Alert 4 - van binnenuit

Page 8

totaalbeleving als leidraad

Une expérience totale comme fil directeur

In de afwerking van een interieur wordt niets aan het toeval overgelaten. Hiertoe worden alle mogelijkheden of opties onderzocht en wordt uit deze opties de juiste oplossing gekozen. Ervaring leert dat dit een complex verhaal is. De samenhang tussen architectuur, technieken en interieur is van die aard dat ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De benadering vanuit interieur legt de juiste accenten binnen het multidisciplinair bureau waar zowel architecten, ingenieurs-technieken als ingenieurs-stabiliteit samenwerken om nét dat iets meer aan te bieden. Het resultaat is geen aaneensluiting van toevalligheden maar een methodiek die we in elk ontwerp toepassen.

Rien n’est laissé au hasard dans la finition d’un intérieur. Pour cela, on examine toutes les possibilités et options afin de retenir les bonnes solutions à partir de ces options. L’expérience nous a appris que la démarche était complexe. La cohésion entre architecture, techniques et aménagement intérieur est telle que ces trois facettes sont indissociablement liées. Une approche en partant de l’intérieur permet de placer les bons accents dans un bureau multidisciplinaire, où architectes, ingénieurs en techniques et ingénieurs en stabilité travaillent de concert pour offrir ce petit plus. Le résultat n’est pas (le fruit d’)une succession de hasards, mais (d’)une méthodologie mise en œuvre à chaque étape.

De kantoren voor de firma Valcke in Vlamertinge zijn exemplarisch voor deze totaalaanpak en illustreren de verwevenheid tussen architectuur, technieken en interieur. Valcke is als familiebedrijf gespecialiseerd in geprefabriceerde betonconstructies en kent tot op vandaag een gestage groei. De personeelsleden zaten her en der verspreid over verschillende aaneensluitende lokalen die dateerden uit de jaren ’60. Onderling contact tussen de collega’s was eerder moeilijk. De bouwheer was quasi onmiddellijk vrij duidelijk over zijn visie: het kantoor moest open zijn, toegankelijk voor iedereen en leesbaar zijn als geheel. Deze keuze was meteen de aanzet voor een globale aanpak. Aanvullend op het programma van de bouwheer werd een uitgesproken duurzame visie vooropgesteld. De ambities op gebied van ecologie en duurzaamheid vormden een uitdaging in elk aspect van het ontwerp.

Les bureaux de l’entreprise Valcke de Vlamertinge en constituent un excellent exemple. Ils illustrent parfaitement l’interaction entre architecture, techniques et aménagement intérieur. Entreprise familiale spécialisée dans les constructions en béton préfabriqué, Valcke connaît aujourd’hui encore une croissance soutenue. Le personnel y était réparti dans différents locaux contigus qui dataient des années 60. Cela compliquait singulièrement les contacts entre collègues à l’intérieur de l’entreprise. Dès le début du projet, la vision du maître d’ouvrage était bien arrêtée: le bureau devait être ouvert, accessible à tous et apparaître comme un tout. L’approche globale du projet a été conditionnée par ce choix. Le cahier des charges du maître d’ouvrage a été complété par une vision vraiment durable. Les objectifs en termes d’écologie et de développement durable ont constitué un défi dans chaque aspect du concept.

12

De uitdaging was duidelijk: het ontwerpen van een nieuw open huis van beton. De footprint vloeide voort uit de contouren van het perceel en de opgelegde stedenbouwkundige voorschriften. Het bouwen van de vanzelfsprekende ‘toren’ op de hoek van het perceel was misschien de meest evidente oplossing maar bood geen antwoord op de vraag van de bouwheer naar een directe relatie tussen de afdelingen. Deze uitgangspunten resulteerden in een architecturale tentstructuur – hoge slanke kolommen ondersteunen een hellend betonvlak. De gevels zijn vrij gesloten – enkel de schijnbaar willekeurig geplaatste strookramen en lichtkoepels doorbreken het volume. De kolommen en de volumes waarin de gesloten functies werden ondergebracht, volgen de lijnen van de contouren van het gebouw. Ook de bouwheer stond voor een uitdaging bij de uitwerking van deze structuur. Geen enkele balk, geen enkel plafond of wandpaneel was orthogonaal — de volledige balk- en dakstructuur ligt onder helling. Het resultaat is een levensgroot visitekaartje voor de firma Valcke. Binnen deze context was de interieuropdracht veelzijdig. Samen met de bouwheer werd de werking van het bedrijf geanalyseerd en kreeg het programma vorm. Gesprekken met de bouwheer en het personeel vormden de basis voor het in kaart brengen van de dagelijkse werking. Uit de analyse bleek dat het aantal gesloten functies volledig integreerbaar was in enkele losstaande volumes – volumes als ‘ordende eenheden’ binnen het open landschapskantoor. Hierdoor werd de volledige stroom van bezoekers en gebruikers in kaart gebracht. Vanuit dit gegeven werd de architectuur van het gebouw aangepast – het gebouw kreeg enkele uitsnijdingen die verschillende ingangen omvatten. Deze studie had ook als resultaat dat de bebouwde oppervlakte niet groter moest gemaakt worden dan oorspronkelijk was gedacht. De bouwheer heeft voor dit project gebruik gemaakt van een nieuw soort cement, Cemroc – een product van Holcim – waarbij de CO²-uitstoot 95 % lager ligt dan tijdens de productie van standaardcement. De burelen van Valcke Prefab Beton zijn een testproject, dit cement werd hier voor de allereerste keer in prefabelementen gebruikt. De bouwheer slaagde er ook in om met dit cement egaal witte betonpanelen te fabriceren, waardoor de keuze werd gemaakt om deze betonpanelen ook aan de binnenzijde zichtbaar te houden. Ook van binnenuit wordt op deze manier de vakkundigheid van de bouwheer geïntegreerd. Hierbij was de ruimte-akoestiek een belangrijke uitdaging. Aangezien zoveel mogelijk betonwanden en betonplafonds vrij moesten blijven om warmte en koude te kunnen opslaan, waren standaardoplossingen niet mogelijk. De gesloten volumes leverden de oplossing: ze werden bekleed met verticale latten en op het betonplafond werden geluidsabsorberende schotten aangebracht. Door al tijdens de ontwerpfase doordacht om te gaan met het akoestisch probleem, is de oplossing zo goed als onzichtbaar. De aanwezigheid van het witte beton werd aangevuld met een beperkt materialenpallet. De kleur van de gietvloer is dezelfde als die van de betonwanden. Het accent werd gelegd op de afwerking van de vrijstaande volumes en het (op maat van het gebouw) ontworpen meubilair.

