Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι ΚΩ Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
περιεχόμενα
Φεβρουάριος 2010
Εκδότης: Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου
ΤΕΥΧΟΣ 5
Ενιαία Ανάπτυξη Λιμανιού-Μαρίνας Λάρνακας Επιτέλους η Κύπρος αποκτά μοναδικές μαρίνες
Σχόλιο Προέδρου ΣΤΕΚ Άκη Βαβλίτη Το 2009 αποτέλεσε τη χειρότερη χρονιά για τον κυπριακό τουρισμό τα τελευταία τουλάχιστον 15 χρόνια. Η παγκόσμια οικονομική κρίση μας έφερε πίσω όσον αφορά τις τουριστικές αφίξεις στα επίπεδα του 1995 ενώ οι αρνητικές επιπτώσεις στα τουριστικά έσοδα, τις πληρότητες και τα οικονομικά αποτελέσματα των ξενοδοχειακών μονάδων ήταν ακόμη μεγαλύτερες.
4 ΣΤΕΚ – Θέσεις και Δράσεις 6 Σχολιάζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας 8 Αντιπαραθέσεις – Κίκης Λαζαρίδης VS Ελευθέριος Ιωάννου
Η αγωνία μας επιτείνεται και από το γεγονός ότι η μείωση των αφίξεων στην Κύπρο, παρά τα σχετικά μέτρα στήριξης που προσφέρθηκαν, έφθασε στο -11% ενώ διεθνώς η μείωση ήταν μόνο της τάξης του -5%. Τούτο αποτελεί αδιαμφισβήτητη απόδειξη του γεγονότος ότι το τουριστικό μας προϊόν θέλει ριζική αναδιαμόρφωση και ανασυγκρότηση. Εκτιμούμε ότι το 2010 θα είναι μια ακόμη δύσκολη χρονιά για τον τουρισμό. Σ’ αυτή τη χρονιά θέλουμε να δούμε επιτέλους αποτελεσματική δράση. Η τουριστική βιομηχανία απαιτεί να υλοποιηθούν οι ειλημμένες κυβερνητικές αποφάσεις για αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό της ξενοδοχειακής υποδομής όπως είναι το εξαγγελθέν σχέδιο απόσυρσης κλινών, το σχέδιο παροχής πολεοδομικών κινήτρων αναβάθμισης και εμπλουτισμού υφιστάμενων ξενοδοχειακών μονάδων καθώς και το σχέδιο παροχής κυβερνητικών εγγυήσεων προς τις τουριστικές επιχειρήσεις για εξασφάλιση επενδυτικών δανείων. Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων και άλλων που από πολλού χρόνου υπάρχουν αλλά μόνο στα χαρτιά, θα αποτελέσει τη σωτήρια απαρχή για την αναγκαιότατη σταδιακή αναβάθμιση του γηρασμένου τουριστικού μας προϊόντος. Εύχομαι σε όλους ένα δημιουργικό 2010.
Με φιλικούς χαιρετισμούς,
9 Παρουσίαση Πρωτοποριακό έργο ελίτ διαμερίσματων στην παραλιακή ζώνη της Λεμεσού 10 Ιάκωβος Αριστείδου: «επιστροφή στα αυτονόητα» 12 Επιτέλους η Κύπρος αποκτά μοναδικές μαρίνες 14 Λευκωσία. Πόλη των αιώνων 16 Ο λόγος στα Μέλη & Επικαιρότητες 17 Μελανά στίγματα – βανδαλισμοί τουριστικών χώρων 18 Αρχαιολογικός χώρος Κάτω Πάφου
Διοικητικό Συμβούλιο ΣΤΕΚ – ΕΞΕΚ Άκης Βαβλίτης (Πρόεδρος), Ρένος Σολομίδης (Επίτιμος Πρόεδρος), Γιάννος Πανταζής (Αντιπρόεδρος ΣΤΕΚ), Δήμητρα Καραντώκη (Αντιπρόεδρος ΕΞΕΚ), Κώστας Παπαϊωάννου, Χρήστος Μουσκής, Κώστας Μιχαηλίδης, Κώστας Γαλαταριώτης, Σπύρος Καραολής, Πέτρος Πιερίδης, Φειδίας Νικολάου, Δημήτρης Σμυρλής, Δήμος Δημοσθένους, Στέλιος Κίζης, Αντωνάκης Ανδρονίκου, Λάκης Παναγιώτου Γενικός Διευθυντής: Φειδίας Καρής Εκδοτική Ομάδα Ρένος Σολομίδης (Πρόεδρος), Νανά Ασμένη Παύλου, Πάνος Βαυαρός Καλλιτεχνική Επιμέλεια Σάιμον Πιτσιλλίδης FCIM (UK), Chartered Marketer Διαφημίσεις: ACTION Publications, Οριάνα Πατάλα, τηλ. 22818884) Στοιχεία επικοινωνίας ΣΤΕΚ Δοσιθέου 1, 6ος όροφος, Τ.Θ. 20958, 1665 Λευκωσία, Κύπρος, Τ:+35722 374 433, Φ:+35722 374 466, info@acte.com.cy, www.acte.com.cy
Αειφόρος διαχείριση δασών Το χαρτί που χρησιμοποιήθηκε για την εκτύπωση της Τουριστικής Επιχειρηματικής είναι πιστοποιημένo από Forest Certification Council, το οποίο επιβεβαιώνει ότι ο αγοραστής έχει συνεισφέρει στην αειφόρο ανάπτυξη των δασών. Παρακαλούμε όπως φροντίσετε να ανακυκλωθεί. Αποκλειστική συνεργασία με το:
Ο ΣΤΕΚ έχει εξασφαλίσει αποκλειστική συνεργασία αναφορικά με την κυπριακή αγορά για χρήση υλικού από το εξειδικευμένο τουριστικό περιοδικό Travel Times Ελλάδας και ως εκ τούτου η αναδημοσίευση άρθρων του εν λόγω περιοδικού από άλλα έντυπα της εγχώριας αγοράς απαγορεύεται χωρίς άδεια. Travel Times Publishing ΕΠΕ, info@traveltimes.gr, www.traveltimes.gr ISSN 1986-1419
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
3
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
ΣΤΕΚ - Θέσεις και Δράσεις Ο ΣΤΕΚ εκφράζει δημοσίως την έντονη αντίθεσή του στη σκοπούμενη από την Κυβέρνηση διαφοροποίηση του συστήματος φορολόγησης της ακίνητης ιδιοκτησίας. Η ενέργεια αυτή, εν μέσω της χειρότερης οικονομικής κρίσης των τελευταίων χρόνων, θα επιφέρει καίριο πλήγμα στην ξενοδοχειακή βιομηχανία του τόπου εξ αιτίας της μεγάλης αύξησης της φορολογίας ακίνητης ιδιοκτησίας που θα κληθούν να καταβάλουν οι καταΟι χρεοκοπίες Οργανωτών Ταξιδίων επιδεινώνουν τα πολλά προβλήματα των ξενοδόχων Διάχυτη η ανησυχία των ξενοδόχων για την έγκαιρη είσπραξη των οφειλών εξαιτίας των αυξημένων κίνδυνων χρεοκοπίας που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Ο.Τ. Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα ντόπιος Ο.Τ. που διοχέτευε σημαντικό αριθμό τουριστών από την αγορά της Ρωσίας και ο οποίος έχει ήδη αναστείλει τις εργασίες του και την αποπληρωμή των οφειλών του
χρεωμένες ξενοδοχειακές μονάδες. Ο ΣΤΕΚ ευελπιστεί να επικρατήσουν δεύτερες και σοφότερες σκέψεις για την εξεύρεση ορθολογιστικών τρόπων εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών, ώστε αποτελεσματικά ν’ αντιμετωπισθούν τα δομικά και διαχρονικά προβλήματα του «σπάταλου» δημόσιου τομέα, κυρίως με τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών και όχι με την φαινομενικά εύκολη λύση της επιβολής εξουθενωτικών φορολογιών πάνω στους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, με αποτέλεσμα την υπονόμευση της ανάπτυξης και προόδου της εθνικής οικονομίας. ύψους €4.5 εκατ. Τούτο το παράδειγμα αφερεγγυότητας έρχεται να προστεθεί και σε άλλα που έχουν παρουσιασθεί κατά τα τελευταία χρόνια ενώ ο κίνδυνος είναι πια ορατός να προστεθούν πολλά άλλα στο άμεσο μέλλον. Για την ελαχιστοποίηση τέτοιων σοβαρών κινδύνων, ο ΣΤΕΚ έχει υποβάλει εισήγηση προς τον Υπουργό Τουρισμού και τον Πρόεδρο του ΚΟΤ όπως σε περιπτώσεις που συνομολογούνται συμβόλαια μεταξύ του ΚΟΤ και των Ο.Τ., να τίθεται ως όρος ο Οργανισμός να μπορεί να τερματίζει τη στή-
ριξη προς Ο.Τ., οι οποίοι αποδεδειγμένα καθυστερούν να ξοφλήσουν τους λογαριασμούς τους για περίοδο πέραν των 90 ημερών από την ημερομηνία που ορίζουν τα διμερή συμβόλαια. Αναμένεται να υιοθετηθεί η εισήγηση του ΣΤΕΚ ώστε να υπάρχει μια πιο στοχευμένη στήριξη φερέγγυων και αξιόπιστων Ο.Τ. διασφαλίζοντας έτσι, στο μέτρο του δυνατού, τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της ξενοδοχειακής βιομηχανίας και της οικονομίας γενικότερα.
