ΑΛΕΦ #91

ΤΕΥΧΟΣ 91 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ-∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023 ΤΙΣΡΙ-ΧΕΣΒΑΝ-ΚΙΣΛΕΒ 5784

Ê

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

περιεχοµενα

03

14

26

συνταξης σηµειωµα

χρησιµοι ηλιθιοι

υπαρχει φως;

04

17

27

κοινοτητας διοικηση µια αξεχαστη εµπειρια για ολους µας µε αφορµη τη ``mitzva day''

αποφθεγµα φωτογραφια

ενεργα ενηµερος;

18

28

«ειστε αντισηµιτες. ξερω οτι νοµιζετε οτι δεν ειστε, αλλα ειστε»

οι προφητες

05 «τισµερού αλ ατσµεχέµ» η τελευταια ευχη

06 το συγκλονιστικο γκραφιτι για τους Ισραηλινους οµηρους

08 ο φωτογραφος πυροβολητης

09 ψυχαναγκασµος ή αδιαµφισβητητος αντισηµιτισµος;

12 το Ισραηλ εχει δικαιωµα να αµυνθει;

19 το Ισραηλ εχει αποφασισει

21

29 τεχνης σχολια-βιβλια

31 ακροστιχιδα

µε ρωτας αν ειµαι καλα

22 η Χαµας και τα 45 λεπτα της φρικης

24 το µισος ως παραγοντας της τεχνολογιας

Ι∆ΙΟΚ ΤΗΤΗΣ: Ισραηλιτική Κοινότης Αθηνών, Μελιδόνη 8, Αθήνα 105 53, τηλ.: 2103252898, fax: 210 3220761, e-mail: athjcomm@otenet.gr. Ε Κ∆ ΟΤΗΣ: ο Πρόεδρος της Ι.Κ.Α. Αλβέρτος Ταραµπουλούς ΥΠΕΥΘΥΝΟ Σ ΕΚ ∆ΟΣΗΣ-ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ fax: 2104820057, e-mail: victorel@otenet.gr ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α: Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ, Σαµ Ναµίας, Μωυσής Ταραµπουλούς, Ντορίτα Τρέβεζα ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣΚ ΑΛΛ/Κ Η Ε ΠΙΜΕ ΛΕ ΙΑ : Ρασέλ Μπαλέστρα Ε ΚΤΥΠΩΣΗ: ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΑΕΒΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ: Ρεβέκκα Βιτάλ, Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ, Βίκυ Κωστή, ∆αυίδ Μωυσής, Μίνος Μωυσής, Σαµ Ναµίας, Ρόζα Ρούσσου, Μωυσής Ταραµπουλούς.

συνταξης σηµειωµα

03

7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023 Στις 7 Οκτωβρίου 2023 έγινε εισβολή από τον στρατό της Χαµάς στο Νότιο Ισραήλ που σκόρπισε τον θάνατο, βίασε γυναίκες, έκαψε ζωντανούς γονείς και παιδιά, έσφαξε 1.200 αθώους πολίτες, απήγαγε ως οµήρους πάνω από 240 ανθρώπους, µωρά, παιδιά, άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας. Ταυτόχρονα, χιλιάδες ρουκέτες έπλητταν ισραηλινές πόλεις. Επί τρεις ηµέρες ο ισραηλινός στρατός επιχειρούσε για την απελευθέρωση των χωριών και των κιµπούτς που είχαν καταλάβει οι τροµοκράτες της Χαµάς. Αυτά είναι τα γεγονότα. Γεγονότα που θα οδηγούσαν στη γενοκτονία του ισραηλινού λαού αν δεν αντιδρούσε ο ισραηλινός στρατός. Στην περίπτωση της 7ης Οκτωβρίου δεν επρόκειτο για «προειδοποίηση για µια γενοκτονία» από την έδρα κάποιου πανεπιστηµί ου, αλλά για µια «επι χείρηση γενοκτονίας». Τις αποτρόπαιες πράξεις τις απαθανάτισαν οι ίδιοι οι εγκληµατίες µε τα κινητά τηλέφωνα των θυµάτων τους, για να τροµοκρατήσουν µια ολόκληρη κοινωνία και να συµπαρασύρουν όλους τους εξτρεµιστές τύπου Ισλαµικού Κράτους σε µια νέα επιχείρηση γενοκτονίας σε βάρος του εβραϊκού λαού! Όταν οι Εβραίοι σφάζονται οι δρόµοι είναι άδειοι – όταν οι Εβραίοι αµύνονται για να επιβιώσουν, οι δρόµοι γεµίζουν από διαµαρτυρόµενους! Και ξέρετε γιατί; Γιατί θέλουν τους Εβραίους να υπόκεινται καρτερικά τα πογκρόµ, να µην αντιδρούν, να εισβάλλουν και να καίνε τα σπίτια τους και απλά να τα εγκαταλείπουν, να βλέπουν να αρπάζουν τα παιδιά τους και απλά να κλαίνε… Αυτό ακριβώς ζητάνε οι επιλεκτικά ευαίσθητοι! Να τους αποµονώσουν από το κοινωνικό περίγυρο, να τους δαιµονοποιήσουν για να απονοµιµοποιήσουν την ύπαρξη τους ως Εθνική οντότητα στη γη του Ισραήλ. Γιατί θέλουν µια γη απαλλαγµένη από Εβραίους! Και αυτό ναι, είναι αντισηµιτισµός. Πενθούµε τους 1.200 αθώους Ισραηλινούς πολίτες που την 7η Οκτωβρίου έπεσαν θύµατα µιας πρωτοφανούς θηριωδίας. Θυµόµαστε τα λόγια ενός πατέρα που το παιδί του αρπάχτηκε ως όµηρος το µαύρο Σάββατο της 7ης Οκτωβρίου 2023: «Τι µπορείτε να κάνετε όταν ξέρετε ότι τα παιδιά σας είναι µόνα τους σε αυτό το σκο-

τάδι; Τόσες φορές τα έχετε καθησυχάσει ότι το τέρας κάτω από το κρεβάτι δεν είναι αληθινό, ότι κανένας κλέφτης δεν κρύβεται στην ντουλάπα για να τα περιµένει. Και τώρα είναι εκεί, στο απέραντο σκοτάδι, ένα µέτρο από το µεγαλύτερο τέρας που δηµιούργησε ο Θεός. Πώς να µην χάσεις τα µυαλά σου, να τρελαθείς, να φύγεις από το σπίτι και να ουρλιάξεις σαν να φλέγεσαι; Τα παιδιά σας είναι στη Γάζα, στη γη του εχθρού». Το 91ο τεύχος του «Αλεφ» φιλοξενεί κείµενα που αναδεικνύουν το µέγεθος της βαρβαρότητας, τις πολιτικές και στρατιωτικές διαστάσεις αντιµετώπισης της τροµοκρατίας, την αντίδραση των Ισραηλινών πολιτών, πώς Εβραίοι της ∆ιασποράς αντιλαµβάνονται τις συνέπειες της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου 2023, την αύξηση του αντισηµιτισµού στα Ακαδηµαϊκά ιδρύµατα και τον ρόλο των κοινωνικών µέσων δικτύωσης στην ενηµέρωση της κοινής γνώµης. Από την ∆ύση µέχρι την Ανατολή, τα µεσάνυκτα της 31ης ∆εκεµβρίου 2023,, ο κόσµος υποδέχθηκε τη νέα χρονιά... Σε µια χώ ρα όµως, στη γη του Ισραήλ, εκείνη η µέρα ήταν απλά η 86η ηµέρα από το Μαύρο Σάββατο της 7ης Οκτωβρίου... Οι Ισραηλινοί πολίτες προσπαθούν ακόµα να κλείσουν τις πληγές τους από τους βιασµούς, τους ακρωτηριασµούς και τις σφαγές που υπέστησαν τα παιδιά τους. Με τη καρδιά να συµµερίζεται την αγωνία για την µοίρα των 133 οµήρων που κρατούνται στα έγκατα της Γάζας, δεν µπορούµε παρά να ευχηθούµε την απελευθέρωση τους και την επιστροφή τους στην αγκαλιά των αγαπηµένων τους. Ας είναι λοιπόν το 2024 µια χρονιά γεµάτη µε υγεία και χαρά για όλους και κυρίως η σωφροσύνη να επικρατήσει του φανατισµού και του παραλογισµού. Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ

04

κοινοτητας διοικηση

µια αξεχαστη εµπειρια για µας µε αφορµη τη ``mitzva day'' Την Κυριακή 19 Νοεµβρίου 2023 πραγµατοποιήθηκε η ετήσια δράση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών για τη Mitzvah Day, που σύµφωνα µε την εβραϊκή παράδοση είναι αφιερωµένη στην προσφορά και την αλληλεγγύη στον συνάνθρωπο. Η φετινή µας δράση είχε τον χαρακτήρα µιας χαρούµενης, δηµιουργικής και συγκινητικής εκδήλωσης όπου όλοι µαζί συναρµολογήσαµε τα έπιπλα που δωρίσαµε σε ιδρύµατα, δοµές και ΜΚΟ, παίξαµε τύµπανα και µπάσκετ και χορέψαµε στον ρυθµό της Capoeira. Μέλη και νέοι της Κοινότητάς µας, εθελοντές των ιδρυµάτων, παιδιά και έφηβοι που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού ή µε αναπτυξιακές διαταραχές γίναµε όλοι µια παρέα και αποδείξαµε ότι όλοι µπορούν να δηµιουργήσουν και να προσφέρουν. Είναι άλλωστε πεποίθησή µας ότι οι αναπηρίες µπορεί να είναι νοητικές, αναπτυξιακές, σωµατικές, κινητικές, αισθητηριακές, ή και συνδυασµός των προηγουµένων… µπορεί να είναι γενετήσιες ή να αποκτώνται στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου, αλλά δεν πρέπει να χτίζουν έναν τοίχο που εµποδίζει την κοινωνικοποίηση και αποδοχή, που αναχαιτίζει την κοινωνική συµπερίληψη. Ευχαριστούµε πολύ για τη συνεργασία, την ιδρύτρια της ΜΚΟ «Αβάλη» κ. Πηνελόπη Αλεξίου και την κ. Μαρίνα Μοσχόβου για τη στήριξή και καθοδήγησή τους. Ευχαριστούµε επίσης, τον εξαιρετικό εισηγητή κ. Νίκο Σουλιώτη για τη δυνατότητα να παίξουµε µοναδικά µε τα τύµπανα και τον µοναδικό Βραζιλιάνο εκπαιδευτή, Muralha, που µας βοήθησε να χορέψουµε στις ρυθµούς της Capoeira. Ο κ. Γιάννης Τσουµπρής ιδρυτής της Ειδικής Καλαθοσφαιρικής Αγωγής και Πρόεδρος του Τζάµπολ Αγάπης, συνέβαλε καταλυτικά στην αλληλεπίδραση των οµάδων που συµµετείχαν, δίνοντας το παλµό της άθλησης και ξεσηκώνοντας τους παρευρισκόµενους! Τα έπιπλα που συναρµολογήθηκαν παραδόθηκαν στις παρακάτω δοµές: • στο Ειδικό ∆ηµοτικό Σχολείο Νέας Μάκρης • στο Ε.Ε.Ε.ΕΚ Παµµακάριστου Νέας Μάκρης • στο Ε.Ε.Ε.ΕΚ Νταού Πεντέλης-Ραφήνας • στο Ενιαίο Ειδικό Επαγγελµατικό Γυµνάσιο-Λύκειο Κορωπίου • στο Ειδικό Νηπιαγωγείο Νέας Μάκρης και ευχόµαστε πέρα από την αξέχαστη σε όλους µας Κυριακή, να τα χαρούν τα παιδιά. Ευχαριστούµε επίσης τον ∆ήµαρχο Ψυχικού-Φιλοθέης κ. Γαλάνη για την παραχώρηση του ∆ηµοτικού Κλειστού Γηπέδου Μπάσκετ Ψυχικού, καθώς και τους υπευθύνους αυτού για όλη την επιµέλεια και όλα τα στελέχη και εθελοντές της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών που συνέβαλαν στην υλοποίηση αυτής της αξέχαστης δράσης. Αλβέρτος Ταραµπουλούς, Προέδρος Ι.Κ. Αθηνών Ντέλια Αλχανάτη, Γ.Γ. Ι.Κ. Αθηνών

του ΜΙΝΟΥ ΜΩΥΣΗ

05

«τισµερού αλ ατσµεχέµ»* η ευχη Είδε κανείς σας την κόρη µου τη Χαγκίτ, να εδώ στη φωτογραφία, της µίλησα τελευταία φορά την Παρασκευή το βράδυ, είπαµε Σαµπάτ Σαλόµ και µου είπε ότι ήταν παρέα µε τις φίλες της και τους φίλους της στο φεστιβάλ. Την είδε κανείς από τότε; Στο τηλέφωνό της δεν απαντάει. Ούτε στα µηνύµατα. Βοηθήστε µε να τη βρω. ∆εν µπορεί κάποιος θα την είδε, 17 ετών, µελαχρινή, φορούσε µια µαύρη µπλούζα και τζιν παντελόνι. Είδα σε ένα βίντεο το γιό µου τον Ίλαν να τρέχει προς τα αυτοκίνητα για να σωθεί. Να εδώ αυτός, µε τα µακριά µαλλιά και τα γυαλιά, έτρεχε ανάµεσα σε άλλους. Τον είδε κάποιος από εκείνη την ώρα; Είχε έρθει µε φίλους του, µόλις πριν µια εβδοµάδα είχαν τελειώσει τη θητεία τους στο στρατό. Ψάχνω παντού, δεν µπορώ να τον βρω. Ψάχνω για την Όρλυ, τη Μάγια και τον Γκιλάντ, τα τρία παιδιά µου, τα κορίτσια είναι δίδυµα και µοιάζουν πολύ µεταξύ τους, βοηθήστε µε κανείς τους δεν απαντάει στο τηλέφωνο, τους είδατε κάπου; Είχαν έρθει µε ένα άσπρο SUV Mazda, είχαν µαζί τους και δύο φίλους τους από τη γειτονιά στο Τελ Αβίβ, τον Έντεν και τη Σιράν. Ο Γκιλάντ είναι πολύ ψηλός, κοντά δύο µέτρα δεν περνάει απαρατήρητος, δείτε-δείτε εδώ, βοηθήστε µε, δεν είναι δυνατόν κάποιος θα τους έχει δει. Αναζητώ την κόρη µου, τον γαµπρό µου και τα δύο εγγόνια µου, από τη Χάιφα. Μύριαµ, Ιλάϊ, Ορί και Ορτάλ Κοέν, ήρθαν εδώ στο Κιµπούτς για να περάσουν µε τους φίλους τους τη γιορτή του Σιµχάτ Τορά, οικογένεια Ραµπινόβιτς οι φίλοι τους, Εστέρ και Γκάϊ Ραµπινόβιτς, ο Γκάϊ είναι ο γιατρός του Κιµπούτς. Εσείς, εσείς εδώ στο Κιµπούτς µένετε, δεν τους είδατε; Αναζήτηση στο κενό, ελπίδα χωρίς ελπίδα. Από το ένα πτώµα στο επόµενο από τα πολλά που κείτονται στο άνυδρο χώµα της ερήµου, εκεί που κάποιες ώρες πριν νέες και νέοι διασκέδαζαν στους ρυθµούς της µουσικής. Κι όταν τελειώσουν τα πτώµατα, η αγωνία χτυπάει κόκκινο, δεν είναι ανάµεσά τους, όµηροι κάπου µέσα στη Γάζα, λάφυρα ζωντανά. Μια µάνα, κοκκαλώνει πάνω από µια σακούλα, σκύβει, χαϊδεύει το πρόσωπό του, ξεσπά αλλά δεν ακούγεται, χάνονται οι λυγµοί της από τις κραυγές ανείπωτου θρήνου και

οργής του διπλανού πατέρα που γίνεται ένα µε το άψυχο κορµί της κόρης του. Σοκάρεστε; Κι όµως είναι η πραγµατικότητα που βιώνουν εκατοντάδες οικογένειες Ισραηλινών από το Σάββατο. Απόγνωση. Είδαν τα παιδιά τους τελευταία φορά την Παρασκευή, έφευγαν χαµογελαστά και χαρούµενα για το µουσικό φεστιβάλ στην έρηµο, τους συνόδευσαν στην πόρτα µε το κλασσικό στο Ισραήλ κατευόδιο, «τισµερού αλ ατσµεχέµ», να προσέχετε. Μικρά παιδιά, 16, 17, 18 ετών που θα γύριζαν το Σάββατο βράδυ για να πάνε στο σχολείο τους την Κυριακή το πρωί. «Τισµερού αλ ατσµεχέµ», γιατί στο Ισραήλ όλοι είναι εξοικειωµένοι µε τον κίνδυνο, ζουν µαζί του κάθε µέρα, κάθε ώρα και µαθαίνουν να προσέχουν, να είναι ασφαλείς, µαθαίνουν να φυλάγονται, να ανιχνεύουν τον κίνδυνο και να τον αποφεύγουν. Καθηµερινότητα. Πως να φυλαχθούν όµως από τον ορκισµένο να τους σκοτώσει; Έτρεξαν, κρύφτηκαν, κάποιοι έδωσαν µάχη να προστατεύσουν τον εαυτό τους και την οικογένειά τους. Τους σκότωσαν πισώπλατα κυνηγώντας τους. Τους σώριασαν στον δρόµο όπου τους έβρισκαν. Τους δολοφόνησαν µέσα στα σπίτια τους. Κι όσους δεν σκότωσαν εν ψυχρώ, τους µάζεψαν βίαια και τους πήραν µαζί τους, ασπίδα τους και λάφυρο για την επόµενη µέρα. Και για όσους έχουν ακόµα ερωτηµατικά και αµφιβολίες για το από ποια µεριά να σταθούν. Κάντε µια παύση, γίνετε εσείς για λίγα µόνο δευτερόλεπτα η µάνα, ο πατέρας, ο αδελφός, η αδελφή. Κάτι σαν τα δικά µας παιδιά στο rockwave festival στη Μαλακάσα ήταν. Χωρίς επιστροφή. ∆εν είναι ώρες αυτές ούτε για πολιτική αποτίµηση της κατάστασης, ούτε για την ανάλυση του πως και γιατί φτάσαµε εδώ. Αυτές είναι µόνον ώρες για να ανταµώσουµε µε τα βλέµµατα και την ψυχή των οικογενειών που θρηνούν τους πεθαµένους τους και αγωνιούν για τους δικούς τους που ήδη ζουν το δράµα της οµηρείας. «Τισµερού αλ ατσµεχέµ». Η τελευταία ευχή. ∆εν έπιασε.

