PRZEZSKÓRNA ® ELEKTROLIZA EPTE JAKO INNOWACYJNA METODA LECZENIA TENDINOPATII U pacjentów z tendinopatią w ramach rehabilitacji warto rozważyć przezskórną elektrolizę. Ta minimalnie inwazyjna metoda pozwala na wytworzenie kontrolowanego stanu zapalnego w zmienionym zwyrodnieniowo ścięgnie, które utraciło zdolność do regeneracji, i w ten sposób stymulowanie organizmu do wytworzenia nowych tkanek. Adam Michoński
›
Obecnie przyjmuje się, że proces degeneracji ścięgna jest związany z niepowodzeniem gojenia się. Tradycyjny model opisujący degenerację ścięgna jako proces zapalny – tendinitis – jest błędny z uwagi na brak komórek stanu zapalnego w zdegenerowanym ścięgnie w obliczu zmian w budowie kolagenu, jego grubości i zmian śluzakowatych, dlatego bardziej odpowiedni wydaje się termin tendinopatia. Histologicznie tendinopatię cechują zmiany funkcjonalne w tenocy tach, degeneracja kolagenu, hiperwaskular yzacja i proliferacja substancji podstawnej. Tenocyty tracą swój podłużny kształt, stają się okrągłe, a w ich wnętrzu dochodzi do zwiększenia ilości retikulum endoplazmatycznego. Znacznie zwiększa się ilość protoglikanów, zwłaszcza agrekanu i biglikanu. Dochodzi do zmian w macierzy zewnątrzkomórkowej, ilość kolagenu typu III wzrasta w stosunku do kolagenu typu I, który jest bardziej gęsty i odporniejszy na rozciąganie. Kolagenazy z rodziny metaloproteinaz (metalloproteinases – MMP) odgrywają kluczową rolę w mechanizmie powstawania tendinopatii. W zdegenerowanym ścięgnie następuje zachwianie balansu pomiędzy MMP a ich tkankowymi inhibitorami (tissue inhibitor of metalloproteinase – TIMP). W przypadku nadmiernego przeciążenia ścięgna dochodzi do nadmiernej aktywności MMP powodujących degenerację błony podstawnej kolagenu, przez co fibroblasty tracą umiejętność poczucia przenoszenia sił. Zachowawcza rehabilitacja tendinopatii najczęściej obejmuje program złożony z odpoczynku, krioterapii,
54
elektroterapii, fali uderzeniowej, laseroterapii, terapii manualnej, stosowania leków przeciwzapalnych lub iniekcji steroidowych. Brakuje dowodów naukowych na istnienie przewagi efektywności każdej z wymienionych metod nad inną. W ostatnim dziesięcioleciu pojawiła się nowa, minimalnie inwazyjna metoda wykorzystująca prąd galwaniczny (PG) i igłę do akupunktury z obiecującymi wynikami klinicznymi – przezskórna elektroliza (PE).
EFEKT ELEKTROCHEMICZNY Od dawna wiadomo, że aplikacja prądu galwanicznego na słoną wodę powoduje reakcję chemiczną nazywaną elektrolizą – rozkład wody (H2O) i chlorku sodu (NaCl) na ich podstawowe chemiczne składowe. Ludzkie ciało składa się w 80% z wody i wykazuje identyczne zachowanie w reakcji na przepływ prądu galwanicznego. Prąd galwaniczny powoduję reakcję elektrochemiczną – wędrowanie jonów Na+ do katody i jonów Cl – do anody. Pod katodą jony Na+ reagują z wodą (H2O), formując wodorotlenek sodu (NaOH) i wodór w postaci gazu (H2), pod anodą jony Cl– reagują z wodą (H2O), tworząc kwas chlorowodorowy (HCl) i resztę wodorotlenową (OH–). Produkty elektrolizy powodują zmianę pH pod anodą na kwasowe i katodą na zasadowe. Jeśli prąd galwaniczny przepływa odpowiednio długo bezpośrednio przez zdegenerowaną tkankę ścięgna, zmiana pH powoduje jej drażnienie. Nagromadzenie wodorotlenku sodu pod elektrodą aktywną, tj. katodą, stymuluje wzrost PO2, fagocytozę i biologiczną aktywację mechanizmu regeneracji ścięgna.
› www.praktycznafizjoterapia.pl ‹