Hallo Beleggen: Frieteditie (2022)

Auteur: Jan Willem

Melissa Woelders

Voorwoord

De Amsterdamse beurs en de handel in aandelen heeft sinds haar ontstaan in de 17de eeuw een enorme groei doorgemaakt. Nog niet zo lang geleden was beleggen in aandelen en obligaties alleen weggelegd voor bepaalde mensen met veel spaargeld of vermogen. Inmiddels is het voor iedereen mogelijk om aandelen, obligaties of beleggingsproducten te verhandelen op de beurs en op die manier je geld in waarde te laten groeien.

De beurs in Amsterdam speelt daar een belangrijke rol in. Euronext moet zorgen dat de handel in deze effecten zo goed mogelijk verloopt. Waarbij iedereen gelijke kansen heeft, of je nu een grote investeerder bent of een kleine belegger. Iedereen die actief wil zijn op de beurs en wil gaan beleggen, moet zich altijd eerst goed voorbereiden. Door goed te lezen en proberen te begrijpen wat de kansen en risico’s zijn van beleggen. En door erover te praten met je ouders, familie, vrienden.

In het begin zul je merken dat beleggen best een beetje spannend is. Het is per slot van rekening jouw geld waarmee je aan de slag gaat. Waar je hard voor hebt gespaard of misschien zelfs zelf hebt verdiend. Iedereen belegt

in aandelen met het doel om geld te verdienen. Maar wat nou als blijkt dat het aandeel wat je hebt gekocht daalt in waarde? Waarom gebeurt dit en wat voor invloed heeft dit op de waarde van jouw beleggingen? Had je misschien het geld toch beter op de spaarrekening kunnen laten staan? Allemaal vragen waar je over moet nadenken voordat je jouw eerste aandeel koopt. Daarom is het belangrijk, maar vooral ook leuk om via ‘Hallo Beleggen’ meer bekend te worden met beleggen. En mocht je na het lezen van deze materialen interesse hebben om eens een kijkje te nemen op de Amsterdamse beurs, dan nodig ik jou en jouw klas van harte uit om bij ons langs te komen op Beursplein 5.

Veel plezier met deze lessen en welkom in de wereld van beleggen!

Simone Huis in ‘t Veld

CEO Euronext Amsterdam

Raad van

Inhoudsopgave

de braderie

Buitengewone

Wat

beleggen?

Wat is beleggen?

Rijk zijn, wie wil dat nou niet?

Bereik je dat met hard werken of zijn er een andere manieren? Sommige mensen hebben veel winst gemaakt met beleggen.

Op verjaardagen vertellen ze stoer dat ze duizenden euro’s hebben verdiend. Er is helaas ook een andere kant. Met beleggen kun je ook geld verliezen. Deze mensen hoor je meestal niet op een verjaardag.

Met beleggen kun je dus geld verdienen. Maar beleggen, wat is dat eigenlijk? Er zijn vele officiële definities, maar deze omschrijving maakt een hoop duidelijk:

Beleggen: jouw geld aan iets uitgeven in de hoop dat je daardoor later meer geld terugkrijgt.

Opdracht 1: Mindmap beleggen

“Jouw geld aan IETS uitgeven.” Maar wat is iets dan? Waar denk jij aan bij beleggen? Maak een mindmap.

Beleggen: jouw geld aan iets uitgeven in de hoop dat je daardoor later meer geld terugkrijgt.

Wat kun je kopen om dit doel te bereiken? Daar zijn heel veel mogelijkheden voor. Hieronder staan de belangrijkste voorbeelden.

Aandelen

Met een aandeel bezit je een stukje van een bedrijf. Hoe dit werkt en hoe je hiermee geld kunt verdienen komt aan de orde in de rest van dit boekje.

Vreemd geld

Als je op vakantie gaat naar een land zonder de euro, dan wissel je geld, zodat je daar dingen kunt kopen. Er zijn ook mensen die vreemde valuta kopen in de hoop dat ze dit later met winst kunnen verkopen.

Stel: iemand koopt 1.000 Engelse ponden voor € 1.200,-. Een half jaar later zijn 1.000 Engelse ponden € 1.500,- waard omdat de wisselkoers gestegen is. De ponden worden verkocht en er is € 300,- winst gemaakt.

Obligaties

Een obligatie is een lening aan een bedrijf of de overheid. Stel, je leent duizend euro uit aan een bedrijf. In ruil daarvoor krijg je een obligatie. Elk jaar ontvang je een bedrag aan rente en aan het einde krijg je de duizend euro weer terug.

Schilderijen

Beroemde schilderijen worden vaak voor hele hoge bedragen op een veiling verkocht. De kopers zien het schilderij als een belegging met als doel het later voor een hoger bedrag te verkopen.

Spaarrekening

Jouw geld kun je op een spaarrekening bij een bank zetten. Elk jaar ontvang je een bedrag aan rente. Op dit moment is dat minder dan 1%, heel weinig dus. Daar staat tegenover dat je geen risico loopt om jouw geld kwijt te raken en je kunt er altijd bij.

Stel: iemand koopt een schilderij van Rembrandt voor € 500.000,-. Twee jaar later is het schilderij € 800.000,- waard. Het schilderij wordt verkocht en levert € 300.000,- winst op.

Onroerend goed

De meeste mensen kopen een huis om in te wonen. Er zijn ook mensen die kopen een huis in de hoop dat ze dit later met winst kunnen verkopen, maar ook om geld te verdienen met de verhuur van de woning.

Stel: iemand koopt een huis voor € 200.000,-. Deze persoon gaat er zelf niet in wonen, maar verhuurt het huis voor € 700,- per maand. Vijf jaar later is het huis € 280.000,- waard. Het huis wordt verkocht en er is € 80.000,- winst gemaakt en geld verdiend met verhuren.

Edelmetalen

Op de beurs worden ook edelmetalen verhandeld zoals goud en zilver. Beleggers kopen een kilo goud in de hoop hier winst mee te maken.

Stel: iemand koopt een kilo goud voor € 40.000,-. Een jaar later is de prijs voor een kilo goud gestegen naar € 50.000,-. Het goud wordt verkocht en er is € 10.000,- winst gemaakt.

Crypto munt

OLIEOLIE

Grondstoffen

Ook grondstoffen worden op de beurs verhandeld. Denk aan bijvoorbeeld aan graan en olie. Als je een vat olie koopt, wordt deze ergens voor je bewaard. Je hoeft het niet in de schuur te zetten.

Stel: iemand koopt een vat olie voor € 40,-. Vijf maanden later is dit vat olie € 90,- waard. Het vat olie wordt verkocht en er is € 50,- winst gemaakt.

Cryptomunten zijn digitale munten ontwikkeld met een computer. Er zijn geen ‘echte’ munten of bankbiljetten. Je krijgt de cryptomunt op een digitale betaalrekening en kan er mee betalen bij een (klein) deel van de winkels. Daarnaast veranderen deze munten snel in waarde. Zowel omhoog als omlaag. De bitcoin is de meest bekende, maar er zijn meer, zoals Ethereum, Tether en Stellar. Elk jaar worden duizenden nieuwe soorten cryptomunten aangemaakt.