8.10.2023 *να προσέχετε τον εαυτό σας

06

το γκραφιτι για τους οµηρους Ο καλλιτέχνης Benzi Brofman ήταν παρών σε ένα πάρτι στο κιµπούτς Ra‘im που έγινε η φρικιαστική σφαγή, αλλά ευτυχώς ο ίδιος έφυγε µια µέρα πριν την επίθεση. Αφού ξεπέρασε το αρχικό σοκ, άρχισε να ζωγραφίζει τους πεσόντες και τους νεκρούς για τις οικογένειές τους, και σύντοµα βρέθηκε να ασχολείται και µε τους απαχθέντες. «Ένιωσα ότι αυτό ήταν το έργο της ζωής µου», λέει και προσθέτει ότι επέλεξε να ζωγραφίσει σε περίοπτη θέση για να µην ξεχαστούν. «Υπάρχει µια εύκολη επιστροφή στη ρουτίνα, αλλά είναι σηµαντικό στην πορεία µας να θυµόµαστε όσους βρίσκονται σε αιχµαλωσία», είπε. Οδηγοί, πεζοί και ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που διασχίζουν αυτές τις µέρες τη λεωφόρο Histadrut στη Χάιφα δεν µπορούν να µην παρατηρήσουν τα µεγάλα γκράφιτι για την επιστροφή των απαχθέντων από τη Γάζα. Ο καλλιτέχνης που φιλοτέχνησε την εντυπωσιακή τοιχογραφία είναι ο Benzi Brofman (40), κάτοικος του Migdal Ha’Emek, καλλιτέχνης γκράφιτι και τοιχογράφος. “Ζωγραφίζω όλη µου τη ζωή, από τότε που θυµάµαι τον εαυτό µου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της δουλειάς για τη ζωγραφική των απαχθέντων, ένιωθα ότι ήταν το έργο της ζωής µου. Υπήρχαν και άλλα θέµατα που συνάντησα στην επαγγελµατική µου ζωή, και κάθε ένα έβρισκε τον χώρο του στη καρδιά µου, αλλά αυτό είναι απολύτως ο πιο σηµαντικός πίνακας που έχω κάνει», είπε σε συνοµιλία µε το Ynet. Ο Μπρόφµαν ξέρει ότι η ζωή του σώθηκε από θαύµα. Ήταν στο ίδιο πάρτι µουσικής και ελευθερίας στο κιµπούτς Raim, αλλά έφυγε µια ηµέρα πριν από τη δολοφονική επίθεση της Χαµάς. “Ετυχε να µείνω ζωντανός. Έτσι ακριβώς”, λέει µε τρεµάµενη φωνή. “Με προσκάλεσαν να ζωγραφίσω στο πάρκινγκ Ra’im, σε ένα πάρτι. Έκανα την παρουσίαση µεταξύ Πέµπτης και Παρασκευής και έφυγα την Παρασκευή. Στην πραγµατικότητα, η Χαµάς µε έχασε. “Μετά τη φρίκη που συνέβη το Σάββατο, είδα µερικά από τα πρόσωπα των δολοφονηθέντων και των απαχθέντων. Τα θυµήθηκα. Μερικοί από αυτούς φωτογραφήθηκαν µε φόντο τη τοιχογραφία που ζωγράφισα. Για κάποιους από αυτούς αυτή ήταν η τελευταία φωτογραφία. Άτοµα που γνώρισα , που πέρασαν από µπροστά µου, µου µίλησαν, µε βοήθησαν,

και δεν είναι µαζί µας σήµερα. Αυτό µε πλήγωσε“ Λέει ότι οι δύο πρώτες µέρες µετά τη σφαγή τού ήταν αφόρητα δύσκολες. “Η γυναίκα µου και εγώ ήµασταν µπροστά στην τηλεόραση. Όπως όλοι οι άλλοι, αρχίσαµε να αντιλαµβανόµαστε το µέγεθος της καταστροφής. Θέλεις να µάθεις τι συµβαίνει, ένα γεγονός που είναι πολύ µεγάλο για να το χωρέσει ο νους µας, και σίγουρα για την ιστορία της χώρας µας. […]

-Πώς προέκυψε η επιθυµία σου να θίξεις το θέµα των απαχθέντων σε µια µεγάλη τοιχογραφία; “Στην καρδιά µου ήξερα ότι θα ερχόµουν και στο θέµα των απαχθέντων. Όταν έφτασα σε αυτό, όλα έγιναν απλά - βρίσκοντας την τοποθεσία, και πολλοί άνθρωποι συντάχθηκαν και ήρθαν µαζί µου. Αποφάσισα να φτιάξω έναν πίνακα γκράφιτι σε περίοπτη θέση. Για να µην ξεχαστούν. Υπάρχει κάποια στιγµή µια ελαφρά επιστροφή στη ρουτίνα, η οποία είναι υγιής αφενός και είµαι πολύ υπέρ αυτής, γιατί ο κόσµος δεν µπορεί να κουβαλήσει τόσα πολλά και πρέπει να ξεχάσει λίγο, αλλά αφού είσαι στη δουλειά και επιστρέψεις στα παιδιά, είναι σηµαντικό να θυµάσαι στον δρόµο τους απαχθέντες που δεν βρίσκονται στο σπίτι και βρίσκονται σε αιχµαλωσία. […]

-Ζωγραφίζεις τα πρόσωπα των απαχθέντων στη Γάζα; “Όχι. Πριν από την έναρξη του έργου, ήµουν σε επαφή µε τα κεντρικά για τις οικογένειες των απαχθέντων, τα µοιράστηκα όλα αυτά µαζί τους. Είχα δύο προσοµοιώσεις, δύο σκίτσα για έναν πίνακα. Ένα αληθινών προσώπων και µια άλλη προσοµοίωση, που είναι αυτή που έφτιαξα στην πραγµατικότητα. Ο λόγος είναι ότι οι φωτογραφίες των απαχθέντων ήταν εικόνες πριν από την απαγωγή, εικόνες αθώων. Στο τέλος, επέλεξα να δείξω πώς µοιάζει ένα παιδί ή µια αδερφή µε ένα µωρό στην αιχµαλωσία. Ο τρόµος στα πρόσωπά τους. Για να δείξουν πώς φαίνονται πιθανώς οι εκφράσεις του προσώπου τους όταν είναι µακριά από τη µητέρα, τον πατέρα, το σπίτι, το απόγευµα στο κιµπούτς και τη ζωή της ελευθερίας που είχαν πριν». Μετάφραση: Βίκτωρ Ελιέζερ ynet.co.il

07 Εκτείνεται σε τοίχο πάνω από δέκα µέτρα: το συγκλονιστικό γκράφιτι στη Χάιφα που ζητά την επιστροφή των απαχθέντων

08

του ΓΙΑΡΙΒ ΠΕΛΕΓΚ

ο φωτογραφος καταγράφει τη δραστηριότητα της µονάδας του στα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας: «Έχω ένα όπλο, ένα κράνος και µια κάµερα πάνω µου - έτοιµος για κάθε σενάριο»

Ο

φωτογράφος Omer Shabtai επιστρατεύτηκε µε διαταγή 8 στην µονάδα του πυροβολικού, η οποία τώρα πολεµά κάπου στο µέτωπο της Γάζας: «Υπάρχει κατανόηση εδώ ότι αυτές είναι ιστορικές στιγµές, είναι σηµαντικό για µένα να παράγω εικόνες νίκης». Όταν επιστρατεύτηκε στον πόλεµο µε τη διαταγή 8, ο φωτογράφος Όµερ Σαµπεθάι από το Kiryat Bialik ήξερε ότι ο σάκος που έφτιαξε γρήγορα θα περιείχε σίγουρα και την κάµερα, µε την οποία καταγράφει τις τελευταίες δύο εβδοµάδες τις µάχες που διεξάγονται από την ίλη του πυροβολικού του, τη µονάδα Α στο 403ο Τάγµα, που βρίσκεται κάπου στο πεδίο των µαχών στα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας. Οι φωτογραφίες που βγάζει µεταφέρουν µε διαφορετικό,

πρωτότυπο τρόπο, τη νέα ρουτίνα των εφέδρων στο πλευρό του - τόσο κατά τη µάχη και τη διαχείριση πυρών όσο και κατά την προετοιµασία των πυροµαχικών και την ανάπαυση. Ο Σαµπεθάι είναι φωτογράφος στο επάγγελµα και ιδιοκτήτης της φωτογραφικής εταιρείας «Elevate Studio» µαζί µε έναν συνεργάτη. «Πάντα βγάζω ακραίες και εκτός δρόµου φωτογραφίες», λέει. «Ό,τι σχετίζεται µε την ύπαιθρο και τη διασκέδαση». Πότε κλήθηκες στον πόλεµο; «Η αλήθεια είναι ότι η διαταγή 8 µε βρήκε στο εξωτερικό, σε ένα ταξίδι στη βόρεια Αλβανία. Το Σάββατο το πρωί σηκώθηκα για να φωτογραφίσω την ανατολή του ηλίου και όταν τελείωσα άρχισα να βλέπω όλες τις ιστορίες τρόµου στο τηλέφωνό µου. Ταυτόχρονα, άρχισαν να φτάνουν µηνύµατα από φίλους στην µονάδα ότι µας ποδηγετούν. Γρήγορα συνειδητοποίησα τι συνέβαινε και ότι η µονάδα µου συντρίβεται, οπότε ξεκίνησα την επιστροφή µου στο Ισραήλ. Έφτασα στο Ισραήλ την πέµπτη ηµέρα των µαχών. Πολλές πτήσεις ακυρώθηκαν και ένα από τα µόνα µέρη από όπου µπορούσες να φτάσεις στο Ισραήλ ήταν η Αθήνα. Έφτασα εκεί και επιβιβάστηκα σε µια πτήση που ήταν γεµάτη µε νέους που επέστρεφαν για να πολεµήσουν. Ήταν λίγο παράλογη εµπειρία, όλοι ήταν µαζεµένοι µόνοι τους και ξέραµε πού πηγαίναµε, αλλά από την άλλη, η αίσθηση και η ατµόσφαιρα ήταν ότι θα τους δείξουµε. Όταν έφτασα πετάχτηκα στο σπίτι, χαιρέτησα την κοπέλα µου και τους γονείς µου και έφυγα προς τα νότια. Έφτασα στο στρατόπεδό µας και από εκεί συνεχίσαµε προς το µέτωπο όπου βρισκόµαστε αυτή τη στιγµή, συµµετέχοντας στη µάχη, µε σκοπευτές και πυροβολητές». Βρίσκεις χρόνο να βγάλεις φωτογραφίες µέσα σε όλη την επιχειρησιακή απασχόληση; «Νοµίζω ότι ένας από τους λόγους που έφερα την κάµερα είναι η κατανόηση ότι πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός, κάτι που δεν έχει συµβεί ποτέ. Ακόµα και σε επίπεδο προεπιλογής, θα έπρεπε να ειπωθεί, αλλά τώρα είναι κυρίως το επίπεδο της αίσθησης της ενότητας που υπάρχει εδώ. Ένα τρελό συναίσθηµα που διακατέχει όλους, από τους ανώτατους διοικητές µέχρι τους τελευταίους στρατιώτες. Παρεµπιπτόντως, στην οµάδα µου υπάρχουν γυναίκες µαχητές που είναι µαζί µου και µπορώ να πω µε γεµάτο το στόµα ότι δεν υπάρχει διαφορά. Όπως λέµε, αδέλφια στα όπλα. Είναι δύσκολο για όλους, αλλά όλοι ξέρουν ότι ήρθε η ώρα. Είµαστε σε πόλεµο, µαζί µε αυτά τα παιδιά και αυτή τη στιγµή. Νοιώθω ότι είναι κάτι σηµαντικό και πρέπει να αποτυπωθεί. Είναι σηµαντικό να δίνεις στους ανθρώπους την εικόνα της νίκης. Ως φωτογράφος, επειδή αυτό είναι το επάγγελµά µου και κυρίως επειδή φωτογραφίζω πολύ στο πεδίο, αυτές είναι συνθήκες που γνωρίζω και µου αρέσουν, ξέρω ότι µπορώ να απαθανατίσω αυτές τις στιγµές συνέχεια στη σελίδα 20

της ΒΙΚΥΣ ΚΩΣΤΗ

09

ψυχαναγκασµος ή αντισηµιτισµος; “Πράξη” που επικαιροποιεί τη “θεωρία” Συµβαίνει πράγµατι, διαχρονικά, µια επαναλαµβανόµενη, σχεδόν “ψυχαναγκαστική” αναζήτηση στη γνώση και συνείδησή µας, ως Εβραίοι της διασποράς. Για το ηθικό βάρος που στην πλειονότητά του ο εβραϊκός λαός νιώθει, αν και καταχρηστικά, να του καταλογίζεται. Που µας υπαγορεύει ότι τα δικά µας µάτια, αψηφώντας την τοξικότητα και ψυχική επιβάρυνση, θα ΠΡΕΠΕΙ να ξαναδιαβάσουν την ιστορία, ώστε να αποδοµήσουν την προκατάληψη. Θα ΠΡΕΠΕΙ να µετατραπούν σε µάτια διεθνολόγου µε εξειδίκευση στο πολύπλοκο σύµπλεγµα των ρευστών ισορροπιών ισχύος του Μεσανατολικού. Θα ΠΡΕΠΕΙ να “σκανάρουν” πιο βαθιά στην επικαιρότητα, για να διαψεύσουν στερεοτυπικές αυταπάτες. Αλλά και πώς αλλιώς; Συνηθισµένες οι γρήγορες ανακοινώσεις ΜΜΕ χωρίς διασταύρωση µε έγκριτες πηγές και οι διαπιστώσεις µιας απερίσκεπτης κοινής γνώµης, που αρκείται στη φράση τύπου «έκρηξη από τα Ισραηλινά πυρά σε νοσοκοµείο της Γάζας» για να δώσει τα εύκολα συµπεράσµατα, αυτά τα σκοτισµένα µε τις γνωστές φασόν παρωπίδες, που δεν αργεί να βροντοφωνάξει µε κανονιοβολισµούς και τυµπανοκρουσίες. Ενώ αυτή η ίδια απερίσκεπτη κοινή γνώµη θα ενδυναµωθεί από τον λαϊκισµό της πανταχόθεν ριζοσπαστικότερης, που ενώ δεν έχει προφέρει ούτε µια λέξη έστω για να καταδικάσει αυτή την άνευ προηγουµένου επίθεση της 7.10.23 ως τροµοκρατική, (αν όχι να κατονοµάσει τη Χαµάς τροµοκρατική οργάνωση) προσπαθεί να αποπροσανατολίσει «υπέρ του ασύµµετρα υποδουλωµένου Παλαιστινιακού λαού από το 1948». Που καιροφυλακτεί, σε χρόνους και καιρούς, µε χαρά σχεδόν και ανακούφιση, να επιβεβαιώσει το συντοµότερο, το αναχρονιστικό της αφήγηµα και την ατελέσφορη τακτική της. Με ικανοποίηση µάλλον περισσότερο, µόνο και µόνο για να δικαιούται να ξεράσει τη χολή της. Γιατί; Γιατί, δεν είναι η αλληλέγγυα ευαισθητοποίηση για την καταστολή του Παλαιστινιακού λαού «που εδώ και 75 χρόνια καλά κρατεί». Είναι η επιλεκτική και γι’ αυτό υπέρµετρη ευαισθητοποίηση, καθώς αναδύεται ο εγγενής – γι’ αυτό ίσως και µη συνειδητός – αντισηµιτισµός της, που εδώ και αιώνες καλά κρατεί. Εργαλειοποιεί τα εύπεπτα

πλέον αντι-ισραηλινά συνθήµατα, και φλερτάρει για ακόµη µια φορά µε τις ευρύτερα εβραιόφοβες συνωµοσιολογίες, φτάνοντας µέχρι και την σχετικοποίηση του Ολοκαυτώµατος, εποµένως έως και την κατ’ ουσίαν άρνησή του. Τολµά δε, να καταγγέλλει ότι εδώ επιχειρείται, το Παλαιστινιακό ζήτηµα να σχετικοποιηθεί, µε την επικέντρωση της ∆ύσης στη βαρβαρότητα της Χαµάς και την καταδίκη της. Η “θεωρία”;; «Το γνωστό αντισηµιτικό πλαστογράφηµα «Τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών» συνεχίζουν την διεθνή καριέρα τους υπό το σηµερινό όχηµα µιας µυθικής παγκόσµιας «σιωνιστικής» ή και «αµερικανο-σιωνιστικής κυριαρχίας», ο επίσης παραδοσιακός αντισηµιτικός µύθος της «παιδοκτονίας» αποτυπώνεται στις ισραηλόφοβες καταγγελίες σύµφωνα µε τις οποίες το Ισραήλ δολοφονεί σκοπίµως παιδιά Παλαιστινίων […]. «Ο σηµερινός εβραιόφοβος δεν θα δεχθεί ποτέ ότι είναι αντισηµίτης, κρύβεται πάντα πίσω από την επίκληση του «αντισιωνισµού»[…] «Είµαι αντισιωνιστής, όχι αντισηµίτης», αυτό είναι το επίκαιρο µότο του σηµερινού εβραιόφοβου, το οποίο το συναντάµε παντού, σε όλο το ιδεολογικο-πολιτικό φάσµα, προνοµιακά βέβαια πολωµένο στα «άκρα» του. […] Από το σύνθηµα «Θάνατος στους Εβραίους», που ήταν το credo των αντισηµιτών, περάσαµε στο «αντισιωνιστικό» σύνθηµα «Θάνατος στο Ισραήλ». Και είναι ακριβώς, στο πλαίσιο αυτό, που ο αντισηµιτισµός περνά από τον χώρο της άκρας δεξιάς στον χώρο της άκρας αριστεράς, αλλά και µέρους της θεσµικής, της µετριοπαθούς αριστεράς, αφού το Ισραήλ, λόγω της διαµάχης στη Μέση Ανατολή, θεωρείται κράτος «ιµπεριαλιστικό», ακόµα και «ρατσιστικό». Πολλές φορές αυτό το κοµµάτι της (άκρας) αριστεράς δανείζεται και υιοθετεί ατόφια τα µοτίβα του πολιτικού ισλάµ στον αγώνα του κατά του «σιωνισµού». […] οι «Εβραίοι» κατηγορούνται είτε ως κοσµοπολίτες, δηλαδή ως «απάτριδες» που έχουν στόχο την «παγκόσµια κυριαρχία», είτε ως εθνικιστές, «σιωνιστές», δηλαδή υπερβολικά προσδεδεµένοι στον εθνικό τους µύθο µέσω της υποστήριξης του Ισραήλ, σε µια εποχή παγκοσµιοποίησης του κόσµου». Αυτά αναφέρει µεταξύ άλλων, ο κ. Ανδρέας Πανταζόπουλος, ∆ιδάκτωρ Πολιτικής Επιστήµης στο ΑΠΘ, συγ-

10 γραφέας και αρθρογράφος, σε σχετική εισήγησή του στον Σύνδεσµο Φιλολόγων Σερρών τον Μάρτιο του 2013. (*) Τόσο απλά… Για άλλα επίκαιρα, βίαιων καταστολών και ανθρωπιστικών κρίσεων, που ένας θεός ξέρει σε τι διάσταση υφίστανται καθηµερινά, για τα οποία καµία εγρήγορση δεν δείχνουν τα ∆υτικά µας µέσα ενηµέρωσης, µε παρόµοια ένταση και συχνότητα στα prime times, δεν αξίζουν ούτε ενός φύλλου να κουνηθεί, ούτε µιας µύτης να ανοίξει, από τους αυτοανακηρυχθέντες προστάτες των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, χωρίς ερείσµατα; Για την Ουκρανία προφανώς ούτε λόγος. Ξεχάστηκε στη µοίρα της. Αλλά µόλις τον περασµένο µήνα, το Αζερµπαϊτζάν εξαπέλυσε επίθεση για να θέσει υπό τον έλεγχό του την αποσχισθείσα περιοχή του Ναγκόρνο – Καραµπάχ, που ήταν υπό τη διακυβέρνηση των Αρµενίων για τρεις δεκαετίες. 600 ανθρώπινες ζωές και άλλους 120.000 Αρµένιους πρόσφυγες, βίαια εκτοπισµένων, κόστισε η εθνοκάθαρση. Τίποτα; Μα και τον Μάιο του 2021, κατά την ίδια ακριβώς περίοδο της τελευταίας αν και εντελώς διαφορετικού χαρακτήρα ισραηλινο-παλαιστινιακής αιµατοχυσίας, διεθνείς διαδηλώσεις έγιναν µε ζήλο για την «Λευτεριά στην Παλαιστίνη», όπως και µε απλόχερο µένος αντισηµιτικές επιθέσεις ανά τον κόσµο. Αλλά παράλληλα, Στα βόρεια της Αιθιοπίας, ο εµφύλιος πόλεµος έπληττε την περιοχή. Αξιωµατούχος του ΟΗΕ, προειδοποιούσε το Συµβούλιο Ασφαλείας πως η ανθρωπιστική κρίση διαρκώς επιδεινωνόταν. Πείνα και σεξουαλική βία χρησιµοποιούντο ως όπλα πολέµου. Οµαδικοί βιασµοί, η πλειονότητα των οποίων διαπράττονταν από ένστολους ξεκινούσε από κοριτσάκια 8 ετών και έφτανε έως και γυναίκες 72 ετών…. ∆εν κουνήθηκε φύλλο. Μαζικός κοινωνικός ξεσηκωµός, αλλά και ακραία καταστολή από τις αστυνοµικές δυνάµεις της δεξιάς κυβέρνησης, που είχε στοιχίσει τη ζωή 42 τουλάχιστον ανθρώπων, σάρωνε την Κολοµβία. Η Εθνική Απεργιακή Επιτροπή µετρούσε 50 τουλάχιστον θανάτους και µιλούσε για 500 εξαφανισθέντες, ενώ ακόµη εισηγείτο να συµµετάσχουν µέλη της αντιπροσωπείας των Ηνωµένων Εθνών στην Κολοµβία για τις εσωτερικές διαπραγµατεύσεις. 17χρονο κορίτσι αυτοκτόνησε µετά τη βίαιη προσαγωγή του στη διάρκεια της οποίας κατήγγειλε πως υπέστη σεξουαλική κακοποίηση και ξυλοδαρµό από αστυνοµικούς… ∆εν άνοιξε µύτη. Τα άψυχα σώµατα µικρών παιδιών και γυναικών που παρέµεναν εγκαταλειµµένα σε ακτή της Λιβύης, µια περιοχή βάση των διακινητών προσφύγων και µεταναστών, πιστοποιούσαν όπως και πιστοποιούν κάθε µέρα και περισσότερο, την διάρκεια του εγκλήµατος που εξακολουθεί να υφίσταται στην Μεσόγειο. Αποτέλεσµα ενός βρώµικου διπλωµατικού παιχνιδιού εθνικών συµφερόντων και εκβίασης αποτελεσµάτων γεωπολιτικής σηµασίας… ∆εν κουνήθηκε