Συμμετοχή ΣΤΕΚ στο 8οΣυνέδριο ΣΕΤΕ
Κυπριακή Φιλοξενία στα ποιοτικά Ξενοδοχεία του ΣΤΕΚ - Τιμές για Κύπριους
Ο αδελφός σύνδεσμος στην Ελλάδα ΣΕΤΕ (Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) πραγματοποίησε το 8ο Συνέδριο του «Τουρισμός & Ανάπτυξη». Στο Συνέδριο συμμετείχε εκ μέρους του ΣΤΕΚ ο Αντιπρόεδρος κ. Γιάννος Πανταζής και ο Γενικός Διευθυντής κ. Φειδίας Καρής. Ο κ. Πανταζής είχε ενεργό συμμετοχή στο πάνελ του πρώτου μέρους του Συνεδρίου με θέμα «Ετοιμότητα και ευελιξία της τουριστικής οικονομίας κατά την εκδήλωση και εξέλιξη της διεθνούς κρίσης» στο οποίο συζητητές ήταν επίσης ο Πρόεδρος του International Hotel και Restaurant Association, ο Γενικός Γραμματέας του Turkish Tourism Investors Association, ο
Γενικός Γραμματέας του Egyptian Hotel Association και ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Exceltur Ισπανίας.
Οι διήμερες και τριήμερες αποδράσεις στο εσωτερικό της χώρας μας είναι πλέον μια προσιτή πολυτέλεια. Τα ποιοτικά ξενοδοχεία του ΣΤΕΚ προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα με την παροχή ειδικών τιμών προς την εγχώρια αγορά για την περίοδο Νοεμβρίου 2009 – Μαρτίου 2010. Ο αναλυτικός κατάλογος τιμών βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου www.acte.com.cy. Τα Ξενοδοχεία που είναι ενταγμένα στον ΣΤΕΚ, αποτελούνται μόνο από μονάδες 5*, 4* και 3* αστέρων καθώς και τουριστικά χωριά Α’ κατηγορίας. Τα εν λόγω Ξενοδοχεία συχνά έχουν λάβει βραβεία, διακρίσεις και πιστοποιήσεις από Οργανισμούς ή Φορείς της Κύπρου και του εξωτερικού.
μελών του, τον Επίτιμο Πρόεδρο του ΣΤΕΚ κ. Ρένο Σολομίδη, πρώην Υπουργό Οικονομικών, με το βραβείο «Προσωπικότητα Φιλοξενίας – Τουρισμού 2009». Η επιλογή βασίστηκε στην αδιαμφισβήτητη διαχρονική προσφορά του βραβευθέντος
στην τουριστική βιομηχανία και στην καθολική αναγνώριση του έργου του από καταβολής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο ΠΑΣΥΔΙΞΕ αναφέρει ότι «η βράβευση είναι μια ελάχιστη ηθική ικανοποίηση και αναγνώριση της τεράστιας διαχρονικής προσφοράς του κ. Σολομίδη στην ανάπτυξη του τουρισμού στην Κυπριακή Δημοκρατίας».
Βράβευση κ. Ρένου Σολομίδη, Επιτ. Προέδρου του ΣΤΕΚ, ως «Προσωπικότητα Φιλοξενίας – Τουρισμού 2009». Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Διευθυντών Ξενοδοχείων (ΠΑΣΥΔΙΞΕ) βράβευσε σε εκδήλωση κατά την ετήσια γενική συνέλευση των
4
© ΣΑΙΜΟΝ ΠΙΤΣΙΛΛΙΔΗΣ
Τυχόν αύξηση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας = χαριστική βολή στην ξενοδοχία
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Tουριστική ανάπτυξη της Κύπρου Σχολιάζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε ανακοπή της προόδου στην τουριστική ανάπτυξη της Κύπρου. Ποιες οι κυριότερες συναφείς δυσκολίες και σε ποιους ειδικούς τομείς στοχεύετε μελλοντικά να δώσετε προτεραιότητα και ιδιαίτερη έμφαση;» Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η τουριστική βιομηχανία της Κύπρου, όπως και η τουριστική βιομηχανία πολλών άλλων τουριστικών προορισμών, βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις. Η οικονομική ύφεση που χαρακτηρίζει χώρες που είναι κύριες πηγές των τουριστών με προορισμό τη χώρα μας, οι επιπτώσεις στην ισοτιμία της στερλίνας με το Ευρώ που επηρεάζει την άφιξη τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο καθώς και η διαμόρφωση νέων διεθνών τάσεων στον τουριστικό τομέα, έχουν σίγουρα επηρεάσει την τουριστική κίνηση προς τη χώρα μας. Ενόψει του ότι ο τουρισμός αποτελεί τομέα υψηλής προτεραιότητας, μπροστά O τουρισμός είναι ψηλά στις προτεραιότητές μας. Από πλευράς κράτους θα εξακολουθήσουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για ενίσχυση και αναβάθμιση του τομέα με στόχο όχι μόνο την οικονομική ανάπτυξη του τόπου αλλά και την αειφόρο ανάπτυξη.
στα νέα δεδομένα, η Κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και του Υπουργείου Οικονομικών και σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς ανταποκρίθηκε άμεσα και δυναμικά. Θέτοντας ως στόχο την ελαχιστοποίηση των οποιωνδήποτε αρνητικών επιπτώσεων στην Κυπριακή οικονομία, καταρτίστηκε στρατηγικός σχεδιασμός και λήφθηκαν ουσιαστικά μέτρα για περίοδο ενός έτους. Ταυτόχρονα, ενισχύθηκαν τα σχετικά κονδύλια του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού για προώθηση και προβολή της Κύπρου στο εξωτερικό, εντατικοποιήθηκαν οι επαφές με μεγάλους οργανωτές ταξιδιών του εξωτερικού για στενότερη και αποδοτικότερη συνεργασία και πραγματοποιήθηκαν πολλές και
6
εντατικές επαφές με αεροπορικές εταιρίες για βελτίωση της προσβασιμότητας της Κύπρου. Τον Νοέμβριο του 2009 αποφασίστηκε όπως επεκταθούν όλα τα υφιστάμενα μέτρα στήριξης της τουριστικής βιομηχανίας μέχρι και το τέλος του 2010 και όπως ενισχυθούν και με δύο άλλα επιπρόσθετα μέτρα. Συγκεκριμένα, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε όπως, πέραν της μείωσης του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από 8% σε 5%, την κατάργηση των τελών διανυκτέρευσης, τη μείωση των τελών στα αεροδρόμια και την επέκταση των κονδυλίων για εσωτερικό κοινωνικό τουρισμό, παραχωρηθούν κυβερνητικές εγγυήσεις για δάνεια από ξενοδοχειακές μονάδες, και όπως εφαρμοστεί σχέδιο πα-
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Προχωρούμε στην εκπόνηση νέας στρατηγικής για τον τουρισμό, αφού το υφιστάμενο στρατηγικό σχέδιο βρίσκεται στην εκπνοή του. ροχής πολεοδομικών κινήτρων στην τουριστική βιομηχανία. Όσον αφορά τα μεγάλα έργα υποδομής που προωθεί η Κυβέρνηση σημειώνονται τα εξής: Το έργο της Μαρίνας Λεμεσού, η οποία θα είναι δυναμικότητας 1000 σκαφών περίπου και θα αναπτυχθεί δυτικά του παλιού λιμανιού, καθυστέρησε στην έναρξή του ένεκα δυσκολιών που προέκυψαν για τη χρηματοδότησή του.
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
© ΣΑΙΜΟΝ ΠΙΤΣΙΛΛΙΔΗΣ
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Έπειτα από σειρά συσκέψεων που πραγματοποιήθηκαν με τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, αναμένεται σύντομα η επίλυση των διαφόρων θεμάτων ώστε να καταστεί δυνατή η άμεση έναρξη των εργασιών υλοποίησης του έργου. Το ενιαίο έργο της Μαρίνας και Λιμανιού Λάρνακας βρίσκεται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης μεταξύ του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων και του επιτυχόντα προσφοροδότη, με στόχο την ανάθεση του έργου. Το έργο της Μαρίνας Πάφου, η οποία θα είναι δυναμικότητας 1000 σκαφών περίπου και θα αναπτυχθεί στην περιοχή Ποτίμων στην Κισσόνεργα, καθυστερεί λόγω προσφυγής στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών των δύο αποτυχόντων προσφοροδοτών, των σχετικών αποφάσεων της Αναθεωρητικής Αρχής καθώς και της προσφυγής στη δικαιοσύνη. Για το έργο της Μαρίνας Αγίας Νάπας, η οποία θα είναι δυναμικότητας 600 σκαφών περίπου και θα αναπτυχθεί στην περιοχή Λούματα, αναμένεται να υποβληθεί τον Ιανουάριο του 2010, η προσφορά του προσφοροδότη και η άμεση έναρξη των διαπραγματεύσεων με στόχο την ανάθεση του έργου. Μετά από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δόθηκαν οδηγίες για επίσπευση της εξέτασης των αιτήσεων για τα γήπεδα γκολφ από όλες τις αρμόδιες κρατικές Υπηρεσίες. Μέσα στο 2009 επαναπροσδιορίστηκε η πολιτική ανάπτυξης των γηπέδων γκολφ και προωθήθηκε ήδη η εξέταση των σχετικών αιτήσεων από το Τμήμα Πολεοδομίας
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
και Οικήσεως. Διεξήχθηκε, επίσης, η πρώτη δημόσια ακρόαση για την ανάπτυξη ενός γηπέδου. Το Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Λευκωσίας μετά από σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, θα διαμορφωθεί ώστε να χρησιμοποιηθεί στα πλαίσια της Προεδρίας της Ε.Ε. το 2012. Η μελέτη για την ανάπτυξη του Διεθνούς Συνεδριακού Κέντρου Λεμεσού έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό. Τα νέα Αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου έχουν ήδη ολοκληρωθεί και λειτουργούν. Όσον αφορά τους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους μας, σημειώνεται ότι προχωρούμε στην εκπόνηση νέας στρατηγικής για τον τουρισμό, αφού το υφιστάμενο στρατηγικό σχέδιο βρίσκεται στην εκπνοή του. Κύρια θέματα της νέας στρατηγικής μας θα είναι αυτά της προσβασιμότητας της Κύπρου, της συνεργασίας και στήριξης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με στόχο την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων, τη συγκράτηση των τιμών, τον εμπλουτισμό της ποιότητας στα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας καθώς και της ενίσχυσης της διαφοροποίησης των αγορών προτεραιότητας για προσέλκυση τουριστών. Προωθούνται, επίσης, νέες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και προώθηση του Τουρισμού Υγείας, του Αθλητικού Τουρισμού, του Συνεδριακού Τουρισμού, του Τουρισμού Υπαίθρου, του Πολιτιστικού Τουρισμού και άλλων ειδικών και εξειδικευμένων μορφών τουρισμού που θα συμβάλλουν στην προώθηση της εικόνας της Κύπρου ως τουριστικός προορισμός για όλους.