Stel: iemand kocht in 2012 een bitcoin voor € 200,-. In 2017 was de bitcoin opeens € 20.000,- waard. Door de bitcoin op dat moment te verkopen is er een winst gemaakt van € 19.800,-. Begin 2021 is de koers van de bitcoin zelfs gestegen boven de € 40.000,-. Begin 2022 daalde de koers scherp vanwege van de oorlog in Oekraïne.

Grond

Grond wordt meestal gekocht om er zelf een huis op te bouwen, er gewassen te verbouwen of om er vee te laten grazen. Sommige mensen kopen grond in de hoop in de toekomst deze grond voor een hogere prijs te verkopen.

Stel: iemand koopt een weiland van 100 bij 60 meter voor € 50,- per vierkante meter. Er wordt € 300.000,- betaald. Vier jaar later is de grond € 100,- per vierkante meter waard omdat toestemming is verkregen om huizen te bouwen. De verkoop van het weiland levert nu € 600.000,- op. Er is € 300.000,- winst gemaakt

In alle genoemde voorbeelden is winst gemaakt, dat gebeurt natuurlijk niet altijd.

Er wordt ook veel verlies gemaakt. Iedere persoon die belegt in een van de bovenstaande dingen, heeft de verwachting dat er winst wordt gemaakt. Verwachtingen komen echter lang niet altijd uit. Soms kan er in de wereld iets bijzonders gebeuren (zoals Brexit, het corona-virus of een oorlog), waardoor een jarenlange winstgevende belegging opeens verlies maakt. Het is heel moeilijk om op het juiste moment te kopen en te verkopen.

Opdracht 2: Goud & Zilver

Hoe zit het met de prijs van goud en zilver? Dat ga je nu onderzoeken op www.beursgorilla.nl. Ga naar de website en zoek bij grondstoffen. Kies voor elk jaar dezelfde datum uit.

ounce =

g) Zilver

ounce

A.Zoek de waardes van goud en zilver op. B.Wanneer had je moeten kopen en weer verkopen om een zo groot mogelijke winst te maken?

Wat weet je nu?

Doel van beleggen

Voorbeelden van verschillende soorten beleggingen

Beleggen in friet

Friet heeft iedereen wel eens gegeten, maar beleggen in friet is heel wat anders. Soraya wil een frietkraam beginnen en heeft daar geld voor nodig. Help jij haar door een aandeel van haar te kopen? Ga je beleggen in friet? Dat doe je natuurlijk niet alleen voor Soraya...

Beleggen in friet

2.1 Soraya’s frietkraam

Soraya wil friet gaan verkopen op de jaarlijkse braderie. Zij komt daar ieder jaar en het is haar de laatste jaren opgevallen dat er maar één snackbar is die friet verkoopt, terwijl heel veel mensen de braderie bezoeken. Volgens Soraya is er genoeg ruimte om zelf friet te gaan verkopen. Ze is van plan om daarvoor een frietkraam te huren.

Opdracht 3: Bedrijfsonderzoek

Wat heeft Soraya nodig voor het verkopen van friet? Noem minimaal acht zaken die ze moet regelen.

In totaal heeft Soraya € 900,- nodig om te beginnen. Hoe komt ze aan dit geld?

Allereerst vraagt Soraya aan meerdere familieleden om haar geld te lenen. Er is een tante die haar € 200,- wil lenen.

Ze gaat ook naar de bank. De adviseur van de Rabobank is positief over haar plan om friet te gaan verkopen. De bank leent haar € 300,-. Ze heeft in totaal € 500,- geleend. Dit bedrag moet ze later wel terugbetalen. Meer geld lenen is niet mogelijk. Hoe komt ze aan de resterende € 400,-?

Soraya gaat proberen via het verkopen van aandelen € 400,binnen te halen. Ze wil de aandelen graag verkopen aan de leerlingen uit jullie klas. Ze besluit om 40 aandelen met een waarde van € 10,- te gaan verkopen (plaatsen). De € 10,is de koers waarvoor Soraya de aandelen verkoopt. Deze verkoopkoers wordt ook wel emissiekoers genoemd.

2.2 Waarom koopt iemand aandelen?

Vrijwel de meeste mensen kopen aandelen om er zelf geld mee te verdienen. Maar soms kopen mensen ook aandelen om een bedrijf te ondersteunen, bijvoorbeeld omdat ze iets goeds doen voor de wereld. De hoeveelheid geld die zij ervoor terugkrijgen is dan minder van belang. Er zijn twee manieren waarop je geld kunt verdienen met aandelen: koerswinst en dividend. Daarnaast krijg je ook stemrecht en waarmee je invloed kunt uitoefenen op het beleid en dus de winstgevendheid van het bedrijf.

Wat heb je als je een aandeel koopt?

• Een (klein) stukje van een bedrijf.

• Stemrecht op de vergadering van aandeelhouders

• Kans op koerswinst maar ook kans op verlies

• Kans op dividend

Pssst,

Koerswinst

Stel, je koopt een aandeel Soraya’s frietkraam voor € 10,en kan het aandeel later verkopen voor € 20,-. Dan maak je € 10,- winst. Het is ook mogelijk dat je verlies maakt op een aandeel. Stel dat je het aandeel later kan verkopen voor maar € 8,-. Dan maak je € 2,- verlies. Het is niet altijd feest...

Dividend

Dividend is een deel van de winst die wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders. Stel dat er na de eerste braderie € 80,- aan winst overblijft voor de aandeelhouders. Elke aandeelhouder ontvangt dan 80/40 = € 2,- aan dividend.

Stemrecht

Een aandeelhouder krijgt ook stemrecht en heeft dus invloed op het beleid van de onderneming. Hoe meer aandelen je bezit, des te groter jouw invloed. Stel dat de docent van Soraya tien aandelen gekocht heeft. Dan heeft zij (10/40) x 100 = 25% van de stemmen op een aandeelhoudersvergadering.

Emissie:

De verkoop van nieuwe aandelen, obligaties en andere effecten.

Opdracht 4: Aandelen gekocht

Een klasgenoot van Soraya, Dirk, koopt drie aandelen bij de emissie.

A. Na de braderie blijft € 80,- winst over om dividend uit te keren. Welk bedrag krijgt hij uitgekeerd aan dividend?

B. Hoeveel procent van de stemmen heeft Dirk op de vergadering van aandeelhouders?

C. Dirk verkoopt de aandelen voor € 18,- aan zijn moeder. Hoeveel koerswinst maakt hij?

2.3 Na de braderie

Opdracht 5: Verdelen

De vergadering van aandeelhouders komt bij elkaar voor een antwoord op drie vragen:

1. Wat wordt de beloning voor Soraya?

2. Hoeveel euro wordt er gereserveerd voor later?

3. Hoeveel euro wordt er uitgekeerd aan dividend?

Hoe zou jij het bedrag van € 480,- verdelen?