φύλλο, όπως και εξακολουθεί να µην ανοίγει µύτη. Και ειλικρινά, είµαστε πλέον σε θέση να δηλώνουµε απερίφραστα, ότι έχουµε απελπιστικά βαρεθεί µε αυτήν την γραφική υποκρισία! Τόσο απλά. Και µε µια πιο οργισµένη µατιά. Από πού και έως πού, και σε κάθε περίπτωση, διπλωµατική ή συγκρουσιακή, το κράτος του Ισραήλ θα πρέπει µε κάθε τρόπο να υποδύεται το µόνο «καλό παιδί», την ιεραπόστολο Μαρία Τερέζα που θα ξεπλένει εσαεί τις νυν και εν δυνάµει ενοχές της υπόλοιπης υφηλίου για την φυγοπονία της να αναλογιστεί τα δικά της αµαρτήµατα, ως συνέπεια της αδηφάγου µαταιοδοξίας της ή ακόµη και του σωβινισµού της; Γιατί; Επειδή ακριβώς εις τους αιώνας των αιώνων ο εβραϊκός λαός υπήρξε ο λαός – αποδιοποµπαίος τράγος, ο µαζικά κατασυκοφαντηµένος, ο διωγµένος, ο κατατρεγµένος, ο σφαγµένος, ο καµένος; Έως πότε λοιπόν, θα παίζουµε µε το γαϊτανάκι για το τι επιτέλους θέλετε κόσµε, από αυτόν τον λαό για να είστε ικανοποιηµένοι; Να είναι το θύµα, ο θύτης, ή ο µοναχικός ουµανιστής ενός παράλληλου σύµπαντος; Να είναι δηµοκρατικά αυτόνοµος και ασφαλής, για να µην σας πολυζαλίζει κιόλας ή να µην είναι; Να ζει ή να µην ζει; “Bring Them Home Now” Σε ποιόν ακριβώς ιµπεριαλισµό, θα χρεωθεί τελικά το όνειδος για την κατάργηση της Ανθρώπινης Συνθήκης; Με τι κριτήρια θα επιλέγετε τελικά τα κράτη που θα έχουν το δικαίωµα της αυτοάµυνας, αγαπητέ µας ΟΗΕ; Ποιας ακριβώς εθνότητας ή λαού, παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωµάτων θα υποστηρίξετε τελικά, αγαπητέ µας ∆ιεθνή Ερυθρέ Σταυρέ; Καµία ιδέα για την διάσωση των άνω των 200 οµήρων; Μήπως έχουν θεωρηθεί ήδη αναλώσιµοι στο βωµό των διπλωµατικών διαπραγµατεύσεων (του µηδενός); Τι δεν καταλαβαίνουµε εµείς οι κοινοί θνητοί; ∆εν είναι κρίσιµο θέµα ανθρωπιστικής και υγειονοµικής υποστήριξης, η διάσωση αθώων πολιτών, υπερήλικων, γυναικόπαιδων και µωρών που κρατούνται στα έγκατα της Γάζας; Μετά από δύο εβδοµάδες; Έγκληµα κατά της ανθρωπότητας µήπως; Παρανοϊκό έγκληµα που συντελέστηκε πριν από οποιαδήποτε επιστρατευµένη σύρραξη! Μετά από µια θρασύδειλη και πασιφανώς θηριώδη βαρβαρότητα µεσαιωνικών µεθόδων, σε έδαφος του δυτικού κόσµου που έσπευσε µε αποτροπιασµό να καταδικάσει! Μια αιµοδιψή τροµοκρατική επίθεση συνυφασµένη µε τον ολοκληρωτισµό του Απόλυτου Κακού! ΜΗΝ ΞΕΧΝΙΟΜΑΣΤΕ! Ζυγίζοντας το “ηθικό βάρος” Η επαναλαµβανόµενη, σχεδόν “ψυχαναγκαστική” αναζήτηση στην επαγρύπνηση, γνώση και συνειδητοποίησή µας, ως Εβραίοι της διασποράς θα συνεχίσει αδιαµφισβήτητα. Και απολύτως δικαιολογηµένα. Ανησυχίες όπως: Τι επιφυλάσσει το µέλλον άραγε εάν αλλάξει το παιχνίδι στη σκακιέρα των διεθνών γεωστρατηγικών; Ποια θα ήταν η θέση του Εβραίου της διασποράς ανάλογα µε τις διεθνείς κοι-

11 νωνικοπολιτικές εξελίξεις και οικονοµικές συνέπειες; Θα παραµείνει έρµαιο επαίσχυντων αντισηµιτικών ενεργειών ανά τον κόσµο, µε άλλοθι την έκρηξη βίας στο Μεσανατολικό; Έρµαιο της αποτελεσµατικότητας ή µη, των αντιτροµοκρατικών για δολοφονικές επιθέσεις, που θα αποφεύγονται στο πάρα πέντε; Μάρτυρας εκείνων που θα στέφονται µε απόλυτη επιτυχία; Αντικείµενο στοχοποίησης ακρο-αριστερών ή νεοναζιστικών εγκληµατικών ενεργειών, βεβηλώσεων και παρενοχλήσεων; ∆έκτης κατάπτυστων, εν έτει 2023, mainstream µότο στα social media και αλλού, τύπου “∆εν είναι περίεργο γιατί ο Χίτλερ ήθελε να τους ξεπαστρέψει”; ή “Το να σκοτώνεις Εβραίους είναι καθήκον”; Η έξαρση ιδιαίτερα ανησυχητικών φαινοµένων αντισηµιτισµού, ύβρεων και βέβηλων ενεργειών είναι εδώ και τώρα, ένα ακόµα αδιαµφισβήτητο γεγονός ανά τον κόσµο. Από την πρώτη ηµέρα του πολέµου. Αποτέλεσµα, όχι µόνο µιας µαταιόσπουδης τερατώδους ισλαµοφασιστικής ρητορικής µίσους, αλλά και ενός άκρατου λαϊκισµού που δεν έκρυψε ποτέ το πρόσωπο του. Σε Γαλλία, Ηνωµένο Βασίλειο, Γερµανία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Ελβετία, Αυστραλία, Αυστρία, Πολωνία, Καναδά, ΗΠΑ… Ελλάδα, ήδη από χθες… Και η συχνότητα συµβάντων όλο και θα µεγαλώνει… Και µυρίζει αίµα… Όπως κάποτε, έτσι και τώρα, ίσως και για πάντα, θα κατασκευάζουµε από το «διαφορετικό» γι’ αυτό ευκόλως διακριτό, το «εξιλαστήριο θύµα», παγιδεύοντάς το στο δίχτυ της εύκολης δικαιολογίας για όλα τα δεινά του κόσµου, ώστε να πάµε ήσυχα για ύπνο, χωρίς να κοιταχτούµε στον καθρέφτη της δικής µας ασηµαντότητας και ανεπάρκειας. Χωρίς καµία εσώτερη ενοχή. Νοθευµένα λυπηµένοι, περισσότερο µάλιστα για τα θύµατα των υποτιθέµενων αδυνάτων, παρά για τα θύµατα των υποτιθέµενων ισχυρών. Γιατί έτσι πρεσβεύει η δήθεν ηθική πολιτική µας ορθότητα. Σε ό,τι πάντα αφορούν τα έξωθεν του οίκου µας, βέβαια… Γιατί ξεχνάµε. Ότι όταν η παράσταση µεταξύ ∆αυίδ και Γολιάθ πάει να παιχτεί στο κατώφλι του δικού µας «σπιτιού», οι ρόλοι αντιστρέφονται, ώστε να µην θιχτεί η βολή και ευµάρειά µας. Αυτές είναι δικές µας. Όχι των «άλλων». ∆εν τις χαρίζουµε. Ίσως κάποια στιγµή γίνει κατανοητό, ότι το ηθικό βάρος κάθε εµπόλεµης κατάστασης, το κουβαλάµε όλοι µαζί και ο καθένας ξεχωριστά. Από Βορρά έως Νότο, Ανατολή και ∆ύση. Άλλες φορές ως θύτες, άλλες φορές ως θύµατα και άλλοτε ως απλοί παρατηρητές ή συνένοχοι του τυφλού µίσους, της σιωπής ή της άγνοιας. Με το χέρι στην καρδιά… Ο Εβραίος της διασποράς, µέσα από τις διαφορετικές εκδοχές αναµέτρησης µε το πεπρωµένο του, κουβαλώντας την δική του πολύχρονη και κυρίως πολυτρόπως πολύπαθη ιστορία των µαρτυρικών διωγµών του ανά τους αιώνες, δεν θα κόψει ΠΟΤΕ τον οµφάλιο λώρο που τον συνδέει µε την

πνευµατική του πατρίδα. Για την οποία, δεκάδες χρόνια πριν την ίδρυση του κράτους το 1948 έως και σήµερα, ανέπτυξε και αναπτύσσει πατρογονικά αλλά και εξ ιδίοις καλλιεργηµένα ευγενή συναισθήµατα και δεσµούς. Το ιστορικό βάθος για το πώς δηµιουργήθηκε, διαθέτει πληθώρα αξιόπιστων µέσων ο καθένας που πραγµατικά ενδιαφέρεται χωρίς παρωπίδες, να µελετήσει. Μια πατρίδα, για να τον παρηγορήσει ως «άπατρι», αν και σε όποια γωνιά του κόσµου κι αν βρέθηκε πάντα εθνικά φιλόπατρι στη συνείδησή του, παρότι όχι στων συµπατριωτών του. Να τον ανακουφίζει, ως δέκτη της µισαλλοδοξίας και της διαπόµπευσης, που εξακολουθούν να κακοφορµίζουν, αλλά πάντα ως ένα από τα δικά της χαϊδεµένα παιδιά. Μια από τις “πατρίδες” της καρδιάς του, που θα αποτελεί επίκεντρο της ενσυναίσθησής του, µε έγνοια και αναστοχασµό. Με το χέρι στην καρδιά, η πλειονότητα των Εβραίων της υφηλίου υποστηρίζει το κράτος του Ισραήλ. Με το χέρι στην καρδιά, η πλειονότητα των Εβραίων της υφηλίου υποστηρίζει και στηρίζει τον τωρινό απύθµενο πόνο και φόβο από αυτό το ασύλληπτο, παντοτινά ανεξίτηλο τραύµα του Ισραηλινού λαού, αλλά και τον παραδειγµατικά ενωτικό πατριωτισµό του. Με το χέρι στην καρδιά, η πλειονότητα των Εβραίων της υφηλίου υποστηρίζει την ανεκτικότητα, την ευηµερία και την ειρήνη ανάµεσα στον Παλαιστινιακό και Ισραηλινό λαό, κατά το ίδιο πρότυπο ελπίδας, για όλη την ανθρωπότητα. Καθώς µεγάλη µερίδα του εβραϊσµού της διασποράς στηρίζει µε την εµπιστοσύνη της, την µεγάλη φιλελεύθερη µερίδα του Ισραηλινού λαού, που τολµά µε θάρρος, επιµονή έως και αυταπάρνηση, στον αντίποδα κάθε υποθάλπουσας υπερσυντηρητικής και εξτρεµιστικής δυναµικής. Ακριβώς γιατί οι ρίζες χειραφέτησης του λαού αυτού, αναπτύχθηκαν εντυπωσιακά, µε αστείρευτο µόχθο, στα θεµέλια µιας ιδιότυπης, αλλά ιδιαιτέρως αλληλέγγυας και παραγωγικής µορφής, ενός σοσιαλιστικού ονείρου που κατάφερε να γίνει πραγµατικότητα. Για τους λόγους αυτούς και όλους τους υπόλοιπους, που συνυφαίνονται µε τα µόνα στέρεα εχέγγυα διασφάλισης του “Εβραίου”, ως θεµιτό βιώσιµο αυτοπροσδιορισµό, µε ανθρώπινη αξιοπρέπεια και υπερήφανη ταυτότητα, υποστηρίζουµε και στηρίζουµε τον λαό και το κράτος του Ισραήλ, ακόµα και αν οι µεταξύ µας απόψεις πολλές φορές διαφέρουν. Υποστηρίζουµε και στηρίζουµε τον λαό και το κράτος του Ισραήλ, είτε αρέσει είτε δεν αρέσει. Τώρα και για πάντα!

Blog:veramentemou.gr_23.10.2023 (*) – «ΧΡΟΝΙΚΑ», Έκδοση ΚΙΣΕ, Τόµος 36ος, Αρ. Φύλλου 240, Απρίλιος – Ιούνιος 2013

12

του ΝΤΑΒΙΝΤ ΜΩΥΣΗ

το Ισραηλ δικαιωµα να αµυνθει; Οι γραµµές αυτές γράφονται 28 Οκτωβρίου, τρεις εβδοµάδες µετά την απρόκλητη δολοφονική επίθεση της Χαµάς εναντίον του Ισραήλ, και µία µέρα µετά το ψήφισµα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, που εγκρίθηκε χθες µε 121 ψήφους υπέρ, 14 κατά και 44 αποχές. Στις 7 Οκτωβρίου, αµέσως µετά την επίθεση της Χαµάς στο Νότιο Ισραήλ, µε τη γνωστοποίηση της δολοφονίας εκατοντάδων αµάχων, οι ηγέτες των περισσότερων χωρών της ∆ύσης (κυρίως της Ευρώπης και, στη συνέχεια, των Η.Π.Α.) έσπευδαν να δηλώσουν την υποστήριξη και συµπαράστασή τους στο Ισραήλ (“We stand with Israel”), που συνοδεύθηκε από τη φράση «Το Ισραήλ έχει το δικαίωµα να αµυνθεί» (“Israel has the right to defend itself”). Η στήριξη αυτή εκφράστηκε ισχυρότερα τις επόµενες ηµέρες, καθώς σταδιακά ο κόσµος αποκτούσε συνείδηση τόσο της κλίµακας των δολοφονιών (πάνω από 1.400 νεκροί, οι περισσότεροι άµαχοι, και πάνω από 200 απαχθέντες, επίσης κυρίως άµαχοι), αλλά κυρίως των αποτρόπαιων µεθόδων που χρησιµοποίησαν οι τροµοκράτες της Χαµάς για να δολοφονήσουν και να βασανίσουν τα θύµατά τους, που δηµοσιοποιήθηκαν από την ίδια την οργάνωση µε τα βίντεο που ανέβασε στα social media. Οι ηγεσίες και οι περισσότεροι φορείς της ∆ύσης εξέφραζαν τον αποτροπιασµό τους και η διακήρυξη «Το Ισραήλ έχει το δικαίωµα να αµυνθεί» κυριαρχούσε και ακουγόταν ξανά και ξανά από επίσηµα χείλη, ενίοτε µε στόµφο. Από την αρχή µε ενόχλησε αυτή η φράση. Όχι γιατί δεν συµφωνώ. Αλλά γιατί δηλώνει το αυτονόητο. Η επίθεση της Χαµάς ξεκάθαρα ισοδυναµούσε µε κήρυξη πολέµου. Σε κανέναν άλλο πόλεµο, της εποχής µας ή παλαιότερο, ηγέτες τρίτων χωρών δεν προέβησαν σε αντίστοιχη δήλωση. Όταν η Ελλάδα δέχθηκε την απρόκλητη επίθεση της Ιταλίας του Μουσολίνι, πριν ακριβώς 83 χρόνια, κανείς δεν δήλωσε ότι έχει το δικαίωµα να αµυνθεί. Ούτε για τις Η.Π.Α. δήλωσε κανείς κάτι τέτοιο µετά το Περλ Χάρµπορ. Ούτε για το Αφγανιστάν, όταν του επιτέθηκε η Σοβιετική Ένωση, ή το Ιράκ όταν δέχθηκε επίθεση από τις Η.Π.Α. Και πιο πρόσφατα, κανείς δεν διακήρυξε ότι η Ουκρανία έχει το δικαίωµα να αµυνθεί στην επίθεση της Ρωσίας. Είναι προφανές ότι όταν

κάποιος επιτίθεται, ξεκινά ένας πόλεµος και ο δεχθείς την επίθεση έχει δικαίωµα να αµυνθεί, οπότε οποιαδήποτε δήλωση αυτής της µορφής µοιάζει απολύτως περιττή και γελοία. Γιατί λοιπόν λεγόταν και ξαναλεγόταν για την περίπτωση του Ισραήλ; Μήπως γιατί για το Ισραήλ το δικαίωµα να αµυνθεί δεν θεωρείται αυτονόητο; ∆εν χρειάστηκε να περάσουν πολλές µέρες για να επιβεβαιωθεί ότι έτσι ακριβώς είναι. Πολύ γρήγορα έκφραση αυτή τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε: «Το Ισραήλ έχει το δικαίωµα να αµυνθεί, ΑΛΛΑ µέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου». Αχά! Πάλι, δεν θυµάµαι καµία άλλη περίπτωση που η διεθνής κοινότητα να έχει υπενθυµίσει την υποχρέωση τήρησης του διεθνούς δικαίου ΣΤΟΝ ΑΜΥΝΟΜΕΝΟ (π.χ. στην Ουκρανία, στην περίπτωση του άλλου πολέµου της εποχής µας). Φαίνεται ότι, όταν πρόκειται το Ισραήλ, ακόµα και όταν αυτό αµύνεται, ισχύουν άλλα µέτρα, άλλοι κανόνες και επιπλέον περιορισµοί. Και εδώ µπλέκουµε µε το ποιος ορίζει ποιο ακριβώς είναι το διεθνές δίκαιο, ποιοι ακριβώς είναι οι κανόνες του πολέµου και τι σηµαίνει αναλογική απόκριση. Πρέπει να αναλογιστούµε ότι το Ισραήλ δέχθηκε µια τροµοκρατική επίθεση που δεν είναι απλά η χειρότερη στην ιστορία του (ποσοτικά και ποιοτικά), αλλά είναι µοναδική στην παγκόσµια ιστορία. Κανένα άλλο έθνος δεν έχει υποστεί κάτι έστω ελάχιστα παρόµοιο. Για τις Η.Π.Α., για παράδειγµα, κάτι παρόµοιο θα ήταν να εισβάλουν στη χώρα τροµοκράτες από το Μεξικό (ή τον Καναδά), το οποίο ελέγχουν, να δολοφονήσουν περίπου 45.000 αµάχους µε αποτρόπαιες µεθόδους, και να απαγάγουν άλλα 7.000 άτοµα ως οµήρους. Μοιάζει ασύλληπτο. Ποιος θα δήλωνε ότι «η Αµερική έχει δικαίωµα να αµυνθεί στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου» και θα προσπαθούσε να θέσει όρια στον τρόπο που θα επέλεγε να αµυνθεί; Επιπλέον το Ισραήλ διακήρυξε ότι διεξάγει ένα πόλεµο

