Prik

Page 1

Welkom! Hier woon ik

prik 4_11_mrt-apr.indd 1

07/02/11 11:02


02 INHOUD / MOPPEN RS 03 SLOPPENBOUWE ken: een keihard Wonen in sloppenwij er mensen bestaan voor steeds me 04 OPEN & BLOOT Over homoseksualiteit 05 KRAKEN test Uit noodzaak en als pro RELDSTEDEN 06 JONGEREN IN WE 08 LAST MINUTE Het Amazonegebied TOT FAUNA 09 VAN TENENKAAS EN OR JE IN A OR FL ÉN LIJDEN 10 WAT EEN PUBER Kemphanen

KAN

TOEKOMST 11 HET HUIS VAN DE 12 DAKLOZEN

N 14 WIKKEN EN WEGE en Eerlijkheid versus lieg 16 LIEVE MEID ... WAT ZEG JIJ? 17 ANDEREN ZEGGEN 18 DE SPIEGEL Eindelijk goed nieuws: en mijn ouders gaan scheid 19 P(B)UUR NATUUR rag Huis- en tuindierenged EN 20 WAT IK WOU ZEGG 21 PRIKKELPOP Ik luister, dus ik ben N 22 MOPPEN / COLOFO SEL 23 PRIKWOORDRAAD

GOUDEN HANDEN Een mecanicien is bezig met het verwijderen van een cilinderkop van de V12 motor van een Jaguar. Hij ziet een bekende hartchirurg in de garage. Die staat te wachten tot zijn wagen klaar is. De mecanicien roept naar de chirurg: "Hallo dokter ... mag ik u een vraag stellen?" De chirurg, een beetje verrast, gaat naar de mecanicien. Terwijl de mecanicien zijn handen schoon veegt aan een doek vraagt hij: “Wel, dokter, kijk eens naar deze motor. Ik open zijn hart, haal de kleppen en de nokkenas er uit, regel ze bij en monteer ze terug. Daarna loopt de motor als nieuw. Vertel me nu eens, waarom krijg ik zo’n klein salaris terwijl u een berg geld verdient hoewel we toch eigenlijk hetzelfde werk doen?” De chirurg buigt zich bedachtzaam voorover naar de mecanicien en fluistert, nauwelijks hoorbaar: “Probeer dat eens te doen terwijl de motor in werking is ...” TELEFOONREKENING Bij het gezin Van Paemel is de telefoonrekening extra hoog. Vader roept iedereen bijeen. “Zo’n telefoonrekening kan niet meer. Wat steken jullie uit? Ik maak geen telefoonkosten want ik telefoneer bijna altijd van op het werk.” Moeder reageert: “Ja maar, ik ben het ook niet, ik gebruik ook altijd de telefoon op mijn werk.” Waarop de dochter zegt: “Ik zeker niet, ik bel met mijn vriend met de telefoon van op mijn stageplaats.” Alle blikken richten zich naar de poetsvrouw, die reageert: “Wat is er mis? Iedereen belt hier toch van op zijn werk!” ADVOCATEN ZIJN STEEDS BETROUWBAAR Een peetvader van de maffia ontdekt dat zijn boekhouder hem heeft opgelicht voor 10 miljoen €. De boekhouder is doofstom, en dat was een van de voornaamste redenen waarom hij de job kreeg. Hierdoor zou hij namelijk nooit iets verklappen over de geheimen van de boekhouders. De peetvader laat zijn advocaat komen. Die kent gebarentaal. De peetvader laat de advocaat vragen: "Waar is de 10 miljoen die je van mij gestolen hebt?" De advocaat vraagt aan de boekhouder, via gebarentaal, waar hij het geld verstopt heeft. De boekhouder antwoordt in gebarentaal dat hij niet weet waarover hij het heeft, en de advocaat vertaalt dit voor de peetvader. De peetvader haalt een pistool te voorschijn, plaatst het tegen de slaap van de boekhouder en zegt: "Vraag het hem nu nog eens." Waarop de advocaat tolkt aan de boekhouder: "Hij vermoordt je als je niet vertelt waar het geld is!" De boekhouder in gebarentaal: "Oké, oké, ik geef toe, het geld zit in een zwarte koffer, in het tuinhuis van mijn moeder." "Wel", vraagt de peetvader aan de advocaat, "wat heeft hij geantwoord?" De advocaat antwoordt: "Hij zegt dat je niet durft te schieten." ONNOZEL MOPJE Een man komt een café binnen en vraagt: “Waar is het toilet?” De eigenaar antwoordt: “Dat is verstopt.” De man zegt: “Wat grappig, dan zoek ik 't wel.”

02

prik 4_11_mrt-apr.indd 2

07/02/11 11:02


Wonen in sloppenwijken: een keihard bestaan

voor steeds meer mensen

Je hebt waarschijnlijk al eens horen zeggen dat Vlamingen een baksteen in hun maag hebben. Vlamingen hechten heel veel belang aan een eigen woning en zijn bereid daar veel geld aan te besteden. We willen niet alleen veel geld aan een woonst uitgeven, velen kunnen (en doen) het ook. We leven in een rijke streek en dat zie je. Wie al wat in het buitenland geweest is, zal wel al gemerkt hebben dat wij heel comfortabel wonen. Natuurlijk zijn ook hier problemen. Deze winter is pijnlijk aangetoond dat daklozen, asielzoekers en Roma het absoluut niet makkelijk hebben. Het is eens wat anders dan denken dat je middeleeuws woont omdat er niet in elke kamer draadloos internet beschikbaar is. In heel slechte omstandigheden wonen is bij ons gelukkig redelijk beperkt, in andere delen van de wereld is dat echter absoluut niet zo! De wereldbevolking neemt enorm toe, we denderen met een razend tempo af op 7 miljard wereldburgers! Eén op de zes daarvan woont nu al in sloppenwijken. Tegen 2030 schat men dit aantal op 2 miljard! Sloppenwijken of krottenwijken zijn plaatsen waar mensen wonen die uit geldgebrek of woningnood geen goede woning kunnen krijgen. Sloppenwijken vormen zich rond grote steden. Dikwijls zijn de bewoners mensen van het platteland die een beter leven willen in de stad, maar uiteindelijk geen andere keuze hebben dan in die wijken te wonen waar ze een woning (hut is misschien een beter woord) proberen maken uit materiaal en afval dat ze vinden. Er zijn heel wat sloppenwijken. Ze zijn meestal verspreid in wat we de Derde Wereld of ontwikkelingslanden noemen. Er zijn er een paar heel beruchte bij. In Brazilië heb je de krottenwijken of favela’s rond Rio de Janeiro, São-Paulo en andere grote steden. In Kenia (Afrika) heb je nabij de hoofdstad

Naïrobi de sloppenwijk Kibera waar meer dan een miljoen mensen opeengepakt zitten. Soweto in Zuid-Afrika is ook een bekende naam. Azië heeft ook meer dan genoeg beruchte wijken in steden als Jakarta, Manilla en Bombay (nu Mumbay). Misschien ken je de sloppenwijken van Mumbay al een beetje. De film Slumdog Millionaire (“slum” betekent sloppenwijk) speelt zich grotendeels daar af. Die film uit 2008 geeft dan ook een beeld van de sloppenwijken en won maar liefst 8 Oscars. Een aanrader voor wie hem nog niet heeft gezien! Ondanks hun verschillende ligging hebben deze wijken een aantal kenmerken gemeen: slechte huisvesting, groot gebrek aan toiletten en plaatsen om je (goed) te wassen, gebrekkige riolering, een groot tekort aan (zuiver) (drink) water, elektriciteit is een probleem, door de smalle straatjes is er een enorm brandgevaar en het is er onveilig en gewelddadig. Laten we de wijk Kibera in Kenia als voorbeeld nemen. Daar zijn bijna geen waterleidingen en riolering. Slechts 20% van de bevolking heeft er toegang toe. Het water is er heel duur en onzuiver, wat natuurlijk tot ziektes leidt. Kibera heeft vooral open riolen. Toiletten zijn open putten die door verschillende families gebruikt worden en die de gebruikers zelf moeten ledigen. Er hangt constant een geur van uitwerpselen. De kans op ziekten is er zeer groot, maar er zijn bijna geen klinieken of dokters. Daarvoor moeten de bewoners buiten Kibera gaan. Onderwijs is er nauwelijks

voor de jeugd. De wegen zijn er heel slecht en als het regent worden het zelfs modderbeekjes. Dat betekent dat als er brand uitbreekt de brandweer (als die er al is) moeilijk ter plaatse kan komen. Maar ook de politie komt niet gauw in de wijken. De wet van de sterkste geldt er dus. Er is dus heel wat criminaliteit. Een groot probleem ook is dat meisjes en vrouwen heel veel kans lopen om verkracht te worden. Zeker als ze ’s nachts naar de gemeenschappelijke toiletten moeten, straatverlichting is er zo goed als onbestaand. Deze vrouwen durven ook hun verkrachting zelden aangeven uit schrik voor wraak. Ook worden soms delen van de wijk ontruimd door de overheid. Het zijn immers onwettelijk gebouwde woningen. Toch probeert men de situatie te verbeteren. Zo volgt Amnesty International er de situatie op de voet en probeert ze die te veranderen. Niettegenstaande alle steun, blijven de sloppenwijken overal alarmerend snel groeien. Dit betekent voor steeds meer mensen een schending van hun basisrechten (behoorlijke huisvesting, schoon leefmilieu, drinkbaar water, gezondheidszorg, onderwijs en veiligheid). Eenmaal je in een sloppenwijk woont is het ook moeilijk om uit de armoede weg te geraken, een opleiding te volgen of een job te vinden. Zoals de titel reeds zei: het leven in een sloppenwijk is keihard! Adriaan De Sutter

03

prik 4_11_mrt-apr.indd 3

07/02/11 11:02


&

OPEN BLOOT

OVER HOMOSEKSUALITEIT …

Je bent een jongen en je valt eigenlijk op andere jongens? Of je bent een meisje en je wordt verliefd op een meisje? Of soms voel je je aangetrokken tot een jongen en soms zie je een meisje zitten? Geen paniek, niets onnatuurlijks of abnormaals aan de hand! Niet iedereen is heteroseksueel (= zich aangetrokken voelen tot het andere geslacht). Uit het onderzoek is gebleken dat 4% van de bevolking holebi is. 1. HOMOSEKSUALITEIT Homoseksualiteit komt van het Griekse woord homoios wat gelijk betekent en seksualiteit hoeven we waarschijnlijk niet meer uit te leggen. Homoseksualiteit betekent dus houden van, romantisch en seksueel verlangen naar, samenleven en vrijen met iemand van hetzelfde geslacht.

2. HOLEBI? Het woord holebi wordt gebruikt als afkorting voor HOmo (= jongen & jongen), LEsbisch (= meisje & meisje) en BIseksueel (= je wordt verliefd op jongens en meisjes).

3. HOE WEET JE OF JE HOLEBI BENT? Je bent niet noodzakelijk homo of lesbisch als je ooit seksuele fantasieën hebt gehad waarin je vrijde met iemand van hetzelfde geslacht, als je gemasturbeerd hebt met een groepje vrienden of seksexperimenten hebt gedaan met iemand van hetzelfde geslacht. Veel heteroseksuelen hebben zoiets al gedaan. Maar je zou wel eens homo of lesbisch kunnen zijn als je gevoelens voor en fantasieën over mensen van hetzelfde geslacht maand na maand blijven duren en je je nooit aangetrokken voelt tot iemand van het andere geslacht. Voel je je zowel tot jongens als meisjes aangetrokken, dan ben je biseksueel. Je partnerkeuze is dan niet in de eerste plaats gebaseerd op de sekse (= geslacht) maar op de persoonlijkheid van de ander. Je kan de ene keer een relatie aangaan met een jongen en de andere keer met een meisje. Om zeker te weten of je tot de holebi’s behoort, moet je de sprong wagen …

4. LOVE IS IN THE AIR … Verliefde holebi's hebben dezelfde gevoelens als hetero's die verliefd zijn: ze denken voortdurend aan hun uitverkorene, ze hebben romantische dromen over het samenzijn, ze willen zo veel mogelijk bij hun geliefde vertoeven, ze vinden hun beminde vreselijk aantrekkelijk en worden door hem of haar aardig opgewonden. Wie dat niet kan begrijpen, is als een jongen die niet kan begrijpen dat zijn kameraad liever spruitjes eet omdat hij zelf meer van worteltjes houdt; of nog: als een meisje dat niet kan begrijpen dat een jongen op haar verliefd is en dus niet zoals zij op een meisje valt.

Het kan een eng proces zijn dat begint met voor jezelf toe te geven dat je holebi bent en daarna te wennen aan het idee. Vervolgens komen de meeste mensen in verschillende stadia voor hun geaardheid uit – eerst bij de mensen die ze het meest vertrouwen, hun beste vrienden, hun ouders, … . Maar de volgorde doet er niet toe, belangrijk is dat de coming out gebeurt met de steun van zoveel mogelijk mensen!  Waarom is het voor holebi’s moeilijker om uit te komen voor hun partnerkeuze? Is steun hierbij van belang?  Wie zou jij het eerst in vertrouwen nemen en waarom?

