
10 minute read
Dutch Design Week 2022
No more waste
Van ‘waste no more’ naar ‘no more waste’. Dat is de fase waarin ontwerpers, bouwbedrijven, onderzoekers, materiaalproducenten en beleidsmakers nu zitten. De Dutch Design Week liet zien dat ontwerpers met werkelijk álles werken; van koeienmagen en mensenhaar tot poep en plas. Vrijwel gratis ‘afval’, plus natuurlijk allerlei natuurlijke en gerecyclede materialen uit de bouw, textiel- en meubelindustrie. Ook fabrikanten zelf hergebruiken steeds vaker hun eigen restafval. Dé boodschap van de DDW 2022: alles moet zo groen en duurzaam mogelijk zijn, het liefst circulair, maar minimaal recyclebaar. 25 ideeën voor een betere en gezondere (woon- en werk)wereld.
www.ddw.nl
De magie van maquettes
Jasper Bloem studeerde cum laude af aan de Design Academy Eindhoven met zijn project ‘Visions of Kataro’; een soort maquette van de toekomstige stad Kataro, die wordt geregeerd door kunstmatige intelligentie. Bloem: “De komst van 3D-software heeft gezorgd voor een verschuiving in de manier waarop we de toekomst ontwerpen en visualiseren. Door deze digitalisering gaat de magie en het ambacht van fysieke schaalmodellen en maquettes verloren. Miniatuurwerelden zitten vaak vast in conservatieve thema’s als treinen en oorlog, of zijn verkleinde kopieën van bestaande plekken.” Bloem wil die magie terugbrengen. Het verlies van de menselijke maat wordt duidelijk wanneer je – in plaats van neer te kijken op deze miniatuurwereld – je deze van onderaf betreedt. Via een trap kun je zijn complexe, hyperdigitale stad vanuit een ongewoon perspectief aanschouwen terwijl je luistert naar de verhalen van haar inwoners (Foto: Nicole Marnati).
www.jasperbloem.world

Zonnepanelen bekennen kleur
Highlight op Strijp S was dit jaar het Solar Paviljoen, waarmee Marjan van Aubel en V8 Architects een nieuw perspectief op zonneenergie toonden. Het paviljoen bestaat uit een stalen constructie bekleed met een flinterdun en iets doorhangend doek van gekleurde zonnecellen. Veel esthetischer dan die saaie grijze panelen. Via twee trapjes kon je als bezoeker ‘door’ het doek klimmen om de bovenkant te bekijken en via een app en QR-code vanaf een afstand een foto van jezelf laten maken. Het paviljoen is volledig circulair en maakt gebruik van geleende bouw- en energiecomponenten die terugkomen bij de eigenaren en partners.
www.marjanvanaubel.com

Verhoogd platform
Ook DAE-student Valentin Ruoß ging de hoogte in met zijn ‘Elevated Platform’. Een verhoogd platform met rondom banken, bedoeld voor drukke voetgangerszones om hier even wat rust te vinden en je te ontdoen van de vele prikkels van dit soort gebieden. Gewoon genieten van de menigte, zonder er deel van uit te maken.
www.ruoss.biz

Hergebruik van restanten
‘Future Perfect’: onder deze naam presenteerde initiatiefnemer UNStudio samen met Object Carpet, Kvadrat, F.FRI en YACademy een intrigerende blauwe installatie met restanten als inspiratiebron. Het doel van het concept is het tot stand brengen van een ontwerpcollectie in de breedste zin van het woord. Waarbij zowel het ontwerp zelf als het begrip duurzaamheid vanuit nieuwe invalshoeken benaderd worden. De restproducten worden hergebruikt in plaats van gerecycled, mét behoud van hun oorspronkelijke eigenschappen. Een interessante samenwerking; zowel esthetisch als ethisch. (Foto: UNStudio).
www.unstudio.com www.object-carpet.com Zitsculpturen