13 ενάντια σε µια υπαρξιακή απειλή – µε άλλα λόγια µάχεται για την ύπαρξή του. Αυτό είναι ακριβές. Όχι γιατί κινδυνεύει η ύπαρξή του άµεσα από τη Χαµάς (παρά το µεγάλο µέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε). Αλλά γιατί το Ισραήλ περιστοιχίζεται από εχθρούς τόσο στα σύνορά του όσο και πέρα από αυτά, και µε µια (αέναα εχθρική και γενοκτονική) Χαµάς δίπλα του αποδυναµώνεται η άµυνά του ενάντια στους άλλους, ισχυρότερους εχθρούς, καθώς και γιατί η τυχόν αδυναµία του να εξουδετερώσει την απειλή της Χαµάς θα εκληφθεί ως γενικότερη αδυναµία και πρόσκληση των υπολοίπων εχθρών του να του επιτεθούν. Με άλλα λόγια, για το Ισραήλ είναι υπαρξιακή ανάγκη τόσο να είναι όσο και να φαίνεται ισχυρό. Και τα δύο απαιτούν την πλήρη εξουδετέρωση της απειλής της Χαµάς. Προφανώς, σε έναν υπαρξιακό πόλεµο δεν µπορεί να υπάρχει αναλογικότητα. Παρόλα αυτά, το αµυνόµενο Ισραήλ προσπαθεί να τηρήσει τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και να περιορίσει τις απώλειες των αµάχων στη Λωρίδα της Γάζας. Στο βαθµό του δυνατού, λαµβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της Γάζας, σε σχέση τόσο µε την πληθυσµιακή πυκνότητα όσο και µε τη γνωστή πρακτική της Χαµάς να χρησιµοποιεί τον άµαχο πληθυσµό ως ανθρώπινη ασπίδα – µια πρακτική που δεν την αρνείται, παρ’ όλες τις σχετικές καταγγελίες. Μόνο το Ισραήλ, πριν βοµβαρδίσει µια πολυκατοικία, ενηµερώνει τους ενοίκους και τους δίνει προθεσµία να την εκκενώσουν. Μόνο το Ισραήλ προέτρεπε εµφατικά επί σειρά ηµερών τους κατοίκους της Βόρειας Γάζας να µετακινηθούν στο Νότο, για περισσότερη ασφάλεια, και καθυστέρησε τις χερσαίες επιχειρήσεις του και για να πραγµατοποιηθεί αυτή η µετακίνηση όσο το δυνατόν πληρέστερα. Και η Χαµάς λειτουργεί συστηµατικά αντίθετα, εµποδίζοντας τις εκκενώσεις και τις µετακινήσεις, ώστε να αυξηθούν οι απώλειες, µε την ελπίδα να µεταστραφεί η διεθνής κοινή γνώµη κατά του Ισραήλ, ενώ η ίδια συνεχίζει τις επιθέσεις της µε ρουκέτες. Κάπως έτσι φτάσαµε στη χθεσινή απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ που «καλεί για άµεση, διαρκή και διατηρήσιµη ανθρωπιστική εκεχειρία που θα οδηγήσει σε παύση των εχθροπραξιών» (σηµείο 1). Είναι προφανές σε όλους ότι, στην παρούσα συγκυρία, η εν λόγω εκεχειρία, σε συνδυασµό µε το «άνοιγµα» της Λωρίδας της Γάζας που επίσης προτείνεται, είναι προς όφελος της Χαµάς, που µπορεί να αναδιοργανωθεί, να επανεξοπλιστεί, ενδεχοµένως επίσης να κρυφτεί και να διαφύγει. Ουσιαστικά το σηµείο αυτό της απόφασης ισοδυναµεί µε τη φράση «Το Ισραήλ δεν έχει το δικαίωµα να αµυνθεί». Αυτό όµως που εξόργισε περισσότερο το Ισραήλ είναι ότι η απόφαση όχι µόνον δεν καταδίκαζε τη δράση της Χαµάς αλλά ούτε καν ανέφερε την οργάνωση. Η πρόταση τροποποίησης από τον Καναδά για µια σχετική αναφορά απορρίφθηκε. Έτσι, από το “We stand with Israel” µεταβήκαµε σε αυτήν την απόφαση, σε είκοσι

µέρες. Αναµενόµενο από πολλούς, όχι όµως και από τον Πρόεδρο Μακρόν, που ήταν από τους πρώτους που έσπευσαν να δηλώσουν τη στήριξή τους στο Ισραήλ - και χθες ψήφισε υπέρ της απόφασης. Ο Ισραηλινός πρεσβευτής αντέδρασε κάπως υπερβολικά: «Σήµερα είναι µια µέρα που θα µείνει στην ιστορία ως ατιµωτική… ο ΟΗΕ δεν διαθέτει πλέον ούτε µια ουγγιά νοµιµότητας ή σχετικότητας µε το αντικείµενο». ∆εν χρειάζεται. Η Γ.Σ. του ΟΗΕ ψηφίζει πάντα µε βάση τις διαµορφούµενες πλειοψηφίες, που συνήθως είναι κατά του Ισραήλ και, όπως είναι γνωστό, η απόφαση δεν είναι δεσµευτική για κανέναν. Και, βέβαια, ούτε η Χαµάς πρόκειται να τηρήσει την απόφαση που, µεταξύ άλλων, «ζητεί την άµεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτών που κρατούνται παράνοµα αιχµάλωτοι» (σηµείο 7). Η απόφαση απλά στερείται πρακτικότητας, στερείται νοήµατος. Είναι όµως, για µια ακόµα φορά, ενδεικτική της επιλεκτικής ευαισθησίας της «διεθνούς κοινότητας», συµπεριλαµβανοµένου του ΟΗΕ και των οργανώσεών του. Πρόκειται για ένα γνωστό, παλιό µοτίβο µετριασµένου αντισηµιτισµού: Πολλοί στον κόσµο αντιµετωπίζουν µε συµπάθεια το Ισραήλ – και κατ’ επέκταση τους εβραίους – όταν είναι θύµατα, δεν µπορούν όµως καν να διανοηθούν ότι αυτοί µπορούν να προξενούν βλάβη σε άλλους, ακόµα και όταν αµύνονται για να διασφαλίσουν το δικαίωµά τους να υπάρχουν. ∆εν µπορεί κανείς παρά να θαυµάσει τη µεγάλη κινητικότητα του ΟΗΕ και ιδιαίτερα του Γενικού Γραµµατέα του για να σταµατήσει αυτή η σύρραξη, κυρίως αφότου το Ισραήλ πέρασε στην αντεπίθεση. Και αυτή, βέβαια, επιλεκτική. Πού ήταν ο κύριος Γκουτέρες πριν ενάµιση χρόνο, όταν ξέσπασε ο πόλεµος στην Ουκρανία και διάφοροι ηγέτες, από τον κ. Μακρόν έως τον κ. Ερντογάν προσπαθούσαν εντατικά να µεσολαβήσουν για ειρήνευση; Έλαµπε δια της απουσίας του. Ο κ. Γκουτέρες δήλωσε χθες ότι «θα µας κρίνει όλους η ιστορία». Έχει δίκιο. Θα κρίνει και τον ίδιον βέβαια. Καθώς και τις οργανώσεις του ΟΗΕ, όπως η UNRWA, που επί χρόνια δραστηριοποιείται στη Λωρίδα της Γάζας, χωρίς να βγάζει µιλιά για την τροµοκρατική δραστηριότητα της Χαµάς και την παρουσία των βάσεών της κάτω από νοσοκοµεία και σχολεία, και κάνοντας τα στραβά µάτια όταν η οργάνωση οικειοποιείται χρήµατα και κάθε λογής προµήθειες που προορίζονται για τον πληθυσµό, για να κατασκευάζει σήραγγες, να εκτοξεύει πυραύλους και να προετοιµάζει τροµοκρατικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Το Ισραήλ θα συνεχίσει τον αµυντικό του πόλεµο του µέχρι να επιτύχει τους στόχους του, συνεχίζοντας να εφαρµόζει όσο µπορεί καλύτερα τους δικούς του ηθικούς κανόνες, και αγνοώντας µία ακόµα άχρηστη απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ.

30.10.23

14

του ΣΑΜ ΝΑΜΙΑ*

χρησιµοι ηλιθιοι Πως οι φοιτητές Αµερικανικών πανεπιστηµίων πέφτουν θύµατα της προπαγάνδας της Χαµάς Το ξηµέρωµα της 7ης Οκτωβρίου βρήκε Ισραηλινούς και Εβραίους φοιτητές συγκλονισµένους µε τις ειδήσεις που έφθαναν από το Ισραήλ. Πολλοί ανησυχούσαν για τους δικούς τους ανθρώπους, φίλους και συγγενείς, άλλοι παρακολουθούσαν έντροµοι τα πρώτα βίντεο που οι τροµοκράτες της Χαµάς µε περηφάνεια µοιράζονταν µε τον κόσµο για να εξυπηρετήσουν µια διεστραµµένη προπαγάνδα τρόµου. Η 8η Οκτωβρίου βρήκε τους ίδιους φοιτητές στις πρώτες διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις στήριξης του Ισραήλ µε αυτονόητο αίτηµα από τον κόσµο να δείξει µια ελάχιστη συµπόνοια για τις φρικαλεότητες εις βάρος αθώων που σταδιακά αναδεικνύονταν στο διαδίκτυο. Σε µια τέτοια παράσταση διαµαρτυρίας και συµπαράστασης βρέθηκα και εγώ την εποµένη της µαύρης εκείνης ηµέρας στην ιστορία του Ισραήλ, συγκεκριµένα στην διαµαρτυρία στα Ηνωµένα Έθνη στη Νέα Υόρκη. Αυτό που περίµενα την επαύριο των τραγικών τροµοκρατικών επιθέσεων ήταν η ελάχιστη ένδειξη συµπαράστασης και ανθρωπιάς προς τα θύµατα. Τουναντίον, εκείνοι που ισχυρίζονται ότι τάσσονται µε την πλευρά της δικαιοσύνης και των ανθρωπίνων δικαιωµάτων κάτω από το σύνθηµα “Free Palestine,” είχαν το θάρρος να προγραµµατίσουν τη δική τους αντιδιαδήλωση εµφανώς ικανοποιηµένοι και ενθουσιασµένοι µε την επιχείρηση που έφεραν εις πέρας οι τροµοκράτες της Χαµάς. Σε πολλά µέρη του κόσµου, κέρασαν γλυκά, χόρεψαν, τραγούδησαν και πολλοί δεν δίστασαν να εκδηλώσουν τα φιλοναζιστικά τους αισθήµατα. Αυτό ήταν, δυστυχώς, µόνο η αρχή. Στην επαύριο των τροµοκρατικών επιθέσεων της Χαµάς και της κήρυξης του πολέµου, σηµαντικό µέρος του δηµοσίου διαλόγου µεταφέρθηκε γρήγορα στο πανεπιστηµιακό campus. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι η αντίδραση στα Αµερικανικά ιδρύµατα ανώτατης εκπαίδευσης, µερικών από τα κατά τεκµήριο κορυφαίων εκπαιδευτικών ιδρυµάτων. Η συζήτηση έχει λάβει τον χαρακτήρα µιας προσπάθειας εξισορρόπησης φαινοµενικά αντίρροπων δυνάµεων: από τη µια το κεκτηµένο της ελευθερίας λόγου σχετικά µε τα τεκταινόµενα στη Μέση Ανατολή, από την άλλη το εύλογο ζητούµενο της ασφάλειας του φοιτητικού πληθυσµού και δη των Εβραίων φοιτητών υπό συνθήκες συνεχών εντάσεων. Η πραγµατικότητα, όµως, στα πανεπιστήµια αποδεικνύει ότι αυτή η ερµηνεία δεν είνα ι πα ρά µια ατυχής προσπάθεια

απλοποίησης των γεγονότων αλλά και νοµιµοποίησης των αιτηµάτων µιας µερίδας φοιτητών και οργανώσεων που ενστερνίζονται βαθύτατα προβληµατικές και αντι-ουµανιστικές ιδεολογίες.

Αντισηµιτισµός στα πανεπιστήµια Κανένα ζήτηµα διεθνούς και εγχώριας πολιτικής δεν προκαλεί µεγαλύτερη αντίδραση και πόλωση εντός του φοιτητικού πληθυσµού στα Αµερικάνικα πανεπιστήµια από τη Μέση Ανατολή. Σε ένα περιβάλλον όπου η ελευθερία λόγου και έκφρασης περιφρουρείται ως υπέρτατη δηµοκρατική αξία, φοιτητικές οργανώσεις που συχνά ενισχύονται και ενθαρρύνονται από τη δράση του εκπαιδευτικού προσωπικού, έχουν επωµιστεί πρωταρχικό ρόλο στις διαδηλώσεις για τον πόλεµο ανάµεσα στο Ισραήλ και τη Χαµάς. Κοινός παρονοµαστής των διαδηλώσεων από φοιτητικές οργανώσεις που παρουσιάζουν εαυτούς ως υπέρµαχους των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και του δοκιµαζόµενου Παλαιστινιακού λαού είναι ένα βαθύτατα αντισιωνιστικό µένος εµφορούµενο από µια δικαιωµατίστικη βίαιη ιδεολογία. Πρόκειται για τη συνολική δαιµονοποίηση του σιωνισµού ως την πλέον ειδεχθή και κα τα δικαστέα πολιτική θεωρία του σύγχρονου πολιτισµού, επάξια αντίστοιχης αποδοκιµασίας µε το καθεστώς του απαρτχάιντ στη Νότιο Αφρική και του ναζισµού στη Γερµανία. Ουδόλως τυχαία, εκείνοι που αποκηρύσσουν το δικαίωµα στο Ισραήλ να υφίσταται ως αυτόνοµη κρατική υπόσταση καταφεύγουν συχνά σε συγκρίσεις µε το απαρτχάιντ και τον ναζισµό που σαφή στόχο έχουν την ολική απονοµιµοποίηση του Ισραήλ. Η πραγµατικότητα στα πανεπιστήµια για πολλούς Εβραίους φοιτητές, ωστόσο, δεν επιτρέπει την πολυτέλεια φιλοσοφικής προσέγγισης της κατάστασης. Φοιτητής στο πανεπιστήµιο Cornell έγραψε σε διαδικτυακό πανεπιστηµιακό φόρουµ ότι θα φέρει το όπλο του στο πανεπιστήµιο για να σκοτώσει τους Εβραίους συµφοιτητές του. Εβραίοι φοιτητές στο πανεπιστήµιο της Cooper Union της Νέας Υόρκης αναγκάστηκαν να κλειδωθούν στη βιβλιοθήκη και εν τέλει να φυγαδευτούν από την πίσω πόρτα όσο µια εχθρική µάζα διαδηλωτών βίαια προσπαθούσε να παραβιάσει την είσοδο, φοιτητές στο campus του Harvard και του University of Pennsylvania έχουν πέσει θύµατα απειλών και

15

φυσικής κακοποίησης, ενώ Εβραίοι φοιτητές που φορούν κιπά στο Columbia της Νέας Υόρκης έχουν γίνει δέκτες υβριστικών επιθέσεων, προπηλακισµών αλλά και έχουν ακούσει από τους δήθεν φιλειρηνικούς διαδηλωτές «να µην νιώθουν άνετα» διότι «έρχεται η σειρά τους». Αυτά είναι µόνο µερικά από τα χιλιάδες καταγεγραµµένα περιστατικά βίας και κακοποίησης εις βάρος των Εβραίων φοιτητών στα πανεπιστήµια, τα οποία παρουσιάζουν αύξηση κατά 337% από την 7η Οκτωβρίου σύµφωνα µε έρευνα της Anti-Defamation League.

Ελευθερία του λόγου και ρητορική µίσους Υπό το φως των ανησυχητικών τάσεων στα Αµερικάνικα πανεπιστήµια, οι πρυτάνεις κορυφαίων ιδρυµάτων κλήθηκαν να καταθέσουν ενώπιον του Αµερικανικού Κογκρέσου σε µια διαδικασία που προσοµοιάζει σε δίκη αλλά δεν επιφέρει δεσµευτικό χαρακτήρα. Οι πρυτάνεις του University of Pennsylvania, MIT και Harvard απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά µε τη διαχείριση των αυξανόµενων κρουσµάτων αντισηµιτισµού. Η πιο κρίσιµη ερώτηση που άπτεται στην ουσία της διαφαινόµενης σύγκρουσης ανάµεσα στην ελευθερία λόγου και στη φυσική προστασία του εβραϊκού πληθυσµού στα πανεπιστήµια εστίασε στο κατά πόσο ρητορική µίσους που καλεί στη γενοκτονία του εβραϊκού λαού πρέπει να είναι καταδικαστέα ως υπερβαίνουσα το δικαίωµα έκφρα σης. Η εν λόγω ερώτηση τέθηκε σε συνέχεια των κεντρικών συνθηµάτων που ακούγονται στα πανεπιστήµια, συγκεκριµένα: «η Παλαιστίνη θα είναι ελεύθερη από το ποτάµι µέχρι τη θάλασσα» (“Palestine will be free from the river to the sea”) και «παγκοσµιοποιείστε την ιντιφάντα» (“globalize the intifada”). Πρόκειται για συνθήµατα που αφενός στερούν από το κράτος του Ισραήλ το δικαίωµα να υπάρχει αυθύπαρκτο σε οποιαδήποτε σύνορα ανάµεσα στον Ιορδάνη ποταµό και τη Μεσόγειο θάλασσα – δεν γίνεται συζήτηση για τα προ του 1967 σύνορα ή για τα σύνορα που

θεσµοθέτησαν τα Ηνωµένα Έθνη το 1947, αλλά για την ολοκληρωτική απόδοση των εδαφών της Βρετανικής Εντολής µε σκοπό τη δήθεν επιστροφή της γης στους αυτόχθονες Παλαιστινίους, χωρίς να γίνεται αναφορά σε κάποιο σχέδιο για τους 9 εκατοµµύρια Ισραηλινούς πολίτες που ζουν σήµερα στο Ισραήλ. Αφετέρου φέρνουν στη µνήµη τις δυο εξεγέρσεις-ιντιφάντα που έχουν λάβει χώρα στο Ισραήλ µε την υποκίνηση του Γιασέρ Αραφάτ και έχουν κοστίσει εκατοντάδες αθώες ζωές. Οι απαντήσεις που δόθηκαν σε αυτό το πλαίσιο ελευθερίας λόγου από τις πρυτάνεις των πανεπιστηµίων ήταν δυστυχώς απογοητευτικές. Υποπίπτοντας στην ίδια πρακτική σχετικοποίησης δηλώσεων που καλούν σε µίσος και βία, οι πρυτάνεις απάντησαν ότι οι δηλώσεις εντός του πανεπιστηµιακού χώρου ενδέχεται να είναι προβληµατικές λαµβανοµένου υπόψη του «περιβάλλοντος» (“context”) στο οποίο έλαβαν χώρα. Καµία από τις ερωτηθείσες πρυτάνεις δεν κατάφερε να κατα δικάσει απόλυτα δηλώσεις που καλούν σε γενοκτονία του εβραϊκού λαού, ανεξαρτήτως του λεκτικού περιβά λλοντος. Η δηµόσια κατακραυγή που ακολούθησε επέφερε την αναδιατύπωση των αρχικών δηλώσεων από ορισµένες και την κατ’ αποτέλεσµα παραίτηση της προέδρου του University of Pennsylvania. Το αντιδυτικό µένος πίσω από τις διαδηλώσεις Η σηµερινή κατάσταση στα Αµερικανικά πανεπιστήµια βοηθά στην κατανόηση του ιδεολογικού πολέµου που λαµβάνει χώρα έξω από το Ισραήλ όσο ο πραγµατικός πόλεµος µαίνεται έναντι της Χαµάς. Σε ένα ιδεολογικό επίπεδο, εκείνοι που διαδηλώνουν κάτω από το σύνθηµα “Free Palestine” φαίνεται να κινητοποιούνται από ένα βαθύτατο αντιδυτικό µένος: το Ισραήλ παρουσιάζεται βολικά ως εκπρόσωπος της κακής ∆ύσης που ιστορικά καταπιέζει τους ανυπεράσπιστους ιθαγενείς. Το Ισραήλ είναι ο κατακτητής και οι Παλαιστίνιοι τα θύµατα γενοκτονίας και εθνοκάθαρ-

16 σης από το 1948. Βεβαίως, όλοι αυτοί που µε πάθος καλούν στην καταστροφή του Ισραήλ ηθεληµένα παραµελούν γεγονότα που δεν εξυπηρετούν το αφήγηµά τους. ∆εν θα µιλήσουν για το πώς ξεκίνησε ο πόλεµος, αλλά ακόµα όταν καλούνται να απαντήσουν σε αυτό το πλαίσιο αρνούνται να καταδικάσουν τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου ως τροµοκρατικές επιθέσεις αλλά τις χαρακτηρίζουν ως «νόµιµη στρατιωτική επέµβαση των Παλαιστινιακών απελευθερωτικών δυνάµεων» που συµβαίνει ως αποτέλεσµα χρόνιας καταπίεσης του Παλαιστινιακού λαού. Αρνούνται να αναγνωρίσουν έστω µέρος της ευθύνης για τη σηµερινή κρίση στις ενέργειες της Χαµάς, της Παλαιστινιακής Αρχής και άλλων οργανώσεων. Σε αυτό το πνεύµα, δηµόσιες επιστολές από τις νοµικές σχολές του Harvard και του Columbia προερχόµενες από φοιτητικές ενώσεις επιµένουν στον καθαρά στρατιωτικό χαρακτήρα των ενεργειών της Χαµάς την 7η Οκτωβρίου ως έκφραση αντίστασης, εναποθέτουν το σύνολο της ευθύνης για την απώλεια ανθρώπων στη «συνεχιζόµενη αποικιοκρατία του Ι σρα ήλ». Αντίστοιχη επιστολή προήλθε ακόµη και από καθηγητές του Columbia που καλούσε στην επιβολή κυρώσεων προς το Ισραήλ.