Gemaakte

Na de braderie maakt Soraya de balans op. Alleen maar positieve cijfers. Ze heeft € 480,- winst gemaakt. En de koers van de aandelen is gestegen. Een aandeel is nu € 14,- waard. Ben jij aandeelhouder? Dan mag jij met de andere aandeelhouders daadwerkelijk over de verdeling meebeslissen. Er wordt besloten dat het meer dan rechtvaardig is dat Soraya voor haar werkzaamheden 50% van de winst krijgt. Een bedrag van € 240,-. Verder is het verstandig om wat geld te reserveren voor de volgende braderie en mogelijke tegenvallers in de toekomst. Dat wordt een bedrag van € 100,-. Er blijft € 140,- over voor dividend, wat gelijkmatig verdeeld wordt over de 40 aandelen. Elke aandeelhouder krijgt voor een aandeel Soraya’s frietkraam 140/40 = € 3,50 aan dividend uitgekeerd.

Formules:

Rekenvoorbeeld

Het is mogelijk om nu of in de toekomst een aandeel te verkopen of te kopen. Als je een aandeel bezit, is dit misschien wel het juiste moment om de winst te pakken. Pas als je een aandeel daadwerkelijk verkoopt is de koerswinst van jou. Als je geen aandeel bezit, is dit misschien wel het juiste moment om te kopen. Het dividend is een mooi bedrag en de verwachting is dat de koers nog verder kan stijgen, maar natuurlijk kan hij ook zakken. Stel dat Soraya een ongeluk krijgt en zij niet kan werken. Dan zal ze ook niet op de braderie gaan staan en zal de koers van het aandeel zakken. Wanneer verkopen of kopen? Dit zijn moeilijke beslissingen. Zeker weten doe je het nooit.

2.4. Buitengewone aandeelhoudersvergadering

Soraya heeft twee voorstellen voor de braderie van volgend jaar Ze roept alle aandeelhouders bij elkaar voor een buitengewone aandeelhoudersvergadering. Dit is een extra vergadering voor aandeelhouders, omdat Soraya twee belangrijke veranderingen wil doorvoeren. Haar aandeelhouders moeten daar toestemming voor geven. Ook in de echte wereld zijn bedrijven verplicht om een buitengewone aandeelhoudersvergadering bijeen te roepen als ze ingrijpende veranderingen in hun bedrijfsvoering willen doen.

Opdracht 6: Keuzes maken

Ben jij het als aandeelhouder eens met Soraya’s voorstellen?

A. Zou jij haar aanraden ijs te gaan verkopen?

Waarom wel/niet?

B. Denk jij dat het verstandig is om alleen pinbetalingen te accepteren? Waarom wel/niet?

De aandeelhouders beslissen dat er geen ijs wordt verkocht en er ook contant geld moet worden geaccepteerd. Een tegenvaller voor Soraya. Zij ziet haar beide voorstellen niet doorgaan. Ze komt er achter dat het niet zo’n goed idee is geweest om alle aandelen te verkopen. Ze heeft nu zelf geen stemrecht en kan geen grote beslissingen nemen.

2.5 Frietilana

De zus van Soraya, Ilana, wil ook een frietkraam gaan beginnen. Naast een obligatielening en een lening van een goede vriendin heeft ze € 400,- nodig voor Frietilana. Van Soraya heeft ze geleerd dat het niet slim was om alle 40 aandelen te verkopen en zelf geen aandelen te bezitten. Op de buitengewone vergadering van aandeelhouders heeft Soraya wel verteld dat ze graag ijs wilde gaan verkopen en geen contant geld meer wilde accepteren.

De aandeelhouders waren het niet met haar eens. Haar voorstellen gingen niet door. Ze had zelf geen stemrecht. Dit gaat Ilana anders doen. Ilana is van plan om 40 aandelen van € 10,- uit te geven. Ze wil een deel aan zichzelf verkopen en een deel aan vrienden en bekenden. Ilana heeft genoeg spaargeld om een deel van de aandelen zelf te kopen. Ze wil meerderheid van stemmen houden.

Opdracht 7: Aandelen Frietilana kopen

A. Hoeveel aandelen gaat Ilana maximaal verkopen aan vrienden en bekenden? En hoeveel spaargeld moet ze gebruiken voor haar eigen aandelen?

B. Noem drie redenen om een aandeel in Frietilana te kopen.

C. Welk risico loop je met een aandeel in Frietilana?

Aan het einde van het jaar blijkt dat de winst € 360,- bedraagt. 50% hiervan gaat naar Ilana als beloning voor haar werk in de frietkraam. Er wordt € 100,- gereserveerd. De overige winst wordt uitgekeerd als dividend aan de aandeelhouders. De koers van het aandeel Frietilana is gedaald van € 10,- naar € 7,50. Vorig jaar was de koers van FrietSoraya gestegen van € 10,- naar € 14,-.

Opdracht 8: Opbrengsten aandelen Frietilana

A. Bereken het dividend per aandeel.

B. Bereken hoeveel euro Ilana in totaal aan dividend en beloning voor werkzaamheden heeft verdiend met de frietkraam.

C. Bedenk 2 redenen voor de stijging van de koers van een aandeel.

D. Bedenk 2 redenen voor de daling van de koers van een aandeel.

E. Ilana wil voorstellen op de aandeelhoudersvergadering om ijs te gaan verkopen en alleen pinbetalingen te accepteren. Zullen deze voorstellen doorgaan? Leg uit waarom wel of niet.

Ilana’s voorstel -IJs verkopen op de braderie -Alleen pinbetalingen accepteren

Opdracht 9: Tentenfabriek

Fred is eigenaar van een tentenfabriek. In het verleden zijn er al veel aandelen uitgegeven. Op dit moment zijn er 400.000 aandelen in omloop. Fred bezit 148.000 van deze aandelen. Op de beurs is de koers van het aandeel € 7,50. De winst van de tentenfabriek bedraagt € 240.000,-. Hiervan wordt 60% gereserveerd en 40% is beschikbaar voor dividend.

A. Bereken het totale dividend.

B. Bereken het dividend per aandeel.

C. Bereken het bedrag dat Fred aan dividend ontvangt.

D. Bereken het dividendrendement.

Fred wil naast tenten ook roeiboten gaan produceren. Hiervoor is een investering nodig van € 270.000,-. Fred vraagt aan de vergadering van aandeelhouders om instemming. Hij wil het geld via de uitgifte van nieuwe aandelen bij elkaar krijgen

E. Is Fred zeker van instemming met zijn voorstel? Leg je antwoord uit.

F. Lees het krantenartikel. Zal de koers van het aandeel van de tentenfabriek hierdoor dalen of stijgen? Leg je antwoord uit.

G. Fred verwacht de nieuwe aandelen te kunnen verkopen voor € 9,- . Hoeveel aandelen moet Fred verkopen om het geld voor de investering bij elkaar te krijgen?

H. Sonja koopt voor € 450 aan nieuwe aandelen. Noem 3 redenen voor Sonja om de nieuwe aandelen te kopen.

Aandelen op de beurs

De frietkramen van Soraya en Ilana zijn kleine bedrijven. Zij verkopen hun aandelen niet op de effectenbeurs. De grote bedrijven doen dat wel. De allergrootste bedrijven maken deel uit van de AEX-index, de top 25 van beursgenoteerde bedrijven in Nederland. Deze bedrijven komen veel in het nieuws.

