Ons Begijnhof #105

d

N I E U W S B R I E F B E G I J N H O F O N Z E - L I E V E - V RO U W T E R H OY E N

2019

105

#

JANUARI FEBRUARI

JAARGANG 18 vu M. Van Speybroeck,

Lange Violettestraat, 193B, 9000 Gent.

d

d

d d d van oud naar nieuw d

2019 d

1

Inhoud

Wat valt er te lezen ?

Ter herinnering: Wie graag iets wil laten publiceren in ons krantje kan altijd contact opnemen met de redactie, zie pagina 23.

Foto’s cover, pag. 3 en pag. 20 van W. De Mulder.

Uit het boek: GENT GAND, 1971, Charles Dessart Editeur

6 Anneleen Van Offel

kunst 2019 kijken

TENTOONSTELLING VAN EN DOOR DE BEWONERS MET AANVULLEND GAST-KUNSTENAARS OP EEN UNIEKE LOCATIE

KLEIN BEGIJNHOF GENT LANGE VIOLETTESTRAAT

21 Buurman Luk

wedstrijd WAAR IN HET BEGIJNHOF

NUMMER 105 JANUARI - FEBRUARI 2019

5 Halloween

16 Kunst Kijken 2019

Pagina 14

ZA. 18/05 ZO. 19/05 ZA. 25/05 ZO. 26/05

3 Nieuwjaarsbrief 4 Begijnen in Parijs 5 Halloween 6 Anneleen Van Offel 8 De Zonnepoort 10 Gezegend zij 12 What’s in a name?

13 Vox Mago 14 Wedstrijd 15 Nieuws 16 Kunst Kijken 2019 18 Agenda 20 Kask 21 Luk Darras 22 Koens’ Kookclub 23 Colofon 24 Het Portret

Liefste buren, Met heel mijn hart heb ik hier klaar, mijn nieuwjaarsbrief voor van de jaar.

Een vleugje peper, een snuifje zout, misschien wat mirre en een vlokje goud.

Wie rookt) de boel, wie stoomt het klaar, doen we dat weer altegaar. ‘Er is genoeg voor iedereen dan zullen we dansen samen, niet alleen: begijntjes en kwezelkens dansen wel.’ Knapperig, oftewel al dente, niet platgekookt.

Mag ik grijs, blauw of een groentje zijn.

Mag ik schitteren als regen na zonneschijn.?

Zonder afgunst, zonder venijn, gewoon speciaal onszelve zijn.

Het is een wens, een hoop, een kracht die elk van ons verzacht.

In tweeduizend negentien is wie niet weg is gezien.

Dus reis... naar de Melkweg en terug, langs Orion, door de Nevelen van Avalon.

Smakelijke vitamientjes, betoverend leesvoer en een warm gevoel, dat is waar ik op doel.

Een zalig nieuw jaar, staat voor jullie klaar.

Voorspoed, heil en zegen, geluk op al uw wegen.

Een dikke kus van jullie begijntjeszus, Sofie

ps: Stappen maakt vrij maar pas bij vrieskou toch op voor de kassei!

Om de hoek

BEGIJNEN IN PARIJS

Tekst: Sonja - Foto’s: Paul

Het was mijn lieve buur Paul Demeester die er mij opmerkzaam over maakte: in Parijs is er nog een muur die herinnert aan de begijnen.

Beetje opzoekingswerk en ….

Op de hoek van de rue Charlemagne en de rue des Jardins-Saint-Paul in de Parijse wijk de Marais staat een afgebrokkelde toren. Hij vormt het begin van een meer dan tachtig meter lange muur, onderbroken door een tweede toren. Het is het restant van een wal die aan het einde van de twaalfde eeuw door koning Filips Augustus is gebouwd ter verdediging van de stad. Een herinnering aan de middeleeuwse oorlogen. Op de fundamenten staat tegenwoordig het Lycée Charlemagne. Aan de zuidkant komt de muur uit op de rue de l’Ave Maria, vernoemd naar het klooster dat hier was voor de school er werd gevestigd. In de veertiende eeuw had de straat echter een andere naam en heette ze de rue des Béguines, de Begijnenstraat. Want op deze vierhoek, nu omgeven door grijs geplaveide straatjes waar het rumoer van de stad gedempt klinkt en enkel het kwinkeleren van vogels, de kreten van

4

voetballende kinderen en de uitbundige schaterlach van tienerjongens én -meisjes te horen zijn, was vroeger, ook al weten velen dit niet, een instituut gevestigd dat in Frankrijk enig was in zijn soort: het groot begijnenconvent van Parijs. Gesticht door Lodewijk IX of Lodewijk de Heilige. Op deze plek en in de omliggende wijken hebben bijna een eeuw lang bijzondere vrouwen gewoond.

Aline Kiner, auteur van het boek “La nuit des Béguines” vertelt: “Jarenlang heb ik door de straten van de Marais gedwaald, op zoek naar hun sporen. Elke dag weer kwam ik ze tegen: luchtige, krachtige schimmen. Ik heb hun lach en hun gezang gehoord, hun voetstappen op het plaveisel; op mijn huid heb ik de zon gevoeld die ook hen warmde, en net als zij

heb ik de geur van de nabije rivier geroken. Dromend en bevend zijn we samen opgetrokken, zij aan zij. Als door de tijd gescheiden gezellinnen, maar verbonden door dezelfde verlangens, angsten en opstandigheid. Ze kennen liefde en verdriet, glorie, bedrog, verraad, maar blijven vrij en oprecht. Ze vergaan op de brandstapel als Marguerite Porete, christelijke mystiek schrijver, geboren in 1250, verbrand in 1310”.