Ενώ ισχυρίζονται ότι τάσσονται µε την κοινωνική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώµατα, θα διστάσουν να αναφερθούν στους οµήρους που ακόµα κρατούνται στη Γάζα και µε περηφάνεια θα σκίσουν αφίσες που καλούν στην άµεση απελευθέρωση των οµήρων ως ισραηλινή προπαγάνδα, θα ισχυριστούν ότι δηµοσιεύµατα για ειδεχθείς βιασµούς γυναικών και ακρωτηριασµούς βρεφών δεν είναι τίποτα περισσότερο από ψεύτικες ειδήσεις και ακόµη ότι αυτά και άλλα τόσα υφίσταται ο παλαιστινιακός λαός από ιδρύσεως του κράτους του Ισραήλ και κατά συνέπεια η αντίδραση τώρα από την Χαµάς είναι δικαιολογηµένη. Οι ιδέες περί ηθικής και δικαιοσύνης που οι προ-Παλαιστίνιοι διαδηλωτές ευαγγελίζονται ότι πρεσβεύουν φαίνεται ότι δεν έχουν την ίδια αξία όταν αφορούν στο Ισραήλ και τον Εβραϊκό λαό. Σε µια προσπάθεια υπέρβασης του αναπόφευκτα αντι-ανθρώπινου µηνύµατος που περήφανα διαδηλώνουν νέοι και νέες στα Αµερικανικά πανεπιστήµια, τυπική απάντηση είναι ότι ο αγώνας τους για κοινωνική δικαιοσύνη δεν στρέφεται κατά του Ιουδαϊσµού ή των Εβραίων συγκεκριµένα αλλά αποκηρύσσει στη βάση του τον Σιωνισµό ως ιδεολογία και πολιτική. Προσπαθούν µε κάθε τρόπο να δείξουν ότι το να είναι κανείς αντισιωνιστής δεν είναι απαραίτητα και αντισηµίτης. Άνθρωποι που δεν γνωρίζουν για την ιστορία του Εβραϊκού λαού ή για την συγκρότηση του Ισραήλ ξεκινούν από µια εξ αιρετικά πατερνα λιστική βάση να εξηγήσουν γιατί οι «πραγµατικοί Εβραίοι» οφείλουν να αποκηρύσσουν το Ισραήλ ως πολιτική οργάνωση και γιατί η πολιτικώς ορθή

θέση είναι αυτή που τίθεται µε τη µεριά του κατατρεγµένου Παλαιστινιακού λαού. Αγνοούν µάλλον πως το ιδεολογικό κίνηµα της διαφοροποίησης του αντισιωνισµού από τον αντισηµιτισµό ξεκίνησε ως µέρος Σοβιετικής προπαγάνδας τη δεκαετία του 1970 όταν η Σοβιετική Ένωση προσπαθούσε να προσεγγίσει τους Άραβες γείτονες του Ισραήλ, τη στιγµή που το τελευταίο ερχόταν όλο και πιο κοντά µε τις ΗΠΑ, και προκειµένου να δικαιολογηθεί µια ακράδαντα επιθετική πολιτική εις βάρος του Εβραϊκού κράτους.

Φοιτητές στην υπηρεσία φανατικής προπαγάνδας Οι φιλο-Παλαιστίνιοι διαδηλωτές προσπαθούν την ίδια στιγµή να εξηγήσουν την ιστορική πραγµατικότητα στη Μέση Ανατολή µε έναν εξαιρετικά απλουστευτικό τρόπο. Επηρεασµένοι από την Αµερικανική εµπειρία και συγκεκριµένα το ιστορικό καταπίεσης και ρατσισµού εις βάρος των Αφροαµερικανών και άλλων µειονοτήτων στις ΗΠΑ, ερµηνεύουν την κατάσταση στο Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά εδάφη υπό το πρίσµα µιας σύγκρουσης µε φυλετικά χαρακτηριστικά. Όπως η µαύρη και ιθαγενής µειονότητα στην Αµερική είναι ιστορικά θύµατα καταπίεσης και ρατσισµού από τους λευκούς, έτσι και οι σύγχρονοι Παλαιστίνιοι παρουσιάζονται ως καταπιεζόµενοι από τους «αποικιοκράτες Σιωνιστές». Μια τέτοια θεώρηση των πραγµάτων εξυπηρετεί βέβαια ένα απλουστευτικό αφήγηµα και καταφέρνει να εξασφαλίσει υποστήριξη από µεγάλη µερίδα του πληθυσµού που χωρίς να γνωρίζουν απαραίτητα πως έχει διαµορφωθεί η σηµερινή κατάσταση, νιώθουν ότι πρέπει να ταχθούν ενάντια στον Σιωνισµό προκειµένου να είναι συνεπείς µε τα ανθρωπιστικά τους ιδεώδη. Στον απόηχο των ειδεχθών τροµοκρατικών ενεργειών της Χαµάς, των οµήρων που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα και του συνεχιζόµενου πολέµου που έχει κοστίσει τη ζωή σε χιλιάδες Παλαιστινίους που χρησιµοποιούνται από την Χαµάς και άλλες οργανώσεις ως ανθρώπινες ασπίδες, φοιτητές που διαδηλώνουν στα πανεπιστήµια υπέρ της Παλαιστίνης επικαλούµενοι το απόλυτο δικαίωµα τους στην ελευθερία λόγου, εξυπηρετούν τους προπαγανδιστικούς σκοπούς της Χαµάς και του Ιράν. Καθώς κρύβονται πίσω από το πέπλο των δήθεν ανθρωπιστικών τους αξιών, µάλλον αδυνατούν να καταλάβουν πως η δράση τους αυτή ενισχύει µια ρητορική µίσους εις βά ρος του Ισραήλ και του Εβραϊκού λαού που στην πραγµατικότητα καθόλου δεν ενδιαφέρεται για τις ζωές των Παλαιστινίων στη Γ άζα και τους καθιστά έτσι χρήσιµους για την προώθηση γεωπολιτικών συµφερόντων µιας ακραίας ισλαµικής ιδεολογίας. *Ο Σαµ Ναµίας είναι µεταπτυχιακός φοιτητής νοµικής στο πανεπιστήµιο Columbia της Νέας Υόρκης.

Αν δεν αντέχεις το κακό, δεν θα ζήσεις για να δεις το καλό. Εβραϊκή παροιµία

18 «ειστε αντισηµιτες ξερω οτι νοµιζετε οτι δεν ειστε, αλλα ειστε»

ΠΡΟΣ ΟΛΜΕ:

Η ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΒΙΚΤΩΡΑ Ι. ΕΛΙΕΖΕΡ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΛΜΕ 3.11.2023 Ευτυχώς που έβαλαν και τη στρογγυλή σφραγίδα που αναφέρει ότι η ΟΛΜΕ είναι η Οµοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης Ελλάδος, διότι όποιος διαβάσει αυτό το κείµενο δεν µπορεί παρά να υποθέσει ότι είναι µετάφραση κειµένου των Μουλάδων της Χαµάς που διδάσκουν το µίσος κατά του Ισραήλ στα στρατόπεδα εκπαίδευσης τροµοκρατών στη Λωρίδα της Γάζας. Με µια διαφορά: Ότι εκεί το Ισραήλ προσδιορίζεται ως «Σιωνιστικό καρκίνωµα». Εδώ, το ∆.Σ της ΟΛΜΕ, για να µην κατηγορηθούν τα µέλη του για απόλυτη ταύτιση µε τις αρχές της Χαµάς, το απέφυγαν και, όσο δυσάρεστο κι αν τους είναι, προτίµησαν τη λέξη «Ισραήλ».

Κατά τα άλλα όµως δεν διαφέρουν σε τίποτε. Υιοθετούν και χρησιµοποιούν ακριβώς την ίδια επιχειρηµατολογία της Χαµάς που επιδιώκει την καταστροφή του Ισραήλ, και τη δολοφονία Εβραίων, όπου κι αν βρίσκονται. Φράσεις όπως «Η συνεχιζόµενη παράνοµη κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών εδώ και τόσες δεκαετίες από το Ισραήλ, η διαρκής εξόντωση αµάχων και παιδιών, οι καταδικαστέοι, απαράδεκτοι εποικισµοί και οι καθηµερινοί εξευτελισµοί που υφίσταται ο λαός της Παλαιστίνης συνιστούν ένα διαχρονικό έγκληµα που συνεχίζεται», είναι το σταθερό κλισέ της προπαγάνδας της Χαµάς προκειµένου να εµβαθύνει και να διευρύνει το µίσος κατά του Ισραήλ και των Εβραίων στη νέα γενιά των Παλαιστινίων της Γάζας. Προφανώς και η ΟΛΜΕ επιδιώκει το ίδιο, τον αφανισµό του Ισραήλ, αφού στο κείµενο συµπαράστασης προς τον Παλαιστινιακό λαό, δεν βρήκε τον χώρο για να καταδικάσει την απάνθρωπη επιδροµή της Χαµάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023, που τα µέλη της έσφαξαν και έκαψαν ζωντανούς 1.400 Ισραηλινούς πολίτες κάθε ηλικίας. ∆εν βρήκε τον χώρο να απευθύνει έκκληση για την απελευθέρωση 242 Ισραηλινών βρεφών, ανδρών και γυναικών που αρπάχθηκαν από τη Χαµάς και κρατούνται στα έγκατα της Γάζας! ΑΛΛΑ ΑΥΤΟΙ ΗΤΑΝ ΕΒΡΑΙΟΙ… Αυτοί που υπέγραψαν αυτό το έγγραφο, ∆ΕΝ ΝΟΙΑΖΟΝΤΑΙ για τους Εβραίους. Ούτε ανθρωπιστικό κίνητρο έχουν… Γιατί αν είχαν, θα καλούσαν τους συναδέλφους τους σε παρόµοιες εκδηλώσεις αλληλεγγύης µε το λαό της Ουκρανίας, για παράδειγµα, που εκατοµµύρια άνθρωποι εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους µετά τη Ρωσική εισβολή. ∆εν το έκαναν, γιατί απλά έχουν ιδεολογική συγγένεια µε τους Ρώσσους όπως και µε τη Χαµάς. Η ευαισθησία τους είναι επιλεκτική… Το Ισραήλ και οι Εβραίοι είναι ο εύκολος στόχος! Κυρίες και κύριοι του ∆.Σ της ΟΛΜΕ, Κηρύσσετε «την ∆ευτέρα 6 Νοεµβρίου 2023 πανελλαδική ηµέρα δράσης υπέρ του Παλαιστινιακού λαού». Αλήθεια ε! Με τις µεθόδους της Χαµάς; ∆εν το διευκρινίσατε στο έγγραφό σας! ∆ιότι ουδέποτε αποκηρύξατε τις σφαγές της Χαµάς! Όπως έγραψε ο Γιαίρ Λαπίντ, ηγέτης του κεντρώου κόµµατος της Αξιωµατικής αντιπολίτευσης του Ισραήλ στην ανοικτή επιστολή του προς την άκρα αριστερά : «Υπάρχει ένας λόγος που διαµαρτύρεστε εναντίον µας αυτές τις µέρες και, όπως όλα τα άλλα, προέρχεται από συναισθήµατα. Γιατί σε αντίθεση µε όλα όσα σκέφτεστε για τον εαυτό σας, όλα όσα λέτε για αχρωµατοψία, ανθρωπιά, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και όλα τα υπόλοιπα, έχετε ένα άλλο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας – Είστε αντισηµίτες. Ξέρω ότι νοµίζετε ότι δεν είστε, αλλά είστε».

του ΒΙΚΤΩΡ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ*

19

το Ισραηλ εχει «Η τζιχαντιστική ιδέα δεν µπορεί να εξαλειφθεί, αλλά µπορούν να γίνουν πολλά ώστε οι τζιχαντιστές να µην έχουν τα εργαλεία και τα µέσα για να εφαρµόσουν την ιδέα ενός παγκόσµιου ισλαµικού χαλιφάτου µε αίµα, φωτιά, αποκεφαλισµούς και ακρωτηριασµούς».

Τ

ρεις βδοµάδες µετά τις φρικαλεότητες της Χαµάς που κόστισαν τη ζωή 1.400 Ισραηλινών και την αρπαγή 230 οµήρων, φαίνεται ότι ο Ισραηλινός στρατός και το Κράτος του Ισραήλ γνωρίζουν καλύτερα τι ακριβώς θέλουν να επιτύχουν και πώς και τι θα πράξουν σε κάθε στάδιο του πολέµου. Οι στόχοι είναι ξεκάθαροι: Η πλήρης εξολόθρευση της Χαµάς στη Λωρίδα της Γάζας και η απελευθέρωση των απαχθέντων είναι δύο στόχοι ίσης αξίας από τη σκοπιά της ισραηλινής κυβέρνησης και η επιδίωξη επίτευξής τους θα γίνει ταυτόχρονα, χωρίς η επίτευξη του ενός να γίνει σε βάρος του άλλου. Με απλά λόγια, το Κράτος του Ισραήλ εργάζεται για να απελευθερώσει τους απαχθέντες - όλους τους απαχθέντες - σαν να µην διεξάγει χερσαία επίθεση, και πραγµατοποιεί την επίθεση ακόµα κι αν το θέµα των απαχθέντων δεν επιλύεται µε διπλωµατικούς τρόπους. Αυτό σηµαίνει ότι το Ισραήλ ασκεί αφόρητη πίεση στη Χαµάς, συνθλίβοντας από αέρος όσο το δυνατόν περισσότερες στρατιωτικές υποδοµές, εκτελώντας στρατιωτικούς διοικητές της και εντείνοντας την πολιορκία ώστε η οργάνωση να γίνει πιο «ευέλικτη» ως προς τους απαχθέντες. Σύµφωνα µε όλες τις ενδείξεις, ο ηγέτης της Χαµάς Yahya Sinwar εξακολουθεί να είναι αισιόδοξος και πολύ πιθανό να εξακολουθεί να πιστεύει ότι το Ισραήλ δεν θα τολµήσει να καταλάβει τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας όσο οι όµηροι βρίσκονται στα χέρια του, αλλά κάθε µέρα γίνεται σαφές ότι η κατάσταση στο πεδίο είναι διαφορετική. Σηµείωση: Ο Yahya Sinwar που φέρεται ως ένας εκ των σχεδιαστών της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, ήταν ανάµεσα στους χίλιους κρατουµένους που το 2011 απελευθέρωσε το Ισραήλ για την απελευθέρωση του επί πέντε χρόνια αιχµαλώτου στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ. Αυτό που τώρα απασχολεί τη Χαµάς στη Γάζα είναι το θέµα των καυσίµων. Αν και η UNRA έχει ακόµα επαρκή ποσότητα για να διατηρήσει πλήρως τη λειτουργία των κύριων νοσοκοµείων στη Λωρίδα, η Χαµάς δεν έχει καύσιµα για να λειτουργήσει τις γεννήτριες που λειτουργούν τους φυσητήρες που διοχετεύουν καθαρό αέρα στις σήραγγες, τα στρατιωτικά κέντρα και τις αποθήκες που βρίσκονται βαθιά στα

υπόγεια σε όλη τη Λωρίδα. Η ηλεκτρική ενέργεια που παρέχεται από τις γεννήτριες χρησιµοποιείται επίσης για την κίνηση συστηµάτων προειδοποίησης, καµερών, όπλων και εξ αποστάσεως ενεργοποίησης ρουκετών και βοµβών όλµων, καθώς και για την παραγωγή τους. «∆εν ξέρω µια χώρα στον κόσµο» γράφει ο δηµοσιογράφος Ναντάβ Εγιάλ, «που θα επέτρεπε τη µεταφορά οποιουδήποτε εξοπλισµού και ανθρωπιστικής βοήθειας, σε έναν πληθυσµό σε µια εχθρική χώρα που ξεκίνησε πόλεµο εναντίον της και απήγαγε εκατοντάδες πολίτες της, συµπεριλαµβανοµένων µη Εβραίων. ∆εν υπάρχει χώρα, συµπεριλαµβανοµένης της Σουηδίας, που θα ενεργούσε έτσι». Στο θέµα των οµήρων, ο αριθµός ενηµερώνεται κάθε λίγες µέρες, επειδή πολλοί από τους νεκρούς, τους αγνοούµενους και τους οµήρους είναι αλλοδαποί εργάτες από την Ταϊλάνδη και το Νεπάλ, των οποίων η ταυτοποίηση απαιτεί πολύ χρόνο και µια τεράστια ιατροδικαστική προσπάθεια που γίνεται επίσης µε την βοήθεια των χωρών καταγωγής των θυµάτων, στους οποίους οι τζιχαντιστές της Γάζας επιτέθηκαν µε απερίγραπτη βαρβαρότητα.

Η σύµπλευση µε τον θεοκρατικό σκοταδισµό και η ταύτιση µε τον ναζισµό Πρακτικά, ο πόλεµος τον οποίο διεξάγει είναι πόλεµος για την ύπαρξή του. Όσο ο Ισραηλινός στρατός είναι ικανός και ο λαός ενωµένος συντάσσεται για την ασφάλειά του, δεν υπάρχει εχθρός που µπορεί να καταστρέψει το Κράτος του Ισραήλ. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά α υτός ο πόλεµος αφορά και τη δυνατότητα των Ισραηλινών να ζουν και να µετακινούνται µε ασφάλεια οπουδήποτε στη χώρα τους, να οργώνουν και να καλλιεργούν τη γη µέχρι τη γραµµή των συνόρων, χωρίς να χρειάζεται να πολεµούν κάθε λίγα χρόνια για να προστατεύσουν τα παιδιά τους.

Εάν το κράτος του Ισραήλ δεν εξαλείψει οριστικά τις στρατιωτικές και κυβερνητικές δυνατότητες της Χαµάς, της Ισλαµικής Τζιχάντ και των άλλων τζιχαντιστικών οργανώσεων στη Γάζα, οι κάτοικοι του Νότου αλλά και του Βορρά δεν θα µπορούν να κοιµηθούν ήσυχοι. Οι κάτοικοι του Τελ Αβίβ θα έχουν επίσης αγωνία για το ενδεχόµενο να µπει το Ιράν

20 συνέχεια απο τη σελίδα 08

στον πόλεµο. Όχι µόνο η βάρβαρη επίθεση σε οικισµούς και φυλάκια γύρω από τη Γάζα, αλλά και αυτό που ακολούθησε, καθιστά σαφές ότι εάν δεν δηµιουργηθεί µια νέα και ισχυρή συνείδηση αποτροπής, δεν θα µπορεί πλέον να επανέλθει η κανονικότητα στη ζωή των Ισραηλινών. Στον Πόλεµο της Ανεξαρτησίας το 1948, οι δυνάµεις του νεοσύστατου κράτους πολέµησαν για να αποκτήσει ο εβραϊκός λαός ένα κοµµάτι γης που θα λειτουργούσε ως εθνική εστία όπου θα µπορούσε να ζήσει όπως όλοι οι άλλοι λαοί. Οι σηµερινοί τζιχαντιστές, από τη Χαµάς έως τη Χεζµπολάχ και το ISIS, θέλουν να επαναφέρουν την κατάσταση στη Μέση Ανατολή όπως ήταν πριν από το 1948. Όχι µε µια κίνηση, αλλά σταδιακά: πρώτα να εξαντλήσουν τους Ισραηλινούς και να τους τροµοκρατήσουν, και στο δεύτερο στάδιο να τους κάνουν να µεταναστεύσουν γιατί εκεί πλέον δεν θα είναι δυνατή µια κανονική ζωή. Και µετά… Μετά έρχεται και η διαγραφή του κράτους του Ισραήλ από τον παγκόσµιο χάρτη, και επισήµως µε απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ κατά πλειοψηφία , και µε την υποστήριξη των δήθεν προοδευτικών δυνά µεων στις ΗΠΑ κα ι στην Ευ ρώπη που συ µπλέου ν µε τις δυνάµεις του θεοκρατικού σκοταδισµού του Ιράν και του Ισλαµικού Κράτους (ISIS). Γιατί αυτοί που διαδηλώνουν και ζητούν την «απελευθέρωση της Παλαιστίνης από την 75χρονη Ισραηλινή κατοχή», επιζητούν και επιδιώκουν την εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ ακριβώς όπως οι ναζί επεδίωκαν την εξαφάνιση των Εβραίων από την Ευρώπη!