3.1 AEX en AMX

RTL-Z is een televisiezender over de effectenbeurs en de economie. De hele dag wordt hier nieuws over uitgezonden. Elk uur komt de AEX-Index (Amsterdam Exchange Index) aan bod. De AEX-Index is de belangrijkste beursindex van Nederland. Het geeft aan hoe de koersen van de 25 grootste beursgenoteerde ondernemingen van Nederland zich ontwikkelen. Niet alleen RTL-Z, ook kranten en nieuwsuitzendingen (NOS journaal, RTL nieuws) besteden er aandacht aan. In november 2021 bereikte de AEX-index een record van 827,57 punten.

Een beursgenoteerd bedrijf verkoopt aandelen aan iedereen die daar belangstelling voor heeft. Dit noemen we vrij verhandelbare aandelen. Een moeilijker woord hiervoor is marktkapitalisatie. De 25 bedrijven met de hoogste waarde van de vrij verhandelbare aandelen hebben een plek in de AEX-Index. Deze index geeft de koersontwikkeling weer van de 25 grootste beursgenoteerde bedrijven in Nederland. Daarmee is de AEXIndex één van de factoren die aangeeft hoe het met de Nederlandse economie gaat. Een hogere AEX-Index geeft aan dat het beter gaat met de Nederlandse economie. De AEX-Index is lang niet de enige factor die de stand van de Nederlandse economie beïnvloedt. Andere factoren zijn bijvoorbeeld werkloosheid, consumentenvertrouwen en inkomen.

Elk kwartaal wordt er gekeken naar de waarde van de vrij verhandelbare aandelen van een bedrijf. Het is mogelijk dat bedrijven uit de AMX-Index (nummer 26 t/m 50) een hogere beurswaarde hebben dan de bedrijven uit de AEXIndex. In maart 2021 hadden Signify en BE Semiconductor Industries (uit de AMX) een hogere beurswaarde dan ABN Amro en Galapagos (uit de AEX). Deze 2 bedrijven moesten de AEX-Index verlaten en Signify en BE Semiconductor Industries kwamen in de AEX-Index terecht. Een paar maanden later kan dat weer anders zijn. Dat hangt vooral af van de koersen van de aandelen. Niet elk aandeel weegt even zwaar mee in de AEX-Index. Dit hangt bij elk bedrijf af van de beurswaarde in procenten van de totale beurswaarde van de 25 bedrijven. Signify woog in maart 2021 voor 0,72% mee. BE Semiconductor Industries woog in maart 2021 voor 0,62% mee.

AEX top 3 in maart 2021:

AEX

Bedenk zoveel mogelijk bedrijven die bij de AEX-Index horen.

De AEX-Index is een gewogen gemiddelde van de 25 aandelenkoersen (zie kader). Een koersstijging van Signify heeft nauwelijks invloed op de AEX-Index. Deze koers weegt maar voor 0,72% mee. Een koersstijging van ASML heeft veel invloed op de AEX-Index. De weging is maar liefst 15,05%. Drie bedrijven, ASML, Unilever en Shell bepalen meer dan 40% van de AEX-Index. Elk kwartaal worden deze percentages aangepast aan de actuele waarde (koersen) van de aandelen.

De AEX-Index kun je vergelijken met de Eredivisie van het voetbal. Er is ook een eerste divisie waar bijvoorbeeld Basic-Fit, Vopak en Aalbers NV in zitten. Deze bedrijven staan tussen de 26e en de 50e plek en horen bij de al eerder genoemde AMXIndex.

Opdracht 11: AMX

Welke bedrijven zitten er nog meer in de AMX-Index?

Een gewogen gemiddelde?

De berekening van de AEX-Index kun je vergelijken met de berekening van je rapportcijfer. Stel je hebt een 5 voor een proefwerk dat 1 keer meetelt en een 9 voor een proefwerk dat 8 keer meetelt. Je gemiddelde is dan niet een 7, maar een 8,6. De 5 heeft veel minder invloed op je gemiddelde dan de 9. De koers van Signify (0,72%) heeft veel minder invloed dan de koers van ASML (15,05%).

Bekijk: “Stock Markets” https://www.commoncraft.com/ video/stock-markets

Waarom wordt er steeds gesproken over vrij verhandelbare aandelen?

Er zijn namelijk bedrijven met niet vrij verhandelbare aandelen. Het bekendste voorbeeld is Heineken: de familie Heineken bezit 51% van de aandelen van Heineken en houdt zo altijd de meerderheid bij te nemen besluiten. Deze aandelen worden niet op de beurs verkocht en horen niet bij de vrij verhandelbare aandelen. Omdat er nooit in deze aandelen wordt gehandeld, telt de waarde van deze aandelen niet mee in de AEX-Index.

Pssst,Geen zin om de URLover te typen?Scan de QR-code!

3.2 Buitenlandse beurzen

In Nederland bestaan meerdere beursindexen, waarvan de AEX-index de belangrijkste beursindex is. Ook in de Verenigde Staten bestaan meerdere beursindexen. De belangrijkste beursindex in de Verenigde Staten is de Dow Jones index, dit is een gewogen gemiddelde van de 30 grootste beursgenoteerde bedrijven in de Verenigde Staten, waaronder McDonald’s en Apple. Overal op de wereld zijn er aandelenbeurzen, bijvoorbeeld: in Duitsland de DAX, in Frankrijk de Cotation Assistée en Continu (CAC), in Japan de Nikkei en in Singapore de SGX.

Opdracht 12: Koers van aandelen

Hoe zit het met de koersen van aandelen van grote bedrijven?

Dat gaan jullie nu onderzoeken voor Apple, McDonald’s, PostNL en één bedrijf dat je zelf uitkiest. Vind je informatie op www.beursgorrilla.nl. Kies voor elk jaar dezelfde datum uit.

Januari 2018 Apple (Dow Jones) McDonald’s (Dow Jones)

Januari 2019 Januari 2020 Januari 2021 Januari 2022

Januari 2018 Januari 2019 Januari 2020 Januari 2021 Januari 2022

PostNL (AMX) Aandeel naar keuze

Januari 2018

Januari 2019 Januari 2020 Januari 2021 Januari 2022

Januari 2018 Januari 2019 Januari 2020 Januari 2021 Januari 2022

3.3 Waarom stijgt de koers?

De koers van een aandeel kan stijgen of dalen. In het vorige hoofdstuk is bij Soraya de koers omhoog gegaan. Bij Ilana is de koers omlaag gegaan. Hoe komt dat? Welke oorzaken heeft dat? Om dit duidelijk te maken, kijken we naar twee andere producten: Jump XL en de Samsung S20.

Nu terug naar het aandeel Frietilana

Hou in gedachten dat elke belegger voor het bezit van een aandeel zoveel mogelijk dividend wil ontvangen. Elke belegger heeft in zijn hoofd hoeveel hij of zij ongeveer wil betalen voor een aandeel in combinatie met het dividend.

Bij Jump XL weet je zeker: meer betalen = meer minuten springen.

Bij Samsung S20 weet je zeker: meer betalen = meer GB’s.