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
Δόθηκαν οδηγίες για επίσπευση της εξέτασης των αιτήσεων για τα γήπεδα γκολφ από όλες τις αρμόδιες κρατικές Υπηρεσίες. Εκείνο που θα ήθελα να επαναλάβω είναι ότι ο τουρισμός είναι ψηλά στις προτεραιότητές μας και ότι από πλευράς κράτους θα εξακολουθήσουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για ενίσχυση και αναβάθμιση του τομέα με στόχο όχι μόνο την οικονομική ανάπτυξη του τόπου αλλά και την αειφόρο ανάπτυξη.
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
7
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Αντιπαραθέσεις Οι εκτελεστικοί Προέδροι των Κυπριακών Αερογραμμών και της Eurocypria απαντούν το ερώτημα: «Μπορούν να συνυπάρξουν και οι δύο αερογραμμές στον κυπριακό χώρο και ποια μορφή συνεργασίας θα ήταν πιο ωφέλιμο και βιώσιμο να υπάρχει;»
8
Κίκης Λαζαρίδης
Ελευθέριος Ιωάννου
Προτού απαντηθεί το ερώτημα είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι τώρα βάσει της Συμφωνίας πώλησης της Eurocypria (ECA) στο κράτος αλλά και του θεσμικού πλαισίου που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι δύο εταιρείες, ως ανεξάρτητες νομικές οντότητες, είναι υποχρεωμένες να λειτουργούν ανταγωνιστικά. Εμείς πιστεύουμε ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες το Κυπριακό κράτος δεν αντέχει τη λειτουργία δύο εταιρειών ανταγωνιζόμενων μεταξύ τους, την ίδια ώρα που στην Ευρώπη οι μεγάλοι αεροπορικοί κολοσσοί συνενώνονται σε πανίσχυρα συγκροτήματα για να αντιμετωπίσουν τα νέα δεδομένα. Το επιχείρημα που συχνά προβάλλεται και θέλει την μία εταιρεία να ειδικεύεται σε προγραμματισμένες πτήσεις και την άλλη σε ναυλωμένες όχι μόνο παραβιάζει τις αρχές του ανταγωνισμού, όπως τις οριοθετούν οι Βρυξέλλες, αλλά και πρακτικά είναι κάτι ανέφικτο. Ειδικά από την στιγμή που η ECA προγραμματίζει να προσφέρει ατομικές θέσεις (seatonly basis) μέσω του νέου συστήματος κρατήσεων που έχει προμηθευτεί, κάτι που παραδοσιακά κάνουν οι ΚΑ. Οι ΚΑ εξάλλου, ανέκαθεν πωλούν θέσεις σε οργανωτές εκδρομών του εξωτερικού για να τις συμπεριλάβουν στα πακέτα τους, μία μέθοδος πωλήσεων η οποία χαρακτηρίζει εξολοκλήρου το επιχειρηματικό μοντέλο της ECA. Ενδεικτικό επίσης του ανταγωνισμού είναι το γεγονός ότι η Eurocypria το 2008 πραγματοποίησε 723 πτήσεις από προορισμούς που πετάνε οι ΚΑ. Με δεδομένο ότι και πολλές άλλες αεροπορικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην μεταφορά επιβατών προς την Κύπρο, εντείνοντας σημαντικά τον ανταγωνισμό, η επένδυση του κράτους σε δύο ανταγωνιζόμενε ς εταιρείες ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες επιβίωσης είτε της μίας είτε της άλλης. Η καλύτερη αντίδραση μπροστά στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, που θέλουν μόνο εταιρείεςμεγαθήρια να επιβιώνουν, θα ήταν μία ενοποιημένη και όσο το δυνατό ισχυρή εταιρεία που θα ήταν και ο εθνικός αερομεταφορέας του κράτους. Η εισήγησή μας για το μέλλον των δύο εταιρειών, αντανακλά τις ωμές πραγματικότητες στο χώρο των αερομεταφορών σήμερα και πιστεύω ακράδαντα ότι προσφέρει την πιο συμφέρουσα εναλλακτική πρόταση για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη ενός ισχυρού αερομεταφορέα που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων, του τουρισμού, της οικονομίας, του τόπου και του λαού μας.
Η Eurocypria ιδρύθηκε το 1992 από τις Κυπριακές Αερογραμμές (ΚΑ) για τη διενέργεια ναυλωμένων πτήσεων με κατάλληλα αεροσκάφη με ευέλικτο πρόγραμμα και χαμηλό λειτουργικό κόστος. Οι ΚΑ αναγκάστηκαν να πωλήσουν την Eurocypria στο κράτος το Νοέμβριο του 2006, μετά τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που παρουσίασαν οι ανεπάρκειες που προκαλούσαν οι συλλογικές συμβάσεις και οι κομματικές παρεμβολές. Στους όρους του Σχεδίου που ενέκρινε η ΕΕ προβλέπεται ότι οι δυο εταιρείες θα είναι ανταγωνιστικές και ότι οι ΚΑ δεν θα μπορούν να αποκτήσουν μετοχές ή συμφέρον σε οποιαδήποτε άλλη εταιρεία για την περίοδο που καλύπτει το σχέδιο, δηλαδή μέχρι το 2017. Η κυβέρνηση και η Eurocypria μετακάλεσαν τους εμπειρογνώμονες της SH&E. Στη μελέτη εισηγήθηκαν την υιοθέτηση μέτρων και την καταβολή κεφαλαίου €35 εκατ. ώστε η Eurocypria να γίνει βιώσιμη. Οι ΚΑ και οι συντεχνίες της αρνήθηκαν τη συνεργασία και υποστήριξαν ότι πρέπει η Eurocypria να διαλυθεί. Από τα αεροδρόμια της Κύπρου διακινούνται πάνω από 7 εκατ. επιβάτες ετησίως και πετούν 80 αεροπορικές εταιρείες τα δε δύο αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου είναι φτιαγμένα για να εξυπηρετήσουν 10 εκατ. επιβάτες ετησίως. Η Eurocypria έχει διαφορετική αποστολή από τις ΚΑ. Οι ΚΑ διενεργούν δρομολογημένες πτήσεις, ενώ η Eurocypria ως εξειδικευμένη αεροπορική εταιρεία ναυλωμένες, ειδικά για τη μεταφορά τουριστών. Η διαφορά αυτή είναι πολύ σημαντική και δείχνει τη διαφορετικότητα στην αποστολή και στο έργο των δύο εταιρειών. Η Eurocypria το 2008 εκτέλεσε 2,581 πτήσεις από τις οποίες το 80% ήταν σε προορισμούς που δεν πετάνε οι ΚΑ. Σήμερα, η Eurocypria πετά σε 75 αεροδρόμια σε 20 διαφορετικές χώρες. Είναι μια ανταγωνιστική εταιρεία με χαμηλό κόστος λειτουργίας, που αν απορροφηθεί από τις ΚΑ, θα χάσει κάθε πλεονέκτημα που σήμερα διαθέτει. Διότι δεν θα μπορέσει να υπάρξει κάτω από την ίδια στέγη προσωπικό με μισθολόγιο δύο ταχυτήτων. Η διαφορά κόστους μεταξύ των δύο εταιριών ανέρχεται στο 30% περίπου (2007 27.5%, 2008 28.6%) ποσοστό που αποκλείει τις ΚΑ από του να προσφέρουν ελκυστικά ναύλα στους τουρίστες. Η διατήρηση δύο εταιριών επιβάλλει τη συνεργασία. Για μείωση εξόδων και θα εξυπηρετήσει το κοινό με τη μείωση στα κόστη, που είναι η βασική επιδίωξη των πρακτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επιβίωση των ΚΑ και της Eurocypria στο σημερινό πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον των ανοικτών αιθέρων της Ε.Ε. εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό, όχι μόνο από εξωγενείς παράγοντες, αλλά και από τις επικρατούσες νοοτροπίες και προσεγγίσεις στην κάθε μία από τις δύο εταιρείες.
