Gaandeweg zie je ook dat de verdeling in de wereld niet bepaald eerlijk is en dat mensen dat zelf niet altijd naar hun hand kunnen zetten
plannen. Als je daar de lol van inziet, doe je dat met zijn allen. Dan is er een half jaar later een wijkfeest, dan laat je ballonnen op en denkt: wat prachtig, moet je al die kinderen zien spelen! Als je in de Tweede Kamer zit of je bent staatssecretaris, dan sta je veel verder weg, dat is abstracter. Je bent betrokken op papier, maar fysiek niet.
Wat is een samenleving zonder muziek, dans of fotografie? Dat wordt een hele schrale, trieste, treurige samenleving
Als Tweede Kamerlid had u kunst en cultuur in uw portefeuille. Onder Rutte I zijn kunst en cultuur vooral onderwerp van de financiële discussie geworden. Nou, ook van de schrale toon. Het ging echt niet alleen maar om geld. Onder Rutte I was de PVV gedoogpartner en die vonden de kunsten gewoon niks. Zij stelden zich op het standpunt dat je daar geen cent gemeenschapsgeld aan besteedt. Ze vinden het een linkse hobby en al die uitvreters moesten maar eens gaan werken. Dat was de toon, een heel kille en nare situatie. Bezuinigen moet, maar dat kun je op twee manieren doen. Je kunt zeggen: eigen schuld, dikke bult. Óf je kunt zeggen: wij vinden het heel beroerd, maar het moet, en wat er in de sector wordt gemaakt is prachtig en onontbeerlijk voor de samenleving. Want wat is een samenleving zonder muziek, dans of fotografie? Dat wordt een heel schrale, trieste, treurige samenleving.
lijsten staan. Als je slechte nieren hebt en elke week gedialyseerd moet worden, dan is het geweldig als je een nier van iemand kunt krijgen, waarmee je je leven weer volledig kunt leven! Je gunt het iedereen. Mensen kunnen natuurlijk ook redenen hebben om géén organen te doneren. Dat kan en dat respecteer ik, maar denk er één keer over na en zeg dan 'nee.' Dan tekenen wij dat met zijn allen op, en dan weten wij ook dat er geen organen gedoneerd worden als jij een autoongeluk krijgt of een hartinfarct en in het ziekenhuisbed ligt terwijl je familie afscheid van je neemt. Nú is het zo, dat de dokter langskomt bij een familie die rond het bed van een plotseling overleden persoon zit. Die dokter moet hen dan op dat moment vragen of zij het goed vinden als er organen uit het lichaam van hun geliefde over ledene genomen worden. Dat is heel heftig! Die nabestaanden moeten dan ter plekke een besluit nemen. Dat vind ik persoonlijk een moeilijker moment dan wanneer je er één keer in je leven goed over nadenkt. Dan weten jouw nabestaanden als het zover is, dat jij zelf ja of nee hebt gezegd. Dan hoeft die vraag niet meer te worden gesteld. We moeten ons realiseren dat we zelf misschien ook ooit wel eens een orgaan nodig zouden kunnen hebben en dan ben je blij dat er donoren zijn.
U had als Tweede Kamerlid ook medische ethiek in uw portefeuille. Er is momenteel veel discussie rond het thema orgaandonatie. Er gaan stemmen op burgers automatisch als orgaandonor te registreren. Tegenstanders kunnen zich laten uitschrijven. In een aantal van de ons omringende landen gebeurt dit al en het levert meer organen op. Hoe staat u daar tegenover? Ik zou daar erg voor zijn. Wel pleit ik voor grote zorgvuldigheid. Ik vind dat ieder mens één keer in zijn of haar leven moet nadenken over de vraag: wat zou ik willen dat er met mijn organen gebeurt als ik er opeens niet meer ben? Ik ben in aan raking gekomen met veel mensen die op wacht-
Nog even verder over medische ethiek. Het AMC is van plan om eicellen in te vriezen van vrouwen die zeker weten dat zij nog wel een kind willen; niet nu, maar later. Zij willen dus gezonde eicellen laten invriezen. Aankondiging van dit voornemen heeft in november vorig jaar tot veel maatschappelijke discussie geleid. Wat vindt u van dit soort ontwikkelingen? Als de mogelijkheid er is en mensen willen dat, dan ben ik daar op zichzelf niet tegen. Het gaat erom dat je de medisch-ethische discussie met elkaar in de samenleving voert en het ook hebt over hoeveel geld het mag kosten. Een niertransplantatie zit in de zorgverzekering, omdat je het iemand gunt door te leven. Maar is het nou luxe
22