Bij een aandeel Frietilana weet je het NIET zeker: Meer betalen is niet altijd meer dividend in de toekomst. Het is jouw verwachting van de winst in de toekomst die bepaalt of jij een aandeel koopt of verkoopt. Elke belegger wil voor het bezit van een aandeel zoveel mogelijk dividend ontvangen. Dit dividend wordt bepaald door de winst van Frietilana. Hoe hoog de winst gaat worden, is onbekend. Net als welk gedeelte van die winst aan aandeelhouders uitgekeerd wordt. Aandelen

gekocht, omdat

het in

toekomst

Het aandeel Frietilana wordt aantrekkelijker als de beleggers verwachten dat er veel winst gemaakt gaat worden of in ieder geval meer winst dan vorig jaar gemaakt is. Een belegger is dan bereid om voor een aandeel meer te betalen.

Het aandeel Frietilana werd door Ilana verkocht voor € 10,-. Vlak voor de braderie wordt een toename van de winst verwacht, omdat het fantastisch weer gaat worden. Een aantal beleggers heeft € 12,- over voor een aandeel Frietilana. Als een aantal aandeelhouders bereid is om hun aandeel voor € 12,- te verkopen is er een deal! De koers stijgt naar € 12,-.

Opdracht 13: Koers omhoog of omlaag?

Wat doet de koers als de situatie verandert? Geef aan of de koers van het aandeel Frietilana gaat stijgen of dalen.

Situaties Winst +/- Koers +/-

A.Er worden 5.000 bezoekers meer verwacht dan vorig jaar.

B. De huur van de frietkraam gaat met € 250,- omhoog

C. Er komt concurrentie van 3 frietkramen bij D.Pizza’s en pannenkoeken worden veel duurder op de braderie

E.Door een economische crisis verliezen veel mensen hun baan F.De overheid verlaagt de BTW

Opdracht 14: Ajax

Ajax heeft een aandeel op de effectenbeurs. De laatste jaren is de koers van het aandeel gestegen. Op 30 juni 2016 was de koers € 8,50. Op 26 januari 2022 was de koers € 14,25. Op 7 mei 2019 was de koers zelfs € 24,70. De hoogste koers ooit. Een voetbalclub is een speciaal bedrijf. De prestaties van Ajax kunnen heel goed zijn, maar dat wil niet zeggen dat er winst wordt gemaakt en dat er een leuk bedrag aan dividend is voor de aandeelhouders. Hieronder wordt een aantal situaties beschreven. Zal de koers van het aandeel Ajax stijgen of dalen?

Situaties

A.De UEFA besluit dat Ajax vanaf 2024 elk jaar deelneemt aan de Champions League

B.Twee spelers van Ajax zijn betrapt op doping

C.Ajax raakt 2 talenten kwijt aan Feyenoord zonder dat daar een transfervergoeding tegenover staat

D.Scorende spits wordt voor 70 miljoen verkocht aan PSG

E.De huur van de Amsterdam ArenA stijgt met 50%

F.PSV investeert 100 miljoen in 2 toppers uit Serie A.

Winst +/- Koers +/-

Wat weet je nu?

• AEX en AMX

• Voorbeelden buitenlandse beuren

• Gewogen gemiddelde

• Vrij verhandelbare aandelen

• Factoren stijging / daling koers

Obligatielening

In het vorige hoofdstuk stond dat Ilana niet alleen aandelen verkocht om aan geld te komen voor de frietkraam. Ze wilde ook geld lenen bij een vriendin en daarnaast een obligatielening uitgeven. Wat is een obligatielening?

4.1 Obligaties van bedrijven

Nadat Ilana aandelen heeft uitgegeven, heeft ze nog € 500,- nodig. De bank wil haar dit bedrag niet lenen. Dat zou het gemakkelijkste voor Ilana geweest zijn, want dan maakt ze afspraken over de lening met de bank. Ze zou ook bijvoorbeeld haar moeder om een lening kunnen vragen, echter die wil haar geen geld uitlenen. Een lening bij een persoon in plaats van een bank wordt een onderhandse lening genoemd.

Er is gelukkig nog een andere mogelijkheid om geld te lenen. De uitgifte van obligaties. Ilana gaat proberen om van tien personen een bedrag van € 50,- te lenen. Ze deelt het totale bedrag van € 500,- dus op in kleinere stukjes. Mensen zijn sneller bereid om een klein bedrag uit te lenen dan een groot bedrag. Ilana is bereid om 3% rente te betalen aan iemand die € 50,- aan haar leent en daarmee een obligatie koopt. De rente bij obligaties wordt couponrente genoemd. Ze betaalt de lening over 5 jaar terug (aflossing). Ilana verwacht dan genoeg winst gemaakt te hebben om het hele bedrag van € 500,- aan de tien verschillende personen (obligatiehouders) af te lossen. Het kan natuurlijk dat één persoon meerdere obligaties koopt. Dan moet Ilana nog steeds € 500,aflossen, maar dan aan minder personen. In de onderstaande opgaves wordt gewerkt met tien verschillende personen.

Ilana laat via Instagram, LinkedIn en haar eigen website weten, dat ze een aantrekkelijke obligatie verkoopt voor een nominale waarde van € 50,-. De nominale waarde (beginwaarde) is meestal gelijk aan de emissiekoers, de koers waarvoor de obligatie gekocht kan worden. Soms is de emissiekoers hoger, als de obligatie direct heel populair is. De rente wordt echter altijd berekend over de nominale waarde.

Roberto heeft de advertentie gezien en neemt twee dagen later contact op met Ilana. Hij heeft wel interesse in de obligatie. Hij vindt Ilana betrouwbaar en verwacht dat de frietkraam succesvol gaat worden. Hij is er zeker van dat hij zijn geld over vijf jaar weer terugkrijgt. De rente van 3% is aantrekkelijk, want de rente van een spaarrekening is lager dan 1%.

Roberto koopt de obligatie. Hij maakt € 50,- over aan Ilana en krijgt daarvoor een obligatie, het bewijs van de lening. Aan het einde van elk jaar krijgt hij van Ilana 3% couponrente over de nominale waarde, een bedrag van € 1,50. Over 5 jaar krijgt Roberto de uitgeleende € 50,terug. Hij heeft dan 5 x 1,50 = € 7,50 aan rendement behaald. De uitgifte van obligaties verloopt succesvol. Binnen twee weken heeft Ilana de tien obligaties verkocht en € 500,- binnen. De voorbereidingen voor de opening van de frietkraam kunnen gaan beginnen.

Waarom koopt Roberto een obligatie?

1.Een aantrekkelijke rente, in dit geval 3% 2.Mogelijke koerswinst.

Roberto koopt de obligatie voor € 50,-. Hij hoeft de obligatie niet vijf jaar in bezit te houden. Hij mag de obligatie aan iemand anders verkopen. Dan krijgt die persoon 3% rente en het bedrag van € 50,na 5 jaar terug. Een obligatie is vrij verhandelbaar.

Hoe kan de koers van een obligatie stijgen?

Daar kunnen meerdere redenen voor zijn, maar de belangrijkste reden is de actuele marktrente. Een jaar na de aankoop van de obligatie is de marktrente 2%. Dat is 1% lager dan de rente die Ilana vergoedt. Nieuwe obligaties worden verkocht voor 2% rente. Dit maakt de obligatie van Frietilana aantrekkelijker, want die vergoedt 3% rente. De koers zal stijgen.