6. HOLEBIVERENIGINGEN In heel wat steden en gemeenten vind je er. Zij organiseren tal van activeiten, zoals gespreksavonden, fuiven, … . Wel jong, niet hetero ondersteunt verenigingen voor jonge holebi’s en organiseert onder meer het Holebi-jongerenkamp en actviteiten voor min 19-jarige holebi’s.

7. HOMOFOBIE

Dit betekent angst en haat voor homoseksualiteit. Soms zijn homofobe gevoelens meer gericht op mannen dan op vrouwen. Sommige mannen bijvoorbeeld walgen van het idee dat twee mannen met elkaar vrijen. Omdat zij vinden dat dit een bedreiging vormt van hun mannelijkheid, terwijl ze opgewonden raken van het idee van seks tussen vrouwen. Andere mannen vinden dat hun mannelijkheid meer bedreigd wordt door lesbische seks omdat zij daarvan uitgesloten zijn. In de loop van de geschiedenis werd homoseksualiteit in veel culturen aanvaard. Daarna gedurende het grootste deel van de vorige eeuw, werd homoseksualiteit als een ziekte beschouwd. Het gevolg van deze houding waren onwetendheid en negatieve vooroordelen. Dat bracht mensen ertoe wetten op te stellen die homoseksuele activiteiten verboden en koppels van hetzelfde geslacht discrimineerden. Homofoben beperken zich niet alleen tot schelden maar ook mishandeling en extreem geweld komen er vaak aan te pas. In sommige gevallen draait het zelfs uit op moord!  Hoe sta jij tegenover mensen die holebi’s discrimineren?  Hoe kan jij ervoor zorgen dat holebi’s zich niet uitgesloten voelen in onze maatschappij?  Wat zegt de wet hiervan?

5. COMING OUT … De meeste mensen die heteroseksueel zijn, zien er geen graten in om zich seksueel te uiten. Jammer genoeg kennen mensen die holebi zijn – of denken dat ze dat zijn - die luxe niet. Ze verbergen hun seksuele gevoelens vaak omdat ze dat veiliger vinden. Maar vroeg of laat beslissen veel holebi’s dat het tijd is om niet langer verstoppertje te spelen en uit te komen voor wie of wat ze zijn. Besluiten om voor je seksuele geaardheid uit te komen noemen we coming out.

NUTTIGE ADRESSEN ... Heb je nog vragen rond homoseksualiteit of weet je niet goed hoe je te outen? Dan kan je altijd bellen naar de HOLEBIfoon 0800/99533 of via email vragen@holebifoon.be, surfen naar www.weljongniethetero.be of naar het dichtstbijzijnde JAC gaan. Groetjes, The Stypsies

04

prik 4_11_mrt-apr.indd 4

07/02/11 11:02

K


KKrraakkeenn Ik heb in het artikel over sloppenwijken (elders in deze Prik) al opgemerkt dat de gemiddelde Vlaming zeer goed woont. Villa’s, appartementen, herenhuizen, lofts, … soms al wat meer luxe, soms wat minder. We zien het allemaal in Vlaanderen. We hebben tv-programma’s over wonen en bouwen, er zijn beurzen over bouwen en bouwmaterialen; kortom we zijn veel met wonen bezig. Toch zijn er heel wat mensen op zoek naar een woning, een dak boven hun hoofd. Dit gaat dikwijls om mensen die de huur niet kunnen betalen, daklozen of asielzoekers die geen opvang vinden. Toch staan er heel wat gebouwen leeg. Gebouwen van overheden, oude schooltjes, lege stadswoningen, enz… Er zijn er waarschijnlijk al een paar onder jullie die zich afvragen waarom die mensen die moeilijk onderdak vinden niet daar gaan wonen. Wel, sommigen doen dat ook: zonder toestemming van de eigenaar in een leegstaand gebouw gaan wonen. Deze mensen noemen we krakers. Kraken bestaat al heel lang. Mensen die ongebruikte gronden, bossen, leegstaande panden of fabrieksgebouwen innemen, het bestaat al eeuwen. Op deze manier wil men voorzien in zijn basisbehoeften: het is een manier om aan voedsel, verwarming en een dak boven je hoofd te geraken. Kraken gebeurt dus ook in Vlaanderen. Er wordt om verschillende redenen gekraakt. Uit noodzaak is er natuurlijk een van. Maar er wordt ook gekraakt om bijvoorbeeld leegstand aan te klagen in de stad of om een landschap, een buurt of panden te behouden door ze te bezetten. Denk aan het dorp Doel dat plaats moet maken voor de Antwerpse haven. Daar wordt gekraakt om al deze redenen.

uit noodzaak eN als protest

En dan zijn er nog de eigenaren en stadsbesturen die niet altijd gelukkig zijn met krakers. Af en toe lees je dan ook in de kranten over kraakpanden die (soms hardhandig) ontruimd worden. Men ziet kraken als een inbreuk op het eigendomsrecht. Men verwijt krakers ook dikwijls dat ze panden vernielen, terwijl ze soms ook panden onderhouden en leegstand en verkrotting tegen gaan. Je moet ook geen schrik hebben dat je huis zal gekraakt zijn als je na twee weken vakantie thuis komt. Krakers kiezen meestal voor grote panden van de overheid of van bedrijven. Eigenaars vinden het ook soms moeilijk om krakers te verdrijven en hun gebouwen weer vrij te krijgen. Er is geen “antikraakwet” in België. Je mag niet kraken maar je wordt er niet voor gestraft. Waar je wel voor gestraft kan worden is bijvoorbeeld voor iets stuk te maken door in te breken, of voor het stelen van water en elektriciteit wanneer je deze aansluit zonder betaling. Er zijn zelfs de laatste tijd bedrijven die een tijdelijke bewoner inhuren (meestal een student of een kunstenaar) in een verlaten pand. Een bewoond pand kraken (zelfs al is dat een oude school met maar één persoon die er woont) is namelijk wel strafbaar. Er zijn dus voor- en tegenstanders als het om kraken gaat en je moet met heel wat elementen rekening houden om je mening hierover te vormen. Voer voor discussies alweer! Adriaan De Sutter

Mensen die uit woningnood kraken, doen dat meestal zonder te willen opvallen, men noemt dit stil kraken. Maar de krakers die willen protesteren tegen iets wensen soms net wél op te vallen. Zij kaarten een probleem aan en de buitenwereld moet dat ook weten. Daarom hangen ze spandoeken uit (krakers hebben een eigen symbool; een cirkel met een pijl door) en organiseren evenementen. Dit wil niet zeggen dat je zo maar moet binnen lopen. Maar er worden volkskeukens georganiseerd, dan wordt er gekookt en kan je voor een prikje gaan eten (meestal vegetarisch of veganistisch). Er kunnen ook concerten, theatervoorstellingen, workshops of vergaderingen doorgaan. Er zijn ook krakers die dit alles doen omdat ze zich niet kunnen vinden in onze jachtige en op geld beluste maatschappij. Ze vinden dat je niet per se hoeft te streven naar een huisje en een tuintje, een dure auto, twee kinderen en een hond. Ze vinden dat het leven ook anders kan, met minder luxe en stress. Het spreekt voor zich dat niet iedereen blij is met krakers. Het begint al met het beeld dat heel wat mensen hebben van krakers. Ik zal jullie wat steekwoordjes geven: werkschuw, vuil, dreadlocks, alternatief, honden, drank en drugs. Klinkt dit jullie bekend in de oren? Natuurlijk zijn er kraakpanden waar niet alles er zuiver aan toe gaat, maar er zijn er ook andere natuurlijk. Ik ben ooit zelf op bezoek geweest in een kraakpand in Gent (met een groep leerlingen) en dat viel allemaal heel goed mee. Maar voor velen is het al genoeg dat je anders leeft of er anders uitziet om je als “slecht” te bestempelen.

05

prik 4_11_mrt-apr.indd 5

07/02/11 11:03


Een kijk op ...

JONGEREN IN WERELDSTEDEN

Sinds 2008 woont voor het eerst meer dan de helft van de wereldbevolking in een stad; dat betekent momenteel meer dan 3 miljard mensen. En rond 2030, zo is de verwachting, zal dat aantal gegroeid zijn naar om en bij de 60 procent. Tegen die tijd zijn dat ongeveer 5 miljard mensen In Azië en Afrika groeit het aantal stedelingen wekelijks met ongeveer één miljoen. Voor Mumbai (India, Wereldkids...) is de schatting dat deze stad dagelijks met...1000 mensen aangroeit. Per jaar betekent dit een toename van (rekenen jullie zelf maar even...) en na drie jaar staat de teller op.…… mensen méér! Héél véél inwoners van die steden zijn kinderen en jongeren. Inderdaad, de helft van de bewoners van deze aarde is nu minder dan 25 jaar jong, en woont voor een groot deel in stedelijke gebieden. Daarom is de vraag die Prik zich stelt: krijgen deze jongeren in die grote en megasteden wel de mogelijkheden die ze nodig hebben – waarop ze RECHT hebben –, de kansen die ze verdienen om te kunnen opgroeien tot volwaardige burgers? Met andere woorden: worden zij niet UITGESLOTEN, worden zij GELIJK behandeld? Prik bekijkt dit samen met jullie aan de hand van 5 steden: Rio de Janeiro (Brazilië), Mumbai (India), Kingston (Jamaica), Naïrobi (Kenia) en Lagos (Nigeria).

MEER DAN

3

MILJARD MENSEN WONEN IN DE STAD

EERST WAT CIJFERTJES

1. Rio de Janeiro

2. Mumbai

3. Kingston

4. Nairobi

5. Lagos

De stedelijke bevolking van Brazilië bedroeg 163 miljoen mensen in 2007, waarvan 28 % in sloppenwijken (45,7 miljoen mensen). Rio telt ongeveer 6,2 miljoen inwoners waarvan 1 miljoen tussen de 15 en 24 jaar oud is.

De stedelijke bevolking van India bedraagt 341 miljoen waarvan er 109 miljoen in sloppenwijken wonen (32 procent). Mumbai telt ongeveer 16 miljoen inwoners. De grootste sloppenwijk van Mumbai is Dharavi met naar schatting 800 000 inwoners. (Dharavi, thuisbasis van de succesfilm 'Slumdog Millionaire').

De stedelijke bevolking van Jamaica bedraagt 1,35 miljoen (50 procent van de bevolking). Van dat aantal woont 60 procent in sloppenwijken. Daarvan wonen er dan weer 660 000 in Kingston, een kwart van de bevolking van Jamaica.

De stedelijke bevolking van Kenia bedraagt 8 miljoen (2007) waarvan 4,3 miljoen mensen in sloppenwijken leven (bijna 55 procent).

Bijna de helft van de bevolking leeft in steden (71 miljoen mensen) waarvan 64,2 procent (45,3 miljoen mensen) in sloppenwijken. In Lagos alleen woont al 37 procent van de stedelijke bevolking van het land.

De mogelijkheden voor deze jongeren in die steden worden vooral bepaald door: 1. het geslacht 2. het onderwijs, de opleidingsgraad van de ouders – vooral beroep van vader 3. de plaats in de stad waar ze opgroeien 4. de kans of ze naar school kunnen of niet DOORDENKEN EN DOEN 1 1. Weet jij waarom deze 4 punten zo belangrijk zijn voor hun toekomst? 2. Welke rol spelen deze 4 punten in België? 3. Ga eens na hoe het in België staat met de bevolking in onze steden.

WAT NODIG EN NOODZAKELIJK IS... Leven in een stad waarvan onze 5 grote steden een 'levendig' voorbeeld zijn, ja een 'levend' bewijs zijn, lijkt een moeilijke klus om klaren, zeker voor jongeren in die mensenmassa, die mensen-mierenhoop. Dit is heel vaak zo, maar steden kunnen ook een volwaardige plaats zijn om in te leven op voorwaarde weliswaar dat ALLE inwoners over een aantal basisvoorzieningen kunnen beschikken. Belangrijke daarvan zijn: 1. 2. 3. 4. 5.

grond kunnen bezitten toegang hebben tot (drink) water sanitaire voorzieningen elektriciteit vuilverwerking

Zonder dit soort beleid dreigen steden, vooral in ontwikkelingslanden waar ook onze 'Grote 5' toe behoren, meer grond te gebruiken dan nodig en dan goed is voor het milieu. Zonder zulk een beleid zal het inwonertal van steden in Azië en Afrika in de komende kwart eeuw ongeveer verdubbelen.

06

prik 4_11_mrt-apr.indd 6

07/02/11 11:03


DE ERFENIS VOOR ZOVEEL KINDEREN EN JONGEREN IN WERELDSTEDEN Jammer genoeg: dit beleid wordt in veel steden NIET gevoerd door diegenen die verantwoordelijk zijn voor het leven in de steden. De overheid doet veel en veel te weinig voor de arme mensen, die daardoor nog armer worden, en dus nog minder kansen krijgen. Gevolg daarvan is dan weer dat al die arme mensen gaan samenleven op vaste plaatsen verspreid in de stad. Ze gaan samenhokken, ze voelen zich lotsverbonden. Of ze gaan zich verzamelen op een vaste plaats die steeds groeit en groeit. Men zoekt elkaar op. Zo ontstaan de bekende sloppenwijken waar de levensomstandigheden heel slecht zijn en waar deze mensen de 5 opgesomde basisvoorzieningen vaak moeten ontberen. 1. Het is onmogelijk om zelfs maar een stukje grond te verwerven, want die wordt in steden steeds schaarser en daardoor steeds meer onbetaalbaar. De grond behoort toe aan de rijken. Zij bepalen de prijs. Daardoor vestigen de armen zich 'waar er plaats' is. Op die plaatsen in de stad zijn – hoe kan het ook anders - amper basisvoorzieningen aanwezig, en als ze er al zijn, bevinden deze zich enkel op publieke plaatsen. De armen hebben geen huis, en dus geen individuele voorzieningen.