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Παρουσίαση Πρωτοποριακό έργο ελίτ διαμερίσματων στην παραλιακή ζώνη της Λεμεσού
Kanika Kypros Gardenia βρίσκεται σε μια απο τις πιο προνομιούχες περιοχές στην παραλιακή οδό της Λεμεσού μόλις 100 μέτρα απο την παραλία θέτοντας νέα πρότυπα στην ιδιωτική κατοίκηση. Το ανεγειρόμενο κτίριο αποτελείται απο 20 πολυτελείς ευρύχωρα διαμερίσματα μεταξύ 122τμ μέχρι και 300τμ κάποια απο αυτά με δική τους ιδιωτική πισινά και κάποια άλλα με δικό τους κήπο και απρόσκοπτη θέα προς την θάλασσα. Η ιδιαιτερότητα του κτιρίου αυτού εκτός από την εξωτερική κτιριακή ομορφιά και φινέτσα είναι το προνόμιο που έχουν οι ιδιοκτήτες να απολαμβάνουν διευκολύνσεις τόσο στους εσωτερικούς χώρους όσο και στους εξωτερικούς όπως ενός πεντάστερου ξενοδοχείου. Όμορφα τοπιοτεχνημένοι κήποι 4,000 τμ., χώρος για BBQ, γήπεδο τέννις, εξωτερική πισίνα 18μ χ 6μ. είσοδος υποδοχής, 24ωρο σύστημα ασφάλειας, γυμναστήριο, ευρύχωροι αποθηκευτικοί χώροι, sauna, υδρομασσάζ, κάβα καθώς και άλλες διευκολύνσεις που είναι αποκλειστικά μόνο για λίγους. Ο σχεδιασμός των εσωτερικών χώρων είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της εταιρείας KANIKA DEVELOPMENTS με σχεδιαστές εσωτερικών χώρων διεθνούς φήμης. Υπενθυμίζεται ότι ο Όμιλος εταιρειών της ΚΑΝΙΚΑ κατέχει ηγετική θέση στον τομέα της κατοικίας, καθώς για 45 χρόνια δημιουργεί νέα δεδομένα και πρωτοποριακές αντιλήψεις στην «ανάπτυξη γης»
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
και προσφέρει κατοικίες που ξεχωρίζουν για το καλό γούστο, τις υψηλές προδιαγραφές σχεδιασμού και κατασκευής, την προνομιακή θέση και θέα, τους εντυπωσιακούς εξωτερικούς χώρους, την ευαισθησία στο περιβάλλον. Στο διάστημα αυτό, έχει αναπτύξει έργα πνοής που δημιούργησαν εξαιρετική φήμη σε διεθνές επίπεδο αναδεικνύοντας το τουριστικό/επενδυτικό προϊόν της χώρας μας. Στο ενεργητικό της μετρά σήμερα χιλιάδες ικανοποιημένους ιδιοκτήτες ακινήτων, εκατοντάδες ολοκληρωμένα έργα και ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργατών σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Η ΚΑΝΙΚΑ επικεντρώνει τη δραστηριότητα της στην ευρύτερη περιοχή της Λεμεσού, όπου προσφέρει ακίνητα, με ολοκληρωμένη υποστήριξη πριν και μετά την αγορά, με ξεκάθαρους όρους και ευκολίες πληρωμής. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείται να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας www.kanikadevelopments.com
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
9
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Επιστροφή στα αυτονόητα «Είμαστε Φτωχοί, Είμαστε Όμως Καθαροί και Φιλόξενοι»
10
Τ ΟΥΡ ΙΣ Τ ΙΚH
ανοχή μπορεί να επιδειχθεί είναι στο δεύτερο σκέλος, στην καθαριότητα και τη φιλοξενία.
Ο,τιδήποτε διατεθεί για επένδυση στην ικανοποίηση των τουριστών που μας επισκέπτονται θα αποδώσει στο πολλαπλάσιο.
Την ανάγκη καλλιέργειας των αρχών αυτών είχαμε διαπιστώσει πολύ παλιά, από τη στιγμή που ο τουρισμός άρχισε να αναδύεται ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της ανάπτυξης της Κύπρου. Δυο χαρακτηριστικές ενέργειες που κάναμε στο Γραφείο Προγραμματισμού ήταν: 1ο: αρμόδιος Λειτουργός του Γραφείου επισκεπτόταν τις λιγοστές τότε τουριστικές περιοχές στην αρχή της τουριστικής σαιζόν και μαζί με τις Τοπικές Αρχές εξέταζε κατά πόσο όλα ήταν έτοιμα για να υποδεχθούμε τους ξένους μας. Δεν έπρεπε να υπάρχουν ανοικτά εργοτάξια, όλοι οι χώροι έπρεπε να είναι καθαροί, οι ναυαγοσώστες και οι σημαδούρες έπρεπε να είναι στη θέση τους κ.α. Όπως λέγαμε, έπρεπε να συμπεριφερόμαστε όπως οι νοικοκυρές στα χωριά, που για να υποδεχτούν τους ξένους τους στις μεγάλες γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα καθάριζαν όλο το χωριό κι ασβέστωναν ακόμη και τις πεζούλες έξω από τα σπίτια τους. 2ο: ζητήσαμε από το Διευθυντή της Ξενοδοχειακής Σχολής μ. Π. Κοντοπύργου να περιλάβει - και περιέλαβε - ειδικά μαθήματα ή αναφορές στη διδακτέα ύλη, που να υπενθυμίζουν
Ε Π ΙΧ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
© CYPRUS TOURISM ORGANISATION
Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘80 και προτού ακόμη ολοκληρωθεί το έργο της επαναδραστηριοποίησης τέθηκε επιτακτικά το θέμα της ποιοτικής αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος σαν μιας από τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές για απρόσκοπτη ανάπτυξη της οικονομίας. Επειδή το θέμα της βιωσιμότητας της οικονομίας υπό τις νέες συνθήκες ήταν στο επίκεντρο, ζητήθηκε από τη Διεθνή Τράπεζα η διεξαγωγή σχετικής μελέτης. Στην περίπτωση του Τουρισμού η Μελέτη, που υποβλήθηκε το 1986 με τίτλο «Κύπρος: Μια Μακροπρόθεσμη Προοπτική Ανάπτυξης», περιγράφει και αναλύει πλείστες όσες από τις ενέργειες και τα έργα που έκτοτε συζητούνται για υλοποίηση για επίτευξη του πιο πάνω σκοπού. Η Μελέτη υιοθέτησε την πιεστική ανάγκη αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος μέσω της διαφοροποίησής του ώστε να προσελκύει επισκέπτες ψηλής εισοδηματικής τάξης έναντι της μέχρι τότε ανάπτυξης του τουρισμού «ήλιου και θάλασσας». Για τη σταδιακή επίτευξη του στόχου αυτού, πέραν της αναβάθμισης των τουριστικών καταλυμάτων, η Μελέτη επέμενε στην προώθηση των γνωστών μας έργων, όπως η δημιουργία γηπέδων γκολφ, κατά προτίμηση ως μέρος σύνθετων παραθεριστικών κέντρων, μαρίνων, καζίνων, καθώς κι ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος με έργα αξιοποίησης και παρουσίασης των αρχαιολογικών μνημείων. Αν θέλαμε να κάνουμε μια αφαίρεση και να οραματιστούμε τι θα σήμαιναν όλα αυτά, θα λέγαμε ότι η Κύπρος έπρεπε σιγά - σιγά να μετατραπεί π.χ. σε ένα Μόντε Κάρλο της Ανατολικής Μεσογείου ή κάτι ανάλογο. Επειδή δεν το καταφέραμε τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια και επειδή μπορεί να περάσουν άλλα τόσα για να το πετύχουμε, η εισήγησή μου είναι να ακολουθήσουμε μέχρι τότε το νόημα του τίτλου του άρθρου: Είμαστε φτωχοί, είμαστε όμως καθαροί και φιλόξενοι. Το πρώτο σκέλος αναφέρεται στην έλλειψη των απαραίτητων έργων υποδομής. Παρόλο που δε δικαιολογείται η τόση μεγάλη καθυστέρηση στην προώθηση βασικών έργων τουριστικής υποδομής, κάποιος θα μπορούσε να δείξει κατανόηση λόγω του χρόνου και των κεφαλαίων που απαιτούνται, καθώς και στην έλλειψη παράδοσης. Εκεί όμως που καμία κατανόηση ή
© CYPRUS TOURISM ORGANISATION
ΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ*
στους σπουδαστές ότι οι τουρίστες είναι φιλοξενούμενοί τους κι όχι αντικείμενα για εκμετάλλευση. Βέβαια έκτοτε τα πράγματα πήραν τις γνωστές διαστάσεις με την τουριστική ανάπτυξη κι οι συνταγές αυτές δεν ήταν αρκετές για να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές. Όμως οι βασικές αρχές της καθαριότητας και της φιλοξενίας συνέχισαν και συνεχίζουν να ισχύουν. Έπρεπε, λοιπόν, να είναι στην καρδιά του προγράμματος τουριστικής ανάπτυξης και να επεκταθούν τόσο από πλευράς θεμάτων όσο κι από πλευράς φορέων. Θα ήταν μεγάλη η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος μας εάν οι παραλίες και τα τουριστικά μας θέρετρα ήταν πεντακάθαρες, χωρίς αισθητικές και ηχητικές ασχημονίες και ρυπάνσεις κι αν η συμπεριφορά όλων κι ιδιαίτερα όσων έρχονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο σε επαφή με τους τουρίστες ήταν άψογη και προπαντός χωρίς εκμεταλλευτικές υστεροβουλίες. Ο,τιδήποτε διατεθεί για επένδυση στην ικανοποίηση των τουριστών που μας επισκέπτονται θα αποδώσει στο πολλαπλάσιο. Δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη διαφήμιση και προβολή του τουρισμού μας από μια εγκωμιαστική κι ενθουσιώδη περιγραφή των μερικών εκατομμυρίων που επισκέπτονται το Νησί προς δέκα ή είκοσι εκατομμύρια γνωστούς και φίλους για το πόσο καλά πέρασαν. Έτσι στόχος και σύνθημα θα πρέπει να είναι: κανένας τουρίστας να φεύγει παραπονεμένος από την Κύπρο! * Πρώην Γενικού Διευθυντή Γραφείου Προγραμματισμού Πρώην Υπουργού Εργασίας Συμβούλου Επιχειρήσεων
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Επιτέλους η Κύπρος αποκτά μοναδικές μαρίνες
Μαρίνα Λάρνακας Στα σκαριά βρίσκεται η ανάπτυξη και δημιουργία εντυπωσιακού έργου στη Λάρνακα που περιλαμβάνει την αναβάθμιση του «ξεχασμένου» λιμανιού της πόλης και τη δημιουργία νέας μαρίνας της Λάρνακας, με στόχο να χαρίσει στην πόλη του Ζήνωνα την φήμη που της αρμόζει. Το προτιθέμενο σημαντικό έργο θα αποτελέσει αναμφίβολα πόλο έλξης κρουαζιερόπλοιων και γιοτ ενώ στο χερσαίο χώρο το έργο είναι μεγαλεπήβολο και προβλέπεται να περιλαμβάνει πολυτελές ξενοδοχείο, επαύλεις, διαμερίσματα, μουσείο, συνεδριακό κέντρο, πάρκο, εστιατόρια, καφετερίες, καταστήματα και άλλα. Πολλοί το παρομοιάζουν με ένα μικρό Μόντε Κάρλο και αυτό το ποιοτικό έργο αναμένεται να δώσει τεράστια αναπτυξιακή ώθηση στην παραλιακή πόλη! Οι πρώτοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι με την ολοκλήρωση του έργου την πόλη θα επισκέπτονται περίπου 600 χιλιάδες ταξιδιώτες – τουρίστες τον χρόνο. Οικονομικά Οι αναπτύξεις στο χερσαίο χώρο θα καταλαμβάνουν έκταση συνολικού εμβαδού 260.000 τ.μ. Σύμφωνα με το master plan το οποίο κατέθεσε η κοινοπραξία, το κόστος του έργου που θα κατασκευαστεί με τη μέθοδο D.B.F.O. (Design – Build – Finance - Operate) αναμένεται να ανέλθει στο €1 δισ., ενώ η κυβέρνηση θα αποκομίσει πέραν των €100 εκ. κατά τη διάρκεια των 35 χρόνων που θα διαρκέσει η μί-
12
Σε πρώτη φάση η μαρίνα Λάρνακας θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί μονίμως 500 σκάφη και αργότερα θα μπορεί μέχρι και 1.000.