Bij een obligatie van € 50,- met 2% couponrente, krijgt de obligatiehouder ieder jaar € 1,- rente. Als je een obligatie van Frietilana hebt, krijg je 3% van € 50,- = € 1,50. Wat de koers van de obligatie ook is, je krijgt altijd € 1,50 aan rente. De rente wordt berekend over de nominale waarde (beginwaarde) van € 50,-. Vera wil de obligatie van Roberto kopen. Ze biedt hem € 55,-. Roberto heeft hier wel oren naar. Hij maakt een koerswinst van € 5,-.

Waarom is Vera bereid om € 55,- te betalen voor de obligatie?

Ze krijgt voor de obligatie van Frietilana € 1,50 aan rente. Haar rendement is dan: (1,50 / 55 ) x 100 = 2,72%. Dat is een hoger rendement dan de 2% bij een nieuwe obligatie. Voor Vera is dit een aantrekkelijke aankoop, omdat ze 2,72% rendement krijgt. Voor Roberto is het ook aantrekkelijk, omdat hij € 5,- aan koerswinst maakt. Het rendement van 2,72% wordt couponrendement genoemd.

Op de effectenbeurs wordt de koers van een obligatie in procenten weergegeven. In dit voorbeeld is de koers van € 50,- gelijk aan 100%. Een koers van € 55,- is gelijk aan (55 / 50 ) x 100 % = 110%.

Opdracht 16: Obligatiekoers

Stel dat de marktrente stijgt naar 4%. De couponrente van de obligaties die Ilana heeft uitgegeven blijft natuurlijk gelijk en dus 3%.

Leg uit: Zal de obligatiekoers van Frietilana stijgen of dalen? Waarom?

Formules:

Couponrendement = (rente / geïnvesteerde bedrag) x 100 %

Obligatiekoers in procenten = (huidige koers / nominale waarde) x 100%

Opdracht 17: Obligatiekoers II

Hoeveel is de obligatiekoers van Frietilana in procenten bij een koers van € 100,-?

Vera betaalt € 55,- voor de obligatie, maar krijgt aan het einde van de looptijd van 5 jaar gewoon € 50,- terug van Frietilana. Voor Frietilana maakt het niet uit hoe hoog de koers is. Aan het einde van de looptijd moet aan elke obligatiehouder € 50,- terugbetaald worden. De koers van de obligatie zal de laatste maanden voor de aflossing terugzakken richting € 50,-. Vera zal deze obligatie vooral kopen, omdat ze verwacht dat de koers van de obligatie nog verder gaat stijgen. Ze kan dan koerswinst maken.

Als Vera de obligatie houdt tot het einde van de looptijd, dan krijgt ze nog 4 jaar rente, 4 x 1,50 = € 6,-. Maar ze verliest € 5,- bij de aflossing, 55 - 50 = € 5,-. Vera houdt slechts € 1,- over. Ze koopt de obligatie om koerswinst te maken. De rente van nieuwe obligaties kan na een jaar ook gestegen zijn. De marktrente kan zijn toegenomen naar 4%. Niemand wil nu de obligatie van Roberto voor € 50,- kopen, want een nieuwe obligatie van € 50,- levert 4% van 50 = € 2,- rente op. Dat is niet erg, tenzij Roberto geld nodig heeft en zijn obligatie moet verkopen. Hij zal dan een prijs moeten vragen onder de € 50,-.

Roos is bereid om de obligatie voor € 40,- (koers 80%) van Roberto te kopen. Haar couponrendement is: (1,50 / 40) x 100 = 3,75%. Dat is een redelijk rendement geziende 4% bij nieuwe obligaties en 3% bij de oude obligatie. Iets lager, maar misschien zijn de bedrijven met 4% obligaties minder betrouwbaar dan Frietilana. Ze kiest liever voor de zekere 3,75% dan de wat onzekere 4%.

Rekenvoorbeeld Obligatiewinst

A. Bereken

van

Roos

Hoe betrouwbaar is een bedrijf waarvan je obligaties koopt?

Dat weet je nooit helemaal zeker. Hoe betrouwbaar is Frietilana?

Roberto, Vera of Roos kunnen daar een beeld van hebben of daar achter komen door informatie van Frietilana op te vragen. Maar helemaal zeker weet je het nooit en er kunnen zich onverwachte gebeurtenissen voordoen, zoals bijvoorbeeld de coronapandemie, waardoor er helemaal geen braderie komt. Daarnaast kan Frietilana failliet gaan. Roberto en de andere obligatiehouders zijn dan waarschijnlijk hun ingelegde geld kwijt. Behalve een koersdaling is dat het risico van een obligatie.

Bij een faillissement worden de bezittingen van Frietilana verkocht. Het is mogelijk dat er genoeg opbrengst is om Roberto en de overige obligatiehouders toch (een deel) terug te betalen. Dat is erg onzeker, want eerst krijgen de belastingdienst en de banken hun geld terug. Daarna komen obligatiehouders en leveranciers. Aandeelhouders krijgen over het algemeen niets. Frietilana hoeft de aandeelhouders sowieso niets terug te betalen, want het kopen van een aandeel is geen lening.

Opdracht 18: Bedrijfsobligaties

Frietsoraya heeft een bedrag van € 800,- nodig voor uitbreiding. Soraya besluit een obligatielening uit te gaan geven. Ze is van plan om 16 obligaties van € 50,uit te gaan geven. Ze vergoedt een rente van 4%. Ze lost de obligaties over 6 jaar af.

A. Bereken de rente die Soraya elk jaar per obligatie betaalt.

B. Hoeveel is Soraya in totaal kwijt voor de couponrente van alle obligaties?

C. Welk bedrag lost Soraya na 6 jaar af?

D. Jeroen wil twee obligaties van Soraya kopen. Geef twee mogelijke redenen waarom hij deze obligaties besluit te kopen.

E. Bereken welk bedrag Jeroen elk jaar aan rente ontvangt.

F. Hoeveel rente ontvangt Jeroen in totaal?

Opdracht 19: 2 jaar later

Twee jaar na de uitgifte van de obligaties van Frietsoraya is de actuele marktrente gedaald naar 2,5%. Sam overweegt om de twee obligaties van Jeroen te kopen (zie opgave 18).

A. Zal de koers hoger of lager dan € 50,- zijn? Leg je antwoord uit.

B. Sam betaalt € 62,- per obligatie. Bereken zijn couponrendement in procenten per obligatie.

C. Sam houdt de twee obligaties tot het einde van de looptijd van 6 jaar vast. Bereken zijn uiteindelijke winst of verlies in euro’s.

D. Bereken het totale rendement in euro’s van Jeroen door de verkoop van de obligaties.

Door het corona-virus heeft de Nederlandse overheid veel steun gegeven aan Nederlandse bedrijven die opeens geen of veel minder omzet hadden. Denk bijvoorbeeld aan restaurants, cafés, kappers en vliegtuigmaatschappijen. Deze steunpakketten kosten miljarden euro’s. De overheid ontvangt niet genoeg geld om de steunpakketten te kunnen betalen. Daarom wordt dit geld geleend via staatsobligaties.