Wie het boek wil lezen: Aline Kiner: “La nuit des Béguines”, uitgegeven door Editions Liana Levi 336 pagina’s, € 22,00.

Ons Begijnhof

Snoepentocht met Halloween De buren waren -zoals altijd-gul met het uitdelen van snoep.

Ljuna en haar broer Indy uit nummer 123 kwamen het dit jaar zelf vragen: “Is er geen snoepentocht met Halloween dit jaar?”

Het doet deugd als de kinderen zelf het initiatief nemen om iets te organiseren. En dat hebben ze fantastisch gedaan!

Volgend jaar weer, Ljuna?

kwaliteitsslagerij

Belegde broodjes & meeneemdagschotels Lange Violettestraat 7 - Gent - 09 225 47 30

Tekst: Nicole - Foto’s: Nicole & Martine

De buren waren -zoals altijd-gul met het uitdelen van snoep en daarna mochten de kids naar een film kijken bij Sara (mama van Ljuna en Indy) terwijl de buit werd verdeeld.

Ons Begijnhof

Israël is voor mij als een gebroken spiegel Anneleen Van Offel Zoals beloofd viel ik opnieuw een atelier binnen om een Nucleo/kunstenares/kunstenaar voor te stellen. Anneleen Van Offel schildert noch beeldhouwt.

Hoewel het die dag miezerig en grijs was, is er vrij veel licht in haar atelier. Heel netjes ook.

Kan ook niet anders: in de rust van het begijnhof, met bomen en luchten in het vizier, schrijft ze.

Aan een wand hangen allerlei post-its met enkele woorden, een paar zinnen. Haar boek in wording.

Tekst: Sonja - Foto’s: Sonja

Ik laat woordkunstenares Anneleen aan het woord: “Ik kom oorspronkelijk uit Antwerpen maar woon nu in Gent. Ik huurde hier een atelier om verschillende redenen.

Thuis heb ik heel luidruchtige buren, ik heb een uitzicht en andere mensen nodig rond mij om creatief bezig te zijn. Hier werk ik nu dus “vollen bak” aan mijn roman én aan de oprichting van een poëtisch productiehuis”.

Een bezig bijtje dus, want Anneleen geeft ook les, schrijft toneel, doet ook performances en installaties.

“Ja, alles met woorden!”. Het doet bij mij geen belletje rinkelen, een performance met woorden?

Anneleen wil het mij wel tonen.

“Zo bijvoorbeeld mensen, complimenten geven. Ik zit aan tafel, ik heb mooi gerecycleerd papier, ik kijk naar je en schrijf”. Ik krijg een mooi papiertje met erop “Ik zag jou en ik zag een vrouw die mensen als verhalen ziet”.

Inderdaad een mooi compliment.

Anneleen kan me niets aanbieden want is pas terug van een reis in Israël. “Ja mijn roman ‘Hier is alles

6

veilig’ situeert zich in Israël. Mijn hoofdpersonage is een Belgische vrouw die zich het leven van haar overleden zoon inbeeldt. Haar zoon overleed in Israël, hoe zal je te weten komen in het boek”.

Waarom Israël? “Dit land is een gebroken spiegel van heel wat thema’s. Israël heeft ons ook veel te vertellen over familiebanden.

Weet je, kinderen worden er als kleine koningen opgevoed en eens ze 18 zijn, moeten ze in het leger om het land te beschermen. Dit gaat gepaard met een collectief schuldgevoel en veel trots. Door het conflict met Palestina is er alles

bijzonder scherp gesteld. Het is als een gebroken spiegel omdat de mensen er verstrikt raken in een werkelijkheid die groter is dan zichzelf. Als we ons bewust zijn van alles wat er rondom ons bestaat, kan je toch niet echt leven?” Maar waarom zo’n grote belangstelling voor Israël. “Toen ik acht was, las ik het dagboek van Anne Frank, het had een geweldige impact op mij. In het vijfde studie jaar moesten we van meester Kurt een opstel maken. Sommige leerlingen schreven over paarden, andere over katten en ik… ik schreef over concentratiekampen”. Het liet Anneleen duidelijk nooit meer los.

“Ik leefde een tijdlang in Berchem op de grens van het Joods gedeelte van Antwerpen, en het Arabisch gedeelte. Ik vind het bijzonder ontnuchterend om te zien hoe een slachtoffer ook een dader kan worden. Voor dit boek verbleef ik al maanden in Israël. Ik sprak er met tientallen Israëli’s, Palestijnen.

Neen, een politiek boek moet men zeker niet verwachten. Het gaat wel over mensen die zoeken naar liefde, die er ook naar zoeken om graag gezien te worden”.

De Nederlandse uitgeverij Lebowski verwacht het boek tegen mei, in juni weet ze of het zal uitgegeven worden. Indien wel, kunnen we misschien een voorstelling geven in het begijnhof? En als iemand een leuke presentatrice nodig heeft, Anneleen kan het ook.

Sonja anneleen@anneleenvanoffel.be

Wie een afspraak wil maken bij de Sociale Dienst van Volkshaard, kan dat vanaf nu ook online doen. Op de website van de sociale huisvestingsmaatschappij kan je doorklikken naar de afsprakenpagina, waarop je zelf je afspraak met een maatschappelijk assistent vastlegt. Op die manier wil Volkshaard nog toegankelijker worden.

Tot voor kort kon je enkel bellen naar Volkshaard om een afspraak te maken met een maatschappelijk assistent. “Uit een tevredenheidsmeting bleek dat onze huurders ook het liefst telefonisch contact opnemen”, klinkt het bij Koen Van de Velde, diensthoofd van de Sociale Dienst van Volkshaard. “Maar dit zet ons

onthaal onder druk, waardoor het soms lang duurt voor je iemand aan de lijn krijgt.

