudie gedaan,

om ons idee te toetsen aan de realiteit. Daarna volgden twee O&Oprojecten die ons toelieten om enkele prototypes te ontwerpen.”

Anderhalf jaar nadat AvioVision begon met de ontwikkeling van de Electronic Flight Bag tekende de eerste klant een contract. “Omdat in de luchtvaart alles goedkeuring van de autoriteiten nodig heeft, duurde het nog zes maanden voor de app effectief gebruikt kon worden”, aldus Kris Van Den Bergh.

In België, Denemarken, Finland, Groenland, Zwitserland en de Verenigde Arabische Emiraten mag de app inmiddels gebruikt worden. Twaalf vliegtuigmaatschappijen, met een totale vloot van 230 vliegtuigen, hebben de applicatie inmiddels gekocht of zijn met de invoering ervan bezig. Aviovision broedt nu op een variant van de Electronic Flight Bag die ingezet kan worden bij politiediensten.

al gedacht aan opvolging?

Kom naar de WeeK van de Bedrijfsoverdracht van 21 t.e.m. 25 oKtoBer

Een bedrijfsoverdracht kan tot 10 jaar duren. Wacht niet tot uw pensioen om aan opvolging te denken. Het Agentschap Ondernemen informeert u en gidst u door het hele proces. ontdek er alles over tijdens de Week van de Bedrijfsoverdracht.

de Week van t verdrach Bedrijfso . 25 okt .m van 21 t.e

info en gen op inschrijvin t.be soverdrach jf ri d e b e d weekvan

vraag uw gratis infopakket bedrijfsoverdracht via info@agentschapondernemen.be, www.agentschapondernemen.be of bel gratis naar 0800 20 555.

10

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Patisserie Pidy maakt 1.200 artikelen. Een recente innovatie zijn eetbare cups waarin amuses-gueules en desserts geserveerd worden.

Uitvinder van de eetbare lepel

Patisserie Pidy innoveert met verrassende hapjes Innoveren met deeg? Patisserie Pidy uit Ieper heeft er zijn handelsmerk van gemaakt. Met eetbare lepels, wereldwijde faam en een reeks internationale prijzen tot gevolg.

Als Pidy iets maakt, is het eetbaar. Dat eenvoudige idee zette het patisseriebedrijf op weg naar een reeks innovatieve oplossingen voor alledaagse vragen. Zoals: waar blijft u op recepties met uw lepel nadat u uw aperitiefhapje eruit hebt gesnoept? Pidy bedacht de eetbare lepel, gemaakt van fonceerdeeg.

Inmiddels maakt Pidy 1.200 artikelen. Een van de laatste nieuwigheden van het patisseriebedrijf zijn eetbare cups in verschillende smaken. Die kunnen gebruikt worden om desserts of amuses-gueules te serveren. Voor vegetariërs zijn er veggie cups, gemaakt op

basis van groenten. Wie het graag fruitig heeft, kan kiezen voor fruity cups, met fruitingrediënten, en voor de liefhebbers van pikant maakt Pidy spicy cups.

Nieuwe markt “Op die manier hebben we voor onszelf een nieuwe markt gecreëerd. Cateringbedrijven hoeven niet meer te werken met glaasjes en minibordjes. De cups hoeven ze ook niet af te ruimen, want ze worden mee opgegeten”, legt sales director Johan Page uit.

Door te innoveren is Pidy erin geslaagd zijn producten zowel voor,

tijdens als na de maaltijd in beeld te brengen. De corebusiness van het bedrijf is eigenlijk het kuipje van het koninginnenhapje.

Die drang naar vernieuwing legt Pidy geen windeieren. Op de SHOP-voedingsbeurs in Dublin verkozen de bezoekers de Pidy Amusette tot Best Innovation Product. “Eigenlijk zijn we voortdurend op zoek naar nieuwe toepassingen voor onze verschillende deegsoorten”, zegt Johan Page.

Die nieuwe producten kunnen op twee manieren ontstaan. “Je kunt wachten tot klanten om iets vragen. Dan ben je reactief bezig.

Maar je kunt ook proactief zijn, zelf ideeën bedenken. Niet alleen met de mensen van R&D maar met de hulp van alle werknemers”, vertelt Johan Page.

Weekend-idee “Uiteindelijk is iedereen die hier werkt een consument. Wie in het

weekend in de supermarkt gaat winkelen en zijn ogen en oren goed openhoudt, komt ’s maandags wel eens met een nieuw idee op kantoor. Als dat gebeurt, is het heel belangrijk dat je als bedrijf zodanig gestructureerd bent dat je die ideeën ook opmerkt en ervoor zorgt dat ze bij R&D en productontwikkeling terechtkomen.”

Pidy innoveert niet alleen met zijn producten maar ook met zijn productieproces. “We hebben de reputatie om altijd onze eigen manier van produceren te ontwikkelen. Kleine producten worden bij ons bijvoorbeeld met robots verpakt in dozen. Dat is een vorm van innovatie die ook kostenefficiëntie met zich meebrengt”, zegt Johan Page.

Hij voegt daar graag aan toe dat innovatie in het dna van Pidy zit gebakken. “Productontwikkeling is een van de bouwstenen voor de toekomst van het bedrijf.”

Johan Page, sales director Pidy

Wie in het weekend gaat winkelen en zijn ogen en oren goed openhoudt, komt ’s maandags wel eens met een nieuw idee op kantoor

INNOVATIEF ONDERNEMEN

Dinsdag 8 oktober 2013

11

Wie een nieuwe bedrijfswagen kiest, blijft meestal in dezelfde categorie maar let meer op de CO2-uitstoot.

