Endüstri Devrimleri
gerektiren yeni endüstri çağında akıllı fabrikalarda robotlar kullanılarak üretim yapılması bekleniyor. Akıllı robotlar geleneksel üretim bandında hareket eden malzemeleri RFID etiketi gibi sensör teknolojileriyle tanıyıp nasıl bir işlemden geçirmesi gerektiğini biliyor. Böylece farklılaşmış her bir ürün aynı üretim hattında sıfır hatayla işlenip takip edilebiliyor. Sonraki aşamada birbiriyle konuşan, bağlantılı makineler ürünün kalite kontrolünü yapıp üretim sürecindeki hataları daha hızlı tespit etmeyi sağlıyor. Tüm bu sürecin birbirine bağlı siber fiziksel sistemler (Cyber-physical systems - CPS) tarafından idare edilmesi planlanıyor. Tedarik zinciri ve tüketici verilerinin de kullanıldığı üretim sürecinin daha koordine ve bütünleşik olması öngörülüyor. Hayali kurulan akıllı fabrikaların bir diğer özelliği ise prototip ürünlerin tasarım süreçlerini 3D yazıcılar kullanarak hızlandırabilmesi. Böy-
lece kişiselleşen ürünlerin üretim maliyetleri de azaltılmış oluyor. Tüm bu sürecin yönetildiği akıllı fabrikalarda büyük veri analiziyle üretimin daha verimli hale getirilmesi bekleniyor. YENI BIR YAKLAŞIM Uzun yıllar üretim teknolojilerindeki evrim, maliyetlerin düşürülmesi ve daha mekanik üretim araçlarının geliştirilmesi yönünde oldu. Ancak yeni dönem endüstriyel seçilim, yönünü bilişim teknolojilerinden devşirilen yaklaşım ve becerilere çevirdi. Farklı imalat süreçlerinin eşlenme-
4 Endüstri Devrimi
İlk programlanabilir mantıksal denetleyici (PLC), Modicon 084 1969
İlk endüstriyel dokuma tezgahı 1784
3. Endüstriyel Devrim İmalatın otomasyonunu ileri safhalara taşımayı başaran elektronik ve bilgi teknolojilerinin devreye girişi
Karmaşıklık
İlk üretim hattı, Cincinnati Mezbahaları 1870
4. Endüstriyel Devrim Siber-fiziksel sistemlere dayalı üretimin devreye girişi
2. Endüstriyel Devrim İşbölümüne dayalı, elektrik enerjili kitlesel üretimin devreye girişi
1.Endüstriyel Devrim Su ve buhar enerjili mekanik üretim tesislerinin devreye girişi 18. yüzyılın sonu
4-5
Zaman 20. yüzyılın başlangıcı
1970’lerin başı
Bugün
Tarih boyunca üretim süreçlerini kökten değiştiren dört büyük endüstriyel devrim yaşandı. İlki su ve buhar gücünün daha verimli kullanılmasını sağlayan mekanik tezgâhların 18. yüzyılın sonunda bulunmasıyla başladı. Henry Ford’un üretim bandı tasarımıyla 20. yüzyıl tarihini değiştirmesiyle ikinci endüstri devrimi başlamış oldu. Elektriğin seri üretimde kullanılmaya başlaması ve üretim hattının geliştirilmesi yeni bir devrimi tetikledi. Üçüncü endüstriyel devrim ise 1970’lerde üretimde mekanik ve elektronik teknolojilerin yerini dijital teknolojiye bırakmasına sebep olan programlanabilir makinelerin kullanılmaya başlamasıyla oldu. Şimdi ise yeni bir endüstriyel devrime doğru yelken açılmış durumda. Birbirlerine bağlı süreçlerin iletişim halinde olduğu, internet üzerinden birbirine bağlı eşyaların veri toplayıp üretim sürecini tamamen değiştirdiği, makinelerin insanlarla etkileşimini öne çıkaran bir dönem... Endüstri 4.0, şirketlerin birbirine bağlı kurumlar olmalarına imkân sağlayacak. Tedarikçiden fabrikalara, dağıtımcıdan üretilen ürüne imalat sürecinin her aktörü, ürünü ve makinesi teknoloji sayesinde birbiriyle sürekli iletişim kuran siber-fiziksel bir sistem olacak. Böylece endüstriyel şirketler üretim süreçlerini daha iyi ölçebilmekle kalmayacak, tedarik zincirlerinin yönetimini de daha kolay yapacak. Firmaların son kullanıcıların taleplerini daha doğru ölçerek kişiselleşen ürünler üretmesi de daha az maliyet ortaya çıkaracak. Örneğin bir ürün arızalandığı anda müşteri hizmetlerine durumu raporlayacak ve son kullanıcıların daha iyi hizmet alabilmesi kolaylaşacak.