Meer onderwijs levert meer kansen en mogelijkheden op in hun leven. De belangrijkste hinderpalen om naar school te kunnen gaan zijn de kosten die ouders niet kunnen betalen. Maar even belangrijk is de kwaliteit van de opleiding die ze willen volgen. Deze wordt dan ook weer bepaald door de kwaliteit van de school. De kinderen worden vaak geweigerd omdat ze tot die sociale klasse 'maar' behoren, omwille van hun ras of omwille van hun familie. Ze zijn achtergesteld van bij hun geboorte en raken daardoor nog meer achterop. Vooral meisjes ontsnappen vaak niet aan deze uitsluiting. Hoe minder onderwijs jongeren genieten, hoe vaker zij zijn uitgesloten van de mogelijkheden van de stad. Meisjes nemen daarbij de zwakste plaats in. Zij krijgen veel minder kansen omdat ze nu juist een meisje zijn. De achtergrond van de ouders is zeer belangrijk voor de toekomst van hun kinderen. Hoe beter hun opleiding was, hoe groter de kansen voor hun kinderen worden, en hoe groter de kans voor meisjes dat ook zij naar school kunnen. In steden is er een sterke relatie tussen meisjes in het lager onderwijs en de opleiding van de moeder. Hoe beter deze is, hoe meer kinderen worden aangemoedigd om naar school te gaan. En daar varen vooral de meisjes dan goed bij.

2. Dat 'water voor iedereen' is dikwijls van zeer slechte kwaliteit; vaak geen drinkbaar water, waar kinderen toch van drinken, met alle gevolgen van dien... 3. Sanitaire voorzieningen: de douche is scheppen met een emmer water, de straat is (nog te vaak) een openbaar toilet... 4. Elektriciteit, die is er soms wel doch beperkt in hoeveelheid, maar de bekabeling en bedrading hangt en ligt 'zo voor het grijpen' en voldoet dus niet ...

DE WERELDBEVOLKING VANDAAG IS JONGER DAN OOIT TEVOREN

5. Vaak zijn de straten in deze stadsgebieden publieke stortplaatsen; men gooit het afval gewoon weg. Dit betekent letterlijk wat verder dan het plaatsje waar ze leven; niets wordt opgeruimd. Er bestaat amper of geen vuilverwerking. Die stortplaatsen zijn broeihaarden van ziekten, maar zijn ook de speelplaats van straatkinderen, zijn ook de werkomgeving van straatkinderen...

In die sloppenwijken (sommige tellen vele tienduizenden en soms honderdduizenden bewoners en vormen op zich een stad in de stad...) speelt zich vaak hun hele leven af. En 1 op de 3 stadsbewoners woont in een sloppenwijk. Samen zijn dat er wereldwijd 1 miljard en hun aantal groeit snel. Ons verhaal over de 'Grote 5' (en ook nog zoveel andere megasteden, vooral in de ontwikkelingslanden) gaat dus over miljoenen en miljoenen kinderen en jongeren. Uit deze leefomgeving raken de ouders, zonder mogelijkheden, nooit meer weg. Zij hebben geen kansen, en op hun beurt worden hun kinderen daarvan het slachtoffer. Deze jongeren zijn gedoemd om hun leven te slijten in die arme delen van hun stad waar de opgesomde basisvoorzieningen ontbreken of in zeer slechte staat verkeren. DOORDENKEN EN DOEN 2 1. Waar zou zelfs een klein stukje eigendom al veel veranderen (zie ook: 'Wat nodig en noodzakelijk is')? 2. Waarom bepalen volgens jou de 5 opgesomde punten zo sterk de toekomst van de stadskinderen? 3. Jullie hebben gelukkig deze 'erfenis' niet meegekregen. Toon aan dat het hebben van deze voorzieningen thuis heel belangrijk is in jullie leven. BROODNODIG: ONDERWIJS Er bestaat niet de minste twijfel dat goed onderwijs, in het bijzonder voor jonge vrouwen, jongeren op weg helpt naar een betere toekomst. En dat betekent voor velen kunnen ontsnappen uit hun leefomgeving, de sloppenwijk, en kunnen deelnemen aan het leven in de stad: werk hebben, een degelijk onderdak, gezondheidszorg.

DE TOEKOMST VAN DE WERELD? DAT ZIJN DE JONGEREN! Omdat de wereldbevolking vandaag jonger is dan ooit tevoren, zal onze gemeenschappelijke toekomst meer dan ooit vorm krijgen en worden opgebouwd en ingevuld door de jongeren van vandaag. We zouden kunnen zeggen dat de eigenlijk maar pas begonnen 21ste eeuw behoort tot de jongeren.

Daarom moeten deze jongeren alle kansen aangeboden krijgen om uit en op te kunnen groeien tot volwaardige wereldburgers, waar dan ook, in welke grootstad dan ook ter wereld. Zij dienen daarbij geholpen door de hedendaagse volwassenen. Deze generaties moeten hun ervaring kunnen doorgeven, maar moeten daarvoor ook op hun beurt de kansen krijgen om hun kinderen volop te kunnen bijstaan, helpen en voorbereiden op hun plaats in de samenleving. Aangezien steeds meer mensen hun leven zullen doorbrengen in de stad, zal ook deze biotoop zich daarop dienen voor te bereiden. Voor al die jongeren aan wie op dit tijdstip van hun leven in de stad (maar eigenlijk waar ook ter wereld, op welke plaats dan ook...) zoveel wordt ontzegd aan mogelijkheden, dient hard gewerkt aan volgende punten: 1. 2. 3. 4.

onderwijs, opleiding en training gezondheidszorg kunnen deelnemen aan het leven in de stad kunnen opkomen voor hun mening en mee het beleid van de stad bepalen 5. verzorging en bescherming 6. een kwaliteitsvolle leefomgeving 7. ontspanning en vrije tijd (sport, muziek,...) ??? Wacht eens, in welk document heb ik dat ook nog gelezen...??? Honderden miljoenen jonge mensen wachten en hopen ergens in die steden op hun kans volwaardig te kunnen bijdragen aan hun samenleving. DOORDENKEN EN DOEN 3 1. Hoe belangrijk is het krijgen van goed onderwijs voor de toekomst van ieder mens? Toon dit aan met voorbeelden. 2. Orden de 7 bovenstaande punten volgens jouw persoonlijk oordeel van belangrijkheid. Licht je rangschikking toe voor de klas. 3. Hoe zie jij de rol van jongeren voor de toekomst van de mens, de aarde? Luc Meys

07

prik 4_11_mrt-apr.indd 7

07/02/11 11:03


LAST MINUTE

HET AMAZONEGEBIED Dit is het waar gebeurde verhaal van Ken Good, een Amerikaans antroposoof en Yarima, een indianenmeisje uit het Amazonewoud. Zij behoort tot de Yanomani-stam Yarima was zeven jaar toen Ken in haar dorp kwam wonen. Ze had nog nooit een “naboeh” (een vreemdeling) gezien. Hij was een vreemde verschijning. Er groeide zwart haar op zijn gezicht. En waarom had hij zo’n lang lijf? Daarenboven had hij het grootste voorhoofd dat de kinderen ooit hadden gezien. De kinderen hielpen hem bij het bouwen van zijn huis waarin hij zijn spullen kon opslaan. Maar als ze iets van zijn huis aten, werd hij ontzettend kwaad en begon hij te schreeuwen. Wij eten de klei op als we ons niet lekker voelen. Ken deed ontzettend zijn best om in het dorp geaccepteerd te worden, maar dat was niet eenvoudig. Daarom wandelde hij iedere dag tussen de bewoners. Zo leerde hij beetje bij beetje hun namen. Maar ook die namen leren was niet gemakkelijk, want in het openbaar spreken de Yanomani elkaar nooit aan met hun naam. Ze houden het eerder bij “dochter van” of “zus van”… Voor de kinderen is het woud een gigantisch speelterrein. Gierend en lachend, renden ze tussen de bomen, verstopten ze zich, lieten elkaar schrikken of plonsden in het water. Dolle pret in een reusachtig natuurgebied. Toen Ken op een avond bij de vuurpot kwam zitten, nam “oudere broer” plaats naast hem. Hij was bang maar liet niets merken. “Oudere broer” hield de pols van Ken vast op de plaats waar een glanzend ding zat. Ken liet een rond voorwerp met een bewegend stokje zien. Toen Yarima “oudere broer” vroeg wat dit was, zei hij dat het een zon was. In de groep was er een meisje dat samenwoonde met haar moeder en een oudere broer. Ik schatte haar acht of negen jaar. Telkens ik op bezoek kwam, verschool ze zich achter haar moeder. Kinderen worden wel met hun naam aangesproken. Ze heette Yarima, het charmantste kind van de gemeenschap. Als Yarima negen jaar wordt, wordt ze door één van de stamhoofden officieel uitgehuwelijkt aan Ken. Maar het huwelijk is pas echt, eenmaal ze kinderen kan krijgen. Voor Ken is ze ondertussen gewoon een vriendinnetje dat hem alles leert over het woud. Op een dag wordt Ken ziek: malaria. Om medische verzorging te krijgen, moet hij weg uit het woud. De herstelperiode duurt een hele tijd. Pas vele maanden later keert hij terug naar de gemeenschap. Het was even schrikken toen hij Yarima zag. Wat was ze op die tijd veranderd! Yarima was geen kind meer, maar een jonge vrouw. Nu had ze mooie borsten en brede heupen en haar gezicht was voller en ronder geworden. Yarima was niet langer een kind. 08

prik 4_11_mrt-apr.indd 8

Het was één van Yarima’s familieleden die het onderwerp aansneed. Het is tijd! Ze is er klaar voor, ze is jouw vrouw. Je moet lief met haar zijn. Het beste moment is wanneer jullie gaan baden. Midden in het woud zijn er prachtige beken met glashelder water, zo helder dat je van het water kan drinken. Hier en daar dringen de zonnestralen door het bladerdak en er woont niemand in de buurt die je kan storen. Ga naar de beek, maar eerst moet je het struikgewas platleggen zodat de grond mooi en zacht is. De volgende dag gingen ze er heen. Onderweg waren ze alle twee heel stil. Ze spraken geen woord. Eens op de plek aangekomen, speelden ze eerst in het water. Daarna gingen ze neerliggen en … genoten van elkaar. Ken moet weer het woud verlaten om zijn papieren in orde te brengen. Zijn verblijfsvergunning moet verlengd worden. En tijdens zijn afwezigheid gebeurt iets heel eng. Yarima wordt in het woud ontvoerd en mishandeld door enkele mannen van een naburig dorp. Wanneer Ken terugkeert, treft hij zijn verwonde en ontredderde vrouw aan. Zij moet behandeld worden. Vier dagen was het wachten op een boot die hen naar enkele bevriende malariawerkers zou brengen. Voor haar vertrek had Yarima een T-shirt en een bruine rok aangetrokken die Ken voor haar had meegebracht. Dat was noodzakelijk want de “naboeh” stroomafwaarts zouden schrikken als ze geen kleren droeg. Voor Yarima was dit alles een ongelooflijk gebeuren. Nog nooit was ze zo ver van haar dorp geweest. Toen de boot in de bredere rivierarmen op volle snelheid kwam, werd ze paniekerig. Door de snelheid en het geraas van de motoren werd het alleen maar erger. De speedboot kwam soms uit het water en maakte grote golven. In de bochten ging de boot zelfs scheef en Yarima dacht dat ze in het water zou vallen en verdrinken. De enige boten die ze ooit had gezien, waren de uitgeholde kano’s die langzaam over de rivier gleden. Hoe verder we voeren, hoe verdrietiger Yarima werd. Ze dacht dat ze haar broer, zus, vader en moeder nooit meer zou zien. Na een boottocht van vijf uren stopten we in Macava, onze eerste tussenstop. We zagen een langgerekt gebouw met een verdieping en een dak van metalen golfplaten. Een beetje verder stonden kleinere gebouwen, ook voorzien van een metalen dak. Yarima was overdonderd door deze voor haar futuristische bouwstijl. De gebouwen waren omringd door kortgemaaid gras. Dat had ze nog nooit gezien. Hier was alles totaal anders voor haar… (wordt vervolgd) Dirk Maes

07/02/11 11:03


DE DONDERDISCUSSIE

VAN TENENKAAS TOT FAUNA ÉN FLORA IN JE OREN

1. VIES VAN VIES! “Zat ik vorige week naast een keurige meneer in maatpak en stinken dat hij deed! Uit zijn mond kwam een rioollucht en bij elke beweging die hij maakte, rook ik verschaald zweet. Bah! Bah! Bah!” Hoe zou jij reageren, denk je, als je naast een onhygiënisch iemand zou moeten zitten? Je kan misschien deze situatie naspelen in de klas (buiten de bijhorende stank natuurlijk)…alhoewel… jullie kunnen de situatie ook levensecht maken met ammoniak (vraag dit aan je leerkracht) of look, rotte eieren of schimmelkaas. Benieuwd wat je medeleerlingen daarvan vinden. Wedden dat sommigen zich vliegensvlug uit de (stink)voeten maken, terwijl er voor anderen geen vuiltje aan het luchtje is? Wist je dat onze reukzin gestuurd wordt door de meest primitieve delen van ons brein? Deze ‘oerimpuls’ is dus al heel oud en wat blijkt: wat voor de een ‘stank’ is, is voor de ander ‘parfum’ en erg aanlokkelijk. De ’meneer’ in maatpak vindt waarschijnlijk zelf niet eens dat hij stinkt. Hij heeft zich blijkbaar niet de nodige lichamelijke hygiëne eigen gemaakt. Dus: VIES en een echte afknapper, iiiieuuuuwww

Ga nu eens na in je klasgroep waar jullie zoal op afknappen. Maak een lijst en vergelijk daarna met onderstaande.