Topmodellen worden steeds groener

Nieuwe technologieën remmen downsizing bedrijfswagen af De nieuwe fiscaliteit op bedrijfswagens heeft ervoor gezorgd dat constructeurs hun vierwielers in sneltempo uitrusten met nieuwe technologieën. Het doel: de CO2-uitstoot zo veel mogelijk beperken.

Sinds de fiscus zijn pijlen heeft gericht op de bedrijfswagen door het voordeel van alle aard te koppelen aan zowel de CO2-uitstoot als de cataloguswaarde van een wagen, rijden er heel wat meer bedrijfswagens rond met ‘groene’ labels en motorisaties.

De CO2-uitstoot van heel wat modellen is de laatste jaren dan ook sterk gedaald, vaak zonder dat daarbij ingeboet werd aan vermogen. Van een echte downsizing van het bedrijfswagenpark is vooralsnog geen sprake, klinkt het bij automobielfederatie Febiac. Wie zijn huidige bedrijfswagen vervangt, kiest grosso modo voor een voertuig van dezelfde categorie en prijs, met vergelijkbare cilinderin-

houd en vergelijkbaar vermogen.

“We noteren ook geen fundamentele vermindering van het aantal bedrijfswagens”, zegt Joost Kaesemans, directeur communicatie bij Febiac. “Een auto van het bedrijf blijft nog steeds een interessante manier voor werkgever en werknemer om een (gedeeltelijk) antwoord te bieden op de zeer hoge loonkosten in ons land.”

Schone technologie Wat zich wel duidelijk aftekent, is een daling van de gemiddelde CO2-uitstoot van bedrijfswagens.

“Wie een nieuwe bedrijfswagen kiest, let duidelijk op de CO2uitstoot van het voertuig. Dat is in

het voordeel van zowel werkgever (aftrekbaarheid, brandstofkosten enzovoort) als werknemer (voordeel van alle aard)”, aldus Joost Kaesemans. Hij concludeert dat de gebruiker zo sterk profiteert van de inspanningen die de merken zich getroosten om de CO2-uitstoot van hun auto’s naar beneden te krijgen.

Wie een schone auto kiest, moet daar financieel voordeel aan hebben. Wie zich een dure auto kan veroorloven, ook al is die milieuvriendelijk, betaalt daar toch een prijs voor. Hoewel Febiac zich kan vinden in die redenering, vindt de federatie dat die tegelijk kort door de bocht gaat.

Vandaag geldt voor nieuwe wagens de Euro 5-norm, maar er zijn al heel wat auto’s die als gevolg van nieuwe technologieën nog veel schoner zijn en al aan de toekomstige Euro 6-norm voldoen. Op fiscaal vlak genieten die daar nog geen voordeel van.

Dat is jammer, meent Joost Kaesemans. “Febiac vindt dat de schoonst beschikbare technologie

Joost Kaesemans, directeur communicatie Febiac

De schoonste technologieën worden onvoldoende ondersteund een duwtje in de rug moet krijgen en dat er een ontradend mechanisme moet zijn voor de minst milieuvriendelijke voertuigen.

Waarom is het succes van elektrische wagens zo beperkt? Omdat ze niet substantieel ondersteund worden.”

Voorspellend energiemanagement Intussen

rusten

constructeurs

steeds vaker hun topmodellen uit met groene technologieën. Zo lanceert Mercedes-Benz in 2014 de S500 Plug-In Hybrid. Deze Sklasse krijgt een elektromotor ingebouwd die emissievrij rijden mogelijk maakt. Per kilometer zou de wagen 69 gram CO2 uitstoten.

Een andere innovatie is het gebruik van een voorspellend energiemanagement voor een betere energie-efficiëntie. Daarbij ‘kijkt’ het besturingssysteem van de hybride-aandrijving niet alleen naar de actuele rijstijl en de wensen van de bestuurder, maar ook naar het waarschijnlijke verloop van de route. Het besturingssysteem houdt rekening met stijgingspercentages, afdalingen, bochten of snelheidsbeperkingen in de volgende acht kilometer.

Navigatiegegevens worden gebruikt om het laden en het ontladen van de batterij te sturen.

Zo wordt tijdens bergop rijden de energie uit de batterij gebruikt, om die tijdens het afdalen weer op te laden, door remenergie te regenereren.

Heeft uw bedrijf veerkracht

n

dig?

Vraag uw professioneel krediet aan bij uw ING Relationship Manager.

Blijven innoveren, kansen grijpen en het verschil maken. Dat zijn belangrijke uitdagingen om uw bedrijf te laten groeien.

Een flinke dosis veerkracht is hiervoor onontbeerlijk. Want alleen zo kunt u blijven

investeren in de verdere ontwikkeling van uw bedrijf. Voor de financiering van uw professionele projecten kunt u alvast rekenen op ING. ing.be/business

Aanbieding voor een krediet voor professionele doeleinden, onder voorbehoud van aanvaarding door ING België en wederzijds akkoord. De voorwaarden en modaliteiten van professionele kredieten (reglementen, tarieven en andere aanvullende informatie) zijn beschikbaar in alle ING-kantoren of bij uw ING Relationship Manager.

ING België nv – Bank – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789.

Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel © Editing Team & Graphic Studio – Marketing ING Belgium – 707743N – 10/13