Εκπαιδευτική Οικογένεια Ι arnos.gr Η ευδαιμονία: Δημόκριτος, Σωκράτης, Αριστοτέλης, Επίκουρος, Στωικοί Οι φιλόσοφοι δεν υιοθετούν μια συγκεκριμένη και κοινή έννοια της ευδαιμονίας ανάλογα με την εποχή. Κάθε φιλόσοφος δημιουργεί τη δική του έννοια και αυτό εμπεριέχει κάποιες δυσκολίες ως προς την κατανόηση της έννοιας που υιοθετεί ο εκάστοτε φιλόσοφος. Η ηθική του Δημόκριτου1 αποβλέπει στην ευδαιμονία, δηλαδή στην ευτυχία. Αναφέρεται ως ευθυμία από τον ίδιο και αποτελεί καθολικό σκοπό, σκοπό όλων των ανθρώπων. Μπορεί να την κατακτήσει κανείς εφόσον ζει με μέτρο και αποφεύγει τις μεγάλες ταραχές και υπερβολές. Θεωρείται πως η αριστοτελική ηθική περί μεσότητος (βλ. παρακάτω) στηρίχτηκε στο Δημόκριτο. Στην περίπτωση του Σωκράτη2, η ευδαιμονία ή αλλιώς η ευτυχία, είναι το αποτέλεσμα της γνώσης και της έμπρακτης εφαρμογής της γνώσης αυτής. Η γνώση προκύπτει από τη θεωρητική ενασχόληση με τα ζητήματα που αφορούν στην αρετή. Η κτήση της γνώσης αυτής είναι για το Σωκράτη σοφία. Η αναζήτηση της γνώσης της αρετής και η απόκτηση της γνώσης αυτής, η σοφία, εντάσσονται στο πλαίσιο της ηθικής φιλοσοφίας. Η ηθική φιλοσοφία ωστόσο του Σωκράτη αλλά και της εποχής γενικότερα αφορά σε όλους τους τομείς του ανθρώπινου βίου, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό. Με άλλα λόγια η ηθική έχει πιο ευρεία έννοια από ό, τι έχει σήμερα. Για παράδειγμα, το να μην ασκεί κάποιος σήμερα τα πολιτικά του δικαιώματα ή να τρώει αχόρταγα, δε σημαίνει ότι είναι ανήθικος, ενώ για το Σωκράτη σημαίνει ότι είναι ανήθικος. Σε κάθε περίπτωση πάντως θεωρείται ότι για να είναι κανείς ευδαίμων θα πρέπει να είναι ηθικός και για να είναι ηθικός θα πρέπει να έχει σοφία, δηλαδή γνώση περί της αρετής και κυρίως να εφαρμόζει τη γνώση αυτή στην πράξη. Η ευδαιμονία, ή αλλιώς η ευτυχία, είναι στον Αριστοτέλη 3 η θεμέλια λίθος της ηθικής του θεωρίας. Αυτό σημαίνει ότι όλη η ηθική θεωρία στηρίζεται στην έννοια της ευδαιμονίας.
1 Α, σελ. 73- 74 2 Α, σελ. 124- 126 3 Α, σελ. 206- 207
H Γνώση με τρόπο απλό και κατανοητό! Σολωμού 29 Αθήνα I τηλ: 210 38 22 157 I info@arnos.gr Ι www.arnos.gr