Daarom besloot de huisvestingsmaatschappij om haar online toegankelijkheid te vergroten, door een online afsprakensysteem voor de Sociale Dienst te laten ontwikkelen. Zowel mensen die zich willen inschrijven, kandidaten die al op de wachtlijst staan als huurders kunnen daar gebruik van maken.

Wie online een afspraak wil maken bij de sociale huisvestingsmaatschappij kan surfen naar www. volkshaard.be en doorklikken. Je kan ook rechtstreeks naar de afsprakenpagina via https://afspraken.volkshaard.be.

7

Tekst:Rani Cromphout

VOLKSHAARD START MET ONLINE AFSPRAKENSYSTEEM

Om de hoek

Van het schooltje Rozemarijn naar de Zonnepoort Eind jaren ‘90 werd de school herdoopt tot De Zonnepoort.

Het internaat op deze locatie verdween. In 2005 kwam De Zonnewijzer erbij.

Tekst & foto’s: Sonja

de bouw hebben gevolgd van de grote school aan de hoek van onze straat.

Ik was natuurlijk nieuwsgierig, wrong me binnen en kreeg een interviewtje met de kersverse directrice Lore Slosse. (zie foto)

Enige tijd geleden (weer eens) op wandel in ons heerlijk dorpje.

Dichtbij de bleekweide een aantal kinderen met hun juf en een “meester” aan het tekenen. De juf vraagt me of ze mij hun monsters mogen tonen. Natuurlijk, maar ik ben bang van monsters, ook als die getekend zijn. De kinderen stormen op me af met hun papieren monsters. Ik speel natuurlijk mee en de juf bedankt me… Van haar verneem ik dat de kinderen uit de Zonnepoort komen en de “meester” (een tekenleraar) verklapt me dat hij met de kinderen verder wil tekenen. En misschien, misschien binnen enkele maanden met hun werkjes een tentoonstelling wil organiseren. “Graag op een locatie die minder met de schoolomgeving te maken heeft”. De ontmoeting met de kinderen met een mentale beperking schoot me ruim 20 jaar terug in de tijd. Toen wandelden in ons dorp immers ook vaak kinderen met hun begeleiders, dat waren dan kinderen van de school Rozemarijn.

In het Begijnenklokje dat pastoor Grypdonck toen uitgaf vond ik:

8

De school Rozemarijn is sindsdien al lang verhuisd naar Drongen.

In de plaats van de klasjes kwamen de ateliers van Nucleokunstenaars.

Iedereen die in het begijnhof woont zal zeker met (enige) spanning

“De school ‘Zonnepoort’ bestaat sedert 1990 onder die naam. Oudere buren zullen zich wellicht beter het instituut Emiel Spanoghe herinneren die (op ongeveer dezelfde plaats) het daglicht zag in 1965. Instituut Emiel Spanoghe herbergde in die tijd zowel een school als een internaat voor kinderen met een mentale beperking.

Eind jaren ‘90 werd de school herdoopt tot De Zonnepoort. Het internaat op deze locatie verdween. In 2005 kwam De Zonnewijzer erbij: een nieuwe vestiging in de Drongensesteenweg die plaats bood aan twee kleuterklassen met aangepast onderwijs voor kleuters met een autisme-spectrumstoornis (ASS) en een normale begaafdheid.

Deze twee kleuterklassen zijn ondertussen doorgegroeid tot twee lagere klassen.

103 kinderen en 45 peroneelsleden Zo’n twee jaar geleden werd besloten het gebouw te vernieuwen. De leerlingen van De

helft zijn logopedisten, kinesisten, kinderverzorgsters en een orthopedagoog.

En er is natuurlijk ook nog de poetsploeg en de busbegeleiders die door Stad Gent aan onze school worden toegewezen”.

Zonnewijzer verhuisden tijdelijk naar de Abeelstraat en de andere leerlingen vonden voor twee jaar een thuis in het Dienstencentrum van Gentbrugge. Tijdens de kerstvakantie van 2017 konden alle handen gebruikt worden: toen werd het gebouw klaargezet.

De Zonnepoort en Zonnewijzer kwamen onder één dak en 103 kinderen van 2,5 tot 13 jaar volgen er vandaag gespecialiseerd onderwijs”.

Enigszins merkwaardig is dat op het aantal leerlingen amper 6 kinderen zijn met een Vlaamse familienaam. Voor het overige vrij veel Turkse kinderen, Slovaakse Roma en Bulgaartjes. Ik vroeg aan schepen van Onderwijs Elke Decruynaere welke de oorzaak daarvan kon zijn. Haar antwoord: “Daar bestaat geen eenduidige verklaring voor. Ik kan u wel een aantal mogelijke vaststellingen meegeven: Gezinnen met een migratieachtergrond hebben vaker een sociaal economisch zwakkere positie. Meer werkloosheid, vaker arbeidersgezinnen ipv middenklasse, vaker een ongunstige woonsituatie. Kinderen worden vaker doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs.

Cognitieve mogelijkheden spelen daarbij een rol maar ook de draagkracht van het gezin, ongelijke behandeling door het schoolsysteem, taalachterstand en lage opleidingsgraad van de ouders”.

Mevrouw Slosse heeft thans de “leiding” over ongeveer 45 medewerkers. “Zowat de helft is onderwijzend personeel, de andere

Hoe komen de kinderen naar De Zonnepoort? “Dit kan enkel met een verslag van een CLB (Centrum voor Leerlingbegeleiding). Soms hebben de ouders al een hele doolhof doorlopen (arts, ziekenhuis, revalidatiecentra…) vooraleer ze hier terechtkomen. Bij ons kunnen alleen jonge kinderen met een matige tot ernstige mentale beperking terecht. Het kan natuurlijk wel gebeuren dat die beperking ook fysieke ontwikkelingsproblemen met zich meebrengt.