AFKNAP TOP 15

( nog door jullie te rangschikken) • • • • • • •

puisten met een witte kop vieze ongeknipte nagels met vuile rand speekseluitwisseling bij het tongkussen okselvijvers en zweetlucht rochelen en spuwen in het openbaar voorhuid die bij het douchen nooit wordt achte ruitgeschoven stinkvoeten met tenenbrie en bijhorende sokke n en (sport)schoenen • vette, ongewassen haren • mensen die meerdere dagen dezelfde synth etische kleding dragen • opzettelijk scheten laten en denken dat je grappig bent • een stinkende adem en ongepoetste en onver zorgde tanden • een halve kilo make-up op het gezicht die er al dagen op zit • een onwelriekende navel • extreme roos • meisjes die hun okselharen, benen en bikini lijn nooit scheren

2. NIEUWSFLASH ‘Jessica Simpson poetst nooit haar tanden. De mouw van haar trui doet soms dienst als ‘schoonmaakdoekje’.

1

WAT VIND JIJ? • Jessica is een jongerenidool en heeft een voorbeeldfunctie. • In scholen zouden ze verplichte workshops mondverzorging moeten geven met klassikale tandenpoetsinstructie en dagelijkse klassikale poetssessies. • Marokkanen en Afrikanen stinken. • “Ik knap af op mensen die hun handen niet wassen na toiletbezoek.” • Orale seks is vies, om nog maar te zwijgen van ‘geurtjes down under’ • Je mag mensen ontslaan omdat ze overmatig zweten en hun zweet zo’n doordringende geur heeft dat het moeilijk is om met hen samen te werken. • Je bent dolverliefd op je vriend/vriendin, maar als het op kussen aankomt, krijg je een stinkende walm in je neus. Toch zeg je het niet en doe je bijna kokhalzend of er niets aan de hand is, want je wil je geliefde niet kwetsen.

3. STAFYLOKOK EN ZIJN VUILE GASTEN Maar liefst één biljoen (!) bacteriën verblijven op ons lichaam om er zich vol te vreten en voort te planten (ook dat nog, o gruwel). Toch helpen heel wat van deze beestjes mee om ziekmakende indringers te weren door de slechteriken te bestoken met vervelende stoffen of door het afweersysteem van onze huid te versterken. Maar ook al zijn we heel gastvrij voor onze vieze gasten, toch zijn er honderden soorten die voor ziektes zorgen of voor troep: zo is er de corynebacterie die zijn voedsel omzet naar iets wat onaangename okselgeur teweegbrengt en de propionibacterium acnes is het beestje dat acne veroorzaakt. Mallazeria-schimmels die o.a. op je haarfollikels en huid leven en zich daar te goed doen aan het vet uit talg en huidcellen, misdragen zich soms door te zorgen voor roos of huidontstekingen. Voor je echter onder de douche vlucht met liters ontsmettingsmiddel, eerst even dit.

4. WASSEN WE ONS ZIEK? Heel wat ziektes zijn in de loop der eeuwen verdwenen omdat we hygiënischer zijn geworden. Goed nieuws dus. Hoe hoog is eigenlijk jouw persoonlijke score van 1 tot en met 10 op de hygiënewaardenschaal? Wat zeg je? 10! Prima! Je verdient een medaille geschonken door Mr. Proper himself. Toch heeft elke medaille een keerzijde. Zo hebben we volgens allergologen door te veel wassen, schrobben en boenen en door tonnen zeepverbruik een verminderd afweermechanisme tegen bacteriën en vreemde ziektekiemen. Gevolg: meer allergieën en astma en een verminderde weerstand. We zijn als het ware serreplantjes geworden. Slecht nieuws dus. Het is ook nooit goed! Ook hier geldt: overdaad schaadt. Voor je echter al je toiletartikelen de vuilnisbak in kiepert: uit een studie over mondhygiëne blijkt dat ongeveer 700 bacteriën vrij spel krijgen in je mond en in je bloedbaan terechtkomen als je niet tweemaal per dag je tanden poetst. Doe je dit wel en grondig (inclusief flossen), dan verminder je het risico op een hartkwaal met 70%! Stuur dus vandaag nog Jessica Simpson een fluo tandenborstel en dito tandpasta, kwestie van een medemens in gevaar een reddende pas gewassen hand met netjes gemanicuurde nagelrandjes, toe te steken ….

Arlette Van Hees

09

prik 4_11_mrt-apr.indd 9

07/02/11 11:04


WAT EEN PUBER

LIJDEN KAN!

Kemphanen

Het duurde nu al wekenlang dat Alex en Siebe met elkaar in de clinch lagen. Die twee konden elkaars bloed wel drinken. Ze zaten al jaren samen in dezelfde klas en vrienden waren ze nooit geweest, maar zoals het er de laatste weken aan toe ging, zo erg was het nog nooit geweest. Als de ene een fout antwoord gaf in de klas, kwam er gegarandeerd een ironisch monkellachje op de ander zijn gelaat. Die ene nam dan weer wraak door bijv. op de speelplaats “toevallig” een duw in de ander zijn rug te geven. En zo ging het van kwaad naar erger. Straffen mochten niet baten, die hadden ze allebei al gehad. Beiden waren vaste klanten in de strafstudie van woensdagnamiddag. De directeur had hen onlangs nog verplicht om de ganse namiddag tijdens de strafstudie pal naast elkaar te zitten. Wie een kik zou geven, kreeg er prompt de volgende woensdag bij. Even leken ze engeltjes. Een dag of twee. En toen begon alles van voor af aan. De een pakte de ander zijn pennenzak en verstopte die in een kast in de klas. De ander nam weerwraak door de brooddoos van de een achter het gordijn te zetten. De leerkrachten werden er stilaan gek van. Bij de rest van de klas was het amusante er ook al lang af. Regelmatig probeerden ze de twee kemphanen tot bedaren te brengen. Soms met humor, soms ronduit kwaad. En zo gebeurde het op een dag – het was woensdagmiddag en de bel van het laatste lesuur kondigde een veelbelovende vrije namiddag aan - dat, bij het naar buiten gaan, een grote bloempot van de vensterbank viel, pal aan diggelen. De zwarte potgrond lag over de beige tegels verspreid tussen de scherven en, er midden in, de zieltogende plant. Toeval of niet, het was gebeurd toen Alex en Siebe om ter vlugst de klas probeerden uit te stormen. Meneer Smit keek furieus in de richting van de twee belhamels en verhinderde dat ze de klas uitliepen. “Ho maar, jullie!”, riep hij meer dan geërgerd. “Hier komen en wel meteen! Achter in de klas staan vuilnisblik en borstel en starten maar!” “Ik heb niks gedaan, meneer!”, was het verontwaardigde maar weinig originele antwoord van Siebe. “Hoe durf je!”, zei een rood

aangelopen Alex. “Ik zag hoe je elleboog bleef haperen aan de plant en hoe hij de grond op ging! Dat zie je van hier dat ik opkuis wat jij op de grond gooide! Keep on dreaming!” Even leek het erop dat Alex hem te lijf zou gaan, maar dat was buiten meneer Smit gerekend. “Goed jongens”, zei hij, “ik heb tijd hoor, ik wacht wel. Tot het hele zootje opgekuist is. Maakt mij niet uit wie wat doet.” “Ik heb niks gedaan, dus ik kuis niks op”, zei Siebe. “Ik ook niet”, zei Alex. “Zucht”, zei meneer Smit, die weer was gaan zitten aan zijn bureau en een stapeltje toetsen begon te verbeteren. “Toe, meneer”, probeerde Alex de discussie te heropenen, “ik heb voetbaltraining over een half uurtje!“ “En ik heb honger en wil naar huis!”, zei Siebe. Meneer Smit floot schijnbaar onverstoord een deuntje en begon de eerste toets te verbeteren. Hij antwoordde niet eens meer op de opmerkingen van de twee koppigaards. In de gang voor de open deur, keken de nieuwsgierige klasgenoten toe wat er gebeurde. Elke, het stilste meisje van de klas, was bezig haar jas en sjaal dicht te knopen en keek eveneens naar wat er zich in de klas afspeelde. Beide jongens bleven weigeren de boel op te kuisen en stonden boos naar elkaar te kijken. Meneer Smit was ondertussen verdiept in zijn toetsen. Toen begon Alex weer tegen Siebe: “Waarom zou ik iets opkuisen dat niet door mijn fout kapot is gevallen? Leg me dat maar eens uit!“ “ En hoe durf jij zo staan liegen!”, zei Siebe. Meneer Smit gaf geen kik. Toen stapte plots Elke de klas binnen, liep naar achteren, nam het vuilnisblik en de borstel en begon, zonder een woord te zeggen, zonder de jongens aan te kijken, de boel op te kuisen. Niemand zei iets. Niemand kon iets zeggen. Alex zijn mond viel haast open. Siebe keek beschaamd naar beneden. Meneer Smit kuchte even. Elke legde vuilnisblik en borstel terug op hun plaats, zei: “Goeiemiddag allemaal”, en liep de klas uit. Even was het oorverdovend stil.

➵ ➵ ➵ ➵➵ ➵ ➵ ➵ ➵➵ ➵ Karine Van Rompuy

14 10

prik 4_11_mrt-apr.indd 10

07/02/11 11:04


n

Het huis van de toekomst Waarschijnlijk begint je fantasie al volop te werken bij het lezen van deze titel. Goed zo… dat kan je straks nog gebruiken. Je zal misschien al wel enkele beelden voor ogen zien: een huis vol leuke uitvindingen van “Jimmy Neutron”? Wij van de redactie denken meteen aan een bijna prehistorische Amerikaanse tekenfilm “The Jetsons” waarbij het hele gezin in een ultramoderne spacewoning in de ruimte woont en zich verplaatst met een vliegend ruimtetuigje. Maar eigenlijk moeten we niet zo ver in de tijd (terug)gaan en ook nog niet eens zo erg ver in afstand (vergeet die ruimtereis dus voorlopig maar). In ons eigen landje hebben wij namelijk ook een huis van de toekomst staan. In Vilvoorde vind je namelijk Living Tomorrow: een ultramoderne woning met de allernieuwste snufjes op technologisch gebied. En de tijd staat daar zeker niet stil. Elke vijf jaar moeten ze vernieuwen omdat de snufjes van de “toekomst” ondertussen al heden en bijna verleden zijn geworden. Iets meer dan tien jaar geleden was de inductiekookplaat daar een echt speciaal gadget, waar iedereen van versteld stond. Vandaag is daar niets spectaculairs meer aan en heb je er thuis misschien zelf al een. De technologie staat dus duidelijk niet stil. Denk maar aan de tijd, nog niet zo lang geleden maar voor jullie blijkt het al wel van voor de prehistorie, dat zo goed als niemand een gsm had. Nu heb je niet alleen gewone gsm’s, maar al volledige PDA’s en digitale leesboeken. Maar er bestaat ook al een handschoen die gebarentaal vertaalt, een automatische stofzuiger, een lichtgevend hoofdkussen dat je wakker maakt, kleding in sprayvorm,… Laat nu eens je eigen fantasie de vrije loop en haal je beste uitvinderstalenten boven. Welke technische snufjes zou jij wel graag in je woning hebben? Probeer er een vijftal op te sommen. En nu even terug naar planeet aarde en de realiteit. Zijn deze snufjes ook echt technisch haalbaar? En heb je al eens aan de kostprijs gedacht? Welke van deze speciale voorwerpen zou je koste wat het kost toch in huis willen hebben? Met andere woorden, waarvoor zou je erg diep in je zak willen tasten en er geld aan uitgeven?

KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK Deze nieuwe technische snufjes zullen in ieder geval niet gratis zijn. Het gevaar zit er dus in dat het huis van de toekomst enkel weggelegd is voor de rijkere mensen. De kloof tussen arm en rijk zal misschien alleen maar groter worden. Velen zullen uit de boot vallen. Want voor al deze snufjes moet er geld zijn en moet je dus een job hebben. Hoe zou het dus met de tewerkstelling zitten?

WERKEN IN DE TOEKOMST Zullen we ons nog steeds elke dag verplaatsen naar het werk? Of kunnen we van thuis uit werken. Dit om fileproblemen te voorkomen. Heel wat taken zullen overgenomen worden door meer automatisering in de bedrijven. Robots nemen ons werk over. Wij zijn niet meer of althans veel minder in aantal nodig. Voor velen zal er dus geen werk meer zijn en dat betekent ook geen inkomen. Uiteraard dan ook geen mogelijkheid om je al die nieuwe spullen aan te schaffen.

