RI 2011/6: Bodemverhuurconstructie. Kan de bodemverhuurconstructie worden aangetast met een beroep op de Actio Pauliana? ( Butterman q.q./ Chinkoe … Instantie: Rechtbank Breda (Enkelvoudige handelskamer) Datum: 4 augustus 2010 Magistraten: Mr. R.T. Hermans Zaaknr: 210604 / HA ZA 09-1949 Conclusie: - LJN: BO0941 Noot: - Roepnaam: Wetingang: Fw art. 42art. 42; Iw 1990 art. 21 lid 2art. 21 lid 2, 22 lid 322 lid 3 Snel Essentie Bodemverhuurconstructie. Actio Pauliana. Kan de bodemverhuurconstructie worden aangetast met een beroep op de Actio Pauliana? Samenvatting Chinkoe Beheer B.V. (‘Beheer’) en haar dochtervennootschap Chinkoe Metaalbewerking B.V. (‘Metaalbewerking’) werden gefinancierd door Coöperatieve Rabobank Rotterdam U.A. (‘Rabo’). Het bedrijfspand waar Metaalbewerking was gevestigd, behoort in eigendom toe aan Beheer en werd verhuurd aan Metaalbewerking. Beheer en Metaalbewerking hebben beide bij pandakte van 9 mei 2005 ten behoeve van Rabo een pandrecht gevestigd op alle voorraden, inventaris en vorderingen. Op 16 januari 2009 heeft Rabo de financiering opgezegd en aangegeven haar bezitloos pandrecht te willen omzetten in vuistpand door middel van bodemverhuur. Op 17 januari 2009 is een overeenkomst gesloten waarin Beheer en/of Metaalbewerking verklaart de roerende zaken in vuistpand te geven. Op deze datum is ook een huurovereenkomst gesloten tussen Metaalbewerking als verhuurder en Rabo als huurder. De huurovereenkomst bepaalt een maandelijkse huurtermijn van € 20.000 en deze dient voor ten minste drie maanden bij vooruitbetaling te worden voldaan. Dezelfde dag worden alle sloten van het bedrijfspand vervangen en heeft Metaalbewerking geen toegang meer tot de gehuurde ruimten. Bij vervolgpandakten (pandlijsten) van 19 en 26 januari 2009 zijn de vorderingen Beheer en/of Metaalbewerking uit hoofde van de huurovereenkomst verpand aan Rabo. Op 26 januari 2009 is een bedrag van € 71.400 aan huurpenningen gestort op de rekening van Metaalbewerking bij Rabo. Dit bedrag is verrekend met de vordering van Rabo op Metaalbewerking uit hoofde van de financiering. Op 27 januari 2009 zijn Beheer en Metaalbewerking failliet verklaard. Een van de rechtsvragen die aan bod komt is: kan de curator de bodemverhuurconstructie aantasten door een beroep op de Actio Pauliana terzake de huurovereenkomst waarin ook vooruitbetaling en verpanding van de huurpenningen is overeengekomen tussen Metaalbewerking en Rabo? Rb.: De rechtbank beantwoordt deze vraag bevestigend. In HR 12 april 1985, NJ 1986/808NJ 1986/808 is niet aan de orde gekomen of de huurovereenkomst kan worden vernietigd met een beroep op art. 42art. 42 of 4747 Fw. Het aangaan van de huurovereenkomst alsmede de vooruitbetalingsclausule is een onverplichte rechtshandeling. Er is sprake van benadeling omdat de Belastingdienst zich niet langer voor de pandhouder op de bezitloos verpande bodemzaken kan verhalen. De boedel is benadeeld omdat een pandhouder in dat geval niet hoeft bij te dragen in de algemene faillissementskosten. Ook de vooruitbetaling leidt tot benadeling. Zou de vooruitbetaling niet zijn overeenkomen, dan had Rabo vanwege haar pandrecht op de vordering tot betaling van de huurpenningen, de betaalde huurpenningen mogen verrekenen ongeacht of de huurpenningen voor of na faillissement worden voldaan (HR 17 februari 1995, NJ 1996/471NJ 1996/471). In zoverre leidt de vooruitbetaling dus niet tot benadeling. Dat ligt anders als de curator betaling van de huurpenningen op een andere bankrekening zou vorderen waardoor verrekening niet mogelijk is. Een dergelijk verzoek kan door Rabo niet worden geweigerd met een beroep op art. 53art. 53 Fw vanwege HR 22 december 1989, NJ 1990/661NJ 1990/661, zodat toch sprake is benadeling. Zie ook: • HR 20 januari 1995, NJ 1995/238NJ 1995/238 (Ontvanger/NIB); • HR 12 april 1985, NJ 1986/808NJ 1986/808 m.nt. WHH (Ontvanger/NMB);
57