In de klasjes zitten gemiddeld 8 kindjes, soms 6 als er veel zorg nodig is. Grotere kinderen zitten soms met 10 tot 11 leerlingen samen. Met zeven bussen organiseert de stad Gent het vervoer van en naar huis. Op die manier zijn er eerder weinig ouders die dagelijks binnenkomen, het is daardoor soms niet eenvoudig om met hen goede contacten te leggen. We organiseren daarom oudercontacten en schoolfeesten. Dan krijgen we de kans om de ouders te vragen welke vaardigheden ze in het bijzonder verlangen van hun kinderen. Is dat vooral alleen eten, stappen, praten, lezen…

De kinderen leren zowel binnen als buiten het klaslokaal. Het is immers belangrijk dat ze weten hoe je een bus moet nemen, wat je moet doen in een winkel, hoe je een dier behandelt, … Daarom organiseren we veel uitstapjes”.

Duurzaamheid Lore Slosse studeerde 20 jaar geleden af als leerkracht Nederlands/Geschiedenis.

Gedurende 10 jaren werkte ze in een leefgroep van een MPI met kinderen met een mentale beperking en de laatste 10 jaren werkte ze in Karus Melle (tot voor kort Caritas) waar ze onderwijs gaf in de Ziekenhuisschool op de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie. “Pas twee maanden ben ik hier en het spreekt vanzelf dat ik nog veel moet leren.

Ik weet wel dat we lieve buren hebben en als ze graag naar een schoolfeest komen, dan stuur ik toch gewoon een uitnodiging. Hou alvast zaterdag 18 mei 2019 vrij”.

De nieuwbouw zorgt voor 13 volwaardige klaslokalen (waaronder aangepaste kleuterklassen met verzorgingsruimtes en flexiklassen), een snoezelruimte, vier lokalen logopedie, een refter, een opwarmkeuken, een kookklas, een kine-ruimte, BLIO-ruimten (ruimten voor de taakleerkracht), een leraarskamer, bergingen, kleedkamers bij de bestaande turnzaal, administratieve ruimten, (aangepast) sanitair, een lift ... Daarnaast werd ook de binnenplaats van de school aangepakt en vernieuwd.

Al deze vernieuwingen staan in het teken van duurzaamheid.

Energiezuinigheid speelt een cruciale rol. Het vernieuwde sanitair zorgt ervoor dat er tot 70.000 liter regenwater opgevangen en gebruikt kan worden voor het spoelen van de toiletten. De platte daken werden, waar mogelijk, omgevormd tot groendaken. Een deel daarvan zal ook gebruikt worden als educatief dakterras, met serre en bakken om te tuinieren.

Sonja

9

Ons Begijnhof

Gezegend zij En wat vonden ze ervan?

Neen, zeker niet shockerend, confronterend ja ! Maar heerlijk mooi.

Al lang niet zo goed meer gelachen!

En die kapel, prachtig!

Tekst: Sonja - Foto’s:Filip Hamerlinck & Johan

Nog andere opmerkingen;: Nadine: het was “WAUW” in alle opzichten, wanneer een volgend evenement in het Begijnhof? Ik kom zeker !

Katelijne: “ik dacht eerst zoiets van zal het niet een beetje ‘plattekes’ zijn?

Maar het was gewoon “schitterend”!

Platel is een schoon madam, een talent met woorden gebracht met passie, humor en expressie. Je zal het maar kunnen: proficiat”!

Frank: het is de eerste keer dat ik een voorstelling zie van Platel, ik wil al reserveren voor een volgende.

Kan het terug hier zijn?

Wim: een schitterende monoloog in een passend en prachtig kader!

Hoe hebben jullie dat voor

10

mekaar gekregen? Ik heb hier een verborgen parel ontdekt, de kapel..., het Begijnhof zelf en de kerk... is die nog in gebruik? Ik kom hier zeker terug om eens de stilte in de stad te ontdekken.

Steven: een voorstelling met eerst een stille lach, dan een ingehouden schaterlach om mij te laten, weliswaar stilletjes, meezingen en dan luidop mee tellen tot 30 om bijna te geloven dat Pascale dan echt zou ten hemel opgestegen zijn. Oef, wat een geluk dat ze nog voetvast op de planken stond!

Luc: een Gentse madam om fier op te zijn! Echt genoten van het optreden, de sfeer, het zat allemaal juist! Ik kom zeker terug.

In het publiek zat een mooie mix en Pascal kon geen beter decor dromen.

Ze was uitmuntend, fijn, gevat met de gepaste emotie en zeer grappig.

Bedankt voor de organisatie.

Filiep: ‘T was dik in orde he! Veel mensen van ‘t Begijnhof, kapelleke vol en wré wijze show!

Grtzzz De receptie aansluitend is leuk, aangenaam en zo heb ik de gelegenheid om eens kennis te maken met o.a. mensen van hier.

De te weinige keren dat ik hier wandel, heb ik soms zin om zomaar aan een deurtje aan te bellen om eens te kunnen binnen “piepen”. Nu ik heb ervaren dat het hier allemaal vriendelijke mensen zijn, zal ik dat misschien eens durven!

Ps. Nota van Andrea: een bezoeker bij voor Kunst Kijken 2019!

Ps. Nota van Sonja: Schitterend!