SCHOOL Dan maar zorgen dat we iets kunnen waar veel vraag naar is. Welke opleiding zou je dan moeten volgen? Hoe moet de school zich daarop voorbereiden? Allereerst, zal de school nog zijn zoals nu? Als we ons niet meer hoeven te verplaatsen naar het werk, kunnen de kinderen misschien ook van thuis uit studeren? Een virtuele leerkracht brengt je wegwijs in de te verwerken leerstof. Die leerkracht waar je nu niet zo goed mee opschiet moet je niet meer onder ogen komen. Al zal er wel controle zijn op een andere manier. Perfect na te gaan hoe lang, wanneer je wel of niet aan het werk bent. Op de een of andere manier zal je dus toch nog op de vingers getikt worden. Hier kan je misschien je virtueel terechtwijzende stem zelf kiezen. We vergeten niet dat dit dan wel wil zeggen dat je de hele dag bij je ouders doorbrengt, want ook zij zijn thuis aan het werk, weet je nog? Je contact met vrienden verloopt natuurlijk ook via onze nieuwste technologie. Je hoeft niet meer uit die (luie) stoel te komen, alles is binnen handbereik. Leuk idee of niet?

prik 4_11_mrt-apr.indd 11

SOCIAAL CONTACT EN VRIJE TIJD Niet iedereen vindt het leuk uren voor een scherm te zitten. Het zou best kunnen dat je het zo beu wordt om tussen die vier muren te zitten, dat er met veel heimwee getracht wordt naar “onze school”. Waar wij ons nu toch wel eens aan ergeren. Want ook hier krijgen we persoonlijke begeleiding, hulp, maken we vrienden, vinden we een lief… Zoek dat lief maar eens via een digitaal beeld. Je zou wel eens bedrogen kunnen uitkomen hé. Hier en daar wat fotoshoppen, wat gegevens aanpassen,… voor velen niet onbekend. Nee hoor, laten we het maar bij levensecht houden. Een goeie knuffel, een romantische zoen… Neen, vrije tijd niet voor het scherm!

GEZONDHEID Hoe zou het met onze gezondheid zitten als we niet of weinig uit onze luie stoel komen? Te kort aan beweging. Dit is nu al een verwijt naar jongeren toe. Of zullen we net uit verveling en het verplichte thuis zitten, opnieuw naar buiten willen? Genieten van de gezonde buitenlucht met die vrienden, die we anders niet meer zien? Als de lucht dan inderdaad gezond is? Of zijn de bedrijven van de toekomst veel milieuvriendelijker dan nu? Kunnen we de ziektes die nu ongeneeslijk zijn, dan al de baas? Laat ons maar hopen dat ook daar iets voor uitgevonden wordt. Of zouden er dan weer nieuwe de kop op steken? We kunnen hoe dan ook letten op gezonde voeding. Nog zoiets, wie staat er nu nog uren aan de kookpot? Het eten is gewoon kant en klaar beschikbaar. Vroeger had men een groententuin, ging men hieruit kiezen wat de pot schafte die dag. Die tijd is lang voorbij. Mogelijk is er een pilletje dat er voor zorgt dat we alle nodige voedingsstoffen binnen hebben. Of zouden jullie hoe dan ook, toch liever wat tijd uittrekken om een lekker etentje klaar te maken?

COCOONING Wat die tuin betreft, we vragen ons af of we nog wel een tuin zullen hebben. Plaatsgebrek misschien, steeds meer mensen… woningnood? Meer mensen op een kleinere plaats. Het landhuisje in een groene omgeving is ten dode opgeschreven, enkel nog superhoge gebouwen en wat groen op de terrasjes. Een knusse cocoon voorzien van heel wat technologische snufjes. Tenminste voor degenen die het zich kunnen permitteren.

VAN ONWAARSCHIJNLIJK NAAR WERKELIJKHEID… Hoe dan ook: wat nu zo onwaarschijnlijk lijkt, is over een paar jaar misschien werkelijkheid. Het gaat snel. Vergelijk maar eens wat je grootouders allemaal niet hadden en jullie wel. We staan er niet echt bij stil hoe wij nu al verwend worden door de technologie. Dat beseffen we meestal pas als er iets fout loopt. Elektriciteitspanne bijvoorbeeld. Paniek! Geen licht, geen verwarming, niet kunnen koken, de pc werkt niet…ramp. We kunnen nog amper functioneren. In de winkel kan niet meer afgerekend worden, gegevens kunnen niet verwerkt en/of teruggevonden worden. We zijn sterk afhankelijk geworden van deze snufjes. Erger: we kunnen niet meer zonder. We moeten er dus te allen tijde gebruik van kunnen maken. We vinden het ook vanzelfsprekend dat we elke dag een lekker bad kunnen nemen of superlang onder de douche staan. Maar in de toekomst zal er misschien onvoldoende (drinkbaar) water zijn voor iedereen. Door de klimaatverandering zou het mogelijk zijn dat in 2080 de helft van de wereldbevolking te kampen krijgt met een tekort aan zuiver, drinkbaar water. Toch maar een eng idee. Dit zou wel eens voor conflicten kunnen zorgen op wereldniveau. Laten we daar maar snel iets op vinden! Hoe kwistig zijn jullie met water?

NOG WEL WAT WERK AAN DE WINKEL Krijgen toekomstige generaties het nu net gemakkelijker of moeilijker? Wat denk jij? Zullen we niet zo verwend zijn dat we superlui zullen worden? Voor alles en nog wat bestaat er een ding dat het werk voor ons doet. Hopelijk hebben die dingen dan een lange levensduur en is er niet voortdurend iets fout mee. Want dan is het gemak dat we ervan verwachten al snel weer iets nieuws om over te stressen. Leen & Marleen

11

07/02/11 11:04


MAIN STREET DISNEYLAND In Orange County in Californië leven honderden kinderen in goedkope weghotels of slapen er in een park. Hun ouders hebben werk maar verdienen onvoldoende om de hoge huurprijzen te betalen. ‘s Avonds zien ze het vuurwerk in Disneyland, maar ze hebben er nog nooit een voet binnengezet.

ALGEMEEN FONDS

De voedselbank ontvangt steeds minder giften. Grootwarenhuizen schenken minder voedsel door de crisis.

BRUSSEL CENTRAAL STATION

KANS

? Voorlopig vinden enkele daklozen een onderkomen in leegstaande vakantiecentra. Buurtbewoners maken zich zorgen over de mogelijke “overlast”.

HASSELT GROTE MARKT Cédric verkoopt het “Daklozenwoord”, de helft van de verkoopprijs mag hij houden. De laatste maanden verkoopt het krantje minder goed. OostEuropese bendes vervalsen de leurderkaarten en de mensen vertrouwen hem niet meer.

GEVANGENIS (1891-1993) Meer dan honderd jaar gold in België de “wet ter beteugeling van landloperij en bedelarij”. Zwervers werden opgenomen in een “landloperkolonie”: Wortel, Merksplas of Brugge voor vrouwelijke zwervers. Daar verbleven ze tot ze weer een inkomen uit arbeid verwierven of het recht op een uitkering verkregen. Landloperij was dus strafbaar. Generaties jongeren groeiden op met het idee dat wanneer je niet voldoende geld op zak had om een brood te kopen, je kon worden opgepakt.

12

prik 4_11_mrt-apr.indd 12

Een veertigtal mensen zonder papieren en clochards uit de Marollen bezetten samen een voormalig kantoor van een vastgoedmaatschappij in het centrum van Brussel, nabij de hoofdzetel van Fedasil. Ze vragen aan de regering geld voor verwarming, elektriciteit en water.

KANS

?

DAKLO

Vanmorgen werd hier het levenloze lichaam aangetroffen van een man van vijftig. Hij lag onder een roltrap tussen andere daklozen. De identiteit van de man is niet bekend.

VRIJ PARKEREN

ELEKTRICITEITSCENTRALE

Daklozen: dan denk je misschien aan favela’s in Rio, miljoenensteden of aan de arme stumper die je ontmoette in het station. Daklozen zijn mensen met vele gezichten: veelal het slachtoffer van het gevaarlijke spel “Monopoly”. Je kent vast wel de kick die je ervaart als je veel huizen hebt aangekocht in een dure straat en je tegenstander de hoge huurprijzen niet kan ophoesten en je hem meedogenloos bankroet verklaart. Ontdek in dit Monopolyverhaal het lot van de verliezer van dit levensechte spel dat elke dag gespeeld wordt door huisjesmelkers, mensenhandelaars, advocaten, …: elk willen ze hun graantje meepikken en rijk worden door de uitbuiting van zwakkeren.

Een dak boven je hoofd is een mensenrecht? Of toch niet? Klaar? Start! KANS

?

BRUSSEL NIEUWSTRAAT Mehmet vluchtte uit Afghanistan. Hij betaalde mensenhandelaars een fortuin. Uiteindelijk dumpten ze hem en zijn gezin in Brussel. Hij klopte eerst aan bij de Dienst Vreemdelingenzaken om asiel aan te vragen. Zij verwezen hem naar Fedasil. Daar kreeg hij te horen dat er geen plaats meer was in het opvangcentrum. Ondertussen probeerde de familie bedelend te overleven, angstig om opgepakt te worden door de politie. Mehmet raakte zijn gezin kwijt in de drukte, toen hij op zoek ging naar iets eetbaars. Misschien hadden ze geluk en werden ze overgebracht naar een legerkazerne die de Belgische regering sinds enkele dagen heeft opengesteld.

07/02/11 11:04


KANS

?

LEUVEN BONDGENOTENLAAN Patrick leefde jarenlang in een studentenkamer. Hij had een klein inkomen en kon op een dag zijn huur niet betalen. Op die manier kwam hij terecht in een vicieuze cirkel. Zonder permanent adres vond hij geen werk en verloor hij ook het recht op een uitkering. Bij een armenorganisatie kan hij terecht voor een warme maaltijd, een kop koffie en een babbel met lotgenoten. Deze organisatie zorgt er ook voor dat hij administratief weer in orde is.

BRUSSEL ZUIDSTATION Twee Pakistaanse huisjesmelkers worden slapend rijk met het verhuren van hotelkamers aan Fedasil. Asielzoekers worden in hotels gestapeld als haringen in een ton.

LOZEN

Een bakfiets als daklozenrestaurant zorgt dagelijks voor soepbedeling in de buurt. De begeleiders vragen niet naar de afkomst van de mensen. Elke hongerige wordt gespijsd.

GROENPLAATS

Elsa is een jonge drugverslaafde. Ze zou graag afkicken, maar ze weet niet hoe. Ze slaapt ‘s nachts in de kiosk. Elke week komt er een straathoekwerker langs om haar problemen te bespreken.

KNOKKE KUSTLAAN Michel had een bloeiende handelszaak. De sociale lasten werden uiteindelijk te hoog. Hij ging failliet, zijn vrouw verliet hem en zijn familie liet hem vallen als een baksteen. Van miljonair tot landloper in het rijke Knokke. Bedelaars worden hier niet gedoogd. Hij zoekt nu zijn geluk in Oostende in de Kapelstraat.

GENT VELDSTRAAT Een groep Roma die reeds werden weggepest in Roemenië, proberen hier te overleven. De burgemeester doet een oproep om de Roma niet te helpen. Volgens hem kreunt Gent onder de last van de Roma. “Als we ze goed behandelen, komen er nog meer.”

ly”.

e oos

KANS? Een malafide advocaat belooft dat hij samen met je naar de rechtbank zal stappen en Fedasil zal aanklagen om een dwangsom te eisen van 500 euro per dag als ze voor jou geen opvang vinden.

r

ensenen zijn reemm naar er was amilie n door oen hij geluk die de d.

ANTWERPEN HUIDEVETTERSTRAAT

ANTWERPEN MEIR Frederico droomde ervan om circusartiest te worden. Hij is handig in jongleren en behendig met de éénwieler. Vooral tijdens de eindejaarsperiode vermaakt hij de voorbijgangers met zijn kunsten. Echt arm is hij niet, hij voelt zich rijk, vogelvrij en zijn hobby is zijn leven. Soms verdient hij voldoende om in de winterperiode een hotelkamertje te huren. Wordt het weer echt te koud, trekt hij naar het warme Spanje.

BRUSSEL NOORDSTATION In het station verkleumen tientallen daklozen. Dankzij het Rode Kruis, dat dekens en eten bracht en een deel van de ruimte winddicht maakte met tentzeilen, voelt Isaac de ijzige koude niet meer. Hij vluchtte uit zijn land voor de honger. Zijn asielaanvraag werd afgewezen. Hij is nu een “illegaal”. Isaac heeft één kleine hoop, Marcel, een oudere, doorwinterde dakloze. Hij kent de Brusselse straten op zijn duim. Soms hebben ze geluk en stoppen enkele voorbijgangers hen enkele munten toe.

j

START Nancy Minnen

prik 4_11_mrt-apr.indd 13

13

07/02/11 11:04


WIKKEN EN WEGEN

EERLIJKHEID versus LIEGEN Van huize uit werd mij al geleerd dat eerlijk het langst duurt. Maar je hebt eerlijk en eerlijk, niet? Soms moet een mens de waarheid verzwijgen, verdraaien of wat fraaier verpakken. Dat zijn nu eenmaal de regels om een “fatsoenlijk” sociaal leven te hebben.