Loop is een sculpturaal zitobject van Raw Color in samenwerking met Sancal. Alles draait hierbij om licht, schaduw, kleur en volume. De zachte zitobjecten zijn zo gestoffeerd dat ze de cirkel doorbreken. Voor een nieuwe, vrije manier van zitten.
www.sancal.com

Bloementuin
Bij MondiLab exposeerden diverse ontwerpers en merken, waaronder het Tilburgse Lyb met hun grote, geflockte bloemen en planten in vrolijke kleuren. De stengels zijn van staal, de bladeren van kokosnoot-fiber. De varianten met zitbankjes zijn ideaal voor (wacht)ruimten in bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholen en andere projecten.
www.lyb.nl
Sieraden van staal
Het Evoluon was de iconische locatie waar Lensvelt ‘Le Petit Boudoir’ liet zien. Ontwerper Teun Zwets ontwierp voor Lensvelt vooralsnog slechts tien van deze ‘juwelen kastjes’, gemaakt van staalrestanten uit de eigen Lensvelt-productie, zoals snijplaten met laserpatroon en gestanste restanten van staalproducten. Mogelijk dat in de toekomst een grotere modulaire serie ontworpen wordt.
www.lensvelt.nl

Circulaire bank
Design Academy-student Thomas Norman introduceerde VTBFmeubels: a veneer topped biofoam composite. De bank is opgebouwd uit een bioschuim-composiet met een hoge dichtheid dat volume en stabiliteit geeft aan een harde buitenkant met een laag houtfineer. Het bioschuim is bewust gekozen omdat het materiaal snel verslechtert. “Als onze meubels niet lang meegaan, dan kunnen ze ook maar beter zó ontworpen worden dat ze snel ‘bederven’ én vooral gerecycled kunnen worde”, vindt Norman. “VTBF biedt betaalbare interieurtoepassingen die op schaal kunnen worden geproduceerd, aangezien het een gegoten proces is en nodigt ontwerpers en fabrikanten uit om meubeldesign circulair te benaderen.” (Foto: Nicole Marnati).
www.designacademy.nl www.studiomom.nl/en/thomas-norman

Luchtig idee
Opblaas-design is populair; van lampen tot zitmeubelen. Ook Romain Albers experimenteerde met lucht om 3D volumes te creëren met als resultaat deze Expendible Ch/air. Nu niet als goedkope, vereenvoudigde weergave van een ‘echte’ tegenhanger, met een korte levensduur, maar een haast iconische stoel waarbij het spel van harmonieuze lijnen en gedefinieerde vormen het materiaal ontwart uit zijn samenhangende context.
www.designacademy.nl www.instagram.com/romainalbers Handwerk in hout
De Franse ontwerper Alexander Labruyère toonde een van de mooiste stoeltjes van de DDW bij de Pennings Foundations (Isola). Het ontwerp van deze massief houten vierpoot Pétiole is afgeleid van de samenhang tussen stengels of stammen, takken en bladeren. Ook als driepoot, maar dan met één ‘blad’. In verschillende (kleur) afwerkingen.
www.alexanderlabruyere.com


Multifunctioneel werkmeubel
Mono is een alles-in-een flexibel werkmeubel van Bogaerts Design. Het is gemakkelijk in en uit te klappen én koppelbaar, wat het ideaal maakt voor ruimtes waar tijdelijk extra werkplekken nodig zijn. Mono heeft een geïntegreerd bureaublad en is gemaakt met gerecycled petvilt dat geluid absorbeert. Als Solo en Duo-versie en phone booth. Optioneel met wieltjes.
www.bogaerts.design

Steengoed
Voor zijn modulaire Hunebed bank liet Sander Mulder zich inspireren door de intrigerende grafsteenformaties. Er is keuze uit tien verschillende ‘stenen’, plus plantenbakken die allemaal 360 graden kunnen draaien. Slim geïntegreerde connectiepunten maken talrijke, flexibele combinaties mogelijk én bieden makkelijk toegankelijke stroompunten. Voor het label Very.
www.sandermulder.com