De minister van financiën heeft bijvoorbeeld € 5 miljard nodig. Hij kan geen bank vinden die hem dit bedrag wil lenen. Hij gaat het bedrag opdelen in stukjes van € 1.000,-. Hij gaat 5 miljard / 1.000 = 5.000.000 staatsobligaties proberen te verkopen. Hij is bereid om 1,5% rente te betalen. De leningen worden via loting in 10 jaar afgelost. Er wordt geloot welke 10% van de leningen elk jaar wordt afgelost.

De minister van financiën zet grote advertenties in kranten en op internet om de uitgifte van de obligatielening bekend te maken. Iedere burger of bedrijf kan inschrijven op de obligaties. Na 2 maanden zijn alle staatsobligaties verkocht. De minister van financiën heeft 5 miljard binnen en kan het steunpakket betalen.

Opdracht 20: Staatsobligatie

4.2 Staatsobligaties

Behalve bedrijven geven ook overheden obligaties uit. Dit zijn staatsobligaties. De Nederlandse overheid leent veel geld van de burgers. De Nederlandse overheid heeft meestal hogere uitgaven dan ontvangsten. De belasting die wordt ontvangen is niet genoeg voor uitgaven aan bijvoorbeeld zorg, onderwijs, leger, politie en de aanleg van wegen. Om toch de belangrijke uitgaven te kunnen doen, leent de minister van financiën geld van burgers en bedrijven door staatsobligaties uit te geven. Dit kunnen ook burgers en bedrijven uit het buitenland zijn. Het totaal aan schulden van een overheid wordt de staatsschuld genoemd.

Formule

Obligatierendement = (couponrente in euro’s

koerswinst) / geïnvesteerd

Roberto koopt 5 staatsobligaties. Hij leent nu € 5.000,- aan de overheid. Aan het einde van het eerste jaar krijgt hij 1,5% van 1.000 = € 15,- rente per staatsobligatie. In totaal € 15,- x 5 =

75,-. Nu is het afwachten of hij zijn geld al na 1 jaar terugkrijgt. Dat hangt af van de loting. Roberto wordt niet ingeloot en bezit de staatsobligatie voor nog minimaal een jaar.

Roberto hoeft de staatsobligatie niet in bezit te houden tot het einde van de looptijd (1 - 10 jaar). Hij mag de staatsobligatie verkopen. De koers van de staatsobligatie kan stijgen of dalen. De belangrijkste reden hiervoor is de actuele marktrente.

Rekenvoorbeeld Staatsobligaties

Na 1,5

staatsobligatie van

Roberto: Koerswinst

Vera: Couponrente

Het couponrendement van

nieuwe staatsobligaties.

Vera heeft een couponrendement van 1,36%, maar heeft wel een kleine kans dat de staatsobligatie na 2 jaar wordt afgelost. Dan krijgt ze € 1.000,- terug, het beginbedrag (nominale waarde). Ze maakt dan € 100,- verlies. De andere kant is dat het nog 8,5 jaar kan duren, voordat aflossing plaatsvindt. Vera krijgt jaarlijks 1,36% couponrendement en heeft de mogelijkheid om de staatsobligatie met koerswinst te verkopen.

Opdracht 21: Zet in de goede volgorde

Zet de onderstaande obligaties op volgorde van de hoogte van de couponrente. Begin met de staatsobligatie waarvan je denkt dat je de minste rente krijgt.

• Staatsobligatie van Nederland

• Staatsobligatie van Griekenland

• Staatsobligatie van Italië

• Staatsobligatie van Zimbabwe

• Staatsobligatie van de Verenigde Staten

De rente van de staatsobligatie (1,5%) is lager dan de rente van de obligatie van Frietilana (3%). Het risico dat je het geld niet terugkrijgt is bij de overheid veel kleiner dan bij een bedrijf. Een overheid kan niet failliet gaan. Het geld komt altijd terug. Een bedrijf kan failliet gaan. Het geld komt niet altijd terug. Bij het bedrijf is het risico op het niet terug krijgen van geld hoger. Daarom is de rente hoger.

Opdracht 22: Tunnelvisie

De minister van financiën heeft € 4 miljard nodig om een tunnel te graven tussen Amsterdam en Rotterdam voor een super metro. Hij schrijft een obligatielening uit om aan het geld te komen. De rente bedraagt 1,2%. Een obligatie kost op moment van uitgifte € 1.000,-. Na een maand zijn alle staatsobligaties verkocht. De helft van de staatsobligaties wordt over 5 jaar afgelost en de andere helft na 10 jaar. Dit wordt bepaald door loting.

A. Bedenk een reden waarom de minister van financiën obligaties uit geeft en hij niet leent bij de bank.

B. Waarom kopen mensen soms staatsobligatie in plaats van aandelen?

C. Welk risico loop je met de aankoop van een staatsobligatie?

D. Bereken hoeveel staatsobligaties er worden verkocht.

E. Bereken hoeveel euro de minister van financiën in totaal aan rente kwijt is voor één staatsobligatie met een looptijd van 10 jaar.

Wat weet je nu?

F. Bereken hoeveel euro de minister van financiën in 10 jaar in totaal aan rente kwijt is.

G. Welk bedrag wordt na 10 jaar afgelost?

Obligatie

Staatsobligatie

Obligatiehouder

Couponrente

Aflossing

Nominale waarde

Formules: Couponrendement Obligatiekoers Obligatierendement

Hoofdstuk 5

Zelf beleggen?

Na het lezen van de afgelopen hoofdstukken, heb je zelf misschien behoefte om te gaan beleggen. Helaas moeten we je teleurstellen. In Nederland mag je pas echt beleggen als je 18 jaar bent. Maar niet getreurd; in dit hoofdstuk vind je een aantal zaken om toch alvast verantwoord met beleggen aan de slag te gaan!

5.1 Beleggingsadvies

Waar moet je op letten bij beleggen? Dat is een hele lastige vraag. Iedere deskundige zal je een ander antwoord geven. Dit is het antwoord van Rowan Nijboer (beleggingsexpert en podcast-maker):

Waarop moet ik letten bij het zoeken naar een geschikt aandeel om in te beleggen?

Rowan is niet de enige beleggingsexpert. Veel experts communiceren hun verwachtingen via social media, websites, podcasts en televisie. De verslaggevers van RTL-Z geven elk uur wel een advies.

Bron: www.beleggeruitlegger.nl/FAQ

De eerste stap in je zoektocht is goed om je heen kijken naar mooie bedrijven. Misschien vind je Netflix wel geweldig omdat je er veel gebruik van maakt. Doordat je fan bent begrijp je zo’n bedrijf beter. Het begrijpen van een bedrijf is een essentiële voorwaarde voor beleggingssucces. Daarna ga je verder met de zoektocht door zoveel mogelijk te weten te komen over het bedrijf. Dat kan via Google maar ook via de website van het bedrijf zelf waar je antwoorden vindt op vragen als: Maakt het bedrijf winst? Wie is de baas van het bedrijf? Hoe wil het bedrijf gaan groeien? Deze vragen helpen je om een compleet beeld van het bedrijf te krijgen, zodat je een goede beslissing kan nemen of een aandeel interessant is of niet.