Tegen mij valt niet te liegen Want ik zie wanneer je liegt Ik zie het in je ogen Hoe jij je dan gedraagt Je hoeft het niet te proberen Eerlijkheid is het meeste waard

Als een vriendin in nieuwe kleding aankomt en ze vraagt mijn mening, dan ben ik toch geneigd om te zeggen dat ze er goed uitziet, al kan ik die stijl misschien niet echt waarderen. In het geval van een goede vriendin wil ik dan wel wat eerlijker zijn en zeggen dat het mijn smaak niet is. Maar nooit zal ik keihard zeggen wat ik denk, nl. dat het ding er niet uitziet. Oh, het is uiteindelijk wel aan te leren hoor, dat je bepaalde dingen niet hoort te zeggen. Maar van nature zit het er gewoon niet altijd in. Van kinderen verdragen we een stuk meer dan van volwassenen. Toch zijn er situaties dat je onder de vloer zou willen kruipen, terwijl je er normaal gesproken liever bovenop staat. Als je zoontje bijvoorbeeld een duur cadeau krijgt en vervolgens loeihard schreeuwt:

“Bah, wat kan ik daar nu mee doen? Ik vind dat helemaal niet leuk, ik zou liever iets anders hebben.” Hij had wel gelijk hoor, ik vond het ook maar een ouderwets, lelijk ding, die trui. Ik dacht dus net hetzelfde. Kinderen kunnen zich er vreselijk over verwonderen dat ze moeten zeggen dat een cadeau geweldig is, terwijl dat niet zo is. Dit zijn de ‘aardige’ leugens. Niet voor jezelf maar voor iemand anders. Bij veel leugentjes gaat het hierom. Leugentjes om bestwil worden ze genoemd. Je wilt iemand niet voor het hoofd stoten. Heel onschuldig, maar toch. Wanneer je niet ‘gesnapt’ wordt met die kleintjes, oefen je misschien met een grotere leugen. Wie van jullie durft beweren dat hij of zij nog nooit heeft gelogen? Was dat dan altijd om bestwil?

14

prik 4_11_mrt-apr.indd 14

07/02/11 11:04


Er zijn nog meer redenen waarom wel eens gelogen wordt:      

 

om een straf te ontlopen uit schrik uit eigenbelang om iemand niet te verraden om een geheim te bewaren soms is het gemakkelijker te liegen dan de waarheid te vertellen om iemand (geen) schade te berokkenen uit schaamte

die ongeloofwaardige slogans! Of een dure reiskoffer die overreden wordt door een vrachtwagen, en raar maar waar, hij overleeft dat! Mag men de consument dan echt alles wijsmaken? Allemaal vragen …en nu op zoek naar een eerlijk antwoord! Bezin dus eer je een smoes verzint en denk eens na over mogelijke, nare gevolgen. 

Je kan vast en zeker nog redenen vinden! Zoek bij elke reden een voorbeeld. Bij welk van deze redenen heb je begrip voor een leugen? Wanneer kan je beter eerlijk zijn? Heb jij graag dat ze tegen jou liegen? Vind je dat vrienden altijd eerlijk tegen elkaar moeten zijn? Hoe eerlijk is de wereld rondom jou? Denk eens aan de reclame. Hier worden we overstelpt met zeer ongeloofwaardige beloftes. Het consumentenprogramma Volt (VRT, één) gaat elke week op zoek naar zo'n leugen in de reclame. "De lekkerste chocolade” - “De allerbeste gsm". We kennen ze wel,

Zelfs na die ene leugen, word je misschien aangezien voor een leugenaar. Men gelooft je niet meer ook al vertel je dan nadien wél de waarheid. Soms kan een leugen het alleen maar erger maken en is men nog bozer om de leugen dan om het gebeurde. Je krijgt nog meer straf terwijl je eigenlijk een leugen bedacht om niet gestraft te worden. Ingewikkeld niet?

Marleen en Annick

Ik ben eerlijk tegen mezelf!

15

prik 4_11_mrt-apr.indd 15

07/02/11 11:05


Li

Lieve meid Lieve meid Lieve meid Lieve meid k feest. vierd met een leu r en je hebt dat ge jaa wel dat het 16 elt vo nu je nt ar be Je slaagd was. Ma ge zo st nking voorleggen. fee t j mij heeft he Bi t . Ik ben blij da hriftelijk ter overde bureautje vindt sc je ns op ee te ief ch br to ik ze l de t je over de discussie en en die wi niet daarvoor is da te leggen en daar elens achter gelat fel vo ta te geven ge e op en gd ht nd en ha ric m in be s ge n ren en jou iet het gewoon ee ule n m dat feest een paar be for ik te nt wa lijk , ide lijk chten du ing, natuur dwingen mijn geda Beroepsmisvorm hter ook om me te ec t he e do Ik n. beginne en. voor het over kunt nadenk n je blijkbaar klaar waar je ook eens n vrouw: fysiek be ksuele ee se r aa z’n m r, , de nt va be r en kind mee g en dan nog je ge fti je vij t n da va t en je je ek nt en td ee on lev , heb t een man e nu om je Lach niet. Maar ik je misschien omda gehad. Het gaat m ik we inn en gr bb st he lee ing dit ht lic volle leven. Nu je wen. Nee, de voor al wil gaan herkau voorlichtingsverha dat de oer me vertellen toekomst. t feest kwam je br he e hoekje even n eg ee rw in lve s Ha en en heb vervolg t er is gebeurd. wa len ha en te gg een ze op n te m se et ginnen m n paar fles verstrengeld et Laat me echter be den gegaan om ee wel gezien, innig ne jou be zich b ar he die na r ik en ee ar to m n Ma er Ik be ige, er waren and me gezien. en m de nie t t frisdrank op was. ef nie s he r wa te m Je dochter en ijn t om loog. in het halfduis ier die er echt nie zag ik vooral mijn t an staan kijken. Want en m n om ee m t op da nd op Maar d en strele lieten inspireren. jongeman, kussen het wel. door de popmuziek … enfin, je snapt zig be ol ev fd lie en f tie ac s wa r dochte aar ja, toen kwam aat op te zetten, m str de ep openlijk tro le he eld de er seksuele zaken ik de neiging gevo lf bepleit dat er ov ze ilnisbak je vu als jke nt eli Een ogenblik heb Wa pp . rie en praktijk in de maatscha t eo th nie en en ss lev haar tu t he ict r n het confl e dingen va eigen dochte op t, dat de plezierig rbaasd zijn dat je aa ve pr t r ge nie de en je va t rd e oe nd wo m n , be ka liefheb beleefd hoeven te worden tjes afgedropen, als lle sti r aa m n da onder het deksel n be en blijkt te zijn. Ik manier, vrijgevocht ef. rli te ch do or ende met veel begrip vo n doen, is de volg rt, als ik jou heb zie ee b je rk he ve an ien m ch ge ss n jon n moet. Mi je zo innig met ee niet wat daarvoor diene g of no d nt be n be Ter zake dus. Als ee je in nt je wa ik je stellen, ag zet: dan verdwijn m ge g aa lijk vr ijt. ke e ak kw Di m g ? p sta g maagd de toch no ben je eigenlijk no n wil ik het volgen gezet hebben, da die stap al gezet – al m he je u zo al ar ook meerderjarig. Ma envalt met een begrijp dat dit sam ik en n re r denkt te en lt experim ken heel wat vrije et je vrouw-zijn wi die over al deze za ing beter voor r lev aa en m m je Ik begrijp dat je m sa n dheden, in ee ert: dat bewaar ef we rli be ve e ag ez vig ng he n hij periode va met veel sc t. Heus kind, t de vader zijn die stand bent gewees e nie s lijk du er l rg het wi bu Ik de jij. was als et hem naar dat ik besef dat uit dan toen ik zo oud nadat je samen m hoofdzakelijk om g n . no da t gt n m en da ko br t en ee t da m r uw h tro stellen maa ren met zic de man met wie je ee om me zo op te g willen aliseer dat dit geva m aa re r gr ite u de oe zo va m Ik . als ige e an en m ga t ik bed zult ik heb er beslist is gegroeid en da t met iemand naar s je het zou volwassen vrouw dat jij vroeg of laa weinig controle. Al t fei op t ar he da kleine meisje een bij ik n b ge he r leg de er va ne dat zij het al t n als or te r ho oe aa m e n vriendinnen, had gekeken, m va n en he ale Niettemin zal ik m rh je ve om r uit ee orbeeld e tot je wat m niet omdat je, bijvo dat je het uitsteld overtuiging doet en uit t he je t st. da kie ik or doen, hoop or ook maar vo t minder an en jij er daardo bij jongens heel wa lang hebben geda daad verweven is, zich ze et de m ’s et m ico ris die e ld ot bed gaan gr otionele were ar em na le en he n de ije n t vr re da t eë k da de indru sef verder uw leven te cr Bovendien heb ik ftijd tenminste. Be ts die van een nie lee aa pl zul je , die de pil Op ee . de tw jes ch de eis to m n hebben we orele kater, in m ge n te ee ar diep grijpt dan bij n Da . va en die ag ts kunnen dr ken eerste plaa ordelijkheid moet er zit met de brok meebrengen: in de je spontane karakt samen de verantwo et lie m jul Jij . of et jij n we da ik waarvoor niet voor zover en dat jij de pil b jij niet, althans ik ervoor zou zorg of en zeggen. Die pil he nk de en lop Ik heb er over nog niet rijp ben voor je het weet. an, omdat ik zelf da ge t nie g no t heb he hangen, zie ik voortaan kreeg. Ik dat bij mij is blijven ing ed vo , op k stu t t he aar je gang te gaan voor die stap. Me aan jou om dan m ing n. dig zie no n uit te n oe ee m in zo’n gebaar n vertrouwen zou lijk als een blijk va van SOA, je terwijl ik het eigen en foto’s getoond led ge g lan t. zo t nie g Erger dan je denk Verder heb ik je no are aandoeningen. gb aa dr er ov el ue weet wel: seks ar niet tegen, hoor. worden, ik zal En de pil helpt da meisje is groot ge ine kle t He k. re met de man van je tot een gesp ur uit, je vliegt uit aar een inleiding de m n de ee at n we all ga je lijk en en r inste wenst. Zulle een paar jaa Deze brief is eig zijn, als jij het tenm aan wennen. Nog je n te or oe vo m g ru en ev de g in er echt no g een steuntje ar jaar wil ik graa zin, hoor! dromen. In die pa uis. Niet tegen je th d on av ag sd din n be eens praten? Ik

16

prik 4_11_mrt-apr.indd 16

Je vader

07/02/11 11:05


Lieve meid ZELFS ZONDER GELUID STIMULEERT TV VOOROORDELEN

Alleen al de lichaamstaal van acteurs in populaire tv-series, zoals Lost voedt vooroordelen tegenover zwarten. We horen niet vaak racistische praat op televisie. Toch voeden negatieve gebaren en gelaatsuitdrukkingen van blanke personages tegenover zwarte tegenspelers voortdurend onze vooroordelen. Dat zeggen Amerikaanse onderzoekers. Ze bewerkten populaire tv-series zoals Lost , waarbij ze personages wegknipten. Studenten moesten beoordelen hoe positief de tegenspeler het weggeknipte personage behandelde. De psychologen stelden vast dat in elf prime-timeseries er meer negatieve gebaren tegenover zwarte personages werden gemaakt dan tegenover blanke. Bij een andere groep studenten, trouwe kijkers van de serie, werd nagegaan hoe groot de vooroordelen tegenover zwarten waren. Er bleek een duidelijk verband: hoe vaker de studenten naar die series (en dus de ‘racistische’ lichaamstaal) keken, hoe groter hun vooroordelen. Zou deze theorie ook kloppen voor andere bevolkingsgroepen? Doe eens een minionderzoek in jou omgeving.

MILJONAIR KRIJGT EEN VERKEERSBOETE VAN 200.000 € Een Zwitserse multimiljonair moet deze verkeerboete betalen. De snelheidsduivel reed tegen meer dan 100 kilometer per uur door een dorpje in het kanton Sankt Gallen. Dat is zowat dubbel zo snel als toegelaten. De boete is zo hoog omdat in dat kanton van Zwitserland het bedrag van de boete gekoppeld is aan het inkomen van de overtreder. De man in kwestie heeft een fortuin van meer dan 15 miljoen €. Wat vind jij van boetes in functie van het inkomen?

IN CHINA KAN SPUWEN

anderen zeggen...

JE JE WONING KOST

EN Inwoners van de ZuidChinese stad Ghuangzho u kunnen hun sociale huurwoning kwijt raken als ze zeven keer in he t openbaar spuwen. Ook het weggooien van fruitafval, het uitspuwe n van kauwgom en wildplassen mogen nie t. De regels zijn bedo eld om het gedrag van de bewoners van de soc iale woningen te verbe teren. Bewoners die meer dan twintig strafp unten krijgen binnen de twee jaar, kunnen zo hun huis verliezen . Spuwen en wilplasse n kosten per keer dri punten. Hoe zit het bij e ons met die spuwers en kauwgomplakkers? Wat vind jij dat moet gebeuren met mense n die hun afval dump langs de oprit van de sne en lweg ?

WAT ZEG JIJ?