σθωση του έργου. Την κοινοπραξία A. Vouros Investments Ltd αποτελούν οι εταιρείες Singapore Cruise Center Pte Ltd, DP Architects Pte Ltd, Ioannou & Paraskevaides Ltd, J&P - AVAX S.A, Ioannou & Paraskevaides (Overseas) Limited, Ariadne Australia Limited και Cybarco. Η δυναμικότητα της μαρίνας Σε πρώτη φάση η μαρίνα θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί μονίμως 500 σκάφη και αργότερα θα μπορεί μέχρι και 1.000. Το έργο αυτό ανέλαβε να δημιουργήσει η κοινοπραξία «A. Vouros», η οποία φαίνεται ότι θα συμπράξει μερικώς και με την κοινοπραξία «Ζenon» στην κατασκευή και διαχείριση τόσο του λιμανιού όσο και της παρακείμενης μαρίνας της Λάρνακας. Παλαιότερα σε δηλώσεις του ο Υπουργός Συγκοινωνιών Νίκος Νικολαΐδης, ανέφερε ότι η μαρίνα της Λάρνακας μαζί με το νέο λιμάνι, θα προσδώσουν αίγλη στην πόλη, θα βοηθήσουν στην ανάπτυξή της, αλλά θα συμβάλουν περαιτέρω και στην οικονομική ανάπτυξη ολόκληρης της Κύπρου.
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Επιπλέον, σε δηλώσεις του στο περιοδικό του ΣΤΕΚ, ο Δήμαρχος Λάρνακας Ανδρέας Μωϋσέως, ανέφερε ότι «αρχές του 2010 αρχίζουν οι προετοιμασίες για το εντυπωσιακό αυτό έργο το οποίο εμείς αναμένουμε με αγωνία. Εξ’ όσων γνωρίζω, θα χρειαστούν τουλάχιστον τρία χρόνια για την ολοκλήρωση της νέας μαρίνας». Τουριστικό χωριό Μια από τις ιδιαιτερότητες του χώρου είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου τουριστικού χωριού το οποίο θα εκπέμπει το κοσμοπολίτικο lifestyle που θα αρμόζει στη νέα σύγχρονη ανάπτυξη της Λάρνακας. Παράλληλα, θα ανεγερθεί σύγχρονο συνεδριακό κέντρο με εμβαδόν 10.000 τετραγωνικά μέτρα, πολιτιστικό κέντρο, εστιατόρια και καφετέριες, πολυτελές πολυώροφο ξενοδοχείο, υπεραγορά, μουσείο καθώς επίσης και σύγχρονη αίθουσα επιβατών και κτήριο για τη στέγαση του Δήμου Λάρνακας. Επίσης, θα ανεγερθούν πολλές πολυτελείς παραθεριστικές επαύλεις και διαμερίσματα, συνολικού εμβαδού 183.000 τετραγωνικών μέτρων. Οι επαύλεις και τα διαμερίσματα προορίζονται προς πώληση. Οι επενδυτές εκτιμούν ότι από την πώλησή τους θα έχουν έσοδα της τάξης των €2 δισεκατομμυρίων.
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Οι υπόλοιπες μαρίνες στην Κύπρο
Μαρίνα Λεμεσού Η Μαρίνα Λεμεσού θα κατασκευαστεί με τη μέθοδο της αυτοχρηματοδότησης BOT (Build, Own, Operate and Transfer) σε τρία χρόνια και θα έχει ικανότητα φιλοξενίας 1.000 γιοτ. Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο, κάποιοι κάνουν λόγο για μικρό Ντουμπάι, και το κόστος κατασκευής υπολογίζεται σε €170 εκατ. Πρόκειται αναμφίβολα για μια αναβάθμιση της ποικιλομορφίας των παρεχομένων τουριστικών υπηρεσιών.
Μαρίνα Πάφου Η μαρίνα της Πάφου θα κατασκευασθεί στην περιοχή "Πότιμα" της Κισσόνεργας επίσης με τη μέθοδο ΒΟΤ και θα μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 1000 σκάφη. Στο διαγωνισμό είχαν συμμετάσχει τρεις κοινοπραξίες, με τη συμμετοχή και τοπικών εταιρειών ανάπτυξης γης. Η μαρίνα στην Πάφο θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής στη συγκεκριμένη επαρχία και έχει ως στόχο τον περαιτέρω εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος. Τα έργα
κατασκευής της αναμένεται να ολοκληρωθούν στα επόμενα τέσσερα χρόνια και το κόστος υπολογίζεται πέριξ των €70 εκατ. Μαρίνα Αγίας Νάπας Στα σκαριά βρίσκεται και η διαδικασία για τη δημιουργία της νέας μαρίνας Αγίας Νάπας. Το Υπουργείο Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού βρίσκεται στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων με τον πλειοδότη ενώ σύμφωνα με τα πρώτα πλάνα, η μαρίνα θα μπορεί να εξυπηρετεί 600 σκάφη.
Σοβαρή αδυναμία στην ανάπτυξη του ναυτικού τουρισμού του Γλαύκου Καριόλου* Η ανάγκη ύπαρξης ικανοποιητικού αριθμού προστατευόμενων από τις θαλάσσιες καιρικές συνθήκες χώρων ελλιμενισμού σκαφών είχε διαπιστωθεί από την αρχή της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το 1994 το Υπουργικό Συμβούλιο της Δημοκρατίας ενέκρινε τη Στρατηγική για το Ναυτικό Τουρισμό της Κύπρου. Αυτή προέβλεπε και προβλέπει τη δημιουργία όχι μόνο "μαρίνων" αλλά διχτύου χώρων ελλιμενισμού τόσο για Κυπριακά σκάφη όσο και για φιλοξενούμενα σκάφη από το εξωτερικό. Δηλαδή προβλέπει τη δημιουργία στρατηγικά τοποθετημένων (α) αγκυροβόλιων, την κατασκευή "σκάλων" ή αποβαθρών ή προσβάσεων από σκάφος στη ξηρά, (β) την κατασκευή καταφυγίων σκαφών αναψυχής (fisharinas) και (γ) τουριστικών λιμενίσκων και τέλος (δ) την κατασκευή μεγάλων μαρίνων με περισσότερες από 500 προστατευόμενες και πλήρως εξυπηρετούμενες θέσεις σκαφών τόσο στην ξηρά όσο και στην
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
θάλασσα. Τα έργα ελλιμενισμού θα πρέπει να είναι τοποθετημένα στην ακτογραμμή σε διαστήματα απόστασης περίπου 10-15 ναυτικά μίλια (18-28 χλμ) το ένα από το άλλο ώστε να αποτελούν "δίχτυο" ναυσιπλοΐας. Δυστυχώς, διαχρονικά τόσο οι διάφορες Κυβερνήσεις όσο και οι αρμόδιες αρχές στην Κύπρο, συνεχίζουν να επιδεικνύουν απερίγραπτη αδυναμία να κατανοήσουν τη σοβαρότητα και τη μεγάλη ανάγκη ένα νησί όπως η Κύπρος να αποκτήσει το πολύτιμο αυτό εργαλείο που ονομάζεται "υποδομή ναυτικού τουρισμού", με τεράστιες απώλειες. Εξίσου σοβαρή αδυναμία αποτελεί και η πάγια διαχρονική τακτική, σημαντικές ευθύνες του κράτους όπως την κατασκευή της πιο πάνω υποδομής με τεράστια ευκολία να μεταβιβάζονται στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα η Κύπρος να παρουσιάζει στο εγγύς μέλλον το μοναδικό φαινόμενο, να μην έχει ούτε ένα δημόσιο ή κρατικό λιμενικό χώρο ή "είσοδο προς και από τη
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
θάλασσα" όπως ακριβώς έχει κατορθώσει να "επιτύχει" με τις εναέριες εισόδους/εξόδους στην πατρίδα μας. Σαν αποτέλεσμα παντελούς έλλειψης ναυτικής συνείδησης από τους αρμοδίους η κατασκευή των από το 1994 των προγραμματισθέντων μαρίνων και των υπολοίπων έργων καθυστερούν 16 ολόκληρα χρόνια ενώ πέραν των 4000 Κυπριακών σκαφών αναζητούν θέση ελλιμενισμού, εκατοντάδες πολύτιμες αιτήσεις για παραχώρηση θέσης ελλιμενισμού στην Κύπρο χάνονται και πολλές χιλιάδες κυπριόπουλα στερούνται κατάλληλων χώρων ελλιμενισμού θαλάσσιων αθλοπαιδιών για μικρά εκπαιδευτικά ιστιοφόρα και κωπήλατα σκάφη. Οι σημερινές παράμετροι οικονομικής κρίσης, λανθασμένων προηγούμενων χειρισμών και ανυπαρξίας ναυτικής κουλτούρας και νοοτροπίας δυστυχώς δεν επιτρέπουν εύκολη έξοδο από το σημερινό αδιέξοδο. *ΠΡΕΣΒΗ ΕΠΙ ΤΙΜΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΥΠΡΟΥ
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
13
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο Υ Ρ Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
Λευκωσία: Πόλη των αιώνων
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Ε. ΑΓΚΑΣΤΙΝΙΩΤΗ*