Goed gelachen! Bijna beetje geweend. Veel bubbels uitgeschonken en ontzettend blij dat Madame Platel zoveel mensen van het begijnhof bijeen kon brengen in Onze kapel.

Ons Begijnhof

de laatste begijn

t Was een wonder boven wonder, dat die Jezus genezen konde...

Als begijn naar het toneel, ik had het nog nooit gedaan, met mijn 500 en nog wat jaren moest het er een keer van komen.

Ik ken Elisabet al een tijdje, ze is nog een stukske ouder dan ik, maar toen ze zei dat ze het verhaal van haar neefke ging vertellen was ik zeker verkocht. Ik ben namelijk grote fan van Jezuke zoals zijn zachte tante hem beminnelijk kon toespreken. Een hippie avant la lettre, vrijgevochten zoals de begijntjes.

In de kapel van ons Godelieve werden we op een schoon spektakel getrakteerd. God hebbe haar ziel, ook al zo tragisch aan haar eind gekomen. Wat is dat toch met de mensheid kan een begijntje zich afvragen.

Pascale aka Elisabeth gaf het beste van haar Zelf en dat was heel wat. En haar zoon maar dopen, waar zou die toch op hopen?

Het ging over zweverige mannen en vrouwen, dromers van een betere wereld. Het ging over verraad, moord en bedrog (maar dan beter dan Thuis op de buis). Het ging over trouw blijven aan jezelf, smart en verdriet. Het ging over iedereen hoort erbij, zet die vooroordelen opzij. Het ging over relativeren, af en toe een beetje choqueren. Het ging over Leven en al wat dat kan Geven...

Vergeet bovenal de Liefde niet, nimmer ofte nooit meer iemand de zwartepiet.

Samen lachen en beschouwen, dat is waar begijnen van houwen!

Een welgemeende dank u aan al wie dit mogelijk maakte en aan alle goede zielen die talrijk kwamen opdagen. Gelukkig konden we de beklijvende historie achteraf doorspoelen.

Diene Jezus, het was een specialleke.

Gegroet, de laatste begijn

11

Begijnhof huis 81

Wat schuilt er achter de namen van onze huizen?

Tekst: Marc

De heilige Thomas, terug te vinden bij huisnummer 81, een van de kleinste huisnummers in ons begijnhof.

De heilige Thomas verwijst op het eerste gezicht naar een hele reeks personen. In de eerste plaats naar de apostel Thomas, de ongelovige, die eerst de wonden van Jezus wou zien en aanraken voor hij zou geloven… Maar we hebben ook een heilige Thomas van Alphen aan de Rijn, en Thomas More, een gekend historische figuur uit de Engelse geschiedenis, die in conflict kwam met koning Hendrik VIII en er letterlijk zijn hoofd bij verloor. De Nederlandse Thomas a Kempis is er ook nog. En dan mogen we Thomas van Aquino niet vergeten. Hij is een van de invloedrijkste denkers, theoloog en filosoof, uit de middeleeuwen.

Een grote kans dat onze begijnen deze Thomas voor ogen hadden bij het benoemen van hun huisje.

Ten slotte kunnen we hier ook al Thomas van Villanova vermelden die bij een ander huis in ons begijnhof vereerd wordt, maar dat wordt een ander verhaal.

Maar focussen we ons hier even op Thomas van Aquino, die leefde in de dertiende eeuw en werd geboren in de buurt van Napels.

Hij leek voorbestemd te zijn om Benedictijnermonnik te worden, maar hij trad uiteindelijk in bij de Dominicanen, tegen de zin van zijn familie. De legende gaat dat zijn broers hem ontvoerden en opsloten met publieke vrouwen.

Maar twee engelen maakten een

12

kuisheidsgordel voor hem, zodat hij aan hun bekoring zou weerstaan.

Hij studeerde in Parijs, nadien keerde hij terug om les te geven aan de universiteit van Napels.

Zijn belangrijkste theologisch werk ‘Summa Theologiae’ zou hij niet volledig afwerken: op het einde kreeg hij namelijk een visioen waarbij hem voorgehouden werd dat zijn neergeschreven ideeën en stellingen slechts ‘stro’ waren.

Dat was behoorlijk ontmoedigend.

Nochtans probeerde hij een logisch en rationeel systeem te beschrijven waarbij emoties, verstand en moreel inzicht evenwichtig konden samengaan.

Deze denkwijze, vooral in de dertiende eeuwse tijd, wordt ook wel scholastiek genoemd. Het was een eerste en belangrijke poging om God en wetenschap harmonisch samen te brengen.

Hij vertrok vanuit de bestaande kennis van aarde en planeten en

de gekende elementen aarde, vuur, water, lucht. Deze bracht hij in een logisch denkpatroon samen met zijn Godsbeeld, met veel aandacht voor het mysterieus karakter van het geheel. Thomas was een fundamenteel en onafhankelijk denker, die het juist daarom niet altijd goed kon vinden met de kerkelijke en wereldlijke overheid.

Een aantal schilderijen en beelden van Thomas tonen dan ook een eenvoudige monnik, soms met een stralende ster op de borst, met bisschopsmijters en kronen aan zijn voeten.

Zijn invloed was heel groot en dat maakte hem patroonheilige van theologen, wetenschappers en studenten. Al in 1323 werd hij heilig verklaard.

Thomas van Aquino wordt herdacht op 28 januari.

Afbeeldingen tonen zoals gezegd een eenvoudig man, dikwijls aan een lezenaar of met een typische magistermuts. Ook een ganzenveer of een boek (schrijven), een duif (inspiratie), een stralende ster of edelsteen op de borst (bundeling van alle goede denkbeelden die via hem doorgegeven worden), een witte lelie, een kelk of monstrans.