Beleggingsadvies is nooit gratis. Let goed op als je mensen aandelen, obligaties of cryptomunten hoort aanprijzen. Vaak worden ze er zelf beter van als jij actie onderneemt. Niet iedereen is onafhankelijk. Probeer met deze stortvloed aan informatie maar eens een goede beleggingsbeslissing te nemen: dat is erg lastig. Jouw geld kun je daarom ook bij een bank of beleggingsadviseur onderbrengen. Zij beleggen dan het geld voor jou en vragen daar een beloning voor. Het voordeel is dat je niet naar je geld hoeft om te kijken, maar ook zij kunnen koersverlies lang niet altijd voorkomen. Vaak is ook een minimuminleg van € 10.000,- vereist. Rowan maakt één ding heel duidelijk: het begrijpen van een bedrijf is een essentiële voorwaarde voor beleggingssucces.

Pssst,Geen zin om de URLover te typen?Scan de QR-code!

5.2: KPN (AEX) en Basic-Fit (AMX)

Informatie over de bedrijven waarin je gaat beleggen is noodzakelijk om een goede keuze te maken. Daarom gaan we twee bedrijven nader bekijken: KPN en Basic-Fit. Dit zijn twee bekende en grote bedrijven. Zij hebben regelmatig aandelen verkocht om geld binnen te halen voor grote investeringen of andere uitgaven. Ilana en Soraya hebben precies hetzelfde gedaan voor hun frietkraam.

In februari 2021 zijn er 4.202.840.000 aandelen van KPN in het bezit van misschien wel meer dan 100.000 aandeelhouders. Het exacte aantal aandeelhouders is niet bekend. De beurswaarde van KPN is dan 2,86 x 4.202.840.000 = € 12.020.122.400. Ruim 12 miljard euro.

In februari 2021 zijn er 54.670.000 aandelen van Basic-Fit in bezit van vele aandeelhouders. De beurswaarde van Basic-Fit is dan 33,20 x 54.670.000 = € 1.815.044.000, iets minder dan twee miljard euro.

KPN heeft een veel hogere beurswaarde dan Basic-Fit. KPN hoort bij de 25 bedrijven met de hoogste beurswaarde in Nederland. Deze bedrijven staan in de AEX-Index. Basic-Fit hoort bij de bedrijven tussen plek 26 en 50. Deze bedrijven staan in de AMX-Index (Midkap-Index). KPN en Basic-Fit hebben altijd de mogelijkheid om weer nieuwe aandelen te gaan verkopen. KPN heeft echter last van een lage koers. Het organiseren van het verkopen van nieuwe aandelen kost enkele honderdduizenden euro’s. Denk bijvoorbeeld aan het inhuren van een bank, het maken van brochures en het maken van promotiemateriaal. Doordat KPN maar ongeveer € 2,90 kan vragen voor een aandeel, levert de verkoop van nieuwe aandelen weinig extra op. Voor Basic-Fit is dit een ander verhaal. Zij kunnen minimaal € 33,- voor een nieuw aandeel krijgen.

Opdracht 23: KPN of Basic-Fit

Het is interessant om meer te weten te komen over deze twee beursgenoteerde bedrijven. Kies één van de twee bedrijven uit. Zoek informatie over het door jouw gekozen bedrijf op www.kpn.nl of www.basicfit.nl. Gebruik daarnaast www. beursgorilla.nl. Maak er vervolgens een mooie PowerPoint van met 6 dia’s!

Heb je gekozen voor KPN?

A. Maak een beknopte tijdlijn van de geschiedenis van het bedrijf.

B. Zoek informatie over 3 abonnementen van KPN

C. Wat was de omzet en winst in 2019 en 2021

D. Noteer 6 feiten over het bedrijf

E. Wat was de waarde van het aandeel vandaag, 2 jaar en 4 jaar geleden?

F. Zoek 2 nieuwsberichten en vat deze kort samen.

Heb je gekozen voor Basic-Fit?

A. Maak een beknopte tijdlijn van de geschiedenis van het bedrijf (zoek op Eric Wilborts).

B. Zoek informatie over twee verschillende abonnementen en drie extra’s.

C. Zoek uit hoeveel sportscholen er zijn per land en beschrijf de webshop

D. Wat was de omzet en winst in 2019 en 2021?

E. Wat was de waarde van het aandeel vandaag, 2 jaar en 4 jaar geleden?

F. Zoek 2 nieuwsberichten en vat deze kort samen.

Opdracht 24: Zelf bedrijven kiezen

Maak een PowerPoint presentatie over bedrijven uit de AEX-Index, de AMX-index of een andere index. Kies een aantal bedrijven en geef in een dia antwoorden op de onderstaande vragen. Voorzie elke dia van een relevant afbeelding. Jouw docent bepaalt voor hoeveel bedrijven je de vragen moet beantwoorden.

A. Wat verkoopt het bedrijf? Geef concrete voorbeelden.

B. Wat verwacht jij in de toekomst van de afzet/ omzet van het bedrijf? Geef minimaal 2 redenen voor de verwachting (zoek naar nieuwsberichten)

C. Is het product of de dienst van het bedrijf gevoelig voor een economische crisis (conjunctuurgevoelig)? Geef een toelichting.

D. Wat is de koers vandaag? En wat was de koers 1 jaar en 2 jaar geleden?

5.3 ScholenStrijd en BeleggerUitlegger

Toch beleggen voor je 18e? Doe dan mee met de fictieve beleggingscompetitie op Scholenstrijd.nl. Deelname is helemaal gratis! Deze wedstrijd vindt twee keer per jaar plaats en duurt steeds zes weken. Bij ScholenStrijd beleg je € 100.000 fictief geld, maar er wordt wel gebruik gemaakt van echte aandelen- en beurskoersen van dat moment. Je kunt alleen mee doen of met een klein groepje, maar ook met jouw klas. Ga naar www.ScholenStrijd.nl voor meer informatie en kijk wanneer de eerstvolgende competitie begint.

Wil je meer weten over beleggen of ben je simpelweg benieuwd wat die ene moeilijke term nou precies betekent? Op www.BeleggerUitlegger.nl vind je onafhankelijke en betrouwbare informatie over beleggen. Je kunt daar ook al je vragen over beleggen stellen aan onze experts!

De gezichten van Hallo Beleggen!

Dirk Ilana

Vera Jeroen

Roberto

Loekie

‘Hallo Beleggen’ is tot stand gekomen dankzij Stichting Capital Amsterdam (SCA). SCA is een onafhankelijke stichting die tot doel heeft om het belang van de kapitaalmarkt onder de aandacht te brengen. Ze is in 2013 opgericht en is de opvolger van de voormalige beursverenigingen die verantwoordelijk waren voor de organisatie van de Amsterdamse Optiebeurs en Effectenbeurs.

SCA ondersteunt onderzoek, educatie en promotie op het gebied van beurs en beleggen. Zij was bijvoorbeeld betrokken bij het tot stand komen van de website Beursgeschiedenis.nl en BeleggerUitlegger.nl. De stichting heeft diverse boeken over beleggen uitgegeven en heeft bijgedragen aan een Klokhuis uitzending over de beurs.

Meer informatie vind je op www.capitalamsterdam.com. www.beleggeruitlegger.nl | www.scholenstrijd.nl