WETENSCHAP ALS ENTERTAINMENT Moppen, astrologie, paragnosten en liegen: noem iets dat in de verste verte niet met wetenschap te maken heeft, en Richard Wiseman heeft er onderzoek naar gedaan. De Britse psycholoog noemt zichzelf ‘quirkoloog’, iemand die zich bezighoudt met de vreemde kantjes van het menselijke doen en laten. Toch wordt hij serieus genomen in de wetenschappelijke wereld. ‘Een psycholoog hoeft niet per se in een duf lab te zitten en daar vervelende geheugenexperimenten te doen’, zegt Wiseman. ‘Je kunt ook naar buiten, de echte wereld in, om bezig te zijn met onderwerpen die relevant zijn voor het dagelijkse leven van mensen.’ Zijn onderzoeken zijn onderhoudend, wild en zelfs een beetje getikt. Zo ging hij op zoek naar ‘s werelds grappigste mop.

MUGGENSEKS VERSTOREN ALS WAPEN TEGEN MALARIA De malariamug paart maar één keer in haar leven. Wetenschappers hebben ontdekt hoe ze die paring kunnen verstoren. De mug anopheles gambiae is de belangrijkste verspreider van malaria in Afrika. Nadat een muggenmannetje een vrouwtje heeft bevrucht, slaat die het sperma op in een speciaal daarvoor bestemd orgaan dat door het mannetje met een soort ‘stop’ van gestold zaadvocht en proteïnen wordt afgesloten. Britse onderzoekers hebben achterhaald dat zonder die stop geen bevruchting plaatsvindt. Ze slaagden erin om het enzym dat verantwoordelijk is voor de stolling bij muggen in het lab uit te schakelen. Dat opent perspectieven om – bijvoorbeeld met sprays – wilde muggenpopulaties te steriliseren. En zo dus de verspreiding van malaria in te dijken.

Peter Van Dyck

17

prik 4_11_mrt-apr.indd 17

07/02/11 11:05


DE SPIEGEL

Eindelijk goed nieuws:

mijn ouders gaan scheiden! Gisteren om 8.30 u. rinkelde mijn gsm. Ik stond net op het punt de deuren van de aula binnen te stappen voor mijn eerste college van die dag. Het was mijn moeder. Met heel bedroefde en snikkende stem zei ze me: “Jongen, het spijt me, maar ik heb heel slecht nieuws. Er is geen goede manier om je het te vertellen, maar je vader en ik gaan scheiden. Het spijt me verschrikkelijk.” Ik bleef ter plekke staan, deed mijn mond open, maar ik kon niets zeggen, want er verscheen een glimlach. Ma was er het hart van in, maar ik …ik moest alle moeite doen om een enorm gevoel van opluchting te onderdrukken…

De laatste weken kwam pa veel later thuis dan vroeger. Eigenlijk zag hij er meestal goed gezind uit als hij de deur binnenkwam, maar eens vijf minuten in het gezelschap van ma… ijzige koude. Wat heel het dorp en omstreken al wist, behalve blijkbaar mijn moeder, was dat pa een andere vrouw was tegengekomen. Misschien wist mijn moeder het ook wel, maar deed ze er alles aan om de gedachte te verdringen.

Misschien klinkt het wel erg raar dat ik zo positief denkt over iets wat de meeste kinderen waarschijnlijk verschrikkelijk vinden, maar ik kan alleen maar eerlijk zijn. Ik herinner me nog perfect het moment waarop het, voor mij althans, allemaal begon. In de zomer van mijn dertiende verjaardag hing er een spanning in huis die zelfs voor de kat te voelen was. Ma en pa maakten ogenschijnlijk om een prul ruzie. Ik vond het totaal overdreven om over “het vergeten te sluiten van de garagepoort” twee uur te sakkeren en te vloeken. Zoals altijd wanneer er een “onweer” boven ma en pa hing, deed ik mijn uiterste best om, op mijn eigen onbeholpen manier, de gemoederen te bedaren. Meestal begon ik dan over iets totaal anders, leidde pa naar de tuin om met mij wat te voetballen of wat dan ook, om de sfeer te doen omslaan. Deze keer scheen het allemaal niet te helpen. Er was iets anders, iets dat blijkbaar niet bij naam mocht worden genoemd, of althans niet door mij mocht gehoord worden of erger nog… beseft.

De gewapende vrede tussen mijn ouders hield jaren stand. De sfeer in huis was dodelijk en hoe iedereen ook zijn best deed om “gewoon” te doen, voor mij hoefde het allang niet meer. Ik zag hoe pa liever elders was en hoe ma er zichzelf van overtuigde dat dit echt het beste was voor ons allemaal. In de loop der jaren ging ik me ook wel realiseren dat het niet allemaal zo zwartwit was. Dat pa niet per definitie “de grote bedrieger was“ en ma niet “de immer zeurende moeder die vergeten was vrouw te zijn.” In al hun pogingen om mij te beschermen, waren ze vergeten mijn mening hierover te vragen… Nu, bijna vijf jaar later, nu de lijm die hen samenhield of de buffer die hen als het nodig was tegen mekaar beschermde, op kot ging om te studeren, werd het hen eindelijk duidelijk dat van de schone schijn ophouden uiteindelijk niemand beter werd.

Ouders gaan er per definitie vaak van uit dat hun kinderen totaal niet weten waarover het gaat, en dat met genoeg gefundeerde leugens, het plaatje van het perfecte huisgezin in stand kan worden gehouden. Niet dus! Ik was misschien maar 13, maar had al geruime tijd door dat het tussen mijn ouders niet meer boterde. Conversaties gingen altijd over heel gewone, zakelijke, praktische dingen, maar een knuffel of een kus tussen mijn ouders… dat was lang geleden.

was afgestudeerd”. In feite vond ik de momenten dat ma of pa alleen thuis was met mij nog de gezelligste. Ieder op hun manier brachten ze zoveel mogelijk “quality time” met me door. Hoe ouder ik werd, hoe meer ik me realiseerde dat ze zich beiden op die manier willen excuseren voor het fout lopen van hun relatie.

Op een dag hoorde ik ma telefoneren met een vriendin. Ze was er van overtuigd dat ik buiten was en ze sprak honderduit. Over hoe ze het voor mij volhield en over hoe ze met pa had afgesproken om samen te blijven “tot de zoon

En daarom, kon ik een glimlach niet onderdrukken. Niet alleen begon een nieuwe fase in mijn leven… in dat van mijn ouders eindelijk ook. Anoniem Katja Beckx

18

prik 4_11_mrt-apr.indd 18

07/02/11 11:05


P(B)UUR NATUUR

Huis- en tuindierengedrag bezoek bij mijn heel simpel. Ik ging op Ditmaal houden we het ikken” waar mijn jaarlijkse bezoek met “pr dierenarts. Het was het 40 kilo wegende een naar uit kijkt. Raïsa is hond, Raïsa, altijd enorm nehond en en Sen r rne Be e” tussen een bastaard, een “ongelukj ed gelukt” maar ja, het zelf, ik vind haar “go Airdale Terriër. Al zeg ik altijd gelijk ... hondenbaasjes hebben

De wachtzaal is een heel interessante plek voor Raïsa. Zoveel geurtjes, zo rare dozen waar allerlei rare geluiden uit komen. Op een bepaald ogenblik komt een mevrouw binnen met een Siamese kat. Het beestje lijkt nogal een groot ego te hebben. Het blaast en gromt naar iedereen die ook maar haar richting uitkijkt. De oogjes puilen uit van razernij en mevrouw heeft heel wat werk om haar egotrippertje onder controle te houden. Uiteindelijk wordt de oplossing gevonden: “Cherly” wordt onder de jas van mevrouw gestopt zodat ze die andere stoute beesten niet moet zien. Het kopje komt nog maar even uit de fameuze jas en de “commédia del arte” begint opnieuw. Raïsa bekijkt het hele gedoe van op een afstand en steekt haar snuit richting het blaasbeest om dat geurtje ook eens op te snuiven. Het resultaat is een woedeaanval van “mademoiselle” en Raïsa die met een zucht gaat liggen en me aankijkt met een blik van “wat een druktemaker”! Ik kan het niet laten om bij de dierenarts de scene in de wachtzaal te vertellen. Die man weet ook alles (hij heeft er ook vijf jaar voor gestudeerd!). Hij zegt dat “Cherly” gewoon angstig is. Niemand bedreigt haar maar ze is de omgeving niet gewoon en door het feit dat de mevrouw in kwestie haar dier onder haar jas stopt, bevestigt ze nog eens die angst en wordt het dier nog agressiever. Het denkt: die “grote mens” zal mij wel beschermen en ik mag best wel eens grof uit de hoek komen. Mijn dierenarts zegt dat mensen hun huisdieren beter zouden moeten observeren, zodat ze juist kunnen inspelen op het gedrag van hun huisdier. Hij is werkelijk een schat van een mens, want op het einde van ons gesprek leent hij mij een boekje dat echt de moeite waard is. Het heet: “Als mijn kat kon praten” en is geschreven door Dr. Bruce Fogle. Een aantal dingen lijken mij echt interessant om hier te vermelden.

GELAATSUITDRUKKINGEN BIJ EEN KAT

GELUIDEN BIJ EEN KAT

- ogen dromerig half dicht geknepen: ik ben ontspannen - recht vooruitkijkend met de oren rechtop: ik ben ontspannen maar alert, andere katten lopen geen gevaar - oren iets naar achteren, bewegende oren, pupillen vernauwd: ik ben onzeker, mijn humeur kan alle kanten op - oren alert omhoog, muil lichtjes open: ik heb een krolse (geslachtsrijpe) poes geroken - oren naar achteren, grote pupillen en ineen gedoken houding: ik ben erg bang - oren naar voren, grote pupillen: ik ben nieuwsgierig en wil op onderzoek uit gaan - grote pupillen, tanden ontbloot, blazen: ik ben angstig en agressief en kan elk ogenblik aanvallen - platte oren bij de begroeting van andere katten: ik voel me gespannen

- miauwen: ik ben in de war, bang of hongerig - klaaglijk miauwen: ik heb honger - heel diep en langgerekt miauwen: ik ben krols of ik sta doodsangsten uit - spinnen: ik ben blij of ik ben bang of ik heb veel pijn - grommen met gesloten bek: ik ben misnoegd, als je me nu niet met rust laat haal ik naar je uit - blazen: ik heb pijn of “ga weg indringer”

LICHAAMSHOUDINGEN BIJ EEN KAT

BELANGRIJK! Katten die pijn hebben Katten klagen zelden als ze zich niet goed voelen. Uit zelfbescherming proberen ze zo normaal mogelijk te doen. Als je kat zich laat oppakken en strelen en dat plots niet meer toelaat, is er iets mis. Meestal trekken ze zich stilletjes terug en bij ernstige ziekten kunnen ze zachtjes wegkwijnen, zonder dat je iets door hebt. Observeren is dus de boodschap! Bert, uw P(B)N gebuur Peter Van Dyck

- opgezette of dikker wordende staart: ik ben bang - opgezette staart tijdens het spelen: ik neem het spel erg serieus en voel me opgewonden - zwiepende staart: ik voel me de baas - overeind staande nekharen en hoge rug: ik ben bang en probeer dat te verbergen door een agressieve lichaamstaal - kleine pupillen: ik voel me goed - grote pupillen: ik ben waakzaam en alert - gaan liggen, rollen, blazen en tanden laten zien: ik ben bang en bereid me voor op een gevecht - achterlijf naar beneden geduwd: ik voel spanning in de omgeving - op de rug rollen en buik laten zien: ik onderwerp me op een speelse manier - snuffelen aan de neus van een andere kat: ik ken jou

19

prik 4_11_mrt-apr.indd 19

07/02/11 11:05


WAT IK WOU ZEGGEN

VOOR ALLE REACTIES, VERZUCHTINGEN, HARTEROERSELEN... ÉÉN ADRES:

Wat ik wou zeggen p/a Peter Van Dyck d’Arconatistraat 112 1700 Dilbeek e peter.vandyck@skynet.b

! E I T C A ! E I T C A ACTIE! Sapere aude!

Heb de moed je van je eigen verstand en creativiteit te bedienen

Vrijheid is...? Wat?

De WLE, de organisatie van leerkrachten NCZ, organiseert jaarlijks een creatieve wedstrijd. Tijdens het schooljaar 2010-2011 is het thema 'Vrijheid'. De wedstrijd loopt van 1 oktober tot 1 april 2011.

“Vryheid, een plaats in Zuid-Afrika. Maar vrijheid is volgens Wikipedia ook 'een concept rond kernvragen als: bestaat menselijke vrijheid en zo ja, wat is het dan precies? En waartoe is de mens dan vrij?” Voor wie? Alle leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar basisonderwijs en alle leerlingen uit het secundair onderwijs. Hoe deelnemen? Doe mee en geef het antwoord op de vraag: “Vrijheid is?”. Op welke manier je je antwoord formuleert, kies je zelf: een essay, opiniestuk, interview, kunstwerk, foto, collage, film, schilderij, opstel, gedicht, cartoon, beeldhouwwerk,... De vorm is net als het thema volledig vrij. Een digitale versie van je antwoord stuur je vóór 1 april 2011 naar sapere.aude@nczedenleer.org. Is je inzending niet digitaliseerbaar? (omdat je een kunstwerk hebt gemaakt bijvoorbeeld) Dan maak je een foto en een kort verslag van je inzending en stuurt die op. Vergeet ook al je contactgegevens niet, ook die van je leerkracht NCZ. Alle informatie vind je terug in het wedstrijdreglement.