Grote verschillen dus in de vele bewaarde schilderijen en beelden.

Waar meestal netjes over het hoofd werd gezien dat hij behoorlijk corpulent was…

Vrijdag- en zaterdagavond (resp. 7 en 8 december jl.) was het opnieuw de beurt aan Vox Mago, om de sacrale ruimte van de begijnhofkerk te benutten voor een opluistering van de nakende adventtijd met behulp van 3 cantates uit het barokgenre.

Achtereenvolgens waren Heinichen (magnificat), Telemann en Graupner (tevens magnificat) aan de beurt. Het is hiermede de bedoeling van Vox Mago en orkest, om oude partituren, die echte pareltjes zijn, van onder het stof te halen.

De eerste cantate (Heinichen) was dus een magnificat uit de oude doos. Hierin viel vooral op, dat door componist en uitvoerders op een merkwaardige manier omgegaan werd met de stiltes, waardoor de zinnen ook voorzichtig en langzaam werden neergelegd. Bij momenten swingde het zelfs (als in een wals) en trage stukken werden perfect afgewisseld met snellere gedeelten, zodat de luisteraar zeker niet op zijn honger bleef zitten.

Dan volgende de tekst “Ich danke dem Herrn von ganzem Herzen”, bewerkt door Telemann, die er andermaal geen gras liet over groeien, mag wel gezegd worden. In deze Duitse tekst was de balans solisten/koor/orkest optimaal. In vergelijking met de eerste vertolking meer klankkleur en de frases waren beter uitgewerkt (en langer ook). Met een term uit de deconstructie zouden we durven stellen, dat er meer duiding was van de ‘signifié’ van de tekst bmv de muziek. Er was bijna een close reading van de tekst door de partituur, maar zou het kunnen, dat het allemaal wat minder gevoelig overkwam dan in het eerste gedeelte? Over het algemeen evenwel bekeken van de avond was de balans altijd goed in evenwicht zowel in klankkleur als expressie (goede articulatie). Er was zelfs sprake van een tedere, bijna ‘broze’ vertolking door de solisten

(maar nergens verkracht door koor of orkest). Ook de begijnhofkerk zelf trouwens (niet onbelangrijk) speelde een belangrijke rol in dit alles: Alle nuances kwamen goed tot hun recht met een perfecte akoestiek niet als enige oorzaak, maar sfeer is hierin ook belangrijk en die ontbrak zeker niet. Ook niet bij het aandachtige gehoor, dat al dit moois goed wist te smaken. Om op Telemann terug te komen: Vergeleken met Bach lijkt hij toch eerder aan de sobere kant (niet zo ‘druk’, ritmisch en ‘vermengd’ als bij Bach). Sommige trompetsolo’s in begeleiding waren merkwaardig en getuigden van een aparte stijl in ieder geval bij de verwerking van de boodschap door de muziek alleen al. De slotpassus (Wer darnach tut, des Lob bleibt ewiglich) was in die zin kenschetsend: Een zware erfenis ligt in deze stukken opgebaard en het is onze opdracht om die te bewaren tot in de eeuwigheid.

Volgde ten slotte opnieuw een magnificat (ditmaal van Graupner, misschien niet zo bekend bij het grote publiek, maar toch?). Overdadige en letterlijke barok, maar tegelijk bezielder dan Heinichen?

Waarbij het langoureuze op deze avond zijn intrede deed, want de tekst was nog meer vervlochten met de partituur? Het geheel in deze derde cantate gaf een complexe indruk. Fijne toonladders zogen op bepaalde momenten de tekst bijna op en de zangers stonden centraler, waardoor het orkest eerder ‘gedegradeerd’ was tot echte begeleiding. Soms bijna als in een echte Italiaanse opera een kunststuk in het genre, waarbij alles ook veel ‘korter’ en directer was en tegelijk meer doorwrocht misschien.

Een mooie begeleidende brochure met veel muziektechnische uitleg bij de uitvoering was verkrijgbaar aan de ingang en droeg zeker bij tot de algeheel verzorgde indruk van het geheel. Dit alles onder de tevens zorgzame begeleiding en hand van dirigent van de avond P. Debrabandere. Wie nog wou, kon een drankje na afloop nuttigen als bezegeling van een ongetwijfeld geslaagde editie.

Bart Alexander

Tekst: Bart - Foto: Andrea

Vox Mago concert

13

Wedstrijd

Waar zou deze foto genomen zijn in ons begijnhof?

wedstrijd WAAR IN HET BEGIJNHOF

Stuur de oplossing (selfie) naar onsbegijnhof@telenet.be of steek een briefje in brievenbus 255.

Oplossing vorige wedstrijd (#104) Nieuw Convent, H. Antonius, 209 Dag beste mensen van de nieuwsbrief, het beeldje op de foto, met de vraag waar in het begijnhof, prijkt boven het poortje van huisnummer 209, zijnde het nieuw convent, heilige Antonius. Het is een onze-lieve-vrouwbeeld met kind, maar van het hoofd van het kind blijft nog weinig over.

Daar zijn nu artiestenstudio’s van Nucleo.

Daar hebben lang nog begijnen gewoond.

Op de inventaris van onroerend erfgoed vind je het volgende : Beschrijving Zogenaamd “Nieuw Convent Heilige Antonius”, volgens archiefstukken (Klein Begijnhof) van 1630.

14

Gesitueerd in de noordoostelijke hoek van het binnenplein, omringd door een ommuurde tuin en de Achterstraat. Bestaande uit een 17de-eeuws breedhuis als hoofdgebouw waarvan de voorgevel duidelijk heropgebouwd is in de tweede helft 19de eeuw, en rechts uitgebreid met in T-vorm ingeplante vleugels uit tweede helft 19de eeuw.

