6 Varia, rariteiten en jurisprudentie

6.1 papier versus digitaal

Doorgaans zijn papieren verkiezingen duurder dan de digitale. Het scheelt veel manuren waarbij het verkiezingsproces geheel wordt gemanaged (vanaf het aanleveren van de lijsten). Het kan zinvol zijn een prijsvergelijking te maken tussen beide opties. Een bijkomende reden om digitaal te stemmen kan zijn dat medewerkers dan ook ervaren hoe digitale medezeggenschap werkt. Veel ondernemingsraden willen meer digitale middelen inzetten om medewerkers meer en beter te betrekken bij de or. Digitaal stemmen kan daarbij helpen. Zaak is dan wel dat je na de verkiezingen direct een communicatieplan in werking zet dat daarop aansluit. Anders verlies je direct de eerste ervaring met digitaal stemmen en kan je weer opnieuw beginnen. Voorts is het goed bij de keuze van aanbieders te kijken of zij werken met de code “veilige digitale verkiezingen” en of de geleverde dienstverlening transparant is. Verkiezingen voor ondernemingsraden zijn een serieuze aangelegenheid. Het maken van de juiste keuze is het begin van een professionele zittingstermijn.

6.2 code veilige digitale verkiezingen

Het is van groot belang dat verkiezingen betrouwbaar en integer verlopen. Het is immers een belangrijk moment in de zittingsperiode van een or en de kiezer moet er van op aan kunnen dat het stemgeheim geborgd is. De FNV (voorheen Abvakabo FNV) heeft in 2014 een ‘code veilige digitale verkiezingen’ opgesteld. Deze code gaat in op de meest belangrijke stappen in de verkiezingsprocedure en beschrijft waar een aanbieder aan moet voldoen. De code maakt onderscheid tussen een WOR-proof tool en WOR-proof dienstverlening. Verdiep u hier goed in. Aanbieders die met een aanbeveling van de vakorganisatie willen werken moeten een kijkje in eigen keuken geven. Hoe begeleiden zij een or, gebeuren er geen zaken die niet kunnen (WOR-technisch), legt de aanbieder eigen handelen vast en laat hij zich geregeld auditen? Het is verstandig te na te gaan of de aanbieder aan deze code voldoet (bijlage E).

6.3 verkiezingen groepsondernemingsraad/centrale or

Een ondernemer kan een groepsondernemingsraad en/of een centrale or instellen. Dit kan worden gedaan wanneer dit bevorderlijk is voor een goede toepassing van de Wet op de ondernemingsraden binnen de onderneming. Of hiervan sprake is, zal uiteindelijk door een rechter moeten worden beoordeeld. Daarbij blijkt uit de rechtspraak wel dat in een dergelijke situatie de ondernemer met een gefundeerd betoog moet komen. Vervolgens kent de rechter daarbij aan de ondernemer enige mate van beleidsvrijheid (discretionaire bevoegdheid) toe. Een centrale or moet op centraal niveau worden ingesteld. Dat wil zeggen op het al-

lerhoogste (concern)niveau. Een groepsondernemingsraad wordt ingesteld voor een groep van ondernemingen. Van belang is dat de leden van een groeps- en/of centrale or door en uit de leden van de onderliggende medezeggenschapsorganen worden gekozen, zie artikel 34 lid 3 WOR. Daarbij is het de bedoeling dat de verschillende groepen, van de in de betrokken onderneming werkzame personeelsleden, zoveel mogelijk bij het medezeggenschapsorgaan zijn betrokken, zie artikel 34 lid 3 WOR. Uit de rechtspraak blijkt voorts dat bij de vaststelling hiervan ook rekening moet worden gehouden met de personele aantallen (koppen) die per medezeggenschapsorgaan worden vertegenwoordigd. Het aantal leden en de stemmen moeten hiermee overeenstemmen. In de centrale- en groepsondernemingsraad kunnen ook vertegenwoordigers worden opgenomen van groepen medewerkers die niet reeds door een or worden vertegenwoordigd. Hiervoor kan dan het reglement van de centrale- of groepsondernemingsraad een bijzondere verkiezingsprocedure voor geven.

6.4 inrichting van platformen

Regelmatig komt het voor dat gedurende veranderingsprocessen, zoals een fusie of reorganisatie, een tijdelijke medezeggenschapstructuur wordt vastgelegd. Daarbij valt te denken aan het vormen van tijdelijke medezeggenschapsorganen, zoals een platform, tijdelijke of bijzondere or e.d. Dit is in de wet niet geregeld. De WOR gaat namelijk alleen uit van de vaste medezeggenschapsvormen, zoals de or, onderdeelcommissie, centrale- en groepsondernemingsraad.

Dit laat onverlet dat het weldegelijk noodzakelijk kan zijn om dergelijke (tijdelijke) vehikels in te richten. Wel is het daarbij van belang dat dit goed wordt geregeld, bij voorkeur schriftelijk in de vorm van een ondernemingsovereenkomst. In deze overeenkomst zal dan ook de samenstelling van deze medezeggenschapsorganen bepaald moeten worden en (indien gewenst) de bevoegdheden die door de onderliggende medezeggenschapsorganen worden overgedragen.

Tevens zal ook moeten worden bekeken voor welke periode het tijdelijke medezeggenschapsorgaan wordt ingesteld alsmede wat er na deze periode te doen staat (de ontwikkeling van een nieuwe medezeggenschapstructuur).

6.5 uitstel van verkiezingen en vervroeging

Regelmatig wordt de wens geuit de verkiezingen uit te stellen, of beter gezegd: de zittingstermijn van de or te verlengen. Hiervoor kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen. Bijvoorbeeld: omdat er sprake is van een reorganisatie- of fusieproces. Formeel is het niet mogelijk om de zittingstermijn van een or te verlengen. Immers, het mandaat van de medewerkers is gegeven voor de gekozen periode en niet langer. Een op handen zijnde fusie of reorganisatie kan zelfs bij verkiezingen inzet zijn