Le challenge était clair: concevoir une nouvelle «maison» ouverte en béton. L’empreinte du bâtiment résultait des contours de la parcelle et des prescriptions urbanistiques. La construction de la ‘tour’ au coin de la parcelle constituait peut-être la solution la plus évidente, mais ne répondait pas à la demande du maître d’ouvrage, qui souhaitait créer une relation directe entre les départements. Ces postulats de départ ont débouchés sur une structure architecturale en forme de chapiteau, – où des colonnes hautes et minces soutiennent une rampe en béton. Les façades sont relativement fermées, – et seules des bandes de fenêtres et lanternes semblant avoir été placés au hasard viennent briser le volume. Les colonnes et les volumes qui hébergent les fonctions fermées suivent les lignes du contour du bâtiment. Le défi que le maître d’ouvrage a dû relever pour réaliser la structure était lui aussi de taille. Il n’existait en effet aucune poutre, aucun plafond et aucun panneau mural orthogonal (toute la structure des poutres et du toit est inclinée). Le résultat est une carte de visite grandeur nature pour la société Valcke. L’aménagement intérieur dans ce cadre a constitué une mission aux multiples facettes. Le programme a pris forme après une analyse du fonctionnement de l’entreprise avec le maître d’ouvrage. Des discussions avec le maître d’ouvrage et le personnel ont permis de dresser un inventaire du fonctionnement quotidien de l’entreprise. Cette analyse a indiqué que les fonctions fermées pouvaient être entièrement intégrées dans quelques volumes autonomes – des volumes faisant office d’unités d’ordonnancement à l’intérieur du bureau paysager. Pour cela, tout le flux de visiteurs et d’utilisateurs a été cartographié. L’architecture du bâtiment a été modulée à partir de cette donnée: – le bâtiment a été doté d’une série d’ouvertures qui intègrent plusieurs entrées. Cette étude a par ailleurs permis d’éviter d’augmenter la surface construite par rapport à ce qui avait été prévu à l’origine. Le maître d’ouvrage a utilisé un nouveau type de ciment, le Cembro. Ce dernier est produit par Holcim avec des émissions en CO² inférieures de 95 % à un ciment standard. Les bureaux de Valcke Prêta Béton constituent d’ailleurs un projet pilote; c’est en effet la toute première fois que ce ciment était utilisé dans des éléments préfabriqués. Le maître d’ouvrage est parvenu en outre à fabriquer des panneaux en béton uniformément blanc et a dès lors choisi également de les laisser apparents à l’intérieur. De ce fait, le savoir-faire du maître d’ouvrage se voit donc aussi de l’intérieur. L’acoustique des pièces constituait un autre défi important. Comme un maximum de murs et plafonds en béton devaient rester libres pour pouvoir stocker la chaleur et le froid, le recours à des solutions standardisées s’est avéré impossible. Ce sont les volumes fermés qui ont fourni la solution: ils ont été habillés de lattes verticales, tandis que des cloisons acoustiques ont été apposées sur le plafond en béton. Comme le problème de l’acoustique a été pris en compte dès la phase de conception, cette solution est quasiment invisible. Le béton blanc a été complété par une palette de matériaux réduite. La couleur du sol coulé est la même que celle des murs en béton. L’accent a été mis sur la finition des volumes autonomes et sur le mobilier (conçu sur mesure pour le bâtiment).

13


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.