Αυτή η ιστορική εξήγηση είναι απαραίτητη για να διευκρινιστεί γιατί η Ισραηλινή κοινωνία και όλες οι δυνάµεις ασφαλείας είναι αποφασισµένες και πραγµατοποιούν µια γενικευµένη επίθεση, χωρίς την οποία δεν είναι δυνατή η εξάλειψη της Χαµάς και της Ισλαµικής Τζιχάντ, ακριβώς όπως εξαλείφθηκε το ISIS. Η τζιχαντιστική ιδέα δεν µπορεί να εξαλειφθεί, αλλά µπορούν να γίνουν πολλά ώστε οι τζιχαντιστές να µην έχουν τα εργαλεία και τα µέσα για να εφαρµόσουν την ιδέα ενός παγκόσµιου ισλαµικού χαλιφάτου µε αίµα, φωτιά, αποκεφαλισµούς και ακρωτηριασµούς.

Liberal.gr, 1.11.2023 *∆ηµοσιογράφος και αναλυτής θεµάτων Μέσης Ανατολής

µε λίγο διαφορετικό τρόπο. Είναι σηµαντικό για µένα να προσπαθήσω να βγάλω αυτές τις φωτογραφίες νίκης, καθώς και να δείξω τα παιδιά στην µονάδα. Γι’ αυτό έχω πάντα πάνω µου ένα όπλο, ένα κράνος και µια κάµερα, έτοιµη για κάθε σενάριο». Γίνεται πολύς λόγος για τη στήριξη και τις δωρεές από τα µετόπισθεν, πώς νιώθετε γι’ αυτό; «Είναι κάτι πέρα από κάθε προσδοκία, κάτι καταπληκτικό. Λαµβάνουµε φαγητό, εξοπλισµό, γεννήτριες, τα πάντα. Υπάρχει επίσης σκέψη πίσω από όλα και µια τρελή προσοχή στη λεπτοµέρεια. Λάβαµε, για παράδειγµα, µια µεγάλη ποσότητα σάντουιτς, καθένα από τα οποία ήταν διαφορετικό, προσωπική και πρωτότυπη ευλογία, όχι κάτι γενικό που έγραφαν για όλα, για παράδειγµα «Είσαι κανόνι», «Είσαι ο πιο όµορφος όταν είσαι αστείος» και άλλα, κάθε είδους αστεία που σε κάνουν να χαµογελάς. «Καλύψαµε τα τεθωρακισµένα µας µε ευλογίες και ευχές που προέρχονταν από µικρά παιδιά. Όταν µπαίνεις, σου θυµίζει αµέσως για ποιον είσαι εδώ - και µετά αρχίζεις να οδηγείς µια φωτιά».

Israel Ayom, 25.12.2023 Ο Όµερ Σαµπεθάι, είναι ελληνικής καταγωγής, περνώντας από την Αθήνα έµεινε στο σπίτι των εξάδελφων του. Το σηµείωµα της Αλίντας Σαµπεθάι - Ελιέζερ: Στις 08/10/23 έλαβα ένα µήνυµα whatsapp από τον ξάδερφό µου Shay που είναι Ισραηλινός, που µου έλεγε ότι ο γιός του ο Omer θα ερχόταν εκτάκτως στην Αθήνα από τα Τίρανα που βρισκόταν για δουλειά (φωτογράφος) και αν θα µπορούσαµε να τον φιλοξενήσουµε για ένα βράδυ µέχρι να βρει ξενοδοχείο ή πτήση για να επιστρέψει Ισραήλ. Η µονάδα του Omer θα παρουσιαζόταν στη Γάζα. Ο Omer δεν είχε καταφέρει να βρει πτήση από Τίρανα για Τελ-Αβίβ γι’ αυτό σκέφτηκε να έρθει Ελλάδα και να είναι µε δικούς του ανθρώπους µέχρι να βρει πτήση να φύγει. Το παιδί αυτό, 26 χρονών, κατάφερε µέσα σε 5 µέρες να µας συγκινήσει, ήταν συνεχώς κολληµένος στο τηλέφωνο και στον υπολογιστή, µιλούσε όλη τη µέρα µε παιδιά που είχαν ήδη παρουσιαστεί, ανήσυχος πολύ αλλά παρόλο τον φόβο ήθελε να γυρίσει και να παρουσιαστεί κι εκείνος. Σε µια προσπάθεια που κάναµε µε τον Σάλβο να του πούµε ότι µπορεί να µείνει µαζί µας όσο χρειαστεί µέχρι να εκτονωθεί η κατάσταση ίσως, εκείνος µας ευχαρίστησε πολύ και µε απόλυτη επίγνωση, µας είπε ότι θέλει να γυρίσει στην οικογένειά του, στην κοπέλα του, στους φίλους και στο τάγµα του. Ναι, φοβόταν, αλλά δεν υπήρχε καµία αµφιβολία για εκείνον για το τι έπρεπε να κάνει... Τις λίγες αυτές µέρες που έµεινε µαζί µας, µας συγκίνησε µε την διακριτικότητά του, την ευγένεια αλλά και την αποφασιστικότητά του. Φεύγοντας πήγε και µας αγόρασε ένα µπουκάλι κρασί, ένα γλυκό σοκολάτα (επειδή του είπα ότι µου αρέσει η σοκολάτα!) και µου άφησε ένα χειρόγραφο σηµείωµα, το οποίο βεβαίως συµβολίζει την αµοιβαία αγάπη και τους άρρηκτους δεσµούς µας.

της ΡΕΒΕΚΚΑΣ ΒΙΤΑΛ

µε

21

αν ειµαι καλα

Όχι, δεν είµαι καλά. Και πώς θα µπορούσα άλλωστε µετά το µαύρο εκείνο Σάββατο. Η κατάσταση που βιώνω από τις 7 Οκτωβρίου δεν περιγράφεται µε λέξεις. Προσπαθώ να εκφράσω τι νιώθω. Κοκτέιλ συναισθηµάτων και µάλιστα πικρό. Βλέπεις το πένθος είναι πάντα σκοτεινό. Τώρα κοντεύει να γίνει και µη διαχειρίσιµο. ∆εν είναι ένας, δεν είναι δύο. Είναι 1.400 άνθρωποι που µέσα σε λίγες ώρες, χωρίς να έχουν πειράξει κανέναν, έχασαν τη ζωή τους. Όχι σε κάποιο δυστύχηµα. ∆εν έκαναν τίποτα λάθος. Την ώρα που χιλιάδες νέοι διασκέδαζαν σε µουσικό φεστιβάλ για την ειρήνη, τροµοκράτες µε όπλα στα χέρια και αδιανόητο µίσος, εισέβαλαν στο Ισραήλ και έσφαξαν τόσες αθώες ψυχές. Βίασαν κορίτσια. Αποκεφάλισαν µωρά. Απήγαγαν και κρατούσαν περισσότερους από 220 οµήρους, στην πλειονότητά τους γυναίκες, παιδιά και ηλικιωµένοι. Εφιάλτης! Με ρωτάς πως είµαι. Είµαι θυµωµένη (πολύ), λυπηµένη, ψυχικά εξαντληµένη και άυπνη. Είµαι συγχρόνως, µε έναν τρόπο, απολύτως συγκεντρωµένη και αφοσιωµένη σε πρακτικά πράγµατα ώστε να απασχολείται το µυαλό µου. Είµαι απογοητευµένη από φίλους και γνωστούς όταν συνειδητοποιώ πως ο πόλεµος δεν τους έχει αγγίξει έστω λίγο, δεν τους έχει αλλάξει στιγµή από την καθηµερινότητά τους. Πώς γίνεται; Με ρωτάς αν είµαι δηµιουργική. Όχι, δεν είµαι. Ή τουλάχιστον δεν νιώθω να είµαι. Ναι, δουλεύω. Όχι σωστά και όχι όπως θα έπρεπε. Με ρωτάς αν µπορεί να υπάρξει ειρήνη. Όσο υπάρχει η Χαµάς, αυτό είναι αδύνατον. Με ρωτάς αν είναι αλήθεια πως το Ισραήλ τροφοδοτεί τη Γάζα (για την ακρίβεια, λες «τον εχθρό του») µε ρεύµα και νερό. Ναι, από πάντα. Σου φαίνεται περίεργο, ε; Με ρωτάς τι πρέπει να γίνει ώστε να επανέλθει το ίντερνετ στη Γάζα. Το µόνο που απαιτείται είναι να επιστρέψουν οι απαχθέντες στην ασφάλεια των σπιτιών τους. ∆εν το περίµενες, ε; Με ρωτάς πού πηγαίνουν όλα αυτά τα εκατοµµύρια ευρώ

ανθρωπιστικής βοήθειας. Γιατί δεν χτίζουν σχολεία ή νοσοκοµεία; Γιατί δεν επενδύουν στην εκπαίδευση; ∆εν θέλω να σε σοκάρω. Κατασκευάζουν τούνελ. Από εκεί πολεµάει η Χαµάς και εκεί κρύβεται να σωθεί από τους βοµβαρδισµούς. Κάτω από σχολεία. Όχι, δεν δηµιουργεί καταφύγια για τους πολίτες. ∆εν έχει αξία η ανθρώπινη ζωή για τους τροµοκράτες. Αδιανόητο έτσι; Με ρωτάς γιατί δεν προστατεύουν τους πολίτες τους. Μα αυτό είναι προνόµιο των Ισραηλινών. Η Χαµάς χρησιµοποιεί τις σήραγγες για δική της ασφάλεια ενώ για ασπίδες έχει τον άµαχο πληθυσµό. Με ρωτάς γιατί ενώ το Ισραήλ προειδοποιεί πριν χτυπήσει έναν στόχο στη Γάζα, χάνονται τόσες ζωές. Είπαµε, η Χαµάς τους δίνει εντολή να παραµείνουν στο σηµείο κι αν δεν υπακούσουν, το τέλος τους είναι προδιαγεγραµµένο. Με ρωτάς γιατί όταν η Γάζα βοµβαρδίζει το Ισραήλ δεν υπάρχουν αντίστοιχα αρκετοί νεκροί. Επαναλαµβάνω, το Ισραήλ προστατεύει τους πολίτες του. Έχει επενδύσει αρκετά χρήµατα στην αντιπυραυλική ασπίδα «Iron Dοme». Ένα σύστηµα αεράµυνας που έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί αποτελεσµατικά σε κάθε είδους καιρικές συνθήκες. Τις περισσότερες φορές η ρουκέτα καταστρέφεται πριν φτάσει να χτυπήσει κατοικηµένες περιοχές. συνέχεια στη σελίδα 25

22

της ΚΛΕΙΩΣ ΝIΚΟΛΑΟΥ

η και τα 45 της φρικης

Η πόλη Ασκελόν του Ισραήλ είναι από τις πρώτες που χτυπήθηκε στην τροµοκρατική επίθεση της Χαµάς στις 7 Οκτωβρίου. © Atef Safadi / EPA

Γ

ια όσους ασχολούµαστε τα τελευταία χρόνια µε το διεθνές ρεπορτάζ – εξωτερικό δελτίο στη γλώσσα της τηλεόρασης – τα γεγονότα είναι πυκνά και τα ρεπορτάζ µας είναι θέµατα που δε θα φανταζόµασταν σε καµία περίπτωση ότι θα καταγράψουµε… από τις απίστευτες φυσικές καταστροφές έως την 11η Σεπτεµβρίου… από τον πόλεµο µέσα στην Ευρώπη έως τα τροµοκρατικά χτυπήµατα σε ευρωπαϊκές χώρες και τη σφαγή στο Μπατακλάν… από την εκλογή του Τραµπ έως τον δεκαετή πόλεµο στη Συρία… Όµως, το τροµοκρατικό χτύπηµα της Χαµάς µε περισσότερους από 1.200 νεκρούς Ισραηλινούς, κυρίως γυναίκες και παιδιά, έχει – ειδησεογραφικά τουλάχιστον – τεράστια αξία. Όχι επειδή για πρώτη φορά είδαµε τετραψήφιο αριθµό νεκρών από την ισραηλινή πλευρά, αλλά επειδή ο λαός που βίωσε το Ολοκαύτωµα των ναζί συνεχίζει να είναι τόσο µισητός, όχι µόνο από µεγάλη µερίδα του παγκόσµιου πληθυσµού που έχει τραφεί για δεκαετίες µε άπειρες θεωρίες συνοµωσίας, αλλά κυρίως από τους ακραίους µουσουλµά-

νους οπαδούς της Σαρία. Εκατοµµύρια θρησκόληπτους δηλαδή που πιστεύουν ότι κάποιος που κλέβει ένα µήλο για να φάει αξίζει τον ακρωτηριασµό και η γυναίκα είναι ένα ζώο µε µόνο προορισµό την αναπαραγωγή… Το Τελ Αβίβ αποφάσισε µετά την 7η Οκτωβρίου να µη δώσει στη δηµοσιότητα τις φρικτές εικόνες, από σεβασµό για τους συγγενείς των νεκρών. Ωστόσο 47 ηµέρες µετά το τροµοκρατικό χτύπηµα, κάποιοι δηµοσιογράφοι του διεθνούς ρεπορτάζ είχαµε την ευκαιρία να δούµε υλικό 45 λεπτών. Οι Ισραηλινές αρχές το συνέλεξαν από κάµερες των τροµοκρατών που σκοτώθηκαν, από κάµερες ασφαλείας, από κάµερες κυκλοφορίας σε δρόµους και από κινητά – καθώς οι τροµοκράτες ανέβασαν τα «κατορθώµατα» τους στα κοινωνικά δίκτυα. Όσο συνηθισµένος, όµως, και να είναι κανείς σε άγριες εικόνες (και όσοι ασχολούνται µε το εξωτερικό δελτίο είναι συνηθισµένοι), αυτά που είδα στο βίντεο της Χαµάς ξεπερνούσαν και την πιο διεστραµµένη φαντασία… Μεταξύ άλλων, είδα ένοπλο της Χαµάς να προσπαθεί επί πέντε λεπτά να κόψει το κεφάλι Ισραηλινού στρατιώτη, τον

23 οποίο είχε πρώτα πυροβολήσει, µε ένα µικρό µαχαίρι… καρέ καρέ παρακολουθήσαµε το φρικτό θέαµα έως ότου έµεινε ένα ακέφαλο πτώµα. Αργότερα, ακούσαµε σε συνοµιλίες τροµοκρατών ότι έπαιζαν ποδόσφαιρο στις αυλές µε τα κεφάλια των θυµάτων τους. Είδαµε άλλον ένοπλο της Χαµάς να κόβει το κεφάλι άλλου στρατιώτη µε φτυάρι, αλλά και πτώµατα το ένα πάνω στο άλλο µέσα σε τεράστιες λίµνες αίµατος. Ανθρώπους ολόγυµνους, τους είχαν πάρει µε φορτηγάκια στη Γάζα όπου χιλιάδες άνθρωποι – που πανηγύριζαν – περνούσαν από µπροστά, τους έφτυναν, τους χτυπούσαν µε ξύλα, ρόπαλα, ό,τι είχε ο καθένας. ∆εκάδες πτώµατα εφήβων σε ένα δωµάτιο που είχαν πάει να κρυφτούν, αλλά τους βρήκαν. Έπλεαν σε λίµνες αίµατος. Γυµνούς άντρες – αδύνατο να διακρίνουµε αν ήταν ζωντανοί – µέσα σε καρότσες φορτηγών στη Γάζα να κακοποιούνται από τον λαό. Είδαµε να µαζεύουν νεκρούς στρατιώτες για να τους κρεµάσουν στην πλατεία και να βεβηλώσουν τα πτώµατα, είδαµε επιβάτες αυτοκινήτων να τους πυροβολούν, να τους βγάζουν έξω αιµόφυρτους, να τους δίνουν τη χαριστική βολή και µετά να τους βάζουν φωτιά. Μέσα στον δρόµο… είδαµε γυναίκες µέσα στα αίµατα να κρατούν αγκαλιά τα νεκρά µωρά τους… είδαµε τους τροµοκράτες να ποδοπατούν στο κεφάλι νεκρούς, να ουρλιάζουν «κάψτε τους» και, φυσικά, «Αλλάου Άκµπαρ» (ο Θεός είναι µεγάλος). Ακούσαµε τροµοκράτη να καλεί τον πατέρα του και να του λέει να ανοίξει το What’s App για να δει τι έκανε ο γιος του. Φώναζε πανευτυχής ότι σκότωσε δέκα Εβραίους. «Μαµά, ο γιος σου είναι ήρωας», ούρλιαζε στο τηλέφωνο… Τους ακούσαµε να καµαρώνουν για τους οµαδικούς βιασµούς, για τις γυναίκες που τις βίασαν οµάδες αντρών, τους ακρωτηρίασαν τα γεννητικά όργανα και στη συνέχεια τους έκοψαν τα στήθη – επίσης για να παίξουν ποδόσφαιρο… Είδαµε δεκάδες πτώµατα ακρωτηριασµένα, καµένα σαν κούτσουρα µέσα σε τζάκι. Οι διασώστες αναζητούν σηµάδια για αναγνώριση… ένα κόσµηµα ή ένα τατουάζ… Η σφαγή στο Φεστιβάλ µουσικής ήταν συγκλονιστική. Όταν έφτασαν εκεί οι πρώτοι Ισραηλινοί στρατιώτες, οι κάµερες κατέγραφαν τα πτώµατα των παιδιών στη σειρά. Και ακούγαµε: «έξι, επτά, οκτώ, εννιά…». Είδαµε ένα συγκλονιστικό περιστατικό στο κιµπούτζ Μπεέρι. Ο ένοπλος της Χαµάς βλέπει ένα σκυλάκι, το πυροβολεί στο κεφάλι και στη συνέχεια πηγαίνει σε ένα σπίτι όπου ένας µπαµπάς προσπαθεί να κρύψει σε µία ντουλάπα τους δυο γιους του (και οι τρεις είναι ηµίγυµνοι, ξύπνησαν από τους πυροβολισµούς). Αφού πυροβολεί τον άντρα στο κεφάλι, ο ένοπλος παίρνει τα αγόρια – που κλαίνε και είναι γεµάτα αίµα – και τα παρατάει στην κουζίνα, ενώ ο ίδιος ψάχνει στο ψυγείο. Βγάζει ένα µπουκάλι Coca Cola και πίνει, ενώ τα δύο αγόρια ουρλιάζουν. Το ένα φωνάζει: «γιατί είµαι ζωντανός;». Μετά έρχεται η σειρά της µαµάς … Όταν τελείωσε αυτή η φρικιαστική προβολή, µας ενηµέρωσαν ότι είδαµε (µόνο) 139 δολοφονηµένους από τους συνολικά 1.200, δηλαδή λίγο περισσότερο από το 10% της απίστευτης θηριωδίας… και ότι τα υπόλοιπα είναι χειρότερα…

Athens Voice, 23.11.2023

24

της ΡΟΖΑΣ ΡΟΥΣΣΟΥ

το µισος ως παραγοντας της

Η

σφαγή το µαύρο πρωινό της 7ης Οκτωβρίου στο Nova festival και στα κιµπούτς Be’eri, Kfar Aza, Nir Oz, υπήρξε χωρίς υπερβολή η Μεγάλη Αποκάλυψη τόσο για τους Εβραίους στην ∆ιασπορά όσο και για το ίδιο το κράτος του Ισραήλ. Όχι µόνο για την βαρβαρότητα µε την οποία έσφαξαν, βίασαν, έκαψαν ζωντανούς, αποκεφάλισαν, άρπαξαν ανθρώπους ως λάφυρα, βεβήλωσαν άψυχα σώµατα αλλά για την προπαγάνδα µίσους που εξαπολύ-