Steekboogvormige poort met licht kwarthol profiel in een gecementeerde trapgevel (3 treden + topstuk) waarin een omlijste rondboognis uitgespaard is met beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met Kind.

Met nog steeds veel dank, dat jullie elke keer de nieuwsbrief maken en waarmaken. Dank u wel, Paul, convent ter liefde, 263.

Ons Begijnhof

Bedankt Dag Andrea, De nieuwsbrief “Ons begijnhof” was weer eens snel uitgelezen.

Om maar het nog maar eens in de verf te zetten: “de nieuwsbrief werkt verbindend!” en daar kan ik alleen maar blij mee zijn.

Een extra “dank u” voor alle schrijvers en organisatoren is dus ook wel verdiend!

Wat ik ook heel praktisch vind is de rubriek “agenda”. Ik ga alvast naar de optredens in de Begijnhofkerk.

Dirk Brausch

Sophia Ammann

Sint-Niklaas Zaterdagavond 1 december kwam de Sint zijn opwachting maken in het Begijnhof.

Hij heeft plichtsgetrouw zijn rondgang gedaan maar, zeer jammer …. Want daar waar kinderen wonen bleven de deurtjes dicht en kon de snoep niet uitgedeeld.

Dan maar luid aankloppen aan de kerkdeur en daar was de Sint met zijn twee Zwarte Pieten meer dan welkom!

Het sinterklaasfeestje werd afgesloten in de Sint Michielsbeweging en daar waren de Sint en de Pieten blij mee !

Andrea.

In het kader van De Warmste Week - Music For Live waren 1 december j.l. in onze Begijnhofkerk te gast: Sophia Ammann in trio met Jon Birdsong en Joppe Tanghe, dit met een prachtig Leonard Cohen concert en ook eigen nummers.

Sophia haar project waarmee ze op tournee gaat en hier haar droom in vervulling kon laten gaan, namelijk haar stem te laten weerklinken in een kerk.

Tijdens de Gentse Feesten speelde zij in de tuin van de pastorie bij Sint Michiels en dus nu, dank zij de organisatie van de St. Michielsbeweging in onze kerk.

Er hing een heel bijzondere sfeer in de kerk, alleen verlicht met ontelbaar veel kaarsen, de ruimte gevuld met de warme stem van Sophia, perfecte samenzang met Joppe en Jon die op een heel warme manier trompet speelde waren goed voor meer dan één “kippenvel” moment.

De akoestiek in acht genomen, mogen wij hopen dat zij in de nabije toekomst, haar plaat hier opneemt.

En ….. de afwezigen hadden ongelijk!

Andrea

15

Ons Begijnhof

Na een succesvolle 1 ste editie in 2015 komt Kunst kijken in het Begijnhof terug!

Wie stelt graag zijn huis en/of tuin open met eigen werk of dat van een gastkunstenaar?

Contacteer: ANDREA DE RYCKE andrea255@telenet.be 16

kunst 2019 kijken ZA. 18/05 ZO. 19/05 ZA. 25/05 ZO. 26/05

TENTOONSTELLING VAN EN DOOR DE BEWONERS MET AANVULLEND GAST-KUNSTENAARS OP EEN UNIEKE LOCATIE

KLEIN BEGIJNHOF GENT LANGE VIOLETTESTRAAT 17

Agenda

Nieuwjaarsreceptie begijnhof Godelievekapel Zaterdag 26 januari 2019 om 18:00

Winterfeest Basisschool De Zonnepoort-De Zonnewijzer St-Lievenspoortstraat 2-8 Zaterdag 26 januari van 16:00 - 20:00

Kunst Kijken 2019 Klein Begijnhof Zaterdag en zondag 18 & 19 mei én zaterdag en zondag 25 & 26 mei 2019 WIE STELT GRAAG ZIJN HUIS EN/OF TUIN OPEN MET EIGEN WERK OF DAT VAN EEN GASTKUNSTENAAR? CONTACTPERSOON :

18

ANDREA255@TELENET.BE

19

Ons Begijnhof

Foto’s: Andrea

Studenten van het KASK en hun kijk op ons Begijnhof !

20

Ons Begijnhof

Tekst & foto’s: Luk Darras

Tekeningen en bedenkingen van buurman Luk Darras

Vanuit Keulen, (van waar je het hoort donderen) stuurde buur Luk Darras ons enkele tekeningen en bedenkingen door.

“In oktober verbleven we een maand aan de rand van de Saint Laurent stroom in Québec, in het dorpje Port-au-Persil. Het was een overrompelende onderdompeling in een tomeloze orgie van de herfstkleuren, in de ruimtelijke stiltes van de onmetelijke

landschappen en in de magische werelden van een ongerepte natuur. We luisterden naar de walvissen die voorbijgleden (de stroom voor ons huis was er 20 km. breed), we volgden de wolken die naar het hoge noorden zochten, we voelden de krachten van deze mateloze einders en de tijd zong een trage melopee. Het was ook een verrijkende mandala van lezen, tekenen, naar het vuur kijken en de vertraging haar werk laten doen. Reizen kan ook stilstaan zijn, stilte ademen en het universum scheppend en receptief benaderen.

Luk Darras

Lange Violettestraat 45 9000 Gent Tel 09 223 55 86 21

KOE N ’ S

Ko okclu b

- met liefde voor lichaam en geest -

Begin je keukenactiviteit met een proper werkvlak en verzamel alle benodigdheden.

Zo kan je in alle rust en met liefde aan de slag! Succes!