Η Λευκωσία είναι πρωτεύουσα της Κύπρου τα τελευταία 1000 χρόνια. Υπήρξε ωστόσο σπουδαίο πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο από την εποχή του χαλκού. Με πληθυσμό 228.400 και 7 Δήμους, είναι μια πόλη με δύο όψεις. Το παλιό αρχαίο τμήμα μέσ’ από τα Ενετικά τείχη και η νέα σύγχρονη πόλη με τα μοντέρνα κτήρια και τα επώνυμα εμπορικά κέντρα και καταστήματα. Παλιά και σύγχρονη πόλη ενώνονται με την Πλατεία Ελευθερία, ιστορική για τις συναθροίσεις και τις εκδηλώσεις της. Ο επισκέπτης κατά την περιήγησή του, τόσο στην πόλη όσο και στην επαρχία, έχει ενδιαφέρουσες εντυπώσεις να αποκομίσει, από τα ιστορικά της μουσεία, τους αρχαιολογικούς της χώρους, τις βυζαντινές εκκλησιές της, τους πολιτιστικούς της χώρους, αλλά και την εκπληκτική αγορά της και τη μοναδική της κουζίνα. Η λέξη “μαγεία” προσφέρεται στον επισκέπτη, απλά ως εισαγωγή. Αρχαιολογικοί χώροι και αξιοθέατα Πόλη • Τα Τείχη της Λευκωσίας κτίστηκαν από τους Φράγκους το 16ο αιώνα μ.Χ όταν κατέφθασαν στο νησί οι Λουζινιανοί βασιλιάδες. Μετά όμως, οι Βενετσιάνοι αντιλήφθηκαν ότι δεν μπορούσαν να προσφέρουν επαρκή άμυνα και τα γκρέμισαν για να κτιστούν τα τείχη που παραμένουν μέχρι τη σημερινή εποχή. Οι Οθωμανοί, με την κατάληψη της Λευκωσίας τα επισκεύασαν και κάλυψαν το πάνω μέρος τους με πέτρες. Μέχρι σήμερα, τα τείχη είναι το πιο καλοδιατηρημένο παλιό κτίσμα της Λευκωσίας. • Τα Λουτρά Ομεριέ. Κτίστηκαν το 16ο αιώνα σαν δώρο του Λαλά Μουσταφά Πασά στην πόλη της Λευκωσίας. Ήταν αφιερωμένα στον χαλίφη Ομέρ. Πρόσφατα ανακαινίστηκαν και λειτουργούν κανονικά. • Το Τέμενος Ομεριέ. Αρχικά εκκλησία
14
των Αυγουστινιανών μοναχών αφιερωμένη στην Παναγία. Κτίστηκε το 14ο αιώνα. Το 1571, ο Μουσταφά Πασάς τη μετάτρεψε σε τζαμί επειδή όπως έλεγε, κτίστηκε εκεί που είχε ξεκουραστεί ο χαλίφης Ομέρ. • Τέμενος Μπαϊρακτάρη. Το τζαμί βρίσκεται στον προμαχώνα Κονστάνζα. Εκεί, ένας Τούρκος στρατιώτης ανήρτησε τα λάβαρα των Οθωμανών κατά την πολιορκία της πόλης το 1570. • Κέντρο Κυπριακής Χειροτεχνίας. Αποτελεί αρχείο τεκμηριώσεως και μόνιμο εκθετήριο όπου παρουσιάζονται αυθεντικά παραδοσιακά χειροτεχνήματα πλάι σε σύγχρονα κατασκευάσματα. Υπάρχουν πειραματικά εργαστήρια στους τομείς της κεντητικής, υφαντικής, ξυλοτεχνίας, κεραμικής, μεταλλοτεχνίας και ενδυματολογίας. Περίπατοι στην Λευκωσία Υπάρχουν 3 διαδρομές που μπορεί κανείς να ακολουθήσει: Χρυσαλινιώτισσα και Καϊμακλί, Εντός των Τειχών και Εκτός των Τειχών. Οι περίπατοι προσφέρονται από τον Δήμο Λευκωσίας δωρεάν με συνοδεία ξεναγών. Ξεκινούν και τελειώνουν στο Γραφείο Πληροφοριών του ΚΟΤ στη Λαϊκή Γειτονιά, Αριστοκύπρου 11 (ανατολικά της Πλατείας Ελευθερίας), τηλ: 22674264. Αρχαιολογικοί χώροι και αξιοθέατα Περίχωρα • Παναγία Χρυσοσπηλιώτισσα (κοντά στο χωριό Δευτερά). Ναός σε μορφή κατακόμβης της πρώιμης χριστιανικής περιόδου. Είναι κτισμένος μέσα σε ένα φυσικό σπήλαιο απ’ όπου πήρε και το όνομά του.
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Με πληθυσμό 228.400 και 7 Δήμους, είναι μια πόλη με δύο όψεις. Το παλιό αρχαίο τμήμα μέσ’ από τα Ενετικά τείχη και η νέα σύγχρονη πόλη με τα μοντέρνα κτήρια και τα επώνυμα εμπορικά κέντρα και καταστήματα.
• Φικάρδου. Το χωριό Φικάρδου εγκαταλείφθηκε τον 19ο αιώνα και τώρα αποτελεί αρχαίο μνημείο έχοντας διατηρήσει τη λαϊκή αρχιτεκτονική των σπιτιών, πολλά από τα οποία χτίστηκαν το 16ο αιώνα. Το 1987 απονεμήθηκε στο χωριό το βραβείο EUROPA NOSTRA. • Ιερά Μονή Μαχαιρά. Ένα από τα παλαιότερα και σημαντικότερα μοναστήρια της Κύπρου. Ιδρύθηκε το 1148 από δύο μοναχούς όταν ανευρέθηκε η εικόνα της Παναγίας σε ένα σπήλαιο δίπλα. • Αρχαίο Ιδάλιον. Σύμφωνα με την παράδοση στο αρχαίο Ιδάλιο που ήκμασε από τον 8ο μέχρι τον 5ο αιώνα π.Χ., εκτυλίχθηκε η σκηνή του θανάτου του Άδωνη, εραστή της θεάς Αφροδίτης, τον οποίο σκότωσε ο Άρης, θεός του πολέμου. • Ιερός Ναός Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος (χωριό Περιστερώνα). Εξαιρετικό δείγμα κυπριακής βυζαντινής αρχιτεκτονικής το οποίο κτίστηκε τον 9ο ή 10ο αιώνα. • Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Βυζαντινό μοναστήρι που ιδρύθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Νικηφόρο του οποίου ο τάφος βρίσκεται στον νάρθηκα της εκκλησίας. Το εικονοστάσι χρονολογείται από το 1650.
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Μουσεία Στη Λευκωσία υπάρχουν αρκετά αξιόλογα μουσεία με διαφορετικά θέματα, που παρουσιάζουν τις ποικίλες μορφές του κυπριακού πολιτισμού ανά τους αιώνες. Τα πιο σημαντικά είναι: • Το Κυπριακό Μουσείο. Είναι το μεγαλύτερο μουσείο της Κύπρου, όπου μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την εξέλιξη του πολιτισμού της Κύπρου από την Νεολιθική εποχή μέχρι και την Πρωτοβυζαντινή περίοδο (7ος αι. μ.Χ.). • Πολιτιστικό Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου ΙΙΙ - Βυζαντινό Μουσείο και Αίθουσες Τέχνης. Συγκεντρώνει την πλουσιότερη συλλογή βυζαντινής τέχνης στην Κύπρο, παρουσιάζει ή εκθέτει πάνω από 200 εικόνες και πίνακες (9ος -19ος αι μ.Χ.) και τα περίφημα ψηφιδωτά του 6ου αιώνα μ.Χ. Παρουσιάζονται επίσης αντιπροσωπευτικά έργα της Δυτικοευρωπαϊκής τέχνης από την Αναγέννηση μέχρι τη σύγχρονη εποχή, καθώς και έργα Ελλήνων και Κυπρίων καλλιτεχνών. • Χωριό Αγία Βαρβάρα - Πρώτο Βιομηχανικό Μουσείο. Στο χωριό βρίσκεται το μοναδικό εργαστήρι πρωτο-βιομηχανικής εποχής που συνδυάζει το παραδοσιακό σπίτι με τον χώρο εργασίας. Υπάρχει εξοπλισμός από το 1920 όπως ο αλευρόμυλος, το λιοτρίβι και το πατητήρι για σταφύλια. • Άλλα αξιόλογα μουσεία είναι το Εθνογραφικό, το Μουσείο Εθνικού Αγώνος, το Αρχοντικό Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, το Εθνολογικό Μουσείο, το ανακαινισμένο Λεβέντειο - Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το Μουσείο Αστυνομίας, το Μουσείο Ιστορίας Κυπριακής Νομισματοκοπίας, το Μουσείο Γιώργου και Νεφέλης Τσιάπρα Πιερίδη, το Μουσείο Ιστορικής Μοτοσυκλέτας, το Μουσείο Ιδαλίου κ.α. • Βασιλικοί Τάφοι Ταμασσού (χωριό Πολιτικό). Σημαντικό βασίλειο της αρχαιότητας, πλούσιο σε μεταλλεύματα χαλκού. Από τις ανασκαφές βρέθηκαν οι Βασιλικοί Τάφοι, εργαστήρια χαλκού και το Ιερό της Αφροδίτης - Αστάρτης. • Ιερά Μονή Αγίου Ηρακλειδίου (χωριό Πολιτικό). Στην εκκλησία του μοναστηριού φυλάσσονται τα λείψανα του αγίου. Εκκλησίες - εντός των τειχών • Καθεδρικός Ναός Αγίου Ιωάννη. Χτίστηκε το 1662 από τον Αρχιεπίσκοπο Νικηφόρο. Οι πρόσφατα ανακαινισμένες τοιχογραφίες του 18ου αιώνα αναπαριστούν σκηνές από την Αγία Γραφή και την ανακάλυψη του τάφου του Απο-
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
στόλου Βαρνάβα στη Σαλαμίνα. • Άγιος Κασσιανός. Στο ναό φυλάσσονται το ασημένιο κράνος, που πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Άγιο Κασσιανό και ένα επιχρυσωμένο Ευαγγέλιο του Ευαγγελιστή Ιωάννη στα ελληνικά, τυπωμένο στη Βενετία το 1781. • Παναγία Χρυσαλινιώτισσα. Αφιερωμένη στην Παναγία, πήρε το όνομά της από την εικόνα της που είναι καλυμμένη με χρυσό. Είναι η πιο παλιά βυζαντινή εκκλησία στη Λευκωσία και χτίστηκε από την αυτοκράτειρα Ελένη Παλαιολόγου. Είναι φημισμένη για την πλούσια συλλογή από παλιές και σπάνιες εικόνες. • Φανερωμένη. Χτίστηκε το 1872 δίπλα από ένα αρχαίο ορθόδοξο γυναικείο μοναστήρι. Είναι η μεγαλύτερη εκκλησία εντός των τειχών. Το μαρμάρινο μαυσω-