Alles in/uit de kast
Luudo Sustainable Fu(rni)ture is agent van onder meer Werner Works. Hun productlijn Parkour herinterpreteert het interieur van de kast. De multifunctionele kastcabines bieden ruimte om te werken of bellen, voor een koffiepauze, als lounge of ontmoetingsplek. Geschikt als wandsculptuur, roomdivider, vergaderruimte of werkeiland. Parkour kan solitair en in combinatie met andere elementen en/of kasten, garderobe-units of plantenbakken gecombineerd worden.
www.luudo.nl
Op rolletjes
Job van den Berg heeft een fascinatie voor industriële maakprocessen. Eerder al wist hij een boomstructuur in metaal te krijgen, de basis voor zijn O-serie zijn ‘rollen’ eikenfineer. Na een rek en lampen, is er nu ook een O-stoel met ‘holle’ poten en rug. Lekker lichtgewicht dus.
www.jobvandenberg.com


Linoleum
Elk jaar is er wel een student van de DAE die iets doet met het linoleum van Forbo. Dit jaar experimenteerde Lina Chi met deze ‘vloer’. Door middel van vouwen en snijden veranderde ze linoleumplaten in krukken, banken en tafels, zonder gebruik te maken van lijm of andere permanente bindingen. Door het linoleum ‘op zijn eigen manier’ te laten krullen, vallen, buigen en bewegen, werkt Lina eerder vanuit de essentie van het materiaal dan naar de idealisering van de eigenschappen ervan (Foto: Ronald Smits).
www.designacademy.nl Grijsaards uit de sixties

Onder de titel ‘Rietveld - Cordemeyer – Hutten’, lanceerde Dutch Originals drie ontwerpen uit de jaren ’60 van Wim Rietveld die nu door art director Richard Hutten op details zijn aangepast aan de ergonomische eisen van vandaag: de Gispen 116 stoel, de Gispen 1401 fauteuil en de Gispen Panama lampenserie. Eerder al maakte Cordemeyer, ook als ontwerper verbonden aan Gispen, hierop al een aantal varianten. Het traditionele ‘Gispen grijs’ werd opnieuw geïntroduceerd.
www.designacademy.nl

Rob Parry
De Rolls Chair van Rob Parry heeft een onderste laag van kokosnoothaar, met daarbovenop latex. Dit is bedekt met wolvilt van Nederlandse schapen en vervolgens bekleed met stof van gerecyclede wollen truien. De stoel is in productie genomen door Nel; naar eigen zeggen ‘het eerste volledig duurzame designmerk van Nederland’.
www.nel.nl www.robparry.nl

Paprika en zeewier
The Embassy of Cicular & Biobased Building is een netwerk van ontwerpers, materiaalproducenten, bouwbedrijven, onderzoekers, natuurexperts en beleidsmakers. Hun doel: ervoor zorgen dat de miljoenen huizen die gebouwd en gerenoveerd gaan worden, CO2 en stikstof-negatief zijn en bijdragen aan de bodemkwaliteit en biodiversiteit voor een gezondere leefomgeving. Ook op deze DDW waren er volop (door)ontwikkelingen te zien van onderzoeken en materialen voor duurzaam bouwen, zoals plaatmaterialen van vezels, versnipperde paprikaplanten en zetmeel, biolaminaat van gedroogde bermgrassen, vloertegels van myceliumcomposiet of plafondbekleding van zeewier en gerecycled papier.
www.worlddesignembassies.com Circulair leerafval