KIPCURRY ZONDER KIP Iedereen kent het wel, kipcurry met ananas en rijst.

Als het eens op een andere manier wil bereiden, zie volgend recept!

In dit geval is een ‘andere manier’ zonder vlees en zonder zuivel. Misschien een uitdaging maar tegenwoordig bestaan er vele alternatieven, ook in jouw favoriete supermarkt.

Anders ‘koken’, het kan een voornemen zijn voor dit nieuwe jaar!

Smakelijk!!

WAT HEB JE NODIG? Ingrediënten voor 4 personen • neutrale olie • plantaardige room (250 ml) • plantaardige melk (± 200 ml) • maizena (± 1 el)

• • • •

curry of kerrie (mild of pittig) vegan ‘kipstukjes’ of tofoe in blokjes die je marineert in sojamelk met currykruiden ananas (vers of blik) 4 schijfjes of naargelang rijst of quinoa of …

WERKWIJZE Olie verwarmen.

Aanfruiten van de ‘kip’stukjes of tofoeblokjes.

Currrykruiden vermengen en verder aanfruiten.

Sojaroom bijvoegen. Ondertussen maizena oplossen in wat sojamelk en bijvoegen en even laten opkoken.

Ananas in blokjes bijvoegen.

Naargelang sojamelk bijmengen tot de gewenste dikte. Afkruiden met peper en zout.

Serveren met rijst of quinoa.

Puur vegetarisch/vegan eten, gemaakt met liefde, voedt mijn hele wezen en draagt bij tot de gezondheid en de toekomst van de planeet.

Agenda

En waarom niet eens een poëzie-avond organiseren?

Het voorstel komt van buurman Luk Darras die deze kunstvorm ook goed in de vingers heeft.

We gaan ervan uit dat er nog meer buren zijn die houden van poëzie, en zelfs poëzie schrijven.

Het gedicht voorlezen waar jet het meest van houdt?

Het gedicht dat je doet denken aan mooie tijden, mooie mensen? Of een gedicht dat je niet onberoerd laat om welke reden dan ook? Of een gedicht die je/ ons doet schaterlachen?

En die gedichten dan laten afwisselen met een streepje muziek? En dit allemaal in onze schitterende kapel. Wie ziet dat zitten?

Stuur een berichtje naar een lid van de redactie.

22

Zuidstationstraat 11 - 9000 Gent www.bestcopie.be Tel.: 09 233 83 38 info@bestcopie.be

Filips van Arteveldestraat 37, Gent +32 (0)9 335 31 15

Hier kon ook jouw reclame staan, vind je niet?

Bij interesse, contacteer a.u.b de redactie om jouw reclame te bespreken.

Een idee voor in de nieuwsbrief?

Mail het gerust naar de redactie!

Colofon

Uitgever Marc Van Speybroeck - Lange Violettestraat 193, 9000 Gent - marc.van.speybroeck@telenet.be - www.begijnenkriebels.be

Redactie

Nicole Bonne Lange Violettestraat 83 bonne.nicole1@gmail.com

Vroni Agemans Lange Violettestraat 253 veronica.agemans@telenet.be

Andrea De Rycke Lange Violettestraat 255 andrea255@telenet.be

Martine Bogaert Lange Violettestraat 127 martine.bogaert@hotmail.com

Sonja Vanoutryve Lange Violettestraat 263 B sonja.vanoutryve@skynet.be

Doelstellingen van de BAR: • Aanspreekpunt voor de bewoners en de vzw Begijnhof O.-L.Vrouw ter Hoyen, erfpachtgever van het begijnhof: gezamenlijk formuleren van ideeën en/of bezwaren voor wat betreft de invulling van het begijnhof (bestrating, groenbeheer, gemeenschappelijke kosten, ….).

• Organisator en coördinator van evenementen van en voor de bewoners in ons begijnhof.

• Uitgifte van de tweemaandelijkse Nieuwsbrief, ondertussen aan zijn 18e jaargang toe.

Uitgever en auteurs betrachten grote zorgvuldigheid bij de samenstelling van deze nieuwsbrief. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van onjuiste vermelding en/of zetfouten. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Ten aanzien van hetgeen in deze uitgave is opgenomen is getracht voor zover deze niet bekend waren de auteursrechthebbende te achterhalen. Voor zover er sprake is van onjuiste vermelding van auteursrechthebbende is dit gebaseerd op te goeder trouw verkregen gegevens. Uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventueel ontbreken van toestemming van auteursrechthebbenden.

BAR - BewonersAdviesRaad Vroni Agemans, Martine Bogaert, Nicole Bonne, Andrea De Rycke, Vera Dua, Sophie Nicque, Filiep T’jollyn, Griet Vandermassen, Sofie Vermeire, Sonja Vanoutryve, Marc Van Speybroeck.

Begijnenkriebels

www.begijnenkriebels.be www.facebook.com/Begijnenkriebels

VZW Begijnhof Onze-Lieve-Vrouw ter Hoyen Lange Violettestraat 235, 9000 Gent

Coördinator Robert Dendooven

09 224 17 90 olvterhoyen@skynet.be Conciërge Johan Hoste

0498 07 58 15 johanbegijnhof@icloud.com www.kleinbegijnhof-gent.be www.facebook.com/kleinbegijnhofgent

Volkshaard Sociale huisvestingsmaatschappij Ravensteinstraat 12, 9000 Gent

Algemeen 09 223 50 45 Sociale dienst 09 233 12 43 - sociale.dienst@volkshaard.be Technische dienst 09 223 35 28 Afspraken https://afspraken.volkshaard.be E-mail info@volkshaard.be Website www.volkshaard.be

23

Eddie

Het Portret

Foto: Johan