λείο στα ανατολικά της εκκλησίας, περιλαμβάνει τα λείψανα των επισκόπων και άλλων κληρικών που εκτελέστηκαν από τους Τούρκους το 1821. • Εκκλησία του Τρυπιώτη. Αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, χτίστηκε το 1695. Έχει μια εντυπωσιακή εσωτερική διακόσμηση, με το τέμπλο του καλυμμένο από ασήμι και χρυσό. • Σταυρός του Μισιρρίκου. Μεσαιωνική ορθόδοξη εκκλησία που μετατράπηκε σε τζαμί μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Οθωμανούς (1571). Φραγκικό κτίσμα με βυζαντινά γοτθικά και ιταλικά αναγεννησιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία. Ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Φράγκου βασιλιά της Κύπρου Ερρίκο Β’ (Μεσιέ Ερρίκου). • Καθολική Εκκλησία Τιμίου Σταυρού. Βρίσκεται στην Πύλη της Πάφου μέσα στην παλιά εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας και χτίστηκε το 1902. Χτίστηκε στη θέση μιας παλιότερης εκκλησίας του 1642, αφιερωμένης στον Τίμιο Σταυρό η οποία λειτουργούσε μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Μουσική – Θέατρο Η Λευκωσία από τα πανάρχαια χρόνια
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
συντηρεί μια λαμπρή παράδοση στην Τέχνη. Μουσική, Θέατρο, Εικαστικές και Λαϊκές Τέχνες τα οποία αποτυπώνουν δια μέσου των αιώνων τον πολιτιστικό πλούτο του λαού. Ο κάθε επισκέπτης μπορεί με τη συμβολή των Δήμων και άλλων ανεξάρτητων οργανώσεων ν’ απολαύσει εξαιρετικές μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, οι οποίες εκτελούνται από διάφορους θεατρικούς φορείς. • ΘΟΚ. Είναι μέλος του European Theatre Convention. Ανεβάζει τακτικές θεατρικές παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Λατσιών, στη Νέα Σκηνή και στο Θέατρο Ένα. • Σκαλί Αγλαντζιάς. Βρίσκεται στην Αγλαντζιά στην Περιοχή Σκαλί. Διαθέτει υπαίθρια πλατεία, αμφιθέατρο, εκθεσιακό χώρο, εστιατόριο, μπαράκι και φιλοξενεί πολλές παραστάσεις συναυ-
Στιγμιότυπo από τη γιορτή παγωτού που διοργανώθηκε στα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας τουρισμού.
λίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις. • Σατιρικό Θέατρο Κύπρου. Ιδρύθηκε από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Βλαδίμηρο Καυκαρίδη και είναι το πρώτο επιχορηγούμενο από το κράτος Ελεύθερο Θέατρο. Είναι επίσης η μοναδική Δραματική Σχολή στην Κύπρο. • Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου. Βρίσκεται στην ομώνυμη λεωφόρο του Δήμου. Στο χώρο του φιλοξενούνται πλείστες τοπικές και ξένες εκδηλώσεις, ενημερωτικού, φιλανθρωπικού ή πολιτιστικού χαρακτήρα. Θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, όπερες, μπαλέτα, αρκετά των οποίων χαίρουν διεθνούς φήμης, έχουν αφήσει εποχή για την άρτια οργάνωση και την ποιοτική προσφορά τους. • Αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις επίσης φιλοξενούνται συχνά στο Πολιτιστικό Κέντρο της Πύλης Αμμοχώστου, στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών, στο Δημοτικό Κέντρο Σύγχρονων Κοινωνικών και Πολιτιστικών Υπηρεσιών και σε άλλα. * ΠΡΟEΔΡΟΥ ΕΤΑΙΡΕIΑΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚHΣ ΑΝAΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛHΣ ΠΕΡΙΦEΡΕΙΑΣ ΛΕΥΚΩΣIΑΣ
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
15
Σ Ύ Ν ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ώ Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Ή Σ Ε Ω Ν
ΚΎ Π Ρ Ο Υ
Ο λόγος στα Μέλη
Ακόμα μια διεθνής διάκριση για το «Μάλαμα» Το παραλιακό παραθεριστικό χωριό «Μάλαμα», στον Πρωταρά, ιδρυτικό μέλος του ΣΤΕΚ, επελέγη από τους ίδιους τους Γερμανούς τουρίστες που διέμειναν σ’ αυτό τη φετινή σεζόν και περιλήφθηκε ανάμεσα σε 60 βραβευθέντα ξενοδοχεία ανά τον κόσμο από τα 3.500 με τα οποία συνεργάζεται ο μεγάλος Γερμανικός οργανισμός ταξιδίων Rewe Touristik.
Απεχώρησε ο Κώστας Μιχαηλίδης από το Δ.Σ. του ΣΤΕΚ Μετά από 11 χρόνια δράσης και προσφοράς στην ηγεσία του Ομίλου Εταιρειών D.H. Cyprotels και ως Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΤΕΚ, ο κ. Κώστας Μιχαηλίδης απεχώρησε από τον Όμιλο λόγω εργοδότησής του σε αλυσίδα ξενοδοχείων στην Κω. Ο ΣΤΕΚ ευχαριστεί δημόσια τον κ. Μιχαηλίδη για την άριστη συνεργασία και του εύχεται κάθε επιτυχία στα νέα του καθήκοντα.
Επικαιρότητες Ακόμα ένα πλήγμα στη ξενοδοχία; Η ξενοδοχειακή υποδομή αποτελεί το υπόβαθρο της τουριστικής βιομηχανίας. Χωρίς ξενοδοχεία δεν υπάρχει άξιος αναφοράς τουρισμός και χωρίς τουρισμό, το «γαλάζιο πετρέλαιο» της Κύπρου, δεν υπάρχει προοπτική σταθερής ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας. Παρά το ότι αυτή η πραγματικότητα έγινε το «credo» των κρατικών τεχνοκρατών από την εποχή της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Γραφείου Προγραμματισμού, με τα χρόνια και την ανάμιξη από διάττοντες πολιτικούς αστέρες τούτο έχει αδυνατίσει και εν πολλοίς εκφυλισθεί. Μόνο έτσι εξηγείται η απουσία ολοκληρωμένης πολιτικής για την αναβάθμιση της ξενοδοχειακής και γενικά της τουριστικής υποδομής της χώρας μας. Μόνο έτσι εξηγείται γιατί γίνεται τόσος σάλος επειδή ο προοδευτικός Δήμαρχος Παραλιμνίου δημιούργησε ύφαλο με τη βύθιση πλοίου στη θάλασσα του Πρωταρά για την προώθηση έτσι του καταδυτικού τουρισμού. Αντί να τύχει συγχαρητηρίων που η αποφασιστικότητα του Δημάρχου νίκησε την ύποπτη γραφειοκρατία της ασχολούμενης για χρόνια με το θέμα δημόσιας υπηρεσίας. Μόνο έτσι εξηγείται γιατί μία καλή
16
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
πηγή εσόδων της ξενοδοχειακής βιομηχανίας θα στερέψει με δική μας κρατική πρωτοβουλία που μελετά ν’ απαγορεύσει ή να κάμει γραφειοκρατικά ανέφικτη την τέλεση γάμων στα ξενοδοχεία στο νησί της Αφροδίτης . Με πρόθεση την πάταξη των εικονικών γάμων (και κανένας δεν διαφωνεί με αυτή την επιδίωξη) φαίνεται ότι θα παρεισφρήσουν τώρα γραφειοκρατικές διατυπώσεις και προσκόμματα στην τέλεση πολιτικών γάμων από τους τουρίστες. Σε πολύ πρόσφατη επιστολή του, ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός οργανισμός ταξιδίων, ο TUI Travel, τονίζει: «Μεταφέρουμε κάθε χρόνο περισσότερα από 2400 ζευγάρια για να παντρευτούν στην Κύπρο. Εάν αλλάξει η διαδικασία και αυξηθεί η απαιτούμενη σημερινή παραμονή 3 ημερών τότε οι γάμοι στην Κύπρο θα προϋποθέτουν παραμονή 14 ημερών και ως εκ τούτου θα υπάρξουν πολλές ακυρώσεις καθότι θ’ αυξηθεί πολύ το κόστος των γαμήλιων διακοπών». Μια τέτοια εξέλιξη δεν θα επηρεάσει αρνητικά τους οργανωτές ταξιδίων μόνο αλλά και τα Ξενοδοχεία, τους Δήμους, τις Κοινότητες και μεγάλο αριθμό προμηθευτών γαμήλιων υπηρεσιών. Ασφαλώς δεν υποστηρίζεται η τέλεση εικονικών γάμων αλλά πολύ φοβούμεθα αυτή η προσπάθεια της πάταξης τους θα καταλήξει σε εξάλειψη και αυτής της πηγής εισοδήματος από την τέλεση γάμων ανάμεσα σε τουρίστες. Και θάναι τούτο ακόμα ένα πλήγμα για τη νοσούσα ξενοδοχειακή βιομηχανία εκτός
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
Νέα Μέλη στο δυναμικό του ΣΤΕΚ Akti Beach Village, τουριστικό χωριό Α’ στην Πάφο, με εκπρόσωπο τον κ. Αντώνη Αριστοδήμου Σύνδεσμος Καταδυτικών Κέντρων Κύπρου, με εκπρόσωπο τον κ. Φώτο Σωκράτους I-Dive Tec Rec Center, με εκπρόσωπο τον κ. Άντη Βαρωσιώτη
εάν εξαιρεθούν από τις χρονοβόρες διαδικασίες οι γάμοι ανάμεσα σε τουρίστες.