θηκε λίγες µόλις ώρες µόλις έγινε γνωστή η επίθεση. Την ίδια στιγµή που οι τροµοκράτες της Χαµάς βίαζαν, ένας αριστερός αλλά όχι ανθρωπιστής δηµοσιογράφος έγραφε: γιατί χόρευαν κοντά στα σύνορα µε την Γάζα; Αφήνοντας να εννοηθεί πως έφταιγαν οι νεκροί για αυτό που τους συνέβη. Τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκάλυψαν µε τον πιο ξεκάθαρο τρόπο πως το «Ποτέ ξανά» µετά το Ολοκαύτωµα, ποτέ δεν ήταν αρκετό και ποτέ δεν ήταν αληθινό. Πάντα πίστευα πως αν ο γερµανικός λαός είχε την ενηµέρωση που έχουν οι σηµερινές γενιές µέσω των διάφορων εφαρµογών κοινωνικής δικτύωσης, οι φούρνοι δεν θα είχαν ανάψει. Πόσο λάθος έκανα. Και όχι µόνο εγώ. Οι «φιλοπαλαιστινιάκηδες» παραδέχονται πως βίασαν οι Χαµασιανοί αλλά γιατί οι Σιωνιστές έχουν κατακτήσει την γη τους. Προσπαθείς να τους εξηγήσεις από πότε ζουν Εβραίοι στην Παλαιστίνη, ποιο ήταν το όνοµα της περιοχής, ποιοι δεν ήθελαν την λύση των δύο κρατών, ότι από το 2007 δεν ζει κανένας Εβραίος στην Γάζα, δείχνεις βίντεο των ίδιων των κατοίκων της Γάζας στο tik tok µε τις αµέτρητες επαύλεις και τα χλιδάτα εµπορικά κέντρα. Τους στέλνεις τις πηγές, την βιβλιογραφία και πιστεύεις πως θα τους κάνεις τουλάχιστον να αναρωτηθούν. Ότι πιστεύουν από άγνοια την διαδικτυακή προπαγάνδα που εµείς ως Εβραίοι δεν πήραµε ποτέ στα σοβαρά. Ακόµα ένα τεράστιο λάθος. Ζητούν φωτογραφίες από τα αποκεφαλισµένα παιδιά, τις µήτρες των βιασµένων γυναικών, ζητούν αποδείξεις. Όπως ζητούσαν µετά τον Β’ Π.Π. χαρτιά ιδιοκτησίας των αρπαγµένων περιουσιών από τους νεκρούς ζωντανούς που τόλµησαν να µην πεθάνουν. Όπως ακόµα και σήµερα αµφισβητούν το Ολοκαύτωµα, όχι κάποιοι αγράµµατοι αλλά µέλη µειονοτήτων από τους οποίους θα περίµενε κανείς µεγαλύτερη εν συναίσθηση. Γύρω µας σε παγκόσµιο επίπεδο µυρίζει εποχή της Γερµανίας πριν εφαρµοστεί η Τελική Λύση, οι οµοιότητες είναι τροµακτικές και η δύναµη του διαδικτύου εξαιρετικά επι-

25 συνέχεια από τη σελίδα 21

Με ρωτάς αν λυπάµαι για τις ζωές που φεύγουν τόσο άδικα. Λυπάµαι για οποιαδήποτε αθώα ψυχή χάνεται. Ενσυναίσθηση, λέγεται και διαθέτω αρκετή! Με ρωτάς γιατί είµαι υπέρ του Ισραήλ. Γιατί οι αναρτήσεις µου είναι µονοθεµατικές. Και εδώ είναι η στιγµή που χρειάζεται να σου θυµίσω ποιος ξεκίνησε τον πόλεµο και πώς. Χρειάζεται να σου εξηγήσω πως ο πόλεµος δεν είναι µεταξύ δύο κρατών. Πως ο πόλεµος είναι µεταξύ µιας τροµοκρατικής οργάνωσης και ενός κράτους. Χρειάζεται να σε κάνω να καταλάβεις πως ο µόνος τρόπος για ειρήνη, είναι αυτός ο πόλεµος. Κι ένας πόλεµος έχει, δυστυχώς, απώλειες. Πολλές. Είναι ευχάριστο; Καθόλου. Είναι φρικτό! Το Ισραήλ έχει δικαίωµα να αµυνθεί; Έχει δικαίωµα να υπερασπιστεί τον εαυτό του σε µια τέτοια κρίση; Απολύτως, ναι! Με ρωτάς τι θα γίνει µε τους αµάχους στη Γάζα. Κι εγώ τους σκέφτοµαι. Αν πραγµατικά θέλεις την «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» είναι η ώρα να πάρεις θέση. Μην πεις «Στέκοµαι µε το Ισραήλ», αν δεν θέλεις. Ζήτησε όµως να ελευθερωθεί η Παλαιστίνη από τη Χαµάς. Και σε αυτόν τον αγώνα θα είµαι δίπλα σου. Οι Παλαιστίνιοι δεν µπορούν να το κάνουν. Καν’ το εσύ για αυτούς. Και τώρα που έµαθες, σε ρωτάω εγώ. Θα το κάνεις; Είσαι έτοιµος να παλέψεις για τον Παλαιστίνιο, για τον Ισραηλινό, για εσένα; *αν δεν το κάνεις κι εσύ, ίσως αύριο να είναι το δικό σου παιδί στη θέση της Σάνι, της Έντεν, του Κέσσετ ή της Αλίνας. Ίσως αύριο, δεις τις χθεσινές σκηνές της Ρωσίας, σε ένα αεροδρόµιο της Ελλάδας.

31.10.23

1.ΦΙΛΩΝ 4.ΙΜΠΟΥΡ 6.ΣΑΒΟΥΟΤ 7.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 8.ΟΡΜΟΝΗ

1.ΦΕΡ∆ΙΝΑΡ∆ΟΣ 2. ∆ΗΜΑΡΧΟΣ 3. ΤΟΥΛΟΥΖΗ 4. ΙΡΟΥΣΙΝ 5. ΧΑΑΡΕΤΖ

ΛΥΣΗ ΑΚΡΟΣΤΙΧΙ∆ΑΣ

κίνδυνη. Αν µια ανάρτηση αναφέρεται στο κράτος δολοφόνο µε την εικόνα ενός νεκρού ακόµα και αν δεν είναι καν από την Γάζα, τότε την ίδια στιγµή χιλιάδες εξαπλώνονται στους δρόµους ξεκινώντας νέες νύχτες κρυστάλλων κατά των Εβραίων. Πρέπει να αναρωτηθούµε όµως ποια ήταν τα δικά µας λάθη ως µέλη κοινοτήτων της ∆ιασποράς όλα τα χρόνια µετά το Ολοκαύτωµα. Γιατί σίγουρα φταίµε και εµείς. Φταίµε που επιλέγαµε την σιωπή, που πείθαµε τους εαυτούς µας πως δεν µας µισούν απλά δεν γνωρίζουν, πως αν εκπαιδευτούν θα καταλάβουν, που θεωρούσαµε πως δεν πρέπει να υπερασπιζόµαστε το κράτοςκαταφύγιο γιατί εµείς είµαστε απλά Εβραίοι και όχι κάτοικοι του Ισραήλ. Ποτέ δεν αντιµετωπίσαµε µε την προσοχή που οφείλαµε την προπαγάνδα της πολιτικής που υποστηρίζει την εξόντωσή µας.

From the river to the sea σηµαίνει την καταστροφή του εβραϊκού κράτους αλλά και όλων των Εβραίων όπου και αν ζουν. Μας κατηγορούν πως βρισκόµαστε πίσω από κάθε παγκόσµια συνωµοσία και πως κυβερνάµε µέσα από τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το Facebook του Εβραίου Ζούκεµπεργκ είναι η πλατφόρµα που απαγορεύει και στοχοποιεί όποιον γράψει οτιδήποτε κατά της Χαµάς. Τα ηλεκτρονικά µέσα ενηµέρωσης µε τα κείµενα τους υιοθετούν κάθε ψέµα που κατηγορεί το Ισραήλ. Προσπάθησα να δηµοσιεύσω το βίντεο της Ναάµα Λεβή, της κοπέλας µε το µατωµένο παντελόνι που τραβούσαν από τα µαλλιά αφού της είχαν κόψει την αχίλλειο πτέρνα και της είχαν δέσει τα χέρια πισθάγκωνα. Με ενδιέφερε να ανέβει όλο το βίντεο γιατί µόλις την σέρνουν έξω από το πορτ µπαγκάζ και την πετούν στο πίσω κάθισµα του τζιπ, ένας τροµοκράτης έχει σκύψει από την πόρτα και την χτυπά µε µπουνιές. Αυτή η εικόνα δεν έχει γίνει αντιληπτή από τους περισσότερους και ήθελα να την δουν. Με µήνυµα µε ενηµέρωσαν πως παραβιάζω του όρους της κοινότητας και έθεσαν τον λογαριασµό µου σε περιορισµό. Μετά από λίγες ηµέρες η µητέρα αυτής της κοπέλας µίλησε στην Νέα Υόρκη για το παιδί της. Έξω από την αίθουσα την περίµεναν φανατικοί υποστηρικτές της Χαµάς και την έβριζαν αποκαλώντας την ψεύτρα. Η πολιτική του διαδικτύου ευνοεί την επίθεση ιδιαίτερα όταν απευθύνεται σε γενιές ανθρώπων που έχουν µεγαλώσει και εκπαιδευτεί µέσω των διάφορων εφαρµογών στην βία. Για να αµυνθούµε θα πρέπει να αντιδράσουµε ακριβώς µε τον ίδιο τρόπο. ∆εν κατανοώ για ποιο λόγο όλες οι ακρότητες που έχουν καταγράψει οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι, µέλη της Χαµάς ή απλοί πολίτες, δεν είναι διαθέσιµες δηµόσια στο διαδίκτυο. Πόσο θα µας βοηθήσει ο σεβασµός στον νεκρό αν όλοι πεθάνουµε. Από την σφαγή της Αλεξάνδρειας έως την σφαγή της 7ης Οκτωβρίου ο δρόµος του µίσους δεν έχει αλλάξει όµως τα µέσα είναι πιο ισχυρά. Ζούµε σε µια ιστορικά επικίνδυνη εποχή και θα πρέπει να διαλέξουµε αν θέλουµε να επιβιώσουµε ή όχι. Αν θέλουµε να ζήσουµε οι προσευχές και µόνο δεν θα µας είναι αρκετές.

26

του ΑΡΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

υπαρχει φως; Και αν τα πράγµατα δεν έρχονται όπως τα σχεδιάζεις, ποιανού είναι το φταίξιµο; Του πεπρωµένου ή δικό σου; Του Θεού ή της ελεύθερης βούλησης;―για να το πούµε αλλιώς. Τον προηγούµενο αιώνα, στο απόγειο της εθνικής αντίληψης των κρατών, οι Εβραίοι θελήσανε, και καταφέρανε, να επανιδρύσουν το δικό τους κράτος µετά από σχεδόν 1.900 χρόνια. Οι κατάλληλες συνθήκες παρουσιάστηκαν µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, αλλά µε την καταβολή µεγάλου κόστους: το Ολοκαύτωµα. Έστω κι έτσι, όµως, η ίδρυση υπήρξε γεγονός. Κατά µία περίεργη σύµπτωση, το 1948, το έτος της ίδρυσης, οι Εβραίοι της Παλαιστίνης αριθµούσανε περί τους 600.000 όσοι δηλαδή ήταν και οι απογραφόµενοι άρρενες Εβραίοι µετά την έξοδό τους από την Αίγυπτο 3.200 περίπου χρόνια πριν. Αυτοί δηλαδή που περιφρούρησαν την πορεία του εβραϊκού λαού προς τη Χαναάν. Το ιδανικό της επανίδρυσης ήταν η δηµιουργία ενός κράτους που θα έφερνε, για µια ακόµη φορά, φως στον κόσµο και θα τον οδηγούσε στη νέα εποχή και στις µεγάλες αξίες. Από τότε πέρασαν 75 χρόνια. Μετά την ίδρυσή του το κράτος στερεώθηκε, πρόκοψε και αυγάτισε µετά από 4 αµυντικούς πολέµους (1948, 1956, 1967, 1973) µε συνεχείς εχθροπραξίες στα σύνορα και µε τροµοκρατικές ενέργειες στη συνέχεια. Σε πείσµα αυτών, όµως, συνέχισε και στάθηκε στα πόδια του. ∆υνάµωσε και πρόκοψε. Το Ισραήλ χτίστηκε πάνω σε όνειρα και προσπάθειες, σε ανθρωπιστικές αρχές και σκληρή δουλειά. Το όραµα ήταν µια χώρα ειρήνης και αξιοπρέπειας. Ωστόσο, τα ιδανικά των ιδρυτών έχουν παραπέσει στην πραγµατικότητα των πολέµων και της βίας. Για τα περίπου 2.000 χρόνια της ∆ιασποράς, οι Εβραίοι δεν είχαν τη δυνατότητα να κακοµεταχειριστούνε, να βασανίσουν, να δηµεύσουν την περιουσία οποιουδήποτε στον κόσµο. Μετά την ίδρυση του κράτους, όµως, το Ισραήλ, όπως και κάθε άλλο κράτος στη γη, κάποιες φορές αναγκάζεται να χρησιµοποιήσει βία προκειµένου να επιβιώσει. Και επειδή αυτή η βία ασκείται σήµερα από τον ισραηλινό στρατό απέναντι στους αµάχους Παλαιστίνιους, τους νέους µάρτυρες, αποτελεί µια καλή ψευδαίσθηση ανακούφισης για την Ευρώπη η οποία πιστεύει ότι αυτά που συµβαίνουν σήµερα στη Μέση Ανατολή µπορεί να την απαλλάξουν από το αίσθηµα ενοχής της επειδή επέτρεψε να συµβεί το Ολοκαύτωµα. Το Ισραήλ σήµερα δεν έχει άλλη επιλογή παρά να ολοκληρώσει τον αφανισµό της Χαµάς γιατί αν δεν το κάνει πολλοί πολίτες του θα το εγκαταλείψουν λόγω ανασφάλειας. Είναι αλήθεια ότι για καιρό ξεγελάστηκε επειδή αισθάνθηκε δυνατό µετά τις αλλεπάλληλες επιτυχίες του και δεν έδωσε την πρέπουσα προσοχή σ’ αυτά που υπέβοσκαν. Έτσι δεν κατόρθωσε να λύσει τον κόµπο της διένεξης µε τους αντιπάλους του και είναι εκεί που πρέπει να ρίξει το βάρος του από δω κι εµπρός. Αξίζει να επιβιώνεις µε αντίτιµο να χάνεις την ψυχή σου; Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρόκειται για µεγάλη τραγωδία το γεγονός ότι ενώ ο λαός του Ισραήλ πατάει την άγια γη, θα συγκρίνει τη γενιά που συνέλαβε το όραµα τους κράτους µε τη µορφή του Μωυσή, ο οποίος δεν µπήκε ποτέ στη γη της επαγγελίας.

του ΜΩΥΣΗ ΤΑΡΑΜΠΟΥΛΟΥΣ*

27

ενεργα ενηµερος; «Ξυπνάω». Ανοίγω τον υπολογιστή για την πρωινή µου ενηµέρωση. Ναι, θέλω (ακόµα) να µαθαίνω τις εξελίξεις στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, σε ολόκληρο τον κόσµο. Αναγνωρίζω πως η αµεσότητα και η αξιοπιστία προϋποθέτει την ενηµέρωση αξιοποιώντας ένα ευρύ φάσµα δηµοσιογραφικών και λοιπών µέσων. Ακούγοντας διαφορετικές οπτικές και εκδοχές των γεγονότων, διαβάζοντας εκ διαµέτρου αντίθετες περιγραφές και µαρτυρίες, προσπαθώ να τις συνθέτω, να τις επεξεργάζοµαι, να τις ανακατασκευάζω σε µια προσπάθεια να προσεγγίσω µε τις περιορισµένες µου ικανότητες και τα λιγοστά µου βιώµατα το πραγµατικό ρου των γεγονότων. Θεµατολογία εκτεταµένη, από τις νοµοθετικές παρεµβάσεις στην υγεία, την εργασία και την παιδεία, στην παγκόσµια αύξηση του πληθωρισµού και της ακρίβειας, στην άνοδο των ακροδεξιών µορφωµάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη µέχρι τις διεθνείς εξελίξεις και αναταράξεις στη Μέση Ανατολή. «Ξυπνάω», λοιπόν και διαβάζω: «Εκατοντάδες απαγωγές και θύµατα µετά την εισβολή της τροµοκρατικής οργάνωσης Χαµάς στο Ισραήλ», «Ανατριχιαστικές φωτογραφίες αµάχων», «Μαίνεται ο πόλεµος στη Ρωσία και την Ουκρανία», «Στο έλεος των ιώσεων και των κρουσµάτων», «Τρόµος για την κλιµατική κρίση µετά την πιο θερµή χρονιά», «Επεισόδια µε τους οπαδούς στο χθεσινό ντέρµπι», «Άγρια δολοφονία του πατέρα από το παιδί του», «Μια ακόµη γυναικοκτονία στα ανατολικά προάστια», «2 Πολύνεκρα τροχαία ατυχήµατα στην Ποσειδώνος», «Πέθανε ο µεγάλος λαϊκός ερµηνευτής». Τίτλοι ειδήσεων µιας ηµέρας. Ενδεικτικοί εβδοµάδων και µηνών που µας συγκλονίζουν, µας θυµώνουν, µας φοβίζουν, και σκέφτοµαι, πόσο ακόµα θα θέλουµε να συνεχίζουµε να ενηµερωνόµαστε. Ανοίγω το Facebook. Εστιάζω στις αναρτήσεις προβληµατισµών για την επικαιρότητα. Στην πλειοψηφία τους, µαρτυρούν απόγνωση, απελπισία, στιχοµυθίες γεµάτες διαξιφισµούς, ύβρεις και χλευασµούς. Ανοίγω το Twitter. Το ίδιο µε µοναδική ειδοποιό διαφορά το αυστηρό όριο χαρακτήρων. Ανοίγω το Instagram µέσο κοινώς πιο νεανικό το ίδιο µε µερικές νότες επεξεργασµένης αισιοδοξίας. ∆εν είναι θέµα, λοιπόν, µόνο τού τι επιλέγουν τα Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης και Επικοινωνίας να προβάλλουν. Ούτε είναι αποκλειστικό προνόµιο των ψηφιακών δικτύων ενηµέρωσης. Το ίδιο και στο ράδιο. Το ίδιο και στην τηλεόραση. Αυτή είναι η αντανάκλαση µιας κοινωνίας που βρίσκεται σε

κρίση. Ολοµέτωπα. Θίγονται θεσµοί και αξίες. Θα έλεγε κανείς για κρίση ταυτότητας, την ίδια στιγµή που οι αστραπιαίες εξελίξεις στην επιστήµη και την τεχνολογία µας αιφνιδιάζουν, αν όχι µας τροµάζουν. Η πρωινή µου ενηµέρωση ολοκληρώνεται. Κουράζοµαι. Σκέφτοµαι να σταµατήσω. Να σταµατήσω να βλέπω και να ακούω για το τι γίνεται, να πάψω να ενηµερώνοµαι, ποιος ο λόγος να µαθαίνω για ένα κόσµο σε τέλµα, χωρίς ανθρωπ(ο)ιά; Για ποια ανθρωπιά µιλάµε; Έχει νόηµα να προσπαθήσουµε να την φέρουµε στο προσκήνιο; Θα αλλάξει κάτι; Αξίζει; Αναπάντητα ερωτήµατα. Επικαλούµαι βοήθεια από το ChatGPT; (σύγχρονο εργαλείο τεχνητής νοηµοσύνης). Παραθέτω µεταφρασµένα την απάντηση. Στην πραγµατικότητα, το κυνήγι ενός πιο ανθρώπινου κόσµου είναι µια συλλογική προσπάθεια που εµπλέκει άτοµα, κοινότητες, κοινωνίες που δουλεύουν µαζί για να δηµιουργήσουν θετική αλλαγή. Είναι σύνθετη και συνεχής διαδικασία που απαιτεί σκέψη, διάλογο και πράξη. Το ερώτηµα αν αξίζει είναι βαθιά υποκειµενικό και σχετίζεται µε τις αξίες του καθενός, τις εκάστοτε οπτικές και προτεραιότητες. Η τεχνητή νοηµοσύνη, λοιπόν, µεταθέτει την ευθύνη προς στιγµήν στον καθένα από εµάς. Προσωπικά, προσπαθώ να µην µε κυριεύει η απογοήτευση, να συνεχίζω να προσπαθώ και να προσδοκώ σε ένα κόσµο καλύτερο, πιο ειρηνικό, πιο αρµονικό, πιο ανθρώπινο. Γι’ αυτό και δεν σταµατώ να ενηµερώνοµαι. Ενεργός, βέβαια, δεν σηµαίνει ούτε οληµερίς και ολονυχτίς συνδεδεµένος ούτε απλά ενηµερωµένος. Σηµαίνει, µεν πληροφόρηση αλλά και (επί)γνωση µέσω της κατανόησης των τεκταινοµένων καθώς και ουσιαστική συµµετοχή µετά λόγων και πράξεων. Χαρακτηριστικά, άλλωστε που συνθέτουν το προφίλ ενός ενεργού πολίτη που επιδιώκει να προσπαθεί για την αλλαγή. Εποµένως, για το διακύβευµα του ενεργού πολίτη, πρώτο βήµα της µακράς διαδικασίας της αλλαγής χωρίς να επαρκεί είναι η δέσµευση στην συστηµατική ενηµέρωση. Όχι ως αποσπασµατική διαδικασία ούτε ως µεµονωµένη και αυτοτελής ασχολία αλλά ως προαπαιτούµενο για να προβαίνουµε σε κάθε µορφή µικρής ή µεγάλης ενεργής δράσης. Οπότε, από σήµερα επιλέγουµε να είµαστε ενεργά ενήµεροι ή έστω από αύριο µετά το εγερτήριο; *Ο Μωυσής Ταραµπουλούς είναι φοιτητής Ψυχολογίας

