3. ÕÓÓËÜ ÁÓÑÀÀÐ ÌÎÄ ÁÝËÒÃÝÕ ÁÀ ÀÐÈËÆÈÕ
Õóóëü áóñààð áàéãóóëëàãóóä
ìîä
àðèëæäàã áàéäàã áà òýð õ¿í õàìãèéí ðèñê áàãàòàé ìºí îðëîãî
Õ
óóëü áóñààð ìîäíû áèçíåñ õèéõ íü çîõèîí áàéãóóëàëòòàé ÿâàãääàã áà ìîäíû áèçíåñìåí¿¿ä õóóëèéí áîëîí çàñãèéí ãàçðûí ýðõ á¿õèé áàéãóóëàãóóäàä ã¿íçãèé áàò õîëáîîòîé, ìîä áýëòãýõ öýãýýñ õýðýãëýã÷äýä õ¿ðýõ øàò á¿ðò òàíèë òàë õýëõýý õîëáîîòîé áîëæýý. Óëààíáààòàð õîòîä ÿâàãäàæ áàéãàà 1.2 ñàÿ ì3 ìîäíû áèñíåñèéí èõýíõ íü õóóëü áóñ àðãààð ÿâàãäàæ áàéíà. Ýíý áàéäëûã ÁÎß-íû ºíäºð ò¿âøèíãèéí ýðõ ìýäýëòí¿¿ä áîëîí áóñàä òºðèéí áàéãóóëàãûí øàò á¿ðò ìýäýæ áàéãàà áºãººä îéí ñàëáàðò áèçíåñ ýðõëýã÷èä õ¿ëýýí çºâøººðäºã. ªºð ¿ãýýð õýëáýë ýíý áàéäàë íü îéí ñàëáàð äîòîð áàéãàà áèåý äààñàí äýä ñàëáàð áîëñîí áàéíà. Õóóëü áóñ ìîäíû áèçíåñ æèë èðýõ òóñàì óëàì áîëîâñðîíãóé ìºí õ¿÷òýé áîëæ áàéíà. 2002 îíîîñ õîéø õóóëü áóñ ìîäíû áèçíåñò îðîëöîã÷ õ¿ì¿¿ñèéí òîî áîëîí õýýë õàõóóëûí õýìæýý ýðñ ºññºí ãýäýãòýé ìîäíû õóäàëäàà÷èä áîëîí áàéöààã÷ íàð ñàíàë íýãòýé áàéíà. ÁÎß -íû àâñàí àðãà õýìæýýíèé äàðàà õóóëü áóñààð ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéñàí òàíèë òàëã¿é æèæèã õóäàëäàà÷èä áèçíåñýýñ øàõàãäàí ãàð÷ ñàíõ¿¿ãèéí ÷àäâàðòàé, õîëáîî ñ¿ëáýý áàòòàé õýäýí òîì õóäàëäàà÷èä, çîõèîí áàéãóóëàëòòàé á¿ëýãëýë¿¿ä ¿ëäýæ õóóëü áóñ ìîäíû áèçíåñèéã áàðàã á¿õýëä àòãàæ áàéíà. Ìîíãîëä ãàð óòàñ ºðãºíººð äýëãýð÷ áàéãàà íü õóóëü áóñ àðèëæààã õºõ¿¿ëäýã áàéíà. Õóóëü áóñ ìîäíû áèçíåñ çîõèîí áàéãóóëàëòòàé á¿ëýã õ¿ì¿¿ñèéí ñ¿ëæýýãýýð äàìæèí õèéãääýã ýñâýë áèåý äààñàí ãðóïýýð õèéãääýã. Çîõèîí áàéãóóëàëòòàé á¿ëýã õ¿ì¿¿ñèéí ñ¿ëæýýíèé äýýð íýã ìåíåæåð
èõòýé àæëûã õèéäýã. Õàðèí îðîëöîã÷äîä òîãòîîñîí öàëèí ºãäºã. Áèåý äààñàí ãðóïûíõàí ðèñêýý áîëîí àøãàà òýãøõýí õóâààíà.
Ìîä áýëòãýëèéí áàéðøèë Àæ ¿éëäâýðèéí çîðèóëàëòòàé ìîä áýëòãýë. Õóóëü áóñààð àæèëëàã÷äûí òîíîã òºõººðºìæ ñàéæðàõààñ ãàäíà òýäíèé ìîä áýëòãýëèéí áàéðøèë ººð÷ëºãäºæ áàéíà. Óðüä íü èõýâ÷ëýí Ñýëýíãý àéìãèéí õîéä õýñãýýñ ìîä àâäàã áàéñàí áîë îäîî Óëààíáààòàð õîò ðóó îéðòîæ Ñýëýíý àéìãèéí óðä õýñýã Ç¿¿í Õàðàà, Ò¿íõýë, Àëòàíáóëàã, Ç¿¿íá¿ðýí, Áóëãàíò, Òºâ àéìãèéí Æàðãàëàíò, Áîð Íóóð, Áàòñ¿ìáýð, ̺íãºíìîðüò çýðýã ãàçðóóäàä ìîä òàéð÷ áàéíà. Àëñëàãäñàí õºäºº îðîí íóòàã äàõü õÿíàëò ÷àíãàðñàí áºãººä õîòîîñ õîë áàéõ òóñàì øàëãàëòûí òîî îëøèð÷ ìºí çýðýãöýýä õýýë õàõóóëûí ¿íý ºíäºð áîëäîã áàéíà. Õàðèí ÷ á¿ð Óëààíáààòàð õîò îð÷ìûí Ãà÷óóðò, Òýðýëæ, ¯äëýã, ÿíò ìýòèéí ãàçðóóäàä õóóëü áóñààð ìîä òàéðàõ íü ýëáýã áîëæ áàéíà. Ýíý ñóäàëãààí äýýð àæèëëàñàí çàðèì ìýðãýæèëòí¿¿ä ÓÌÕÀ íû øºíèéí ýðã¿¿ëä îðîëöñîí þì. Óëààíáààòàðààñ 28 êì õîë îðøèõ Àð ÿíòýíä íýã øºíèéí ýðã¿¿ëýýð íàéìàí õ¿í áàðèãäñàí áà òýä 5 ìàøèí ìîä òàéðààä à÷ñàí áàéâ. Ýíý á¿ëýã õ¿ì¿¿ñ õîòûí áàðóóí õýñýãò àæèëëàäàã ãóðâàí òîì á¿ëã¿¿äèéí íýã áàéâ. Çàðèì á¿¿ð òîì á¿ëýãëýë¿¿ä íü ìîäòîé óóëûí áýëèéã õóâü÷èëæ àâààä áóñäûí çàìûã õààãààä ººðñäèéí õóâü÷èëñàí ãàçðûíõàà ìîäûã òàéðäàã áàéíà. Óëààíáààòàð áîëîí Ñýëýíãý îð÷ìûí îé ìîä õîìñäñîí áºãººä òýíäõèéí õÿíàëò áàñ ÷àíãàðñàí
- 31 -