Ο ΣΤΕΚ έκρουσε τον κώδωνα αυτού του σοβαρού κινδύνου σε όλους τους κρατικούς αρμοδίους και εύχεται να υπάρξει κατανόηση και ανταπόκριση. ΡΕΝΟΣ ΣΟΛΟΜΙΔΗΣ ΠΡΩΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΤΕΚ
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0
Σ ΥΝ ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι Κ Ω Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν
ΚΥ Π Ρ Ο Υ
H άλλη όψη της Κύπρου
Μελανά στίγματα - Βανδαλισμοί Τουριστικών Χώρων
© CYPRUS TOURISM ORGANISATION
Δυστυχώς πολλά τουριστικά αξιοθέατα, από την Επαρχία Πάφου και την Πέτρα του Ρωμιού, μέχρι και τις σπηλιές του Κάβο Γκρέκο στην Επαρχία Αμμοχώστου, έχουν στιγματιστεί.
δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες, ενώ παράλληλα κάνουν τους επισκέπτες να νιώθουν άβολα. Οι τεράστιες επιγραφές που έχουν να κάνουν με τις ποδοσφαιρικές ομάδες έχουν κάνει μια σοβαρή οικολογική καταστροφή ενώ η κακή αισθητική είναι δεδομένη. Έντονη είναι η ανησυχία της πολιτείας αλλά και πολλών πολιτών για την αυξανόμενη τάση βανδαλισμού τουριστικών χώρων από ανεγκέφαλους και ανεύθυνους οι οποίοι με μπογιές και σπρέι γράφουν σε ότι πιο ωραίο έχει δημιουργήσει η φύση, συνθήματα ενώ παράλληλα εκφράζουν και τις προσωπικές ερωτικές τους «ανησυχίες». Δυστυχώς πολλά τουριστικά αξιοθέατα, από την Επαρχία Πάφου και την Πέτρα του Ρωμιού, μέχρι και τις σπηλιές του Κάβο Γκρέκο στην Επαρχία Αμμοχώστου, έχουν στιγματιστεί και εν μέρει καταστραφεί με τέτοιου είδους κακοήθη συνθήματα. Το φαινόμενο αυτό οργιάζει ιδίως σε γνωστές παραλίες στην Ελεύθερη Αμμόχωστο. Παραλιακοί βράχοι Τέτοιες ενέργειες είναι τόσο κακές που
Τ ΟΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Πέτρα του Ρωμιού Η ιστορική Πέτρα του Ρωμιού κατάντησε η «Πέτρα του Αγίου Βαλεντίνου» αφού εκατοντάδες «ερωτοχτυπημένοι», έχουν μετατρέψει την πέτρα σε ένα τεράστιο ραβασάκι με ονόματα, ημερομηνίες, καρδίες και ένα σωρό άλλες δημόσιες εξομολογήσεις! Σπηλιές Κάβο Γκρέκο Τα ίδια και χειρότερα έγιναν στις θαλάσσιες σπηλιές του Κάβο Γκρέκο. Κάποιοι, καλά οργανωμένοι, κολύμπησαν μέχρι τη σπηλιά μεταφέροντας μαζί τους σπρέι, ειδικά για να γράψουν συνθήματα πάνω στους σταλαχτίτες και τους σταλαγμίτες, δημιουργώντας έτσι τεράστια καταστροφή σε έναν μοναδικό χώρο όπου μπορεί κανείς να συναντήσει σταλαχτίτες και σταλαγμίτες.
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η ΜΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
«Βανδαλίστε άφοβα» Ο αρχαίος νόμος για τους βανδαλισμούς αρχαιοτήτων Έκπληκτοι μείναμε κατά την αναζήτησή μας σε ότι αφορά τη νομοθεσία για τους βανδαλισμούς σε αρχαιολογικούς χώρους. Οι δράστες μπορούν να τα κάνουν γυαλιά καρφιά και να μένουν ατιμώρητοι αφού στην ουσία η ποινή δεν είναι καθόλου αποτρεπτική. Πρόκειται για εξώδικη ρύθμιση και η ποινή ακουμπά το «αστρονομικό» ποσό των 50 λιρών. Η μόνη σχέση του νόμου με την καταστροφή των αρχαίων μνημείων ή άλλων τουριστικών χώρων, είναι ότι είναι αρχαίος! Σύμφωνα με την επίσημη πληροφόρηση που είχαμε για το νόμο αυτό, μέσω του Γραφείο Τύπου του Αρχηγείου Αστυνομίας, το αδίκημα που αφορά τον Αρχαιοτήτων Νόμο έχει ως εξής «Καταστροφή, παραμόρφωση, σχεδιασμός είτε χάραξη αρχαίου μνημείου ή αρχαιότητας Ποινή: 50 λίρες». Το ποσό παραμένει υπερβολικά χαμηλό, ενώ παράλληλα πρόκειται για εξώδικη διαδικασία κάτι το οποίο μάλλον ενθαρρύνει παρά να αποθαρρύνει τους κακοήθεις. Η ίδια ποινή ισχύει και για την ρίψη σκυβάλων που είναι επίσης 50 λίρες. Τελικά φαίνεται το Ευρώ και η Ευρώπη είναι έτη φωτός μακριά από την Κύπρο.
2 0 1 0
17
Σ Ύ Ν ΔΕ Σ ΜΟ Σ
Τ Ο ΥΡ ΙΣΤ Ι ΚΏ Ν
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Ή Σ Ε Ω Ν
Κ Ύ Π Ρ Ο Υ
Αρχαιολογικός χώρος Κάτω Πάφου Η θέση της αναπλ. Διευθύντριας κ. Μαρίνας Σολομίδου-Ιερωνυμίδου
«Αναφέρομαι στο άρθρο σας με τίτλο «Η άλλη όψη της Κύπρου, Μελανά στίγματα στο Αρχαιολογικό Πάρκο Πάφου, Μπορούμε επιτέλους να το αναδείξουμε;» που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Οκτωβρίου του περιοδικού σας. Με λύπη μου διαπίστωσα ότι το περιοδικό σας, δημοσιεύει για δεύτερη φορά κάτω από την ίδια στήλη «Η άλλη όψη της Κύπρου, Μελανά Στίγματα ... » ένα εν μέρει αρνητικό δημοσίευμα. Το άρθρο πολύ σωστά καταγράφει την άποψη της Αναπληρώτριας Διευθύντριας καθώς επίσης και τις προσπά-
θειες που γίνονται όσον αφορά την καθαριότητα του χώρου αλλά και τη συντήρηση των αρχαιολογικών καταλοίπων. Ωστόσο η ένσταση μας έγκειται κυρίως στην δημοσίευση των φωτογραφιών που συνοδεύουν το άρθρο και καταγράφουν μια ιδιαίτερα αρνητική εικόνα του χώρου, η οποία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι εν λόγω φωτογραφίες, έχουν ληφθεί εντελώς αποσπασματικά για να τονίσουν αρνητικά σημεία, χωρίς να αποδίδουν την γενική εικόνα του χώρου. Επιπλέον, η εισήγηση την οποία
προτείνετε για αντικατάσταση της άγριας βλάστησης με την προσθήκη γρασιδιού, βρίσκεται σε αντίθεση με τον χαρακτήρα του χώρου, ο οποίος όπως αναφέρετε εντάσσεται στο πρόγραμμα προστασίας της φύσης Natura και έχει δημιουργήσει πλέον ένα χώρο παρατήρησης και μελέτης της άγριας ζωής και βλάστησης. Αναφορικά με την προστασία των αρχαιολογικών καταλοίπων θα θέλαμε να σας αναφέρουμε ότι η έναρξη κατασκευής των κατάλληλων στεγάστρων για το σκοπό αυτό, βρίσκεται στο τελικό στάδιο…».
Η δική μας θέση: Χαιρόμαστε για την ευαισθησία του Αρχαιολογικού Τμήματος. Οι φωτογραφίες δείχνουν κοντινά καθώς και γενικά πλάνα στο χώρο του Αρχαιολογικού Πάρκου, ακριβώς όπως τα κατέγραψε ο φακός πριν από την περασμένη έκδοση. Επιπλέον η πρόταση για αντικατάσταση των αγριόχορτων με γρασίδι ήταν απλά η άποψη των επισκεπτών, κυρίως τουριστών από Ευρωπαϊκές χώρες και αφορούν μια απλή εισήγηση για βελτίωση της εμφάνισης του χώρου την οποία έχουμε παραθέσει προς μελέτη από τους αρμόδιους.
Στα πλαίσια της παγκύπριας εκστρατείας με θέμα «Μελανά στίγματα στην εικόνα της Ευρωπαϊκής Κύπρου» ο ΣΤΕΚ παρουσιάζει φωτογραφικά τέτοια στίγματα. Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και η ανάληψη ευθύνης από όλους τους εμπλεκομένους, ώστε να αναβαθμιστεί το περιβάλλον και ν’ αναδειχθεί το πολιτισμικό πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Κύπρου. Όσοι επιθυμείτε να θίξετε τέτοιες απαράδεκτες καταστάσεις μέσω της προβολής εικόνων που επιβεβαιώνουν τα κακώς έχοντα σε ότι αφορά το φυσικό, δομημένο, και όχι μόνο, περιβάλλον, παρακαλούμε αποστέλλετε τη σχετική φωτογραφία στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@acte.com.cy αναφέροντας τη συγκεκριμένη τοποθεσία και τον χρόνο λήψης.
18
Τ Ο ΥΡ Ι Σ Τ ΙΚH
Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι ΚH
-
Φ Ε Β Ρ Ο Υ ΑΡ Ι Ο Σ
2 0 1 0