28

οι

Ο

λαός του Ισραήλ, αφού τον παίδεψαν και τον προετοίµασαν οι προφήτες, άνθεξε σε ό,τι δεν θ’ άντεχε κανένας άλλος λαός. Τον πήραν οι άνεµοι και τον εσκόρπισαν. Οι βασιλείς του έγιναν ζητιάνοι και οι παρθένες του µαράζωσαν. Θρηνεί ο Ιερεµίας: «Και η πόλη της Σιών όλη τη δόξα της την έχασε· οι άρχοντές της γίνανε σαν ελάφια που δε βρίσκουν τροφή· κι είναι χαµένη η δύναµή τους, καθώς τρέχουν να ξεφύγουν απ’ το διώκτη τους. Ακούστε όµως όλοι εσείς εδώ οι λαοί, κοιτάξτε µε στον πόνο µου. Οι κοπελιές και τα παλικάρια µου φύγαν’ για την αιχµαλωσία». Άλλοι λαοί πέθαναν ή χάθηκαν µεσ’ στην ιστορία, όταν έλειψαν οι γεωγραφικές προϋποθέσεις και οι πολιτικές εγγυήσεις για τη λαϊκή τους ενότητα. Οι Ιουδαίοι στερεώθηκαν ακόµα περισσότερο, όταν η µοίρα και η οργή του Θεού τους καταδίκασε να ’ναι ανεδαφικοί, χωρίς δικό τους έδαφος. Γη τους έγινε η κάθε ξενιτιά, κ’ η πιο βαρειά. Άνθεξαν στους πιο σκληρούς και βίαιους διωγµούς· και σε κάτι άλλο ακόµα που είναι χειρότερο κι’ από το πυρ κι’ από τον σίδηρον: στην περιφρόνηση. Η περιφρόνηση τους έκανε υπερήφανους µέσα τους, όσο κι αν φόρεσαν τη µάσκα της δουλοπρέπειας και της κολακείας. Όπου κι αν βρέθηκαν, στη ∆ύση ή στην Ανατολή, σε χώρες του Βορρά ή του ήλιου, έµειναν οι ίδιοι. Η κάθε εβραϊκή οικογένεια ήταν κι ένας ολόκληρος λαός, µια ολόκληρη φυλή. Είκοσι αιώνες ιστορίας, και µάλιστα περισσότεροι, αγνόησαν την ύπαρξη του Ισραήλ, αλλά και ο Ισραήλ αγνόησε τους αιώνες. Οι αιώνες, αγνοώντας τον Ισραήλ, δεν τον ενίκησαν. Ο Ισραήλ, αγνοώντας τους αιώνες, τους ενίκησε. Κρατήθηκε όρθιος πίσω από τόσα κράτη που έπεσαν, χωρίς να πάρει µέρος σε καµιά µάχη, χωρίς να συµµερισθεί την τύχη ούτε νικητών ούτε ηττηµένων, ούτε τη δόξα τους ούτε τη ντροπή τους. Αν και ήταν λαός γενναίος που είχε µια καλή πολεµική παράδοση, έπνιξε ο Ισραήλ µέσα του την παράδοση αυτή, και δε θέλησε να θεωρήσει άξιο της γενναίας καρδιάς του κανένα πόλεµο απ’ όσους έχουν συνδεθεί µε την πολιτική και ηθική διαµόρφωση της Ευρώπης. Έτσι σηµειώθηκε ένα µοναδικό φαινόµενο στην ιστορία του κόσµου, το φαινόµενο ενός λαού που πίσω από την ιστορική αφάνεια της διασποράς του διατήρησε έντονη, όσο κανένας άλλος λαός, τη συνοχή του. […] Και ο λαός αυτός που κατάφερε να φτάσει και να εισδύσει παντού, ήταν λαός ηττηµένος, λαός χωρίς κράτος, λαός κατατρεγµένος, λαός που της ψυχής του µόνιµος σύντροφος ήταν ο φόβος. Είχε, όµως, η ψυχή του κ’ έναν άλλο µόνιµο σύντροφο: το λόγο των προφητών. Η πειθαρχία και υποταγή των Ιουδαίων στο λόγο των προφητών ήταν η µεγάλη τους δύναµη. Οι προφήτες του Ισραήλ, παιδεύοντας την ψυχή του λαού τους, θαρρούσαν ίσως ότι την προετοίµαζαν για να αντιµετωπίσει δοκιµασίες που θα κρατούσαν µόνο δέκα ή εκατό ή διακόσια χρόνια. Κι όµως, οι δοκιµασίες κράτησαν επάνω από δυο χιλιάδες χρόνια. […] Η αντοχή του Ισραήλ µαρτυρεί άµεσα για την αντοχή του λόγου των προφητών. Οι προφήτες δεν προφήτευσαν, αλλά έδρασαν· κ’ η δράση τους φτάνει ως τις µέρες µας. Είναι πολύ µεγάλη η σηµασία του λόγου, του αληθινού και του µεγάλου, είναι δραστικώτερη από τη µεγαλύτερη ιστορική πράξη. Καµιά µάχη και κανένα πολίτευµα δεν εξασφάλισαν τη ζωή ενός λαού για χιλιάδες χρόνια· ούτε η µάχη του Μαραθώνος, ούτε η respublica. Μόνο ο λόγος, εκείνος που επήγασε από τη θλίψη των προφητών, από τη δηµιουργική θλίψη µεγάλων φίλων του Θεού και των ανθρώπων, µπορούσε να πλάσει τις ψυχικές δυνάµεις που εξασφάλισαν στον Ισραήλ την επιβίωσή του ως τις µέρες µας. Παναγιώτης Κανελλόπουλος απόσπασµα από το βιβλίο "Ο Χριστιανισµός και η εποχή µας" εκδ. Πυρσός

τεχνης σχολια-βιβλια

ΟΙ ΕΒΡΑΪΚΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ

Κράτος και δωσιλογισµός στη Θεσσαλονίκη 1943-1949

ΑΝ∆ΡΕΑΣ Κ. ΜΠΟΥΡΟΥΤΗΣ Εκδόσεις ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΕΙΑ Η άνθηση της ιστορικής έρευνας για τον ελληνικό εβραϊσµό τα τελευταία χρόνια επικεντρώνεται σε µεγάλο βαθµό στην προπολεµική παρουσία των εβραϊκών κοινοτήτων και κυρίως στο Ολοκαύτωµα την περίοδο του πολέµου. Αντίθετα υπάρχουν αναπάντητα ερωτήµατα που αφορούν τη µεταπολεµική εποχή, ιδίως το ζήτηµα των εβραϊκών περιουσιών, που αποτελεί θέµα συζήτησης στη δηµόσια ιστορία. Την άνοιξη του 1943, µε την εφαρµογή της Τελικής Λύσης στη Θεσσαλονίκη, οι ναζί φρόντισαν να ανοίξουν τον κύκλο της συνενοχής στη λεηλασία των εβραϊκών περιουσιών, κάτι που έπραξαν σε όλη την κατεχόµενη Ευρώπη. Το ελληνικό κράτος ενεπλάκη στην υπόθεση µε τη δηµιουργία της Υπηρεσίας ∆ιαχειρίσεως Ισραηλιτικών Περιουσιών (Υ∆ΙΠ), ενώ χιλιάδες Έλληνες χριστιανοί έσπευσαν, άλλοι από ανάγκη και πολλοί από καιροσκοπισµό, να συµµετάσχουν στη διαδικασία εκµετάλλευσης ως µεσεγγυούχοι. Ακόµη και µετά την απελευθέρωση, το ζήτηµα των εβραϊκών περιουσιών εξακολούθησε να αποτελεί ένα ακανθώδες θέµα που εξέθετε διεθνώς τη χώρα. Ποια ήταν η δηµόσια στάση έναντι των επιζώντων Ελλήνων Εβραίων; Πώς αντιµετωπίστηκαν οι δωσίλογοι και όσοι εκµεταλλεύτηκαν και διασπάθισαν τις εβραϊκές περιουσίες; Γιατί καθυστέρησε η εφαρµογή των νόµων και τι συνέβη το 1949; Τι έγινε τελικά; Το βιβλίο του ∆ρ Ανδρέα Μπουρούτη παρακολουθεί την προπολεµική εποχή, την Κατοχή και τη µεταπολεµική περίοδο και δίνει σαφείς και στοιχειοθετηµένες απαντήσεις στα ερωτήµατα σχετικά µε τις εβραϊκές περιουσίες, κινητές και ακίνητες, αξιοποιώντας πρωτογενές αρχειακό υλικό που παρουσιάζεται για πρώτη φορά. Μέσα στους δρόµους του κέντρου, της ανατολικής και της δυτικής Θεσσαλονίκης βλέπουµε να εκτυλίσσονται οι ιστορίες ανθρώπων, οι περισσότεροι από τους οποίους χάθηκαν µε τραγικό τρόπο στα στρατόπεδα θανάτου.

29

ΝΑΥΑΓΟΙ Ιστορίες οικογενειακές και άλλες µέσα στην ιστορία του µεταπολεµικού κόσµου

ΡΙΚΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ Εκδόσεις Πόλις Η Βουλγαρική Κατοχή αφάνισε την εβραϊκή κοινότητα της Καβάλας· κανείς δεν γύρισε από την Τρεµπλίνκα. Επέστρεψαν, µονάχα, ναυαγοί της Shoah, µερικές δεκάδες Εβραίοι που είχαν καταφέρει να διαφύγουν πριν από την εκτόπιση, ή επέζησαν από τα καταναγκαστικά έργα στη Βουλγαρία. Μέσα από την έρευνα σε ένα µεγάλο επιστολικό αρχείο, το βιβλίο αυτό ζωντανεύει τους βίους, τις φωνές και τις διαδροµές των µελών µιας σηµαντικής οικογένειας Εβραίων καπνεµπόρων, αλλά και άλλων Καβαλιωτών Εβραίων. Οι ιστορίες τους φέρνουν στην επιφάνεια διλήµµατα και επιλογές που σφράγισαν τον µεταπολεµικό κόσµο. Η αφήγηση του βιβλίου παρακολουθεί τους επιζώντες να σχετίζονται, να παντρεύονται, να συνεργάζονται επαγγελµατικά, να παραµένουν στον τόπο τους ή να µεταναστεύουν. ∆ιερωτάται για τους τρόπους µε τους οποίους γράφουν για όλα αυτά και εκφράζουν τα συναισθήµατά τους. Για τις µεγάλες αλλά και τις µικρές χειρονοµίες, για «ένα µικρό ναι, ένα µικρό όχι, που αρκούν για να εξοντώσουν ένα σύνταγµα από δραγόνους», όπως έγραφε ο Μπέκετ. Χειρονοµίες που έρχονται από µια µακρά πολιτισµική παράδοση. Τρόποι που κλονίστηκαν από το ναυάγιο και όµως επιβιώνουν για να κρατούν το νήµα µιας συνέχειας µε τα προπολεµικά χρόνια, µέχρις ότου υποχωρήσουν για να δώσουν τη θέση τους σε νέους τρόπους, νέες συνήθειες, νέες µόδες, µέσα στα χρόνια εκείνα που οι δυσκολίες ήταν ευθέως ανάλογες µε τις προσπάθειες και τις ελπίδες των ανθρώπων.

30

τεχνης σχολια-βιβλια

ΠΡΟΣΕΥΧΟΛΟΓΙΟ για το Σάββατο

“ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΙΣΑΑΚ κατά το Σεφαραδίτικο τυπικό”

Ραββίνος ΙΣΑΑΚ ΜΙΖΑΝ και ΙΣΑΑΚ ΗΣΑΪΑΣ Αυτοέκδοση Το σούρουπο της Παρασκευής, οι απανταχού Εβραίοι ανά τον κόσµο ετοιµάζονται να υποδεχτούν το Σάββατο, την ιερότερη ηµέρα της εβδοµάδας για τον Ιουδαϊσµό, η οποία αρχίζει από τη δύση του ήλιου και όχι από την ανατολή. Η έλευση του «Σαµπάτ» γιορτάζεται στις συναγωγές αλλά και στο σπίτι κάθε Εβραίου, µε µια ακολουθία ύµνων και προσευχών, πλούσιας και εκπληκτικής νοηµατικής και µουσικής τελειότητας, ανάλογη της ιερότητας της ηµέρας. Αυτήν την αυθεντική ακολουθία µας παραθέτουν στο νέο βιβλίο τους, το προσευχολόγιο «Φως του Ισαάκ», ο Ρ αβίνος Ισαάκ Μιζάν και ο Ισαάκ Ησαίας. Ο Ραβίνος Ισαάκ Μιζάν, που για πάρα πολλά χρόνια διετέλεσε ραβίνος της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Αθήνας, θέλοντας να απευθυνθεί µε αυτό το βιβλίο όχι µόνο στους θρησκευόµενους Εβραίους, αλλά και σε αυτούς που δεν είναι εξοικειωµένοι µε την εβραϊκή γλώσσα, παραθέτει όχι µόνο το αυθεντικό εβραϊκό κείµενο µε τη µετάφραση στα ελληνικά, αλλά και την προφορά του γραµµένη µε ελληνικά στοιχεία, σε µια παράλληλη αντιστοίχιση που βοηθάει πολύ τον αναγνώστη. Το πιο σηµαντικό όµως σε αυτό το έργο είναι ο σχολιασµός του κειµένου, που γίνεται από έναν τόσο έµπειρο ραβίνο όπως ο Ισαάκ Μιζάν, έτσι ώστε να κατανοηθούν σε βάθος τα νοήµατα, ακόµα και τα πιο κρυφά, τα µυστικιστικά «καµπαλιστικά», που εµπεριέχονται σε κάθε πρόταση και κάθε λέξη του προσευχολογίου αυτού. Αναµφίβολα άξια µνείας είναι η παράθεση ολόκληρου του εκπληκτικού «Άσµατος Ασµάτων», ύµνου της παραµονής του Σαββάτου, που για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία αναλύεται µε τόση γλαφυρότητα, ακρίβεια, αλλά και σεβασµό στην θεολογικότητα του κειµένου. Επίσης, η πολυτελής χρυσοδερµατόδετη έκδοση του βιβλίου, την οποία επιµελήθηκε ο Ισαάκ Ησαϊας, αποτελεί κόσµηµα για κάθε βιβλιοθήκη. Παρά το γεγονός ότι ο Εβραϊσµός στην Ελλάδα χρονολογείται εδώ και 2.300 χρόνια, υπάρχουν ελάχιστα βιβλία προσευχής στην ελληνική γλώσσα. Ο Ραβίνος Ισαάκ Μιζάν, γνώριµος στην ελληνική βιβλιογραφία

και από άλλες πολύ σηµαντικές εκδόσεις όπως το «Σσουλχάν Αρούχ», τη «Λειτουργία της Νεϊλά», την «Αγκαδά» και άλλα, µε το προσευχολόγιο αυτό συνεισφέρει καθοριστικά στην κάλυψη αυτού του κενού. Το προσευχολόγιο «Φως του Ισαάκ» απευθύνεται σε κάθε Εβραίο, σε κάθε µελετητή και σε κάθε αναγνώστη που θέλει να γνωρίσει από την πρωτότυπη πηγή του και σε βάθος, τον λατρευτικό πλούτο του Ιουδαϊσµού. Η έκδοση υλοποιήθηκε χάρη στις χορηγίες των: Λέων και Αντάρ Μιζάν και Σάµπυ Μιωνή.

ΣΚΟΡΠΙΑ ΖΩΡΖ ΝΤΙΝΤΙΟΥΜΠΕΡΜΑΝ Εκδόσεις Νήσος Το βιβλίο αυτό µας ταξιδεύει στα αρχεία του γκέτο της Βαρσοβίας. Αποτελεί µια προσπάθεια να ρίξουµε µια πρώτη µατιά σε ένα σώµα αδηµοσίευτων εικόνων που συγκεντρώθηκαν λαθραία από τον Εµάνουελ Ρίνγκελµπλουµ και τους συντρόφους του από την οµάδα Oyneg Shabes µεταξύ 1939 και 1943 και που κατόρθωσαν να τεκµηριώσουν µε εκπληκτική ακρίβεια την καθηµερινή ζωή –και τον καθηµερινό θάνατο– των κατοίκων του γκέτο. Εικόνες από ένα αρχείο που περιλαµβάνει περίπου τριάντα πέντε χιλιάδες σελίδες µε ιστορίες, στατιστικά στοιχεία, µαρτυρίες, ποιήµατα, δηµοφιλή τραγούδια, µαθήµατα για παιδιά σε υπόγεια σχολεία ή γράµµατα πεταµένα από βαγόνια στον δρόµο προς την Τρεµπλίνκα… Αρχείο της καταστροφής, αλλά και της επιβίωσης, καθώς και µιας πολύ ιδιαίτερης µορφής ελπίδας, σε ένα περίκλειστο περιβάλλον όπου όλοι είχαν την πλάτη στον τοίχο και όπου ελάχιστοι γλίτωσαν τον θάνατο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ακροστιχιδα

31

Το ΑΛΕΦ... σε ακροστιχίδα Σκεφτείτε, αναζητείστε, δοκιµάστε τις γνώσεις και τη µνήµη σας σε ερωτήσεις διαβαθµισµένης δυσκολίας.... Για όσους/ες σας παιδεύουν, ξεφυλλίστε ξανα τα τεύχη 44 και 80 είτε έντυπα είτε στη νέα ψηφιακή ιστοσελίδα της Κοινότητάς µας όπου θα βρείτε όλες τις απαντήσεις. η λύση της ακροστιχίδας στη σελίδα 25

Oριζόντια 1. Ο πρώτος φιλόσοφος που προσπάθησε να κατανοήσει τις βιβλικές διδαχές υπό το πρίσµα της ελληνικής µεταφυσικής αναφερόµενος στον Θεό ως Ένα, ως την απόλυτη µονάδα.

4. Ο εβραϊκός όρος για την είσοδο µιας άλλης ψυχής σε ένα άτοµο προκειµένου να το "γονιµοποιήσει" πνευµατικά µε σκοπό να εκπληρώσει ένα σηµαντικό καθήκον, µια υπόσχεση, µια καλή πράξη ή εντολή που µπορούν να επιτευχθούν µόνο ένσαρκα.

6. Μαζί µε το Πέσαχ και το Σουκότ αποτελεί τις τρεις γιορτές προσκυνήµατος κατά τις οποίες οι Εβραίοι έπρεπε να πάνε προσκυνητές στον Ναό της Ιερουσαλήµ.

7. Πόλη της Ελλάδας µε τη µεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα κατά την περίοδο της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας.

8. Λέξη που πλάστηκε από Άγγλους φυσιολόγους το 1902 για να περιγράψουν την ουσία προερχόµενη από αδένες του δωδεκαδάκτυλου, η οποία διεγείρει το πάγκρεας ώστε να εκκρίνει υγρά.

Κάθετα 1. Βασιλιάς της Ισπανίας που διέταξε, µαζί µε τη σύζυγο του Ισαβέλλα, τον εκτοπισµό από τη χώρα όσων δεν δέχονταν να ασπαστούν τον χριστιανισµό.

2. Αξίωµα µε το οποίο εκλεχθηκε ο Πίτερ Φέλντµαν στην πόλη της Φρανκφούρτης.

3. Η τρίτη µεγαλύτερη πόλη της Γαλλίας όπου πραγµατοποιήθηκε πολύνεκρη επίθεση στο Εβραϊκό Σχολείο.

4. Αρραβώνας, το στάδιο πριν το γάµο στην εβραϊκή γλώσσα.

5. Ισραηλινή εφηµερίδα που ξεκίνησε να εκδίδεται το 1918 και αποτελεί την πιο παλιά έντυπη έκδοση σήµερα.