Eugene Delacroix - Vrijh

eid leidt het volk

Vragen die je kunnen inspireren Wat betekent vrijheid voor mij? Vrijheid: alles kan, alles mag? Waar stopt mijn vrijheid? Kan iedereen vrij zijn? Is in de toekomst vrijheid voor iedereen mogelijk? Ben je pas vrij als iedereen om je heen vrij is? Kan je tegen de ander zeggen wat hij/zij met zijn vrijheid moet doen? Kan je de vrijheid voor iemand veroveren of is dat wat iedereen zelf moet doen? Is vrij zijn je eigen leven leiden? Is vrij zijn ontdekken wat voor een mens je wil zijn? Waar vind ik meer informatie? Vraag het wedstrijdreglement aan je leerkracht niet-confessionele zedenleer of mail naar sapere. aude@nczedenleer.org . De winnaars krijgen naast eeuwige roem en glorie ook een boekenbon cadeau. Winnaars zullen bekendgemaakt worden in vrijzinnige tijdschriften (en websites) zoals Fakkeltjes, Prik en het ledenblad van Hujo. Met de medewerking van en in samenwerking met: Centrum Morele Dienstverlening Zottegem Kastanjelaan 73, 9620 Zottegem Tel. 09/326.85.70 E-mail: cmd.zottegem@uvv.be

20

prik 4_11_mrt-apr.indd 20

07/02/11 11:06


Ik luister DUS IK BEN!

dspeling, maar met een duidelijk Voor één keer een titel zonder woor stwaarschijnlijk was er wel onderwerp van deze Prikkelpop. Hoog lazen. Laat mij raden: heel wat reactie in de klas toen jullie de titel paar jongens die een vloek net meisjes waren enthousiast en een ssies maar losbarsten! discu konden onderdrukken? Laat de te zijn, hij is 16 en is jarig op 1 Justin is piepjong om een popster natuurlijk al. Ondanks zijn prille fans e maart, maar dat weten de echt llen. Hij heeft nu niet bepaald leeftijd is er al veel over hem te verte rige. En dat vindt hijzelf blijkbaar het doorsnee leventje van een 16-ja boek over je leven dat je zelf hebt ook. Er komt een autobiografie (een ? Kan beter: er komt ook een waar niet geschreven) van hem uit. Sterk Vlaanderen is ook dol op Justin, film over zijn leven. In 3D natuurlijk! Antwerpse Sportpaleis waren in de 13.500 tickets voor zijn show in het a’s maar rinkelen! een halfuur uitverkocht! Laat die kass begon nochtans allemaal veel Het gaat snel voor Justin. Het waar hij werd opgevoed door da, bescheidener. Hij komt uit Cana was toen ze van hem beviel. 18 pas die der zijn alleenstaande moe n leerde zichzelf piano, gitaar, Ze hadden het niet breed, maar Justi ook deel aan talentenjachten. drum en trompet spelen.Hij nam de plaats met een cover van twee In een competitie haalde hij de tweede plaats, maar zijn moeder So Sick van Ne-Yo. Niet slecht zo’n daar werd het veel bekeken. plaatste het filmpje op Youtube en ek, toevallig, het clipje en zag Ook manager Scooter Braun beke Hij kon uiteindelijk de diep n. heel wat mogelijkheden in Justi n (Scooter is joods) om hem tuige over n Justi christelijke moeder van ames te laten maken. een week in Atlanta in Amerika proefopn n en ook hij was Daar zag r&b-ster Usher Justin zinge contract aan bij zijn onder de indruk. Hij bood hem een aar niet de enige platenmaatschappij. Usher was blijkb Justin Timberlake ook n, geve die Justin een contract wou . De ene single na snel het gaat dan f toonde interesse! Vana vuurd. Zijn berichtjes de andere wordt op het publiek afge sen gevolgd, hij gaat op Twitter worden door 6 miljoen men zingt duetten met en ows “touren”, komt in grote tv-sh andere sterren.

e

PRIKKELPOP

Zijn liedjes zijn heel commerciële nummers over liefde. Ze zijn gericht op zijn doelpubl iek: jonge meisjes. En die vallen dan ook in grot en getale voor hem. De meest trouwe fans noemt men beliebers. Voor hen kan Justin niks verkeerd doen . Nu de stem, de looks , de moves en zelfs het kaps el heeft hij. Hij kan een publiek bespelen en komt cool en nonchalant over. Maar wat die beliebers miss chien minder graag horen, is dat achter Justin Bieb er een klein legertje personeel staat dat zorgt dat alles nauwkeurig en berekend verloopt. Niks word t aan het toeval overgelaten. Zo heeft hij een assi stent, Ryan Good, die hem leert hoe hij zich moe t gedragen en op een Wpodium staan. Die coach wee t wat jonge meisjes graag zien, en dus geeft Justin hen dat. Hij noemt Ryan zelf zijn flirtcoach. Zegt genoeg, niet? Dat de machine achter Justin Bieber zich op jonge meisjes richt, is geen toeval. Jong e meisjes zijn heel trouw aan hun idool en ze gaan daar soms ver in. Ook als het draait rond geld uitgeven aan hun idool. Ze kopen veel of krijgen heel wat van hun ouders. Ze zijn dus een publiek waar geld aan te verdienen is. Cd’s, legale downloa ds, T-shirts, tickets voor optredens, tijdschriften, enz… : het wordt massaal gekocht. Een publiek dat geld uitgeeft voor hun idool is in deze slechte tijden voor de muziekindust rie een waar geschenk. Maar hoge bomen vangen veel wind en Juistin heeft dus af te rekenen met veel kritiek, hij is dikw ijls het mikpunt van spot. Youtube en het internet hebben Bieber groot gemaakt, maar het zijn ook de media waar er hard met hem gelachen wordt. Hij wordt in filmp jes nageaapt en belachelijk gemaakt en er zijn heel wat anti-Justin pagi na’s op Facebook. En de Justin-hater s zijn met velen! Zo stond er op Just ins site de vraag waar hij moest optr eden op zijn wereldtournee. De eers te plaats was voor Noord-Korea, niet bepaald een vriendelijk land, dit was dus gestemd door de haters. De beliebers zijn natuurlijk van mening dat dit komt omdat de hate rs jaloers zijn op het succes, het talen t en de looks van Justin. Nu: een vraag die je kan stellen is hoe lang ze dit zelf zullen vinden. Tienerid olen hebben meestal een beperkte hou dbaarheidsdatum. Je kan op je 13 heel erg fan zijn, maar zal je dat een paar jaar later nog zijn? Misschien snap je dan zelf niet meer waarom je ooit fan was. Er zijn in de loop van de popgeschiede nis altijd tieneridolen naar voor geschoven, de meeste verdwijn en ook weer snel. Natuurlijk heb je uitzonderingen zoals een Just in Timberlake of een Robbie William s die hun periode in een boysband overleven en verder gaan als “serieuze” artiest. Wat zal er gebeuren als zow el Justin als zijn fans ouder word en? Zullen ze hem blijven volgen? Eén ding is zeker: er zullen nieuwe tieneridolen opst aan en zijn plaats innemen. Adriaan De Sutter

21

prik 4_11_mrt-apr.indd 21

07/02/11 11:06


SPELEN MET WOORDEN Ze heeft dikke billen, maar ze zit er niet mee. Van mensen die nooit wat geven, daar krijg ik wat van. De gynaecoloog gaf aan de hoogzwangere patiënte volledige persvrijheid. Een man maakt je eerst het hof en leidt je dan om de tuin. Toen ik de prijs van de sla zag, kreeg ik een krop in de keel. De cursus lassen voor beginners is afgelast. Bij de Weight Watchers zijn drie nieuwe leden aangekomen, maar er zijn er ook drie afgevallen. Een paar maanden na de amputatie van zijn been, steekt deze man reeds op eigen houtje de straat over. Een van de twee drielingen vierde op de vijfde van de zesde maand zijn zevende verjaardag. Hij wacht op een levertransplantatie, maar de levertijd is wel acht maanden. Edelachtbare, als u wilt dat ik rechtsta, zal ik mij daar bij neerleggen. Tip voor vakantiegangers: span je niet in. Wat doen weekdieren in het weekend? Bestaan er wegwerpboemerangs? Het grote aantal werkongevallen in de houtzagerij wordt veel te gemakkelijk door de vingers gezien. Bij de geboorte van hun eerste kind worden man en vrouw op slag ouder. Roken: het blijft een teer onderwerp. Beroepskeuzeadvies: word bokser, meer kans op slagen. WAT JE BEST NOOIT ZEGT/SCHRIJFT OP JE EXAMEN NEDERLANDS De trappen van vergelijking: de positief, de comparatief en de aperitief. Uit een opstel: Stappend door het landschap naderde de kerktoren. Polygamie is schrik hebben in kleine ruimten. Een zelfstandig journalist is een taxfree-journalist. (freelance) Binnen in een klok hangt een tepel. ENGELS Vertaal: - "In de middeleeuwen werden heksen op de brandstapel gezet." > “In the Middle Ages witches were fired.” - een vleermuis > a floddermouse - een mooie vrouw > a bediful woman Verklaar: - workaholic > verslaafd aan werken en alcohol Uit een opstel: “He shot three times and now he is dad.” A person who doesn't eat meat, is a vegetable. (vegeterian) FRANS Vertaal: - Duitsland was de vijand > la Germaine était la viande. - Ce soir c'est la finale de la coupe du monde > vanavond is het de finale van... de haarsnit van het volk. - een woordenboek > un prisma

COLOFON

GIERIG Nadat hij in Parijs zeer uitgebreid heeft gegeten vraagt een Nederlander de rekening. De kelner presenteert hem het briefje waarop het totaal van 19,99€ staat. De Nederlander legt twee briefjes van tien neer en wacht demonstratief op het wisselgeld. De kelner overhandigt hem die ene cent, samen met een pakje condooms. “En waaraan dank ik deze attentie?”, vraagt de Nederlander. “Ach”, zucht de kelner, “ik wil proberen te voorkomen dat mensen zoals u zich voortplanten.”

MAART - APRIL 2011 TWEEENDERTIGSTE JAARGANG TIJDSCHRIFT VAN DE LEERLINGEN NIET-CONFESSIONELE ZEDENLEER UITGAVE VAN PRIK VZW onder pedagogische leiding van de inspecteurs-adviseurs niet-confessionele zedenleer Sonja Eggerickx, Eddy Borms en Luc Meys Beschermcomité: O. Bals, ere-inspecteur niet-confessionele zedenleer; de hh. Couckhuyt, eredirecteur M.S. I Kortrijk; R. De Vreker, erestudieprefect; Schoeters, inspecteur secundair en hoger onderwijs; H. Swerts, directeur M.S. Leopoldsburg; mevr. S. Van Trimpont, eredirecteur M.S. Halle; W. van Driessche, eredirecteur M.S. Waregem; F. Debrabandere, M. Stevens, A. Hermans, inspecteurs nietconfessionele zedenleer; L. Blonden, L. De Ro, R. Vervaet, Luc Devuyst, R. Joncret, ere-inspecteurs niet-confessionele zedenleer Kernredactie: Peter Van Dyck, hoofdredacteur; Paul Hoebrechts, redactiesecretaris; Jan Engelen en Zygmund Marcinkowski, leden kernredactie Redactie en schrijfkern: Katja Beckx, Marleen Boone, Jill Bornauw, Martine De Winter, Nathalie Geiregat, Nancy Minnen, Leen Potums, Sofie Vandevenne, Joke Van Dijck, Arlette Van Hees, Annick Van Hemelrijk, Karine Van Rompuy, Willy D’Hooghe, Adriaan De Sutter, Dirk Maes, Luc Meys, Kris Van den Stockt, Peter Van Dyck Druk: N.V. Drukkerij Verbeke - Lijnmolenstraat 34-36 - 9040 Gent Tel. 09/228.10.33 - Fax: 09/229.31.42 - www.drukkerijverbeke.be Verantwoordelijke uitgever: Peter Van Dyck, D’Arconatistraat 112 - 1700 Dilbeek Algemene leiding: Sonja Eggerickx, inspecteur-adviseur niet-confessionele zedenleer Eddy Borms, inspecteur-adviseur niet-confessionele zedenleer Luc Meys, inspecteur-adviseur niet-confessionele zedenleer PRIK VZW: ABONNEMENT - LID Vijf nummers per jaargang via de school kosten € 9 Individuele abonnementen: € 10 Afzonderlijke nummers: € 2 Te storten op rekeningnummer 001-0860344-30 van PRIK vzw, D'Arconitastraat 112, 1700 Dilbeek Contact: Peter Van Dyck, D'Arconitastraat 112, 1700 Dilbeek Tel.: 02/569 67 11

TEKSTEN VOOR PRIK ZIJN ALTIJD WELKOM! Mail ze naar

peter.vandyck@skynet.be

of zend ze naar

Peter Van Dyck, hoofdredacteur D’Arconitastraat 112 1700 Dilbeek

22

prik 4_11_mrt-apr.indd 22

07/02/11 11:06


23

prik 4_11_mrt-apr.indd 23

07/02/11 11:06


prik 4_11_mrt-apr.indd 24

07/02/11 11:06


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.