Elk jaar wordt 2,49 miljoen ton leerafval gestort of verbrand. Het enige gerecyclede leerproduct dat momenteel wordt gemaakt om dit probleem aan te pakken, is ‘gebonden leer’. Gereon Wahle van de Design Academy ontwikkelde een effectiever alternatief. Door biologische huidlijm en versnipperd leerafval te combineren, creëerde hij een biologisch composiet dat kan worden gerecycled en tot iets nieuws worden geperst. Zijn materiaalproces- en recyclinginfrastructuur stelt bedrijven in staat deel te nemen aan de circulaire leereconomie; om controle krijgen over de volledige levenscyclus van hun producten en voortdurend waarde genereren uit hun afval (Foto: Nicole Marnati).
www.gereonwahle.com

Tegels van gerecycled PVC
High Rise, zo heet de nieuwe façadetegel voor geprefabriceerde hoogbouw van Pretty Plastic, die dankzij het uitgekiende ontwerp in verschillende posities toegepast kan worden. In combinatie met een achterwandconstructie van gerecycled aluminium door Lomax Systems, vormt de tegel een duurzame oplossing voor geventileerde geveltoepassingen. De tegels van Pretty Plastic zijn voor 100% gemaakt van gerecycled PVC, afkomstig van oude kunststof kozijnen, regenpijpen en dakgoten.
www.prettyplastic.nl Microben geven gevels kleur
Cellular van Vivian Tamm is een waterbergende geveltegel die elke verticale, stedelijke ruimte in een algentuin kan veranderen. Ze experimenteerde met nieuwe soorten keramische oppervlakken die aanpasbare habitats bieden aan microben. Op de plaatsen waar geen glazuur zit, zullen deze micro-organismen groeien en zo zorgen voor kleur en structuur op gevels. En terwijl het voortdurend verdampende regenwater fungeert als een natuurlijke airco, absorbeert, ontbindt en metaboliseert de micro-patina verontreinigende stoffen uit de lucht.
www.viviantamm.com

Glas in textiel
Echt apart, deze ‘Woven Bricks’ van Iris Toonen. In samenwerking met het Glaslab in Den Bosch en het Textiellab in Tilburg ontdekte ze een manier om glasplaatjes te ‘kaderen’ in textiel; net als gevoegde tegels. Prachtig, die zachte tactiliteit van textiel versus de hardheid, transparantie en spiegeling van glas. Bij het werk van Iris gaat het meer om het experiment en de nieuwe mogelijkheden dan een concreet eindproduct.
www.studioiristoonen.nl Opvang regenwater

Voorstel voor een keramisch gevelpaneel dat regenwater opvangt, tijdens zomerse wolkbreuken. Eenmaal opgeslagen wordt dit hemelwater over een periode van drie dagen opgezogen door het keramisch materiaal en aan de buitenzijde van de muur verdampt. De transitie van vloeibaar naar damp, geeft verkoeling. Een mooi idee van studio Tjeerd Veenhoven.
www.tjeerdveenhoven.com

Gevelstenen van afval
StoneCycling werkt aan oplossingen voor de groeiende wereldwijde afvalberg, de schaarste aan grondstoffen zoals zand en grind en de enorme ecologische voetafdruk van de gebouwde omgeving. Ze ontwikkelen nieuwe bouwmaterialen die bijdragen aan de verduurzaming van de bouw en architectuur én positieve CO2-impact hebben op onze planeet. Op de DDW presenteerden ze o.a. hun WasteBasedBricks, gevelstenen van 60% afval, maar ook tegels gemaakt met hulp van bacteriën, betonklinkers zonder cement en keramische wandtegels van 100% afval.
www.stonecycling.com

Creatief met kurk
Corkbrick is een modulair systeem, geïnspireerd op Lego, bestaande uit zeven verschillende blokken van kurk waarmee zowel wanden als meubels gebouwd kunnen worden, zonder gereedschap, schroeven of lijm. Ideaal voor (tijdelijke) kantoor- en wachtruimten e.d. De blokken zijn keer op keer herbruikbaar. Kurk is natuurlijk, licht, duurzaam en volledig recyclebaar. Qua afmetingen is de Base een kubus van 20 cm, de Double is twee Bases hoog, de andere vijf blokken zijn connectoren.